Skripta Za Egejsku

7/25/2019 Skripta Za Egejsku

1/39

SKRIPTA ZA EGEJSKU

1.//EGEIDA=> NAZIV ZA PROSTOR OKO EGEJSKOG MORA!

3000.-1000.-RAZDOBLJE BRONANOG DOBA U EGEIDI!

3 CIVILIZACIJE:

1) KIKLADSKA CIV

) MINOJSKA CIV. K"#$%)

3)MIKENSKA B#&$'(% A$'*% P#+&,&-#)

=>> MIT O EGEJU:

A$#-% MIKENSKA CITADELA EGEJ 0'(%ANDROGEJA2'-M'-&2&)405%- (# MINOSU 2+%$' 2%*# 6&4'-# 7 809 ' 5#- '-%#&- -%,%4%) => TEZEJ'4# -% K"#$0 0 K-&2 $& 2"#4'$)=>LABIRINTARIJADNA MU DAJE MA I NIT)=> UBIJA MINOTAURA2'- PASI;AJE I POSEJDONOVA BIKA)=> ,"' ,&"%$*0 A"'(%4-%&2$%(# -% NAKSOSU $"%5' D'&-') => EGEJ SE UBIJA I BACA UBORE JER JE TEZEJ ZABORAVIO MIJENJAT JEDRA=> IME EGEJSKO

MORE!PROBLEMATIKA PALAE U KNOSU LABIRINT


2/39

=>'8# PAUZANIJA

LORD ELGIN 4&9%& ,"' 0 "'-'0 $&+&2 %*&,%- 4& "%2$#"#$-&6$"&*0$%

LAD ELGIN 0 BRITIS MUSEUM I PLOE S AKROPOLE!!

TIRINT

KIKLOPSKE ZIDINE

ARTUR EVANS LOH STUDENT KUSTOS U MUZEJU)

KOPA KNOS od 1900. Do 1905.

LINEAR A E%-2 ,&8&0 PEATA IZ SPARTE I KRETE6%+&,#$"#2 8+'(#-& *%8#-(#) 2*05'& LINEAR A

PEINA PSI)RO ,"&-%9%& 2$&+ 2 PISMOM LINEAR A

LINEAR B

1F $%+'% 2 LINEAROM B $%+'# 2 &,'2&8 RATNEOPREME

1F.VENTRIS %"?'$#*$/4#*&4'"% 0 "%$0

=> ,"#$,&2$%'& 4% 20 $& GRCI # 1.) 4#9'"'"%&

BLEGEN=> 0 PILU NAHAO 1 TABLICA

P"% "'(# *&(% (# 4#9'"'"%-%:TRONOAC!POMORSTVO U EGEJSKOJ AREOLOGIJI

,"': KIKLADSKA CIVILIZACIJA 3) '2$"%50(# TSOUNTAS60"#

4"06': MINOJSKA CIVILIZACIJA 1F1) 4&*% ,&8&"2$%=>*&+&-'%'(% &$&*%: MELOS P?+%*&,' KEJAA% I"'-' KITERAK%2$' TERA A*"&$'"'

&*& 1@. #"0,'(% TERE NIJE UNIHTILO DIREKTNO!!


3/39

$"#': MIKENSKA CIVILIZACIJA 11)

//STANOVNIHTVO EGEJE

P"& -%2$%-('%-(#:

KOPNO PALEOLITIK1)D&-(' ,%+#: PETRALONA%+*'4'*%)+0%-(%. 2%,'#-2) G&"-(' ,%+#&+'$'*: ;RANCTI3)M#&+'$'* 8%+& +&*%+'$#$%1

OTOCI NEOLITIK K"#$% '8% ,%+#&GAVDOS *+%-%S%8%"'(%!)

PALEOGEOGRAFIJA

N'5% RAZINA MORA EUBEJAJE DIO KOPNA) DOKAZ PLOVIDBE U NEOLITIKU;RANCTI04%+(#- *8 &4

M#+&2%)=> PLO*ILA+ KOSTI TUNE4%+(% ,+&'4%) OPSIDIJANS MELOSA (11000.g)

SIROVINE

MRAMOR- ,"&'&4-(% ;IGURINA IZVORI: PAROS I NAKSOS

SREBRO ,0-& RUDNIKA 6+%-' (# LAVRION %*%" ' 2"#"& )

S"#"& ' %*%" LAVRION S"#"& ' &+&& &$&* SIFNOS I KIPNOS (NAJSTARIJA

PRERADA METALA!)

OPSIDIJAN- -%+%'9$%: ANTIPAROS GIALI MELOSP?'+%*&,')

KOLONIA"IJA OTOKA#

P$%& '&*+ KIKLADI(,$%) KNOS Po$+*o 'o*/&+#

"2ILDE E ORIENTE L4 '& o/o

VE GR6KA Od 5000. 7.-S EGEJE NA OTOKE

I'o%&+#


4/39

NEOLITIK TSO4NTAS- &8/'NEOLITI6KEAR2E- SESKLO I DIMINI

1) K4E- od ERPIA (TEL KABRI-,&*+'& ,&*&8& od $,&)

) 47o+MASLINA I VINA

ENEOLITIK Oo:000. SPORADI6NO METAL I6ATALAP$%o /&*OLOVO# '&+';& /o8&%$*!

BRON6ANODOBA

Oo3000.- PRVA ?IRA 4POTREBAMETALATRGOVINA!!

O*o%o# &o% &POS4DE @od*$od& /&%S$$o*&/o# UVOZNI METAL! ,8&/ '&/B&&$# "IPAR I SARDINIJA C '7o/4L4 B4R4M!Ko/&$# ANATOLIJA IBERSKI"ORNALL

L&, *&*# AFGANISTANA*&&/$ &@. V&S*o'o%&8 LEVANT I EGIPAT H7$' &7No+%& +&+& &'o%'&- EGIPAT (,$&'& @'o+ $)J&'/&$ # POLJSKEM&*' @&*'o%o *+

F$ (TEL KABRI)

N&+,o,*&$'+& K$&@

1) STREMENASTE POS4DE POS4DE S LANIMILJEVOM-& %'o *+ &* ,&$@ ($;& &d*+&)

) KAMARES KERA- MINOJSKI STIL

S LON6ARSKOG KOLA 4NIKATNE POS4DEC ',$. *+*+&'@&

KRONOLOGIJA#


5/39

RELATIVNA- !!EVANS 190:.- &$&o '& $&@# PRVOMINOJSKA ,& KIKLADSKA

PODJELA#

KIKLADI R&'o

*&doE" I IIIII-'&


6/39

SREDNJA RADOBLJA- SREDNJA DRAVA KASNA RADOBLJA- KASNA DRAVA

PA4L ASTROM- &$& $o'o*o7+ '& S4K"ESIJIMINOJSKI2 PALA6A

3 KIKLADSKA "IVILIA"IJAG$8 o/o ,o %*8' OSNOVNA PODJELA#

1 KRETA= E4BEJA3 KIKLADI (RIJE6 KIKLOS- $7) DODEKANEI (1= o/o& OKO RODA)5 SPORADI (+%$): OTO"I SJEVERNE EGEIDE

PORIJEKLO IMENA#

KALIMAH- @'&@& ,o@'+ @ KIKLADI(od *o)

KR4NI OTO"I OKO OTOKA DELOSA(/&$o @

ASTERIS!!)PALEOGEOGRAFIJA#- '&d I2 JE BILO I VI?E- d&'&d&'+ @o$&

P$+# 3 SPOJENA OTOKA# /%. VELIKI PAROS (PAROSANTIPAROS I NAKSOS)

= SPOJENA OTOKA# TINOS I ANDOS

E4BEJA I TASOSd+*o% KOPNA!NASELJAVANJE# ,$%o '& K$/- PALEOLITIKPA NEOLITIK

D$7o '& KIKLADIMA- NEOLITIK(,o$&d8') BRON"A!!'&+%


7/39

PROBLEM!!# ,$%o'&/&'+' NAKSOS I KEJA('o7&/ $$@&!)

) RIBI6KI POT2VATI- ,o/o+&'+ KO?TANI2 4DI"A

-PROBLEM!!# $&$'++ &/,*+'o &* RIBA NIJE GL.PRE2RANA!

3) SEONSKI TRANSFER STOKE- /'o*o00. N&* FAT LAD OF SALIAGOS- 7&

) KEFALA '& o/o KEJI- 3300-3=00 K (*&o o8%&') PRVA NEKROPOLA (GROBLJE-

KAMENE "ISTE- :0 *+d- 2O"KER POLOAJ) !!NAJRANIJA METALURGIJA!!- ,$$&d& (TIGNJEVI- &

/&*+'+ @/&*&)3) NAKSOS- '&d


8/39

- % o/oC Bo*+ ,$;%*+&%&'+(PITKA VODA)

- do& :=1.- 2ERODOT- o7 *o


9/39

TSO4NTAS- ,$o8&%& *&d %*&+!!

PITANJE "IVILIA"IJE# JE LI TO K4LT4RA ILI "IVILIA"IJA

REN$RE2oi UVJETI ZA CIVILIZACIJU#

1 4$&' /$/$ $o+'o@ ,o,*&+o@= Mo'@'/&*'& 7$&d'+&3 ,@'o/

K*&d NE ADOVOLJAVAJ4 NI?TA OD TOG- ,&'&% "IVILIA"IJA ('&,$d'o/# FIG4RINEPOMORSTVO- @U'&$od' &$&/$)

"*d .$&%+/*+&%&+ @$& 'o*/&

PERIODI#

TRAJANJE# 3000- =000. G. PR .KR

1.FAA 3300- =>00-E" 1

GROTA*PELOS $AZA-G$o/& (NAKSOS)

P*o(MELOS)- ,o @&/$+&* NEKROPOLA-"IJELA STRATIGRAFIJANA LOK#1) PH3LAKOPI (M4o5)) A3A IRINI (K,+)

@U&& =W00-=>00 KAMPOS $AZA

-P$+*&'o $&do*+-d$8+ od ,$+ ,o*+LOKALITET BR. 11)KAMPOS(7$o*+ '&PAROS4)

=. FAA =>00-=300- E"=

KEROS*S3ROS $AZA-$o+' MRAMORNE

FIG4RE-d+& o ,&'*'o@%/


10/39

3.FAA =300- =000-E" 3

PHILAKOPI I.-,$%& o*+'&AR2ITEKT4RA-7$&d-W && '& *o&*//P2ILAKOPIC +*o $o'8&'odo&!!!

VRSTE NASELJA I NASTAMBI#

1) GROTTA*PELOS N SA64VANE 7$&U' od LAKO 4NI?TIVA

MATERIJALA O/&*& KERAMIKA I ORGANSKI MATERIJAL

PELOS(M*o)- ,od&'o '&*+

-7$o'- 30 4KOPA- KERAMIKA

) KAMPOS

-KAMENE NASTAMBE(PRVE BRON6ANODOBNESTR4KT4RE)

-*o&*//@&* &@' # AVDELI (N&o) FR4RION(P&$o)

6) KEROS*S3ROS

- o@,*'o FORTIFIKA"IJAMA- LATNO DOBA

AR2ITEKT4RE!!K&$&/$/ $o-X$o

1 4 OBAL4 ILI NA VR24 BRDA= STRATE?KO MJESTO ($do + ',$/,&8'o-

/&@o '@& ,$/,&8'& /$&'& @&FORTIFIKA"IJE)

3 PRAVOK4TNE ILI KRIV4LJASTE K4E(,$&/o'H7$&+ /$'&)

NEMA TRAGOVA OGNJI?TA5 KROVOVI OD ?IBLJA


11/39

Lo&*//#

KASTRI(SX$o)- AGLOMERAT K4AC o@,*&' TLO"RT($%*+&/ ,$&/ KONFIG4RA"IJ4)

= d@& (: &/o'& = 4LAA- d$%'& VRATA-

NEPOD4DARAJ4 SE- '+%&'+ ',$+&/*+&) Bd@# 13 %o >0 @ d7 I/$&;%&8# TSO4NTAS

PANORMOS(N&o)- &@'& '$&/$/$& @&*o'&*+

-/$&;%&8# Do@&

MARKIANI(A@o$7o)- */& ,&/$

N&+%& FIG4RINA!!! 15 M

6)PH3LAKOPI I.

-*&o ,o'&/ /*o$/C FORTIFIKA"IJE I MIKENSKOGVREMENA

Lo&*//# P2LAKOPI I. (M*o)- %*&' o/oVRSTE GROBNI"A#

GROTTA-PELOS

GROBNE "ISTE-'@& o$+'/&+ ,*/ 30 o@,*+&8&'-'@&+&- "ISTE (&@ /+',*o8& 7o$)

2ALANDRIANI(SX$o)- '$o,o*& G&o7' 8i5t 9o/&i' KAM.

PLO6OM

LOKALITETI# LAKO4DES PASTIRAS(N&o)YAGI ANARGIRI('&o)- &$&%'+'/$' ,& 7$o

KEROS-SROS "ISTA KAMENA K4POLA(od)C NADSVOENAGROBNI"A


12/39

L' o,

P2LAKOPI GROBNE KOMORE(/&%:'9&+o/%t'* USJE;ENE U STIJENU) 4o/+4'og %t,8+,+#VASILIKIC 2IJERAR2IJSKI RAVNOPRAVNE('&d$ od$U'/$/o$+)

C RELIGIJSKO EKONOMSKO PROIZVODNO TRGOVA;KO I ADMINISTRATIVNO SREDITE REGIJE SVELIKIM KAPACITETOM ZA SKLADITENJE

= SVETI?TA NA VR24 BRDA o%o '& %$ $d& IMA I 4 PALA6AMA KARAKTERISTI6NO SAMO A STARIJE RADOBLJE

PALA6A!!!! IO4KTAS- '&+%


23/39

MOTIVI# *+' ;%o/'+C LJILJAN(>+tit'i ZNAK) 4'&/- INVENTIVNOST I KREATIVNOST

PRVA 4PORABA PISMA# KRETSKO 2IJEROGLIFSKO ILINEAR A

SILABI6KA PISMA- 'd00- 150RELATIVNO MM III- LM IBOBNOVLJENE PALA6E# KNOS FEST MALIA AKRO

NOVE PALA6E# GURNIA GALATAS PETRAS I KOMOS

N@& FORTIFIKA"IJA- $&do*+ PA MINOI"A


24/39

VILE#AGIA TRIADA (@o;d& *+/'o%& $&*+& FESTA)

MOG4E PALA6E# KDONIA

POSEBNA NASELJA# PSEIRA(7$&d)

SVETI?TE NA VR24 BRDA# SAMO 'o'$& IO4KTAS!!!

T$&7o% ,@ LINEAR A* 9o 8i,4o@ OTOKU

LINEAR * 5+@o % GRADOVIMA

4o,# KAMILARI- to4o5i

K$&@ VAA I AKROSA-

RITONI-1) PRIKA ETEO"A

=)PRIKA RATNIKA- +&o $+/o!!!

STETITSKI STOL- %+$+ d& + *;o &;$/%o%&'+

FIG4RI"E POTNIE- o;&'/%o * %'&

VELIKI PITOSI- & *&d>.

Ro'/$+& *& ;$/%& + % /&d *& +'&

LINEAR A-d F/&


25/39

R&,$o/$&'+'o/# K$/& o*o'+(/it&+ @4o5 /,+t&+ @i4t< 94o9o'> 5. 5t,9+')

N&*& # '& /&*&@& %&&@& $/%&@&

OPE KARAKTERISTIKE PALA6A#

AR2ITEKTONSKAOBILJEJA

NA SE I PO KERAMI6KIM MODELIMA1) ORIJENTA"IJA SREDI?NJEG DVORI?TA#

SJEVER- J4G) SREDI?NJE DVORI?TE 1. S ,o/&%*+&

od 7$&d'+

-V$


26/39

10) 4V46ENA PRO6ELJA- $&+&'+@o'o/o'+

11) PREIDE S VRATIMA- &o ,$d

@&'- o& ,o%&- od *&7o%&'+&',$.

REIDEN"IJALNAF4NK"IJA

V*&d&$

1) REDIDEN"IJALNA 6ETVRT (ISTOK-$&*+% $&*+8' @7&$o')

) K4PAONI"E I "-C ,$o'&U'& 7*''&&d&

POLITI6KA

F4NK"IJA-,o* $d


27/39

150.- ,$o,&/ MINOIJA"A

- / $,+& TERE- !!DANAS NE DRI VOD4!!- ER4P"IJAJE BILA 1:=W.

- o/$%'o ,$ o,&'+ ,+&

S4ESKOG KANALA

-/$&d&*& o*o'+& AKROTIRI- ,&


28/39

1 M&do'+& (,$$+&)

= (T$7o%&8 @,o$+)- MALA AIJA

3 J4NA GR6KA

SI"ILIJA I SARDINIJA

5 "IPAR

RANO2ELADSKO RADOBLJE (OD 3000- =100.- E2 I II IIIA I B)

1) KOLONA(*o&*// '& EGINI)- o/& @'o7 7$&d&

FORTIFIKA"IJA'. C 5 ,o*$;' &/o'&''. C K4E NIS4 4 ID

PRILJ4BLJENE) LERNA o$/H&+& &/o' ,$o/o$ & *&d


29/39

) SIVA MINIJSKA KERAMIKA(%& @o'o/o'&) N&% d&+ 2. S*@&''C ,$@& $&*+ MINIJI o+

+ %*&d&o 4 OR2OMEN4 4 BEOTIJI (*8' o* &o TROJI)

P$o*@ &%$


30/39

K&$&/$/# VI?EKATNA KVALITETNA GRADNJAL4KS4NE SOBE S FRESKMA MEGARON KIKLOPSKEIDINE RAVIJENA KANALIA"IJA

MIKENAPo$&+' ARGOLIDAPo+ */& '& $d SV ILIJA

Oo*'& $d&C STRAARNI"E (%&/$'7'&* *8&+ o,&'o/)C IZRAVNIDOKAZ ESHIL AGAMEMNON

IDINED*+'&d@&

900 @ (,$d d'& /&@o 7d+ + LITI"A)

F& d@& I.FAA# d' ' *+8+ GROBNI KR4G AII.FAA# ,$o


31/39

4LA 1) LAVLJA VRATA (+d&' od 3 *&& o%o#SJEVERNI 4LA I TAJNI 4LA NA SI)

D@'+ d@N& '&+;@ d+*C 3W


32/39

DIJELOVIMIKENE

A GROBNI KR4G (o/$o 7& S"2LIEMANN,$@& PA4ANIJINOM APIS4)C 517$o

VIJENA" KAMENI2 PLO6A oo 7$oo%& KAMENE PLO6E- ,$&*' $&

B POLIGONALNA K4LAC K4LTNI "ENTAR MIKENE (,o$d

7$oo%&)- K4LTNI ,$d@/ ;$/%'D ITNI"A MIKENE- 3 &/& + *& VISOKA

KRALJEVSKIDIO

1) SPAVAONI"E KRALJEVA- *o


33/39

C =5 GROBNI"A- $o@&


34/39

MIDEJAA/&

!!!NAJVI?A "ITADELA!!! N@& $*+& MEGARONA- & &d '+

'&U'o IMA JEDNA TOLOS GROBNI"A!!

GLA

Bo/+&

!!NAJVEA "ITADELA!! I


35/39

o,'/o

OSNIVA6# NELEJ (,o%&do $&/o@PELIJOM JOLK4 / &7$&do 7$&d '&P*o,o')LEGENDARNI VLADAR# NESTOR STARINA ('

N*+%)- d+*+ TROJANSKOM RAT4KAO NAJJA6A GR6KA SILA (8& 90 $odo%&)

LINEAR B IME P4ROISTRAIVA6 "ARL BLEGEN- '&*+d' S*@&''o%

O/$o PALA64 1939. Ko,& PILOS 3=-3W o,& T$o+

IDINE

PALA6A NEMA BEDEME N


36/39

*&)- '& d'o+ /$&' od @7&$o'&) SKLADI?TE VINA I 4LJA- 7*'' *,

4GRAENIM PITOSIMA (/&+ + do '&+%# PISANJE GL. PLO6I"A So& W# AR2IVIRANJE GL. PLO6I"A

J GRADA !! NAJSTARIJI DIO!!- NELEJEVA PALA6A Mo'@'/&*'& ,$o/o$+&- ALI NEMA

MEGARONA F$- PRIKA4J4 MIKENSKE RATNIKE

(@&+ &7 */o%)

SI GRADA RADIONI6KI "ENTRARSVETI?TE- @ POTNIA 2IPIJA- 7o,od&$&

o'+&ARSENAL ,$o'&U'o ,'o BRON6ANI2STRELI"A

SKLADI?TEVINA

-,/o- NA SE DA SE 64VALO VINO (,$@&PE6ATNJA"IMA)

POKAPANJE = TOLOSA 4 PALA64# Bo7&/o OPREMLJENI- (*&/' ,8&/)

VI?E TOLOSA 4DALJENI2 OD GRADA

D$7 ,&*&8#

1) TEBA (Bo/+&)C AR2AJSKO IME + KADMEJA (,$@&KADM4)

P$o*@ +$ *; ,od 7$&do@ DO SAD PRONAENO#

RINI"A ARSENAL LINEAR B AR2IV) DIMINI- od 'o*/8o7 *o&*//&

PISMO LINEAR B


37/39

!! PRVO GR6KO PISMO!!- SILABI6KO P$% /&* ,$o'&


38/39

YYBAFEION (A/&)- TOLOS- !!LATNE RELJEFNE?ALI"E!!MINIJEVA RINI"A- S*@&''- 4 PROSTORIJI SASTRANE JE STROP 4KRA?EN FRESKAMA- !!INIMKA!!

5 4KAPANJE 4 LARNAKSE G*'' KADE- ,oo+' o$ ,o*o;&+ LOKALITET# TANAGRA - '@& & MIKENSKI SVIJET

MIKENSKA 4MJETNOST I RELIGIJA

IMENA BOGOVA NA LINEAR4 B C POTNIA T2ERON-7o,od&$& %+$

P$& SVEENI"A '& FRESKAMA

I@'& o7o% ARES ATENA DIONI E4S 2ERA2EFEST

SVETE FIG4RI"E#

C TA4 FIG4RA

C PSI FIG4RA

C FI PIG4RA

C KILIKSI- @&+ STREMENAST4 DR?K4- %'o @&*'o%o *+

C MANJI KILIKSI- *; & ,&$@

DEINTEGRA"IJA MIKENSKOG SVIJETA

OKO 1=00.- ,$o,&/ @'o7 %+/&

?$'+ @' %*&+#

1 TROJA P$o'&U'& KERAMIKA LOKALNE IRADE (M'

@&+/o$)

= "IPAR Od 1=00.- 4TO6I?TE MIKENSKE "IVILIA"IJE P$o'&U'& KERAMIKA LOKALNE IRADE (M'


39/39

@&+/o$) MAA PALESTRO- @'& /&d*& '& "IPR4

3 LEVANT I EGIPAT SI"ILIJA SARDINIJA IBERSKI POL4OTOK ITALIJA (do*'&

$+ PO!)

TRGOVINA

B$odo*o@ 4L4- B4R4N (oo 1300.- ,o/o' BRODA) Po'&/ @&/$+&* %* BOGATSTAVA- ('7o/ o/&$

&'&&'& @o*& +*oo/ @$Q +&'/&$ @&8%H7$'..)

NAKON BRODOLOMAC M' 000 *+d o/&*o BEPOSLA

DORSKA INVAIJA

T4KIDID- ,

Documents

Skripta Za Egejsku