Skeletna radiografija I. dio

1

Skeletna radiografija I- skripta

SKELETNA RADIOGRAFIJA

RADIOGRAFIJA KRALJEžNICE RADIOGRAMI KRANIOCERVIKALNOGA SPOJA

PA projekcija atlanto-okcipitalnih zglobova Ležeći ili sjedeći stav Orbitomeatalna spojnica okomita na podlogu Glava i čelo prislonjeni na radiografski stol ili vertikalni stativ 13*18 ili 18*24 cm POP na uzdužnu os tijela CZ ulazi okomito na sredinu spojnice mastoida

AP projekcija atlasa i aksisa s otvorenim ustima (Transoralna snimka atlasa i aksisa)

Ležeći ili sjedeći stav Spojnica grizne plohe gornjih sjekutića i vrha mastoida okomita

na podlogu 13*18 ili 18*24 cm POP na uzdužnu os tijela CZ okomito usmjerena na sredinu otvorenih usta

AP projekcija densa po Fuchsu Ležeći ili sjedeći stav Spojnica brade i vrha mastoida okomita na podlogu 13*18 ili 18*24 cm POP na uzdužnu os tijela CZ je okomita, ulazi 1-2 cm ispod vrha brade

Lateralna projekcija atlasa i aksisa Ležeći leđima na radiografskom stolu( može i sjedeći i stojeći) 13*18 ili 18*24 cm UZD na os tijela CZ je okomita, ulazi 2-3 cm ispod vrha mastoida

RADIOGRAMI VRATNE KRALJEŽNICE (CERVIKALNI VERTEBROGRAMI)

AP projekcija vratne kralježnice Stojeći ili sjedeći, iznimno ležeći stav 18*24 cm UZD na os tijela( izdah) CZ je ukošena 15° kranijalno, ulazi na donjem rubu tiroidne

hrskavice, cilja na C4 kralježak

Lateralna projekcija vratne kralježnice Stojeći ili sjedeći stav 18*24 cm UZD na os tijela( izdah) CZ je okomita, ulazi na vertikali koja prolazi kroz mastoid, cilja

C4 kralježak( visina donjega ruba tiroidne hrskavice)

2


Preinaka lateralnog radiograma u traumatiziranog bolesnika sa sumnjom na ozljedu vratne kralježnice

Ležeći leđima na radiografskom stolu 24*30 cm UZD na os tijela; postranično postavljen RS( izdah) CZ je okomita, ulazi na okomici koja prolazi kroz mastoid, cilja

na C4 kralježak( visina donjega ruba tiroidne hrskavice)

Funkcionalni radiogrami vratne kralježnice Stojeći ili sjedeći stav 24*30 cm UZD na os tijela( izdah) CZ je okomita, cilja na C4 kralježak u visini donjega ruba

tiroidne hrskavice

AP kose projekcije vratne kralježnice- RPO i LPO Stojeći( sjedeći), iznimno ležeći stav 18*24 cm, UZD na os tijela, centar na C3( izdah) CZ je ukošena 15-20° kranijalno, cilja na C4 kralježak

PA kose projekcije vratne kralježnice- RAO i LAO Stojeći( sjedeći), iznimno ležeći stav 18*24 cm UZD na os tijela, centar na C5( izdah) CZ je ukošena 15-20° kaudalno, cilja na C4 kralježak

AP kosa projekcija arkusa i apofizalnih zglobova cervikotorakalnog prijelaza (po Pilaru)

Ležeći leđima na radiografskom stolu 18*24 ili 24*30 cm UZD na os tijela, centar na spinoznom

nstavku C7( izdah) Hiperekstenzija glave CZ je ukošena 20-30° kaudalno, ulazi na gornjem rubu tiroidne

hrskavice

AP kose projekcije arkusa i zglobnih nastavaka cervikotorakalnog prijelaza sa zakretanjem glave

Ležeći leđima na radiografskom stolu 18*24 cm UZD na os tijela, centar na spinoznom nastavku C7

(izdah) Dvije projekcije sa zakretanjem glave na jednu pa na drugu

stranu više od 45° CZ je ukošena 20-30° kaudalno, ulazi na gornjem rubu tiroidne

hrskavice

RADIOGRAMI CERVIKOTORAKALNOG PRIJELAZA Lateralna projekcija cervikotorakalnog prijelaza po

Twiningu Stojeći ili sjedeći stav 24*30 cm UZD na os tijela( izdah)

3


CZ je okomita, cilja cervikotorakalni prijelaz (C7/Th1)

Radiogram cervikotorakalnog prijelaza po Pawlowu Slična projekciji po Twiningu, samo u ležećem stavu na boku Pacijent rukom bližom rendgenskoj cijevi hvata vlastitu

flektiranu potkoljenicu, dok je druga ispružena iznad glave i pacijent leži na njoj( izdah)

TORAKALNI VERTEBROGRAMI AP projekcija torakalne kralježnice

Ležeći ili stojeći stav 18*43 ili 35*43 cm UZD na os tijela( izdah) Fleksija u koljenima i kukovima( ležeći) CZ je okomita i cilja na Th7 kralježak ( na sredini između

jugularne incizure i ksifoidnog nastavka)

Lateralna (profilna) projekcija torakalne kralježnice Stojeći ili ležeći stav 18*43 ili 35*43 cm UZD na os tijela( izdah) Fleksija u koljenima i kukovima( ležeći) CZ je okomita i cilja na Th7 kralježak( u visini donjeg ruba

skapule u srednjoj aksilarnoj liniji)

RADIOGRAM LUMBALNE I LUMBOSAKRALNE KRALJEŽNICE

AP projekcija lumbalne( lumbosakralne) kralježnice Ležeći leđima na radiografskom stolu( izdah); stojeći za PA LS 35*43, 30*40 ili 18*43 cm UZD na os tijela L 24*30 cm UZD na os tijela CZ je okomita

LS cilja na sredinu spojnice ilijačnih krista (L4) L cilja 4 cm iznad ilijačne kriste( L3)

Profilna projekcija lumbalne i lumbosakralne kralježnice Ležeći ili stojeći stav( izdah) LS 35*43, 30*40 ili 18*43 cm UZD na os tijela L 24*30 cm UZD na os tijela CZ je okomita

LS cilja na sredinu spojnice ilijačnih krista( L4) L cilja 4 cm iznad ilijačne kriste( L3)

AP kose projekcije lumbalne kralježnice- RPO i LPO Ležeći ili stojeći stav( kosi dorzalni položaj) 30*40 ili 24*30 cm UZD na os tijela( izdah) Podignuti nesnimanu stranu za 40° ( snimaju se zglobovi bliži

receptoru)

4


CZ je okomita i cilja na L3 kralježak( 4cm iznad ilijačne kriste)

PA kose projekcije lumbalne kralježnice- RAO i LAO Ležeći ili stojeći stav( kosi ventralni položaj) 30*40 ili 24*30 cm UZD na os tijela( izdah) Podignuti snimanu stranu za 45° (snimaju se zglobovi bliži

rendgenskoj cijevi) CZ je okomita i cilja na L3 kralježak( 4cm iznad ilijačne kriste)

Funkcionalni radiogrami lumbalne kralježnice u antefleksiji i retrofleksiji

Ležeći ili stojeći stav( profilni položaj) 35*43 ili 30*40 cm UZD na os tijela

Hiperfleksija i hiperekstenzija označene strjelicom CZ je okomita i cilja na L3 kralježak(4cm iznad ilijačne kriste u

srednjoj aksilarnoj liniji)

Lateralna projekcija lumbosakralnog prijelaza Ležeći stav( profilni položaj) 18*24 cm UZD na os tijela CZ je okomita i ulazi 5cm posteriorno od prednje gornje ilijačne

spine( cilja na prostor promontorija)

RADIOGRAFIJA ZDJELIČNOG OBRUČA RADIOGRAMI SAKRUMA I KOKCIGISA

AP i PA projekcija sakruma i kokcigisa Ležeći leđima na radiografskom stolu S 18*24 ili 24*30 cm UZD na os tijela KOK 18*24 cm UZD na os tijela CZ je ukošena

S 5 cm iznad simfize i ukošena 15° kranijalno KOK 5 cm iznad simfize i ukošena 15° kaudalno

Lateralna projekcija sakruma i kokcigisa Ležeći bočno na radiografskom stolu Gornju nogu flektirati,a donju ispružiti 24*30 cm UZD na os tijela CZ je okomita; ulazi 10 cm posteriornije i 2 cm kaudalnije od

prednje gornje ilijačne spine

RADIOGRAMI SAKROILIJAČNIH ZGLOBOVA AP projekcija sakroilijačnih zglobova

Ležeći leđima na radiografskom stolu 24*30 cm UZD na os tijela

5


Blaga fleksija koljena i abdukcija natkoljenica, gležnjevi obiju nogu prislonjeni fibularnom stranom na podlogu

CZ je ukošena 15-30° kranijalno, ulazi 3-5 cm iznad simfizeBarschoni-flektirati koljena pod pravim kutom; stopala priljubiti, koljena maksimalno razmaknuti; središnju zraku ukositi 25° prema kranijalno, ulaz 4 cm iznad simfize

AP kosa projekcija sakroilijačnih zglobova Ležeći stav( dorzalni kosi položaj) 18*24 ili 24*30 cm UZD na os tijela Podignuti snimanu stranu oko 30° CZ je okomita, ulazi 2-3 cm medijalno od prednje gornje

ilijačne spine snimane strane

Aksijalna projekcija sakroilijačnih zglobova 18*24 cm POP na os tijela( uzdužno na radiografski stol) Pacijent se laktovima oslanja na koljena, sjedi poprečno na

radiografskom stolu CZ je okomita

PA projekcija pubične simfize po Chamberlainu Stojeći stav 18*24 cm POP na os tijela Oznaka na strani koja je opterećena tjelesnom težinom CZ je okomita, izlazi u visini pubične simfize

RADIOGRAMI ZDJELICE AP projekcija zdjelice

Ležeći leđima na radiografskom stolu 35*43 ili 30*40 cm POP na os tijela Pronacija donjih ekstremiteta oko 15° CZ je okomita, ulazi 5 cm iznad simfize

Kraniokaudalna aksijalna „inlet“ projekcija zdjelice Sjedeći na radiografskom stolu 24*30 cm POP na os tijela CZ je okomita, ulazi 5 cm posteriorno od gornjeg ruba simfize

u ležećem položaju za AP treba CZ ukositi 40° kaudalno, a za PA treba je ukositi za isto toliko stupnjeva kranijalno

Kaudokranijalna aksijalna „outlet“ projekcija zdjelice Ležeći leđima na radiografskom stolu 24*30 ili 30*40 cm POP na os tijela CZ je ukošena kranijalno, ulazi 5 cm kaudalnije od gornjeg ruba

simfize kod muškaraca je ukošena 30° kranijalno kod žena je ukošena 45° kranijalno

6


AP i PA kose projekcije ilijačne kosti( RPO/LPO i RAO/LAO)

Ležeći stav( kosi dorzalni i kosi ventralni položaj) 24*30 cm UZD na os tijela Podignuti nesnimanu stranu za 45° CZ je okomita

za kosu AP snimku ulazi 5 cm medijalnije od prednje gornje ilijačne spine snimane straneza kosu PA snimku izlazi u razini prednje gornje ilijačne spine snmane strane

AP kose projekcije acetabuluma po Judetu (RPO i LPO) Ležeći stav( po dva kosa dorzalna položaja) 24*30 cm UZD na os tijela CZ je okomita

unutarnji kosi položaj- podignuti snimanu stranu zdjelice za 45°- CZ ulazi 5cm kaudalno od prednje gornje ilijačne spine bleže rendgenskoj cijevivanjski kosi položaj- podignuti nesnimanu stranu zdjelice za 45°- CZ ulazi na simfizi

RADIOGRAFIJA DONJEGA EKSTREMITETA RADIOGRAMI KUKOVA

AP projekcija kukova Ležeći leđima na radiografskom stolu 35*43 ili 30*40 cm POP na os tijela Unutarnja rotacija stopala oko 15° CZ je okomita, cilja na gornji rub simfize

„Frog leg“ projekcija- AP projekcija vratova femura u položaju žabljih krakova

Ležeći leđima na radiografskom stolu 35*43 ili 30*40 cm POP na os tijela Fleksija koljena i kukova, spojiti stopala, abducirane

natkoljenice zatvaraju kut od 90° CZ je okomita, cilja 2 cm iznad gornjeg ruba simfize

preinaka po Cleavesu(kleveu)-CZ ukošena 45° kranijalno, ulazi na donjem rubu simfize

AP projekcija kuka Ležeći leđima na radiografskom stolu 24*30 cm UZD na os tijela Unutarnja rotacija noge 15-20°

7


CZ je okomita, ulazi na medijalni rub vrata femura, 3 cm kaudolateralno od sredine ingvinalnog ligamenta

Radiogram kuka po Lauensteinu Ležeći stav( kosi dorzalni položaj) 24*30 cm POP na os tijela CZ je okomita, ulazi na vertikali s prednje gornje ilijačne spine

snimane strane, ulazi na gornji rub simfize

Aksiolateralna projekcija kuka u traumatiziranog bolesnika( Danielius-Müller)

Ležeći leđima na radiografskom stolu 24*30 cm receptor uz tijelo bolesnika Nesnimana noga flektirana u koljenu i kuku za 90° i oslonjena

petom na odgovarajući podložak CZ je ukošena 45° kraniolateralno i okomita je na receptor slike

Projekcija prednje i stražnje konture glave femura po Schneideru

Ležeći leđima na radiografskom stolu 24*30 cm UZD na os tijela Prednja konturafleksija koljena za 45°- stopalo na podlozi Stražnja konturaispružena noga- pronacija stopala oko 15° CZprednja kontura—ulazi na vanjskoj trećini prepone

stražnja kontura—ukošena 30° kaudalno, ulazi 3 cm medijalno od prednje gornje ilijačne spine

RADIOGRAMI NATKOLJENICE AP projekcija natkoljenice

Ležeći leđima na radiografskom stolu 18*43 ili 35*43 cm UZD na os tijela Medijalna rotacija( ako snimamo s koljenom 5°, a ako snimamo

s kukom onda 15°) CZ je okomita, cilja na sredinu snimanog objekta

Lateralna projekcija natkoljenice Ležeći stav( kosi dorzalni položaj) 18*43 cm UZD na os tijela Fleksija koljena 30° CZ je okomita, cilja na sredinu snimanoga objekta

preinake: lateromedijalna i mediolateralna projekcija natkoljenice

RADIOGRAMI KOLJENA AP projekcija koljena

Ležeći ili sjedeći na radiografskom stolu

8


18*24 ili 24*30 cm UZD na os tijela CZ je okomita, ulazi 1 cm ispod donjeg ruba patele

Profilna projekcija koljena Ležeći na boku snimane strane 18*24 ili 24*30 cm UZD na os tijela Fleksija u koljenu oko 30° CZ je ukošena 3-7° kranijalno, ulazi 2 cm kaudalno od

medijalnog epikondila femura( okomita je kod šire zdjelice)

Usporedna AP projekcija koljena u stojećem stavu Stojeći stav( dorzalni položaj) 35*43 ili 24*30 cm POP na os tijela CZ je okomita, ulazi 1 cm kaudalnije od spojnice donjih rubova

patela

AP kosa projekcija koljena u medijalnoj rotaciji Ležeći ili sjedeći stav 18*24 ili 24*30 cm UZD na os tijela Medijalna rotacija 45° CZ je okomita, ulazi 1 cm ispod donjeg ruba patele

AP kosa projekcija koljena u lateralnoj rotaciji Ležeći ili sjedeći stav 18*24 ili 24*30 cm UZD na os tijela Lateralna rotacija 45° CZ je okomita, ulazi 1 cm ispod donjeg ruba patele

PA aksijalna projekcija interkondilarne fose po Holmbladu( Tunelna snimka koljena)

Položaj ovisi o općem stanju bolesnika( AP projekcija??) 18*24 cm UZD na os tijela Natkoljenica i potkoljenica zatvaraju kut od 120° CZ ulazi kroz interkondilarnu fosu

AP radiogram koljena s postraničnim potisnućem( stress radiogram)***

RADIOGRAMI PATELE PA projekcija patele

Ležeći trbuhom na radiografskom stolu 18*24 cm UZD na os koljena Petu minimalno zakrenuti lateralno oko 5-10° CZ je okomita, ulazi na sredinu poplitealne jame

Lateralna projekcija patele Ležeći na boku snimane strane 13*18 ili 18*24 cm UZD na os koljena Fleksija koljena 5-10°

9


CZ je okomita, cilja patelofemoralni zglob

PA kosa projekcija patele u medijalnoj i lateralnoj rotaciji

Ležeći na trbuhu( kosi ventralni položaj) 18*24 cm UZD na os koljena Fleksija koljena 5-10° Medijalna/lateralna rotacija noge oko 45° CZ je okomita, ulazi na sredinu snimanog objekta

Tangencijalna projekcija patele Ležeći trbuhom na radiografskom stolu 18*24 cm UZD na os tijela Potkoljenica s podlogom zatvara kut od 60° CZ je ukošena 45° kranijalno, cilja na patelofemoralni zglob

Aksijalne projekcije patele( Defile snimke) Sjedeći na radiografskom stolu 18*43 cm POP na os tijela( podijeliti na 3 dijela) Potkoljenica s natkoljenicom zatvara kutove od 90°, 120° i 150° CZ je okomita, cilja na vrh patele

RADIOGRAMI POTKOLJENICE AP projekcija potkoljenice

Ležeći leđima na radiografskom stolu 18*43 ili 35*43 cm UZD na os tijela Stopalo je okomito u odnosu na potkoljenicu Pronacija potkoljenice 5° CZ je okomita, cilja na sredinu snimanog objekta

Profilna projekcija potkoljenice Ležeći na boku snimane strane 18*43 ili 35*43 cm UZD na os tijela Stopalo je okomito u odnosu na potkoljenicu CZ je okomita, cilja na sredinu snimanog objekta

preinaka: lateromedijalna i mediolateralna projekcija

AP kosa projekcija potkoljenice s medijalnom i lateralnom rotacijom

Ležeći leđima ili sjedeći na radiografskom stolu 18*43 ili 35*43 cm UZD na os tijela Pronacija/ supinacija donjeg ekstremiteta za 45° CZ je okomita, cilja na sredinu potkoljenice

RADIOGRAMI GLEŽNJA AP projekcija gležnja

Sjedeći ili ležeći leđima na radiografskom stolu

10


18*24 ili 24*30 cm UZD na os potkoljenice Stopalo je okomito u odnosu na potkoljenicu Unutarnja rotacija 10° CZ je okomita, ulazi 1 cm proksimalno od vrha medijalnog

maleola

Profilna projekcija gležnja Ležeći na boku snimane strane( fibularni profilni položaj) 18*24 cm UZD na os potkoljenice Stopalo je okomito u odnosu na potkoljenicu CZ je okomita, ulazi 1 cm proksimalno od vrha medijalnog

maleolapreinaka: lateromedijalna projekcija-CZ ulazi 2 cm proksimalno od vrha fibularnog maleola

AP kosa projekcija tibiofibularne sindesmoze Ležeći leđima ili sjedeći na radiografskom stolu Medijalna rotacija noge 15-20°( intermaleolarna spojnica

usporedna s podlogom) 18*24 ili 24*30 cm UZD na os potkoljenice Stopalo je okomito u odnosu na potkoljenicu CZ je okomita, cilja na sredinu intermaleolarne spojnice

AP radiogrami gležnja s forsiranom rotacijom*** AP projekcija gležnjeva pri opterećenju tjelesnom

težinom Stojeći stav 24*30 cm POP na os potkoljenica CZ je okomita, cilja između medijalnih maleola

RADIOGRAMI KALKANEUSA Profilna projekcija kalkaneusa

Ležeći na boku snimane strane 18*24 cm POP na os potkoljenice CZ je okomita, ulazi 2-3 cm ispod vrha medijalnog maleola

Aksijalna plantodorzalna projekcija kalkaneusa Sjedeći ili ležeći leđima na radiografskom stolu Bolesnik povlači prema sebi traku zategnutu preko glavica

metatarzalnih kostiju u položaj maksimalne dorzalne fleksije stopala

18*24 cm UZD na os tijela CZ je ukošena 45° kranijalno, ulazi na petu s plantarne strane

RADIOGRAMI KALKANEUSA PRI OPTEREĆENJU TJELESNOM TEŽINOM***

11


Aksijalna snimka kalkaneusa pri opterećenju tjelesnom težinomCZ ukošena prema prstima oko 45°, ulazi s dorzalne strane u visini gležnja

Lateromedijalna kosa projekcija kalkaneusa pri opterećenju tjelesnom težinomCZ ukošena lateromedijalno oko 45°, ulazi na lateralnom maleolu; petu postaviti na lateralni rub receptora slike

RADIOGRAMI SUBTALARNOG ZGLOBAo Radiogram tarzalnog sinusa

Ležeći na boku snimane strane 18*24 cm POP na os potkoljenice, stopalo okomito na

potkoljenicu Podignuti petu oko 5 cm u odnosu na podlogu CZ ukošena 25° kaudalno, ulazi neposredno ispod vrha

medijalnog maleola

o Radiogram subtalarnog zgloba u lateralnoj

projekciji( Brodenova verzija) Ležeći leđima na radiografskom stolu 18*24 cm POP na os potkoljenice Iz položaja stopala okomitog na potkoljenicu lateralna

rotacija prednjeg dijela stopala za 45° CZ je ukošena 15° kranijalno, ulazi 2 cm ispred i ispod

medijalnog maleola

o Radiogram prednjeg segmenta subtalarnog zgloba(

Isherwoodova verzija) Ležeći na boku nesnimane strane 18*24 cm POP na os potkoljenice, stopalo okomito na

potkoljenicu Fleksija u koljenu, stopalo prislonjeno medijalnim

rubom na receptor slike s nagibom potkoljenice oko 45° prema podlozi

CZ je okomita, ulazi 2 cm ispred i ispod lateralnog maleola

RADIOGRAMI STOPALA Dorzoplantarna projekcija stopala

Sjedeći na radiografskom stolu( iznimno ležeći na radiografskom stolu)

24*30 cm UZD na os stopala CZ okomita ili ukošena 10-15° prema peti, ulazi na bazi treće

metatarzalne kosti

Dorzoplantarne kose projekcije stopala

12


Stabilni sjedeći položaj na radiografskom stolu( ispruženim rukama se oslanja na podlogu)

24*30 cm UZD na os stopala Medijalna i lateralna rotacija stopala za 30° CZ je okomita, ulazi na mjestu baza metatarzalnih kostiju

Profilna projekcija uzdužnoga luka stopala stojeći Stojeći( profilni položaj) 24*30 cm UZD na os stopala CZ je je vodoravna i okomita na receptor slike, cilja

navikularnu( mediolateralna projekcija) ili kuboidnu kost ( lateromedijalna projekcija)

Dorzoplantarna projekcija stopala dvostrukom ekspozicijom

Stojeći( prvo nesnimanom nogom nazad pa onda naprijed) 24*30 cm UZD na os stopala( za obje ekspozicije jedan

receptor slike) CZ je ukošena

15° prema peti( baza treće metatarzalne kosti)25° prema prstima( gležanj)

Radiogrami kongenitalnog pes ekvinovarusa

RADIOGRAMI NOŽNIH PRSTIJU Dorzoplantarna projekcija nožnih prstiju

Sjedeći ili ležeći na radiografskom stolu 13*18 ili 18*24 cm POP na os stopala CZ je okomita ili ukošena( 15° prema peti za prikaz zglobnih

pukotina metatarzofalangealnih i interfalangealnih zglobova), ulazi na trećem metatarzofalangealnom zglobu

Kose projekcije nožnih prstiju Ležeći ili sjedeći na radiografskom stolu 13*18 ili 18*24 cm POP na os stopala Medijalna/ lateralna rotacija stopala za 30° CZ je okomita, cilja na treći metatarzofalangealni zglob

Profilne projekcije nožnih prstiju Za 1. i 2. prst ležeći na nesnimanom boku, a za 3., 4. i 5. prst na

fibularnom rubu snimane noge 13*18 ili 18*24 cm UZD na os stopala CZ je okomita; za palac ulazi na metatarzofalangealnom zglobu,

a za ostale prste ulazi na proksimalnom interfalangealnom zglobu

Tangencijalna projekcija sezamskih kostiju Ležeći trbuhom na radiografskom stolu

13


13*18 ili 18*24 cm POP na os stopala Stopalo okomito na podlogu CZ je okomita i tangencijalno ulazi na prvom

metatarzofalangealnom zglobu( palac je jagodicom prislonjen na radiografski stol)

RADIOGRAFIJA KOŠTANOGA TORAKSA I RAMENOG POJASA

RADIOGRAFIJA REBARA AP aksijalna projekcija kostalnih zglobova

Ležeći leđima na radiografskom stolu 18*43 ili 35*43 cm UZD na os tijela CZ je ukošena oko 20° kranijalno, ulazi 2-3 cm iznad ksifoida

AP projekcija stražnih rebrenih lukova Ležeći leđima na radiografskom stolu ili pak stojeći( sjedeći)

leđima naslonjen na stativ 35*43 cm za gornja rebra UZD, a za donja rebra POP na os

tijela CZ je okomita, cilja na sredinu kazete

PA projekcija prednjih rebrenih lukova Ležeći ili stojeći stav, prislonjen trbuhom na podlogu 35*43 cm UZD na os tijela CZ je ukošena 10-15° kaudalno, ulazi u visini pazušnog nabora

AP i AP kosa projekcija hemitoraksa Stojeći( za prikaz gornjh rebara) ili ležeći( za prikaz gornjih

rebara) 30*40 cm UZD na os tijela Za kose snimke zakrenuti tijelo za 45° RPO i LPO CZ je okomita, ulazi u visini petoga rebra

RADIOGRAMI STERNUMA PA kosa projekcija sternuma

Ležeći trbuhom na radiografskom stolu ili stojeći( kod traumatiziranih bolesnika)- kosi ventralni položaj

24*30 cm UZD na os tijela Podignuti lijevu stranu tijela 15-25° CZ je okomita, cilja na Th7 kralježak, ulazi 3-4 cm ulijevo od

spinoznih nastavaka kralježnice

14


PA radiogram sternuma poprečno prema radiografskom stolu

Stojeći pa se potom prisloniti prsima na stol uz što manji pritisak na sternum

24*30 cm UZD na os tijela CZ je ukošena 15-20° s lijeva na desno, ulazi 5 cm lijevo od

Th7 kralješka

Profilna projekcija sternuma Sjedeći ili stojeći bočno prislonjen uz vertikalni stativ 24*30 cm UZD na os tijela CZ je okomita, ulazi s lateralne strane na sredinu korpusa

sternuma

PA projekcija sternoklavikularnih zglobova Ležeći trbuhom na radiografskom stolu( može i stojeći i sjedeći) 13*18 ili 18*24 cm POP na os tijela Kod unilateralne projekcije glavu okrenuti na stranu snimanog

zgloba CZ je okomita, cilja na Th3 kralježak( brojiti od prominentnog

nastavka C7)

RADIOGRAMI KLAVIKULE PA projekcija klavikule

Sjedeći ili ležeći( kosi ventralni položaj) 24*30 cm POP na os tijela CZ je okomita na sredinu klavikule, glava je okrenuta na

nesnimanu stranu

AP aksijalna projekcija klavikule u položaju hiperlordoze( Hiperlordotska snimka klavikule)

Stojeći leđima prislonjen na vertikalni stativ 24*30 cm POP na os tijela CZ je ukošena 0-15° kranijalno, ulazi na sredini klavikule

Tangencijalna projekcija klavikule Ležeći leđima na radiografskom stolu 18*24 cm POP na os tijela CZ je okomita na receptor slike, a ukošena prema stolu 25-

40°( prolazi između klavikule i torakalne stjenke)

AP projekcija akromioklavikularnih zglobova po Pearsonu

Uvijek stojeći ili sjedeći! 18*43 cm za oba zgloba ili 18*24 za pojedinačne zglobove POP

na os tijela

15


Jedna standardna snimka i jedna s opterećenjem( oko ruku se zaveže uteg oko 2-3 kg)

CZ je okomita, ulazi u visini akromioklavikularnih zglobova

AP kosa projekcija akromioklavikularnog zgloba po Alexanderu

Stojeći ili sjedeći 18*24 cm POP na os tijela CZ je ukošena kranijalno oko 15°( do 25°), ulazi na

korakoidnom nastavku skapule

RADIOGRAMI SKAPULE AP projekcija skapule

Stojeći uz stativ ili ležeći leđima na radiografskom stolu 24*30 cm iznimno 18*24 cm UZD na os tijela CZ je okomita, ulazi 5 cm ispod korakoidnog nastavka skapule

Profilna projekcija skapule Stojeći ili sjedeći uz vertikalni stativ 24*30 cm UZD na os tijela Iz bočnog položaja u RAO ili LAO položaj( koronalna ravnina s

podlogom zatvara kut od 60°) CZ je okomita, usmjerena na sredinu medijalnog ruba skapule

koji kod ove projekcije prominira pod kožom i može se napipatiprofilna „Y“ projekcija skapule- ruka snimane strane spuštena niz tijelo

Tangencijalna projekcija skapularne spine Ležeći leđima na radiografskom stolu 18*24 cm POP na os tijela CZ je ukošena 45° kaudalno, usmjerena na gornju stražnju

regiju ramena

AP kosa projekcija glenoida s opterećenjem po Appleu***

Stojeći uz vertikalni stativ 24*30 cm POP na os tijela CZ je okomita, ulazi 2 cm ispod korakoidnog nastavka skapule

Tangencijalna projekcija korakoakromijalnog luka, supraspinatus „outlet“ projekcija***

RADIOGRAFIJA GONJEGA EKSTREMITETA RADIOGRAMI RAMENA

AP projekcija ramena

16


Stojeći ili ležeći( kosi dorzalni položaj) 18*24 ili 24*30 cm UZD na os tijela tijela Supinacija humerusa, unutarnja rotacija humerusa, neutralni

položaj CZ je okomita, ulazi 2-3cm ispod korakoidnog nastavka

skapule( moguća angulacija 10-20° kaudalnoprikaz subakromijalnog prostora)

Transtorakalna lateralna projekcija ramena Stojeći uz vertikalni stativ 24*30 cm UZD na os tijela CZ je okomita, izlazi na kirurškom vratu ozlijeđeng

humerusa( moguća angulacija 10-20° kranijalno)

Transaksilarna aksijalna projekcija ramena Ležeći leđima na radiografskom stolu 24*30 cm POP na os tijela CZ je okomita, kaudo-kranijalno ukošena prema aksili, 15-30°

od osi tijela( simetrala kuta abducirane nadlaktice i uzdužne osi tijela)

Aksijalna projekcija ramena West Point tehnikom Ležeći trbuhom na radiografskom stolu 18*24 cm POP na os tijela CZ je okomita na receptor slike; ukošena je 25° prema podlozi i

25° prema medijanoj ravnini, ulazi na dorzalnoj površini ramena, otprilike 5 cm iznad ruba pazuha

Radiogram intertuberkularnog( bicipitalnog) sulkusa*** Ležeći leđima na radiografskom stolu 18*24 cm POP na os tijela CZ je okomita na receptor slike; ukošena kaudokranijalno oko

10° prema radiografskom stolu, ulazi na prednjem rubu glave humerusa

AP aksijalna prrojekcija proksimalnog humerusa po Strykeru

Sjedeći leđima prislonjen uz vertikalni stativ ili ležeći leđima na radiografskom stolu

24*30 cm UZD na os tijela CZ je ukošena 10° kranijalno, cilja na aksilu

RADIOGRAMI NADLAKTICE AP projekcija nadlaktice

Stojeći ili sjedeći( ležeći u bolesnika koji ne mogu stajati) 18*43 cm UZD na os nadlaktice CZ je okomita na nadlakticu( supinacija ruke)

17


Profilna projekcija nadlaktice Stojeći ili sjedeći( ležeći u bolesnika koji ne mogu stajati) 18*43 cm UZD na os nadlaktice CZ je okomita na sredinu nadlaktice( unutarnja rotacija ruke)

preinaka: lateromedijalna projekcija nadlaktice

RADIOGRAMI LAKTA AP projekcija lakta

Sjedeći pored radiografskog stola s ispruženom rukom koja je u visini stola( ekstenzija i supinacija ruke)

18*24 cm UZD na os nadlaktice i podlaktice CZ je okomita, ulazi 1 cm distalno od spojnice epikondila

humerusa gdje se nalazi zglobna pukotina

Lateralna projekcija lakta Sjedeći pored radiografskog stola 18*24 cm UZD na os podlaktice Abdukcija nadlaktice i fleksija lakta 90°( ulnarni profilni

položaj) CZ je okomita na sredinu lakta

AP kose projekcije lakta u medijalnoj i lateralnoj rotaciji Sjedeći pored radiografskog stola( ekstenzija ruke) 18*24 ili 24*30 cm popola UZD na os nadlaktice i podlaktice Pronacija i supinacija u ramenu za 45° CZ je okomita, ulazi 1 cm ispod spojnice epikondila

AP projekcija lakta u potpunoj fleksiji Sjedeći uz radiografski stol 18*24 cm UZD na os podlaktice Maksimalna fleksija lakta, bolesnik prstima dodiruje rame

snimane ruke CZ je okomita, ulazi na podlaktici u razini epikondila humerusa

Radiogrami glave radijusa u četiri položaja Sjedeći uz radiografski stol, nadlaktica abducirana, lakat

flektiran 18*24 ili 24*30 cm s podjelom na više formata UZD na os

podlakticeulnarni profilni položaj- dlan prema gorepolusupinacija- palac gorepronacija- dlan prislonjen palmarnom stranom radijalni profilni položaj- dorzalna strana palca na podlozi

CZ je okomita, usmjerena na lakat

RADIOGRAMI PODLAKTICE

18


AP projekcija podlaktice Sjedeći pored radiografskog stola, abdukcija i ekstenzija ruke uz

supinaciju 18*43 cm UZD na os podlaktice CZ je okomita, usmjerena na sredinu podlaktice

Lateralna projekcija podlaktice Sjedeći pored radiografskog stola 18*43 cm UZD na os podlaktice Abdukcija nadlaktice i fleksija lakta 90°( ulnarni profilni

položaj) CZ je okomita, usmjerena na sredinu podlaktice

RADIOGRAMI RUČNOGA ZGLOBA I KARPUSA PA projekcija ručnoga( radiokarpalnoga) zgloba

Sjedeći pored radiografskog stola 13*18 ili 18*24 cm UZD na os podlaktice Abdukcija nadlaktice i fleksija lakta 90°, semifleksija prstiju CZ je okomita, ulazi 1 cm proksimalno od spojnice stiloidnih

nastavaka radijusa i ulne

Profilna projekcija ručnoga( radiokarpalnoga) zgloba Sjedeći pored radiografskog stola 13*18 ili 18*24 cm UZD na os podlaktice Abdukcija nadlaktice i fleksija lakta 90°( ulnarni profilni

položaj) CZ je okomita, ulazi 1 cm proksimalno od spojnice stiloidnih

nastavaka radijusa i ulne

Kosa projekcija karpusa u semipronaciji i semisupinaciji Sjedeći uz radiografski stol 13*18 ili 18*24 cm UZD na os podlaktice Abdukcija nadlaktice i fleksija lakta 90° Semipronacija/ semisupinacija za 45 ° CZ je okomita, usmjerena na sredinu karpusa

PA projekcija karpusa s ulnarnom i radijalnom abdukcijom***

Sjedeći uz radiografski stol 18*24 cm( na dva formata) UZD na os podlaktice Maksimalna ulnarna pa radijalna abdukcija CZ je okomita, usmjerena na sredinu karpusa

PA projekcija skafoidne kosti po Stecheru Sjedeći uz radiografski stol 13*18 ili 24*30 cm UZD na os podlaktice Abdukcija nadlaktice i fleksija lakta 90°

19


Podložak s nagibom od 15° CZ je okomita( ako imamo podložak), ulazi na skafoidu

preinaka: CZ ukošena 15-20° prema podlaktici ako je šaka na vodoravnoj podlozi

PA serija projekcija za skafoidnu kost Sjedeći uz radiografski stol 13*18 ili 18*24 cm UZD na os podlaktice Abdukcija nadlaktice i fleksija lakta 90°, šaka u položaju

maksimalne ulnarne abdukcije CZ je okomita, te ukošena prema podlaktici pod kutovima 10°,

20° i 30°; usmjerena na skafoidnu kost

Tangencijalna projekcija karpalnoga kanala Sjedeći pored radiografskog stola Ruka je ispružena palmarnom stranom na podlozi 18*24 cm UZD na os podlaktice, odnosno šake Pasivna hiperekstenzija prstiju CZ je ukošena oko 45° prema podlaktici, ulazi na sredinu dlana

Tangencijalna projekcija karpalnoga luka Stojeći pored radiografskog stola ili vertikalnog stativa 18*24 cm UZD na os podlaktice, odnosno šake Fleksija šake do pravog kuta s podlakticom CZ je ukošena oko 45° prema prstima, ulazi na dorzalnoj strani

distalnog dijela podlaktice

RADIOGRAMI ŠAKE I PRSTIJU PA projekcija šake

Sjedeći pored radiografskog stola, fleksija lakta 18*24 ili 24*30 cm UZD na os podlaktice CZ je okomita, usmjerena na treći metakarpofalangealni zglob

PA kose projekcije šake Sjedeći pored radiografskog stola, fleksija lakta 18*24 ili 24*30 cm UZD na os podlaktice Za prikaz interfalangealnih zglobova bolesnik podigne radijalni

rub za 45°, dok za prikaz metakarpalnih kostiju treba blago flektirati falange i osloniti jagodice prstiju na receptor slike tako da je kut pojedinog prsta prema podlozi oko 25°( položaj kod sviranja citre)

CZ je okomita, ulazi na trećem metakarpofalangealnom zglobu

AP kosa usporedna projekcija šaka u položaju hvatača lopte

Sjedeći pored radiografskog stola, obje su ruke ispružene na stolu

20


24*30 cm POP na osi šaka Prsti blago razmaknuti, radijalni rubovi podignuti oko 30°,

ulnarni rubovi međusobno približeni CZ je okomita, cilja između šaka u razini

metakarpofalangealnih zglobova

Radiogrami palca: AP i profilna projekcija Sjedeći pored radiografskog stola 13*18 ili 18*24 cm podijeliti na 2 formata UZD na os palca

AP projekcija palca- maksimalna pronacija podlaktice, palac položiti dorzalnom stranom na receptor slikeProfilna projekcija palca- prirodni položaj palca u odnosu na druge prste, flektirati falange od 2.do 5. dok se ne postigne profilna projekcija palca

CZ je okomita, ulazi na prvom metakarpofalangealnom zglobu

AP projekcija karpometakarpalnoga zgloba palca 13*18 ili 18*24 UZD na os palca Palac dorzalnom stranom prislonjen na podlogu CZ je okomita, usmjerena na prvi metakarpofalangealni zglob

preinaka s ukošenjem CZ prema proksimalno oko 15° koristi se ako se okomitom zrakom nije prikazala zglobna pukotina

PA bilateralna projekcija prvoga metakarpofalangealnoga zgloba s opterećenjem

Sjedeći pored radiografskog stola 13*18 ili 18*24 cm POP na uzdužnu os snimanog objekta CZ je okomita, ulazi između palčeva u visini

metakarpofalangealnih zglobova

PA pojedinačne projekcije 2. do 5. prsta Sjedeći pored radiografskog stola 13*18 ili 18*24 cm UZD na os snimanog prsta CZ je okomita, cilja na proksimalni interfalangealni zglob

snimanog prsta

Profilne pojedinačne projekcije 2. do 5. prsta Sjedeći pored radiografskog stola 13*18 ili 18*24 cm UZD na os snimanog prsta

ulnarni rub na podlozi- 4. i 5.prstradijalni rub na podlozi- 2. i 3. prst

CZ je okomita, cilja na proksimalni interfalangealni zglob odgovarajućeg prsta

Documents

Skeletna radiografija I. dio