SKARBY NA BURSZTYNOWYM SZLAKU

GIMNAZJUM W DOŁHOBYCZOWIE

Pięknym zabytkiem Dołhobyczowa jest neogotycki kościół wzniesiony w latach 1919 - 1914 ufundowany przez

rodzinę Świeżawskich. Kościół ten powstał jako wotum wdzięczności dla Stolicy Apostolskiej za pozwolenie na zawarcie sakramentu małżeństwa pomiędzy krewnymi.

Architektem kościoła był Zenon Kononowicz. Kościół jest obiektem murowanym z cegły, jednonawowy,

z ołtarzami bocznymi usytuowanymi na planie krzyża. Zbudowany został w stylu neogotyckim. Jedna z wież, z wieńcem w kształcie mini-wieżyczek, stanowi miniaturę

wieży Kościoła Mariackiego w Krakowie. Na uwagę zasługują artystycznie wykonane rzygacze w kształcie

otwartych paszcz smoków. W drewnianym, bogato złoconym ołtarzu głównym mieści się kopia obrazu Matki Boskiej Częstochowskiej oraz wota

złożone pod obrazem. W oknach przy ołtarzu głównym oraz chóru kościelnego znajdują się przepięknie

wykonane, stare witraże z motywami roślinnymi. Na uwagę zasługują również nowsze witraże kaplic bocznych,

których projektantem był prof. Wiktor Zin.Z tyłu kościoła znajduje się fresk, przedstawiający postać Matki Boskiej Częstochowskiej oraz postacie fundatorów

kościoła.Obiekt podlega ścisłej ochronie konserwatorskiej.

Zobacz więcej

Rodzaj skarbu: ARCHITEKTURA

KOŚCIÓŁ PARAFIALNY PW. MATKI BOSKIEJ CZĘSTOCHOWSKIEJ W DOŁHOBYCZOWIE

Koło miejscowości Uśmierz, tuż przy granicy polsko - ukraińskiej, rzeka Warężanka meandrując wcięła

się w skarpę tworząc urwisty brzeg. Jest to doskonałe miejsce do podziwiania bardzo urokliwej

doliny rzecznej, jak i położonej wzdłuż niej miejscowości - dawnego kresowego miasteczka -

Waręża. W roku 1538 miejscowość Warrans otrzymuje od króla Zygmunta I przywileje miejskie

na prawie magdeburskim. Ponad miasteczkiem góruje wspaniały zabytek - kolegiata warężska,

która obecnie coraz bardziej zmienia się w ruinę. Bowiem obecnie miasteczko leży poza granicą

polsko-ukraińską. Ta wspaniała i dostojna świątynia p.w. Św. Marka została wybudowana w latach 1688-1693 z fundacji Marka Matczyńskiego - koniuszego koronnego, uczestnika wypraw

wojennych króla Jana III Sobieskiego. Zobacz więcej

Rodzaj skarbu: PUNKT WIDOKOWY

SKARPA NAD DOLINĄ RZEKI WARĘŻANKI Z WIDOKIEM NA WARĘŻ

Pani Irena Czech mieszkanka Horoszczyc - gmina Dołhobyczów. Pani Czech od dawna jest znana

jako utalentowana, pełna zmysłowości, wrażliwości na piękno i swobodę wyrażania

swoich przeżyć twórczych artystka. Wystarczą jej kolorowe nitki, kawałek płótna, szydełko i igły, aby powstały piękne serwety, obrusy, koronki i obrazy wyszywane haftem krzyżykowym. spod

ręki Pani Ireny wychodzą piękne dekoracje - stroiki świąteczne, ozdobne aniołki czy pisanki. Do najciekawszych wytworów artystki należą:

- haftowany sztandar ofiarowany do kościoła pw. Matki Boskiej Częstochowskiej w Dołhobyczowie

- obrazy wyszywane haftem krzyżykowym: "Ojciec Święty Jan Paweł II" i "Modlitwa Pana

Jezusa w Ogrójcu"

Zobacz więcej

Rodzaj skarbu: DZIEŁO SZTUKI

RĘKODZIEŁO - HAFT KRZYŻYKOWY, KORONKARSTWO

Jan Barchacki, mieszkaniec Dołhobyczowa znany jako artysta -

stolarz i rzeźbiarz. Od wielu lat tworzy sztukę przedmiotową, komponuje

przestrzenne dzieła w sposób odmienny, własny zachowując

precyzję, formę i kształt. Pracował i tworzył w różnych regionach Polski, a

także poza jej granicami. Artysta swoje dzieła wykonał z ogromną wprawą i

wyczuciem artystycznym. Bardzo często oglądający są przekonani, że dzieła te są

dziełem znanych mistrzów, a nie lokalnego artysty.

Zobacz więcej

Rodzaj skarbu: ZNANA OSOBA ŻYJĄCA

PAN JAN BARCHACKI - RZEMIOSŁO ARTYSTYCZNE - STOLARZ

Ludowa piosenka '' W moim ogródeczku" śpiewana przez zespół "Wrzos" Koła Gospodyń

Wiejskich w Dołhobyczowie

W moim ogródecku rośnie różycka,napój mi Maniusiu, mego kunicka.

Nie chcę, nie napoję, bo się kunia boję,bo się kunia boję, bom jesce młoda (x2)

---------W moim ogródecku rośnie rozmaryn,

Powiedz mi Maniusiu, kto cię omamił?Jasieńkowe ocka, Jasieńkowe ocka,

Bo się w moim sercu tak zakochały. (x2)----------

W moim ogródecku rośnie jagoda,Powiedz mi Maniusiu, cyś była młoda?Ja zem była młoda, jak w boru jagoda,

Jak w boru jagoda, kochanecku mój. (x2)-----------

W moim ogródecku rośnie lelija,Powiedz mi Maniusiu, czy będzies moja?

Skądże jo mom wiedzieć i tobie powiedzieć,Skądże jo mom wiedzieć, cy mnie mama da. (x2)

Piosenka "W moim ogródeczku" jest starym ludowym utworem, który śpiewano na wiejskich weselach jeszcze w okresie międzywojennym w naszym regionie.

Obecnie można ją usłyszeć np. podczas uroczystości dożynkowych, podczas których

zespoły ludowe prezentują swoje utwory. Utwór ten prezentowany jest przez zespół

śpiewaczy "Wrzos" Koła Gospodyń Wiejskich z Dołhobyczowa.

Rodzaj skarbu: PIOSENKA LUDOWA

Tytus Woyciechowski - właściciel dóbr w PoturzynieTytus Woyciechowski urodził się 31 grudnia 1808 r. w majątku

dworskim miejscowości Poturzyn. Będąc uczniem Liceum Warszawskiego zaprzyjaźnił się z Fryderykiem Chopinem.

Więzi przyjaźni były bardzo trwałe - czego wyrazem pozostają 23 listy, jakie napisał Chopin do Tytusa. Fryderyk

odwiedził swojego przyjaciela w Poturzynie latem 1830 roku. Tytus Woyciechowski był nie tylko mecenasem sztuki

- jest on założycielem pierwszej na Lubelszczyźnie cukrowni. W swoim majątku w Poturzynie wprowadzał on

szereg nowinek technicznych i zasady racjonalnej gospodarki rolnej. Jako społecznik udzielał się w Komitecie

Towarzystwa Regionalnego, był prezesem Rady Powiatowej Hrubieszowskiej, radcą Komitetu Towarzystwa

Kredytowego Ziemskiego. Tytus Woyciechowski zmarł w wieku 71 lat i został pochowany w rodzinnym grobowcu na cmentarzu w pobliskim Oszczowie. W 1992 roku przed byłą

szkołą w Poturzynie - dawnym dworem Tytusa Woyciechowskiego - odsłonięto obelisk upamiętniający dawną przyjaźń wielkiego pianisty i pana na Poturzynie.

Rodzaj skarbu: ZNANA OSOBA NIEŻYJĄCA

BÓBRW roku 1996 rozporządzeniem Wojewody Zamojskiego został

utworzony Dołhobyczowski Obszar Chronionego Krajobrazu. Ma on na celu zapewnienie równowagi ekologicznej na obszarach

okolic Dołhobyczowa oraz zachowanie ich naturalnego charakteru. Jego celem jest również ochrona występujących tu

ciekawych, a nieraz i unikatowych roślin i zwierząt.W świecie zwierząt na szczególną uwagę zasługuje występujące tu

bobry - zwierzęta podlegające ścisłej ochronie, wpisane do Polskiej Czerwonej Księgi jako gatunek ginący.

Głównym siedliskiem bobra w okolicach Dołhobyczowa jest rzeka Bug, przepływająca przez pobliską miejscowość Gołębie. Jednak

poprzez jego dopływy: Białkę, Kryniczkę, Warężankę oraz rowy melioracyjne łąk przebiegające obok miejscowości: Dołhobyczów,

Honiatyn, Siekierzyńce nastąpiło zasiedlenie nowych terenów.Na rzece Bug bobry nie wznoszą swoich budowli ze względu na duże

przepływy wody. Jednak na mniejszych dopływach i rowach melioracyjnych można zaobserwować tamy i żeremia. Zdarza się, że do miejsc jego występowania nie można dotrzeć bezpośrednio,

gdyż następuje zalanie niżej położonych terenów. Do wzrostu populacji bobra na tym terenie znacznie przyczyniło się

zaniechanie hodowli bydła i brak wykorzystania łąk i pastwisk w pobliżu cieków wodnych.

Rodzaj skarbu: POMNIK PRZYRODY

Gołąbki z farszem gryczano-mięsnym

Smakosze w okolicach Dołhobyczowa mogą odnaleźć perełki sztuki kulinarnej.

Szczególnie kasza gryczana w naszym regionie podawana jest na różne sposoby: a

to pod postacią pieczonego placka z dodatkiem twarogu i gotowanych

ziemnaków, a to pod postacią gotowanych czy pieczonych pierożków.

Jednak w każdym prawie domu z okazji różnego rodzaju świąt, spotkań rodzinnych i

towarzyskich przyrządza się gołąbki zawijane w białą kapustę z nadzieniem gryczano -

mięsnym. Podawane są najczęściej w sosie grzybowym.

Rodzaj skarbu: ŻYCIE SPOŁECZNE - POTRAWA KULINARNA

"Stała nam się nowina"

1. Stała nam się nowina miła, Panna Maryja syna powiła,

powiła go z wielkim weselem, będzie on naszym zbawicielem, oj zbawicielem!

2. Król Herod się o tym dowiedział, wszystkie dziatki wyciąć kazał,

Maryja się dowiedziała, z swoim syneczkiem uciekała, oj uciekała!3. Napotkała chłopaka w polu orzącego,

swoją pszeniczkę z ręki siejącego. Siejże chłopaku w imię moje,

jutro będziesz zbierał swoje, oj zbierał swoje!4. Nie powiadaj chłopaku,

żem ja tędy szła, malutkie dzieciątko na rękach niosła.

Żydowie się dowiedzieli , za Maryją pobieżeli, oj pobieżeli!

Jest to bardzo stara kolęda, która jest przekazywana przez pokolenia i śpiewana w gronie rodzinnym przez najstarszych mieszkańców

Dołhobyczowa i okolic w okresie Bożego Narodzenia.

5. Napotkali chłopaka w polu już żącego, swoją pszeniczkę w snopy wiążącego.

Oj powiedz nam chłopku miły, czyś nie widział tu Maryji, oj Maryji!

6. Widziałem ją ale oni, już Maryji nie dogoni.

Jeszcze się ta pszeniczka siała, kiedy Maryja tędy bieżała! Oj bieżała!

7. Żydzi stanęli jako trzcina, bo ich moc boska bardzo zaćmiła.

Maryja się dowiedziała, w ciemnym lasku nocowała, oj nocowała!

8. Z lodu ognia okrzesała, Pana Jezusa ogrzewała.

Ach witajże mocny Boże, Twój majestat ściele łoże, oj ściele łoże!

Rodzaj skarbu: ŻYCIE SPOŁECZNE – Boże Narodzenie

SZLAK CERKIEWEK

Cerkiew w Dołhobyczowie

Cerkiew w Chłopiatynie

Cerkiew w Dłużniowie

Cerkiew w Wyżłowie

Cerkiew w Liskach

Cerkiew w Mycowie

Zobacz więcej