Sistem Ejaan BM Latest

Sistem Ejaan Bahasa Melayu

Penggunaan Abjad

• Bilangan abjad dalam ejaan Rumi bahasa Melayu ada 26 huruf kesemuanya.

• Nama huruf-huruf tersebut dikekalkan berdasarkan sebutan menurut kaedah bahasa Inggeris.

• Bentuk huruf besar, huruf kecil dan sebutan atau bunyi setiap huruf adalah seperti yang berikut:

Bil Huruf Besar Huruf Kecil Sebutan ( Bunyi )

1 A a E (bunyi / / )

2 B b bi

3 C c si

4 D d di

5 E e / i/

6 F f ef

7 G g ji

8 H h ec

9 I i ai

10 J j je

11 K k ke

12 L l el

13 M m em

Bil Huruf Besar Huruf Kecil Sebutan (Bunyi)

14 N n en

15 O o o

16 P p pi

17 Q q kiu

18 R r ar

19 S s es

20 T t ti

21 U u yu

22 V v vi

23 W w dabliu

24 X x eks

25 Y y wai

Bil Huruf Besar Huruf Kecil Sebutan (Bunyi)

26 Z z zed

Penulisan Huruf Konsonan

a. Dalam sistem ejaan Rumi, ada 25 fonem konsonan yang digunakan bagi melambangkan 26 bunyi huruf konsonan

Huruf Konsonan

b j ny w C k p yd x q zf l r g m sgh n sy h ng tv

Contoh PenggunaanBil Fonem Huruf Depan Tengah Belakang

1 /b/ b bahasa sebut adab

2 /c/ c cakap kaca Mac

3 /d/ d dua ada abad

4 /f/ f fakir tafsir maaf

5 /g/ g guna tiga beg

6 /gh/ gh ghaib maghrib mubaligh

7 /h/ h hari saham tuah

8 /j/ j jalan manja kolej

9 /k/ k kami paksa katak

10 /x/ kh khusus akhir tarikh

11 /l/ l lekas alas kesal

12 /m/ m maka kami diam

Bil Fonem Huruf Depan Tengah Belakang

13 /n/ n nama anak daun

14 /ng/ ng ngilu angin pusing

15 /ny/ ny nyata hanya -

16 /p/ p pasang apa siap

17 /q/ q quran wuquf buraq

18 /r/ r raih bara putar

19 /s/ s sampai asli lemas

20 /sy/ sy syarat isytihar Quraisy

21 /t/ t tali mata rapat

22 /v/ v vitamin universiti -

23 /w/ w wanita hawa -

Bil Fonem Huruf Depan Tengah Belakang

24 /y/ y yang payung -

25 /z/ Z

x

Zaman

Xenon

Lazat

-

Lafaz

-

b. Terdapat lima perubahan huruf konsonan daripada ejaan lama kepada Ejaan Rumi Baru.

Huruf konsonan ejaan lama: - ch - dh - dz - sh - th

Contoh Perubahan Huruf Konsonan Ejaan Lama Kepada Ejaan Rumi Baru

Bil Huruf Lama Huruf Baharu Contoh Penggunaan

1 ch c Chachat - cacat Chuchi - cuciMach - Mac

2 dh d dharab - darab kadhi - kadi

mudharat - mudarat3 dz z dzalim - zalim

Bedza - beza dzat - zat

4 sh sy mashhor – masyhur sharat - syarat

meshuarat - mesyuarat5 th s Ithnain – Isnin

mithal - misal bahath - bahas

c. Tanda koma di atas ( ‘ ) yang terdapat dalam sistem ejaan Rumi lama ( sebelum tahun 1972 ) tidak digunakan dalam sistem ejaan Rumi sekarang. Tanda-tanda koma tersebut digantikan dengan huruf konsonan Rumi seperti berikut:

(i) Tanda koma di atas ( ‘ ) yang sepadan dengan huruf jawi ( ain ) dihapuskan jika membuka suku kata.

Contoh: ‘alam jadi alam ma’af jadi maaf ra’i jadi rai

(ii) Tanda koma di atas ( ‘ ) yang sepadan dengan huruf jawi ( ain )

digantikan dengan huruf konsonan k jika menutup suku kata.

Contoh: ma’na jadi makna ra’yat, ra’ayat jadi rakyat tama’ jadi tamak

(iii) Tanda koma di atas ( ‘ ) yang sepadan dengan huruf jawi ( hamzah ) dihapuskan jika membuka suku kata.

Contoh: masa’alah jadi masalah so’al jadi soal

(iv) Tanda koma di atas ( ‘ ) yang sepadan dengan huruf jawi ( ain ) digantikan dengan huruf konsonan k jika menutup suku kata.

Contoh: enche’ jadi encik dato’ jadi datuk ru’yah jadi rukyah

d. Terdapat tiga huruf yang diperkenalkan supaya digunakan secara tetap iaitu q, v dan x.

(i) Huruf q digunakan sebagai padanan kepada huruf jawi (qaf) untuk mengeja kata istilah agama atau kata yang berasal daripada bahasa Arab.

Contoh: qadak Qur’an qunut wuquf

(ii) Huruf v digunakan untuk mengeja kata pinjaman daripada bahasa Inggeris dan bahasa-bahasa asing yang lain di pangkal kata atau di pangkal suku kata.

Contoh: versi revolusi vitamin subversif vokasional universiti

Huruf –ve pada akhir kata ditukar menjadi huruf f.

Contoh: active menjadi aktif negative menjadi negatif octave menjadi oktaf

(iii) Huruf x hanya digunakan pada pangkal kata istilah khusus dan tidak ditukar kepada z.

Contoh: xanthate menjadi xantat xenon menjadi xenon xeromorph menjadi xeromorf

Huruf Diftong

Dalam sistem ejaan Rumi, ada tiga pasang huruf diftong dalam bahasa Melayu seperti yang berikut:

ai au oi

Contoh PenggunaanHuruf Fonem Di depan Di tengah Di belakang

ai /ai/ aising ghairah pandai

au /au/ aurat saudara harimau

oi /oi/ oidium boikot Amboi

Penulisan Digraf / Konsonan Rangkap

• Terdapat lima daripada 26 huruf konsonan yang dikenali sebagai huruf gabungan ( digraf /konsonan rangkap.

• Lima digraf/konsonan rangkap tersebut ialah kh, gh, ng, ny dan sy.

Persukuan

• Setiap suku kata bahasa Melayu ditandai oleh satu vokal.

• Vokal itu dapat didahului atau diikuti atau diapit oleh konsonan.

● Dari segi ejaan, dalam bahasa Melayu terdapat sebelas pola suku kata seperti berikut ( huruf condong ):

Bil Pola Contoh

1. V i-bu , gu-a

2. VK er-ti , ma-in

3. kv ra-kit , ban-tu

4 KVK Pin-tu , hi-lang

5 KKV dra-ma , indus-tri6 KKVK trak-tor , elek-trik 7 VKK eks-port8 KVKK bank-rap, kon-teks9 KKVKK kom-pleks10 KKKV stra-tegi , skru11 KKKVK Struk-tur , spring

Catatan:□ Pola 1 – 4 adalah suku kata yang terdapat

pada kebanyakan kata dasar dalam bahasa Melayu.

□ Pola 5 – 11 adalah tujuh pola suku kata yang menggunakan huruf konsonan rangkap yang dipinjam daripada bentuk ejaan bahasa Inggeris.

Pembentukan Suku Kata

Pembentukan suku kata terbahagi kepada dua

iaitu:

● Suku Kata Terbuka

● Suku Kata Tertutup

Suku Kata Terbuka

●Terdapat empat pola suku kata terbuka daripada sebelas pola suku kata dalam bahasa Melayu.

● Suku kata tersebut ialah V, KV, KKV, KKKV

● Suku kata terbuka ialah suku kata yang diakhiri oleh huruf vokal.

● Contoh Penggunaan:

Bil Pola Contoh1 V i- tik , gu-a2 KV bu – kit , ku-tu 3 KKV dra-ma , indus-tri4 KKKV Stra-tegi , skru

Suku Kata Tertutup

● Terdapat tujuh pola suku kata tertutup daripada sebelas pola suku kata dalam bahasa Melayu.

● Suku kata tersebut ialah VK, KVK, KKVK, VKK, KVKK, KKVKK dan KKKVK

● Suku kata tertutup ialah suku kata yang diakhiri oleh huruf konsonan.

● Satu huruf vokal dapat berdiri sebagai satu suku kata terbuka.

Contoh PenggunaanBil Pola Contoh

1 VK er-ti, ma-in2 KVK pin-tu, hi-lang3 KKVK trak-tor, elek-trik4 VKK eks-port5 KVKK bank-rap, kon-teks6 KKVKK Kom-pleks7 KKKVK Struk-tur, spring

Penulisan Unsur Serapan

Kata Pinjaman

Kata pinjaman daripada bahasa Inggeris atau

bahasa-bahasa Eropah yang lain, penyesuaian ejaan dalam bahasa Melayu mempunyai peraturan khas seperti berikut:

a. Penyesuaian huruf-huruf konsonan tertentuHuruf Bahasa Inggeris Bahasa Melayu

c - s cent,cylinder Sen,silinder

c,cc - k carbon,classic karbon,klasik

cc - ks accent, vaccin aksen,vaksin

ch - s achelon,machine eselon, mesin

ph - f graph, phoneme graf, fonem

q - k quality, technique Kualiti, teknik

rh - r rhetoric, rhythm retorik, rima

sc - sk scooter,telescope skuter,teleskop

sch – sk Scheme.scholastic Skim,skolastik

Th – t Anthropology,theory Antropologi,teori

Wh – w Whisky,whistle Wiski,wisel

X – ks Express,taxi Ekspress,teksi

b. Pengekalan atau pengguguran satu daripada gabungan huruf konsonan yang sama

Huruf Bahasa Inggeris Bahasa Melayu

B,bb – b Barbecue,lobby Barbeku,lobi

f,ff - f Factor,traffic Faktor,trafik

g,gg – g Geology,aggressive Geologi,agresif

M,mm – m Mammal Mamalia

N,nn – n Neon,tennis Neon,tenis

P,pp – p Passport,apple Pasport,epal

R,rr – r Recruit,lorry Rekrut,lori

S,ss – s Status,express Status,ekspres

T,tt – t Tractor,battery Traktor,bateri

Z,zz – z Zodiac,jazz Zodiak,jaz

c. Penyesuaian huruf bagi gabungan dua huruf vokal

Huruf Bahasa Inggeris Bahasa Melayu

Ae – e Aesthetics,haematite Estetik,hematit

Ea – I Beaker,grease Bikar,gris

Ee – I Beer,jamboree Bir,jambori

Ie – I Calorie Kalori

Ie – ai Pie pai

Oa – o Cardboard,coat Kadbod,kot

Oe – e Foetus,gonorrhea Fetus,gonorea

Ou – u Coupun,serious Kupon,serius

Ue – u Accrue,tissue Akru,tisu

Ue digugurkan Cheque,catalogue Cek,katalog

d. Penyesuaian huruf bagi gabungan dua huruf vokalHuruf Bahasa Inggeris Bahasa Melayu

Ae – ae Aerial,aerograph Aerial,aerograf

Ai – ai Aileron Aileron

Au – au Automatic,auditorium Automatik,auditorium

Ea – ea Bearing,idealist Bearing,idealis

Ei – ei Atheist,protein Ateis,protein

Eo – eo Geometry,stereo Geometri,stereo

Eu – eu Europium,petroleum Europium,petroleum

Ia – ia Dialect,criteria Dialek,kriteria

Ie – ie Diesel,tieceron Diesel,tieseron

Io – io Iodine Iodin

Iu – iu Premium,stadium Premium,stadium

Oi – oi Alkaloid,duboisine Alkaloid,duboisin

Oo – oo Zoo,zoology Zoo,zoologi

Ua – ua Aquarium,dualism Aquarium,dualisme

Ue – ue Duet Duet

Ui – ui Annuity,equinox Anuiti,ekuinoks

Uo - uo Quorum,quota Kuorum,kuota

Penyesuaian ejaan daripada bahasa Inggeris

dan bahasa-bahasa Eropah yang lain dalam bahasa Melayu dilakukan mengikut peraturan-peraturan yang berikut:

i. Untuk mengeja kata pinjaman, yang dipentingkan ialah bentuk visualnya. Oleh itu perubahan fonem asing dalam bahasa Melayu hanya dilakukan apabila perlu sahaja. Contoh:

Bahasa Inggeris Bahasa Melayu

carbon menjadi karbon bukan kaban

cartoon menjadi kartun bukan katun

dialogue menjadi dialog bukan dailog

institute menjadi institut bukan institiut

conductor menjadi konduktor bukan kondekter

ii. Terdapat beberapa kata pinjaman yang lain dikecualikan daripada peraturan sistem keselarasan huruf vokal menurut sistem ejaan baru. Contoh:


Atom tetap atom bukan atum

Bonus tetap bonus bukan bonos / bunus

Fosil tetap fosil bukan fosel / fusil

Pistol tetap pistol bukan pestol / pistul

iii. Ejaan gugus konsonan yang terdapat dalam bahasa Inggeris t etap dikekalkan bentuknya dalam bahasa Melayu dengan beberapa penyesuaian. Contoh:


Blok menjadi blok bukan belok

Clinic menjadi klinik bukan kelinik

Drama menjadi drama bukan derama

Script menjadi skrip bukan sekerip

Sebagai kekecualian, beberapa perkataan tertentu boleh menggunakan e pepet Contoh:

Bahasa Inggeris Bahasa MelayuClass menjadi kelas bukan klasClub menjadi kelab bukan klab / klubGlass menjadi gelas bukan glassGrant menjadi geran bukan granPlan menjadi pelan bulan plan stamp menjadi setem bukan stem

iv. Kata-kata asing yang sudah diserap dan telah mantap dalam bahasa Melayu ( selkain daripada gugu konsonan tadi ) dan dieja secara Melayu, tidak lagi diubah ejaannya. Contoh:

Bahasa Inggeris Bahasa MelayuBereau menjadi biro bukan bureau

Custom menjadi kastam bukan kustom

Driver menjadi drebar bukan driver / drebar

Modern menjadi moden bukanmodern

Pension menjadi pencen bukan pension

Station menjadi stesen bukan station / stasion

v. Semua huruf g yang diucapkan dalam kata atau istilah bahasa Inggeris tetap diterima sebagai huruf g juga dalam bahasa Melayu. Contoh:


Agenda tetap Agenda bukan ajenda

Gymnasium tetap Gymnasium bukan jimnasium

technology tetap Teknologi bukan teknoloji

tragedy tetap tragedi bukan trajidi

Sebagai kekecualian, huruf g yang diucapkan menurut sebutan dalam bahasa Inggeris yang disesuaikan menjadikut:i huruf j dalam bahasa Melayu terdapat, antaranya pada kata-kata yang ber


Agent menjadi ejen

College menjadi kolej

Contingent menjadi kontinjen

Engine menjadi enjin

Garage menjadi garaj

General menjadi jeneral

Image menjadi imej

Ledger menjadi lejar

Magistrate menjadi majistret

Margarine menjadi marjerin

Prestige menjadi prestij

Rejime menjadi rejim

Regiment menjadi rejimen

Sabotage menjadi sabotaj

Sergeant menjadi sarjan

vi. Kata pinjaman yang berakhir dengan - sion, - tion, - tional dan - sional menjadi - syen, - si, - sional dan - sen. Contoh:


television televisyen

Intonation, imagination Intonasi, imaginasi

National, vocational Nasional, vokasional

vii. Kata pinjaman yang berakhir dengan -ism menjadi -isme. Contoh:


Nasionalism menjadi nasionalisme

Socialism menjadi sosialisme

Mechanism menjadi mekanisme

viii. Ejaan Kata Serapan daripada Bahasa Arab

1. Kata umum daripada bahasa Arab yang sudah terserap dalam bahasa Melayu dieja dalam ejaan Rumi mengikut cara mengeja kata-kata jati dalam bahasa Melayu. Contoh:

Ejaan Jawi Ejaan Rumi

sahabat

darurat

hakim

Izin

kubur

zat

zalim

ix. Istilah dalam bidang khusus agama Islam boleh ditulis dengan menggunakan kaedah transliterasi huruf Arab kepada huruf Rumi. Contoh:

Ejaan Jawi Ejaan Rumi

hadith

kidhib

isti’ mal

qunut

Riya’

x. Kata Serapan daripada bahasa Nusantara

Pola Ejaan Contoh Kata Daripada Bahasa Nusantara

a – e taling Aneh, awet, kaget, pamer

a - o Barong, calon, lakon, lacong, lapor, keraton

e pepet – e taling gembleng

e pepet - o Bendok, jempol

i – e taling imlek

i - o Ijon, pilon

u – e taling Tulen, ulet

Pola Ejaan Contoh Kata Daripada Bahasa Nusantara

u - o Binglon, buron, lelucon

a – e pepet pakem

e pepet – e pepet Demdem, pepet

i – e pepet iseng

u – e pepet lumer

Penggunaan Tanda Sempanga. Tanda sempang digunakan bagi kata yang diulang

sepenuhnya atau sebahagian spt: anak-anak, lauk-pauk, diporak-perandakan

b. Tanda sempang digunakan bagi menghubungkan awalan se- diikuti nama khas dan menghubungkan huruf kecil dan huruf besar spt: se-Malaysia, anti-Rusia, petunjuk-Nya

c. Tanda sempang digunakan untuk merangkaikan angka yang menunjukkan tahun dengan akhiran –an dan merangkaikan awalan ke- dengan angka spt: tahun 50-an, ke-17, ke-100

d.Tanda sempang digunakan untuk menyatakan hubungan antara kata pada istilah spt: alat pandang-dengar, perbadanan semi-kekal

Documents

Sistem Ejaan BM Latest