Upload
uitgeverij-lakerveld-bv
View
230
Download
6
Tags:
Embed Size (px)
DESCRIPTION
Flower Trials • Zomerhandel 2010 Versmarketeer 2010 • Business Intelligence QR Codes • Kweker verkoopt aan consument Tweemaandelijks marketing- en salestijdschrift voor de sierteeltketen
Citation preview
Flower Trials • Zomerhandel 2010
Versmarketeer 2010 • Business Intelligence
QR Codes • Kweker verkoopt aan consument
T w e e m a a n d e l i j k s m a r k e t i n g - e n s a l e s t i j d s c h r i f t v o o r d e s i e r t e e l t k e t e n
Juni 2010 | 4
marketing
“Agrado kan zich goed inleven in de doelstellingen van haar opdrachtgevers. Daadkrachtig en resultaatgericht wordt de marketing en de organisatie naar een hoger niveau getild. Ik ben zeer tevreden over de resultaten van de samenwerking met dit bedrijf.”
Elena Kazakova, Primalabel
Kerkweg 82 - 2641 GG Pijnacker - M +31(0)6-45984281 - [email protected] - www.agrado.eu
100106_AGR_Advertentie_0310.indd 1 31-3-10 9:32
For the most beautiful added value
Macrophylla
Hydrangea
LV7Z_S_liesvel_klein_001_025 P6
Specialisten in kartonnage en kunststof verpakkingen en etiketten
‘Grasses
colour
your
garden’
Acorus
gramineus
’Ogon’
M1OW_S_grassoort_etiket_001_025 P2
Macrophylla
Hydrangea
LV7Z_S_liesvel_klein_001_025 P7
‘Grasses colour your garden’
Festuca ’Ovina’
M1OW_S_grassoort_etiket_001_025 P1
‘Grasses colour your garden’
Acorusgramineus argenteostriatus
M1OW_S_grassoort_etiket_001_025 P3
Advertentie Van Elburg 2010 deel 3.indd 1 06-05-10 16:22
Digitale (ver)leiDingOoit was de brochure of de catalogus de trots van het bedrijf. Het was een
meesterwerk, waar jaarlijks naartoe geleefd werd. De inhoud werd gewogen,
de teksten waren gelikt en de foto’s om door een ringetje te halen. Het druk-
ken kostte tenslotte veel en de brochure moest minstens een jaar meegaan.
Het liefst meertalig, zodat één versie volstond, voor alle doelgroepen.
Maar toen kwam internet. Nog veel mooier, want eigenlijk kost het niets.
Je hebt geen drukkosten meer en een typefoutje is zo verbeterd. Met een
beetje knippen en plakken maak je een apart gedeelte op de site voor een
aparte doelgroep. En de foto’s? Die maak je gewoon zelf.
En toen kwam Flash. Je kunt nu zelf ook animaties maken. Foto’s vliegen
over het beeld en bezoekers kunnen de mooist geanimeerde knoppen aan-
klikken. Zelfs de muis verandert in een bloemetje.
En toen kwam CMS. Met het ‘Content Management System’ kan iedere me-
dewerker zelf de inhoud van de website bewerken. Iedereen is enthousiast
en bepaalt zelf de inhoud van de site en dus van de bedrijfspresentatie.
En toen kwam web 2.0. De tweede fase van het www. Nieuwe tools zorgen
ervoor dat je zelf op allerlei platforms je informatie kunt plaatsen. Iedereen
heeft de communicatie naar buiten nu ook in eigen hand.
En toen kwamen de social media. Je Twittert wat je doet, Blogt wat je vindt
en YouTubet wat je ziet. De wereld ligt aan je voeten. Jij bepaalt zelf wat
men van jou weet en vindt.
En straks hebben we HTML5. Interactieve content wordt nog makkelijker
toegankelijk; voor alle resoluties, dus ook mobiel. Zelfs drag and drop is een
feit, zonder dat Flash of lastige scripts nog nodig zijn.
En toen? …
Waar is de bedrijfsbrochure? Waar is de focus? De gecontroleerde, door-
dachte boodschap? Waar is de goed getimede marktintroductie van een
product?
Hoe val je nog op nu iedereen als een bezetene digitaal staat te schreeuwen?
Leuk, dat internet. Maar pas het wel doordacht
toe. Houd altijd je doel in de gaten en laat je
niet (ver)leiden door de technische mogelijk-
heden.
Sytse Berends
Sierteelt Marketing nr.4 | 3COLOFON
3e jaargang | juni 2010 | Nr 04
SierteeltMarketing, tweemaandelijks marketing- en salestijdschrift voor de sierteeltketen
Website www.sierteeltmarketing.nlHoofdredacteur Ad van Gaalen, tel. +31 (0)174 389 696, fax +31 (0)174 315 001, e-mail [email protected] dit nummer werkten mee: Sytse Berends, Joeri van der Kloet, Sandra Könings, Ineke Mahieu, Quirijn Meijnen, Mirjam Mos, Ruby Nefkens, Gerda ZandbergVormgeving Mandy WagnerOmslagfoto Takii EuropeE-mailadres voor persberichten [email protected] Louis van Paassen, tel. +31 (0)174 389 687, fax +31 (0)174 315 002, e-mail: [email protected] Ronald Romijn, tel. +31 (0)174 389 682, fax +31 (0)174 315 002, e-mail: [email protected] Bruin, tel. +31 (0)174 389 683, fax +31 (0)174 315 002, e-mail: [email protected] tel. +31 (0)174 315 000, fax +31 (0)174 315 001, e-mail: [email protected] Irene Semp, tel. +31 (0)174 389 693, fax +31 (0)174 315 002, e-mail: [email protected]
AbonnementsprijsNederland € 22,50 (incl. btw)België € 22,50, overige landen € 33Los nummer: € 7 (incl. btw en excl. verzendkosten)
Abonnementen kunnen elk moment ingaan en worden na een jaar automatisch verlengd. Opzeggen kan tot twee maanden voor het einde van de abonnementsperiode. Per-soneelsabonnementen op aanvraag, tel. +31 (0)174 389 693.
Verschijning SierteeltMarketing verschijnt zesmaal per jaar.
Uitgave SierteeltMarketing is een uitgave van Uitgeverij Laker-veld bv, postbus 160, 2290 AD Wateringen. Turfschipper 53, 2292 JC Wateringen, tel. +31 (0)174 315 000, fax +31 (0)174 315 001, e-mail: [email protected], www.lakerveld.nl.
Uitgever/directeur Ad van Gaalen, adjunct-directeur Henk Marin Klaassen, hoofd abonnementen Irene Semp, hoofd ad-ministratie Ed Kok, hoofd verkoop Richard van der Hak, public relations Pauline Montfoort
ISSN 1876-7443Copyright © 2010 Uitgeverij Lakerveld bvNiets uit deze uitgave mag worden verveelvoudigd door middel van druk, fotokopie, microfilm of op welke wijze ook, zonder schriftelijke toestemming vooraf van de uitgever.
Druk SierteeltMarketing wordt gedrukt op chloor-arm papier.Persoonsgegevens SierteeltMarketing legt gegevens van le-zers vast voor de verzending van het vakblad. Deze gegevens kunnen worden gebruikt om u te informeren over andere producten en diensten. Als u hier geen prijs op stelt dan kunt u dat laten weten bij [email protected] of bellen naar +31 (0)174 389 693.
DisclaimerBij het samenstellen van dit tijdschrift is de grootste zorg be-steed aan het juist weergeven van namen, handelsmerken, logo’s, kleuren van plantmateriaal et cetera. Desondanks kunnen onbedoeld afwijkingen voorkomen. De uitgever aanvaardt geen verantwoordelijkheid voor materiaal door derden aangeleverd. Mochten onbedoeld rechten zijn ge-schonden, dan worden belanghebbenden verzocht contact op te nemen met de uitgever.
Al het sierteeltnieuws handig ingedeeld:
• actualiteit• product, markt en
marktonderzoek• transport, logistiek en ICT• arbeid en personeel• business en management
Meld je aan voor de dagelijkse nieuwsbrief.
floranews•comactueler, beter, completer
Actuele dagelijkse nieuwssite voor de sierteelthandel
◄ Floranews is ook via je mobiel te raadplegen.
TuinbouwRelatiedagen
W E S T L A N D
15 & 16 september 2010
TuinbouwRelatiedagenRelatiedagen
De Lier - Westland - Veilingweg 16 - 2678 LN
Voor deelname en informatie bel [email protected] - www.westlandtuinbouwrelatiedagen.nl
mobile tagging
inhouD Sierteelt Marketing nr.4 | 5
En verder:Colofon 3Digitale (ver)leiding; Sytse Berends 3Flower Trials 6Bloemenmeisje.nl 8De keuze van Könings 11Kweker verkoopt aan consument 14Inspiratie: Klein 17, 25, 35Takii Europe 18Domeinnaam gekaapt. Wat nu? 222010 Topjaar zomerhandel 24Zintuigmarketing 26Home and Garden plantencollectie 30Meeluisteren: Tulpen op Schiphol 33Flower Marketing Professionals 34GreenChain: Prijsvorming 36Inspirerend VersEvent 39Business Intelligence 40Agenda 42
Advertentie-index:
Agrado 2Elburg Botanic Media 2FloraNews 4GroenDirect 38Plantarium 32RijnPlant Group 44Westland Tuinbouw Relatiedagen 4
De consument kent geen plantenna-
men en al helemaal geen kenmerken
van de diverse planten. Daarom is
Decorum Plants de personality wijzer
gestart. Hier geeft de consument zijn
of haar personality aan, en krijgt direct
de voor hem of haar ideale planten
getoond.
Marktkennis is de basis van de mar-
keting. En waar doe je deze beter op
dan op de Libelle Zomerweek? 80.000
dames bezochten het evenement en
maakten kennis met diverse sierteelt-
producten. Of maakten de kwekers
kennis met 80.000 dames?
Personality Wijzer
libelle Zomerweek
Iedere nieuwe mobiele telefoon is uit-
gerust met camera en internettoegang.
Deze combinatie opent de wereld van
Mobile Tagging. Houd je mobiel voor
een code en uitgebreide, actuele infor-
matie verschijnt op de telefoon. Zeker
voor bloemen en planten opent dit vele
nieuwe deuren.
21
29
12
6 | Sierteelt Marketing nr.4
31 veredelingsbedrijven en leveranciers van uitgangsmateriaal
tonen in de derde week van juni de door hen aangeboden rassen
in volle bloei. Hierop kan de kweker selecteren, maar je ziet een
groeiende tendens van andere ketenpartners die nu ook reeds
naar het ‘product van de toekomst’ gaan kijken. Zo kunnen
exporteurs en hun klanten kijken welke nieuwe producten in de
nabije toekomst beschikbaar komen.
Feit is dat het nog minstens een jaar duurt voordat deze pro-
ducten voor de handel beschikbaar komen. En dan vaak nog
in beperkte aantallen. De Aalsmeerse regio heeft hiertoe een
productenroute opgezet, met producten die snel beschikbaar zijn
voor de handel.
historieIn 2002 organiseerden Fides, Florema, Royal van Zanten en
Selecta-Weststek de “Bloeiproeven pot- en perkplanten”. In 2004
werd de naam omgedoopt tot het meer bij het internationale
publiek aansluitende Florwer Trials®. In 2009 was het deelne-
mersaantal inmiddels uitgegroeid tot 22 bedrijven. Tevens vond
er gelijktijdig een vergelijkbaar evenement plaats in Duitsland,
onder de naam Euro Trials. In 2010 zijn de twee organisaties
voor het eerst samen gegaan onder de Flower Trials-vlag, waar-
door het evenement 31 deelnemers kent in de regio Aalsmeer, de
regio Westland en de regio Rheinland-Westfalen.
ProductenMet de uitbreiding van het aantal deelnemende bedrijven is tevens
het getoonde productensortiment gegroeid. Het productenpakket
omvat inmiddels vele soorten perkplanten, potplanten, vasteplan-
ten en snijbloemen.
DeelnemersDe volgende bedrijven presenteren hun producten op de komende
Flower Trials.
Regio Aalsmeer
• Agriom BV
• Bartels Stek
• Danziger “Dan” Flower Farms/Imperial Plants
• Florist de Kwakel BV
• HilverdaKooij BV
• Kieft-Pro-Seeds
• Koppe BV
• Moerheim New Plant bv
• PanAmerican Seed
• Royal Van Zanten
Regio Westland
• Armada Young Plants
• Beekenkamp Plants BV
• Benary
FloWer trials15-18 juni
Half juni zijn de Flower Trials. In deze
week kijken perkplantenkwekers bij
diverse leveranciers van uitgangsmateriaal
welke soorten ze het komende seizoen
kiezen. Dit jaar is dit snel groeiende
evenement extra interessant voor
bezoekers uit andere lagen van de keten.
REtAiL ROUtE AALSMEERDe Flower Trials zijn oorspronkelijk bedoeld voor kwekers.
Slimme jongens in de verdere keten, zijn ook op de Flo-
wer Trials te zien, aangezien ze hier de producten van de
toekomst zien.
Om een bezoek door exporteurs en hun klanten aan de
komende Flower Trials extra aantrekkelijk te maken, heeft
de regio Aalsmeer een ‘Retail Route’ voorbereid. Hier zien
bedrijven behalve producten van de toekomst, tevens
het huidige aanbod.
Bij acht bedrijven wordt een ‘retail corner’ ingericht met
producten/concepten die al op de markt zijn. Deze zijn,
afhankelijk van product en seizoen of nu al te bestellen bij
de kwekers, of tenminste het komende seizoen.
De deelnemende veredelaars aan de Aalsmeer Retail
Route zijn:
1. Agriom
2. Danziger
3. Florist de Kwakel
4. HilverdaKooij
5. Kieft-Pro-Seeds/PanAmerican Seed
6. Koppe
7. Moerheim New Plants
8. Royal Van Zanten
• Brandkamp Jungpflanzen GmbH
• Combinations BV
• Fides BV
• Floranova Ltd.
• Florensis
• FloriPro Services/Syngenta Seeds BV
• GGG Grünewald
• Hem Genetics BV
• Bruno Nebelung GmbH & Co./Kiepenkerl Plant Breeding
• Sakata Holland BV
• Selecta Klemm GmbH & Co KG
• Takii Europe BV
• Thompson & Morgan
Regio Rheinland-Westland
• Dümmen
• Endisch Geranien/Gartenbau Bongartz
• Kientzler Jungpflanzen
• PAC Elsner
• Westhoff
De bedrijven zijn dinsdag 15 juni tot en met vrijdag 18 juni ge-
opend van 8.00 tot 17.00 uur.
Meer informatie over de bedrijven en hun producten alsmede over
de adressen en routes, staat op www.flowertrials.nl.
8 | Sierteelt Marketing nr.4
tien jaar Bloe menmeisje.nl Bloemist in beeld
tien jaar Bloe menmeisje.nl ‘Een dag niet gelachen, is een dag niet
geleefd’, dat is het motto van Jacqueline en
Niels Learbuch. Zij zijn de eigenaren van
een bloemenzaak in een hoekpand aan
de Rijswijkseweg in Den Haag. Met hun
service en persoonlijke aanpak willen zij
zich onderscheiden. “We willen de klanten
benaderen, zoals we zelf benaderd willen
worden”, aldus Jacqueline.
Sierteelt Marketing nr.4 | 9
Al een decennium lang gaan mensen in de wijk rondom de
Rijswijkseweg naar ‘het bloemenmeisje’ Jacqueline. Vandaar
ook dat zij besloot om afgelopen april de naam van haar bloe-
menzaak, Bloemsierkunst Jacqueline Learbuch, te veranderen
in Bloemenmeisje.nl. “Zo’n naam kunnen klanten veel beter
onthouden en het is een makkelijk webadres”, aldus Niels.
Tijdens het feest ter ere van hun tienjarig bestaan, onthulden
Jacqueline en Niels de nieuwe naam.
veranderingenEr is heel wat veranderd in het afgelopen decennium. Jacque-
line verhuisde samen met haar dochtertje tien jaar geleden
vanuit Capelle aan de IJssel naar Den Haag. Ze begon helemaal
opnieuw aan de Rijswijkseweg. Vanuit een leeg pand, bouwde
ze haar eigen bloemenzaak op. Twee jaar na de opbouw kwam
Niels in het leven van Jacqueline. Al vrij snel werd ook hij bij
de zaak betrokken. Niels heeft de opleiding communicatie
gedaan, dus hij hield zich onder andere bezig met de reclame
voor de zaak. Jacqueline is opgeleid als bloembinder en leerde
Niels de fijne kneepjes van het vak. “Ik heb alles in de prak-
tijk geleerd. Inmiddels draai ik al zolang mee, dat ik ook alle
bloemstukken kan maken”, verklaart Niels.
locatieBloemenmeisje.nl zat bij de opbouw nog in een rijtje tus-
sen een aantal andere zaken. “We dachten eerst dat de locatie
gunstig was, omdat er een tramhalte bij is en iets verderop is
een druk kruispunt, dus er zouden veel mensen langs komen”,
zegt Jacqueline. Maar de mensen stonden in de tramhalte met
de rug naar de zaak en de auto’s waren al voorbij eer ze de zaak
zagen. “Na ongeveer zes jaar kwam er schuin tegenover ons
een mooi hoekpand vrij, een ideale locatie, op de kruising van
zeven wegen. Dus we besloten te verhuizen naar de overkant.”
En met succes. “Aan de overkant waren we meer een buurt-
zaakje, nu komen mensen uit de omgeving hierheen, je valt
veel meer op op zo’n hoek.”
BruidswerkBloemenmeisje.nl heeft zich de laatste vijf jaar gespecialiseerd
in rouwwerk en bruidswerk. “Dat zijn twee dingen die je niet
bij super- of bouwmarkten kunt halen, dus daar valt voor
bloemisten nog de meeste winst te maken.” Zo’n vijfenzeventig
procent van de omzet komt van bedrijven en bruids- en rouw-
werk en vijfentwintig procent van consumenten in de winkel.
“We hebben zo’n tweehonderd bruidsparen per jaar. >>
>>
Doordat we ze veel aandacht geven, willen we ons onder-
scheiden. Als ze over de bruiloft tevreden zijn, komen ze
vrijwel altijd terug voor de ‘gewone’ bloemen.”
Bruidswerk is echt maatwerk volgens Jacqueline. “We hebben
wel gemerkt dat je fouten kunt maken en daarvan kunt leren,
maar bij bruids- of rouwwerk, kan dat eigenlijk niet. Dat is
eenmalig voor die mensen. Daarom steken we heel veel tijd
in overleg met de klanten en geven we ze veel aandacht. Zo
voorkom je fouten.”
ZijdeBloemenmeisje.nl ligt in een multiculturele wijk. Daar-
door verzorgen ze niet alleen bloemen voor Nederlandse
bruiloften, maar ook voor Hindoestaanse en Marokkaanse
bruiloften. “Vooral de Marokkaanse bruiloften duren soms
drie dagen. Je kunt niet alle bloemen zo lang goed houden,
dus zijn we gaan zoeken naar oplossingen. Sinds kort zijn
we daarom bezig met zijde bloemen.” Vooral Jacqueline is
zich hierin aan het verdiepen. “Ik probeer alles uit voordat ik
iets in de winkel zet. Het is heel leuk om daarmee bezig te
zijn.” Doordat er veel verschillende nationaliteiten in de zaak
komen, is er niet alleen vraag naar typisch Nederlandse bloe-
men. “We verkopen bijvoorbeeld de regenboogroos vaak aan
buitenlandse mensen, terwijl Nederlanders die niet in huis
willen hebben. Maar we verkopen ook veel kruidenplantjes,
vooral de Antilliaanse mensen zijn daar gek op, zolang het
maar in het eten kan. Het houdt het wel heerlijk afwisselend
al die verschillende nationaliteiten.”
WebsiteOp bloemenmeisje.nl is ook een webshop te vinden. “We zijn
aangesloten bij Topbloemen, daardoor kunnen klanten orders
plaatsen op onze website.”
Via de website kunnen klanten ook doorklikken naar rouwshop.
nl of bruids-meisje.nl en sinds kort ook naar zijdenbruidsboe-
ket.nl. “We hebben deze sites expres gesplitst. Zo voorkomen
we dat mensen die misschien verdrietig zijn, naar vrolijke
bruidsboeketten moeten kijken of mensen die blij zijn naar
treurig rouwwerk.”
Niels heeft op de website gekozen voor veel foto’s. “Vaak doen
bloemisten dat niet, maar wij doen dat bewust wel. Er staan
heel veel foto’s van ons werk op. Zo kunnen mensen van te
voren al een indruk van ons werk krijgen. Als we dan een
afspraak met ze maken in de zaak, scheelt dat ons tijd, omdat
ze al veel van ons hebben gezien en zelf al een idee hebben
gevormd van wat ze wel of niet willen.”
In de toekomst hopen de vrolijke Jacqueline en Niels op deze
manier door te kunnen gaan en het concept van Bloemenmeis-
je.nl steeds meer te verbeteren en uit te breiden. “We willen
bijvoorbeeld bekende Nederlanders gaan benaderen om hun
bloemenwerk te doen. De eerste bruid heeft zich al gemeld,
maar wie dat is, houd ik nog even geheim.”
De keuze
STM: Heel wat STM’s terug gaf je aan dat karton groot ging worden. Dat kwam uit. Is piep-
schuim het nieuwe karton?
Sandra Könings: Ik denk van wel. Op de interieurbeurs in Milaan heb ik het al veel gezien. Van
organische vormen tot bruikbare voorwerpen en van tafeltjes tot hele stands.
STM: En voor ons? Piepschuim om zelf wat van te maken, of als kant en klare producten?
Sandra Könings: Allebei. Nieuwe lasertechnieken maken het mogelijk om de mooiste vormen te
maken; een soort 3d rapid printing. Maar je kunt er ook zelf wat mee. ‘Design your own’ is een
hot item. Denk maar aan Ikea.
STM: Is piepschuim eigenlijk altijd wit?
Sandra Könings: Hoezo? Wit is toch nog steeds helemaal in? Wit staat voor ruimte, openheid en
rust. En daar is veel behoefte aan.
Ik weet eigenlijk niet of je piepschuim makkelijk kunt kleuren, maar wit hoort bij piepschuim.
Je kunt wel mooi met licht werken. Erop of juist erin! Ik heb ook piepschuim lampen gezien.
Sierteelt Marketing nr.4 | 11
van köningsPiePschuim
12 | Sierteelt Marketing nr.4
Voor de code bestaan inmiddels diverse standaarden. De meest
gebruikte, de QR-code, is gratis toe te passen. Er zijn code-generators
gratis beschikbaar op internet. Ook de software voor mobiele tele-
foons om de codes te ‘ontcijferen’, is gratis te downloaden.
toyotaDenso Wave is na Bosch ‘s werelds grootste auto-onderdelenfabri-
kant. Het bedrijf dat ooit is opgericht door Toyota, had voor haar
eigen omvangrijke, complexe logistiek in 1994 de QR-code (quick
response code) ontwikkeld. Aangezien in Japan de meeste mobiele
telefoons destijds al voorzien waren van camera en internettoegang,
werd de QR-code ook buiten de fabrieksdeuren al snel toegepast. Vrij-
wel ieder product in Japan is voorzien van de code en zelfs grafstenen
worden ervan voorzien. Ondanks dat Denso patent heeft op de code,
is deze vrij bruikbaar voor iedereen.
opbouw Qr-codeDe QR-code is een zogenaamde matrixcode. Waar de streepjescode
gebruik maakt van één dimensie (strepen), gebruikt een matrixcode
twee dimensies (stippen of blokjes). Hierdoor kan hij veel meer
informatie bevatten.
Een QR-code kan tot 7089 cijfers bevatten. Wanneer tevens letters
gecodeerd moeten worden, kan de code 4296 tekens bevatten.
Een code kan tevens binaire code bevatten: nulletjes en ééntjes,
oftewel programmeertaal. Dit wordt reeds gebruikt door commer-
ciële bedrijven om ringtones en screensavers te laten downloaden, of
eigenlijk: te lezen.
De code is in alle richtingen uit te lezen en bevat ook een eigen
correctiesysteem. Als er dus een vouw in de code zit, of er zit een
streep doorheen, dan is de kans groot dat hij alsnog uit te lezen is.
De 1-dimensionale barcode (streepjescode) is de grafische (scanbare)
weergave van een cijferreeks. Deze cijferreeks correspondeert met
gestandaardiseerde informatie over bijvoorbeeld land en producent.
De GS1-organisatie verstrekt de cijfercodes aan producenten, zodat
cijfers niet dubbel gebruikt worden.
Eigenlijk is een barcode dus een gecodeerde, grafische weergave van
een cijfercode, die op haar beurt weer correspondeert met de eigen-
lijke inhoud.
De QR-code is tevens een gecodeerde, grafische weergave, echter niet
van een (nogmaals) gecodeerde boodschap, maar van de uiteindelijke
boodschap. Zo kan een QR-code op een etiket dus de verzorgingstips
of de plantinstructies van een product bevatten.
Barcodes, maar ook kentekens van auto’s en andere nummers zijn op
een gegeven moment ‘op’, wat dus niet geldt voor QR-codes.
supply chain managementDoordat je zelf direct, gratis een QR-code kunt genereren van eigen
informatie, kun je zelf een systeem maken waarin je logistieke
stromen onder controle helpt te houden. Zo kun je zelf een QR-code
maken en op een kweektafel plakken met informatie over plantda-
tum, soort, et cetera.
Ook zou je bijvoorbeeld als handelaar een eigen systeem kunnen op-
zetten: iedere partij krijgt een unieke cijfercode. Voor de distributieke-
taggingMobile
Door de opkomst van mobieltjes met camera
en internet is het fenomeen ‘mobile tagging’
sterk in opkomst. Het principe is eenvoudig:
met je mobiel maak je een foto van een
code. Software op je mobiel vertaalt de
gefotografeerde code naar leesbare inhoud:
een nummer, tekst of - meest gangbaar -
een internetadres. De toepassingen in de
sierteelt marketing zijn legio maar spitsen
zich toe op reclame en logistiek.
Sierteelt Marketing nr.4 | 13
ten is dit bij uitlezen van de QR-code niets meer dan een cijferreeks,
maar in het eigen systeem hangt hier alle informatie aan als leveran-
cier, inkoopprijs, aankoopdatum, verkoopdatum enzovoorts.
Voor dergelijke toepassingen zijn uiteraard ook professionele scan-
ners beschikbaar.
marketingDe marketingmogelijkheden met de QR-code zijn eindeloos. Ieder
bedrijf kan hier op eigen creatieve wijze op inspelen. Hier vast wat
denkrichtingen:
• Het etiket bevat een QR-code. De consument ‘leest’ deze met zijn
mobiele telefoon en hij wordt naar een website gestuurd met geïl-
lustreerde plant- en verzorgingstips.
• Op het visitekaartje staat een QR-code. Bij het uitlezen hiervan
worden alle contactgegevens van de persoon bij de contactperso-
nen geplaatst.
• Bij de entree van het tuincentrum is een modeltuintje aangelegd.
Bij het uitlezen van de hierbij geplaatste QR-code verschijnt een
plattegrondje van het tuincentrum op de telefoon, met hierin
aangegeven de in de modeltuin toegepaste planten.
• Op de kassabon van de gekochte fruitboom staat een QR-code. Bij
het uitlezen ervan, wordt automatisch een herinnering voor het
snoeien en bemesten in de agenda gezet.
• Op een offerte plaats je een QR-code die verwijst naar een auto-
matisch gegenereerde internetpagina met foto’s en uitgebreide
informatie van alle producten op de offerte.
• Aan het einde van een tuinprogramma op televisie volgt een afti-
teling met een QR-code die verwijst naar de verkooppunten van
de gebruikte producten.
stappenplanOm uw eigen QR-code te genereren en uit te lezen, volgt u de vol-
gende stappen:
• Ga op de internetbrowser van uw mobiele telefoon (met camera)
naar het adres get.neoreader.com. Hier worden de meeste mo-
biele telefoons automatisch herkend en kunt u het programma
waarmee zeer veel diverse bar- en matrixcodes gelezen kunnen
worden, installeren. Lukt dit niet, dan kunt u kijken of andere
programma’s als Scanlife of Beetagg wel compatible zijn met uw
telefoon.
• Ga vervolgens naar qrcode.kaywa.com en genereer een code. U
kunt met de net geïnstalleerde software op uw telefoon meteen de
matrixcode testen.
• Verdere integratie in het systeem is mogelijk in bijvoorbeeld het
Microsoft Office-pakket met eenvoudige, betaalbare software als
TBarCode (http://www.tec-it.com)
Voor meer (technische) informatie over de QR-code gaat u naar:
www.denso-wave.com/qrcode/index-e.html
14 | Sierteelt Marketing nr.4
stuur- en werkgroepen. Ieder doet een duit in het zakje voor de
ideevorming en de ontwikkeling van ‘Kopen bij de Bron’. Inmiddels
is het hele concept op enkele details na uitgedacht. Met diverse part-
ners zijn contacten gelegd en zijn afspraken gemaakt en technisch is
reeds het een en ander opgezet.
Deze 13 tuinders zijn samen met Kenlog de aanjagers van, en
investeerders in het nieuwe verkoopplatform. Zij streven het doel na,
dat er voor tuinbouwondernemers gezondere marges ontstaan, en
dat de consument meer plezier en kwaliteit beleeft aan het glastuin-
bouwproduct. Om dit in de toekomst zover te krijgen, zijn veel meer
tuinders nodig, die hun producten via het platform aanbieden.
De webwinkelVoor de consument ziet het systeem er als volgt uit. Op de website
krijgt hij een compleet aanbod glastuinbouwproducten te zien;
gesorteerd naar drie productgroepen: bloemen, planten en AGF. Er
komen diverse selectiemogelijkheden op de webshop en per product
kan de gebruiker zeer diverse informatie vinden. Bijvoorbeeld:
• Bij welke tuinder komt het product vandaan?
• Hoe werkt de tuinder en hoe is dit specifieke product geteeld?
• Wat zijn de specifieke productkenmerken als smaak, etc?
• Wat zijn toepassingsmogelijkheden van het product? (Recepten,
beplantingsplannen, bloemschikken, houdbaarheid, etc)
Na het vullen van het virtuele winkelwagentje kiest de consument
of hij het product wil afhalen of dat hij het thuisbezorgd wil krijgen.
Daarna rekent hij af en is de order geplaatst.
consumentKweker verkoopt aan
Via een webwinkel kan de tuinder zelf, samen met een paar collega-kwekers,
rechtstreeks aan de consument leveren. De tuinder pakt een dikkere marge en de
consument heeft precies het product dat hij zoekt; verser dan ooit. Is dit realistisch? Ja.
In september draait het pilotsysteem. Is het eenvoudig? Nee. Met alleen een webwinkel
ben je er niet.
De rol van de groothandel en de retail mag je niet uitvlakken.
Natuurlijk opent internet nieuwe deuren en staat menig consument
open voor nieuwe communicatie- en handelskanalen, maar de kwe-
ker zal toch bepaalde functies van de keten moeten overnemen als
hij op deze wijze wil leveren. Om er een paar te noemen:
• De kweker moet altijd, meteen klaar staan voor de consument.
Ook als hij maar 2 bosjes Gerbera’s verkoopt op een dag.
• De kweker moet anders met de productkwaliteit omgaan. Als de
consument vraagt om tomaten die aan de plant gerijpt zijn, dan
moet hij deze leveren.
• De kweker moet de consument intensief informeren over het
product.
• En dan heb je natuurlijk nog de logistiek!
Oftewel: je moet de tijd voor de consument nemen. “Nee” verkopen
is geen optie.
Kenlog is een adviesbureau dat tuinbouworganisaties op bedrijfskun-
dig vlak ondersteunt. Henk van Eijk heeft namens dit bureau recent
een toekomstbeeld geschetst voor de glastuinbouwsector. Behalve
teelt, kwamen hier ook de handelsketen en macro-economische ont-
wikkelingen in aan bod. Hieruit is het idee met de werknaam ‘Kopen
bij de Bron’ ontstaan: een handelsplatform op internet van het vak,
voor de consument.
Tijdens de Idemodagen in september 2009 is het idee aan 200
tuinders gepresenteerd. Uit deze deelnemers zijn 13 tuinbouwbedrij-
ven geselecteerd. Deze bedrijven vormen samen met Kenlog diverse
Sierteelt Marketing nr.4 | 15
Voor de kweker biedt dit een uniek inzicht in zijn product. Wan-
neer de statistieken leren dat veel producten wel bekeken worden,
maar niet gekocht, kan de kweker naar eigen inzicht aan de knoppen
draaien, totdat het gewenste resultaat bereikt wordt. Zo kan hij de
omschrijving wijzigen, de prijs laten zakken of meer aan promotie
doen. Waar mogelijk kan hij dit leereffect ook op het betreffende
product toepassen via de ‘reguliere’ handel.
Verwachting is dat de productprijzen een beetje onder die van de de-
tailhandel uitkomen. Eerste berekeningen hebben uitgewezen dat dit
een eerlijke prijs is voor de consument, terwijl de tuinder een goede
marge overhoudt. De verwachting is er niet dat er een grote prijzen-
slag via dit aanbodsplatform gaat komen, aangezien de aanbiedende
partijen (kwekers) voldoende mogelijkheden aangereikt krijgen om
hun product te onderscheiden. Hetzij via de omschrijving, hetzij via
recepten, of - om een heel ander voorbeeld te noemen - hij kan zijn
nieuwe soort of seizoensproduct extra onder de aandacht brengen
via de digitale nieuwsbrief.
rol retailIs de detaillist straks overbodig? Nee, dat niet. De consument wil zijn
aankopen vaak direct hebben. Dat kan niet met ‘Kopen bij de Bron’.
Voor de retail - zeker voor de kleinere speciaalzaak - biedt het nieuwe
platform zelfs een uitkomst met nieuwe kansen. Zo kan hij een veel
breder aanbod bieden en toch beperkt voorraadhoudend zijn. Gezien
de geboden informatie achter het product, is de site ook voor >>
logistiekWanneer de consument ervoor kiest om zijn bestelling af te
halen, dan gebeurt dat niet bij de kweker, maar op een centraal
punt. In eerste instantie zal dat een logistiek punt zijn van de
organisatie achter ‘Kopen bij de Bron’. In de toekomst kan dat
ook een pompstation, een restaurant, een tuincentrum of de su-
permarkt in de buurt zijn. De kweker hoeft dus geen pakketjes te
verzenden, maar moet zijn totale levering op één centrale plaats
afleveren.
Wanneer de consument ervoor kiest om zijn product thuisbe-
zorgd te krijgen, dan kan hij tot op het uur nauwkeurig aangeven
wanneer het geleverd moet worden. Een externe logistiek dienst-
verlener verzorgt het vervoer tussen het centrale distributiepunt
en de voordeur van de consument. Hiervoor worden hogere kos-
ten gerekend dan wanneer de consument zijn bestelling afhaalt.
De food-producten zijn binnen 24 uur voor de consument af te
halen.
De baasMet dit systeem komt het meest rauw naar voren dat de consu-
ment de baas is. Er wordt gekocht of niet. Er wordt keihard gese-
lecteerd. Bovendien zal de consument zijn positieve of negatieve
ervaringen kenbaar maken. Het is een ideale methode om te
vergelijken, waardoor de kweker op de meest directe manier met
de kwaliteitsbeleving van zijn aanbod geconfronteerd wordt.
16 | Sierteelt Marketing nr.4
>>
de professional een rijke bron aan informatie en een handig hulpmid-
del voor productselectie.
De detailhandel kan de consument bij hem laten kopen in plaats van
rechtstreeks via de site, omdat hij als afhaallocatie kan dienen, biedt hij
het persoonlijke contact. En bovenal, de grootinkoper geniet staffel-
voordelen, waardoor hij tóch zijn marge haalt.
Voor de detaillist die stilstaat, kan ‘Kopen bij de Bron’ een grote
bedreiging worden. Echter, voor de detaillist die meebeweegt met de
ontwikkelingen, biedt ‘Kopen bij de Bron’ unieke mogelijkheden.
Ook voor de horeca liggen er kansen. Betere restaurants kopen vaak
lokaal seizoensproducten in. Consumenten kunnen via deze horeca de
producten letterlijk en figuurlijk proeven en kunnen deze vervolgens
zelf ook kopen.
verdienmodelKwekers die hun aanbod plaatsen, bepalen zelf de inhoud van het
aanbod en de prijs. Over de inhoud voert de organisatie achter ‘Kopen
bij de Bron’ nog een eindredactie om zo overal tot een kwalitatieve,
vergelijkbare productomschrijvingen te komen. De prijs wordt volledig
door de kweker bepaald, met die kennis dat de prijs van de consument
vermeerderd wordt met de BTW, logistiek, verpakking en een marge
voor ‘Kopen bij de Bron’.
De 14 partijen die zich inzetten voor het project hebben de intentie uit-
gesproken om tenminste drie jaar erin te investeren om het rendabel
te krijgen. De partijen verdelen tot en na
die tijd de lusten en de lasten.
Doelgroep en timing‘Kopen bij de Bron’ opent volgens planning in september haar
pilot webwinkel. Er is dan een breed sortiment glastuinbouw-
producten vanuit het Westland verkrijgbaar. Consumenten in de
regio Groot Westland & Oostland vormen in eerste instantie de
doelgroep. Om alle verplichtingen bij een grote groei goed in te
kunnen vullen, wordt gemikt op een voorzichtige groei naar de
rest van Nederland en wellicht internationaal, waarbij ook een
groei in het productenaanbod denkbaar is; wellicht ook buiten de
glastuinbouwproductie.
kwekers gezochtHet succes van een dergelijk systeem van verkoop via internet,
rechtstreeks aan de consument staat of valt natuurlijk met de gebo-
den kwaliteit en het nakomen van de afspraken. Het bieden van een
groot sortiment is daarnaast ook belangrijk. Ondanks de vele hui-
dige aanmeldingen, blijven telers die hun product willen aanbieden
via het nieuwe platvorm welkom. Dit is niet vrijblijvend. De kweker
moet constant een goede kwaliteit kunnen leveren, evenals een con-
stant aanbod. Hij moet bereid zijn om een deel van zijn productie
te reserveren voor dit afzetkanaal. Op het nakomen van afspraken
wordt door ‘Kopen bij de Bron’ gecontroleerd; tekortkomingen wor-
den beantwoord met verwijdering van de producten uit de webshop.
Geïnteresseerden kunnen contact opnemen met Henk van Eijk van
Kenlog (06-46260025 of [email protected]).
Fred Jansen, Arjan Vijverberg, Henk van Eijk,
Peet van Adrichem, Jack Alblas, Jan van Adrichem en
Nick Persoon. Andere deelnemers van het eerste
uur die niet op de foto staan, zijn:
Renee Zwinkels, Ton Kester,
Willem van der Voort,
Wim Grootscholten en
Piet van den Berg.
Inspirat ieKlein mag weer. Voor de crisis moest alles groot, groter grootst. Maar anno 2010 gaat
de spreuk “Een kleine moeite, een groot gebaar” weer op. Kleine cadeautjes zijn in. Niet
alleen voor anderen, maar ook voor jezelf. Mensen geven zichzelf graag een cadeautje,
maar het moet financieel wel leuk blijven. Voor de sector zijn kleinigheden ook goed.
Denk aan marges en logistiek.
klein
Sierteelt Marketing nr.4 | 17
laag Prijssegment
een Bloemetje
niet iedere gelegenheid leent zich voor een grote
bos bloemen. evenals dat niet iedere doelgroep
zich daarvoor leent. De avondvierdaagse is een
mooi voorbeeld. een kind wil geen grote bos
als hij op straat loopt. hier een mooi ander
voorbeeld van een klein bloemetje, dat tevens
geschikt is voor jongeren. Dergelijke bloemetjes
laten zich bovendien goed verzenden. ▼
in veel winkels mis je tegenwoordig een productrange die inspeelt op de wel dege-
lijk aanwezige vraag naar kleine, goedkopere producten. Deze producten scoren
bovendien goed bij de impulsaankopen. voordeel van deze succulenten is dat ze
voor kleine plantjes nog goed te onderhouden zijn op de winkelvloer. ▲
kleine Bekertjes
een sortiment plantjes in kleine pot-
maatjes kun je goed verkopen door er
een gratis ompotje bij aan te bieden.
Deze bekers zijn in alle denkbare prints te
verkrijgen. mensen kunnen zelf een print
uitzoeken, om hun plantje in te plaatsen.
De prijs van de beker zit uiteraard reeds
in de marge op de plant verrekend.
18 | Sierteelt Marketing nr.4
takii euroPeKeizerlijk goed
Een belangrijke speler in de sierteeltmarkt is tegelijk ook een vrij onbekende:
Takii. Tot voor kort werkte deze grote veredelaar alleen samen met een hand vol
zaad- en jongplantenbedrijven. Sinds kort wordt ook samenwerking gezocht met de
verdere keten; niet voor de verkoop, maar voor productontwikkeling. De integratie
van de bedrijven Global Flowers A/S en K. Sahin, Zaden B.V. heeft dit uitgangspunt
verder versterkt.
Harm Custers is manager marketing en sales flowers bij het
bedrijf. Hij is eerlijk over de historie: “Door de geweldige
genetica vanuit ons moederbedrijf in Japan hebben we onze
marktpositie kunnen opbouwen, maar eigenlijk waren ook
wij vooral productgeoriënteerd en weinig marktgestuurd. We
verkochten wat er beschikbaar was vanuit Japan. Pas in 2004,
toen we al bijna 15 jaar in Europa zaten, werd de eerste product
manager aangenomen. Vanaf dat moment zijn we qua organi-
satie sterk veranderd en hebben we onze marketing en sales
verder geprofessionaliseerd. Momenteel bestaat ons team uit
acht personen.”
Takii Europe heeft na 2004 de markt verder in kaart gebracht
en heeft recent twee veredelingsbedrijven overgenomen. Glo-
bal Flowers A/S werd aangetrokken vanwege de goede gene-
tische lijnen van onder meer potgerbera, Begonia, Primula,
Capsicum en Lisianthus voor de specifiek Europese markt.
Daarnaast is K. SAHIN Zaden B.V. overgenomen. Dit bedrijf
had twee unieke krachten waar Takii graag de beschikking over
kreeg. Enerzijds had Sahin een sortiment van meer dan 2000
artikelen, die erg veel innovativiteit in zich hadden. Anderzijds
leverde Sahin naast de professionele markt ook zaden aan de
amateurmarkt.
Door deze overnames vindt er nu ook veredeling plaats in Eu-
ropa (Nederland en Denemarken), naast de bestaande verede-
lingslocaties in Japan en de Verenigde Staten.
Door met 2 merkenVanaf mei 2010 manifesteert Takii Europe BV zich met twee
merken in de markt: Takii Seed en Sahin.
Takii Seed
Veredeling, selectie en productie van nieuwe rassen voor de
professionele markt in de vorm van zaden. Deze zaden worden
uitsluitend geleverd aan distributeurs die dit vervolgens als
zaad of als jonge planten aan kwekers leveren.
takii euroPe
Sierteelt Marketing nr.4 | 19
KEizERLijKE OORSPRONg
Ninko was de 120e keizer van Japan. In het jaar 1835 vroeg deze keizer aan de heer
Jisaburo Takii om groenten en bloemen voor hem te selecteren. Takii was hierin dus-
danig succesvol, dat zijn nazaten nu de wereldmarkt bedienen met een van ‘s werelds
grootste veredelingsbedrijven. Op 27 april 2010 werd het 175-jarig bestaan van Takii
gevierd bij Takii Europe.
Takii Europe in De Kwakel bestaat dit jaar tevens twee decennia. Recent heeft het bedrijf K.
SAHIN Zaden B.V. en Global Flowers A/S overgenomen, waarmee behoefte ontstond naar een
nieuw logistiek centrum met eigen schonings- en verpakkingslijnen evenals een uitbreiding van de laboratoria. Dat is eveneens
op 27 april geopend door de heer Denichi Takii, die deel uitmaakt van de vijfde generatie in het familiebedrijf.
Genoeg reden voor een feestje dus; volledig in Japanse stijl. De opening werd voltrokken door middel van een Kagamibiraki
ceremonie, waarbij de deksel van een saké-vat wordt stukgeslagen.
Sahin
Veredeling, selectie en productie van innovatieve rassen voor
‘Home Gardening’. De zaden worden geleverd aan bedrijven
die dit vervolgens in kleinverpakking via postorder en via de
detailhandel leveren aan de consument.
Gezien de specifieke eisen die de professionele markt en de
amateurmarkt hebben, zijn de producten van Takii Seed en
Sahin wezenlijk anders. De producten worden veredeld door
verschillende Takii bedrijven, gebruikmakend van elkaars
knowhow en elkaars veredelingsprogramma’s.
Dialoog met tuindersTakii Europe levert niet rechtstreeks aan tuinders. Wel heeft
het bedrijf diverse contacten met tuinders gelegd; al dan niet
via de tussenliggende ketenpartner: de leverancier van het uit-
gangsmateriaal. Met het contact met de tuinders wil Takii een
dialoog starten over het product. Dit is een belangrijk element
in de nieuwe strategie van de veredelaar om zich met de ver-
edeling verder te richten op de vraag die in de markt bestaat.
>>
>>
Een concreet voorbeeld is dat Takii experimentele soorten nu
ook rechtstreeks door tuinders laat testen: qua teelttechniek en
qua marktwaarde. Deze tests leveren veel kennis en ethousi-
asme op.
Ook zijn er inmiddels voorbeelden van samenwerking tussen
Takii, jongplantenleveranciers en tuinders die hebben geleid
tot complete productconcepten voor de consumentenmarkt.
De eerste insteek is dat een tuinder op zijn eigen bedrijf het
verschil in genetica kan ervaren. Dit levert waardevolle infor-
matie op voor zowel de tuinder als voor Takii, die dit recht-
streeks terugkoppelt naar de veredeling.
20 | Sierteelt Marketing nr.4
ProductengammaWereldwijd zijn groenten verantwoordelijk voor het grootste
deel van de omzet van Takii. De afgelopen jaren heeft Takii
echter flink geïnvesteerd in de sierteelt, wat heeft geleid tot
een forse groei.
De link met de groente is de aanleiding gewest tot een van
Takii’s sterkste producten: de sierkool. Naast sierkool is Takii
ondermeer sterk in zonnebloemen (Sunrich), Lisianthus,
potgerbera, violen, begonia, Canna, sierpeper, Dianthus en
Primula.
Takii toont een selectie van haar producten bij Combinations.
Producten die voornamelijk in de spotlights staan, zijn:
ALCEA rosea annua ‘Spring Celebrities’ series
• Eerste jaar bloeiend.
• Compacte, GOED VERTAKKENDE Stokroos (70 cm).
• Aantrekkelijke dubbele/semi dubbele bloem.
BEgONiA semperflorens ‘Monza en Havana F1’ series
• Eén week kortere teeltduur in vergelijking met andere vroe-
gere series.
• Tevens uitstekende tuinprestaties.
• Grote bloemdiameter.
ViOLA cornuta ‘Floral Power® F1’ Series
• Uniforme en vroege serie. Geschikt voor herfst en lente ver-
koop.
• Zeer bloeirijk en bloeit voor een lange periode.
• Beschikbaar in 14 aantrekkelijke en unieke kleurcombinaties.
FLOWER tRiALS 2010
Sierteelt Marketing nr.4 | 21
Er staan totaal ruim 120 verschillende planten op de site. Bij elke
plant staan een aantal grappige weetjes, zoals waar deze vandaan
komt. Daarnaast staan ook de verzorgingstips bij elke plant.Naast
de mogelijkheid tot het zoeken via je eigen personality, is het ook
mogelijk om te kiezen voor een soort kamer/interieur, bijvoor-
beeld zonnig, romantisch of strak.
Waarom is de site ontwikkeld? Jos van der Meijs is manager projecten bij Decorum Plants en
legt uit: “Mede in verband met de nieuwe huisstijl, hebben wij
anderhalf jaar geleden een extern ontwerpbureau in de arm geno-
men voor de nieuwe site. Ons doel was om de tijd te verlengen die
consumenten op onze site doorbrengen. Op die manier blijft de
naam Decorum ook beter hangen. We wilden een tool verzinnen
waardoor de site interactiever werd.”
Op de oude site stonden vooral veel verzorgingstips. “Dat was heel
feitelijk. Natuurlijk is het handig om verzorgingstips van plan-
ten na te kunnen lezen, maar we wilden het allemaal wat leuker
maken.”
Zo ontstond de gedachte voor deze test. “We hebben vooral voor
vrouwelijke personality’s gekozen, omdat meestal vrouwen vanaf
25 jaar bloemen en planten kopen.”
De site is een direct antwoord op de ontwikkeling van productge-
oriënteerd naar marktgericht aanbieden van planten. De consu-
ment kent de kenmerken of de naam van een plant niet. Daarom
kan nu via de site via bepaalde kenmerken de juiste, passende
plant geselecteerd worden.
Dit verklaart ook hoe de selectie van de diverse plantensoorten bij
de diverse personality’s tot stand is gekomen. Hier is voornamelijk
uitgegaan van de kenmerken van de planten die gematcht zijn met
de personality-kenmerken. Een plant die vaak water nodig heeft,
is wel goed voor een ‘huismus’. En een opgeruimd type wil eerder
een bladplant, die niet te veel blad laat vallen.
koppeling verkooppuntDe indeling zoals deze op de website bestaat, wordt niet automa-
tisch ook door de consument op het verkooppunt aangetroffen.
Voor decorum is het wel het toekomstbeeld om meer naar een
gesloten keten toe te groeien, waarbij de organisatie - als ideaal-
beeld - de planten volgens deze indeling op de tafels kan plaatsen
en waarbij de consument op een zuil in de winkel zelf interactief
haar ideale match kan vinden. Zeker in de zuidelijke landen van
Europa staan de tuincentra hier al meer voor open.
DecorumKies je personality
Ben je een huismusje? Dan koop je
een cyclaam. Of ben je een opgeruimd
type? Dan koop je een kamerconifeer.
Met behulp van de personality wijzer op
decorum-plants.net kan de consument
met een muisklik zien welke plant het
beste bij zijn of haar karakter past. ‘De
ultieme match.’
22 | Sierteelt Marketing nr.4
U laat een medewerker www.kwekerijderoos.nl intikken en u ziet
een mooie website, met inderdaad erg scherpe aanbiedingen. Echter,
het bedrijf is niet uw bedrijf, maar het bedrijf van een u welbekende
concurrent! Laten we deze concurrent “kwekerij Doorn” noemen.
Deze concurrent blijkt een groot aantal domeinnamen van succesvolle
kwekers (die zelf nog niet online zijn) geregistreerd te hebben en te
gebruiken. Ergens wel slim zou je kunnen zeggen want uw klanten
die u op het internet zoeken toetsen ‘www.kwekerijderoos.nl’ in, in
de veronderstelling bij u terecht te komen. Dat zij vervolgens bij uw
concurrent terecht komen, valt ze misschien in het geheel niet op.
De vraag is nu: mag dit? Mag uw concurrent de naam die u al jaren
voor uw onderneming voert als domeinnaam registreren en gebrui-
ken? Kunt u tegen dit gebruik optreden? En kunt u die domeinnaam
opeisen om de domeinnaam zelf te gebruiken?
handelsnaamrechtUitgangspunt is dat het relevante publiek - uw potentiële klanten - niet
in verwarring mogen raken over de onderneming met wie zij zaken
(gaan) doen. Onwenselijk is dat een bloemeninkoper meent met u
zaken te doen, maar in feite zaken blijkt te doen met uw concurrent:
‘kwekerij Doorn’. In het recht wordt dit ‘verwarringsgevaar’ genoemd.
Om verwarringsgevaar tegen te gaan, heeft de wetgever bepaald
dat ondernemingen die in dezelfde branche werkzaam zijn en in
hetzelfde geografische gebied opereren niet dezelfde, of met elkaar
overeenstemmende handelsnamen mogen voeren. Dit nu om verwar-
ring tussen de ondernemingen bij de klant tegen te gaan.
Het voorgaande is vastgelegd in de Handelsnaamwet. Voor het krijgen
van een recht op een handelsnaam hoeft u slechts de betreffende
naam als naam van uw onderneming te gebruiken. In het hierboven
weergegeven voorbeeld stond de naam ‘kwekerij de Roos’ op vracht-
wagens, in het telefoonboek en op het briefpapier van de kwekerij.
Duidelijk is dat ‘het publiek’ de kwekerij kent, en herkent, door de
naam ‘kwekerij de Roos’. De naam ‘kwekerij de Roos’ komt dan ook
bescherming toe als handelsnaam. Bij een conflict tussen twee gelijke
of met elkaar overeenstemmende handelsnamen, gaat de oudste
handelsnaam voor. Dat is logisch omdat de oudere handelsnaam een
bepaalde bekendheid heeft opgebouwd, waardoor het publiek de on-
derneming die gevoerd wordt onder de jongere (op de oudere handels-
naam gelijkende) handelsnaam, zal verwarren met de onderneming
die de handelsnaam al langer voert.
Terug naar de vraag. Kan ‘kwekerij de Roos’ nu optreden tegen de
registratie en gebruik van de domeinnaam www.kwekerijderoos.nl?
Domeinnaam als handelsnaam gebruikt?Als dit soort zaken bij de rechter komt, veelal in een kort geding proce-
dure, omdat het een spoedeisende zaak is, vraagt de rechter zich eerst
af of de domeinnaam als handelsnaam wordt gebruikt. In ons voor-
beeld hangt het er vanaf of de domeinnaam www.kwekerijderoos.nl
gekoppeld is aan een website waarop producten worden aangeboden
die de “echte” kwekerij de roos ook aanbiedt. Wordt de domeinnaam
gebruikt ter aanduiding van de bedrijfsactiviteiten van een onderne-
ming? Van belang is om de informatie die de website geeft, te bezien
in combinatie met de domeinnaam. Indien de website een bedrijfs-
matig karakter heeft, wordt al vrij snel door een rechter aangenomen
dat de domeinnaam ook als handelsnaam gebruikt wordt. Nu .nl
domeinnamen in heel Nederland worden opgevraagd, en de diensten
die via .nl domeinnamen worden aangeboden daarom vaak ook in
Wat nu?Domeinnaam gekaapt
Stel: u doet al jaren zaken onder de naam
“kwekerij de Roos”. U wantrouwde het
internet. U zag uw klanten op de veiling
en als u ze daar niet zag wisten ze u wel
per telefoon te vinden. Bovendien staat de
naam ‘Kwekerij de Roos’ op vrachtwagens
die door heel Europa rijden. Een website
en een domeinnaam vond u niet zo nodig.
Totdat u ‘uit de markt’ hoort dat u met een
wel hele scherpe aanbieding op het internet
staat. Mensen bellen u er zelfs over…
heel Nederland worden
aangeboden, neemt een rechter al snel
aan dat twee ondernemingen in dezelfde geografische regio
actief zijn. Komt de rechter tot de constatering dat de domeinnaam
als handelsnaam gebruikt wordt, dan is dat slecht nieuws voor degene
die dacht slim te zijn door een al bestaande handelsnaam als domein-
naam te registreren. In ons voorbeeld kwekerij Doorn. Het gebruik
van de domeinnaam zal dan door de rechter verboden worden en
veelal dient de domeinnaam te worden overgedragen aan de (rechtma-
tige) houder van de handelsnaam. Dat is in ons voorbeeld ‘kwekerij de
Roos’, die de naam al jaren als handelsnaam voert.
Doorlinken, onrechtmatig?In de praktijk wil het nog wel eens voorkomen dat een domeinnaam
niet direct aan een website is gelinkt, maar ‘doorlinkt’ naar een andere
domeinnaam. U moet zich dit als volgt voorstellen. U typt de domein-
naam www.kwekerijderoos.nl in uw browser in, de naam www.kwe-
kerijderoos.nl verspringt vrijwel onmiddellijk in bijvoorbeeld www.
kwekerijdoorn.nl. In zo’n geval oordeelt een rechter veelal dat er geen
sprake is van handelsnaamgebruik. De domeinnaam ‘www.kweke-
rijderoos.nl’ wordt dan niet gebruikt als naam van een onderneming,
maar alleen als ‘doorverwijs’naam. Kwekerij de Roos die met lede
ogen ziet hoe haar handelsnaam wordt gebruikt om bezoekers naar de
website van een concurrent te leiden, kan dan niet op grond van het
Handelsnaamrecht optreden. Echter, kwekerij de Roos hoeft niet bij
de pakken neer te gaan zitten. De rechter kan - om een andere reden
dan inbreuk op een handelsnaam recht - het gebruik van de domein-
naam door kwekerij Doorn toch onrechtmatig achten.
nodeloos verwarring stichten onrechtmatigDe domeinnaam www.kwekerijderoos.nl vertoont zoveel gelijkenis met
de handelsnaam kwekerij de roos, de namen zijn identiek, dat het niet
ondenkbeeldig is dat het publiek, op zoek naar kwekerij de roos, de do-
meinnaam www.kwekerijderoos.nl intypt. Indien wordt aangenomen
dat de concurrent van kwekerij de roos de domeinnaam www.kwekerij-
deroos.nl slechts gebruikt om zoveel mogelijk internetverkeer (traffic)
naar haar eigen website te leiden, en zo aanhaakt bij de bekendheid
en reputatie van kwekerij de roos, kan deze handelswijze in strijd met
de eerlijke
mededinging worden geacht,
en daardoor onrechtmatig zijn. Veel domein-
naamkapers zeggen dat bij doorlinken van verwarring geen sprake zou
(kunnen) zijn. Dit omdat op de website meteen duidelijk wordt dat het,
zoals in ons geval, niet om kwekerij de Roos gaat, maar om kwekerij
Doorn. Rechters gaan meestal niet mee in dit verhaal van domein-
naamkapers. Consumenten kunnen doordat een - voor hun bekende
- naam als domeinnaam wordt gebruikt (www.kwekerijderoos.nl) door
een ander bedrijf (kwekerij Doorn) toch menen dat het Kwekerij de
Roos gelieerd is aan het bedrijf waarnaar de domeinnaam doorlinkt
(kwekerij Doorn). Dit kan daarom verwarrend zijn voor het publiek
en daarom in strijd zijn met de eerlijke mededinging en onrechtmatig
zijn. Waar het uiteindelijk om gaat is of het publiek door gebruik van de
aanduiding kwekerij de roos als domeinnaam niet nodeloos in verwar-
ring wordt gebracht. Het hoeft dan niet te gaan om directe verwarring
tussen ondernemingen, zoals vereist in het handelsnaamrecht. Het kan
ook gaan om indirecte verwarring.
Wellicht begint u het nu een beetje te duizelen. Het laatste punt - geen
inbreuk op handelsnaamrecht, toch onrechtmatig - is inderdaad nogal
juridisch. Van belang is dat als het evident is dat iemand wil meeliften
op uw bekendheid en reputatie door uw bedrijfsnaam te gebruiken
in een domeinnaam, de rechter dit vaak onrechtmatig acht, ook in
het geval de concurrent die naam niet meteen als handelsnaam voor
zijn onderneming gebruikt. Als er geen sprake is van inbreuk op uw
handelsnaam, wordt het veelal onrechtmatig geoordeeld doordat het
gebruik van de naam van uw bedrijf door een ander verwarrend is
voor de consument.
Uiteindelijk is voorkomen beter dan genezen. Checkt u dus vooral of u
alle domeinnamen die u wenst, wel in bezit heeft. En denkt u er vooral
aan om bij het opstarten van een nieuwe onderneming meteen de
bijbehorende domeinnaam te registreren.
Ruby Nefkens & Quirijn Meijnen, Van der Steenhoven advocaten
24 | Sierteelt Marketing nr.4
In het hele voorjaar van 2010 is het in Europa koud. Half mei lag er
nog sneeuw op de Spaanse stranden en waren temperaturen onder
de 10 graden in heel Europa gemeengoed. Gevolg is dat het aange-
kochte en aangeplante perkgoed in het korte, koude groeiseizoen
weinig is gegroeid. Deze slechte start belooft voor de consument
niet de verwachtte bloemenzee in de zomer.
De consument lijkt dit te willen compenseren door bloeiend zomer-
goed in grote maten aan te schaffen. Vooral Duitse, Belgische en
Nederlandse tuincentra die afgelopen jaar planten in 10,5 centime-
ter kochten, doen dit nu in 2 liter.
Voor tuincentra biedt dit een welkome gelegenheid om de mindere
verkopen in de voorjaarsmaanden te kunnen compenseren.
Dé bloemenmaandOverigens speelt niet alleen het weer een rol. Zowel consument,
handel als kwekers, ontdekken de zomerhandel. Juni blijkt steeds
meer dé maand te zijn voor een goed aanbod én een goede verkoop.
Sinds enkele jaren speelt Groen-Direkt op deze trend in, met de
organisatie van de ‘Zomerdagen’. De Zomerdagen wijken af van de
reguliere, wekelijkse handelsbeurzen van het bedrijf door het extra
uitgebreide zomerassortiment met veel bloeiende producten in gro-
tere potmaten. Dit varieert van bloeiende heesters, bloeiende vaste
planten, zwaar perkgoed tot kuipplanten. De zomerdagen vinden
plaats op maandag 7 juni (18.00-22.00 uur) en op dinsdag 8 juni
(7.30-14.00 uur) in Boskoop.
ZomerhanDel2010 topjaar
Sinds begin mei kopen tuincentra uit heel
Europa grotere maten tuinplanten, zo blijkt
uit de verkoopgegevens van Groen-Direkt.
Oorzaak moet volgens het handelsbedrijf
gezocht worden in het weer van de
afgelopen maanden. Daarnaast lieten de
afgelopen jaren reeds een groeiende trend
in de zomerhandel zien. Detaillisten, maar
ook consumenten zoeken een verlenging
van het seizoen in de juni-maand.
Inspirat ieklein
niet iedereen heeft een grote tuin en ruimte voor
een grote bos bloemen in de huiskamer. een klein
plantje in een extra klein ogend, bol potje, pas
overal. Dit kant en klare product leent zich overi-
gens wederom uitstekend als cadeauartikel. Door
diverse kleine, bloeiende planten in hetzelfde type
potten te planten, creëer je een mooie serie. ▲
hanteerBaar
groot voorBeelD
grote orchideeën zijn niet meer exclusief. kleine
orchideetjes daarentegen, worden juist als
bijzonder ervaren. en dat gaat zeker op wanneer
ze verpakt zijn zoals in dit voorbeeld. De kleine
orchideetjes, maar dan zonder exclusieve verpak-
king, zijn ook een leuk cadeautje aan jezelf. leuk
voor in de badkamer of op de kaptafel. ▲
ultiem caDeau
in het zaadje is de plant op zijn kleinst. het zelf zaaien is helemaal in. en
niet alleen in ons land. michelle obama gaf het goede voorbeeld, door haar
eigen groente te verbouwen. De
crisis in combinatie met de ge-
zondheids-hype, scheppen een
enorme markt voor (groente)za-
den. Deze kiemgroenten vragen
bovendien weinig geduld van
de consument.
een klein voorbeeld
spreekt slechts voor
enkele klanten tot de
verbeelding. goed is
om in een presentatie
in bloemenwinkel of
tuincentrum altijd
meer maten te tonen.
De consument heeft
dan de keuze (en zal
vaak voor het gro-
tere, duurdere product
gaan). Bovendien heeft
de klant een voorbeeld
van hoe groot de plant
uiteindelijk wordt.
ZelF Zaaien
Sierteelt Marketing nr.4 | 25
26 | Sierteelt Marketing nr.4
Geluiden, vormen, geuren, en kleuren hebben alles te maken met
het overleven en het zich voortplanten van de mens. In onze oor-
spronkelijke leefomgeving, de natuur, is iets wel of niet giftig, is
iets wel of niet veilig, kortom is iets wel of niet levensbedreigend.
Als we iets horen, zien, ruiken of voelen wat ons niet bekend
voorkomt, staan we daar acuut bij stil. In een heel kort moment
beoordelen we dan de situatie. Op dat moment gebruiken we onze
zintuigen om te oordelen, en opnieuw een richting te kiezen:
blijven of wegwezen.
Zintuigen en koopgedragDe dingen om ons heen stoten ons af of verleiden ons, gebaseerd
op de informatie die we sinds het begin der tijden hebben opge-
bouwd om in de natuur te kunnen overleven.
En daarom reageren we vaak heftig en snel op geur, kleur, vorm,
geluid en smaak.
Een leuk voorbeeld: Geuren van exotische producten, zoals olijf-
olie, die ons in vroeger tijden tegenstonden, worden nu als aange-
naam ervaren. We zijn aan olijfolie gewend geraakt en we weten
inmiddels dat we er niet ziek van worden. In de jaren 60 waren
we er collectief van overtuigd dat wij Nederlanders niet tegen olijf-
olie konden. En daardoor vonden we veelal de geur niet prettig.
En die heftige reactie vanuit het onderbewuste is de reden dat
we zintuigen goed kunnen inzetten om het koopgedrag van onze
medemens positief te beïnvloeden.
Met geuren, kleuren, vormen, geluiden en smaken kunnen we
mensen naar het schap toetrekken en kunnen we erop inzetten dat
de consument een prettig gevoel krijgt bij onze producten. Door
op de juiste wijze in te spelen op zijn of haar stemming, zijn we in
staat om de koopbeslissing positief te beïnvloeden.
valkuilHet toevoegen van sfeer aan producten, zonder de basis van een
doordacht plan, mist over het algemeen zijn effect en kan een
kostbare valkuil zijn. Maak dus nooit een ‘concept’ en voeg nooit
‘sfeer’ toe, als je niet weet of de doelgroep, al dan niet rationeel,
behoefte heeft aan het product. En laat het product presenteren
in een kloppend geheel, passend bij het product, de retailer en de
doelgroep.
Op de Salon du Végétal in Angers troffen we een voorbeeld van
een serie struikrozen, van de firma Pilté, onder de naam “Parfums
de Fruits”.
Het gaat om een samengesteld assortiment van 20 variëteiten
rozen, geselecteerd op hun “fruitige” geuren. De geuren worden
duidelijk vermeld op de etiketten en het assortiment bestaat uit
vijf families van “geuren”: rood fruit, appel/peer, perzik/abrikoos,
exotisch fruit en citrus (zie foto op bladzijde 28).
Zintuigmark etingRozen en frambozen:
Om iets te ervaren, moet je ergens door worden “geraakt”. Om door iets te worden
geraakt, heeft de mens een aantal zintuigen tot zijn beschikking. Hij kan horen,
zien, voelen, ruiken en proeven. Hoe kunnen we dit handig gebruiken om ‘stopping
power’ te creëren?
Door Gerda Zandberg
Zintuigmark eting
over geur en ijs Geuren en smaken worden vaak beschreven met behulp van
referenties aan vruchten. We beschikken bij geuren niet over
een (toegankelijk) objectief systeem als een wiskundige taal of
een notenladder om ze aan te duiden en te beschrijven. Er zijn
daartoe wel pogingen gedaan, onder andere door de 17e eeuwse
wetenschapper Linneaus, en er vindt nog steeds onderzoek
plaats om geuren objectief te beschrijven en in te delen.
Ook bij wijnen gebruiken we geuren van bloemen en planten
om de smaak van een wijn te beschrijven of te benaderen. En
ook bij de rozen van Pilté worden vruchten gebruikt om de geu-
ren van de rozen te beschrijven.
De presentatie van de collectie Parfums de Fruits doet sterk den-
ken aan de presentatie van ijs. De geuren van de rozen zijn de
smaken die ook bij schepijs voorkomen, en ook de kleuren zien
we terug bij de ijscoman.
verboden charmesNet als ijs, associëren we de collectie rozen met dat wat ze oor-
spronkelijk al in zich heeft: verleidelijkheid. Rozen en ijs zijn
mooi, lekker, ze mogen eigenlijk niet: ijs eten is ‘zondigen’. ijs
en rozen hebben iets gemeen, ze hebben iets met kleine zondes,
en verboden charmes…
Ook de structuur van een aantal vruchten speelt mee in de
‘verboden charmes’. De textuur van bijvoorbeeld de abrikoos
of de perzik, is rond, zacht en fluweelachtig.
Kortom de bloemen met hun fruitige geuren, laten zich inspi-
reren door de presentatie van ijs en fruit.
Leuk weetje daarbij is, dat appels, peren, abrikozen, perzikken,
frambozen en bramen behoren tot de familie van de rozen, de
Rosaceae.
cerdysOok bij de firma Cerdys, wordt een verband gelegd tegen
tussen planten en lekker eten, onder de zeer Franse naam
‘Oh! la bonne idée’.
Beelden van heerlijke frambozen in een patisserie-achtige
dessertbereiding met macarons (hazelnootschuim of pistache-
schuim). De verleidelijkheid van een smakelijk dessert helpt de
consument om zich te laten inspireren tot de aankoop van een
frambozenstruik, die hem hetzelfde plezier kan verschaffen als
het consumeren van een appetijtelijk frambozendessert.
Daar waar de planten en het fruit de potentie hadden om men-
sen te inspireren tot het bereiden van overheerlijke gerech-
ten zoals ijs of andere desserts, zijn het nu omgekeerd deze
gerechten die ons moeten inspireren tot een passie voor de
planten zelf. >>
28 | Sierteelt Marketing nr.4
>>
relevantie voor bloemen en plantenOm allerlei verklaarbare redenen is de passie voor levende
planten wellicht enigszins verloren gegaan. Bloemen en plan-
ten zijn gereduceerd tot decoratiestukken, waarvan de verzor-
ging vaak ervaren wordt als een ernstig nadeel of een lastig
probleem door gebrek aan tijd en kennis bij de consument.
We zien echter ook een tweede spoor, waarbij er steeds meer
aandacht komt voor de ‘eetbare tuin’, waaronder de snack-
komkommers en de pepers op de vensterbank in de keuken.
De consument die er plezier in heeft om voor een beperkte
opbrengst dagelijks met gieters in de weer te zijn, bestáát:
de consument die wil zorgen voor planten, of die de plant
deel wil laten zijn van zijn leefomgeving.
Bovenstaande Franse voorbeelden van de Parfums de Fruits-
rozen en de Oh la bonne idée-groenten en kruiden, zijn mis-
schien in staat om via de zintuigen passie en enthousiasme
voor bloemen en planten terug te brengen bij een brede groep
van consumenten. Het gebruiken van geuren en kleuren, al
dan niet in combinatie met geluid en smaak, is daarbij een
uitgelezen kans voor onze sierteeltproducten, waar geuren en
kleuren van nature bijhoren.
Hoewel we nog geen koeiengeloei horen op de kaasafdeling,
zijn we inmiddels wel aardig gewend aan de geur van versge-
bakken brood in de supermarkt. We kopen geregeld brood met
zonnepitten, dat er anders uitziet, dat anders ruikt, en dat dus
ook anders smaakt en dat noemen we dan ‘oudsallands boe-
renbruin’ of ‘Parijse pittenfantasie’ of iets in die trant. Maar
we missen nog de hemels ruikende boeketten met de naam
‘Perzikfeest’ of een collectie pastelkleurige planten onder de
naam ‘Abricots de Provence’.
inhaalslag voor bloemen en plantenJuist voor bloemen en planten zijn er wellicht hele goede kan-
sen als er, mede dankzij de inititatieven van grote fabrikanten
als Coca-Cola, meer mogelijkheden komen voor het toepassen
van experience-marketing door de zintuigen. Dit omdat het
juist vaak bloemen en planten zijn waarnaar men verwijst als
het gaat om sfeer en beleving, om kleur en om geur. En ook
omdat we in een tijdperk leven waarin het grote genieten een
hoofdrol speelt. Maar ook en vooral omdat er nog zo weinig
wordt gedaan met beïnvloeding van het koopgedrag door geur
en smaak, en de categorie bloemen en planten iets van een
achterstand kan inhalen door daarin een voortrekkersrol te
spelen.
Sierteelt Marketing nr.4 | 29
‘Nog nooit zag ik zoveel vrouwen bij elkaar,’ verzucht een
(mannelijke) veredelaar. Een Libelle Zomerweek wordt dan ook
bezocht door 80.000 dames en een enkele heer. Dit jaar vond
het buitenevenement aan het Almeerderstrand van 17 t/m 23 mei
plaats. De dames shoppen en workshoppen, proeven en ontdek-
ken en bezoeken een modeshow of een optreden van een echte
Hollandse artiest.
verspaviljoenIn het verspaviljoen van 300 vierkante meter groot stonden dit jaar
niet alleen groenten-partijen, ook siertelers hadden er een plek.
‘Door deelname aan deze week willen we de keten verkorten tussen
de telers en veredelaars en de eindconsument,’ aldus een woord-
voerder van Str3tch, initiatiefnemer van dit paviljoen.
Deelnemers als Bloemenbureau Holland, de telers en veredelaars
van snijhortensia’s, Air So Pure en Pure Summerflowers had-
den niet te klagen over belangstelling van de Libellevrouwen. Bij
het Bloemenbureau Holland konden de dames op de foto in een
bloemendecortje en maakten ze kans op een zomerlang gratis
boeketten. Het bureau had haar best gedaan om aantrekkelijke en
inspirerende bloempresentatie te maken. Eigenlijk wat een enthou-
siaste bloemendetaillist in zijn winkel ieder dag opnieuw doet.
Meest gehoorde vraag: ‘Zijn die bloemen wel echt?’ En: ‘Kan ik
die accessoires hier kopen?’ ‘Nee mevrouw, die zijn van Riviéra
Maison.’
‘We willen dat de dames hier denken: Hé, dat ga ik thuis ook doen,’
aldus een medewerkerster van Bloemen bureau Holland.
Bij de snijhortensia’s werd enthousiast gereageerd op twee nieuwe
soorten, Noblesse en Amathist. ‘De meeste dames hebben meteen
in de gaten dat die nieuw zijn,’ aldus een trotse teler.
Bij Pure Summerflowers kon een inspiratieboek worden gekocht,
maar er was meer belangstelling voor de gratis tomaatjes die een
balie verderop werden uitgedeeld.
‘Dat leidt toch af, wanneer je iets wilt vertellen over onze produc-
ten,’ vonden ze bij Air So Pure.
missie geslaagdNatuurlijk, het was een geweldige gelegenheid voor de telers en
kwekers om de consument te spreken. Ook de Libellevrouw houdt
van bloemen en bovendien stelt ze hele gerichte vragen. Wat dat
betreft is de missie geslaagd. Maar een groter verspaviljoen, zodat
de deelnemers wat uitbundiger zouden kunnen uitpakken qua pre-
sentatie, dat zou het feest een volgende keer nog geslaagder maken.
De liBellevrouWGerichte vragen van
Libellevrouwen, voetje voor voetje
schuifelen ze door het bomvolle
Verspaviljoen tijdens de Libelle
Zomerweek. Ze slepen zwaar beladen
trolleys en overvolle plastic tassen met
zich mee, terwijl ze de uitbundige
bloemenpresentaties bewonderen.
30 | Sierteelt Marketing nr.4
home anD garDenPlantencollectie
Het is een unieke samenwerking. Tijdschriftenuitgever Sanoma heeft samen met
veredelaar Beekenkamp plants het plantenmerk ‘Home and Garden Planten’ opgezet
als extensie van het tijdschrift Home and Garden. In totaal leveren 17 kwekers de
planten die onder het trendy merk vallen.
home anD garDen
Sierteelt Marketing nr.4 | 31
Home and garden verschijnt tien keer per jaar in een oplage van
bijna 50.000 stuks. Een veelvoud van dit aantal aan tuin- en plan-
tenliefhebbers, leest dit blad. In april is de eigen plantencollectie
geïntroduceerd aan dit publiek.
Deze introductie ging gepaard met de actie waarbij lezers op
vertoon van het blad in tuincentra een gratis aardbeienplantje in
terracotta pot meekregen.
De consumenten kunnen de Home and Garden Planten-collectie
aantreffen bij de beter gesorteerde tuincentra en bloemenwinkels.
Het assortiment omvat zowel tuin- en terrasplanten als planten
voor het interieur.
Gezien dit assortiment, is dit via de detaillist jaarrond verkrijgbaar.
Voor de uitgever is een samenwerking met een plantenleverancier
nieuw. Home and Garden heeft echter wel reeds ervaring met der-
gelijke samenwerkingen; bijvoorbeeld met de Home and Garden
buiten-textielcollectie.
Naast het consumententijdschrift, wordt de collectie tevens gepro-
moot via Rob’s Tuinruimers op SBS6. Daarnaast wordt de collectie
gepresenteerd op diverse consumentenbeurzen. Zo was er een
presentatie op de Libelle zomerweek, waar de planten tevens te
koop aangeboden werden. Naast het verhogen van de bekendheid,
leveren deze beurzen veel informatie van consumenten op, die één
op één in de ontwikkeling van de collectie toegepast kan worden.
PrijsstellingDe collectie is gepositioneerd met de volgende punten als basis:
• met passie en zorg gekweekt
• voorzien van handige ideeën & tips
• decoratief voor huis, tuin en terras
• kleurrijke creatie en lang plezier
• aantrekkelijk geprijsd
Deze punten zijn bepaald op basis van de kennis die Sanoma
heeft over de Home and Garden-lezer. Opvallend in dit rijtje is de
prijsstelling. Dit is natuurlijk een erg relatief begrip; zeker wanneer
je het in het verdere spectrum van decoratie-artikelen plaatst, waar-
over Home and Garden publiceert, zoals smeedijzeren hekwerken
en exclusief tuinmeubilair. Voor Beekenkamp betekent de prijs-
stelling dat de kwekers een marktconforme prijs voor de planten
vragen, met uitsluitend een kleine opslag voor het label, waarmee
uiteindelijk de promotie bekostigd wordt. >>
>>
B2B siteDe website www.homeandgardenplanten.nl is speciaal voor de vak-
handel opgericht. Hier wordt ondermeer informatie verstrekt over
sortiment en verkooppunten voor de detailhandel. Deelnemende
kwekers en verkrijgbaarheid staan hierop vermeldt. De nieuwsbrief
geeft ook toegang tot informatie over promotieactiviteiten.
Op het moment is Beekenkamp nog volop bezig met het presenteren
van de collectie in zoveel mogelijk cash & carry-centra in Nederland.
Door hier de planten te combineren met - in de collectie passende -
potten en andere decoratiematerialen, blijft de passende, uniforme
presentatie van de collectie op de diverse verkooppunten geborgd.
consumer sitewww.buiteninspiratie.nl is het online platform voor buitenlief-
hebbers, onderdeel van Sanoma en gelieerd aan de buitenbladen
Home and Garden, Tuin&Co en Seasons. Hierop vindt de consu-
ment de verschillende planten binnen de collectie terug. Hierbij
worden tevens verzorgings- en stylingtips vermeld. Tevens wordt
op de site informatie verstrekt over verkoopadressen.
In de toekomst wordt de site www.homeandgardenplants.net inge-
zet in de stap naar het buitenland.
Waar is de collectie te zien? Tijdens FlowerTrials van 15 t/m 18 juni wordt bij Beekenkamp op
de Korte Kruisweg 163 in Maasdijk de Home and Garden planten-
collectie voor exporteurs en handel gepresenteerd.
Ook de nominaties voor aankomende jaren staan overzichtelijk
opgesteld.
Daarnaast kunnen bezoekers van Beekenkamp uiteraard volop
genieten van de overige nieuwe ontwikkelingen in planten.
en bespaar tijd bij
de entree.
Registreer uw bezoek via Internet
Registreer uw bezoek viaInternet www.plantarium.nl
en bespaar tijd bij
de entree.
25-28 augustus 2010Boskoop/Holland
Sierteeltmarketing_185x64_FC_NT 26-04-2010 09:00 Pagina 1
Meeluisteren✆ tulPen oP schiPhol
Passagiers op Schiphol werden op 8 mei in de aankomsthal verrast met een gra-
tis bosje tulpen. Gaat het zo slecht met de tulpen?
Nee hoor, helemaal niet. Schiphol wilde met deze actie de reizigers bedanken dat ze
voor Schiphol hadden gekozen.
Ja, na dat gedoe met de aswolk is het natuurlijk wel prettig dat er reizigers over
de vloer komen toch?
Nou, dat heeft er echt niets mee te maken hoor. We wilden de reizigers eens goed in
het zonnetje zetten en deelden in de aankomsthallen maar liefst 100.000 tulpen uit.
Maar die reizigers hoef je toch niet zomaar in het zonnetje te zetten?
Kijk, Schiphol is blij met de reizigers. Vooral in 2008 en 2009 heeft het aantal reizigers
onder druk gestaan door de vliegtax. Die is nu afgeschaft en we zien dat de cijfers nu
weer aantrekken.
Juist, en omdat het nu weer beter gaat, mag daar een bloemetje tegenover staan...
Nee, dat heeft er niets mee te maken. Het is gewoon een ludieke en positieve actie. Door
zo’n negatieve vraagstelling lijkt het net alsof de actie een reactie van Schiphol is op de
toename van het aantal reizigers.
Maar je geeft toch niet zomaar bloemen weg?
Ja hoor, waarom niet? Schiphol wil zich graag onderscheiden als het meest gastvrije
vliegveld en een dergelijk actie past daar prima in.
Dus we hoeven het niet te hebben over return of investment?
Dat zou je aan iemand van Schiphol zelf moeten vragen.
Hoe reageerden de passagiers eigenlijk op de tulpen?
Hartstikke goed. Ze werden uitgedeeld door een team leuke dames en aan de bos hing
een kaartje van Schiphol: bedankt voor het reizen via Schiphol. En daaronder: Kijk
snel of u een ticket heeft gewonnen.
Een ticket winnen?
Ja, op ieder kaartje stond een actiecode en als de ontvanger van de bloemen die code op
internet invulde konden ze een ticket naar Istanbul winnen.
Waarom naar Istanbul dan?
Dat zou ik niet weten, maar ik denk dat de winnaars het zeker kunnen waarderen.
Misschien wel omdat Istanbul als eerste furore maakte met de bloem waar we in
Nederland zo trots op zijn...
Joeri van der Kloet in gesprek met
Roderique Vrolijk van de firma Fleurtiek
over het uitdelen van 100.000 tulpen
aan reizigers op Schiphol.
Sierteelt Marketing nr.4 | 33
34 | Sierteelt Marketing nr.4
Marketingverantwoordelijken van tientallen kwekerijen en exportbe-
drijven togen 22 april naar Van den Berg Roses in Delfgauw. Daar gaf
eerst Van den Berg senior een rondleiding door zijn bijzondere bedrijf.
Daarna ving het marketing-programma aan.
arjan oosterleeArjan Oosterlee deed als eerste spreker de aftrap. Gedurende zijn loop-
baan, heeft hij marketingfuncties gehad bij onder meer Douwe Egberts,
Nutricia en Johma. De laatste jaren vertaalt hij zijn marketingkennis in
adviezen via zijn onderneming Business Developers.
In vorige Flower Marketing Professionals-bijeenkomsten was reeds in-
ProFessionalsFlower Marketing
Twee maal per jaar organiseert
Bloemenbureau Holland een ‘Flower
Marketing Professionals’ bijeenkomst. Dit
jaar staan de bijeenkomsten in het teken van
de shopper en hoe deze te beïnvloeden is.
De eerste bijeenkomst dit jaar was in april.
De volgende is gepland op 18 november.
gegaan op het fenomeen shopper marketing. Oosterlee ging daarom vrij
snel in op het maken van keuzes in kanalen voor de shopper (differenti-
atie). Naast category management - waar wij allemaal de mond vol van
hebben - werd ook uitgelegd wat category development is. Aanwezigen
kregen een sleutel aangereikt waarmee de deur naar een langdurige, stra-
tegische samenwerking met retailketens geopend kan worden.
De theorie werd afgewisseld met opdrachten maar vooral ook met
levendige discussies, waarbij pijnlijk duidelijk werd dat een strategische
samenwerking tussen sierteelt en retail hard nodig is.
michiel de jongMichiel de Jong was als trade/shoppermarketeer van BBH de tweede
spreker. Hij kwam vooral met praktische voorbeelden, al dan niet van
BBH. Zo kwam een onderzoek naar voren waarin was gekeken of boeket-
ten beter op prijs of beter op kleur gesorteerd kunnen worden in een
supermarktpresentatie. Ook kwam naar voren dat productpresentaties op
kniehoogte veel impact kennen, maar tot relatief weinig aankopen leiden.
vakgenotenAlle theorie en oefeningen waren inspirerend. Ze laten je nadenken over
je eigen product en handelswijze. Maar bovenal zijn de bijeenkomsten
interessant om met vakgenoten te kunnen sparren. Hoe pakken zij
dingen aan?
De komende bijeenkomst vindt plaats op 18 november. Deelnamekosten
bedragen e 125,-. Aanmelden kan via mijnextranet.org.
Inspirat ieklein
Zijn de viooltjes klein? of zijn de kopjes zo groot?
hier is een soort optische illusie gecreëerd.
hetzelfde kun je doen door bijvoorbeeld een com-
binatiebak te maken met natuurstenen, kleine co-
nifeertjes etc, waardoor een miniatuurlandschap
ontstaat. met specifieke toegevoegde waarde, kun
je een heel ander product verkrijgen. ▲
klein oF groot?
eén Bloem
De ‘echte’ bonsai zien we niet vaak in de handel,
maar alles wat er klein, oud uitziet, wordt onder
deze aanlokkelijke naam verkocht. liefst in een
geglazuurd, aardewerk schaaltje. Zo ook deze
mini Zimmer Bonsai. leuk detail is dat de kweker
de leeftijd van de planten op het etiket heeft
vermeld: “ich bin 3 jahre alt”. ▲
mini Bonsai
in een afgesloten pot met water en waterplanten kun je een kringloop ver-
krijgen, die met weinig onderhoud, lang mooi kan blijven. tot enige tijd terug
werden hier nog wel eens (vecht)visjes in gestopt, maar dat staat de huidige
publieke opinie niet meer toe. Dit is een bijzonder product, dat tot de ver-
beelding spreekt van jong en oud. ▼
het liefst verkopen we
zo groot moge-
lijke bossen. echter
is niet iedere klant
daarnaar op zoek,
en dan geldt:
“liever één dan
geen”. overigens
kun je op één bloem
in een schaaltje of
vaasje relatief veel
meer winst maken.
Zeker wanneer je de
consument de hint
geeft om een setje
van drie aan te
schaffen.
vijver in een WekPot
Sierteelt Marketing nr.4 | 35
36 | Sierteelt Marketing nr.4
PrijsvormingGreenChain
Eén van de doelen die GreenChain bij iedere aangesloten kweker
nastreeft, is om realistische prijzen voor de producten te ontwikke-
len. Maar hoe doe je dit?
Eerst kijken we naar de beoogde doelgroep: in welk marktsegment
valt zijn product en wie zijn de kopers? Zijn dit exclusieve bloemen-
boutiques of supermarkten? Daartussen zit een heel groot gebied,
dat je in groepen in kunt delen. Kijk ook naar de landen waarheen
het product geëxporteerd wordt en welke kopers deze bedienen.
Het is in feite een grote puzzel en langzaam krijgen we alle stukjes
tevoorschijn en op de juiste plek. En dan komt hét moment: we
ontwikkelen de prijsstrategie.
Want een prijsstrategie moet gekozen worden vóórdat je de boer
op gaat met het product. Nu zit er vaak weinig denkwerk achter.
De kweker kiest een soort of een assortiment uit dat zich in het
verleden heeft bewezen, dat eenvoudig te telen is, dat hij zelf mooi
vindt en soms is het argument alleen maar dat het op dit moment
makkelijk te verkrijgen is bij een veredelaar. Maar zoals we allemaal
weten: de in het verleden behaalde resultaten bieden geen garantie
voor de toekomst. Hetzelfde assortiment dat zich in het verleden
zo goed heeft bewezen, kan er juist voor zorgen dat de prijzen van
vandaag wéér tegenvallen.
Men kijkt niet naar de toekomst: trends, verwachtingen in de tus-
senhandel en consumentenmarkt. Terwijl er nu zoveel informatie
beschikbaar is! Hiervoor biedt internet een schat aan informatie,
maar er zijn ook talloze onderzoeksrapporten die kosteloos worden
verstrekt, helemaal in de sierteeltsector.
exclusieve laarzenHeb je een exclusief product? Zet dan in op een hoge prijs. Als
voorbeeld nemen we een bekend product: de Uggs laarzen. Onge-
lofelijk prijzig, maar toch koopt iedereen ze! Het is allang niet meer
speciaal om Uggs aan je voeten te hebben; in de supermarkt zie je
er zo vijf dames mee lopen. Terwijl je dezelfde laarzen, maar dan
van merk X, ook bij de Bristol kunt kopen voor misschien 20 euro.
Waarom willen mensen dan juist Uggs? Omdat Uggs haar laarzen
heeft neergezet als een exclusief product. Niet alleen qua marketing,
maar ook qua prijs! Wanneer men een hoge prijs voor iets moet
betalen, krijgt men een bepaalde verwachting van het product. Men
onderscheidt zich ermee door het te (ver)kopen. En als dit product
alleen bij jou te verkrijgen is, dan beheers jij de prijs. En wanneer
je merkt dat de verkopen terug gaan lopen, dan kun je je prijs altijd
nog - stapsgewijs - naar beneden aanpassen, totdat deze ‘afgeroomd’
is. Of je kunt natuurlijk aan de knoppen van de andere marketing-
P’s draaien.
Een voorbeeld uit onze praktijk is goed te geven. GreenChain heeft
namelijk hetzelfde toegepast bij kwekerij Mirabel in het Westland.
Martin teelt al jarenlang de lelie longiflorum ‘White Heaven’ en
heeft hier inmiddels een hele goede reputatie mee opgebouwd.
Toch is ook voor Martin de crisis duidelijk merkbaar. Ook hij heeft
betere prijzen nodig. GreenChain is voor Martin aan de slag gegaan.
Onderzoek bij zijn bestaande kopers maakte duidelijk dat zij ook
openstonden voor andere kleuren Longi’s. En zeker als Martin ze
Prijs is hét meest besproken onderwerp
in onze handel. In elk gesprek komt het
wel aan de orde. We horen heel vaak
van kwekers dat “de prijzen vanmorgen
weer tegenvielen”. Maar wanneer we het
hier met kopers over hebben is datzelfde
product vreemd genoeg al snel “te duur”.
Ziet u de overeenkomst tussen deze twee
meningen? Ze zijn beiden gevormd door
een gebrek aan kennis! Zowel kopers als
kwekers weten maar al te vaak niet wat
een product waard is. Zonde.
maakte. Hij heeft nu exclusief een paar andere soorten Longi’s in
zijn kas staan en daar is vraag naar. Deze soorten hebben een hoge
prijs meegekregen, omdat Martin de enige kweker is die ze teelt.
De uitkomst? Deze soorten gaan voorlopig niet eens voor de klok
komen, omdat deze voor dit seizoen in zijn geheel al via het directe
kanaal zijn verkocht - en ook nog voor een beste prijs!
ook in een verzadigde marktNatuurlijk zijn lang niet alle producten exclusief, vele bloemen
zitten in een verzadigde markt. Maar nóg kun je dan als kweker
onderscheidend zijn ten opzichte van je concullega’s: door een as-
sortiment te kiezen dat inspeelt op de trends van de toekomst, een
mooie verpakking te kiezen of het product aan te bieden op een an-
dere manier dan dat de concurrentie dat doet. Neem als voorbeeld
Air So Pure. Dit merk is met een goed verhaal over luchtkwaliteit
een grote campagne begonnen en heeft zichzelf zo een positie gege-
ven in iedere bloemen- en plantenwinkel. Wél hebben ze vanaf het
begin een redelijke prijs gehanteerd. Het resultaat? De consument
wil die plant ‘waarvan de lucht zo zuiver wordt’. Al staan er op de ta-
fel ernaast 200 potten Spathiphyllum voor een euro, door de blanco
hoes loopt de consument er zo aan voorbij. En Air So Pure kan
misschien wel drie keer zoveel geld vragen voor haar planten, enkel
omdat de beleving van de consument zo anders is. Ze hebben een
nieuwe, eigen markt gecreëerd, waar de hele keten van profiteert.
Prijs komt door vraag en aanbod tot stand, het is een dynamisch
evenwicht en nooit een vast gegeven. Je kunt dit manipuleren door
je product op een bepaalde manier aan te bieden aan zorgvuldig uit-
gekozen kopers (je doelgroepen), waarvan je denkt dat ze er enthou-
siast van worden. De klok is allang niet meer het enige instrument
om je product te verkopen; directe verkoop en andere instrumenten,
zoals bijvoorbeeld een eigen webshop zijn zich zeer snel aan het
ontwikkelen en zich aan het innestelen in de sierteeltsector. Hier-
door heb je de verkoop, en dus ook je eigen prijsvorming meer in de
hand. Je kunt de zaken dus beter sturen.
Concluderend kun je stellen dat je een prijs niet kunt afdwingen.
Het is een redelijke resultante van de inzet van je overige marke-
ting-P’s. Met deze P’s, kun je dus wel je prijs sturen. Wanneer je je
productmogelijkheden en je markt goed kent en je product goed in
de markt positioneert, dan heb je zelf invloed op de prijs.
In een serie artikelen kijkt STM samen met handelsbedrijf GreenChain
naar de marketing. GreenChain is een vernieuwend handelsbedrijf dat
de - vaak rechtstreekse - verkoop van producten voor diverse kwekers
verzorgt.
Sierteelt Marketing nr.4 | 37
ZIENIS
KOPEN
Voor route, beursdata en meer: WWW.GROEN-DIREKT.NL. Middelburgseweg 88a, Boskoop. Tel: +31 (0)172-211576, [email protected]
Europa’s grootste aanbod van tuinplanten voor tuincentra en groothandel
30 monsterbeurzen in Boskoop. Dinsdag van 07:30 – 14:00 uur
VOLGENDE BEURZEN:7/8, 15, 22 EN 29 JUNI, 07:30-14:00 UUR
LOCATIE: MIDDELBURGSEWEG 88A, BOSKOOP
30 monsterbeurzen in Boskoop. Dinsdag van 07:30 – 14:00 uur
VOLGENDE BEURZEN:VOLGENDE BEURZEN:UNI, 07:30-14:00 UURJUNI, 07:30-14:00 UUR
ZOMERDAGEN:ZOMERurzen in Boskoop. Dinsdag van 07:3urzen in Boskoop. Dinsdag van 07:3
ZOMERDAGEN METEXTRA AVONDOPENSTELLING:7 JUNI 18:00 - 22:00 UUR8 JUNI 07:30 - 14:00 UUR
SierteeltmarketingEen business-to-business vakblad voor de gehele sierteeltketen.
Over verkoop, producten, consumentengedrag, communicatie,
markt, concepten, marges, bedrijven, promotie, merken en logistiek.
Met 7000 exemplaren bereikt u met
SierteeltMarketing zes maal per jaar
de hele sierteeltketen: van veredelaar,
kweker en handel tot tuincentrum
en bloemist.
Flower Trials • Zomerhandel 2010
Versmarketeer 2010 • Business Intelligence
QR Codes • Kweker verkoopt aan consument
T w e e m a a n d e l i j k s m a r k e t i n g - e n s a l e s t i j d s c h r i f t v o o r d e s i e r t e e l t k e t e n
Juni 2010 | 4
MARKETINGT w e e m a a n d e l i j k s m a r k e t i n g - e n s a l e s t i j d s c h r i f t v o o r d e s i e r t e e l t k e t e nMARKETING
Februari 2010 | 2
MARKETING
Trends in 2010 • GS1 Databar
Kom in de Kas • FloraHolland Labs
Retailseminar • Octrooirecht
T w e e m a a n d e l i j k s m a r k e t i n g - e n s a l e s t i j d s c h r i f t v o o r d e s i e r t e e l t k e t e n
MARKETING
T w e e m a a n d e l i j k s m a r k e t i n g - e n s a l e s t i j d s c h r i f t v o o r d e s i e r t e e l t k e t e n
Teeltpot als sierpot • VersEvent 2010Hagenconcept • Nieuwe snijbloemenbeurs Bereikbare beursdeelname • Pink Lady
T w e e m a a n d e l i j k s m a r k e t i n g - e n s a l e s t i j d s c h r i f t v o o r d e s i e r t e e l t k e t e n
Mei 2010 | 3MARKETINGT w e e m a a n d e l i j k s m a r k e t i n g - e n s a l e s t i j d s c h r i f t v o o r d e s i e r t e e l t k e t e n
MARKETING
tips voor de redactie
Sytse Berends
06 21 88 76 55
Adverteren
Louis van Paassen
06 53 45 17 03
verseventInspirerend
Op 19 mei kwamen 400 versmarketeers
bij elkaar in het mooie pand van Priva.
Voor het VersEvent. Hier werd de
Versmarketeer 2010 bekendgemaakt,
maar er werd vooral veel inspiratie
opgedaan. Het thema van één van de
workshops stond symbool voor de hele
dag: Marketing, gewoon doen!
Sierteelt Marketing nr.4 | 39
Dat deed ook Henk Scheele; de Versmarketeer van 2010. De
aardappelboer heeft ongetwijfeld wel eens uitgerekend dat de
supermarkt al snel 60 cent voor een kilootje van zijn aardappelen
vraagt, terwijl hij er met een beetje geluk 7 cent voor krijgt. Maar
in de vorm van chips, levert het doorgerekend al snel e 5,- per kilo
op. Dus? Gewoon doen! Zelf chips maken en verkopen.
Natuurlijk kroop er al marketingbloed door de aderen van Henk
Scheele. Het uitdokteren van de juiste productie, ingrediënten,
logistiek etcetera vraagt een grote investering; vooral qua tijd.
Maar na enkele jaren liggen zijn chips wel bij 1000 winkels in het
schap.
Ook Arjanneke Teeuw liet de aanwezigen horen dat het vanaf
je zolderkamer mogelijk is om een nieuw product in het schap
van de supermarkt te krijgen, tussen de producten van de grote
fondmultinationals met ogenschijnlijk oneindige budgetten. Zij
ontwikkelde Healthy People: fruitsappen op basis van ‘super fruit’.
Ook zij heeft het gewoon gedaan met goede marketing en natuur-
lijk met een eerlijk, puur product.
Eerlijk, puur waren de thema’s die over de hele ‘versmarkt’ over-
heersten. In de kraampjes werden concepten van onder meer de
tien genomineerde bedrijven getoond. Met brood- vis- en andere
versconcepten kon inspiratie worden opgedaan.
40 | Sierteelt Marketing nr.4
intelligenceBusiness
Business Intelligence is misschien wel
het beste te vertalen met: ‘intelligent
omgaan met operationele gegevens in de
keten’. Operationele Business Intelligence
kan een belangrijke bijdrage leveren
aan het verbeteren van de de dagelijkse
gang van zaken, en dat is precies waar de
sierteeltsector behoefte aan heeft. De inzet
van moderne informatiesystemen die op
basis van keteninformatie helpen met sturen,
kunnen de resultaten nog verder verbeteren.
Projectdeelnemers Royal Lemkes Group, FloraHolland, Vivacadena,
Rijnconsult, Wageningen UR en de Erasmus Universiteit (RSM)
presenteerden op 31 mei de resultaten van het onderzoek dat vanaf
2007 is gedaan naar de toepassing van Business Intelligence in de
sierteelsector. Het project is mede mogelijk gemaakt door subsidie
vanuit Pieken in de Delta Zuidvleugel (Ministerie EZ, Provincie Zuid-
Holland en Gemeente Westland) en Productschap Tuinbouw.
WrijvingsverliezenAdrie Beulens is professor aan de Wageningen Universiteit en is
vanaf het begin af aan bij het project betrokken. “We zijn al veel
langer met vergelijkbare projecten en samenwerking tussen schakels
in een keten bezig. Het inzetten van informatiesystemen om de
zaak beter en sneller te sturen is een must. Wat we de afgelopen 15
tot 20 jaar geleerd hebben van andere sectoren is dat dit een flinke
hoeveelheid geld op kan leveren”, aldus professor Beulens, die in
Wageningen hoogleraar - met leerstoel toegepaste informatiekunde -
is. “Op het eerste gezicht hebben alle schakels in de keten hun eigen
proces op orde. Maar zo blijkt uit onderzoek: voor de totale keten valt
er nog veel te winnen. Er zijn tussen de schakels in de keten flink wat
‘wrijvingsverliezen’.” Business Intelligence wordt in andere sectoren
vaak ingezet op strategisch niveau. Waar de sierteeltsector behoefte
aan heeft, is Operationele Business Intelligence. Het verbeteren van
de dagelijkse gang van zaken dus. Beulens: “Daarbij komt dat Opera-
tionele Business Intelligence commercieel het minst gevoelig is. Zo
gauw je bij samenwerking aan de commerciële kant komt spelen die
gevoeligheden wel.”
PilotprojectAlleen al het bijhouden en onderling communiceren van operatio-
nele gegevens heeft tijdens een pilot positieve resultaten opgeleverd.
Bij deze praktijkproef waren een vijftal kwekers, een handelson-
derneming, twee collectievervoerders en een distributievervoerder
betrokken. Gegevens die tijdens de pilot zijn bijgehouden en onder-
ling zijn gecommuniceerd zijn bijvoorbeeld de starttijden van het
productieproces bij kwekers. De handel kan hier het bestelmoment
op afstemmen en vervoerders aansturen. Bert de Wild, namens de
projectdeelnemers: “Iedere schakel in de keten is bezig met optima-
lisatie. De achterliggende gedachte is vaak: ‘het is immers ook goed
voor mijn klant’. Maar zekerheid is er niet.” Ketenmanagement be-
gint volgens De Wild met goede informatie en onderlinge afspraken.
“Maak 100 % duidelijk wat er van elkaar verwacht wordt. Dat levert
niet alleen meer inzicht op in hoe de keten functioneert en waar de
kosten liggen, maar ook wie, welke informatie moet hebben. Veel
afspraken binnen de keten zijn vanuit gewoonte gemaakt. Directe
stromen vinden bijvoorbeeld veelal - uit gewoonte - op een bepaald
tijdstip plaats. Er is nooit teruggeredeneerd vanuit de vraag.” Door de
veranderende eisen (van bijvoorbeeld retailers) is de noodzaak om de
keten efficiënter in te richten steeds meer aanwezig. Voor het eerst
hebben alle betrokken ketenpartijen tijdens de pilot binnen hun eigen
keten goed gekeken hoe die keten in elkaar zit. Daar is een gedeelde
ketenvisie uit ontstaan. Beulens: “De pilot laat zien dat er wat te ver-
dienen valt. Zelfs met het op papier bijhouden van gegevens en daar
beter op sturen zie je positieve resultaten. Ik weet zeker dat er bij de
deelnemers van de pilot iets is blijven hangen, dat ze dingen anders
zijn gaan doen.”
gezamenlijke visieVolgens Beulens is een gezamenlijke visie enorm belangrijk. “Daar-
naast is het beschikken over goede keteninformatie en systemen
die op basis van die keteninformatie kunnen helpen met sturen van
groot belang. Met goede afzonderlijke systemen ben je er nog niet,
want die kunnen niet met elkaar communiceren. Het helpt dat er de
laatste jaren steeds meer communicatiesystemen komen die daar wel
de mogelijkheden voor hebben.” Daarnaast is het belangrijk voor alle
schakels in de keten om de prestatie vast te stellen, zowel kwalitatief al
kwantitatief. Weten wat een proces kost, is een belangrijk sturingsin-
strument. Als daardoor ook de gezamenlijke prestatie zichtbaar is, kan
er samengewerkt worden aan verbeteringen. Door afstemming met
elkaar kunnen we grote stappen maken. Op het moment dat je als ex-
porteur weet waardoor en wanneer het productieproces bij de kweker
start kun je daar je bestelmoment op afstemmen. Als de klant de order
rechtstreeks zou doorsturen naar de kweker is er nog meer tijdswinst
te halen. In een later stadium hoort de vervoerder pas wat er opge-
pikt kan worden. Als de kweker en vervoerder tegelijkertijd worden
geïnformeerd is er nog een extra stap gezet waarmee ook de vervoerder
efficiënter kan werken.
BlauwdrukHet introduceren van Business Intelligence is volgens Beulens inge-
wikkeld. “In een complex netwerk moet informatie naadloos door de
keten heen om vervolgens geautomatiseerd geïnterpreteerd te worden
door systemen die je daarbij helpen. Zo’n project moet je goed en
grondig aanpakken. De juiste expertise daarbij inschakelen is van groot
belang.” Tegelijkertijd denkt Beulens wel dat de tijd er rijp voor is. “In
de hele sector proef ik een houding van ‘we moeten iets gaan doen’.
Het gevoel van urgentie en dat er met innovatie op ketenniveau echt
winst te halen is, is er zeker.” Om een dergelijk project goed en gron-
dig aan te pakken is een blauwdruk ontwikkeld waarin de resultaten
uit de pilot, de theorie en ervaringen uit andere sectoren zijn verwerkt.
meer informatie?Als u meer interesse heeft kunt u contact opnemen met de project-
participanten. Ook is een gedetailleerd wetenschappelijk rapport
opgesteld door Wageningen UR. Contactpersoon is Professor Adrie
Beulens, e-mail: [email protected]
i
AgendaJUNI
Flower trials 15 - 18 | Open Dagen Internationale veredeling | Aalsmeer / Westland | www.flowertrials.nl
AUGUSTUS
nationale zomerbloemententoonstelling 12 - 15 | Zomerbloemententoonstelling | Naaldwijk | www.zomerbloemen-tentoonstelling.nl
Bloem, kleur, huis & interieur najaar 22 - 24 | Vakbeurs bloemisten en interieur | Hardenberg | www.evenementenhalhardenberg.nl
Floraholland seasons Fairs autumn 25 - 27 | Handelsbeurs boomkwekerij | Boskoop | www.floraholland.com
groen-Direkt najaarsbeurs 25 - 27 | Handelsbeurs boomkwekerij | Boskoop | www.groen-direkt.nl
Plantarium 25 - 28 | Internationale boomkwekerijvakbeurs | Boskoop | www.plantarium.nl
SEPTEMBER
Floraholland autumn Fair 08 - 09 | Handelsbeurs | Naaldwijk | www.floraholland.com
garden Business 21 - 23 | Tuincentrumvakbeurs | Gorinchem | www.evenementenhalgorinchem.nl
OKTOBER
groot groen 06 - 08 | Handelsbeurs boomkwekerij | Zundert | www.grootgroen.nl
horti Fair 12 - 15 | Internationale tuinbouwvakbeurs | Amsterdam | www.hortifair.nl
NOVEMBER
Floraholland trade Fair 03 - 05 | Handelsbeurs sierteelt | Aalsmeer | www.floraholland.com
internarional Floricure trade Fair iFtF 03 - 05 | Internationale Sierteelttentoonstelling | Vijfhuizen | www.iftf.nl
NATIONALE agenDa
INTERNATIONALE agenDa
JUNI
international Floricultura expo 22 - 25 | International bloemenvakbeurs | Miami (USA) | www.superfloral.com
öga 2010 30-6 - 2-7 | Internationale tuinbouwvakbeurs | Oeschberg (CH) | www.oega.ch.
AUGUSTUS
Florall gent 24 - 25 | Handelsbeurs boomkwekerij | Gent (B) | www.florall.be
green is life 27 - 29 | Handelsbeurs boomkwekerij | Warchau (PL) | www.greenislife.pl
Decooh 29-8 - 1-9 | Vakbeurs binnen en buitendecoratie | Brussel (B) | www.decooh.be
SEPTEMBER
Flowers iPm tech moscow 02 - 05 | Internationale tuinbouwvakbeurs | Moskou (RUS) | www.ipm-moscow.com
spoga + gafa 2010 05 - 07 | Internationale groene vakbeurs | Keulen (D) | www.spogagafa.com
Four oaks 07 - 08 | Internationale tuinbouwvakbeurs | Lower Whitington (UK) | www.fouroaks-tradeshow.com
Flormart miflor 2010 09 - 11 | Internationale tuinbouwvakbeurs | Padova (I) | www.flormart.it
naivasha horticultural Fair 10 - 11 | Internationale bloemenvakbeurs | Naivasha (KE) | www.naivashahortifair.com
harrogate Flower show 17 - 19 | Bloemenshow | Harrogate (UK) | www.flowershow.org.uk
hortus hungaricus 17 - 19 | Internationale tuinbouwvakbeurs | Budapest (H) | www.hortushungaricus.hu
glee 2010 20 - 22 | Tuincentrumvakbeurs | Birmingham (UK) | www.gleebirmingham.com
OKTOBERagriflor - Florecuador 06 - 09 | Internationale bloemenvakbeurs | Quito (EC) | www.agriflor.com
iberflora 2010 20 - 22 | Internationale tuinbouwvakbeurs | Valencia (E) | www.feriavalencia.com
ifex tokyo 28 - 30 | Internationale bloemenvakbeurs | Tokyo (J) | www.ifex.jp
42 | Sierteelt Marketing nr.4
14 | Sierteelt Marketing nr.1
We praten er over met drie van de ketenpartners. Marketing
manager Niko Moerman van Ball, Erik Louter, kweker (Kwekerij
B&L, ‘s-Gravenzande) en nog een Eric, De Bruin, van Hamiplant,
handelaar. Alle drie onmisbare partners. Alle drie leveren een
essentiële bijdrage en alle drie moeten ze een grote mate van zelf-
beheersing aan de dag leggen. Maar eerst de achtergrond.Lastig productZoals bekend zijn grootbloemige tuinplanten in de mode. Dus ook
de hibiscus dient mee te gaan in deze tendens. De hibiscus is best
een lastig product. Het vereist toch wel een specifieke teeltwijze
en vergt van de kweker dus ook specifieke kennis en ervaring. Het
is ook een dure plant. Je kunt er geen massa van verkopen, en je
centen dus ook niet in de massa met kleine marges verdienen. Er
zullen voor alle ketenpartners, inclusief detaillist, marges moeten
worden gerealiseerd. En dat kan ook, want de fraaie tuinplant
heeft een uitstraling en allure die een redelijk hoge consumenten-
prijs mogelijk maakt.
AantalMaar goed, wil je dit tot een succes maken - je bent niet de enige
op de wereld die dit kan, wil of denkt - dan moet je samenwerken.
WinterhArd, com pAct
Luna Hibiscus
Bloemen moeten groot zijn en veel en mooi. De hibiscus draagt zijn bloemenpracht met verve. Grootbloemig is niet uniek. Grootbloemig en vijf kleuren wel, aldus Ball, die in de
ketensamenwerking een fraai product naar de consument bracht: de Luna,
een knoepert van een hibiscus met een compacte habitus.
De kwekersgroep bestaat uit een vijftal kwekers die gezamelijk 130.000 stuks hebben opgezet. In
het voorjaar is deze bepaling gemaakt. Later in het jaar, na het seizoen, wordt
dit aantal geëvalueerd en wordt er bepaald
wat er het volgend jaar aan Luna’s in productie wordt
genomen.
regisseur?Wie regisseert dit nu allemaal? De veredelaar?
Niko Moerman, Ball: “Ik heb eigenlijk een beetje moeite met dat
idee ketenregisseur. Dat lijkt net alsof je de andere partijen aan
een touwtje hebt en dat is natuurlijk niet zo. Het zijn zelfstandige
ondernemers. Maar iedereen is er van doordrongen dat je de pro-
ductie en afzet in onderling overleg moet regelen, om de optimale
marge te halen. Daar is dus vertrouwen voor nodig.”capaciteit
Dat vertrouwen wordt natuurlijk bevorderd door goede resultaten.
Een prettige marktsituatie door het seizoen heen doet smaken
naar meer. Maar, zegt kweker Erik Louter: “We gaan dit gestaag
ontwikkelen. We zullen proberen om het product eerder in het
seizoen klaar te hebben. Want dat is ook een trend in de markt:
het moet steeds vroeger.”“Trouwens ook steeds later,” zegt handelaar Eric de Bruin. “We
kunnen tegenwoordig ook nog een serie aanbieden in de nazomer.
Je moet wel duidelijk kunnen communiceren dat de plant dan ook
nog steeds zeer geschikt is om in de tuin te zetten.”communicatieDe communicatie naar de consument is helder uitgedacht.
Het product moet er natuurlijk fantastisch uitzien. Daar ligt en
belangrijke taak voor de detailhandel. Die moet het product goed
bijhouden. De bloemen verwelken binnen enkele dagen, en moe-
ten verwijderd worden. Optimaal is verkoop van de plant vol in de
knop, maar wel met kleurtonende knoppen er bij. De keuze in de
kleuren (er zijn er vijf) is dan ook niet zo moeilijk te communice-
ren. Je ziet de kleur in de plant. Moeilijker is de winterhardheid.”
Misschien komt dat omdat een hibiscus betrekkelijk teer en fijn
oogt. Aan het eind van het seizoen zou de consument makkelijk
over het hoofd kunnen zien dat de plant overleeft bij -20 graden
Celsius en het jaar daarna weer mooi opbloeit. Erik Louter: “Ik
heb dat zelf getest bij kennissen in Zweden. Min twintig graden is
geen probleem.”
Logistiek“We hebben het nu over communicatie naar de consument,” zegt
Moerman, “Maar u mag de Luna niet zien als consumentenmerk.
Het is een business-to-business-merk waarbij het merk de handel
een goed beeld geeft van de kwaliteiten van dit product.”
“Wij als tussenhandel kijken natuurlijk onmiddellijk naar de lo-
gistieke kant van de zaak,” zegt Eric de Bruin van Hamiplant. “De
veredelaar heeft gezorgd voor een plant die voor een hibiscus vrij
compact is. Daardoor kunnen er meer op een kar, bij gelijke pot-
maat. Een vierde meer om precies te zijn. Dus je krijgt veel meer
handelswaarde op één kar. Als we nu eens het voorbeeld nemen
van export naar Italië, dan zal je zien dat dat in kostprijs per plant
bijna een hele euro aan kosten scheelt.”exclusiefDie euro komt natuurlijk ten goede aan de marge. De marge van
wie? Van de club. Erik Louter: “We willen dit product opbouwen.
We zien allerlei kansen, maar we moeten samenwerken om die
kansen te benutten. Zo veel is duidelijk. Hoe geef je nu vorm aan
het risico wat iedereen neemt, en hoe verdeel je de koek? >>
Sierteelt Marketing nr.1 | 15
22 | Sierteelt Marketing nr.1
“Het is toch erg dat in de lelieteelt momenteel circa 5% van de
productie bepalend is voor 95% van de omzet”, aldus Van der
Heijden van De Middenweg Vledder BV. In het ‘normale’ bedrijfs-
leven geldt de 20/80-regel, waarbij 20% van de productie goed is
voor 80% van de omzet. De percentages die hij noemt, geven aan
hoe problematisch de lelieteelt vandaag de dag is. Die heeft een
aantal jaren op rij pure weelde gekend, maar dat is nu voorbij. “Net
als altijd zijn wij als kwekers allemaal ontzettend druk in de weer
met onze productie. Enige regie in ons vak ontbreekt geheel. We
kunnen toch niet accepteren dat momenteel een derde van de le-
liebollenkraam die we met z’n allen produceren, uiteindelijk wordt
vernietigd, puur omdat er geen vraag naar zou zijn”, zegt hij zonder
een antwoord te verwachten. FreshQ inspireertVan der Heijden heeft om zich heen gekeken, ook in andere gele-
dingen van de tuinbouw dan de bloemenbollenteelt. Zo laat hij zich
inspireren door de begin 2003 gestarte telerscoöperatie FreshQ.
Daarin werkt een groep van zo’n tachtig producenten van tomaten,
paprika’s, aubergines, pepers en komkommers onder glas samen.
Alles bij elkaar opgeteld beschikt FreshQ over ruim 600 ha produc-
tie, verdeeld over ruim 100 locaties. De groep richt zich niet alleen op die productie, maar is ook actief
op het gebied van verpakking en vermarkting van de producten.
“Door ketenregie en ketenverkorting levert FreshQ een kwalitatief
hoogstaand product af dat is gericht op de wensen van de afnemer”,
staat op de website van deze coöperatie te lezen. Woorden als keten-
regie en -verkorting spreken Van der Heijden net zo sterk aan als
produceren naar de wensen van de consument. Juist met dat laatste
zijn de leliekwekers zelden bezig, meent hij. Wens consument Problemen als een té sterke reuk en moeilijk te verwijderen stuif-
meel zijn volgens Van der Heijden genoegzaam bekend. Dat kan
elke leliekweker horen van familie, vrienden en kennissen. Stuk
voor stuk zijn dit problemen die kunnen worden opgelost of al zijn
opgelost. De vraag wat de consument écht wil, blijft in zijn ogen
onbeantwoord. Van der Heijden zou maar wat graag zien dat het Internationaal
Bloembollen Centrum al of niet samen met Bloemenbureau Hol-
land zich hierover zouden buigen. “Zolang wij niet precies weten
wat die consument van een lelie verwacht, blijven wij in het wilde
weg produceren”, meent hij. Geef vaas cadeauWat behalve de reuk en het stuifmeel ook bekend is, is dat veel
consumenten moeite hebben met de lange stelen. Men heeft er
gewoon geen vaas voor. “Dus moeten wij ervoor zorgen dat de
met een concept”
“Pak die consument
“Je moet er de consument mee kunnen pakken.” Zo omschrijft leliekweker Hans van
der Heijden uit Vledder het begrip concept. Samen met alle schakels in de keten wil hij
de lelieafzet door middel van concepten vergroten.
Sierteelt Marketing nr.1 | 23
consument die vaas krijgt”, stelt Van der Heijden.
Het ‘gratis’ meeleveren van een passende vaas zou een van de
ideeën kunnen zijn voor een nieuw concept voor het vermarkten
van lelies, meent hij. Want dat de lelie een bloem bij uitstek is om
conceptmatig aan de man te brengen, lijdt wat hem betreft geen
twijfel. Hij is samen met de vier andere kwekers op dit gegeven gaan
voortborduren. Een lelieconcept zou in zijn ogen kunnen worden
opgebouwd rond de kleuren wit, roze, rood en geel. Om meer kleu-
ren zit de gemiddelde consument niet verlegen. Vooruitlopend op
het bepleite consumentenonderzoek gaat Van der Heijden er vanuit
dat die consument de ideale lelies vrijwel het gehele jaar door in
huis haalt. “Is dat inderdaad het geval, dan ligt er voor de veredeling
een duidelijke boodschap. Want die vier kleuren zou je dan moeten
invullen met vrijwel identieke rassen voor de zeer vroege en de zeer
late aanvoer én een ras voor de tussenliggende periode”, suggereert
hij. Hij meent dat de veredeling vooral met L-A hybriden aan de
gang zou moeten gaan; deels vanuit teelttechnische overwegingen.
KetenverkortingHet aan het werk zetten van lelieveredelaars garandeert volgens
Van der Heijden nog niet dat de consument die lelies straks ook
kan kopen. Dat kan alleen wanneer alle schakels in de keten
samenwerken om die rassen bij de consument te brengen; dit bij
voorkeur in een pakkend concept. Een dergelijke vorm van ketensamenwerking bestaat in de lelie-
wereld nog niet. Van der Heijden is echter al in gesprek met vier
andere leliekwekers om samen de andere schakels in de keten te
bewerken. Gesprekken met een enthousiaste veredelaar zijn al
gaande. Ook een grote bloemenexporteur toont grote interesse.
Door de schakels op één lijn te brengen, moet het volgens Van der
Heijden goed mogelijk zijn om de keten te verkorten. Wederom
verwijst hij naar FreshQ en maakt vervolgens een vergelijking met
de leliewereld. “Ik weet dat ik tegen zere benen aanschop, maar als
ik zie hoe de handel van lelies en van veel andere bolbloemen in
elkaar zit, dan zitten daar te veel schijven tussen die kostenverho-
gend werken. In het samenwerkingsmodel dat ons voor ogen staat,
krijgt de veredelaar vanzelfsprekend zijn royalties, krijgt de kweker
de kostprijs plus 10%, net zoals ook de broeier de kostprijs plus
10% ontvangt.”
Los van deze rekensommen moet de consument straks de lelies
kunnen kopen die hem of haar helemaal gelukkig maken. Over
hoe het concept dat de consument moet aanspreken eruit zal gaan
zien - met of zonder vaas - heeft Van der Heijden wel ideeën. “Zit-
ten straks de diverse schakels in de keten op één lijn en weten wij
bovendien wat de consument écht wil, dan komen we daar echt wel
uit”, besluit hij zelfverzekerd. ja! Ik ben graag optimaal geïnformeerd. Ik neem een abonnement voor € 22,50 en ontvang zes edities van SierteeltMarketing per jaar.
Ik wil graag een gratis proefnummer van SierteeltMarketing ontvangen. De uitgever mag mij na ontvangst per e-mail benaderen met de vraag hoe het blad is bevallen.
aBonneerBon
De bon kan in een envelop zonder postzegel naar: Uitgeverij Lakerveld bv, antwoordnummer 20014, 2290 VG Wateringen.
Bedrijfsnaam
Naam
Adres
Postcode Plaats
telefoon
Handtekening
geen droge
theorie, maar
de creatieve
praktijk!
Februari 2010 | 2
MARKETING
Trends in 2010 • GS1 Databar
Kom in de Kas • FloraHolland Labs
Retailseminar • Octrooirecht
T w e e m a a n d e l i j k s m a r k e t i n g - e n s a l e s t i j d s c h r i f t v o o r d e s i e r t e e l t k e t e n
MARKETINGT w e e m a a n d e l i j k s m a r k e t i n g - e n s a l e s t i j d s c h r i f t v o o r d e s i e r t e e l t k e t e n
Flower Trials • Zomerhandel 2010
Versmarketeer 2010 • Business Intelligence
QR Codes • Kweker verkoopt aan consument
T w e e m a a n d e l i j k s m a r k e t i n g - e n s a l e s t i j d s c h r i f t v o o r d e s i e r t e e l t k e t e n
Juni 2010 | 4
MARKETINGT w e e m a a n d e l i j k s m a r k e t i n g - e n s a l e s t i j d s c h r i f t v o o r d e s i e r t e e l t k e t e n
MARKETING
Teeltpot als sierpot • VersEvent 2010
Hagenconcept • Nieuwe snijbloemenbeurs
Bereikbare beursdeelname • Pink Lady
T w e e m a a n d e l i j k s m a r k e t i n g - e n s a l e s t i j d s c h r i f t v o o r d e s i e r t e e l t k e t e n
Mei 2010 | 3
MARKETINGT w e e m a a n d e l i j k s m a r k e t i n g - e n s a l e s t i j d s c h r i f t v o o r d e s i e r t e e l t k e t e n
MARKETING
Abonnementsprijs geldig voor het jaar 2010. Abonnementen worden na een jaar automatisch verlengd. Opzeggen kan tot twee maanden voor het einde van de abonnementsperiode.
Vakblad Sierteeltmarketing
zes keer per jaar actuele informatie over de markt, marketing en verkoop van sierteeltproducten
de bloem onder de bladen
SierteeltMarketing, hét marketingvakblad voor iedereen die betrokken is bij de commercie binnen de sierteeltketen. Of u zich nu bezighoudt met verkoop of inkoop, met productmanagement of met communicatie, in SierteeltMarketing vindt u alles over marketing en sales binnen de sierteeltbranche.
Nog geen abonnee? Voor € 22,50 per jaar bent u optimaal geïnformeerd. Vul nu de bon in, dan stu-ren wij u zes edities per jaar. Abonneren kan ook via www.sierteeltmarketing.nl
Na jarenlange selectie en kruisingen is het Rijnplant gelukt een collectie samen te stellen van Anthurium soorten die geschikt zijn voor op uw terras of patio.
Met deze Patio Anthurium® koopt uw klant een product dat hem of haar het hele jaar gezelschap houdt. Van IJsheiligen tot Allerheiligen kan deze plant in de tuin worden gezet op
een beschutte plaats, waar geen direct zonlicht is. Deze Patio Anthurium is geschikt voor terras, patio of balkon wanneer de nachttemperatuur boven de 10 º Celsius is.
De patiocollectie is verkrijgbaar in de volgende kleuren: rood, wit, oranje, groen en roze.
Na de succesvolle introductie van vorig jaar zijn ze ook dit jaar weer leverbaar:
Patio Anthurium®
Cooperative growers association
®
Voor meer informatie kunt u contact
opnemen met de verkoopafdeling
van de RijnPlant Group:
Tel.: (+31) (0)174 44 55 90
E-mail: [email protected]
ANTHURIUMINDOOR & OUTDOOR