Upload
dinhhanh
View
220
Download
1
Embed Size (px)
Citation preview
บรษทจดทะเบยนทไดรบรางวล
SETSocial EnterpriseInvestmentAwards 2015
BCPบรษท บางจากปโตรเลยม จ�ากด (มหาชน)
LPNบรษท แอล.พ.เอน.ดเวลลอปเมนท จ�ากด (มหาชน)
SCCบรษท ปนซเมนตไทย จ�ากด (มหาชน)
SE-EDบรษท ซเอดยเคชน จ�ากด (มหาชน)
28
คณชยวฒน โควาวสารช กรรมการผจดการใหญ บมจ.บางจากปโตรเลยม (BCP) กลาวถงจดเรมตนของปมชมชน วาเรมมาจากโครงการ “น�ามนแลกขาว” เมอ 25 ปกอน โดยเรมตนทสหกรณการเกษตรศรประจนต จ�ากด จงหวดสพรรณบร มความตองการน�ามนคณภาพ เพอน�าไปชวยเหลอเกษตรกรและสมาชก ขณะท BCP มความตองการขาวสารเพอน�ามาใชในโครงการอาหารกลางวนส�าหรบโรงเรยนในบรเวณชมชนรอบโรงกลนบางจาก จงเปนทมาของ “โครงการน�ามนแลกขาว”
ในระยะแรกมการด�าเนนการกบสถานบรการน�ามนไมกแหง แตตอมาไดมการพฒนาแนวคด ตอยอด ส ยทธศาสตรการขยายธรกจคาปลกน�ามนเปนเครอขายป มสหกรณทแขงแกรง มปมสหกรณทวประเทศมากกวา 600 สถาน มสวนชวยพฒนาเศรษฐกจชมชนและสรางสงคมใหเขมแขง กลายเปน Business Model ทกรมสงเสรมสหกรณก�าหนดใหเปนภารกจของธรกจสหกรณการเกษตร กลาวคอ นอกจากท�าการรวบรวมสนคาเพอน�ามาจดจ�าหนายในสหกรณ รวมทงการจดการเรองออมทรพยใหสมาชกแลว คณะกรรมการสหกรณยงตองวางแผนเรองการบรหารน�ามนอกดวย
“ปมสหกรณถอเปนชองทางการเขาถงชมชนและพฒนาสงคมไดอยางด ชวยใหเกษตรกรสามารถใชน�ามนคณภาพดจากโรงกลนโดยตรง ไมมน�าเจอปน จงไมเกดผลเสยตอเครองยนตการเกษตร และ
ยงสามารถใชในการขยายผลเพอสนบสนนเกษตรกรไดอยางตอเนอง ทงในแงการพฒนา ชมชนและในฐานะคคาทางธรกจ” คณชยวฒน กลาว
ผ ท เป นสมาชกสหกรณจะไดรบสทธประโยชนตางๆ เชน ไดรบเงนปนผล ลกหลาน มงานท�าในทองถน โดยเปนพนกงานในปม ไมตองหลงไหลเขาสตวเมอง และทพเศษในปน BCPไดจดโปรแกรมใหผมบตรเกษตรกร
ปมสหกรณการเกษตรบางจากบกเบก Social Enterprise
บมจ.บางจากปโตรเลยม (BCP) รเรมแนวคดและการด�าเนนงานเรอง “ปมชมชน” ขนในป 2533 โดยไดพฒนาและปรบปรง จนเตบโตขนเปน “ปมสหกรณการเกษตรบางจาก” ดงทเหนในปจจบน โดยสามารถสราง ความยงยนใหกบวถชวตของเกษตรกรและสมาชกเปนจ�านวนประมาณ 2 ลานคน ขณะท BCP กไดขยายธรกจจดจ�าหนายน�ามนไปพรอมๆ กนดวย จงถอไดวาเปนโมเดลทางธรกจทประสบความส�าเรจ ไดรบความสนใจจากกรมสงเสรมสหกรณ กระทรวง เกษตรแ ล ะ ส ห ก ร ณ การเกษตร
29
ของธนาคารเพอการเกษตรและสหกรณการเกษตร (ธกส.) สามารถซอน�ามน โดยม สวนลดพเศษสงสดถง 100,000 บาท ซงผท เปนสมาชกสหกรณจะไดรบสวนลดนดวย
ขณะเดยวกน ในแงธรกจ ปมสหกรณการเกษตรบางจากมการพฒนาระบบและยกระดบมาตรฐานตางๆ เชน โปรแกรมคอมพวเตอร ระบบบญช รวมถงจดโครงการมนเอมบเอใหเกษตรกรศกษาระบบการตลาด เพอสรางศกยภาพการแขงขนในธรกจน�ามน
ป จจบน ป มสหกรณ การเกษตรบางจากหลายแหงไดพฒนาธรกจขนมาจนเทยบเทาสถานบรการน�ามนระดบมาตรฐาน
“เราไมไดแคขายของ แตมการพฒนาสรางการเตบโตไปพรอมๆ กน เอออ�านวยประโยชนซงกนและกน BCP และปมสหกรณจงอยรวมกน มายาวนานถง 25 ป ในแตละป บรษท จะมการประชมในหลายระดบตงเเต การประชมของคณะกรรมการพฒนาปมชมชน ซงมผเเทนสหกรณมาประชมรวมกบบางจาก การประชมภมภาค และการประชมประจ�าป เพอแลกเปลยนความคดเหน ในฐานะพารตเนอรทางธรกจ ซงในอนาคตกจะไมไดเปนพารตเนอรเรองน�ามนเพยงอยางเดยว แตก�าลงศกษาเพอตอยอดไปยงธรกจอนๆ ดวย” คณชยวฒนกลาว
ทงน BCP ก�าลงอยระหวางการศกษาเพอพฒนาการจดจ�าหนายสนคาชมชนแบบ ไมตองผานคนกลางหรอการท�าธรกจโมเดรน เทรด เพอลดตนทนคาคนกลาง ท�าใหชมชน ไดรบผลก�าไรเตมเมดเตมหนวย และท�าให สนคามราคาถกลงดวยการน�าเขามาจ�าหนายในปมสหกรณ นอกจากน ยงขยายแนวคดการผลตสนคาทไมใชสารเคม เปนสนคา ปลอดสารพษ หรอ “ออรแกนก โปรดกส” ดวย
“เรามองปมสหกรณเปนธรกจ Social Enterprise ทสามารถพฒนาและสรางกลไกก�ากบดแลใหมความเขมแขงได บางจากตองการจะตดอาวธใหปมสหกรณมความเขมแขงดวยการเพมรายไดจากสนคาเกษตร น�ามน โซลาร ไบโอแมส เมอปมสหกรณเขมแขง กจะมสมาชกเพมขน อยางเชน สหกรณการเกษตรพมาย มการจายปนผลทกป มสมาชก เพมขน และมภาคเครอขายครอาจารย มฐานสมาชกกวางขนและเขมแขงขน สามารถพฒนานเวศวทยาในชมชน อยรวมกนอยางมประสทธภาพและประสทธผล” คณชยวฒนยกตวอยางสหกรณท
ประสบความส�าเรจ
ตอยอดตงเปนบรษท SE ความส�าเรจของ “ป มสหกรณ
การเกษตรบางจาก” ท�าให BCP วางแผนทจะตอยอดดวยการจดตงบรษทลกเพอด�าเนนงานในลกษณะ Social Enterprise ของตวเอง โดยมนโยบาย ไมจายเงนปนผล แตน�าก�าไรมาพฒนา
สงแวดลอมและชมชน โดยรายไดจะ มาจากการท�าธรกจตางๆ เชนผลตเมลด
กาแฟออรแกนก อะราบกา จ�าหนายในรานกาแฟอนทนล หรออนทนลการเดน ผลต
ผกออรแกนก จ�าหนายในรานเลมอนกรนคทเชน นอกจากน BCP ก�าลงศกษาแนวคดการปลกผกไฮโดรโปรนก
ในป มน�ามน เพอน�าไปจ�าหนายหรอใชปรงอาหารในรานไดทนท รวมทงการปลกผกในพนทโซลารฟารม ซงแตละแหงมพนทขนาดใหญ 400-500 ไร เพราะการปลกพชผกสามารถลดอณหภมพนดนลงได 1-2 องศา ท�าใหแผงจายไฟมประสทธภาพมากขนและเปนชองทางเสรมรายไดใหสหกรณเจาของพนทอกดวย
คณชยวฒนกลาววา “บมจ.บางจากปโตรเลยม เปนบรษทน�ามน รายแรกและรายเดยวทสรางเครอขายธรกจปมสหกรณ มาอยางตอเนอง ซงท�าใหมยอดขายในระดบทนาพอใจ เเมจะเปนปมน�ามนชมชน แตการด�าเนนงานในลกษณะนท�าใหบรษทไดมสวนรวมในการพฒนาสงคม ซงผบรหาร พนกงาน และผถอหน ตางรบทราบแนวคดนมาโดยตลอด รวมทงการยนยนเจตนารมณการเปนผน�าธรกจพลงงานทดแทน เชน เอทานอล ไบโอดเซล แมมมลคานอยกวากลมน�ามนเบนซนหรอดเซล แตชวยสรางความยงยนทางธรกจใหกบบรษทได”
คณชยวฒนใหขอคดวา “การสรางกจการเพอสงคมตองใชเวลา ตองใชความอดทนสง ผลลพธเหมอนน�าซมบอทราย ซงบางจาก ไดพสจนใหเหนตลอด 25 ปกวาจะมาถงวนนวา ธรกจท�างานกบกจการเพอสงคมได ตางยงยนไปพรอมกบโลกทดขนดวย”
เราไมใชแคขายของแตมการพฒนา
สรางการเตบโตไปพรอมๆ กนเอออ�านวยประโยชนซงกนและกน
BCP และปมสหกรณจงอยรวมกนมายาวนาน
ถง 25 ป
30
คณทฆมพร เปลงศรสข ประธานเจาหนาทบรหาร บมจ.แอล.พ. เอน.ดเวลลอปเมนท (LPN) กลาววา การด�าเนนธรกจใหเกดความยงยนจะตองมาจากระดบบรหารกอน ตงแตคณะกรรมการไปสผบรหาร และถายทอดลงมาสพนกงาน
“ความไมเหนแกตว คอ หลกทส�าคญทสด ทเรายดถอมายาวนาน ซงหลกคดเรองนท�าใหเราตองใสใจและดแลผ มสวนไดเสยกอน ในชวงวกฤตเศรษฐกจ LPN มหนสนสงกวา 3 พนลานบาท ซงสงกวาทน จดทะเบยนหลายเทา แตคณะกรรมการและผบรหารกฝาฟนปญหา มาได “เพราะวาเราเปนธรกจททงลกคาและเจาหนสถาบนการเงนทมอยเกอบ 10 ราย ตางใหความไววางใจในตวเราและทมงาน”
สรางสมดล ดแลผมสวนไดเสยเมอผานชวงวกฤตเศรษฐกจ LPN พยายามพฒนาธรกจใหเตบโต
ในเชงปรมาณ โดยเนนการเพมจ�านวนยนตเพอขายใหไดมากขน รวมทง ขยายธรกจใหสอดคลองวถชวตของลกคาเพอรองรบการขยายตวและการแขงขนของธรกจอสงหารมทรพยทมสงขนอยางตอเนอง เมอบรษทเรมมความแขงแกรง กไดเนนการพฒนาเชงคณภาพควบคไปกบการพฒนาเชงปรมาณ โดยค�านงถงคณภาพของทอยอาศยทสรางความสขและความพงพอใจสงสดใหแกผอยอาศย
นอกจากน สงทท�าให LPN แตกตางจากบรษทอสงหารมทรพยรายอน คอ การท LPN ใหความส�าคญกบการพฒนาชมชนใหนาอย ปจจบนชมชนของ LPN มจ�านวนผพกอาศยกวา 2 แสนคนจากจ�านวนทพกอาศยกวา 1 แสนยนต ดงนน LPN จงมงมนทจะสรางคณภาพชวต ทดใหแกผพกอาศย ทงการสรางสรรคกจกรรมในชมชน สงเสรมการม สวนรวม การจดการภมทศนและสงแวดลอม รวมถงความปลอดภย ในชวตและทรพยสนของคนในชมชน ซงเปนแนวคดส�าคญในการพฒนา ชมชนใหนาอย
อยางไรกตาม แนวทางดงกลาวจะส�าเรจได ตองอาศยการมสวนรวมของพนกงาน LPN เพราะบรษทตองดแลผทอาศยอยในชมชนเปนจ�านวนมาก ดงนน “การบรการ” ของพนกงาน LPN ทกคนจงเปนหวใจส�าคญในการสรางความสขแกชมชน บรษทจงตองพยายามปลกฝงวฒนธรรมความยงยนไปส หนวยงานตางๆ ภายในองคกร เพอใหพนกงาน เกดความตระหนกและมสวนรวมในการ ขบเคลอนธรกจใหยงยนอยางแทจรง
คณทฆมพรเสรมวา “ผมตองพยายามท�าใหพนกงานเขาใจในแนวทางความยงยนของบรษท เมอพวกเขาเขาใจ กจะเรมปรบวธการท�างาน และเรมมสวนรวมในการคดกระบวนการท�างานตางๆ เพอสรางความยงยน ใหบรษทได”
LPC ธรกจเพอสตรดอยโอกาสในป 2554 LPN ตงบรษทยอย คอ บรษท
ลมพน พรอพเพอรต เซอรวส แอนด แคร จ�ากด (LPC) มทนจดทะเบยน 1,000,000 บาท มแนวทางการจดการธรกจในรปแบบของกจการเพอสงคม (Social Enterprise) ธรกจหลกคอ การบรการรกษาความสะอาด โดยเนนใหบรการแกผพกอาศยในโครงการของ LPN และสรางอาชพใหแกสตรดอยโอกาส ในชมชนใกลเคยงพนทโครงการของ LPN
LPN สรางความสขสรางความยงยน
บมจ.แอล.พ.เอน.ดเวลลอปเมนท (LPN) มแนวคดการท�าธรกจอยางยงยนมาแลวกวา 20 ป ตงแตหลงวกฤตการเงนป 2540 ถอเปนจดเปลยนของการพฒนาธรกจอสงหารมทรพยใหหนมาตระหนกถงความส�าคญของหลกบรรษทภบาลและการด�าเนนธรกจเพอความยงยน
31
ซงพนกงานสวนใหญของ LPC มาจากชมชนรอบโครงการนนเอง
“LPN ไดจดสรรงบประมาณเพอพฒนาสงคมโดยตลอด บรษทมองวาหากจะพฒนาสงคมใหยงยน ควรน�ากลไกและศกยภาพทางธรกจมาชวย ซง LPC เปนตวอยางทสะทอนถงการใชธรกจมาชวยเหลอผหญงทดอยโอกาส บรษทไดก�าหนดและวดความส�าเรจทไมใชเพยงตวเลขทางธรกจเทานน แตเรายงวด ทความสขของคนทเขารวมโครงการ โดยก�าหนดวาการประเมนความสขของพนกงานตองได 90% ขนไป”
บรษทจงพยายามศกษาและหามาตรการชวยเหลอทเหมาะสม เชน เรองการศกษาของบตรหลาน บรษทกมทนการศกษาให รวมทงสงพนกงานไปเรยนผานระบบการศกษานอกโรงเรยน (กศน.) การฝกและพฒนาวชาชพ รวมถงการดแลสขภาพของพนกงาน
LPN ไมไดท�าเรองเหลานอยางฉาบฉวย แตเข าไปดถงคณภาพช วตและสขภาพทางการเงนของพนกงานดวย “เราตองการใหพวกเขามความมนคงทางการเงน ในขณะเดยวกนกเรยนรเรองการบรหารเงนสวนบคคล เพราะหากตราบใดทพนกงานตองจายหนนอกระบบ พวกเขาคงไมมความสข”
บรษทจงพยายามจดการหนนอกระบบใหแกพนกงาน โดยใหผอนช�าระกบบรษทแบบไมมดอกเบย ในขณะเดยวกนกมการศกษาพฤตกรรมการใชเงนในแตละเดอน สงเสรมใหท�าบญชรายรบจาย และใหโอกาสพนกงานไดเรยนรเพมเตม เพอน�าความร ไปหารายไดเสรม เชน สอนจดดอกไม สอนการนวด การท�าสปา เปนตน
“ปจจบน LPC มพนกงานกวา 1,400 คน บรษทใหความส�าคญกบเรองความเทาเทยมกนและสทธมนษยชน จงพยายามท�าใหพนกงานของเรามความภาคภมใจในการท�างาน ใหพวกเขารกในอาชพ ทนเราจะเรยกพนกงานท�าความสะอาด พนกงานรกษาความปลอดภย พนกงานดแลสวน และพนกงานขบรถวา พนกงานบรการชมชน”
LPC เป ดโอกาสให พวกเขาเหล าน สามารถเตบโตในหนาทการงาน โดยการ
พฒนาทกษะความรความสามารถ รวมทงสงเสรม ศกยภาพใหสามารถตอยอดเพอพฒนาตวเองไปสต�าแหนง
งานระดบสงขนตอไป “LPC ไมไดเปนเครองมอประชาสมพนธ แตเปนแนวทางท
ชวยเหลอสงคมไดอยางเปนเรองเปนราว สามารถพฒนาตอยอดใหชวตของสตรดอยโอกาสใหดขนอยางยงยน” คณทฆมพรกลาว
LPN เลงเหนโอกาสในการสรางผลกระทบเชงบวกใหแกสงคม ผานกลไกทางธรกจ ซงสงตางๆ ทบรษทไดด�าเนนการลวนแตสะทอนกลบมาสตวธรกจ จากการพฒนาคน พฒนาชมชน และพฒนาสงคม ท�าใหเกดการบอกตอดานคณภาพ สรางความเชอมนและมลคาเพม ใหแกองคกรไดอยางยงยน
LPC ไมไดเปนเครองมอประชาสมพนธ
แตเปนแนวทางทชวยเหลอสงคมไดอยางเปนเรองเปนราว
สามารถพฒนาตอยอดใหชวตของสตรดอยโอกาสใหดขนอยางยงยน
32
ขอมลจากองคการอนามยโลกระบชดวา ประเทศไทยมอตราการเสยชวตจากอบตเหตบนทองถนนสงสดตดอนดบ 3 ของโลกและตดอนดบ 1 ของอาเซยน “อบตเหตบนทองถนน” กลายเปนสาเหต การตายอนดบ 1 ของคนไทย มผบาดเจบและพการมากกวา 1 ลานคน คดมลคาความเสยหายทางเศรษฐกจสงถงปละ 1-2 แสนลานบาท
จดเรมโครงการพฒนาศกยภาพคณสมบต พทธสมฤทธ ผจดการบรหารการศกษาและกจกรรม
สมพนธ บรษท เอสซจ โลจสตกส แมเนจเมนท จ�ากด ในเครอ ปนซเมนตไทย กลาววา เอสซจ โลจสตกส แมเนจเมนท มรถขนสงทเปนคคาราว 300 ราย ซงมรถขนสงและรถบรรทกมากกวา 7,000 คน และมการจดอบรมพฒนาศกยภาพการขบรถของหนวยงานพฒนาบคลากรภายในอยางตอเนอง
ป 2554 เกดมหาอทกภยครงใหญในไทย โรงงานอตสาหกรรม หลายแหงถกน�าทวมและปดตวชวคราว มแรงงานตองอพยพไปอยศนยพกพง หลายคนตองอยในภาวะวางงานอยางไมทนตงตว
ในชวงเวลาดงกลาว เอสซจตองการสนบสนนชวยเหลอนโยบายของรฐบาล จงไดดงแรงงานกลมนเขามาอบรมเรองความปลอดภยในการขบข เพมองคความรเรองการขบรถ โดยมทพกฟร อาหารฟร พรอมเบยเลยง ซงผลการอบรมเมอวดโดยเปรยบเทยบพบวา ผผานการอบรม 1 ปแรก มศกยภาพการขบรถอยางปลอดภย 100% ในขณะท กลมทไมผานการอบรมยงมอตราการเกดอบตเหตประมาณ 20%
ขยายโครงการสสงคมวงกวางการอบรมใหแรงงานหนน�าทวมครงนน
จดประกายใหผบรหาเอสซจเหนความส�าคญ และตองการขยายผลในสงคมวงกวางขน โดยเฉพาะการดงบคคลภายนอกเขารวมการอบรม และไมใชแคกลมนกขบรถบรรทก รถขนสงสนคาขนาดใหญ แตรวมถงกลมรถโดยสาร รถขนสงสาธารณะ รถพยาบาล หรอแมกระทงรถชวยเหลอฉกเฉนของมลนธ ตางๆ
โดยมงพฒนาทกษะของผเขาอบรมใหไมใชแค “ขบเปน” แตตอง “ขบอยางปลอดภย” ซงทผานมายงไมเคยมหนวยงานใดจดคอรสอบรมการขบรถบรรทกอย างปลอดภย มากอน
“โรงเรยนทกษะพพฒน” จงเปดตวในป 2554 ถอเปนโรงเรยนเอกชนสอนการขบรถบรรทกและรถขนสงสาธารณะอยางปลอดภยแหงแรกของประเทศไทย ดวยทนจดทะเบยนเรมตน 5 ลานบาท มบรษท เอสซจ ซเมนต – ผลตภณฑกอสราง จ�ากด ถอหน 100% โดยวางเปาหมายระยะยาวใน 2 มต
โรงเรยนทกษะพพฒน องคกรตนแบบเพอสงคมของเอสซจ
ยอดผเสยชวตจากอบตเหตบนทองถนนมมากกวา 24,000 ราย ตอป โดยสาเหตสวนหนงมาจากกลมรถขนสงและรถบรรทกขนาดใหญ ท�าใหหนวยงานพฒนาบคลากรของบรษท เอสซจ โลจสตกส แมเนจเมนท ซงเปนบรษทลกของ บมจ.ปนซเมนตไทย (SCC) จดโครงการเสรมสรางทกษะและพฒนาศกยภาพพนกงานขบรถ โดยมงหวงใหมการขบขดวยความปลอดภย ปองกนและลดการเกดอบตเหต โครงการนไดพฒนาขนเปนกจการเพอสงคมชอ “โรงเรยนทกษะพพฒน” และไดรบความสนใจจากพนกงานขบรถจ�านวนมาก
33
มตแรกพฒนาค คาของเอสซจในกล มนกขบรถขนสง และมตท 2 พฒนาบคลากรนกขบภายนอกเครอเอสซจ รวมถงผใชทองถนนรวมกบกลมรถบรรทก เชน กลมผขบขรถมอเตอรไซค ตองรจดบอดของรถบรรทกดานซายมอทมกมองไมเหนรถขางเคยง ทอยในต�าแหนงทต�ากวาและเปนสาเหตใหเกดอบตเหตบอยครงทสด
ส�าหรบคอร สการอบรมเป นหลกสตรทโรงเรยนจดท�าขนเองและไดรบอนมตจากกระทรวงศกษาธการ มทงภาคทฤษฎและภาคปฏบต โดยผอบรมจะตองเขาคายตามก�าหนดเวลา มทพกพรอมอาหาร 3 มอ และก�าหนดระเบยบการเขาอบรมอยางเขมงวด
“การเปดเปนโรงเรยนเอกชนเพราะ เอสซจอยากเผยแพรองคความร ส สงคม ทกวนนมองคกรธรกจสงพนกงานขบรถเขารบการอบรมมากมาย อตราคาอบรมถอวา ต�ากวาสถาบนสอนขบรถเอกชนทวไป กลาวคอ มอตรา 5,000-10,000 บาทตอคอรส เพราะเราหวงผลในเชงสงคมและสรางรายไดสวนหนงเขาโรงเรยน” คณสมบตกลาว
ผผานการอบรมจะถอเปน “สภาพบรษนกขบ” (Smart Driver) และแบงระดบความสามารถการขบอยางปลอดภย ตงแตหมวก สเหลอง หมวกสสม และระดบสงสด คอ หมวกสแดง ถอเปนนกขบ มออาชพ โดยก�าหนดใหกลบมาอบรมเพอรกษามาตรฐานความปลอดภยทก 6 เดอน
โรงเรยนทกษะพพฒนยงมเปาหมายทจะเขาถงกลมนกขบรถขนสงหรอรถบรรทกสนคาของกจการขนาดเลกหรอ SME โดยมการเดนสายจดสมมนาทวประเทศ และรวมออกบธสปดาหความปลอดภยรวมกบ
หนวยงานราชการ เพราะถอเปนกลมคนขบรถสาธารณะทอนตรายเนองจากไมไดใหความส�าคญในการเขารบการอบรม
ทงน ตงแตเปดโรงเรยนเมอป 2554 มผผานการอบรมประมาณ 49,000 คน แบงเปนกลมคนขบรถบรรทก
ขนสงสนคา 77% พนกงานเอสซจ 14% และผสนใจทวไปอก 9%
ทกษะพพฒน ตวอยางของการท�าธรกจอยางยงยน
คณวนส อศวสทธถาวร ผ อ�านวยการส�านกงานสอสารองคกร เอสซจ กลาวดวยวา โรงเรยนทกษะพพฒนเปนสวนหน ง ข อ งก า รด� า เ น นการตามแนวทางสราง
จ ร รย าบรรณให ค ค าตระหนกถงการท�าธรกจ
อย างยงยน ค�านงถงสงคมและสงแวดลอม โดยคนขบรถ
บรรทกในเครอขายโลจสตกสทเปนคคา ของเอสซจ หรอรถสาธารณะทเขามาใหบรการในเอสซจตองผาน การอบรมหลกสตรของโรงเรยนทกษะพพฒน
คณวนสใหขอคดวา กจการเพอสงคม หรอ Social Enterprise จะเกดและเตบโตอยางแขงแกรงได ตองสรางความมสวนรวม ทงในองคกร คคา ลกคาและชมชน เพอเพมแรงสนบสนน ท�าใหสามารถพฒนาและเตบโตเปนองคกรตนแบบใหกบอกหลายธรกจทวางแผนสราง Social Enterprise ใหเกดผลกระทบและตรงเปาหมายทตงไวมากทสด
การเปดเปนโรงเรยนเอกชนเพราะเอสซจอยากเผยแพร
องคความรสสงคม หากท�าเฉพาะในหนวยงานจะไมเปนทรจกซงโลจสตกสของกลมเอสซจถอเปนอนดบหนงในประเทศ
ทกวนนมองคกรธรกจสงพนกงานขบรถ
เขารบการอบรมมากมาย
34
คณทนง โชตสรยทธ กรรมการผจดการ บมจ. ซเอดยเคชน (SE-ED) กลาวย�าเสมอวา “SE-ED ซงมาจากค�าวา Science Engineering และ Education เปนบรษททแตกตางจากบรษทอนๆ ในตลาดหลกทรพยฯ และไดด�าเนนธรกจทถอไดวาเปนรปแบบของกจการเพอสงคม หรอ Social Enterprise (SE) ตงแตจดเรมตนและกระบวนการธรกจทเนนความยงยน”
ธรกจเดนหนาตอเนอง กระทงเหนสญญาณวาการศกษาไทยมปญหา แมบรษทท�าธรกจเกยวของกบความรคอรานหนงสอ แตไมสามารถเปลยนการศกษาไทย และตวชวดทงหลายสะทอนวา การศกษาขนพนฐานของประเทศไทยและการเรยนภาษาองกฤษมปญหาดานคณภาพ คนไทยไมมคณลกษณะอนพงประสงค ขาดความมงมนในการท�างานใหดและประสบผลส�าเรจ
โรงเรยนและมลนธ จดเรมธรกจ SE SE-ED ขยายเปาหมายและรกเขาสธรกจการศกษา โดยรวมกบ
กลมคนรกการศกษาและตองการเปลยนแปลงระบบการศกษาไทยจ�านวน 70 คน กอตง “โรงเรยนเพลนพฒนา” เพอสรางโมเดลโรงเรยนทางเลอกทกระตนพฒนาการดานการศกษา ใหเดกอยากเรยนและเรยนอยางสนกสนานภายใตขอจ�ากดตางๆทงหลกสตร บคลากร คร และเงน และปญหาอนอกมาก
โรงเรยนเพลนพฒนาเปนโมเดลโรงเรยนทางเลอกทมความพรอมระดบหนง แตโรงเรยนผลตนกเรยนไดเพยงปละ 100 คน ซงยงเปนจ�านวนนอย ถาอยากเปลยนแปลงประเทศไทย จะตอง สรางเดกตนแบบประมาณ 1 แสนคนและเพมเปน 1 ลานคน จากเดก 10 ลานคนทอยในระบบการศกษา “มลนธคนไทยเกงขน” จงถอก�าเนดขน
SE-ED และมลนธคนไทยเกงขน ไดตงโจทยยากทสด 4 ขอ เพอสรางเดกลานคน คอ การท�าใหเดกไทยสอสารภาษาองกฤษ ได ท�าใหเดกบรณาการความรมาใชในการแกปญหาได สรางคณลกษณะความมงมนการประสบความส�าเรจใหเดกไทย และแกไข ปญหาเดกอานไมออกเขยนไมได ซงมแนวโนม เพมขนอยางนาวตก
ทงน การท�ากจกรรมสนบสนนมลนธ ท�าให เกดกระบวนการ CSR in Process เปนเนอเดยว กบธรกจ และตวธรกจเองกเปนรปแบบของ Social Enterprise เพราะท�าธรกจเพอการ
SE-ED ท�าธรกจแบบ SE Modelมงหวง เดกไทยตองเกงขน
บมจ. ซเอดยเคชน (SE-ED) ถอก�าเนดจากการหลอหลอมกจกรรม ทางวชาการของชมนมวชาการ คณะวศวกรรมศาสตร จฬาลงกรณมหาวทยาลย ท�าหนาทผลตหนงสอและนตยสาร เพอกระตนการเรยนร ดานเทคโนโลย จนกลมนสตจบการศกษา แตภารกจไมจบ ในยค 40 ปกอน ทตลาดหนงสอวชาการมขนาดเลกมาก กลมนสตรนพรนนองทมเจตนารมณตรงกนจงรวมตวจดตงธรกจ เพอบกเบกตลาดความรในเมองไทย
SE-ED ซงมาจากค�าวาScience Engineering และ Education
เปนบรษททแตกตางจากบรษทอนๆในตลาดหลกทรพยฯ และไดด�าเนนธรกจ
ทถอไดวาเปนรปแบบของกจการเพอสงคมหรอ Social Enterprise (SE)
ตงแตจดเรมตนและกระบวนการธรกจทเนนความยงยน
35
เปลยนสงคม แกปญหาการศกษาซงเปน สวนหนงของปญหาประเทศชาต อาศย ขนตอนกระบวนการทเรยกวา Total Solution
เรมตนจากการกระต นไอเดยใหกล ม ผอ�านวยการโรงเรยนทสนใจการเปลยนแปลงระบบการศกษา เพอสรางแรงบนดาลใจ หลงจากนนใหวธการและเครองมอตางๆ เพอใหคร 1 คน สามารถสรางเดกทเกงกวาคร เชน สอการเรยนการสอนทมประสทธภาพและสามารถกระตนใหเดกอยากเรยนร ภายใต ทรพยากรครและงบประมาณเดม
ในขนเรมตนหรอเฟสแรก SE-ED และมลนธคนไทยเกงขนจะสนบสนนอปกรณทงหมด เพอใหโรงเรยนเหนความเปลยนแปลง ครคนเดม ทรพยากรเทาเดม และตดตามผล
โมเดลใหมจดการเชงธรกจ
SE-ED และมลนธคนไทยเกงขนไดรเรมโครงการตางๆ เชน โครงการหองสมดเพอนอง สงมอบหนงสอใหโรงเรยน 3,685 แหง จ�านวน 2 แสนกวาเลม เขาถงนกเรยนไมต�า กวา 1 ลานคน ท�าโครงการกลยาณมตร พฒนาระบบการศกษาในโรงเรยน 200 แหง จ�านวนนกเรยนรวม 36,107 คน โดยเปนโรงเรยนในจงหวดชายแดนใต 43 แหง และขยายโครงการ Total Solution in English Proficiency ในโรงเรยนระดบชนมธยมศกษาและวทยาลยอาชวศกษา เพอพฒนาผลสมฤทธในการใชภาษาองกฤษ
อยางไรกตาม การน�าร องโรงเรยนจากสบเปนรอยยงไมเพยงพอ โดยเฉพาะกลมโรงเรยนขนาดเลกทมจ�านวนมากกวา 15,000 แหงทวประเทศ ซงยงไมพรอมดานเงนทนและบคลากร ขณะทบรษทและมลนธไมสามารถระดมเงนบรจาคหลายพนลานบาท เพอชวยเหลอได
คณทนงอธบายวา SE-ED ใชโมเดลใหม ไมตองควกเงนและไมรบกวนเงนผถอหน แตใชวธการจดการเชงธรกจ สราง Volume ซงจะท�าใหสอการเรยนการสอนมราคาถกใน
อนาคต ไมจ�าเปนตองหาเงนซอวสดอปกรณ เพราะท�าโดยมองภาพใหญ ตนทนตอหนวยต�า มลนธฯ ไดประโยชนจากการไดสอในราคาถกมากๆ SE-ED สามารถผลตสนคาหรอสอการเรยนการสอนเพอจ�าหนาย ในราคาต�า ประชาชนสามารถซอสอเหลานได เพราะมเดกอกจ�านวนมากตองการเกงมากขนเชนกน
“เราก�าลงพดถงคนแสนคน ผซอมากกวาลานคน ตนทนตอหนวยจงต�ามาก ถอเปน Massively Scalable Process และเปน CSR in Process ดวยการด�าเนนธรกจของ SE-ED ทเปนรปแบบของ Social Enterprise ท�าใหไมตองพงการบรจาคหรอเงนจากผถอหนในการทจะเขาไปแกไขปญหาสงคม”
ดงผมสวนไดเสย รวมท�ากจกรรมการด�าเนนงานเพอแกไขปญหาสงคมของ SE-ED ไดรบการ
สนบสนนเปนอยางดจากผมสวนไดเสยทเกยวของ ทงในสวนทม คนท�างานของ SE-ED และมลนธฯ รวมถงผถอหน ซงมความเขาใจกระบวนการธรกจทมเปาหมายเพอความยงยนของสงคมมาตงแตตน ในขณะทลกคาของ SE-ED กมสวนรวมสนบสนนดานการบรจาคเงนทอนจากการซอหนงสอในโครงการ “เงนทอนเพอนอง” ซงมยอดเงนบรจาคกวา 30 ลานบาท นบเปนการดงทกภาคสวนเขามารวมโมเดลแกปญหา
คณทนงมองวา “ทผานมา Social Enterprise ยงจ�ากดตวเองจนเกด ผลสมฤทธตอสงคมนอย ทงทมแนวคดดและใชเงนจ�านวนมาก” ซงเขา มองวาการคดโจทยใหญและคอยๆ กาวสเปาหมายจะท�าให Social Enterprise มบทบาทตอสงคมมหาศาลและอยรอดในระยะยาวได