SEPSA U AKUŠERSTVU

Prof. Dr Tatjana Ilić Mostić

Anesteziolog, klinički farmakolog, subsci. medicine bolaKlinički centar Srbije

Medicinski fakultet, Beograd

Sepsa – hitno stanje1. oktobar 2011. WHO

• Sistemiski inflamatorni odgovor (SIRS), teška sepsa i septični šok, 1992.

Bone RC, Balk RA, Cerra FB, et al. American College of Chest Physicians/Society of Critical

Care Medicine Consensus Conference: definition for sepsis and organ failure and guidelines for the

use of innovative therapies in sepsis. Crit Care Med 1992; 20(6):864-74.

• Surviving sepsis Campaign (SSC) 2002.

• Surviving sepsis Campaign (SSC) 2012.

Singer M, Deutschman CS, Seymour CW, et al. The Third International Consensus Definition for Sepsis and Septic Shock (Sepsis–3); JAMA. 2016; 315(8):801-810.

• Surviving sepsis Campaign (SSC) 2016.

• Sepsa i septični šok - životno ugrožavajuća organska disfunkcija

• >2 SOFA skor (Sequential Organ Failure Assessment Score)

• Brzi skrining bolesnika sa rizikom qSOFA (quick SOFA)

• Primenjene mere unutar 6h

Specifičnosti...

• Inflamatorna oboljenja male karlice - čitav niz oboljenja koja se etiološki,

klinički a ni terapijski često ne mogu odvojiti

• Prevalencija određenih patogena

Specifičnosti...

• Timski rad, lečenje i briga o dva i više života

• Parfitt SE, Bogat ML, Roth C. Sepsis in Obstetrics: Treatment, Prognosis, and Prevention. MCN Am J Matern Child Nurs. 2017 Jul/Aug;42(4):206-209.

• Sepsis during pregnancy is one of the five leading causes of maternal mortality worldwide

• Patient education on practices that reduce infections may be helpful in decreasing rates of sepsis

• Although the Surviving Sepsis Campaign (SSC) criteria for diagnosis of sepsis in the general population are not pertinent for obstetric patients, their treatment bundles (guidelines) are applicable and can be used to guide care of obstetric patients who develop sepsis

• This article is the third in a series of three that discuss the importance of sepsis and septic shock in pregnancy. This article includes case studies, treatment, prognosis, education and prevention of maternal sepsis

Padila C, Palanisamy A. Managing Maternal Sepsis. Clin Obst Gynecol. 2017 Jun; 60(2):418-424.

• Maternal sepsis is now a leading cause of direct maternal death during pregnancy

• Specifically, this review will focus on the vulnerability of pregnant women to sepsis

Burlinson CEG, Sirounis D, Walley KR, Chau A. Sepsis in pregnancy and the puerperium. Int J Obstet Anesth. 2018 Nov; 36:96-107.

• Sepsis remains a leading cause of maternal morbidity and mortality

• Recognition and treatment of maternal sepsis are often delayed due to the physiological adaptations of pregnancy and vague or absent signs and symptoms during its initial presentation

Hormonske promene

• Izuzetno visok nivo progesterona

• Izmenjeno opšte stanje trudnica i porodilja

• Izmenjeno psihičko stanje trudnica i porodilja

• Funkcija i hormoni štitaste žlezde

• Povećano lučenje prolaktina u puerperijumu

Opšte specifičnosti...

• Starija populacija porodilja

• Multiple trudnoće i veći procenat vantelesne oplodnje

• Prisustvo komorbiditeta pacijenata tokom trudnoće i puerperijuma

Tretman i lečenje....razlike

• Plućni kapilarni pritisak – PKP (PCWP - Pulmonary Capillary Wedge Pressure) - centralni venski pritisak (CVP - Central Venous Pressure) razlike imaju tendenciju da budu značajno više od normalnih okvira (1-17 mmHg)

• Malo povećanje u CVP-u može dovesti do značajnog i nesrazmernog rasta PKP-a i edema pluća

• Etiologija ove nesaglasnosti i nedostatka korelacije između CVP-a i plućnog kapilarnog pritiska je nejasna, verovatno je povezana sa faktorima kao što su sporo dovođenje u ravnotežu volumena između leve i desne komore, „kruta“ leva komora sa visokim pritiskom punjenja (dijastolna disfunkcija) i značajno povišenje SVO-a

Tretman i lečenje...razlike

• Oprez pri primeni kristaloida i IV bolusa (fluid challenge), albumina

• Kontinuirano razmatranje volumnog statusa i primena tečnosti u skladu

sa funkcionalnim hemodinamskim merenjima

• Poseban oprez kod pacijentkinja sa preeklampsijom

Tretman i lečenje...razlike

• Izbor empirijske antimikrobne terapije (mesto i priroda infekcije)

• Pacijentkinje sa operativnim ili vaginalnim završavanjem trudnoće

• VRE, MRSA, Streptococcus, Klebsiella-Enterobacter

• Prevalencija određenih patogena

Tretman i lečenje...razlike

• Imunoglobulini – otvoreno pitanje

• Primena imunoglobulina G ?

• Povećana incidencija infekcija kod trudnica

• Preparati imunoglobulina obogaćeni Ig M ??

Tretman i lečenje...razlike

• Kontinuirano praćenje vitalnosti fetusa

• Poseban oprez kod procene maturacije fetalnih pluća

• Poseban osvrt i lečenje pacijentkinja sa intrauterinom smrću ploda

Zaključak

• Sepsa je i dalje jedan od vodećih uzroka smrtnosti u akušerstvu

• Prepoznavanje sepse - odloženo zbog niza fizioloških promena u trudnoći

• Često su nejasni ili odsutni znaci i simptomi početka bolesti

• Lečenje sepse trudnica i porodilja ekstrapolirano je od opšte populacije

• Akušerski anesteziolog je značajan deo tima koji sprovodi intenzivno

lečenje pacijentkinja

• Prisustvo morbiditeta i mortaliteta porodilja i novorođenčadi

predstavlja veoma veliki zdravstveni problem

sa kojim se susreću svi članovi tima u akušerstvu

HVALA NA PAŽNJI