Selma slayyyt!!!

MADDENİN MADDENİN YAPISI VE YAPISI VE

ÖZELLİKLERİÖZELLİKLERİ

KONU BAŞLIKLARI:KONU BAŞLIKLARI:

**PERİYODİK SİSTEMPERİYODİK SİSTEM **KİMYASAL BAĞLARKİMYASAL BAĞLAR

**KİMYASAL TEPKİMELERKİMYASAL TEPKİMELER **ASİTLER VE BAZLARASİTLER VE BAZLAR

**SU ARITIMISU ARITIMI

1)PERİYODİK SİSTEM1)PERİYODİK SİSTEM

• İlk 20 elemente Metal ve Ametali ayırmanın kolay yolu: İlk 20 elemente Metal ve Ametali ayırmanın kolay yolu:

• İlk 20 element için; İlk 20 element için; Sembolü 2 harfli olanlar metal:Sembolü 2 harfli olanlar metal: Na,Mg,Li,Ca,Be,Cu,Ag,Hg,Au,Pb,Sn........... Na,Mg,Li,Ca,Be,Cu,Ag,Hg,Au,Pb,Sn...........Sembolü 1 harfli olanlar ametal:Sembolü 1 harfli olanlar ametal:H,O,F,N,C,B,S,P...................H,O,F,N,C,B,S,P...................

Not:Not: istisnası Cl ametal ile K metal istisnası Cl ametal ile K metal

1A grubu elementleri:1A grubu elementleri: HHacıpaşa acıpaşa LiLisesinden sesinden NaNankör nkör KKedi Rabia Cesedi edi Rabia Cesedi Fırlattı.Fırlattı.2A :2A : Beğmen Mağazalarında Canana Sarıldım Bayağı Rahatladım. Beğmen Mağazalarında Canana Sarıldım Bayağı Rahatladım.5A:5A: Ne Pısırık Asker Subayını Bilmiyor. Ne Pısırık Asker Subayını Bilmiyor.6A:6A: O Senin Sevdiğin Telgrafı Postaladım. O Senin Sevdiğin Telgrafı Postaladım.7A:7A: Feride Celalin Beresini Irmağa Attı. Feride Celalin Beresini Irmağa Attı.8A:8A: Hergele Necip Arsız Karsını Xesti, Rendeledi. Hergele Necip Arsız Karsını Xesti, Rendeledi.Hatta 3B:Hatta 3B: Sıcaktan Yandım Lavaboyu Acın. Sıcaktan Yandım Lavaboyu Acın.KatyonKatyon----Katıyon(veriyorsun)----Katıyon(veriyorsun)AnyonAnyon----Alıyon(alıyorsun)----Alıyon(alıyorsun)

Periyodik Tablo, Metal, Periyodik Tablo, Metal, Ametal, Yarı Metal Ametal, Yarı Metal ÖzellikleriÖzellikleri

Elementlerin sembolleriyle gösterildiği ve özellikleri hakkında bilgi veren cetveldirElementlerin sembolleriyle gösterildiği ve özellikleri hakkında bilgi veren cetveldirPeriyotlar cetveli ilk defa dimitri Mendelev tarafından yapılmıştır(elementleri atom ağırlıkları=Kütlelerine göre Periyotlar cetveli ilk defa dimitri Mendelev tarafından yapılmıştır(elementleri atom ağırlıkları=Kütlelerine göre düzenlemiştir ) Periyotlar cetveli yatay ve düşey sıralardan oluşmuşturP E R İ Y O T Periyotlar cetvelindeki düzenlemiştir ) Periyotlar cetveli yatay ve düşey sıralardan oluşmuşturP E R İ Y O T Periyotlar cetvelindeki yatay sıralardıryatay sıralardır Elementler atom numarası en küçük ten en büyüğe doğru ( soldan – sağa ) sıralanırlar Elementler atom numarası en küçük ten en büyüğe doğru ( soldan – sağa ) sıralanırlar Periyot numarası enerji seviyesini = yörünge sayısını gösterir Periyot numarası enerji seviyesini = yörünge sayısını gösterir 7 periyot bulunurPERİYOTLAR CETVELİNDE SOLDAN SAĞA DOĞRU GİDİLDİKCE 1-Atom numarası 7 periyot bulunurPERİYOTLAR CETVELİNDE SOLDAN SAĞA DOĞRU GİDİLDİKCE 1-Atom numarası artar artar 2-Kütle numarası artar 2-Kütle numarası artar 3-Metalik özellik azalır 3-Metalik özellik azalır 4-Ametalik özellik artar 4-Ametalik özellik artar 5-Elektron verme özelliği azalır 5-Elektron verme özelliği azalır 6-Elektron alma özelliği artar6-Elektron alma özelliği artar7-Atom çapı küçülür7-Atom çapı küçülür8-Asitlik özelliği artar8-Asitlik özelliği artar9-İyonlaşma enerjisi büyür9-İyonlaşma enerjisi büyür10-Elektro negatiflik büyürLANTANİTLER :Atom numarası 58 – 71 olan elementler ( 6 periyotta )10-Elektro negatiflik büyürLANTANİTLER :Atom numarası 58 – 71 olan elementler ( 6 periyotta )AKTİNİTLER :Atom numarası 89 - 103 olan elementler ( 7 periyotta ) 1. Periyotta 2 elementAKTİNİTLER :Atom numarası 89 - 103 olan elementler ( 7 periyotta ) 1. Periyotta 2 element 2 . “ 8 “ 2 . “ 8 “ 3 . “ 8 “ 3 . “ 8 “ 4 . “ 18 “ 4 . “ 18 “ 5 . “ 18 “ 5 . “ 18 “ 6 . “ 32 “ 6 . “ 32 “ 7 . “ 23 “ tamamlanmamıştır 7 . “ 23 “ tamamlanmamıştır

GRUPGRUP

• Periyotlar cetvelindeki düşey sıralardırPeriyotlar cetvelindeki düşey sıralardır

Elementler gruplara ortak kimyasal özelliklerine göre sıralanmıştır Elementler gruplara ortak kimyasal özelliklerine göre sıralanmıştır 18 tane grup vardır 8 tane A grubu 18 tane grup vardır 8 tane A grubu 8 tane B grubu ( 8B grubu 3 gruptan oluşur ) ) 8 tane B grubu ( 8B grubu 3 gruptan oluşur ) )

• 1A Grubu ALKALİ METALLER1A Grubu ALKALİ METALLER2A “ TOPRAK ALKALİ METALLER2A “ TOPRAK ALKALİ METALLER3A “ METALLER3A “ METALLER7A “ HALOJENLER7A “ HALOJENLER8A “ SOYGAZLAR8A “ SOYGAZLAR

•1A , 2A , ,3A , grubunda ……METALLER1A , 2A , ,3A , grubunda ……METALLER4A , 5A , 6A , 7A grubunda ……AMETALLER 4A , 5A , 6A , 7A grubunda ……AMETALLER 8A grubunda ……SOYGAZLAR 8A grubunda ……SOYGAZLAR

•

• PERİYOTLAR CETVLİNDE YUKARIDAN AŞAGIYA DOĞRU İNİLDİKÇE PERİYOTLAR CETVLİNDE YUKARIDAN AŞAGIYA DOĞRU İNİLDİKÇE • 1-Atom numarası artar 1-Atom numarası artar

2-Kütle numarası artar 2-Kütle numarası artar 3-Metalik özellik artar3-Metalik özellik artar4-Ametalik özellik azalır 4-Ametalik özellik azalır 5-Elektron verme isteği artar 5-Elektron verme isteği artar 6-Elektron alma isteği azalır6-Elektron alma isteği azalır7-Atom çapı büyür7-Atom çapı büyür8-Bazlık özelliği artar8-Bazlık özelliği artar

•Her grup ve periyot boyunca elementlerin özellikleri genellikle sistematik bir biçimde değişiklik gösterirler.Her grup ve periyot boyunca elementlerin özellikleri genellikle sistematik bir biçimde değişiklik gösterirler.

• Aynı grupta olan elementler sertlik , parlaklık , iletkenlik , elektron alma veya verme yatkınlıları bakımından birbirine Aynı grupta olan elementler sertlik , parlaklık , iletkenlik , elektron alma veya verme yatkınlıları bakımından birbirine benzerdir.benzerdir.

METALLERMETALLER

•1- Katıdırlar ( Civa = Hg hariç )1- Katıdırlar ( Civa = Hg hariç )

2- Yüzeyleri parlaktır2- Yüzeyleri parlaktır• 3- Isı ve elektriği iyi iletirler3- Isı ve elektriği iyi iletirler• 4- Tel ve levha haline gelebilirler4- Tel ve levha haline gelebilirler• 5- Tek atomludurlar ( atomik yapılıdırlar )5- Tek atomludurlar ( atomik yapılıdırlar )• 6- Kendi aralarında bileşik yapmazlar6- Kendi aralarında bileşik yapmazlar• 7- Kendi aralarında alaşım yaparlar7- Kendi aralarında alaşım yaparlar• 8- Elektron verme özelliğindedirler ( katyon = +)8- Elektron verme özelliğindedirler ( katyon = +)• 9- Ametallerle iyonik bileşik yaparlar9- Ametallerle iyonik bileşik yaparlar• 10- Canlıların yapısında çok az bulunur10- Canlıların yapısında çok az bulunur• 11- Erime-kaynama noktaları yüksektir11- Erime-kaynama noktaları yüksektir• 12- 1A,2A,3A grubunda bulunurlar12- 1A,2A,3A grubunda bulunurlar• 13- Sulu çözeltileri BAZ özelliği taşır13- Sulu çözeltileri BAZ özelliği taşır•

• metaller ;metaller ;- periyodik tablonun sol tarafında bulunurlar.- periyodik tablonun sol tarafında bulunurlar.- genellikle dayanıklı ağır , parlak maddeler olarak tanımlanır.- genellikle dayanıklı ağır , parlak maddeler olarak tanımlanır.- ısı ve elektriği iyi iletirler.- ısı ve elektriği iyi iletirler.- dövülerek tel ve levha haline getirilebilirler.- dövülerek tel ve levha haline getirilebilirler.- üzerine vurulduğunda çınlama sesi duyulur.- üzerine vurulduğunda çınlama sesi duyulur.

A M E T A L L E R A M E T A L L E R

• 1 - katı, sıvı, gaz halindedirler1 - katı, sıvı, gaz halindedirler ( İyot=I , karbon=C , fosfor = P , kükürt = S katı ) ( İyot=I , karbon=C , fosfor = P , kükürt = S katı ) ( Brom= Br sıvı ) ( Brom= Br sıvı ) ( Azot=N , Oksijen=O, Hidrojen=H klor=Cl gaz ) ( Azot=N , Oksijen=O, Hidrojen=H klor=Cl gaz )

• 2 - Yüzeyleri mattır2 - Yüzeyleri mattır• 3- Isı ve elektriği iyi iletmezler3- Isı ve elektriği iyi iletmezler• 4- Tel ve levha haline gelemezler4- Tel ve levha haline gelemezler• 5- İki ve daha fazla atomludurlar ( molekül yapılı5- İki ve daha fazla atomludurlar ( molekül yapılı• 6- Kendi aralarında bileşik yaparlar6- Kendi aralarında bileşik yaparlar• 7- Kendi aralarında alaşım yapmazlar7- Kendi aralarında alaşım yapmazlar• 8- Elektron alma özelliğindedirler ( Anyon= - )8- Elektron alma özelliğindedirler ( Anyon= - )• 9- Kendi aralarında Kovalent bileşik yaparlar9- Kendi aralarında Kovalent bileşik yaparlar• 10- Canlıların yapısında bolca bulunurlar10- Canlıların yapısında bolca bulunurlar• 11- Erime-kaynama noktaları düşüktür11- Erime-kaynama noktaları düşüktür• 12- 4A,5A,6A,7A grubunda bulunurlar12- 4A,5A,6A,7A grubunda bulunurlar• 13- Sulu çözeltileri ASİT özelliği taşır13- Sulu çözeltileri ASİT özelliği taşır• Ametaller ;Ametaller ;

- periyodik tablonun sağ tarafında bulunurlar.- periyodik tablonun sağ tarafında bulunurlar.- genellikle parlak olmayan ( mat ) maddeler olarak tanımlanır.- genellikle parlak olmayan ( mat ) maddeler olarak tanımlanır.- ısı ve elektriği iyi iletmez.- ısı ve elektriği iyi iletmez.- dövülerek tel ve levha haline getirilemezler kırılgan yapıdadırlar.- dövülerek tel ve levha haline getirilemezler kırılgan yapıdadırlar.- ametaller ve bileşikleri değişik alanlarda kullanılırlar.- ametaller ve bileşikleri değişik alanlarda kullanılırlar.

• Örnek : Klor ve bileşikleri ;Örnek : Klor ve bileşikleri ;Kuru temizlemede kirlerin çözünmesinde,Kuru temizlemede kirlerin çözünmesinde,Yüzme havuzlarının bakterilerden arındırılmasında,Yüzme havuzlarının bakterilerden arındırılmasında,Tuvalet temizliğinde ,Tuvalet temizliğinde ,Hidroklorik asit yapımında ,Hidroklorik asit yapımında ,Tarımda yabani otların temizlenmesinde,Tarımda yabani otların temizlenmesinde,İçme sularının bakterilerden arındırılmasında,İçme sularının bakterilerden arındırılmasında,Antiseptik ve dezenfektan olarak kullanılan ilaçların yapımındaAntiseptik ve dezenfektan olarak kullanılan ilaçların yapımında

Y A R I M E T A L L E R Y A R I M E T A L L E R

• Hem metallerin hem de ametallerin özelliklerini bir arada taşıyan elementlere denir.Hem metallerin hem de ametallerin özelliklerini bir arada taşıyan elementlere denir.• Yarı metaller bazı fiziksel özellikleri ve görünüşleri yönünden metallere , kimyasal özellikleri bakımından daha çok Yarı metaller bazı fiziksel özellikleri ve görünüşleri yönünden metallere , kimyasal özellikleri bakımından daha çok

ametallere benzerler.ametallere benzerler.• Yarı metaller sınıfında 8 element bulunurYarı metaller sınıfında 8 element bulunur

Bor = B Silisyum = Si Germanyum = Ge Arsenik = AsBor = B Silisyum = Si Germanyum = Ge Arsenik = AsAntimon = Sb Tellür = Te Polanyum = Po Astanit = AtAntimon = Sb Tellür = Te Polanyum = Po Astanit = At

•1 – Parlak veye mat olabilirler1 – Parlak veye mat olabilirler2 - Elektrik ve ısıyı ametallerden daha iyi metallerden daha az iletirler.2 - Elektrik ve ısıyı ametallerden daha iyi metallerden daha az iletirler.3 - İşlenebilirler ( tel ve levha haline getirilebilirler )3 - İşlenebilirler ( tel ve levha haline getirilebilirler )4 - Kırılgan değildirler.4 - Kırılgan değildirler.

• Yarı metallerYarı metaller- elektronik devre elemanlarında ,- elektronik devre elemanlarında ,- değişik alanlarda ( mikroskop mercekleri , projektörlerde ) kullanılır.- değişik alanlarda ( mikroskop mercekleri , projektörlerde ) kullanılır.

• S O Y G A Z L A R S O Y G A Z L A R • 1- Doğada gaz halinde bulunurlar1- Doğada gaz halinde bulunurlar• 2- Kararlı yapıdadırlar2- Kararlı yapıdadırlar• 3- Bileşik oluşturmazlar3- Bileşik oluşturmazlar• 4- Tek atomludurlar4- Tek atomludurlar• 5- Erime kaynama noktaları düşüktür 5- Erime kaynama noktaları düşüktür • 6- Periyodik tabloda 8A grubunda yer alırlar 6- Periyodik tabloda 8A grubunda yer alırlar •

Helyum = He Argon = Ar Ksenon = Xe Helyum = He Argon = Ar Ksenon = Xe Neon = Ne Kripton = Kr Radon = Rn Neon = Ne Kripton = Kr Radon = Rn

PERİYODİK CETVELPERİYODİK CETVEL

2)KİMYASAL BAĞLAR2)KİMYASAL BAĞLAR

Kimyasal bağ, moleküllerde atomları birarada tutan kuvvettir. Bir bağın oluşabilmesi için atomlar tek başına Kimyasal bağ, moleküllerde atomları birarada tutan kuvvettir. Bir bağın oluşabilmesi için atomlar tek başına bulundukları zamankinden daha kararlı (az enerjiye sahip) olmalıdırlar. Genelleme yapmak gerekirse bağlar oluşurken bulundukları zamankinden daha kararlı (az enerjiye sahip) olmalıdırlar. Genelleme yapmak gerekirse bağlar oluşurken dışarıya enerji verirler.dışarıya enerji verirler.Atomlar bağ yaparken, elektron dizilişlerini soygazlara benzetmeye çalışırlar. Bir atomun yapabileceği bağ sayısı, Atomlar bağ yaparken, elektron dizilişlerini soygazlara benzetmeye çalışırlar. Bir atomun yapabileceği bağ sayısı, sahip olduğu veya az enerji ile sahip olabileceği yarı dolu orbital sayısına eşittir.sahip olduğu veya az enerji ile sahip olabileceği yarı dolu orbital sayısına eşittir.Soygazların bileşik oluşturamamasının sebebi bütün orbitallerinin dolu olmasındandırSoygazların bileşik oluşturamamasının sebebi bütün orbitallerinin dolu olmasındandır

İYONİK BAĞLARİYONİK BAĞLARİyonik bağlar, metaller ile ametaller arasında metallerin elektron vermesi ametallerin elektron almasıyla oluşan İyonik bağlar, metaller ile ametaller arasında metallerin elektron vermesi ametallerin elektron almasıyla oluşan bağlanmadır.bağlanmadır.Metaller elektron vererek (+) değerlik, ametaller elektron alarak (–) değerlik alırlar. Bu şekilde oluşan (+) ve (–) yükler Metaller elektron vererek (+) değerlik, ametaller elektron alarak (–) değerlik alırlar. Bu şekilde oluşan (+) ve (–) yükler birbirini büyük bir kuvvetle çekerler. Bu çekim iyonik bağın oluşumuna sebep olur. Onun için iyonik bağlı bileşikleri birbirini büyük bir kuvvetle çekerler. Bu çekim iyonik bağın oluşumuna sebep olur. Onun için iyonik bağlı bileşikleri ayrıştırmak zordur.ayrıştırmak zordur.Elektron aktarımıyla oluşan bileşiklerde, kaybedilen ve kazanılan elektron sayıları eşit olmalıdır.Elektron aktarımıyla oluşan bileşiklerde, kaybedilen ve kazanılan elektron sayıları eşit olmalıdır.

İyonik katılar belirli bir kristal yapı oluştururlar.İyonik katılar belirli bir kristal yapı oluştururlar.İyonik bağlı bileşikler oda sıcaklığında katı halde bulunurlar.İyonik bağlı bileşikler oda sıcaklığında katı halde bulunurlar.İ;İyonik bileşikler katı halde elektriği iletmez. Sıvı halde ve çözeltileri elektriği iletir.İ;İyonik bileşikler katı halde elektriği iletmez. Sıvı halde ve çözeltileri elektriği iletir.NaCl, MgS, BaCl2 bileşikleri iyonik bağlı bileşiklere örnek olarak verilebilir.NaCl, MgS, BaCl2 bileşikleri iyonik bağlı bileşiklere örnek olarak verilebilir.

KOVALENT BAĞLARKOVALENT BAĞLARHidrojenin ametallerle ya da ametallerin kendi aralarında elektronlarını ortaklaşa kullanarak oluşturulan bağa Hidrojenin ametallerle ya da ametallerin kendi aralarında elektronlarını ortaklaşa kullanarak oluşturulan bağa kovalent bağ denir.kovalent bağ denir.

a. Apolar Kovalet Bağa. Apolar Kovalet BağKutupsuz bağ, yani (+), (-) kutbu yoktur.Kutupsuz bağ, yani (+), (-) kutbu yoktur.İ;İki hidrojen atomu elektronları ortaklaşa kullanarak bağ oluştururlarİ;İki hidrojen atomu elektronları ortaklaşa kullanarak bağ oluştururlarb. Polar Kovalent Bağlarb. Polar Kovalent BağlarFarklı ametaller arasında oluşan bağa polar kovalent (kutuplu) bağ diyoruz.Farklı ametaller arasında oluşan bağa polar kovalent (kutuplu) bağ diyoruz.Elektronlar iki atom arasında eşit olarak paylaşılmadığından kutuplaşma oluşur ve buna polar kovalent bağ denir. Bu Elektronlar iki atom arasında eşit olarak paylaşılmadığından kutuplaşma oluşur ve buna polar kovalent bağ denir. Bu polarlığı HF molekülü ile açıklamaya çalışalım:polarlığı HF molekülü ile açıklamaya çalışalım:Hidrojen ve Flor elektron ortaklığı ile bileşik oluşturmuş durumdadır. Florun elektron alması yani elektronu kendisine Hidrojen ve Flor elektron ortaklığı ile bileşik oluşturmuş durumdadır. Florun elektron alması yani elektronu kendisine çekme gücü hidrojenden daha fazla olduğundan elektron kısmen de olsa Flor tarafındadır. Dolayısıyle Flor kısmen (-), çekme gücü hidrojenden daha fazla olduğundan elektron kısmen de olsa Flor tarafındadır. Dolayısıyle Flor kısmen (-), Hidrojen ise kısmen (+) yüklenmiş olur. Bu olaya kutuplaşma, bu tür bağa polar kovalent bağ denirHidrojen ise kısmen (+) yüklenmiş olur. Bu olaya kutuplaşma, bu tür bağa polar kovalent bağ denir

3)KİMYASAL TEPKİMELER3)KİMYASAL TEPKİMELER

• Kimyasal Değişim: Kimyasal Değişim:

• KİMYASAL DEĞİŞİM= KİMYASAL DEĞİŞİM= Maddelerin iç yapısında meydana gelen Maddelerin iç yapısında meydana gelen değişimlerdir.değişimlerdir. Kibritin yanmasıKibritin yanması Kağıdın YanmasıKağıdın Yanması Mumun YanmasıMumun Yanması Yumurtanın Yumurtanın PişmesiPişmesi Yemeğin pişmesi…Kimyasal Değişimlerde maddeyi Yemeğin pişmesi…Kimyasal Değişimlerde maddeyi oluşturan atomlar arasındaki bağlar kopar ve yeni bağlar oluşturan atomlar arasındaki bağlar kopar ve yeni bağlar oluşur.Kimyasal Değişimlerde atomların proton ve nötron sayılarında oluşur.Kimyasal Değişimlerde atomların proton ve nötron sayılarında herhangi bir değişim olmaz. Sadece elektron sayıları değişir.herhangi bir değişim olmaz. Sadece elektron sayıları değişir.( Elektron alış-verişi ya da ortaklaşması ile) Kimyasal Değişimler ( Elektron alış-verişi ya da ortaklaşması ile) Kimyasal Değişimler sonunda atomların cinsi değişmez.Sadece aralarındaki bağların yeri sonunda atomların cinsi değişmez.Sadece aralarındaki bağların yeri ve sayısı değişir.ve sayısı değişir.KİMYASAL TEPKİME= KİMYASAL TEPKİME= Element ya da bileşiklerin Element ya da bileşiklerin kimyasal değişime uğrayarak yeni maddeler oluşturduğu olaylara kimyasal değişime uğrayarak yeni maddeler oluşturduğu olaylara KİMYASAL TEPKİME denir.KİMYASAL TEPKİME denir. Önemli:Kimyasal Tepkimelerde atomların Önemli:Kimyasal Tepkimelerde atomların tür ve sayısı değişmez dolayısıyla;-Toplam Kütle,-Toplam proton ve tür ve sayısı değişmez dolayısıyla;-Toplam Kütle,-Toplam proton ve nötron sayıları,-Toplam elektron sayısı-Toplam nötron sayıları,-Toplam elektron sayısı-Toplam yük;DEĞİŞMEZ!!!!yük;DEĞİŞMEZ!!!! Hidrojen + Oksijen ----> Su 2H2 + Hidrojen + Oksijen ----> Su 2H2 + O2 ----> 2H2O4 gram + 32 gram ----> 36 gram [H=1 O2 ----> 2H2O4 gram + 32 gram ----> 36 gram [H=1 gram, O= 16 gramgram, O= 16 gram

BİR KİMYASAL TEPKİME BİR KİMYASAL TEPKİME DENKLEŞTİRİLİRKENDENKLEŞTİRİLİRKEN

• Tepkimeye giren ve çıkan bileşiklerdeki atom sayıları bulunur.Tepkimeye giren ve çıkan bileşiklerdeki atom sayıları bulunur.• ““Girenler ve ürünlerin atom sayıları eşit olması gerekir.” Kuralına göre denkleştirme yapılır.Girenler ve ürünlerin atom sayıları eşit olması gerekir.” Kuralına göre denkleştirme yapılır.• Denkleştirme yapılırken H ve O atomları en sona bırakılır.Denkleştirme yapılırken H ve O atomları en sona bırakılır.• Örn:Örn:• H2 + O2 ----> H2 + O2 ----> H2OH2O• Örn:Örn:• Mg + HCl ----> MgCl2 + H2Mg + HCl ----> MgCl2 + H2• Örn:Örn:• Al + H2SO4 ----> Al2(SO4)3 + H2Al + H2SO4 ----> Al2(SO4)3 + H2• Örn:Örn:• Fe2S3 + O2 à Fe2S3 + O2 à Fe2O3 + SO2Fe2O3 + SO2• Örn:Örn:• C3H8 + O2 ----> CO2 + H2OC3H8 + O2 ----> CO2 + H2O• Örn:Örn:• C6H12O6 + O2 ----> CO2 + H20C6H12O6 + O2 ----> CO2 + H20• Örn:Örn:• Fe + O2 à Fe2O3Fe + O2 à Fe2O3• Örn:Örn:• N2 + H2 ----> NH3N2 + H2 ----> NH3• Na + H2O ----> NaOH + H2Na + H2O ----> NaOH + H2• C3H8 + O2 ----> CO2 + H2OC3H8 + O2 ----> CO2 + H2O•

• Ekzotermik Tepkime Nedir?Ekzotermik Tepkime Nedir?Gerçekleşirken dışarıya ısı veren tepkimelere Gerçekleşirken dışarıya ısı veren tepkimelere Ekzotermik TepkimeEkzotermik Tepkime denir. Bu denir. Bu tepkimelerde maddenin enerjisi azalır. Araba Ekzozu kelimesi ile çağrıştırılarak dışarı ısı verdiği daha kolay tepkimelerde maddenin enerjisi azalır. Araba Ekzozu kelimesi ile çağrıştırılarak dışarı ısı verdiği daha kolay hatırlanabilinir.hatırlanabilinir.

Örnek OlarakÖrnek Olarak*suyun donması*suyun donmasıH2O(s) ---> H2O(k)+ ısıH2O(s) ---> H2O(k)+ ısı*bulutlarda kar ve yağmur oluşumu*bulutlarda kar ve yağmur oluşumuH2O(g) ---> H2O(s)+ ısıH2O(g) ---> H2O(s)+ ısı*kuvvetli asitlerin su ile tepkimesi*kuvvetli asitlerin su ile tepkimesi*çekirdekte meydana gelen fizyon tepkimesi*çekirdekte meydana gelen fizyon tepkimesi*şimşek oluşumu*şimşek oluşumu*su oluşumu*su oluşumuH2(g) + 1/2O2(g)--->H2O(g) + ısıH2(g) + 1/2O2(g)--->H2O(g) + ısı*demirin oksitlenmesi (demirin paslanması)*demirin oksitlenmesi (demirin paslanması)2Fe(k) + 3/2O2(g)--->Fe2O3 + ısı2Fe(k) + 3/2O2(g)--->Fe2O3 + ısı

C+O2--->CO2 + ısıC+O2--->CO2 + ısıC2H6 + 7/2O2 --->2CO2 + 3H2O + ısıC2H6 + 7/2O2 --->2CO2 + 3H2O + ısı

Endotermik Tepkime Nedir?Endotermik Tepkime Nedir?Gerçekleşirken dışarıdan ısı alan tepkimelere Gerçekleşirken dışarıdan ısı alan tepkimelere Endotermik TepkimeEndotermik Tepkime denir.Bu denir.Bu tepkimelerde maddenin enerjisi artar.tepkimelerde maddenin enerjisi artar.Örnek OlarakÖrnek Olarak*buzun erimesi*buzun erimesiH2O(k) + ısı ---> H2O(s)H2O(k) + ısı ---> H2O(s)*suyun buharlaşması*suyun buharlaşmasıH2O(s) + ısı ---> H2O(g)H2O(s) + ısı ---> H2O(g)*gaz hâlindeki atomdan bir elektron koparılması*gaz hâlindeki atomdan bir elektron koparılması*gaz moleküllerinin birbirinden ayrılması*gaz moleküllerinin birbirinden ayrılması*çiğ yumurtanın pişmesi*çiğ yumurtanın pişmesi*amonyum nitrat ile suyun tepkimesi*amonyum nitrat ile suyun tepkimesi*şekerin suda çözünmesi*şekerin suda çözünmesiC6H12O6(k) + ısı --->C6H12O6(suda)C6H12O6(k) + ısı --->C6H12O6(suda)

CaCO3 + ısı---> CaO + CO2CaCO3 + ısı---> CaO + CO2KCIO3 + ısı---> KCI + 3/2O2KCIO3 + ısı---> KCI + 3/2O2NH4CI + ısı ---> NH3 + HCINH4CI + ısı ---> NH3 + HCI

Kimyasal Tepkimelerin DenkleştirilmesiKimyasal Tepkimelerin DenkleştirilmesiKimyasal tepkimelerde bir denklemi denkleştirirken,denklem eşitliklerini Kimyasal tepkimelerde bir denklemi denkleştirirken,denklem eşitliklerini eşitleyip denkleştirmemiz mümkündür.Böylece bir eşitliği yazıp denklemi denkleştirmiş olacağız. Örneğin Karbon-eşitleyip denkleştirmemiz mümkündür.Böylece bir eşitliği yazıp denklemi denkleştirmiş olacağız. Örneğin Karbon-Hidrojen-Oksijen içeren bir bileşiğin yanması.Karbon-Hidrojen-Oksijen içeren bileşikler oksijen gazı ile yakıldığında Hidrojen-Oksijen içeren bir bileşiğin yanması.Karbon-Hidrojen-Oksijen içeren bileşikler oksijen gazı ile yakıldığında karbondioksit ve su verirler.karbondioksit ve su verirler.

Formül İfadesi: C6H14O4 + O2 → CO2 + H2O Formül İfadesi: C6H14O4 + O2 → CO2 + H2O

C Eşitliği : C6H14O4 + O2 → 6CO2 + H2O C Eşitliği : C6H14O4 + O2 → 6CO2 + H2O

H Eşitliği : C6H14O4 + O2 → 6CO2 + 7H2O H Eşitliği : C6H14O4 + O2 → 6CO2 + 7H2O

Bu durumda denklemin sağ tarafında 19 oksijen(O) atomu vardır(yedi su molekülünden 7 ve altı karbondioksit Bu durumda denklemin sağ tarafında 19 oksijen(O) atomu vardır(yedi su molekülünden 7 ve altı karbondioksit molekülünden 12 oksijen atomu olmak üzere).Sol tarafta 19 oksijen atomu olması için , 4 oksijen bileşikte molekülünden 12 oksijen atomu olmak üzere).Sol tarafta 19 oksijen atomu olması için , 4 oksijen bileşikte bulunduğundan ilave 15 oksijene gerek duyulmaktadır.Bu nedenle O2 nin katsayısı 15/2 olmalıdır.bulunduğundan ilave 15 oksijene gerek duyulmaktadır.Bu nedenle O2 nin katsayısı 15/2 olmalıdır.

O Eşitliği : C6H14O4 + 15/2O2 → 6CO2 + 7H2O (denklem eşitlendi) O Eşitliği : C6H14O4 + 15/2O2 → 6CO2 + 7H2O (denklem eşitlendi)

Katsayıların son kez düzenlenmesi:Kesirli sayılar kabul edilebilir olmasına karşın,genel eğilim tüm katsayıların tam sayı Katsayıların son kez düzenlenmesi:Kesirli sayılar kabul edilebilir olmasına karşın,genel eğilim tüm katsayıların tam sayı olacak şekilde çarpılmasıdır.Bu eşitlik tüm katsayılar iki ile çarpıldığında kesirden kurtarılmış olur.olacak şekilde çarpılmasıdır.Bu eşitlik tüm katsayılar iki ile çarpıldığında kesirden kurtarılmış olur.

2C6H14O4 + 15O2 → 12CO2 + 14H2O (katsayılar tam sayı olarak eşitlendi) 2C6H14O4 + 15O2 → 12CO2 + 14H2O (katsayılar tam sayı olarak eşitlendi)

Son Kontrol: Denklemin tam olarak eşitlediğinden emin olmak için son kontrolümüzü yapıyoruz. Son Kontrol: Denklemin tam olarak eşitlediğinden emin olmak için son kontrolümüzü yapıyoruz.

Sol Taraf: (2*6)=12C;(2*14)=28H;[(2*4)+(15*2)]=38O Sol Taraf: (2*6)=12C;(2*14)=28H;[(2*4)+(15*2)]=38O

Sağ Taraf: (12*1)=12C;(14*2)=28H;[(12*2)+(14*1)]=38O Sağ Taraf: (12*1)=12C;(14*2)=28H;[(12*2)+(14*1)]=38O

Görüldüğü gibi bir eşitlikten yararlanarak kimyasal tepkime denklemimizi doğru bir şekilde denkleştirmiş olduk Görüldüğü gibi bir eşitlikten yararlanarak kimyasal tepkime denklemimizi doğru bir şekilde denkleştirmiş olduk

4)ASİTLER VE BAZLAR4)ASİTLER VE BAZLAR

• ASİTLERASİTLER• Asitler, çözeltiye hidrojen iyonu bırakan bileşiklerdir. Bütün asitler hidrojen (H+) içerir. Genelde;Asitler, çözeltiye hidrojen iyonu bırakan bileşiklerdir. Bütün asitler hidrojen (H+) içerir. Genelde;• 1- Ekşi bir tada sahiptirler.1- Ekşi bir tada sahiptirler.

2- İndikatörlerin rengini değiştirirler. (Asitler litmus kağıdını kırmızıya çevirirler).2- İndikatörlerin rengini değiştirirler. (Asitler litmus kağıdını kırmızıya çevirirler).3- Bazlarla reaksiyona girdiklerinde tuz ve su oluştururlar. Bundan başka çok çeşitlilik gösteren 3- Bazlarla reaksiyona girdiklerinde tuz ve su oluştururlar. Bundan başka çok çeşitlilik gösteren başka özellikleri de bulunur. Bu spesifik özellikler, anyon muhtevası ve ayrılmamış molekülerden başka özellikleri de bulunur. Bu spesifik özellikler, anyon muhtevası ve ayrılmamış molekülerden dolayı olur. Çeşitli asitlerin molekülleri, çözeltiye farklı miktarda serbest Hidrojen bırakma dolayı olur. Çeşitli asitlerin molekülleri, çözeltiye farklı miktarda serbest Hidrojen bırakma eğilimindedirler.eğilimindedirler.

• Hidroklorik asit (güçlü asit)Hidroklorik asit (güçlü asit)HCI H + CI –HCI H + CI –

• Asetik asit (zayıf asit)Asetik asit (zayıf asit)C2 H4 O2 (CH3COOH)C2 H4 O2 (CH3COOH)Asetik asit; (sirke) zayıf iyonize olur ve serbest oksijenden az miktarda çözeltiye bırakır. Güçlü asit Asetik asit; (sirke) zayıf iyonize olur ve serbest oksijenden az miktarda çözeltiye bırakır. Güçlü asit ve bazlar iyonlarına ayrılır ve ayrılmış halde bulunur. Bu asit olarak tek yönlü ok ile ifade edilir. Zayıf ve bazlar iyonlarına ayrılır ve ayrılmış halde bulunur. Bu asit olarak tek yönlü ok ile ifade edilir. Zayıf asit ve bazlar sürekli olarak iyonizasyon prosesi altındadırlar. Serbest iyonlar sürekli olarak tekrar asit ve bazlar sürekli olarak iyonizasyon prosesi altındadırlar. Serbest iyonlar sürekli olarak tekrar kombine olurlar. Bu durum çift yönlü ok ile belirtilir.kombine olurlar. Bu durum çift yönlü ok ile belirtilir.

• Asidik olan bir su asit nötralizerleri ile arıtılır. Su asidik ise geçtiği yerlerde zamanla mavi-yeşil Asidik olan bir su asit nötralizerleri ile arıtılır. Su asidik ise geçtiği yerlerde zamanla mavi-yeşil lekeler ortaya çıkar. pH testleri ile suyun asidik olup olmadığı anlaşılabilir.lekeler ortaya çıkar. pH testleri ile suyun asidik olup olmadığı anlaşılabilir.Asit nötralizer olarak kalsit kullanıldığı zaman suya karışan çözünmüş kireç taşları su sertliğinin Asit nötralizer olarak kalsit kullanıldığı zaman suya karışan çözünmüş kireç taşları su sertliğinin artmasına neden olur.artmasına neden olur.Soda veya sodyumhidroksit ile de pHyükseltilebilir.Soda veya sodyumhidroksit ile de pHyükseltilebilir.

•

• BAZLARBAZLAR• Bazlar, hidroksit iyonu bırakan maddelerdir. Örnek olarak Sodyum hidroksit (NaOH) ve amonyum Bazlar, hidroksit iyonu bırakan maddelerdir. Örnek olarak Sodyum hidroksit (NaOH) ve amonyum

hidroksit (NH4OH) verilebilir.hidroksit (NH4OH) verilebilir.• Sodyum hidroksit,Sodyum hidroksit,

Na OH Na + + OH –Na OH Na + + OH –• Amonyum hidroksit,Amonyum hidroksit,

NH4OH NH4+ + OH –NH4OH NH4+ + OH –• Genelde;Genelde;

1- Acı tada sahiptirler.1- Acı tada sahiptirler.2- Kaygan hissiyatı verirler.2- Kaygan hissiyatı verirler.3- İndikatörlerin rengini değiştirirler. (Litmus kağıdını mavi yaparlar).3- İndikatörlerin rengini değiştirirler. (Litmus kağıdını mavi yaparlar).Amonyum hidroksit, zayıf bir bazdır ve çökeltiye az miktarda hidroksit iyonu bırakırlar. Güçlü baz ve Amonyum hidroksit, zayıf bir bazdır ve çökeltiye az miktarda hidroksit iyonu bırakırlar. Güçlü baz ve zayıf baz durumu da asitlerde olduğu gibidir.zayıf baz durumu da asitlerde olduğu gibidir.

• pHpH• pH suyun asitlik veya bazlık durumunun bir ölçüsüdür ve logaritmik bir ölçüdür. Saf su H ve OH iyonları pH suyun asitlik veya bazlık durumunun bir ölçüsüdür ve logaritmik bir ölçüdür. Saf su H ve OH iyonları

açısından dengelidir ve PH değeri 7’dir.açısından dengelidir ve PH değeri 7’dir.• PH<7 ise asidik , PH>7 ise baziktir.PH<7 ise asidik , PH>7 ise baziktir.• PH H+ iyonlarının elektrik potansiyellerine bağlı olarak veya renk indikatörleri ile ölçülebilir.Düşük PH’lı PH H+ iyonlarının elektrik potansiyellerine bağlı olarak veya renk indikatörleri ile ölçülebilir.Düşük PH’lı

sular çoğunlukla, hız kısıtlayıcı reaksiyon olan katot reaksiyonunu kolaylaştırıp, korozyonu artırır. Bu sular çoğunlukla, hız kısıtlayıcı reaksiyon olan katot reaksiyonunu kolaylaştırıp, korozyonu artırır. Bu parametre içme suyunun güvenliği hakkında direk bilgi vermez. Düşük pH ve aynı zamanda düşük TDS parametre içme suyunun güvenliği hakkında direk bilgi vermez. Düşük pH ve aynı zamanda düşük TDS ‘li sular korozif olduğu için borulardaki birtakım zehirli metalleri çözebilir. Yüksek pH ‘a sahip sularda ‘li sular korozif olduğu için borulardaki birtakım zehirli metalleri çözebilir. Yüksek pH ‘a sahip sularda da pH’ı yükselten kimyasalların zararlı olup olmadığı belirlenmelidir.da pH’ı yükselten kimyasalların zararlı olup olmadığı belirlenmelidir.pH: hidrojen iyon konsantrasyonu veya sudaki hidrojen potansiyeli.pH: hidrojen iyon konsantrasyonu veya sudaki hidrojen potansiyeli.

• pH’ın asitlik ve alkalilikle ilişkisipH’ın asitlik ve alkalilikle ilişkisi• Asidite,alkalinite ve pH derecesi ayrı ayrı şeylerdir. Mesela hidroklorik asidin, sülfirik asidin ve Asidite,alkalinite ve pH derecesi ayrı ayrı şeylerdir. Mesela hidroklorik asidin, sülfirik asidin ve

hidroklorik asidin 0.1 normal eriyiklerinin (1 litre suda 1 litre eşdeğer gram ağırlıkta asit bulunan eriyik hidroklorik asidin 0.1 normal eriyiklerinin (1 litre suda 1 litre eşdeğer gram ağırlıkta asit bulunan eriyik normal eriyiktir.) asiditesi birbirinin aynıdır. Halbuki bu eriyiklerin pH değerleri farklı ve sırasıyla 1.08, normal eriyiktir.) asiditesi birbirinin aynıdır. Halbuki bu eriyiklerin pH değerleri farklı ve sırasıyla 1.08, 1.20,2.889’dur. Asitlik bir yetenek faktörü olup bazları nötürleştirmek kapasitesi olarak belirlenir; aynı 1.20,2.889’dur. Asitlik bir yetenek faktörü olup bazları nötürleştirmek kapasitesi olarak belirlenir; aynı şekilde alkalilikte bir yetenek faktörüdür ve asitleri nötrleştirme kapasitesidir. Halboki pH değeri aksine şekilde alkalilikte bir yetenek faktörüdür ve asitleri nötrleştirme kapasitesidir. Halboki pH değeri aksine bir şiddet, yoğunluk faktörü olup hidrojen iyonlarının konsantrasyonunu gösterir. PH değeri asitlik ve bir şiddet, yoğunluk faktörü olup hidrojen iyonlarının konsantrasyonunu gösterir. PH değeri asitlik ve alkalilik aktivitesinin (faaliyet derecesinin) bir ölçüsüdür.alkalilik aktivitesinin (faaliyet derecesinin) bir ölçüsüdür.Alkalilik bir sudaki HCO3, CO3 ve OH köklerinin toplamının me/lt veya mg/lt cinsinden eşdeğeri Alkalilik bir sudaki HCO3, CO3 ve OH köklerinin toplamının me/lt veya mg/lt cinsinden eşdeğeri kalsiyum karbonat olarak verilmektedir. Asitlik de aynı şekilde sudaki SO4,CI,NO3 ve diğer asit kalsiyum karbonat olarak verilmektedir. Asitlik de aynı şekilde sudaki SO4,CI,NO3 ve diğer asit köklerinin toplamına karşı gelen eşdeğer CaCO3 miktarını me/lt veya mg/lt cinsinden göstermektedir.köklerinin toplamına karşı gelen eşdeğer CaCO3 miktarını me/lt veya mg/lt cinsinden göstermektedir.Yani alkalilik ve asitlik terimleri eriyikte mevcut HCO3 ve SO4 gibi birçok köklerin ağırlığını Yani alkalilik ve asitlik terimleri eriyikte mevcut HCO3 ve SO4 gibi birçok köklerin ağırlığını göstermekte fakat bunların hiçbiri eriyiğin kimyasal aktivitesi hakkında fikir vermemektedir. Halbuki göstermekte fakat bunların hiçbiri eriyiğin kimyasal aktivitesi hakkında fikir vermemektedir. Halbuki pH , eriyiğin kimyasal aktivitesinin bir ifadesidir; zira eriyik ne kadar aktif ise o kadar çok iyonize pH , eriyiğin kimyasal aktivitesinin bir ifadesidir; zira eriyik ne kadar aktif ise o kadar çok iyonize olacak ve içindeki H+ iyonu miktarıda ona göre artacaktır.olacak ve içindeki H+ iyonu miktarıda ona göre artacaktır.

Asidik ve Bazik Ortamda Asidik ve Bazik Ortamda İndikatörlerin RenkleriASİDİK VE İndikatörlerin RenkleriASİDİK VE BAZİK ORTAMDA İNDİKATÖRLERİN BAZİK ORTAMDA İNDİKATÖRLERİN RENKLERİ RENKLERİ

İndikatörler; pH değiştikçe çözeltide renk değiştiren İndikatörler; pH değiştikçe çözeltide renk değiştiren karmaşık yapılı organik bileşiklerdir.karmaşık yapılı organik bileşiklerdir.Örneğin metil oranj, pH’sı 3,1’in altında olan çözeltilerde Örneğin metil oranj, pH’sı 3,1’in altında olan çözeltilerde kırmızı ve pH’sı 4,5’in üstünde olankırmızı ve pH’sı 4,5’in üstünde olançözeltilerde sarıdır. Bu indikatörün 3,1-4,5 pH aralığındaki çözeltilerde sarıdır. Bu indikatörün 3,1-4,5 pH aralığındaki rengi sarı ve kırmızının değişen birrengi sarı ve kırmızının değişen birkarışımıdır. İndikatörlerin renkleri, çözeltideki hidrojen karışımıdır. İndikatörlerin renkleri, çözeltideki hidrojen iyonları konsantrasyonuna bağlıdır.iyonları konsantrasyonuna bağlıdır.İndikatörlerin renklerinin tonu çözeltinin pH’sı düştükçe İndikatörlerin renklerinin tonu çözeltinin pH’sı düştükçe veya yükseldikçe değişir. Bugüne kadarveya yükseldikçe değişir. Bugüne kadarbirçok indikatör bulunmuş olup bunların hemen hepsi birçok indikatör bulunmuş olup bunların hemen hepsi kullanılmaktadır. İndikatörlerin birkaçıkullanılmaktadır. İndikatörlerin birkaçıaşağıdaki tabloda verilmiştir.aşağıdaki tabloda verilmiştir.

5)SU ARITIMI5)SU ARITIMI• Su kaynakları bulundukları ve geçtikleri Su kaynakları bulundukları ve geçtikleri

bölgelerin jeomorfolojik özelliklerine bölgelerin jeomorfolojik özelliklerine göre,içerilerinde değişik iyonlar göre,içerilerinde değişik iyonlar bulundurur.İçerisinde kalsiyum,magnezyum ve bulundurur.İçerisinde kalsiyum,magnezyum ve demir iyonları bulunduran sular,sert su olarak demir iyonları bulunduran sular,sert su olarak tanımlanır.Sert suların iki önemli zararlı etkisi tanımlanır.Sert suların iki önemli zararlı etkisi vardır.vardır.

• Sert sularda bulunan kalsiyum,magnezyum ve Sert sularda bulunan kalsiyum,magnezyum ve demir iyonları,sabun ile birleşerek çökelek demir iyonları,sabun ile birleşerek çökelek oluşturur ve sabunun köpürmesini oluşturur ve sabunun köpürmesini engeller.Böylece,sabun temizleme işlemini yerine engeller.Böylece,sabun temizleme işlemini yerine getiremez ve sabun israf olur.Isıtma ve soğutma getiremez ve sabun israf olur.Isıtma ve soğutma sistemlerinde sert su kullanıldığında sistemin sistemlerinde sert su kullanıldığında sistemin borularında ve kazanlarında zamanla tortular borularında ve kazanlarında zamanla tortular oluşur.Bu tortular sistemin yıpranmasına ve oluşur.Bu tortular sistemin yıpranmasına ve sistemin verimini düşmesine sebep olur.Bu sistemin verimini düşmesine sebep olur.Bu nedenlerden dolayı sert sular kullanılmadan önce nedenlerden dolayı sert sular kullanılmadan önce yumuşatılmalıdır.Yumuşatma yöntemleri suyun yumuşatılmalıdır.Yumuşatma yöntemleri suyun sertlik durumuna göre değişiklik sertlik durumuna göre değişiklik gösterir.Çünkü,sert sular genel olarak geçici gösterir.Çünkü,sert sular genel olarak geçici sertliğe sahip sular ve daimi sertliğe sahip sular sertliğe sahip sular ve daimi sertliğe sahip sular olmak üzere iki ana grupta toplanır. Geçici olmak üzere iki ana grupta toplanır. Geçici sertliğe sahip sular : İçerisinde Ca++ ve Mg++ sertliğe sahip sular : İçerisinde Ca++ ve Mg++ iyonlarını, bikarbonat (HCO3) tuzlarını bulunduran iyonlarını, bikarbonat (HCO3) tuzlarını bulunduran sulara denir. Daimi sertliğe sahip sular : Suda sulara denir. Daimi sertliğe sahip sular : Suda çözünmüş CaCl2 veya CaSO4 tuzları var ise bu çözünmüş CaCl2 veya CaSO4 tuzları var ise bu tür sulara daimi sertliğe sahip sular denir.tür sulara daimi sertliğe sahip sular denir.

SERT SULARSERT SULAR

• Su kaynakları bulundukları ve geçtikleri bölgelerin jeomorfolojik Su kaynakları bulundukları ve geçtikleri bölgelerin jeomorfolojik özelliklerine göre,içerilerinde değişik iyonlar bulundurur.İçerisinde özelliklerine göre,içerilerinde değişik iyonlar bulundurur.İçerisinde kalsiyum,magnezyum ve demir iyonları bulunduran sular,sert su olarak kalsiyum,magnezyum ve demir iyonları bulunduran sular,sert su olarak tanımlanır.Sert suların iki önemli zararlı etkisi vardır.tanımlanır.Sert suların iki önemli zararlı etkisi vardır.Sert sularda bulunan kalsiyum,magnezyum ve demir iyonları,sabun ile Sert sularda bulunan kalsiyum,magnezyum ve demir iyonları,sabun ile birleşerek çökelek oluşturur ve sabunun köpürmesini birleşerek çökelek oluşturur ve sabunun köpürmesini engeller.Böylece,sabun temizleme işlemini yerine getiremez ve sabun israf engeller.Böylece,sabun temizleme işlemini yerine getiremez ve sabun israf olur.Isıtma ve soğutma sistemlerinde sert su kullanıldığında sistemin olur.Isıtma ve soğutma sistemlerinde sert su kullanıldığında sistemin borularında ve kazanlarında zamanla tortular oluşur.Bu tortular sistemin borularında ve kazanlarında zamanla tortular oluşur.Bu tortular sistemin yıpranmasına ve sistemin verimini düşmesine sebep olur.Bu nedenlerden yıpranmasına ve sistemin verimini düşmesine sebep olur.Bu nedenlerden dolayı sert sular kullanılmadan önce yumuşatılmalıdır.Yumuşatma dolayı sert sular kullanılmadan önce yumuşatılmalıdır.Yumuşatma yöntemleri suyun sertlik durumuna göre değişiklik gösterir.Çünkü,sert sular yöntemleri suyun sertlik durumuna göre değişiklik gösterir.Çünkü,sert sular genel olarak geçici sertliğe sahip sular ve daimi sertliğe sahip sular olmak genel olarak geçici sertliğe sahip sular ve daimi sertliğe sahip sular olmak üzere iki ana grupta toplanır. Geçici sertliğe sahip sular : İçerisinde Ca+üzere iki ana grupta toplanır. Geçici sertliğe sahip sular : İçerisinde Ca++ ve Mg++ iyonlarını, bikarbonat (HCO3) tuzlarını bulunduran sulara denir. + ve Mg++ iyonlarını, bikarbonat (HCO3) tuzlarını bulunduran sulara denir. Daimi sertliğe sahip sular : Suda çözünmüş CaCl2 veya CaSO4 tuzları var Daimi sertliğe sahip sular : Suda çözünmüş CaCl2 veya CaSO4 tuzları var ise bu tür sulara daimi sertliğe sahip sular denir.ise bu tür sulara daimi sertliğe sahip sular denir.

Sulardaki sertlik nasıl Sulardaki sertlik nasıl giderilir?giderilir?

Suda Bulunan Ca2+ ve Mg2+ iyonları suya sertlik verir. Eğer bu iyonlar çöktürülürse Suda Bulunan Ca2+ ve Mg2+ iyonları suya sertlik verir. Eğer bu iyonlar çöktürülürse yumuşak su elde edilebilir.yumuşak su elde edilebilir. 1. Suların kaynatılması ile yumuşak su elde edilebilir. 1. Suların kaynatılması ile yumuşak su elde edilebilir.

Su + Ca2+ +CO32- + ısı CaCO3(kalsiyum karbonat tuzu dibe çöker) + Su Su + Ca2+ +CO32- + ısı CaCO3(kalsiyum karbonat tuzu dibe çöker) + Su (yumuşatılmış su)(yumuşatılmış su)

2. Reçine kullanılmasıdır. Ca2+ ve Mg2+ iyonlarını sudan uzaklaştırmak için iyon 2. Reçine kullanılmasıdır. Ca2+ ve Mg2+ iyonlarını sudan uzaklaştırmak için iyon değiştirici reçineler kullanılır. Bu yöntemde su reçineden süzülür ve süzülme işlemi değiştirici reçineler kullanılır. Bu yöntemde su reçineden süzülür ve süzülme işlemi sırasında reçinelerde bulanan Na+ iyonları, Ca2+ ve Mg2+ ile yer değiştirir. Böylece sırasında reçinelerde bulanan Na+ iyonları, Ca2+ ve Mg2+ ile yer değiştirir. Böylece sular yumuşamış olur.sular yumuşamış olur.

Suyun içerisinde su molekülleri ve sertlik veren iyonlar dışında sağlığımızı tehdit Suyun içerisinde su molekülleri ve sertlik veren iyonlar dışında sağlığımızı tehdit eden mikroplar ve çeşitli kimyasal maddeler vardır. Fakat musluklardan akan su bize eden mikroplar ve çeşitli kimyasal maddeler vardır. Fakat musluklardan akan su bize gelene kadar bakterilerden ve kimyasal maddelerden arındırılır. Bu işlemlere gelene kadar bakterilerden ve kimyasal maddelerden arındırılır. Bu işlemlere dezenfeksiyon denir.dezenfeksiyon denir.

Klor; en eski, en ucuz ve en yaygın dezenfektan(mikrop öldürücü) dır.Klor kalıcı Klor; en eski, en ucuz ve en yaygın dezenfektan(mikrop öldürücü) dır.Klor kalıcı etkilere sahiptir. Suya karıştığında içindeki mikroplara etki ederek onları öldürür. etkilere sahiptir. Suya karıştığında içindeki mikroplara etki ederek onları öldürür. Ancak klorunda öldüremediği mikroorganizmalar vardır. Fakat klorun öldürdüğü Ancak klorunda öldüremediği mikroorganizmalar vardır. Fakat klorun öldürdüğü mikroorganizmalar, öldüremediklerinden daha fazla olduğu için oldukça başarılı bir mikroorganizmalar, öldüremediklerinden daha fazla olduğu için oldukça başarılı bir dezenfektan olarak kabul edilir.dezenfektan olarak kabul edilir.

KONU KAVRAMA TESTİKONU KAVRAMA TESTİ

1.I. K maddesi ele kayganlık veriyor 1.I. K maddesi ele kayganlık veriyor II. L maddesi çinkoya (Zn) etki ederek Hidrojen II. L maddesi çinkoya (Zn) etki ederek Hidrojen gazı açığa çıkarıyorgazı açığa çıkarıyor III. K ve L maddesi birleşerek M maddesini III. K ve L maddesi birleşerek M maddesini oluşturuyor oluşturuyor Buna göre K,L,M Aşağıdakilerden hangisidir? Buna göre K,L,M Aşağıdakilerden hangisidir? K K MM LL A) A) baz asit tuzbaz asit tuz B) B) tuz baz asittuz baz asit C) C) asit baz tuzasit baz tuz D)D)baz tuz asit baz tuz asit

2. Aşağıdakilerden hangisi asit-baz 2. Aşağıdakilerden hangisi asit-baz reaksiyonuna örnek olabilir?reaksiyonuna örnek olabilir?

A) A) HCl + KOH → KCl + H2OHCl + KOH → KCl + H2OB) B) 2HCl + Ca → CaCl2 + H22HCl + Ca → CaCl2 + H2C) C) CO + ½ O2 → CO2CO + ½ O2 → CO2D) D) NaOH → Na+ + OH-NaOH → Na+ + OH-

3.Aşağıdakilerden hangisi asit ve baz çözeltilerinin 3.Aşağıdakilerden hangisi asit ve baz çözeltilerinin ortak özelliğidir?ortak özelliğidir?1-Acımsı olma 1-Acımsı olma 2-Elektrik akımını iletme2-Elektrik akımını iletme3-Turnusol kağıdına etki etme 3-Turnusol kağıdına etki etme A)A)yalnız 1yalnız 1

B)B)yalnız 2 yalnız 2 C)C)1 ve 31 ve 3 D)D)2 ve 32 ve 3

4.Kimyasal tepkimeler için 4.Kimyasal tepkimeler için aşağıdakilerden hangisi yanlıştır?aşağıdakilerden hangisi yanlıştır?A) A) Atomların sayısı korunur. Atomların sayısı korunur. B) B) Kütle korunur Kütle korunur C) C) Moleküllerin sayısı korunur.Moleküllerin sayısı korunur.D) D) Atom türü korunur.Atom türü korunur.

5.C2HXO2 +3O2 2CO2 + 4H2O denkleminde 5.C2HXO2 +3O2 2CO2 + 4H2O denkleminde bulunan C2HXO2 bileşiğindeki x ‘in değeri bulunan C2HXO2 bileşiğindeki x ‘in değeri aşağıdakilerden hangisidir?aşağıdakilerden hangisidir?

A)A)2 2 B)B)4 4 C)C)6 6 D) D) 88

6. Aşağıdaki Bileşiklerin hangisinde 6. Aşağıdaki Bileşiklerin hangisinde apolar kovalent bağ vardır?apolar kovalent bağ vardır?A) A) CH4 CH4

B) B) NH3NH3

C) C) O2 O2

D) D) MgCl2 MgCl2

7) C + O2 ----> CO2 + ısı tepkimesi 7) C + O2 ----> CO2 + ısı tepkimesi nasıl bir tepkimedir?nasıl bir tepkimedir?

A)A)Endotermik, sentez tepkimesiEndotermik, sentez tepkimesiB)B)Ekzotermik, analiz tepkimesiEkzotermik, analiz tepkimesiC)C)Endotermik, analiz tepkimesiEndotermik, analiz tepkimesiD)D)Ekzotermik, sentez tepkimesiEkzotermik, sentez tepkimesi

8. A+ B C denklemindeki maddeler için,8. A+ B C denklemindeki maddeler için,Aşağıdakilerden hangisi kesinlikle Aşağıdakilerden hangisi kesinlikle doğrudur?doğrudur?

A) A bileşiktirA) A bileşiktir

B) B elementtirB) B elementtir

C) C elementtirC) C elementtir

D) C bileşiktiRD) C bileşiktiR

9)Aşağıdakilerden hangileri arasında 9)Aşağıdakilerden hangileri arasında kovalent bağ bulunur?kovalent bağ bulunur?A )F2O3 A )F2O3

B) F2 B) F2 C)NaCl C)NaCl

D) K2SD) K2S

10)Aşağıdakilerden hangisi yanlıştır?10)Aşağıdakilerden hangisi yanlıştır?A)Her yanma ekzotermik A)Her yanma ekzotermik reaksiyondur reaksiyondur B)Karbondioksit gazı yangın söndürürB)Karbondioksit gazı yangın söndürürC)Yanma maddenin oksijenle C)Yanma maddenin oksijenle birleşmesidir birleşmesidir D)Ekzotermik reaksiyonların tümü D)Ekzotermik reaksiyonların tümü yanmadır yanmadır

TEBRİKLERTEBRİKLER

SORUYA GERİ DÖN…SORUYA GERİ DÖN…

YANLIŞ CEVAP YANLIŞ CEVAP




YANLIŞ CEVAPYANLIŞ CEVAP




















YANLIŞ CEVAP YANLIŞ CEVAP














Documents

Selma slayyyt!!!