SEJARAH TINGKATAN 1

BAB 9

WARISAN KESULTANAN

MELAYU

BAB 9 :WarisanBAB 9 :Warisan Kesultanan Kesultanan MelayuMelayu

WARISAN KESULTANAN

MELAKA

Sistem PemerintahanDan Pentadbiran

SistemPerundangan

Kegiatan Ekonomi

Sosiobudaya

9.1 Sistem Pemerintahan dan 9.1 Sistem Pemerintahan dan PentadbiranPentadbiran

9.1.1: Sistem pemerintahan

dan Pentadbiran

Negeri-negeri Melayu

9.1.2: Sistem Pemerintahan

dan Pentadbiran

Negeri Sembilan

SULTAN

PembesarPeringkat Negeri

Pembesar Peringkat Daerah dan

Jajahan

Penghulu Peringkat Kampung

Sistem Pemerintahan dan Pentadbiran

a) Sultan-Pemerintah tertinggi-Berkuasa mutlak-Mempunyai daulat-Ada keistimewaannya yang tersendiri

1.Penggunaan bahasa istana

2.Penggunaan warna3.Cop mohor diraja4.Alat muzik tradisional5.Penggunaan alat-alat kebesaran

-Penderhaka akan mendapat

tulah

b) Pembesar Peringkat Negeri / Daerah -Menjaga & mengekalkan keamanan -Memungut cukai -Menyerah hasil/cukai kepada sultan -Menyediakan tenaga buruh -Membekalkan tenaga tentera -Mempertahankan kedaulatan negeri -Menghadap sultan dan melaksanakan istiadat menjunjung duli

c) Pentadbiran Peringkat Kampung i- Ketua Kampung ialah penghulu @ penggawa Tugasnya: - orang perantaraan di antara pembesar daerah dan rakyat

- tidak bergaji, hasil cukai dari orang kampung sebagai sumber pendapatan. ii- Peranan Ketua Kampung i. Memungut cukai ii. Membekalkan tenaga tentera iii.Mendapat tenaga buruh untuk sultan iv.Memastikan seluruh rakyat di kampungnya taat setia kepada sultan

sambungan…..

Golongan Golongan AgamaAgama

- cerdik pandai - cerdik pandai IslamIslam

- Penasihat sultan, - Penasihat sultan, kadi,kadi,

mufti dan mufti dan pembesar.pembesar.

- - Berdakwah,mengBerdakwah,mengajar agama, ajar agama, berkarya.berkarya.

- imam, khatib, bilal - imam, khatib, bilal dan juru nikahdan juru nikah

Golongan MagisGolongan Magis

-Pawang dan bomohPawang dan bomoh-Mempunyai kuasa Mempunyai kuasa magismagis-Boleh Boleh menyembuhkan menyembuhkan penyakitpenyakit- Berpengetahuan - Berpengetahuan dalam dalam bidang perubatanbidang perubatan

Golongan yang penting di kampung

Rajaatau Sultan

-Lambang kedaulatan-Memiliki kesempurnaan, kebolehan dan keistimewaaan1.

Sultan atau raja perlu memiliki ciri-ciri di atas kerana

A Dihormati rakyat B Dipuja oleh rakyat C Disanjung oleh rakyat D Dikenang oleh rakyat

Latihan Pengukuhan

c

2. Yang manakah antara berikut merupakan alat kebesaran diraja I keris II tombak III pedang IV lembing A I dan II B II dan III C II dan IV D I dan IV

D

Sambungan……

3. Di antara berikut yang manakah merupakan tugas seorang

pembesar dalam sistem pentadbiran masyarakat Melayu tradisional

I menjaga dan mentadbir kawasan jajahanII memastikan setiap rakyat taat setia kepada sultanIII menyediakan tenaga kerja untuk sultanIV memungut cukai di kawasan jagaan masing-masingA I, II, dan IIIB I, II dan IVC I, III dan IVD II, III dan IV

c

Sila klik

Sistem Pemerintahan dan Pentadbiran Negeri Sembilan

Yamtuan Besar

Undang

Lembaga

Buapak

Yamtuan Besar

-Pemerintah tertinggi di Negeri Sembilan-Yang Dipertuan Besar-Ketua Negeri

Undang

- Ketua Luak / Luhak- Tugas utama memilih Yamtuan Besar- Ada 4 orang Luak (Sg. Ujong, Rembau, Jelebu, dan Johol)

LEMBAGA

-Ketua suku-Peranannya i. memilih undang ii.menjaga keamanan dan keselamataniii.Menyelesaikan pertelingkahan antara sukuiv.Menguruskan pembahagian harta pusakav. Orang perantara antara anggota sukunya dengan Undang

Buapak

-Ketua perut-Setiap anggota perut adalah anak buah-menjadi tempat rujukan soal yang berkaitan dengan adat dan hukum

Cara Pemilihan Pemimpin

Yamtuan Besar

Undang

Lembaga

Buapak

Anak buah

Alat-alat Kebesaran Diraja Negeri Sembilan

Lambang kekuasaan dan pengesahan Yang Dipertuan Besar

16 kaki payung kuning16 kaki payung kuning16 bilah pedang16 bilah pedang16 bilah keris panjang16 bilah keris panjang16 batang tombak benderang16 batang tombak benderang8 buah tepak sirih8 buah tepak sirih8 buah tempat abu8 buah tempat abu8 batang tiang lilin8 batang tiang lilin4 tunggul (panji-panji) berwarna kuning4 tunggul (panji-panji) berwarna kuning2 tunggul (panji-panji) berwarna merah2 tunggul (panji-panji) berwarna merah2 tunggul (panji-panji) yang berwarna 2 tunggul (panji-panji) yang berwarna hitamhitam

1. Siapakah yang menjadikan pemerintahan tertinggi di Negeri Sembilan A Raja

B BuapakC Pembesa

D Yamtuan Besar

Latihan Pengukuhan

2. ‘Lembaga’ antara struktur dalam pentadbiran di Negeri Sembilan. Antara berikut yang manakah tugas ‘Lembaga’? I memilih Undang II menjaga keamanan III mengetuai pentadbiran IV menyelesaikan masalah antara suku A I, II dan III B I, II dan IV C I, III dan IV D II, III dan IV

D

B

9.2: Sistem 9.2: Sistem Perundangan Perundangan

Kerajaan MelayuKerajaan MelayuSistem perundangan Sistem perundangan

berasaskan undang-undang berasaskan undang-undang adat dan undang-undang adat dan undang-undang

bertulisbertulis

Sistem Perundangan

Undang-undang AdatAdat Temenggung

Adat Perpatih

Undang-undang BertulisHukum Kanun MelakaUndang-undang Laut MelakaUndang-undang PahangUndang-undang 99 PerakUndang-undang Kedah

Undang-undang AdatUndang-undang Adat• Undang-undang adat ialah peraturan Undang-undang adat ialah peraturan

yang berlandaskan amalan yang berlandaskan amalan kebiasaan dan dihafal turun-temurunkebiasaan dan dihafal turun-temurun

• Dua jenis undang-undang iaitu Adat Dua jenis undang-undang iaitu Adat Perpatih dan TemenggungPerpatih dan Temenggung

AspekAspek Adat Adat PerpatihPerpatih

Adat Adat TemenggunTemenggungg

Tempat Tempat asalasal

Pagar Pagar RuyongRuyong

PalembangPalembang

AmalanAmalan Negeri Negeri Sembilan Sembilan dan dan NaningNaning

Semua Semua negeri negeri Tanah Tanah Melayu Melayu kecuali N.9 kecuali N.9 dan Naningdan Naning

Corak Corak PemerintahPemerintahanan

Unsur Unsur demokrademokrasisi

Bercorak Bercorak autokratikautokratik

Jurai keturunanJurai keturunan Mengikut Mengikut sebelah ibusebelah ibu

Mengikut Mengikut sebelah bapasebelah bapa

PerkahwinanPerkahwinan Sesama suku Sesama suku dilarangdilarang

Mengikut Mengikut hukum syarakhukum syarak

Pembahagian Pembahagian harta pusakaharta pusaka

Mengutamakan Mengutamakan anak anak perempuanperempuan

Mengutamakan Mengutamakan anak lelekianak leleki

Tujuan Tujuan hukumanhukuman

Memberi Memberi pemulihanpemulihan

Memberi Memberi pengajaranpengajaran

Undang-undang BertulisUndang-undang Bertulis

• Undang-undang bertulis merupakan Undang-undang bertulis merupakan himpunan peraturan, larangan, dan himpunan peraturan, larangan, dan adat istiadat dalam bentuk bertulisadat istiadat dalam bentuk bertulis

• Negeri Johor. Perak dan Pahang Negeri Johor. Perak dan Pahang mempunyai undang-undang yg hampir mempunyai undang-undang yg hampir sama dengan Melaka kerana negeri-sama dengan Melaka kerana negeri-negeri tersebut merupakan jajahan negeri tersebut merupakan jajahan takluk Kesultanan Melayu Melakatakluk Kesultanan Melayu Melaka

Undang-undang tersebut Undang-undang tersebut ialahialah• Hukum Kanun MelakaHukum Kanun Melaka• Undang-undang Laut MelakaUndang-undang Laut Melaka• Undang-undang PahangUndang-undang Pahang• Undang-undang KedahUndang-undang Kedah• Undang-undang PerakUndang-undang Perak

1. Bagaimanakah undang-undang adat dikekalkan?A Ditulis dan dibukukanB Dihafal secara lisanC Diajar secara tulisanD Diamanahkan kepada orang tertentu

Soalan Pengukuhan

C

2. Antara berikut yang manakah tergolong sebagai

undang- undang adat?I Adat perpatihII Adat MelayuIII Adat tradisional

IVAdat temenggungA I dan IIB II dan IIIC III dan IVD I dan IV

3. Apakah unsur yang terkandung dalam hukuman dan undang- undang yang digubal oleh kerajaan Melayu?

I NasihatII PengajaranIII PencegahanIV HukumanA I, II dan IIIB I, II dan IVC I, III dan IVD II, III dan IV

Klik

A

PertanianPerikananKraf TanganPerlombongnSistem percukaianSitem SerahSistem KerahPerdaganganTimbangan, sukatan, dan ukuranPengangkutan

1.1. Jenis tanaman sebagai sumber makanan yang penting sepertiJenis tanaman sebagai sumber makanan yang penting sepertia)a) Padi SawahPadi Sawahb)b) Padi humaPadi humac)c) Sayur-sayuranSayur-sayurand)d) Buah-buahanBuah-buahane)e) UbiUbi

2.2. Kawasan utama pertanian lebih tertumpu di kawasan Kawasan utama pertanian lebih tertumpu di kawasan berhampiran sungai keranaberhampiran sungai kerana

a)a) Tanahnya suburTanahnya suburb)b) Mudah mendapatkan sumber air. ( Terusan Wan Mat Saman)Mudah mendapatkan sumber air. ( Terusan Wan Mat Saman)

3.3. Antara kawasan utama penanaman padi ialah Antara kawasan utama penanaman padi ialah a)a) Delta Sungai KedahDelta Sungai Kedahb)b) Delta Sungai KelantanDelta Sungai Kelantan

Ubi

Buah-buahan Sayur-sayuran

Padi Huma

Padi Sawah

Jenis Tanaman

Kawasan padi

Delta Delta Sungai KedahSungai Kedah DeltaDelta

Sugai KelantanSugai Kelantan

Mengemburkan Mengemburkan tanah dengan tanah dengan cepatcepat

Menanam anak Menanam anak padipadi

Menuai padiMenuai padi

Peralatan PertanianPeralatan Pertanian

Membajak tanahMembajak tanah

Menuai padiMenuai padi

Memukul padi Memukul padi bagi bagi memisahkan memisahkan bijirin daripada bijirin daripada tangkainyatangkainya

PerikananPerikanan

1. Peralatan Traditional

Serkap

Bubu

Tangguk

Tanggul

ContohAlatan

MenangkapIkan

2.2. Penggunaan Peralatan ini menunjukkan masyarakat Melayu mempunyai kemahiran menangkap ikan.Penggunaan Peralatan ini menunjukkan masyarakat Melayu mempunyai kemahiran menangkap ikan.

3.3. Hasil tangkapan akan diperdagangkan kerana mendapat permintaan yang tinggiHasil tangkapan akan diperdagangkan kerana mendapat permintaan yang tinggi

4. Lebihan tangkapan pula akan dibuatIkan kering

Belacan Budu

Keropok

Masyarakat Melayu mahir dalam

Menenun songket

Membuat senjata (Keris)

Barangan perhiasan daripada emas dan

perak

BahanBahan NegeriNegeri Kawasan PerlombonganKawasan PerlombonganBijih timahBijih timah PerakPerak Lembah Kinta, Larut, Lembah Kinta, Larut,

Dinding, dan BeruasDinding, dan BeruasSelangorSelangor Sungai Bernam, Sungai Sungai Bernam, Sungai

Selangor, dan Sungai KlangSelangor, dan Sungai Klang

Negeri Negeri SembilanSembilan

Sungai Linggi, dan Sungai Sungai Linggi, dan Sungai Ujong.Ujong.

1. Hasil perlombongan yang terdapat di Tanah Melayu ialah seperti Bijih timah dan emas.

2. Kawasan utama perlombongan bijih timah adalah seperti berikut :-

Melampan

Mendulang

Lombong Siam

3. Kemahiran melombong Bijih timah yang digunakan oleh masyarakat Melayu tradisional

Cukai dikenakanKe atas

Hasil pertanian (beras)

Hasil perlombongn (bijih timah)

Hasil perdagangan(ikan kering)

Hasil hutan(getah perca,dan

Rotan)

2. Cukai merupakan sumber pendapatan pemerintah

3. Sungai merupakan jalan perhubungan dan pengangkutan utama serta tempat kegiatan memungut cukai

4. Cukai juga melambangkan kekuasaan seseorang pembesar di kawasannya.

Jenis cukaiJenis cukai HuraianHuraiana) Cukai bebas kualaa) Cukai bebas kuala Cukai yang dipungut di Cukai yang dipungut di

kuala sungaikuala sungaib) Cukai labuh batub) Cukai labuh batu Cukai yang dipungut di Cukai yang dipungut di

tempat-tempat tertentu tempat-tempat tertentu di sepanjang sungai.di sepanjang sungai.

c) Cukai perdaganganc) Cukai perdagangan Cukai ke atas rakyat Cukai ke atas rakyat yang digunakan untuk yang digunakan untuk membuat bunga membuat bunga emas(ufti)emas(ufti)

d) Cukai tanamand) Cukai tanaman Cukai yang dikenakan Cukai yang dikenakan jika tanaman jika tanaman mengeluarkan hasil mengeluarkan hasil yang banyak.yang banyak.

1.1. Rakyat menyerahkan sebahagian daripada Rakyat menyerahkan sebahagian daripada hasil tanaman kepada pemerintah hasil tanaman kepada pemerintah menyediakan tanah untuk rakyat.menyediakan tanah untuk rakyat.

2.2. Kadar dan nilai serahan bergantung pada Kadar dan nilai serahan bergantung pada hasil tanaman.hasil tanaman.

1.1. Pekerjaan yang dilakukan tanpa diberi Pekerjaan yang dilakukan tanpa diberi upah, contohnya membina upah, contohnya membina istana, istana, kubu, dan saliran.kubu, dan saliran.

2.2. Sistem ini melambangkan taat setia dan Sistem ini melambangkan taat setia dan pengorbanan rakyat terhadap pemerintah.pengorbanan rakyat terhadap pemerintah.

KegiatanKegiatanperdaganganperdagangan

Dilakukan secaraDilakukan secara

Berjual beliTukar barang

Pusat perdagangan

Pelabuhan Melaka

Pelabuhan Klang

Pelabuhan Johor Lama

Pelabuhan Kedah

Hasil tenunan

Bijih timah

Lada Hitam Beras

Gambir

Garam

Rempah

Barang-BarangDagangan

• Meramu Meramu – kegiatan mengumpul hasil hutan untuk – kegiatan mengumpul hasil hutan untuk tujuan perdagangantujuan perdagangan..

Madu lebah

Damar

Rotan

Kayu kayan

Hasil hutan

Sistem Matawang Sistem Matawang

Sistem Barter

(Pertukaran barang)

Siput Geweng dan Siput Gerus

Matawang logamEmas dan Perak

Abad ke 15 wamg logam Kaleng (Calains) digunakandi Melaka

Contoh-contoh Matawang

….. Lagi contoh matawang

Dacing dan Pikul

Emas

Perak

Rempah

Bijih Timah

Kaul, Cupak dan Gantang

Beras

Garam

Rempah

Kacang

Bijih Timah

Unit Relung ► Mengukur keluasan tanah

Jengka dan Hasta(Angota badan) ► Mengukur panjang dan pendek

Sesuatu benda.

Sepelaung, Setanah nasi,Sehari, Sepekerjaan

Dan Sepurnama ► Mengukur jarak antara kampung dengan kampung.

Jenis-Jenis Pengangkutan

Pengangkutan Air

Denai Penarikan

Pengangkutan Darat

Jalur

Pengangkutan Air

Kolek Sampan

Perahu

Denai Penarikan

Perahu ditarik untuk sampai ke sungai

Menghubungkan Pahang dan Melaka

Masa perjalanan disingkatkan

Gajah

Pengangkutan Darat

Kerbau

Lembu

1.

Kraftangan di atas diperbuat daripada daunI nipahII rotanIII pandanIV mengkuangA I, II dan IIIB I, II dan IVC I, III dan IVD II, III dan IV

Tikar Bakul Tudung saji

Soalan Pengukuhan

2. Mengapakah rakyat terpaksa memberi sebahagian daripada

hasil tanaman mereka kepada pemerintah? ASebagai tanda terima kasih kepada pemerintah BRasa hormat yang tinggi kepada pemerintah CMengekalkan tulah menimpa mereka DRakyat akan dihukum jika tidak memberi kepada

pemerintah

D

A Sambungan..

3. Ukuran panjang boleh dilakukan dengan kaedahI hastaII kepalIII jengkalIV pikulA I dan IIB I dan IIIC II dan IVD I dan IV

Klik

B

9.4: SOSIOBUDAYA

Gaya hidup golongan bangsawan Gaya hidup rakyat jelata

Gaya hidup golongan Gaya hidup golongan bangsawanbangsawan• Adat PertabalanAdat Pertabalan• Adat Menjunjung duliAdat Menjunjung duli• Muzik bangsawanMuzik bangsawan• Upacara menyambut utusanUpacara menyambut utusan• Tarian bangsawanTarian bangsawan• Pesta, pertunjukkan seni, sukan dan permainanPesta, pertunjukkan seni, sukan dan permainan• Pakaian raja Pakaian raja • Sastera bertulisSastera bertulis• Adat resamAdat resam

Gaya Hidup Rakyat JelataGaya Hidup Rakyat Jelata

• PermainanPermainan• Adat resamAdat resam• PendidikanPendidikan• Kesusasteraan dan PersuratanKesusasteraan dan Persuratan• Seni muzik, seni tari dan nyanyianSeni muzik, seni tari dan nyanyian

Aktiviti Sosiobudaya Aktiviti Sosiobudaya Masyarakat MelayuMasyarakat Melayu

Masa lapang Karya persuratan

Adat resam Kesenian rakyat

KESENIAN RAKYAT

Seni muzik

Seni mempertahankan diri

Seni suara

Seni tenun

Seni tekat

Seni tari

Seni ukir

SENI MUZIKSENI MUZIKHadrah dan ghazal Hadrah dan ghazal Alat muzik seperti gong, nafiri, Alat muzik seperti gong, nafiri,

kompang, rebana ubi dan serulingkompang, rebana ubi dan seruling

SENI TARISENI TARI• Tarian tradisional seperti joget, Tarian tradisional seperti joget,

inang,kuda kepang dan zapininang,kuda kepang dan zapin

SENI SUARASENI SUARA

Lagu yang terkenal ialah Lagu yang terkenal ialah Endoi atau dendang Siti FatimahEndoi atau dendang Siti FatimahUlit AnakUlit AnakDikir BaratDikir BaratNazamNazamNasyidNasyidMarhabanMarhabanQasidahQasidahHadrahHadrahRodatRodatGhazalGhazal

SENI UKIRSENI UKIRMahir mengukir tembaga, memahat, Mahir mengukir tembaga, memahat,

mengukir pintu dan membuat mengukir pintu dan membuat mimbar masjidmimbar masjid

Jenis ukiran bercorak ukiran timbul, Jenis ukiran bercorak ukiran timbul, terbenam dan tembusterbenam dan tembus

Tema ukiran berbentuk daun, bunga Tema ukiran berbentuk daun, bunga dan tulisan khat ayat Al-Qurandan tulisan khat ayat Al-Quran

SENI TENUNSENI TENUNoTerkenal di Terengganu, Kelantan Terkenal di Terengganu, Kelantan

dan Pahangdan Pahango Jenis tenunan ialah tenunan biasa, Jenis tenunan ialah tenunan biasa,

songket dan benang ikat celupsongket dan benang ikat celupoCorak tenunan berunsur tumbuhan, Corak tenunan berunsur tumbuhan,

bunga, binatang dan geometri bunga, binatang dan geometri

SENI TEKATSENI TEKATKraftangan yang popularKraftangan yang popularMenggunakan kain baldu sebagai Menggunakan kain baldu sebagai

dasar disulami dengan benang emasdasar disulami dengan benang emas

SENI MEMPERTAHANKAN DIRISENI MEMPERTAHANKAN DIRI

• Dapat mendisiplinkan dan Dapat mendisiplinkan dan membentuk ketahanan diri membentuk ketahanan diri seseorang untuk menghadapi musuhseseorang untuk menghadapi musuh

MASA LAPANGMASA LAPANG

Golongan Bangsawan Golongan Rakyat

Faedah

Golongan bangsawanGolongan bangsawanSemasa tidak menjalankan urusan Semasa tidak menjalankan urusan

pentadbiran negarapentadbiran negaraBermain separ raga, catur ,senjata, Bermain separ raga, catur ,senjata,

bersilat dan menunggang kudabersilat dan menunggang kudaMendengar hiburan dari tukang cerita, Mendengar hiburan dari tukang cerita,

penyair, penyanyi dan ahli muzikpenyair, penyanyi dan ahli muzikDipersembahkan dengan pelbagai Dipersembahkan dengan pelbagai

muzik dan tarianmuzik dan tarian

Golongan RakyatGolongan RakyatSemasa menunggu hasil atau Semasa menunggu hasil atau

selepasmenuai hasil sertapada waktu selepasmenuai hasil sertapada waktu petang atau malampetang atau malam

Bermain layang-layang, gasing, Bermain layang-layang, gasing, bersilat dan congkakbersilat dan congkak

Bercerita, bersyair dan berpantunBercerita, bersyair dan berpantun

FaedahFaedah Dapat memupuk persefahaman serta Dapat memupuk persefahaman serta

saling membantusaling membantu Mendapat hiburanMendapat hiburan Dapat menajamkan fikiran dan Dapat menajamkan fikiran dan

ingatan yang mengkehendaki daya ingatan yang mengkehendaki daya pemikiran yang pantaspemikiran yang pantas

Karya PersuratanKarya Persuratan

Lisan Tulisan

LisanLisan• Disampaikan melalui cerita oleh Disampaikan melalui cerita oleh

tukang cerita sambil bermain alat tukang cerita sambil bermain alat muzik gendang dan rebabmuzik gendang dan rebab

Jenis-Jenis Dan Contoh Cerita LisanJenis-Jenis Dan Contoh Cerita LisanCerita Asal UsulCerita Asal Usul •Cerita Asal Usul Tiga Buah Cerita Asal Usul Tiga Buah

GunungGunung•Cerita Asal Usul Bukit Marak di Cerita Asal Usul Bukit Marak di KelantanKelantan

Cerita BinatangCerita Binatang •Sang Kancil dan HarimauSang Kancil dan Harimau•Pelanduk dan BuayaPelanduk dan Buaya•Kura-kura dan ArnabKura-kura dan Arnab

Cerita JenakaCerita Jenaka •Cerita Pak Kaduk, Cerita Pak Kaduk, •Cerita Lebai MalangCerita Lebai Malang•Cerita Si LuncaiCerita Si Luncai

Cerita Penglipur Cerita Penglipur LaraLara

•Hikayat Malim DemanHikayat Malim Deman•Hikayat Raja MudaHikayat Raja Muda•Hikayat Anggun Cik TunggalHikayat Anggun Cik Tunggal

Cerita DongengCerita Dongeng •Puteri Saadong di KelantanPuteri Saadong di Kelantan•Tasik Dayang BuntingTasik Dayang Bunting•Cik Siti Wan KembangCik Siti Wan Kembang

TulisanTulisan

Misa MelayuMisa Melayu Sejarah MelayuSejarah MelayuTuhfat al- NafisTuhfat al- Nafis Nazam Kamzul UlaNazam Kamzul UlaKitab al-Darr al ManzumKitab al-Darr al Manzum Syair Sultan Ahmad Syair Sultan Ahmad TajiddinTajiddin

Tujuan sastera lisanTujuan sastera lisanHiburanHiburanMemberi nasihatMemberi nasihatMenambahkan ilmu pengetahuanMenambahkan ilmu pengetahuan

ADAT RESAM

Adat Berkhatan

Adat PerkahwinanMelayu

Adat Bercukur

ADAT RESAMADAT RESAM

• Amalan yang ditetapkan oleh Amalan yang ditetapkan oleh sesebuah masyarakat dan diwarisi sesebuah masyarakat dan diwarisi secara turun temurunsecara turun temurun

ADAT PERKAHWINAN MELAYUADAT PERKAHWINAN MELAYU

MerisikMerisikMeminangMeminangBertunangBertunangMenghantar belanjaMenghantar belanjaAkad nikahAkad nikahBersandingBersanding

ADAT BERCUKURADAT BERCUKUR

Mencukur rambut bayi selepas Mencukur rambut bayi selepas seminggu dilahirkan sebagai tanda seminggu dilahirkan sebagai tanda kesyukurankesyukuran

Diadakan bacaan berzanji dan Diadakan bacaan berzanji dan marhabanmarhaban

Tahlil dan doa selamat dibaca pada Tahlil dan doa selamat dibaca pada akhir upacaraakhir upacara

ADAT BERKHATANADAT BERKHATAN• Bagi kanak-kanak lelaki yang sudah Bagi kanak-kanak lelaki yang sudah

baligh atau cukup umurbaligh atau cukup umur• Dilakukan secara beramai-ramaiDilakukan secara beramai-ramai• Sebelum upacara kanak-kanak lelaki Sebelum upacara kanak-kanak lelaki

akan dimandikan dan diarak akan dimandikan dan diarak mengelilingi kampungmengelilingi kampung

• Dikhatankan oleh Tok MudinDikhatankan oleh Tok Mudin

Pendidikan Masyarakat Pendidikan Masyarakat MelayuMelayu

Pendidikan Tidak Formal (Tidak RasmiPendidikan Formal

Pendidikan Tidak FormalPendidikan Tidak Formal

•Perkara yang dipelajariPerkara yang dipelajariAdab sopan Adab sopan Adat IstiadatAdat IstiadatPantang larangPantang larangKemahiran pertukangan dan ilmu perubatan Kemahiran pertukangan dan ilmu perubatan

tradisionaltradisional Belajar melaluiBelajar melaluiIbubapa dan orang dewasa yang berpengalamanIbubapa dan orang dewasa yang berpengalamanPemerhatian Pemerhatian Melalui cerita lisan, pantun, peribahasa dan teka tekiMelalui cerita lisan, pantun, peribahasa dan teka teki

Pendidikan FormalPendidikan Formal• Berkembang selepas kedatangan agama IslamBerkembang selepas kedatangan agama Islam• Perkara yang dipelajariPerkara yang dipelajari Kitab muqaddam dan Al-QuranKitab muqaddam dan Al-Quran Fardhu ain , rukun Islam dan rukun ImanFardhu ain , rukun Islam dan rukun Iman Mengira, menulis jawi dan tajwidMengira, menulis jawi dan tajwid Aktiviti dijalankan di:Aktiviti dijalankan di: IstanaIstana Surau, masjid dan madrasahSurau, masjid dan madrasah PondokPondok Rumah guru agamaRumah guru agama

Tujuan Tujuan Seseorang individu boleh berdikari Seseorang individu boleh berdikari

tanpa mengharapkan bantuan orang tanpa mengharapkan bantuan orang lainlain

Melahirkan individu berakhlak mulia, Melahirkan individu berakhlak mulia, bersopan, bertatasusila dan bersopan, bertatasusila dan berhemah tinggiberhemah tinggi

Soalan Latihan

1. Antara yang tergolong dalam kumpulan pemerintah ialah

I ulamaII pendekarIII pembesarIV pedagangA I, II dan IIIB I, II dan IV

C I, III dan IVD II, III dan IV

A

Sambungan……

2. Siapakah yang menjadi pakar rujuk sultan dan masyarakat dalam hal-hal kesusasteraan, kesenian dan kebudayaan?

A KadiB ImamC UlamaD Pendeta

D

3. Rumah orang Melayu di Johor mendapat pengaruh reka

bentuk dari A Siam B Bugis C Acheh D Belanda

D

Klik

Sekian Terima kasihSelamat Maju Jaya