SEJARAH 21/2KERJA KURSUS

Nama Calon : …………………………………………………

Tingkatan : …………………………………………………

Nombor Kad Pengenalan : …………………………………………………

Angka Giliran : …………………………………………………

Nama dan Alamat Sekolah : …………………………………………………

Tajuk Kerja Kursus : BANGUNAN BERSEJARAH DI NEGARA KITA: BANGUNAN SULTAN ABDUL SAMAD

Nama Guru : …………………………………………………

Skor:

Elemen Markah

Elemen 1 Mengumpul fakta

sejarah

Elemen 2 Merekod fakta sejarah

Elemen 3 Penerapan unsur

patriotisme

Jumlah Markah

Kod

Tahap Pencapaian

………………. ………………………….Tarikh Tandatangan Guru Penilai

MAJALAH

INTERNET

ENSIKLOPEDI

A

SURAT

KHABAR

BUKUILMIAH

ELEMEN 2

TAJUK : BANGUNAN BERSEJARAH DI NEGARA KITA: BANGUNAN SULTAN ABDUL SAMAD

Senarai Semak

Bil Perkara Tandakan ( / )

i Tajuk Kajian

ii Senarai Kandungan

iii Penghargaan

iv Objektif Kajian

v Kaedah Kajian

vi Hasil Kajian

vii Rumusan

viii Lampiran

ix Rujukan

Markah

..……………………….(xxxxxxxxxx)

TAJUK KAJIAN

Bangunan Bersejarah DiBangunan Bersejarah Di

Negara Kita:Negara Kita:

Bangunan Sultan AbdulBangunan Sultan Abdul

SamadSamad

SENARAI KANDUNGAN

BIL TAJUK MUKA SURAT

1 ELEMEN 1

2 TAJUK KAJIAN

3 SENARAI KANDUNGAN

4 PENGHARGAAN

5 OBJEKTIF KAJIAN

6 KAEDAH KAJIAN

7 HASIL KAJIAN1. Nama Bangunan

2. Latar Belakang

3. Keistimewaan Bangunan

8 RUMUSAN

9 LAMPIRAN

10 RUJUKAN

11 ELEMEN 3

PENGHARGAAN

Kesempatan in, saya ingin merakamkan setinggi-tinggi penghargaan kepada Puan

Pengetua SMK Taman Klang Utama iaitu Puan Hajah Zaleha Bt Hashim kerana memberi

kerjasama dan kebenaran untuk menjalankan kerja kursus sejarah.

Ribuan terima kasih juga diucapkan kepada guru Sejarah iaitu Puan Ong Sian Hui di atas

tunjuk ajar, nasihat, dorongan dan bantuan beliau kepada saya untuk menyiapkan kajian ini

ketika saya menghadapi rintangan yang melanda.

Tidak melupakan juga kepada kedua ibu bapa saya yang telah banyk membantu dari segi

sokongan moral mahupun kewangan. Segala pengorbanan mereka amat saya hargai dan

kenangai. Seutus ingatan berpanjangan buat mereka.

Akhir sekali, saya juga ingin mengucapkan jutaan terima kasih kepada rakan-rakan

seperjuangan di atas nasihat dan kerjasama di dalam menjayakan kajian ini. Segala kerjasama,

dorongan dan nasihat daripada semua pihak yang terlibat dalam menjayakan kerja kursus sejarah

ini amat dihargai. Saya juga ingin memohon kemaafan sekiranya terdapat sebarang kesilapan

semasa menjalankan kajian ini.

Pisang emas di atas para,

Sudah masak boleh dimakan.

Budi baik jangan dilupa,

Jutaan Terima Kasih diungkapkan.

OBJEKTIF KAJIAN

Objektif kajian ini ialah:-

1. Dapat mengetahui lebih mendalam mengenai bangunan bersejarah yang dipilih.

2. Mengambil iktibar dan memupuk semangat patriotisme daripada catatan sejarah

bangunan yang dipilih.

3. Melahirkan rasa sayang dan bangga kepada negara Malaysia yang mempunyai pelbagai

sejarah disebalik sesebuah bangunan yang dipilih.

4. Mengkaji keindahan seni bina bangunan bersejarah yang unik.

KAEDAH KAJIANSemasa saya menjalankan kajian ini,saya telah menggunakan beberapa kaedah untuk

mendapatkan maklumat.Kaedah-kaedah tersebut adalah seperti berikut:

TEMUBUAL

Kaedah yang saya jalankan dalam menyiapkan kerja kursus ini antaranya ialah dengan

menggunakan kaedah lisan iaitu melalui temubual dengan orang sumber saya yang

sememangnya pakar tentang Bangunan Sultan Abdul Samad ini. Beliau banyak memberi

maklumat tentang Bangunan Sultan Abdul Samad.Walaupun kaedah ini ada negatifnya, saya

mendapat pelbagai perkara yang saya dapat masukkan ke dalam kerja kursus ini.

ANALISIS DOKUMEN

Saya membuat rujukan berdasarkan buku-buku ilmiah dan dengan melayari laman

web.Dengan maklumat yang diperoleh saya menganalisis dan mengambil maklumat yang

berkaitan dengan kajian saya.

PENYELIDIKAN PERPUSTAKAAN

Saya telah merujuk dan menganalis maklumat dari buku-buku ilmiah,dan majalah yang

berkaitan di perpustakaan berhampiran bagi mendapatkan maklumat mengenai bangunan yang

telah saya pilih.

MELAYARI LAMAN WEB

Akhir kaedah yang saya gunakan ialah dengan melayari laman web untuk menambahkan

lagi maklumat tentang bangunan ini. Banyak laman web yang telah saya layari tetapi hanya

beberapa laman web saja yang mempunyai maklumat yang sah. Laman web tersebut saya

muatkan dalam rujukan.

HASIL KAJIAN

1.0 PENGELANAN

Bagunan bersejarah di Malaysia yang dikaji oleh saya ialah Bagunan Sultan Abdul

Samad. Bangunan Sultan Abdul Samad merupakan salah satu warisan peninggalan sejarah yang

penting di negara kita. Bangunan ini mempunyai keistimewaan tersediri dari aspek sejarah dan

senibinanya. Hal ini menjadikan Bangunan Sultan Abdul Samad dibawah hak milik Kementirian

Kebudayaan, Kesenian dan Warisan Kerajaan Persekutuan. Bangunan Sultan Abdul Samad juga

merupakan monument penting yang pernah menjadi tarikan pelancongan di Malaysia.

2.0 NAMA BANGUNAN

Bangunan Sultan Abdul Samad juga dikenali sebagai Banguan Baru Kerajaan (“The New

Govermen Offices”). Kebudian, ia dikenali dengan nama Skreteriat Persekutuan (“Federal

Secretariat”) diguna bersama dengan kerajaan negeri Selangor sebelum berpindah ke Shah Alam

pada tahun 1974. Akhirnya, nama Bangunan Sultan Abdul Samad diambil sempena nama Sultan

Negeri Selangor iaitu Sultan Abdul Samad (1857-1898) pada masa itu. Hal ini, badi

memperingati jasa dan sumbangan Beliau dalam emakmurkan negeri Selangor.

3.0 LATAR BELAKANG

Bangunan Sultan Abdul Samad mempunyai latar belakang sejarah yang tersendiri dari

pelbagai aspek dari awal pembinaanya sehingga siap dibina sepenuhnya. Peristiwa penting

negara juga berlakunya di bangunan ini.

Sejarah penubuhannya bermula pada tahun 1893 apabila kerajaan British di Selangor atas

cadangan Sir William Maxwell, Residen Selangor (1889-1892), telah merancang usaha untuk

mendirikan sebuah bangunan kerajaan sebagai pusat pentadbirannya. Sebuah kawasan seluas

1035 hektar telah dipilih untuk pembinaanya.

Bangunan Sultan Abdul Samad juga merupakan salah satu bangunan yang terawal dibina

Di Malaysia. Pembinaan Bangunan ini adalah kemuncak pembangunan yang didirikan di Kuala

Lumpur pada akhir abad ke 19 malah berupa kejayaan program Bangunan Terseragam (“Massive

Building Programme”), dibawah pengendalian Maxwell/Spooner senagai perancang dan akitek

Bangunan Kerajaan di Kuala Lumpur ketika itu.

Antara pegawai-pegawai yang bertanggungjawab terdiri dari Arthui Charles Alfred

Noeman selaku Akitek Kerajaan, Charles Edwin Spooner selaku Jurutera Negeri dan Pengarah

PWD, R.A.J. Bidwell dan A.B. Hubback yang menyediakan pelan, dan lukisan untuk membina

Bangunan Sultan Abdul Samad.

Pada tahun 1894, Bangunan Abdul Samad telah mula dibina dan siap dibina sepenuhnya

pada April 1897. Pembinaan bangunan ini, mengamil masa selama dua tahun tujuh bulan selepas

perletakkan batu asas yang dilakukan oleh H.E. Sir Charles B.H Mitchell K.C.M.G (Gabenor

Negeri-negeri Selat) pada ^hb Oktober 1894.

Kedudukan lokasinya yang terletak pada satu tapak di antara pertemuan Sungai Kelang

dan Sungai Gombak begitu terkenal kerana merupakan satu tapak yang stratergic, iaitu ditengah-

tengah pusat bandar Kuala Lumpur. Kawasan tersebut meliputi keluasan 10,200 meter persegi

dan dibahagikan belakangnya terdapat Jalan Belanda yang kini dikenai sebagai Jalan Mahkamah

Persekutuan. Bangunan Sultan Abdul Samad ini juga dikatakan strategic kerana terletak

berhampiran dengan Dataran Merdeka, Kelab Diraja Selangor dan Masjid Jamek yang

kesemuanya terletak berhampiran Sungai Gombak.

Tujuan pembinaan awal adalah sebagai Bangunan Kerajaan Baru untuk menempatkan

semua Jabatan Pentadbiran Negeri-Negeri Melayu Bersekutu (F.M.S.) di bawah satu Bangunan

pentadbiran berpusat; menempatkan Sekreatariat Kerajaan (G.S.O.); bilik mesyuarat Majlis

Negeri (Council Chamber), Pejabat Pos, Lembaga Kebersihan (Sanitary Board), Pejabat

Kehakiman (Judical Commissioner), Public Works Department ( PWD), Audit dan

Perbendaharaan, Pejabat Tanah, Jabatan Galian dan Pejabat Daerah Jabatan Kerja Raya (P.W.D.

District Office).

Kos binaan setelah siap April 1897 berjumlah $152,824 (anggaran awal ($152,000).

Bangunan ini dirasmikan oleh Sir Frannk Swettenham K.C.M.G. (Residen Jeneral) pada 4hb.

April 1897. Bangunan Sultan Abdul Samad merupakan tempat di mana bendera Union Jack telah

diturunkan pada 31 Ogos 1957 dan Jalur Gemilang dikibarkan. Peristiwa ini menunjukkan satu

tanda berlalulah satu era dan lahirlah satu masyarakat yang merdeka.

4.0 KEISTIMEWAAN BANGUNAN

Bangunan Sultan Abdul Samad merupakan bangunan warisan yang mempunyai senibina

yang menarik dan unik. Rekabentuk pelan bangunan ini dibuat oleh arkitek dari British bernama

A.C. Norman (yang bekerja di Jabatan Kerja Raya di Kuala Lumpur) dan dibantu oleh seorang

jurutera juga berasal dari British, iaitu C.E. Spooner. Antara factor menarik disebalik sejarah

pembinaan Bangunan Awam Kerajaan yang pertama di bawah pentadbiran Kerajaan Negeri-

Negeri Melayu Bersekutu (F.M.S.) ini melibatkan penubuhan sebuah kilang bertempat di

Brickfield bagi membekalkan bahan binaan seperti 4 juta batu bata, 2,500 tong simen, 18,000

pikul kapur, 5,000 Ib tembaga, 50 tan besi keluli dan 30,000 kaki padu kayu.

Senibina Bangunan Sultan Abdul Samad ini sangat unik dan merupakan diantara

bangunan yang tersohor pada ketika itu. Ia mempunyai dua tingkat setinggi 57 kaki berbentuk

ladam di mana di tengah-tengahnya terdapat satu dataran tinggi segi empat yang dipagari oleh

batas-batas pokok bunga yang cantik. Bangunan ini juga mempunyai tiga kubah, satu menara

jam besar dan sebuah arked. Ia juga terdapat satu serambi besar tertutup yang merupakan suatu

elemen penting dalam rekabentuk bangunan ini.

Pemilihan stail senibina Islam ‘Moorish’atau ‘Mahometan Style’ pengaruh bangunan

awam di India menjadi pilihan kepada struktur senibina Bangunan Sultan Abdul Samad.

Bangunan ini menonjolkan dua stail yang unik: kehebatan pembahagian (grand proportion) dan

pertembungan simetri yang klasik (classical symmetry), gaya bangunan bersejarah Eropah

dengan menitik berat aspek dekorasi yang berciri “the Raj style” mencerminkan fungsi utama

pembinaanya di rantau ini.

Tiga buah kubah yang menghiasi Bangunan Sultan Abdul Samad merupakan salah satu

keunikan yang jelas dilihat dan menyerupai kubah Taj Mahal. Diperingkat awalnya, ia diperbuat

daripada kayu dan batu-bata yang dicat berwarna hitam. Namun kini, ianya telah digantikan

dengan tembaga. Manakala tingkap dan pintunya berbentuk melengkung seperti masjid di

Cardova dan Mesir. Kubah besar di tengah yang terletak pada menara jam setinggi 143 kaki

dibina dengan hujung kiri dan kanan yang menyerupai kubah masjid biasa.

Struktur binaan menara jam setinggi 43.5 meter ditengah-tengah binaan berbentuk huruf

‘F’ penampilan identiti tersendiri serta dikenali “Big Ben Malaysia”. Jam ini berdetik sejak tahun

1897 lagi dan merupakan jam yang paling tua serta bersejarah di negara kita. Jam ini

menggunakan sistem takal yang berat serta akan berdenting setiap jam. Jam ini banyak

digunakan oleh orang ramai sebagai rujukan waktu pada ketika itu. Semasa peristiwa

kemerdekaan Malaysia, menara jam ini berbunyi sebanyak 12 kali tepat pada pukul dua belas

tengah malam, 30 Ogos 1957. Detingan jam ini menandakan negara telah mencapai

kemerdekaan sepenuhnya daripada penjajahan British.

Ia juga merupakan bangunan awam pertama yang berdiri megah di tapak berbentuk

segitiga terletak di antara Jalan Raja dan Jalan Belanda (Jalan Mahkamah Persekutuan) yang

melengkari ke arah barat sepanjang Sungai Gombak dan Sungai Klang serta menghadap (Clarke

St), Jalan Mahkamah Tinggi.

Bangunan yang menjadi ‘pemula’ dalam waktu pembinaanya 1894 – 1897, hasil

senibinanya pula lengkap dengan ciri – ciri keistimewaan dari aspek komposisi karektor seperti:

stail, ragam hias dan pemilihan unsur – unsur Islam pada gerbang tingkap, bentuk separuh

lengkong (arch), kubah potong bawang (dome) dan sturuktur berbentuk minaret yang

kebiasaanya terdapat pada senibina Masjid. Kesemua elemen – elemen tersebut menambah nilai

estetika yang hebat dan kemudian menjadi contoh ikutan dan penentu aliran kecenderungan

dalam pembinaan bangunan awam (civic building).

Kegunaan Bangunan Sultan Abdul Samad sebelum merdeka merupakan sebuah Pusat

Pentadbiran Negeri – Negeri Melayu Bersekutu, Pejabat Residen – General dan Pejabat Besar

Pos. Selepas kemerdekaan pula, ia dijadikan sebagai Pejabat Setiausaha Kerajaan Negeri

Selangor, Majlis Mesyuarat Negeri dan Perbenderaan Kerajaan. Bangunan ini juga menempatkan

Mahkamah Agung Malaysia dan sebahagian daripada Mahkamah – Mahkamah Tinggi Malaya

dan Mahkamah Tinggi Kuala Lumpur pada tahun 1978 sehingga kini. Bangunan Sultan Abdul

Samad merupakan lambang kekukuhan Institusi Kehakiman negara yang sudah menyaksikan

pelbagai cerita pahit manis daripada kes jenayah Botak Chin yang berakhir di tali gantung

sehingga jatuhnya beberapa Menteri Kabinet, ahli politik, ahli korporat, penjenayah dan orang

awam.

Sekitar tahun 1978, kerja – kerja pengubahsuaian telah dibuat dan siap sepenuhnya dalam

tahun 1984 dengan anggaran belanja sebanyak RM 17.2 juta. Pada waktu itu kerajaan Australia

telah menyumbang sebanyak RM 200,000 sebagai kos menyadur tembaga bagi ketiga - tiga

kubah pada tahun 1982. Pengubahsuaian ini dilakukan hanya pada dalam bangunan tanpa

menjejaskan bahagian luarnya dan kedudukan asal bangunan tersebut. Selepas siap sepenuhnya,

Bangunan Sultan Abdul Samad ini sekali lagi dirasmikan pada tahun 1984.

Walaupun bangunan lama ini, terhimpit dengan bangunan pencakar langit lain di

sekelilingnya, ia tetap signifikan kerana memiliki ciri pembinaan tersendiri sekaligus

menjadikannya warisan berharga sehingga menjadi nadi dan identiti Kuala Lumpur. Bangunan

Sultan Abdul Samad ini jugalah tempat berkumpulnya rakyat Malaysia setiap kali menjelang

kemerdekaan dari generasi kecil hinggalah yang dewasa dan pelbagai bangsa bersatu

melaungkan ungkapan “MERDEKA”.

RUMUSANSaya amat bersyukur kerana telah berjaya menyiapkan kerja kursus Sejarah ini tepat pada

masa yang telah ditetapkan. .Ketika menjalankan kerja kursus ini, banyak

pengetahuan,pengajaran dan nilai yang telah saya pelajari.

Saya berasa amat berbangga menjadi rakyat Malaysia yang mempunyai pelbagai

bangunan bersejarah yang unik serta menjadi ikon negara Malaysia.Semasa menjalankan kajian

ini, saya mendapati setiap ciri-ciri yang terdapat pada bangunan Sultan Abdul Samad ini

mempunyai sebab dan maksud tertentu. Bangunan Sultan Abdul Samad adalah merupakan mercu

tanda yang sangat sinonim bagi bandaraya Kuala Lumpur hatta negara Malaysia. Kehadiran,

keunikan dan identiti seni bina yang terdapat pada bangunan tersebut mendapat pujian dan

sanjungan. Bangunan ini telah berjaya menjadi ikon kepada Kuala Lumpur dan beberapa

perayaan penting seperti Sambutan Tahun Baru, Sambutan Hari Merdeka dan acara-acara yang

membabitkan promosi pelancongan negara.

Selain itu, kita dapat memupuk perasaan cinta akan warisan bangsa yang menjadi

mercu tanda negara kita dan sanjungan dari segenap lapisan masyarakat Malaysia serta mendapat

pujian daripada luar negara.

Di samping itu, kita haruslah menghargai bangunan-bangunan bersejarah ini dan

berusaha memelihara serta memulihara bangunan-bangunan ini agar terus menjadi warisan

bangsa. Generasi masa hadapan juga dapat mengenali dan mengetahui mengenai bangunan-

bangunan bersejarah ini.

Saya juga dapat menghayati nilai kesabaran, ketabahan, kejujuran dan kerjasama

antara rakan-rakan semasa menjalankan dan menyelesaikan kerja kursus ini dengan

sempurna.Nilai kerjasama telah membuatkan saya bersama rakan-rakan berganding bahu untuk

mencari maklumat tentang bangunan-bangunan yang bersejarah.

LAMPIRAN

(GAMBAR BANGUNAN ABDUL SAMAD)

(pelan lokasi Bangunan Sultan Abdul Samad)

Pelan Bangunan Sultan Abdul Samad

(Pelan Tingkat Bawah) (Pelan Tingkat Satu)

(Pelan Tingkat Dua) (Pelan Tingkat Mezan)

( Sambutan di Bangunan Sultan Abdul Samad)

RUJUKAN

1. internet –

http://ms.wikipedia.org/wiki/Bangunan_Sultan_Abdul_Samad

http://sejarahmalaysia.pnm.my/portalBM

http://www.virtualmalaysia.com/destination

http://wiki.answers.com/Q/Sejarah_terperinci_bangunan_sultan_abdul_samad

1. buku ilmiah –

Iman Suffiya,2006,Seni Bina dan Seni Lukis,Kuala Lumpur: Penerbit Era Didik.

Mohd. Zahari Ishak,2006,Di Sebalik Simbol Kenegaraan,Melaka: Associated

Educational Distrbuters(M)Sdn.Bhd.

2. ensiklopedia-

Karya Terjemahan Dewan Bahasa dan Pustaka,Ensiklopedia Dunia,Malaysia, Dawrna

Sdn.Bhd.

3. majalah-

Kamalsyah,1990,Shah Alam Bersih dan Indah,Selangor,Majlis Penbandaran Shah

Alam,Selangor

4. surat khabar

Berita Harian,Ahad,4 Mei 2008,Halaman 7

Berita Harian,Selasa,20 Januari 2009,Halaman 28

Pemeliharaan dan pemuliharaan bangunan bersejarah dapat memupuk semangat cintakan warisan bangsa dalam kalangan rakyat

Malaysia

Malaysia merupakan sebuah negara yang kaya dengan pelbagai warisan sejarah yang tak

ternilai harganya. Dapat dilihat, bangunan bersejarah yang terdapat di Malaysia mempunyai

sejarah dan ciri – ciri senibina yang unik daripada pelbagai pengaruh negara yang berbeza. Hal

ini bertepatan dengan Objektif “Convention concerning the Protection of the World Cultural and

Natura Haritage” pada tahun 1972, dibawah Pertubuhan Bangsa – Bangsa Bersatu mengenai

Pendidikan, Saintifik dan Budaya (“United Nations Educational, Scientific and Cultural

Organisation - UNESCO”) untuk menggalakan pengenalpastian, perlindungan dan pengekalan

(pemeliharaan) warisan – warisan budaya dan semulajadi seluruh dunia yang mencukupi nilai

keunggulan tinggi kepada manusia. Konvensyen ini juga telah menerima pakai satu strategi

menyepadukan usaha negara – negara di seluruh dunia ke arah menyelamatkan dan melindungi

warisan – warisan budaya dan lingkungan semulajadi yang terdapat di serata dunia.

Oleh itu, menjadi tanggungjawab rakyat Malaysia untuk memelihara dan memulihara

bangunan bersejarah di Malaysia yang menjadi warisan kebanggaan negara sejak merdeka.

Seharusnya kita berbangga menjadi rakyat Malaysia yang mempunyai pelbagai bangunan

bersejarah yang menarik dan menjadi perhatian penyelidik dan masyarakat luar dan dalam

negara. Usaha – usaha pemuliharaan dan penyelidikan yang dijalankan oleh pihak yang

bertanggungjawab dapat membuka mata masyarakat betapa perlunya bangunan bersejarah

dipelihara dan mewujudkan sikap berbangga dengan sejarah tanah air. Rakyat Malaysia juga

dapat menghormati identiti negara khususnya bangunan bersejarah apabila ceramah, seminar,

bengkel, pameran, dan risalah turut diadakan bagi mengajar dan mendidik masyarakat tentang

cara dan kepentingan memelihara bangunan warisan negara. Contohnya di muzium Shah Alam

terdapat maklumat mengenai bangunan - bangunan bersejarah negeri Selangor. Hal ini secara

tidak langsung akan memupuk sikap menghargai bangunan bersejarah yang terdapat di negara

kita

Kementerian Kebudayaan, Kesenian dan Warisan memainkan peranan penting untuk

memelihara dan memulihara bangunan bersejarah di Malaysia supaya bangunan warisan terus

kekal selamanya. Oleh itu, masyarakat Malaysia akan berterusan dapat melihat bangunan

bersejarah dan semangat setia negara akan terpupuk di hati masyarakat, penyelidikan dan

kajian di dalam beberapa cabang kebudayaan negeri khasnya supaya penerangan mengenainya

dapat disebarkan kepada orang ramai sebagai bahan pengetahuan dan mendidik serta menyemai

semangat cintakan bangsa dan negara. Apabila kita sebagai rakyat Malaysia bersama – sama

memelihara dan memulihara bangunan bersejarah mewujudkan kita adalah seorang yang

bertanggungjawab kepada bangsa dan negara. Bahkan membuktikan kita bersedia berkorban

untuk bangsa dan negara.

Pemeliharaan dan pemuliharaan bangunan bersejarah adalah tanggungjawab semua

warganegara Malaysia. Sehubungan dengan itu, ia akan menjadikan rakyat Malaysia mempunyai

semangat kekitaan apabila berkerjasama dan tolong menolong memelihara dan memulihara

bangunan bersejarah di Malaysia.

Di samping itu, rakyat Malaysia perlu berusaha dan produktif untuk memulihara dan

memelihara bangunan bersejarah ini supaya ia terus terpelihara dengan baik. Aktiviti

pemeliharaan dan pemuliharaan bangunan ini akan menunjukkan kita berganding bahu untuk

membangunkan negara dan melibatkan diri dalam usaha pembangunan.