Ryby (Pisces)

Systematyka:

Typ: Strunowce (Chordata)

Podtyp: Osłonice

Podtyp: Bezczaszkowce

Podtyp: Kręgowce

Gromada: Krągłouste

Gromada: Ryby

Gromada: Płazy

Gromada: Gady

Gromada: Ptaki

Gromada: Ssaki

Systematyka:

Gromada: Ryby

Podgromada: chrzęstnoszkieletowe, spodouste

Podgromada: kostnoszkieletowe

Podgromada: dwudyszne

Podromada: trzonopłetwe

Powłoka ciała:

- skóra z licznymi gruczołami śluzowymi

- obecne komórki barwnikowe (chromatofory)

- łuski- charakterystyczne wytwory skóry właściwej

Szkielet:

- czaszka zbudowana z wielu kości

- pierwsza para łuków skrzelowych przekształcona w szczęki

- druga para łuków tworzy chrząstkę lub kość podtrzymującą szczęki

- pozostałe łuki są oparciem dla skrzel

- pomiędzy kręgami zachowane resztki struny grzbietowej

- w części tułowiowej do kręgów przytwierdzone są żebra

- ości- skostnienia miedzymięśniowe

- szkielety płetw oparte na pasach: barkowym i miednicznym

- płetwy- fałdy skórne rozpięte na kostnych promieniach (parzyste i nieparzyste)

Płetwa ogonowa:

Układ pokarmowy:

- gardziel przebita 5 parami szczelin skrzelowych

- do przedniej części jelita uchodzą trzustka i wątroba

Układ oddechowy:

- skrzela w jamie skrzelowej osadzone na łukach skrzelowych

- od każdego łuku odchodzą 2 rzędy listków skrzelowych, na których umieszczone są bogato unaczynione blaszki skrzelowe

- pokrywy skrzelowe działają jak pompa ssąco- tłocząca

Pęcherz pławny:

- u ryb kostnoszkieletowych

- wypełniony mieszaniną gazów (O2, CO2, N2)

- jest narządem hydrostatycznym umożliwiającym zmianę ciężaru ciała ryby, u niektórych może pełnić funkcję oddechową

Układ krwionośny:

- jeden obieg krwi

- serce dwuczęściowe z zastawkami

- przez serce płynie krew nieutlenowana

- funkcjonuje zatoka żylna

!

Układ wydalniczy:

- pranerka

Problem osmoregulacji:

Ryby słodkowodne

Płyny tkankowe hipertoniczne względem środowiska, woda wnika do wnętrza ciała, ważne jony są wymywane.

Nie piją wody

Przez nabłonek jamy gębowej i skrzeli pobierają sole

Duża ilość silnie rozcieńczonego moczu

Problem osmoregulacji:

Ryby morskie kostnoszkieletowe

Płyny tkankowe hipotoniczne względem środowiska, woda „ucieka” z wnętrza ciała

Piją słoną wodę

Nadmiar soli wydalany przez skrzela

Mała ilość mocno stężonego moczu

Problem osmoregulacji:

Ryby morskie chrzęstnoszkieletowe

- Zatrzymują we krwi duże ilości mocznika

- ich płyny ustrojowe stają się lekko hipertoniczne w stosunku do otaczającej wody

- nie piją wody

- woda wnika przez skrzela

Układ nerwowy:

- najlepiej rozwinięte śródmózgowie (ośrodki wzrokowe), móżdżek (ośrodek równowagi) oraz rdzeń przedłużony

Ryba chrzęstnoszkieletowa (drapieżne- rozwinięte kresomózgowie)

Ryba kostnoszkieletowa

Narządy zmysłów:

- linia boczna- kanały biegnące w skórze po obu stronach ciała zawierające komórki czuciowe- mechanoreceptor mówiący o kierunku i sile prądów wodnych, zmianach ciśnienia, informuje o poruszających się obiektach, ułatwia omijanie przeszkód

Sumik amerykański

Narządy zmysłów:

- oczy nieosłonięte powiekami z możliwością akomodacji, krótkowzroczne,

- zmysł suchu i równowagi w błędniku błoniastym- jeśli jest połączony z pęcherzem pławnym ryba słyszy lepiej

Rozmnażanie:

- rozdzielnopłciowe

- u wielu dymorfizm płciowy (długość płetw)

- większość jajorodna (zapłodnienie zewnętrzne)-na miejscu rozrodu-(tarlisku), składana jest duża ilość jaj (ikra), polewana spermą (mleczkiem) przez samca

- nieliczne jajożyworodne z zapłodnieniem wewnętrznym (mieczyki, gupiki) - samce mają narząd kopulacyjny z przekształconej płetwy odbytowej

- u niektórych opieka nad potomstwem (ciernik, konik morski)

Ryby dwudyszne np. płazak, rogoząb prapłetwiecZamieszkują wody słodkie Australii, Afryki i Ameryki Południowej . Charakteryzują się częściowym zredukowaniem skrzeli i podczas okresów suchych (suszy) zagrzebują się w mule, otaczają kokonem z zasychającego śluzu i zapadają w odrętwienie (kopalne nory dwudysznych znane od dewonu); oddychają wówczas tylko za pomocą przekształconego pęcherza pławnego, który pełni funkcję prymitywnych połączonych z przełykiem płuc(jest to rozwiązanie anatomiczne pierwotne dla kręgowców szczękowych). Dwudyszne ryby posiadają także oddzielny krwiobieg płucny.

Ryby trzonopłetwe LatimeriaKilkakrotnie udało się ją wyłowić w Oceanie Indyjskim

żyją w głębinie morskiej 600-700m pod powierzchnią wody mają płuca, oskrzela i nozdrza wewnętrzne znane od górnego dewonu.