19

Rozpoczynał się piątek. Słońce nieśmiało zaczynało zaglądać do okien mieszkańców Miedzny

  • Upload
    oriel

  • View
    37

  • Download
    0

Embed Size (px)

DESCRIPTION

Rozpoczynał się piątek. Słońce nieśmiało zaczynało zaglądać do okien mieszkańców Miedzny. - PowerPoint PPT Presentation

Citation preview

  • Rozpoczyna si pitek. Soce niemiao zaczynao zaglda do okien mieszkacw Miedzny.

  • Zaczynaa si krztanina w domach: Ch. Celnikowa, A. Goldsztejna, N. Szmklerza , Zylbernagiela i innych ydw zamieszkujcych nasz miejscowo. Kobiety wyjmoway zgromadzone produkty spoywcze i przygotowyway witeczne potrawy. Do duego garnka wkaday kasz, fasol, woowin, ziemniaki. W domu i na ulicy roznosi si zapach czulentu, ktry dopiero po poudniu nabiera smaku.

  • Na stolnic ydwki wysypyway mk, wybijay jajka, dodaway tuszcz oraz inne niezbdne skadniki i zagniatay ciasto na chaki. Rcznie zaplatay przygotowane waeczki, z ktrych pniej w wielkim piecu piekarni mieszczcej si w kamienicy przy rogu ulicy biegncej do pobliskiej Orzeszwki wypiekay si due, smaczne chaki. Tam te zanosiy czulent, ktry w piecu dochodzi do kolacji szabatowej. Przygotowywano ledzie. ydwki zaopatryway si w nie w pobliskim Wgrowie.

  • Wszyscy domownicy przygotowywali si do uroczystoci. Mieszkania nabieray odwitnego wygldu. Ukadano wczeniej wytrzepane chodniki, porzdkowano wntrze, sano ka. Pniej kobiety wygaszay ogie w piecu. Matki dbay o to, eby ich dzieci umyy si, uczesay i zaoyy czyste ubranie.

  • Przygotowywano witeczny st, stawiano na nim wiece.

  • Kady domownik zajmowa miejsce przy witecznym stole.

  • Rozpoczynao si oczekiwanie. Soce zniao si do zachodu.

  • Nastpnie wykonywaa nad pomieniem trzy ruchy obiema domi w swoj stron. Zakrywaa oczy i wypowiadaa bogosawiestwo. W odpowiedniej chwili kobieta -matka zapalaa dwie wiece umieszczone w oddzielnych lichtarzach.

  • Pniej odkrywaa oczy i patrzya na zapalone wiece. Od tej pory kobieta przyjmoway na siebie szabat i nie wykonywaa zakazanych czynnoci. Wypowiadano wwczas sowa Szabat szalom.

  • Czulent, ktry wczeniej dochodzi w piekarni, przynosi szabes-goj i za t usug otrzymywa pienidze. Po zapaleniu wiec przychodzi czas na pjcie do miejscowej bonicy. By to drewniany, parterowy budynek, ktry znajdowa si przy obecnej ulicy Bednarskiej. Wszyscy ydzi mieli do niego blisko, gdy wikszo z nich zamieszkiwaa przy obecnych ulicach: Orzeszowskiej i Nadstawnej.

  • Do bonicy chodzili gwnie mczyni. Po ich powrocie do domu rozpoczynaa si nastpna cz szabatowego wieczoru. Wszyscy zgromadzeni przy stole piewali tradycyjne pieni.

  • Dzieci z niecierpliwoci czekay na bogosawiestwo ojca i kilka miych sw skierowanych pod ich adresem.

  • Po wsplnych piewach ojciec odmawia bogosawiestwo, trzymajc nad stoem kielich wina. Po zakoczeniu modlitwy , rozlaniu wina i jego wypiciu nastpowao obmywanie rk osb zgromadzonych przy szabatowym stole.

  • Nastpnie gowa domu zaznaczaa noem miejsce, skd zacznie podzia chaki. Kiedy zostaa ona podniesiona do gry i pobogosawiona, naleao przed spoyciem umoczy j w soli.

  • Pniej dzielono chak i kady zjada swoj porcj.

  • Wreszcie rozpoczynaa si kolacja, podczas ktrej jedzono wczeniej przygotowane potrawy, piewno i rozmawiano. By to czas przeznaczony dla rodziny.

  • W Miedznie w czasie wita zamiera handel i zamykano punkty usugowe. Katolicy przechodzcy wwczas ulic widzieli zapalone wiece. Wszyscy pamitali, e kiedy ukoczy Bg swe dzieo w szstym dniu, odpocz w dniu sidmym po caym dziele, ktrego dokona. I bogosawi Bg dzie sidmy, i witem go uczyni, albowiem odpocz w tym dniu po caym dziele, ktre prac swoja stworzy (Ksiga Rodzaju1,1-3).

  • Informacje o sposobie obchodzenia Szabatu w Miedznie na podstawie przeprowadzonych rozmw z p. Henryk Rusjan zabray i prezentacj multimedialn przygotoway: Marta Salach, Magdalena Goo, Marlena Derlicka, Justyna Rusjan, Kinga Wakulicz, Eliza Gobiewska.Opieka: Marzena Orze i Anna Tulwin-SalachSzkoa Podstawowaim.T. Kociuszkiw Miedznielistopad 2008

    **