ศนยปฏบตการเศรษฐกจการเกษตร ส านกงานเศรษฐกจการเกษตร

กระทรวงเกษตรและสหกรณ 2555

สารบญ

หนา

บทสรปผบรหาร

ค าน า

สารบญ

สารบญตาราง

สารบญกราฟ

สารบญภาพ

i

ii

iii

iv

บทท 1 บทน า 1-1

บทท 2 แนวคดทฤษฏทเกยวของ

2.1 แนวคดความไดเปรยบโดยเปรยบเทยบ (Comparative Advantage)

2.2 แนวคด BCG Matrix

2.3 การจดตงประชาคมเศรษฐกจอาเซยน (ASEAN Economic Community: AEC)

2-1

2-3

2-5

บทท 3 สถานการณสนคาขาว ยางพารา ปาลมน ามน 3.1 ขาว 3.2 ยางพารา 3.3 ปาลมนามน

3-1 3-13 3-25

บทท 4 ผลการศกษา 4.1 ขาว 4.2 ยางพารา 4.3 ปาลมนามน

4-1 4-8 4-13

บทท 5 สรปและขอเสนอแนะ 5-1

เอกสารอางอง

i

สารบญตาราง ตารางท 3-1 พนทเกบเกยวและผลผลตขาวเปลอกเฉลยตอไร ป 2552/53 – 2554/55 3-1 ตารางท 3-2 ผลผลตขาวสารรวม ป 2552/53 – 2554/55 3-2 ตารางท 3-3 พนทเกบเกยว ผลผลตขาวเปลอกเฉลย และผลผลตรวม ป 2552/53 – 2554/55 3-3 ตารางท 3-4 ผลผลตขาวของประเทศทส าคญ 3-4 ตารางท 3-5 การบรโภคและใชประโยชนจากขาว 3-5 ตารางท 3-6 ปรมาณการส ารองขาวของประเทศทส าคญ ป 2550/51 - 2554/55 3-6 ตารางท 3-7 ปรมาณการสงออกขาวของประเทศทส าคญ ป 2550/51 – 2554/55 3-7 ตารางท 3-8 ผน าเขาขาว 3-7 ตารางท 3-9 บญชสมดลขาวของโลก 3-8 ตารางท 3-10 ราคาขาวสารในตลาดโลกเปรยบเทยบระหวางประเทศผสงออกทส าคญ 3-9 ตารางท 3-11 ผลผลตขาว 3-11 ตารางท 3-12 การผลตยางพาราโลก 3-18ตารางท 3-13 ผลผลต ปรมาณการใชยาง การสงออก การน าเขา สตอกของโลก 3-19 ตารางท 3-14 ความตองการใชยางพาราของประเทศผใชทส าคญ 3-19 ตารางท 3-15 ราคายางพาราในตลาดสงคโปรและตลาดโตเกยว 3-20 ตารางท 3-16 การสงออกยางพาราของประเทศผสงออกทส าคญ 3-20 ตารางท 3-17 พนทปลก ผลผลต ผลผลตตอไร ยางพาราของไทย 3-20 ตารางท 3-18 ตนทนการผลตยางแผนดบของเกษตรกร 3-21 ตารางท 3-19 การใชยางพาราในประเทศแยกตามชนดของยาง 3-21 ตารางท 3-20 การใชยางพาราในประเทศแยกตามประเภทอตสาหกรรม 3-21 ตารางท 3-21 ราคายางพาราทเกษตรกรขายได ณ ไรนาและราคาประมลตลาดกลางหาดใหญ 3-22 ตารางท 3-22 ราคายางพาราสงออก เอฟ.โอ.บ 3-22 ตารางท 3-23 การสงออกยางพาราของไทยแยกตามชนดยาง 3-23 ตารางท 3-24 การสงออกยางพาราของไทยไปยงประเทศคคาทส าคญ 3-23 ตารางท 3-25 บญชสมดลน ามนปาลมโลกป 2549/50-2554/55 3-29 ตารางท 3-26 อปสงค อปทาน น ามนปาลม รายประเทศป 2549/50-2554/55 3-30 ตารางท 3-27 ราคาน ามนปาลมดบในตลาดโลก ป 2551-2555 3-31 ตารางท 3-28 เนอทยนตน เนอทใหผล ผลผลตและผลผลตตอไรปาลมน ามนของไทย ป 2550-2555 3-31 ตารางท 3-29 บญชสมดลน ามนปาลมดบของไทย ป 2550-2555 3-32 ตารางท 3-30 ราคาปาลมน ามนและน ามนปาลม ป 2550-2554 3-32 ตารางท 4-1 ดชนความไดเปรยบโดยเปรยบเทยบทปรากฏ (RCA) ของสนคาขาว (1006) ประเทศตางๆในอาเซยน 4-2 ตารางท 4-2 ดชนความไดเปรยบโดยเปรยบเทยบทปรากฏ (RCA) ของสนคาขาวขาว (100630) ประเทศตาง ๆ ในอาเซยน 4-3 ตารางท 4-3 แสดง BCG Matrix ของประเทศตางๆในอาเซยนในสนคาขาว (100630) 4-6

ii

ตารางท 4-4 ดชนความไดเปรยบโดยเปรยบเทยบทปรากฏ (RCA) ของขาว (100630) ของกลมประเทศอาเซยน 4-6 ตารางท 4-5 แสดง BCG Matrix ของกลมอาเซยนของสนคาขาว (100630) 4-8 ตารางท 4-6 ดชนความไดเปรยบโดยเปรยบเทยบทปรากฏ (RCA) ของสนคายางพารา (400110) 4-9 ตารางท 4-7 แสดง BCG Matrixของประเทศตางๆในอาเซยนในสนคายางพารา (400110 Natural rubber latex) 4-11 ตารางท 4-8 ดชนความไดเปรยบโดยเปรยบเทยบทปรากฏ (RCA) ของสนคายางพารา (400599) Natural rubber latex) ของกลมประเทศอาเซยน 4-12 ตารางท 4-9 แสดง BCG Matrix ของกลมอาเซยนของสนคายางพารา(400599) 4-13 ตารางท 4-10 ดชนความไดเปรยบโดยเปรยบเทยบทปรากฏ (RCA) ของสนคาน ามนปาลม (1511) ประเทศตางๆ ในอาเซยน 4-14 ตารางท 4-11 ดชนความไดเปรยบโดยเปรยบเทยบทปรากฏ (RCA) ของสนคาปาลมน ามน (Palm kernel 1513) ของประเทศตาง ๆ ในอาเซยน 4-16 ตารางท 4-12 แสดง BCG Matrix ของประเทศตางๆในอาเซยนใน สนคาน ามนปาลม (Palm oil 1511) 4-19 ตารางท 4-13 แสดง BCG Matrix ของประเทศตางๆในอาเซยนใน สนคาปาลมน ามน (Palm kernel 1513) 4-20 ตารางท 4-14 ดชนความไดเปรยบโดยเปรยบเทยบทปรากฏ (RCA) ของปาลมน ามนของกลมประเทศอาเซยน 4-21 ตารางท 4-15 แสดง BCG Matrix ของกลมอาเซยนของสนคา Palm oil (151110), Palm oil and its fractions (151190) และ Palm kernel (151321) 4-23

iii

สารบญกราฟ กราฟท 4-1 แสดงการเปลยนแปลงคา RCA ของแตละประเทศในกลมอาเซยน จากป 2001 (ป 2544) กบ 2010 4-2 กราฟท 4-2 แสดงการเปลยนแปลงคา RCA ของแตละประเทศในกลมอาเซยน จากป 2009 (ป 2552) กบ 2010 (ป 2553) 4-4 กราฟท 4-3 ดชน RCA เฉลยชวงป 2544-2553 ของสนคาขาว(100630 Rice) ของประเทศตางๆในกลมอาเซยน 4-4 กราฟท 4-4 แสดงการเปลยนแปลงคา RCA ของแตละสนคาทสงออก 10 อนดบแรก ในกลมอาเซยนจากป 2009 (ป 2552) กบ 2010 (ป 2553) 4-7 กราฟท 4-5 แสดงการผลต การบรโภค และการสงออกขาวของประเทศไทยในชวง 10 ป 4-8

กราฟท 4-6 แสดงการเปลยนแปลงคา RCA ของแตละประเทศในกลมอาเซยนจากป 2009 (ป 2552) กบ 2010 (ป 2553) 4-9 กราฟท 4-7 ดชน RCA เฉลยชวงป 2544-2553 ของสนคายางพารา (400110 Natural rubber latex) ของประเทศตางๆในกลมอาเซยน 4-10 กราฟท 4-8 แสดงการเปลยนแปลงคา RCA ของแตละสนคาทสงออก 10 อนดบแรก ในกลมอาเซยนจากป 2009 (ป 2552) กบ 2010 (ป 2553) 4-12 กราฟท 4-9 แสดงการเปลยนแปลงคา RCA ของแตละประเทศในกลมอาเซยน จากป 2009 (ป 2552) กบ 2010 (ป 2553) 4-13 กราฟท 4-10 แสดงการเปลยนแปลงคา RCA ของแตละประเทศใน กลมอาเซยนจากป 2009 (ป 2552) กบ 2010 (ป 2553) 4-15 กราฟท 4-11 ดชน RCA เฉลยชวงป 2544-2553 ของสนคาน ามนปาลม (1511) ของประเทศตางๆ ในกลมอาเซยน 4-15 กราฟท 4-12 แสดงการเปลยนแปลงคา RCA ของแตละประเทศในกลมอาเซยน จากป 2009 (ป 2552) กบ 2010 (ป 2553) 4-17 กราฟท 4-13 ดชน RCA เฉลยชวงป 2544-2553 ของสนคาสนคาปาลมน ามน (Palm kernel 1513) ของประเทศตางๆในกลมอาเซยน 4-17 กราฟท 4-14 แสดงการเปลยนแปลงคา RCA ของแตละสนคาทสงออก 10 อนดบแรก ในกลมอาเซยนจากป 2009 (ป 2552) กบ 2010 (ป 2553) 4-22 กราฟท 4-15 แสดงการผลต การบรโภค การน าเขาและการสงออกสนคาน ามนปาลม ของประเทศไทยในชวง 10 ป (2543-2554) 4-23

iv

สารบญรปภาพ ภาพท 2-1 ตวอยาง BCG MATRIX 2-4 ภาพท 2-2 เปาหมายของประชาคมเศรษฐกจอาเซยน 2-6 ภาพท 4-1 แสดง BCG Matrix ของประเทศตาง ๆ ในอาเซยนในสนคาขาว (1006) 4-5 ภาพท 4-2 แสดง BCG Matrix ของประเทศตางๆในอาเซยนในสนคายางพารา (400110 Natural rubber latex) 4-10 ภาพท 4-3 แสดง BCG Matrix ของประเทศตางๆในอาเซยนในสนคาน ามนปาลม (Palm oil 1511) 4-18 ภาพท 4-4 แสดง BCG Matrix ของประเทศตางๆในอาเซยนในสนคาน ามนปาลม (Palm kernel1513) 4-20

บทสรปส ำหรบผบรหำร

ศนยปฏบตการเศรษฐกจการเกษตร ส านกงานเศรษฐกจการเกษตรไดท าการศกษาผลกระทบประชาคมเศรษฐกจอาเซยนตอภาคการเกษตรของไทย เพอประเมนผลกระทบจากการเปนประชาคมเศรษฐกจอาเซยน ตอสนคาเกษตรของไทย วาจะสงผลใหสนคาเกษตรแตละชนดมความไดเปรยบในการแขงขนมากขนหรอลดลง ในการศกษาครงนไดคดเลอกสนคาเกษตรทส าคญของประเทศ จ านวน 3 ชนด ไดแก ขาว ยางพาราและปาลมน ามน ท าการศกษาเปรยบเทยบ โดยใชเครองมอในการวเคราะหคาดชนวดความไดเปรยบโดยเปรยบเทยบทปรากฏ (Revealed Comparative Advantage: RCA) และ BCG Matrix เพอทราบต าแหนงของสนคาเมอเทยบกบตลาดสนคานนๆ ผลการศกษาจะใชประโยชนในการเสนอแนะแนวทางและมาตรการ ในการปรบตวใหสนคาเกษตรดงกลาว สามารถด ารงสถานภาพการแขงขนได หลงการเปดประชาคมเศรษฐกจอาเซยนอยางเปนทางการ ในป 2558 ผลการศกษาสรปไดดงน

1. สนคำขำว

ป 2553 ประเทศไทย ประเทศเวยดนาม ประเทศกมพชา และประเทศพมา มความไดเปรยบโดยเปรยบเทยบทางการแขงขนในสนคาขาวเหมอนกน โดยประเทศไทยมคาดชน RCA เทากบ 12.77 ประเทศเวยดนามมคาดชน RCA เทากบ 3.96 และประเทศพมามคาดชน RCA เทากบ 1.36 คาดชน RCA ของไทยมแนวโนมเพมขนตงแตป 2544-2551 โดยชวงป 2552-2553 มคาลดลงบางแตคาดชนดงกลาวยงอยในระดบสงและมากกวาประเทศอน ๆ ป 2553 เวยดนาม คาดชน RCA มแนวโนมลดลง จากป 2544 รอยละ 44.15 แตยงคงมความไดเปรยบการแขงขนในการสงออก ในขณะท ป 2553 ประเทศกมพชาปรบตวและพฒนาตนเองจนสามารถเปนประเทศทมความไดเปรยบโดยเปรยบเทยบทางการแขงขนการสงออกขาว โดยมคาดชน RCA มคาเทากบ 1.03 เพมขนถงรอยละ 281 และประเทศพมา ในชวง 10 ปทผานมา คาดชน RCA มคาเฉลย 1.36 แสดงวาประเทศพมายงคงมความไดเปรยบโดยเปรยบเทยบทางการแขงขนการสงออกขาว

เวยดนามเปนผน าตลาดการสงออกขาวไปยงกลมอาเซยนมต าแหนงท Star ส าหรบต าแหนงของประเทศไทยในอาเซยนอยในต าแหนง Cash Cows คอ ผลตภณฑทยงเปนทตองการของผบรโภคแตอตราการเพมของยอดขายต า ฟลปปนสและกมพชาอยในต าแหนง Question Mark คอผลตภณฑใหมเพงเขาสตลาด สวนประเทศอนๆ ในอาเซยนอยในต าแหนง Dogs คอผลตภณฑทท าก าไรนอยหรอขาดทนตลาดไมขยายตวแตมคแขงมากซงสอดคลองกบคาดชน RCA ของแตละประเทศ

กลมประเทศอาเซยนมความไดเปรยบโดยเปรยบเทยบทางการแขงขนในสนคาขาว โดยมคาดชน RCA เทากบ 7.08 โดยคาดชน RCA มแนวโนมคงทตงแตป 2544-2553 แสดงวากลมอาเซยนเปนกลมประเทศทมความไดเปรยบการแขงขนในการสงออกขาวมาตลอดชวงระยะเวลา 10 ปทผานมา

ขอเสนอแนะ

1.1 ประเทศไทยควรมการพฒนาสนคาขาวในทกดาน ทงคณภาพขาว รปแบบและบรรจภณฑใหมคณภาพด สอดคลองกบความตองการของผบรโภคในแตละตลาด รวมทงตองสรางความแตกตางจากสนคาของคแขงขนอยางเดนชด เพอรกษาตลาดเดมไว และสรางโอกาสในการเปดตลาดใหมเพมขน หากประเทศ

ไทยไมสามารถพฒนาสนคาขาวใหมความแตกตางจากขาวของสมาชก AEC อน ๆ มแนวโนมวาจะถกประเมนวาเปนขาวทมคณภาพเดยวกน และจะไดรบราคาทไมแตกตางกน ท าใหไทยเสยประโยชน

1.2 กลมประเทศ AEC ควรมการพฒนาสนคาขาวใหมปรมาณและคณภาพตรงตามความตองการของตลาด เพอรกษาความไดเปรยบทางการแขงขน รวมทงบรหารจดการสนคาขาวอยางมประสทธภาพ เพอใหเกดความรวมมอกนในการคาขาว ไมขายตดราคากนเอง ไดประโยชนรวมกน รวมทงรกษาการเปนผน าในสนคาขาวของโลก สามารถสรางอ านาจการตอรองทแขงแกรงไดในตลาดโลก

1.3 ประเทศพมามแนวโนมเปนคแขงทส าคญดานขาวหอมเนองจากเมอป 2554 ทผานมา พมาไดรบรางวลชนะเลศขาวหอมทสดในโลก หากพมาเปดประเทศมากขนคาดวาจะเปนผสงออกขาวรายส าคญของโลกแขงกบไทยและเวยดนามเหมอนในอดตทผานมาประเทศไทยจงตองท าวจยและพฒนาขาวอยางตอเนองเพอรกษาความเปนผน าดานการสงออกขาวของโลก

2. สนคำยำงพำรำ

ป 2553 ประเทศไทย เปนประเทศเดยวทมความไดเปรยบโดยเปรยบเทยบทางการแขงขนในสนคายางพารา(400110) โดยมคาดชน RCA เทากบ 43.03 คาดชน RCA เฉลยชวงป 2544-2553 ของสนคายางพารา ของประเทศตางๆในกลมอาเซยน ประเทศไทยมคาดชนดงกลาวสงสด คอ 22.16 แสดงวา ประเทศไทยยงคงเปนผน าทางการสงออกยางพาราอกทงมศกยภาพในการสงออกสงเมอเทยบกบประเทศตางๆในกลมอาเซยน

ประเทศไทยอยในต าแหนง STAR มาเลเซยและประเทศอนโดนเซยอยในต าแหนง Question Mark สวนประเทศอนๆ ในอาเซยนอยในต าแหนง Dogs ซงสอดคลองกบคาดชน RCA ของแตละประเทศ

ผลการวเคราะหอาเซยนไปตลาดโลก ป 2553 กลมประเทศอาเซยนมความไดเปรยบโดยเปรยบเทยบทางการแขงขนในสนคายางพารา โดยมคาดชน RCA เทากบ 10.66 โดยคาดชน RCA มแนวโนมเพมขนตงแตป 2546-2553 แสดงวา กลมอาเซยนเปนกลมประเทศทมความไดเปรยบและยงคงมความไดเปรยบโดยเปรยบเทยบทางการแขงขนในการสงออกยางพารามาตลอดชวงระยะเวลา 10 ปทผานมา อยางไรกตามประเทศตาง ๆ ควรเตรยมความพรอมและพฒนาประเทศของตนเองเพอเปดตลาดและขยายการสงออกยางพาราสเวทการแขงขนในระดบโลก

ขอเสนอแนะ

2.1 ประเทศไทยควรมการพฒนาสนคายางพารา ทงปรมาณและคณภาพยางพารา สงเสรมการแปรรปยางพาราเปนผลตภณฑยางภายในประเทศ เนนการแปรรปเปนผลตภณฑเพอสรางมลคา รวมทงรวมมอกบสมาชก AEC เปนพนธมตรในฐานะการเปนตลาดเดยว สรางอ านาจการตอรองทแขงแกรงในการสงออกยางพาราสตลาดโลก

2.2 ผลผลตยางพาราของประเทศไทย สงออกถงรอยละ 90 ของผลผลตทงหมด มการใชภายในประเทศเพยงรอยละ 10 ดงนนจงควรสงเสรมการใชยางพาราเปนวตถดบในอตสาหกรรมตาง ๆ เพอเพมการใชยางพาราในประเทศ เปนการเพมมลคา รวมทงลดความเสยงดานราคาจากการพงพาตลาดตางประเทศมากเกนไป

2.3 ควรสงเสรมความรวมมอดานการยางระหวางสมาชก AEC โดยเฉพาะกลมผผลตยาง 3 ประเทศ ไดแก ไทย อนโดนเซย และมาเลเซย ใหเกดความรวมมอในการบรหารจดการยางพาราตลอดหวงโซอปทานใหเกดการเคลอนยายสนคาใหสามารถเชอมโยงขอโซไดสะดวก ลดปญหาอปสรรคระหวางกน เพอเพมมลคาสนคา รวมทงลดความเสยงใหแกสนคายางพารา

3. สนคำปำลมน ำมน

ป 2553 ประเทศอนโดนเซยและมาเลเซย มความไดเปรยบโดยเปรยบเทยบทางการแขงขนในสนคาปาลมน ามนเหมอนกน แตประเทศไทยไมมศกยภาพในการแขงขนดงกลาว โดยประเทศอนโดนเซยมคาดชน RCA เทากบ 40.16 ประเทศมาเลเซยมคาดชน 1.81และประเทศไทยมคา 0.12 ป 2553อนโดนเซยต าแหนงทางการตลาดท STAR อนโดนเซยจงมความสามารถในการแขงขนในตลาดสงกวาประเทศอนๆ สวนมาเลเซย อยในต าแหนงเดม คอ Question Mark และประเทศไทย Question Mark เมอพจารณารวมกบคาดชน RCA พบวา สนคาน ามนปาลม (Palm oil 1511) เปนสนคาทประเทศไทยไมมความไดเปรยบโดยเปรยบเทยบทางการแขงขนเพอสงออก ทงนจงควรพจารณาแนวทาง หรอมาตรการการสงออกของไทยในอนาคตวาควรเปนในทศทางใด เพอรองรบสประชาคมเศรษฐกจอาเซยนตอไป ป 2553 กลมประเทศอาเซยนมความไดเปรยบโดยเปรยบเทยบทางการแขงขนในสนคาปาลมน ามน ในตลาดโลก ผลจากวเคราะหผล BCG Matrix ของสนคาปาลมน ามน กลมประเทศอาเซยนมต าแหนงทางการตลาดทดขน จากป 2552 อยในระดบ DOG พฒนามาเปนระดบ QUESTION MARK

ขอเสนอแนะ

3.1 ประเทศไทยควรมการพฒนาสนคาปาลมน ามนในทกดาน ทงปรมาณ คณภาพ การแปรรปเปนผลตภณฑ ใหมความเพยงพอตอความตองการใชภายในประเทศ รวมทงการสงออก หากประเทศไทย ไมสามารถเพมผลผลตปาลมน ามน และพฒนาสนคาปาลมน ามนอยางมประสทธภาพ ใหทดเทยมกบสมาชก AEC อน ๆ มแนวโนมวาประเทศไทยจะสญเสยตลาดปาลมน ามนและน ามนปาลมใหแกอนโดนเซย และมาเลเซย

3.2 กลมประเทศ AEC ควรมความรวมมอกนพฒนาสนคาปาลมน ามนใหมปรมาณและคณภาพรวมทงการแปรรปเพอเพมมลคา เปนผลตภณฑตาง ๆ ตามความตองการของตลาด โดยเฉพาะสนคาน ามนจากเมลดปาลมซงประเทศมาเลเซยเปนผน าดานการสงออกเพยงผเดยว เพอสรางความแขงแกรง และรกษาความไดเปรยบทางการแขงขนของประชาคมอาเซยน

3.3 กลมประเทศ AEC ควรรวมกนบรหารจดการสนคาปาลมน ามนตลอดหวงโซอปทานอยางมประสทธภาพ เพอใหเกดความรวมมอกนในการคาปาลมน ามนใหไดรบผลประโยชนรวมกน รวมทงรกษาการเปนผน าดานการตลาดในสนคาปาลมน ามนของโลก

4. สรป 4.1 ขาว เปนสนคาทอาเซยนเปนผสงออกตดอนดบ 1 ใน 5 ของโลก รวมทงยางพาราและน ามนปาลม

เปนสนคาทผลตและสงออกไดมากในประเทศทอยใกลเสนศนยสตร ซงอาเซยนมความไดเปรยบดานภมศาสตร

ดงนนประเทศในกลมอาเซยนตองใชความพยายามรวมกนเพอผลกดนสนคา 3 ชนดนใหเปนสนคาทมความสามารถทางการตลาดตอไป การเขาสประชาคมเศรษฐกจอาเซยนจะท าใหประเทศสมาชกไดประโยชนรวมกน อกทงสามารถสรางอ านาจการตอรองทแขงแกรงไดในตลาดโลก

4.2 การศกษาผลกระทบตอภาคการเกษตรไทยจากการเปนประชาคมเศรษฐกจอาเซยน (ASEAN Economic Community : AEC) ฉบบนเปนการศกษาคาดชนวดความไดเปรยบโดยเปรยบเทยบทปรากฏ (Revealed Comparative Advantage: RCA) และการหาแมททรกซความเจรญเตบโต หรอสวนครองตลาด BCG Matrix ของสนคาขาว ยางพาราและปาลมน ามน เพอศกษาศกยภาพการแขงขนของประเทศไทยเปรยบเทยบกบประเทศตาง ๆ ในกลม ASEAN โดยใชขอมลการน าเขาและสงออกในชวง 10 ป (2544-2553) จาก Trade Map ผลการศกษาจะทราบถงสถานภาพของสนคาเกษตรชนดนนวามความไดเปรยบและสามารถแขงขนได

ดงนน ควรมการศกษาเพมเตมในเชงลกตลอดหวงโซของสนคาเกษตร ตงแตการผลต การแปรรป การตลาด การบรหารจดการจนถงการบรโภค เพอใหทราบสถานการณสนคาเกษตรนน ๆ อยางชดเจน และสามารถก าหนดแนวทางและมาตรการด าเนนงานไดอยางถกตองสามารถแขงขนไดอยางมประสทธภาพ

ค ำน ำ

การศกษาผลกระทบประชาคมเศรษฐกจอาเซยนตอภาคการเกษตรของไทย จดท าขนเพอประเมนผลกระทบในการเปนประชาคมเศรษฐกจอาเซยน ตอสนคาเกษตรของไทย วาจะสงผลใหสนคาเกษตรแตละชนดมความไดเปรยบในการแขงขนมากขนหรอลดลง ในการศกษาครงนไดคดเลอกสนคาเกษตรทส าคญของประเทศ จ านวน 3 ชนด ไดแก ขาว ยางพาราและปาลมน ามน ผลการศกษาจะใชประโยชนในการเสนอแนะแนวทางและมาตรการในการปรบตวใหสนคาเกษตรดงกลาว สามารถด ารงสถานภาพการแขงขนได หลงการเปดประชาคมเศรษฐกจอาเซยนอยางเปนทางการ ในป 2558

ศนยปฏบตการเศรษฐกจการเกษตร ส านกงานเศรษฐกจการเกษตร

กนยายน 2555

บทท 1 บทน ำ

1. หลกกำรเหตผล

1.1 ควำมเปนมำ

การจดตงประชาคมเศรษฐกจอาเซยนเปนแผนงานบรณาการทครอบคลมการด าเนนงานดานเศรษฐกจทกดานของประเทศสมาชกอาเซยนไปสการรวมตวกนเปนประชาคมเศรษฐกจอาเซยนภายในป 2558 มวตถประสงคส าคญ 4ประการไดแก

1.การรวมกนเปนตลาดและฐานการผลตเดยวโดยการเปดเสรดานสนคาบรการและการลงทนซงแผนงานการจดตง AECไดก าหนดใหมการลดอปสรรคและขอจ ากดรปแบบตางๆส าหรบผประกอบการและนกลงทนอาเซยนเชนการลดเลกภาษศลกากรการยอมรบมาตรฐานวชาชพรวมกนการอ านวยความสะดวกทา งการคาเชนการจดตงระบบศลกากรหนาตางเดยว (ASEAN Single window) การปรบประสาน (harmonization) กฎระเบยบดานพธการศลกากรและกระบวนการดานการกกกนและตรวจสอบพชและสตวตลอดจนดานมาตรฐานสนคาอาท ยาและผลตภณฑอเลกทรอนกสเปนตน

2.การสรางขดความสามารถในการแขงขนทางเศรษฐกจของอาเซยนโดยสงเสรมใหประเทศสมาชกมกฎหมายดานการแขงขนการคมครองสทธในทรพยสนทางปญญาการสงเสรมพาณชยอเลกทรอนกสการมกฎหมายหลกเลยงการเกบภาษซอนและการพฒนาโครงสรางพนฐานเชนการขนสงเทคโนโลยสารสนเทศและพลงงานรวมทงระบบการเงน

3.การพฒนาทางเศรษฐกจอยางเสมอภาคโดยเนนดานการพฒนา SMEs และการลดชองวางของการพฒนาทางเศรษฐกจระหวางประเทศสมาชกซงไทยกมบทบาทในการใหความชวยเหลอทางวชาการและจดโครงการฝกอบรมในดานตางๆใหแกประเทศกมพชาลาวและพมา

4.การบรณาการเขากบเศรษฐกจโลกทงในดานการผลต (การสงเสรมและพฒนาผประกอบการใหเขาสระบบหวงโซอปทานของโลกหรอ global supply network) การขยายโอกาสในการท าการคาและการลงทนโดยไดจดท าความตกลงเขตการคาเสร (FTAs) ระหวางอาเซยนกบประเทศคเจรจาเปนกรอบในการขยายความสมพนธทางเศรษฐกจระหวางกนปจจบนอาเซยนไดท าความตกลงเขตการคาเสรกบประเทศคเจรจาทส าคญๆแลว 6 ประเทศไดแกจนญปนเกาหลใตอนเดยและออสเตรเลย-นวซแลนดนอกจากนอาเซยนยงมกรอบความรวมมอทางเศรษฐกจกบประเทศอนซงเปนตลาดส าคญดงเดมคอสหรฐฯและสหภาพยโรปดวยการพฒนากรอบขอตกลง ไปสการรวมกลมกนเปน ประชาคมเศรษฐกจอาเซยน หรอ (ASEAN Economic Community: AEC) ในป 2558

ประเทศสมาชกตองเตรยมความพรอมในการรวมตวเปนประชาคมเศรษฐกจอาเซยน เพอบรรลวตถประสงคดงกลาวขางตน รวมทงเพอปกปองตนเองใหสามารถด ารงสถานะทไดเปรยบในเชงเปรยบเทยบ และไดรบประโยชน ซงประเทศไทยกจ าเปนตองปรบตวเพอรกษาสถานภาพการแขงขนเชนเดยวกบประเทศสมาชกอน ๆ โดยการปรบตวจะมากหรอนอยขนอยกบสถานการณทเปนอยปจจบนของแตละประเทศ ส าหรบภาคเกษตรของไทยมความจ าเปนตองศกษาสถานการณเพอการปรบตวและเตรยมพรอมรองรบกบสถานภาพการแขงขนทรนแรงเพมขน ในขณะเดยวกนมลคาการคาระหวางไทยกบประเทศเพอนบานในกลมอาเซยนมแนวโนมเพมขน สงผลใหการคาสนคาเกษตรของไทยกบประเทศเพอนบานในกลมอาเซยนกม

1-2

มลคาเพมขนเชนกน แตเปนการเพมในอตราสวนทนอยกวาสาขาอน ๆ เนองจากประเทศเพอนบานในกลมอาเซยนมการผลตสนคาเกษตรคลายคลงกน เชน ขาว ยางพารา ปาลมน ามน เปนตน ท าใหเปนคแขงกนในสนคาเกษตรบางชนด ดงนนส านกงานเศรษฐกจการเกษตร ในฐานะทเปนหนวยงานดานการวางแผนและก าหนดนโยบายของกระทรวงเกษตรและสหกรณ จงไดท าการศกษาผลกระทบในสนคา ขาว ยางพารา ปาลมน ามนและสนคาเกษตรทส าคญอนๆเพอใหทราบวาสถานการณสนคาเกษตรทง 3 ชนดของไทยจะไดรบผลกระทบอยางไรจากการเปนประชาคมเศรษฐกจอาเซยน ดงกลาว

1.2 วตถประสงค

การศกษานมวตถประสงคเพอประเมนผลกระทบทเกดจากการเปนประชาคมเศรษฐกจอาเซยน ตอสนคาเกษตรของไทย วาจะสงผลใหสนคาเกษตร อนไดแก ขาว ยางพาราและปาลมน ามนมความไดเปรยบในการแขงขนมากขนหรอลดลง รวมทงเสนอแนะแนวทางและมาตรการในการปรบตว

1.3 ขอบเขตกำรศกษำ

การศกษาผลกระทบตอภาคการเกษตรไทยจากประชาคมเศรษฐกจอาเซยน (ASEAN Economic Community : AEC) จะท าการศกษาผลกระทบของ AEC ตอการคาสนคาเกษตร โดยการค านวณและวเคราะหคา RCA และ BCG ของสนคาขาว ยางพาราและปาลมน ามน เพอศกษาศกยภาพการแขงขนของประเทศไทยเปรยบเทยบกบประเทศตางๆในกลม ASEAN ไดแก ประเทศเวยดนาม ประเทศกมพชา ประเทศพมา ประเทศสงคโปร ประเทศลาว ประเทศฟลปปนส ประเทศบรไน ประเทศอนโดนเซย และประเทศมาเลเซย โดยคา RCA เปนคาดชนทวดถงความสามารถในการแขงขนในตลาด ASEAN ของประเทศไทยรวมทงศกษาศกยภาพการแขงขนของกลม ASEAN เปรยบเทยบกบโลก โดยการค านวณและวเคราะหคา RCA และ BCG ของสนคาสนคาขาว ยางพาราและปาลมน ามนเชนกน โดยคาดชนทไดวดถงความสามารถในการแขงขนของกลมประเทศ ASEAN เปรยบเทยบกบโลก

1.4 วธกำรศกษำ

1.4.1 การหาคาดชนวดความไดเปรยบโดยเปรยบเทยบทปรากฏ (Revealed Comparative Advantage: RCA) และการหาแมททรกซความเจรญเตบโต-สวนครองตลาด BCGMatrix ซงใชขอมลจาก Trade Map เนองจากขอมลจาก Trade Map เปนขอมลทมความเปนปจจบนและมจ านวนสนคาทตองการศกษาครอบคลมสนคาเกษตรมากทสด รวมทงสามารถเขาถงขอมลของประเทศกลมอาเซยนและทวโลกไดงายทสด

การศกษาครงนเราเลอกใชวธการหาคา RCA เนองจาก เปนดชนวดถงความสามารถในการแขงขนในตลาดใดตลาดหนงวามความไดเปรยบโดยเปรยบเทยบในการสงออกสนคาชนดใดชนดหนงของประเทศผสงออกหนงไปยงประเทศคคา อกทงทราบถงแนวโนมของการเปลยนแปลงขดความสามารถในการแขงขน

1-3

การสงออกของแตละประเทศในตลาดใดตลาดหนงวามความไดเปรยบโดยเปรยบเทยบในการสงออกสนคาชนดใดชนดหนงของประเทศผสงออกหนงไปยงประเทศคคา

1.4.2 BCGMatrix เราเลอกใชวธนเนองจากเมอเราทราบถงความสามารถในการแขงขนในตลาดจากคา RCA แลว เรากควรรวาสนคาชนดนนมต าแหนงทางการตลาด1และมฐานะแขงแกรงและสรางรายไดใหกบประเทศมากนอยแคไหนเมอเปรยบเทยบกบประเทศคคาหรอคแขงในตลาดสนคานน เพอใหประเทศมการปรบตวและจดสรรทรพยากรทมอยอยางจ ากดใหเกดประสทธภาพและประสทธผลสงสด

1.5 ผลทคำดวำจะไดรบ

การศกษาผลกระทบตอภาคการเกษตรไทยจากประชาคมเศรษฐกจอาเซยน (ASEAN Economic Community : AEC) จะท าใหทราบผลกระทบทเกดจากการเปนประชาคมเศรษฐกจอาเซยนตอสนคาสนคาขาว ยางพารา และปาลมน ามน โดยทราบวาสนคาเกษตรแตละประเภททไดท าการศกษามความไดเปรยบในการแขงขนเพมขนหรอนอยลง และผลการศกษาผลกระทบดานการคาชายแดน จะท าใหทราบขอมลเชงลกถงผลกระทบทเกดจากการคาสนคาเกษตรกบประเทศสมาชกประชาคมเศรษฐกจอาเซยนทมแนวเขตเชอมตอกบประเทศไทย โดยทราบวาสนคาขาว ยางพารา และปาลมน ามน ทไดท าการคาจะมปรมาณเพมขนหรอนอยลง รวมทงปญหาอปสรรคทอาจเกดขนระหวางกน เพอเสนอขอเสนอแนะแนวทางและมาตรการในการปรบตว ใหภาคการเกษตรไทยสามารถด ารงสถานภาพการแขงขนไดไมนอยกวาทเปนอยในปจจบน

2-1

บทท 2

แนวคดทฤษฎทเกยวของ

2.1 แนวคดความไดเปรยบโดยเปรยบเทยบ (Comparative Advantage)

ตามทฤษฎการคาระหวางประเทศ การจดสรรทรพยากรธรรมชาตภายในระบบเศรษฐกจจะเปนไปอยางมประสทธภาพกตอเมอการผลตและการคาระหวางประเทศตงอยบนพนฐานความไดเปรยบโดยเปรยบเทยบของระบบเศรษฐกจนนๆ ซงความไดเปรยบโดยเปรยบเทยบหมายถงความสามารถของประเทศใดประเทศหนงในการผลตสนคาและบรการดวยตนทนทตากวาประเทศอนๆ โดยทฤษฎความไดเปรยบโดยสมบรณ (The Principle of Absolute Advantage) ของAdam Smith ไดกลาวไววา การคาระหวางประเทศจะชวยใหประเทศคคาทงสองไดประโยชนมากขนทงสองฝายกตอเมอ แตละประเทศมงผลตเฉพาะสนคาทตนมความเชยวชาญเฉพาะ (Specialization) แลวนามาแลกเปลยนกน แตกเกดคาถามขนวาถาประเทศหนงไมมความไดเปรยบอยางสมบรณในการผลตสนคาชนดใดเลยเมอเทยบกบอกประเทศหนงจะสามารถทาการคาระหวางประเทศไดหรอไม David Ricardo ไดเสนอทฤษฎความไดเปรยบโดยเปรยบเทยบ (The Principle of Comparative Advantage) เพอตอบคาถามขางตน โดยมแนวคดวาการคาระหวางประเทศจะเกดขนไดเมอประเทศทงสองมความแตกตางเชงเปรยบเทยบในตนทนการผลต (Comparative Cost) อยางไรกตาม แนวคดนไมสามารถหาสาเหตของความแตกตางเชงเปรยบเทยบในตนทนการผลตได Heckscher-Ohlin ไดสรางทฤษฎเพออธบายปรากฏการณทางการคาใหสมบรณยงขนโดยชใหเหนวาความแตกตางเชงเปรยบเทยบในตนทนการผลตเกดจากการทแตละประเทศมความแตกตางกนโดยเปรยบเทยบในปจจยการผลต (Factor Endowments) และความแตกตางกนโดยเปรยบเทยบของราคาปจจยการผลต (Factor Price) โดยเชอวาราคาปจจยการผลตจะสะทอนถงความหายากหางายหรอความอดมสมบรณของปจจยการผลตของอตสาหกรรมจะไดรบประโยชนโดยเปรยบเทยบจากการผลตสนคาทใชปจจยการผลตทประเทศนนมมาก โดยเปรยบเทยบและมราคาถก และนาเขาสนคาทใชปจจยการผลตทหายากและมราคาแพง ทฤษฎนมขอสมมตวา การผลตเปนแบบผลตอบแทนตอขนาดคงท (Constant Return to Scale) มการ จางงานเตมท และการคาเสร ซงขอสรปนเปนเพยงการพจารณาความไดเปรยบโดยเปรยบเทยบจากเงอนไขพนฐานของประเทศเปนสาคญ โดยเปนการวเคราะหทคอนขางหยดนงและมลกษณะเชงสถตย (static) เพราะพนฐานดานทรพยากรมไดเปนปจจยทสาคญเพยงปจจยเดยวทมอทธพลตอความไดเปรยบโดยเปรยบเทยบของภาคอตสาหกรรม ซงอาจไมเปนจรงเมอพจารณาปจจยการผลตในเชงพลวตร (Dynamic) เชน การเปลยนแปลงในเรองความกาวหนาทางเทคโนโลย การสะสมทน การเพมขนของแรงงานทมทกษะ การเปลยนรสนยม ความพยายามในการหารปแบบการคาของประเทศตางๆ เพอกาหนดจดยนในเรองของความเชยวชาญเฉพาะระหวางประเทศของสนคาใดๆ ไดพฒนาเรอยมา อกทฤษฎหนงของนกเศรษฐศาสตรชอ นายพอล ครกแมน (Pual Krungman) ไดเรมมองเหนวาทฤษฎความไดเปรยบโดยเปรยบเทยบเดมนน ทกประเทศจะผลตสนคาเพอสงออกเฉพาะทประเทศตนมความไดเปรยบโดยเปรยบเทยบเสมอ Pual Krungman อธบายการคาระหวางประเทศไดรอยละ 75 ททฤษฎไมสามารถอธบายไดเพราะเปนการคาขายกนภายในกลมสนคาประเทศเดยวกน( intra-industry trade) อธบายไดดวยเรองการประหยดโดยขนาด (economies of scale) การผลตสนคาจานวนมากของหนวยผลตทาใหเกดความชานาญในการผลตและหนวยผลตจะเกดความประหยดอนเนองมากจากการเพมขนาดของการผลต ทาใหผลผลตเฉลยตอหนวยลดลงหรอเรยก วา

2-2

increasing return สนคาทมการคาระหวางประเทศแบบ intra industry จงมแนวโนมเปนตลาดแขงขน ไมสมบรณ เชน ตลาดผกขาดหรอตลาดกงแขงขนกงผกขาด นอกจากนนผบรโภคจะมรสนยมในการเลอกซอสนคาทสามารถผลตไดจากภายในและภายนอกประเทศ แมวาจะเปนสนคาประเภทเดยวกน จงทาใหเกดการคาระหวางประเทศ เชน ประเทศอเมรกานาเขารถยนตยโรปยหอตางๆ ทงๆ ทสามารถผลตรถยนตใชไดเอง และผลตเพอการสงออกดวย ขณะเดยวกนในกลมสหภาพยโรปกนาเขารถยนตจากอเมรกาทงๆ ทผลตรถยนตไดและสงออกดวย จากการมองวาความไดเปรยบโดยเปรยบเทยบถกกาหนดจากปจจยการผลต กไดปรบเปลยนเปนความเชอทวา การคาระหวางประเทศเกดจากนโยบายของประเทศไมใชเกดจากปจจยการผลต โดยเชอวาความเชยวชาญเฉพาะระหวางประเทศเปนสงทสามารถยกระดบหรอสรางขนไดหากไมมการปกปองทางการคา (Trade Protection) แนวคดทจะขจดอปสรรคทางการคาระหวางประเทศไดเรมเปนรปธรรมขนจากขอตกลงของ GATT ในรอบ Kennedy-Round แตวถทางของการคาแบบเสรไดสงผลกระทบตอแบบแผนการคาระหวางประเทศ (Trade Pattern) ทาใหประเทศสมาชกตองทาความตกลงในดานการลดความไดเปรยบเสยเปรยบในทางการคาระหวางกน ทาใหเกดความจาเปนทตองมตวบงชรปแบบทางการคา ซงยากในการวดเพราะตองหาราคาโดยเปรยบเทยบกอนทาการคากนจรง ๆ แตขอมลทไดมกเปนขอมลททาการคาจรงไปแลว Bela Balassa (1965) จงเสนอคาดชนวดความไดเปรยบโดยเปรยบเทยบทปรากฏ (Revealed Comparative Advantage: RCA) มาใชวเคราะหแทนการใชตนทน บนแนวคดวามลคาสนคานนจะสะทอนตนทนโดยเปรยบเทยบไดดเพราะเปนการสะทอนถงตนทนจากปจจยทไมใชตวเงนดวย โดยมสมมตฐานของรสนยมทเหมอนกนและภาษทเทากนในทกๆ อตสาหกรรมในแตละประเทศ ซงหลกการคอการเปรยบเทยบสวนแบงการสงออกของสนคาชนดหนงจากการสงออกทงหมดของประเทศนนกบสวนแบงของการสงออกสนคาชนดดงกลาวจากการสงออกทงหมดของโลก โดยมสตรในการคานวณดงน

= wwk

iik

XX

XX

/

/

โดยท

คอ ดชนความไดเปรยบโดยเปรยบเทยบของการสงออกสนคาชนดท k ของประเทศ i

คอ มลคาการสงออกสนคาชนด k ของประเทศ i คอ มลคาการสงออกทงหมดของประเทศ i คอ มลคาการสงออกสนคา k ของทงโลก คอ มลคาการสงออกรวมทงหมดของโลก หลกเกณฑในการพจารณาดชนความไดเปรยบโดยเปรยบเทยบทปรากฏ (RCA) คอ ถาคา RCA ของประเทศใดๆมคามากกวา 1 แสดงวามความไดเปรยบโดยเปรยบเทยบในการสงออกสนคานนเทยบกบโลก ซงวธการนเปนการวดสมรรถนะทางการสงออก (Export Performance) โดยใชเฉพาะมลคาสงออกในการคานวณ

ikRCA

ikRCA

ikX

X i

X wk

Xw

2-3

ขอดของสตร - เปนดชนวดถงความสามารถในการแขงขนในตลาดใดตลาดหนงวามความไดเปรยบโดยเปรยบเทยบในการสงออกสนคาชนดใดชนดหนงของประเทศผสงออกหนงไปยงประเทศคคา - ทราบถงแนวโนมของการเปลยนแปลงขดความสามารถในการแขงขนการสงออกของแตละประเทศในตลาดใดตลาดหนงวามความไดเปรยบโดยเปรยบเทยบในการสงออกสนคาชนดใดชนดหนงของประเทศผสงออกหนงไปยงประเทศคคา ขอบกพรองของสตร - ถา > 1 หมายความวาประเทศนนมความไดเปรยบโดยเปรยบเทยบในการสงออกสนคา แตไมสามารถระบไดวาความไดเปรยบดงกลาวเกดขนเนองมาจากปจจยใด - ถาประเทศ 2 ประเทศมคา > 1 ทงคจะไมสามารถระบแนชดลงไปไดวาประเทศใดมความสามารถในการสงออกสนคา มากกวาหรอนอยกวากน - คา ไมสามารถแสดงผลของการกดกนทางการคาออกมาไดเลย 2.2 BCG Matrix

แมทรกซ BCG จะแสดงฐานะหรอความแขงแกรงของสนคานนๆเมอเทยบกบตลาดสนคานนๆ โดยใชเกณฑในการพจารณา 2 เกณฑ คอ

1) สวนแบงตลาดเชงเปรยบเทยบ (Relative Market Share) กอนอนค านวณคาสวนแบงการตลาดของประเทศทเราสนใจ (กรณศกษาใชขอมลป 2009-2010)หลงจากนนเปรยบเทยบกบคแขงวาสวนแบงตลาดของสนคาของประเทศใดๆเปนกเทาเมอเทยบกบคแขงทส าคญ ถาสนคาของประเทศใดๆเปนผน าตลาดกเปรยบเทยบกบอนดบรองลงมา คอทสองของตลาด ถาสนคาของประเทศใดๆเปนผตามกเปรยบเทยบกบผน าตลาด เชน ในกรณของเปนผน าตลาดมสวนแบงตลาด 30% และอนดบรองลงมามสวนแบงตลาด 15% กแสดงวามสวนแบงตลาดเชงเปรยบเทยบเทากบ 2.0 เทา แตในกรณของผตามเปนอนดบสองมสวนแบงตลาดเทากบ 10% ในขณะทผน าตลาดมสวนแบงตลาดเทากบ 20% ดงนนสวนแบงตลาดเชงเปรยบเทยบจะเทากบ 0.5

2) ความนาสนใจของตลาด (Market Attractiveness) หรอ อตราการเตบโตของตลาดสนคา (Market Growth Rate) คอ ค านวนคา Growth Rate ของแตละประเทศทเราสนใจ (กรณศกษาใชขอมลป 2009-2010) อตราการขยายตวของตลาดสนคาทงตลาดไมใชของประเทศใดประเทศหนง เพราะเกณฑทใชนเพอตองการดวาตลาดสนคานนๆ มความนาสนใจมากนอยเพยงใด

หลงจากนนน าไปสราง BCG Matrix โดย แกน Y คอ Market Growth (%) จดตดแกน Y คอ คาเฉลยของ Market Growth (%) ของแตละประเทศ แกน X คอ Relative Market Share ดงรปตวอยาง

หมายเหต: ขอมลทน ามาใชในการค านว 2009-2010

ikRCA

ikRCA

RCA

RCA

RCA

2-4

หมายเหต 1

1. ผลตภ ฑทนาสงสย (Question Mark) คอ ผลตภณฑใหมเพงเขาสตลาด กลยทธทางการตลาดส าหรบ Question mark • ทมเทความพยายามทางการตลาดดานตาง ๆ เพอใหไดยอดขายสงขนอยางตอเนอง • เลกท า หากพบวาไมมศกยภาพเพยงพอ

2. ผลตภ ฑทเปนดาวเดน (Star) คอ ผลตภณฑทเปนทรจกและมอตราความตองการเพมขนอยางมาก

กลยทธทางการตลาดส าหรบ Star • ทมเทความพยายามทางการตลาดอยางตอเนอง เพอรกษาตลาด

3. ผลตภ ฑทเปนววนม (Cash Cows) คอ ผลตภณฑทยงเปนทตองการของผบรโภคแตอตราการ

เพมของยอดขายต า กลยทธทางการตลาดส าหรบ Cash cow • พยายามรกษายอดขายไมใหลดลง • น าก าไรทไดไปใชเปนทนสนบสนนผลตภณฑอน ๆ

ภาพท 2-1 ตวอยาง BCG MATRIX

2-5

4. ผลตภ ฑทเปนสนขหรอผลตภ ฑทเปนปญหา (Dogs) คอ ผลตภณฑทท าก าไรนอยหรอขาดทนตลาดไมขยายตวมคแขงมาก

กลยทธทางการตลาดส าหรบ Dog • ลดความพยายามทางการตลาด • เลกท า • ปรบปรงผลตภณฑ

2.3 การจดตงประชาคมเศรษฐกจอาเซยน (ASEAN Economic Community: AEC)

1) ทมาของประชาคมเศรษฐกจอาเซยน ประชาคมเศรษฐกจอาเซยน (ASEAN Economic Community: AEC) มจดเรมตนจากการลงนามรวมกนของผน าอาเซยนในปฏญญาวาดวยความรวมมอในอาเซยน ฉบบท 2 (Declaration of ASEAN Concord II หรอ Bali Concord II) เมอครงประชมสดยอดอาเซยน ครงท 9 ในเดอนตลาคม พ.ศ. 2546 (ค.ศ.2003) ณ ประเทศอนโดนเซย ตอมาในการประชมสดยอดอาเซยน ครงท 11เมอเดอนธนวาคม พ.ศ. 2548 (ค.ศ. 2005) ณ ประเทศมาเลเซย ผน าอาเซยนไดมความเหนชอบรวมกนใหเรงรดการจดตงประชาคมอาเซยน (ASEAN Community: AC) ใหเรวขนกวาเดมอก 5 ป จากป พ.ศ. 2563 (ค.ศ.2020) เปนป พ.ศ. 2558 (ค.ศ.2015) โดยระบคณลกษณะและองคประกอบส าคญของประชาคมเศรษฐกจอาเซยนทจะจดตงขนภายในป พ.ศ. 2558 (ค.ศ.2015) ไวสอดคลองกบแถลงการณบาหล ฉบบท 2 ซงระบเปาหมายและกรอบระยะเวลาในการด าเนนมาตรการตางๆ พรอมทงความยดหยนทจะตกลงกนลวงหนาในการด าเนนงานตามแผนงานส าหรบประเทศสมาชกทง 10 ประเทศ ดงนน ในการประชมรฐมนตรดานเศรษฐกจอาเซยน (AEM) เมอเดอนสงหาคม พ.ศ. 2549 (ค.ศ.2006) จงมอบหมายใหเจาหนาทอาวโส (SEOM) จดท า “แผนงานการจดตงประชาคมเศรษฐกจอาเซยน (AEC Blueprint)” และ“ตารางเวลาด าเนนกจกรรมตางๆ (Strategic Schedule)”เพอเปนแนวทางการด าเนนงานไปสการเปนประชาคมเศรษฐกจอาเซยน (ASEAN Economic Community: AEC)ในป พ.ศ. 2558 (ค.ศ. 2015) ตอไป ในการประชมสดยอดอาเซยน ครงท 12 ผน าอาเซยนยนยนพนธกรณทจะเรงรดการจดตงประชาคมอาเซยนภายในป ค.ศ. 2015 จากเดมทระบไวในป ค.ศ. 2020 ตามวสยทศนอาเซยน 2020 และแถลงการณบาหล ฉบบท 2 โดยลงนามแถลงการณเซบเพอจดตงประชาคมอาเซยนภายในป ค.ศ.2015 โดยในดานเศรษฐกจ ผน าอาเซยนไดเหนชอบทจะเรงรดการจดตงประชาคมเศรษฐกจอาเซยน ภายในป ค.ศ. 2015 และเปลยนแปลงอาเซยนใหเปนภมภาคทมการเคลอนยายสนคา บรการการลงทน แรงงานฝมออยางเสร และมการเคลอนยายเงนทนทเสรมากขน

2) เปาหมายของประชาคมเศรษฐกจอาเซยน ประชาคมเศรษฐกจอาเซยน (ASEAN Economic Community: AEC) คอ การไปสเปาหมายสดทายของการรวมกลมทางเศรษฐกจตามทระบไวใน “วสยทศนอาเซยน 2020” ซงตงอยบนพนฐานของการประสานผลประโยชนของประเทศสมาชก โดยการสงเสรมการรวมกลมทางเศรษฐกจในเชงลกและกวางขวางมากขนผานความรวมมอทมอยในปจจบนและแผนการด าเนนงานใหมภายใตกรอบระยะเวลาทชดเจน โดยประเทศสมาชกจะตองปฏบตตามหลกการทจะสงเสรมระบบเศรษฐกจแบบเปดมองบรบทภายนอก และสงเสรมกลไกตลาด ซงสอดคลองกบกฎเกณฑในกรอบพหภาค และ ยดมนในระบบกฎเกณฑ เพอความสอดคลองของการปฏบตตามพนธกรณในดานเศรษฐกจประชาคมเศรษฐกจอาเซยนมเปาหมายส าคญ 4 ประการ คอ

2-6

(1) การเปนตลาดและฐานการผลตเดยวกน (Single Market and Single Production Base) เนนการเคลอนยายสนคา การบรการ การลงทน เงนทน และแรงงานมฝมอระหวางกนอยางเสร

(2) การเปนภมภาคทมขดความสามารถในการแขงขนสง (High Competitive Economic Region) เนนการด าเนนงานนโยบายการแขงขน การพฒนาโครงสรางพนฐาน การคมครองทรพยสน ทางปญญา การพฒนา ICT และพลงงาน

(3) การเปนภมภาคทมพฒนาการทางเศรษฐกจทเทาเทยมกน (Equitable Economic Development) เนนการสงเสรมการมสวนรวมและการขยายตวของ SMEs ใหความชวยเหลอแก สมาชกใหม (CLMV) เพอชวยลดชองวางของระดบการพฒนา

(4) การเปนภมภาคทบรณาการเขากบเศรษฐกจโลกไดอยางสมบรณ (Fully Integrated into Global Economy) เนนการจดท าเขตการคาเสร (Free Trade Area-FTA) และการเปนพนธมตรทางเศรษฐกจ (Closer Economic Partnership-CEP) กบประเทศคเจรจา

ภาพท 2-2 : เปาหมายของประชาคมเศรษฐกจอาเซยน

ประชาคมเศรษฐกจอาเซยนจะท าใหอาเซยนเปนตลาดและฐานการผลตเดยวกน สรางอาเซยนใหมพลวตรและขดความสามารถมากขนดวยกลไกและมาตรการใหมๆ ทจะสงเสรมความแขงแกรงของการปฏบตตามแผนงานดานเศรษฐกจทมอยเดม การเรงรดการรวมกลมทางเศรษฐกจในสาขาส าคญ การอ านวยความสะดวกในการเคลอนยายนกธรกจ แรงงานฝมอ และผมความสามารถพเศษ และเสรมสรางความแขงแกรงในดานกลไกสถาบนของอาเซยน โดยกาวแรกของการมงไปสประชาคมเศรษฐกจอาเซยน คอ การด าเนนงานตามขอเสนอแนะของคณะท างานระดบสงวาดวยการรวมกลมทางเศรษฐกจของอาเซยนตามแถลงการณบาหล ฉบบท 2ในขณะเดยวกน ประชาคมเศรษฐกจอาเซยนจะใหความส าคญกบการลดชองวาการพฒนาและสงเสรมการรวมกลมของประเทศสมาชกใหม ไดแก กมพชา ลาว พมา และเวยดนาม (CLMV) ผานความรวมมอภายใตโครงการแผนงานกรอบความรเรมเพอการรวมตวของอาเซยน (Initiative for ASEAN Integration: IAI) และแผนงานในกรอบภมภาคอนๆ รวมทงสงเสรมการด าเนนงานแผนความรวมมอในดานอนๆ เชน การพฒนาบคลากรและการสงเสรมขดความสามารถ การยอมรบคณสมบตของผประกอบวชาชพ การหารอทใกลชดมากขนในเรองเศรษฐกจมหภาคและนโยบายทางการเงน มาตรการทางการคาและการเงน

2-7

การสงเสรมโครงสรางพนฐานและการเชอมโยงในการตดตอสอสาร การพฒนาธรกรรมอเลกทรอนกส (e-ASEAN) การรวมกลมของอตสาหกรรมตางๆ ในภมภาคเพอสงเสรมการ จดซอในภมภาค และสงเสรมการเขามามสวนรวมของภาคเอกชนในการจดตงประชาคมเศรษฐกจอาเซยน

3) ความจ าเปนของประชาคมเศรษฐกจอาเซยน การรวมกลมหรอจดตงประชาคมเศรษฐกจอาเซยนนบเปนความพยายามทสอดคลองกบความเปลยนแปลงของบรบทโลก กลาวคอ เนองจากกระแสโลกาภวตน และแนวโนมการท าขอตกลงการรวมกลมทางเศรษฐกจในภมภาคตางๆ มากขน ท าใหอาเซยนตองเรงแสดงบทบาทการรวมกลมดวยความมนคงและแนนแฟนมากขนกวาในอดตทผานมา รวมทงปรบปรงการด าเนนงานระหวางกนใหทนตอกระแสการเปลยนแปลง โดยเฉพาะอยางยงกระแสการแขงขนทางการคาและการแขงขนเพอดงดดการลงทนโดยตรงทมความรนแรงมากขนและมแนวโนมจะถายโอนไปสประเทศเศรษฐกจใหมมากขนเชน จน อนเดย บราซล เปนตน

การรวมกลมทางเศรษฐกจของอาเซยนจะเปนปจจยส าคญทชวยเสรมสรางความแขงแกรงทางเศรษฐกจและเพมความสามารถในการแขงขนของอาเซยนในตลาดโลก เนองจากจะสงเสรมใหเกดการเปดเสรการเคลอนยายปจจยการผลตระหวางประเทศสมาชกทลกซงกวางขวางมากยงขนทงในดานการคาสนคา การคาบรการ การลงทน เงนทน และแรงงาน รวมถงความรวมมอในดานการอ านวยความสะดวกทางการคาและการลงทน เพอลดอปสรรคทางดานการคาและการลงทนใหเหลอนอยทสดซงจะน าไปสการพฒนามาตรฐานการครองชพและความกนดอยดของประชาชนภายในประเทศ และลดชองวางความเหลอมล าทางการพฒนาระหวางกนใหนอยลง

4) ค ลกษ ะของประชาคมเศรษฐกจอาเซยน ประชาคมเศรษฐกจอาเซยนมรปแบบการรวมกลมทเปนการด าเนนงานในลกษณะผสมผสานซงมลกษณะรวมระหวางสหภาพศลกากร (Custom Union) ตลาดรวม (Common Market) และ สหภาพเศรษฐกจ (Economic Union) 3 กลาวคอ เปน Custom Union เนองจากมการขจดภาษภายในภมภาค แตยงไมมการปรบประสานอตราภาษทเรยกเกบจากประเทศภายนอกภมภาค (uniform external tariff structure) เปน Common Market คอ มการขจดอปสรรคทางการคาทงดานภาษและมใชภาษ และสงเสรมการเคลอนยายสนคา บรการ และการลงทน แตสงทยงขาดอย คอนโยบายรวมทางดานการคา (common external trade policy) รวมทงเปน Economic Union คอ มเปาหมายการเคลอนยายสนคา บรการ เงนทน และปจจยการผลตทเสร แตยงขาดนโยบายการเงนการคลง และระบบเงนสกลรวมกน ดงนน ประชาคมเศรษฐกจอาเซยนจงเปนรปแบบการรวมกลมเศรษฐกจทมลกษณะเฉพาะโดยไดพฒนามาใหเหมาะสมกบโครงสรางและความสมพนธของอาเซยนดวย

อยางไรกตาม เพอใหการรวมกลมทางเศรษฐกจภายในภมภาคเปนไปอยางมประสทธภาพและเพมขดความสามารถในการแขงขน ในอนาคตอาเซยนจ าเปนทจะตองค านงถงบรบทภายนอกประกอบดวย โดยเฉพาะทศทางนโยบายดานเศรษฐกจกบประเทศภายนอกกลมเพอสรางขดความสามารถในการแขงขนของอาเซยนในประชาคมโลก และเพมขดความสามารถในการเจรจาตอรองรวมถงสงเสรมการรวมกลมทางเศรษฐกจทลกซงและกวางขวางมากขน ดงนน ประชาคมเศรษฐกจอาเซยนจงมความเปนไปไดทจะพฒนาไปในลกษณะการเปนสหภาพศลกากร (Customs Union)ตลาดรวม (Common Market) หรอ สหภาพเศรษฐกจ (Economic Union) ในอนาคต กลาวโดยสรปแลว รปแบบการรวมกลมทางเศรษฐกจของอาเซยนไมสามารถองตามหลกการ/ รปแบบตามทฤษฎทมอย เนองจากเปนการพฒนาแนวทาง/ รปแบบวธด าเนนงานของ

2-8

อาเซยนตามความเหมาะสมกบการด าเนนงานภายในของอาเซยนเอง และการรวมกลมทางเศรษฐกจของอาเซยนกเปนไปในลกษณะทประเทศสมาชกตางเหนพองรวมกนทจะด าเนนการใหเปนไปตามเปาหมาย/ พนธสญญาทไดตกลงกนไว ซงนบเปนสงส าคญทจะน าไปสความส าเรจและการรวมกลมทางเศรษฐกจทลกซงมากขน

บทท 3

สถานการณสนคาขาว ยางพารา ปาลมน ามน

ขาว

1. สถานการณการผลตขาวของโลกป 2554

กระทรวงเกษตรสหรฐอเมรกาสรปสถานการณการผลตขาวของโลกปการผลต 2552/53 วามพนทเกบเกยวรวม 975.13 ลานไรผลผลตขาวเปลอกเฉลย 675 กโลกรมตอไรพรอมทงประเมนเบองตนวาปการผลต 2553/54 มพนทเกบเกยวรวม 989.45 ลานไรผลผลตขาวเปลอกเฉลย 682 กโลกรมตอไรและพยากรณณเดอนมถนายน 2554 (ซงเปนเดอนทสองของปการผลต 2554/55) วาในปการผลต 2554/55 จะมพนทเกบเกยวรวม 999.63 ลานไร(พนทเกบเกยวเพมขนจากปกอน 10.18 ลานไรหรอเพมขนรอยละ 1.03) และคาดวาจะมผลผลตขาวเปลอกเฉลย 683 กโลกรมตอไร(ผลผลตเฉลยตอไรเพมขนจากปกอน 1 กโลกรมตอไรหรอเพมขนรอยละ 0.15) ตารางท 3-1 พนทเกบเกยวและผลผลตขาวเปลอกเฉลยตอไร ป 2552/53 – 2554/55 พ นทเกบเกยว(ลานไร) ผลผลตขาวเปลอกเฉลยตอไร(กโลกรม) ภมภาค/ประเทศ

2552/ 53 2553/ 54 2554/55 2552/53 2553/54 2554/55

พฤษภาคม มถนายน พฤษภาคม มถนายน

โลก 975.13 989.45 999.56 999.63 675 682 686 683 สหรฐอเมรกา 7.88 9.13 7.56 7.19 1,270 1,206 1,261 1,262 ประเทศอนๆ 967.25 980.32 992.00 992.44 670 677 682 680 เอเซยตะวนออก จน 185.19 186.38 187.50 186.88 1,054 1,050 1,067 1,054 ญปน 10.13 10.19 10.00 10.00 1,043 1,042 1,054 1,054 เกาหลใต 5.75 5.56 5.38 5.38 1,126 1,042 1,088 1,088 เกาหลเหนอ 3.69 3.63 3.63 3.63 803 678 763 763 เอเซยใต อนเดย 261.56 275.00 278.13 278.13 510 515 523 523 บงคลาเทศ 72.50 73.75 75.00 75.00 642 669 661 661 ปากสถาน 17.50 13.13 17.50 17.50 582 538 582 582 เอเซยตะวนออกเฉยงใต อนโดนเซย 75.63 75.69 75.94 75.94 757 768 774 774 เวยดนาม 46.38 47.00 46.50 46.50 862 869 875 875 ไทย 68.38 66.69 68.13 68.13 450 461 461 461 พมา 43.75 43.75 43.75 43.75 416 424 434 434 ฟลปปนส 27.56 28.38 28.00 28.00 563 590 613 613 กมพชา 16.75 17.38 17.38 17.38 454 475 475 475 ลาว 5.56 5.44 5.56 5.56 578 552 598 598 มาเลเซย 4.19 4.19 4.19 4.19 594 594 598 598

3-2

พ นทเกบเกยว(ลานไร) ผลผลตขาวเปลอกเฉลยตอไร(กโลกรม) ภมภาค/ประเทศ

2552/ 53 2553/ 54 2554/55 2552/53 2553/54 2554/55

พฤษภาคม มถนายน พฤษภาคม มถนายน

อเมรกาใต บราซล 17.31 17.94 16.88 16.88 651 776 688 688 เปร 2.56 2.44 2.19 2.19 1,184 1,163 1,114 1,114 แอฟรกา ไนจเรย 13.13 13.44 13.56 13.56 330 331 331 331 มาดากสการ 8.63 8.63 8.63 8.63 488 557 523 523 สหภาพยโรป อตาล 1.50 1.56 1.50 1.50 1,078 1,005 1,043 1,043 สเปน 0.75 0.75 0.75 0.75 1,027 1,018 1,022 1,022 อยปต 4.19 2.81 2.81 3.75 1,579 1,696 1,696 1,642 อหราน 3.38 3.38 3.38 3.38 672 674 674 674 อนๆ 70.94 72.75 75.25 75.38 475 496 498 496 กระทรวงเกษตรสหรฐอเมรกาสรปผลผลตรวมของขาวทวโลกปการผลต 2552/53 วามผลผลตขาวสารรวม 440.06 ลานตนพรอมทงประเมนเบองตนผลผลตรวมปการผลต 2553/54 วาทวโลกมผลผลตขาวสารรวม 450.01 ลานตนและพยากรณณเดอนมถนายน 2554 วาในปการผลต 2554/55 ทวโลกจะมผลผลตขาวสารรวม 456.39 ลานตนซงจากรายงานผลผลตขาวสารรวมของโลกปการผลต 2554/55 ณเดอนมถนายนนคาดวาปรมาณผลผลตรวมจะเพมมากขนจากปกอนจ านวน 6.38 ลานตนขาวสารหรอมปรมาณเพมขนรอยละ 1.42 ทงนประเทศสวนใหญจะมผลผลตรวมเพมขนยกเวนสหรฐอเมรกาญปนบราซลเปรและมาดากสการ ตารางท 3-2 ผลผลตขาวสารรวม ป 2552/53 – 2554/55

ภมภาค/ประเทศ

ผลผลตรวม (ลานตนขาวสาร)

ผลผลตรวมเปลยนแปลง

2552/53 2553/54 2554/55 จากเดอนทแลว จากปทแลว

พฤษภาคม มถนายน ลานตน รอยละ ลานตน รอยละ โลก 440.06 450.01 457.86 456.39 -1.47 -0.32 6.38 1.42 สหรฐอเมรกา 7.13 7.55 6.77 6.40 -0.37 -5.45 -1.15 -15.25 ประเทศอนๆ 432.93 442.46 451.09 449.98 -1.10 -0.24 7.53 1.70 เอเซยตะวนออก จน 136.57 137.00 140.00 138.00 -2.00 -1.43 1.00 0.73 ญปน 7.71 7.72 7.68 7.68 0.00 0.00 -0.04 -0.52 เกาหลใต 4.92 4.30 4.30 4.30 0.00 0.00 0.01 0.12 เกาหลเหนอ 1.91 1.60 1.80 1.80 0.00 0.00 0.20 12.50 เอเซยใต อนเดย 89.09 94.50 97.00 97.00 0.00 0.00 2.50 2.65 บงคลาเทศ 31.00 32.90 33.00 33.00 0.00 0.00 0.10 0.30 ปากสถาน 6.80 4.70 6.80 6.80 0.00 0.00 2.10 44.68 เอเซยตะวนออกเฉยงใต อนโดนเซย 36.37 36.90 37.60 37.60 0.00 0.00 0.70 1.90

3-3

ภมภาค/ประเทศ

ผลผลตรวม (ลานตนขาวสาร)

ผลผลตรวมเปลยนแปลง

2552/53 2553/54 2554/55 จากเดอนทแลว จากปทแลว

พฤษภาคม มถนายน ลานตน รอยละ ลานตน รอยละ เวยดนาม 24.99 25.53 25.43 25.43 0.00 0.00 -0.10 -0.38 ไทย 20.26 20.26 20.75 20.75 0.00 0.00 0.49 2.41 พมา 10.55 10.75 11.00 11.00 0.00 0.00 0.25 2.33 ฟลปปนส 9.77 10.55 10.80 10.80 0.00 0.00 0.25 2.37 กมพชา 4.78 5.20 5.20 5.20 0.00 0.00 0.00 0.00 ลาว 1.92 1.80 2.00 2.00 0.00 0.00 0.20 11.11 มาเลเซย 1.62 1.61 1.63 1.63 0.00 0.00 0.02 1.24 อเมรกาใต บราซล 7.66 9.45 7.90 7.90 0.00 0.00 -1.55 -16.40 เปร 2.09 1.96 1.68 1.68 0.00 0.00 -0.28 -14.15 แอฟรกา ไนจเรย 2.60 2.67 2.70 2.70 0.00 0.00 0.03 1.12 มาดากสการ 2.69 3.06 2.88 2.88 0.00 0.00 -0.18 -5.94 สหภาพยโรป อตาล 0.98 0.95 0.97 0.97 0.00 0.00 0.02 2.11 สเปน 0.54 0.54 0.55 0.55 0.00 0.00 0.00 0.37 อยปต 4.30 3.10 3.10 4.00 0.90 29.03 0.90 29.03 อหราน 1.49 1.50 1.50 1.50 0.00 0.00 0.00 0.00 อนๆ 21.96 23.54 24.44 24.43 0.00 -0.02 0.90 3.82

สรปขอมลพนทเกบเกยวผลผลตขาวเปลอกเฉลยตอไรผลผลตรวมขาวสารและผลผลตรวมขาวสารทมการเปลยนแปลงโดยเปรยบเทยบระหวางปการผลต 2552/53 กบปการผลต 2553/54 และปการผลต 2554/55 (ทคาดวาจะไดรบ)โดยจ าแนกขอมลเปนรายภมภาคและรายประเทศณเดอนมถนายน 2554 มดงน

ตารางท 3-3 พนทเกบเกยว ผลผลตขาวเปลอกเฉลย และผลผลตรวม ป 2552/53 – 2554/55

ภมภาค/ประเทศ

พ นทเกบเกยว (ลานไร)

ผลผลตขาวเปลอกเฉลย (กโลกรมตอไร)

ผลผลตรวม (ลานตนขาวสาร)

ผลผลตรวมเปลยนแปลง

2552/ 2553

2553/ 2554

2554/ 2555

2552/ 2553

2553/ 2554

2554/ 2555

2552/ 2553

2553/ 2554

2554/ 2555

จากปทแลว ลานตน /รอยละ

โลก 975.13 989.45 999.63 675 682 683 440.06 450.01 456.39 6.38 1.42 สหรฐอเมรกา 7.88 9.13 7.19 1,270 1,206 1,262 7.13 7.55 6.40 -1.15 -15.25 ประเทศอนๆ 967.25 980.32 992.44 670 677 680 432.93 442.46 449.98 7.53 1.70 เอเซยตะวนออก จน 185.19 186.38 186.88 1,054 1,050 1,054 136.57 137.00 138.00 1.00 0.73 ญปน 10.13 10.19 10.00 1,043 1,042 1,054 7.71 7.72 7.68 -0.04 -0.52 เกาหลใต 5.75 5.56 5.38 1,126 1,042 1,088 4.92 4.30 4.30 0.01 0.12 เกาหลเหนอ 3.69 3.63 3.63 803 678 763 1.91 1.60 1.80 0.20 12.50 เอเซยใต อนเดย 261.56 275.00 278.13 510 515 523 89.09 94.50 97.00 2.50 2.65 บงคลาเทศ 72.50 73.75 75.00 642 669 661 31.00 32.90 33.00 0.10 0.30 ปากสถาน 17.50 13.13 17.50 582 538 582 6.80 4.70 6.80 2.10 44.68

3-4

ภมภาค/ประเทศ

พ นทเกบเกยว (ลานไร)

ผลผลตขาวเปลอกเฉลย (กโลกรมตอไร)

ผลผลตรวม (ลานตนขาวสาร)

ผลผลตรวมเปลยนแปลง

2552/ 2553

2553/ 2554

2554/ 2555

2552/ 2553

2553/ 2554

2554/ 2555

2552/ 2553

2553/ 2554

2554/ 2555

จากปทแลว ลานตน /รอยละ

เอเซยตะวนออกเฉยงใต อนโดนเซย 75.63 75.69 75.94 757 76 774 36.3 36.90 37.60 0.70 1.90 เวยดนาม 46.38 47.00 46.50 862 869 875 24.99 25.53 25.43 -0.10 -0.38 ไทย 68.38 66.69 68.13 450 461 461 20.26 20.26 20.75 0.49 2.41 พมา 43.75 43.75 43.75 416 424 434 10.55 10.75 11.00 0.25 2.33 ฟลปปนส 27.56 28.38 28.00 3 590 613 9.77 10.55 10.80 0.25 2.37 กมพชา 16.75 17.38 17.38 454 475 475 4.78 5.20 5.20 0.00 0.00 ลาว 5.56 5.44 5.56 578 552 598 1.92 1.80 2.00 0.20 11.11 มาเลเซย 4.19 4.19 4.19 594 594 598 1.62 1.61 1.63 0.02 1.24 อเมรกาใต บราซล 17.1 17.94 16.88 651 776 688 7.66 9.45 7.90 -1.55 -16.40 เปร 2.56 2.44 2.19 1,184 1,163 1,114 2.09 1.96 1.68 -0.28 -14.15 แอฟรกา ไนจเรย 13.13 13.44 13.56 330 331 331 2.60 2.67 2.70 0.03 1.12 มาดากสการ 8.63 8.63 8.63 489 557 523 2.6 3.06 2.88 -0.18 -5.94 สหภาพยโรป อตาล 1.50 1.56 1.50 1,078 1,005 1,043 0.98 0.95 0.97 0.02 2.11 สเปน 0.75 0.75 0.75 1,027 1,018 1,022 0.54 0.54 0.55 0.00 0.37 อยปต 4.19 2.81 3.75 1,579 1,696 1,642 4.30 3.10 4.00 0.90 29.03 อหราน 3.38 3.38 3.38 672 674 674 1.49 1.50 1.50 0.00 0.00 อนๆ 70.94 72.75 75.38 475 496 496 21.96 23.54 24.43 0.90 3.82

ปการผลต 2553/54 ผลผลตขาวสารรวมทวโลกมจ านวน 450.009 ลานตนประเทศทมปรมาณผลผลตรวมมากทสดคอจน (รอยละ 30.44) รองลงมาไดแกอนเดย (รอยละ 21.00) อนโดนเซย (รอยละ 8.20) บงคลาเทศ (รอยละ 7.31) เวยดนาม (รอยละ 5.67) ไทย (รอยละ 4.50) พมา (รอยละ 2.39) และฟลปปนส (รอยละ 2.34) ตามลาดบ

ปการผลต 2554/55 กระทรวงเกษตรสหรฐอเมรกาพยากรณณเดอนมถนายน 2554 วาปรมาณผลผลตขาวสารรวมทวโลกจะมจ านวน 456.385 ลานตนเพมขนจากปการผลต 2553/54 จ านวน 6.376 ลานตนหรอมปรมาณเพมขนรอยละ 1.42

ตารางท 3-4 ผลผลตขาวของประเทศทส าคญ

ประเทศ 2550/2551 2551/ 2552 2552/2553 2553/ 2554 2554/ 2555 %เปลยนแปลงจากปทแลว

จน 130,224 134,330 136,570 137,000 138,000 0.73 อนเดย 96,690 99,180 89,090 94,500 97,000 2.65 อนโดนเซย 37,000 38,310 36,370 36,900 37,600 1.90 บงคลาเทศ 28,800 31,000 31,000 32,900 33,000 0.30 เวยดนาม 24,375 24,393 24,993 25,526 25,430 -0.38 ไทย 19,800 19,850 20,260 20,262 20,750 2.41 พมา 10,730 10,150 10,550 10,750 11,000 2.33 ฟลปปนส 10,479 10,755 9,772 10,550 10,800 2.37

3-5

ประเทศ 2550/2551 2551/ 2552 2552/2553 2553/ 2554 2554/ 2555 %เปลยนแปลงจากปทแลว

บราซล 8,199 8,570 7,657 9,450 7,900 -16.40 ญปน 7,930 8,029 7,711 7,720 7,680 -0.52 สหรฐอเมรกา 6,288 6,546 7,133 7,554 6,4 -15.25 กมพชา 4,238 4,520 4,780 5,200 5,200 0.00 ปากสถาน 5,700 6,900 6,800 4,700 6,800 44.68 เกาหลใต 4,408 4,843 4,916 4,295 4,300 0.12 อยปต 4,385 4,402 4,300 3,100 4,000 29.03 ศรลงกา 2,200 2,227 2,650 2,400 2,900 20.83 อนๆ 31,20 33,493 35,509 37,202 37,623 1.13 รวมท งหมด 432,654 447,498 440,061 450,009 456,385 1.42

2.สถานการณการบรโภคและใชประโยชนจากขาวของโลก

ปการผลต 2553/54 กระทรวงเกษตรสหรฐอเมรกาประเมนเบองตนวาทวโลกจะมปรมาณการบรโภคและใชประโยชนจากขาวรวม 447.397 ลานตนขาวสารเพมขนจากปการผลต 2552/53 (ทระดบ 437.717 ลานตนขาวสาร) จ านวน 9.680 ลานตนขาวสารหรอเพมขนรอยละ 2.21 และพยากรณณเดอนมถนายน 2554 วาในปการผลต 2554/55 ทวโลกจะมปรมาณการบรโภคและใชประโยชนจากขาวรวม 457.969 ลานตนขาวสารเพมขนจากปการผลต 2553/54 (ทระดบ 447.397 ลานตนขาวสาร) จ านวน 10.572 ลานตนขาวสารหรอเพมขนรอยละ 2.36 ตารางท 3-5 การบรโภคและใชประโยชนจากขาว

ประเทศ 2550/51 2551/52 2552/53 2553/54 2554/55 % เปลยนแปลง

จากปทแลว จน 127,450 133,000 134,320 135,000 136,500 1.11 อนเดย 90,466 91,090 85,690 91,000 94,700 4.07 อนโดนเซย 36,350 37,100 38,000 38,850 39,140 0.75 บงคลาเทศ 30,747 31,000 31,600 33,700 34,000 0.89 เวยดนาม 19,400 19,000 19,150 19,300 19,550 1.30 ฟลปปนส 13,499 13,100 13,300 13,325 13,350 0.19 ไทย 9,600 9,500 10,200 10,500 10,900 3.81 พมา 10,249 9,648 9,850 10,150 10,250 0.99 บราซล 8,350 8,400 8,400 8,400 8,400 0.00 ญปน 8,177 8,326 8,200 8,125 8,250 1.54 ไนจเรย 3,910 4,100 4,45 4,570 4,650 1.75 เกาหลใต 4,670 4,788 4,760 4,797 4,800 0.06 สหรฐอเมรกา 4,042 4,082 4,015 4,008 3,980 0.70 กมพชา 3,788 3,770 3,810 4,020 4,220 9.90 ปากสถาน 2,718 3,490 2,915 2,850 3,200 12.28 อยปต 3,340 4,000 3,670 3,400 3,400 0.00 อนๆ 49,276 49,794 52,400 53,494 55,261 3.30 รวมท งหมด 427,786 435,936 437,717 447,397 457,969 2.36

3-6

3.สถานการณสตอกขาวของโลก ในปการผลต 2553/54 ปรมาณผลผลตขาวรวมทวโลกมจ านวน 450.009 ลานตนขาวสารในขณะท

ปรมาณการบรโภคและใชประโยชนจากขาวจ านวน 447.397 ลานตนขาวสารปรมาณผลผลตรวมทไดรบสงกวาปรมาณการบรโภคและใชประโยชนมผลท าใหปรมาณสตอกขาวของโลกเพมขน 2.612 ลานตนขาวสารจากเมอสนปการผลต 2552/53 (ทระดบ 93.872 ลานตนขาวสาร) เพมขนเปน 96.484 ลานตนขาวสารหรอทวโลกมปรมาณสตอกขาวรวมเพมขนรอยละ 2.78

ในปการผลต 2554/55 กระทรวงเกษตรสหรฐอเมรกาพยากรณณเดอนมถนายน 2554 วาปรมาณผลผลตขาวสารรวมทวโลกจะมจ านวน 456.385 ลานตนขาวสารและคาดวาปรมาณการบรโภคและใชประโยชนจากขาวจะมจ านวน 457.969 ลานตนขาวสารซงปรมาณผลผลตรวมทคาดวาจะไดรบปนมปรมาณนอยกวาปรมาณการบรโภคและใชประโยชนจ านวน 1.584 ลานตนขาวสารจงสรปในเบองตนไดวาปรมาณสตอกขาวของโลกในป 2555 จะมปรมาณลดลง (จากเดมทระดบ 96.484 ลานตนขาวสารลดลง 1.584 ลานตนขาวสาร) คงเหลอ 94.900 ลานตนขาวสารหรอปรมาณสตอกขาวรวมลดลงรอยละ 1.64

ดงนนอตราการสารองขาวสารเพอการบรโภคของโลก(The Global Stocks to Use Ratio)ของป 2555 จะอยทระดบรอยละ 20.72 (หรอเทากบ 94.900 หารดวย 457.969 คณดวย 100) หรออาจสรปไดวาทวโลกมขาวสารเฉลยเพอการบรโภคเปนเวลา 2 เดอนครง(หรอเทากบ 20.72 หารดวย 100 คณดวย 12)

ตารางท 3-6 ปรมาณการส ารองขาวของประเทศทส าคญ ป 2550/51 - 2554/55

ประเทศ 2550/51 2551/52 2552/53 2553/54 2554/55 %

เปลยนแปลง จากปทแลว

จน 37,762 38,546 40,534 42,534 43,834 3.06 อนเดย 13,000 19,000 20,500 21,600 21,100 -2.31 อนโดนเซย 5,607 7,057 6,577 6,377 5,237 -17.88 ไทย 2,707 4,787 6,100 6,062 6,012 -0.82 ญปน 2,556 2,715 2,693 2,788 2,768 -0.72 เวยดนาม 2,018 1,961 1,470 2,096 2,076 -0.95 สหรฐอเมรกา 935 977 1,184 1,759 1,351 -23.19 ฟลปปนส 4,418 4,673 3,34 1,770 1,420 -19.77 อนๆ 10,963 11,812 11,469 11,498 11,102 -3.44 รวมท งหมด 79,966 91528 93,872 96,484 94,900 -1.64

4.สถานการณการคาขาวของโลก

ปการคา 2554 (ปการผลต 2553/54) กระทรวงเกษตรสหรฐอเมรกาประเมนเบองตนวาปรมาณการคาขาวของโลกมจ านวน 31.059 ลานตนขาวสารลดลงจากปการคา 2553 (ปการผลต 2552/53 ทมปรมาณการซอขายรวม 31.581 ลานตนขาวสาร) จ านวน 0.522 ลานตนขาวสารหรอลดลงรอยละ 1.65

ปการคา 2555 (ปการผลต 2554/55) กระทรวงเกษตรสหรฐอเมรกาพยากรณณเดอนมถนายน 2554 วาปรมาณการคาขาวจะมจ านวน 32.200 ลานตนขาวสารเพมขนจากปการคา 2554 (ทระดบ 31.059 ลานตนขาวสาร) จ านวน 1.141 ลานตนขาวสารหรอปรมาณเพมขนรอยละ 3.67

3-7

ตารางท 3-7 ปรมาณการสงออกขาวของประเทศทส าคญ ป 2550/51 – 2554/55

ประเทศ 2550/51 2551/52 2552/53 2553/54 2554/55 % เปลยนแปลง

จากปทแลว ไทย 10,011 8,570 9,047 10,000 10,000 0.00 เวยดนาม 4,649 5,950 6,734 6,200 6,400 3.23 สหรฐอเมรกา 3,267 3,017 3,856 3,350 3,350 0.00 ปากสถาน 3,050 3,187 4,000 2,500 3,200 28.00 อนเดย 3,383 2,123 2,052 2,400 2,800 16.67 กมพชา 500 800 1,000 1,200 1,000 -16.67 อรกวย 742 926 808 925 850 0.00 จน 969 783 619 600 600 0.00 อารเจนตนา 408 594 468 600 600 0.00 บราซล 511 591 430 600 550 -8.33 ออสเตรเลย 48 17 40 350 450 28.57 กายานา 185 244 275 250 230 -8.00 พมา 541 1,052 445 700 800 14.29 ญปน 200 200 200 200 150 -25.00 สหภาพยโรป 27 157 150 282 400 350 -12.50 อยปต 750 575 570 35 200 471.43 อนๆ 387 556 755 749 670 -10.80 รวมท งหมด 29,758 29,335 31,581 31,059 32,200 3.67

ปการคา 2554 (ปการผลต 2553/54) ประเทศทมการประเมนวาจะมปรมาณการน าเขาขาวสงเกนกวา 1 ลานตนขาวสารและทมการน าเขาสงสดคอไนจเรยรองลงมาไดแกอนโดนเซยอหรานสหภาพยโรปอรกซาอดอาระเบยมาเลเซยบงคลาเทศและฟลปปนสตามล าดบ

ปการคา 2555 กระทรวงเกษตรสหรฐอเมรกาพยากรณณเดอนมถนายน 2554 วาปรมาณการน าเขาขาวทวโลกจะมจ านวน 32.200 ลานตนขาวสารปรมาณเพมขนจากปการคา 2554 (ทระดบ 31.059 ลานตนขาวสาร) จ านวน 1.141 ลานตนขาวสารหรอปรมาณเพมขนรอยละ 3.67 ประเทศทคาดวาจะน าเขาขาวสงสดคอฟลปปนสรองลงมาไดแกไนจเรยอหรานอรกซาอดอาระเบยมาเลเซยและสหภาพยโรปตามลาดบ

ตารางท 3-8ผน าเขาขาว

ประเทศ 2550/51 2551/52 2552/53 2553/54 2554/55 % เปลยนแปลง

จากปทแลว ฟลปปนส 2,500 2,000 2,400 1,000 2,200 120.00 ไนจเรย 1,800 2,000 2,000 1,900 1,950 2.63 อหราน 1,430 1,470 1,000 1,400 1,500 7.14 อรก 975 1,089 1,140 1,150 1,200 4.35 ซาอดอาระเบย 1,166 1,072 1,069 1,100 1,150 4.55 มาเลเซย 1,039 1,086 907 1,040 1,130 8.65 สหภาพยโรป 27 1,520 1,383 1,216 1,150 1,070 -6.96 ไอวอรโคสต 800 800 840 900 950 5.56 แอฟรกาใต 650 745 733 760 750 -1.32

3-8

ประเทศ 2550/51 2551/52 2552/53 2553/54 2554/55 % เปลยนแปลง

จากปทแลว ญปน 546 750 650 700 700 0.00 เซเนกล 860 715 685 700 700 0.00 เมกซโก 578 610 598 655 700 6.87 สหรฐอเมรกา 651 682 562 620 630 1.61 บราซล 417 650 774 500 600 20.00 บงคลาเทศ 1,658 150 660 1,000 550 -45.00 ควบา 558 457 498 525 525 0.00 เวยดนาม 300 500 400 600 500 -16.67 สหรฐอาหรบเอมเรต

350 380 400 420 430 2.38

ฮองกง 399 397 390 410 415 1.22 อนโดนเซย 350 250 1,150 1,750 400 -77.14 จน 295 337 366 600 400 -33.33 โมแซมบค 300 385 320 400 375 -6.25 ซเรย 230 250 315 350 350 0.00 เกาหลใต 282 245 320 330 350 6.06 เยเมน 315 329 330 335 340 1.49 แคนาดา 365 322 330 330 340 3.03 อนๆ 8,184 7,963 8,843 8,662 8,552 -1.27 Unaccounted 1,240 2,318 2,685 1,772 3,443 94.30 รวมท งหมด 29,758 29,335 31,581 31,059 32,200 3.67

5.บญชสมดลขาวของโลก

สรปขอมลพนทเกบเกยวผลผลตขาวเปลอกเฉลยตอไรผลผลตรวมขาวเปลอกและขาวสารปรมาณการคาขาว (การน าเขา/สงออก) ปรมาณการบรโภคและใชประโยชนและปรมาณการส ารองขาว (สตอกปลายป) ณ เดอนมถนายน 2554 มดงน ตารางท 3-9 บญชสมดลขาวของโลก

ป พ นทเกบ

เกยว (ลานไร)

ผลผลตขาวเปลอก

เฉลย (กโลกรมตอไร)

ผลผลตรวม การคาขาว(นาเขา/สงออก)

การบรโภค และใช

ประโยชน

สตอกขาว ปลายป

ขาวเปลอก ขาวสาร 2550/51 969.4 672 647.2 432.7 29.8 427.8 80.0 2551/52 986.2 680 670.4 447.5 29.3 435.9 91.5 2552/53 975.1 675 658.4 440.1 31.6 437.7 93.9 2553/54 989.5 682 674.4 450.0 31.1 447.4 96.5 2554/55 999.6 683 682.9 456.4 32.2 458.0 94.9

3-9

6.ราคาขาวสารในตลาดโลก

ขอมลราคาซอขายขาวสารในตลาดโลกเฉลยรายเดอนเปรยบเทยบระหวางประเทศสหรฐอเมรกาไทยและเวยดนามณเดอนมถนายน 2554 มดงน

ตารางท 3-10 ราคาขาวสารในตลาดโลกเปรยบเทยบระหวางประเทศผสงออกทส าคญ

ปการคา/ เดอน

สหรฐอเมรกา เอเซย รฐ

ทางใต รฐ

คาลฟอรเนย ไทย เวยดนาม

เมลดยาว เมลดปานกลาง 100% 5% 15% 35% ปลายขาว 5% ขาวขาว ขาวขาว ชน 2 ขาวนง ขาวขาว ขาวขาว เอ.วนเลศ ขาวขาว

เฉลย 2549/50 407 538 320 317 302 282 243 292 เฉลย 2550/51 621 694 551 570 334 322 454 620 เฉลย 2551/52 610 1,119 609 616 532 NQ 342 456

2553 มกราคม 547 772 596 600 539 NQ 420 482 กมภาพนธ 562 772 576 582 516 NQ 415 425 มนาคม 509 732 538 542 474 NQ 382 386 เมษายน 486 728 502 494 445 NQ 354 353 พฤษภาคม 466 719 478 468 421 NQ 330 356 มถนายน 451 739 463 462 409 NQ 330 363 กรกฎาคม 427 728 465 470 411 NQ 349 356 เฉลย 2552/53 506 791 532 544 472 NQ 350 397 สงหาคม 413 722 472 489 425 NQ 367 410 กนยายน 450 741 494 522 458 NQ 412 458 ตลาคม 540 794 501 533 465 NQ 428 468 พฤศจกายน 584 852 534 543 499 NQ 427 493 ธนวาคม 595 871 550 536 513 NQ 411 496

2554 มกราคม 579 871 534 528 496 NQ 404 480 กมภาพนธ 540 871 538 532 495 NQ 418 469 มนาคม 509 871 509 506 473 NQ 408 455 เมษายน 497 871 500 501 467 NQ 409 475 พฤษภาคม 503 871 498 500 466 NQ 421 473 มถนายน /ประเมน

NQ NQ 512 503 476 NQ 421 NQ

เฉลย 2553/54 /ประเมน

521 833 513 518 476 NQ 411 468

3.2 สถานการณขาวไทย

3.2.1 การผลต/การตลาดในป 2553

ปการผลต 2552/2553 ปรมาณผลผลตขาวมจ านวน 32.116 ลานตนขาวเปลอก (หรอ 21.197 ลานตนขาวสาร) จ าแนกเปนขาวนาป 23.253 ลานตนขาวเปลอก (หรอ 15.347 ลานตนขาวสาร) และขาวนาปรง 8.863 ลานตนขาวเปลอก (หรอ 5.850 ลานตนขาวสาร)

3-10

ปการคา 2553 การสงออกขาวของไทยมปรมาณ 9.05 ลานตนขาวสารมลคา 5,345 ลานเหรยญสหรฐฯราคาสงออกเฉลยตนละ 591 เหรยญสหรฐฯสงกวาปการคา 2552 รอยละ 5.36 6.35 และ 1.03 ตามลาดบอยางไรกตามมลคาการสงออกในรปเงนบาทโดยรวมกลบลดลงรอยละ 1.80 เนองจากเงนบาทแขงคาขนรอยละ 7.6 การสงออกดงกลาวบรรลเปาหมายทกระทรวงพาณชยไดก าหนดไวทปรมาณ 9.0 ลานตนขาวสารโดยมมลคาเพมขนรอยละ 7.2 (จากมลคาเปาหมาย 4,950 ลานเหรยญสหรฐฯ) เนองจากอนเดยซงเปนประเทศคแขงในการสงออกขาวนงของไทยประสบปญหาภยแลงทาใหไทยสามารถสงออกขาวนงไดในปรมาณมากประกอบกบบงคลาเทศอนโดนเซยอหรานไดเปดประมลน าเขาและตกลงสงซอขาวจากไทยเพอรกษาระดบปรมาณขาวในสตอกทลดลงรวมทงญปนไดเปดประมลซอขาวตามขอตกลงขององคการคาโลกและตกลงสงซอขาวจากไทยในชวงไตรมาสท 4 ของป 2553 อกดวย

การสงออกขาวในปการคา 2553 จ าแนกตามชนดขาวสารไดดงนคอขาวนงรอยละ 35 รองลงมาเปนขาวขาวรอยละ 34 ขาวหอมมะลรอยละ 26 และขาวชนดอนๆรอยละ 5 ของปรมาณการสงออกทงหมดแตเมอเปรยบเทยบมลคาการสงออกตามชนดของขาวปรากฏวาขาวหอมมะลมมลคาการสงออกสงสดคอรอยละ 37 รองลงมาเปนขาวนงรอยละ 29 ขาวขาวรอยละ 29 และขาวชนดอนๆรอยละ 5

ตลาดหลก 10 ล าดบแรกของไทยจ าแนกตามมลคาการสงออกในป 2553 คอไนจเรย (รอยละ12.7) สหรฐอเมรกา (รอยละ 6.9) อนโดนเซย (รอยละ 6.8) แอฟรกาใต (รอยละ 6.1) ไอวอรโคสต(รอยละ 5.9) เบนน (รอยละ 4.3) ฟลปปนส (รอยละ 4.2) จน (รอยละ 3.8) ฮองกง (รอยละ 3.6) อรก (รอยละ 3.5) และตลาดอนๆรวมกน (รอยละ 42.1)

3.2.2 การผลต/การตลาดในป 2554

แนวโนมการผลตป 2553/54 กระทรวงเกษตรและสหกรณไดประเมนเบองตนณเดอนธนวาคม 2553 วาในปการผลต 2553/54

จะมผลผลตขาวเปลอกรวม 31.693 ลานตน(หรอ 20.917 ลานตนขาวสาร) จ าแนกเปนขาวเปลอกนาป 22.177 ลานตน(14.637 ลานตนขาวสาร) และขาวเปลอกนาปรง 9.516 ลานตน(6.280 ลานตนขาวสาร) ทงนกระทรวงเกษตรและสหกรณคาดวาเกษตรกรชาวนาในภาคกลางและภาคตะวนออกเฉยงเหนอทอยในเขตชลประทานหรอทมแหลงนาเพยงพอจะขยายพนทเพาะปลกขาวนาปรงเพมขนเพอขอรบเงนสวนตางราคาตลาดกบราคาอางองภายใตโครงการประกนรายไดของรฐบาลซงสงผลใหผลผลตขาวเปลอกนาปรงในป 2554 จะสงถง 9.516 ลานตนปรมาณเพมขนจากปกอนรอยละ 7.4 ทาใหสามารถชดเชยผลผลตขาวนาปบางสวนทเสยหายจากอทกภยในปทผานมา (ซงมผลทาใหผลผลตขาวเปลอกนาปลดลงเหลอ 22.177 ลานตนโดยปรมาณลดลงจากปกอนรอยละ 4.6) อยางไรกตามผลผลตขาวเปลอกโดยรวมในปการผลต 2553/54 คาดวาจะมปรมาณลดลงจากปกอนรอยละ 1.3 ตอมาในเดอนมนาคม 2554 กระทรวงเกษตรและสหกรณไดประเมนผลผลตและปรบเปลยนปรมาณผลผลตขาวเปลอกนาปรงทคาดวาจะไดรบในป 2554 ลดลงจากเดม(ทระดบ 9.516 ลานตน) เปน 9.420 ลานตนเนองจากขาวนาปรงบางสวนไดรบความเสยหายจากสภาพอากาศหนาวเยนและจากการทมฝนตกนอกฤดกาลปกตในชวงฤดการผลตรวมทงความเสยหายอนเนองมาจากกรณทยงมเพลยกระโดดสนาตาลระบาดในพนทนาขาวในเขตชลประทานภาคกลางซงมผลทาใหปรมาณผลผลตขาวเปลอกนาปรงเพมขนเพยงรอยละ 6.3 (จากเดมทคาดวาจะเพมขนรอยละ 7.4) ทาใหปรมาณผลผลตขาวเปลอกโดยรวมลดลงจากปกอนรอยละ 1.6 (จากเดมคาดวาจะลดลงเพยงรอยละ 1.3)

3-11

นอกจากนกระทรวงเกษตรและสหกรณไดพยากรณวาในฤดการผลตนาปปการผลต 2554/55 เกษตรกรจะมการขยายพนทเพาะปลกขาวเพมขนอกเพอขอสมครเขารวมโครงการประกนรายไดเกษตรกรของรฐบาลดงนนปรมาณผลผลตขาวเปลอกนาปป 2554/55 ทคาดวาจะไดรบจะมประมาณ 23.192 ลานตนหรอมปรมาณเพมขนจากฤดนาปปการผลต 2553/54 รอยละ 4.58

ตารางท 3-11 ผลผลตขาว

ปการผลต รายการ

2549/50 2550/51 2551/52 2552/53 2553/54* % การ

เปลยนแปลง54/53

2554/55**

% การเปลยนแปลง

55/54 ผลผลตขาว 29.642 32.099 31.650 32.116 31.597 -1.6 N.A. N.A. 1) นาป 22.840 23.308 23.235 23.253 22.177 -4.6 23.192 4.58 2) นาปรง 6.802 8.791 8.415 8.863 9.420 6.3 N.A. N.A. หมายเหต : * ป 2553/54 ประเมนเบองตน ** ป 2554/55 พยากรณ หนวยผลผลตขาว : ลานตนขาวเปลอก ทมา : สานกงานเศรษฐกจการเกษตรกระทรวงเกษตรและสหกรณมนาคม 2554

SWOT Analysis : ขาว

จดแขง

ประเทศไทยเปนผสงออกขาวอนดบ 1 ของโลกมานาน กวา 20 ป มสวนแบงตลาดสงออกราว 1 ใน 3 ของปรมาณสงออกขาวทวโลก

ขาวไทยโดยเฉพาะขาวหอมมะล ไดรบการยอมรบวาเปนขาวคณภาพด

ไทยสามารถปลกขาวไดตลอดทงป ทงขาวนาปและขาวนาปรง จงมผลผลตออกสตลาดอยางตอเนอง

ประเทศไทยมพนธขาวทหลากหลายและมการปรบปรงพนธเพอใหตานทานตอโรคและแมลง ใหผลผลตสงอยเสมอ

ไทยมการพฒนาเทคโนโลยและปรบปรงคณภาพขาวใหไดขาวทมคณสมบตตรงตามความตองการของลกคา อกทงสามารถสงมอบสนคาไดตรงตามเวลาและปรมาณทลกคาตองการ

มการวจยและพฒนาการแปรรปผลตภณฑจากขาวทงทเปนอาหารและไมใชอาหาร จดออน

ตนทนการผลตขาวสง เนองมาจากราคาปจจยการผลตสง

ผลผลตตอไรต า เมอเทยบกบคแขง

นโยบายรบจ าน าขาวของรฐบาล ท าใหราคาขาวไทยสงกวาประเทศอนๆ

ประเทศไทยมอ านาจการตอรองนอย ไมสามารถก าหนดราคาเองได เนองจากมคแขงจ านวนมาก

ระบบชลประทานยงไมทวถง และมปญหาดานการจดการน า เกษตรกรยงไมไดรบน าในเวลาทเหมาะสมกบการเพาะปลก

3-12

โอกาส

ประชากรโลกมจ านวนเพมมากขน ท าใหความตองการบรโภคขาวมจ านวนมากขน

ความตองการบรโภคอาหารสขภาพเพมขน ซงขาวกเปนอาหารชนดหนงทน ามาแปรรปเปนผลตภณฑเพอสขภาพได

นอกจากขาวจะเปนพชอาหารแลว ยงสามารถน ามาแปรรปเปนผลตภณฑเวชส าอางไดอกดวย

การรวมตวไปสประชาคมเศรษฐกจอาเซยน (AEC) สามารถสรางอ านาจตอรองในสนคาขาวไดมากขน อปสรรค

การกดกนทางการคาดวยมาตรการภาษ และไมใชภาษในรปแบบตางๆ

คแขงมการสงออกขาวมากขน และมราคาถกกวาของไทย

การเปลยนแปลงของสภาพภมอากาศ การระบาดของโรคและแมลง อาจท าใหผลผลตลดลง ภาพลกษณของขาวหอมมะลไทยแยลง เพราะคแขงบางประเทศน าขาวชนดอนมาปลอมปน รวมถง

การเลยนแบบตราสนคาของไทย

พนทเพาะปลกขาวลดลง เนองจากมการหนไปปลกพชทใหผลตอบแทนมากกวา

คแขงมการพฒนาและปรบปรงพนธขาวจนมคณภาพและผลผลตใกลเคยงกบไทย อาจท าใหไทยเสยสวนแบงตลาดได

3-13

ยางพารา 1. สถานการณป 2554

1.1 ของโลก 1.1.1 การผลต

ป 2550 - 2554 เนอทปลกยางพาราของโลกเพมขนอยางตอเนอง โดยเพมขนจาก 64.54 ลานไรในป 2550 เปน 73.09 ลานไรในป 2554 หรอเพมขนรอยละ 3.25 ตอป ส าหรบผลผลตยางพาราของโลกเพมขนรอยละ 1.83 ตอป จาก 9.80 ลานตนในป 2550 เปน 10.54 ลานตนในป 2554 เนองจากราคายางพาราอยในระดบสงจงใจใหมการขยายเนอทปลกเพมขนตงแตป 2547 เปนตนมา ตลอดจนมการบ ารงดแลรกษาตนยางอยางด รวมทงมการขยายเนอทเปดกรดเพมขน

ประเทศผผลตยางพารารายใหญของโลก 3 ประเทศ ไดแก ไทย อนโดนเซยและมาเลเซย ในป 2554 มเนอทปลกยางพารารวม 46.23 ลานไร คดเปนรอยละ 63.25 ของเนอทปลกยางพาราของโลกและมผลผลตรวม 6.96 ลานตน คดเปนรอยละ 66.03 ของผลผลตโลก โดยอนโดนเซยเปนประเทศทมเนอทปลกยางพารามากทสดในโลก มการขยายเนอทปลกเพมขนอยางตอเนองรอยละ 0.58 ตอป จาก 21.34 ลานไร ในป 2550 เปน 21.93 ลานไรในป 2554 เนองจากรฐบาลมนโยบายสนบสนนใหประเทศเปนฐานการผลตรถยนตในภมภาคอาเซยน แตอนโดนเซยมผลผลตมากเปนอนดบ 2 ของโลกรองจากไทย โดยมแนวโนมลดลงรอยละ 0.18 ตอป จาก 2.76 ลานตนในป 2550 เหลอ 2.74 ลานตนในป 2554 เนองจากแหลงผลตยางของอนโดนเซยไดประสบกบภยธรรมชาตท าใหผลผลตไดรบความเสยหาย ส าหรบมาเลเซยมเนอทปลกเปนอนดบ 3 ของโลกรองจากอนโดนเซยและไทย โดยมเนอทปลกลดลงรอยละ 5.26 ตอป จาก 7.80 ลานไรในป 2550 เหลอ 6.58 ลานไรในป 2554 ผลผลตลดลงรอยละ 5.79 ตอป จาก 1.20 ลานตนในป 2550 เหลอ 0.95 ลานตนในป 2554 ซงเปนไปตามนโยบายของรฐบาลมาเลเซยในการลดพนทปลกยางพาราเพอปลกปาลมน ามนทดแทน และการตดโคนตนยางแกเพอปลกทดแทนดวยยางพาราในพนททเหมาะสม อยางไรกตามรฐบาลมาเลเซยไดก าหนดยทธศาสตรการเพมผลผลตยางพาราโดยตงเปาหมายในการเพมเนอทปลกยางพาราเปน 7.50 ลานไรและมเนอทกรด 6.25 ลานไร ภายในป 2563 ท าใหเนอทปลกยางพาราของมาเลเซยเพมขนจาก 6.38 ลานไรในป 2553 เปน 6.58 ลานไร ในป 2554 1.1.2 การตลาด (1) ความตองการใชยางพารา ความตองการใชยางพาราของโลกป 2550 - 2554 เพมขนรอยละ 1.89 ตอป จาก 10.22 ลานตนในป 2550 เปน 10.89 ลานตนในป 2554 ถงแมในชวงปลายป 2551 ถงป 2552 จะเกดวกฤตเศรษฐกจในประเทศผใชยางทส าคญ ไดแก สหรฐอเมรกา ญปน และสหภาพยโรป ท าใหความตองการใชยางพาราลดลงมากกตาม แตในป 2553 - 2554 ภาวะเศรษฐกจโลกขยายตวเพมขน ท าใหความตองการใชยางพารากลบเขาสภาวะปกต โดยความตองการใชยางพาราของประเทศตางๆ เปนดงน

3-14

(1) จนเปนประเทศทมการลงทนจากตางประเทศสงจงท าใหมการขยายตวทางเศรษฐกจอยางรวดเรว รวมทงมการขยายตวของอตสาหกรรมรถยนตและอตสาหกรรมตอเนอง เชน อตสาหกรรมยางลอ อปกรณและอะไหลรถยนต ท าใหจนมความตองการใชยางพารา เพ ออตสาหกรรมดงกลาวเพมขนอยางตอเนอง โดยในป 2550 - 2554 การใชยางของจนเพมขนรอยละ 8.07 ตอป จาก 2.89 ลานตนในป 2550 เปน 3.81 ลานตนในป 2554 (2) กลมประเทศสหภาพยโรป มการใชยางพาราในป 2550 - 2554 ลดลงรอยละ 1.90 ตอป จาก 1.31 ลานตนในป 2550 เหลอ 1.19 ลานตนในป 2554 เนองจากในป 2552 ตอเนองถงป 2554 เกดวกฤตทางเศรษฐกจกบกลมประเทศสหภาพยโรป ท าใหเศรษฐกจอตสาหกรรมผลตภณฑยางหดตว สงผลใหความตองการใชยางพาราลดลงดงกลาว (3) อนเดย มความตองการใชยางในป 2550 – 2554 เพมขนอยางตอเนองจาก 0.85 ลานตนในป 2550 เปน 0.98 ลานตนในป 2554 หรอเพมขนรอยละ 3.57 ตอป เนองจากการขยายตวของอตสาหกรรมยานยนตและอตสาหกรรมตอเนองภายในประเทศ (4) สหรฐอเมรกา มความตองการใชยางพาราในป 2550 - 2554 ลดลงรอยละ 1.90 ตอป จาก 1.02 ลานตนในป 2550 เหลอ 0.98 ลานตนในป 2554 เนองจากเกดวกฤตทางเศรษฐกจภายในประเทศตงแตป 2550 เปนตนมา ท าใหเศรษฐกจของสหรฐอเมรกาเขาสภาวะถดถอย อตสาหกรรมตางๆ ภายในประเทศชะลอการขยายตว สงผลใหความตองการใชยางพาราลดลงดงกลาว (5) ญปนเปนประเทศทมแนวโนมของการใชยางพาราลดลงรอยละ 4.65 ตอป จาก 0.89 ลานตนในป 2550 เหลอ 0.76 ลานตนในป 2554 เนองจากญปนเผชญกบภาวะเงนฝดและการบรโภคทลดลง สงผลใหความตองการใชยางพาราลดลง (2) ราคา ป 2550 - 2554 ราคายางพาราในตลาดโลกมการปรบเพมสงขนสอดคลองความตองการใชยางพาราของโลกเพมขน แตในป 2552 ราคาปรบลดลดลงมาก เนองจากไดรบผลกระทบจากวกฤตเศรษฐกจของโลกสงผลใหการรบซอและการลงทนชะลอตว ท าใหความตองการใชยางพาราลดลงและราคาปรบลดลงเชนเดยวกน อยางไรกตามในป 2553 ภาวะเศรษฐกจโลกเรมฟนตว การคาการลงทนเพมขน สงผลใหความตองการใชยางเพมขน และราคาปรบสงขน โดยราคายางพาราในตลาดตาง ๆ ในชวงป 2550– 2554 เปนดงน (1) ราคาซอขายลวงหนาในตลาดสงคโปร : SICOM ราคายางแผนรมควนชน 3 เพมขนรอยละ 14.89 ตอป จากกโลกรมละ 226.34 เซนตสหรฐฯ ในป 2550 เปนกโลกรมละ 381.39 เซนตสหรฐฯ ในป 2554 และเมออยในรปของเงนบาทเพมขนจาก 77.70 บาทในป 2550 เปน 144.54 บาทในป 2554 หรอเพมขนรอยละ 16.68 ตอป

3-15

ราคายางแทง เพมขนรอยละ 19.36 ตอป จากกโลกรมละ 215.48 เซนตสหรฐฯ ในป 2550 เปนกโลกรมละ 451.38 เซนตสหรฐฯ ในป 2554 และเมออยในรปของเงนบาทเพมขนจาก 73.95 บาทในป 2550 เปน 136.40 บาทในป 2554 หรอเพมขน รอยละ 15.77 ตอป (2) ราคาซอขายลวงหนาในตลาดโตเกยว : TOCOM ราคายางแผนรมควนชน 3 เมอพจารณาในรปของเงนเยนเพมขนรอยละ 9.18 ตอป จากกโลกรมละ 269.45 เยนในป 2550 เปนกโลกรมละ 381.39 เยน ในป 2554 และเมออยในรปของเงนบาทมแนวโนมเพมขนรอยละ 16.75 ตอป จากกโลกรมละ 78.24 บาทในป 2550 เปนกโลกรมละ 144.46 บาทในป 2554 (3) การสงออก การสงออกยางพาราโลกในป 2550 - 2554 เพมขนรอยละ 1.51 ตอป จาก 6.86 ลานตนในป 2550 เปน 7.19 ลานตนในป 2554 อยางไรกตาม การสงออกยางพาราลดลงในป 2551 และ 2552 เนองจากเกดวกฤตเศรษฐกจในชวงปลายป 2551 ถง ป 2552 ท าใหประเทศผใชยางพารามการซอยางพาราลดลง โดยการสงออกยางพาราของประเทศผผลตทส าคญนอกจากไทยมดงน (1) อนโดนเซย สงออกยางพารารายใหญอนดบ 2 ของโลกรองจากไทย การสงออกลดลงรอยละ 0.03 ตอป จาก 2.41 ลานตนในป 2550 เปน 2.37 ลานตนในป 2554 เนองจากรฐบาลมนโยบายสนบสนนใหประเทศอนโดนเซยเปนฐานการผลตรถยนตในภมภาคอาเซยน สงผลใหความตองการใชยางพาราเพออตสาหกรรมยานยนตภายในประเทศเพมขน (2) มาเลเซย สงออกยางพารารายใหญอนดบ 3 ของโลก สงออกเพมขน รอยละ 7.08 ตอป จาก 1.01 ลานตนในป 2550 เปน 1.22 ลานตนในป 2554 (3) เวยดนาม สงออกยางพารารายใหญอนดบ 4 ของโลก มการสงออก เพมขนรอยละ 3.59 ตอป จาก 0.72 ลานตนในป 2550 เปน 0.79 ลานตนในป 2554 1.2 ของไทย 1.2.1 การผลต นโยบายสนบสนนการขยายเนอทปลกยางพาราของรฐบาลท าใหเนอทปลกยางพาราของประเทศไทยเพมขนอยางตอเนอง โดยปจจบนประเทศไทยมเนอทปลกยางพารามากเปนอนดบ 2 ของโลกรองจากอนโดนเซย แตไทยเปนประเทศทมผลผลตยางมากทสดในโลก โดยผลผลตในชวงป 2550 - 2554 เพมขนรอยละ 1.07 ตอป โดยเพมขนจาก 2.99 ลานตนในป 2550 เปน 3.21 ลานตนในป 2554 อยางไรกตาม ผลผลตตอไรของไทยกลบลดลงรอยละ 2.35 ตอป จาก 274 กโลกรมตอไรในป 2550 เปน 255 กโลกรมตอไรในป 2554 ในชวงป 2550 - 2554 ตนทนการผลตยางแผนดบของเกษตรกรเพมขนรอยละ 4.50 ตอป โดยเพมขนจาก 9,516.97 บาทตอไรในป 2550 เปน 11,921.80 บาทตอไรในป 2554 สงผลใหตนทน

3-16

การผลตตอหนวยเพมขนจาก 34.73 บาทตอกโลกรมในป 2550 เปน 46.57 บาทตอกโลกรมในป 2554 หรอเพมขนรอยละ 6.13 ตอป 1.2.2 การตลาด 1) ความตองการใชยางพาราความตองการใชยางพาราของไทยในป 2550 - 2554 เพมขนรอยละ 5.26 ตอป โดยเพมขนจาก 373,659 ตนในป 2550 เปน 449,464 ตนในป 2554 ยางแผนรมควนมการใชในประเทศเพมขนรอยละ 0.91 ตอป จาก 96,308 ตนในป 2550 เปน 117,299 ตนในป 2554 ยางแทงมการใชในประเทศเพมขนรอยละ 3.90 ตอป จาก 116,292 ตน ในป 2550 เปน 137,944 ตน ในป 2554 ยางอนๆ มการใชในประเทศเพมขนรอยละ 72.07 ตอป จาก 11,400 ตนในป 2550 เปน 81,323 ตนในป 2554 แตน ายางขนมการใชในประเทศลดลงรอยละ 2.19 ตอป จาก 149,659 ตนในป 2550 เหลอ 112,898 ตนในป 2554 เนองจากยางแผนรมควนและยางแทงเปนวตถดบในอตสาหกรรมยานยนตซงมการขยายตวเพมขน สงผลใหอตสาหกรรมตอเนอง เชน อตสาหกรรมยางลอ และอตสาหกรรมอปกรณสวนประกอบรถยนตและอะไหลขยายเพมขนดวย อยางไรกตามความตองการใชยางพาราในประเทศในป 2554 ลดลงจาก 458,637 ตนในป 2553 เหลอ 449,464 ตน เนองจากในชวงเดอนตลาคมและพฤศจกายน 2554 เกดภยพบตน.. ำทวมกบอตสาหกรรมรถยนต อตสาหกรรมตอเนอง รวมทงอตสาหกรรมทใชยางเปนวตถดบ สงผลใหความตองการใชยางในอตสาหกรรมดงกลาวลดลงในไตรมาสท 4 ของป 2554 อตสาหกรรมยางลอเปนอตสาหกรรมทมความตองการใชยางพารามากทสดมการใชยางพาราเพมขนรอยละ 11.16 ตอป ปรมาณการใชยางเพมขนอยางมากจาก 206,694 ตนในป 2550 เปน 308,939 ตนในป 2554 รองลงมา ไดแก อตสาหกรรมถงมอยาง ในป 2554 มความตองการใชยางพารา 48,670 ตน หรอคดเปนรอยละ 11 ของความตองการใชยางพาราทงหมด อตสาหกรรมยางยดมความตองการใชยางพารา 45,143 ตน หรอคดเปนรอยละ 10 ของความตองการใชยางพาราทงหมด และอตสาหกรรมยางรดของ มความตองการใชยางพารา 12,839 ตน หรอคดเปนรอยละ 3 ของความตองการใชยางพาราทงหมด อยางไรกตาม ความตองการใชยางพาราในอตสาหกรรมถงมอยาง ยางยดและยางรดของในป 2550 - 2554 ลดลงรอยละ 2.88, 10.42 และ 10.34 ตอป ตามล าดบ ทงน ภยพบตน าทวมทเกดขนในชวงเดอนตลาคมและพฤศจกายน 2554 ไดสงผลกระทบใหความตองการใชยางพาราแยกตามอตสาหกรรมในป 2554 ลดลงจากป 2553 2) ราคา ป 2550 - 2554 ราคายางพาราในประเทศเพมขนอยางตอเนองสอดคลองกบภาวะราคายางพาราในตลาดโลก โดยราคายางพาราในตลาดตางๆ เปนดงน (1) ราคาทเกษตรกรขายได ราคายางแผนดบคณภาพ 3 ยางกอนคละ และน ายางสด ทเกษตรกร ขายได ณ ไรนา เพมขนรอยละ 16.67, 15.66 และ 16.19 ตอปตามล าดบ (2) ราคาประมล ณ ตลาดกลางยางพารา

3-17

ราคาประมลยางแผนดบคณภาพ 3 ยางแผนรมควน และน ายางสด ณ ตลาดกลางยางพารา อ าเภอหาดใหญ เพมขนรอยละ 16.11, 16.51 และ 16.85 ตอป ตามล าดบ (3) ราคาสงออก เอฟ.โอ.บ ป 2550 - 2554 ราคายางแผนรมควนชน 3 ยางแทง และน ายางขนเพมขนรอยละ 16.79, 16.17 และ 15.36 ตอป ตามล าดบ เนองจากความตองการใชยางพาราเพมขนตามภาวะเศรษฐกจโลก โดยเฉพาะอตสาหกรรมยานยนตและอตสาหกรรมทเกยวของ เชน ยางลอ เปนตน 3) การสงออก ป 2550 - 2554 การสงออกยางพาราของไทยเพมขนรอยละ 0.91 ตอปจาก 2.72 ลานตนในป 2550 เปน 2.77 ลานตนในป 2554 เนองจากความตองการใชยางพาราในอตสาหกรรมยานยนตและอตสาหกรรมตอเนองของจนและอนเดย ถงแมวาการสงออกยางแผนรมควนจะลดลงรอยละ 6.41 ตอป จากการทไทยไดสญเสยสวนแบงการตลาดบางสวนใหกบอนโดนเซย และมาเลเซย อยางไรกตาม การลดลงของการสงออกยางแผนรมควนของไทยไดถกชดเชยดวยการสงออกยางแทง น ายางขนและยางคอมปาวดเพมขนรอยละ 0.05, 0.77 และ 35.11 ตอป ตามล าดบ โดยจนยงคงเปนตลาดสงออกยางพาราทส าคญของไทยซงในป 2550 – 2554 จนน าเขายางพาราจากไทยเพมขนรอยละ 9.08 ตอป ในขณะทสหรฐอเมรกา ญปนและมาเลเซยมแนวโนมน าเขายางพาราจากไทยลดลงรอยละ 5.66, 5.55 และ 0.01 ตอป ตามล าดบ ป 2554 ไทยสงออกยางพารา 2.77 ลานตน ลดลงจาก 2.84 ลานตนของป 2553 รอยละ 2.46 เนองจากภยพบตน าทวมของอตสาหกรรมยานยนต เมอเดอนตลาคมและพฤศจกายน 2554 ทผานมา ไดชะลอการผลตของอตสาหกรรมยานยนตทวโลก ท าใหประเทศไทยสงออกยางพาราลดลงในชวงไตรมาสท 4 ของป 2554 โดยคาดวาจะสงออกยางแผนรมควนได 0.66 ลานตน ลดลงจาก 0.69 ลานตนของป 2553 หรอลดลงรอยละ 4.35 ยางแทง 0.91 ลานตน ลดลงจาก 0.93 ลานตนของป 2553 หรอลดลงรอยละ 2.15 น ายางขน 0.53 ลานตน ลดลงจาก 0.54 ลานตนของป 2553 หรอลดลงรอยละ 1.85 ในขณะทการสงออกยางคอมปาวดคาดวาจะยงคงท 0.47 ลานตน 2. แนวโนมป 2555 2.1 ของโลก 2.1.1 การผลต คาดวาผลผลตยางพาราโลกจะเพมขนอยท 10.60 ลานตน เนองจากราคายางพารายงอยในระดบจงใจใหประเทศผผลตขยายเนอทปลกและดแลรกษาตนยางเพอเพมปรมาณการผลต 2.1.2 การตลาด 1) ความตองการใชยางพารา คาดวาความตองการใชยางพาราของโลกเพมขนเนองจากความตองการใชยางพาราในอตสาหกรรมยานยนตและอตสาหกรรมตอเนองของจนและอนเดย ประกอบกบอตสาหกรรมยานยนตในไทย ประสบกบภยพบตน าทวมในชวงเดอนตลาคมและพฤศจกายน 2554 ทผานมาไดสงผลกระทบตอ

3-18

อตสาหกรรมยานยนตทวโลกเพราะขาดชนสวนในการผลต ท าใหอตสาหกรรมยานยนตตองเรงการผลตเพอชดเชยภายในป 2555 2) ราคา คาดวาราคายางพาราในตลาดโลกจะยงคงอยในระดบสงตามความตองการใชยางพาราโลกทเพมขน ประกอบกบคาดวาราคาน.. ำมนดบในตลาดโลกยงคงอยในระดบสง 3) การสงออก คาดวาการสงออกยางพาราในตลาดโลกเพมสงขนตามความตองการใชทเพมขนของจน อนเดย และรสเซย รวมทงประเทศตางๆ ในเอเซย 2.2 ของไทย 2.2.1 การผลต คาดวาจะมเนอทกรดประมาณ 13.60 ลานไร เพมขนจาก 12.71 ลานไรของป 2554 หรอเพมขนรอยละ 7.00 และมผลผลตยางประมาณ 3.49 ลานตน เพมขนจาก 3.21 ลานตนในป 2554 หรอเพมขนรอยละ 8.72 ส าหรบผลผลตตอไรคาดวาเพมขนเปน 260 กโลกรมตอไร จาก 255 กโลกรม ตอไรในป 2554 หรอเพมขนรอยละ 1.96 เนองจากรฐบาลมนโยบายสนบสนนการขยายเนอทปลกยางพารา ประกอบกบราคายางพารามแนวโนมสงขน สงผลใหเกษตรกรขยายเนอทปลกยาง รวมทงดแลและบ ารงรกษาตนยางพาราอยางด 2.2.2 การตลาด 1) ความตองการใชยางพารา คาดวาการใชยางพาราจะเพมขนเปน 0.47 ลานตนเนองจากอตสาหกรรมยานยนตจะตองเรงการผลตในป 2555 เพอผลตชดเชยหลงจากทหยดการผลตเนองจากประสบกบภาวะน าทวมในชวงเดอนตลาคมและพฤศจกายน 2554 ทผานมา 2) ราคา คาดวาราคายางพาราในประเทศจะโนมลดลงเลกนอยจากปทแลว เนองจากภาวะเศรษฐกจในสหรฐอเมรกาและสหภาพยโรปถดถอย ท าใหเกดความไมมนใจกบนกลงทน อยางไรกตาม ราคายางพาราจะไมตกต าจากการคาดการณของราคาน ามนดบในตลาดโลกทยงคงเพมขนอยางตอเนอง 3) การสงออก คาดวาการสงออกยางพาราของไทยจะเพมขนตามความตองการใชยางพาราของตลาดโลก ตารางท 3-12 การผลตยางพาราโลก

ป เนอทปลก (ลานไร) ผลผลต (ลานตน) ไทย อนโดนเซย มาเลเซย อนๆ รวม ไทย อนโดนเซย มาเลเซย อนๆ รวม

2550 15.35 21.34 7.80 20.05 64.54 3.01 2.76 1.20 2.82 9.80 2551 16.72 21.46 7.79 20.06 66.03 3.14 2.75 1.07 3.04 10.03 2552 17.25 21.47 7.73 21.55 68.00 3.08 2.54 0.86 3.12 9.60

3-19

ป เนอทปลก (ลานไร) ผลผลต (ลานตน) ไทย อนโดนเซย มาเลเซย อนๆ รวม ไทย อนโดนเซย มาเลเซย อนๆ รวม

2553 17.41 21.53 6.38 25.54 70.86 3.25 2.74 0.94 3.47 10.40 2554* 17.72 21.93 6.58 26.86 73.09 3.27 2.74 0.95 3.58 10.54 อตราเพม (รอยละ)

3.33 0.58 -5.26 8.61 3.25 2.02 -0.18 -5.79 6.29 1.83

หมายเหต : * เปนตวเลขประมาณการ ทมา : IRSG Vol.66 No. 1-3 July - September 2011 ตารางท 3-13 ผลผลต ปรมาณการใชยาง การสงออก การน าเขา สตอกของโลก

หนวย : ลานตน ป ผลผลต ปรมาณการใช สงออก น าเขา สตอก

2550 9.80 10.22 6.86 7.23 1.43 2551 10.03 10.15 6.76 7.08 1.31 2552 9.60 9.55 6.28 6.31 1.36 2553 10.40 10.78 7.15 7.40 1.50 2554* 10.54 10.89 7.19 7.37 1.53 อตราเพม (รอยละ)

1.83 1.89 1.51 0.83 2.74

หมายเหต : * เปนตวเลขประมาณการ ทมา : IRSG Vol.66 No. 1-3 July - September 2011 ตารางท 3-14 ความตองการใชยางพาราของประเทศผใชทส าคญ

หนวย : ลานตน ป โลก จน อเมรกา ญปน อนเดย EU

2550 10.22 2.89 1.02 0.89 0.85 1.31 2551 10.15 2.92 1.04 0.88 0.88 1.13 2552 9.55 3.67 0.69 0.64 0.90 0.80 2553 10.78 3.65 0.93 0.75 0.94 1.13 2554* 10.89 3.81 0.98 0.76 0.98 1.19 อตราเพม (รอยละ)

1.89 8.07 -1.90 -4.65 3.57 -1.90

หมายเหต : * เปนตวเลขประมาณการ ทมา : IRSG Vol.66 No. 1-3 July - September 2011

3-20

ตารางท 3-15 ราคายางพาราในตลาดสงคโปรและตลาดโตเกยว

ป ตลาดสงคโปร (SICOM) ตลาดโตเกยว (TOCOM) ยางแผนรมควนช น 3 ยางแทง ยางแผนรมควนช น 3

US/กก. บาท/กก. US/กก. บาท/กก. เยน/กก. บาท/กก. 2550 226.34 77.70 215.48 73.95 269.45 78.24 2551 258.56 85.28 252.88 83.38 269.29 84.64 2552 192.32 65.24 180.58 61.21 178.05 64.61 2553 364.89 115.27 338.35 105.98 323.51 116.79 2554 381.39 144.54 451.38 136.40 381.39 144.46 อตราเพม (รอยละ)

14.89

16.68 19.36 15.77 9.18 16.75

ทมา : สถาบนวจยยาง กรมวชาการเกษตร ตารางท 3-16 การสงออกยางพาราของประเทศผสงออกทส าคญ

หนวย : ลานตน ป โลก ไทย อนโดนเซย มาเลเซย เวยดนาม

2550 6.86 2.72 2.41 1.01 0.72 2551 6.76 2.69 2.30 0.92 0.66 2552 6.28 2.74 2.00 0.70 0.73 2553 7.15 2.87 2.37 1.25 0.78 2554 7.19 2.88 2.37 1.22 0.79 อตราเพม (รอยละ)

1.51

1.81 -0.03 7.08 3.59

หมายเหต : * เปนตวเลขประมาณการ ทมา : IRSG Vol.66 No. 1-3 July - September 2011 และป 2554 เปนตวเลขประมาณการ ตารางท 3-17 พนทปลก ผลผลต ผลผลตตอไร ยางพาราของไทย

ป เนอทปลก (ลานไร)

เนอทกรดได (ลานไร)

ผลผลต/ไร (กก.)

ผลผลต (ลานตน)

2550 15.35 11.09 274 2.99 2551 16.72 11.37 278 3.13 2552 17.25 11.60 266 3.06 2553 18.09 12.05 253 3.02 2554 - 13.60 255 3.21 GR - 4.77 -2.35 1.07 ทมา : ศนยสารสนเทศการเกษตร ส านกงานเศรษฐกจการเกษตร

3-21

ตารางท 3-18 ตนทนการผลตยางแผนดบของเกษตรกร

ป

ตนทนผนแปร (บาท/ไร)

ตนทนคงท (บาท/ไร)

ตนทนทงหมด (บาท/ไร)

ตนทนตอหนวย(บาท/กก.)

2550 7,803.37 1,713.60 9,516.97 34.73 2551 8,979.10 2,056.73 11,035.83 39.70 2552 8,963.46 2,068.29 11,031.75 41.47 2553 8,859.88 2,062.55 10,922.43 40.01 2554 11,016.91 2,719.93 13,736.84 52.43 อตราเพม (รอยละ)

4.11

6.23 4.50 6.13

ทมา : ศนยสารสนเทศการเกษตร ส านกงานเศรษฐกจการเกษตร ตารางท 3-19 การใชยางพาราในประเทศแยกตามชนดของยาง

หนวย : ตน ป ยางแผนรมควน ยางแทง น ายางขน อนๆ รวม

2550 96,308 116,292 149,659 11,400 373,659 2551 162,225 135,029 81,788 18,553 397,595 2552 119,450 107,315 100,262 72,388 399,415 2553 119,693 140,759 115,205 82,980 458,637 2554 117,299 137,944 112,898 81,323 449,464 อตราเพม (รอยละ)

0.91

3.90 -2.19 72.07 5.26

ทมา : สถาบนวจยยาง กรมวชาการเกษตร ตารางท 3-20 การใชยางพาราในประเทศแยกตามประเภทอตสาหกรรม

หนวย : ตน ป ยางลอ ถงมอยาง ยางยด ยางรดของ อนๆ รวม 2550 206,694 54,808 72,193 17,232 22,732 373,659 2551 244,443 52,436 54,108 21,657 24,951 397,595 2552 256,044 42,635 50,107 23,806 26,823 399,415 2553 315,244 49,663 46,064 13,101 34,565 458,637 2554 308,939 48,670 45,143 12,839 33,873 449,464 อตราเพม (รอยละ)

11.16 -2.88 -10.42 -10.34

11.89 5.26

ทมา : สถาบนวจยยาง กรมวชาการเกษตร

3-22

ตารางท 3-21 ราคายางพาราทเกษตรกรขายได ณ ไรนาและราคาประมลตลาดกลางหาดใหญ

หนวย : บาท/กก.

ป ราคาเกษตรกรขายได ณ ไรนา

ราคาประมล ณ ตลาดกลางยางพารา อ. หาดใหญ

ยางแผนดบคณภาพ 3

ยางกอนคละ น ายางสด ยางแผนดบคณภาพ 3

ยางกอนคละ น ายางสด

2550 68.92 35.84 66.21 72.24 74.45 68.23 2551 76.52 38.35 73.13 79.62 82.34 75.28 2552 55.19 27.36 52.57 58.53 60.82 55.64 2553 102.72 51.91 99.40 106.51 110.21 103.90 2554 128.61 63.76 120.28 131.83 138.13 126.50 อตราเพม (รอยละ)

16.67

15.66 16.19 16.11 16.51 16.85

ทมา : ศนยสารสนเทศการเกษตร ส านกงานเศรษฐกจการเกษตร และสถาบนวจยยาง กรมวชาการเกษตร ตารางท 3-22 ราคายางพาราสงออก เอฟ.โอ.บ

หนวย : บาท/กก. ป ยางแผนรมควนชน 3 ยางแทง น ายางขน

2550 78.61 75.21 53.17 2551 86.78 84.84 57.86 2552 65.24 62.41 44.61 2553 115.58 108.91 77.14 2554 148.00 140.45 94.08 อตราเพม (รอยละ)

16.79 16.17 15.36

ทมา : สถาบนวจยยาง กรมวชาการเกษตร

3-23

ตารางท 3-23 การสงออกยางพาราของไทยแยกตามชนดยาง หนวย : ลานตน

ป ยางแผนรมควน

ยางแทง น ายางขน ยางคอมปาวด

อนๆ รวม

2550 0.87 0.88 0.53 0.16 0.28 2.72 2551 0.77 0.99 0.50 0.20 0.42 2.69 2552 0.69 0.83 0.61 0.46 0.21 2.79 2553 0.69 0.93 0.54 0.47 0.21 2.84 2554 0.66 0.91 0.53 0.47 0.20 2.77 อตราเพม (รอยละ)

-6.41

0.05 0.77 35.11 -12.77 0.91

ทมา : กรมศลกากร ตารางท 3-24 การสงออกยางพาราของไทยไปยงประเทศคคาทสาคญ

หนวย : ลานตน ป จน สหรฐอเมรกา ญปน มาเลเซย อนๆ รวม

2550 0.83 0.20 0.41 0.43 0.86 2.72 2551 0.84 0.22 0.39 0.42 0.84 2.69 2552 1.19 0.16 0.26 0.49 0.68 2.79 2553 1.12 0.17 0.34 0.44 0.77 2.84 2554 1.11 0.17 0.33 0.42 0.74 2.77 อตราเพม (รอยละ)

9.08 -5.66 -5.55

-0.01 -3.80 0.91

ทมา : กรมศลกากร

SWOT ยางพารา จดแขง

• ไทยมศกยภาพสงในการผลตและแปรรปยางพารา โดยเฉพาะยางแผนรมควน ซงไทยเปนผผลตและผสงออกรายใหญทสดของโลกตอเนองมาเปนเวลาไมต ากวา 20 ป

• เปนอตสาหกรรมทไทยมความสามารถในการแขงขนสง เพราะพงพาวตถดบในประเทศเปนส าคญ • มนโยบายสงเสรมการผลตและก าหนดเขตการผลต/มผลผลตทหลากหลายทงยางแผน รมควน ยาง

แทง น ายางขน • ประเทศไทยสามารถผลตน ายางธรรมชาตไดมาตรฐาน • มการสงเสรมและท าวจยดานการพฒนายางไทยสตลาดโลกอยตลอดเวลา และหนวยงานของรฐให

การชวยเหลอทงในดานวชาการ การผลต การแปรรปและการตลาดหลายหนวยงาน • รฐบาลไทยมการผลกดนดานการแปรรปมากขน และผลกดนใหเกดความเชอมนในตลาดโลกหากจะ

ผลตเปนลอรถยนต ถงมอยาง ถงยางอนามย จะตองผลตจากยางพาราชนดไหนของไทย พนธใดมคณภาพเหมาะสมกบทจะผลตเปนผลตภณฑแตละชนด

3-24

• ราคาสนคาอยในเกณฑต าเมอเปรยบเทยบกบประเทศคแขง • สามารถปรบระบบการผลตใหยดหยนตามความตองการของตลาดได

จดออน • ผลผลตยางพารากวารอยละ 90 ตองพงพาตลาดสงออก จงออนไหวตอการเปลยนแปลงของ

ตลาดโลก • การสงออกยางพารามคาใชจายในการขนสงสง เนองจากสวนใหญ ใชการขนสงทางรถไฟผานดาน

ปาดงเบซาร เพอไปถายสนคาลงเรอขนสงระหวางประเทศททาเรอปนงของมาเลเซย • โครงสรางการปลกยางพาราของไทยสวนใหญเปนเกษตรกรรายยอย ท าใหมตนทนสงในการรวบรวม

วตถดบทงคาขนสง และคานายหนา/คนกลาง • ตนทนการผลตยางแทงของไทยสง เนองจากไทยใชยางแผนดบเปนวตถดบหลกในการผลต ขณะท

ประเทศคแขงใชน ายางสด หรอยางกนถวย ซงมกรรมวธการผลตสนและตนทนต ากวาไทย • ชาวสวนยางสวนใหญปลกยางเปนพชเชงเดยวหรอปลกยางเพยงชนดเดยวจงมความผนผวนของ

ราคา เนองจากไมมการกระจายความเสยงไปผลตสนคาอน • มขอจ ากดจากการทไมสามารถผลตผลตภณฑยางทใชเทคโนโลยขนสงบางอยางได เชน การผลตยาง

ยานพาหนะชนสวนอะไหลหลายชนด • มการขยายตวของพนทผลตนอกประเทศและประเภทของทดนทก าหนด • มการแปรรปและใชประโยชนในประเทศอยในขนต า • นโยบายของรฐบาลไมตอเนอง เปลยนแปลงบอยครงและชะงกงน

โอกาส • แนวโนมการขยายตวของอตสาหกรรมยานยนตของจน สงผลใหจนมความตองการใชยางพารา

เพมขน ซงชวยทดแทนความตองการใชยางพาราของสหรฐฯ ญปน และ EU ทยงมความผนผวนตามภาวะเศรษฐกจ

• โครงสรางอตสาหกรรมยางพาราแปรรปขนตนของไทยเปลยนจากเดมทเนนผลตเฉพาะยางแผนรมควน มาเปนยางแทงมากขน นบเปนการขยายโอกาสเพอสอดรบกบความตองการของตลาดโลกทหนมาใช ยางแทงมากขน

• ปรมาณความตองการของน ายางพาราธรรมชาต และผลผลตจากการแปรรปยางแตละปมปรมาณเพมขนท าใหเรามชองทางในการสรางตลาดไดมากขน

• รฐบาลมการสงเสรมธรกจยางพาราขนาดกลางและขนาดยอมมากขน ท าใหเปนโอกาสในการทจะขยายการผลตและแปรรปยางเพอการสงออกยางไดมากขน อปสรรค

• ราคายางพารามความผนผวนสง ทงจากการเปลยนแปลงของปจจยพนฐานดานอปสงคและอปทานรวมถงการเกงก าไรในตลาดซอขายลวงหนา

• ผผลตยางรถยนตพยายามคดคนเทคโนโลยการพฒนายางสงเคราะหใหมคณสมบตทดแทนยางธรรมชาตไดมากขน เนองจากราคายางธรรมชาตมความผนผวนสงกวาราคายางสงเคราะหมาก ประกอบกบอปทานยางสงเคราะหสามารถตอบสนองอปสงคไดรวดเรวกวายางธรรมชาต

• ไทยเราประสบปญหาภยแลง อทกภยและมรสมท าใหพนทปลกยางหลายจงหวดประสบปญหาท าใหไดน ายางไมไดมาตรฐานเทาทควร

3-25

• การผลตยางพารา ซงสามารถปลกไดในหลายประเทศ ท าใหมแนวโนมวาจน ลาว เวยดนาม และกมพชาจะขยายพนทเพาะปลกมากขน อนจะเปนคแขงกบไทยในอนาคต

• ปญหาเสถยรภาพทางการเมองและความมนใจของนกลงทน • การปลกยางนอกเขตพนทเหมาะสมท าใหมตนทนการผลตสงขน

ปาลมน ามน

1 สถานการณป 2555

1.1 ของโลก

1.1.1 การผลต

ป 2550/51–2554/55 ผลผลตน ามนปาลมของโลกเพมขนรอยละ5.18 ตอป โดยป 2554/55ผลตน ามนปาลมได50.67 ลานตน เพมขนจาก 47.95 ลานตนของป 2553/54 คดเปนรอยละ 5.67 เนองจากประเทศผผลตทส าคญขยายพนทเพาะปลก โดยอนโดนเซยเปนผน าในการผลต 25.40 ลานตนรองลงมาคอมาเลเซย 18.70 ลานตน ทง 2 ประเทศมสดสวนการผลตไดรอยละ 87.03 ของผลผลตน ามนปาลมโลกส าหรบไทยผลตได 1.55 ลานตน คดเปนรอยละ3.06ของผลผลตน ามนปาลมโลก

1.1.2 การตลาด

(1)ความตองการใช

ป 2550/51–2554/55ความตองการใชมแนวโนมเพมขนรอยละ 5.84 ตอป โดยป 2554/55 ความตองการใชน ามนปาลมมปรมาณ 49.71 ลานตนเพมขนจาก 47.13 ลานตนของ 2553/54 คดเปนรอยละ5.47 โดยประเทศผใชน ามนปาลมทส าคญไดแก อนเดย 7.38 ลานตน รองลงมาคออนโดนเชย 7.23 ลานตน จน 6.19 ลานตน และสหภาพยโรป5.10ลานตน ตามล าดบ

(2) การสงออก

ป 2550/51-2554/55ปรมาณสงออกน ามนปาลมเพมขนรอยละ 4.29 ตอป โดยป 2554/55 มปรมาณการสงออก38.86 ลานตน เพมขนจาก 36.76 ลานตน ในป 2553/54คดเปนรอยละ 5.71 ประเทศผสงออกน ามนปาลมทส าคญไดแก อนโดนเซย 17.95 ลานตนมาเลเซย16.70 ลานตนทงสองประเทศมสวนแบงตลาดสงออกน ามนปาลมคดเปนรอยละ 89.17 ของปรมาณการสงออกโลก

3-26

(3) การนาเขา

ป 2550/51-2554/55 การน าเขาน ามนปาลมของโลกเพมขนรอยละ 5.22 ตอป โดยป2554/55น าเขา 38.07 ลานตน เพมขนจาก 35.88 ลานตน ในป 2553/54 คดเปนรอยละ 6.10ประเทศผน าเขาส าคญไดแกอนเดย 7.25 ลานตนจน 6.30 ลานตน และสหภาพยโรป 5.30 ลานตน

ส าหรบสตอกน ามนปาลมคงเหลอป2550/51-2554/55 เพมขนรอยละ 6.62 ตอปโดยป 2554/55 สตอกคงเหลอน ามนปาลมมปรมาณ 5.45 ลานตน ลดลงจาก 5.28 ลานตนของ ป 2553/54 คดเปนรอยละ 3.22 เนองจากความตองการใชน ามนปาลมโลกเพมขน

(4) ราคา

ป 2550-2555 (ม.ค.-พ.ค.) ราคาน ามนปาลมดบตลาดมาเลเซยเพมขนรอยละ 6.81 ตอป โดยป 2555 (ม.ค.-พ.ค.) ราคาน ามนปาลมดบตนละ 3,287.00 รงกต (33.74 บาท/กก.) เพมขนจาก 3,284.63รงกต (33.21 บาท/กก.) ในป 2554 คดเปนรอยละ 0.07

ราคาน ามนปาลมดบตลาดรอตเตอรดมในชวงป 2550-2555 (ม.ค.-พ.ค.) เพมขนรอยละ 8.86 ตอปโดยป 2555(ม.ค.-พ.ค.) ราคาน ามนปาลมดบเฉลยตนละ 1,113.65 ดอลลารสหรฐฯ (34.70 บาท/กก.) ลดลงจาก 1,123.65 ดอลลารสหรฐฯ (34.41 บาท/กก.) ในป 2554 คดเปนรอยละ 0.89

1.2 ของไทย

1.2.1 การผลต

ป2550–2554เนอทใหผลและผลผลตรอยละ 9.37และ7.80 ตอป ตามล าดบ โดยป 2554 เนอทใหผล 3.75 ลานไร ผลผลต10.78 ลานตน เทยบกบป 2553 เนอทใหผลผลตและผลผลตเพมขนรอยละ5.63และ 31.14 ตามล าดบ

ส าหรบผลผลตตอไร ป2550-2554 เพมขนรอยละ1.43 ตอปเนองจากความแปรปรวนของสภาพภมอากาศ โดยเฉพาะภาวะฝนทงชวงปลายป 2552 ตอเนองถงเดอนพฤษภาคม 2553และภาวะน าทวมชวงปลายป 2553 และ 2554

1.2.2 การตลาด

(1) ความตองการใช

ป2550-2554 ความตองการใชน ามนปาลมในประเทศเพมขนทงเพอการบรโภคและผลตไบโอดเซลรอยละ0.49 ตอป และ 48.26 ตอป ตามล าดบ โดยป 2554 ใชน ามนปาลมเพอการบรโภค 896,464 ตนลดลงจาก911,339ตน ในป2553รอยละ1.63 และผลตไบโอดเซล376,742 ตน ลดลงจาก

3-27

380,000 ตน ในป 2553 รอยละ0.86เนองจากกระทรวงพลงงานมนโยบายก าหนดอตราผสมน ามนไบโอดเซลเชงยดหยน สงผลใหในป 2554 การใชน ามนปาลมรวมทงหมด 1,273,206 ตนลดลงจาก 1,291,339 ตน ในป 2553 คดเปนรอยละ 1.40

(2) การสงออก

ป2550 -2554การสงออกน ามนปาลมดบลดลงรอยละ 3.96 ตอป โดยป 2554 สงออกน ามนปาลม388,939ตน เทยบกบ 65,942 ตน ในป 2553 เพมขนเกอบ 6เทาเนองจากราคาตลาดโลกสงกวาราคาในประเทศ ประกอบกบสตอกน ามนปาลมคงเหลออยในเกณฑสงเปนสาเหตจงใจใหโรงงานสกดน ามนปาลมสงออกเพมขน

(3) การนาเขา

ไทยสามารถผลตน ามนปาลมไดเพยงพอกบการตองการใช ยกเวนในปทภมอากาศแปรปรวนและผลผลตขาดแคลน โดยป 2551 มการน าเขา 28,385 ตน และในป 2554 น าเขาในชวงเดอนมกราคมถงมนาคม ปรมาณ 59,793ตน

(4) ราคา

ป 2550-2554 ราคาผลปาลมน ามนและน ามนปาลมปรบตวเพมขนในทศทางเดยวกบราคาพชน ามนในตลาดโลก โดยราคามความเคลอนไหว ดงน

ราคาผลปาลมสดทเกษตรกรขายได เพมขนรอยละ 5.66 ตอป โดยราคาป 2554 เฉลยกโลกรมละ 5.34 บาท เทยบกบราคาป 2553 เฉลยกโลกรมละ 4.26 บาท เพมขนรอยละ 25.35

ราคาน ามนปาลมดบขายสง กทม. เพมขนรอยละ 6.97 ตอป โดยราคาป 2554เฉลยกโลกรมละ34.12 บาทเทยบกบราคาป2553 ราคาเฉลยกโลกรมละ29.11บาทเพมขนรอยละ17.21

ราคาน ามนปาลมบรสทธขายสง กทม. เพมขนรอยละ 6.47 ตอป โดยราคาป 2554เฉลยกโลกรมละ 43.03 บาท เทยบกบราคาป 2553 ราคาเฉลยกโลกรมละ 33.05 บาท เพมขนรอยละ 30.20

2. แนวโนม ป 2555

2.1 ของโลก

2.1.1 การผลต

กระทรวงเกษตรสหรฐฯ คาดการณวาผลผลตน ามนปาลมป 2555 เพมขนจาก 50.67 ลานตนในป 2554 เปน 52.77 ลานตน ในป 2555 หรอเพมขนรอยละ 3.75 เนองจากประเทศผผลตรายใหญไดแก อนโดนเชย และมาเลเซย ขยายเนอทเพาะปลกมากขน

3-28

2.2.2 การตลาด

(1) ความตองการใช

คาดวาโลกมความตองการใชน ามนปาลม 51.69 ลานตน เพมขนจาก 49.71 ลานตน ในป 2554 รอยละ 3.98 เนองจากความตองการดานอาหารและดานพลงงานทดแทนเพมขน

(2) การสงออก

คาดวามปรมาณการสงออกน ามนปาลม40.43 ลานตน เพมขนจาก 38.86 ลานตนในป 2554รอยละ 4.04 เนองจากปรมาณความตองการใชเพอการบรโภคเพมขน

(3) การนาเขา

คาดวามปรมาณการน าเขาน ามนปาลม 39.47 ลานตนเพมขนจาก 38.07 ลานตน ในป2554รอยละ 3.68 เนองจากมปรมาณความตองการใชน ามนปาลมเพมมากขน ส าหรบสตอกคงเหลอคาดวาจะมปรมาณ 5.57 ลานตนเพมขนจาก 5.45 ลานตน ในป2554 รอยละ 2.20

(4) ราคา

คาดวาราคาน ามนปาลมในตลาดโลกจะลดลงอยในระดบตนละ 3,100-3,200 รงกต (31.00-32.00 บาทตอกโลกรม) เนองจากปญหาวกฤตหนสนในสหภาพยโรป ประกอบกบอนโดนเซยและมาเลเซยผลตน ามนปาลมไดมากขน ท าใหปรมาณสตอกน ามนปาลมดบคงเหลอของโลกมปรมาณเพมขน

2.2 ของไทย

2.2.1 การผลต

หากสภาพภมอากาศในป 2555 เปนปกตคาดวาจะม เนอทใหผล 3.99 ลานไร ผลผลต 10.62 ลานตนและผลผลตตอไร 2,918 กโลกรม ประกอบกบปาลมน ามนทปลกในป2551และป2552 จะเรมใหผลผลต

2.2.2 การตลาด

(1) ความตองการใช

ป 2555คาดวาความตองการใชน ามนปาลมดบเพอการบรโภคมปรมาณ1,00,000 ตน ส าหรบการใชเพอผลตไบโอดเซล (B100 ) กระทรวงพลงงานเพมสดสวนการผสมน ามนปาลมในน ามนดเซลจากรอยละ 4 เปนรอยละ 5 โดยประมาณการความตองการใชได 570,000 ตน และคาดวาความตองการใชภายในประเทศมปรมาณรวมทงสน 1.58 ลานตนเพมขนจากป 2554 รอยละ 24.41

3-29

(2) การสงออก

คาดวาปรมาณการสงออกน ามนปาลมดบ400,000ตนเพมขนจาก 388,939ตนของป 2554 รอยละ 284 เนองจากมการขยายพนทปลกประกอบกบปาลมเลกเรมใหผลผลต

(3) ราคา

ป2555คาดวาราคาผลปาลมน ามนและน ามนปาลมทรงตวในระดบใกลเคยงกบป2554ระหวางกโลกรมละ4.50-5.50 บาทและน ามนปาลมดบเคลอนไหวตามราคาตลาดโลกทกโลกรมละ32.00–35.00 บาท

2.3 ปจจยทมผลกระทบตอปาลมน ามน

2.3.1 ภาวะน าทวม

เนอทเพาะปลกปาลมน ามนของประเทศสวนใหญอยในภาคใตและภาคตะวนออก ภาวะน าทวมในภาคกลางชวงปลายป 2554 จงสงผลกระทบตอเกษตรกรผปลกปาลมน ามนนอยมาก โดยเฉพาะปาลมน ามนในจงหวดปทมธานและพระนครศรอยธยา1,552ไรซงตนปาลมมอาย3-5ป หากน าทวมไมถงยอดจะสามารถทนน าทวมขงไดนาน 1-2 เดอน

2.3.2 นโยบายรฐบาล

ป 2554 ภาครฐไดใหความส าคญตอการเกบเกยวผลปาลมทสกแกเตมทและใหโรงงานสกดรบซอผลปาลมในราคาตามคณภาพทอตราน ามนรอยละ 17 ขนไป โดยมวตถประสงคเพอลดความสญเสยน ามนปาลมทงระบบ สงผลใหผลผลตน ามนปาลมของประเทศมแนวโนมเพมขนทงปรมาณและคณภาพน ามน ส าหรบป 2555 หากอตราสกดน ามนของประเทศเพมขนรอยละ 1 ผลผลตน ามนปาลมดบเพมขนไมต ากวา 100,000 ตน มลคา 3,100-3,200 ลานบาท และท าใหราคารบซอผลปาลมสดจากเกษตรกรปรบตวสงขน

ตารางท 3-25 บญชสมดลน ามนปาลมโลกป 2549/50-2554/55

หนวย : ลานตน

ป ผลผลต น าเขา สงออก ความตองการใช สตอกคงเหลอ

2550/51 41.08 30.29 32.31 39.32 4.14

2551/52 44.62 34.06 34.93 42.71 4.82

2552/53 45.87 35.32 35.75 44.91 5.35

2553/54 47.95 35.88 36.76 47.13 5.28

3-30

ป ผลผลต น าเขา สงออก ความตองการใช สตอกคงเหลอ

2554/55 50.67 38.07 38.86 49.71 5.45

อตราเพม (%) 5.18 5.22 4.29 5.84 6.62

2555/56 52.77 39.46 40.43 51.69 5.57

ทมา : Oilseed : World Market and Trade, June 2012 ตารางท 3-26 อปสงค อปทาน น ามนปาลม รายประเทศป 2549/50-2554/55 หนวย : ลานตน

ประเทศ 2550/51 2551/52 2552/53 2553/54 2554/55 รอยละ 2555/56 ผลผลต มาเลเซย 17.57 17.26 17.76 18.21 18.70 37.98 19.00 อนโดนเซย 18.00 20.50 22.00 23.60 25.40 49.22 27.00 ไทย 1.05 1.54 1.35 1.29 1.55 2.69 1.70 อนๆ 4.46 4.72 4.76

4.82 5.02 10.05 5.07 รวม 41.08 44.02 45.87 47.95 50.67 100.00 52.77 น าเขา จน 5.22 6.12 5.76 5.71 6.30 15.91 6.50 สหภาพยโรป 4.96 5.51 5.44 4.64 5.30 12.93 5.50 อนเดย 5.01 6.87 6.60 6.66 7.25 18.56 7.70 ปากสถาน 1.96 1.92 2.17

2.10 2.15 5.85 2.26 อนๆ 13.14 13.64 15.35 16.77 17.07 46.74 17.51 รวม 30.29 34.06 35.32

35.88

38.07 100.00 39.47 สงออก มาเลเซย 14.64 15.49 15.53 16.31 16.70 44.37 16.90 อนโดนเซย 13.97 15.96 16.57 16.42 17.95 44.67 19.10 อนๆ 3.70 3.48 3.65 4.05 4.21 11.02 4.43 รวม 32.31 34.93 35.75 36.76 38.86 100.00 40.43 การบรโภค จน 5.22 5.62 5.93 5.80 6.19 12.31 6.40 อนโดนเซย 4.70 5.11 5.49 6.35 7.23 13.47 7.82 สหภาพยโรป 4.72 5.22 5.21 4.81 5.10 10.21 5.22 มาเลเซย 3.17 3.23 3.39 3.43 3.48 7.28 3.42 อนเดย 5.08 6.23 6.44 7.08 7.38 15.02 7.95 อนๆ 16.43 17.30 18.45 19.66 20.33 41.71 20.88 รวม 39.32 42.71 44.91 47.13 49.71 100.00 50.69

3-31

ประเทศ 2550/51 2551/52 2552/53 2553/54 2554/55 รอยละ 2555/56 สตอกคงเหลอ

มาเลเซย 2.04 1.63 1.76 1.88 1.88 35.61 2.08 อนโดนเซย 0.49 0.06 0.04 0.90 0.90 17.05 1.25 อนๆ 1.61 3.13

3.55

2.50 2.50 47.35 2.24 รวม 4.14 4.82 5.35

5.28 5.28

100.00 5.57 ทมา : Oilseed : World Market and Trade, June2012

ตารางท 3-27 ราคาน ามนปาลมดบในตลาดโลก ป 2551-2555

ป ตลาดมาเลเซย1/ ตลาดรอตเตอรดม2/

รงกต/ตน บาท/กก. ดอลลารสหรฐ/ตน บาท/กก. 2551 2,841.33 29.68 938.02 31.16 2552 2,271.64 22.91 677.79 23.33 2553 2,761.83 27.74 904.44 28.70 2554 3,284.63 33.21 1,123.65 34.41

2555(ม.ค.-พ.ค.) 3,287.00 33.74 1,113.65 34.70 อตราเพม (%) 6.81 6.48 8.86 6.22

ทมา : 1/BURSAMALAYSIA 2/ตลาดรอตเตอรดม

ตารางท 3-28 เนอทยนตน เนอทใหผล ผลผลตและผลผลตตอไรปาลมน ามนของไทย ป 2550-2555 ป เนอทยนตน เนอทใหผล ผลผลต ผลผลตตอไร (ลานไร) (ลานไร) (ลานตน) (กก./ไร)

2550 3.20 2.66 6.39 2,399 2551 3.68 2.88 9.27 3,214 2552 3.89 3.19 8.16 2,561 2553 4.08 3.55 8.22 2,315 2554 4.28 3.75 10.78 2,876

อตราเพม (%) 7.09 9.37 9.70 0.35 2555* 4.49 3.99 11.62 2,918

หมายเหต: * ประมาณการ ณ เดอน มถนายน 2555 ทมา : ศนยสารสนเทศการเกษตร ส านกงานเศรษฐกจการเกษตร

3-32

ตารางท 3-29 บญชสมดลน ามนปาลมดบของไทย ป 2550-2555

หนวย : ตน

หมายเหต : 1. สตอกผลผลตตาม (1) (2) (7) เปนตวเลขกรมการคาภายในทโรงงานตองแจงตามประกาศ

คณะกรรมการกลางท 228 2. การน าเขา สงออกตาม (3) (5) เปนการน าเขาเฉพาะน ามนปาลมดบเปนตวเลขจากกรม ศลกากร

3. ป 2555 ตวเลขประมาณการโดยส านกงานเศรษฐกจการเกษตร ณ เดอนมนาคม 2555 ทมา : (1) (2) (6) (7) กรมการคาภายใน (3) (5) กรมศลกากร(5) ปรบใหสมดล ตารางท 3-30 ราคาปาลมน ามนและน ามนปาลม ป 2550-2554

หนวย : บาท/กก. รายการ 2550 2551 2552 2553 2554 อตราเพม (%)

ผลปาลมสด 4.07 4.23 3.64 4.26 5.34 5.66 น ามนปาลมดบขายสง กทม. 24.45 28.96 24.33 29.11 34.12 6.95 น ามนปาลมบรสทธขายสง กทม. 29.25 38.22 30.19 33.05 43.03 6.47 ทมา : ส านกวจยเศรษฐกจการเกษตรส านกงานเศรษฐกจการเกษตร

ป สตอก ตนป

ผลผลต น าเขา รวม สงออก บรโภคภายใน (6) สตอกปลายป

รวม

(1) (2) (3) (4) (5) บรโภค ผลตไบโอดเซล

(7) (8)

2550 164,521 1,051,089 - 1,215,610 219,700 844,812 62,182 88,916 1,215,610

2551 88,916 1,543,761 28,385 1,661,062 288,054 989,061 276,000 107,947 1,661,062 2552 107,947 1,387,604 - 1,495,551 67,292 910,700 380,000 137,559 1,495,551 2553 137,559 1,287,509 - 1,425,068 65,942 911,339 380,000 67,787 1,425,068 2554 67,787 1,832,151 59,793 1,959,731 388,939 896,464 376,742 297,586 1,959,731

อตราเพม (%)

-12.52 8.70 7.39 -3.96 0.49 48.26 14.15 7.39

2555* 297,586 1,975,291 2,272,877 400,000 1,004,962 572,136 295,779 2,272,877

3-33

SWOT น ามนปาลม

จดแขง ปจจบนไทยเปนหนงในไมกประเทศทสามารถเพาะปลกปาลมน ามนไดและมฐานะเปนผผลตปาลม

น ามนรายใหญอนดบ 3 ของโลก รองจากอนโดนเซยและมาเลเซย แมยงมผลผลตทงหางทงสองประเภทอยมาก

ผลผลตน ามนปาลมมากกวาความตองการใชในประเทศ และมปรมาณเหลอมากพอส าหรบการสงออก(ผลผลต 9 ลานตน,บรโภคภายใน 9 แสนตน: ขอมลจากส านกงานเศรษฐกจการเกษตร, 2554)

แผนพฒนาการเกษตรในชวงแผนพฒนาฯ ฉบบท 11 (พ.ศ. 2555-2559) มการสงเสรมดานพชพลงงานทชดเจนมากขน โดยด าเนนนโยบายเพอใหเกดความมนคงดานอาหารและพลงงานของประเทศ อาท การสงเสรมการผลตพชอาหารและพลงงาน รวมถงด าเนนมาตรการเพอรกษาความสมดลของการผลตพชอาหารและพชพลงงาน

ภาครฐใหความส าคญตอการเกบเกยวผลปาลมน ามนในราคาตามคณภาพทอตราน ามนรอยละ 17 ขนไป เพอลดความสญเสยน ามนปาลมทงระบบ สงผลใหผลผลตน ามนปาลมของประเทศมแนวโนมเพมขนทงปรมาณและคณภาพน ามน

นโยบายใชไบโอดเซล B5 เพยงเกรดเดยว ทดแทนน ามนดเซลปกตทงหมด ของกระทรวงพลงงาน อาจสงผลใหปรมาณผลผลตน ามนปาลมภายในประเทศเพมขน

จดออน

ตนทนการเพาะปลกปาลมน ามนของไทยอยในระดบสง เนองจากชาวสวนปาลมสวนใหญเปนเกษตรกรรายยอย พนทปลกปาลมน ามนมขนาดเลก สงผลใหผลผลตตอไรต าและตนทนการผลตสง

ตนทนน ามนปาลมบรสทธของไทยยงสงกวามาเลเซยเพราะการผลตของไทยสวนใหญเนนเพอการบรโภคโดยตรง จงตองแยกไขมากกวาน ามนปาลมทผลตในมาเลเซย ซงเนนใชในอตสาหกรรมตางๆเปนหลก

ปาลมน ามนของไทยใหผลผลตไมสม าเสมอ ขนอยกบปรมาณน าฝนในแตละชวงเปนส าคญ ท าให โรงกลนน ามนปาลมบรสทธวางแผนการผลตระยะยาวไดไมดเทาทควร

ปาลมน ามนเปนสนคาทถกทดแทนไดงาย เมอราคาน ามนปาลมสงขนมาก ผบรโภคกพรอมทจะเปลยนไปบรโภคน ามนพชชนดอนซงราคาใกลเคยงแทน อาท น ามนถวเหลอง

ราคาภายในประเทศสงกวาราคาตางประเทศ ท าใหศกยภาพการสงออกลดลง o (ราคาในประเทศ 34.15 บาท/กก., ราคาตางประเทศ 31.00-32.00 บาท/กก. : ขอมลจาก

ส านกงานเศรษฐกจการเกษตร, ธนวาคม 2554) โอกาส

ความตองการผลตภณฑสวนเหลอจากการผลตน ามนปาลม เชน กะลาปาลม และทะลายปาลม เพอใชในการผลตไฟฟามแนวโนมเพมขน สงผลใหโรงสกดน ามนปาลมดบมรายไดเพมขนจากการ

3-34

จ าหนายสวนเหลอจากการผลตน ามนปาลม และหากผประกอบการมความพรอมดานวตถดบและเงนทน สามารถลงทนตงโรงไฟฟาชวมวลเพอจ าหนายกระแสไฟฟาเปนรายไดอกทางหนง

ปาลมน ามนสามารถใชไดทกสวน และจดวาเปนพลงงานสะอาด ซงทวโลกก าลงตระหนกและรณรงคการใชพลงงานสะอาดและพลงงานทางเลอกในภาคเกษตรมากขน

ประชากรโลกมความตองการใชน ามนปาลมเพมขน เนองจากความตองการดานอาหารและดานพลงงานทดแทนเพมขน

น ามนปาลมสามารถแปรรปเปนผลตภณฑตางๆไดหลากหลาย จงเปนทตองการของอตสาหกรรมดานอาหาร รวมถงผลตภณฑอาหารเสรมเพอสขภาพและอตสาหกรรมโอลโอเคมคอล

อปสรรค

ปญหาวกฤตหนสนในสหภาพยโรป และสหรฐอเมรกา ท าใหมการใชน ามนปาลมลดลง ประกอบกบ อนโดนเซยและมาเลเซยผลตน ามนปาลมไดมากขน ท าใหปรมาณสตอกน ามนปาลมดบคงเหลอของโลกมปรมาณเพมขน

ผลผลตน ามนปาลมในตลาดโลกจะเพมขน เนองจากประเทศผผลตรายใหญ ไดแก อนโดนเชย และมาเลเซย ขยายเนอทเพาะปลกมากขน

ปจจบนประเทศคคามการใชมาตรการกดกนทางการคามากขนโดยเฉพาะมาตรการกดดนทางการคาทไมใชภาษ

บทท 4

ผลการศกษา

1. ผลการศกษาRCA และ BCG ของสนคาขาว

1.1 ผลการศกษาระหวางไทยกบอาเซยน

1.1.1 ผลการวเคราะหดชนความไดเปรยบโดยเปรยบเทยบทปรากฏ (RCA) จากสถานการณของสนคาขาว พบวาการตลาดของขาวในแตละประเทศในกลมอาเซยนได

ขยายตวเพมขน โดยเฉพาะ เวยดนาม และพมา จงเปนกรณศกษาทนาสนใจหากน ามาพจารณาดชนความไดเปรยบโดยเปรยบเทยบทปรากฏ (RCA) เพอรสถานการณ และศกยภาพของแตละประเทศในอาเซยนเพอเตรยมความพรอมกบการเขาสประชาคมเศรษฐกจอาเซยน ผลจากการค านวณคาดชน RCA ของสนคาขาวเพอดศกยภาพการแขงขนของประเทศไทยเปรยบเทยบกบประเทศตางๆ ในกลม ASEAN ไดแก เวยดนาม กมพชา พมา สงคโปรลาว ฟลปปนส บรไน อนโดนเซย และมาเลเซย ตามตารางท 4-1 พบวา ป 2553 ประเทศไทย เวยดนาม กมพชา และพมา มความไดเปรยบโดยเปรยบเทยบทางการแขงขนในสนคาขาว โดยประเทศไทยมคาดชน RCA เทากบ 12.77 เวยดนามมคาดชน RCA เทากบ 3.96 และประเทศพมามคาดชน RCA เทากบ 0.82 เมอพจารณาความไดเปรยบโดยเปรยบเทยบทางการแขงขนของประเทศไทย คาดชน RCA มแนวโนมเพมขนตงแตป 2544-2551แตป 2552-2553 มคาลดลงบางแตคาดชนดงกลาวยงอยในระดบสงและมากกวาประเทศอนๆ เวยดนาม คาดชน RCA มแนวโนมลดลง จากป 2544 คาดชน RCA มคาเทากบ 7.09 ขณะทป 2553 คาดชน RCA มคาเทากบ 3.96 ลดลงไปถงรอยละ 44.15 แตยงคงความไดเปรยบโดยเปรยบเทยบทางการแขงขนในการสงออก ในขณะทประเทศกมพชาเปนประเดนทนาสนใจ เพราะในอดตตงแต ป 2544- 2552 กมพชาไมมความไดเปรยบโดยเปรยบเทยบทางการแขงขนการสงออกขาวเลย จนมาถงป 2553 ประเทศกมพชาปรบตวและพฒนาตนเองจนเปนประเทศทมความไดเปรยบโดยเปรยบเทยบทางการแขงขนการสงออกขาว โดยป 2544 คาดชน RCA มคาเทากบ 0.27 ขณะทป 2553 คาดชน RCA มคาเทากบ 1.03 เพมขนถงรอยละ 281 ซง สะทอนใหเหนวา ประเทศกมพชาเตรยมความพรอมและพฒนาตนเองเพอเปดตลาดการสงออกขาวสเวทการแขงขนในระดบโลก และมอกประเทศหนงทนาจบตามอง คอ ประเทศพมาเพราะในอดตตงแต ป 2544 - 2553 ประเทศพมาพยายามพฒนาเพอใหประเทศของตนเองมความไดเปรยบโดยเปรยบเทยบทางการแขงขนการสงออกขาว ถงแมบางปจะมคา RCA ลดลง แตเมอพจารณาคาเฉลยของ RCA ชวง 10 ปทผานมา คาดชนดงกลาวมคาเทากบ 1.36 สะทอนใหเหนวาประเทศพมายงคงมความไดเปรยบโดยเปรยบเทยบทางการแขงขนการสงออกขาว

4-2

ตารางท 4-1 ดชนความไดเปรยบโดยเปรยบเทยบทปรากฏ (RCA) ของสนคาขาว (1006) ประเทศตางๆ ในอาเซยน

RCA_Rice (1006) 2544 2545 2546 2547 2548 2549 2550 2551 2552 2553 RCA เฉลย

Thailand 4.15 4.33 4.80 7.12 6.13 6.74 8.63 15.26 11.97 12.77 8.19 Viet Nam 7.09 7.27 6.45 5.56 7.45 6.27 5.26 5.03 4.81 3.96 5.91 Cambodia 0.27 0.39 0.05 0.11 - - - 0.06 0.28 1.03 0.22 Myanmar 2.18 3.42 2.39 0.46 1.02 0.86 0.10 0.56 1.81 0.82 1.36 Singapore 0.00 0.00 0.03 0.02 0.02 0.02 0.02 0.00 0.01 0.01 0.01 Lao People's Democratic Republic

0.12 0.13 0.22 0.41 0.85 0.84 0.28 0.19 1.41 0.25 0.47

Philippines 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 0.01 0.00 0.00 0.00 Brunei Darussalam 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 0.01 0.02 0.01 0.00 Indonesia 0.00 0.00 0.00 0.00 0.02 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 Malaysia 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00

ทมา: จากการค านวณ (ขอมลการค านวณจาก http://www.trademap.org/) หมายเหต: ค านวณเฉพาะ Rice (1006) หนวยเปน Unit: US Dollar thousand

กราฟท 4-1 แสดงการเปลยนแปลงคา RCA ของแตละประเทศในกลมอาเซยนจากป 2001 (ป 2544) กบ 2010

(ป 2553) ทมา: จากการค านวณ (ขอมลการค านวณจาก http://www.trademap.org/)

4-3

เมอพจารณาการสงออกขาวไปยงอาเซยน ประเทศไทยมมลคาการสงออกขาวขาว (100630) ในปรมาณมาก เปนสนคาทมนยส าคญตอการสงออกจงมความจ าเปนทเราควรพจารณาถงศกยภาพการแขงขนการสงออกของเราเองและประเทศอนๆ ในอาเซยนเพอพฒนาและเตรยมพรอมกอนจะเขาสประชาคมเศรษฐกจอาเซยน (AEC) โดยผลจากการค านวณคาดชน RCA ของสนคาขาวตามตารางท 4-2 พบวา ประเทศไทยและประเทศเวยดนามเปนประเทศทมความไดเปรยบเทยบทางการแขงขนการสงออก โดยการสงออกขาวป 2553 ประเทศไทย มคาดชน RCA เทากบ 6.60 ขณะทประเทศเวยดนามไมมขอมล ดงนนเราจงพจารณาในป 2552 ประเทศเวยดนามมคาดชน RCA เทากบ 10.91 เมอพจารณาความไดเปรยบโดยเปรยบเทยบทางการแขงขนของประเทศไทยและเวยดนาม คาดชน RCA มลกษณะเพมขน ลดลงไมคงทตงแตป 2544-2553คาดชนดงกลาวของประเทศเวยดนามมคามากกวาประเทศไทยมาโดยตลอด ซงกลาวไดวาเวยดนามเปนผน าตลาดการสงออกขาวไปยงกลมอาเซยน ซงเปนคแขงและคคาทนาจบตามอง ตารางท 4-2 ดชนความไดเปรยบโดยเปรยบเทยบทปรากฏ (RCA) ของสนคาขาวขาว (100630) ประเทศตาง ๆ ในอาเซยน

RCA_Rice (100630)

2544 2545 2546 2547 2548 2549 2550 2551 2552 2553 RCA เฉลย

Thailand 3.05 3.37 4.14 3.47 2.82 3.19 5.47 10.75 4.04 6.60 4.69 Viet Nam 12.15 12.14 11.69 10.57 14.26 13.51 11.45 9.51 10.91 0.00 11.80 Cambodia 1.19 0.00 0.00 0.06 0.00 0.00 0.00 0.07 0.00 0.00 0.13 Myanmar 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 Singapore 0.00 0.00 0.09 0.06 0.02 0.04 0.05 0.01 0.02 0.10 0.04

Lao People's Democratic Republic

0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00

Philippines 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 0.01 0.01 0.00 0.00 0.00 Brunei

Darussalam 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00

Indonesia 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 Malaysia 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00

ทมา: จากการค านวณ (ขอมลการค านวณจาก http://www.trademap.org/) หมายเหต: 1.ค านวณเฉพาะ Rice, semi0.00milled or wholly milled, whether or not polished or glazed (100630) หนวยเปน Unit:

US Dollar thousand 2. ประเทศเวยดนามไมมขอมลในป 2553

3. คา RCA เฉลย 10 ป(2544-2553) ยกเวนประเทศเวยดนามคา RCA เฉลย 9 ป(2544-2552)

4-4

กราฟท 4-2 แสดงการเปลยนแปลงคา RCA ของแตละประเทศในกลมอาเซยนจากป 2009 (ป 2552) กบ 2010 (ป 2553)

กราฟท 4-3 ดชน RCA เฉลยชวงป 2544-2553 ของสนคาขาว(100630 Rice)ของประเทศตางๆ ในกลมอาเซยน

4-5

1.1.2 ผลการวเคราะห BCG Matrix

ดชนคา RCA ท าใหเราทราบถงความสามารถในการแขงขนในตลาด สวน BCG ท าใหทราบถงต าแหนงทางการตลาดและแนวโนมการสรางรายไดใหกบประเทศ เมอเปรยบเทยบกบประเทศคคาหรอคแขงในตลาดสนคานน เพอใหประเทศมการปรบตวและจดสรรทรพยากรทมอยอยางจ ากด ทงทรพยากรธรรมชาต การเงน ก าลงแรงงานและทรพยากรดานอน ๆ ใหเกดประสทธภาพและประสทธผลสงสด

ผลจากวเคราะหผล BCG Matrix ของสนคาขา (1006) เพอดฐานะและต าแหนงทางการตลาดของประเทศไทยเปรยบเทยบกบประเทศตางๆในกลม ASEAN ไดแก ประเทศเวยดนาม ประเทศกมพชา ประเทศพมา ประเทศสงคโปร ประเทศลาว ประเทศฟลปปนส ประเทศบรไน ประเทศอนโดนเซย และประเทศมาเลเซยตามภาพท 4-1 พบวา ประเทศไทยอยในต าแหนง Cash Cows คอ ผลตภณฑทยงเปนทตองการของผบรโภคแตอตราการเพมของยอดขายต าฟลปปนสและกมพชาอยในต าแหนง Question Mark คอผลตภณฑใหมเพงเขาสตลาด สวนประเทศอนๆในอาเซยนนอกเหนอจากทกลาวมาอยในต าแหนง Dogs คอผลตภณฑทท าก าไรนอยหรอขาดทนตลาดไมขยายตวแตมคแขงมากซงสอดคลองกบคาดชน RCA ของแตละประเทศ โดยเฉพาะประเทศกมพชาทไดพฒนาตนเองจนมความไดเปรยบโดยเปรยบเทยบทางการแขงขนการสงออกขาว และก าลงผลกดนสนคาขาวใหเปนผลตภณฑใหมเขาสตลาดอาเซยน ในขณะทไทยควรพฒนาและตองผลกดนสนคาขาวเพมมากขนเพอรกษาตลาดเดมและขยายตลาดใหมเพอรองรบสประชาคมเศรษฐกจอาเซยนตอไป

ภาพท 4-1 แสดง BCGMatrixของประเทศตาง ๆ ในอาเซยนในสนคาขาว (1006)

พจารณาการวเคราะหผล BCG Matrix ของสนคาขาว(100630) ตารางท 4-3 พบวา ประเทศไทยเปนประเทศทมต าแหนงทางการตลาดทดขน โดยป 2552 อยในระดบ DOG พฒนามาเปนระดบ STAR ในป 2553 เชนเดยวกบประเทศมาเลเชยทมต าแหนงทางการตลาดทดขน ป 2552 อยในระดบ DOG พฒนามาเปนระดบ QUESTION MARK ในป 2553 ในขณะทประเทศพมา ลาว และบรไนมต าแหนงทาง

ทมา: จากการค านวณป 2544-2553(ขอมลการค านวณจากhttp://www.trademap.org/)

4-6

การตลาดทลดลงจากป 2552 อยในระดบ QUESTION MARK ลดลงมาเปนระดบ DOG ในป 2553 สวนประเทศอนๆจากทกลาวมามต าแหนงทางการตลาดคงเดม ไดแก ประเทศกมพชา สงคโปร ฟลปปนสและอนโดนเซย สวนประเทศเวยดนามในป 2553 ไมมการน าเสนอขอมล แตเมอพจารณาในป 2552 พบวาขาวประเทศเวยดนามอยในต าแหนงทางการตลาดระดบ STAR อยแลว ซงสอดคลองกบคา RCA ทแสดงถงความไดเปรยบโดยเปรยบเทยบทางการแขงขนการสงออกขาว ทงน ขาวเปนสนคาทเปนทรจกทวโลกและมอตราความตองการเพมขนอยางมากและประเทศไทยควรทมเทความพยายามทางการผลตเพอรกษาคณภาพ และการตลาดเพอรกษาตลาดตอไป

ตารางท 4-3 แสดง BCG Matrix ของประเทศตางๆในอาเซยนในสนคาขาว (100630) Country 2552 2553 Thailand DOG STAR Viet Nam STAR ไมมขอมล Cambodia DOG DOG Myanmar QUESTION MARK DOG Singapore QUESTION MARK QUESTION MARK Lao People's Democratic Republic QUESTION MARK DOG Philippines DOG DOG Brunei Darussalam QUESTION MARK DOG Indonesia QUESTION MARK QUESTION MARK Malaysia DOG QUESTION MARK

ทมา: จากการค านวณป 2551-2553(ขอมลการค านวณจากhttp://www.trademap.org/)

1.2 ผลการศกษาระหวาง AEC กบตลาดโลก

1.2.1 ผลการวเคราะหดชนความไดเปรยบโดยเปรยบเทยบทปรากฏ (RCA) ผลจากการค านวณคาดชน RCAของสนคาขาว เพอดศกยภาพการแขงขนของกลมประเทศในอาเซยนไดแก ประเทศเวยดนาม ประเทศกมพชา ประเทศพมา ประเทศสงคโปร ประเทศลาว ประเทศฟลปปนส ประเทศบรไน ประเทศอนโดนเซย และประเทศมาเลเซยตามตารางท 4-4 พบวา ป 2553 กลมประเทศอาเซยนมความไดเปรยบโดยเปรยบเทยบทางการแขงขนในสนคาขาว โดยมคาดชน RCA เทากบ 7.08โดยคาดชน RCA มแนวโนมคงทตงแตป 2544-2553 สะทอนใหเหนวา กลมอาเซยนเปนกลมประเทศทมความไดเปรยบและยงคงมความไดเปรยบโดยเปรยบเทยบทางการแขงขนในการสงออกขาวมาตลอดชวงระยะเวลา 10 ปทผานมา อยางไรกตามประเทศตางๆควรเตรยมความพรอมและพฒนาประเทศของตนเองเพอเปดตลาดและขยายการสงออกขาวสเวทการแขงขนในระดบโลก

ตารางท 4-4 ดชนความไดเปรยบโดยเปรยบเทยบทปรากฏ (RCA) ของขาว (100630) ของกลมประเทศอาเซยน

ป RCA_ 100630 Rice of ASEAN 2544 6.79 2545 6.40 2546 6.20

4-7

ป RCA_ 100630 Rice of ASEAN 2547 7.30 2548 6.33 2549 6.20 2550 6.46 2551 7.35 2552 6.81 2553 7.08

RCA เฉลย 6.69

ทมา: จากการค านวณ (ขอมลการค านวณจาก http://www.trademap.org/) หมายเหต: ค านวณเฉพาะ Rice, semi0.00milled or wholly milled, whether or not polished or glazed (100630) หนวยเปน Unit:

US Dollar thousand

กราฟท 4-4 แสดงการเปลยนแปลงคา RCA ของแตละสนคาทสงออก 10 อนดบแรกในกลมอาเซยนจากป 2009 (ป 2552) กบ 2010 (ป 2553)

ทมา: จากการค านวณ (ขอมลการค านวณจาก http://www.trademap.org/) 1.2.2 ผลการวเคราะห BCG Matrix

ผลจากวเคราะหผล BCGMatrixของสนคาขาว(100630) เพอดฐานะและต าแหนงทางการตลาดของกลม ASEANเปรยบเทยบกบตลาดโลกตารางท 4-5 พบวา กลมประเทศอาเซยนมต าแหนงทางการตลาดทดขน โดยป 2552 อยในระดบ DOG พฒนามาเปนระดบ QUESTION MARKในป 2553 ซงเปนต าแหนงทบงบอกวาเปนผลตภณฑใหมเพงเขาสตลาด แตเปนสญญาณทดของประเทศในกลมอาเซยนทจะเรงผลกดนสนคาขาวเพมมากขนเพอรกษาตลาดเดมและขยายตลาดใหมเพอรองรบสการแขงขนทรนแรงมากขนในเวทระดบโลก ซงกสอดคลองกบคา RCA ทแสดงถงความไดเปรยบโดยเปรยบเทยบทางการแขงขนการสงออกขาวทงน ในอนาคตหากเมอเขาสประชาคมเศรษฐกจอาเซยนจะท าใหประเทศสมาชกไดประโยชนรวมกน อกทงสามารถสรางอ านาจการตอรองทแขงแกรงไดในตลาดโลก

4-8

ตารางท 4-5 แสดง BCG Matrix ของกลมอาเซยนของสนคาขาว (100630)

Country Group 2552 2553 กลมอาเซยน DOG QUESTION MARK

ทมา: จากการค านวณป 2551-2553(ขอมลการค านวณจากhttp://www.trademap.org/)

กราฟท 4-5 แสดงการผลต การบรโภค และการสงออกขาวของประเทศไทยในชวง 10 ป

ทมา: ศนยสารสนเทศเศรษฐกจการเกษตร ส านกงานเศรษฐกจการเกษตรและกระทรวงพาณชย

2. ผลการศกษา RCA และ BCG ของสนคายางพารา

2.1 ผลการศกษาระหวางไทยกบอาเซยน

2.1.1 ผลการวเคราะหดชนความไดเปรยบโดยเปรยบเทยบทปรากฏ (RCA)

ผลจากการค านวณคาดชน RCAของสนคายางพาราเพอดศกยภาพการแขงขนของประเทศไทยเปรยบเทยบกบประเทศตาง ๆ ในกลม ASEAN ไดแก เวยดนาม กมพชา พมา สงคโปร ลาว ฟลปปนส บรไน อนโดนเซย และมาเลเซยตามตารางท 1 พบวา ป 2553 ประเทศไทย เปนประเทศเดยวทมความไดเปรยบโดยเปรยบเทยบทางการแขงขนในสนคายางพารา (400110) โดยมคาดชน RCA เทากบ 43.03 คาดชน RCA ของไทยมแนวโนมเพมขนตงแตป 2544-2553 แตป 2552 มคาลดลงแตคาดชนดงกลาวยงอยในระดบสงและมากกวาประเทศอนๆ พจารณาคาความไดเปรยบโดยเปรยบเทยบทางการแขงขนของประเทศเวยดนาม มาเลเซย และอนโดนเซย คาดชน RCA มแนวโนมลดลงเรอย และทง 3 ประเทศดงกลาวไมมความไดเปรยบโดยเปรยบเทยบทางการแขงขนในการสงออกยางพารา (400110) จงไมใชคแขงของประเทศไทย กราฟท 4-1 แสดงคา RCA สนคายางพาราเฉพาะป 2552 เทยบกบป 2553 พบวา ประเทศไทยมศกยภาพในการสงออกมากขน คาดชน RCA เพมขน คดเปน รอยละ 40.67 ซงประเทศสงคโปรและประเทศอนโดนเซยกมศกยภาพในการสงออกมากขนเชนกน แตยงไมมความไดเปรยบโดยเปรยบเทยบทางการแขงขนการสงออก ขณะทประเทศฟลปปนสไมมความไดเปรยบทางการแขงขนและศกยภาพในการแขงขนลดลงอกดวย จากกราฟท 4-2 แสดงคาดชน RCA เฉลยชวงป 2544-2553 สนคายางพาราของประเทศตางๆ ในกลมอาเซยน ไทยมคา

4-9

ดชนสงสด คอ 22.16 สะทอนใหเหนวา ประเทศไทยยงคงเปนผน าทางการสงออกยางพารา(400110) อกทงมศกยภาพในการสงออกสงเมอเทยบกบประเทศตางๆ ในกลมอาเซยน ตารางท 4-6 ดชนความไดเปรยบโดยเปรยบเทยบทปรากฏ (RCA) ของสนคายางพารา (400110) (400110 Natural rubber latex)

2544 2545 2546 2547 2548 2549 2550 2551 2552 2553 RCA เฉลย

Thailand 5.62 7.74 12.43 17.00 18.35 28.40 30.07 33.47 25.53 43.03 22.16 Viet Nam 0.20 0.16 0.00 0.31 0.10 0.12 0.44 0.29 0.30 0.00 0.21 Cambodia 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 Myanmar 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 Singapore 0.03 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 Lao PDR's 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 Philippines 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 0.01 0.01 0.01 0.00 0.00

Brunei Darussalam

0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00

Indonesia 0.02 0.01 0.04 0.00 0.00 0.01 0.00 0.00 0.01 0.03 0.01 Malaysia 0.12 0.07 0.06 0.05 0.04 0.04 0.03 0.03 0.03 0.03 0.05

ทมา: จากการค านวณ (ขอมลการค านวณจาก http://www.trademap.org/) หมายเหต: 1.ค านวณเฉพาะ Natural rubber latex, whether or not prevulcanised (400110) หนวยเปน Unit: US Dollar thousand

2. ประเทศเวยดนามไมมขอมลในป 2553 3. คา RCA เฉลย 10 ป(2544-2553) ยกเวนประเทศเวยดนามคา RCA เฉลย 9 ป(2544-2552)

กราฟท 4-6 แสดงการเปลยนแปลงคา RCA ของแตละประเทศในกลมอาเซยนจากป 2009 (ป 2552) กบ 2010 (ป 2553)

ทมา: จากการค านวณ (ขอมลการค านวณจาก http://www.trademap.org/)

4-10

กราฟท 4-7 ดชน RCA เฉลยชวงป 2544-2553 ของสนคายางพารา (400110 Natural rubber latex) ของประเทศตางๆในกลมอาเซยน

2.1.2 ผลการศกษา BCG Matrix

ผลจากวเคราะหผล BCGMatrixของสนคายางพารา(400110) เพอดฐานะและต าแหนงทางการตลาดของประเทศไทยเปรยบเทยบกบประเทศตางๆในกลม ASEAN ไดแก ประเทศเวยดนาม ประเทศกมพชา ประเทศพมา ประเทศสงคโปร ประเทศลาว ประเทศฟลปปนส ประเทศบรไน ประเทศอนโดนเซย และประเทศมาเลเซยตามภาพท 4-2พบวา ประเทศไทยอยในต าแหนงSTARคอ ผลตภณฑทเปนทรจกและมอตราความตองการเพมขนอยางมาก ประเทศมาเลเซยและประเทศอนโดนเซยอยในต าแหนง Question Mark คอผลตภณฑใหมเพงเขาสตลาด สวนประเทศอนๆในอาเซยนนอกเหนอจากทกลาวมาอยในต าแหนง Dogs คอผลตภณฑทท าก าไรนอยหรอขาดทนตลาดไมขยายตวแตมคแขงมากซงสอดคลองกบคาดชน RCA ของแตละประเทศ ประเทศไทยควรพฒนาและตองผลกดนสนคายางพาราเพมมากขนเพอรกษาตลาดเดมและขยายตลาดใหมเพอรองรบสประชาคมเศรษฐกจอาเซยนตอไป

ภาพท 4-2 แสดง BCGMatrixของประเทศตาง ๆ ในอาเซยนในสนคายางพารา(400110 Natural

rubber latex)

ทมา: จากการค านวณป 2544-2553 (ขอมลการค านวณจากhttp://www.trademap.org/)

4-11

เมอพจารณาการวเคราะหผล BCGMatrixของสนคายางพาราตารางท 4-7พบวา ประเทศไทยเปนประเทศทมต าแหนงทางการตลาดทดขน โดยป 2552 อยในระดบ CASH COWพฒนามาเปนระดบ STAR ในป 2553 เชนเดยวกบประเทศมาเลเชยทมต าแหนงทางการตลาดทดขน ป 2552 อยในระดบ DOG พฒนามาเปนระดบ QUESTION MARKในป 2553 ในขณะทประเทศอนโดนเซยมต าแหนงทางการตลาดคงท อยในระดบ QUESTION MARKในป 2552-2553 สวนประเทศอนๆจากทกลาวมามต าแหนงทางการตลาดคงทเชนกน แตอยในระดบ DOG คงเดม ไดแก ประเทศเวยดนาม ประเทศกมพชา สงคโปร ลาว บรไน และฟลปปนส ซงสอดคลองกบคา RCA ทแสดงถงความไดเปรยบโดยเปรยบเทยบทางการแขงขนการสงออกยางพาราทงน ยางพาราเปนสนคาทเปนทรจกทวโลกและมอตราความตองการเพมขนอยางมากและประเทศไทยควรทมเทความพยายามทางการผลตเพอรกษาคณภาพ และการตลาดเพอรกษาตลาดตอไป

ตารางท 4-7 แสดง BCGMatrixของประเทศตางๆในอาเซยนในสนคายางพารา(400110 Natural rubber latex)

Country 2552 2553 Thailand CASH COW STAR Viet Nam DOG DOG Cambodia DOG DOG Myanmar DOG DOG Singapore DOG DOG Lao PDR's DOG DOG Philippines DOG DOG Brunei Darussalam DOG DOG Indonesia QUESTION MARK QUESTION MARK Malaysia DOG QUESTION MARK

ทมา: จากการค านวณป 2551-2553(ขอมลการค านวณจากhttp://www.trademap.org/)

2.2 ผลการศกษาระหวาง AEC กบตลาดโลก

2.2.1 ผลการวเคราะหดชนความไดเปรยบโดยเปรยบเทยบทปรากฏ (RCA)

ผลจากการค านวณคาดชน RCA ของสนคายางพารา เพอดศกยภาพการแขงขนของกลมประเทศในอาเซยนไดแก ประเทศเวยดนาม ประเทศกมพชา ประเทศพมา ประเทศสงคโปร ประเทศลาว ประเทศฟลปปนส ประเทศบรไน ประเทศอนโดนเซย และประเทศมาเลเซยตามตารางท 4-8พบวา ป 2553 กลมประเทศอาเซยนมความไดเปรยบโดยเปรยบเทยบทางการแขงขนในสนคายางพารา โดยมคาดชน RCA เทากบ 10.66 โดยคาดชน RCA มแนวโนมเพมขนตงแตป 2546-2553 สะทอนใหเหนวา กลมอาเซยนเปนกลมประเทศทมความไดเปรยบและยงคงมความไดเปรยบโดยเปรยบเทยบทางการแขงขนในการสงออก

4-12

ยางพารามาตลอดชวงระยะเวลา 10 ปทผานมา อยางไรกตามประเทศตางๆควรเตรยมความพรอมและพฒนาประเทศของตนเองเพอเปดตลาดและขยายการสงออกยางพาราสเวทการแขงขนในระดบโลก

ตารางท 4-8 ดชนความไดเปรยบโดยเปรยบเทยบทปรากฏ (RCA) ของสนคายางพารา (400599) Natural rubber latex)ของกลมประเทศอาเซยน

ป RCA_ 400599Rubber of ASEAN 2544 0.11 2545 0.28 2546 1.72 2547 3.11 2548 2.29 2549 5.68 2550 5.19 2551 6.62 2552 11.00 2553 10.66

RCA เฉลย 4.67

ทมา: จากการค านวณ (ขอมลการค านวณจาก http://www.trademap.org/) หมายเหต: ค านวณเฉพาะ Compounded rubber, unvulcanised in primary forms nes (400599) หนวยเปน Unit: US Dollar thousand

กราฟท 4-8 แสดงการเปลยนแปลงคา RCA ของแตละสนคาทสงออก 10 อนดบแรกในกลมอาเซยนจากป 2009 (ป 2552) กบ 2010 (ป 2553)

ทมา: จากการค านวณ (ขอมลการค านวณจาก http://www.trademap.org/)

4-13

2.2.2 ผลการวเคราะห BCG Matrix

ผลจากวเคราะหผล BCGMatrixของสนคายางพารา(400599) เพอดฐานะและต าแหนงทางการตลาดของกลม ASEAN เปรยบเทยบกบตลาดโลกตารางท 4-9พบวา กลมประเทศอาเซยนมต าแหนงทางการตลาดคงท โดยป 2552 และ ป 2553 อยในระดบ QUESTION MARKซงเปนต าแหนงทบงบอกวาเปนผลตภณฑใหมเพงเขาสตลาดและควรเรงผลกดน ซงเปนสญญาณทดของประเทศในกลมอาเซยนทจะเรงผลกดนสนคายางพาราเพมมากขนเพอรกษาตลาดเดมและขยายตลาดใหมเพอรองรบสการแขงขนทรนแรงมากขนในเวทระดบโลก ซงกสอดคลองกบคา RCA ทแสดงถงความไดเปรยบโดยเปรยบเทยบทางการแขงขนการสงออกยางพารา ทงน ในอนาคตหากเมอเขาสประชาคมเศรษฐกจอาเซยนจะท าใหประเทศสมาชกไดประโยชนรวมกน อกทงสามารถสรางอ านาจการตอรองทแขงแกรงไดในตลาดโลก

ตารางท 4-9 แสดง BCGMatrixของกลมอาเซยนของสนคายางพารา(400599) Country Group 2552 2553 กลมอาเซยน QUESTION MARK QUESTION MARK

ทมา: จากการค านวณป 2551-2553(ขอมลการค านวณจากhttp://www.trademap.org/)

กราฟท 4-9 แสดงการผลต การบรโภค และการสงออกยางพาราของประเทศไทยในชวง 10 ป

ทมา: ศนยสารสนเทศเศรษฐกจการเกษตร ส านกงานเศรษฐกจการเกษตรและกระทรวงพาณชย

3. ผลการศกษาRCA และ BCG ของสนคาปาลมน ามน

3.1 ผลการศกษาระหวางไทยกบอาเซยน

3.1.1 ผลการวเคราะหดชนความไดเปรยบโดยเปรยบเทยบทปรากฏ (RCA) สถานการณการตลาดของสนคาปาลมน ามน ในประเทศกลมอาเซยนบางประเทศไดขยายตวเพมขน โดยเฉพาะ ประเทศอนโดนเซย และประเทศเวยดนาม จงเปนกรณศกษาทนาสนใจหากน ามาพจารณาดชน

4-14

ความไดเปรยบโดยเปรยบเทยบทปรากฏ (RCA) เพอทราบสถานการณ ศกยภาพของแตละประเทศในอาเซยนเพอเตรยมความพรอมกบการเขาสประชาคมเศรษฐกจอาเซยน

ผลการค านวณคาดชน RCA ของสนคาปาลมน ามนเพอดศกยภาพการแขงขนของประเทศไทยเปรยบเทยบกบประเทศตางๆ ในกลม ASEAN ไดแก ประเทศเวยดนามกมพชา พมา สงคโปร ลาว ฟลปปนส บรไน อนโดนเซย และมาเลเซยตาม ตารางท 4-10 พจารณาสนคาน ามนปาลม (Palm oil 1511)พบวา ป 2553 ประเทศอนโดนเซยและประเทศมาเลเซย มความไดเปรยบโดยเปรยบเทยบทางการแขงขนในสนคาปาลมน ามนเหมอนกน แตประเทศไทยไมมศกยภาพในการแขงขนดงกลาว โดยประเทศอนโดนเซยมคาดชน RCA เทากบ 40.16 ประเทศมาเลเซยมคาดชน RCA เทากบ 1.81และประเทศไทยมคาดชน RCA เทากบ 0.12 เมอพจารณาเปนรายประเทศคาดชนความไดเปรยบโดยเปรยบเทยบทางการแขงขนของประเทศไทย พบวาประเทศไทยไมมความไดเปรยบโดยเปรยบเทยบทางการแขงขนในการสงออกของสนคาชนดน โดยมคาดชนเฉลยRCAเทากบ 0.31 อกทงคาดชน RCA มแนวโนมลดลง จากป 2544 คาดชน RCA มคาเทากบ 0.57 ขณะทป 2553 คาดชน RCA มคาเทากบ 0.12 ลดลงไปถงรอยละ 78.95 เมอพจารณาคาดชนของ RCA ชวง 10 ปทผานมาสะทอนใหเหนวาประเทศไทยไมมศกยภาพในในการแขงขนเพอการสงออกสนคาน ามนปาลม ในขณะทประเทศอนโดนเซยมแนวโนมคาดชน RCA เพมขนตงแตป 2544-2553และคาดชนดงกลาวยงอยในระดบสงและมากกวาประเทศอนๆจงกลาวไดวาประเทศอนโดนเซยเปนผน าตลาดการสงออกน ามนปาลม(Palm oil 1511) ไปยงกลมอาเซยน และชใหเหนวาประเทศอนโดนเซยมความพรอมเพอเปดตลาดการสงออกน ามนปาลม (Palm oil 1511) สเวทการแขงขนในระดบอาเซยนและระดบโลก เมอพจารณาความไดเปรยบโดยเปรยบเทยบทางการแขงขนของประเทศมาเลเซย คาดชน RCA มแนวโนมลดลง จากป 2544 คาดชน RCA มคาเทากบ 2.50 ขณะทป 2553 คาดชน RCA มคาเทากบ 1.81 ลดลงไปถงรอยละ 27.60 แตยงคงมความไดเปรยบโดยเปรยบเทยบทางการแขงขนในการสงออก ตารางท 4-10 ดชนความไดเปรยบโดยเปรยบเทยบทปรากฏ (RCA) ของสนคาน ามนปาลม (1511) ประเทศตางๆ ในอาเซยน

RCA_ Palm oil (1511) 2544 2545 2546 2547 2548 2549 2550 2551 2552 2553

RCA เฉลย

Indonesia 2.11 5.30 6.55 9.83 9.49 13.79 21.70 30.45 27.16 40.16 16.65

Malaysia 2.50 2.04 2.22 2.00 2.08 1.91 1.63 1.69 1.59 1.81 1.95 Thailand 0.57 0.21 0.37 0.45 0.27 0.22 0.39 0.35 0.13 0.12 0.31 Singapore 0.06 0.04 0.03 0.02 0.03 0.03 0.03 0.03 0.03 0.02 0.03 Cambodia 0.00 0.00 0.13 0.18 0.00 0.00 0.00 0.13 0.00 0.02 0.05

Brunei Darussalam

0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00

Viet Nam 0.01 0.00 0.03 0.03 0.03 0.03 0.03 0.05 0.01 0.00 0.02 ทมา: จากการค านวณ (ขอมลการค านวณจาก http://www.trademap.org/) หมายเหต: ค านวณเฉพาะ Palm oil (1511) หนวยเปน Unit: US Dollar thousand

4-15

กราฟท 4-10 แสดงการเปลยนแปลงคา RCA ของแตละประเทศในกลมอาเซยนจากป 2009 (ป 2552) กบ 2010 (ป 2553)

ทมา: จากการค านวณ (ขอมลการค านวณจาก http://www.trademap.org/)

กราฟท 4-11 ดชน RCA เฉลยชวงป 2544-2553 ของสนคาน ามนปาลม (1511) ของประเทศตางๆ ในกลมอาเซยน

4-16

ตารางท 4-11 พจารณาสนคาน ามนจากเมลดปาลม (Palm kernel 1513)พบวา ป 2553 ประเทศมาเลเซย มความไดเปรยบโดยเปรยบเทยบทางการแขงขนในสนคาน ามนจากเมลดปาลมแตประเทศไทยและประเทศอนๆไมมศกยภาพในการแขงขนดงกลาว โดยประเทศมาเลเซยมคาดชน RCA เทากบ 4.86ประเทศไทยมคาดชน RCA เทากบ 0.23 ประเทศอนโดนเซยมคาดชน RCA เทากบ 0.02 ประเทศสงคโปรมคาดชน RCA เทากบ 0.09 เมอพจารณาเปนรายประเทศ พบวามเพยงประเทศมาเลเซยทมความไดเปรยบโดยเปรยบเทยบทางการแขงขนในการสงออกของสนคาชนดน โดยมคาดชน RCAเฉลยเทากบ 4.01 อกทงคาดชน RCA มแนวโนมเพมขน จากป 2544 คาดชน RCA มคาเทากบ 3.38 ขณะทป 2553 คาดชน RCA มคาเทากบ 4.86เพมขนถงรอยละ 43.78 และคาดชนดงกลาวยงอยในระดบสงและมากกวาประเทศอนๆสะทอนใหเหนวาประเทศมาเลเซยมความพรอมเพอเปดตลาดการสงออกสนคาน ามนจากเมลดปาลม (Palm kernel 1513) สเวทการแขงขนในระดบอาเซยนและระดบโลก

จากการสงเคราะหพบวาสนคาน ามนปาลม(1511)และน ามนจากเมลดปาลม(1513) ประเทศไทยไมมศกยภาพในการแขงขนเพอการสงออกทง 2 สนคา ในอนาคตอนใกลนหากตองเปดประตสประชาคมเศรษฐกจอาเซยน ประเทศไทยควรปรบตวใหเหมาะสมกบศกยภาพการแขงขน รวมทงปกปองผผลต และการตลาดภายในประเทศ พรอม ๆ กบกาวเขาสประชาคมเศรษฐกจอาเซยนอยางแขงแกรง

ตารางท 4-11 ดชนความไดเปรยบโดยเปรยบเทยบทปรากฏ (RCA) ของสนคาปาลมน ามน (Palm kernel 1513) ของประเทศตาง ๆ ในอาเซยน

RCA_ Palm kernel

(1513) 2544 2545 2546 2547 2548 2549 2550 2551 2552 2553

RCA เฉลย

Indonesia 0.19 0.11 0.40 0.14 0.19 0.20 0.12 0.04 0.02 0.02 0.14 Malaysia 3.38 3.27 3.27 3.79 3.82 4.23 4.44 4.45 4.62 4.86 4.01 Thailand - - 0.03 0.03 - 0.03 0.04 0.03 0.08 0.23 0.05 Singapore 0.59 0.66 0.58 0.34 0.38 0.20 0.15 0.25 0.24 0.09 0.35 Cambodia 0.00 - 0.00 0.01 - - - - 0.01 0.01 0.00 Brunei Darussalam - 0.55 1.71 0.35 0.00 0.21 0.00 0.00 0.00 0.00 - Viet Nam 0.11 0.37 0.64 0.30 0.14 0.04 0.05 0.03 0.03 - 0.17 Philippines 0.05 0.05 0.01 0.02 0.08 0.08 0.17 0.10 0.10 0.02 0.07 ทมา: จากการค านวณ (ขอมลการค านวณจาก http://www.trademap.org/) หมายเหต: 1.ค านวณเฉพาะ Palm kernel (1513) หนวยเปน Unit: US Dollar thousand

2. ประเทศเวยดนามไมมขอมลในป 2553 3. คา RCA เฉลย 10 ป(2544-2553) ยกเวนประเทศเวยดนามคา RCA เฉลย 9 ป(2544-2552)

4-17

กราฟท 4-12 แสดงการเปลยนแปลงคา RCA ของแตละประเทศในกลมอาเซยนจากป 2009 (ป 2552) กบ 2010 (ป 2553)

กราฟท 4-13 ดชน RCA เฉลยชวงป 2544-2553 ของสนคาสนคาปาลมน ามน (Palm kernel 1513)ของประเทศตางๆในกลมอาเซยน

3.1.2 ผลการศกษา BCG Matrix

ผลจากวเคราะหผล BCGMatrixของสนคาน ามนปาลม (Palm oil 1511) เพอดฐานะและต าแหนงทางการตลาดของประเทศตางๆในกลม ASEAN ไดแก ประเทศเวยดนาม ประเทศกมพชา ประเทศพมา ประเทศสงคโปร ประเทศลาว ประเทศฟลปปนส ประเทศบรไน ประเทศอนโดนเซย และประเทศ

4-18

มาเลเซยตามตารางท12และ รปท 3 พจารณารายประเทศทนาสนใจ พบวาในป 2552 ประเทศอนโดนเซยมต าแหนงทางการตลาดอยท STAR และในป 2553 กยงคงมต าแหนงทางการตลาดอยท STAR กลาวคอ สนคาน ามนปาลมเปนผลตภณฑทเปนทรจกและมอตราความตองการเพมขนอยางมากในตลาดอาเซยน สะทอนใหเหนวาอนโดนเซยเปนผน าตลาดซงสอดคลองกบคาดชน RCA ทสะทอนใหเหนวาสนคาน ามนปาลมเปนสนคาทอนโดนเซยไดเปรยบทางการแขงขนในการสงออกและมความสามารถในการแขงขนในตลาดสงกวาประเทศอนๆสวนประเทศมาเลเซยในป 2552 อยในต าแหนง Question Mark คอผลตภณฑใหมเพงเขาสตลาด และป 2553 กอยในต าแหนงเดม คอ Question Mark ซงสอดคลองกบคาดชน RCA ทสะทอนใหเหนวาประเทศมาเลเซยมศกยภาพในการสงออก แตควรพฒนาและผลกดนสนคาชนดนใหเขาสตลาดมากขนในอนาคต และประเทศไทย ในป 2552 อยในต าแหนงDogsสวนในป 2553 มต าแหนงทางการตลาดทดขน คอ Question Mark แตเมอพจารณารวมกบคาดชน RCA พบวา สนคาน ามนปาลม (Palm oil 1511) เปนสนคาทประเทศไทยไมมความไดเปรยบโดยเปรยบเทยบทางการแขงขนเพอสงออก ท งนจงควรพจารณาแนวทาง หรอมาตรการการสงออกของไทยในอนาคตวาควรเปนในทศทางใด เพอรองรบสประชาคมเศรษฐกจอาเซยนตอไป สวนประเทศอนๆในอาเซยนนอกเหนอจากทกลาวมาในป 2552 อยในต าแหนง Dogs คอผลตภณฑทท าก าไรนอยหรอขาดทนตลาดไมขยายตวแตมคแขงมากและในป 2553 กยงอยในต าแหนงเทาเดม ซงสอดคลองกบคาดชน RCA ของแตละประเทศ ภาพท 4-3 แสดง BCG Matrix ของประเทศตางๆในอาเซยนในสนคาน ามนปาลม (Palm oil 1511)

ทมา: จากการค านวณป 2551-2553(ขอมลการค านวณจากhttp://www.trademap.org/)

4-19

ตารางท 4-12 แสดง BCG Matrix ของประเทศตางๆในอาเซยนในสนคาน ามนปาลม (Palm oil 1511)

ทมา: จากการค านวณป 2551-2553(ขอมลการค านวณจากhttp://www.trademap.org/)

เมอพจารณาการวเคราะหผล BCG Matrix ของสนคาน ามนจากเมลดปาลม (Palm kernel 1513)ตารางท 4-13 (รปท 4) พบวา ประเทศมาเลเซยเปนประเทศทมต าแหนงทางการตลาดทดขน โดยป 2552 อยในระดบ CASH COWพฒนามาเปนระดบ STAR ในป 2553 ในขณะทประเทศอนโดนเซยและบรไนมต าแหนงทางการตลาดทลดลงจากป 2552 อยในระดบ QUESTION MARKลดลงมาเปนระดบ DOG ในป 2553 สวนประเทศอน ๆ จากทกลาวมามต าแหนงทางการตลาดคงเดม ไดแก ประเทศไทย สงคโปร ฟลปปนสและกมพชา สวนประเทศเวยดนามในป 2553 ไมมการน าเสนอขอมล แตเมอพจารณารายประเทศ พบวาประเทศมาเลเซยเปนประเทศเดยวทมความสามารถในการแขงขนในตลาดสงกวาประเทศอนๆซงกสอดคลองกบคาดชน RCA ทสะทอนใหเหนวาประเทศมาเลเซยเปนประเทศเดยวเชนกนทมความได เปรยบโดยเปรยบเทยบทางการแขงขนเพอสงออก ประเดนทนาสนใจ คอ ประเทศอนโดนเซยทมต าแหนงทางการตลาดลดลง โดยป 2552 อยในระดบ QUESTION MARKลดมาเปนระดบ DOG ในป 2553 ซงเปนไปในทศทางตรงกนขามกบสนคาน ามนปาลม (Palm oil 1511) ทครองต าแหนงทางการตลาดในระดบ STAR มาตลอด สวนประเทศไทยมต าแหนงทางการตลาดเทาเดม คอ ระดบ QUESTION MARK ทงน สนคาน ามนปาลมเปนสนคาทเปนทรจกทวโลกและมอตราความตองการเพมขนอยางมากเนองจากความตองการดานอาหารและดานพลงงานทดแทนเพมขน ดงนน ประเทศไทยควรทมเทความพยายามทางการผลตเพอพฒนาและรกษาตลาดตอไป

Country 2552 2553 Thailand DOG QUESTION MARK Viet Nam DOG ไมมขอมล Cambodia DOG DOG Myanmar DOG DOG Singapore DOG DOG

Lao People's Democratic Republic DOG DOG Philippines DOG DOG Brunei Darussalam DOG DOG Indonesia STAR STAR Malaysia QUESTION MARK QUESTION MARK

4-20

ภาพท 4-4 แสดง BCG Matrix ของประเทศตางๆในอาเซยนในสนคาน ามนปาลม (Palm kernel1513)

ทมา: จากการค านวณป 2551-2553(ขอมลการค านวณจากhttp://www.trademap.org/)

ตารางท 4-13 แสดง BCG Matrix ของประเทศตางๆในอาเซยนในสนคาปาลมน ามน (Palm kernel 1513)

Country 2552 2553 Thailand QUESTION MARK QUESTION MARK Viet Nam DOG ไมมขอมล Cambodia QUESTION MARK QUESTION MARK Singapore DOG DOG Philippines DOG DOG Brunei Darussalam QUESTION MARK DOG Indonesia QUESTION MARK DOG Malaysia CASH COW STAR

ทมา: จากการค านวณป 2551-2553(ขอมลการค านวณจากhttp://www.trademap.org/)

4-21

3.2 ผลการศกษาระหวาง AECกบตลาดโลก

3.2.1 ผลการวเคราะหดชนความไดเปรยบโดยเปรยบเทยบทปรากฏ (RCA) ผลจากการค านวณคาดชน RCAของสนคาปาลมน ามน เพอดศกยภาพการแขงขนของกลมประเทศในอาเซยนไดแก ประเทศเวยดนาม ประเทศกมพชา ประเทศพมา ประเทศสงคโปร ประเทศลาว ประเทศฟลปปนส ประเทศบรไน ประเทศอนโดนเซย และประเทศมาเลเซยตามตารางท 4-5พบวา ป 2553 กลมประเทศอาเซยนมความไดเปรยบโดยเปรยบเทยบทางการแขงขนในสนคาปาลมน ามน ทง Palm oil (151110), Palm oil and its fractions (151190) และ Palm kernel (151321) โดยมคาดชน RCA เทากบ 12.58 12.20 และ 12.56 ตามล าดบ พจารณาสนคา Palm oil (151110)พบวาคาดชน RCA มแนวโนมคงทตงแตป 2544-2553 สะทอนใหเหนวา กลมอาเซยนเปนกลมประเทศทมความไดเปรยบและยงคงมความไดเปรยบโดยเปรยบเทยบทางการแขงขนในการสงออก Palm oil (151110) มาตลอดชวงระยะเวลา 10 ปทผานมา พจารณาสนคา Palm oil and its fractions (151190)พบวาคาดชน RCA มแนวโนมคงทตงแตป 2546-2551 แตป 2552-2553 คาดชน RCA มคาลดลงแตกยงคงมความไดเปรยบโดยเปรยบเทยบทางการแขงขนในการสงออกเชนกน พจารณาสนคา Palm kernel (151321)พบวาคาดชน RCA มแนวโนมคงทตงแตป 2544-2551 แตป 2552-2553 คาดชน RCA มคาลดลงเชนเดยวกบสนคา Palm kernel (151321) แตกยงคงมความไดเปรยบโดยเปรยบเทยบทางการแขงขนในการสงออก อยางไรกตามประเทศตางๆควรเตรยมความพรอมและพฒนาประเทศของตนเองเพอเปดตลาดและขยายการสงออกปาลมน ามนสเวทการแขงขนในระดบโลก ตารางท 4-14 ดชนความไดเปรยบโดยเปรยบเทยบทปรากฏ (RCA) ของปาลมน ามนของกลมประเทศอาเซยน

ป RCA_ Palm oil (151110) of

ASEAN

RCA_ Palm oil and its fractions

(151190) of ASEAN

RCA_ Palm kernel (151321) of ASEAN

2544 12.21 13.86 14.11 2545 13.52 14.17 14.39 2546 13.16 13.91 14.35 2547 12.97 13.95 13.99 2548 13.03 13.80 13.69 2549 13.41 13.38 14.05 2550 13.70 13.83 14.32 2551 13.82 13.83 14.14 2552 13.50 12.87 13.68 2553 12.58 12.20 12.56

RCA เฉลย 13.19 13.58 13.93

ทมา: จากการค านวณ (ขอมลการค านวณจาก http://www.trademap.org/) หมายเหต: หนวยเปน Unit: US Dollar thousand

4-22

กราฟท 4-14 แสดงการเปลยนแปลงคา RCA ของแตละสนคาทสงออก 10 อนดบแรกในกลมอาเซยนจากป 2009 (ป 2552) กบ 2010 (ป 2553)

ทมา: จากการค านวณ (ขอมลการค านวณจาก http://www.trademap.org/)

3.2.2 ผลการวเคราะห BCG Matrix ผลจากวเคราะหผล BCG Matrix ของสนคาPalm oil (151110), Palm oil and its

fractions (151190) และ Palm kernel (151321)เพอดฐานะและต าแหนงทางการตลาดของกลม ASEAN เปรยบเทยบกบตลาดโลกตารางท 4-15พบวา กลมประเทศอาเซยนมต าแหนงทางการตลาดทดขนในสนคา Palm oil and its fractions (151190) โดยป 2552 อยในระดบ DOG พฒนามาเปนระดบ QUESTION MARKในป 2553 ซงเปนต าแหนงทบงบอกวาเปนผลตภณฑใหมเพงเขาสตลาด แตเปนสญญาณทดของประเทศในกลมอาเซยนทจะเรงผลกดนสนคาดงกลาวเพมมากขนเพอรกษาตลาดเดมและขยายตลาดใหมเพอรองรบสการแขงขนทรนแรงมากขนในเวทระดบโลก ซงกสอดคลองกบคา RCA ทแสดงถงความไดเปรยบโดยเปรยบเทยบทางการแขงขนการสงออกของสนคา Palm oil and its fractions (151190)อยางไรกตามกลมอาเซยนมต าแหนงทางการตลาดเทาเดมในสนคา Palm oil (151110) และ Palm kernel (151321) โดยป 2552 และ 2553 อยในระดบ QUESTION MARKซงประเทศในกลมอาเซยนคงตองใชความพยายามรวมกนเพอผลกดนสนคา 3 ชนดนใหเปนสนคาทมความสามารถทางการตลาดตอไป โดยขนไปในระดบต าแหนง STAR เมอเกดความรวมมอของประชาคมเศรษฐกจอาเซยนการผลกดนสนคาดงกลาวนาจะมความเปนไปไดมากขนในระยะเวลาอนใกล ทงน การเขาสประชาคมเศรษฐกจอาเซยนจะท าใหประเทศสมาชกไดประโยชนรวมกน อกทงสามารถสรางอ านาจการตอรองทแขงแกรงไดในตลาดโลก

4-23

ตารางท 4-15 แสดง BCG Matrix ของกลมอาเซยนของสนคา Palm oil (151110), Palm oil and its fractions (151190) และ Palm kernel (151321)

สนคา 2552 2553 Palm oil (151110) QUESTION MARK QUESTION MARK Palm oil and its fractions (151190) DOG QUESTION MARK Palm kernel (151321) QUESTION MARK QUESTION MARK

ทมา: จากการค านวณป 2551-2553(ขอมลการค านวณจากhttp://www.trademap.org/)

กราฟท 4-15 แสดงการผลต การบรโภค การน าเขาและการสงออกสนคาน ามนปาลมของประเทศไทยในชวง 10 ป (2543-2554)

ทมา: ศนยสารสนเทศเศรษฐกจการเกษตร ส านกงานเศรษฐกจการเกษตรและกระทรวงพาณชย

แสดงปรมาณการน าเขาของปาลมน ามน(1511และ1513)

แสดงปรมาณการสงออกของปาลมน ามน(1511และ1513)

บทท 5

สรปและขอเสนอแนะ

1. สนคาขาว

1.1 สรป

1.1.1 ผลการศกษาความไดเปรยบทางการแขงขนโดยเปรยบเทยบจากการสงออก (RCA) และต าแหนงทางการตลาดของผลตภณฑ (BCG) ภายในประเทศสมาชก AEC พบวา สนคาขาวเปนสนคาทประเทศไทยมความไดเปรยบเพมสงขน แตเมอเปรยบเทยบคาเฉลยของการแขงขนของไทยและเวยดนาม พบวา คาเฉลยโดยเปรยบเทยบของเวยดนามสงกวาไทย ไดแก คาเฉลยของไทย 4.69 ในขณะทคาเฉลยโดยเปรยบเทยบของเวยดนาม 11.80 รวมถงสถานะทางการแขงขนของไทยมความผนผวน โดยป 2552 ไทยอยในต าแหนง DOG เลอนขนมาเปน STAR ในป 2553 แตเวยดนามยงคงอยในต าแหนง STAR ตงแตป 2552

1.1.2 ผลการศกษาความไดเปรยบทางการแขงขนโดยเปรยบเทยบจากการสงออก (RCA) และต าแหนงทางการตลาดของผลตภณฑ (BCG) ทประเทศสมาชก AEC สงออกไปยงประเทศตาง ๆ ทวโลก พบวา ป 2553 กลมประเทศอาเซยนมความไดเปรยบโดยเปรยบเทยบทางการแขงขนในสนคาขาว โดยมคาดชน RCA เทากบ 7.08โดยคาดชน RCA มแนวโนมคงทตงแตป 2544-2553 สะทอนใหเหนวา กลมอาเซยนเปนกลมทมความไดเปรยบโดยเปรยบเทยบทางการแขงขนในการสงออกขาวในตลาดโลกมาตลอดชวงระยะเวลา 10 ปทผานมา

1.1.3 สถตการผลต การบรโภค และการสงออกขาวของไทยตงแตป 2542-2553 พบวา การผลตและการสงออกขาวมทศทางเดยวกน คอ มแนวโนมเ พมขน ซงเปนในทศทางกลบกนกบการบรโภคภายในประเทศมแนวโนมลดลง

1.2 ขอเสนอแนะ

1.2.1 ประเทศไทยควรมการพฒนาสนคาขาวในทกดาน ทงคณภาพขาว รปแบบและบรรจภณฑใหมคณภาพด สอดคลองกบความตองการของผบรโภคในแตละตลาด รวมทงตองสรางความแตกตางจากสนคาของคแขงขนอยางเดนชด เพอรกษาตลาดเดมไว และสรางโอกาสในการเปดตลาดใหมเพมขน หากประเทศไทยไมสามารถพฒนาสนคาขาวใหมความแตกตางจากขาวของสมาชก AEC อน ๆ มแนวโนมวาจะถกประเมนวาเปนขาวทมคณภาพเดยวกน และจะไดรบราคาทไมแตกตางกน ท าใหไทยเสยประโยชน

1.2.2 กลมประเทศ AEC ควรมการพฒนาสนคาขาวใหมปรมาณและคณภาพตรงตามความตองการของตลาด เพอรกษาความไดเปรยบทางการแขงขน รวมทงบรหารจดการสนคาขาวอยางมประสทธภาพ เพอใหเกดความรวมมอกนในการคาขาว ไมขายตดราคากนเอง ไดประโยชนรวมกน รวมทงรกษาการเปนผน าในสนคาขาวของโลก สามารถสรางอ านาจการตอรองทแขงแกรงไดในตลาดโลก

5-2

1.2.3 ประเทศพมามแนวโนมเปนคแขงทส าคญดานขาวหอมเนองจากเมอป 2554 ทผานมา พมาไดรบรางวลชนะเลศขาวหอมทสดในโลก หากพมาเปดประเทศมากขนคาดวาจะเปนผสงออกขาวรายส าคญของโลกแขงกบไทยและเวยดนามเหมอนในอดตทผานมาประเทศไทยจงตองท าวจยและพฒนาขาวอยางตอเนองเพอรกษาความเปนผน าดานการสงออกขาวของโลก

2. ยางพารา 2.1 สรป

2.1.1 ผลการศกษาความไดเปรยบทางการแขงขนโดยเปรยบเทยบจากการสงออก (RCA) และต าแหนงทางการตลาดของผลตภณฑ (BCG) ภายในประเทศสมาชก AEC พบวา สนคายางพาราเปนสนคาทประเทศไทยมความไดเปรยบเพมสงขน และเปนประเทศเดยวทมความไดเปรยบโดยเปรยบเทยบจากการสงออกในประเทศกลมอาเซยน รวมถงสถานะทางการแขงขนของไทยมการพฒนาทดขน โดยป 2552 ไทยอยในต าแหนง CASH COW เลอนขนมาเปน STAR ในป 2553

2.1.2 ผลการศกษาความไดเปรยบทางการแขงขนโดยเปรยบเทยบจากการสงออก (RCA) และต าแหนงทางการตลาดของผลตภณฑ (BCG) ทประเทศสมาชก AEC สงออกไปยงประเทศตาง ๆ ทวโลก พบวา ป 2553 กลมประเทศอาเซยนมความไดเปรยบโดยเปรยบเทยบทางการแขงขนในสนคายางพาราโดยมคาดชน RCA เทากบ 10.66 มแนวโนมเพมขนมาตลอดตงแตป 2544-2553 สะทอนใหเหนวา กลมอาเซยนเปนกลมทมความไดเปรยบโดยเปรยบเทยบทางการแขงขนในการสงออกยางพารามาตลอดชวงระยะเวลา 10 ปทผานมา

2.1.3 สถตการผลต การบรโภค และการสงออกยางพาราของไทยตงแตป 2542-2553 พบวา การผลต การสงออกและการบรโภคมทศทางเดยวกน คอ มแนวโนมเพมขน แตยกเวนป 2554 การสงออกมแนวโนมลดลง

2.2 ขอเสนอแนะ

2.2.1 ประเทศไทยควรมการพฒนาสนคายางพารา ทงปรมาณและคณภาพยางพารา สงเสรมการแปรรปยางพาราเปนผลตภณฑยางภายในประเทศ เนนการแปรรปเปนผลตภณฑเพอสรางมลคา รวมทงรวมมอกบสมาชก AEC เปนพนธมตรในฐานะการเปนตลาดเดยว สรางอ านาจการตอรองทแขงแกรงในการสงออกยางพาราสตลาดโลก

2.2.2 ผลผลตยางพาราของประเทศไทย สงออกถงรอยละ 90 ของผลผลตทงหมด มการใชภายในประเทศเพยงรอยละ 10 ดงนนจงควรสงเสรมการใชยางพาราเปนวตถดบในอตสาหกรรมตาง ๆ เ พอเพมการใชยางพาราในประเทศ เปนการเพมมลคา รวมทงลดความเสยงดานราคาจากการพงพาตลาดตางประเทศมากเกนไป

2.2.3 ควรสงเสรมความรวมมอดานการยางระหวางสมาชก AEC โดยเฉพาะกลมผผลตยาง 3 ประเทศ ไดแก ไทย อนโดนเซย และมาเลเซย ใหเกดความรวมมอในการบรหารจดการยางพาราตลอดหวงโซอปทานใหเกดการเคลอนยายสนคาใหสามารถเชอมโยงขอโซไดสะดวก ลดปญหาอปสรรคระหวางกน เพอเพมมลคาสนคา รวมทงลดความเสยงใหแกสนคายางพารา

5-3

3. ปาลมน ามน

3.1 สรป

3.1.1 ผลการศกษาความไดเปรยบทางการแขงขนโดยเปรยบเทยบจากการสงออก (RCA) และต าแหนงทางการตลาดของผลตภณฑ (BCG) ภายในประเทศสมาชก AEC พบวา สนคาปาลมน ามนเปนสนคาทประเทศไทยไมมความไดเปรยบทางการแขงขน ประเทศอนโดนเซยและประเทศมาเลเซยมความไดเปรยบทางการแขงขนในสนคาปาลมน ามน คาเฉลยโดยเปรยบเทยบของประเทศอนโดนเซยสงกวาประเทศมาเลเซยในสนคา Palm oil 1511 โดยคาเฉลยของอนโดนเซย 16.65 คาเฉลยของมาเลเซยเทากบ 1.95 แสดงวาอนโดนเซยมความไดเปรยบดานการสงออกสงกวาทกประเทศในอาเซยน ในขณะทสนคา Palm kernel 1513 ประเทศมาเลเซยเปนประเทศเดยวทมความไดเปรยบในการแขงขน โดยมคาเฉลยเทากบ 4.01

3.1.2 สถานะทางการแขงขนของสนคา Palm oil 1511 และ Palm kernel 1513 ประเทศอนโดนเซยและประเทศมาเลเซยมต าแหนงและความสามารถในการแขงขนทางการตลาดสงกวาประเทศไทยในสนคาทง 2 ชนด

3.1.3 ผลการศกษาความไดเปรยบทางการแขงขนโดยเปรยบเทยบจากการสงออก (RCA) และต าแหนงทางการตลาดของผลตภณฑ (BCG) ทประเทศสมาชก AEC สงออกไปยงประเทศตาง ๆ ทวโลก พบวา ป 2553 กลมประเทศอาเซยนมความไดเปรยบโดยเปรยบเทยบทางการแขงขนในสนคาปาลมน ามน ทง Palm oil (151110), Palm oil and its fractions (151190) และ Palm kernel (151321) โดยมคาดชนเฉลยRCA เทากบ 13.19, 13.58 และ 13.93 ตามล าดบ สะทอนใหเหนวา กลมอาเซยนเปนกลมทมศกยภาพทางการแขงขนในการสงออกสนคาปาลมน ามน

3.2 ขอเสนอแนะ

3.2.1 ประเทศไทยควรมการพฒนาสนคาปาลมน ามนในทกดาน ทงปรมาณ คณภาพ การแปรรปเปนผลตภณฑ ใหมความเพยงพอตอความตองการใชภายในประเทศ รวมทงการสงออก หากประเทศไทย ไมสามารถเพมผลผลตปาลมน ามน และพฒนาสนคาปาลมน ามนอยางมประสทธภาพ ใหทดเทยมกบสมาชก AEC อน ๆ มแนวโนมวาประเทศไทยจะสญเสยตลาดปาลมน ามนและน ามนปาลมใหแกอนโดนเซย และมาเลเซย

3.2.2 กลมประเทศ AEC ควรมความรวมมอกนพฒนาสนคาปาลมน ามนใหมปรมาณและคณภาพรวมทงการแปรรปเพอเพมมลคา เปนผลตภณฑตาง ๆ ตามความตองการของตลาด โดยเฉพาะสนคาน ามนจากเมลดปาลมซงประเทศมาเลเซยเปนผน าดานการสงออกเพยงผเดยว เพอสรางความแขงแกรง และรกษาความไดเปรยบทางการแขงขนของประชาคมอาเซยน

5-4

3.2.3 กลมประเทศ AEC ควรรวมกนบรหารจดการสนคาปาลมน ามนตลอดหวงโซอปทานอยางมประสทธภาพ เพอใหเกดความรวมมอกนในการคาปาลมน ามนใหไดรบผลประโยชนรวมกน รวมทงรกษาการเปนผน าดานการตลาดในสนคาปาลมน ามนของโลก

4. ขอเสนอของทมวจย

การศกษาผลกระทบตอภาคการเกษตรไทยจากการเปนประชาคมเศรษฐกจอาเซยน (ASEAN Economic Community : AEC) ฉบบนเปนการศกษาคาดชนวดความไดเปรยบโดยเปรยบเทยบทปรากฏ (Revealed Comparative Advantage: RCA) และการหาแมททรกซความเจรญเตบโต หรอสวนครองตลาด BCG Matrix ของสนคาขาว ยางพาราและปาลมน ามน เพอศกษาศกยภาพการแขงขนของประเทศไทยเปรยบเทยบกบประเทศตาง ๆ ในกลม ASEAN โดยใชขอมลการน าเขาและสงออกในชวง 10 ป (2544-2553) จาก Trade Map ผลการศกษาจะทราบถงสถานภาพของสนคาเกษตรชนดนนวามความไดเปรยบและสามารถแขงขนได แตไมสามารถระบไดวาความไดเปรยบดงกลาวเกดขนเนองมาจากปจจยใด ระบแนชดลงไปไมไดวาประเทศใดมความสามารถในการสงออกสนคา มากกวาหรอนอยกวากน รวมทงไมสามารถแสดงผลของการ กดกนทางการคา ดงนน ควรมการศกษาเพมเตมในเชงลกตลอดหวงโซของสนคาเกษตร ตงแตการผลต การแปรรป การตลาด การบรหารจดการจนถงการบรโภค เพอใหทราบสถานการณสนคาเกษตรนน ๆ อยางชดเจน และสามารถก าหนดแนวทางและมาตรการด าเนนงานไดอยางถกตองสามารถแขงขนไดอยางมประสทธภาพ

เอกสารอางอง

Balassa (1965). แนวคดการประเมนความสามารถในการแขงขนของสนคาออก. อางองจาก สถาบนวจยเพอการพฒนาประเทศไทย (2545) “การคา การลงทนและการแขงขนระหวางประเทศ”, เอกสารประกอบการสมมนาวชาการประจ าป 2545 เรอง “เผชญความทาทายจากกระแสโลกาภวฒน” จดโดยมลนธชยพฒนา, ส านกงานคณะกรรมการพฒนาการเศรษฐกจและสงคมแหงชาต , กระทรวงพาณชย, สถาบนพฒนาองคกรชมชน และสถาบนวจยเพอการพฒนาประเทศไทย.

Oilseed : World Market and Trade. (2554). สถานการณการผลต การตลาด และการสงออก-น าเขาของน ามนปาลม. [ระบบออนไลน] แหลงทมา: www.fas.usda.gov/oilseeds. มถนายน 2554

Trade Map. 2554. ขอมลการสงออก-น าเขา สนคาเกษตรของประเทศตางๆ. [ระบบออนไลน] แหลงทมา: www.trademap.com. มนาคม-มถนายน 2554

กรมการขาว. (2554). สถานการณขาว. [ระบบออนไลน] แหลงทมา: www.fas.usda.org. มถนายน 2555 กรมศลกากร. (2554). ขอมลการน าเขา-สงออกสนคาเกษตรของไทย. [ระบบออนไลน] แหลงทมา:

www.customs.go.th. มนาคม 2554 นายรกพงษ ไชยพฒ. (2554) แมททรซความเจรญเตบโต-สวนครองตลาด BCG (BCG Matrix). สถาบน

มลนธวจย เพอการพฒนาประเทศไทย (TDRI) สถาบนวจยยาง กรมวชาการเกษตร . (2554). ขอมลทางสถตของสนคายางพารา. [ระบบออนไลน]

แหลงทมา: www.rubberthai.com . มนาคม 2554 ส านกงานเศรษฐกจการเกษตร กระทรวงเกษตรและสหกรณ. (2554). ขอมลสถานการณการผลตสนคา

เกษตรและขอ มลสถต ต า งๆของสนค า เกษตร . [ระบบออนไลน ] แหล งท มา : http://www.oae.go.th . มนาคม 2554

ส านกอาเซยน. (2554). AFTA (ASEAN Free Trade Area) & AEC (ASEAN Economic Community) จากเขตการคาเสรอาเซยน สประชาคมเศรษฐกจอาเซยน. กรมเจรจาการคาระหวางประเทศ กระทรวงพาณชย

อดลย จาตรงคกล. (2543). การบรหารเชงกลยทธ: Strategic Management, แนวคด & การศกษา กรงเทพมหานคร : มหาวทยาลยธรรมศาสตร.