Referat Perdarahan Pasca Persalinan Na

8/17/2019 Referat Perdarahan Pasca Persalinan Na

1/38

DAFTAR HALAMAN

DAFTAR HALAMAN............................................................................................1

BAB I PENDAHULUAN........................................................................................2

BAB II PEMBAHASAN.........................................................................................3

Perdarahan Paska Persalinan....................................................................................3

2.1. Definisi......................................................................................................3

2.2. Eide!i"l"#i.............................................................................................$

2.3. E%i"l"#i......................................................................................................&

2.$. 'lasifikasi..................................................................................................(

1) A%"nia U%eri...........................................................................................(

2) R"*ekan +alan Lahir..............................................................................,

3) R-%-r U%er-s.......................................................................................11

$) Re%ensi" Plasen%a.................................................................................13

&) Inersi U%er-s......................................................................................1,

() /an##-an Pe!*ek-an Darah..............................................................10

2.&. Dia#n"sis.................................................................................................2

2.(. Ta%alaksana..............................................................................................2$

2.,. Pene#ahan..............................................................................................3(

BAB III 'ESIMPULAN........................................................................................30

DAFTAR PUSTA'A.............................................................................................3


2/38

BAB I

PENDAHULUAN

Bidan# "*s%e%ri *an4ak *erh-*-n#an den#an !asalah erdarahan.

Meski-n ela4anan r-!ah saki% dala! hal ke%ersediaan darah -n%-k %ransf-si

%elah daa% !en-r-nkan an#ka ke!a%ian !a%ernal5 ke!a%ian aki*a% erdarahan

!asih !er-akan en4e*a* -%a!a dari ke!a%ian !a%ernal

+ika ki%a *er*iara %en%an# ersalinan s-dah as%i *erh-*-n#an den#an

erdarahan5 karena se!-a ersalinan *aik era#ina! a%a--n era*d"!inal6se%i"n esarea ) selal- diser%ai erdarahan. Pada ersalinan era#ina!

erdarahan daa% %er7adi se*el-!5 sela!a a%a--n ses-dah ersalinan.

'e!a%ian !a%ernal adalah ke!a%ian se"ran# 8ani%a 8ak%- ha!il a%a-

dala! $2 hari ses-dah *erakhirn4a keha!ilan "leh se*a* aa-n5 %erleas dari

%-an4a keha!ilan dan %indakan 4an# dilak-kan -n%-k !en#akhiri keha!ilan.

Se*a*9se*a* ke!a%ian ini daa% di*a#i dala! 2 #"l"n#an5 4akni 4an# lan#s-n#

dise*a*kan "leh k"!likasi9k"!likasi keha!ilan5 ersalinan dan nifas5 dan

se*a*9se*a* lain seer%i en4aki% 7an%-n#5 kanker5 dan lain se*a#ain4a.

S-a%- erdarahan dika%akan fisi"l"#is aa*ila hilan#n4a darah %idak

!ele*ihi & ada ersalinan era#ina! dan %idak le*ih dari 1 ada

se%i" esarea. Perl- diin#a% *ah8a erdarahan 4an# %erliha% ada 8ak%-

ersalinan se*enarn4a han4alah se%en#ah dari erdarahan 4an# se*enarn4a.

Serin#kali se%i" esarean !en4e*a*kan erdarahan 4an# le*ih *an4ak5 har-s

diin#a% kala- nark"%ik akan !en#-ran#i efek as"k"ns%riksi dari e!*-l-h darah.

1


3/38

BAB II

PEMBAHASAN

Perdarahan Paska Persalinan

2.1. Definisi

Perdarahan asaersalinan !en##a!*arkan s-a%- eris%i8a5 *-kan

dia#n"sis5 dan *ila di7-!ai5 e%i"l"#i n4a har-s di%en%-kan :1; :2;. Perdarahan

asaersalinan 6PPP) adalah erdarahan 4an# !asif 4an# *erasal dari %e!a%

i!lan%asi lasen%a5 r"*ekan ada 7alan lahir dan 7arin#an seki%arn4a dan

!er-akan salah sa%- en4e*a* ke!a%ian i*- disa!in# erdarahan ek%"ik dan

a*"r%-s. :2;

Perdarahan asaersalinan adalah erdarahan 4an# %er7adi se%elah 7anin

lahir 4ai%- !ele*ihi & ada ersalinan era#ina! a%a- le*ih dari 1

ada ersalinan er a*d"!ina!. :3;Pada rak%isn4a %idak erl- !en#-k-r 7-!lah

erdarahan sa!ai se*an4ak i%-5 se*a* !en#hen%ikan erdarahan le*ih dini akan

!e!*erikan r"#n"sis le*ih *aik. Pada -!-!n4a *ila %erdaa% erdarahan 4an#

le*ih dari n"r!al5 aala#i %elah !en4e*a*kan er-*ahan %anda i%al 6seer%i

kesadaran !en-r-n5 -a%5 li!*-n#5 *erkerin#a% din#in5 ser%a %ensi !eni%)5 !aka enan#anan har-s se#era dilak-kan. :2;

Perl- diin#a% *ah8a erdarahan 4an# %erliha% ada 8ak%- ersalinan

se*enarn4a han4alah se%en#ah dari erdarahan 4an# se*enarn4a. Serin#kali se%i"

esarea !en4e*a*kan erdarahan 4an# le*ih *an4ak5 har-s diin#a% kala- nark"%ik

akan !en#-ran#i efek as"k"ns%riksi dari e!*-l-h darah. Se*a#ai a%"kan5

se%elah ersalinan selesai5 !aka keadaan dise*-% a!an *ila kesadaran dan %anda

i%al i*- *aik5 k"n%raksi -%er-s *aik dan %idak ada erdarahan ak%if?!ere!*es dari

a#ina.

Berdasarkan saa% %er7adin4a PPP daa% di*a#i !en7adi @

1) PPP ri!er 4an# %er7adi dala! 2$ 7a! er%a!a dan *iasan4a dise*a*kan

"leh a%"nia -%eri5 r"*ekan 7alan lahir5 dan sisa se*a#ian lasen%a. Dala!

kas-s 4an# 7aran#5 *isa karena inersi" -%eri.

2


4/38

2) PPP sek-nder 4an# %er7adi se%elah 2$ 7a! hin##a 12 !in##- se%elah

ersalinan5 *iasan4a "leh karena sisa lasen%a. :$; :3;

2.2. Epidei!l!"i

Pen4e*a* -%a!a ke!a%ian i*- di Ind"nesia adalah erdarahan 620)5

ekla!sia 62$) dan infeksi 611). Perdarahan "s%ar%-! !er-akan en4e*a*

%erserin# dari kesel-r-han ke!a%ian aki*a% erdarahan "*s%e%rik.. :&;

PPP *ila %idak !endaa% enan#anan 4an# se!es%in4a akan !enin#ka%kan

!"r*idi%as dan !"r%ali%as i*- ser%a r"ses en4e!*-han 4an# ke!*ali. Den#an

*er*a#ai ke!a7-an ela4anan "*es%e%ri di *er*a#ai %e!a% di Ind"nesia5 !aka

%elah %er7adi er#eseran ka-sal ke!a%ian i*- *ersalin den#an erdarahan dan

infeksi 4an# se!akin *erk-ran# %e%ai en4e*a* ekla!sia dan en4aki% !edik

n"n9keha!ilan se!akin !en"n7"l. :2;

Efek erdarahan %erhada i*- ha!il *er#an%-n# ada "l-!e darah saa% i*-

ha!il5 efek se*eraa %in#ka% hier"le!ia 4an# s-dah diaai dan kadar

he!"#l"*in se*el-!n4a. Ane!ia dala! keha!ilan 4an# !asih %in##i di

Ind"nesia 6$() ser%a fasili%as %ranf-si darah 4an# !asih %er*a%as !en4e*a*kan

PPP akan !en##an##- en4e!*-han ada !asa nifas5 r"ses in"l-si5 dan

lak%asi. PPP *-kanlah s-a%- dia#n"sis akan %e%ai s-a%- ke7adian 4an# har-s diari

ka-saln4a. Misaln4a PPP karena a%"nia -%eri5 PPP "leh karena r"*ekan 7alan lahir5

PPP "leh karena sisa lasen%a5 a%a- "leh karena #an##-an e!*ek-an darah. Sifa%

erdarahan ada PPP *isa *an4ak5 *er#-!al #-!al sa!ai !en4e*a*kan

s4"k a%a- %er-s !ere!*es sediki% de!i sediki% %ana hen%i.

Pada a8aln4a 8ani%a ha!il 4an# n"r!"%ensi akan !en-n7-kkan kenaikan

%ekanan darah se*a#ai res"n %erhada kehilan#an darah 4an# %er7adi dan ada

8ani%a ha!il den#an hier%ensi *isa di%e!-kan n"r!"%ensi se%elah erdarahan.

Pada 8ani%a ha!il den#an ekla!sia akan san#a% eka %erhada PPP5 karena

se*el-!n4a %elah %er7adi defisi% airan in%raask-lar dan ada en-!-kan airan

eks%raask-lar5 sehin##a erdarahan 4an# sediki% sa7a akan ea% !e!en#ar-hi

3


5/38

he!"dina!ika i*- dan erl- enan#anan se#era se*el-! %er7adin4a %anda %anda

s4"k.

PPP 4an# daa% !en4e*a*kan ke!a%ian i*- $& %er7adi ada 2$ 7a!

er%a!a se%elah *a4i lahir5 (0 ,3 dala! sa%- !in##- se%elah *a4i lahir5 dan 02

00 dala! d-a !in##- se%elah *a4i lahir.

2.#. E$i!l!"i

'a-sal erdarahan asaersalinan di*edakan a%as @ :2;

1) Perdarahan dari %e!a% i!lan%asi lasen%a

a) Hi"%"ni sa!ai a%"nia -%eria.Aki*a% anas%esi

*. Dis%ensi *erle*ihan 6#e!eli5 anak *esar5

hidra!ni"n)

.Par%-s la!a5 ar%-s kase

d. Par%-s resii%a%-s ? ar%-s %erlal- ea%

e.Persalinan karena ind-ksi "ksi%"sin

f. M-l%iari%as

#. '"ri"a!ni"ni%is

h. Pernah a%"nia se*el-!n4a

*) Sisa lasen%aa.Ter7adin4a '"%iled"n a%a- sela-% ke%-*an %ersisa

*. Plasen%a s-sen%-ria%a

.Plasen%a akre%a5 inkre%a5 erkre%a

2) Perdarahan karena r"*ekan

a) Eisi"%"!i 4an# !ele*ar

*) R"*ekan ada eri%"ne-!5 a#ina dan seriks

) R-%-r -%eri

3) /an##-an k"a#-lasi

+aran# %er7adi %ai *isa !e!er*-r-k keadaan di a%as5 !isaln4a ada

kas-s %r"!*"filia5 sindr"!a HELLP5 reekla!sia5 s"l-si" lasen%a5ke!a%ian 7anin dala! kand-n#an5dan e!*"li air ke%-*an. :2;

+-!lah erdarahan 4an# dierkirakan %er7adi serin# han4a & dari 7-!lah

darah 4an# hilan#. Perdarahan 4an# ak%if dan !ere!*ers %er-s dala! 8ak%-

la!a saa% !elak-kan r"sed-r %indakan 7-#a *isa !en4e*a*kan PPP. Cleh

karena i%-5 erl- dilak-kan e!eriksaan H* dan he!a%"kri% -n%-k

!e!erkirakan 7-!lah darah 4an# %er7adi saa% ersalinan di*andin#kan

den#an keadaan raersalinan.

$


6/38

2.%. &lasifikasi

Ban4ak fak%"r "%ensial 4an# daa% !en4e*a*kan erdarahan "s%ar%-!5

fak%"r9fak%"r 4an# !en4e*a*kan erdarahan "s%ar%-! adalah a%"nia -%eri5

erl-kaan 7alan lahir5 re%ensi" lasen%a5 sisa lasen%a5 kelainan e!*ek-an darah.

A. T'NUS

1( A$!nia U$eri

A%"nia -%eri adalah keadaan le!ahn4a %"n-s?k"n%raksi rahi! 4an# %idak

adek-a% !en4e*a*kan -%er-s %idak !a!- !en-%- erdarahan %er*-ka

dari %e!a% i!lan%asi lasen%a se%elah *a4i dan lasen%a lahir. A%"nia -%eri

!er-akan en4e*a* %erserin# erdarahan "*s%e%ris. Pada *an4ak

ere!-an5 a%"nia -%er-s alin# %idak daa% dian%isiasi den#an *aik 7a-h

se*el-! elahiran. :1; :2;

Meski-n fak%"r risik" dike%ah-i den#an *aik5 ke!a!-an -n%-k

!en#iden%ifikasi ere!-an !ana 4an# 4an# akan !en#ala!i a%"nia !asih

%er*a%as. R"-se dkk 62() !eneli%i 23. ere!-an 4an# !en7alani

elahiran aesar -n%-k er%a!a kalin4a dan !ela"rkan *ah8a sear-h di

an%ara !ereka !en#ala!i a%"nia %idak !e!iliki fak%"r risik". :1; Fak%"r

redis"sisin4a adalah se*a#ai *erik-% @

a. Re#an#an a%a- dis%ensi rahi! *erle*ihan karena keha!ilan #e!eli

"lihidra!ni"n5 a%a- anak %erlal- *esar.

*. 'elelahan karena ersalinan %erlal- la!a a%a- ersalinan kase

. 'eha!ilan #rande !-l%iara

Ba*inski dkk 61) !ela"rkan *ah8a insiden erdarahan

asaar%-! adalah 53 ersen ada ere!-an den#an ari%as

rendah5 %e%ai 15 ersen ada !ereka den#an ara $ a%a- le*ih.

d. I*- den#an keadaan -!-! 4an# 7elek5 ane!is5 a%a- !enderi%a

en4aki% !enah-n

e. Mi"!a -%eri 4an# !en##an##- k"n%raksi rahi!

f. Infeksi in%ra-%erin 6k"ri"a!ni"ni%is)

#. Ada ri8a4a% ernah !en#ala!i erdarahan asaar%-!5 a%"nia

-%eri se*el-!n4a :2;

&


7/38

h. Persalinan 4an# di!-lai a%a- di*an%- den#an "ksi%"sin le*ih

*erisik" diik-%i "leh a%"nia dan erdarahan

Dia"n!sis

Dia#n"sis di%e#akkan *ila se%elah *a4i dan lasen%a lahir %ern4a%a

erdarahan !asih ak%if dan *an4ak5 *er#-!al dan ada alasi

didaa%kan f-nd-s -%eri !asih se%in##i -sa% a%a- le*ih den#an

k"n%raksi 4an# le!*ek. Perl- dierha%ikan *ah8a ada saa% a%"nia -%eri

di dia#n"sis5 !aka ada saa% i%- 7-#a !asih ada darah se*an4ak &

1 4an# s-dah kel-ar dari e!*-l-h darah5 %e%ai !asih

%ereran#ka dala! -%er-s dan har-s dierhi%-n#kan dala! kalk-lasi

e!*erian darah en##an%i.

B. TRAUMA

2( R!)ekan *alan Lahir

Pada -!-!n4a r"*ekan 7alan lahir %er7adi ada ersalinan den#an

%ra-!a. Per%"l"n#an ersalinan 4an# se!akin !ani-la%if dan %ra-!a%ik akan !e!-dahkan r"*ekan 7alan lahir dan karena i%- dihindarkan

!e!i!in ersalinan ada saa% e!*-kan seriks *el-! len#ka.

R"*ekan 7alan lahir *iasan4a aki*a% eisi"%"!i5 r"*ekan s"n%an

erine-!5 %ra-!a "res a%a- ak-! eks%rkasi5 a%a- karena ersi

eks%raksi.

R"*ekan 4an# %er7adi *isa rin#an 6lee%5 laserasi)5 l-ka eisi"%"!i5

r"*ekan erine-! s"n%an dera7a% rin#an sa!ai r-%-r erinei %"%alis

6sfin#%er ani %er-%-s)5 r"*ekan ada dindin# a#ina5 f"rniks -%eri5

seriks5 daerah seki%ar kli%"ris dan -re%ra *ahkan 4an# %er*era% r-%-r

-%eri. Cleh karena i%-5 ada se%ia ersalinan hendaklah dilak-kan

inseksi 4an# %eli%i -n%-k !enari ke!-n#kinan adan4a r"*ekan ini.

Perdarahan 4an# %er7adi saa% k"n%raksi -%er-s *aik5 *iasan4a5 karena ada

r"*ekan a%a- sisa lasen%a. Pe!eriksaan daa% dilak-kan den#an ara

!elak-kan inseksi ada -la5 a#ina5 dan seriks den#an !e!akai

sek-l-! -n%-k !enari s-!*er erdarahan den#an iri 8arna darah

(


8/38

4an# !erah se#ar dan -lsa%if seer%i den4-% nadi. Perdarahan karena

r-%-rn4a -%eri daa% did-#a ada ersalinan !ae% a%a- kase5 a%a-

-%er-s den#an l"k-s !in"ris re%ensia dan adan4a a%"nia -%eri dan %anda

airan *e*as in%raa*d"!inal.

61) Laserasi erine-!

Se!-a laserasi erine-!5 ke-ali 4an# alin# s-erfiial5 diser%ai

"leh edera ada *a#ian *a8ah a#ina dala! dera7a% 4an#

*erariasi. R"*ekan se!aa! ini !enaai kedala!an 4an# -k-

-n%-k !en#enai !. Sfin#%er ani dan daa% !el-as hin##a kedala!an

4an# *erariasi !ene!*-s dindin# a#ina. Laserasi *ila%eral dala!a#ina *iasan4a !e!iliki an7an# 4an# *er*eda5 dan diisahkan

"leh *a#ian %-nika !-k"sa a#inae *er*en%-k lidah.

'lasifikasi %ra-!a erine-! !en-r-% RC/ @

a. Dera7a% 1 @ Laserasi han4a !en#enai !-k"sa a#ina dan?a%a-

k-li% erine-!

*. Dera7a% 2 @ R"*ekan !enaai "%"% "%"% erine-! %e%ai

%idak !en#enai "%"% sfin#%er ani

. Dera7a% 3 @ R"*ekan !en#enai "%"% sfin#%er ani5 di*a#i

!en7adi@

a) Dera7a% 3a @ R"*ekan !en#enai


9/38

+a)ar 1. Ana$!i Perine,

62) Laserasi a#inaLaserasi %eris"lasi 4an# !eli*a%kan seer%i#a %en#ah a%a- a%as

a#ina5 %e%ai %idak *erkai%an den#an laserasi erine-! a%a- seriks5

le*ih 7aran# di7-!ai. Laserasi se!aa! ini *iasan4a !e!an7an#

dan -!-!n4a %er7adi karena edera 4an# dier"leh saa% elahiran

!en##-nakan f"res a%a- ak-!. Na!-n5 laserasi ini daa% -la

%i!*-l ada elahiran s"n%an. Laserasi seer%i ini serin# !el-as ke

dala! 7arin#an di *a8ahn4a dan daa% !en4e*a*kan erdarahan

he*a%5 4an# *iasan4a dikendalikan den#an en7ahi%an ses-ai

indikasi. Laserasi %erse*-% daa% %idak %eriden%ifikasi ke-ali

dilak-kan inseksi 4an# %eli%i ada a#ina *a#ian a%as. Perdarahan

4an# %er7adi saa% -%er-s *erk"n%raksi k-a% !er-akan *-k%i k-a%

adan4a laserasi %rak%-s #eni%alis5 %er%ahann4a fra#!en lasen%a5 a%a-

ked-an4a.

Laserasi ada dindin# an%eri"r a#ina 4an# %erle%ak *erdeka%an

den#an -re%ra rela%if -!-! %er7adi. Laserasi seer%i ini serin#

s-erfisial den#an sediki% ? %ana erdarahan5 dan en7ahi%an

*iasan4a %idak di indikasikan. +ika laserasi ini -k- *esar5 sehin##a

!e!erl-kan k"reksi l-as5 daa% did-#a akan %i!*-ln4a kes-li%an

*erke!ih dan diasan# ka%e%er indwelling.

63) edera %erhada !-sk-l-s lea%"r ani%"r ani

edera %erhada !. Lea%"r ani %er7adi aki*a% dis%ensi *erle*ihan

7alan lahir. Sera% "%"% %erisah5 dan en-r-nan %"nisi%as !ereka daa%

-k- *era% sehin##a !en##an##- f-n#si diara#h!a elis. Pada

0


10/38

kas-s kas-s seer%i ini5 daa% %i!*-l relaksasi elis. +ika edera

!eli*a%kan !-sk-l-s -*"k"ksi#e-s5 daa% -la %er7adi

ink"n%inensia -rin.

6$) edera ada seriks

Seriks !en#ala!i r"*ekan ada le*ih dari sear-h elahiran

era#ina. Se*a#ian *esar r"*ekan ini k-ran# dari 5& !5

!eski-n r"*ekan seriks dala! daa% !el-as sehin##a seer%i#a

a%as a#ina. Pada kas-s 4an# 7aran#5 seriks daa% %era-lsi

se*a#ian a%a- seen-hn4a dari a#ina. '"ndisi 4an# dina!akan

k""reksis %erse*-% daa% %er7adi di ars an%eri"r5 "s%eri"r5 a%a-la%eralis f"rniks a#inae. edera se!aa! ini kadan# %er7adi se%elah

r"%asi f"res 4an# s-li% a%a- elahiran 4an# dilak-kan !ele8a%i

seriks 4an# *el-! !e!*-ka len#ka den#an *ilah f"res

!en7ei% seriks. 'adan# kadan#5 r"*ekan seriks daa% !enaai

se#!en *a8ah -%er-s dan ar%eri -%erina ser%a a*an# an#an

-%a!an4a5 dan *ahkan daa% !el-as hin##a eri%"ne-!. R"*ekan

seer%i de!ikian daa% sa!a sekali %idak %erde%eksi5 %e%ai le*ih

serin#5 !ereka *er!anifes%asi se*a#ai erdarahan eks%ernal !asif

a%a- he!a%"!a.

R"*ekan l-as a%a a#ina har-s dieksl"rasi seara er!a%. +ika

ada ke!-n#kinan %erdaa%n4a erf"rasi eri%"ne-! a%a-

in%raeri%"neal laar"%"!i har-s dier%i!*an#kan. Pada kas-s

se*era% ini5 eksl"rasi in%ra-%er-s -n%-k !enari ke!-n#kinan

r-%-r 7-#a diindikasikan. Bisan4a dierl-kan k"reksi *edah5 dan

har-s di as%ikan adan4a anal#esia a%a- anas%esia 4an# efek%if5

en##an%ian darah seara a#resif5 dan en"l"n# 4an# adek-a%.

R"*ekan seriks 4an# *er-k-ran hin##a 2 ! har-s dian##a

se*a#ai hal 4an# %idak daa% dihindari ada elahiran. R"*ekan

seer%i ini se!*-h den#an ea% dan 7aran# !en4e*a*kan

k"!likasi. Saa% !en4e!*-h5 !ereka !en4e*a*kan er-*ahan

4an# si#nifikan ada *en%-k *-ndar "s%i-! -%eri in%ern-!5 dari

sirk-lar se*el-! *ersalin !en7adi *en%-k 4an# a#ak !ele*ar se%elah


11/38

!elahirkan. Aki*a% r"*ekan se!a! ini5 !-n#kin %erkadi eersi

sehin##a ei%el end"seriks en#hasil !-k-s %era7an.

'adan# kadan# la*i-!n an%eri-s serisis 4n# ede!a daa%

%er7ei% sela!a !asa ersalinan dan %er%ekan di an%ara keala 7anin

dan si!fisis -*is i*-. +ika iske!ia *era%5 la*i-! %erse*-% daa%

!en#ala!i nekr"sis dan !e!isah. Terkadan#5 sel-r-h "rsi"

a#inalis serisis daa% %era-lsi dari *a#ian seriksn4a dise*-%

e!isahan an-lar a%a- sirk-lar seriks.

-. TISSUE

#( R,p$,r U$er,s

R-%-r -%er-s adalah r"*ekn4a dindin# rahi!5 ada saa% keha!ilan a%a-

ersalinan den#an a%a- %ana r"*ekn4a eri%"ne-!. R-%-r -%er-s daa%

%i!*-l aki*a% edera a%a- kelainan 4an# %elah ada5 r-%-r 7-#a daa%

%er7adi aki*a% %ra-!a5 a%a- daa% %er7adi se*a#ai k"!likasi ersalinan

ada -%er-s 4an# se*el-!n4a %idak !e!iliki 7ar-n#an ar-%.

Pen4e*a* %erserin# r-%-r adalah %erisahn4a ar-% *ekas his%erek%"!i

aesar. Den#an !en-r-nn4a %indakan er"*aan ersalinan ada

ere!-an 4an# ernah !en7alani erlahiran aesar5 r-%-r ada -%er-s

%ana ar-% sekaran# ini !en4e*a*kan ha!ir sear-h di a%ara se!-a

ka!-a kas-s r-%-r -%er-s. Fak%"r redis"sisi lain 4an# lai! adalah

ri8a4a% *edah a%a- %indakan 4an# !en4e*a*kan %ra-!a5 seer%i

k-re%ase erf"rasi5 a%a- !i"!ek%"!i. S%i!-lasi -%er-s *erle*ihan a%a-

%idak ses-ai indikasi den#an !en##-nakan "ksi%"sin5 s-a%- en4e*a*

4an# d-l- serin# di%e!-kan5 %elah 7aran# !en7adi didaa%kan. :1; :2;M"r*idi%as dan !"r%ali%as

An#ka !"r*idi%as dan !"r%ali%as rana%al daa% %in##i ada kas-s *ekas

insisi -%er-s sela!a ersalinan. Rahafen 5 dkk 611) !ela"rkan

*ah8a an#ka ke!a%ian 7anin ha!ir !enaai , ersen ada r-%-r

-%er-s *aik %ra-!a%ik !a--n s"n%an. Pada 2$ ere!-an den#an

r-%-r -%er-s 4an# ada dasarn4a %idak *erkai%an# den#an ri8a4a%

insisi5 Eden dkk 610() !ela"rkan sa%- ke!a%ian i*- dan an#ka

ke!a%ian erina%al se*esar $( ersen. P"rre"5 dkk 62) !ela"rkan

1


12/38

insiden ke!a%ian a%a- kesaki%an *era% erina%al se*esar $( ersen ada

3, ere!-an 4an# !en#ala!i r-%-r -%er-s den#an 7anin *er-sia

ia*el. His%erek%"!i !-n#kin dierl-kan -n%-k !en#hasilkan

erdarahan.

Dia"n!sis

a. Adan4a fak%"r redis"sisi

*. N4eri er-% !endadak den#an %anda %anda adan4a erdarahan

in%ra a*d"!inal

. Perdarahan era#ina! *isa sediki% a%a- *an4ak

d. S4"k de!#an #a!*aran klinis 4an# *iasan4a %idak ses-ai

den#an7-!lah darah 4an# kel-ar5 karena adan4a erdarahanin%raa*d"!inal

e. 'adan# kadan# diser%ai sesak nafas ? nafas -in# hid-n# a%a-

n4eri *ah-

f. His %idak ada

#. Ba#ian 7anin %era*a lan#s-n# di *a8ah k-li% dindin# er-%

h. B-n4i 7an%-n# 7anin %idak %erden#ar

i. Urin *era!-r darah

Pada r-%-r ink"!li% @

a. N4eri er-% !endadak

*. Tidak 7elas ada %anda erdarahan in%ra a*d"!inal

. Perdarahan era#ina!

d. Daa% %er7adi s4"k

e. His *isa ada a%a- %idak

f. Ba#ian 7anin %idak %era*a lan#s-n# di *a8ah k-li% dindin# er-%

#. B-n4i 7an%-n# 7anin *isa %erden#ar a%a- %idak

h. Urin *isa *era!-r darah

i. Pada eksl"rasi rahi!5 se%elah 7anin lahir %erdaa% r"*ekan dindin#

rahi! %ana ada r"*ekan eri%"ne-!Pa$!l!"i ana$!i

R-%-rn4a -%er-s 4an# se*el-!n4a in%ak ada saa% ersalinan alin#

serin# %er7adi ada se#!en *a8ah -%er-s 4an# !eniis. L-*an#

r"*ekan5 aa*ila %erle%ak *erdeka%an den#an seriks5 serin# !el-as

seara %ransersal a%a- "*lik. Biasan4a r"*ekan *er*en%-k l"n#i%-dinal

7ika %er7adi ada *a#ian -%er-s 4an# %erle%ak *erdeka%an den#an

li#a!en%-! la%-! -%eri. Meski-n %er-%a!a %i!*-l di se#!en *a8ah

-%er-s %idak 7aran# laserasi !el-as ke a%as hin##a !enaai k"r-s -%eri

11


13/38

a%a- ke *a8ah !ele8a%i seriks5 hin##a !enaai a#ina. Sesekali

kand-n# ke!ih daa% ik-% r"*ek. Se%elah r-%-r k"!le%5 isi -%er-s akan

kel-ar ke r"n##a eri%"ne-!. Na!-n 7ika *a#ian resen%asi %elah

!e!as-ki in%- a%as an##-l5 !aka han4a se*a#ian %-*-h 7anin daa%

!en7-l-r kel-ar dari -%er-s. Pada r-%-r -%er-s den#an eri%"ne-! in%ak

erdarahan serin# !el-as hin##a li#a!en%-! la%-! -%eri5 erdaraan

4an# !el-as ini daa% !en4e*a*kan he!a%"!a re%r"eri%"neal *esar

dan eksan#-inasi.

%( Re$ensi! Plasen$a

Pada se*a#ian *esar kas-s5 lasen%a %erleas seara s"n%an dari

l"kasi i!lan%asin4a dala! *e*eraa !eni% er%a!a se%elah lahirn4a

*a4i. 'adan# kadan# eleasan ini la!*a% karena lasen%a !eleka% ke

%e!a% i!lan%si den#an ara 4an# %idak *iasa5 ada kas-s kas-s ini5

desid-a %iis a%a- %idak ada5 dan 7al-r fisi"l"#is -n%-k eleasan

lasen%a !elal-i %-nika s"n#i"sa desid-ae %idak di%e!-kan. Aki*a%n4a5

sa%- a%a- le*ih l"*-l-s laen%er5 dise*-% 7-#a k"%iled"n5 !eleka% era% kedesid-a *asalis 4an# aar a%a- *ahkan ke !i"!e%ri-!. +ika lasen%a

%erika% k-a% den#an ara seer%i ini5 k"ndisi %erse*-% dina!akan lasen%a

akre%a. Ber*a#ai dera7a% lasen%a akre%a !en4e*a*kan !"r*idi%as *era%5

dan sesekali !"r%ali%as aki*a% erdarahan he*ar5 erf"rasi -%er-s5 dan

infeksi. :1;

Perdarahan asaar%-! se#era 7aran# dise*a*kan "leh

%er%in##aln4a fra#!en alsen%a5 %e%ai "%"n#an lasen%a 4an# %er%in##al

!er-akan se*a* lai! erdarahan lan7-% ada !asa nifas.

Bila lasen%a %e%a %er%in##al dala! -%er-s se%en#ah 7a! se%elah

anak lahir dise*-% se*a#ai re%ensi" lasn%a. Plasen%a 4an# s-kar

dileaskan den#an er%"l"n#an ak%if kala %i#a *isa dise*a*kan "leh

adhesi 4an# k-a% ana%ar lasen%a dan -%er-s5 dise*-% se*a#ai lasen%a

akre%a *ila i!an%asi !ene!*-s desid-a *asalis dan Nitabuch layer 5

dise*-% se*a#ai lasen%a inkre%a *ila lasen%a sa!ai !ene!*-s

12


14/38

!i"!e%ri-! dan dise*-% laen%a erkre%a *ila ili k"rialis sa!ai

!ene!*-s eri!e%ri-!. :2; :1;

+a)ar 2. Plasen$asi an" eleka$ a)n!ral A. Plasen$a akre$a/

B. Plasen$a Inkre$a/ -. Plasn$a paerkre$a

Fak%"r redis"sisi %er7adin4a lasen%a akre%a adalah lasen%a

reia5 *ekas seksi" sesarea5 ernah k-re% *er-lan#5 dan !-l%iari%as.

Bila se*a#ian keil dari lasen%a !asih %er%in##al dala! -%er-s dise*-%

rest placenta dan daa% !eni!*-lkan PPP ri!er a%a- le*ih serin#

sek-nder. Pr"ses kala III didah-l-i den#an %aha eleasan?searasi

lasen%a akan di%andai "leh erdarahan era#ina! 6ara eleasan

D-nan) a%a- lasen%a s-dah se*a#ian leas %e%ai %idak kel-ar

era#ina! 6ara eleasan Sh-l%e)5 sa!ai akhirn4a %aha eks-lsi5

lasen%a lahir. Pada re%ensi" lasen%a5 sean7an# lasen%a *el-! %erleas

!aka %idak akan !eni!*-lkan erdarahan. Se*a#ian lasen%a 4an#

s-dah leas daa% !eni!*-lkan erdarahan 4an# -k- *an4ak

6erdarahan kala III) dan har-s dian%isiasi den#an se#era !elak-kan

lasen%a !an-al5 !eski-n kala -ri *el-! le8a% se%en#ah 7a!. :2;

13


15/38

Inseksi lasen%a se%elah elahiran har-s !en7adi r"sed-r r-%in.

+ika ada *a#ian 4an# hilan#5 -%er-s har-s dieksl"rasi dan fra#!en di

kel-arkan5 kh-s-sn4a 7ika %er7adi erdarahan asaar%-! 4an#

*erlan7-%. Ter%in##aln4a l"*-s s-ksen%-"ria%-s !er-akan en4e*a*

7aran# erdarahan asa ar%-!. :1;

Sisa lasen%a did-#a kala -ri *erlan#s-n# %idak lanar5 a%a- se%elah

!elak-kan lasen%a !an-al a%a- !ene!-kan adan4a k"%iled"n 4an#

%idak len#ka ada saa% !elak-kan e!eriksaan lasen%a dan !asih ada

erdarahan dari "s%i-! -%eri eks%ern-! ada saa% k"n%raksi rahi! s-dah

*aik dan r"*ekan 7alan lahir s-dah %er7ahi%. :2;

Insiden

Sela!a *e*eraa dekade %erakhir5 insiden lasen%a akre%a 5 inkre%a dan

ankre%a %elah !enin#ka%. Penin#ka%an ini %er7adi karena *er%a!*han4a

an#ka elahiran aesar. A!erian "lle#e "f C*s%e%rians and

/4ne"l"#4s% 622) !e!erkirakan *ah8a lasen%a akre%a %i!*-l

se*a#ai k"!likasi dala! 1 di an%ara 2& elahiran. Dari -lasan

!ereka5 S%aff"rd dan Belf"r% 62) !ela"rkan insiden seki%ar 1 dala!

2& ada %ah-n 105 1 dala! &3& ada 225 dan 1 @ 21 ada 2(.

Sela!a *e*eraa ak%-5 k"ndisi ini %erlah !en7adi en4e*a* -%a!a

erdarahan asaar%-! 4an# %idak %erkendali sehin##a !e!erl-kan

his%erek%"!i eriar%-! dar-ra%. Ber*a#ai *en%-k lasen%a akre%a

!er-akan en4e*a* en%in# ke!a%ian i*- aki*a% erdarahan. :1;

&!ndisi $erkai$

Pe!*en%-kan desid-a serin# %er#an##- di se#!en *a8ah -%er-s ada

*a#ian 7arin#an ar-% 4an# %i!*-l aki*a% elahiran aesar se*el-!n4a

%a- aki*a% k-re%ase -%er-s. Dala! -lasan (22 kas-s lasen%a akre%a 4an#

dik-!-lkan an%ara %ah-n 1$& dan 1(5 F"> 61,2) !ela"rkan

*ah8a@

61) Seer%i#a kas-s ernah !en#!ai lasen%a reia

62) Seere!a% ernah !en#ala!i elahiran aesar

63) Ha!ir seere!a% ernah !en7alani k-re%ase5 dan

1$


16/38

6$) Seere!a% adalah #raida ( a%a- le*ih.

Gaki5 dkk 610) !ene!-kan *ah8a 1 ersen di an%ara 112 kas-s

lasen%a reia *er%-r-%an diser%ai leh lasen%a akre%a. Hard"%%ir5 dkk

61() !en#a!a%i *ah8a ha!ir & ersen lasen%a ada ere!-an

den#an ri8a4a% elahirna aesar !e!iliki erleka%an ke sera*-%

!i"!e%ri-! 4an# daa% diliha% den#an !ikr"sk". :1;

Per0alanan klinis dan dia"n!sis

Pada %ri!es%er er%a!a5 inasi !i"!e%ri-! a*n"r!al daa%

*er!anifes%asi se*a#ai keha!ilan sika%rik aesar. Berdasarkan -lasan

!ereka5 R"%as5 dkk 62() !ela"rkan *ah8a 7enis keha!ilan ek%"ik

ini !enin#ka% frek-ensin4a dan !en4a%akan insiden se*esar k-ran# le*i

1 dala! 2 keha!ilan. Saa% keha!ilan *erlan7-%5 il-s lasen%a 4an#

%erle%ak ada sika%rik aesar daa% !en4e*a*kan r-%-r -%er-s se*el-!

ersalinan. Perdarahan an%ear%-! den#an lasen%a akre%a lai! %er7adi

dan *iasan4a %er7adi aki*a% lasen%a reia 4an# %erdaa% *ersa!aan.

Pada *an4ak kas-s5 lasen%a akre%a %idak diiden%ifikasi hin##a

ersalinan kala %i#a. Dala! k"ndisi seer%i ini5 di%e!-kan lasen%a 4an#

!ereka%. :1;

( Inersi U$er,s

'e#a8a%dar-ra%an ada kala III 4an# daa% !eni!*-lkan

erdarahan adalah %er7adin4a inersi -%er-s. Inersi -%er-s adalah

keadaan di !ana laisan dala! -%er-s 6end"!e%ri-!) %-r-n dan kel-ar

le8a% "s%i-! -%eri eks%ern-!5 4an# daa% *ersifa% ink"!li% sa!ai

k"!li%.

'lasifikasi @

a. Ink"!li% @ -%er-s %er*alik %ai %idak kel-ar dari seriks

sehin##a han4a %erdaa% ada f-nd-s -%eri

*. '"!li% @ F-nd-s -%eri !en"n7"l kel-ar dari seriks

. Inersi" r"las @ Sel-r-h -%er-s 4an# *er-%ar *alik %erdaa%

dil-ar in%r"i%-s a#ina.

'lasifikasi 8ak%- @

1&


17/38

a. Ak-% @ %er7adi se%elah ersalinan

*. S-*ak-% @ s-dah %erdaa% k"ns%riksi seriks

. 'r"nik @ %er7adi le*ih dari $ !in##- se%elah ersalinan a%a-

%idak *erh-*-n#an den#an ersalinan a%a- karena kelainan

#inek"l"#is. :3;

Insiden inersi -%er-s *erariasi5 dan dala! %i#a la"ran 4an#

*er7-!lah seki%ar 11(.& elahiran5 insiden ini *erkisar 1 dala! 3.

:1; Fak%"r fak%"r 4an# !e!-n#kinkan hal i%- adalah adan4a a%"nia

-%eri5 seriks 4an# !asih %er*-ka le*ar5 dan adan4a kek-a%an 4an#

!enarik f-nd-s ke *a8ah 6!isaln4a karena lasen%a akre%a5 inkre%a dan

erkre%a5 4an# %ali -sa%n4a di%arik keras dari *a8ah) a%a- ada %ekanan

ada f-nd-s -%eri dari a%as 6!an-er rede) a%a- %ekanan

in%reaa*d"!inal 4an# keras dan %i*a %i*a 6!isaln4a *a%-k keras a%a-

*ersin). Inersi" -%eri di%andai den#an %anda %anda @

a) S4"k karena kesaki%an

*) Perdarahan *an4ak *er#-!al

) Di -la %a!ak end"!e%r-! %er*alik den#an a%a- %ana

lasen%a 4an# !asih !eleka%.

d) Bila *ar- %er7adi5 !aka r"#n"sis -k- *aik akan %e%ai *ila

ke7adiann4a -k- la!a5 !aka 7ei%an seriks 4an# !en#eil

akan !e!*-a% -%er-s !en#ala!i iske!ia5 nekr"sis5 dan

infeksi.

Dia#n"sis

a) Diari fak%"r risik" seer%i en#el"laan kala III 4an# %idak

*enar5 kele!ahan !i"!e%ri-! k"n#eni%al a%- didaa%5 !i"!a

-%eri %erlahir

*) S4"k a%a- erdarahan era#ina!

) Terdaa% !assa !erah ke*ir-an 4an# *erdarah ada a#ina

a%a- dil-ar -la

d) Pada e!eriksaan l-ar %idak %era*a f-nd-s -%eri a%a- %erdaa%

lek-kan

1(


18/38

D. THR'MBIN

3( +an"",an Pe)ek,an Darah'eha!ilan seara n"r!al !e!i- enin#ka%an n4a%a kadar fak%"r

k"a#-lasi I 6fi*rin"#en)5 II5 III5 I5 dan . Fak%"r las!a lain dan

%r"!*"si% %idak !enin#ka% sede!ikian n4a%a. 'adar las!in"#en

!enin#ka% n4a%a! %e%ai ak%ii%as las!a an%ear%-! seara *"r!al

!en-r-n di*andin#kan den#an ak%ii%as las!in ada ere!-an %idak

ha!il. Pada saa% 4an# sa!a5 ada keha!ilan5 %a!akn4a %er7adi

enin#ka%an ak%iasi %r"!*"si%5 !ekanis!e e!*ek-an darah dan

fi*rin"li%ik. Seara kh-s-s5 %erdaa% enin#ka%an n4a%a ada kadar

fi*rin"e%ida A5 B %r"!*"#l"*-lin5 fak%"r %r"!*"si% $5 dan r"d-k

de#radasi fi*rin"#en fi*rin. /er*asi dkk 61) !en4i!-lkan *ah8a

k"a#-lasi in%raask-lar %erakselerasi %erk"!ensasi ini !-n#kin

*ereran -n%-k !e!er%ahankan *a%as -%er"lasen%a.

Pada k"ndisi a%"l"#is5 sikl-s a*n"r!al k"a#-lasi dan fi*rin"lisis

daa% die%-skan k"a#-lasi !-n#kin diak%ifkan !elal-i 7al-r eks%rinsik

"leh %r"!*"las%in 4an# dileaskan aki*a% er-sakan 7arin#an5 dan

!-n#kin diak%ifkan !elal-i 7al-r in%rinsik "leh k"la#en dan k"!"nen

7arin#an lain saa% ke-%-han end"%el %er#an##-. Fak%"r 7arin#an

dileaskan dala! !e!*en%-k k"!leks den#an fak%"r II. Fak%"r II

selan7-%n4a !en#ak%ifkan k"!leks %enase 6Fak%"r I) dan

r"%"!*inase 6fak%"r ). Aki*a%n4a5 fi*rin %er%i!*-n dala! e!*-l-h

darah keil di ha!ir se!-a sis%e! "r#an. Pe!*-l-h darah keil

%erlind-n# karena adan4a fi*rin"lisis. '"a#-lasi !eleaskan !"n"!er

fi*rin. M"n"!er9!"n"!er ini *er#a*-n# den#an den#an ak%ia%"r

las!in"#en 7arin#an dan las!in"#en5 4an# !eleaskan las!in.

Selan7-%n4a las!in !elisis fi*rin"#en 5 !"n"!er fi*rin5 dan "li!er

fi*rin -n%-k !e!*en%-k seran#kaian %-r-nan fi*rin"#en fi*rin.

Pr"d-k 4an# di-k-r den#an !e%"de immunoassay ini dikenal se*a#ai

r"d-k degradasi fibrin a%a- produk pemecahan fibrin5 %er!as-k D9

di!er. Den#an %er7adin4a sikl-s a%"l"#is5 k"ns-!si fak%"r k"a#-lasi

1,


19/38

dan fi*rin"lisis ini5 %er7adi delesi %r"!*"si% dan fak%"r k"a#-lasi dala!

7-!lah 4an# *erariasi. Aki*a%n4a5 %i!*-l erdarahan.

Fak%"r fak%"r 4an# lai! !ene%-skan k"a#-lasi k"ns-!%if ada

*idan# "*s%e%rik !eli-%i %r"!*"las%in aki*a% s"l-si" lasen%a5 ser%a

end"%"ksin dan eks"%"ksin5 !ekasnis!e lain adalah ak%ias lan#s-n#

fak%"r "leh r"%ease5 !isaln4a! %erdaa% dala! !-sin a%a- dihasilkan

"leh ne"las!a. airan a!ni"n !en#and-n# !-sin dala! 7-!lah

*an4ak dari sk-a!a 7anin5 dan hali ini daa% !en4e*a*kan defi*rinasi

ea% 4an# %er7adi ada e!*"lis!e airan a!ni"n. h"- dkk5 62)

%elah !e!*-k%ikan *ah8a selain fak%"r 7arin#an5 f"sfa%ifil serin# 4an#

dieksresikan ileh !e!*ran sel a!ni"n 7-#a !er-akan fak%"r

ene%-s.

'"a#-l"a%i k"ns-!%if n4aris !er-akan k"!likasi r"ses

a%"l"#is dasar lain 4an# daa% diiden%ifikasi5 r"ses a%"l"#is dasar

inilah 4an# har-s !en7adi sasaran %erai -n%-k !e!*alikkan

defi*rinasi. +adi5 iden%ifikasi dan eli!inasi se#era s-!*er k"a#-l"a%i

adalah ri"ri%as er%a!a.

'a-sal PPP karena #an##-an e!*ek-an darah *ar- di-ri#ai *ila

en4e*a* 4an# lain daa% disin#kirkan aala#i diser%ai ada ri8a4a%

ernah !en#ala!i hal 4an# sa!a ada ersalinan se*el-!n4a. Akan

ada %endensi !-dah %er7adi erdarahan se%ia dilak-kan en7ahi%an dan

erdarahan dan !ere!*es a%a- %i!*-l he!a%"!a ada *ekas 7ahi%an5

s-n%ikan5 erdaraha!5 dari #-si5 r"n##a hid-n#5 dan lain lain.

Pada e!eriksaan en-n7an# di%e!-kan hasil e!eriksaan a8al

he!"s%asis 4an# a*n"r!al. ak%- erdarahan dan 8ak%- e!*ek-an!e!an7an#5 %"!*"si%enia5 %er7adi hi"fi*rin"#ene!ia5 dan %erde%eksi

adan4a DP 6 fibrin degradation product) ser%a eran7an#an %es

r"%"!*in dan PTT 6 Partial tromboplastin time).

Predis"sisi -n%-k %er7adin4a hal ini adalah s"l-si" lasen%a5

ke!a%ian 7anin dala! kand-n#an5 ekla!sia5 e!*"li airan ke%-*an5 dan

sesis.

10


20/38

2.. Dia"n!sis

Perdarahan han4alah #e7ala5 en4e*a*n4a har-slah dike%ah-i dan

di%a%alaksana ses-ai en4e*a*n4a. Perdarahan "s%ar%-! daa% *er-a

erdarahan 4an# he*a% dan !enak-%kan sehin##a dala! 8ak%- sin#ka% i*- daa%

7a%-h kedala! keadaan s4"k. A%a- daa% *er-a erdarahan 4an# !ere!*es

erlahan9lahan %ai %er7adi %er-s !ener-s sehin##a akhirn4a !en7adi *an4ak dan

!en4e*a*kan i*- le!as a%a--n 7a%-h kedala! s4"k.

Perhi%-n#an "l-!e darah %"%al i*-

a. "l-!e darah saa% %idak ha!il

Berat badan ( pon ) x 25¿

Tinggibadan( inci ) x50+¿¿

¿

*. "l-!e darah saa% ha!il

a) Berariasi dari 3 hin##a ( dari hasil erhi%-n#an "l-!e saa%

%idak ha!il

*) Ber%a!*ah sean7an# keha!ilan dan !enda%ar ada -sia #es%asi

kira kira 3$ !in##-

) Biasan4a le*ih *esar ada nilai he!a%"kri% dala! kisaran n"r!al

rendah 6J3) dan le*ih keil ada nilai he!a%"kri% dala! kisaran

n"r!al %in##i 6J30)

d) Pena!*ahan ra%a ra%a adalah $ hin##a 0 ersen ada #es%asi

!-l%i7anin

e) Penna!*ahan ra%a ra%a le*ih rendah ada reekla!sia5 "l-!e

*er*andin# %er*alik den#an kearahan

. "l-!e darah asaar%-! den#an erdarahan *era%

'e!*alikan se#era "l-!e %"%al saa% %idak ha!il den#an res-si%asi airan

karena hier"le!ia keha!ilan %idak akan diaai la#i.

Pada erdarahan !ele*ihi 2 "l-!e %"%al5 %i!*-l #e7ala en-r-nan

%ekanan darah5 nadi dan naas ea%5 -a%5 e>%re!i%as din#in5 sa!ai %er7adi s4"k.

Pada erdarahan se*el-! lasen%a lahir *iasan4a dise*a*kan re%ensi" lasen%a

a%a- laserasi 7alan lahir5 *ila karena re%ensi" lasen%a !aka erdarahan akan

1


21/38

*erhen%i se%elah lasen%a lahir. Pada erdarahan 4an# %er7adi se%elah lasen%a lahir

erl- di*edakan se*a*n4a an%ara a%"nia -%eri5 sisa lasen%a5 a%a- %ra-!a 7alan lahir.

Pada e!eriksaan "*s%re%ik k"n%raksi -%er-s akan le!*ek dan !e!*esar 7ika ada

a%"nia -%eri. Bila k"n%raksi -%er-s *aik dilak-kan eksl"rasi -n%-k !en#e%ah-i

adan4a sisa lasen%a a%a- laserasi 7alan lahir. Berik-% lan#kah9lan#kah sis%e!a%ik

-n%-k !endia#n"sa erdarahan "s%ar%-! @

1) Berdasarkan #e7ala klinis

a) Perdarahan 4an# lan#s-n# %er7adi se%elah anak lahir %e%ai lasen%a

*el-! lahir. Biasan4a dise*a*kan "leh r"*ekan 7alan lahir. arna

darah !erah se#ar.

*) Perdarahan se%elah lasen%a lahir5 *iasan4a dise*a*kan "leh a%"nia

-%eri.

2) Palasi -%er-s @ *a#ai!ana k"n%raksi -%er-s dan %in##i f-nd-s -%eri

3) Me!eriksa lasen%a dan ke%-*an

Plasen%a dan ke%-*an aakah len#ka a%a- %idak k"%iled"n a%a- sela-%

ke%-*ann4a.

$) Lak-kan ekl"rasi ka-! -%eri -n%-k !enari @

a)Sisa lasen%a dan ke%-*an

*)R"*ekan Rahi!

)Plasen%a s-en%-ria%a

&) Insek-l"

Un%-k !eliha% r"*ekan ada eri>5 a#ina5 dan arises 4an# eah.

() Pe!eriksaan la*"ra%"ri-! @

a) He!a%"l"#i r-%in

*) Pr"fil he!"s%asis

a. ak%- erdarahan 6Bleedin# Ti!e?BT)

*. ak%- e!*ek-an 6l"%%in# Ti!e?T)

. Pr"%hr"!*in %i!e6PT)

d. A%ia%ed ar%ial %hr"!*"las%in %i!e6APTT)

e. Hi%-n# %r"!*"si%

f. Fi*rin"#en

,) Pe!eriksaan US/

2


22/38

Perdarahan &!n$raksi 4

&!nsis$ensirahi

Perl,kaan 0alan

lahir

S!k &e$eran"an

A%"nia

-%eri

Perdarahan

deras seer%i

keran air

*erasal dariCUI

Baik5 L-nak Tidak ada S4"k

Hi""le!ik

*era%

Tidak ada sisa

lasen%a

Laserasi

+alan lahir

Perdarahan

*erasal dari

l-ka r"*ekan5darah !erah

%eran#? darah

se#ar

Baik R"*ekan? r-%-r

ada erine-!5

a#ina a%a- "rsi"

Daa%

di%e!-kan

%anda s4"k

R-%-r

U%eri

Perdaerahan

sediki% a%a- *an4ak5

*erasal dari

CUI

Biasan4a *-r-k5 R"*ekan4a

dindin# -%er-s

S4"k *era% San#a% n4eri

er-% *8ah5%erdaa% %anda

ak-% a*d"!en

Inersi"

U%eri

Perdarahan

era#ina!

F-nd-s -%eri sa!a

sekali %idak %era*aa%a- %era*a lek-kan

f-nd-s

Tera*a %-!"r

dala! a#inaa%a- %a!ak

%-!"r !erah di

l-ar -la 4ai%-

inersi" -%eri

4an# r"las

S4"k sedan#

9 *era%

U%er-s %er"-%ar

*alik

Re%ensi"

Plasen%a

Perdarahan

sediki% sa!ai

*an4ak

Tin##i f-nd-s -%eri

se-sa%

Ta!ak %ali -sa%

SisaPlasen%a

Perdarahansediki% sa!ai

*an4ak dari

CUI

'"n%raksi *iasan4a *aik5 f-nd-s -%er-

*iasan4a !asih

%in##- .

s-*in"l-di5 -%er-s

le!*ek

+ika %er7adi ada !asa

nifas5

kadan#

%erdaa%

fe*ris dan

%anda s4"k

Plasen%a lahirna!-n %idak

len#ka5 %era*a

sisa lasen%a5

n4eri er-% *a8ah

/an#-an

Pe!*ek-an

darah

Perdarahan

dari %e!a%

%e!a% l-ka

'"n%raksi rahi!

*aik

Tidak di%e!-kan

erl-kaan 7alan

lahir !a--n

lasen%a

S4"k sedan#

9 *era%

/an##-an fak%"r

e!*ek-an darah

Den#an *e*eraa en#e-alian5 seer%i ak-!-lasi darah in%ra-%er-s dan

in%raa#ina 4an# %idak dike%ah-i a%a- r-%-r -%er-s den#an erdarahan

in%raeri%"neal5 dia#n"sis erdarahan asaar%-! sehar-sn4a 7elas. Per*edaan

ana%ara erdarahan aki*a% a%"nia -%er-s dan erdarahan dar- laserasi %rak%-s

#eni%alis seara %en%a%if di%en%-kan "leh fak%"r risik" redis"sisi dan k"ndisi

-%er-s. +ika erdarahan *erlan7-% !eski-n -%er-s keras dan *erk"n%raksi *aik5

en4e*a* erdara#an ke!-n#kinan *esar adalah laserasi. Darah *er8arna !erah

%eran# 7-#a !end-k-n# d-#aan darah *erasal dar- ar%eri5 aki*a% laserasi5 -n%-k

21


23/38

!e!as%ikan laserasi se*#ai en4e*a* erdarahan5 inseksi er!a% ada a#ina5

seriks5 dan -%er-s en%in# dilak-kan. :1;

'adan# kadan#5 erdarahan daa% dise*a*kan *aik "leh a%"nia !a--n

%ra-!a5 kh-s-sn4a se%elah ersalinan den#an %indakan "era%if !a4"r. +ika !-dah

dilak-kan5 !isaln4a den#an anal#esia k"nd-ksi5 inseksi seriks dan a#ina har-s

dilak-kan se%elah se%ia elahiran -n%-k !en#iden%ifikasi erdarahan aki*a%

laserasi. Palasi kai%as -%eri ser%a inseksi seriks dan sel-r-h a#ina en%in#

dilak-kan se%elah ersi "dalik dan eks%raksi *"k"n#. Hal ini sa!a 7-#a erl-

dilak-kan 7ika di%e!-kan erdarahan %ak lai! sela!a ersalinan kala 2. :1;

2.3. Ta$alaksana

Pena$alaksanaan ,, :3; :$;

1) Informed consent

2) S%a*ilisasi5 AB

Ban4akn4a darah 4an# hilan# akan !e!en#ar-hi keadaan -!-!

asien. Pasien *isa !asih dala! keadaaan sadar5 sediki% ane!is5 a%a-

sa!ai s4""k hi""le!ik. Tindakan er%a!a 4an# har-s dilak-kan *er#an%-n# keadaan klinikn4a.

a. P"sisikan se!i eks%ensi ? Sika %rendelen*-r#

b. Be*askan 7alan nafas

c. Cksi#en 7ika erl-

d. Ma!asan# venous line, Res-si%asi airan den#an kan-l *er-k-ran

*esar 61( a%a- 10) dan !-lai e!*erian airan kris%al"id ses-ai

den#an k"ndisi i*-. Pada saa% e!asan#an inf-s5 lak-kan 7-#a

en#a!*ilan sa!el darah -n%-k e!eriksaan

3) Ten%-kan ada s4"k a%a- %idak5 7ika ada5 *erikan %ransf-si darah5 inf-s

airan5 "ksi#en dan k"n%r"l erdarahan. +ika %idak ada s4"k5 a%a-

keadaan -!-! "%i!al5 se#era lak-kan e!eriksaan -n%-k !enari

e%i"l"#i.

Transf-si darah har-s dier%i!*an#kan ada se%ia ere!-an

den#an erdarahan asaar%-! 4an# #a#al dikendalikan den#an

e!i7a%an -%er-s er a*d"!ina! dan a#en %"ksik. Den#an %ransf-si

22


24/38

sekali#-s k"!resi -%er-s !an-al dan e!*erian "ksi%"sin in%raena5

7aran# dierl-kan %indakan %a!*ahan.

$) Periksa k"ndisi a*d"!en@ k"n%raksi -%er-s5 n4eri %ekan5 ar-% l-ka5 dan

%in##i f-nd-s -%eri.

&) Periksa 7alan lahir dan area erine-! -n%-k !eliha% erdarahan dan

laserasi 67ika ada5 !isal@ r"*ekan seriks a%a- r"*ekan a#ina).

() Periksa kelen#kaan lasen%a dan sela-% ke%-*an.

,) Pasan# ka%e%er F"lle4 -n%-k !e!an%a- "l-!e -rin di*andin#kan

den#an 7-!lah airan 4an# !as-k.

0) Siakan %ransf-si darah 7ika kadar H* < 0 #?dL a%a- seara

klinis di%e!-kan keadaan ane!ia *era%a. 1 -ni% 8h"le *l""d6B) a%a- aked red ells 6PR) daa%

!enaikkan he!"#l"*in 1 #?dl a%a- he!a%"kri% se*esar 3 ada

de8asa n"r!al.

*. M-lai lak-kan %ransf-si darah5 se%elah inf"r!ed

"nsen% di%anda%an#ani -n%-k erse%-7-an %ransf-se

) Ten%-kan en4e*a* dari erdarahann4a 6liha% %a*el $.,.2) dan lak-kan

%a%alaksana sesifik ? hen%ikan s-!*er erdarahan ses-ai en4e*a*

23


25/38

+a)ar #. Ta$alaksana a5al perdarahan pas6asalin den"n

pendeka$an $i 7%8

Pena$alaksanaan Spesifik

1) A%"nia -%eri

Meran#san# k"n%raksi -%er-s den#an ara @a. Masase f-nd-s -%eri dan !eran#san# -%in# s-s-

Se#era se%elah lasen%a dan selai% ke%-*an lahir5 lak-kan

!asase -%er-s5 le%akkan %elaak %an#an di f-nd-s dan lak-kan

!asase den#an #erakan !elin#kar seara le!*-% hin##a -%er-s

*erk"n%raksi 6f-nd-s %era*a keras).

2$


26/38

+a)ar %. Ran"san"an $ak$il f,nd,s ,$eri

*. Pe!*erian "ksi%"sin dan %-r-nan er#"% !elal-i s-n%ikan seara

i.!5 i.5 a%a- s.

a) Pe!*erian "ksi%"sin 1 -ni% dala! RL & %e%esan ea%. Daa%

di*erikan sa!ai 3 li%er den#an %e%esan $ %e%es?!eni%.

Pada se*a#ian *esar -ni%5 se%elah lasen%a lahir5

di*erikan "ksi%"sin in%raena a%a- in%ra!-sk-lar.

Cksi%"sin a%a- "ksi%"sik lainn4a daa% !ene#ah

se*a#ian *esar kas-s a%"nia -%er-s.

*) Pe!*erian Er#"!e%rin *iasna4a di*erikan I?IM 52 !# 7ika "ksi%"sin

%idak efek%if -n%-k !e!-lihkan a%"nia -%er-s5 daa% di-lan#i sa%- kali

se%elah 1& !eni% dan *ila !asih dierl-kan daa% di*erikan %ia 29$ 7a!

IM?I sa!ai !aksi!al 1 !# a%a- & d"sis

T-r-nan er#"% daa% !eran#san# -%er-s -n%-k

*erk"n%raksi adek-a% -n%-k !en#endalikan erdarahan.

Se%ia efek %erae-%ik %-r-nan er#"% 4an# diak%akan le*ih-n##-l dari "ksi%"sin han4a !er-akan sek-lasi.

Pen%in# diin#a%5 7ika %-r-nan er#"% di*erikan seara

in%raena5 !ereka daa% !en4e*a*kan hier%ensi 4an#

*er*aha4a5 kh-s-n4a 4an# !en#ala!i reekla!sia.

. A%a- Mis"r"s%"l $ !ikr"#ra! erek%al a%a- er"ral

Daa% di-lan# $ !ikr"#ra! %ia 2 $ 7a! sa!ai !aksi!al

12 !ikr"#ra! a%a- 3 d"sis. Bila se%elah e!*erian d"sis a8al

2&


27/38

ada er*aikan5 dan erdarahan *erhen%i5 "ksi%"sin?!is"r"s%"l

di%er-skan. :2;

Mis"r"s%"l 7-#a %elah di%eli%i -n%-k r"filaksis erdarahan

asaar%-!. Dala! s-a%- eneli%ian %eraak5 Der!an5 dkk

62() !e!*andin#kan !is"r"s%"l dala! d"sis "ral (K#

den#an lase*" di*erikan saa% elahiran. Perdarahan

asaar%-! !en-r-n seara si#nifikan dari 12 !en7adi (

ersen5 dan erdarahan he*a% !en-r-n dari 152 !en7adi 52

ersen *ila di*erikan !is"r"s%"l.

Na!-n5 *erdasarkan eneli%ian !ereka %erhada 32& ere!-an5 /ars%enfeld dan in# 621) !en4i!-lkan *ah8a

$ K# !is"r"s%"l 4an# di*erikan er rek%al %idak le*ih efek%if

di*andin#kan "ksi%"sin in%raena dala! !ene#ah erdarahan

asaar%-!. Selain i%-5 dala! -lasan sis%e!a%is5 Billar5 dkk

622) !ela"rkan *ah8a sediaan "ksi%"sin dan er#"% 4an#

di*eriksan saa% ersalinan kala %i#a le*ih efek%if di*andin#kan

!is"r"s%"l dala! !ee#ah erdarahan asaar%-!. :1;

d. '"!resi *i!an-al eks%ernal dan?a%a- in%ernal a%a- e!asan#an

%a!"n *al"n dilak-kan *ila %idak ada er*aikan dan erdarahan

%idak *erhen%i.

+a)ar . &!presi )ian,al in$ernal 9kanan( dan

eks$ernal 9kiri(

2(


28/38

e. Pe!asan#an %a!"n *al"n ? k"nd"!5 k"nd"! dala! ka-!

-%eri dissa!*-n#kan den#an ka%e%er5 diiksasi den#an kare%

#elan# dan diisi airan inf-s 2 !l 4an# akan !en#-ran#i

erdarahan dan !en#hindari %indakan "era%if.

+a)ar 3. Tap!n )al!n : k!nd!

a%a%an @ %indakan !e!esan# %a!"n kasa -%er"9a#inal %idak

dian7-rkan dan han4a *ersifa% %er!"rer se*el-! %indakan

*edah ke r-!ah saki% r-7-kan.

Pa6kin" ,$er,s

Tekhnik ini har-s dier%i!*an#kan ada ere!-an den#an

erdarahan asaar%-! refrak%er 4an# *erkai%an den#an a%"nia

-%er-s dan *er%aha daa% !e!er%ahankan kes-*-rann4a.

Tekhnik 4an# se!a% "-ler ada ar-h er%a!a a*ad ke 2

ini ke!-dian %idak *an4ak la#i dilak-kan karena kekha8a%iran

akan %er7adin4a infeksi dan erdarahan %ersel-*-n#. Na!-n5

%erknik 4an# le*ih *ar- %elah !en#-ran#i se*a#ian kekha8a%iran

ini. Dala! sa%- %ekhnik5 -7-n# ka%e%er f"le4 2$F den#an *al"n

3 !L di!as-kkan ke dala! kai%as -%eri dan diisi den#an (

hin##a 0 !l salin#. U7-n# 4an# %er*-ka !e!-n#kin drainase

-%er-s !ener-s. +ika erdarahan *erhen%i5 ka%e%er -!-!n4a

2,


29/38

dikel-arkan se%elah 12 2$ 7a!. Al%erna%if lain5 -%er-s a%a-

elis daa% diak seara lan#s-n# den#an kassa.

f. Bila se!-a %indakan i%- #a#al5 !aka diersiakan -n%-k

dilak-kan %indakan "era%if laar"%"!i den#an ilihan *edah

k"nsera%if 6!e!er%ahankan -%er-s) a%a- !elak-kan

his%erek%"!i. Al%erna%ifn4a *er-a @

a)Li#asi ar%eria -%erina a%a- ar%era "arika

Berdasarkan en#ala!an5 li#si ar%eri -%erina k-ran#

*er!anfaa% -n%-k erdarahan aki*a% a%"nia -%eri

di*andin#kan den#an !anfaa%n4a -n%-k !e!eran7an#

8ak%- 7ika dilak-kan his%erek%"!i saa% elahiran aesar. Hal

ini 4an# 7-#a dierde*a%kan adalah aakah li#asi ar%eria

iliaka in%erna aakah *er!anfaa% -n%-k a%"nia -%er-s5 dari

India5 +"shi dkk 62,) !e!aarkan !en#enai 3(

ere!-an 4an# ernah !en#ala!i r"sed-r ini -n%-k

a%"nia asa ar%-! seer%i#an4a !e!erl-kan his%erek%"!i.

Selain %in##in4a an#ka ke#a#alan5 kekha8a%iran ka!i

adalah r"sed-r ini5 !e!iliki %ekhnik 4an# s-li% dan

!en#ha*iskan *an4ak 8ak%- 7ika akhirn4a dierl-kan

his%erek%"!i. :1;

i. Li#asi -%eri -%erine

Pr"sed-r sederhana dan efek%if !en#hen%ikan

erdarahan 4an# *erasal dari -%er-s karena -%eri ini

!ens-lai darah 4an# !en#alir ke -%er-s.

Tidak ada #an##-an aliran !ens%r-asi dan

kes-*-ran.

ii. Li#asi ar%eri "arii

M-dah dilak-kan %ai k-ran# se*andin# den#an

hasil 4an# di*erikan

iii. Li#asi ar%eri iliaa in%erna

20


30/38

Efek%if !en#-ran#i erdarahan 4an# *ers-!*er dari

se!-a %rak%-s #ene%alia den#an !en#-ran#i %ekanan

darah dan ir-lasi darah seki%ar elis.

*)Cerasi ransel B L4nh ? %ekhnik B9l4nh s-%-re -n%-k

asien 4an# *el-! -n4a anak. Pada %ah-n 1,! B9

L4nh5 dkk. Men##a!*arkan s-a%- %ekhnik *edah -n%-k

a%"nia asa ar%-! *era%5 4an# dilak-kan den#an

!e!asan#kan seasan# en"an# er%ikal5 4ai%- 7ahi%an

kr"!ik 2 di sekelilin# -%er-s. Saa% dike%a%kan dan diika%5

7ahi%an ini %a!ak seer%i *re%el a%a- *rae 4an# !enekan

dindin# an%eri"r dan "s%eri"r !en7adi sa%-. Prie dan B9

L4nh 62&) !eran#k-! 1, la"ran dan !ela"rkan

*ah8a $$ di an%ara $( r"sed-r *er!anfaa%. Pada la"ran

endah-l-an lainn4a5 B9L4nh 62&) !en#-%i $0 kas-s

dne#an han4a , ke#a#alan. +elas %ekhnik ini efek%if5 ada

se*a#ian kas-s.

2


31/38

+a)ar ;. Tekhnik B


32/38

Se!-a s-!*er erdarahan 4an# %er*-ka har-s dikle!5 diika%5 dan

l-ka di%-%- den#an 7ahi%an catgut lais de!i lais sa!ai erdarahan

*erhen%i.

Per*aikan erine-! lan#s-n# dilak-kan se%elah ersalinan a%a-

!aksi!al 2$ 7a! asasalin *ila %idak ada infeksi a%a- infla!asi5

den#an #"lden eri"d (9 7a!. Bila le*ih dari 2$ 7a! asa salin !aka

er*aikan erine-! dilak-kan 3 *-lan asaersalinan. Tekhnik

e!*edahan @ Sfin#%er"rafi5 Perin"rafi5 Sfin#%er"las%i5 erin"las%i.

R"*ekan seriks 4an# dala! -!-!n4a !e!erl-kan k"reksi

*edah. +ika r"*ekan %er*a%as ada seriks5 a%a- *akan 7ika !el-ashin##a ke f"rniks a#inae5hasil 4an# !e!-askan daa% diaai den#an

!en7ahi% seriks se%elah !e!is-alisasikann4a di -la. 'arena

erdarahan *iasan4a %er7adi dari s-d-% a%as l-ka5 7ahi%an er%a!a

di%e!a%kan di %"ksi!al s-d-% %erse*-%. Pen7ahi%an di lan7-%kan ke arah

l-ar !en-7- ke arah "era%"r.

R"*ekan a#ina %erkai% daa% di%a!"n den#an ak kassa -n%-k

!en#ha!*a% erdarahan sela!a dilak-kann4a en7ahi%an seriks.

Di#-nakan *enan# absorbable *aik den#an 7ahi%an %er-%-s a%a-

k"n%in- en7ahi%an *erle*ihan -n%-k !en#e!*alikan ena!akan

n"r!al seriks daa% !en4e*a*kan s%en"sis 8ak%- %er7adin4a in"l-si

-%er-s. Se*a#ai al%erna%if lain5 Lih%en*er# 623) !e!aarkan

ke*erhasilan en##-naan e!"lisasi an#i"#rafik -n%-k %erai r"*ekan

seriks %in##i se%elah #a#al!n4a k"reksi *edah.

Teknik en7ahi%an !e!erl-kan asis%en5 anas%esi l"kal5 eneran#an

la!- 4an# -k- ser%a sek-l-! dan !e!erha%ikan kedala!an l-ka.Bila enderi%a kesaki%an dan %idak k""era%if5 erl- !en#-ndan#

se7a8a% anas%esi -n%-k ke%enan#an dan keaa!anan saa% !elak-kan

he!"s%asis.

3) R-%-r -%eri

S%a*ilisasi keadaan -!-!5 a%as- s4"k se#era den#an e!*erian inf-s

airan in%raena5 %ransf-si darah5 "ksi#en dan an%i*i"%ik. dan se#era

lak-kan laar"%"!i. Renana his%er"rafi a%a- his%erek%"! *er#an%-n#

ada *en%-k5 7enis dan l-as r"*ekan.

31


33/38

$) Inersi" -%eri

Inersi -%er-s alin# serin# dikai%kan den#an erdarahan se#era 4an#

!en#ana! 7i8a. Di !asa lal-5 dia7arkan *ah8a s4"k 4an# %er7adi %idak

se*andin# den#an kehilan#an darah5 ke!-n#ki-nan dieran%arai "leh

ran#san#an arasi!a%is aki*a% %ere#an#n4a 7arin#an. Na!-n5 eal-asi

er!a% !en#enai keerl-an %ransf-si darah dala! 7-!lah *esar 4an#

di*-%-hkan ada *an4ak kas-s5 !en##a!*arkan *ah8a kehilan#an

darah *iasan4a !asif dan serin# di%aksir %erlal- rendah. Pen-ndaan

%a%alaksana !enin#ka%kan an#ka ke!a%ian seara n4a%a se7-!lah

lan#ka# #ar-s dilak-kan seara se#era dan *er-r-%an.a. Re"sisi !an-al se%elah s4"k %era%asi. Be*eraa sen%er

!e!*erikan %"k"li%ik ? M#S"$ -n%-k !ele!askan -%er-s 4an#

%er*alik se*el-! dilak-kan re"sisi !an-al 4ai%- !end"r"n#

end"!e%ri-! ke a%as !as-k ke dala! a#ina dan %er-s

!ele8a%i seriks sa!ai %an#an !as-k ke dala! -%er-s ada

"sisi n"r!aln4a. Hal i%- daa% dilak-kan se8ak%- lasen%a

s-dah %erleas a%a- %idak. Daa% 7-#a di*erikan Ter*-%aline 52&

!# *"l-s I. +ika lasen%a *el-! leas5 se*aikn4a 7an#an

dileaskan d-l- se*el-! -%er-s di re"sisi karena akan

!en#aki*a%kan erdarahan *an4ak. "*a% %"k"li%ik lain5 seer%i

%er*-%alin5 ri%"drine5 dan ni%r"#liserin5 %elah *erhasil dih-nakan

-n%-k relaksasi dan re"sisi -%er-s. :1; :3;

32


34/38

+a)ar >. Rep!sisi ,$er,s

*. Didala! -%er-s lasen%a dileaskan seara !an-al dan *ila

*erhasil dikel-arkan dari rahi! dan sa!*il !e!*erikan

-r"%"nika le8a% an-s a%a- i.! %an#an %e%a dier%ahankan a#ar

k"nfi#-rasi -%er-s ke!*ali n"r!al dan %an#an "era%"r *ar-

dileaskan. Se%elah re"sisi *erhasil5 hen%ikan e!*erian a#en

%"k"li%ik5 dan !-lai di*eri dri "ksi%"sin.

+a)ar 1?. Tindakan an,al plasen$a

. Pe!asan#an %a!"n rahi! dilak-kan s-a4a %idak %er7adi

inersi".

d. +ika re"sisi !an-al %idak *erhasil5 dilak-kan re"sisi "era%if.

In%erensi *edah dilak-kan *ila kerena 7ei%an seriks 4an#

keras a%a- inin k"ns%riksi 4an# ada% !en4e*a*kan !an-er

di a%as %idak *isa diker7akan5 !aka dilak-kan laar"%"!i -n%-k

re"sisi dan kala- %eraksa dilak-kan his%erek%"!i *ila -%er-s

s-dah !en#ala!i inefksi dan nekr"sis. Saa% e!*edahan

dilak-kan end"r"n#an f-nf-s ke a%as dari dala! -%er-s

sekali#-s di%arik ke a%as. +ahi%an %raksi dala! 4an# di%e!a%kan

dne#an *aik ada f-nd-s 4an# !en#ala!i iners- daa%

!e!*an%-. +ika inin k"ns%riksi !asih !en#ha!*a% re"sisi5

inin ini di"%"n# seara ha%i ha%i dari "s%eri"r -n%-k

!e!erliha%kan f-nd-s. Se%elah f-nd-s *erhasil dire"sisi5

33


35/38

a#en anes%e%ik 4an# di#-nakan -n%-k !erelaksasikan

!i"!e%ri-! di*erhen%ikan e!*eriann4a5 inf-s "ksi%"sin

di!-lai dan insisi -%er-s di 7ahi%.

e. Pe!*erian an%i*i"%ika se#era dan %ransf-si darah ses-ai den#an

keerl-ann4a. S%elah re"sisi *erhasil5 *erikan "ksi%"sin 2 IU

dala! de>%r"se & alin# sediki% sela!a 2$ 7a!.

&) Re%ensi" lasen%a

Dilak-kan eksl"rasi ke dala! rahi! den#an ara !an-al ? di#i%al a%a-

k-re% dan e!*erian -r"%"nika. +ika lasen%a s-li% dileaskan5 ikirkan

ke!-n#kinan lasen%a akre%a. Terai %er*aik ada lasen%a akre%a

k"!li% adalah his%erek%"!i. Ane!ia 4an# di%i!*-lkan se%elah

erdarahan daa% di*erikan %ransf-si darah den#an keerl-ann4a

() Sisa Plasen%a

Dilak-kan k-re%ase den#an e!*erian -r"%"nika5 dan %ransf-si darah

*ila dierl-kan. +ika %er7adi ada !asa nifas5 *erikan -r"%"nika5

an%i*i"%ik sek%r-! l-as dan k-re%ase. +ika k-re%ase %idak *erhasil5

lak-kan his%erek%"!i.

,) /an##-an k"a#-l"a%ia. Ra8a% *ersa!a Dear%e!en Il!- en4aki% dala!

*. '"reksi fak%"r e!*ek-an den#an %ransf-si FFP5 kri"resii%a%5

%r"!*"si%5 dan PR

. '"n%r"l DI den#an hearin :3;

2.;. Pen6e"ahan

'lasifikasi keha!ilan risik" rendah dan risik" %in##i akan !e!-dahakan

en4elen##ara ela4anan keseha%an -n%-k !ena%a s%ra%e#i ela4anan i*-

ha!il saa% era8a%an an%ena%al dan !elahirkan den#an !en#a%-r e%-#as

keseha%an !ana 4an# ses-ai dan 7en7an# r-!ah saki% r-7-kan. Akan %e%ai5

ada saa% r"ses ersalinan5 se!-a keha!ilan !e!-n4ai risik" -n%-k

%er7adin4a a%"l"#i ersalinan5 salah sa%-n4a adalah erdarahan asa

ersalinan. An%isiasi %erhada hal %erse*-% daa% dilak-kan se*a#ai *erik-% @

3$


36/38

1) Persiaan se*el-! ha!il -n%-k !e!er*aiki keadaan -!-! dan

!en#a%asi se%ia en4aki% kr"nis5 ane!ia dan lain lain sehin##a ada

saa% ha!il dan ersalinan asien %erse*-% dala! keadaan "%i!al.

2) Men#enal fak%"r redis"sisi PPP seer%i !-l%iaari%as5 anak *esar5

ha!il ke!*ar5 hidra!ni"n5 *ekas seksi" ada ria4a% PPP se*el-!n4a dan

keha!ilan risik" %in##i lainn4a 4an# risik"n4a akan !-n-l saa%

ersalinan.

3) Persalinan har-s selesai dala! 8ak%- 2 7a! dan ene#ahan ar%-s la!a.

$) 'eha!ilan risik" %in##i a#ar !elahirkan di fasili%as r-!ah saki% r-7-kan.

&) 'eha!ilan risik" rendah a#ar !elahirkan di %ena#a keseha%an %erla%ih

dan !en#hindari ersalinan d-k-n.() Men#-asai lan#kah lan#kah er%"l"n#an er%a!a !en#hadai PPP dan

!en#adakan r-7-kan se*a#ai!ana !es%in4a.

Perdarahan "leh a%"nia -%eri daa% die#ah "leh @

1) Melak-kan seara r-%in !ana7e!en ak%if kala III ada se!-a 8ani%a

4an# *ersalin karena hal ini daa% !en-r-nkan insidens erdarahan

asaersalinan aki*a% a%"nia -%eri

2) Pe!*erian !is"r"s%"l er"ral 2 3 %a*le% 6$ ( K#) se#era se%elah

*a4i lahir.

3&


37/38

BAB III&ESIMPULAN

Perdarahan adalah salah sa%- en4e*a* -%a!a lan#s-n# ke!a%ian !a%ernal5

%er-%a!a di Ne#ara 4an# k-ran# *erken*an# erdarahan !er-akan en4e*a*

%er*esar ke!a%ian !a%ernal. Perdarahan asa ersalinan adalah erdarahan &

a%a- le*ih 4an# %er7adi se%elah anak lahir. Perdarahan daa% %er7adi sear !assif

dan ea%5 a%a- seara erlahan lahan %ai seara %er-s !ener-s. Perdarahan

han4alah #e7ala5 har-s diari %ah- en4e*a*n4a -n%-k !e!*erikan er%"l"n#an

ses-ai en4e*a*n4a.

Pen4e*a* alin# serin# dala! %er7adin4a erdarahan "s%ar%-! adalah

a%"nia -%eri. Di!ana -%er-s 4an# !en#ala!i "erdis%ensi 4an# dikarenakan

kelahiran #e!eli5 !akr"s"!i 67anin *esar)5 hidra!ni"n sehin##a -%er-s

!en#ala!i hi"%"nia se%elah ersalinan. Selain a%"nia -%eri5 %erdaa% *e*eraa

fak%"r 4an# daa% !en4e*a*kan erdarahan "s%ar%-! daa% %er7adi. Dian%aran4a

"%"n#an lasen%a 4an# %er%in##al5 laserasi sal-ran #eni%al *a8ah5 r-%-r -%eri5

inersi -%eri5 lasen%asi a*n"r!al dan k"a#-l"a%i

Dala! !endia#n"sis erdarahan "s%ar%-!5 ki%a daa% !endia#n"sis

den#an ara !eliha% *erdasarkan #e7ala klinisn4a5 alasi -%er-s5 !e!eriksa

lasen%a dan ke%-*an5 eksl"rasi ka-! -%eri5 insek-l" dan den#an e!eriksaan

la*"ra%"ri-!.

Dala! !enan#ani erdarahan "s%ar%-!5 *e*eraa hal 4an# "k"k -n%-k

dilak-kan an%ara lain @ hen%ikan erdarahan5 e#ah?a%asi s4"k dan #an%i darah 4an#

hilan#.

3(


38/38

DAFTAR PUSTA&A

:1; F. /. -nnin#ha!5 '. +. Leen"5 S. L. Bl""!5 +. . Ha-%h5 D. +. R"-se dan .

. Sn#5 Perdarah C*s%e%ris5 dala! !bstetri williams5 +akar%a5 Pener*i%

B-k- 'ed"k%eran E/5 21$5 . ,&90$&.

:2; M. '. 'arka%a5 Perdarahan Pasaersalinan5 dala! Ilmu "ebidanan5 S.

Pra8ir"hard7"5 A. B. Sai-ddin5 T. Rahi!hadhi dan /. H. ikn7"sas%r"5

Pen4-n%.5 +akar%a5 PT. Bina P-s%aka Sar8"n" Pra8ir"hard7"5 21$5 . &229

&2.

:3; B. C. O. /. F. '. Pad7a7aran5 Perdarahan Pasasalin5 Band-n#@ De.?SMFC*s%e%ri O /inek"l"#i Fak-l%as 'ed"k%eran Pad7a7aran RSUP DR. Hasan

Sadikin5 21&5 . 1( 9 15 12$912(.

:$; Ed-kia5 Ed-kia5 "rld Heal%h Cr#ania%i"n "-n%r4 Cffie F"r Ind"nesia5

213. :Cnline;. Aaila*le@ h%%@??888.ed-kia."r#?8e*?k*i*-?(9$9,9

erdarahan9asasalin9h9he!"rar#ia9"s%ar%-!?. :Diakses 3 Mare% 21&;.

:&; N. Eria5 Defrin dan . Les%ari5 HUBUN/AN PERDARAHAN

PCSTPARTUM DEN/AN PARITAS DI RSUP DR. M. D+AMIL PERICDE

1 +ANUARI 21 9 31 DESEMBER 2125 #urnal "esehatan $ndalas, "l.

$5 n". 35 21&.

Documents

Referat Perdarahan Pasca Persalinan Na