RAČUNARSKE MREŽE

RAČUNARSKE MREŽE

� Računarske mreže su stvorene da sakupljaju podatke sa udaljenih tačaka (obično terminala ili mikroračunara) i prenose ih u centralnu tačku, opremljenu jačim centralnu tačku, opremljenu jačim mikroračunarom ili mainframe računarom, ili da izvršavaju suprotan proces.

RAČUNARSKE MREŽE

� Ove mreže omogućavaju efikasniju upotrebu centralnih računara i poboljšanje svakodnevne kontrole poslovanja, jer ubrzavaju tok informacija.informacija.

RAČUNARSKE MREŽE

� Računarske mreže su nastale kombinacijom računara i telekomunikacija — dve tehnologije sa veoma različitom tradicijom i istorijom. istorijom.

CILJEVI STVARANJA RAČUNARSKIH MREŽA

� Smanjenje vremena, napora i troškova koji su potrebni za izvršenje različitih poslovnih zadataka;

� Čuvanje poslovnih podataka u njihovom � Čuvanje poslovnih podataka u njihovom izvoru i njihovo brzo širenje;

� Podržavanje poboljšane menadžment kontrole preduzeća.

CILJEVI RAZVOJA TEHNOLOGIJE ZA KOMUNIKACIJE RAČUNARSKIM MREŽAMA

Postoje dva osnovna cilja:

� 1. Preneti bitove što brže;2. Preneti bitove što jeftinije.� 2. Preneti bitove što jeftinije.

RAČUNARSKE MREŽE

Proces kroz koji skoro svaki deo hardvera u računarskim komunikacijama prolazi, može se prikazati ovako:

� Primanje bitova i delova podataka;� Primanje bitova i delova podataka;

� Ispitivanje tih bitova i delova podataka;

� Odlučivanje kako obraditi te podatke;

� Slanje podataka na njihovu tačnu destinaciju.

OSI (OPEN SYSTEMS INTERCONNECTION) MODEL

Jedan od najpogodnijih mrežnih modela. Ovaj model ima 7 nivoa:

� aplikacioni, � prezentacioni, � nivo sesije, � transportni, � mrežni, � nivo podataka i � fizički nivo.

OSI (OPEN SYSTEMS INTERCONNECTION) MODEL

end system end systemintermediate

system

Aplikacioni sloj Aplikacioni sloj

medijum prenosa

Fizički sloj

Data Link sloj

Mrežni sloj

Fizički sloj

Data Link sloj

Mrežni sloj

Transportni sloj

Sloj sesije

Prezentacioni sloj

Aplikacioni sloj

Fizički sloj

Data Link sloj

Mrežni sloj

Transportni sloj

Sloj sesije

Prezentacioni sloj

Aplikacioni sloj

OSI (OPEN SYSTEMS INTERCONNECTION) MODEL

MREŽNI OPERATIVNI SISTEM I TIPOVI PRENOSA

� Mrežni operativni sistem (NOS - Network Operating System) je softver koji kontroliše mrežu.

� Svaki mrežni operativni sistem ima dva dela : � Svaki mrežni operativni sistem ima dva dela : jedan koji radi na serveru i drugi koji radi na klijentu.

RAČUNARSKE MREŽE

� Računari, periferije i drugi resursi čine mrežu.

� Svaki uređaj koji komunicira sa drugim uređajem na mreži naziva se čvor.

� Broj čvorova u mreži kreće se od dva pa do više milona.

PROTOKOLI I TOPOLOGIJA

Sa stanovišta međusobnog povezivanja dva

veoma bitna elementa mrežne arhitekture su:

� protokoli i� protokoli i

� topologija.

P R O T O K O L I

� P r o t o k o l i su skup tačno definisanih pravila kako da različiti delovi mreže međusobno komuniciraju.

TCP/IP PROTOKOL

� Skup komunikacionih protоkola nа kojem se bazira Internеt naziva se TCP/IP, po dva osnоvna protоkola IP i TCP.

� Protоkol IP funkcioniše na trećеm sloju refеrentnog OSI modela.refеrentnog OSI modela.

� Implemеntira se na svim računarima nа Internеtu, kao i svi ostali protоkoli, kroz softversku кompоnentu u okviru operativnog sistema rаčunarа.

.

IP PROTOKOL

� Osnovna funkcija mu je da paketе sa informacijamа (datаgrame) rutira od izvora do оdredišta, a na osnovu odredišne IP adresе.

Svaki paket, u zavisnosti od trenutnog stanjа � Svaki paket, u zavisnosti od trenutnog stanjа saobraćаjnica nа Internеtu, može putovati različitim putevima, nezavisno оd drugih paketa iste poruke.

PROTOKOL TCP

� Protоkol TCP funkcioniše na četvrtom sloju refеrentnog OSI modela.

� Njegova osnоvna funkcija јe da obezbеdi tačаn prenos paketa poruke između dve tačаn prenos paketa poruke između dve prizvoljne tačke na Internеtu.

� Naime, on sekvеncira pаketе (obelеžavа ih rednim brojevima) i potоm ih predaje IP-u, da ih prenеse do cilja.

TCP PROTOKOL

� TCP paketе dobijenе od IP-a proveravа na prijemnoj strani, pa аko pоstoji greška usled smetnji na vezamа, inicira retransmisiju pogrešnih paketa.pogrešnih paketa.

� Takođe sе vrši slagаnje paketa prema rednom broju u redosledu kaкаv je bio na predaji.

T O P O L O G I J A

� T o p o l o g i j a je način na koji su pojedini

elementi mreže međusobno povezani.elementi mreže međusobno povezani.

TIPOVI MREŽA

� U zavisnosti od geografske oblasti koju obuhvataju, mreže se mogu podeliti na sledeći način:

� Mreže u lokalnoj oblasti - LAN (Local Area � Mreže u lokalnoj oblasti - LAN (Local Area Network).

LAN (LOCAL AREA NETWORK)

� To je grupa mikroračunara ili terminala lociranih u istoj generalnoj oblasti i povezanih odgovaraju}im kablom (komunikacionim vodom), tako da mogu da razmenjuju informacije. informacije.

� Koriste se uglavnom u okviru iste zgrade ili kompleksa zgrada.

WAN (WIDE AREA NETWORK)

� WAN (Wide Area Network) - obuhvata veliku geografsku oblast. Njeni čvorovi (mikroračunari) mogu da povežu gradove ili države.države.

TIPOVI MREŽA

� Lokalno se povezuju mreže na međusobno malim rastojanjima.

� Na primer, lokalno se povezuju LAN-ovi u jednoj zgradi.jednoj zgradi.

� Daljinsko povezivanje se koristi za povezivanje geografski udaljenih mreža.

SISTEM POVEZANIH MREŽA

� Složeni poslovni sistemi često koriste istvoremeno i lokalni i daljinski način povezivanja.

� Danas se sve češće lokalne i udaljene mreže povezuju u sisteme povezanih mreža.

POVEZANA MREŽA MORA DA ZADOVOLJI SLEDEĆE ZAHTEVE:

� brojne topologije,

� različite protokole,

� različite transmisione medijume,

� povećanje broja korisnika i opreme.

TOPOLOŠKA STRUKTURA MREŽE

� Podela mreža može se izvršiti sa stanovišta njihove geografije, odnosno, načina na koji se terminali ili komutacioni centri međusobno povezuju telekomunikacionim linijama.

� Ovo se obično zove topološka struktura mreže.

BUS TOPOLOGIJA

ZVEZDASTA MREŽA

PRSTENASTA MREŽA

� Centralizovana računarska mreža je ona u kojoj postoji računar ili grupa računara sa kojom svi drugi računari moraju biti povezani.

� Decentralizovana računarska mreža je ona u

CENTRALIZOVANE ILI DECENTRALIZOVANERAČUNARSKE MREŽE

� Decentralizovana računarska mreža je ona u kojoj ne postoji ni jedan računar ili grupa računara sa kojim su svi dugi računari povezani.

KOMPONENTE RAČUNARSKIH MREŽA

Postoje tri osnovne komponente računarske mreže:

� host računar ili server (mainframe, miniračunar, mikroračunar), miniračunar, mikroračunar),

� klijent (terminal ili mikroračunar), i

� vod preko koga idu poruke.

KOMPONENTE RAČUNARSKIH MREŽA

� Host računar (ili server) je centralni računar u mreži koji čuva podatke ili softver kojima pristupaju klijenti.

� U distribuiranoj obradi, ili klijent/sever � U distribuiranoj obradi, ili klijent/sever računarstvu, nekoliko host računara može biti povezano pomoću mreže.

KOMPONENTE RAČUNARSKIH MREŽA

� Klijent je ulazno-izlazno hardversko sredstvo na drugom kraju komunikacionog voda. On obezbeđuje klijentima pristup mreži -podacima i softveru na hostu.podacima i softveru na hostu.

� Vod je putanja kojom putuju poruke. To je obično bakarna žica, a sve više i optički kabal ili bežični prenos.

ARHITEKTURA RAČUNARSKIH MREŽA

Postoje tri osnovne mrežne arhitekture.

� U host-baziranim mrežama, host računar izvršava virtuelno sav posao.

� U klijent-baziranim mrežama, klijent računari izvršavaju većinu poslova.

� U klijent-server mrežama, rad je podeljen između hostova i klijenata.

MREŽNE APLIKACIJE

� Velike mogućnosti koje pružaju savremene mreže računara uticale su na razvoj novih softverskih aplikacija koje su veoma promenile načine poslovnog komuniciranja.

DIZAJNIRANJE MREŽE

Kada razmišlja o mrežama analitičartreba da odmeri sledećih šest faktora:

� kapacitet, � funkcionalnost, � funkcionalnost, � pouzdanost, � fleksibilnost, � bezbednost i� iskorišćenost resursa.

DIZAJNIRANJE MREŽE

� Pouzdanost podrazumeva kvalitetopreme u smislu kolika je verovatnoća nastupanja hardverske ili softverskenefunkcionalnosti.

DIZAJNIRANJE MREŽE

� Fleksibilnost se odnosi na sposobnostdodavanja novih komponenti (kao što su PC, terminali i štampači) bezneočekivanih problema.

DIZAJNIRANJE MREŽE

� Bezbednost se odnosi na zaštitu odneovlašćenog pristupa podacima ili odsmetnji između korisnika.

DIZAJNIRANJE MREŽE

� Iskorišćenost resursa se odnosi namogućnost da se štedi vreme kojetroše pojedini korisnici i prekida sistemaiz opravdanih razloga.