Radar Arch (Türkçe’ye radar kemeri ya da radar köprüsü olarak çevirilebilir) tasarımında başrolu oynayan birçok önemli parametre vardır. Genelde bu köprülerin tasarımı ,teknelerin gövdesi ve kısmen üst yapısı tamamlanmış hallerinin üzerine inşaa edilir.

Otomobil sektöründe de Roll-Bar olarak benzer örneklerini gördüğümüz bu yapıların, otomotiv sektöründeki kullanımıyla ilgisi pek azdır. Bu yapılar isiminden de anlaşılacağı üzere, temelde, Radar Anteni, GPS, VHF (Very High Frequency) Antenleri, TV ve Telefon iletişimi için gerekli olan ekipmanları barındırmaktadır. Bunların dışında, bu köprülere zevke göre, güverteyi aydınlatacak spot ışıklar, ya da küçük enerji ihtiyaçlarını karşılamak amacıyla solar paneller, rüzgar jeneratörleri gibi sistemlerde yerleştirilebilmektedir.

Radar Köprü’lerinin tasarımını teknik ve estetik tasarım olarak ikiye ayırabiliriz. Teknik tasarım konusu, bu yapıların üzerine yerleştirilebilen elemanların, yerleştirilme yükseklikleri, birbirleriyle olan ilişkileri ve insan üzerindeki etkisi gözetilerek belirlenir. Estetik tasarım ise, yapının göze hoş görünmesi, tekne ana gövdesiyle ve ana gövdede belirlenmiş spesifik çizgilerle olan uyumu üzerine yoğunlaşmıştır.

1

1. TEKNİK TASARIM:

Teknik tasarım, giriş kısmında da belirttiğimiz üere, Radar Köprü’leri üzerine yerleştirilen donanımla ve bu donanımın kullanım gerekleri ile ilgili tasarımdır.

Genel itibariyle, Radar Köprüsü üzerine yerleştirilen donanımları :

1. VHF2. Radar3. GPS 4. Fenerler 5. Radyo,Tv,Haberleşme Ekipmanları, olarak sıralayabiliriz.

1.1. VHF Anteni

VHF (Very High Frequency) 30-300MHz arasındaki radyo dalgalarının ismidir. Radyo, televizyon yayınları veya telsiz yayınlarının bir kısmı bu frekans bandını kullanarak yapılır. Bunlar dışında telsiz modemler, amatör istasyonlar, hava trafik kontrol ve benzeri teknik pek çok kullanım alanı vardır.

2

RESİM -1 Tüm radyo frekanslarının dalga değerleri ve kullanılan alanlar

Telsiz sistemlerinde kapsama alanı tamamiyle kullanılan donanıma, antenin denizden yüksekliğine ve hava şartlarına bağlı değişkenlik gösterebilir. Fakat ideal şartlarda 25 Watt çıkış gücüne sahip bir deniz telsizi yaklaşık 50-60NM (Deniz Mili - 90-110km) mesafede etkili olabilir. Fakat küçük bir teknenin üzerine monte edilmiş (denizden fazla yükseğe monte edilmemiş) anten ile 9-10NM (15-18km) civarlarında ancak etkili görüşme sağlayabilir.

1.1.1. Anten Yerleşimi

RESİM-2 Dik yerleştirilmiş VHF Anten

RESİM-3 Bir açı verilerek yerleştirilmiş VHF Anten

3

VHF Anten’in iletişim kurabildiği mesafe, tekne üzerindeki duruşuna bağlı olarak değişmektedir. Belirli bir açı vererek kurulan antenler, tekne formuna uygunluk da yakalanırsa oldukça şık görünebilir ancak anten Resim-3’te görüldüğü gibi, herhangi bir açı ile yerleştirildiği takdirde yatay eksende veri alışverişi sağlanan mesafe de kısalacak ve daha kısa mesafeleri görecektir.

1.1.2. Anten Yüksekliği

VHF elektromanyetik dalgaların yayılımı, Görüş Hattı (Line-of-Sight)(LOS) olarak adlandırılır. Bu bir el fenerinden yayılan ışığa benzer, doğrultulduğu düzlemde, sadece düz şekilde yayılır. Dolayısıyla, VHF sinyallerin aktarılma mesafesi, Dünya’nın yuvarlak oluşuyla ve anten’in yüksekliğiyle yakından ilgilidir. Bu sebeple, “..anteni ne kadar yukarı yerleştirirseniz o kadar uzak mesafeden sinyal alabilirsiniz.” şeklinde bir mantık yürütmek hiç de yanlış olmayacaktır. Görüş Hattı’nı hesaplayabilmek adına matematiksel bir formül belirlenmiştir;

İletişim mesafesini ölçmek için, bu hesabın hem alıcı hem de verici sinyallerin gönderildiği tekneler için yapılması gereklidir. Anten yüksekliği, genelde su hattı’ndan Anten’in uç noktasına kadar olan mesafe olarak ve feet cinsinden alınır.

RESİM-4 Örnek Görüş Hattı Hesaplaması

Resim-4’te verilen Kule ve tekneler için iletişim mesafeleri, görüş hattı hesaplanacak olursa;

3.6 metre (12ft) antenli tekne için görüş uzaklığı yaklaşık 4.2 mildir. 5.4 metre(18ft) antenli tekne için görüş uzaklığı yaklaşık 5 mildir. Kule’deki anten’in görüş uzaklığı 12 mildir.

Buna göre;

Teorik olarak iki bot’un iletişim kurabileceği maksimum mesafe ; 4.2+5 = 9.2 mildir

Teorik olarak, uzaktaki bot’un Kule ile iletişim kurabileceği mesafe 12+5 = 17 mildir.

VHF Anten montajı, yerleşimi konusunu kısaca özetleyecek olursak;

Söylenildiği gibi, Anten ne kadar yükseğe yerleştirilirse o kadar verim alınacaktır. Ayrıca, Anten’in sinyal yayan kısmının (fiberglass kısım) herhangi bir metal obje’ye yakın olmadığından emin olmak gerekir. Anten’in altında kalan metal objeler’in bir zararı yoktur hatta anten’in performansına olumlu

4

katkısı da olabilir, ancak görüş alanı içerisine dahil olan elemanlar anten’in karakteristiğini ve/veya yayılım alanını değiştirir. Ayrıca sağlık açısından da, birçok üretici firma Anten’in insanlarla arasındaki mesafesi’nin 1 ila 3 metre arasında olması gerektiğini bildirmektedir.

1.2. Radar

Radar Anteni de VHF Anteni gibi eletromanyetik radyasyon yayarak çalışır. Aslında günlük hayatta’da elektromanyetik radyasyon yayarak çalışmaktadır.

RESİM-5 Bilinen sistemlerin radyo frekansları değerleri ve etkileri

Resim-5’te görüldüğü gibi, cep telefonlarından, mikrodalga fırına, radyo-tv alıcılarından güneş ışınlarına kadar birçok sistem elektromanyetik radyasyon yaymaktadır. Tablo’da iyonlaştırıcı ve iyonlaştırıcı olmayan radyasyon miktarları, ve hangi sistemin ne kadar radyasyon yaydığı gösterilmiştir. Yüksek enerjili radyasyon, atomu , yörüngesinden bir elektronu kopartarak iyonlarını ayrıştırırken, iyonlaştırıcı olmayan radyasyon’un bu etkileri yoktur. Anlaşılacağı gibi, iyonlaştırıcı radyasyon insan sağlığına zararlıdır.

Resim-5’te gördüğümüz üzere hem VHF hem de Radar sistemleri iyonlaştırıcı etki göstermemektedir. Ancak yine de insan sağlığına zararı vardır. Bu durumu şöyle bir kıyaslama ile açıklayacak olursak; Güneş, tablo’da görüldüğü üzere iyonlaştırıcı radyasyon yaymamaktadır, ancak uzun süre güneş ışınlarına maruz kalındığı ve koruyucu herhangi birşey kullanılmadığı takdirte insan derisine zarar vermektedir. Radar ve VHF de aynı bu şekilde çalışır. Uzun süre maruz kalındığında insan sağlığına zararları dokunması muhtemeldir.

5

Radar frekanslarının etkisi’ni bir başka şekilde ölçmek için güç-yoğunluk faktörü kullanılır ve birçok radar anteni üreticisi, kullanım klavuzlarında bu faktörü verir ve montajın ona göre yapılmasını tavsiye eder. Güç-Yoğunluk faktörü tam olarak santimetrekare’deki miliwatt olarak tanımlanmaktadır. (mW/cm2) Yani, anten’den yayılan elektromanyetik radyasyonun şiddeti, mesafe arttıkça üstel olarak azalacaktır, böylece uzaklığa bağlı olarak enerji yoğunluğu da azalacaktır.

Bu doğtultuda 1950’lerde belirlenen bir güvenlik standardına göre, 10mW/cm2 (santimetrekarede 10 Miliwatt) yayılım şiddeti, 1 gram suyu 1 derece arttırmaya yetecek düzeydedir. Bu değer elektromanyetik radyasyona sürekli maruz kalınan durumlar için, tolere edilebilen maksimum seviye olarak belirlenmiştir.

Aşağıdaki tablo, farklı radyasyon seviyeler’nin insan vücuduna olası etkilerini göstermektedir:

Güç Seviyesi Uzun Vadede Etkisi Notlar

0.01mW/cm2 Etkisi yok  

0.1 mW/cm2 Etkisi yok  

1 mW/cm2 Etkisi yok  

5 mW/cm2 Etkisi yok Mikrodalga fırınlardan yayılan miktar

10 mW/cm2 Etkisi yok Sürekli maruz kalınan durumlar için üst limit

30 mW/cm2 Hissedilebilir  

100 mW/cm2 Uzun süre maruz kalındığında yanık oluşması

Yaz Mevsimi Güneş Işınları

1000 mW/cm2 Anında acı hissi  

5000 mW/cm2 Yanma

Tablo-1 Belli güö-yoğunluk faktörlerinin etkileri ve örnekler

Birçok radar anteni üreticisi, kendi kullanıcı klavuzunda, güç seviyeleri ve etkilerine yönelik bilgiler ve talimatlar vererek, montaj yapacak kişiyi yönlendirir.

Örnek olarak, 2Kw gücünde bir radar anteni’nin kullanıcı klavuzundan verilmekte olan bilgi:

Distance to 100mW/Cm^2 = nil

Distance to 10mW/Cm^2 = 1 meter.

6

Distance to 100mW/Cm^2 = nil , bilgisinde, sistemin, yaz güneşine aşırı maruz kalındığında oluşan yanıklara eşdeğer bir yanık oluşturmak için yetecek miktarda güç bile üretmemekte olduğu anlatılmaktadır.

Distance to 10mW/Cm^2 = 1 meter, bilgisinde, sürekli maruz kalınan durumlarda oluşabilecek etkilerden korunmak için minimum 1 metre mesafeye yerleştirilmesi gerektiği anlatılmaktadır.

RESİM-6 RESİM-7

Resim-6’da, radar anteni’nin doğru kurulumu ve yerleşimine yönelik bir örnek görülmektedir. Dikkat edilmesi gereken nokta, tekne’nin Radar Köprüsü (Radar Arch) oldukça alçaktadır, eğer Radar direkt olarak köprü üzerine yerleştirilseydi, güvertedeki insanlara zarar verecek konumda olacaktı. Ancak bu dezavantaj, Radar Anteninin bir eklenti ile yükseltilmesi gibi basit bir çözümle ortadan kaldırımıştır.

Resim-7’de ise aynı model teknenin, radar anteni’nin direkt olarak radar köprüsü üzerine yerleştirilmesi durumunu göstermektedir. Alçak olan bar yüzünden, güvertedeki kişiler radar devredeyken yayılan radyasyondan etkilenecektir.

RESİM-8 Durgun tekne’de Radar’ın gördüğü açı RESİM-9 Hareketli tekne’de Radar’ın gördüğü açı

Ayrıca, radar anteni’nin görüş alanı da tekne hareketi ile değişecektir. Birçok motoryat, tekne burnu yükselecek şekilde hareket etmektedir. Tipik bir Radar Anteni yaklaşık 25 derece civarında bir

7

alanı tarar. Tekne burnu yükseldiği anda, anten’in taradığı alanın da değişme riski vardır. Hal böyle olduğu zaman, yakındaki bir jet-ski ya da tekneyi görememe riskini olacaktır. Radar Köprüsü tamamlanmış bir tekneye bir Radar Anten’i takılacaksa, teknenin burnu’nun hareket halindeyken kaç derece yükseldiğini bir açıölçer gösterge ile ölçüp, Radar Anten’ini yerleştirmek üzere ölçülen burun yükselme açısına uygun açıda bir zemin oluşturulur ve Radar Anteni bu zemine yerleştirilir.

1.3. GPS

Global Positioning System. (Global Yer Belirleme Sistemi) Düzenli olarak kodlanmış bilgiyollayan bir uydu ağıdır ve uydularla aranızdaki mesafeyi ölçerek dünya üzerindeki kesin yerinizi tespit etmeyi mümkün kılar. Bu uydular çok düşük güçlü radyo sinyalleri yayarlar. Yeryüzündeki GPS alıcısı, bu sinyalleri alır. Böylece konum belirlenmesi mümkün olur. Bu sistemin ilk kuruluş hedefi askeri amaçlar olarak belirlenmiştir. GPS alıcıları yön bulmakta, askeri çıkartmalarda ve roket atışlarında kullanılmak üzere tasarlanmıştır. Ancak, 1980’lerde GPS sistemi sivil kullanıma da açılmıştır. Artık bir çok alanda hayati önem taşıyan bir araç olarak kullanıma girmiştir.

RESİM-10 Bir GPS anteni’nin , tekne üzerindeki görüntüsü ve büyüklüğü

GPS yerleşimindeki en önemli etken, GPS Anteni’ni dikey koumda yerleştirmek ve GPS Anteni ile Radar Anteni’nin birbirleriyle çakışmasını engellemektir.

RESİM-11 GPS Anteni ile Radar’ın birbirlerine olane mesafeleri

8

Kurulum klavuzlarında genelde, GPS antenlerinin Radar Antenlerinin ya altına ya da üstüne yerleştirilmesi gerektiği söylenmektedir.(bkz. RESİM-11) Eğer aynı yükseklikte yerleştirilirse, iki anten birbiriyle etkileşime girerler. Radar Anteninden yayılan sinyalin daha dar bir alanı kapsaması sebebiyle, GPS’i radar anteni’nin altına ya da üstüne yerleştirmek kâfidir. Bu yükseklik sorunu da Radar Anteni başlığında belirtildiği şekilde, Radar Köprüsü üzerine monte edilen bir direk ile çözülebilir.

1.4. Fenerler

Büyük yük gemileri olsun, gezinti tekneleri olsun, tüm teknelerde kullanılması zorunlu olan uyarı ve sinyal amaçlı sistemlerdir. Radar Köprüsü’nün yapısına göre, bazıları köprüsü üzerine bazen tümü köprüsü üzerine yerleştirilebilir. Bir tekne’de bulunması gereken Fenerler şunlardır:

1.4.1. Silyon Fenerleri

Teknenin baş-kıç merkez hattı üzerine konulan 225 derecelik bir ufuk yayı üzerinde kesiksiz bir ışık gösteren ve teknenin her iki tarafında, tam pruvadan itibaren kemerein 22,5 derece gerisine kadar ışık gösterecek şekilde yerleştirilmiş beyaz renkli fenerdir. (bkz. RESİM-12)

1.4.2. Borda Fenerleri

İskele Borda Feneri ve Sancak Borda Feneri olmak üzere iki tanedir. Herbiri 112,5 derecelik bir ufuk yayı üzerinde tam pruvadan kendi tarafındaki kemerenin 22,5 derece gerisine kadar kesiksiz bir ışık gösterecek şekilde yerleştirilmiş , sancak tarafında yeşil, iskele tarafında kırmızı renkli olan fenerdir. Boyu 20 metre’den kısa olan teknelerde, borda feneri baş-kıç merkez hattı üzerinde bulunan bir fanus içinde birleşik olarak taşınabilir. (bkz. RESİM-12)

1.4.3. Pupa Feneri

Olanağı kadar teknenin kıç tarafına yakın bir yerlere konulan, 135 derecelik bir ufuk yayı üzerinde kesiksiz beyaz bir ışık gösteren, tam kıçtan itibaren geminin her iki tarafına 67,5 derecelik bir ışık göstermek üzere yerleştirilmiş beyaz renkli fenerdir. (bkz. RESİM-12)

1.4.4. Yedekleme Feneri

Pupa Feneri ile aynı özelliklere sahip olan sarı renkli fenerdir. (bkz. RESİM-12)

1.4.5. Her Yönden Görünür Fener

360, derecelik bir ufuk yayı üzerinde kesiksiz ışık gösteren bir fener anlamına gelmektedir.(bkz. RESİM-12)

1.4.6. Çakar Fener

9

Düzenli aralıklarla dakikada 120 veya daha fazla çakan bir fener anlamına gelmektedir.

Bu fenerlerin yerleştirilme yükseklikleri tekne boylarına göre değişmektedir.

a) Boyları 50 metre veya daha fazla olan tekneler:

6 milden görünür silyon feneri, 3 milden görünür borda feneri, 3 milden görünür pupa feneri, 3 milden görünür yedekleme feneri, 3 milden ve her yönden görünür beyaz,kırmızı,yeşil veya sarı fener

b) Boyları 12 metre ile 50 metre arasında olan tekneler:

5 milden görünür silyon feneri (boyu 20 metreden az olan teknelerde 3 milden), 2 milden görünür borda feneri, 2 milden görünür pupa feneri, 2 milden görünür yedekleme feneri, 2 milden ve her yönden görünür beyaz,kırmızı,yeşil veya sarı fener

c) Boyu 12 metreden az olan tekneler:

2 milden görünür silyon feneri, 1 milden görünür borda feneri, 2 milden görünür pupa feneri, 2 milden görünür yedekleme feneri, 2 milden ve her yönden görünür beyaz,kırmızı,yeşil veya sarı fener

10

RESİM-12 Tekne üzerindeki fenerlerin görülme sektörleri

11

2. ESTETİK TASARIM: Teknik Tasarım kısmında, tasarımı yapılacak olan Roll Bar (Radar Arch)’ın ne gibi teknik kriterler çerçevesinde tasarlandığını anlatmıştık. Bu kısımda ise bu radar köprüsünün estetik yönden hangi parametrelerle tasarlandığını inceledik.

Öncelikle belirtmekte fayda var ki, Radar Köprüsü, yani radar mekanizmasının yerleştirildiği yapı, genelde tekne formu belirlenirken ortaya çıkar, yani tekne gövdesi ve üst yapısıyla eş zamanlı tasarlanır. Radar köprüsünün estetik yönden nasıl tasarlandığı da zaten bu noktalarda belirginlik kazanır. Radar Köprüsü tasarlanırken ;

2.1. Tekne Genel Formu’na Uygunluk (Tekne Formu-Radar Köprüsü İlişkisi)2.2. Gölge oluşturacağı bölge

gibi iki temel kriter baz alınır. Bunların dışında müşteri istekleri de formu oluşturmada etken olsa da tasarımı çok fazla değiştirmez. Sıraladığımız kriterleri biraz daha açacak olursak ;

2.1. TEKNE FORMU-RADAR KÖPRÜSÜ İLİŞKİSİ

Tekne formu’ndan kasıt, karina ve üst güverte’deki akıştır. Her tekne’nin kendine özgü tasarım çizgileri vardır. Bu tasarım çizgileri tekne tasarımcısının bildiği, ve uyum yakalamak, göze hoş görünüm, estetik gibi kaygılarla oluşturulan ve tekne formu’na hayat veren çizgilerdir. Bunlara örnek verecek olursak; tTekne’nin burun yapısı, kıç yapısı, üst yapı’daki pencerelerin şekilleri, kamara pencerelerinin şekilleri, yüzme platformu’nun formu hatta vardavela’ların formu gibi çeşitlendirilebilir. Bu çizgiler ilk başta görünmeyebilir, hatta dikkat edilmediği sürece fark edilmesi zor parametrelerdir, ancak tekneyi,tasarımı, bir bütün olarak incelemeye başladığınız zaman dikkatinizi çekmeyi başarırlar. İşte Radar Köprüsü’nün tasarımı da bu gibi parametrelere dayanır.

RESİM-13 Radar Köprüsü-Tekne Formu İlişkisine bir örnek

Resim-13’te farklı renklerle belirtilen çizgilere göre, tekne kıç formu üst yapı başlangıcında devam etmiş ve pencerenin üst kısımında da devam ederek son bulmuş olarak görünmekte, radar

12

köprüsünün formu ise flybridge (güneş güverte) ‘nin ön kısmıyla başlayan çizgiye benzetilmeye çalışılmıştır.

RESİM-14 Bir Motor Yat’ın Radar Köprüsü

RESİM-15 Bir Motor Yat’ın Radar Köprüsü’nün gövde ile uygunluğu

Resim-14 ve Resim-15’te gösterilen tasarımda Roll Bar’ın yapısına dikkatli bakıldığında ilk göze çarpan, tekne’nin kıç formu’nun sanki üst yapıda ve roll-bar ‘da devam etmesi istendiği ve bu yönde bir tasarım yapıldığı görülebilir. İncelenmeye devam edildiğinde bir başka parametrenin ise üst yapı’nın pencere kenarlarındaki çizgiler ile hem tekne kıç formu hem de radar köprüsü’nün formu dikeydeki ve yataydaki eksenler merkez alınarak simetriği alınmış çizgiler olduğu görülebilir.

13

RESİM-16 Kıça doğru yatık radar köprüsü

RESİM-17 Radar Köprüsü’nün form parametreleri

Bir başka radar köprüsü formu ise Resim-16 ve Resim-17’de gösterildiği gibidir. Görüldüğü üzere köprüsü’nün kırmızı ile gösterilen formu, üst yapı’daki pencere’nin altından güneşlenme yatağının bulunduğu ön kısıma kadar uzanan çizginin devamı gibi tasarlanmıştır, arka kısmı ise üst yapı’nın arkasına benzetilmiştir.

14

RESİM-18 Bir yat üzerindeki Radar Köprüsü-Karina uyumluluğu

RESİM-19 Bir Radar Köprü’sünü oluşturan form çizgileri

RESİÖ-18 ve RESİM-19’da görülen formda, dikkati çeken nokta, teknenin karinası üzerinde, işlevsel yönden bir getirisi olmayan (çene gibi) çizgilerdir. Bu çizgiler ile kesitte değişik formlar elde edilmiştir. Pruva’daki zincirliğin başından başlayıp su hattına kadar devam eden ana gövde üzerindeki kesit, kısmi olarak kıçtaki forma benzetilmenin yanı sıra üst yapı ve devamında radar köprüsüne ulaşan formu oluşturan çizgiyle de simetrik görünmektedir. Tekne’nin suyla temas halinde olduğu ve görünür olan yüzeyler üzerine , bazen işlevsel bazen de işlevsellikten çok estetik özellikler barındıran çizgiler koyularak, tamamlanmış formun tüm kısımlarının birbiri ile uyum içerisinde olması sağlanmaktadır.

15

RESİM-20 Radar Köprüsü-Karina Formu İlişkisi Örneği

RESİM-21 Radar Köprüsü-Karina Formu İlişkisi Örneği

16

2.2. RADAR KÖPRÜSÜ’NÜN GÖLGESİ

Birçok tasarımcı teknenin bütün bir form olduğunu ve radar köprüsü’nün bu bütünlüğü, her ne kadar uydurulmaya çalışılsa da, bozduğunu savunmaktadır. Radar Köprüsü hem bütünlüğü bozan bir eleman, hem de güneşlenme güvertesinin amacıyla çelişen bir eleman olarak görülebilir.

RESİM-22

RESİM-23

RESİM-22 Radar Köprüsü, Jakuzi ve oturma mekanının üzerine denk getirilerek, oluşan gölge avantaja dönüştürülmüş

17

RESİM-23 Radar Köprüsü aynı şekilde koltukların üzerine inşa edilmiş ve gölgelik olarak kullanılmaktadır

Radar Köprüsü’nün tasarımında bir faktör de, köprüsünün oluşturduğu gölgedir. Nitekim, güneşlenme güvertesi adı üstünde, güneşlenmek amacıyla kullanılan bir bölümdür ve bu alanda gölge olması çelişkili bir durum ortaya çıkarır. Bu gölge’yi bertaraf etmek mümkün olmadığına göre, tasarımcılar çeşitli çözümlerle bu durumu avantaja çevirmeye çalışmaktadırlar. Radar Köprüsü’nün, Güneş’in Dünya’ya en dik geldiği saatler arasında, gölgesinin düştüğü alan baz alınır. Güneşlenme güvertesine , güneşlenmek amacıyla çıkan insanlar da günün bu saatlerini tercih ettiklerinden olsa gerek, bu

saatlerde gölgenin geldiği alan ölü bölge olarak kabul edilir.

RESİM-24 Radar Köprüsü’nün gölgesi merdivenlere,buzdolabına ve masa-koltuk yerleşiminin üzerine düşmektedir. Bu durum da konfor tanımı içerisine dahil edilebilir.

18

RESİM-25 Bu resimde çok net görüldüğü üzere, köprünün gölgesi yemek masası ve oturma alanları üzerine düşmektedir. Köprü gölgelik vazifesi görmektedir.

Tasarım’da köprüsü’nün gemi kıçına doğru yatık olması, teknenin kıçında bulunması, sadece forma uygun olması açısından uygulanmaz. Güneş’in etkisini kesmemesi için, Radar Köprüsü’nü, güneşlenme güvertesinin sonuna, tekne kıçına doğru, inşaa edilebilir. Gölge’den kurtulmak için bu bir çözümdür.

Ancak kıç tarafa koyduğunuz köprüsü, kıça doğru yatık olursa ve tekne formuna uygun olmazsa, bu sefer formu başa doğru yatırmanız gerekecektir. Böyle olunca Köprüsü’nün gölgesi güverte üzerine düşecektir. Bu sıkıntıyı göz ardı etmek mümkün olmadığı için, gölge düşen alanı doğru kullanmakta fayda vardır. İşte bu yüzden, birçok tekne’de güneş güverte’de Radar Köprüsü’ne yakın yerlerde, oturma mekanları,masalar,merdivenler,sandalyeler ya da gösterge panelleri bulunur. “Madem gölge engellenemiyor, o halde işe yarasın !” mantığı devreye girer ve gölgelenme sorunu avantaja dönüştürülmüş olur.

19