Rachunek kosztów w szpitalu – podejście praktyczne

Violetta Cymbałavioletta.cymbala@pwr.wroc.pl

Wrocław, 10 czerwca 2013

2

Plan prezentacji

1. Rachunek kosztów w szpitalu – założenia2. System finansowo – księgowy3. Koszty pośrednie i bezpośrednie – trudności

w kwalifikacji i klucze podziałowe4. Najczęstsze problemy rozliczania kosztów5. Moduł kontrolingowo-zarządczy – wycena obiektów

kosztowych i kalkulacja planowanych kosztów obiektów – problemy i pułapki metodologiczne

3

Definicja szpitala

Szpital to przedsiębiorstwo podmiotu leczniczego, w którym podmiot ten wykonuje działalność leczniczą

w rodzaju świadczenia szpitalne. (Ustawa z dnia 15 kwietnia 2011 r. o działalności leczniczej, Dz.U. 2011 nr 112 poz. 654)

4

Rachunek kosztów - założeniaSystem rachunku kosztów w szpitalu:1. Informacje medyczne o pacjentach(zużycie leków i wyrobów medycznych, procedury, osobodni),

2. System finansowo-księgowy(koszt rzeczywisty ośrodków kosztu: zarządu, działalności podstawowej i pomocniczej),

3. Moduł kontrolingowo-zarządczy(koszt: leczenia pacjenta, procedury, hospitalizacji, osobodni, niewykorzystanego potencjału, gotowości i in.).

Źródło: G.K. Świderska (red. nauk.): Rachunek kosztów w Zakładzie Opieki Zdrowotnej. Podręcznik. Wyd. II, Szkoła Główna Handlowa w Warszawie – Oficyna Wydawnicza, Warszawa 2011.

5

System Finansowo-KsięgowySprawozdanie finansowe jednostki:1) Bilans2) Rachunek zysków i strat3) Zestawienie zmian w kapitale/funduszu własnym4) Rachunek przepływów pieniężnych5) Informacje dodatkowe

Źródło: Dz.U. 1994 nr 121 poz. 591. Ustawa z dnia 29 września 1994 r. o rachunkowości.

6

III poziom analityczny wg pozycji rodzajowychnp. 402n wynagrodzenia za dyżury

II poziom analityczny wg kategorii kosztównp. 5. Zasoby ludzkie

I poziom analityczny wg ośrodków kosztównp. Oddział Angiologiczny (XXXX)

Koszty działalności podstawowej (konta 500-509)np. Oddziały szpitalne (504)

Koszty działalności podstawowej cz. 1

7

Koszty działalności podstawowej cz. 2Kategorie kosztów prostych:1. Produkty lecznicze2. Wyroby medyczne i inne materiały zużywane jednorazowo3. Wyroby medyczne i inne materiały używane wielorazowo

niebędące środkami trwałymi4. Środki trwałe i wartości niematerialne i prawne5. Zasoby ludzkie6. Pomieszczenia 7. Usługi zewnętrzne nabywane na rzecz pacjenta8. Usługi z innych ośrodków kosztów działalności podstawowej

i pomocniczejŻródło: G.K. Świderska, W. Baran, M. Kwiatkowski: Wzorcowy plan kont dla Zakładów Opieki Zdrowotnej – ewidencja kosztów w systemie finansowo-księgowym, wyd. II, Szkoła Główna Handlowa w Warszawie – Oficyna Wydawnicza, Warszawa 2011

8

Koszty pośrednie

Koszty usług z innych ośrodków działalności podstawowej (poradnie, pracownie, blok operacyjny, anestezjologia)

Koszty usług z innych ośrodków działalności pomocniczej (apteka, sterylizacja, usługi techniczne)

Koszty zarządu (funkcje ogólnego zarządzania, kadrowe, finansowe, administracyjne)

9

Koszty pośrednie – klucze podziałowe cz.1Koszty usług z innej działalności podstawowej: Anestezjologia – wg rodzaju znieczulenia, przypisanej mu ilości punktów

i wartości punktu vs ilość i rodzaj znieczuleń, Tomograf i rezonans - wg ilości i rodzaju badań, RTG - wg ilości punktów vs wg ilości i rodzaju badań, Blok Operacyjny – wg czasu pracy bloku na rzecz oddziału.

10

Koszty pośrednie – klucze podziałowe cz.2Koszty komórek pomocniczych niemedycznych Sterylizacja – wg ilości i rodzajów pakietów, Apteka – wg wartości wydanych leków vs wg ilości wydanych opakowań, Usługi techniczne – wg wartości wydanych materiałów,

Koszty zarządu Proporcjonalnie do kosztów bezpośrednich ośrodka vs

Proporcjonalnie do wysokości kontraktu ośrodka.

11

Koszty bezpośrednie – klucze podziałowe cz.1Koszty usług z innych ośrodków działalności pomocniczej: Amortyzacja budynków - wg kosztów bezpośrednich oddziału Energia elektryczna - wg mocy zainstalowanej Sprzątanie - wg powierzchni sprzątanej, Woda i ścieki - oddziały szpitalne (80%)-wg ilości

łóżek, - administracja (10%)- wg liczby zatrudnionych,- poradnie (10%) - wg ilości pacjentów

CO - wg powierzchni grzewczej, Odpady komunalne - wg ilości worków lub kg Odpady medyczne - wg ilości worków lub kg, Spalanie odp. med. - wg ilości worków lub kg

12

Problemy rozliczania kosztów - przykłady

Koszty nadwykonań – koszty nie sprzedanych usług, Koszty gotowości – ostre dyżury, oddziały współpracujące

z SOR,

Koszty reoperacji i przekładanych operacji,

Zmienność kosztu jednostkowego zrealizowanych procedur w zależności od ich ilości - duża ilość zmniejsza koszt

jednostkowy i odwrotnie,

Brak zwymiarowanego kosztu utrzymania niewykorzystanego majątku – ustalić stałą cenę wewnętrzną procedury.

13

Problemy rozliczania kosztów-przykłady c.d.

Wpływ wymogów NFZ w zakresie ofertowania na wzrost kosztów niewykorzystanego majątku

Przekłamania w kalkulacjach wyceny procedur: Rozliczanie kosztów robocizny do czasu nominalnego, a nie efektywnego Nieuwzględnianie czasu przygotowawczo – zakończeniowego

realizowanych procedur oraz urządzeń, brak specjalistów ds. opracowania technologii procedur medycznych, uśrednianie kosztów procedur w danym ośrodku – np. TK z kontrastem

i bez, nieuwzględnianie w kalkulacji kosztów pracy urządzeń i sprzętu

zamortyzowanego.

14

Moduł kontrolingowo-zarządczyWpływ błędnie wydzielonych ośrodków działalności podstawowej na wycenę i kalkulację kosztów obiektów –przykłady:1. Osobodzień – oddział neonatologii i chirurgii ogólnej

2. Sala porodowa – oddział ginekologiczno - położniczy

15

Moduł kontrolingowo-zarządczyIle kosztują a ile powinny kosztować procedury? – uwagi praktyczne do wyceny1. Blok operacyjny

- wycena kosztu godziny pracy bloku,- wycena kosztu zabiegu operacyjnego.

2. Pracownia endoskopowa (procedury).3. Ośrodek Diagnostyki Obrazowej (procedury).4. Osobodzień.5. Koszty niewykorzystanego potencjału

vs koszty gotowości – przykłady i zadania.

16

Moduł kontrolingowo-zarządczyPacjent kosztochłonny:1. Pojęcie pacjenta kosztochłonnego.

2. Zasady wyliczania kosztów pacjentów kosztochłonnych (NFZ)3. Przedstawienie problemów i możliwych rozwiązań na

rzeczywistych przykładach (oddział zabiegowy): Koszty operacji (koszty osobowe, środki farmaceutyczne,

koszty pozamedyczne), Koszty środków farmaceutycznych (koszt standardowy leków

i materiałów + skumulowany koszt apteki jako koszt pozamedyczny),

Usługi obce (podatek vat).

17

Moduł kontrolingowo-zarządczyZasoby ludzkie:

1. Zasoby elastyczne i zasoby zaangażowane.2. Praktyczna vs teoretyczna dostępność zasobów.3. Ustalanie minimalnych norm zatrudnienia w oparciu

o kategoryzację pacjentów na przykładzie personelu pielęgniarskiego (przykład oddziału angiologicznego i chirurgicznego - wyliczenia).

18

Dziękuję za uwagęvioletta.cymbala@pwr.wroc.pl