Embed Size (px)
DESCRIPTION
Publieksjaarverslag 2013 van Zorgbelang Noord-Holland.
Citation preview
Perspectief Jaarverslag 2013
Inhoudsopgave
De regio in! 5 Zorgbelang Noord-Holland: 6 vanuit ervaringen naar verbeteringen
Regionale netwerken 8
Regionale netwerken van zorgvragers 9 Cliëntenplatform Jeugdzorg 10
Vanuit ervaringen naar verbetering van beleid 12
Denk mee met de inwoners van Andijk 13 Convenant Gooi en Vechtstreek 14
Vanuit ervaringen naar verbetering van kwaliteit 16
Samen sterker in zorg 17 Onderzoek: wat vinden cliënten van het Wmo-loket? 18 Onderzoek somatische zorg in GGZ 19
Deskundigheidsbevordering 20
Aandacht voor iedereen 21 Symposium zorgboerderij Landzijde 22
3
De regio in!
Deze zin typeert in het kort de verandering die Zorgbelang Noord-Holland in 2013 heeft doorgemaakt.
De zorg verandert en daarmee ook de belangenbehartiging:
• De regie van de zorg (AWBZ, Wmo, Jeugdzorg, Participatiewet) verplaatst zich steeds meer naar gemeenten en naar regionale samenwerkings-verbanden van gemeenten.
• De publieke middelen worden schaarser en de burgers willen meer maatwerk.
• Zorg en welzijn komen bij elkaar en ‘eigen kracht’ en ‘eigen verantwoordelijkheid’ zijn belangrijke uitgangspunten van het beleid geworden.
• Veel zorgvragers zijn beter geïnformeerd via internet en stellen zich mondiger op.
• Zorgverzekeraars kopen steeds selectiever zorg in en concurreren voornamelijk op prijs.
• Zorgaanbieders komen steeds vaker in financiële problemen. Dit heeft consequenties voor de werknemers, maar vaak ook voor de zorgvragers.
• Op het gebied van eigen kracht en financiën wordt steeds meer verwacht van de individuele zorgvrager en zijn netwerk.
Deze veranderingen brengen veel onzekerheden met zich mee voor zorgvragers, maar ze bieden ook kansen. Gezien de grote veranderingen in de zorg, is nu en in de toekomst de collectieve belangenbehartiging van zorgvragers van groot belang, zeker voor de meest kwetsbaren. Om hun belangen nog beter te kunnen behartigen, zijn we in regioteams gaan werken, vanuit de filosofie dat “duurzame oplossingen alleen worden bereikt met de mensen om wie het gaat”. Daarom is participatie in onze visie een belangrijk middel in de collectieve belangenbehartiging.
Onze dienstverlening aan zorgvragers via onze afdeling Informatie & Klachtenopvang hebben we helaas per 1 december 2013 moeten beëindigen. Deze taak wordt niet meer gefinancierd door de provincie en alternatieve financieringsbronnen hebben we niet kunnen vinden. Zowel voor de gebruikers van deze afdeling als voor ons is dit een grote aderlating. Er is hiermee voor ons een belangrijke signaleringsbron vervallen. De betrokken medewerkers hebben we tot onze grote spijt niet kunnen herplaatsen binnen onze organisatie.
Ook dit jaar gaven de achterban, medewerkers en het bestuur weer blijk van bevlogenheid en betrokkenheid. De voortvarendheid waarmee de nieuwe koers is verlegd naar de regio’s en de resultaten die daar nu al zijn behaald, spreken boekdelen. Ik heb hier grote waardering voor.
Ik wens u veel leesplezier.
Jacques LoomansDirecteur Zorgbelang Noord-Holland
4 5
Zorgbelang Noord-Holland: vanuit ervaringen naar verbeteringen
Zorgbelang Noord-Holland is dé belangenbehartiger van zorgvragers in de provincie.
Wij werken aan kwaliteitsverbetering van de zorg vanuit het perspectief van de zorgvrager. Zorgvragers weten immers het beste wat zij nodig hebben. Hun ervaringen moeten worden gebruikt om de zorg te verbeteren. Dat is waar Zorgbelang Noord-Holland zich, samen met zorgvragers, sterk voor maakt. We brengen de ervaringskennis van zorgvragers onder de aandacht van overheden, zorgaanbieders en zorgverzekeraars, zodat deze worden gebruikt in de beleidsvorming en in de praktijk. Zo behartigen we de belangen van zorgvragers, versterken we hun positie en verbeteren we de kwaliteit van de zorg in de provincie.Zorgbelang Noord-Holland kan de belangen van zorgvragers het beste behartigen als we dichtbij hen staan en als we de regio goed kennen. Daarom werken we met regioteams die actief zijn in acht Noord-Hollandse regio’s.
De activiteiten en projecten die wij uitvoeren zijn gericht op:
• Belangenbehartiging via regionale netwerken.• Ervaringen en wensen van zorgvragers gebruiken voor de
verbetering van beleid en kwaliteit.• Participatie stimuleren.• Kennis en deskundigheid van de achterban bevorderen.
Over elk thema vindt u in dit jaarverslag een aantal voorbeelden van projecten die Zorgbelang Noord-Holland uitvoerde in 2013.
1
3
2
4 7
5
68
1. Kop van Noord-Holland
2. Noord-Kennemerland
3. West-Friesland
4. IJmond
5. Zuid-Kennemerland
6. Amstelland en de Meerlanden
7. Zaanstreek/Waterland
8. Gooi & Vechtstreek
6 7
9
Regionale netwerken
Er zijn in de provincie veel verschillende organisaties die opkomen voor de belangen van (groepen) zorgvragers, zoals patiëntenverenigingen, Wmo- en cliëntenraden en andere belangenbehartigers. Zorgbelang Noord-Holland werkt intensief samen met deze organisaties en stimuleert en faciliteert dat deze organisaties samenwerken met elkaar. Zo’n zeventig belangenorganisaties zijn inmiddels lid van Zorgbelang Noord-Holland.
Regionale netwerken, een greep uit onze activiteiten in 2013
• In de acht regio’s zijn netwerken opgezet van zorgvragers.
• We organiseerden voor elk netwerk in elke regio
een bijeenkomst. De netwerkleden kunnen elkaar
ook digitaal ontmoeten op onze community die in
2014 online is gegaan. We ontwikkelden dit digitale
netwerk op verzoek van de zorgvragers.
• Het Cliëntenplatform Jeugdzorg Noord-Holland
ging in gesprek met gemeenten in vijf regio’s.
• In alle acht regio’s organiseerden we goedbezochte
netwerkbijeenkomsten over thema’s die
zijn gekozen door onze achterban.
• We organiseerden netwerkbijeenkomsten voor
belangenbehartigers mantelzorg en Wmo-raadsleden.
• Op verzoek van Wmo-raden hebben we het Wmo-
voorzittersoverleg in Noord-Kennemerland opnieuw opgestart.
Regionale netwerken van zorgvragers
Om de belangen van zorgvragers nóg beter te kunnen behartigen, heeft Zorgbelang Noord-Holland in alle acht regio’s netwerken opgezet van zorgvragersorganisaties. Het is belangrijk dat zij elkaar weten te vinden en goed zijn geïnformeerd en toegerust.
“Zorgaanbieders en zorgvragers zijn met dezelfde
veranderingen bezig. Het regionale netwerk helpt
ons om verbinding te leggen tussen zorgvragers en
zorgaanbieders, zodat het zorgvragersperspectief
zoveel mogelijk wordt ingebed in het beleid.”
Suzanne Klein Schiphorst,
adviseur van Team Oost
De regionale netwerken hebben de volgende functies:
• Signaleren: knelpunten, behoeften en wensen van zorgvragers in kaart brengen.
• Belangen behartigen: de belangen van zorgvragers voor het voetlicht brengen van de gemeenten en zorgaanbieders, zodat deze gebruikmaken van de kennis en ervaring van het netwerk.
• Verbinden en krachten bundelen: de verbinding tussen zorgvragers versterken.
• De participatie van zorgvragers bevorderen.
Voordat de netwerken van start gingen, heeft Zorgbelang Noord-Holland in elke regio een enquête afgenomen. Wat verwacht de achterban van het netwerk? Welke thema’s vindt men belangrijk? En hoe kan de communicatie het beste worden georganiseerd?
Op basis van deze inventarisatie is gekozen voor de thema’s:
• Sociale wijkteams.• Wmo-oplossingen.• Vrijwilligers/mantelzorg.• Verbrede participatie.
We hebben voor alle regio’s een digitaal sociaal netwerk ingericht: www.communityzorgbelang.nl. Hier kunnen belangenbehartigers, beleidsmakers en aanbieders in de zorg digitaal met elkaar in contact komen, informatie vinden en plaatsen, kennis en ervaringen delen en vragen stellen.
“Het initiatief van Zorgbelang Noord-Holland om een
digitale ‘community’ op te zetten past geheel in het
tijdsbeeld. Te midden van allerlei ontwikkelingen
op zorggebied willen mensen informatie, zoeken
ze naar zekerheid en zitten ze met vragen. Maar
ook willen ze hun ervaringen en inzichten delen.
Het digitale tijdperk, waarin sociale media sterk in
ontwikkeling zijn, biedt een ideale kans om tegemoet
te komen aan die behoeften van zorggebruikers en
belangenbehartigers. Zorgbelang Noord-Holland
heeft dat goed gezien. Ik hoop van harte dat velen dit
initiatief oppakken.”
Rob Vroom,
voorzitter Cliëntenraad Tergooi, lid Wmo-raad Laren
8
Ambtenaren ontmoeten jongeren
Zorgbelang Noord-Holland ondersteunde in 2013
vrijwel alle regio's bij het vormgeven van de participatie
van ouders, pleegouders en jongeren op het terrein
van de jeugdzorg. Hiervoor heeft de provincie Noord-
Holland een extra subsidie beschikbaar gesteld.
De meeste gemeenten hadden nog (vrijwel) geen contacten
met mensen die ervaring hebben met jeugdzorg. Gelukkig
kon Zorgbelang Noord-Holland zijn eigen netwerk
en het netwerk van het Cliëntenplatform Jeugdzorg
Noord-Holland aanspreken. Zorgbelang Noord-Holland
ondersteunde de gemeenten bij het uitnodigen van de
deelnemers en bij de samenstelling van het programma.
Op de bijeenkomsten stelden ambtenaren en wethouders vragen
aan ouders en jongeren. Zo kregen ze inzicht in de manier waarop
mensen de jeugdzorg ervaren. Zij waren onder de indruk van de
ervaringen die zij te horen kregen en gaven aan dat deze verhalen
een bron van inspiratie zijn om de jeugdzorg te verbeteren. De
ouders, pleegouders en jongeren vonden het prettig dat zij hun
verhaal konden vertellen. Het contact met gemeenten is voor
hen belangrijk, omdat ze er vertrouwen in moeten krijgen dat
gemeenten zich echt gaan inzetten voor een goede jeugdzorg.
Wilt u meer informatie over het platform of wilt u deelnemen?
Neem contact op met Annemiek Nieuwstraten 023-530 00 00 [email protected]
Kop van Noord-Holland
Op basis van de enquête verzorgde Zorgbelang Noord-Holland
in de Kop van Noord-Holland tijdens de regiobijeenkomst de
workshop ‘Beleid beïnvloeden bij de transitie AWBZ – Wmo’.
Hierin kwam onder andere aan bod welke concrete stappen
er komen kijken bij het beïnvloeden van het beleid en hoe
hierin in de regio samengewerkt kan worden. We kregen veel
positieve reacties op de bijeenkomst en de workshop.
Wensen achterban samenwerken
Tijdens de bijeenkomsten werd duidelijk dat er behoefte is aan
‘face-to-face’ bijeenkomsten, maar ook aan een digitaal netwerk/
platform om elkaar te bereiken en aan een regionale sociale
kaart/adressenbestand. Ook kwam naar voren dat mensen willen
weten op welke punten zij kunnen samenwerken en hoe dit moet
gebeuren. Dat er veranderingen aankomen waar iedereen mee
te maken krijgt is duidelijk, maar wat zijn de overeenkomende
zorgen, knelpunten en oplossingen? En op welke manier kunnen
verschillende organisaties hierin samen één vuist maken en één
stem laten horen? Nu is er veel versnippering; dit verzwakt onze
positie ten opzichte van de overheid. Samen staan we sterker.
Uit het verslag van de eerste netwerkbijeenkomst
in de regio Kop van Noord-Holland
Wilt u meer informatie of wilt u deelnemen aan het netwerk in uw regio?
Neem contact op met de regioteams van Zorgbelang Noord-Holland 023 – 530 00 00 [email protected]
Cliëntenplatform Jeugdzorg
De kwaliteit van de jeugdzorg verbetert wanneer cliënten hun stem laten horen. Zij weten wat zij willen en wat ze nodig hebben. Daarom nam Zorgbelang Noord-Holland het initiatief voor de oprichting van het Cliëntenplatform Jeugdzorg Noord-Holland. Het platform bestaat uit vertegenwoordigers van cliëntenorganisaties uit de jeugdzorg en is gesprekspartner van de provincie, gemeenten, zorgverzekeraars en zorgaanbieders.
De deelnemers wisselen ervaringen uit, bevorderen participatie en medezeggenschap in de jeugdzorg, behartigen de belangen van jeugdzorggebruikers, inventariseren knelpunten en zoeken hiervoor oplossingen.
“Wij zijn door de provincie gevraagd om aanvullingen
te geven op het provinciaal uitvoeringsplan voor de
jeugdzorg in 2014. Dat is een verheugend feit en een
aantal van onze aanvullingen is overgenomen. We
hopen dat de gemeenten onze kennis en ervaringen net
zo zullen benutten.”
Bert Schuuring,
Cliëntenplatform Jeugdzorg Noord-Holland
10 11
12 13
Vanuit ervaringen naar verbetering van beleid
Het is essentieel dat gemeenten, zorgaanbieders en zorgverzekeraars in hun beleid en hun aanbod rekening houden met de ervaringen en wensen van zorgvragers. Zorgbelang Noord-Holland fungeert hierin als schakel: wij inventariseren de ervaringskennis en wensen van zorgvragers en brengen deze onder de aandacht van beleidsontwikkelaars en zorgaanbieders. Wij bevorderen dat de mensen om wie het gaat zelf mee kunnen praten.
Ervaringen gebruiken voor beleidsverbetering,
een greep uit onze activiteiten in 2013
• Hoe kan de gemeente de eerstelijns zorg aan kwetsbare
ouderen en chronisch zieken in Andijk volgens bewoners
bevorderen? Samen met bewoners zocht Zorgbelang
Noord-Holland antwoord op deze vraag.
• We sloten een convenant in Gooi en Vechtstreek met de
regio en veel andere partijen. Het convenant heeft de titel
“inwoners sturen zelf op gezondheid, welzijn en participatie".
• In Zaanstreek/Waterland begeleidden en schoolden
we ervaringsdeskundigen die worden ingezet bij
de gemeente en bij de sociale wijkteams.
• Zorgbelang Noord-Holland is structurele gesprekspartner
in overleggen met VGZ, Zorg en Zekerheid en Achmea.
• Bij zowel de koepel van zorgboerderijen Landzijde
als bij Heliomare leidden we ambassadeurs op die
op basis van wensen en ervaringen van cliënten
gemeenten input geven voor de transitie AWBZ.
• We organiseerden met verschillende gemeenten, waaronder
Haarlem en Haarlemmermeer, bijeenkomsten waar zorgvragers hun
wensen ten aanzien van de transitie AWBZ inbrachten. In andere
gemeenten leverden we een bijdrage aan zulke bijeenkomsten.
Denk mee met de inwoners van Andijk
Hoe kan de gemeente zorg en welzijn aan kwetsbare ouderen en chronisch zieken in Andijk vanuit het bewonersperspectief bevorderen? Die vraag stond centraal in een project dat Zorgbelang Noord-Holland uitvoerde samen met inwoners van Andijk. Wij inventariseerden de ervaringen en wensen van deze groepen: wat hebben zij nodig op het gebied van wonen, welzijn en zorg, zodat zij ook in de toekomst prettig in Andijk kunnen blijven wonen? Een klankbordgroep, bestaande uit vertegenwoordigers van patiënten- en belangenorganisaties, heeft kritisch meegedacht, meegelezen en advies gegeven.
“Omdat ik zelf niet in Andijk woon, is het heel erg
belangrijk om bij zo’n project mensen te betrekken
die dagelijks rondlopen in Andijk en die actief bij hun
dorp zijn betrokken. Hun adviezen en mening zijn van
grote waarde gebleken voor het welslagen van het
onderzoek.”
Nicola Offergelt,
projectleider
Er is een wijkscan gemaakt, er zijn panelgesprekken georganiseerd en er zijn interviews afgenomen bij ouderen en chronisch zieken. Het onderzoek heeft een praktische notitie opgeleverd, waarin vanuit het perspectief van bewoners vier toekomstscenario’s zijn beschreven.
De bevindingen zijn gepresenteerd en bediscussieerd tijdens een bijeenkomst in Andijk waar ruim 30 vertegenwoordigers van bewonersorganisaties, zorg- en welzijnsinstellingen aanwezig waren. Ook de gemeente en het zorgkantoor VGZ waren vertegenwoordigd. De gemeente en het wijkteam gaan de input van de bewoners gebruiken in de planvorming en de beleidsontwikkeling.
Uit het rapport Toekomstscenario Andijk
“Zorgbelang Noord-Holland is in een vroeg stadium betrokken bij
deze ontwikkelingen, zodat al tijdens het onderzoek uitkomsten en
ervaringen van bewoners zijn meegenomen in de diverse projecten
en gedeeld zijn met betrokken organisaties. Dit heeft nu vaak al
geleid tot andere inzichten en het besef dat de input (wensen,
behoeften, ervaringen) van de mensen waar het om gaat essentieel
is bij het vormgeven van (nieuw) beleid. Op deze manier wordt
draagvlak verkregen en wordt ervoor gezorgd dat makkelijker
gestart kan worden met de implementatie van het beleid.”
Wilt u dat Zorgbelang in uw gemeente de ervaringen en wensen van zorgvragers inventariseert?
Neem contact op met een van onze adviseurs 023 – 530 00 00 [email protected]
In het convenant ‘Inwoners sturen zelf op gezondheid, welzijn en participatie’ hebben de betrokken partijen afspraken gemaakt over drie projecten:
• Proeftuin Gemeentelijke consulenten en indicatiestellers
van het CIZ voeren tussen 1 januari en 1 april 2014 ‘keukentafelgesprekken’ met inwoners die AWBZ-begeleiding aanvragen. Het doel hiervan is tweeledig: de consulenten raken bekend met de nieuwe doelgroepen die zich in 2015 zullen aandienen en de zorgvragers maken kennis met de nieuwe, vraaggestuurde werkwijze die men in Gooi en Vechtstreek voorstaat.
• Digitaal leefplein Een online platform waar zorgvragers informatie vinden
die hun positie en eigen regie versterkt. Zij kunnen op een beveiligde website een ‘leefplan’ opstellen, waarin relevante informatie van verschillende dienstverleners overzichtelijk op één plek is samengebracht.
• Werkkamer In de Werkkamer ontwikkelen en verbeteren de
betrokken partijen de persoonsvolgende bekostiging. Bij persoonsvolgende bekostiging volgt het geld de klant. De zorgvrager kiest zelf de gewenste ondersteuning en dienstverlener en de dienstverlener wordt bekostigd op basis van de werkelijk geleverde diensten.
Wilt u dat Zorgbelang Noord-Holland uw gemeente adviseert over het betrekken van zorgvragers bij het beleid?
Neem contact op met een adviseur van een van de regioteams 023 – 530 00 00 [email protected]
1 De convenantpartners zijn: de Sociale Verzekeringsbank (SVB), Per Saldo, LOC,
Branchevereniging Actiz en Stichting Centrum Indicatiestelling Zorg (CIZ),
regio Gooi & Vechtstreek en Zorgbelang Noord-Holland.
Convenant Gooi en Vechtstreek
Zorgbelang Noord-Holland is een van de partijen1 die met de Regio Gooi en Vechtstreek een samenwerkingsconvenant sloot. Inzet van het convenant is dat de zorgvrager zelf aan het roer staat (de regie heeft) als het gaat om zijn gezondheid, welzijn en participatie. Op deze manier gaan de regiogemeenten aan de slag met de hervormingen van de langdurige zorg die de komende tijd worden doorgevoerd.
“Zorgbelang Noord-Holland heeft positief bijgedragen
aan de uitwerking van een aantal projecten in
de Gooi en Vechtstreek. Zo ook aan het digitaal
leefplein, een IT platform dat inwoners, aanbieders en
gemeenten/de regio aan elkaar verbindt. Zorgbelang
Noord-Holland bracht een ‘bak’ inhoudelijke kennis
mee, werkte constructief samen met de andere
cliëntenvertegenwoordigers en stelde echt het belang
van de inwoners centraal. De kwaliteit van onze
uitwerkingen en voorstellen heeft hierdoor zeker aan
kracht gewonnen. Het was een samenwerking zoals
een samenwerking hoort te zijn: het doel altijd voorop,
positief kritisch, maar vooral ook hartstikke leuk!”
Saloua Chaara,
beleidsadviseur sociaal domein, projectleider Digitaal
Leefplein Regio Gooi en Vechtstreek
14 15
Vanuit ervaringen naar verbetering van kwaliteit
Zorgvragers weten uit ervaring in welke opzichten de zorg kan of moet verbeteren. Daarom zet Zorgbelang Noord-Holland de ervaringen van zorgvragers in om de kwaliteitsverbetering van de zorg te bewerkstelligen. Het is daarbij belangrijk dat zorgvragers een sterke positie hebben, dat zij zelf de regie hebben en dat zij meepraten over veranderingen in de zorg.
Ervaringen gebruiken voor kwaliteitsverbetering,
een greep uit onze activiteiten in 2013
• In de regio Alkmaar voerden wij, samen met een aantal
partners, het project ‘Samen sterker in zorg’ uit.
• We deden in Huizen en Purmerend onderzoek
naar het functioneren van het Wmo-loket.
• We voerden samen met ervaringsdeskundigen een
onderzoek uit naar somatische zorg in de GGZ. Dit leverde
concrete aanbevelingen op om deze zorg te verbeteren.
Zowel zorgverzekeraar Achmea als zorgaanbieders
gaan met deze aanbevelingen aan de slag.
• Zorgbelang Noord-Holland ondersteunde vrijwilligers van het
Longfonds en professionals bij de oprichting van het goedlopende
Longpunt Waterland. Hier ontmoeten patiënten, hun familieleden
en hun zorgverleners elkaar. Door ervaringen en informatie uit
te wisselen, verbetert de kwaliteit van leven van longpatiënten.
• Door scholing zorgde Zorgbelang Noord-Holland ervoor dat
zelfmanagement in de regio Zaanstreek/Waterland op de kaart
staat. Dankzij onze betrokkenheid maakt het patiëntenperspectief
nu deel uit van de ketenzorg voor COPD-patiënten.
• We rondden een onderzoek af naar zelfmanagement
van diabetespatiënten. Zorgverzekeraar Zorg en
Zekerheid zet zich ervoor in dat de aanbevelingen
door huisartsen worden overgenomen.
Samen sterker in zorg
In de regio Noord-Kennemerland is Zorgbelang Noord-Holland partner in het project ‘Samen sterker in Zorg’.2 In dit project worden zorg- en preventieprogramma’s ontwikkeld die leiden tot betere zorg en gezondheid, een hogere patiënttevredenheid en minder zorgkosten. Streven is dat, waar mogelijk, tweedelijnszorg in het ziekenhuis wordt vervangen door eerstelijnszorg in de buurt van de patiënt en dat het zelfmanagement van patiënten wordt versterkt.
“Met zorgaanbieders en verzekeraar VGZ zijn we bezig
te komen tot duurzame herinrichting van de zorg in
onze regio. Een grote transitie waar de stem van de
patiënt absoluut niet in mag ontbreken.
Daarom is het van groot belang dat Zorgbelang Noord-
Holland aan tafel zit en meedenkt!”
Mr. F. Hoefnagel,
extern relatie manager MCA Gemini Groep
Zorgbelang Noord-Holland formeerde een klantenadviesraad die meedenkt over de plannen van de projectgroep en die eigen ervaringen inbrengt. In deze klantenadviesraad zitten ervaringsdeskundigen uit verschillende patiëntenverenigingen en cliëntenraden. Zo hebben de mensen waar het om gaat een maximale inbreng.
Een aantal adviezen van de klantenadviesraad
Zorgprogramma medicatie
Laat de patiënt kiezen of hij medicatie zelf wil injecteren.
Wil de patiënt dat niet, laat hem dan kiezen waar en
door wie de geneesmiddelen worden toegediend.
Zorgprogramma chronische zorg
Zorg ervoor dat hulpverleners bij de zorg aan diabeten
volgens de richtlijnen werken. Dit gebeurt onvoldoende; zet
hier interventies op in. Geef prioriteit aan het organiseren
van een goed voetpad (inclusief tweede lijn). Besteed meer
aandacht aan inhalatietechnieken bij COPD-patiënten.
Zorgprogramma GGZ
Besteed meer aandacht aan de mantelzorgers en aan de
kwaliteit van eHealth. Geef maatschappelijke
werk, schuldhulpverlening en welzijn een plek
binnen de GGZ-interventiestructuur.
2 De andere partners zijn: Huisartsenorganisatie Noord-Kennemerland (HONK), het MCA ziekenhuis,
Starlet Diagnostisch Centrum, GGZ Noord Holland Noord en verzekeraar Coöperatie VGZ.
16 17
18 19
Onderzoek: wat vinden cliënten van het Wmo-loket?
De gemeenten Huizen en Purmerend schakelden Zorgbelang Noord-Holland in om onderzoek te doen naar het functioneren van hun Wmo-loket. Wat zijn de ervaringen van cliënten? Zijn zij tevreden? Wat ging goed en wat kan beter? Welk effect heeft de ondersteuning op het leven van de cliënt en op de mantelzorgers? Ook de gekantelde aanpak die veel gemeenten hebben ingevoerd werd onder de loep genomen: wat vinden cliënten ervan dat de gemeente eerst kijkt naar hun eigen kracht en naar de mantelzorgmogelijkheden? En hoe ervaren zorgvragers het ‘keukentafelgesprek’?
“Om te kunnen monitoren of de klant daadwerkelijk
geholpen is met de invoering van vraagsturing binnen de
Wmo, heeft het Gewest Gooi een eigen Wmo-monitor laten
ontwikkelen. (…) De gemeente Huizen is als onderdeel
van deze nieuwe Wmo-monitor gestart met een evaluatie
vanuit het perspectief van de gebruiker. Zij heeft hiervoor
zorgvragersorganisatie Zorgbelang Noord-Holland benaderd
om een instrument te ontwikkelen en het onderzoek uit te
voeren. Bij alle werkzaamheden staat het perspectief van
de gebruiker van de Wmo - de zorgvrager - centraal.”
Uit: Vraagsturing in de praktijk. Het proces van “De Kanteling”
in Huizen, 2013, uitgegeven door de gemeente Huizen
Het gaat om een kwalitatief onderzoek op maat. De looptijd en de uitvoering zijn afhankelijk van de situatie en van de behoeften van de betreffende gemeente. Nadat de cliënt een vragenlijst heeft ingevuld, voert de onderzoeker een persoonlijk gesprek met de cliënt, waarin wordt doorgevraagd op de antwoorden: waarom waardeert u dit aspect met een 8?
De gemeenten gebruiken de uitkomsten van het onderzoek om de dienstverlening van het Wmo-loket te verbeteren.
Wilt u een onderzoek laten uitvoeren naar het Wmo-loket in uw gemeente?
Neem contact op met Karin Eeland 023 – 530 00 00 [email protected]
Onderzoek somatische zorg in GGZ
Cliënten in de GGZ hebben vergeleken met andere mensen relatief veel gezondheidsproblemen. Wat kunnen GGZ-instellingen daaraan doen? Die vraag stond centraal in een onderzoek dat onder begeleiding van Zorgbelang Noord-Holland en Cliëntenbelang Amsterdam is uitgevoerd door een Regionaal Expert Team van ervaringsdeskundigen (RET). Dit onderzoek is mede mogelijk gemaakt door een subsidie van de Stichting Achmea Gezondheidszorg (SAG).
“Het zou goed zijn als de sportschool van de instelling
gewoon altijd open is als je ambulant bent. Dat je na
of voor je afspraak voor je behandeling daar gewoon
naartoe kan. Dat ze dat soort dingen makkelijker
voor je maken. Dat ze het op locatie aanbieden.
Laagdrempeligheid lijkt me geweldig.”
Een geïnterviewde cliënt
Het RET bestond uit leden van regionale GGZ-cliëntenraden en familie- en cliëntenorganisaties. Zij onderzochten de problematiek vanuit het perspectief van de cliënt: hoe moet somatische zorg in de GGZ er vanuit het perspectief van cliënten uit zien?
In vijf GGZ-instellingen in Noord-Holland/Amsterdam zijn interviews afgenomen met professionals en er zijn spiegelgesprekken gevoerd met cliënten. In een spiegelgesprek zijn cliënten aan het woord, zorgverleners zijn de toehoorders en is er een onafhankelijke gespreksleider. De RET-leden zijn hierin vooraf getraind.
De bevindingen zijn vastgelegd in het rapport ‘Somatische zorg in de GGZ’. In een factsheet zijn de voornaamste aanbevelingen samengevat, die gaan onder meer over de somatische screening, leefstijlbegeleiding, voorlichting, het behandelplan, voorzieningen en scholing. De aanbevelingen zijn landelijk toe te passen en zijn dus niet specifiek gericht op de instellingen waar het onderzoek is uitgevoerd.
Een greep uit de aanbevelingen
Bevorder in de bejegening van cliënten een actieve,
onderzoekende houding van hulpverleners ten aanzien van
de somatiek van cliënten. Naar onze mening worden nog te
vaak signalen van cliënten over hun somatische klachten
onvoldoende serieus genomen. Daarbij worden lichamelijke
klachten niet onderkend of ‘afgedaan’ als zijnde psychisch.
Bied een leefstijlbegeleiding vanuit een herstelgerichte
aanpak. Doelgericht voor een brede doelgroep. Maak
dit onderdeel van het behandel- en toekomstplan. Uit
de praktijk blijkt dat ervaringsdeskundigen hierbij een
belangrijke rol kunnen vervullen. Bevorder participatie
van cliënten bij plannen rond leefstijlbegeleiding.
Uit de factsheet ‘Somatische zorg in de GGZ’
Het rapport ‘Somatische zorg in de GGZ’ kunt u downloaden van www.zorgbelang-noordholland.nl. De factsheet kunt u bij ons opvragen; deze wordt gratis toegezonden.
Deskundigheids-bevordering
Naast ervaringen van zorgvragers, is kennis een belangrijke bouwsteen voor kwaliteitsverbetering van de zorg. Zorgbelang Noord-Holland vergaart, ontwikkelt en verspreidt kennis door onderzoek uit te voeren, trainingen en workshops te geven en informatieve bijeenkomsten te organiseren voor zorgvragers, maar ook voor gemeenten en zorgaanbieders. Om goed te participeren en gemeenten en zorgaanbieders van goede adviezen te voorzien hebben adviesorganen behoefte aan kennis en aan methodieken. Zorgbelang Noord-Holland biedt in het programma 'Aandacht voor iedereen' procesbegeleiding voor Wmo-raden.
Deskundigheidsbevordering, een greep uit onze activiteiten in 2013
• Wij participeren in het landelijke programma
‘Aandacht voor iedereen’ en bieden van daaruit
voorlichting, advisering en procesbegeleiding.
• We organiseerden samen met Landzijde een
symposium over het belang van groen en het
belang van ‘echt werk’ als dagbesteding.
• We schreven praktisch bruikbare notities met standpunten
of checklisten voor cliëntenorganisaties en Wmo-raden,
bijvoorbeeld over regelingen voor financiële ondersteuning
bij ziekte en over modellen voor lokale participatie.
• We gaven een training ‘Krachtig debatteren’.
• We gaven een presentatie over domotica
en de digitale gezondheidswereld.
• We informeerden diverse gemeenten over burgerparticipatie,
over zorgvragersparticpatie bij sociale wijkteams en
over het belang van ervaringsdeskundigheid.
Aandacht voor iedereen
Zorgbelang Noord-Holland werkt intensief mee aan het landelijke programma ‘Aandacht voor iedereen’ (2012-2015), waarin negen landelijke patiënten-, gehandicapten- en ouderenorganisaties en de koepel Wmo-raden samenwerken. Wij zetten ons ervoor in dat de kennis en ervaringen van belangen- en cliëntenorganisaties optimaal worden benut bij de vormgeving van de Wmo. Daarnaast brengt een cliëntenmonitor in kaart welke gevolgen de transitie heeft voor cliënten en mantelzorgers (www.aandachtvooriedereen.nl).
“Zorgbelang Noord-Holland heeft ons in 2013 geweldig
ondersteund bij het organiseren van bijeenkomsten
met cliëntenraden en voorzitters van Wmo-raden.
Beide groepen waren heel tevreden met de leiding door
Zorgbelang Noord-Holland bij die bijeenkomsten en over
de follow up ervan.”
George Hille,
voorzitter Wmo-raad Haarlemmermeer
In Noord-Holland ondersteunt Zorgbelang Noord-Holland de verschillende partijen daarbij, onder meer door netwerkbijeenkomsten, advisering, informatiebijeenkomsten, workshops en trainingen. We geven de betreffende organisaties ondersteuning op maat. In een intakegesprek worden afspraken gemaakt over het gewenste begeleidingstraject.
Daarnaast werken we aan bewustwording. We overtuigen gemeenten van de meerwaarde van de betrokkenheid van belangenbehartigers, ervaringsdeskundigen en Wmo-raden. En we stimuleren de achterban om in beweging te komen en zijn stem te laten horen voordat de plannen zijn ‘dichtgetimmerd’.
Een greep uit onze ‘Aandacht voor iedereen'-activiteiten
• Strategieworkshops voor Wmo-raden.
• Ondersteuning Wmo-raden bij de werving
en selectie van Wmo-raadsleden.
• Presentaties en workshops voor cliëntenraden van
instellingen voor mensen met een verstandelijke
beperking over de (gevolgen van de) Wmo.
• Cliëntenraden ondersteunen bij het opzetten van
een netwerk met de gemeente en Wmo-raad.
• Informatieve presentaties geven voor belangenbehartigers.
• Werkbezoeken aan instellingen organiseren voor gemeenten.
• Informatieve presentaties geven aan zorgaanbieders.
Wilt u ondersteuning bij de belangenbehartiging in het kader van de Wmo?
Neem contact op met Suzanne Klein Schiphorst 023 – 530 00 00 [email protected]
20 21
22
Symposium zorgboerderij Landzijde
Voor veel cliënten is de zorgboerderij de weg naar zelfredzaamheid en participatie. Dat was één van de conclusies van het symposium dat Zorgbelang Noord-Holland samen met Landzijde organiseerde ter gelegenheid van het tienjarig bestaan van deze organisatie voor zorgboerderijen.
“Zorgboerderijen hebben een simpel concept,
maar hebben - anders dan de geïndiceerde zorg -
uiteenlopende werkzaamheden voor allerlei cliënten.
Zorgboerderijen kunnen bijdragen aan het langer thuis
blijven wonen van cliënten. Het sluit aan bij de wensen
en behoeften van cliënten.”
Staatssecretaris Martin van Rijn
In de goed gevulde zaal met wethouders, ambtenaren en Wmo-raadsleden kwamen onder meer zorginkoopperikelen en het concept ‘zorgboerderij’ aan de orde. Ook het belang van een dagbesteding en van bezig zijn in de natuur werden besproken. Het symposium werd geopend door staatssecretaris Martin van Rijn, die de zorgboerderij een innovatieve vorm van zorg noemde. Na de staatssecretaris kwamen verschillende andere sprekers aan het woord, waaronder Marijke Vos (voorzitter Federatie Landbouw) en Jacques Loomans (directeur Zorgbelang Noord-Holland). De aanwezigen gingen naar aanleiding van de presentaties met elkaar in discussie.
Écht werk
Ervaringsdeskundige Martin van der Rijnst werkt in de kassen
van Landzijde. Op het symposium vertelt hij waarom het werk op
een zorgboerderij hem helpt: “Het is écht werk. Het werk met de
planten geeft voldoening en ik kom met een voldaan gevoel thuis.
Met sjoelen of een spelletje doen was ik niet beter geworden.”
Vanuit ervaringen naar verbeteringen
Zorgbelang Noord-Holland is dé belangenbehartiger van zorgvragers in Noord-Holland. Wij zorgen ervoor dat de ervaringen van zorgvragers worden gebruikt voor verbeteringen in de zorg. Dat doen we door collectieve belangenbehartiging, monitoring (onderzoek), advisering, opleiding en begeleiding. Altijd werkend vanuit het perspectief van cliënten en patiënten. Met een schat aan kennis en ervaring, verkregen uit de dagelijkse praktijk in Noord-Holland.
Zorgbelang Noord-HollandSchipholpoort 482034 MB Haarlem023 - 530 00 00info@zorgbelang-noordholland.nlwww.zorgbelang-noordholland.nlVolg ons op Twitter: @ZorgbelangNH
Colofon:Redactie: Zorgbelang Noord-Holland (Liesbeth Preng) en Rosenmullers Communicatie & Organisatie, AmsterdamVormgeving: BUREAUBAS, Nieuw VennepDruk: Drukproef, Krimpen a/d IJssel | Datum: Juni 2014
