Przyjmujemy Pana Jezusa - Aktualności · – Z kim Pan Jezus pragnie się spotykać? – Dlaczego Pan Jezus chce się z nami spotykać? Pan Jezus kocha wszystkich ludzi. Najbardziej

Przyjmujemy Pana Jezusa

PORADNIK METODYCZNYDO NAUCZANIA RELIGII

DLA KLASY III SZKOŁY PODSTAWOWEJ

pod redakcją

ks. Stanisława Łabendowicza

RADOM 2015

Przewodniczący redakcji: ks. Stanisław ŁabendowiczZespół redakcji: Katarzyna Kosmala, Aneta Wrzesień

Autorzy katechez: Elżbieta Gierszewska, Renata Kazirodek, Katarzyna Kosmala, Marzena Kozioł, Maria Pęczek, Monika Piwowarczyk, Anna Rudnikowska, Ewa Świtka, Anna Wolszczak, Aneta Wrzesień

Redakcja techniczna: Damian Chrzanowski, Anna GrzywaczSkład i łamanie: Damian Chrzanowski

DECYZJA O ZATWIERDZENIU PODRĘCZNIKA DO NAUCZANIA RELIGIIDLA CAŁEJ POLSKI

Poradnik metodyczny do nauczania religii rzymskokatolickiej według podręcznika nr AZ-13-01/10-RA-5/14, zgodnego z programem nauczania nr AZ-1-01/10.

Przewodniczący Komisji Wychowania Katolickiego Konferencji Episkopatu Polski Bp Marek Mendyk

Warszawa, 8 września 2014 r.

Recenzenci: ks. dr Łukasz Idem, ks. dr Waldemar Janiga

Imprimatur: Kuria Diecezji Radomskiej w Radomiu Bp Henryk Tomasik, Biskup Radomski Ks. dr Jarosław Wojtkun, Cenzor Ks. lic. mgr Marek Fituch, Wicekanclerz Kurii L.dz. 752/14, Radom, 11 lipca 2014 r.

ISBN 978-83-257-0744-6

© Copyright by ks. Stanisław Łabendowicz, Radom 2015

Wydanie I poprawione

Informacja: Wydział Katechetyczny Kurii Diecezji Radomskiej, 26-600 Radom, ul. Malczewskiego 1, tel./fax 48 340 62 38

Kolportaż: Wydawnictwo Diecezjalne i Drukarnia w Sandomierzu 27-600 Sandomierz, ul. Żeromskiego 4, tel. 15 644 04 00, fax 15 832 77 87, e-mail: [email protected], http://www.wds.pl

Druk i oprawa: Wydawnictwo Diecezjalne i Drukarnia w Sandomierzu, 27-600 Sandomierz, ul. Żeromskiego 4, tel. 15 644 04 00, fax 15 832 77 87, e-mail: [email protected], http://www.wds.pl

3

SPIS TREŚCI

Wprowadzenie ....................................................................................... 7

I. Modlimy się ....................................................................................... 11

1. Spotykamy się z Panem Jezusem ........................................................... 112. Z rodzicami czekamy na Pana Jezusa ................................................... 143. W parafii przygotowujemy się do Pierwszej Komunii Świętej .. 184. Modlitwa wyrazem dziękczynienia Bogu .......................................... 225. W modlitwie przepraszamy Boga ......................................................... 276. Pan Bóg nas słucha – modlitwa prośby ............................................... 327. Uwielbiamy Boga modlitwą ..................................................................... 368. Modlimy się na różańcu ............................................................................. 399. Medalik znakiem naszej wiary ............................................................... 4410. Modlitewnik w moim życiu ................................................................... 49

II. Wypełniamy przykazania ........................................................... 53

11. Przykazania Boże naszymi drogowskazami .................................. 5312. Pan Jezus uczy nas wierzyć i ufać Bogu – I przykazanie Boże ................................................................................. 5813. Pan Jezus uczy nas wielbić Boga modlitwą – II przykazanie Boże ............................................................................. 6314. Oddajemy cześć Bogu w dni święte – III przykazanie Boże ........................................................................... 6715. Pan Jezus uczy nas kochać rodziców – IV przykazanie Boże ........................................................................... 7316. Pan Jezus chce, żebyśmy szanowali życie i zdrowie – V przykazanie Boże ............................................................................. 7817. Pan Jezus uczy rodziny prawdziwej miłości – VI i IX przykazanie Boże .................................................................... 81

4

18. Pan Jezus uczy nas szanować rzeczy – VII i X przykazanie Boże ....................................................................... 8619. Pan Jezus chce prawdy w naszym życiu – VIII przykazanie Boże ........................................................................... 9020. Pan Jezus jednoczy ludzi między sobą – przykazanie miłości ............................................................................... 9421. Przykazania kościelne w życiu chrześcijanina .............................. 97

III. Witamy i przepraszamy Jezusa .............................................. 101

22. W sakramentach Pan Jezus jednoczy nas ze sobą ..................... 10123. Pan Jezus zaprasza wszystkich na Eucharystię .......................... 10624. Obrzędy wstępne Mszy Świętej ........................................................ 11025. Pan Jezus odpuszcza grzechy ............................................................. 11526. Pan Jezus daje władzę odpuszczania grzechów ......................... 12027. Pan Jezus objawia miłość Boga ku grzesznikom ........................ 12528. Pan Jezus uczy właściwej postawy dziecka Bożego – rachunek sumienia .............................................................................. 13129. Pan Jezus przebacza nam, gdy żałujemy – żal za grzechy ...... 13530. Pan Jezus wzywa nas do poprawy życia – mocne postanowienie poprawy ..................................................... 13931. Sposób przystępowania do spowiedzi – szczera spowiedź ... 14332. Zadośćuczynienie wynagrodzeniem Bogu i ludziom ............... 14833. Moja pierwsza spowiedź ..................................................................... 153

IV. Słuchamy Pana Jezusa ............................................................... 157

34. Pismo Święte księgą miłości Boga do człowieka ........................ 15735. Spotykamy się przy stole słowa Bożego – liturgia słowa ....... 16136. Pan Jezus rozmawia z nami w liturgii słowa ................................ 16637. Pan Jezus uczy nas wiary – „Wyznanie wiary” ............................ 17038. Powierzamy Bogu siebie i innych – modlitwa wiernych ......... 174

V. Uczestniczymy w Ofiarowaniu i Przeistoczeniu ................. 179

39. Ostatnia Wieczerza – ustanowienie Eucharystii ........................ 17940. Pan Jezus oddał za nas życie ............................................................... 183

5

41. Zmartwychwstały Pan Jezus jest obecny we Mszy Świętej pod postacią chleba i wina ................................................................ 18742. Ofiarowujemy Bogu dary – procesja z darami ............................ 190

VI. Ucztujemy z Panem Jezusem ................................................... 193

43. Modlitwa Pańska przygotowaniem na przyjęcie Ciała i Krwi Pana Jezusa ........................................... 19344. Pragniemy jedności i pokoju .............................................................. 19945. Godne przyjmowanie Komunii Świętej ......................................... 20546. Komunia Święta zjednoczeniem z Jezusem ................................. 21047. Dziękujemy i uwielbiamy Pana Jezusa Eucharystycznego ..... 21448. Nasze uczestnictwo we Mszy Świętej ............................................. 220

VII. Przyjmujemy błogosławieństwo ......................................... 223

49. Błogosławieństwo w życiu człowieka ............................................ 22350. Błogosławieństwo w imię Ojca i Syna, i Ducha Świętego – obrzędy zakończenia .......................................................................... 22751. Pan Jezus wzywa do miłosierdzia .................................................... 23252. Pan Jezus pragnie czystych serc ........................................................ 23653. Pan Jezus pragnie naszej świętości .................................................. 24154. Pan Jezus wzywa do dawania świadectwa ................................... 24655. Uczestniczymy w uroczystości Najświętszego Ciała i Krwi Pańskiej ............................................. 251

VIII. Katechezy liturgiczne ............................................................ 257

56. Adwent czasem oczekiwania na Zbawiciela ................................ 25757. Boże Narodzenie wypełnieniem Bożej obietnicy ...................... 26258. Razem z Mędrcami składamy w darze wiarę, nadzieję i miłość ...................................................................... 26559. Wielki Post czasem nawrócenia ....................................................... 26960. Uroczystość Zmartwychwstania Pańskiego ................................ 27261. Nasze wakacje z Panem Jezusem ...................................................... 277

6

7

WPROWADZENIE

Drodzy Katecheci

Oddajemy w Wasze ręce podręcznik metodyczny do nauczania religii w trzeciej klasie szkoły podstawowej pt. Przyjmujemy Pana Jezusa. Podręcznik jest opracowany na bazie Podstawy programowej katechezy Kościoła katolickiego w Polsce z 2010 r. i Programu naucza-nia religii z 2010 r.

Program trzeciej klasy szkoły podstawowej prowadzi do spo-tkania z Chrystusem w sakramencie pokuty i pojednania oraz przez Komunię Świętą w Eucharystii. Nawiązuje do codziennych doświadczeń wychowanków i wprowadza dzieci w umotywowaną wiarą komunię z Jezusem przebaczającym grzechy oraz obecnym i działającym w Najświętszym Sakramencie. Zasadniczym źródłem powyższych treści jest słowo Boże. Program uwzględnia przy tym psychofizyczny i religijno-kulturowy rozwój trzecioklasistów. Ucznio-wie porządkują wiadomości i doskonalą swe umiejętności dotyczące: modlitwy – Modlimy się (dział 1); przykazań – Wypełniamy przyka-zania (dział 2); sakramentu pokuty i pojednania – Witamy i przepra-szamy Jezusa (dział 3); Eucharystii: – Słuchamy Pana Jezusa (dział 4), – Uczestniczymy w ofiarowaniu i przeistoczeniu (dział 5), Ucztujemy z Panem Jezusem – (dział 6) oraz zgodnie z własnymi możliwościa-mi, umocnieni błogosławieństwem, podejmują zadania apostolskie – Przyjmujemy błogosławieństwo (dział 7).

Katecheza w trzeciej klasie powinna wprowadzić uczniów w rozumienie i współuczestniczenie w Eucharystii. Należy wyakcen-tować jej centralne znaczenie dla stawania się i bycia chrześcijaninem. Szczególne znaczenie nabiera zatem rozwój życia sakramentalnego. Z wychowawczego punktu widzenia ważne wydaje się uwrażliwiane katechizowanych na zbawcze działanie Jezusa Chrystusa na rzecz kon-kretnej osoby poprzez znaki sakramentalne. Wychowanie do owocne-go przyjmowania sakramentów pokuty i pojednania oraz Eucharystii

8

powinno opierać się na rozwijanej wierze, zarówno w obecność i dzia-łanie Jezusa w znakach sakramentalnych, jak również i w to, że Bóg w tych znakach okazuje człowiekowi swoją przyjaźń i miłość. Uświa-domienie przez katechizowanych godności dzieci Bożym i przyjaźni z Chrystusem jest procesem nie tylko indywidualnym, wyznaczającym poszczególnym osobom nowe odniesienie do Boga, lecz jednocześnie wydarzeniem społeczno-wspólnotowym. Poprzez ich przyjmowanie powinno następować coraz wyraźniejsze odkrywanie własnego miej-sca i zadań do spełnienia w społeczności wierzących i w społeczności ludzkiej. Dlatego też inicjowanie do sakramentów pokuty i Eucharystii nie może ograniczać się tylko do katechetycznego pouczenia o ich teo-logicznym wymiarze, ale powinno korespondować z celebracją kate-chetyczną tych sakramentów w środowisku rodzinnym i parafialnym.

Katechizowane w środowisku szkolnym dzieci przynależą do określonej wspólnoty eklezjalnej, która regularnie gromadzi się przy stole eucharystycznym. Umożliwiając im zatem stopniowe dochodzenie do zrozumienia i współudziału w Eucharystii, należy brać pod uwagę realizację niniejszego zadania w długoletnim pro-cesie katechizacji oraz fakt, że mamy do czynienie z tajemnicą wiary w ścisłym tego słowa znaczeniu. W tej sytuacji, gdy treści wiary prze-rastają możliwości zrozumienia ich przez dziecko, obowiązuje zasa-da, iż przybliżamy je katechizowanym przynajmniej w takiej postaci, której na dalszych etapach wychowania w wierze nie trzeba będzie odwoływać przez wprowadzanie niczym nieuzasadnionych popra-wek. Obydwa cele wychowania do uczestnictwa we Mszy Świętej, mianowicie zrozumienie i współudział, są ze sobą nierozerwalnie związane i warunkują się wzajemnie. Ten związek implikuje roz-wiązania metodyczne, w których będzie preferowane uczenie się przez działanie. Tego rodzaju nauczanie dokonuje się między innymi w ramach dziecięcych nabożeństw katechetyczno-liturgicznych, w których mogą znaleźć zastosowanie: inscenizacja, udramatyzo-wane opowiadanie, medytacja i opowiadanie treści obrazu, znaku lub przedmiotu, wspólny śpiew czy muzykowanie.

Na podkreślenie zasługuje korelacja nauczania religii z edukacją szkolną: polonistyczną, muzyczną, plastyczną i społeczną oraz języ-kiem regionalnym. Należy zaznaczyć, że treść podręcznika uwzględ-nia wymogi edukacyjne na poziomie nauczania zintegrowanego. Każda jednostka lekcyjne wyposażona jest w cele: ogólny i szczegółowe

9

(z uwzględnieniem czasowników odpowiednich grup taksonomicz-nych). W przygotowanych katechezach zaproponowano ciekawe metody i środki dydaktyczne. Tok lekcji jest organizowany przez: wprowadzenie, rozwinięcie, zakończenie. Lekcję rozpoczyna i kończy wspólna modlitwa.

Scenariusz katechezy jest tylko propozycją. To od katechety i kon-kretnej sytuacji zależy, jaką formę dokładnie przybierze. Wskazane jest, by katecheta nie zostawił uczniów bez konkluzji, jaka wynika z całości katechezy. W przypadku problemu z jej sformułowaniem, może się-gnąć do przewodnika programowo-dydaktycznego, który ma do dys-pozycji w ramach pakietu edukacyjnego. Katecheta powinien również pamiętać o odpowiednim wprowadzeniu do modlitwy, zapowiedzi tematu, zaciekawieniu treścią katechezy i nawiązaniem do problemów i sytuacji życiowych uczniów i współczesnych rodzin.

Dla ożywienia procesu nauczania do każdej katechezy zapropo-nowanej w poradniku metodycznym jest przygotowywany zestaw po-mocy multimedialnych (płyta CD) z uwzględnieniem istotnych etapów katechezy. Pomoce multimedialne są skorelowane zarówno z porad-nikiem metodycznym dla katechety jak i podręcznikiem dla ucznia. W procesie dydaktycznym katechezy służą w poznaniu nowej treści, zilustrowaniu jej i syntetycznemu podsumowaniu oraz przeżyciu przez medytację i śpiew. Zawierają teksty biblijne i nauczania Kościo-ła, definicje, ilustracje i zdjęcia oraz nagrania piosenek i pieśni. Propo-nują też ćwiczenia aktywizujące i utrwalające. Prezentację multime-dialną można wykonać za pomocą tablic interaktywnych lub rzutnika multimedialnego. Ich walorem jest: prostota, zwięzłość i komuni-katywność. Są atrakcyjne w przekazie prawdy zbawienia i skłaniają do refleksji nad chrześcijańskim życiem.

Wszystkim katechetom nauczającym w trzeciej klasie szkoły pod-stawowej życzę, aby opracowane w niniejszym podręczniku treści były pomocą w codziennej pracy z dziećmi, która wprowadza Chrystu-sową radość, pogodę ducha, dobroć, miłość i satysfakcję z pełnionej w Kościele misji apostolskiej. Na trud dobrego przygotowania dzieci do przyjęcia Pierwszej Komunii Świętej życzę obfitych łask Bożych.

Szczęść Boże!

Ks. Stanisław ŁabendowiczRadom, 18 maja 2015 r.

10

11

I. MODLIMY SIĘ

1. SPOTYKAMY SIĘ Z PANEM JEZUSEM

Cel ogólnyUkazanie prawdy, że Chrystus jest obecny wśród nas i nieustannie pra-

gnie spotykać się z nami.Kształtowanie postawy wdzięczności za dar obecności Jezusa wśród nas.

Cele szczegółoweUczeń:

– wymienia przykłady spotkań z Chrystusem,– wyjaśnia, dlaczego Pan Jezus chce się z nami spotkać,– ocenia swoją dotychczasową więź z Chrystusem,– planuje swoje spotkania z Chrystusem.

MetodyPogadanka, analiza tekstu biblijnego, plątanina, ekspozycja, metoda

„słoneczko”, rozmowa kierowana, techniki plastyczne, autorefleksja, śpiew.

Środki dydaktycznePismo Święte, plansza z napisem: Pan Jezus, ilustracja przedstawiająca

Jezusa z dziećmi, kartki samoprzylepne.

MODLITWA

„Ojcze nasz”.

WPROWADZENIE

Witam was bardzo serdecznie na naszym pierwszym spotkaniu z Chrystusem na katechezie w bieżącym roku szkolnym.

X

+

12

Pogadanka na temat przeżytych wakacji.

Każdy z nas pragnął wypoczynku. Wszyscy jesteśmy do siebie podobni i stanowimy jedną rodzinę Bożą, pragniemy się ze sobą spo-tykać. Pragnie tego również Pan Jezus. Spotykamy się z Nim podczas Mszy Świętej, modlitwy, czytania Pisma Świętego, jak również na kate-chezie. W tym roku szkolnym będziemy przygotowywać się do wyjąt-kowego, pierwszego spotkania z Chrystusem w Komunii Świętej.

ROZWINIĘCIE

Odczytanie tekstu Pisma Świętego.

„Bo gdzie są dwaj albo trzej zebrani w imię moje, tam jestem pośród nich” (Mt 18,20).

Analiza tekstu biblijnego.

– Co obiecał Pan Jezus?

(Zeszyt ćwiczeń – ćw. 1)

Pan Jezus jest wszędzie, jest wśród nas, bo tak obiecał.


„Pozwólcie dzieciom przychodzić do Mnie, nie przeszkadzajcie im; do takich bowiem należy królestwo Boże” (Mk 10,14b).

Ekspozycja i omówienie ilustracji Pana Jezusa z dziećmi.


– Z kim Pan Jezus pragnie się spotykać?– Dlaczego Pan Jezus chce się z nami spotykać?

Pan Jezus kocha wszystkich ludzi. Najbardziej jednak ukochał dzie-ci. Pragnął zawsze mieć je przy sobie. Dziś pragnie się z nami spotykać.

&

13

Metoda „słoneczko”.Umieszczenie na tablicy planszy ze słowami:

Pan JezusUczniowie na kartkach samoprzylepnych piszą, gdzie dziś mogą

spotykać się z Panem Jezusem. Następnie umieszczają je wokół planszy.


ZAKOŃCZENIE

Pan Jezus jest wśród nas. Jesteśmy złączeni z Jezusem od chwili chrztu świętego. On jest zawsze z nami jak najlepszy Przyjaciel.

Autorefleksja.Pomyślmy:

– Co robię, aby przybliżyć się do Jezusa?– Jak często staram się spotykać z Jezusem?– Jak dziękuję Jezusowi za to, że jest z nami?

„Akt miłości”.

Boże, choć Cię nie pojmuję, jednak nad wszystko miłuję. Nad wszystko, co jest stworzone, boś Ty dobro nieskończone.

PRACA DOMOWA

Dokończ zdanie: Dziękuję Ci, Panie Jezu... (Zeszyt ćwiczeń – ćw. 3)

MODLITWA

Śpiew: „Jak odnaleźć mam Chrystusa”.

X

J

?

14

2. Z RODZICAMI CZEKAMY NA PANA JEZUSA

Cel ogólnyUkazanie obecności i pomocy rodziców w przygotowaniu do Pierwszej

Komunii Świętej. Uwrażliwienie na potrzebę dobrego przygotowania się do spotkania

z Jezusem w Komunii Świętej.


– wymienia przykłady troski rodziców o religijne wychowanie dziecka,– streszcza teksty biblijne dotyczące dzieciństwa Pana Jezusa,– wskazuje na udział rodziców w przygotowaniu do Pierwszej Komunii

Świętej,– planuje dobrze przygotować się do spotkania z Jezusem w Komunii Świętej.

MetodyŚpiew, rozmowa kierowana, ekspozycja, analiza tekstu biblijnego, praca

w grupach, techniki plastyczne.

Środki dydaktycznePismo Święte, ilustracja przedstawiająca ofiarowanie Pana Jezusa

w świątyni, ilustracja przedstawiająca dwunastoletniego Jezusa w świątyni, arkusze papieru, plansza z napisem: Razem z rodzicami czekamy na Pana Jezusa.

MODLITWA

Śpiew: „Jak odnaleźć mam Chrystusa”.

WPROWADZENIE

Chrystus jest obecny wśród nas i nieustannie pragnie spotkać się z nami.

– Gdzie dziś możemy spotkać się z Jezusem Chrystusem?

X

+

15

W tym roku przygotowujecie się do bardzo ważnego spotkania z Panem Jezusem w spowiedzi i Komunii Świętej. W tym przygotowa-niu nie będziecie sami, będą wam towarzyszyć wasi rodzice i bliscy.

Pan Jezus wychowywał się w rodzinie. Miał Matkę – Maryję oraz Ojca w niebie. Na ziemi opiekował się Nim święty Józef. Święta Rodzi-na mieszkała w skromnym domu w Nazarecie. Święty Józef był cieślą, a Maryja zajmowała się domem. Wspólnie przeżywali różne wydarze-nia życiowe zarówno radosne, jak i smutne.

Rodzice Pana Jezusa byli z Nim od pierwszych chwil życia i prowa-dzili Go do Boga.

ROZWINIĘCIE


„Gdy potem upłynęły dni ich oczyszczenia według Prawa Mojże-szowego, przynieśli Je do Jerozolimy, aby przedstawić Panu” (Łk 2,22).

Ekspozycja i omówienie ilustracji przedstawiającej ofiarowanie Pana Jezusa w świątyni.


– Gdzie rodzice zanieśli małego Jezusa?– Po co przynieśli Jezusa do świątyni?

Rodzice ofiarowali Jezusa Bogu. Gdy Jezus miał dwanaście lat, udał się z rodzicami do Jerozolimy, by uczestniczyć w święcie Paschy.


„Rodzice Jego chodzili co roku do Jerozolimy na Święto Paschy. Gdy miał lat dwanaście, udali się tam zwyczajem świątecznym. Kiedy wra-cali po skończonych uroczystościach, został młody Jezus w Jerozoli-mie, a tego nie zauważyli Jego Rodzice. (...) Dopiero po trzech dniach odnaleźli Go w świątyni, gdzie siedział między nauczycielami, przy-słuchiwał się im i zadawał pytania. (...) Potem poszedł z nimi i wrócił do Nazaretu; i był im poddany” (Łk 2,41-43.46.51a).

&

16

Ekspozycja i omówienie ilustracji przedstawiającej dwunastoletniego Jezusa w świątyni.


– Dokąd poszedł z rodzicami dwunastoletni Jezus? – Co wydarzyło się w Jerozolimie?

Maryja i Józef towarzyszyli dwunastoletniemu Jezusowi w pielgrzymowaniu do świątyni w Jerozolimie. Czuwali nad Nim. Wy, podobnie jak Jezus, macie kochających rodziców, którzy przy-nieśli was do Jezusa, abyście w czasie chrztu świętego złączyli się z Nim. Nauczyli was znaku krzyża świętego i pierwszej modlitwy, będą z wami w czasie przygotowania do kolejnego spotkania z Chrys- tusem w Pierwszej Komunii Świętej.

Praca w grupach.Podział uczniów na trzy grupy. Uczniowie otrzymują arkusz

papieru z hasłem. Zadaniem uczniów jest zilustrować hasła. Czas pracy: 15 minut.

Grupa I – Rodzina wspólnie się modli.Grupa II – Rodzina uczestniczy we Mszy Świętej.Grupa III – W rodzinie uczymy się miłości do Boga i ludzi.

Prezentacja pracy w grupach.

Umieszczenie na tablicy planszy ze słowami:Razem z rodzicami czekamy na Pana Jezusa

Prezentacja pracy uczniów.

Umieszczenie pod planszą wykonanych prac i ich omówienie.

(Zeszyt ćwiczeń – ćw. 1, 2)

Rodzice towarzyszą nam i pomagają w drodze do Jezusa przez pomoc w zrozumieniu prawd katechizmowych, wspólną modli-twę i uczestnictwo we Mszy Świętej.

17

ZAKOŃCZENIE

Pan Jezus chce się spotkać z nami w Komunii Świętej. Do tego spo-tkania powinniśmy się dobrze przygotować.


– Jak okazuję miłość w rodzinie?– Jak często modlę się z rodzicami?– Jak często uczestniczę z rodziną we Mszy Świętej?

PRACA DOMOWA

Ułóż modlitwę w intencji rodziców i pomódl się za nich. (Zeszyt ćwiczeń – ćw. 3)

MODLITWA

Śpiew: „Pan Jezus także Mamę miał”.

X

J

?

18

3. W PARAFII PRZYGOTOWUJEMY SIĘ DO PIERWSZEJ KOMUNII ŚWIĘTEJ

Cel ogólnyUkazanie prawdy, że od chwili chrztu świętego należymy do wspólnoty

parafialnej.Kształtowanie postawy odpowiedzialności za swoją przynależność

do parafii.


– podaje, na czym polegało życie pierwszych chrześcijan we wspólnocie,– wyjaśnia, kto tworzy wspólnotę parafialną,– określa wydarzenia przygotowujące do pełnego udziału w Eucharystii,– podejmuje modlitwę w intencji parafii.

MetodyTechniki multimedialne (prezentacja multimedialna), pogadanka, nie-

dokończone zdanie, analiza tekstu biblijnego, rozmowa kierowana, pokaz, autorefleksja, śpiew.

Środki dydaktycznePismo Święte, slajdy, różaniec, medalik, książeczka, świeca.

MODLITWA

„Wierzę w Boga”.

WPROWADZENIE

Prezentacja multimedialna.Pokaz slajdów przedstawiających zdjęcia kościołów (mogą być zdję-

cia kościołów z parafii, do których należą dzieci).

X

+

19

Pogadanka na temat parafii i jej zadań.


W chwili chrztu świętego Pan Jezus włączył nas do rodziny dzieci Bożych. Ta rodzina to wspólnota parafialna. Pierwszą taką wspólnotę założył Pan Jezus.

ROZWINIĘCIE


„Trwali oni w nauce Apostołów i we wspólnocie, w łamaniu chle-ba i w modlitwach. (...) Codziennie trwali jednomyślnie w świątyni, a łamiąc chleb po domach, przyjmowali posiłek z radością i pro-stocie serca. Wielbili Boga, a cały lud odnosił się do nich życzliwie” (Dz 2,42.46-47a).


– Gdzie spotykali się pierwsi chrześcijanie?– Co robili w świątyni?– Jak lud odnosił się do pierwszych chrześcijan?

Pierwsi chrześcijanie wiedzieli, że Pan Jezus zaprosił ich do wspól-noty ze sobą przez Kościół. My również do takiej wspólnoty należymy. Cała parafia będzie modlić się za was i towarzyszyć wam w przygoto-waniu do spotkania z Panem Jezusem w spowiedzi i Komunii Świętej.

Niedługo, bo już w październiku, spotkamy się na Mszy Świętej, a wasi rodzice, w obecności wspólnoty parafialnej, pobłogosławią was i wręczą poświęcone różańce.

Pokaz różańca.

Modląc się na różańcu z rodziną parafialną, będziemy mogli wiel-bić Jezusa i Maryję.

W grudniu spotka was kolejna radość. Rodzice wręczą wam pod-czas Mszy Świętej poświęcony medalik, który jest znakiem wiary

&

20

i miłości do Jezusa i Matki Najświętszej. Kościół będzie modlił się za was, abyście zachowali godność dziecka Bożego.

Pokaz medalika.

Z rąk rodziców otrzymacie także poświęcone świece – symbol światła wiary oraz książeczki, które pomogą wam w modlitwie.

Pokaz świecy i książeczki.

W okresie Wielkiego Postu spotkamy się na nabożeństwie pokut-nym, aby przeprosić za to, co było złe w naszym postępowaniu.

W przygotowaniu do Pierwszej Komunii Świętej wspierać was będą modlitwą zarówno rodzice, jak i wspólnota parafialna. Będą oni z wami w drodze do Jezusa.

W dniu Pierwszej Komunii Świętej z całym Kościołem będziecie dziękować Bogu za dar wiary, życia Bożego oraz wychowania w wie-rze. Podziękujecie również waszym rodzicom, wychowawcom i kate-chetom za troskę o chrześcijańskie wychowanie i publicznie, wobec całej parafii, odnowicie przyrzeczenia chrzcielne.


ZAKOŃCZENIE

Nie jesteśmy sami, żyjemy w naszych rodzinach i we wspólnocie parafialnej.


– Jak dziękuję Jezusowi za dar przynależności do Kościoła?– Co dobrego mogę zrobić dla swojej parafii?

Nauka pieśni: „Pan Jezus już się zbliża”.(odtworzenie nagrania z pieśnią)

J

21

1. Pan Jezus już się zbliża,już puka do mych drzwi,Pobiegnę Go przywitać,z radości serce drży.

Ref. O szczęście niepojęte,Bóg sam odwiedza mnie.O Jezu, wspomóż łaską,bym godnie przyjął Cię.

2. Nie jestem godzien Panie,byś w sercu moim był,Tyś Królem wszego świata,a jam jest marny pył.

Ref. O szczęście niepojęte...

3. Gdy wspomnę na me grzechy,to z żalu płyną łzy,Bom zranił Serce Twoje,o Jezu, odpuść mi.


4. Pragnąłbym Cię tak kochać,jak Ty kochałeś mnie,Przyjm serce me oziębłe,a daj mi Serce Twe.


PRACA DOMOWA

Narysuj swój kościół parafialny. (Zeszyt ćwiczeń – ćw. 3)Pomódl się w intencji swojej parafii.(Zeszyt ćwiczeń – ćw. 4)

MODLITWA

Śpiew: „Pan Jezus już się zbliża”.

X

?

22

4. MODLITWA WYRAZEM DZIĘKCZYNIENIA BOGU

Cel ogólnyUkazanie prawdy, że modlitwą wyrażamy wdzięczność Bogu.Wychowanie do modlitwy dziękczynienia za otrzymane dary.


– podaje, jak dawniej ludzie wyrażali swoją miłość i wdzięczność Bogu,– objaśnia związek ofiary Melchizedeka z ofiarą Mszy Świętej,– wskazuje na Melchizedeka jako przykład modlitwy dziękczynnej,– redaguje modlitwę dziękczynną Bogu za otrzymane dary,– proponuje przykłady, które są wyrazem dziękczynienia Bogu.

MetodyRozmowa kierowana, metoda „słoneczko”, krzyżówka, analiza tekstu

biblijnego, ekspozycja, pogadanka, tekst luk, praca w grupach, śpiew, auto-refleksja.

Środki dydaktycznePismo Święte, plansza ze słowem: Dziękczynienie, ilustracja przedsta-

wiająca składanie ofiary przez Melchizedeka, ilustracja przedstawiająca kapłana sprawującego Ofiarę Mszy Świętej, kartki w kształcie serca.

MODLITWA

„Ojcze nasz”.

WPROWADZENIE

Propozycja 1Na pewno lubicie sprawiać innym radość, dawać upominki.

– Przy jakich okazjach dajemy innym upominki?– Dlaczego ludzie wręczają sobie prezenty?– Co należy uczynić, gdy otrzymujemy prezent?

X

+

23

Od najmłodszych lat uczymy się wyrażać wdzięczność ludziom za otrzymane dobro. Pan Bóg codziennie obdarza nas różnymi darami, za które powinniśmy Mu dziękować.

Propozycja 2Umieszczenie na tablicy planszy ze słowem:

Dziękczynienie

Metoda „słoneczko”. Uczniowie zapisują na kartce samoprzylepnej skojarzenie ze sło-

wem „dziękczynienie” i umieszczają je wokół planszy.

– Co jest ważne przy okazywaniu wdzięczności?

Podsumowanie pracy uczniów.


Ludzie od najdawniejszych lat, chcąc okazać miłość i wdzięczność Panu Bogu za owoce swej pracy, składali przeróżne ofiary. Były to: dorodne owoce, warzywa, złociste kłosy zbóż lub baranki ze swo-ich stad. Jednak nie wartość ofiary była najważniejsza, ale serce człowieka.

Krzyżówka.

Rozwiązując krzyżówkę, poznamy imię człowieka, który złożył Panu Bogu ofiarę, wyjątkową, jak na tamte czasy.

1. Imię Matki Pana Jezusa.2. Pierwsza kobieta.3. Inaczej Pismo Święte.4. ... pierworodny.5. Nasz Zbawiciel – Jezus ...6. Zwiastował Maryi, że będzie Matką Boga.7. Umarł na nim Pan Jezus.8. Następca świętego Piotra.9. Jest nieśmiertelna.10. Gromnica lub roratka.11. ... , Melchior i Baltazar.

24

1. M A R Y J A

2. E W A

3. B I B L I A

4. G R Z E C H

5. C H R Y S T U S

6. A N I O Ł

7. K R Z Y Ż

8. P A P I E Ż

9. D U S Z A

10. Ś W I E C A

11. K A C P E R

MELCHIZEDEK złożył Bogu ofiarę z chleba i wina.


ROZWINIĘCIE


„Melchizedek zaś, król Szalemu, wyniósł chleb i wino; a [ponieważ] był on kapłanem Boga Najwyższego, błogosławił Abrama, mówiąc: «Niech będzie błogosławiony Abram przez Boga Najwyższego, Stwór-cę nieba i ziemi! Niech będzie błogosławiony Bóg Najwyższy, który w twe ręce wydał twoich wrogów!»” (Rdz 14,18-20).

Ekspozycja i omówienie ilustracji przedstawiającej Melchizedeka składającego ofiarę.

&

25


– Kim był Melchizedek?– Z czego złożył ofiarę Melchizedek?– Za co Melchizedek dziękował Bogu?

Melchizedek był królem i kapłanem. Był wdzięczny Bogu za to, że Abraham pokonał nieprzyjaciół. Dziękując za odniesione przez Abrahama zwycięstwo, król Melchizedek złożył ofiarę z chleba i wina. Dał nam przykład indywidualnej modlitwy dziękczynnej. Ofiara Melchizedeka była zapowiedzią Mszy Świętej.

Ekspozycja i omówienie ilustracji przedstawiającej kapłana spra-wującego Mszę Świętą.

Msza Święta to najdoskonalsza ofiara, gdyż Jezus ofiarowuje siebie Ojcu pod postaciami chleba i wina. W czasie Mszy Świętej wspólnie dziękujemy Panu Bogu za wszelkie dary, jakie od Niego otrzymujemy.


Praca w grupach.Dzielimy uczniów na cztery grupy. Każda grupa otrzymuje kartkę

w kształcie serca. Zadaniem uczniów jest zredagowanie modlitwy dzięk-czynnej Bogu za otrzymywane dary i zapisanie jej na kartkach – sercach. Czas pracy: 7 minut.


ZAKOŃCZENIE

Msza Święta jest szczególną formą modlitwy, podczas której Jezus uczy nas swoim słowem, ofiarowuje się za nas i z nami Bogu Ojcu oraz karmi swoim Ciałem.

J

26

Autorefleksja.Modlitwa jest wyrazem dziękczynienia Bogu.

Pomyślmy:– Jaka jest moja modlitwa?– Jak często dziękuję Panu Bogu za dary, które od Niego otrzymuję?

Nauka pieśni: „Dzięki, o Panie”.

Ref. Dzięki, o Panie, składamy dzięki,o Wszechmogący nasz Królu w niebie.

1. Za to, że dałeś nam wiarę.2. Za to, że dałeś nam miłość.3. Za to, że dałeś nam siebie.4. Za to, że jesteś z nami.

PRACA DOMOWA

Wpisz w serca, jakie uczynki możesz ofiarować Panu Bogu.(Zeszyt ćwiczeń – ćw. 4)

MODLITWA

Śpiew: „Dzięki, o Panie”.

X

?

27

5. W MODLITWIE PRZEPRASZAMY BOGA

Cel ogólnyUkazanie wartości modlitwy przebłagalnej w życiu człowieka. Kształtowanie wrażliwości na potrzebę przepraszania Boga za popeł-

nione grzechy.


– podaje, czym jest modlitwa przeproszenia,– wymienia sposoby modlenia się,– objaśnia, że w rozmowie z Bogiem najważniejsza jest postawa wewnętrzna,– wnioskuje o wartości i potrzebie przepraszania Boga za zło,– redaguje modlitwę przeproszenia,– przyjmuje właściwą postawę zewnętrzną do modlitwy.

MetodyŚpiew, analiza tekstu, opowiadanie tekstu biblijnego, ekspozycja, analiza

tekstu biblijnego, memoryzacja, rozsypanka wyrazowa, niedokończone zda-nie, krzyżówka, techniki plastyczne, autorefleksja.

Środki dydaktycznePismo Święte; J. Twardowski, Nowy zeszyt w kratkę; plansza ze słowa-

mi: Modlitwa powinna być...; ilustracja przedstawiająca faryzeusza i celnika na modlitwie; plansza z tekstem – Łk 18,13c.

MODLITWA

Śpiew: „Dzięki, o Panie”.

WPROWADZENIE

Odczytanie i analiza tekstu.

„Na pewno widzieliście kogoś kto się modlił. Jakie to niezwykłe. Mówi do kogoś, kogo nie widać. (...) W jaki sposób poznać, że ktoś dobrze się modlił?

X

+

28

Może dobrze się modlił ten, kto klęczał długo i na piętach nie siadał?Może dobrze się modlił ten, kto myślał sobie: mój kolega kręci się

na modlitwie, ale ja nie?Może dobrze się modlił ten, kto nie robił dziwnych min,

nie ziewał, nie myślał, co będzie na obiad? Bardzo łatwo jest poznać, kto się dobrze modlił.

Modlił się dobrze ten, kto po modlitwie staje się lepszy, bardziej grzeczny, wyciąga stale lewą i prawą rękę, żeby pomagać innym”.

(J. Twardowski, Nowy zeszyt w kratkę, Poznań 1986)

– Po czym poznajemy, że ktoś dobrze się modli?

Modlitwa to rozmowa i przebywanie z Panem Bogiem. Człowiek, który dobrze się modli staje się lepszy.

ROZWINIĘCIE

Pan Jezus ukazuje nam, jak ważna jest u człowieka modlącego się właściwa postawa.

Wyjaśnienie znaczenia słów: faryzeusze, celnicy.

Faryzeusze – to Żydzi, którzy modlili się nie tylko w świątyni, ale także na ulicach. Spełniali wiele dobrych czynów, ale czynili to czę-sto na pokaz, aby ludzie widzieli ich i chwalili. Czyny te były piękne na zewnątrz.

Celnicy – to poborcy cła i podatków. Często nadużywali swego urzędu, byli chciwi i nieuczciwi, a przez to nielubiani przez ludzi.

Opowiadanie tekstu biblijnego przez katechetę.


„Dwóch ludzi przyszło do świątyni, żeby się modlić, jeden faryze-usz, a drugi celnik. Faryzeusz stanął i tak w duszy się modlił: «Boże, dziękuję Ci, że nie jestem jak inni ludzie zdziercy, oszuści, cudzo-łożnicy, albo jak i ten celnik. Zachowuję post dwa razy w tygodniu, daję dziesięcinę ze wszystkiego, co nabywam». Natomiast celnik stał z daleka i nie śmiał nawet oczu wznieść ku niebu, lecz bił się w piersi, mówiąc: «Boże, miej litość dla mnie, grzesznika!». Powiadam wam:

&

29

Ten odszedł do domu usprawiedliwiony, nie tamten. Każdy bowiem, kto się wywyższa, będzie poniżony, a kto się uniża, będzie wywyższo-ny” (Łk 18,10-14).

Ekspozycja i omówienie ilustracji przedstawiającej faryzeusza i cel-nika na modlitwie.


– Kto przyszedł do świątyni, aby się modlić?– W jaki sposób modlił się faryzeusz?– Jak modlił się celnik?– Jaka była postawa wobec Boga modlącego się faryzeusza, a jaka

była postawa celnika?– Kto, według słów Pana Jezusa, odszedł do domu usprawiedliwio-

ny, czyli wysłuchany?– Dlaczego modlitwa celnika była milsza Bogu?– Jak możemy nazwać modlitwę celnika?

Umieszczenie na tablicy planszy z tekstem:„Boże, miej litość dla mnie grzesznika” (Łk 18,13).

Memoryzacja tekstu biblijnego.


Pan Jezus uczy nas, jaka powinna być nasza modlitwa, aby była miła Panu Bogu. Modlitwa celnika jest przykładem modlitwy przebła-galnej – przeproszenia Boga.

Umieszczenie na tablicy planszy ze słowami:Modlitwa powinna być...

– Jaka powinna być nasza modlitwa?

Uczniowie zapisują na tablicy określenia odnoszące się do modlitwy.

Modlitwa powinna być: wytrwała, szczera, pokorna, systematycz-na, pełna miłości do Boga i bliźnich.

30

Krzyżówka.Zadaniem uczniów jest uzupełnienie krzyżówki podanymi słowami,

aby dowiedzieć się za co Pan Jezus pochwalił celnika.

jałmużna * synagoga * post * faryzeusz * pokuta * celnik

P O K U T A

S Y N A G O G A

C E L N I K

P O S T

F A R Y Z E U S Z

J A Ł M U Ż N A

Hasło: POKORA.


ZAKOŃCZENIE

Pana Boga zasmucają nasze grzechy, dlatego powinniśmy Go przepraszać w codziennej modlitwie. Na początku każdej Mszy Świętej, wezwani przez kapłana, przepraszamy Pana Boga za nasze grzechy, abyśmy z czystym sercem mogli uczestniczyć w Eucharystii. Jest to akt pokuty.

– Kiedy powinniśmy przepraszać Pana Boga za grzechy?

Nauka pieśni: „Panie, przebacz nam”.

Panie, przebacz nam,Ojcze, zapomnij nam,zapomnij nam nasze winy, przywołaj, kiedy zbłądzimy,Ojcze, zapomnij nam.

J

31

Autorefleksja.Za popełnione zło zawsze powinniśmy przepraszać Pana Boga

i ludzi.

Pomyślmy:– Jaka jest moja postawa w czasie modlitwy?– Jak przepraszam Boga za grzechy?

„Akt żalu”.

Ach żałuję za me złości, jedynie dla Twej miłości. Bądź miłościw mnie grzesznemu, dla Ciebie odpuszczam bliźniemu.

PRACA DOMOWA

Ułóż modlitwę, w której przeprosisz Pana Boga za swoje grzechy.(Zeszyt ćwiczeń – ćw. 4)

MODLITWA

Śpiew: „Panie, przebacz nam”.

X

?

32

6. PAN BÓG NAS SŁUCHA – MODLITWA PROŚBY

Cel ogólnyUkazanie prawdy, że Pan Bóg wysłuchuje naszych próśb.Wychowanie do codziennej modlitwy.


– podaje, że Pan Bóg wysłuchuje naszych próśb,– definiuje, czym jest modlitwa prośby,– wskazuje na potrzebę modlitwy prośby,– określa przykłady modlitwy prośby w Biblii,– ocenia swoją postawę na modlitwie,– redaguje modlitwę prośby.

MetodyŁamigłówka, ekspozycja, techniki plastyczne, analiza tekstu biblijnego,

plątanina, analiza tekstu biblijnego, autorefleksja, recytacja, śpiew.

Środki dydaktycznePismo Święte, Katechizm Kościoła Katolickiego, wiersz Z. Jasnoty, ilu-

stracja przedstawiająca modlące się dziecko, ilustracja przedstawiająca Pana Jezusa uzdrawiającego dwóch niewidomych.

MODLITWA

„Ojcze nasz”.

WPROWADZENIE

Łamigłówka.Stopniowe odsłonięcie, umieszczonej na tablicy, odwróconej ilustra-

cji przedstawiającej dziecko na modlitwie (w chmurce słowa: „Proszę Cię, Boże...”), w sześciu ponumerowanych częściach. Uczniowie losują pytanie od 1 do 6 (wcześniej przygotowane przez katechetę). Po udziele-niu poprawnej odpowiedzi, odsłaniają właściwą część ilustracji.

+

X

33

1 2

3 4

5 6

Pytania:1. Co to jest modlitwa?2. Co to jest modlitwa dziękczynienia?3. Która z biblijnych postaci dała przykład modlitwy dziękczynie-

nia?4. Co to jest modlitwa przeproszenia?5. Która z biblijnych postaci dała przykład modlitwy przeprosze-

nia?6. Jaka powinna być nasza postawa podczas modlitwy?

– Co przedstawia ilustracja?– O co człowiek może prosić Boga?

Modlitwę, w której zwracamy się do Boga z prośbą, nazywamy modlitwą prośby.


ROZWINIĘCIE


„Gdy Jezus odchodził stamtąd, szli za Nim dwaj niewidomi, któ-rzy wołali głośno: «Ulituj się nad nami, Synu Dawida!». Gdy wszedł do domu niewidomi przystąpili do Niego, a Jezus ich zapytał: «Wierzy-cie, że mogę to uczynić?». Oni odpowiedzieli Mu: «Tak, Panie!». Wtedy dotknął ich oczu, mówiąc: «Według wiary waszej niech wam się sta-nie!». I otworzyły się ich oczy” (Mt 9,27-30a).

Ekspozycja i omówienie ilustracji przedstawiającej Pana Jezusa uzdrawiającego dwóch niewidomych.

&

34


– Kto szedł za Jezusem?– O co prosili Jezusa dwaj niewidomi?– Co uczynił Pan Jezus na prośbę niewidomych?

Pan Jezus powiedział:

„I otrzymacie wszystko, o co na modlitwie z wiarą prosić będziecie” (Mt 21,22).

– Co obiecuje Pan Jezus?


Człowiek potrzebuje Pana Boga. Jemu z ufnością i wiarą może powiedzieć o wszystkim, zwłaszcza, gdy przeżywa trudne chwile. Bóg zawsze wysłuchuje naszych próśb i daje to, co jest dla nas dobre i nam potrzebne.

W Katechizmie Kościoła Katolickiego czytamy:

„Modlitwa jest wzniesieniem duszy do Boga lub prośbą skierowa-ną do Niego o stosowne dobra” (KKK 2590).

– Czym jest modlitwa?

ZAKOŃCZENIE

W czasie Mszy Świętej, po wyznaniu wiary modlimy się za wszyst-kich ludzi. Prosimy Boga za: Kościół na świecie, papieża, biskupów i kapłanów, tych, którzy cierpią, którzy odeszli z tego świata, a także za wszystkich zgromadzonych na Mszy Świętej. Po każdej prośbie odpowiadamy: „Wysłuchaj nas, Panie”.

Zawsze powinniśmy ufać Bogu i wierzyć, że nas wysłucha.


– Co robię w trudnych chwilach?– Jaka jest moja modlitwa prośby?

J

35

Recytacja wiersza.

„Kapłan się modlido Ojca w niebiei ja mój Bożeproszę też Ciebie:daj nam dziś wszystkoczego potrzebadla duszy – łaskędla ciała – chleba”.(Z. Jasnota)

PRACA DOMOWA

Ułóż modlitwę prośby.(Zeszyt ćwiczeń – ćw. 3)

MODLITWA

Śpiew: „Spotkał mnie dziś Pan”.

X

?

36

7. UWIELBIAMY BOGA MODLITWĄ

Cel ogólnyUkazanie znaczenia modlitwy uwielbienia w życiu człowieka.Kształtowanie postawy uwielbienia Pana Boga za otrzymane dary.


– definiuje, co to jest modlitwa uwielbienia,– wyjaśnia, jak można okazać uwielbienie Bogu,– wskazuje przykłady modlitwy uwielbienia w Biblii,– proponuje sposób uwielbienia Boga,– redaguje modlitwę uwielbienia.

MetodyTechniki multimedialne (prezentacja multimedialna), pogadanka,

metoda „burza mózgów”, analiza tekstu biblijnego, rozsypanka wyrazowa, metoda „słoneczko”, autorefleksja, śpiew.

Środki dydaktycznePismo Święte, Katechizm Kościoła Katolickiego, prezentacja multime-

dialna, plansza ze słowami: Uwielbiam Boga, gdy...

MODLITWA

„Chwała Ojcu”.

WPROWADZENIE

Prezentacja multimedialna przedstawiająca piękne widoki otacza-jącego nas świata (np. łąka pełna kwiatów, morze, góry, zwierzęta).

Pogadanka na temat piękna otaczającego nas świata.

Wszystko, co widzimy na ziemi, co możemy zobaczyć w wodzie, w powietrzu, pochodzi od Boga, który bardzo nas kocha.

X

+

37

Metoda „burza mózgów”.Uczniowie podają odpowiedzi na pytanie:

– Jak możemy podziękować Panu Bogu za wszystkie dary?

Z wdzięczności rodzi się uwielbienie. Uwielbienie Boga polega na wychwalaniu i dziękowaniu Mu za wszystko.

ROZWINIĘCIE


„Przyjdźcie, radośnie śpiewajmy Panu, (…)przystąpmy z dziękczynieniem przed Jego oblicze, radośnie śpiewajmy Mu pieśni! (…)Wejdźcie, uwielbiajmy, padnijmy na twarze i zegnijmy kolana przed Panem, który nas stworzył. Albowiem On jest naszym Bogiem” (Ps 95,1a-2.6-7a).

Uczniowie w ciszy odczytują tekst biblijny.


– Kim jest Pan Bóg?– Za co powinniśmy dziękować Bogu?

Pan Bóg jest naszym Stwórcą i wszystko do Niego należy. Uwiel-biamy Go, kiedy dziękujemy Mu i sławimy Go za dzieło stworzenia.


ZAKOŃCZENIE

Uwielbienie uczy nas zawierzenia Bogu, wychwalania Go i dzięko-wania Mu za wszystkie dary, którymi nas obdarza. Przypomina o tym Katechizm Kościoła Katolickiego.

„Modlitwa uwielbienia, całkowicie bezinteresowna, wznosi się do Boga; wysławia Go dla Niego samego, oddaje Mu chwałę nie ze wzglę-du na to, co On czyni tylko dlatego, że ON JEST” (KKK 2649).

&

J

38

Metoda „słoneczko”.Umieszczenie na tablicy planszy ze słowami:

Uwielbiam Boga, gdy...

– W jaki sposób możemy uwielbiać Boga?

Uczniowie podają odpowiedzi na pytanie i zapisują je wokół planszy.



– Jak dziękuję Bogu za to, co otrzymuję od Niego?– Jak okazuję uwielbienie Bogu?

Nauka pieśni: „Chwalę Ciebie, Panie”.

Chwalę Ciebie, Panie i uwielbiam.Wznoszę w górę swoje ręce,uwielbiając miłość Twą.Bo wielkiś Ty,wielkie dzieła czynisz dziś.Nie dorówna Tobie nikt. (x2)

PRACA DOMOWA

Ułóż modlitwę uwielbienia.(Zeszyt ćwiczeń – ćw. 3)

MODLITWA

Śpiew: „Chwalę Ciebie, Panie”.

X

?

39

8. MODLIMY SIĘ NA RÓŻAŃCU

Cel ogólnyUkazanie wartości modlitwy różańcowej.Wychowanie do odmawiania różańca i uczestnictwa w nabożeństwach

różańcowych.


– podaje, w jakim miesiącu w sposób szczególny modlimy się na różańcu,– rozróżnia części i tajemnice różańca,– wyjaśnia, jak modlimy się na różańcu,– opowiada historię objawień Maryi w Fatimie,– wskazuje na potrzebę modlitwy na różańcu.

MetodyOpowiadanie, ekspozycja, analiza tekstu biblijnego, praca w grupach,

pokaz, rozmowa kierowana, śpiew, techniki plastyczne, analiza tekstu źró-dłowego, autorefleksja.

Środki dydaktycznePismo Święte; różaniec; nagranie z fragmentami Pisma Świętego; ilu-

stracja przedstawiająca objawienie w Fatimie; plansza z tekstem – 1Tes 5,17; hasła i ilustracje tajemnic różańca; tekst wypowiedzi Ojca Świętego Jana Pawła II; fotografia Ojca Świętego Jana Pawła II z różańcem.

MODLITWA

„Zdrowaś Maryjo”.

WPROWADZENIE

– Komu poświęcony jest październik?– Jakie znacie modlitwy do Matki Bożej?– Jakie nabożeństwo odprawiane jest w październiku?

X

+

40

Maryja wiele razy zachęcała ludzi przez dzieci do odmawiania różańca.

Opowiadanie katechety o objawieniu w Fatimie.

W 1917 roku w Portugalii w Fatimie Matka Boża ukazała się trójce dzieci: Łucji oraz jej kuzynom Franciszkowi i Hiacyncie. Maryja znała serca dzieci i wiedziała, że mogą uprosić u Boga miłosierdzie dla świa-ta, w którym trwała I wojna światowa. Prosiła dzieci, aby codziennie odmawiały różaniec, pokutowały za grzechy ludzi i prosiły Boga o ich nawrócenie.

Ekspozycja i omówienie ilustracji przedstawiającej Matkę Bożą Fatimską i troje pastuszków.

– Komu objawiła się Matka Boża?– O co prosiła Matka Boża dzieci?

ROZWINIĘCIE


Święty Paweł wzywa nas:

„nieustannie się módlcie!” (1Tes 5,17).

– Do czego wzywa nas święty Paweł?

Umieszczenie na tablicy planszy z tekstem:„nieustannie się módlcie!” (1Tes 5,17).

Święty Paweł wzywa nas do stałej modlitwy. Jedną z wielu pięknych modlitw zanoszonych do Boga i Maryi jest różaniec. Róża to najpiękniejszy kwiat – królowa kwiatów. Naszą królową jest Maryja, dlatego zanosimy Jej bukiet róż – naszych modlitw.

Pokaz różańca i omówienie sposobu modlitwy na różańcu.

– Jak modlimy się na różańcu?

&

41

Na różańcu odmawiamy modlitwy, których nauczył nas Pan Jezus, Archanioł Gabriel oraz Kościół. Mówimy: „Ojcze nasz”, „Zdrowaś Mary-jo”, „Chwała Ojcu”, „Wierzę w Boga”.

Różaniec dzieli się na cztery części – tajemnice: radosne, światła, bolesne i chwalebne. Tajemnice radosne rozważamy w poniedziałki i soboty, bolesne – wtorki i piątki, światła – czwartki, chwalebne – śro-dy i niedziele.

W modlitwie różańcowej nie tylko odmawiamy najpiękniejsze modlitwy, ale także rozważamy wydarzenia z życia Jezusa i Matki Bożej.

Praca w grupach.Dzielimy uczniów na cztery grupy. Każda grupa otrzymuje 5 ilustra-

cji i 5 haseł z nazwami tajemnic. Zadaniem uczniów jest dopasowanie haseł do ilustracji. Czas pracy: 7 minut.

Grupa ICZĘŚĆ I – TAJEMNICE RADOSNE1. Zwiastowanie Najświętszej Maryi Pannie.2. Nawiedzenie świętej Elżbiety.3. Narodzenie Pana Jezusa.4. Ofiarowanie Pana Jezusa w świątyni.5. Odnalezienie Pana Jezusa w świątyni.

Grupa IICZĘŚĆ II – TAJEMNICE ŚWIATŁA1. Chrzest Pana Jezusa w Jordanie.2. Objawienie się Jezusa na weselu w Kanie.3. Głoszenie Królestwa Bożego i wzywanie do nawrócenia. 4. Przemienienie na Górze Tabor.5. Ustanowienie Eucharystii.

Grupa IIICZĘŚĆ III – TAJEMNICE BOLESNE1. Modlitwa Pana Jezusa w Ogrójcu.2. Biczowanie Pana Jezusa.3. Cierniem ukoronowanie Pana Jezusa.4. Droga krzyżowa Pana Jezusa.5. Ukrzyżowanie i śmierć Pana Jezusa.

42

Grupa IVCZĘŚĆ IV – TAJEMNICE CHWALEBNE1. Zmartwychwstanie Pana Jezusa.2. Wniebowstąpienie Pana Jezusa.3. Zesłanie Ducha Świętego.4. Wniebowzięcie Najświętszej Maryi Panny.5. Ukoronowanie Najświętszej Maryi Panny.


Nauka pieśni: „Jak paciorki różańca”.

Jak paciorki różańca przesuwają się chwile,nasze smutki, radości i blaski. A Ty Bogu je zanieś, połączone w różaniec,Święta Panno Maryjo, pełna łaski!

(Zeszyt ćwiczeń – ćw. 1, 2, 3)

ZAKOŃCZENIE

Różaniec to modlitwa, którą odmawia wielu ludzi. Była to również jedna z ulubionych modlitw papieża św. Jana Pawła II. W 1981 roku mówił: „Różaniec jest modlitwą do Maryi i jest naszą modlitwą, którą odmawiamy z Maryją. Proszę was, odmawiajcie różaniec!”.

Ekspozycja i omówienie zdjęcia Ojca Świętego Jana Pawła II z różańcem.

– Do czego zachęcał papież Jan Paweł II?

Niedługo otrzymacie od waszych rodziców różaniec, który uro-czyście poświęci ksiądz w kościele. Będziecie się mogli na nim modlić i mówić Maryi o wszystkim – o radościach, smutkach i swoich zwycię-stwach. Możecie wyprosić wiele łask dla innych i dla siebie. Paździer-nik to miesiąc modlitwy różańcowej. Wszyscy, którzy kochają Matkę Bożą przychodzą z różańcem do kościoła na nabożeństwo różańcowe.

J

43


– Jak często modlę się na różańcu?– Jak rozważam tajemnice różańca świętego?

Odmówienie dziesiątka różańca świętego.

PRACA DOMOWA

Naucz się modlić na różańcu. (Zeszyt ćwiczeń – ćw. 4)

MODLITWA

Śpiew: „Jak paciorki różańca”.

X

?

44

9. MEDALIK ZNAKIEM NASZEJ WIARY

Cel ogólnyZapoznanie z historią Cudownego Medalika.Ukazanie, że medalik jest znakiem naszej wiary.Kształtowanie postawy oddawania czci Maryi.


– podaje, że noszenie medalika jest znakiem naszej wiary,– streszcza historię Cudownego Medalika, – charakteryzuje Cudowny Medalik,– uzasadnia konieczność noszenia Cudownego Medalika i modlitwy

do Matki Bożej,– stosuje w swoich modlitwach zawołanie widoczne na Medaliku i ofia-

ruje je za innych.

MetodyEkspozycja, opowiadanie, analiza tekstu, rozmowa kierowana, analiza

tekstu biblijnego, memoryzacja, techniki plastyczne, tekst luk, śpiew, auto-refleksja.

Środki dydaktycznePismo Święte, ilustracja przedstawiająca świętą Katarzynę Labouré,

ilustracja przedstawiająca Cudowny Medalik, plansza z tekstem modlitwy widocznej na Cudownym Medaliku, tekst modlitwy poświęcenia medalika.

MODLITWA


WPROWADZENIE

Ekspozycja i omówienie ilustracji przedstawiającej świętą Katarzy-nę Labouré.

X

+

45

Odczytanie i analiza historii Cudownego Medalika.

Katarzyna Labouré urodziła się 2 maja 1806 roku we Francji. Gdy miała 9 lat, zmarła jej mama. Po jej śmierci ofiarowała swe życie Matce Bożej. Mając 24 lata, wstąpiła do Zgromadzenia Sióstr Miłosier-dzia w Paryżu. Katarzyna wielką miłością i zaufaniem darzyła Maryję. Przez całe życie gorąco pragnęła Ją zobaczyć. Jej pragnienie Bóg spełnił w nocy z 18 na 19 lipca 1830 roku. Katarzyna, prowadzona przez Anioła, po wejściu do kaplicy zauważyła, siedzącą w fotelu przy ołtarzu, Maryję. Z radością uklęknęła u stóp Matki Bożej i swoje dłonie zło-żyła na Jej kolanach. W czasie rozmowy Maryja często wskazywała na tabernakulum, zachęcając do trwania na modlitwie. Powiedziała, m.in.: „Przychodźcie do stóp tego ołtarza, tu łaski spłyną na wszyst-kich, wielkich i małych, którzy będą z wiarą o nie prosić”. Podczas objawienia Maryja prosiła Katarzynę o założenie Stowarzyszenia

„Dzieci Maryi”. Oznajmiła jednocześnie, że Bóg chce jej powierzyć pew-ną misję. Z tego powodu 27 listopada ukazała się jej ponownie. Było to w sobotę przed I niedzielą Adwentu, gdy siostra Katarzyna modliła się z innymi siostrami w kaplicy. Nagle, po prawej stronie ołtarza, ujrzała Najświętszą Pannę, która stała na kuli ziemskiej i w dłoniach trzymała złotą kulę z krzyżem. Powiedziała: „Kula, którą widzisz, oznacza cały świat... i każdą osobę poszczególnie”. Po chwili kula znikła, a Matka Najświętsza opuściła dłonie, z których spłynęły snopy świetlistych promieni, i rzekła: „Promienie te są symbolem łask, jakie zlewam na osoby, które mnie o nie proszą”. Potem wokół postaci Maryi, poja-wił się napis: „O Maryjo bez grzechu poczęta, módl się za nami, któ-rzy się do Ciebie uciekamy”. Po czym Matka Boża dała siostrze Kata-rzynie polecenie: „Postaraj się, by wybito medal według tego wzoru”. Po chwili obraz się odwrócił i siostra Katarzyna zobaczyła drugą stro-nę medalu. Nad literą „M” krzyż, pod nią dwa serca – jedno, otoczone koroną z cierni, to serce Jezusa, a drugie, przebite mieczem, to serce Maryi. Dookoła owalu 12 gwiazd. Maryja dała też obietnicę siostrze Katarzynie: „Osoby, które go będą nosiły, otrzymają wiele łask. Łaski będą tym większe, z im większą wiarą i ufnością ludzie nosić go będą”. Siostra Katarzyna Labouré, zgodnie z poleceniem Maryi, postarała się wypełnić Jej słowa. W roku 1832 wybito pierwsze medaliki. Ludzie z radością przyjmowali ten znak od Sióstr Miłosierdzia i księży Misjo-narzy. Medalik stawał się coraz bardziej znany w wielu krajach świata.

46

Dzięki modlitwom i wierze ludzie doznawali cudownych nawróceń i uzdrowień. Dlatego powszechnie zaczęto go nazywać Cudownym Medalikiem.

– Jakie pragnienie miała Katarzyna?– Co wydarzyło się pewnej nocy?– Jaką misję Maryja powierzyła Katarzynie?– Co Matka Boża obiecała tym, którzy będą nosić Cudowny

Medalik?

ROZWINIĘCIE


„Oto Matka twoja” (J 19,27).


– Do kogo Pan Jezus skierował te słowa?– Co Pan Jezus powiedział o swojej Matce?

Pan Jezus oddał Maryję pod opiekę świętego Jana i chcąc, abyśmy i my Ją kochali, podobnie jak Jego umiłowany uczeń. Święta siostra Katarzyna Labouré oddała się opiece Maryi. W Niej znalazła siłę i moc do realizacji misji, którą powierzył jej Bóg. Pragnęła oznajmić wszyst-kim ludziom słowa Maryi, które usłyszała w widzeniu, spełniając w ten sposób Jej wolę. Maryja kocha wszystkich jako swoje dzieci. Pragnie nam pomagać w osiągnięciu celu naszego życia, jakim jest szczęście w niebie z Bogiem.

Ekspozycja i omówienie ilustracji przedstawiającej Cudowny Medalik.

– Jak wygląda Cudowny Medalik?

Umieszczenie na tablicy planszy z tekstem modlitwy.„O Maryjo bez grzechu poczęta,

módl się za nami, którzy się do Ciebie uciekamy”.

&

47

Odczytanie i memoryzacja tekstu modlitwy.


Nauka pieśni: „Matka”.

1. Była cicha i piękna jak wiosna,żyła prosto, zwyczajnie jak my.Ona Boga na świat nam przyniosłai na ziemi wśród łez nowe dni zajaśniały.

Ref. Matka, która wszystko rozumie,sercem ogarnia każdego z nas. Matka zobaczyć dobro w nas umie, Ona jest z nami w każdy czas.

2. Dzisiaj światu potrzeba dobroci,by niepokój zwyciężyć i zło.Trzeba ciepła, co życie ozłoci,trzeba Boga, więc ludziomnieśmy Go, tak jak Ona.

ZAKOŃCZENIE

Człowiek wierzący i kochający Maryję nosi medalik. Zaufanie oka-zane słowom Maryi i noszenie Cudownego Medalika jest znakiem wia-ry dziecka Bożego.

– Kto powinien nosić medalik?– Co to znaczy, że medalik jest znakiem naszej wiary?

Przygotowanie do przeżycia uroczystego wręczenia medalików.

Podczas uroczystej Mszy Świętej wasi rodzice przekażą wam me-daliki. W modlitwie po Komunii Świętej, ksiądz, poświęcając medaliki, zwróci się do rodziców i do was słowami:

J

48

„Wszechmogący Boże, Ty zachowałeś Maryję Pannę od wszelkiej zmazy grzechu, aby stała się Matką Twojego umiłowanego Syna i wzo-rem świętości dla Twoich przybranych dzieci. Uświęć swoim błogo-sławieństwem te medaliki, które będziemy nosić na znak czci i miłości dla naszej Niepokalanej Matki. Przez Jej orędownictwo wspomagaj nas w walce z grzechem, abyśmy zawsze zachowali godność Twoich przybranych dzieci i mogli radować się w wieczności oglądaniem Ciebie razem z Maryją i wszystkimi świętymi. Przez Chrystusa, Pana naszego” (Przeżywamy razem z dzieckiem rok Pierwszej Komunii Świę-tej, Sandomierz 1994).

Po poświęceniu medaliki ucałują rodzice, następnie podadzą do ucałowania wam. Podziękujcie wtedy rodzicom za ten dar oraz za wychowanie religijne.


– Jak często modlę się do Matki Bożej?– Jak w codziennym życiu okazuję miłość Matce Bożej?

„O Maryjo bez grzechu poczęta, módl się za nami, którzy się do Cie-bie uciekamy”.

PRACA DOMOWA

Naucz się modlitwy zapisanej na Cudownym Medaliku. (Zeszyt ćwiczeń – ćw. 3)Wklej obrazek przedstawiający Matkę Bożą Niepokalaną.(Zeszyt ćwiczeń – ćw. 4)

MODLITWA

Śpiew: „Matka”.

X

?

49

10. MODLITEWNIK W MOIM ŻYCIU

Cel ogólnyUkazanie modlitewnika jako pomocy w modlitwie.Wychowanie do częstego korzystania z modlitewnika.


– wymienia niektóre modlitwy znajdujące się w modlitewniku,– rozróżnia okoliczności modlitwy z modlitewnika,– stosuje modlitewnik jako pomoc w modlitwie,– uzasadnia konieczność korzystania z modlitewnika w czasie modlitwy.

MetodyPokaz, pogadanka, rozsypanka literowa, analiza tekstu biblijnego, eks-

pozycja, rozmowa kierowana, memoryzacja, analiza tekstu źródłowego, autorefleksja, techniki plastyczne.

Środki dydaktycznePismo Święte; różne podręczniki; encyklopedia; książeczka do nabożeń-

stwa – modlitewnik; ilustracja przedstawiająca Pana Jezusa z apostołami; plansza z tekstem – Łk 11,1; tekst wypowiedzi Ojca Świętego Jana Pawła II.

MODLITWA

Śpiew: „Matka”.

WPROWADZENIE

Pokaz różnych podręczników (np. podręcznik do gotowania, uprawy ogródka, naprawy samochodu, encyklopedia).

– Czego możemy dowiedzieć się z tych książek?

+

X

50

Są to książki, po które sięgamy, gdy potrzebujemy pomocy, dobrych wskazówek w celu pogłębienia wiedzy. Jest też książka, która pomaga w dobrej modlitwie. Jak się nazywa, dowiemy się, rozwiązu-jąc ćwiczenie.


Pokaz modlitewnika.

Każdy człowiek wierzący posiada w domu małą książeczkę, która zawiera zbiór modlitw i pieśni pomagających w modlitwie. Przygoto-wując się do Pierwszej Komunii Świętej, otrzymacie taką książeczkę. Nazywamy ją modlitewnikiem.

ROZWINIĘCIE

Apostołowie widzieli, jak Pan Jezus modlił się i zapragnęli modlić się w taki sam sposób.


„Panie, naucz nas się modlić” (Łk 11,1c).

Ekspozycja i omówienie ilustracji przedstawiającej Pana Jezusa z apostołami.


– O co apostołowie prosili Pana Jezusa?

Umieszczenie na tablicy planszy z tekstem:„Panie, naucz nas się modlić” (Łk 11,1).

Odczytanie tekstu z planszy.

Pan Jezus dał przykład gorliwej modlitwy i pragnie, by ludzie czę-sto rozmawiali z Bogiem. Modlitewnik pomaga w rozmowie z Bogiem i w przygotowaniu się do spotkania z Panem Jezusem w sakramentach.

&

51

Znajdziecie w nim różne modlitwy i pieśni, którymi zwracamy się do Boga i wielbimy Go.

Pan Bóg widzi nas i słyszy. Poprośmy Go o to, abyśmy umieli się modlić jeszcze lepiej.

Memoryzacja tekstu biblijnego:

„Panie, naucz nas się modlić” (Łk 11,1).

ZAKOŃCZENIE

3 czerwca 1979 roku w Warszawie Ojciec Święty Jan Paweł II o swojej dziecięcej książeczce do nabożeństwa powiedział:

„Tak jak kiedyś mój rodzony ojciec włożył mi do ręki książeczkę i pokazał mi w niej modlitwę do Ducha Świętego – tak dzisiaj ja, które-go również nazywacie «ojcem», pragnę się modlić z wami”.

– Czego pragnął papież Jan Paweł II?

Zapoznanie dzieci z układem treści w modlitewniku i nauka korzy-stania z niego.


Odszukanie modlitwy za rodziców i wspólna modlitwa.

Wkrótce spotkamy się na Mszy Świętej, która będzie kolejnym eta-pem w przygotowaniu się do spotkania z Panem Jezusem w Pierwszej Komunii Świętej. Kapłan poświęci modlitewniki, które otrzymacie od rodziców. Modlitewnik służy nam do wielbienia Boga.


– Jaka jest moja modlitwa?– Co robię, aby moja modlitwa podobała się Panu Bogu?

J

52

PRACA DOMOWA

Wybierz z książeczki do nabożeństwa dowolną modlitwę i pomódl się nią.


MODLITWA

„Ojcze nasz”.

X

?

53

II. WYPEŁNIAMY PRZYKAZANIA

11. PRZYKAZANIA BOŻE NASZYMI DROGOWSKAZAMI

Cel ogólnyZapoznanie z treścią „Dekalogu”.Kształtowanie postawy ucznia żyjącego zgodnie z przykazaniami.

Cele szczegółoweUczeń

– wymienia przykazania Boże,– wyjaśnia, w jakim celu Bóg daje nam przykazania,– wskazuje na przykazania Boże jako drogowskazy życiowe,– wyraża wdzięczność Bogu za przykazania,– planuje żyć zgodnie z przykazaniami Bożymi.

MetodyŚpiew, pogadanka, ekspozycja, analiza tekstu biblijnego, rozmowa kie-

rowana, techniki multimedialne (prezentacja multimedialna), krzyżówka, tekst luk, techniki plastyczne, niedokończone zdanie, autorefleksja.

Środki dydaktycznePismo Święte, fotografia góry Synaj, ilustracja przedstawiająca przymie-

rze na Górze Synaj, slajdy.

MODLITWA

Śpiew: „Pan jest wśród nas”.

X

54

WPROWADZENIE

Na pewno pamiętacie dzień, kiedy składaliście uroczyście w pierwszej klasie ślubowanie. Zobowiązaliście się wtedy być pilnym i wzorowym uczniem, aby przez postępy w nauce, dobre zachowanie być chlubą rodziców i szkoły. Jest jeszcze jedno niezwykłe wydarzenie, które miało miejsce w waszym życiu – chrzest święty.

Wasi rodzice zatroszczyli się o to, abyście przez chrzest święty zawarli swoją pierwszą, uroczystą i najważniejszą umowę z Bogiem. Ta umowa dotyczy całego waszego życia, a realizujemy ją wtedy, gdy czynimy dobro.

– Jakich łask udziela Bóg człowiekowi w czasie chrztu?

Wyjaśnienie znaczenia słowa: przymierze.

Przymierze – uroczysta umowa między Bogiem a ludźmi.

W czasach Starego Testamentu Pan Bóg wielokrotnie zawierał z ludźmi uroczyste umowy. Szczególne znaczenie ma dla wszystkich ludzi przymierze, jakie Bóg zawarł z Mojżeszem i jego ludem na górze Synaj. Bóg, zawierając przymierze z ludźmi, obiecuje swoje błogosła-wieństwo i opiekę, a ludzie przyrzekają Mu posłuszeństwo.

Ekspozycja i omówienie zdjęcia (mapy) góry Synaj.

ROZWINIĘCIE


„Wtedy mówił Bóg wszystkie te słowa: «Ja jestem Pan, twój Bóg, który cię wywiódł z ziemi egipskiej, z domu niewoli.

Nie będziesz miał cudzych bogów obok Mnie! (...)Nie będziesz wzywał imienia Pana, Boga twego, do czczych rzeczy (...).Pamiętaj o dniu szabatu, aby go uświęcić. (...)Czcij ojca twego i matkę twoją (...).Nie będziesz zabijał.Nie będziesz cudzołożył.Nie będziesz kradł.

+

&

55

Nie będziesz mówił przeciw bliźniemu twemu kłamstwa (...).Nie będziesz pożądał domu bliźniego twego. Nie będziesz pożądał

żony bliźniego twego” (Wj 20,1-3.7a.8a.12a-17a).

Ekspozycja i omówienie ilustracji przedstawiającej przymierze na górze Synaj.


– Co dokonało się na górze Synaj?– Co nakazuje Pan Bóg ludziom?– Czego Bóg nie każe czynić człowiekowi?– Dlaczego Pan Bóg dał ludziom przykazania?

Krzyżówka.

1. Należy je czynić w swoim życiu.2. Uroczysta umowa zawarta z Bogiem.3. Dziesięć Bożych …4. Góra, na której Bóg zawarł przymierze z Mojżeszem i Jego ludem.5. Są naszymi bliźnimi.6. Bóg dał człowiekowi wolną …7. Kocha najbardziej każdego człowieka.

1. D O B R O

2. P R Z Y M I E R Z E

3. P R Z Y K A Z A Ń

4. S Y N A J

5. L U D Z I E

6. W O L Ę

7. B Ó G

Hasło: DEKALOG.


56

Przykazania, które Pan Bóg dał człowiekowi nazywamy Dekalogiem.

Wyjaśnienie znaczenia słowa: dekalog.

Dekalog – to inaczej „dziesięć słów, zdań”, czyli dziesięć przykazań Bożych.

Prezentacja multimedialna.

Prezentacja odnosi się do „Dziesięciu przykazań Bożych” (zawie-ra tekst „Dziesięciu przykazań Bożych” z odpowiednimi ilustracjami do każdego przykazania, może zawierać również wyjaśnienie znaczeń słów: przymierze i Dekalog).

Odczytanie przez uczniów tekstu przykazań Bożych.


Bóg, zawierając przymierze z Mojżeszem i jego ludem, zawarł je także z nami. To przymierze obowiązuje każdego chrześcijanina. Bóg kocha każdego człowieka i pragnie jego zbawienia. Dlatego dał „recep-tę” na szczęśliwe życie. Jest nią treść przykazań Bożych. Każdy czło-wiek kochający Boga powinien wypełniać wskazania Dekalogu.

Najpiękniej i najdoskonalej wypełnił Boże przykazania Pan Jezus, gdy przyszedł na ziemię. Uczył także ludzi szacunku dla Bożych przy-kazań i wyjaśniał, jak je realizować w swoim życiu.


ZAKOŃCZENIE

Należy poznać dobrze przykazania Boże, by zrozumieć, do cze-go Bóg wzywa nas w każdym przykazaniu, a potem wypełniać je w życiu. Będziemy starali się to uczynić na kolejnych katechezach, podczas omawiania każdego przykazania Bożego. Kto wypełnia przy-kazania Boże, ten okazuje miłość Bogu i ludziom.

J

57


– Jak staram się wypełniać przykazania Boże?– Jak okazuję miłość Bogu?– Jak szanuję rodziców, nauczycieli i ludzi, których spotykam na swojej dro-

dze życia?

PRACA DOMOWA

Napisz, dlaczego przykazania Boże są naszymi drogowskazami.(Zeszyt ćwiczeń – ćw. 4)Naucz się na pamięć Dziesięciu przykazań Bożych.(Zeszyt ćwiczeń – ćw. 5)

MODLITWA

„Dziesięć przykazań Bożych”.

X

?

58

12. PAN JEZUS UCZY NAS WIERZYĆ I UFAĆ BOGU – I PRZYKAZANIE BOŻE

Cel ogólnyZapoznanie z treścią I przykazania Bożego. Kształtowanie postawy według I przykazania Bożego.


– podaje, że przez przykazania Bóg objawia swoją wolę,– przytacza treść I przykazania,– objaśnia, co znaczy „bogów cudzych”,– wskazuje sposoby oddawania czci Bogu,– dowodzi, dlaczego Boga należy kochać i czcić,– przyjmuje postawę odpowiedzialności za wypełnianie I przykazania

Bożego.

MetodyRozmowa kierowana, memoryzacja, tekst luk, ekspozycja, analiza tekstu

biblijnego, rozmowa kierowana, analiza tekstu źródłowego, autorefleksja.

Środki dydaktycznePismo Święte; Katechizm Kościoła Katolickiego; plansza z treścią I przy-

kazania; ilustracja przedstawiająca dwunastoletniego Jezusa w świątyni; plansze z tekstem: adoracja Boga, ufna modlitwa, oddawanie czci Bogu.

MODLITWA


WPROWADZENIE

Pan Bóg mówi: „Jam jest Pan Bóg twój. Nie będziesz miał bogów cudzych przede Mną”. Co to znaczy „nie mieć bogów cudzych”? To znaczy, że nie możemy oddawać czci żadnym bożkom, mamy czcić tylko Boga, który objawił, że jest Jedynym Panem.

+

X

59

Niekiedy człowiek staje się sam dla siebie „cudzym bogiem”. Dzieje się tak wtedy, gdy zapomina lub nie chce wiedzieć, że to Bóg jest Panem, który z miłości do człowieka dał mu Dekalog, według któ-rego należy postępować. To nie człowiek ma wybierać przykazania, które mu „pasują”, bo nie on jest panem świata, nie on jest bogiem.

Umieszczenie na tablicy planszy z tekstem:

I. Nie będziesz miał bogów cudzych przede Mną.

Memoryzacja I przykazania.


Musimy dobrze zrozumieć wszystkie przykazania Boże, aby je przestrzegać, a przez to wypełnić wolę Bożą. Pan Jezus daje nam przy-kład, jak wypełniać przykazania.

Pan Jezus urodził się w Betlejem, a potem mieszkał ze swoimi Rodzicami w Nazarecie, w ich prostym, zwyczajnym domu. Ludzie nie wiedzieli, że Jezus jest Synem Bożym, bo żył tak samo jak wy, jak każde dziecko.

ROZWINIĘCIE

Już od dziecięcych lat Jezus uczył własnym przykładem, jak nale-ży kochać Boga całym sercem. Gdy miał dwanaście lat, wraz z Maryją i Józefem, udał się w pielgrzymkę do świątyni w Jerozolimie. Była to daleka i trudna droga, trzeba było iść pieszo. Chciał być jak najszybciej w domu swego Ojca. W świątyni był tłok, bo dużo ludzi przyszło, lecz Jezus cieszył się i modlił. Tak bardzo przeżywał spotkanie ze swoim Ojcem, że nawet nie zauważył, kiedy święta skończyły się, a Rodzice udali się już w drogę powrotną. Dopiero po trzech dniach poszukiwań Rodzice odnaleźli Jezusa.

– Co robił Jezus w świątyni?


„(...) siedział między nauczycielami, przysłuchiwał się im i zadawał pytania. Wszyscy zaś, którzy Go słuchali, byli zdumieni bystrością Jego umysłu i odpowiedziami” (Łk 2,46b-47).

&

60

Ekspozycja i omówienie ilustracji przedstawiającej 12-letniego Jezusa w świątyni.


– Z kim Jezus siedział w świątyni?– O kim uczyli nauczyciele w świątyni?– W jaki sposób słuchali oni Jezusa?– Dlaczego byli zdumieni zachowaniem Jezusa?

Jezus dużo wiedział o Bogu, znał Go, bo był Synem Bożym, a jed-nak chciał o Nim się uczyć, chciał słuchać.

Aby zachować I przykazanie, trzeba poznawać Boga. A dlaczego należy Go poznawać? Bo kto lepiej zna, ten więcej kocha.

Ten, kto nie kocha Boga, na pewno Go jeszcze nie zna. Musi Go poznać, wtedy Go pokocha. Pan Bóg jest cudowny i jest Miłością. Nie sposób Go nie kochać.

– Gdzie możemy poznawać Boga?

I przykazanie mówi o tym, aby Pana Boga:– poznawać, – kochać Go, – wierzyć w Niego i ufać.


„Będziesz miłował Pana, Boga twojego, z całego swego serca, z całej duszy swojej, ze wszystkich swych sił” (Pwt 6,5).

Analiza testu biblijnego.

– W jaki sposób należy kochać Boga?– Co pokazał nam 12-letni Jezus, kiedy pozostał w świątyni?

61

Katechizm Kościoła Katolickiego mówi na temat I przykazania:

„Pierwsze przykazanie wzywa człowieka do wiary w Boga, do pokładania w Nim nadziei i do miłowania Go ponad wszystko” (KKK 2134).

– Do czego wzywa nas I przykazanie Boże?

„«Panu, Bogu swemu, będziesz oddawał pokłon». Adoracja Boga, zanoszenie do Niego modlitw, oddawanie należnej Mu czci, wypełnia-nie przyrzeczeń i złożonych Mu ślubów są aktami cnoty religijności, które wchodzą w zakres posłuszeństwa pierwszemu przykazaniu” (KKK 2135).

– Co nakazuje Bóg w I przykazaniu?

Umieszczenie na tablicy i omówienie plansz:Adoracja Boga

Ufna modlitwa

Oddawanie czci Bogu

ZAKOŃCZENIE

Przykazanie zaczyna się od słowa: „Nie będziesz”. Takie zdanie pokazuje zawsze, że jest jakiś zakaz.

– Czego zakazuje nam Pan Bóg w I przykazaniu?

Pan Bóg jest duchem, nie widzimy Go ani nie słyszymy. W I przykazaniu Bóg nakazuje nam, abyśmy wierzyli w prawdzi-wego Boga i Jemu oddawali cześć. Czynimy to, gdy w Niego wierzy-my, ufamy Mu i kochamy Go. Cześć i chwałę oddajemy w szczególny sposób przez modlitwę. Powinniśmy modlić się rano i wieczorem, przed i po jedzeniu, przed nauką i po nauce. Abyśmy mogli Boga czcić i kochać musimy Go poznawać. Poznajemy Go w czasie katechez, czy-tając religijne czasopisma i książki, oglądając religijne filmy.


J

62

Grzech przeciw I przykazaniu popełnia ten, kto nie dba o swoją wiarę, kto zapomina o Bogu w modlitwie, kto wierzy w przesądy i kto nie szanuje rzeczy i miejsc poświęconych.

Pan Bóg powinien być dla nas najważniejszy.

AutorefleksjaW I przykazaniu Pan Bóg nakazuje człowiekowi, by o swoim Stwór-

cy pamiętał, kochał Go, ufał Mu i oddawał Mu chwałę.

Pomyślmy:– W jaki sposób okazuję, że kocham Pana Boga?– Jak zwracam się do Pana Boga, kiedy Go o coś proszę?– W jaki sposób staram się, aby Bóg był dla Mnie najważniejszy?

„Akt wiary”.

Wierzę w Ciebie, Boże żywy,w Trójcy Jedyny, prawdziwy.Wierzę coś objawił Boże, Twe słowo mylić nie może.

PRACA DOMOWA

Narysuj, jak możesz okazać Bogu, że jest dla ciebie najważniejszy.(Zeszyt ćwiczeń – ćw. 3)

MODLITWA

„Ojcze nasz”.

X

?

63

13. PAN JEZUS UCZY NAS WIELBIĆ BOGA MODLITWĄ – II PRZYKAZANIE BOŻE

Cel ogólnyUkazanie prawdy, w jaki sposób należy czcić imię Boże.Kształtowanie postawy modlitwy w życiu codziennym.

Cele szczegółowe Uczeń:

– podaje treść II przykazania Bożego,– wylicza rzeczy poświęcone Bogu, którym należy się cześć,– objaśnia, w jaki sposób należy czcić imię Boże,– stwierdza, że możemy się modlić zawsze i wszędzie,– przyjmuje postawę odpowiedzialności za codzienną modlitwę.

MetodyRozmowa kierowana, ekspozycja, tekst luk, rozsypanka wyrazowa,

memoryzacja, niedokończone zdanie, analiza tekstu biblijnego, pokaz, auto-refleksja, techniki multimedialne, śpiew.

Środki dydaktyczne Pismo Święte, rozsypanka z II przykazaniem Bożym, ilustracje przedsta-

wiające różne rzeczy i osoby poświęcone Bogu i inne przedmioty, ilustracja przedstawiająca modlącego się Pana Jezusa, nagranie z piosenką.

MODLITWA

„Ojcze nasz”.

WPROWADZENIE

Ekspozycja i omówienie ilustracji (np.: Kościół, parasol, taberna-kulum, ołtarz, kredka, krzyż, kwiaty, zeszyt, telewizor, piłka, paschał, różaniec, Pismo święte, obraz Matki Bożej, elementarz, siostra zakonna, kapłan, koszyczek i inne...).

+

X

64

Spośród umieszczonych ilustracji dzieci wybierają te, które poświę-cone są Bogu i przypinają je w oddzielne miejsce pod napisem: Osoby i rzeczy poświęcone Panu Bogu.


ROZWINIĘCIE

Panu Bogu okazujemy naszą miłość, kiedy szanujemy osoby i rze-czy Jemu poświęcone. Wtedy również spełniamy II przykazanie Boże.

Rozsypanka wyrazowa.Z rozsypanki uczniowie układają II przykazanie Boże i umieszczają

na tablicy.

„Nie będziesz nadaremnie” twego

Pana Imienia

Boga brał

– Jak brzmi II przykazanie Boże?– Co Pan Bóg nakazuje nam w II przykazaniu?

Memoryzacja drugiego przykazania.

Pan Bóg w tym przykazaniu nakazuje, abyśmy szanowali Jego imię. Czcimy imię Boże, gdy wymawiamy je z szacunkiem, uwielbiamy Boga, gdy się modlimy.


Pan Jezus modlił się w różnych miejscach i o różnej porze dnia. Dał nam przykład gorliwej modlitwy.


„Jezus wyszedł na górę, aby się modlić i całą noc spędził na modli-twie do Boga” (Łk 6,12).

&

65

Ekspozycja i omówienie ilustracji przedstawiającej Pana Jezusa modlącego się.


– Gdzie udał się Jezus na modlitwę?– Jak długo się modlił?


Możemy modlić się do Boga zawsze i wszędzie, w samotności i z innymi ludźmi. Gdy się modlimy, możemy Mu dziękować, przepra-szać za grzechy i prosić o pomoc do dobrego. Pan Bóg pragnie, abyśmy z Nim często rozmawiali, choćby to była tylko krótka rozmowa, czy-li krótka modlitwa. Taką krótką modlitwę, czy westchnienie do Boga nazywamy aktem strzelistym.


Umieszczenie i omówienie na tablicy planszy z aktami strzelistymi.– O Jezu, pomóż mi, abym więcej tego nie robił.

– Jezu, bardzo Cię kocham.– Jezu, ufam Tobie.

– Szczęść Boże – Bóg zapłać.– Jezu, miej mnie w opiece.

ZAKOŃCZENIE

W II przykazaniu: „Nie będziesz brał imienia Pana Boga twego nadaremnie” Pan Bóg uczy nas, abyśmy imię Boże i świętych wyma-wiali ze czcią i szacunkiem.

Autorefleksja.Pan Jezus jest wśród nas obecny, gdy modlimy się i mówimy o Nim.

Pomyślmy:– Jak zachowuję się w kościele?– Jak często się modlę?– Jak wypełniam II przykazanie Boże?

J

66

Każdy z nas w ciszy wypowie swoją krótką modlitwę do Pana Jezusa, czyli akt strzelisty. Może to być podziękowanie Jezusowi, że jest wśród nas obecny.

PRACA DOMOWA

Napisz własny akt strzelisty.(Zeszyt ćwiczeń – ćw. 5)

MODLITWA

Śpiew: „Radośnie Panu hymn śpiewajmy”.(można otworzyć nagranie z piosenką)

Ref. Radośnie Panu hymn śpiewajmy. Alleluja.I dobroć Jego wysławiajmy. Alleluja.

1. Wychwalajcie ze mną dzieła Bożej mocy. Alleluja.Wychwalajcie Pana nad wszystko na wieki. Alleluja.

Ref. Radośnie Panu hymn śpiewajmy. Alleluja...

2. Wychwalajcie Pana Aniołowie Pańscy. Alleluja.Wychwalajcie Pana Zastępy Niebieskie. Alleluja.

Ref. Radośnie Panu hymn śpiewajmy. Alleluja...

X

?

67

14. ODDAJEMY CZEŚĆ BOGU W DNI ŚWIĘTE – III PRZYKAZANIE BOŻE

Cel ogólny Ukazanie niedzieli i świąt jako dni szczególnie poświęconych Bogu.Kształtowanie postawy wdzięczności Jezusowi za dar spotkania się

z Nim w niedzielnej Mszy Świętej.


– podaje treść III przykazania Bożego,– wyjaśnia treść III przykazania,– objaśnia, dlaczego niedziela jest dla chrześcijan najważniejszym dniem

tygodnia,– rozróżnia, jakie czynności można wykonać w niedzielę, a jakich nie,– uzasadnia, kiedy wypełniamy III przykazanie Boże,– przyjmuje odpowiedzialność za dobre przeżycie każdej niedzieli i święta.

Metody Rozmowa kierowana, pogadanka, rozsypanka wyrazowa, pokaz, memo-

ryzacja, analiza tekstu biblijnego, praca w grupach, metoda piramidy prio-rytetów, ekspozycja, opowiadanie, autorefleksja, techniki multimedialne, śpiew.

Środki dydaktyczne Pismo Święte; M. Link, Dzień święty; rozsypanka z III przykazaniem

Bożym; małe samoprzylepne kartki; biały papier formatu A4; nagranie z pio-senką; ilustracje przedstawiające różne formy przeżywania niedzieli.

MODLITWA


X

68

WPROWADZENIE

– Jak brzmi I przykazanie Boże?– Czego uczy nas Pan Bóg w I przykazaniu Bożym?– Jak brzmi II przykazanie Boże?– Czego uczy nas Bóg w II przykazaniu Bożym?

Pogadanka na temat niedzieli i dni świątecznych.

– Jakie mamy dni tygodnia?– Który dzień szczególnie jest poświęcony Panu Bogu?– Jakie znacie święta?

ROZWINIĘCIE

Gdy obchodzimy święto, to zawsze przypominamy wydarzenie z życia Pana Jezusa, Matki Bożej i świętych. Przez to czcimy Pana Jezusa i wszystko, czego On dokonał. Jedno z Bożych przykazań mówi o świętowaniu dnia świętego.

Rozsypanka wyrazowa.Uczniowie układają i umieszczają rozsypankę wyrazową na tablicy.

dzień święcił”.

„Pamiętaj,

abyś święty


Memoryzacja.Uczniowie powtarzają głośno treść Bożego przykazania.

– O czym przypomina nam III przykazanie Boże?

Aby uczcić Boga, poświęcamy Mu szczególnie jeden dzień w tygo-dniu. Przypomina nam o tym III przykazanie, które dał nam sam Bóg.

+

&

69

Dniem świętym dla chrześcijan, a zarazem pierwszym dniem tygodnia jest niedziela. Niedzielę nazywamy też Dniem Pańskim, bo w niedzielę zmartwychwstał Pan Jezus.


„O świcie pierwszego dnia tygodnia (...) powstał z martwych” (Mt 28,1.7).


– W jakim dniu zmartwychwstał Pan Jezus?– Jaka to była pora dnia?

Każda niedziela jest dla nas pamiątką Zmartwychwstania Pana Jezusa, a raz w roku obchodzimy bardzo uroczyście to wydarzenie.

– Jaki to jest dzień?


– Kiedy spełniamy III przykazanie Boże?

Praca w grupach – piramida priorytetów.Dzielimy uczniów na zespoły czteroosobowe. Każda grupa otrzymu-

je po 6 kartek jednokolorowych, na których zapisuje sześć najważniej-szych czynności wykonywanych w niedzielę. Każda czynność musi być zapisana na oddzielnej kartce. Czas pracy: ok. 5 minut.

Po wykonaniu zadania uczniowie układają ze swoich kartek małą piramidę tak, by na szczycie znalazła się ta czynność, która – ich zda-niem jest w niedzielę najważniejsza. Wzór piramidy umieszczamy na tablicy, by dzieci mogły według niej wykonać swoje „konstrukcje”. Piramidy przyklejają uczniowie na kartkę białego papieru.


Ekspozycja i omówienie ilustracji przedstawiających spędzanie nie-dzieli (np. kościół – Msza Święta, wspólny spacer, wycieczka rowerowa, odwiedziny babci lub innej bliskiej osoby itd.).

70

Święcimy niedzielę, uczestnicząc we Mszy Świętej oraz powstrzy-mując się od ciężkiej pracy, aby wypocząć i mieć więcej czasu na mo-dlitwę i rozmowę o Panu Bogu.

Uczestniczenie we Mszy Świętej w każdą niedzielę i święto jest naszym bardzo ważnym obowiązkiem. Tak ustanowił Pan Bóg.

Nie idziemy w niedziele i święta do szkoły, zazwyczaj nasi rodzice nie idą do pracy. Niektórzy ludzie jednak muszą pracować w niedziele i święta, aby inni mogli odpocząć, np. kierowcy, którzy prowadzą auto-busy, pracownicy elektrowni, lekarze, pielęgniarki...

– Kto jeszcze musi pracować w niedziele i święta?

Bywają przypadki, że ktoś nie może być na Mszy Świętej w nie-dzielę i jest usprawiedliwiony, np. gdy ktoś jest chory lub ma tak uło-żoną pracę, że już nie ma żadnej Mszy Świętej w kościele albo z innego bardzo ważnego powodu. Wtedy może pomodlić się sam w domu.

Grzeszymy przeciw III przykazaniu, gdy:– z niedbalstwa opuszczamy Mszę Świętą w niedzielę i święto,– spóźniamy się na Mszę Świętą lub wychodzimy z kościoła

przed jej zakończeniem,– bez ważnych powodów wykonujemy w niedzielę lub święto cięż-

kie prace.


ZAKOŃCZENIE

Opowiadanie: „Dzień święty”.

„Film «Rydwany ognia» oparty jest na autentycznej historii Erica Liddella, czołowego angielskiego sprintera na 100 m., faworyta Igrzysk Olimpijskich w 1924 r.

Eric był człowiekiem głęboko religijnym i nigdy nie biegał w nie-dzielę. Nagle spadła na niego wiadomość. Opublikowano program igrzysk. Finał biegu na 100 metrów miał odbyć się w niedzielę. Eric czuł się zbity z tropu.

Kiedy całą Anglię obiegła wiadomość, że Eric nie pobiegnie w niedzielę, zaczęto wywierać na niego niewiarygodną presję. Eric nie ustępował. Gazety angielskie nazwały go nawet zdrajcą ojczyzny.

J

71

Eric jednak pozostawał wierny swoim przekonaniom. W końcu został przydzielony do biegu na 400 metrów. Nigdy w życiu nie biegał na tym dystansie.

Jak przekazuje film, tuż przed biegiem amerykański biegacz Jackson Scholz wręczył Ericowi kartkę. Zawierała ono jedno zdanie: «Jeśli ktoś Mi służy, uczci go mój Ojciec» (J 12,26). Chwilę później Eric odniósł zwycięstwo na 400 metrów. W zaciśniętej dłoni trzymał kart-kę, podaną mu przez Jacksona”.

(M. Link, Dzień święty, http://adonai.pl/opowiadania/duchowe/?id=34)

Analiza opowiadania.

Autorefleksja.Pan Jezus w każdą niedzielę i święta zaprasza nas na spotkanie.

Pomyślmy:– Jak uczestniczę w niedziele i święta we Mszy Świętej?– Jak odpoczywam w niedzielę?

Słowami piosenki podziękujemy Panu Jezusowi za to, że spotyka się z nami w każdą niedzielę we Mszy Świętej.

Śpiew: „Oto jest dzień”.(można odtworzyć nagranie z piosenką)

Oto jest dzień, (x2)który dał nam Pan, (x2)weselmy się (x2)i radujmy się w Nim. (x2)Oto jest dzień,który dał nam Panweselmy sięi radujmy się w Nim.Oto jest dzień,który dał nam Pan.

72

PRACA DOMOWA

W formie plakatu zilustruj słowa: „Pamiętaj, abyś dzień święty święcił”.


MODLITWA

Śpiew: „Oto jest dzień”.

X

?

73

15. PAN JEZUS UCZY NAS KOCHAĆ RODZICÓW – IV PRZYKAZANIE BOŻE

Cel ogólnyZapoznanie z treścią IV przykazania Bożego.Kształtowanie postawy szacunku i miłości do rodziców.


– podaje treść IV przykazania Bożego,– wyjaśnia treść IV przykazania,– określa sposoby okazywania miłości rodzicom,– wyraża wdzięczność Bogu za dar swoich rodziców,– okazuje posłuszeństwo i szacunek nauczycielom, wychowawcom i opie-

kunom.

MetodyRozmowa kierowana, opowiadanie, ekspozycja, pokaz, analiza tekstu

biblijnego, rozsypanka wyrazowa, tekst luk, analiza wiersza, autorefleksja, śpiew, techniki multimedialne.

Środki dydaktycznePismo Święte; B. Ferrero, Trzej synowie; ilustracje; zdjęcia z życia

rodziny; mapa Palestyny; ilustracje przedstawiające życie Świętej Rodziny w Nazarecie; wiersz M. Wiśniewskiej-Koszeli; nagranie z piosenką.

MODLITWA

„Ojcze nasz”.

WPROWADZENIE

– Jak zwracamy się do Pana Boga w Modlitwie Pańskiej?– Dlaczego Pana Boga nazywamy Ojcem?

+

X

74

Odczytanie opowiadania pt. „Trzej synowie”.

„Trzy kobiety szły do studni, aby zaczerpnąć z niej wody. Na kamiennej ławce, w pobliżu fontanny, siedział starszy człowiek i przysłuchiwał się ich rozmowom.

Każda z kobiet wychwalała swojego syna.«Mój syn», mówiła pierwsza, «jest tak zwinny i bystry, że nikt

nie jest w stanie mu dorównać».«Mój syn», mówiła druga, «śpiewa jak słowik. Nie ma nikogo

na świecie, kto mógłby poszczycić się tak pięknym głosem, jak on».«A ty, co powiesz o swoim synu?», zapytały trzecią kobietę, która

nic nie mówiła.«Sama nie wiem, czy mogę powiedzieć coś niezwykłego o moim

dziecku», odpowiedziała tamta. «Jest dobrym chłopcem, tak jak wielu innych. Nie robi jednak nic specjalnego...».

Kiedy dzbany były już pełne, kobiety skierowały się w stronę domu. Podążył za nimi również starzec.

Naczynia były ciężkie i ramiona kobiet uginały się od wysiłku.W pewnym momencie zatrzymały się, aby móc trochę odpocząć.Podbiegło wtedy do nich trzech młodzieńców. Pierwszy rozpoczął

natychmiast jakieś widowisko: oparł dłonie na ziemi i zaczął wywijać koziołki, wierzgając nogami w górze, a potem zaczął wykonywać salta.

Kobiety przyglądały mu się z zachwytem: «Ach, jaki zręczny!».Drugi chłopiec zaraz zaintonował jakąś piosenkę. Głos miał

tak piękny, jak słowik. Kobiety przysłuchiwały mu się ze wzruszeniem w oczach: «Ach, cóż to za anioł».

Trzeci z chłopców podszedł w stronę matki, zarzucił na siebie ciężką amforę i zaczął ją dźwigać przy jej boku.

Wtedy kobiety zwróciły się do starca: «Co powiesz o naszych synach?».

«O synach?», zawołał ze zdziwieniem starzec. «Widziałem tylko jednego!»”.

(B. Ferrero, Trzej synowie, http://www.apostol.pl/rozwazania/bruno-ferrero/trzej-synowie)


Ekspozycja i omówienie ilustracji, zdjęć przedstawiających życie rodziny.

75

Ojciec, matka i dzieci – to rodzina. Twórcą rodziny jest Pan Bóg. On łączy ludzi – mężczyznę i kobietę w małżeństwie. On sprawia, że rodzice mogą dać dziecku życie. Od Pana Boga pochodzi wszelkie życie.

Pan Jezus przyszedł na świat również w rodzinie. Miał matkę jak każde dziecko i Ojca w niebie, a na ziemi zastępował Mu ojca świę-ty Józef.

Często patrzymy na życie innych ludzi i pragniemy ich naślado-wać. Podoba nam się ich postępowanie i chcemy być do nich podobni. Niekiedy bierzemy przykład z bohaterów, których poznajemy, czytając książki albo oglądając filmy.

Dzisiaj spojrzymy na Pana Jezusa żyjącego w rodzinie jako wzór dla nas. On swoim postępowaniem uczy nas, jacy powinniśmy być dla naszych rodziców i wzywa, abyśmy Go naśladowali.

– Gdzie Pan Jezus mieszkał jako dziecko?

Pokaz mapy Palestyny z czasów Jezusa.Wskazanie Nazaretu na mapie.

Żyjąc w Nazarecie, Pan Jezus nie objawił ludziom, że jest Bogiem. Żył tak, jak inni. Modlił się, pracował, pomagał swoim rodzicom, był im posłuszny.

ROZWINIĘCIE


„Wrócił do Nazaretu i był im poddany” (Łk 2,51).

Ekspozycja i omówienie ilustracji przedstawiającej Pana Jezusa w Nazarecie.


– Jaki był Pan Jezus dla swoich rodziców? – Czego uczy nas Pan Jezus „poddany” swoim rodzicom?– Jak możemy naśladować posłusznego Pana Jezusa?– W jaki sposób możemy okazać miłość rodzicom?

&

76

Pan Bóg nakazał: „Czcij ojca swego i matkę swoją”.

– Które to jest przykazanie Boże?


Nasze życie jest darem Pana Boga, ale otrzymaliśmy je przez ręce i trud naszych rodziców. Oni są naszymi największymi dobroczyńca-mi, najlepszymi przyjaciółmi i najbardziej kochającymi opiekunami. To dzięki ich wysiłkom przygotowujemy się do samodzielnego życia. Rodziców wspomagają chrzestni, dziadkowie, opiekunowie, nauczy-ciele i wychowawcy.

W IV przykazaniu Pan Bóg nakazuje czcić, kochać i słuchać rodzi-ców, opiekunów i wychowawców.

Przeciw IV przykazaniu grzeszy ten, kto nie szanuje rodziców, opiekunów i wychowawców, kto martwi ich swoim postępowaniem lub sprawia im przykrość.

ZAKOŃCZENIE

Odczytanie i analiza wiersza: „Weźcie mnie za ręce”.

„W pośpiechu, wśród obowiązków,tak często się mijamy.Wieczorem czekam stęsknionyna powrót taty i mamy.Mamo i Tato, weźcie mnie za ręce.Kochajcie mnie mocno,ja nie chcę niczego więcej”.(M. Wiśniewska-Koszela)

Autorefleksja.Bóg w IV przykazaniu: „Czcij ojca swego i matkę swoją” nakazuje,

żebyśmy kochali naszych rodziców i byli im posłuszni.

Pomyślmy:– Jakim jestem dzieckiem dla swoich rodziców, nauczycieli,

opiekunów?– Jak mogę naśladować Jezusa posłusznego swoim rodzicom?

J

77

– Co dobrego zrobię w swojej rodzinie?– W jaki sposób podziękuję Bogu za dar moich rodziców?

Nauka piosenki: „Weź mnie na ręce” zespołu Arka Noego.(można odtworzyć nagranie z piosenką)

Ref. Weź mnie, weź mnie na ręce!Mi nie potrzeba nic więcej.Weź mnie, weź mnie na ręce!Wracaj! Wracaj!

Wracaj do domu przytul mnie.Nie siedź w pracy cały dzień.Na kolana wskoczę Tobie.Już doczekać się nie mogę.Możesz być nawet mistrzem świata.Tylko do domu szybko wracaj.Wracaj do domu i bądź z nami.Nie siedź w pracy godzinami.

Ref. Weź mnie, weź mnie na ręce!...

Ważna jest w życiu każda chwila.Chodźmy na spacer albo do kina.Wracaj do domu i bądź z nami.Wracaj, szybko wracaj.Kto ważniejszy – ja czy praca?


PRACA DOMOWA

Pomódl się za swoich rodziców i narysuj dla nich laurkę.(Zeszyt ćwiczeń – ćw. 4)

MODLITWA


X

?

78

16. PAN JEZUS CHCE, ŻEBYŚMY SZANOWALI ŻYCIE I ZDROWIE – V PRZYKAZANIE BOŻE

Cel ogólnyUkazanie wartości życia w świetle V przykazania Bożego. Wychowanie do szacunku i troski o życie własne oraz innych ludzi.


– podaje, że Bóg jest dawcą życia,– wyjaśnia treść V przykazania Bożego,– określa, kiedy człowiek troszczy się o życie swoje i innych ludzi,– proponuje modlitwę dziękczynną za dar życia.

MetodyKrzyżówka, rozmowa kierowana, niedokończone zdanie, analiza tekstu

biblijnego, tekst luk, ekspozycja, autorefleksja, śpiew, techniki multimedialne.

Środki dydaktycznePismo Święte, plansza ze słowami: Nie zabijaj!, ilustracje przedstawiają-

ce troskę o życie i zdrowie, nagranie z piosenką.

MODLITWA

„Ojcze nasz”.

WPROWADZENIE

Krzyżówka.

1. Znak wiary chrześcijan.2. Są drogowskazami do nieba.3. Zawód świętego Józefa – opiekuna Jezusa.4. Niedziela to dzień ...5. Rozmawiał z Bogiem na górze Synaj.

+

X

79

1. K R Z Y Ż

2. P R Z Y K A Z A N I E

3. C I E Ś L A

4. Ś W I Ę T Y

5. M O J Ż E S Z

HASŁO: Życie

– Czym jest życie?– Czego człowiek potrzebuje do życia?


Pan Bóg przez rodziców przekazał nam wielki dar – życie. W trosce o nasze dobro dał przykazanie, które broni życia.

ROZWINIĘCIE

Umieszczenie na tablicy planszy ze słowami:V. Nie zabijaj!

– Do czego wzywa nas Pan Bóg w przykazaniu „Nie zabijaj”?

Ekspozycja i omówienie ilustracji ukazujących troskę o życie i zdro-wie, np. zdrowa żywność, wizyta u lekarza, mycie rąk, bezpieczne prze-chodzenie przez ulicę, odwiedzanie chorego, pomoc starszej osobie.

– W jaki sposób troszczymy się o własne zdrowie i życie?– Jak troszczymy się o zdrowie i życie innych?



„Błogosławieni, którzy wprowadzają pokój, albowiem oni będą nazwani synami Bożymi” (Mt 5,9).

&

80


– Jakich ludzi Pan Jezus nazywa błogosławionymi?– Co to znaczy wprowadzać pokój?

Bóg obdarzył nas życiem, tym darem mamy nie tylko cieszyć się, ale szanować go i unikać wszystkiego, co mu zagraża. Pan Jezus uczy, że powinniśmy także troszczyć się o życie i zdrowie innych ludzi, wprowadzać pokój, czyli żyć z innymi w zgodzie, zawsze odno-sić się do każdego z szacunkiem i miłością, w razie potrzeby spieszyć z pomocą.


ZAKOŃCZENIE

Otrzymaliśmy od Boga dar życia.


– Jak dbam o swoje zdrowie?– Co robię, aby żyć w zgodzie z innymi?– W jaki sposób dziękuję Bogu za dar życia?

Śpiew: „Ja jestem”.(odtworzenie nagrania z piosenką)

PRACA DOMOWA

Ułóż modlitwę, w której podziękujesz Panu Bogu za dar życia.(Zeszyt ćwiczeń – ćw. 3)

MODLITWA

„Baranku Boży, który gładzisz grzechy świata”.X

?

J

81

17. PAN JEZUS UCZY RODZINY PRAWDZIWEJ MIŁOŚCI – VI I IX PRZYKAZANIE BOŻE

Cel ogólnyUkazanie prawdy, że Pan Jezus uczy rodziny prawdziwej miłości. Kształtowanie postawy miłości i szacunku wobec członków rodziny.


– podaje, że Pan Jezus uczy rodziny miłości,– wyjaśnia znaczenie VI i IX przykazania,– określa, o jakie wartości należy troszczyć się w rodzinie,– charakteryzuje Świętą Rodzinę,– przyjmuje odpowiedzialność za czystość swoich myśli i czynów,– wybiera sposób okazywania miłości w rodzinie.

MetodyOpowiadanie, rozmowa kierowana, ekspozycja, analiza tekstu biblijne-

go, memoryzacja, tekst luk, stopniowe poznawanie obrazu, praca w grupach, autorefleksja, śpiew, techniki multimedialne.

Środki dydaktycznePismo Święte, tekst opowiadania, ilustracja przedstawiająca szczęśli-

wą rodzinę, plansze z treścią VI i IX przykazania Bożego, ilustracja Świętej Rodziny, kartki z konturem domu, nagranie z piosenką.

MODLITWA


WPROWADZENIE

Odczytanie i analiza opowiadania.

+

X

82

Syn pewnego króla, jak zdarza się to w bajkach, zakochał się w pięknej, ale bardzo biednej córce piekarza i ożenił się z nią. Przez kilka lat dwoje małżonków żyło w wielkiej zgodzie i szczęściu. Po śmierci ojca książę musiał zająć na tronie jego miejsce. Ministrowie i doradcy czynili wszystko, aby dać mu do zrozumienia, że dla dobra swojego królestwa powinien wyrzec się swojej żony. Królewska żona nie może pochodzić z ludu, powinien więc ożenić się z córką jakiegoś króla ościennego państwa. Tylko takim małżeństwem mógł zapewnić pokój i dobrobyt w królestwie.

– Wyrzeknij się jej, najjaśniejszy panie, jest przecież córką piekarza.– Bezpieczeństwo twojego tronu i poddanych jest ważniejsze

od wszystkiego. Tego rodzaju nalegania ministrów były tak silne, że młody król w końcu ustąpił.

– Zostałem zmuszony, żeby się ciebie wyrzec – powiedział do swo-jej żony.

– Jutro będziesz musiała wrócić do ojca. Możesz jednak zabrać ze sobą to, co uważasz za najcenniejsze.

Tego wieczoru ostatni raz jedli wspólnie kolację. Panowała cisza. Kobieta wydawała się bardzo spokojna. Pod koniec wieczerzy król zasnął głębokim snem. Zawinęła go wtedy szybko w prześcieradło i zarzuciła sobie na plecy. O świcie następnego dnia król obudził się w domu piekarza.

– Co to znaczy? – zapytał zdziwiony.Żona uśmiechnęła się do niego.

– Obiecałeś mi, że mogę ze sobą zabrać to, co jest najcenniejsze. Ty jesteś dla mnie tym, co mam na świecie najdroższego.

(opracowane na podstawie: B. Ferrero, Racja stanu, w: Kółka na wodzie, B. Ferrero, Warszawa 2008)

– Do czego ministrowie i doradcy namawiali króla?– Jaką decyzję podjął król?– Co zrobiła kobieta, gdy król zasnął?– Co zrozumiał król, gdy obudził się w domu piekarza?

W trosce o szczęśliwe życie w rodzinie Pan Bóg dał przykazanie VI i IX.

83

ROZWINIĘCIE


Bóg mówi:

„Nie będziesz cudzołożył. (...) Nie będziesz pożądał żony bliźniego twego” (Wj 20,14.17).

Ekspozycja i omówienie ilustracji przedstawiającej szczęśliwą rodzinę.


Umieszczenie na tablicy planszy z przykazaniem:VI. Nie cudzołóż.

Memoryzacja przykazania.

– Co nakazuje Pan Bóg w przykazaniu VI?

Pan Bóg nakazuje, aby w małżeństwie zawsze panowała jed-ność oraz aby słowa, myśli i pragnienia człowieka były dobre, czyste. Przez głos sumienia pomaga rozróżniać, co jest dobre i właściwe. Dzieci powinny wybierać odpowiednie do wieku programy telewizyj-ne, czasopisma, czy strony internetowe.

Umieszczenie na tablicy planszy z przykazaniem:IX. Nie pożądaj żony bliźniego swego.

– Co nakazuje Pan Bóg w przykazaniu IX?

Pan Bóg pragnie, aby małżonkowie, którzy zakładają rodzinę byli sobie wierni, wspierali się i troszczyli o miłość, która ich połączyła.


Poznając obraz, dowiemy się, jaka rodzina jest wzorem do naśla-dowania.

&

84

Metoda „stopniowe poznawanie obrazu”.Umieszczenie na tablicy ilustracji Świętej Rodziny zakrytej arku-

szem papieru z okienkami. Uczniowie odkrywają po jednym okienku i próbują odgadnąć, co przedstawia obraz.

– Jak żyła Święta Rodzina?

Święta Rodzina jest wzorem do naśladowania życia rodzinne-go. Zawsze panowała w niej zgoda i miłość. Każdy był dla siebie dobry, pomocny i życzliwy. Pan Jezus uczy rodziny prawdziwej miłości, bo chce, aby każda rodzina była szczęśliwa.

Praca w grupach.Dzielimy uczniów na grupy. Każda grupa otrzymuje kartkę z kontu-

rem domu. Zadaniem uczniów jest wpisanie w okna domu (może być ich 6) wartości, o które należy troszczyć się w rodzinie. Czas pracy: 5 minut.




ZAKOŃCZENIE

Pan Bóg pragnie szczęścia każdego dziecka, dlatego dał przykaza-nie: „Nie cudzołóż” i „Nie pożądaj żony bliźniego swego”.


– Jakie są moje myśli?– Jakie są moje słowa?– Jakie są moje pragnienia?– Jak często modlę się za rodzinę?

J

85

Śpiew: „Przygotuję Ci serce o Chryste”.(odtworzenie nagrania z piosenką)

1. Przygotuję Ci serce o Chryste, przygotuję Ci serce niewinne.Takie jasne radosne i czyste, przygotuję Ci serce o Chryste.

2. Przygotuję Ci serce ofiarne,precz odrzucę co kusi i wabi.Przygotuję nadzieją i wiarą,przygotuję Ci serce ofiarą.

3. Przyozdobię Ci serce miłością,taką wielką co wszystko zwycięża.Abyś wstąpił do niego z radością,przyozdobię Ci serce miłością.

4. Przyozdobię Ci serce dziecinne,takie małe, tak biedne i słabe.A Ty wlejesz w nie siły swe dziwne,kiedy wstąpisz w me serce niewinne.

PRACA DOMOWA

Narysuj, w jaki sposób możemy okazywać miłość w rodzinie.(Zeszyt ćwiczeń – ćw. 3)

MODLITWA

„Ojcze nasz”.

X

?

86

18. PAN JEZUS UCZY NAS SZANOWAĆ RZECZY – VII I X PRZYKAZANIE BOŻE

Cel ogólnyUkazanie prawdy o potrzebie szanowania rzeczy własnych, cudzych

i wspólnych. Wychowanie do szacunku dla rzeczy i uczciwego ich zdobywania.


– podaje, że Jezus uczy szanować rzeczy,– rozróżnia rzeczy własne, cudze i wspólne,– wyjaśnia treść przykazania „nie kradnij” i „nie pożądaj rzeczy bliźniego”,– wskazuje na konieczność szanowania rzeczy własnych, cudzych

i wspólnych,– przyjmuje odpowiedzialność za rzeczy własne, pożyczone i wspólne.

MetodyTechniki multimedialne, pogadanka, rozmowa kierowana, analiza tekstu

biblijnego, memoryzacja, tekst luk, autorefleksja, śpiew.

Środki dydaktycznePismo Święte; slajdy przedstawiające piękno świata; plansze ze sło-

wami: Rzeczy własne, Rzeczy cudze, Rzeczy wspólne i odpowiednie hasła; plansze z treścią przykazania VII i X; nagranie z piosenką.

MODLITWA

„Chwała Ojcu”.

WPROWADZENIE

Prezentacja multimedialna ukazująca piękno świata.

Pogadanka na temat darów pochodzących od Boga.

+

X

87

Świat stworzony przez Boga jest piękny. Człowiek przez dobre korzystanie z darów Bożych upiększa świat i tworzy wspaniałe rzeczy. Niektóre z nich posiada na własność.

– Jak ludzie zdobywają rzeczy na własność?

Wszystkie rzeczy możemy podzielić na trzy grupy: rzeczy własne, cudze i wspólne.

Umieszczenie na tablicy plansz ze słowami:

Rzeczy własne

Rzeczy cudze

Rzeczy wspólneUczniowie do plansz dopasowują odpowiednie hasła, np. zeszyt

kolegi, przystanek, ławka w parku, moja czapka, mój komputer, telefon cioci...


ROZWINIĘCIE

Pan Bóg uczy, jak człowiek powinien korzystać z darów świata i rzeczy, które tworzy człowiek.

Odczytanie tekstu z Pisma Świętego.

„Nie będziesz kradł. (...) Nie będziesz pożądał żadnej rzeczy, która należy do bliźniego twego” (Wj 20,15.17).


– W których przykazaniach Bóg zawarł te słowa?

Umieszczenie na tablicy plansz z przykazaniami.VII. Nie kradnij.

X. Ani żadnej rzeczy, która jego jest.

&

88

Memoryzacja przykazań.

– Co Bóg nakazuje w przykazaniu VII i X?– Jak powinniśmy korzystać z rzeczy własnych?– Jak należy traktować rzeczy pożyczone?– Jak korzystać z rzeczy wspólnych?

Bóg nakazuje zdobywać w uczciwy sposób potrzebne nam rzeczy. Poucza nas, abyśmy nawet w myślach nie pragnęli rzeczy cudzych. Powinniśmy szanować wszelkie dary Boże, rzeczy własne, cudze i wspólne. W razie zagubienia, zniszczenia rzeczy wspólnej czy poży-czonej powinniśmy wynagrodzić ludziom szkodę.

Pan Jezus uczył, żeby ludzie nie pragnęli wielu rzeczy tylko dla sie-bie. W kazaniu na górze powiedział: „Błogosławieni ubodzy w duchu, albowiem do nich należy Królestwo niebieskie” (Mt 5,3).

Pan Jezus dał nam przykład, jak być ubogim w duchu, sam nie korzystał z bogactwa, nie szukał wygody dla siebie, ale troszczył się o innych. Pokazał nam również wartość uczciwej pracy, kiedy żył w Nazarecie, utrzymywał się z pracy rąk, pomagając Józefowi, który był cieślą.


ZAKOŃCZENIE

Zawsze powinniśmy właściwie i odpowiedzialnie korzystać z darów tego świata oraz dzielić się nimi z innymi.


– Jak szanuję swoje rzeczy?– Jak korzystam z rzeczy pożyczonych?– W jaki sposób dzielę się tym, co posiadam?– Jak szanuję rzeczy wspólne?

W ciszy podziękujmy Bogu za wszystko, co posiadamy. Przeprośmy, jeśli nie zawsze szanowaliśmy rzeczy, z których korzystaliśmy.

J

89

PRACA DOMOWA

Zastanów się, co pozwala Ci iść za Chrystusem. Napisz, jakie uczyn-ki podobają się Panu Jezusowi.


MODLITWA

Śpiew: „Tyle dobrego zawdzięczam Tobie Panie”.(można odtworzyć nagranie z piosenką)

X

?

90

19. PAN JEZUS CHCE PRAWDY W NASZYM ŻYCIU – VIII PRZYKAZANIE BOŻE

Cel ogólny Ukazanie prawdomówności jako jednej z cnót chrześcijańskich. Kształtowanie postawy prawdomówności.


– nazywa Jezusa Prawdą, – podaje, że Jezus pragnie prawdy w naszym życiu,– wyjaśnia, na czym polega prawdomówność,– uzasadnia potrzebę mówienia prawdy,– ocenia swoje postępowanie w odniesieniu do VIII przykazania Bożego.

Metody Puzzle, pogadanka, memoryzacja, analiza tekstu biblijnego, rozmowa

kierowana, tekst luk, labirynt, praca w grupach, autorefleksja, śpiew, tech-niki multimedialne.

Środki dydaktycznePismo Święte, puzzle-plakat z hasłem: Prawda, plansza z treścią

VIII przykazania, kartki A3 podzielone na pół z hasłami: Prawda i kłamstwo, nagranie z piosenką.

MODLITWA

„Ojcze nasz”.

WPROWADZENIE

Puzzle.Wybrani uczniowie układają na tablicy puzzle – plakat z hasłem:

PRAWDA, na jednym puzzlu jedna litera.

Pogadanka na temat wartości prawdy w codziennym życiu.

+

X

91

Małe dziecko często pyta rodziców: „Co to jest?”, „Dlaczego tak jest?”. Gdy dostanie nową zabawkę, nieraz ją psuje, chcąc zoba-czyć, co porusza samochód albo co jest we wnętrzu lalki czy misia. Ludzie dorośli też chcą znać prawdę. Uczeni przeprowadzają badania i doświadczenia, by poznać prawdę o świecie. W każdym człowieku jest wrodzone dążenie do prawdy. Wszyscy cenimy prawdę i dobrze czujemy się wśród tych, którzy są prawdomówni.

ROZWINIĘCIE

Wśród drogowskazów do nieba Pan Bóg dał nam drogowskaz ósmy, który ukazuje wartość prawdy.

Umieszczenie na tablicy planszy z przykazaniem:VIII. Nie mów fałszywego świadectwa

przeciw bliźniemu swemu.

Memoryzacja przykazania.

– Co to jest fałszywe świadectwo?– Do czego wzywa Pan Bóg w przykazaniu VIII?

Pan Bóg zobowiązuje nas do życia w prawdzie. Prawda jest to zgodna z rzeczywistością treść słów i zachowań, zawsze powinna być związana z dobrem drugiego człowieka. Wzorem mówienia prawdy jest Jezus Chrystus.


„Ja jestem drogą i prawdą, i życiem. (…) Ja się na to narodziłem i na to przyszedłem na świat, aby dać świadectwo prawdzie. Każdy, kto jest z prawdy słucha mojego głosu” (J 14,6; 18,37).


– Jak Pan Jezus nazwał siebie?– Po co Pan Jezus przyszedł na świat? – Do czego Pan Jezus wzywa nas słowami: „Każdy kto jest z prawdy

słucha mojego głosu”?

&

92

Pan Jezus zawsze mówił prawdę i uczył prawdy. Wzywa nas do tego, abyśmy Go naśladowali.


Praca w grupach.Podział uczniów na grupy. Każda grupa otrzymuje kartkę podzie-

loną na pół, z jednej strony hasło: Kłamstwo, z drugiej: Prawda. Zada-niem uczniów jest wypisanie skutków kłamstwa i mówienia prawdy. Czas pracy: 5 min.


Pan Jezus uczy, że prawda jest bardzo cenna w życiu człowieka. Nasze słowa zawsze powinny zgadzać się z naszymi myślami. Należy unikać kłamstwa, bo jest ono powodem wielu nieporozumień, niezgo-dy i braku zaufania. Nie wolno nikogo obmawiać, czyli źle o nim mówić ani oskarżać bez powodu, trzeba szanować dobre imię drugiego czło-wieka. Kto idzie za Jezusem mówi prawdę, a przez to buduje zaufanie, pokój i przyjaźń między ludźmi.


ZAKOŃCZENIE

Każdy z nas dobrze czuje się wśród ludzi, którzy mówią prawdę. Nasze słowa również powinny być zawsze prawdziwe.


– Jak odnoszę się do rodziców, kolegów i koleżanek?– W jaki sposób mówię o innych?– Jak dotrzymuję danego słowa?

„Akt żalu”.

Ach żałuję za me złości, jedynie dla Twej miłości. Bądź miłościw mnie grzesznemu, dla Ciebie odpuszczam bliźniemu.

J

93

PRACA DOMOWA

Napisz, co Bóg nakazuje w VIII przykazaniu.(Zeszyt ćwiczeń – ćw. 5)

MODLITWA

Śpiew: „Sercem kocham Jezusa”.(można odtworzyć nagranie z piosenką)

X

?

94

20. PAN JEZUS JEDNOCZY LUDZI MIĘDZY SOBĄ – PRZYKAZANIE MIŁOŚCI

Cel ogólnyUkazanie przykazania miłości jako drogi jednoczącej ludzi.Kształtowanie postawy wzajemnej miłości.


– podaje treść przykazania miłości,– wyjaśnia, na czym polega okazywanie miłości Bogu, bliźniemu i sobie,– wybiera sposoby wypełniania przykazania miłości w życiu codziennym,– ocenia swoją postawę miłości wobec Boga i bliźniego.

MetodyTechniki multimedialne, rozmowa kierowana, analiza tekstu biblijnego,

memoryzacja, praca w grupach, tekst luk, rozsypanka wyrazowa, autoreflek-sja, śpiew.

Środki dydaktycznePismo Święte; prezentacja multimedialna; kartki A4; plansza z tekstem –

J 15,12; kartki A3 z hasłami i okienkami informacyjnymi.

MODLITWA

„Ojcze nasz”.

WPROWADZENIE

Prezentacja multimedialna – Dziesięć przykazań Bożych.Przypomnienie treści Dekalogu.

Pan Bóg dał nam przykazania, abyśmy wiedzieli, co robić, aby być szczęśliwym i osiągnąć niebo. Każde przykazanie jest bardzo ważne.

+

X

95

ROZWINIĘCIE

Kiedy ludzie pytali Pana Jezusa, jakie jest największe przykazanie, powiedział:


„Będziesz miłował Pana Boga swego całym swoim sercem, całą swoją duszą i całym swoim umysłem. To jest największe i pierwsze przykazanie. Drugie podobne jest do niego: Będziesz miłował swego bliźniego jak siebie samego” (Mt 22,37-39).


– Jakie jest największe przykazanie?– Jak należy miłować Boga?– Kto jest naszym bliźnim?– Jak należy miłować bliźniego?

Pan Bóg jest naszym najlepszym Ojcem. Każdego dnia troszczy się o nas. Pan Jezus pragnie, abyśmy kochali Boga ponad wszystko, a bliź-niego tak, jak siebie.

Umieszczenie na tablicy planszy z tekstem:„To jest moje przykazanie, abyście się wzajemnie miłowali,

tak jak Ja was umiłowałem” (J 15,12).


– Jak Pan Jezus okazywał miłość ludziom?– Do czego wzywa nas Pan Jezus?

Jezus zawsze okazywał ludziom miłość. Nauczał, że bliźnim jest każdy człowiek. Uzdrawiał chorych, odpuszczał grzechy, pocieszał płaczących, karmił głodnych. Na krzyżu oddał życie, aby pojednać nas z Bogiem. Pan Jezus wzywa nas, abyśmy z miłością odnosili się do dru-giego człowieka.


&

96

Praca w grupach.Podział uczniów na trzy grupy. Każda grupa otrzymuje kartkę A3

z hasłem:I grupa – Miłość BogaII grupa – Miłość bliźniegoIII grupa – Miłość siebie samegoi okienkami informacyjnymi. Uczniowie wpisują w okienka propozy-

cje realizowania w codziennym życiu przykazania miłości. Czas pracy: 10 minut.


Podsumowanie.

ZAKOŃCZENIE

Jest wiele sposobów okazywania miłości Bogu i bliźniemu.


– Jak okazuję miłość Bogu?– Jak okazuję miłość bliźniemu?

W ciszy poprośmy Pana Jezusa o to, abyśmy potrafili wypełniać przykazanie miłości.

PRACA DOMOWA

Ułóż krzyżówkę do hasła „miłość”. Postaraj się, aby hasła były związane z Dekalogiem i przykazaniem miłości.

(Zeszyt ćwiczeń – ćw. 3) Zapamiętaj przykazanie miłości.(Zeszyt ćwiczeń – ćw. 4)

MODLITWA

Śpiew: „To przykazanie...”.

X

?

J

97

21. PRZYKAZANIA KOŚCIELNE W ŻYCIU CHRZEŚCIJANINA

Cel ogólnyUkazanie wartości przykazań kościelnych w życiu chrześcijanina. Kształtowanie postawy troski o własny rozwój duchowy.


– podaje, kim jest chrześcijanin,– wyjaśnia treść przykazań kościelnych, – ilustruje przykazanie kościelne, – planuje troszczyć się o własny rozwój duchowy.

MetodyŚpiew, „gwiazda skojarzeń”, rozmowa kierowana, analiza tekstu biblij-

nego, analiza treści przykazań kościelnych, techniki multimedialne, tekst luk, techniki plastyczne, autorefleksja.

Środki dydaktycznePismo Święte, plansza ze słowem: Chrześcijanin, plansze z treścią przy-

kazań kościelnych, prezentacja multimedialna – zdjęcia ukazujące wypełnia-nie przykazań kościelnych.

MODLITWA

Śpiew: „Com przyrzekł Bogu” lub „Chrześcijanin tańczy”.

WPROWADZENIE

Umieszczenie na tablicy planszy ze słowem:Chrześcijanin

+

X

98

Metoda „gwiazda skojarzeń”.Uczniowie na kartkach samoprzylepnych zapisują skojarzenie

do słowa chrześcijanin, następnie umieszczają wokół planszy.

Odczytanie skojarzeń i podsumowanie pracy uczniów.


Od chwili chrztu świętego jesteśmy chrześcijanami i tworzymy Kościół. Łączy nas wszystkich miłość i wiara w Boga, o które powinni-śmy się stale troszczyć.

ROZWINIĘCIE



„Cóż bowiem za korzyść stanowi dla człowieka zyskać świat cały, a swoją duszę utracić?” (Mk 8,36).


– Co znaczy „zyskać świat”?– Kiedy człowiek „traci duszę”?– Czego uczy nas Pan Jezus tymi słowami?

Pan Jezus wskazuje jak ważna jest troska o swoje życie duchowe. Abyśmy wzrastali w wierze i miłości do Boga, zostały nam dane przy-kazania kościelne, które przypominają o naszych podstawowych obo-wiązkach.

&

99

Umieszczenie na tablicy plansz z treścią przykazań kościelnych. Wspólne odczytanie.

1. W niedziele i święta nakazane uczestniczyć we Mszy Świętej i powstrzymać się od prac niekoniecznych.

2. Przynajmniej raz w roku przystąpić do Sakramentu Pokuty.

3. Przynajmniej raz w roku, w okresie wielkanocnym, przyjąć Komunię Świętą.

4. Zachowywać nakazane posty i wstrzemięźliwość od pokarmów mięsnych, a w czasie Wielkiego Postu

powstrzymywać się od udziału w zabawach.

5. Troszczyć się o potrzeby wspólnoty Kościoła.

Analiza treści przykazań kościelnych.

– Co nakazuje nam pierwsze (drugie, trzecie...) przykazanie kościelne?

Świętami nakazanymi poza niedzielami są: 1 stycznia – uro-czystość Świętej Bożej Rodzicielki Maryi, 6 stycznia – Trzech Króli, 15 sierpnia – uroczystość Wniebowzięcia Najświętszej Maryi Panny, 1 listopada – uroczystość Wszystkich Świętych, 25 grudnia – Boże Narodzenie oraz Boże Ciało,

Przykazanie drugie i trzecie mówi o minimum życia duchowe-go. Przez sakramenty święte Pan Jezus udziela nam wielu łask, które pomagają w dążeniu do świętości. Do sakramentu Eucharystii powin-niśmy przystępować jak najczęściej.

Prezentacja multimedialna – zdjęcia ukazujące wypełnianie przy-kazań kościelnych.

Uczniowie podają treść przykazania do prezentowanego zdjęcia.


100

ZAKOŃCZENIE

– Dlaczego powinniśmy wypełniać przykazania kościelne?

Przykazania kościelne przypominają nam nasze obowiązki. Poma-gają w lepszym zrozumieniu tego, że celem Kościoła jest nasze zba-wienie.


– Jak troszczę się o swoje życie duchowe?– Jak uczestniczę we Mszy Świętej w niedziele i święta?– Czego odmawiam sobie z miłości do Boga?– Jak wspieram wspólnotę Kościoła?

PRACA DOMOWA

Naucz się na pamięć przykazań kościelnych.(Zeszyt ćwiczeń – ćw. 4)

MODLITWA

„Ojcze nasz”.

X

?

J

101

III. WITAMY I PRZEPRASZAMY JEZUSA

22. W SAKRAMENTACH PAN JEZUS JEDNOCZY NAS ZE SOBĄ

Cel ogólnyUkazanie prawdy, że Pan Jezus w sakramentach jednoczy ludzi ze sobą.Wychowanie do wdzięczności Bogu za dar sakramentów świętych.


– podaje, co to są sakramenty święte,– wymienia sakramenty święte,– objaśnia, w jaki sposób Pan Jezus działa w sakramentach świętych,– określa, kto ustanowił sakramenty święte,– wyraża wdzięczność za dar sakramentów.

MetodyOpowiadanie, rozmowa kierowana, ekspozycja, analiza tekstu biblijnego,

ekspozycja, niedokończone zdanie, tekst luk, analiza wiersza, autorefleksja.

Środki dydaktycznePismo Święte; J. Nowacki, Daj mi Jezusa; wiersz S. Mareckiej-Gopoń; ilu-

stracje przedstawiające symbole sakramentów świętych; plansze z nazwami sakramentów świętych; ilustracja przedstawiająca winny krzew.

MODLITWA

„Ojcze nasz”.X

102

WPROWADZENIE


„Od rana padał deszcz. Dzieci nie mogły się bawić na podwórku. Siedziały w domu i oglądały program telewizyjny. Mama prasowała bieliznę, a tatuś nie wrócił jeszcze z pracy. W pewnej chwili do kuchni weszła Krysia ze łzami w oczach. Tuż za nią zjawił się Janek.

– Janku, znowu zbiłeś Krysię? – spytała mama surowo patrząc na chłopca.

– Oglądaliśmy film przyrodniczy – tłumaczy Janek.– Wilki zżarły małą sarenkę – pochlipuje Krysia.– Jak to się stało? – mama odstawiła żelazko i usiadła przy stole.– Na polanie pasło się stado sarenek. Jedna sarenka, skubiąc trawę,

odłączyła się od stada, gdy nagle z lasu wybiegły wilki i ruszyły za nią. Sarenka długo uciekała, ale w końcu zmęczyła się, przewróciła i wilki rozszarpały ją. Tak mi szkoda tej sarenki – żali się Krysia.

– Podobnie jest z ludźmi – tłumaczy mama. – Jeśli oddalą się od Chrystusa i Kościoła, narażają się na niebezpieczeństwo tak, jak samotna sarenka. Wówczas przystępuje do nich szatan i tak długo zwodzi, okłamuje, aż utracą siły, upadną na duchu, a szatan porwie ich i zaprowadzi na miejsce wiecznego potępienia. Wszystkim, którzy popełniają grzechy śmiertelne, nie zachowują przykazań Bożych, gro-zi kara piekła. Jedynym ratunkiem tych ludzi jest wyrzeczenie się zła i zawrócenie z drogi szatana przez przystąpienie do spowiedzi świętej. Przez sakramenty święte grzesznicy mogą wrócić do Chrystusa, złą-czyć się z Nim na nowo.

– Co to są sakramenty święte? – pyta Janek.– Sakramenty święte to znaki widzialne ustanowione przez Pana

Jezusa, przez które spływa na nas łaska Boża. Przez sakramenty świę-te otrzymujemy łaskę uświęcającą i łaskę uczynkową.

– Ile jest sakramentów świętych? – dopytuje się dalej Janek.– Pan Jezus ustanowił siedem sakramentów świętych: chrzest,

bierzmowanie, Eucharystia, pokuta, namaszczenie chorych, kapłań-stwo, małżeństwo.

– Ale ja ciągle nie rozumiem, co to są sakramenty święte – żali się Krysia.

+

103

– Nie martw się, Krysiu – pociesza mama. – Zaraz spróbuję ci wytłumaczyć. Sakramenty święte to ustanowiona przez Pana Jezusa droga ratunku, którą grzesznik może uciec przed szatanem i powrócić do Boga.”

(J. Nowacki, Daj mi Jezusa, Warszawa-Struga 1987)

Od momentu chrztu świętego jesteśmy dziećmi Bożymi. Cza-sami zdarza nam się oddalić od Boga przez grzech, ale Pan Jezus nie pozostawił nas w takich sytuacjach bez pomocy. Ustanowił sakra-menty święte, dzięki którym możemy wrócić do Chrystusa, złączyć się z Nim na nowo. Pan Jezus uczynił to z miłości do nas, abyśmy mieli życie wieczne.

ROZWINIĘCIE

Sakramenty święte to znaki widzialne, przez które Pan Jezus jed-noczy nas z Bogiem. Ich celem jest uświęcanie człowieka.

Określenie „sakrament” oznacza obrzęd liturgiczny, znak, świętą tajemnicę, udział w życiu Kościoła Chrystusowego, uświęcające dzia-łanie Ducha Świętego wobec człowieka – chrześcijanina, moc Bożą.

– Ile jest sakramentów świętych?

Umieszczenie na tablicy symboli siedmiu sakramentów świę-tych. Uczniowie odczytują z plansz nazwy sakramentów i umieszczają pod właściwymi symbolami.

Przy każdym symbolu sakramentu następuje krótkie omówienie:

1. W sakramencie chrztu świętego Pan Jezus czyni nas dziećmi Bożymi, odzyskujemy utraconą przez grzech pierworodny łaskę uświęcającą.

2. W sakramencie bierzmowania Pan Jezus daje nam Ducha Świę-tego, który pogłębia naszą wiarę i moc świadczenia o Bogu.

3. W sakramencie Eucharystii Pan Jezus karmi nas swoim Ciałem, umacnia, przemienia.

4. W sakramencie pokuty Pan Jezus przebacza nam nasze grzechy.5. W sakramencie namaszczenia chorych Pan Jezus odpuszcza

grzechy chorym, pomaga im znosić cierpienia i ich umacnia.

&

104

6. W sakramencie kapłaństwa Pan Jezus pomaga kapłanom, aby w Jego imieniu prowadzili nas do nieba.

7. W sakramencie małżeństwa Pan Jezus pomaga ludziom, aby byli wiernymi małżonkami i dobrze wychowywali swoje dzieci.

O tym, jak bardzo jesteśmy złączeni z Chrystusem, świadczą Jego słowa:


„Ja jestem krzewem winnym, wy – latoroślami. Kto trwa we Mnie, a Ja w nim, ten przynosi owoc obfity, ponieważ beze Mnie nic nie może-cie uczynić” (J 15,5).

Ekspozycja i omówienie ilustracji przedstawiającej winny krzew.


– Jak Pan Jezus nazwał siebie?– Do czego Pan Jezus porównał ludzi?– Co to znaczy trwać przy Chrystusie?– Jakie dajemy owoce, trwając przy Chrystusie?

Jezus Chrystus porównał siebie do winnego krzewu, a nas do latorośli, czyli do gałązek tego krzewu. Jesteśmy złączeni z Jezusem jak gałązki z krzewem.


Przez sakramenty święte otrzymujemy łaskę uświęcającą i uczynkową. Przyjęcie sakramentu jest wyznaniem wiary w Jezusa Chrystusa.

– Kto ustanowił sakramenty święte?– Ile jest sakramentów świętych?– Co to są sakramenty święte?– Który sakrament już przyjęliście? – Do których sakramentów obecnie przygotowujecie się?– Które sakramenty będziecie mogli przyjąć w przyszłości?


105

ZAKOŃCZENIE

Odczytanie i analiza wiersza pt. „Dzieckiem Boga”.

„Dzieckiem Boga jestem przecie,więc się cieszę na tym świecie.Na chrzcie świętym to się stało,przyoblekłem swoje ciało.Dusza z ciałem cała w bieli,tak, więc żyję jak anieli.Łaska Boża jest mi droga,jestem teraz dzieckiem Boga.Tyle szczęścia na mnie spływadusza moja czysta, żywa.Cud to wielki, niepojęty,we mnie mieszka sam Duch Święty”.(S. Marecka-Gopoń)

Autorefleksja.Poprzez sakramenty Pan Jezus jednoczy nas ze sobą i obdarza

łaskami, które pomagają nam osiągnąć świętość.

Pomyślmy:– Jak dziękuję Bogu za sakrament chrztu świętego?– Jakim jestem chrześcijaninem?

PRACA DOMOWA

Napisz nazwy siedmiu sakramentów świętych.(Zeszyt ćwiczeń – ćw. 3)

MODLITWA

Śpiew: „Jezus jest tu”.

X

?

J

106

23. PAN JEZUS ZAPRASZA WSZYSTKICH NA MSZĘ ŚWIĘTĄ

Cel ogólnyUkazanie prawdy, że Jezus zaprasza wszystkich na Eucharystię.Kształtowanie właściwego zachowania w czasie Mszy Świętej.


– podaje, że Jezus Chrystus zaprasza wszystkich na Eucharystię,– wymienia części liturgii Mszy Świętej, – rozróżnia ambonkę i ołtarz,– wyjaśnia, że Pan Jezus jest obecny w Eucharystii w swoim słowie oraz

pod postaciami chleba i wina,– uzasadnia potrzebę skupienia i modlitwy podczas Mszy Świętej,– przyjmuje odpowiedzialność za godne uczestnictwo we Mszy Świętej.

MetodyMetoda „słoneczko”, analiza tekstu biblijnego, ekspozycja, rozmowa kie-

rowana, memoryzacja, tekst luk, autorefleksja, śpiew, techniki multimedial-ne, techniki plastyczne.

Środki dydaktycznePismo Święte; plansza ze słowem: Zaproszenie; kartki samoprzylepne;

plansza z tekstem – Mt 11,28; ilustracja przedstawiająca sprawowanie Mszy Świętej; plansze z nazwami części liturgii Mszy Świętej; nagranie z piosenką.

MODLITWA

„Akt miłości”.X

107

WPROWADZENIE

Metoda „słoneczko”.Umieszczenie na tablicy planszy ze słowem:

ZaproszenieUczniowie na kartkach samoprzylepnych zapisują swoje skojarzenie

i umieszczają wokół planszy.

Pan Jezus zaprasza wszystkich ludzi na Eucharystię. Euchary-stia to Msza Święta, inaczej Wieczerza Pańska, Sakrament Ołtarza, Najświętsza Ofiara.

ROZWINIĘCIE


„Przyjdźcie do Mnie wszyscy, którzy utrudzeni i obciążeni jesteście, a Ja was pokrzepię” (Mt 11,28).


– Kogo Pan Jezus zaprasza na Eucharystię?– Po co Pan Jezus zaprasza wszystkich do siebie?

Ekspozycja i omówienie ilustracji przedstawiającej sprawowaną Mszę Świętą.

Umieszczenie na tablicy planszy z tekstem:„Przyjdźcie do Mnie wszyscy, którzy utrudzeni i obciążeni jesteście,

a Ja was pokrzepię” (Mt 11,28).



Pan Jezus zaprasza nas wszystkich na spotkanie. Pragnie, abyśmy tworzyli Jego Kościół i razem uczestniczyli we Mszy Świętej – pamiąt-ce Jego męki, śmierci i zmartwychwstania.

&

+

108

Na Ostatniej Wieczerzy Pan Jezus ustanowił sakrament Euchary-stii i polecił, abyśmy czynili to na Jego pamiątkę. Pod postaciami chle-ba i wina pozostawił nam Swoje Ciało i Swoją Krew, aby były dla nas pokarmem duchowym w drodze do nieba. Pod tymi postaciami Pan Jezus pozostaje z nami na zawsze – jak sam powiedział – aż do skoń-czenia świata.

Odpowiadając na zaproszenie Jezusa, spotykamy się w świątyni, aby wspólnie uczestniczyć we Mszy Świętej.

Umieszczenie na tablicy planszy z częściami Mszy Świętej.Części Mszy Świętej

Obrzędy wstępne

Liturgia słowa Bożego

Liturgia eucharystyczna

Obrzędy zakończenia

Obrzędy wstępne to procesja i modlitwy rozpoczynające Mszę Świętą. W liturgii słowa wsłuchujemy się w słowo Boga. Podczas liturgii eucharystycznej jednoczymy się z Jezusem w Komunii Świę-tej. Obrzędy zakończenia przypominają o tym, że jesteśmy wezwani do tego, aby swoim słowem i życiem świadczyć o Jezusie.


W bieżącym roku szkolnym, po odpowiednim przygotowaniu, będziecie mogli po raz pierwszy w pełni uczestniczyć w Ofierze Eucha-rystycznej. Przyjmiecie po raz pierwszy Sakrament Komunii Świętej i od tego momentu będziecie mogli przystępować do Stołu Pańskiego.

Uczestnicząc w Eucharystii, powinniśmy w skupieniu i pobożnie słuchać słowa Bożego, włączać się w modlitwy, przedstawiać Bogu swoje potrzeby i modlić się w intencjach całej wspólnoty, uwielbiać Boga, który uobecnia się poprzez słowo i Ofiarę Ciała i Krwi Pana Jezusa. Swoją postawą należy dawać świadectwo wiary.

109

ZAKOŃCZENIE

Pan Jezus zaprasza nas na Eucharystię. Jest to wyjątkowe spotka-nie z Nim. Pan Jezus uczy nas swoim słowem i karmi swoim Ciałem.


– Jak odpowiadam na zaproszenie Jezusa na Mszę Świętą?– Czym dla mnie jest Msza Święta?– Jaki jest mój udział we Mszy Świętej?

Nauka piosenki: „Bądź pozdrowiony Jezu”.(można odtworzyć nagranie z piosenką)

1. Bądź pozdrowiony Jezu, Ty zaprosiłeś nas. Cieszymy się, że z Tobą, spotkania nadszedł czas.

Ref. Ty kochasz dzieci i my kochamy Cię. Tyś dla nas przecież, poświęcił życie swe.

2. Dopuście do Mnie dzieci, nie zabraniajcie im. Tak powiedziałeś, Jezu, dwunastu uczniom swym.

Ref. Ty kochasz dzieci i my kochamy Cię...

3. Sam byłeś kiedyś dzieckiem, dziecięce troski znasz. I cieszysz się wraz z nami, boś Ty Przyjaciel nasz.

Ref. Ty kochasz dzieci i my kochamy Cię...


PRACA DOMOWA

Ułóż zaproszenie dla dzieci na niedzielną Mszę Świętą.(Zeszyt ćwiczeń – ćw. 5)

MODLITWA

Śpiew: „Bądź pozdrowiony Jezu”.

X

?

J

110

24. OBRZĘDY WSTĘPNE MSZY ŚWIĘTEJ

Cel ogólnyZapoznanie uczniów z obrzędami wstępnymi Mszy Świętej.Kształtowanie umiejętności właściwego zachowania podczas obrzędów

wstępnych Mszy Świętej.


– podaje, że Pan Jezus jest obecny w czasie Mszy Świętej,– wymienia elementy obrzędów wstępnych Mszy Świętej, – rozróżnia części Mszy Świętej,– charakteryzuje poszczególne elementy obrzędów wstępnych Mszy

Świętej,– uzasadnia potrzebę przygotowania do Mszy Świętej.

MetodyŚpiew, metoda skojarzeń, ekspozycja, tekst luk, analiza tekstu biblijnego,

rozmowa kierowana, autorefleksja, techniki plastyczne.

Środki dydaktycznePismo Święte; plansza z hasłem: Msza Święta; plansze z nazwami ele-

mentów obrzędów wstępnych; plansza z fragmentem Pisma Świętego – Mt 18,20; ilustracja przedstawiająca ludzi zgromadzonych na Mszy Świętej.

MODLITWA

Śpiew: „Bądź pozdrowiony Jezu” lub „Jezus jest tu”.

X

111

WPROWADZENIE

Umieszczenie na tablicy planszy z hasłem: Msza Święta (litery napi-sane pionowo).

M

S

Z

A

Ś

W

I

Ę

T

A

Uczniowie podają skojarzenia, które zawierają literę z hasła i zapi-sują poziomo w odpowiednim miejscu.


– Z jakich części składa się Msza Święta?

Pierwszą częścią Mszy Świętej są obrzędy wstępne. Wprowadzają one w całą liturgię. Podczas obrzędów wstępnych wspólnota przygo-towuje się do liturgii słowa i liturgii eucharystycznej.

ROZWINIĘCIE



&

+

112

Ekspozycja i omówienie ilustracji przedstawiającej ludzi zgroma-dzonych na Mszy Świętej.

Umieszczenie na tablicy planszy z tekstem:



– Co Pan Jezus nam obiecuje?

Pan Jezus pragnie, abyśmy zgromadzeni w jedności, wszyscy razem, wspólnie kierowali myśli i modlitwy do Niego. Obiecuje, że jest pośród nas.


Umieszczenie i omówienie na tablicy plansz z elementami obrzędów wstępnych Mszy Świętej.

Obrzędy wstępne

Wejście

Pozdrowienie ołtarza i zgromadzonego ludu

Akt pokuty

Chwała na wysokości Bogu

Modlitwa dnia

Wejście – procesja do ołtarza symbolizuje pielgrzymowanie na spotkanie z Panem. Zazwyczaj towarzyszy jej pieśń, która wprowa-dza do przeżywania liturgii. Na początku Mszy Świętej przyjmujemy postawę stojącą, wyrażającą gotowość dziecka Bożego, które z czcią jest przed Bogiem.

Pozdrowienie ołtarza i zgromadzonego ludu – kapłan oddaje głę-boki pokłon ołtarzowi i całuje go dla oddania czci. Następnie wszyscy

113

czynią znak krzyża, a kapłan pozdrawia wiernych, oznajmiając obec-ność Pana: „Pan z wami”. Po pozdrowieniu może nastąpić słowo wpro-wadzenia w treść Mszy Świętej danego dnia.

Akt pokuty – wszyscy uznają, że są grzeszni i słabi, aby z czystym sercem uczestniczyć w Eucharystii, np.

1. Spowiedź powszechna – „Spowiadam się Bogu Wszechmogące-mu...”.

2. Wersety z Pisma Świętego: „Zmiłuj się nad nami, Panie. Bo zgrze-szyliśmy przeciw Tobie...”.

Akt pokuty kończymy wezwaniem: „Panie zmiłuj się nad nami” (śpiewanym lub recytowanym). W ten sposób wierni oddają cześć Panu i proszą Go o miłosierdzie.

„Chwała na wysokości Bogu” – hymn uwielbienia Boga, który może być śpiewany lub recytowany.

Modlitwa dnia – rozpoczyna się wezwaniem kapłana: „Módlmy się.” Potem wszyscy razem z kapłanem w chwili ciszy, w myślach wyraża-ją swoje prośby, z którymi przyszli na Mszę Świętą. Następnie kapłan wygłasza modlitwę, dołączając do niej wszystkie intencje wiernych, a ludzie odpowiadają: „Amen”.

Wybierając się do kościoła na Mszę Świętą, powinniśmy zadbać o odpowiedni wygląd. Każdy powinien pomyśleć, w jakiej intencji ofia-ruje Bogu swoją modlitwę. Możemy Eucharystię ofiarować Panu Bogu za siebie, za najbliższych, np. rodziców, rodzeństwo. Możemy modlić się za potrzeby wspólnoty parafialnej, naszych sąsiadów lub za cały Kościół. Jeśli zbliżają się, np. urodziny lub imieniny któregoś z naszych rodziców lub rocznica ślubu – to bardzo dobry moment, aby polecić Bogu we Mszy Świętej ich potrzeby. W naszych intencjach powinniśmy także pamiętać o modlitwie za zmarłych.

ZAKOŃCZENIE

Na Mszy Świętej gromadzimy się jako lud Boży, czyli Kościół. Jest z nami zawsze Pan Jezus.

J

114


– Jak przygotowuję się na spotkanie z Panem Jezusem we Mszy Świętej?

– Jak zachowuję się na Mszy Świętej?

PRACA DOMOWA

Napisz elementy obrzędów wstępnych Mszy Świętej. (Zeszyt ćwiczeń – ćw. 3)

MODLITWA

„Akt wiary”.

X

?

115

25. PAN JEZUS ODPUSZCZA GRZECHY

Cel ogólnyUkazanie grzechu jako nieszczęścia człowieka zrywającego przyjaźń

z Bogiem. Kształtowanie postawy zaufania do Jezusa przebaczającego grzechy.


– wymienia grzech jako największe nieszczęście człowieka,– definiuje pojęcie „grzech”,– przytacza treść „Spowiedzi powszechnej”,– streszcza fragment Ewangelii o uzdrowieniu paralityka,– wskazuje na wiarę jako podstawę odpuszczenia grzechów,– przyjmuje postawę przepraszania za popełnione zło.

MetodyOpowiadanie, ekspozycja, uroczyste odczytanie tekstu biblijnego, ana-

liza tekstu biblijnego, metoda „alternatywnych tytułów”, praca w grupach, tekst luk, techniki multimedialne, memoryzacja, autorefleksja, śpiew.

Środki dydaktyczne Pismo Święte; B. Ferrero, Tajemnicza kartka świeca; ilustracje przedsta-

wiające uzdrowienie paralityka i ludzi podczas spowiedzi; slajd z tekstem Spowiedzi powszechnej; nagranie z piosenką.

MODLITWA

„Akt wiary”.

WPROWADZENIE

Odczytanie i analiza opowiadania: „Tajemnicza kartka”.

„Wokół głównego dworca wielkiego miasta każdego dnia i nocy spo-tykali się ludzie bezdomni. Widać było, że są nieszczęśliwi i zrozpaczeni.

X

+

116

Bardziej od pieniędzy potrzebowali słów pociechy i odwagi, by mogli żyć. Ale dziś prawie nikt nie potrafi dać tych rzeczy. Wśród ludzi z mar-ginesu wyróżniał się młody człowiek, brudny, o długich zaniedbanych włosach, który krążył wokół innych.

Gdy życie wydawało się tragiczne, w chwilach samotności i naj-czarniejszego lęku młody człowiek wyciągał ze swej kieszeni kartkę, potłuszczoną i pogniecioną, i czytał ją. Potem składał starannie i wkła-dał do kieszeni. Czasami całował ją, przykładał sobie do serca czy czo-ła. Lektura tej kartki natychmiast wywoływała zmianę nastroju. Mło-dzieniec wydawał się podniesiony na duchu, nabierał odwagi.

Co było napisane na tej tajemniczej kartce? Jedynie pięć małych słów: «Małe drzwi są zawsze otwarte». Tylko tyle.

Był to bilecik, który przysłał mu jego ojciec. Oznaczał, że przeba-czono mu i że w każdej chwili może wrócić do domu.

Pewnej nocy tak zrobił. Znalazł małe drzwi do ogrodu otwarte. Cicho wszedł po schodach i położył się w swoim łóżku. Następnego ranka, gdy się obudził, obok łóżka stał jego ojciec. W milczeniu uści-skali się”

(B. Ferrero, Tajemnicza kartka, w: Inne historie, B. Ferrero, War-szawa 1997)

– Jacy ludzie przebywali na dworcu?– Kto wyróżniał się wśród tych ludzi?– Co młody człowiek wyjmował z kieszeni w trudnych chwilach?– Co było napisane na kartce?– Co oznaczał ten zapis?– Co młodzieniec zrobił pewnej nocy?– Jak ojciec przyjął syna?

Młody człowiek odszedł od ojca. Zerwał z nim kontakt. Chociaż przebywał wśród ludzi, był bardzo samotny. Ojciec jednak nie zapo-mniał o synu. Przebaczył mu i czekał na jego powrót do domu.

My też, przez grzech, zrywamy kontakt z Bogiem – kochającym Ojcem. Odchodzimy od Niego i Jego miłości. Ale Bóg zawsze na nas czeka. Pan Jezus pomaga nam pojednać się z Ojcem, przywrócić utra-coną przyjaźń.


117

ROZWINIĘCIE

Wyjaśnienie słowa: paralityk.

Paralityk – człowiek chory, niepełnosprawny, sparaliżowany.

Uroczyste odczytanie tekstu Pisma Świętego.

„I oto przynieśli Mu paralityka, leżącego na łożu. Jezus, widząc ich wiarę, rzekł do paralityka: «Ufaj, synu! Odpuszczają ci się two-je grzechy». Na to pomyśleli sobie niektórzy z uczonych w Piśmie: On bluźni. A Jezus, znając ich myśli, rzekł: «Dlaczego złe myśli nurtują w waszych sercach? Cóż bowiem jest łatwiej powiedzieć: <Odpuszcza-ją ci się twoje grzechy>, czy też powiedzieć: <Wstań i chodź!>. Otóż żebyście wiedzieli, iż Syn Człowieczy ma na ziemi władzę odpusz-czania grzechów – rzekł do paralityka: Wstań, weź swoje łoże i idź do domu!» On wstał i poszedł do domu. A tłumy ogarnął lęk na ten widok, i wielbiły Boga, który takiej mocy udzielił ludziom” (Mt 9,2-8).

Ekspozycja i omówienie ilustracji przedstawiającej uzdrowienie paralityka.


– Kogo przyniesiono do Pana Jezusa?– Co Pan Jezus zobaczył w chorym człowieku?– Co Pan Jezus dla niego uczynił?

Ludzie przynieśli do Pana Jezusa człowieka sparaliżowanego, aby go uzdrowił. Pan Jezus najpierw odpuścił paralitykowi grzechy, le-cząc jego chorą duszę. Później przywrócił zdrowie ciału. W ten sposób pokazał, że grzech jest największym nieszczęściem człowieka, gor-szym od najcięższej choroby. Człowiek grzeszny, choćby był najzdrow-szy, nie może być przyjacielem Boga. Pan Jezus, uzdrawiając paralityka na duszy i na ciele, ofiarował mu utraconą przyjaźń z Bogiem i pokazał, że ma moc odpuszczania grzechów.

&

118

Metoda „alternatywnych tytułów”.1. Podział dzieci na cztery grupy.2. Samodzielne ułożenie i zapisanie na kartkach jak największej

ilości tytułów do tekstu (np. Wiara i grzech, Spowiedź pod gołym nie-bem, Wiara paralityka i inne – nie sugerujemy odpowiedzi). Czas pracy: 5 minut.

Prezentacja i podsumowanie pracy w grupach.

Ekspozycja i omówienie ilustracji przedstawiającej dziecko spowia-dające się.

– Kiedy Pan Jezus odpuszcza nam grzechy?

Ludzie przychodzili do Jezusa, bo wierzyli, że mogą Go prosić o odpuszczenie grzechów. Dzisiaj przystępują do sakramentu pokuty, bo wierzą, że Jezus przebacza im grzechy.


ZAKOŃCZENIE

Spowiedź powszechna w Kościele oznacza akt pokuty. Poprzez spowiedź powszechną zostają nam odpuszczone lekkie, powszechne grzechy, które popełniamy na co dzień. Nie należy więc nigdy myśleć, że idąc na Mszę, można oczyścić się ze wszystkich grzechów i pójść do Komunii Świętej. Od tego jest bowiem spowiedź święta.

Pokaz slajdu z tekstem spowiedzi powszechnej.

Spowiadam się Bogu Wszechmogącemu i Wam Bracia i Siostry, że bardzo zgrzeszyłem (zgrzeszyłam) myślą, mową, uczynkiem i zaniedbaniem. Moja wina, moja wina, moja bardzo wielka wina. Przeto błagam Najświętszą Maryję zawsze Dziewicę, wszystkich Anio-łów i Świętych, i Was Bracia i Siostry o modlitwę za mnie, do Pana Boga Naszego. Amen

J

119

Memoryzacja.Uczniowie recytują tekst spowiedzi powszechnej.


Autorefleksja.W tym roku przygotowujecie się do spotkania z Panem Jezusem

przebaczającym w sakramencie pokuty. Nie możecie jeszcze spowia-dać się, ale już teraz możecie przepraszać Pana Jezusa za swoje grze-chy. Ufamy Jezusowi, wierzymy, że On nas kocha i zawsze przebaczy nam grzechy, gdy do Niego przyjdziemy.

Pomyślmy:– Jak często przepraszam Pana Jezusa za popełnione zło?– Jak często przepraszam ludzi za wyrządzoną krzywdę?– Jak często modlę się o dobrą pierwszą spowiedź?

Nauka pieśni: „Panie, przebacz nam”.(można odtworzyć nagranie z piosenką)

Panie, przebacz nam;Ojcze, zapomnij nam. Zapomnij nam nasze winy,przywołaj, kiedy zbłądzimy.Ojcze, zapomnij nam.

PRACA DOMOWA

Naucz się na pamięć tekstu „Spowiedzi powszechnej”.(Zeszyt ćwiczeń – ćw. 4)

MODLITWA


X

?

120

26. PAN JEZUS DAJE WŁADZĘ ODPUSZCZANIA GRZECHÓW

Cel ogólnyUkazanie prawdy o przekazaniu Apostołom i ich następcom władzy

odpuszczania grzechów.Kształtowanie postawy wdzięczności i radości z obecności Pana Jezusa

w sakramencie pokuty.


– podaje okoliczności przekazania władzy odpuszczania grzechów Aposto-łom,

– wymienia inne nazwy sakramentu pokuty,– rozróżnia warunki sakramentu pokuty,– opowiada tekst Ewangelii o udzieleniu Apostołom władzy odpuszczania

grzechów,– określa, z kim spotykamy się w sakramencie pokuty, – wyraża wdzięczność za dar sakramentu pokuty.

MetodyŚpiew, rozmowa kierowana, uroczyste odczytanie tekstu biblijnego, eks-

pozycja, analiza tekstu biblijnego, rozsypanka wyrazowa, rozmowa kierowa-na, tekst luk, memoryzacja, autorefleksja, techniki multimedialne.

Środki dydaktyczne Pismo Święte, świeca, ilustracja przedstawiająca Zmartwychwstałego

Jezusa wśród Apostołów, ilustracja przedstawiająca spowiadającego kapła-na, plansze z nazwami warunków sakramentu pokuty, nagranie z piosenką.

MODLITWA


X

121

WPROWADZENIE

– Kiedy człowiek zrywa przyjaźń z Panem Bogiem?– Co to jest grzech?– Kto przebacza nam grzechy?– Komu Pan Jezus odpuścił grzechy i uzdrowił ciało?

Wieczorem w dniu zmartwychwstania Pan Jezus przyszedł do Wieczernika, gdzie przebywali Apostołowie i ustanowił sakrament pokuty, w którym przez kapłana odpuszcza ludziom grzechy.

ROZWINIĘCIE


„Wieczorem owego pierwszego dnia tygodnia, tam gdzie prze-bywali uczniowie, gdy drzwi były zamknięte z obawy przed Żyda-mi, przyszedł Jezus, stanął pośrodku i rzekł do nich: «Pokój wam!» A to powiedziawszy, pokazał im ręce i bok. Uradowali się zatem uczniowie ujrzawszy Pana. A Jezus znowu rzekł do nich: «Pokój wam! Jak Ojciec Mnie posłał, tak i Ja was posyłam». Po tych słowach tchnął na nich i powiedział im: «Weźmijcie Ducha Świętego! Którym odpuści-cie grzechy, są im odpuszczone, a którym zatrzymacie, są im zatrzy-mane»” (J 20,19-23).

Ekspozycja i omówienie ilustracji przedstawiającej Zmartwych-wstałego Jezusa wśród Apostołów.


– Jak Pan Jezus pozdrowił Apostołów?– Po jakich znakach uczniowie rozpoznali Pana Jezusa?– Co Pan Jezus powiedział do Apostołów?– Dlaczego Pan Jezus przekazał władzę odpuszczania grzechów

Apostołom?


&

+

122

Apostołowie uwierzyli w zmartwychwstanie Pana Jezusa. Pan Jezus pozostawił Kościołowi władzę odpuszczania grzechów. Następ-cami Apostołów są biskupi i kapłani. Przez ich posługę, ten sam Jezus Zmartwychwstały, który dał Apostołom moc odpuszczania grzechów, przebacza nam grzechy, które wyznajemy w sakramencie pokuty. W ten sposób Chrystus, chce pomóc człowiekowi odzyskać utraconą przyjaźń z Bogiem.

W sakramencie pokuty Pan Jezus dokonuje pojednania nas ze swoim miłującym Ojcem w niebie i z ludźmi. Dlatego sakrament pokuty nazywamy sakramentem pojednania. Apostołowie odpusz-czali grzechy mocą Bożą – sam Pan Jezus udzielał przez nich rozgrze-szenia. Teraz za pośrednictwem kapłanów Pan Jezus uświęca ludzi i odpuszcza grzechy.

Ekspozycja i omówienie ilustracji przedstawiającej spowiadającego kapłana.

W konfesjonale widzimy kapłana i słyszymy jego głos. Przez wiarę spotykamy się z samym Panem Jezusem. Kapłan z miłością wysłuchu-je naszej spowiedzi, rozmawia z nami, mówi, co powinniśmy zrobić, aby coraz bardziej podobać się Bogu i ludziom.

Gdy kapłan czyni znak krzyża świętego i wypowiada słowa: „I ja odpuszczam tobie grzechy w imię Ojca i Syna, i Ducha Świę-tego”, wtedy sam Jezus Zmartwychwstały przebacza nam grzechy i jedna nas z Ojcem. Widzimy i słyszymy tylko kapłana, ale wierzy-my, że w sakramencie pokuty spotykamy się z Jezusem Chrystusem Zmartwychwstałym i przebaczającym nam grzechy. Potwierdzamy to odpowiadając: „Amen”.


ZAKOŃCZENIE

Sakrament pokuty nazywamy spotkaniem z miłującym nas Ojcem. Aby to spotkanie było udane, musimy wypełnić kilka warunków.

J

123

Umieszczenie na tablicy planszy z warunkami sakramentu pokuty.1. Rachunek sumienia.2. Żal za grzechy.3. Mocne postanowienie poprawy4. Szczera spowiedź.5. Zadośćuczynienie Panu Bogu i bliźniemu.

Memoryzacja.Uczniowie głośno odczytują warunki sakramentu pokuty.


Autorefleksja.Po otrzymaniu rozgrzeszenia w sakramencie pokuty człowiek

jest pojednany z Bogiem i braćmi. W jego duszy jest pokój i radość. Znowu jest dzieckiem Bożym.

Pomyślmy:– Jak często dziękuję Chrystusowi za sakrament pokuty?– Jak przygotowuje się do spotkania z Jezusem w sakramencie

pokuty?– Jak często modlę się o to, aby być lepszym?

Wzbudzenie wdzięczności za dar sakramentu pokuty – „Akt miłości”.


PRACA DOMOWA

Naucz się na pamięć warunków sakramentu pokuty i pojednania.(Zeszyt ćwiczeń – ćw. 5)

?

124

MODLITWA

Śpiew „W drogę z nami wyrusz, Panie”.(można odtworzyć nagranie z piosenką)

1. W drogę z nami wyrusz, Panie,Nam nie wolno w miejscu stać.Gdy zbłądzimy, podaj rękę,gdy upadniemy, pomóż wstać!

Ref. I do Serca swego prowadź,Prowadź nas!

2. Zabierz smutek, przywróć radość,Osłabionym dodaj sił,byśmy innym nieść pomogliciężar krzyża przez ten świat.

Ref. I do Serca swego prowadź...

X

125

27. PAN JEZUS OBJAWIA MIŁOŚĆ BOGA KU GRZESZNIKOM

Cel ogólny Zapoznanie z treścią przypowieści o synu marnotrawnym. Kształtowanie postawy wdzięczności wobec Boga za Jego miłość do ludzi.


– podaje treść przypowieści o synu marnotrawnym,– identyfikuje syna marnotrawnego z człowiekiem grzeszącym,– wyjaśnia, że Bóg jest przebaczającym Ojcem,– stwierdza, że Bóg kocha grzesznika,– ocenia swoją postawę wobec przebaczającego Ojca.

MetodyAnaliza tekstu, ekspozycja, rozmowa kierowana, analiza tekstu biblijnego,

tekst luk, techniki multimedialne, techniki plastyczne, autorefleksja, śpiew.

Środki dydaktyczne Pismo Święte, tekst J. Twardowskiego, 5 rysunków ilustrujących przy-

powieść o miłosiernym ojcu; film animowany: Syn marnotrawny, nagranie z piosenką Syn marnotrawny.

MODLITWA

„Akt nadziei”.

WPROWADZENIE

Odczytanie i analiza tekstu.

„Jeżeli będziemy stawali się coraz lepsi, będziemy wokół sie-bie zauważać coraz więcej dobra. Nawet w grzeszniku dostrzeżemy coś pięknego: to, że Bóg go kocha, czeka na jego nawrócenie i powrót do miłości” (J. Twardowski).

X

+

126

Bóg kocha każdego człowieka. Jest najlepszym Ojcem. Kocha nawet wtedy, gdy człowiek sprzeciwi się Jego woli, gdy odejdzie od Niego. Bóg oczekuje jego powrotu. W przypowieści, którą pozna-cie Pan Jezus ukazuje wielką dobroć i miłość Boga wobec wszystkich ludzi.

ROZWINIĘCIE


„Pewien człowiek miał dwóch synów. Młodszy z nich rzekł do Ojca: «Ojcze, daj mi część majątku, która na mnie przypada». Podzielił więc majątek między nich. Niedługo potem młodszy syn, zabrawszy wszystko, odjechał w dalekie strony i tam roztrwonił swój majątek, żyjąc rozrzutnie. A gdy wszystko wydał, nastał ciężki głód w owej krainie i on sam zaczął cierpieć niedostatek. Poszedł i przy-stał do jednego z obywateli owej krainy, a ten posłał go na swoje pola, żeby pasł świnie. Pragnął on napełnić swój żołądek strąkami, którymi żywiły się świnie, lecz nikt mu ich nie dawał. Wtedy zastanowił się i rzekł: Iluż to najemników mojego ojca ma pod dostatkiem chleba, a ja tu z głodu ginę. Zabiorę się i pójdę do mego ojca, i powiem mu: Ojcze, zgrzeszyłem przeciw Bogu i względem ciebie; już nie jestem godzien nazywać się twoim synem: uczyń mię choćby jednym z najemników. Wybrał się więc i poszedł do swojego ojca. A gdy był jeszcze daleko, ujrzał go jego ojciec i wzruszył się głęboko; wybiegł naprzeciw niego, rzucił mu się na szyję i ucałował go. A syn rzekł do niego: «Ojcze, zgrzeszyłem przeciw Bogu i względem ciebie, już nie jestem godzien nazywać się twoim synem». Lecz ojciec rzekł do swoich sług: «Przynieście szybko najlepszą szatę i ubierzcie go; dajcie mu też pierścień na rękę i sandały na nogi! Przyprowadźcie utuczone cielę i zabijcie: będziemy ucztować i bawić się, ponieważ ten syn mój był umarły, a znów ożył; zaginął, a odnalazł się». I zaczęli się bawić” (Łk 15,11-24).


– Ilu synów miał ojciec?– O co poprosił młodszy syn?

&

127

– Co młodszy syn zrobił ze swym majątkiem?– Jaki był dalszy los młodzieńca?– Gdzie pracował po utracie majątku?– Co postanowił uczynić?– Jak syn prosił o przebaczenie?– Jak ojciec przyjął syna?


Odtworzenie i omówienie filmu animowanego pt. „Syn marnotrawny”.

Pan Jezus ukazuje nam w tej przypowieści dobrego ojca, który bardzo kocha swojego syna. Nawet wtedy, gdy ten odchodzi od niego. Kiedy syn, żałując, że źle uczynił, wraca do domu, ojciec przyjmuje go z radością, przebacza mu, urządza dla niego wielką ucztę.

– Kogo przypomina nam syn marnotrawny wracający do ojca?– Kogo przypomina nam miłosierny ojciec przebaczający synowi?– Czego uczy nas Pan Jezus tą przypowieścią?


Na tablicy umieszczamy w przypadkowej kolejności 5 rysunków ilu-strujących przypowieść o miłosiernym ojcu. Polecamy, aby uczniowie zastanowili się nad ułożeniem ich w odpowiedniej kolejności. Następnie nadają im tytuły i krótko opowiadają o każdym.

Wnioski:1. Syn marnotrawny znalazł się w nędzy. Pasie świnie, nie ma

co jeść. Rozmyśla o swojej sytuacji. Odkrywa zło, które uczynił i uznaje swoją winę przed Bogiem, ludźmi i samym sobą. Robi rachunek sumienia.

2. Z uznaniem winy łączy się szczery żal. Syn boleje nad tym, co uczynił. Rozumie, że nie jest godzien nazywać się synem dobrego ojca. Żałuje za swój grzech.

3. Postanawia wrócić. Nie licząc na nagrody, chce się poprawić. Gotowy jest zostać choćby sługą, byle naprawić zło, które popełnił i znowu być blisko kochającego ojca. Postanawia poprawę.

128

4. Skruszony syn wraca do ojca i przyznaje się do winy. Wyznaje wszystko. Ojciec nie robi mu żadnych wymówek. Przebacza mu z całego serca, cieszy się z jego powrotu, obdarowuje.

5. Syn znowu jest blisko ojca. Starając się być dobrym zadośćuczy-ni ojcu wyrządzoną krzywdę.

ZAKOŃCZENIE

Przypowieść o dobrym ojcu i synu marnotrawnym objawia wiel-ką miłość Boga ku grzesznikom. Jezus po to uczy nas o miłości Boga, aby człowiek, który zgrzeszy, wracał do Niego z ufnością. Bóg zawsze go przyjmie i przebaczy.

Podobnie jak syn, który wraca do ojca, i my pragniemy przycho-dzić do Boga, który kocha nas jak dzieci. Gdy przepraszamy dobre-go Boga Ojca za nasze grzechy, zostajemy obdarowani Jego miłością i na nowo łączymy się z całym Kościołem. Wiemy, że przez każdy grzech oddalamy się od Boga tak, jak syn marnotrawny oddalił się od swego ojca. Ale Bóg jest kochającym Ojcem, który zawsze czeka na nasz powrót. W każdej chwili możemy wrócić do Boga, gdy tylko żałujemy za swoje grzechy, gdy gotowi jesteśmy je wyznać, przeprosić, poprawić się.

Autorefleksja.Bóg nas kocha – czeka na nas i z miłością przyjmuje, gdy do Niego

wracamy.

Pomyślmy:– Jak postępuję, gdy zrobię coś złego?– Jak przepraszam Boga za grzechy?– Jak postępuję, gdy ktoś mnie skrzywdzi?

„Akt żalu”.

Ach, żałuję za me złościJedynie dla Twej miłości.Bądź miłościw mnie grzesznemu.Dla Ciebie odpuszczam bliźniemu.

J

129

Nauka piosenki: „Jezu, ufam Tobie” lub „Syn marnotrawny”.(można odtworzyć nagranie z piosenką)

„Jezu, ufam Tobie”.

Ref. Jezu, ufam Tobie, Jezu, kocham Cię!W miłosierdziu Swoim nie opuszczaj mnie!Jezu, ufam Tobie, Jezu, kocham Cię!Do swojego Serca mocno przytul mnie!

1. Tak jak jasne słońce, patrzysz na mnie z góry.Nie zasłonią Ciebie, nawet ciemne chmury. (x2)

2. Przyjaźń Twa serdeczna zawieść mnie nie może.Grzechy me wybaczasz Miłosierny Boże. (x2)

„Syn marnotrawny”.

1. Pustą, samotną drogą,z sercem ciężkim od wini ze spuszczoną głową,szedł marnotrawny syn.

Ref. Wróć, synu, wróć z daleka,wróć, synu, wróć, Ojciec czeka.Wróć, jeszcze czas, nie zwlekaj,jak długo jeszcze każesz czekać.

2. I wychodzi na drogę, i wygląda stęskniony,czy nie wracasz do domu.Tyle razy odchodzisz i powracasz skruszony,a On zawsze dla ciebiema otwarte ramiona.

Ref. Wróć, synu, wróć z daleka...

130

3. Roztrwoniłeś swą miłość,z pustym sercem powracasz,a On tobie przebacza.I wychodzi naprzeciwSerce Ojca zbolałe,Wreszcie, synu, wróciłeś,tak czekałem.

Ref. Wróć, synu, wróć z daleka...

PRACA DOMOWA

Napisz, czego uczy nas Pan Jezus w przypowieści o miłosiernym ojcu.


MODLITWA

Śpiew: „Jezu, ufam Tobie” lub „Syn marnotrawny”.

X

?

131

28. PAN JEZUS UCZY WŁAŚCIWEJ POSTAWY DZIECKA BOŻEGO – RACHUNEK SUMIENIA

Cel ogólnyUkazanie, czym jest rachunek sumienia.Wychowanie do codziennego rachunku sumienia.


– podaje, na czym polega rachunek sumienia,– wyjaśnia, dlaczego należy robić rachunek sumienia,– proponuje pytania do rachunku sumienia,– ocenia swoje postępowanie wobec Boga.

MetodyPokaz, pogadanka, analiza tekstu biblijnego, niedokończone zdanie,

praca w grupach, techniki plastyczne, autorefleksja.

Środki dydaktycznePismo Święte, rachunki i paragony (mogą być skserowane i powiększo-

ne), plansza ze słowami: Rachunek sumienia, tekst Modlitwy przed spowie-dzią.

MODLITWA

„Ojcze nasz”.

WPROWADZENIE

Pokaz i pogadanka na temat różnych rachunków, paragonów (mogą być skserowane, powiększone).

Powinniśmy często zastanawiać się nad swoim postępowaniem. Jak możemy poznać, co jest dobre, a co złe?

+

X

132

Każdy rachunek i paragon przypomina nam o naszych zobowiąza-niach, czy też zakupionych rzeczach.

Przygotowując się do sakramentu pokuty, zastanawiamy się nad tym, czym zasmuciliśmy Pana Boga i ludzi. Robimy rachunek sumienia.

ROZWINIĘCIE

W rachunku sumienia pomaga nam Pan Jezus.


„Dałem wam (...) przykład, abyście i wy tak czynili, jak Ja wam uczyniłem” (J 13,15).


– Kto jest dla was wzorem do naśladowania?– Do czego wzywa nas Pan Jezus?

Kiedy nie wiemy, czy nasze postępowanie było dobre, powinni-śmy spytać: co Jezus zrobiłby na moim miejscu? Szczególnie trzeba się troszczyć o wypełnienie przykazania miłości, jakie dał nam Jezus. On jest naszym Przyjacielem i chce, żebyśmy Go naśladowali.

Umieszczenie planszy ze słowami: Rachunek sumienia

Rachunek sumienia jest to pierwszy warunek sakramentu pokuty. Robiąc rachunek sumienia, przypominamy sobie grzechy, żeby za nie żałować, postanowić poprawę i wyspowiadać się. Gdyby ktoś miał nieszczęście świadomie i dobrowolnie sprzeciwić się woli Boga – przekroczyć przykazanie Boże w rzeczy ważnej – popełnić grzech śmiertelny, powinien przypomnieć sobie, ile razy to uczynił.

– Kiedy jeszcze powinniśmy robić rachunek sumienia?

&

133

Na początku każdej Mszy Świętej zastanawiamy się nad naszym postępowaniem. Wyznajemy swoją wiarę i przepraszamy Pana Boga:

„Bardzo zgrzeszyłem myślą, mową, uczynkiem i zaniedbaniem: moja wina, moja wina, moja bardzo wielka wina”.


ZAKOŃCZENIE

Praca w grupach.Klasę dzielimy na 4 zespoły. Każdy zespół układa kilka pytań do wie-

czornego rachunku sumienia. Czas pracy: 7 minut.


Autorefleksja.Rachunek sumienia robimy szczególnie przed spowiedzią,

ale nie tylko. Powinniśmy każdego dnia wieczorem zastanowić się nad tym, jak przeżyliśmy ten dzień i przeprosić Pana Jezusa za niedo-skonałości.

Pomyślmy:– Jak odnoszę się do Pana Boga?– Jak się modlę?– Jak uczestniczę we Mszy Świętej?– Jak zachowuję się wobec rodziców?– Jaki jestem dla rodzeństwa, kolegów, koleżanek?– Jak pomagam bliźnim?– Jak wykonuję swoje obowiązki w szkole i w domu?– Jak troszczę się o swoje zdrowie?

Odczytanie „Modlitwy przed spowiedzią”.

Panie Jezu, chcę Ci wyznać z całą szczerością wszystkie moje grze-chy. Dlatego proszę Cię, daj mi Twego Ducha, aby oświecił moje serce i rozum, bym przypomniał sobie wszystko zło, jakiego się dopuściłem w moich słowach, myślach, uczynkach i zaniedbaniach. Amen.

J

134

PRACA DOMOWA

Napisz kilka pytań do rachunku sumienia.(Zeszyt ćwiczeń – ćw. 3)Wieczorem zrób rachunek sumienia.(Zeszyt ćwiczeń – ćw. 4)

MODLITWA

„Akt żalu”.

X

?

135

29. PAN JEZUS PRZEBACZA NAM, GDY ŻAŁUJEMY – ŻAL ZA GRZECHY

Cel ogólnyUkazanie prawdy, że Bóg przebacza nam grzechy, gdy żałujemy za nie.Kształtowanie postawy wdzięczności Bogu za odpuszczone grzechy.


– podaje, na czym polega żal za grzechy,– wyjaśnia znaczenie żalu,– uzasadnia konieczność wzbudzania żalu za grzechy,– ocenia swoją postawę względem Chrystusa przebaczającego grzechy.

MetodyŁamigłówka, niedokończone zdanie, rozmowa kierowana, opowiadanie

tekstu biblijnego, ekspozycja, analiza tekstu biblijnego, rozsypanka wyrazo-wa, rzeźba, autorefleksja, śpiew.

Środki dydaktycznePismo Święte, plansza ze słowami: Żal za grzechy, ilustracja przedsta-

wiająca spotkanie Jezusa z Piotrem.

MODLITWA

„Ojcze nasz”.

WPROWADZENIE

Łamigłówka.

Rozwiązując ćwiczenie, poznamy najważniejszy warunek sakra-mentu pokuty.


+

X

136

Umieszczenie na tablicy planszy ze słowami:Żal za grzechy

ROZWINIĘCIE

– Ilu uczniów wybrał Pan Jezus?– Jak nazywamy uczniów Jezusa?

Opowiadanie tekstu biblijnego.

Piotr był Apostołem, któremu Pan Jezus okazał przebacze-nie. Było to w czasie, gdy Pan Jezus został zatrzymany w Ogro-dzie Oliwnym i zaprowadzony na sąd. Wtedy Piotr znajdował się na dziedzińcu. Tam służąca powiedziała, że był on z Jezusem, ale Piotr zaprzeczył, mówiąc: „Nie znam Go, kobieto”. Po chwili rozpoznał go ktoś inny, ale Piotr znowu zaprzeczył. Po jakimś czasie znów ktoś poznał, że jest on uczniem Jezusa, ale Apostoł ze strachu ponownie zaparł się Go. W tym czasie żołnierze przeprowadzali Pana Jezusa przez dziedziniec. Jezus spojrzał na Piotra, który przypomniał sobie, że Pan Jezus już wcześniej powiedział mu, że zaprze się Go aż trzy razy. Wtedy zrozumiał, jak bardzo zasmucił swego Nauczyciela i zapłakał z żalu.


„Pan obrócił się i spojrzał na Piotra. Wspomniał Piotr na słowo Pana jak mu powiedział: «Dziś (...) trzy razy się mnie wyprzesz» (...) i gorzko zapłakał” (Łk 22,61-62).

Ekspozycja i omówienie ilustracji przedstawiającej spotkanie Jezusa z Piotrem na dziedzińcu.


– Gdzie przebywał Piotr, gdy Pan Jezus został aresztowany?– Co powiedziała służąca i inni ludzie o Piotrze?– Jak Piotr reagował na słowa ludzi, którzy uważali go za ucznia

Jezusa?

&

137

– Ile razy Piotr wyparł się Jezusa?– Co zrobił Piotr, gdy zobaczył Jezusa?– Dlaczego Apostoł zapłakał?

Piotr bardzo kochał Jezusa. Gdy zrozumiał, że źle zrobił, wypie-rając się Pana Jezusa, żałował za grzech i gorzko zapłakał. Jezus prze-baczył Piotrowi i przebacza każdemu, kto z miłości do Boga szczerze żałuje za swoje grzechy.


Na początku każdej Mszy Świętej również wzbudzamy akt żalu. Kapłan wzywa nas do tego słowami: „Przeprośmy Boga za nasze grze-chy, abyśmy mogli godnie odprawić Najświętszą Ofiarę”.

– Kiedy powinniśmy żałować za grzechy?– Kiedy Pan Jezus przebacza nam grzechy?

Zawsze powinniśmy żałować za grzechy, nie tylko przed spowie-dzią, gdy robimy rachunek sumienia, ale także przy wieczornej modli-twie i za każdym razem, gdy zrozumiemy, że obraziliśmy Pana Boga.

Rzeźba.Uczniowie mimiką, gestem i postawą wyrażają żal za grzechy.

ZAKOŃCZENIE

Bóg tak nas kocha, że zesłał swego Syna, który aby nas zbawić, oddał za nas życie. Teraz jest z nami, prowadzi nas i przebacza grzechy.


– Za co powinienem przeprosić Boga?– W jaki sposób okazuję żal za grzechy?

„Boże, bądź miłościw mnie grzesznemu”.

J

138

PRACA DOMOWA

Dokończ modlitwę: Panie Boże, żałuję i przepraszam…(Zeszyt ćwiczeń – ćw. 3)

MODLITWA

Śpiew: „Panie przebacz nam”.

Panie, przebacz nam,Ojcze zapomnij nam!Zapomnij nam nasze winy,przywołaj, kiedy zbłądzimy,Ojcze, zapomnij nam.

Panie, przyjmij nas,Ojcze, przygarnij nas.I w swej ojcowskiej miłościku naszej schyl się słabości,Ojcze, przygarnij nas!

Uwaga: Na następną katechezę rozdajemy dzieciom role do insce-nizacji.

?

X

139

30. PAN JEZUS WZYWA NAS DO POPRAWY ŻYCIA – MOCNE POSTANOWIENIE POPRAWY

Cel ogólnyUkazanie potrzeby nawrócenia.Kształtowanie postawy walki z grzechem i pokusami.


– podaje, że Pan Jezus wzywa nas do poprawy życia,– wyjaśnia, co zrobić, aby postanowienie poprawy było mocne,– stwierdza, że należy walczyć z pokusami i pracować nad sobą,– podejmuje próbę swojego nawrócenia.

MetodyPogadanka, rozmowa kierowana, ekspozycja, analiza tekstu biblijnego,

memoryzacja tekstu biblijnego, inscenizacja, autorefleksja, techniki pla-styczne, śpiew, techniki multimedialne.

Środki dydaktycznePismo Święte; ilustracja przedstawiająca Pana Jezusa z jawnogrzeszni-

cą; plansza z tekstem – J 8,11; nagranie z piosenką.

MODLITWA

„Akt żalu”.

WPROWADZENIE

Pogadanka.

Przypomnijcie sobie chwilę, kiedy przepraszaliście za coś rodziców.

– Co obiecuje dziecko rodzicom, prosząc o przebaczenie?

X

+

140

Nawet gdyby dziecko nie obiecało poprawy, to czuje w sercu, że musi być lepsze. Przepraszając Boga, powinniśmy obiecać, że się poprawimy. Wzywa nas do tego Pan Jezus.

ROZWINIĘCIE

Pewnego razu przyprowadzono do Pana Jezusa kobietę, która była wielką grzesznicą. Wielu ludzi ją potępiało i chciało zabić. Żądali od Pana Jezusa, aby ją potępił.


Jezus, widząc, że kobieta żałuje za swoje grzechy, powiedział:

„Ja ciebie nie potępiam. – Idź, a od tej chwili już nie grzesz” (J 8,11).

Ekspozycja i omówienie ilustracji przedstawiającej Pana Jezusa z jawnogrzesznicą.

Umieszczenie na tablicy planszy ze słowami:„Ja ciebie nie potępiam.

– Idź, a od tej chwili już nie grzesz” (J 8,11).



– Co Pan Jezus powiedział kobiecie, która grzeszyła?– Do czego Pan Jezus wezwał kobietę, której przebaczył grzechy?– Co powinna uczynić kobieta?

Kobieta, która zgrzeszyła powinna podziękować Panu Jezusowi i postanowić, że nie będzie już więcej grzeszyć.

Pan Jezus mówi do każdego z nas: „Od tej chwili już nie grzesz”.

– Do czego wzywa nas Pan Jezus tymi słowami?


&

141

Mocne postanowienie poprawy jest trzecim warunkiem sakra-mentu pokuty. Aby nasze postanowienie poprawy było mocne, powin-niśmy wyraźnie określić z czego będziemy się starali poprawić i w jaki sposób.

Inscenizacja.Osoby: Rafał (R) i Mama (M).

Jest niedziela. Rafał obudził się i spojrzał na budzik. Jest godzina 7.30. Czas wstawać na Mszę Świętą dla dzieci.

R: O! Już 7.30. Co to dzisiaj? Niedziela. (Ziewa i przykrywa się ponownie. Mama wchodzi do pokoju.)

M: Rafałku, wstawaj. Już czas. Dzieci idą do kościoła.R: Jeszcze chwileczkę mamo, zaraz wstanę! (Głośno myśli – Co robić?

Co wybrać? Iść czy pospać jeszcze? Po chwili wstaje i ubiera się.)M: (z uśmiechem) Szybko się ubieraj. Jeszcze zdążysz.

– Z jakim grzechem walczył Rafał?– Co Rafał uznał za ważniejsze?

ZAKOŃCZENIE

Jezus Chrystus wzywa nas do poprawy życia i walki z grzechem.


– Z jakim grzechem powinienem walczyć?– Co zmienię w swoim życiu na lepsze?

W ciszy poprośmy Pana Jezusa, aby pomógł nam wypełnić nasze postanowienie.

PRACA DOMOWA

Napisz list do Pana Jezusa, w którym wyrazisz pragnienie poprawy.(Zeszyt ćwiczeń – ćw. 2)

?

J

142

MODLITWA

Śpiew: „O Boże, Panie mój”.(odtworzenie nagranie z piosenką)

X

143

31. SPOSÓB PRZYSTĘPOWANIA DO SPOWIEDZI – SZCZERA SPOWIEDŹ

Cel ogólnyZapoznanie ze sposobem przystępowania do spowiedzi.Wychowanie do dobrego przeżycia sakramentu pokuty.


– podaje sposób przystępowania do spowiedzi,– wymienia warunki sakramentu pokuty,– wyjaśnia, czym jest spowiedź,– wskazuje na potrzebę szczerej spowiedzi,– proponuje konkretne przykłady dotyczące przygotowania do dobrego

przeżycia spowiedzi świętej.

MetodyŚpiew, rozmowa kierowana, rozsypanka wyrazowa, opowiadanie tekstu

biblijnego, ekspozycja, memoryzacja tekstu biblijnego, analiza tekstu biblij-nego, czytanie z podziałem na role, autorefleksja.

Środki dydaktycznePismo Święte; ilustracja przedstawiająca spotkanie ojca z synem

marnotrawnym; ilustracja przedstawiająca spowiedź dziecka; plansza z tek-stem – Łk 15,18.

MODLITWA

Śpiew: „Przygotuję Ci serce o Chryste” lub „Tylko Ty jeden wiesz”.

WPROWADZENIE

W tym roku po raz pierwszy przyjmiecie do swoich serc Pana Jezusa w Komunii Świętej. Do tego radosnego spotkania przygotowujecie się przez cały rok. Pan Jezus pragnie zagościć w waszych sercach, ale naj-pierw trzeba je dla Niego przygotować, czyli oczyścić z grzechów.

X

+

144

– Co powinien zrobić człowiek, który zgrzeszył?

Pan Jezus odpuszczał ludziom grzechy: paralitykowi, Piotrowi, kobiecie i wielu innym. Przed swoim odejściem do nieba przekazał władzę odpuszczania grzechów Apostołom – pierwszym kapłanom.

– Kto dzisiaj w imieniu Pana Jezusa odpuszcza nam grzechy?

W sakramencie pokuty wyznajemy nasze grzechy. Szczere wyzna-nie grzechów nazywamy spowiedzią.

Już niedługo będziecie mogli przystąpić do spowiedzi. Kapłan w imieniu Pana Jezusa odpuści wam grzechy. Będziecie się czuli rado-śni ze spotkania z Panem Jezusem. Dziś nauczymy się sposobu przy-stępowania do spowiedzi.


ROZWINIĘCIE

Opowiadanie tekstu biblijnego – na podstawie tekstu Pisma Święte-go: Łk 15,11-14.18-24.

Pewnego razu Pan Jezus opowiedział ludziom o dobrym ojcu i jego synu. Syn ten opuścił ojca, stracił wszystkie pieniądze, jakie od nie-go otrzymał. Nazywamy go synem marnotrawnym. Kiedy nie miał już z czego żyć, zaczął zastanawiać się nad swoim postępowaniem. Przy-pomniał sobie, jaki dobry był dla niego ojciec. Zrozumiał, że postąpił źle i żałował, że opuścił ojca. Postanowił wrócić do domu i przeprosić go. Gdy ojciec zobaczył, że syn wraca, wyszedł mu na spotkanie. Pełen radości wziął go w ramiona. Syn z głębokim żalem wyznał swoją winę. Dobry ojciec przebaczył mu i wyprawił wielką ucztę na jego cześć.


„Zabiorę się i pójdę do mego ojca i powiem mu: «Ojcze zgrzeszy-łem»” (Łk 15,18).

&

145

Umieszczenie na tablicy planszy ze słowami:„Zabiorę się i pójdę do mego ojca i powiem mu:

«Ojcze zgrzeszyłem»” (Łk 15,18).


Ekspozycja i omówienie ilustracji przedstawiającej ojca i syna mar-notrawnego.


– Co uczynił syn z pieniędzmi, które otrzymał od ojca?– Co zrozumiał syn, kiedy stracił majątek otrzymany od ojca?– Co postanowił uczynić, gdy wszystko stracił?– Co syn powiedział ojcu po powrocie?– Jak zachował się ojciec, kiedy syn wrócił?

Pan Jezus w tej przypowieści ukazuje nam dobrego ojca, który kocha swego syna, nawet wtedy, gdy ten odchodzi od niego.

Kiedy syn marnotrawny zrozumiał, że źle uczynił, żałował tego i postanowił wrócić, ojciec przyjął go z radością. Przebaczył mu.

– Kogo przypomina syn marnotrawny wracający do ojca?– Kogo symbolizuje miłosierny ojciec przebaczający synowi? – Do jakiej sytuacji z życia człowieka nawiązuje Pan Jezus

w tej przypowieści?

Ekspozycja i omówienie ilustracji przedstawiającej dziecko spowia-dające się.


Tak jak dobry ojciec przebaczył synowi marnotrawnemu jego winy, tak w sakramencie pokuty Pan Jezus przez kapłana odpuszcza ludziom grzechy.

W tym roku pierwszy raz będziecie przystępowali do spowiedzi świętej, dlatego teraz nauczymy się, w jaki sposób to uczynić.

146

– Co należy uczynić przed przystąpieniem do spowiedzi?– Jakimi słowami przywitacie kapłana, który czeka na was w kon-

fesjonale?

Kapłan odpowie: „Na wieki wieków. Amen”.

Następnie powiecie, że przystępujecie do spowiedzi pierwszy raz. Potem szczerze wyznacie swoje grzechy. Jeśli zdarzy się, że zapomni-cie o jakimś grzechu, to należy wyznać go przy następnej spowiedzi.

Kapłan odpuszcza nam grzechy w imieniu Pana Jezusa, który nas bardzo kocha. Kapłan jest obowiązany do tajemnicy. Nigdy nikomu nie powtórzy naszych grzechów.

– Co trzeba zrobić po wyznaniu grzechów?

Po wyznaniu grzechów należy powiedzieć, że więcej grzechów nie pamiętamy, że za wszystkie serdecznie żałujemy i postanawia-my poprawę. Trzeba też poprosić kapłana o pokutę i rozgrzeszenie. Kapłan będzie mówił do was. Słuchajcie uważnie i starajcie się zapa-miętać to, co powie. Kapłan was pouczy i zada pokutę.

Następny ważny moment to ten, w którym kapłan udziela roz-grzeszenia. W tym czasie przepraszamy Boga, modląc się: „Boże, bądź miłościw mnie grzesznemu”.

Po udzieleniu rozgrzeszenia kapłan daje znak (zapuka w konfe-sjonał). Razem z nim dziękujemy Bogu za odpuszczenie grzechów. Gdy kapłan powie: „Wysławiajmy Boga, bo jest dobry”, odpowiedzcie:

„Bo Jego miłosierdzie trwa na wieki”.

– Co uczynicie po odejściu od konfesjonału?

Podziękujcie Panu Jezusowi za to, że odpuścił wam grzechy. W najbliższym czasie odprawcie pokutę, jaką wyznaczył wam kapłan.

Odczytanie formuły spowiedzi z podziałem na role: katecheta – słowa kapłana, uczniowie – słowa spowiadającego się.

147

ZAKOŃCZENIE

Każdy powinien dobrze przygotować się na spotkanie z przeba-czającym Panem Jezusem.

Można prosić Pana Jezusa o łaskę szczerej, dobrej spowiedzi, modlić się za kapłana, który udzieli wam pierwszego rozgrzeszenia.


– Jak przygotowuję się na spotkanie z Panem Jezusem w sakramen-cie pokuty?

– Jak często modlę się o łaskę dobrej spowiedzi?– Co uczynię, aby dobrze przygotować się do spowiedzi?

W ciszy przeprośmy Pana Boga za wszystkie błędy, zaniedbania.

„Akt nadziei”.

Ufam, Tobie, boś Ty wierny, wszechmogący i miłosierny. Dasz mi grzechów odpuszczenie, łaskę i wieczne zbawienie.

PRACA DOMOWA

Naucz się formuły spowiedzi świętej. (Zeszyt ćwiczeń – ćw. 3)

MODLITWA

„Ojcze nasz”.

X

?

J

148

32. ZADOŚĆUCZYNIENIE WYNAGRODZENIEM BOGU I LUDZIOM

Cel ogólnyUkazanie prawdy, że zadośćuczynienie jest wynagrodzeniem za grzechy

Panu Bogu i bliźniemu.Ukazanie potrzeby wynagradzania jako koniecznego warunku powrotu

do przyjaźni z Bogiem i ludźmi.


– wylicza warunki sakramentu pokuty,– wyjaśnia, na czym polega zadośćuczynienie,– wybiera sposoby realizacji zadośćuczynienia względem Boga i bliźniego,– przyjmuje odpowiedzialność za realizację warunków sakramentu pokuty.

MetodyRozmowa kierowana, rozsypanka wyrazowa, czytanie z podziałem

na role, ekspozycja, analiza tekstu biblijnego, tekst luk, opowiadanie, metoda „słoneczko”, autorefleksja.

Środki dydaktycznePismo Święte; plansza ze słowami: Sakrament pokuty; plansze z warun-

kami sakramentu pokuty; ilustracja przedstawiająca Zacheusza i Pana Jezu-sa; plansza z tekstem – Łk 19,8b; kartki samoprzylepne; tekst opowiadania.

MODLITWA

„Ojcze nasz”.

WPROWADZENIE

Umieszczenie na tablicy planszy ze słowami:Sakrament pokuty

+

X

149

Przygotowujemy się do dobrego przeżycia sakramentu pokuty. Podczas ostatnich katechez poznawaliśmy warunki sakramentu pokuty.

– Ile jest warunków sakramentu pokuty?– Kto wymieni warunki sakramentu pokuty?

Umieszczenie na tablicy plansz z czterema warunkami sakramentu pokuty. Przypomnienie, na czym polegają.

Rachunek sumienia

Żal za grzechy

Mocne postanowienie poprawy

Spowiedź szczera

– Jaki jest ostatni – piąty warunek sakramentu pokuty?

Umieszczenie na tablicy planszy z piątym warunkiem sakramentu pokuty.

Zadośćuczynienie Panu Bogu i bliźniemu

Zadośćuczynienie to wynagrodzenie Panu Bogu i ludziom za popełnione zło. O potrzebie wynagradzania Bogu i ludziom uczy Pan Jezus.


ROZWINIĘCIE

Pewnego razu Pan Jezus odwiedził człowieka o imieniu Zacheusz. Był on celnikiem. Zbierał od ludzi pieniądze na podatki, ale nie zawsze był wobec nich uczciwy. Nieraz krzywdził ludzi, biorąc od nich więcej pieniędzy niż się należało. Gdy Pan Jezus przyszedł do domu Zache-usza, ten bardzo się ucieszył i postanowił zadośćuczynić za popełnio-ne grzechy.

&

150


„Lecz Zacheusz stanął i rzekł do Pana: «Panie, oto połowę mego majątku daję ubogim, a jeśli kogo w czym skrzywdziłem, zwracam poczwórnie». Na to Jezus rzekł do niego: «Dziś zbawienie stało się udziałem tego domu (...)»” (Łk 19,8-9).

Odczytanie tekstu biblijnego z podziałem na role.

Ekspozycja i omówienie ilustracji przedstawiającej Zacheusza i Pana Jezusa.


– Kim był Zacheusz?– Jak postępował Zacheusz wobec ludzi, od których pobierał pie-

niądze na podatki?– Kto przybył do domu Zacheusza?– Jak Zacheusz wynagrodził krzywdy, które uczynił ludziom?– Które słowa mówią o zadośćuczynieniu Zacheusza?

Umieszczenie na tablicy planszy z tekstem:„jeśli kogo w czym skrzywdziłem, zwracam poczwórnie” (Łk 19,8b).

– Co Pan Jezus powiedział do Zacheusza?

Panu Jezusowi podobało się zachowanie Zacheusza. Chwaląc go, wzywa nas, abyśmy wynagradzali Bogu i bliźnim wyrządzone krzywdy.


Odczytanie opowiadania pt. „Zadośćuczynienie Bogu i bliźniemu”.

„Po spowiedzi Janek wraca szczęśliwy do domu. Wie doskonale, że spowiedź się jeszcze nie skończyła. Musi wypełnić ostatni waru-nek sakramentu pokuty – zadośćuczynienie Panu Bogu i bliźniemu. Zadośćuczynienie Panu Bogu już spełnił przez odmówienie pokuty zadanej przez kapłana przy spowiedzi. Największy kłopot sprawia mu

151

teraz zadośćuczynienie bliźniemu. Pamięta, że zabrał Bożenie brązo-wą kredkę, że musi ją teraz oddać. «Ale jak to zrobić?» – myśli.

Tatusiu – zwierza się – Muszę oddać Bożenie kredkę, którą zabra-łem jej w szkole!

– Nigdy bym nie przypuszczał, że możesz coś podobnego zro-bić. Ale skoro już tak się stało, to należy koniecznie odkupić kredkę i oddać ją koleżance – tłumaczy oburzony tatuś. – Wiem, ale pojedyn-czych kredek nie sprzedają – martwi się Janek.

– W takim razie musisz odkupić jej komplet. Następnie napisz na karteczce «Dla Bożenki» i włóż kredki z karteczką do jej teczki. W ten sposób oddasz ukradzioną kredkę i wynagrodzisz krzywdę. Bożenka na pewno długo szukała kredki, którą ukradłeś.

Słyszałeś, jak wynagrodził wyrządzoną przez siebie krzywdę celnik Zacheusz, gdy Pan Jezus przebaczył mu grzechy. Ty podobnie powinieneś zrobić nie tylko oddać ukradzioną kredkę, ale wynagro-dzić za wyrządzoną krzywdę. Tak samo należy uczynić w stosunku do rodziców. Nie tylko przeprosić, ale i wynagrodzić: pomocą, posłu-szeństwem, modlitwą za rodziców o zdrowie i pomoc Bożą.

– A jeżeli kolega podstawi innemu koledze nogę i on się przewróci, albo pobije go, to jak powinien mu wynagrodzić? – dopytuje się Janek.

– Wiele jest sposobów wynagrodzenia krzywdy – tłumaczy tatuś. – Można kupić prezent, pomóc w nauce...

– A jeżeli kolega wyjechał i nie ma go?– Wówczas można okazać zadośćuczynienie przez występowanie

w obronie słabszych kolegów, pomaganie im w nauce, czasem w domu”. (materiał redakcji)

– Jak możemy zadośćuczynić bliźniemu?– W jaki sposób możemy zadośćuczynić Panu Bogu?

Modlitwa, ofiarowanie Bogu dobrych czynów, pilność w wykony-waniu obowiązków, posłuszeństwo rodzicom mogą być wynagrodze-niem Bogu za grzechy.

Zadośćuczynienie Panu Bogu wymaga odprawienia pokuty, którą kapłan wyznacza na spowiedzi. Dlatego uważnie słuchamy i staramy się ją zapamiętać. Gdyby ktoś nie wiedział, jak ma odprawić pokutę albo jej nie zrozumiał, powinien od razu powiedzieć kapłanowi. Poku-tę powinniśmy odprawić sumiennie.

152

ZAKOŃCZENIE

Metoda „słoneczka”.Uczniowie na kartkach samoprzylepnych zapisują jeden ze sposo-

bów zadośćuczynienia Panu Bogu i bliźniemu. Po napisaniu umieszcza-ją kartki wokół hasła: Zadośćuczynienie. Identyczne wyrazy promieni-ście – jeden za drugim. Czas pracy: 3 minuty.


Wynagrodzenie Panu Bogu i bliźniemu jest koniecznym warun-kiem sakramentu pokuty.


– Co uczynię, aby zadośćuczynić Bogu za popełnione grzechy?– Co zrobię, aby zadośćuczynić bliźniemu?



PRACA DOMOWA

Zilustruj jeden ze sposobów zadośćuczynienia Bogu i ludziom.(Zeszyt ćwiczeń – ćw. 4)

MODLITWA

Śpiew: „Ofiaruję Ci”.

X

?

J

153

33. MOJA PIERWSZA SPOWIEDŹ

Cel ogólnyUkazanie prawdy, że Bóg kocha grzesznika i czeka na jego powrót.Kształtowanie postawy wdzięczności za dar spowiedzi.


– podaje, że w sakramencie pokuty spotyka się z miłosiernym Jezusem, – wylicza warunki sakramentu pokuty,– wyjaśnia, że człowiek potrzebuje nawrócenia i przebaczenia win, – stosuje formułę spowiedzi,– przyjmuje postawę wdzięczności za dar spowiedzi.

MetodyRzeźba, analiza tekstu biblijnego, memoryzacja, tekst luk, ekspozycja,

skrzynka pytań, autorefleksja, śpiew, techniki multimedialne.

Środki dydaktycznePismo Święte; plansza z tekstem – Łk 15,10; nagranie z piosenką.

MODLITWA

„Akt nadziei”.

WPROWADZENIE

Pierwsza spowiedź jest bardzo ważnym wydarzeniem.

Rzeźba.Uczniowie ciałem, gestem wyrażają uczucia, jakie towarzyszą

przed spowiedzią i po spowiedzi.

+

X

154

Przed spowiedzią ludziom bardzo często towarzyszy uczucie lęku, niepokoju, czy wstydu, ale po wyznaniu grzechów wszystko się zmie-nia. Człowiek jest radosny, szczęśliwy, pełen nadziei, bo spotkał Jezusa, który z miłością przebaczył mu winy.

ROZWINIĘCIE

Pan Jezus mówi o wielkiej radości z powodu grzesznika, który wraca do Boga.

Wyjaśnienie znaczenia słowa: drachma.

Drachma – srebrna moneta grecka o wartości jednego denara rzymskiego.


„Jeśli jakaś kobieta, mając dziesięć drachm, zgubi jedną drachmę, czyż nie zapala światła i nie szuka starannie, aż ją znajdzie? A znala-złszy ją, sprasza przyjaciółki i sąsiadki i mówi: «Cieszcie się ze mną, bo znalazłam drachmę, którą zgubiłam». Tak samo, powiadam wam, radość powstaje u aniołów Bożych z jednego grzesznika, który się nawraca” (Łk 15,8-10).


– Co zrobiła kobieta odnalazłszy zagubioną drachmę?– Co powstaje u aniołów w niebie, gdy grzesznik się nawraca?

Umieszczenie na tablicy planszy z tekstem:„Tak samo, powiadam wam, radość powstaje u aniołów Bożych

z jednego grzesznika, który się nawraca” (Łk 15,10).


– Czego uczy nas Pan Jezus tą przypowieścią?

&

155

Pan Jezus porównuje radość kobiety, która odnalazła zagubioną monetę, do radości w niebie po nawróceniu człowieka, który grzeszył. Uczy nas, że Pan Bóg zawsze czeka na nasz powrót do życia z Nim w przyjaźni.


Ekspozycja i omówienie ilustracji przedstawiającej spowiadające się dziecko.

– Jaki sakrament pomaga nam wrócić do Boga?– Jakie są warunki sakramentu pokuty?

Sakrament pokuty i pojednania przywraca nam przyjaźń z Bogiem. Już za kilka dni wyznacie szczerze swoje grzechy przed kapłanem. Powiecie, że za wszystkie grzechy żałujecie, postanowicie popra-wę, poprosicie o naukę i pokutę. Kapłan wysłucha waszej spowiedzi i pouczy was, zada pokutę, którą należy odprawić. W imieniu Pana Jezusa kapłan udzieli wam rozgrzeszenia.

Skrzynka pytań.Uczniowie na kartkach zapisują pytanie dotyczące spowiedzi i wrzu-

cają do skrzynki pytań. Katecheta udziela odpowiedzi.


Próba sposobu przystępowania do spowiedzi.Dzielimy uczniów na dwie grupy. Uczniowie podchodzą raz z jednej,

raz z drugiej strony i mówią treść spowiedzi, katecheta – słowa kapłana.(jeśli jest to możliwe, przeprowadzamy próbę spowiedzi w kościele

przy konfesjonale)

Podsumowanie.

ZAKOŃCZENIE

Pan Jezus w sakramencie pokuty i pojednania odpuszcza nam grzechy.

J

156


– Jak przygotowuję się do sakramentu pokuty?– Jak dziękuję Bogu za dar sakramentu pokuty?

Modlitwa w ciszy o dobrą spowiedź.

PRACA DOMOWA

Podczas wieczornej modlitwy pomódl się za kapłana, który będzie cię spowiadał.


MODLITWA

Śpiew: „Jezu, ufam Tobie” lub „O Boże, o Boże, Panie mój”.(odtworzenie nagrania z piosenką)

1. Kiedy w jasną, spokojną, cichą nocspoglądam na niebo pełne gwiazd,wtedy myślę, czy życie to ma sensi wołam do Ciebie, Ojcze nasz.

Ref. O Boże, o Boże, Panie mój,nie pamiętaj, że czasem było źle.Wiesz dobrze, że zawsze jestem Twóji że tylko Twoją drogą kroczyć chcę.

2. Kiedy w życiu tak pełnym rozczarowańprzez grzechu kamienie potknę się,kiedy spokój utonie w fali knowań,każdym drżeniem mej duszy szukam Cię.

3. Życie ludzi przebiega krętą drogą,hen w górze cel mej wędrówki tkwi,i choć czasem sił braknie moim nogom,to ja dojdę, dojdę, gdy zaufam Ci.

?

X

157

IV. SŁUCHAMY PANA JEZUSA

34. PISMO ŚWIĘTE KSIĘGĄ MIŁOŚCI BOGA DO CZŁOWIEKA

Cel ogólnyUkazanie prawdy, że Pismo Święte jest Księgą Boga, przez którą

wyraża On miłość do człowieka.Wychowanie do czytania i rozważania słowa Bożego.


– definiuje, co to jest Pismo Święte,– wyjaśnia, dlaczego Bóg kieruje swoje słowo do człowieka,– określa, do kogo skierowane jest Pismo Święte,– planuje czytać Pismo Święte.

MetodyPokaz, pogadanka, ekspozycja, uroczyste odczytanie tekstu Pisma Świę-

tego, analiza tekstu biblijnego, szyfrogram, techniki multimedialne, autore-fleksja, śpiew.

Środki dydaktyczneRóżne książki; Pismo Święte; świeca; plansza z tekstem – Łk 21,33; ilu-

stracje przedstawiające kapłana; katechetę oraz rodzinę czytających Pismo Święte; nagranie z piosenką.

MODLITWA


X

158

WPROWADZENIE

Pokaz różnych książek.

Pogadanka na temat roli książek w życiu człowieka.

Książki pomagają nam zdobywać wiedzę, poznawać różne, cieka-we historie, legendy, czy osoby.

Jest taka książka, która zawsze jest aktualna i potrzebna. To Pismo Święte.

Pokaz Pisma Świętego.

Pismo Święte to szczególna księga, która zawiera słowo Boże. Słowo Boże spisali ludzie, którym pomógł Duch Święty.

ROZWINIĘCIE

Pan Bóg mówi do nas, bo bardzo nas kocha. Pragnie, byśmy Go słu-chali i żyli według Jego słów.


„Niebo i ziemia przeminą, ale moje słowa nie przeminą” (Łk 21,33).

Umieszczenie na tablicy planszy z tekstem:„Niebo i ziemia przeminą,

ale moje słowa nie przeminą” (Łk 21,33).


– Co Pan Jezus mówi o swoich słowach?– Co to znaczy, że słowo Boże nigdy nie przeminie?

Słowa Pana Boga są wieczne i nigdy nie przeminą.


Ekspozycja i omówienie ilustracji przedstawiającej kapłana czyta-jącego Pismo Święte w kościele, na katechezie, rodziny czytającej Pismo Święte.

&

+

159

– Gdzie możemy usłyszeć słowa Boże?

Pismo Święte jest Księgą miłości Boga do człowieka. Bóg objawia nam swoją wolę i pragnie, byśmy Go słuchali. Dlatego powinniśmy czytać Pismo Święte i okazać Panu Bogu wdzięczność za Jego miłość i słowa, które kieruje do nas.


ZAKOŃCZENIE

Pan Bóg mówi do nas w różnych momentach życia zarówno radosnych, jak też smutnych. Objawia nam swoją wolę, bo bardzo nas kocha i chce naszego dobra. Poprzez swoje słowa Bóg naucza nas, wskazując jak mamy postępować, by dostać się do nieba. Ważne jest, byśmy słuchali i poznawali słowo Boże, a przez to stawali się coraz lepszymi ludźmi.

Czytając Pismo Święte, poznajemy Pana Boga i Jego słowa.


– Jak słucham Słowa Bożego w kościele, na katechezie?– Co czynię, by uważnie słuchać słów Bożych?– Jak okazuję Bogu swoją miłość i wdzięczność?

Nauka piosenki: „To nie są tylko słowa”.

Są tacy, co mówią, że Księga ta, moc skarbów może dać.Dla innych to tylko bajki, co na pamięć trzeba znać.Mówią, że bardzo stara jest i nieprzydatna też.Wielu jednak czyta ją, szepcząc słowa te.

Ref. To nie są tylko słowa,Nie tylko papier, druk.To miłosny jest list, co z góry namPrzysłał jedyny Bóg.

J

160

Są tacy, u których Biblii grzbiet widnieje wśród barwnych pism.A inni się wciąż wczytują w jej sens i w oczach mają błysk.Bywa też, że każdy rozdział i wiersz na pamięć mędrzec zna.Czytaj ją, a minie cię samotność zła.

Ref. To nie są tylko słowa...

Ten czyta Biblię, by zabić czas na więzienia dnie.W hotelu ten trzyma ją, by znów nie czuć samotnie się.W Biblii wiele jest obrazów i spraw, które zatrze czas.W sercu nośmy więc jej treści, by pozostały w nas.

Ref. To nie są tylko słowa...

PRACA DOMOWA

Ułóż modlitwę dziękczynną za to, że Bóg mówi do ciebie przez Pismo Święte.


MODLITWA

Śpiew: „To nie są tylko słowa”.

X

?

161

35. SPOTYKAMY SIĘ PRZY STOLE SŁOWA BOŻEGO – LITURGIA SŁOWA

Cel ogólnyUkazanie prawdy, że spotykamy się z Panem Bogiem w liturgii słowa.Kształtowanie umiejętności świadomego, czynnego i owocnego uczest-

nictwa w liturgii słowa.


– wymienia elementy liturgii słowa,– wyjaśnia znaczenie gestów, postaw, wezwań występujących w liturgii

słowa, – wybiera sposób czynnego i świadomego włączenia się w liturgię słowa,– proponuje wezwanie modlitwy wiernych.

MetodyŚpiew, pokaz, ekspozycja, rozmowa kierowana, analiza tekstu biblijnego,

wykreślanka literowa, praca w grupach, rozsypanka wyrazowa, autoreflek-sja, śpiew.

Środki dydaktycznePudełko z chlebem, plansza ze słowami: Spotykamy się przy stole słowa

Bożego, Pismo Święte, plansze ze strukturą liturgii słowa.

MODLITWA

Śpiew: „To nie są tylko słowa”.

WPROWADZENIE

Pokaz pudełka-niespodzianki, w którym jest chleb.Jeden z uczniów opisuje znajdujący się w pudełku produkt

(jego kształt, zapach itp.). Pozostali odgadują, co kryje pudełko-niespo-dzianka.

+

X

162

– Dlaczego spożywamy chleb?

Każdy posiłek zaspokaja głód, który odczuwamy. Zarówno pieczy-wo, jak i inne potrawy pomagają nam wzrastać fizycznie. Dzięki nim żyjemy i właściwie się rozwijamy.

Dzisiaj będziemy mówić o pokarmie dla naszej duszy.

Umieszczenie na tablicy planszy ze słowami:Spotykamy się przy stole słowa Bożego

ROZWINIĘCIE

– Gdzie zapisane jest słowo Boże?– Do kogo Pan Bóg kieruje swoje słowo?– Jak powinniśmy słuchać słowa Bożego?– Gdzie najczęściej słuchamy słowa Bożego?

Pan Bóg mówi do nas przez Pismo Święte.



„Napisane jest: Nie samym chlebem żyje człowiek, lecz każdym słowem, które pochodzi z ust Bożych” (Mt 4,4).


– Co jest potrzebne człowiekowi w życiu?– Do czego zachęca nas Pan Jezus?


J

163

Pan Jezus wzywa nas do słuchania i wypełniania słów, które kie-ruje do nas. Podczas każdej Mszy Świętej słuchamy słowa Bożego. Ta część Mszy Świętej nazywa się liturgią słowa.

Liturgia – oznacza ściśle ustalony porządek i sposób sprawowania nabożeństw.

I czytanie zaczerpnięte jest ze Starego Testamentu. Opowiada o tych, którzy żyli przed narodzeniem Pana Jezusa i czekali na Jego przyjście. Kończy się słowami: „Oto słowo Boże”. Wszyscy odpowiada-my: „Bogu niech będą dzięki”.

Następnie śpiewany jest psalm, a wierni powtarzają refren. Jest to odpowiedź na słowo Boże.

II czytanie pochodzi z Nowego Testamentu. Przypomina naukę i działalność apostolską. Po tym czytaniu na słowa: „Oto słowo Boże” odpowiadamy: „Bogu niech będą dzięki”.

Podczas słuchania tych czytań i psalmu siedzimy. Na słowa śpiewu „Alleluja” wstajemy.

Na słowa kapłana: „Słowa Ewangelii według św. Mateusza (lub św. Marka, św. Łukasza, św. Jana)”, odpowiadamy: „Chwała Tobie Panie” i czynimy znak krzyża na czole (by słowo Boże było w moich myślach), na ustach (by słowo Boże było w tym, co mówię), na sercu (by słowo Boże było w moim sercu). Na słowa kapłana: „Oto słowo Pańskie”, odpowiadamy: „Chwała Tobie Chryste”.

Po wysłuchaniu Ewangelii siadamy, a kapłan w homilii wyjaśnia nam słowo Boże.

Następnie w pozycji stojącej wyznajemy naszą wiarę w modlitwie „Credo”, czyli „Wyznaniu wiary”.

Po wyznaniu wiary przedstawiamy Bogu prośby za Kościół święty, za Ojca Świętego, za narody, za tych, którzy cierpią, którzy już odeszli i za nas wszystkich uczestniczących we Mszy Świętej. Po słowach:

„Ciebie prosimy” odpowiadamy: „Wysłuchaj nas Panie”.

Modlitwa wiernych kończy liturgię słowa.

164

Praca w grupach.Podział uczniów na cztery grupy. Zadaniem uczniów jest ułożenie

w odpowiedniej kolejności plansz ze strukturą liturgii słowa. Czas pracy: 5 minut.

Liturgia słowa

I czytanie – Stary Testament

Psalm responsoryjny

II czytanie – Nowy Testament

Śpiew: „Alleluja”

Ewangelia

Homilia (kazanie)

Wyznanie wiary – Credo

Modlitwa wiernych



ZAKOŃCZENIE

W liturgii słowa Pan Jezus karmi nas swoim słowem i wskazuje, jak żyć.


– Jak słucham słowa Bożego?– Jak włączam się w liturgię słowa podczas Mszy Świętej?

J

165

PRACA DOMOWA

Zapamiętaj, z jakich części składa się liturgia słowa.(Zeszyt ćwiczeń – ćw. 4)

MODLITWA

Śpiew: „Niechaj z nami będzie Pan, Alleluja”.

Niechaj z nami będzie Pan Alleluja.Niech obroną będzie nam, Alleluja.Jego Słowo zawsze trwa, Alleluja.Wieczną prawdę w sobie ma, Alleluja.

X

?

166

36. PAN JEZUS ROZMAWIA Z NAMI W LITURGII SŁOWA

Cel ogólnyUkazanie liturgii słowa jako dialogu z Panem Jezusem.Kształtowanie postawy słuchania słowa Bożego.


– podaje część Mszy Świętej, w której Pan Jezus rozmawia z nami,– wyjaśnia, dlaczego Ewangelia jest najważniejszym tekstem liturgii słowa,– określa znaczenie gestów w liturgii słowa,– przyjmuje właściwą postawę podczas kolejnych elementów liturgii słowa,– planuje żyć słowem Bożym w codziennym życiu.

MetodyKrzyżówka, ekspozycja, pogadanka, analiza tekstu biblijnego, tekst luk,

niedokończone zdanie, autorefleksja, śpiew, techniki multimedialne.

Środki dydaktycznePismo Święte, ilustracja przedstawiająca dom, plansze z hasłami –

niedokończone zdanie, nagranie z piosenką.

MODLITWA

„Akt wiary”.

WPROWADZENIE

Krzyżówka.

1. Inaczej wyznanie wiary.2. Znajdziesz je w Piśmie Świętym – ... Boże.3. Śpiewany podczas liturgii słowa.4. II czytanie – ... Testament

+

X

167

5. Ściśle ustalony porządek i sposób sprawowania nabożeństw.6. Zanoszone do Boga prośby w czasie Mszy Świętej to modlitwa ...7. Śpiewane po II czytaniu.8. Inaczej Pismo Święte.9. I czytanie – ... Testament.

1. C R E D O

2. S Ł O W O

3. P S A L M

4. N O W Y

5. L I T U R G I A

6. W I E R N Y C H

7. A L L E L U J A

8. B I B L I A

9. S T A R Y

HASŁO: Ewangelia


Pan Jezus rozmawiał z ludźmi, nauczał ich i wskazywał, jak mają postępować. Dzisiaj Pan Jezus naucza nas w kościele i wyjaśnia naukę swego Ojca. Ewangelia jest najważniejszym tekstem biblijnym liturgii słowa.

ROZWINIĘCIE

Ekspozycja i omówienie ilustracji przedstawiającej dom.

Pogadanka na temat budowy domu i roli fundamentu.

Pan Jezus uczy nas, że fundamentem życia każdego człowieka powinno być słowo Boże.

&

168


„Każdego więc, kto tych słów moich słucha i wypełnia je, moż-na porównać z człowiekiem roztropnym, który dom swój zbudował na skale. Spadł deszcz, wezbrały potoki, zerwały się wichry i ude-rzyły w ten dom. On jednak nie runął, bo na skale był utwierdzony. Każdego zaś, kto tych słów moich słucha, a nie wypełnia ich, można porównać z człowiekiem nierozsądnym, który dom swój zbudował na piasku. Spadł deszcz, wezbrały potoki, zerwały się wichry i rzu- ciły się na ten dom. I runął, a upadek jego był wielki»” (Mt 7,24-27).


– Gdzie zbudował swój dom człowiek roztropny?– Co się stało z domem zbudowanym na skale podczas wichury?– Do kogo Pan Jezus porównał człowieka, który zbudował dom

na skale?– Gdzie zbudował swój dom człowiek nierozsądny?– Co się stało z domem zbudowanym na piasku podczas wichury?– Do kogo Pan Jezus porównał człowieka, który zbudował dom

na piasku?


W pierwszej części liturgii słowa przyjmujemy postawę siedzącą i słuchamy tego, co mówi do nas Pan Bóg. Słuchamy I czytania ze Sta-rego Testamentu, aktywnie włączamy się w śpiew psalmu, słuchamy II czytania z Nowego Testamentu.

Wstajemy, kiedy usłyszymy śpiew „Alleluja”, by wysłuchać słów Ewangelii – słów Pana Jezusa.

Na słowa kapłana: „Słowa Ewangelii według św. Mateusza” odpo-wiadamy: „Chwała Tobie Panie” i czynimy znak krzyża na czole (by sło-wo Boże było w naszych myślach, abyśmy mogli je dobrze zrozumieć), na ustach (abyśmy przekazywali je innym) i na sercu (abyśmy potrafili żyć według niego). Po przeczytaniu Ewangelii kapłan mówi:

„Oto słowo Pańskie”, odpowiadamy: „Chwała Tobie Chryste”. Tymi sło-wami dziękujemy Panu Jezusowi, że do nas mówi.


169

ZAKOŃCZENIE

Pan Jezus pragnie, abyśmy Go poznawali, a przez Niego samego Boga Ojca. Zachęca nas, byśmy jak najczęściej wsłuchiwali się w Jego słowa, które są zawarte w Ewangelii i żyli Jego nauką na co dzień. Dobrze przyjęte słowo Boże i wprowadzone w życie przynosi owoc dobrego życia.

Umieszczenie na tablicy plansz. Uczniowie kończą zdania.

Słucham słów Pana Jezusa, gdy...

Wypełniam naukę Pana Jezusa w codziennym życiu, gdy...

Okazuję Mu wdzięczność, gdy...


– Jak odpowiadam Panu Bogu na Jego słowo usłyszane w liturgii słowa?

– Jak wypełniam naukę Pana Jezusa w codziennym życiu?

Podziękujmy Chrystusowi za dar Jego słowa piosenką: „Otwórz me oczy”.

Otwórz me oczy, chcę widzieć Jezusa.I być bliżej Niego, i kochać goręcej.Otwórz me uszy i naucz mnie słuchać.

PRACA DOMOWA

Zapamiętaj, co oznacza znak krzyża czyniony na czole, ustach i sercu.


MODLITWA


X

?

J

170

37. PAN JEZUS UCZY NAS WIARY – „WYZNANIE WIARY”

Cel ogólny Ukazanie „Credo” – „Wyznania wiary” jako odpowiedzi wierzących

na wezwanie Boga.Zachęcenie do wyznawania wiary w życiu.


– przytacza treść „Wyznania wiary”,– wyjaśnia, w jaki sposób uczeń Jezusa może wyznawać wiarę,– proponuje sposoby wzmacniania wiary,– wyraża wdzięczność Bogu za otrzymaną wiarę.

MetodyŚpiew, opowiadanie, rozmowa kierowana, analiza tekstu biblijnego,

tekst luk, niedokończone zdanie, techniki multimedialne, autorefleksja.

Środki dydaktycznePismo Święte; B. Ferrero, Wiara; nagranie z wyznaniem wiary – Credo;

plansza ze słowami: Wyznaję wiarę, gdy...

MODLITWA

Śpiew: „Czy wierzysz, że Pan Bóg pokochał Cię”.

WPROWADZENIE


„Pola były wysuszone i spękane z braku deszczu. Liście, wyblakłe i pożółkłe, zwisały ciężko z gałęzi. Trawa znikła z łąk. Ludzie, spięci i nerwowi, spoglądali w niebo, przypominające kobaltowo błękitny kryształ. Kolejne tygodnie były coraz gorętsze. Od miesięcy nie spadła

+

X

171

kropla deszczu. Wiejski proboszcz zorganizował specjalne modlitwy na placu przed kościołem, dla wyproszenia łaski deszczu. O ustalonej godzinie plac był wypełniony zniecierpliwionymi, ale pełnymi nadziei ludźmi. Wielu przyniosło ze sobą przedmioty, które miały świadczyć o ich wierze. Proboszcz oglądał z podziwem Biblie, krzyże, różańce. Nie potrafił jednak oderwać oczu od dziewczynki, siedzącej z godno-ścią w pierwszym rzędzie.

Na kolanach trzymała czerwony parasol. Modlić się to wołać o deszcz, wierzyć – to przynieść parasol”.(B. Ferrero, Wiara, Warszawa 2005)

– Co zorganizował proboszcz na placu przed kościołem?– Jakie przedmioty przynieśli ludzie?– Dlaczego proboszcz nie mógł oderwać oczu od dziewczynki sie-

dzącej w pierwszym rzędzie?– W co wierzyła dziewczynka, która przyniosła parasol?

Dziewczynka z opowiadania głęboko wierzyła, że Pan Bóg pomo-że ludziom i spadnie deszcz, który uratuje życie roślinom.

ROZWINIĘCIE

Wiara jest potrzebna każdemu człowiekowi. Przykładem na to może być postawa Szymona Piotra.


„Jezus zapytał ich: «A wy za kogo Mnie uważacie?» Odpowiedział Szymon Piotr: «Ty jesteś Mesjasz, Syn Boga żywego». Na to Jezus mu rzekł: «Błogosławiony jesteś, Szymonie, synu Jony. Albowiem nie objawiły ci tego ciało i krew, lecz Ojciec mój, który jest w niebie. Otóż i Ja tobie powiadam: Ty jesteś Piotr, [czyli Skała], i na tej Skale zbuduję Kościół mój, a bramy piekielne go nie przemogą. I tobie dam klucze królestwa niebieskiego; cokolwiek zwiążesz na ziemi, będzie związane w niebie, a co rozwiążesz na ziemi, będzie rozwiązane w nie-bie»” (Mt 16,15-19).

&

172


– O co Pan Jezus zapytał swoich uczniów?– Jak Szymon Piotr nazwał Pana Jezusa?– Co wyraził Szymon Piotr, nazywając Pana Jezusa Mesjaszem

i Synem Bożym?– Co Pan Jezus powiedział Szymonowi?


Szymon Piotr wyznał swoją wiarę w Jezusa, który jest Mesjaszem i prawdziwym Synem Bożym. Pan Jezus nazywa go błogosławionym i wskazuje, że wiara to dar od Boga. Słowo „błogosławiony” znaczy szczęśliwy. Każdy z nas może czuć się szczęśliwym, bo już posiada dar Boży – wiarę, otrzymaną na chrzcie.

– Jakie znacie modlitwy, w których wyznajemy wiarę w Pana Boga?

Dzisiaj zwrócimy szczególną uwagę na „Credo”, czyli wyznanie wiary.

Podczas niedzielnej Mszy Świętej, po wysłuchaniu słowa Bożego, wyznajemy wiarę w Jedynego i Prawdziwego Boga słowami modlitwy

„Credo” – „Wierzę w Jednego Boga”.

Odtworzenie nagrania z wyznaniem wiary – „Credo”.

ZAKOŃCZENIE

Wiara jest nie tylko darem Bożym, ale jest też zadaniem. Ten wspa-niały dar możemy utracić, gdy nie będziemy o niego dbać. Dlatego powinniśmy nieustannie troszczyć się o rozwój naszej wiary.

– Co możemy czynić, by nasza wiara wzrastała?

J

173

Umieszczenie na tablicy planszy ze słowami: Wyznaję wiarę, gdy...

Uczniowie na kartkach samoprzylepnych kończą zdanie. W wyznaczo-nej kolejności czytają swoje zakończenia zdania i umieszczają na tablicy.



– Jak troszczę się o swoją wiarę?– Jak dziękuję Panu Jezusowi za dar wiary?

PRACA DOMOWA

Naucz się na pamięć „Wyznania wiary”.(Zeszyt ćwiczeń – ćw. 4)

MODLITWA

„Wyznanie wiary” – „Credo”.

X

?

174

38. POWIERZAMY BOGU SIEBIE I INNYCH – MODLITWA WIERNYCH

Cel ogólnyUkazanie prawdy, że Pan Bóg zawsze nas wysłuchuje.Kształtowanie postawy zaufania Bogu.


– nazywa część liturgii słowa, w której powierzamy Bogu siebie i innych,– identyfikuje się ze społecznością Kościoła jako wspólnotą ludzi wie-

rzących,– wyjaśnia, co obiecuje Jezus tym, którzy słuchają Jego słów,– proponuje intencje modlitwy wiernych,– planuje ufną modlitwę za siebie i innych.

MetodyRozmowa kierowana, krzyżówka, uroczyste odczytanie tekstu z Pisma

Świętego, analiza tekstu biblijnego, tekst luk, autorefleksja, praca w grupach.

Środki dydaktycznePismo Święte; świeca; plansza z podziałem części Mszy Świętej – liturgii

słowa; plansza z tekstem – J 15,7; karta pracy dla każdej grupy (5 kopert, a w nich: rozsypanka wyrazowa ze słowami modlitwy wiernych – wg uzna-nia katechety, kolorowa kartka).

MODLITWA

„Akt wiary”.

WPROWADZENIE

Krzyżówka.

+

X

175

1. M A T K A

2. O J C E M

3. D E K A L O G

4. L I T U R G I I

5. L I T A N I A

6. T E S T A M E N T U

7. W I A R A

8. M A R Y J A

9. W I E C Z N A

10. B I B L I A

11. O P I E K U N E M

12. K R Z Y Ż

13. N I E D Z I E L A

14. Ż Y C I E

15. C Z Ł O W I E K

16. E U C H A R Y S T I I

1. Maryja to nasza ...2. Pan Bóg jest naszym ...3. Inaczej dziesięć przykazań Bożych.4. Pan Jezus mówi do nas w ... słowa.5. Odmawiamy ją w maju.6. Pismo Święte składa się z Nowego i Starego ...7. Jedna z cnót Boskich.8. Imię Matki Pana Jezusa.9. Świeci się przed tabernakulum ... lampka.10. Pismo Święte to inaczej ...

176

11. Święty Józef był ... Pana Jezusa.12. Rozpoczynasz tym znakiem modlitwę.13. Dzień święty.14. Otrzymałeś Boże ... podczas sakramentu chrztu świętego.15. Pan Bóg uczynił go najdoskonalszym stworzeniem na ziemi. 16. Trzecia część Mszy Świętej to liturgia ... .

Podczas Mszy Świętej w modlitwie wiernych powierzamy Panu Bogu siebie i innych.


ROZWINIĘCIE


„Jeżeli we Mnie trwać będziecie, a słowa moje w was, poproście, o cokolwiek chcecie, a to wam się spełni” (J 15,7).


– Co obiecuje Pan Jezus tym, którzy słuchają Jego słów?


Pan Jezus obiecuje tym, którzy słuchają Jego słów i wypełniają je w swoim życiu, że spełni to, o co Go poproszą. Pragnie, byśmy pełni wiary, nadziei i miłości przedstawiali Mu swoje prośby.

Podczas każdej Mszy Świętej, po wyznaniu wiary, przedstawiamy Bogu prośby. Jest to modlitwa wiernych. Prosimy w niej o potrzebne dary i łaski dla całego Kościoła, papieża, kapłanów, chorych, cierpią-cych, samotnych i tych, którzy już odeszli.

Na słowa: „Ciebie prosimy”, odpowiadamy: „Wysłuchaj nas Panie”.

&

177

Praca w grupach.Katecheta dzieli klasę na 5 grup. Każda otrzymuje kopertę z intencją

modlitwy wiernych. Zadaniem uczniów jest ułożenie modlitwy wiernych zgodnie z intencją. Czas pracy: 5 minut.

Grupa I – Modlitwa za papieża, kapłanów...Grupa II – Modlitwa za rodziców...Grupa III – Modlitwa za dzieci ...Grupa IV – Modlitwa za chorych i cierpiących ...Grupa V – Modlitwa za zmarłych ...



ZAKOŃCZENIE

Pan Bóg jest naszym Ojcem i pragnie, byśmy z ufnością powierzali się Jego opiece.


– Jak zwracam się do Pana Boga?– Jak okazuję ufność w to, że Bóg mnie wysłuchuje?– Jak okazuję Bogu, że w Niego wierzę?

„Chwała Ojcu i Synowi, i Duchowi Świętemu, jak była na początku, teraz i zawsze i na wieki, wieków. Amen”.

PRACA DOMOWA

Ułóż modlitwę wiernych.(Zeszyt ćwiczeń – ćw. 4)

?

J

178

MODLITWA

Przedstawmy nasze prośby Panu Jezusowi, wierząc, że On zawsze nas wysłuchuje.

Uczniowie przedstawiają swoje prośby, które kończą słowami: „Ciebie prosimy”.

X

179

V. UCZESTNICZYMY W OFIAROWANIU I PRZEISTOCZENIU

39. OSTATNIA WIECZERZA – USTANOWIENIE EUCHARYSTII

Cel ogólnyUkazanie Wielkiego Czwartku jako dnia ustanowienia Eucharystii.Kształtowanie postawy wdzięczności za dar Komunii Świętej.


– nazywa Wielki Czwartek dniem ustanowienia Eucharystii,– identyfikuje chleb i wino z Ciałem i Krwią Chrystusa,– wyjaśnia, co oznaczają słowa Jezusa wypowiedziane nad chlebem

i winem,– opowiada o liturgii Wielkiego Czwartku,– przyjmuje postawę wdzięczności Jezusowi za ustanowienie Eucharystii.

MetodyPogadanka, rozmowa kierowana, analiza tekstu biblijnego, tekst luk,

ekspozycja, diagram, autorefleksja, śpiew, techniki multimedialne.

Środki dydaktycznePismo Święte, ilustracja przedstawiająca Ostatnią Wieczerzę, nagranie

z pieśnią.

180

MODLITWA

„Akt wiary”.

WPROWADZENIE

Pogadanka na temat spotkań z rodziną, przyjaciółmi, wspólnej kolacji, przeżywanych świąt.

ROZWINIĘCIE

W czwartek przed swoją męką i śmiercią Pan Jezus pożegnał się z uczniami. Polecił im, aby przygotowali wspólną wieczerzę.

Wyjaśnienie terminu: święto Paschy.

Przed obchodem święta Paschy – największego żydowskiego święta na pamiątkę wyjścia z niewoli egipskiej, Izraelici spożywali posiłek zwany wieczerzą, podobnie jak ich przodkowie jedli baranka z niekwaszonym chlebem i ziołami.


„W pierwszy dzień Przaśników przystąpili do Jezusa uczniowie i zapytali Go: «Gdzie chcesz, żebyśmy Ci przygotowali Paschę do spo-życia?» On odrzekł: «Idźcie do miasta, do znanego nam człowieka, i powiedzcie mu: <Nauczyciel mówi: Czas mój jest bliski; u ciebie chcę urządzić Paschę z moimi uczniami>». Uczniowie uczynili tak, jak im polecił Jezus, i przygotowali Paschę” (Mt 26,17-19).

„A gdy oni jedli, Jezus wziął chleb i odmówiwszy błogosławieństwo, połamał i dał uczniom, mówiąc: «Bierzcie i jedzcie, to jest Ciało moje». Następnie wziął kielich i odmówiwszy dziękczynienie, dał im, mówiąc: «Pijcie z niego wszyscy, bo to jest moja Krew Przymierza, która za wie-lu będzie wylana na odpuszczenie grzechów” (Mt 26,26-28).

Ekspozycja i omówienie ilustracji przedstawiającej Ostatnią Wieczerzę.

&

+

X

181


– O co uczniowie pytali Pana Jezusa?– Co Jezus polecił zrobić uczniom?– Co dał Jezus Apostołom podczas wieczerzy?

Uczniowie przygotowali wszystko tak, jak im Jezus zlecił. Wie-czorem zasiedli przy stole i spożywali wieczerzę. Podczas niej Jezus przemienił chleb i wino w swoje Ciało i Krew. Dał je Apostołom do spożywania. Na Ostatniej Wieczerzy Pan Jezus ustanowił sakra-ment Eucharystii i sakrament kapłaństwa. Wieczerza była pierwszą Mszą Świętą.


Pan Jezus nas kocha. Dlatego chce być naszym pokarmem w dro-dze do nieba i ofiarowuje się za nas swojemu Ojcu pod postaciami chleba i wina.

ZAKOŃCZENIE

Pamiątkę Ostatniej Wieczerzy obchodzimy co roku w Wielki Czwartek. W tym dniu wieczorem odbywa się uroczysta Msza Święta. Kapłani ubrani są w białe szaty. Dzwony donośniej dzwonią na znak, że Jezus jest obecny pod postaciami chleba i wina, i stale ofiaruje się za nas. Po Mszy Świętej kapłan przenosi Pana Jezusa w Najświętszym Sakramencie do bocznego ołtarza, który jest oświetlony i przystrojony kwiatami. Wierni adorują Go i modlą się.


– Jak często dziękuję Panu Jezusowi za to, że pozostał z nami w sakramencie Eucharystii?

– W jaki sposób przygotowuję się do przyjęcia po raz pierwszy Ciała Pana Jezusa do swojego serca?

– Jak okazuję wdzięczność Panu Jezusowi za to, że jest moim pokarmem w drodze do nieba?

J

182

Śpiew: „Jeden chleb, co zmienia się w Chrystusa Ciało”.


PRACA DOMOWA

Na najbliższej Mszy Świętej podziękuj Panu Jezusowi za to, że jest obecny w Najświętszym Sakramencie.


MODLITWA

„Niechaj będzie pochwalony Przenajświętszy Sakrament...”.

X

?

183

40. PAN JEZUS ODDAŁ ZA NAS ŻYCIE

Cel ogólnyUkazanie ofiary krzyżowej Pana Jezusa jako dowodu największej

miłości Boga do człowieka.Kształtowanie postawy wdzięczności Jezusowi za dar odkupienia.


– nazywa Wielki Piątek dniem miłości Boga do człowieka,– wyjaśnia, dlaczego i za kogo Pan Jezus oddał życie na krzyżu,– proponuje sposób okazania Jezusowi wdzięczności za dar odkupienia,– planuje udział w liturgii Wielkiego Piątku i adoracji krzyża,– wyraża wdzięczność Panu Jezusowi za dar odkupienia.

MetodyKrzyżówka, rozmowa kierowana, ekspozycja, analiza tekstu biblij-

nego, techniki multimedialne, śpiew, niedokończone zdanie, tekst luk, autorefleksja.

Środki dydaktycznePismo Święte, ilustracja przedstawiająca ukrzyżowanego Pana Jezusa,

nagranie z pieśnią.

MODLITWA

„Duchu Święty...”.

WPROWADZENIE

Krzyżówka.

1. Inaczej sakrament spowiedzi świętej.2. Dzień tygodnia, w którym Pan Jezus ustanowił sakrament

Eucharystii.3. Opiekun Pana Jezusa.

+

X

184

4. Druga Osoba Boska.5. Składa się z tajemnic: radosnej, światła, bolesnej i chwalebnej.

1. P O K U T A

2. C Z W A R T E K

3. J Ó Z E F

4. S Y N

5. R Ó Ż A N I E C

Znakiem wiary chrześcijanina jest KRZYŻ.


W Wielkim Tygodniu przeżywamy trzy święte dni – Wielki Czwar-tek, Wielki Piątek oraz Wielką Sobotę. W Wielki Piątek na ołtarzu w kościele nie ma krzyża, świeczników ani obrusów. Nie sprawuje się tego dnia Mszy Świętej. Gromadzimy się w kościołach, aby uczcić pamiątkę śmierci Pana Jezusa.

ROZWINIĘCIE


„Gdy przyszli na miejsce, zwane «Czaszką», ukrzyżowali tam Jego i złoczyńców, jednego po prawej, drugiego po lewej Jego stro-nie. Lecz Jezus mówił: «Ojcze, przebacz im, bo nie wiedzą, co czynią»” (Łk 23,33-34a).

„Było już około godziny szóstej i mrok ogarnął całą ziemię aż do godziny dziewiątej. (...) Wtedy Jezus zawołał donośnym głosem: «Ojcze, w Twoje ręce powierzam ducha mojego». Po tych słowach wyzionął ducha” (Łk 23,44.46).

Ekspozycja i omówienie ilustracji przedstawiającej ukrzyżowanego Pana Jezusa.

&

185


– Gdzie ukrzyżowano Pana Jezusa?– Kogo ukrzyżowano razem z Jezusem?– Za kogo modlił się Pan Jezus, cierpiąc na krzyżu?– Jakie słowa wypowiedział Jezus przed śmiercią?

Wielki Piątek to dzień żałoby i postu z powodu śmierci Jezusa na krzyżu. Gromadzimy się w kościele i rozważamy słowo Boże, aby ożywić naszą wiarę i miłość. Adorujemy krzyż i modlimy się sło-wami: Oto drzewo krzyża, na którym zawisło zbawienie świata.

Nauka pieśni: „Krzyżu Chrystusa, bądźże pochwalony”.(można odtworzyć nagranie z pieśnią)

Krzyżu Chrystusa, bądźże pochwalony,na wieczne czasy bądźże pozdrowiony,gdzie Bóg, Król świata całego dokonał życia swojego.

Krzyżu Chrystusa, bądźże pochwalony,na wieczne czasy bądźże pozdrowiony,ta sama Krew cię skropiła,która nas z grzechów obmyła.

Krzyżu Chrystusa, bądźże pochwalony,na wieczne czasy bądźże pozdrowiony, z ciebie moc płynie i męstwo,w Tobie jest nasze zwycięstwo.


ZAKOŃCZENIE

Pan Jezus cierpiał za nasze grzechy.

– W jaki sposób możemy okazać wdzięczność Chrystusowi za Jego miłość?

J

186


– Jak często dziękuję Panu Jezusowi za dar zbawienia?– Jak czynię znak krzyża świętego?

W ciszy podziękujmy Panu Jezusowi za dar zbawienia.

PRACA DOMOWA

Napisz krótką modlitwę, w której podziękujesz Jezusowi za dar zbawienia.


MODLITWA

„Akt wiary”.

X

?

187

41. ZMARTWYCHWSTAŁY PAN JEZUS JEST OBECNY WE MSZY ŚWIĘTEJ POD POSTACIĄ CHLEBA I WINA

Cel ogólnyUkazanie Mszy Świętej jako spotkania z Jezusem Zmartwychwstałym. Wychowanie do jak najczęstszego uczestniczenia we Mszy Świętej w spo-

sób pełny.


– nazywa Mszę Świętą spotkaniem z Panem Jezusem,– wyjaśnia, co to jest przeistoczenie,– określa postacie eucharystyczne,– proponuje sposób podziękowania Chrystusowi za Jego obecność w Komu-

nii Świętej.

Metody Śpiew, puzzle, pogadanka, ekspozycja, analiza tekstu biblijnego, techniki

plastyczne, tekst luk, śpiew, techniki multimedialne.

Środki dydaktycznePismo Święte, nagranie z piosenką, ilustracja (puzzle) przedstawiająca

Ostatnią Wieczerzę, ilustracja przedstawiająca hostię i kielich.

MODLITWA

Śpiew: „Bóg nie umarł...”.(można odtworzyć nagranie z piosenką)

WPROWADZENIE

Puzzle.Uczniowie na tablicy układają puzzle przedstawiające Ostatnią

Wieczerzę.

+

X

188

– Co się wydarzyło podczas Ostatniej Wieczerzy?

W Wielki Czwartek podczas Ostatniej Wieczerzy Pan Jezus spra-wował pierwszą Mszę Świętą.

ROZWINIĘCIE

Pan Jezus po zmartwychwstaniu ukazywał się Apostołom. Nie zawsze jednak uczniowie od razu rozpoznawali Pana Jezusa.


„Gdy zajął z nimi miejsce u stołu, wziął chleb, odmówił błogo-sławieństwo, połamał go i dawał im. Wtedy oczy im się otworzyły i poznali Go, lecz On zniknął im z oczu. I mówili nawzajem do siebie: «Czy serce nie pałało w nas, kiedy rozmawiał z nami w drodze i Pisma nam wyjaśniał?» ” (Łk 24,30-32).


– Kiedy Apostołowie rozpoznali Jezusa?– Co Pan Jezus podał uczniom po odmówieniu błogosławieństwa?

Chrystus na zawsze pozostał z nami w znaku chleba i wina. Każ-da Msza Święta jest pamiątką Jego męki, śmierci i zmartwychwstania. Przemienienie chleba i wina w Ciało i Krew Pana to najważniejsza i najświętsza chwila Mszy Świętej.

Spotkanie z Panem Jezusem podczas Mszy Świętej jest dla nas wielkim darem. Możemy okazać Mu wdzięczność, zapraszając Go do swojego serca i przystępując do Komunii Świętej. Musimy jednak spełnić ważny warunek – być w stanie łaski uświęcającej, to znaczy nie mieć grzechu ciężkiego.


Ekspozycja i omówienie ilustracji przedstawiającej hostię i kielich.

&

189

Dzisiaj Mszę Świętą sprawuje kapłan. Ministranci przynoszą na ołtarz chleb i wino. Kapłan modli się, bierze chleb, pochyla się i wypowiada słowa, które Pan Jezus powiedział podczas Ostatniej Wieczerzy: „Bierzcie i jedzcie to jest Ciało moje” (Mt 26,26b). W tym momencie dokonuje się przeistoczenie. Chleb staje się Ciałem Pana Jezusa. Widzimy nadal chleb i pozostaje smak chleba, ale to jest praw-dziwe Ciało Pana Jezusa. Kapłan ukazuje ludziom Ciało Pańskie – skła-da Je na złotym naczyniu – patenie i przyklęka. Potem kapłan, trzy-mając kielich, mówi: „Pijcie z niego wszyscy, bo to jest moja Krew Przymierza, która za wielu będzie wylana na odpuszczenie grzechów” (Mt 26,27b-28). Dokonuje się przeistoczenie. Wino staje się Krwią Pana Jezusa. Widzimy nadal wino i pozostaje smak wina, ale to jest prawdziwa Krew Pańska. Kapłan ukazuje kielich z Krwią Pana Jezusa, potem stawia go na ołtarzu i przyklęka.

ZAKOŃCZENIE

Chrystus w czasie Mszy Świętej razem z nami i za nas ofiarowuje się Ojcu.


– Jak dziękuję Panu Jezusowi, że spotyka się ze mną podczas Mszy Świętej?

– Jak przygotowuję się do przyjęcia Pana Jezusa w Komunii Świętej?

PRACA DOMOWA

Narysuj znaki obecności Pana Jezusa podczas Mszy Świętej.(Zeszyt ćwiczeń – ćw. 3)

MODLITWA


X

?

J

190

42. OFIAROWUJEMY BOGU DARY – PROCESJA Z DARAMI

Cel ogólnyUkazanie prawdy, że złożenie darów jest wyrazem uwielbienia Boga. Kształtowanie postawy świadomego udziału we Mszy Świętej.


– identyfikuje procesję z darami z liturgią Eucharystii,– podaje, że chleb i wino stają się Ciałem i Krwią Pana Jezusa,– wyjaśnia, dlaczego należy jednać się z bliźnimi,– proponuje, jaki dar może złożyć Bogu podczas Mszy Świętej,– wyraża troskę o potrzeby Kościoła.

MetodyPogadanka, analiza tekstu biblijnego, ekspozycja, rozmowa kierowana,

tekst luk, techniki multimedialne, techniki plastyczne, autorefleksja, śpiew.

Środki dydaktycznePismo Święte, ilustracje przedstawiające hostię i ampułki z wodą

i winem, kłosy zboża i winogrona, film DVD z pielgrzymki Jana Pawła II uka-zujący procesję z darami, nagranie z pieśnią.

MODLITWA

„Ojcze nasz”.

WPROWADZENIE

Pogadanka.

– Jak przygotowujecie się, gdy przyjaciel zaprosi Was na urodziny? – Z czym idziecie na taką wizytę?

+

X

191

Każda Msza Święta jest spotkaniem z Panem Jezusem. Przychodzi-my do Niego, by podziękować za miniony tydzień pracy, powiedzieć Mu o tym, co się wydarzyło, podzielić się radościami i troskami.

ROZWINIĘCIE

Odczytanie fragmentu Pisma Świętego.

„Jeśli więc przyniesiesz dar swój przed ołtarz i tam wspomnisz, że brat twój ma coś przeciw tobie, zostaw tam dar swój przez ołta-rzem, a najpierw idź i pojednaj się z bratem swoim! Potem przyjdź i dar swój ofiaruj!” (Mt 5,23-24).


– O czym mamy pamiętać, gdy przychodzimy na Mszę Świętą? – Co to znaczy „pojednać się z bratem”?– Dlaczego powinniśmy pojednać się z bliźnimi?

Msza Święta to uczta jedności – jednoczymy się z Panem Jezusem, który przychodzi do naszego serca, ale także z ludźmi, którzy groma-dzą się wokół ołtarza.

Nie możemy szczerze uwielbiać Boga i wychwalać Go, jeśli skrzyw-dziliśmy bliźniego.

Ekspozycja i omówienie ilustracji przedstawiających hostię, wodę i wino w ampułkach.

– W której części Mszy Świętej składane są dary?– Jakie dary są składane na ołtarzu?

Podczas przygotowania darów ministranci umieszczają na ołtarzu hostię, czyli chleb oraz ampułki z winem i wodą. W tym czasie zbiera-ne są też na tacę pieniądze, przeznaczone na różne potrzeby Kościoła, takie, jak: zakup szat liturgicznych, przeprowadzenie remontu kościo-ła, pomoc potrzebującym. Te drobne ofiary pieniężne wyrażają naszą troskę o świątynię i o tych, którzy potrzebują pomocy.

Chleb przyniesiony na ołtarz stanie się dla nas „chlebem życia”, Ciałem Chrystusa. Wino stanie się Jego Krwią. Jezus staje się darem dla nas – naszym pokarmem duchowym.


&

192

Niekiedy procesja z darami ma uroczysty charakter, na przykład podczas ważnych uroczystości.

Odtworzenie fragmentu filmu z pielgrzymki Jana Pawła II z proce-sją z darami.

Ekspozycja i omówienie ilustracji przedstawiającej kłosy zboża i winogrona.

Trudno jest upiec smaczny chleb i zrobić dobre wino. Skła-damy więc Panu Bogu na ołtarzu owoce niełatwej, ludzkiej pracy. Ale to nie wszystko. Przed ołtarzem składamy wszystkie dobre uczynki: pomoc mamie w zakupach i rodzeństwu w nauce, a także to, co boli – małe, drobne przykrości. Prosimy, aby Duch Święty przemie-nił te nasze dary na ofiarę miłą Panu Bogu.


ZAKOŃCZENIE

Autorefleksja.W czasie Mszy Świętej spotykamy się z Jezusem. Możemy ofiaro-

wać Mu swój dar.

Pomyślmy:– Co czynię, aby moje dary podobały się Bogu?– Co w najbliższą niedzielę ofiaruję Bogu w czasie Mszy Świętej?

Śpiew: „Wspaniały Dawco miłości”.

PRACA DOMOWA

Napisz, co możemy ofiarować Panu Jezusowi w darze podczas Mszy Świętej.

Podczas wieczornej modlitwy podziękuj Panu Jezusowi za to, że jest dla nas chlebem życia.


MODLITWA


X

?

J

193

VI. UCZTUJEMY Z PANEM JEZUSEM

43. MODLITWA PAŃSKA PRZYGOTOWANIEM DO UCZTY EUCHARYSTYCZNEJ

Cel ogólnyUświadomienie, że Modlitwa Pańska prowadzi nas do komunii z Panem

Bogiem.Kształtowanie postawy wdzięczności za dar Bożego chleba.


– przytacza Modlitwę Pańską,– wyjaśnia, pod jakimi postaciami Pan Jezus jest obecny we Mszy Świętej,– określa, jak możemy zwracać się do Boga,– przyjmuje postawę wdzięczności za dar Bożego chleba,– planuje uczestniczyć w Uczcie Eucharystycznej.

MetodyOpowiadanie, rozmowa kierowana, uroczyste odczytanie tekstu biblij-

nego, analiza tekstu biblijnego, ekspozycja, techniki plastyczne, autoreflek-sja, techniki multimedialne, śpiew.

Środki dydaktycznePismo Święte; B. Ferrero, Ojcze nasz; świeca; nagranie z piosenką;

plansza ze słowami: Chleba naszego powszedniego daj nam dzisiaj; ilustra-cja przedstawiająca kapłana z hostią i kielichem; nagranie z piosenką.

194

MODLITWA

„Ojcze nasz”.

WPROWADZENIE


„Maciek chciał przesunąć bardzo ciężką doniczkę z kwiatkami. Malec wysilał się, sapał, denerwował się, ale nie mógł przesunąć doni-cy nawet o milimetr.

– Czy wkładasz w to wszystkie swe siły? – spytał tata.– Tak – odpowiedziało dziecko.– Nieprawda – stwierdził ojciec – gdyż nie poprosiłeś mnie,

bym ci pomógł”.(B. Ferrero, Ojcze nasz, Warszawa 1998)

– Z czym Maciek nie mógł sobie poradzić?– Dlaczego nie mógł przesunąć doniczki?– Kogo Maciek powinien poprosić o pomoc?– Kogo poza rodzicami możemy prosić o pomoc?

Bóg czeka na naszą modlitwę i nigdy nie odmawia nam pomocy. Jako kochający Ojciec wie, czego najbardziej potrzebujemy.

ROZWINIĘCIE


„Wy zatem tak się módlcie: Ojcze nasz, który jesteś w niebie, niech się święci imię Twoje! Niech przyjdzie królestwo Twoje; niech Twoja wola spełnia się

na ziemi, tak jak i w niebie. Chleba naszego powszedniego daj nam dzisiaj; przebacz nam nasze winy, jak i my przebaczamy tym, którzy prze-

ciw nam zawinili; i nie dopuść, abyśmy ulegli pokusie, ale nas zachowaj od złego!”

(Mt 6,8b-13).

&

+

X

195


– Jak nazywamy Boga w Modlitwie Pańskiej?– O co prosimy Boga Ojca w tej modlitwie?


Podczas Mszy Świętej zwracamy się do Boga słowami Modlitwy Pańskiej. Jednoczymy się jako dzieci Boże i mówimy: „Ojcze nasz”, prosząc, aby pomógł nam wypełniać nasze zadania: żyć z innymi w zgodzie, umieć przebaczać, okazywać wdzięczność i miłość. Mo-dlitwa Pańska przygotowuje nas do Uczty Eucharystycznej, w której Pan Jezus karmi nas swoim Ciałem.

Katechizm Kościoła Katolickiego wyjaśnia, czym jest modlitwa „Ojcze nasz”:

„Modlitwa Pańska prowadzi nas do komunii z Ojcem i Jego Synem, Jezusem Chrystusem” (KKK 2799).

– Do czego prowadzi nas Modlitwa Pańska?

Umieszczenie na tablicy planszy ze słowami:Chleba naszego powszedniego daj nam dzisiaj

– O co prosimy Pana Boga w tej prośbie?

Pan Jezus zna potrzeby naszego ciała, wie, że potrzebuje ono pokarmu, by rosnąć, rozwijać się. Pan Bóg, stwarzając człowieka, uczynił go podobnym do siebie, obdarowując go nieśmiertelną duszą, która również potrzebuje pokarmu, ale nie takiego, jak nasze ciało.

Gdy wypowiadamy słowa: „Chleba naszego powszedniego”, prosi-my nie tylko o pokarm dla ciała, ale też o pokarm, który doda nam sił w drodze do nieba.

– Jakiego pokarmu potrzebuje nasza dusza?

196

Pan Jezus bardzo nas kocha i chce naszego dobra. Troszczy się o nasze zbawienie, karmiąc nas „chlebem z nieba”. Pokarm ten daje nam siłę, by kroczyć śladami naszego Mistrza – Jezusa.

Podczas Ostatniej Wieczerzy Pan Jezus, biorąc do ręki chleb, wypowiedział słowa: „Bierzcie i jedzcie, to jest Ciało moje (J 26,26b)”, potem wziął kielich z winem i mówił: „Pijcie z niego wszyscy, bo to jest moja Krew (J 26,27-28)”.

– Gdzie dzisiaj słyszymy te słowa?

Ekspozycja i omówienie ilustracji przedstawiającej kapłana z hostią i kielichem.

Pan Jezus jest z nami w każdej chwili. Podczas Mszy Świętej karmi nas swoim Ciałem i Krwią, aby nigdy nie zabrakło nam sił w drodze do nieba.


ZAKOŃCZENIE

„Posłuchajcie o małej dziewczynce, którą znalazłam na jednej z ulic Kalkuty. Miała może sześć lat, a po jej twarzy poznałam, że jest głodna i nie jadła od kilku dni. Dałam jej kromkę chleba, a ona zaczęła ją jeść, powoli, po jednym okruszku. Powiedziałam: Jedz chleb, nie bój się, jedz. Dziecko powiedziało: Boję się, bo jak chleb się skoń-czy, znowu będę głodna” (Matka Teresa z Kalkuty).

Człowiek nie może żyć bez codziennego pokarmu, chrześcijanin nie może żyć bez Ciała i Krwi Chrystusa.

Z ufnością powierzamy Panu Bogu nasze prośby.


– Co robię, aby żyć w jedności z innymi?– Jak często mówię do Boga: „Ojcze”?

J

197

Nauka piosenki: „Chleba z nieba” zespołu Arka Noego.(odtworzenie nagrania z piosenką)

Oby wam chleba nigdy nie zabrakło – głodnym na świecie nie jest łatwo.

Oby wam chleba nigdy nie zabrakło – głodnym na świecie nie jest łatwo.

Świat jest piękny, kolorowy, różne zwyczaje, tradycje, mowy,Różne stroje, tańce, śpiewy, ale wszystkim chleb potrzebny!

Ref. Oby, oby, aha, nie zabrakło chleba z nieba!Oby, oby, aha, nie zabrakło chleba z nieba!Oby, oby, aha, nie zabrakło chleba z nieba!Oby, oby, aha, nie zabrakło chleba z nieba!

Smaczne lody, czekolada, ciasto. Słodkie jest dobre! Byle nie za często!

Smaczne lody, czekolada, ciasto. Słodkie jest dobre! Byle nie za często!

Chleba najlepszy jest dla ludzi, nigdy ludziom się nie znudzi!Chleba najlepszy jest dla ludzi, nigdy ludziom się nie znudzi!

Nie samym chlebem człowiek żyjeOn ne pourrait pas vivre sans Dieu (bez Boga nie można by żyć)Czasem się jeszcze wody napijeOn ne pourrait pas vivre sans DieuChociaż często brakuje chlebaOn ne pourrait pas vivre sans DieuBez Ciebie, Boże, żyć się nie da

Nie da się żyć bez Ciebie, Boże! O własnych siłach człowiek nic nie może!

Daj nam Chleba! Chleba z Nieba! Tego właśnie nam potrzeba!

PRACA DOMOWA

Ułóż modlitwę dziękczynną za codzienny pokarm i Eucharystię.(Zeszyt ćwiczeń – ćw. 3)

?

198

MODLITWA

„Ojcze nasz”.(odmawiamy z uniesionymi rękami)

X

199

44. PRAGNIEMY JEDNOŚCI I POKOJU

Cel ogólnyUkazanie prawdy o Jezusie, który jest dawcą prawdziwej jedności i pokoju.Kształtowanie postawy wdzięczności za dary, jakie otrzymujemy pod-

czas Mszy Świętej.


– podaje, że Chrystus jest dawcą jedności i pokoju,– przytacza słowa Jezusa – J 14,27,– wyjaśnia znaczenie pokoju,– wskazuje sposoby dążenia do jedności w rodzinie, klasie,– przyjmuje postawę wdzięczności za dar jedności i pokoju,– planuje jednoczyć się z Jezusem w Komunii Świętej.

MetodyOpowiadanie, pogadanka, analiza tekstu biblijnego, techniki multime-

dialne, analiza tekstu źródłowego, autorefleksja, śpiew.

Środki dydaktycznePismo Święte; Jan Paweł II, List do dzieci; B. Ferrero, Wyspa świstaków;

fragment nagrania Mszy Świętej z przekazaniem znaku pokoju; koperty z literami.

MODLITWA

„Ojcze nasz”.

WPROWADZENIE

Opowiadanie.

„Pośród gór Gran Zebu znajdowało się małe błękitne jeziorko. Pośród jeziorka widoczna była mała wysepka. Jej piaszczyste brzegi pełne były gładkich jak powierzchnia jajka kamieni. Kwiaty i krzewy

+

X

200

rododendronów pokrywały zbocza gór. Świstaki miały tu swoje norki.Na wysepce, pośrodku jeziora, spotykały się codziennie trzy żwa-

we świstaczki: Ryszard, Adrianna i Walery. Chociaż ciągle przebywały razem, kłóciły się codziennie od świtu do nocy.

Gdy piły wodę przy źródełku Ryszard wykrzykiwał:– Wyjdź z wody! Woda jest moja!Gdy skacząc z kamienia na kamień docierały do wysepki, było

jeszcze gorzej.– Precz z wyspy! – wrzeszczał Walerian. – Ziemia jest moja!– Trawa należy do mnie – piszczała Adrianna, szukając kruchej

sałatki i najbardziej pachnących kwiatków.Pewnego dnia zza rododendronów wyszedł wielki żółw.

– Mieszkam wprawdzie po drugiej stronie jeziora – powiedział spokojnie. – Ale cały dzień słyszę tylko: To jest moje. To moje! To moje! Z powodu ciągłych kłótni nie ma tu spokoju. Przekonacie się pewne-go dnia, że nie jest to najlepszy sposób życia. Powiedziawszy to żółw odwrócił się i znikł w gęstych krzakach rododendronów.

Gdy tylko sobie poszedł, Ryszard wybiegł z dużym korzeniem lukrecji w pyszczku. Inne pobiegły za nim krzycząc:

– Korzenie należą do wszystkich! Ale Ryszard mając pełen pysz-czek zamruczał:

– Ten należy do mnie!Wkrótce trzy świstaczki walczyły łapami i uderzeniami ogona,

aby zdobyć wysepkę. Jest moja! – krzyczały wszystkie razem.W pewnym momencie pociemniało i groźne grzmoty wypełniły

powietrze wokół jeziora. Gwałtowny deszcz zawładnął wysepką, któ-ra szybko zostało opanowana przez wodę. Jej poziom nieustannie się podnosił. Trzy świstaki drżały ze strachu. Próbowały rozpaczliwie uczepić się nielicznych kamieni, które wystawały z wody. Ale wkrótce o one zostały zalane. Pozostał tylko jeden głaz i na niego wdrapały się trzy świstaki, drżąc z zimna i strachu. Stały blisko, blisko siebie i trzy-mając się za ręce, przeżywając ten sam lęk i te same nadzieje, czuły się trochę spokojniejsze. Każdy z nich czuł, że dwa inne serca biją blisko jego własnego serca.

Powoli, powoli wody opadały. Deszcz zmalał a potem przestało padać. Dopiero wówczas świstaki odkryły, że wielki kamień, na który się wdrapały, nie był wcale kamieniem. Był to żółw!

201

– Uratowałeś nas! – zawołały wszystkie razem.Następnego ranka woda znów była przezroczysta. Na piaszczy-

stym dnie jeziorka słońce goniło srebrne rybki. Radosne, małe świ-staczki zaczęły razem się kąpać i razem szukały kolorowych kamyków. Razem biegały w gęstej, pachnącej trawie, szukając korzeni lukrecji. Później, gdy odpoczywały w chłodzie na pokrytej trawą wysepce czuły się szczęśliwe, jak nigdy dotąd.

– Co za spokój! – powiedział Ryszard.– O, jak tu pięknie! – cieszył się Walerian.– A wiesz co... – powiedziała Adrianna.– Co? – spytały dwa pozostałe świstaki.– To wszystko jest nasze!”.(B. Ferrero, Wyspa świstaków, w: Inne historie, B. Ferrero, Warsza-

wa 1997)


– O co kłóciły się świstaki?– Co powiedział świstakom żółw?– Co po burzy zrozumiały świstaki?

Świat stał się piękniejszy, gdy świstaki zrozumiały, że swoją małą wysepką mogą cieszyć się wspólnie, żyjąc w zgodzie i przyjaźni.

Katecheta poleca uczniom odnaleźć, wcześniej porozkładane w sali, koperty z ponumerowanymi literami tworzącymi słowa: Jedność, Pokój. Następnie układają hasła na tablicy.

Wyjaśnienie znaczenia słów: jedność i pokój.

Jedność – całość, życie w zgodzie, harmonii; jednoczyć się z Jezu-sem – przyjąć Komunię Świętą, kroczyć Jego śladami.

Pokój – stan bez wojny, zgoda, spokój.

ROZWINIĘCIE

Wyjaśnienie znaczenia słów: trwoga i nie trwożyć.

O jedności i pokoju mówi Pan Jezus.

&

202


„Pokój zostawiam wam, pokój mój daję wam. Nie tak jak daje świat, Ja wam daję. Niech się nie trwoży serce wasze ani się lęka!” (J 14,27).


– Jaki dar zostawił nam Pan Jezus?– Do czego zachęca nas Pan Jezus?

Pokój to cenny dar, który Chrystus daje nam, swoim uczniom.


Podczas każdej Mszy Świętej, przed Komunią Świętą, modlimy się o pokój.

Odczytanie modlitwy lub odtworzenie nagrania ze Mszy Świętej.

Kapłan (K:): Panie Jezu Chryste, Ty powiedziałeś swoim Aposto-łom: Pokój wam zostawiam, pokój mój wam daję.

Prosimy Cię, nie zważaj na grzechy nasze, lecz na wiarę swojego Kościoła i zgodnie z Twoją wolą napełniaj go pokojem i doprowadź do pełnej jedności. Który żyjesz i królujesz na wieki wieków.

Wierni (W:): Amen.K: Pokój Pański niech zawsze będzie z wami.W: I z duchem twoim.K: Przekażcie sobie znak pokoju.Przekazanie sobie nawzajem przez wiernych znaku pokoju.

– O co modlimy się podczas tej części Mszy Świętej?– Jaki gest wykonujemy na znak przekazania pokoju? (można przećwiczyć z uczniami ten gest)

Pan Jezus daje nam pokój, który wypływa z Jego miłości do nas. Chce, abyśmy jednoczyli się wokół ołtarza i nieśli Boży pokój w świat, w drugim człowieku dostrzegali brata, siostrę, nikogo nie krzywdzili, nieśli pomoc słabszym, biedniejszym.


203

Obrzęd przekazania sobie znaku pokoju odbywa się przed przy-jęciem Komunii Świętej. Chrystus pouczał w Kazaniu na Górze:

„jeśli przyniesiesz swój dar przed ołtarz i tam wspomnisz, że twój brat ma coś przeciwko tobie, zostaw tam dar swój przed ołtarzem, a idź pierwej i pojednaj się z twoim bratem” (Mt 5,23-24). Znak po-koju przypomina: pojednaj się z drugim człowiekiem, by móc zjedno- czyć się z Panem Jezusem w Komunii Świętej.

Odczytanie i analiza fragmentu listu Jana Pawła II do dzieci.

„Pragnę powierzyć waszej modlitwie, drodzy mali przyjaciele, nie tylko sprawy waszej rodziny, ale także wszystkich rodzin na świe-cie. (...) Papież liczy bardzo na wasze modlitwy. Musimy się razem wiele modlić, ażeby ludzkość stawała się bardziej rodziną Bożą, aże-by mogła żyć w pokoju. (...) Postanowiłem prosić was, drogie dzie-ci, ażebyście wzięły sobie do serca modlitwę o pokój. Wiecie dobrze, że miłość i zgoda budują pokój, a nienawiść i przemoc go rujnują”.

(Jan Paweł II, List do dzieci)

– O co papież prosi dzieci?– W jakich intencjach mają modlić się dzieci?– Co buduje pokój?– Jak możemy budować pokój w naszych rodzinach?


ZAKOŃCZENIE


– Jak przepraszam tych, którym sprawiłem przykrość?– Jak modlę się o pokój w mojej rodzinie, klasie, kraju, na świecie?

Pomódlmy się, abyśmy nieśli ludziom pokój i miłość, jak uczy Pan Jezus.

J

204

Śpiew: „Boża radość”.

1. Boża radość jak rzeka, Boża radość jak rzeka, Boża radość wypełnia duszę mą (Alleluja). Boża radość jak rzeka, Boża radość jak rzeka, Boża radość wypełnia duszę mą (Alleluja).

2. Boża miłość...

3. Boży pokój...(słowa piosenki religijnej)

Znak pokoju przekazywany podczas Mszy Świętej oznacza nasze „tak, jesteś moim bratem, siostrą w Chrystusie”, jesteśmy Bożą rodzi-na. Żyjąc w zgodzie i miłości z innymi ludźmi, szerzymy pokój, który daje nam Chrystus. Przekazując znak pokoju, jednoczymy się z ludźmi obecnymi na Mszy Świętej, by za chwilę, przyjmując Komunię Świętą, zjednoczyć się z Panem Jezusem.

PRACA DOMOWA

Pomódl się o jedność i pokój między ludźmi i na świecie.(Zeszyt ćwiczeń – ćw. 5)

MODLITWA

„Panie uczyń mnie narzędziem Twojego pokojuBym tam, gdzie jest nienawiść niósł miłośćTam, gdzie jest zniewaga, bym niósł przebaczenieTam, gdzie jest niezgoda – jednośćTam, gdzie jest zakłamanie, bym niósł prawdęTam, gdzie jest zwątpienie przynosił wiaręTam, gdzie jest rozpacz, abym niósł nadziejęTam, gdzie są ciemności, niech przynoszę światłoTam, gdzie smutek – radość”.(św. Franciszek, Modlitwa o pokój)

X

?

205

45. GODNE PRZYJMOWANIE KOMUNII ŚWIĘTEJ

Cel ogólnyUkazanie prawdy, że w Komunii Świętej przychodzi do nas Pan Jezus.Kształtowanie postawy godnego przystępowania do Stołu Pańskiego.


– przytacza słowa setnika: „Panie, nie jestem godzien”,– wyjaśnia znaczenie słowa: „godny”,– określa postawy i zachowania podczas przyjmowania Komunii Świętej.– przyjmuje odpowiedzialność za godne przystępowanie do Komunii Świętej.

MetodyŚpiew, burza mózgów, opowiadanie, uroczyste odczytanie tekstu bi-

blijnego, analiza tekstu biblijnego, wykreślanka, kod szyfrowy, tekst luk, autorefleksja.

Środki dydaktycznePismo Święte, świeca, plansze z hasłami.

MODLITWA

Śpiew: „Przygotuję Ci, serce o Chryste”.

WPROWADZENIE

Burza mózgów.Uczniowie odpowiadają na pytanie:

– Co byś zrobił, gdyby do twojego domu miał przyjść Jezus?

Podsumowanie wypowiedzi.

Pan Jezus pragnie przychodzić do nas. Czyni to w Komunii Świętej. Zastanowimy się, jak przygotować nasze serca na spotkanie z Nim.

+

X

206

ROZWINIĘCIE

Wyjaśnienie znaczenia słów: Kafarnaum i setnik.

Kafarnaum – miasto w Galilei, w którym Pan Jezus nauczał.Setnik – dowódca armii rzymskiej, jego oddział składał się

ze 100 żołnierzy.


„Gdy wszedł do Kafarnaum, zwrócił się do Niego setnik i prosił Go, mówiąc: «Panie, sługa mój leży w domu sparaliżowany i bardzo cierpi». Rzekł mu Jezus: «Przyjdę i uzdrowię go». Lecz setnik odpowiedział: «Panie, nie jestem godzien, abyś wszedł pod dach mój, ale powiedz tylko słowo, a mój sługa odzyska zdrowie. Bo i ja, choć podlegam wła-dzy, mam pod sobą żołnierzy. Mówię temu: <Idź!> – a idzie; drugiemu: <Chodź tu!> – a przychodzi; a słudze: <Zrób to!> – a robi». Gdy Jezus to usłyszał, zdziwił się i rzekł do tych, którzy szli za Nim: «Zaprawdę powiadam wam: U nikogo w Izraelu nie znalazłem tak wielkiej wiary. (...)». Do setnika zaś Jezus rzekł: «Idź, niech ci się stanie, jak uwierzy-łeś». I o tej godzinie jego sługa odzyskał zdrowie” (Mt 8,5-10.13).

– O co setnik prosił Pana Jezusa?– Co Pan Jezus powiedział setnikowi?– Jak setnik odpowiedział Panu Jezusowi?– Za co Pan Jezus pochwalił setnika?

Setnik z pokorą prosił Pana Jezusa o uzdrowienie chorego słu-gi. Nie czuł się godnym przyjąć Jezusa w swoim domu, bo wiedział, że zgrzeszył. Jednak głęboko wierzył, że może On uzdrowić chore-go na odległość. I tak się stało. Jezusowi podobała się pokora i wiara setnika.

Umieszczenie na tablicy planszy ze słowami:

„Panie, nie jestem godzien”

– Skąd znamy te słowa?

&

207

Słowa: „Panie, nie jestem godzien, abyś przyszedł do mnie, ale po-wiedz tylko słowo, a będzie uzdrowiona dusza moja” wypowiadamy podczas każdej Mszy Świętej, tuż przed spotkaniem z Jezusem w Ko-munii Świętej. Wskazują one, że sami z siebie nie jesteśmy godni, aby Jezus przyszedł do nas, ale prosimy Go, aby to uczynił ze swojej łaska-wości.

– Co to znaczy być „godnym przyjąć Pana Jezusa”?

Godny – to ten, który zasługuje na łaskę Boga, kocha Go, szanuje, jest Mu posłuszny.

Aby godnie przyjąć Pana Jezusa, trzeba się odpowiednio przygo-tować.


Umieszczenie na tablicy planszy ze słowami:Łaska uświęcająca

Stan łaski uświęcającej – życie bez grzechu, w przyjaźni z Panem Bogiem.

Jeśli sumienie komuś wyrzuca grzech ciężki, nie może przystą-pić do Komunii Świętej, dopóki nie uzyska przebaczenia grzechów i pojednania z Bogiem w sakramencie pokuty.


Umieszczenie na tablicy planszy ze słowami:Post eucharystyczny

Post eucharystyczny – powstrzymanie się od spożycia pokarmów i napojów na godzinę przed przyjęciem Komunii Świętej. Post nie doty-czy wody i lekarstw.


208

Umieszczenie na tablicy planszy ze słowami:Przyjmowanie z szacunkiem

i miłością Pana Jezusa do swego serca

Przyjmowanie z szacunkiem i miłością Pana Jezusa do swego serca – do przyjęcia Komunii Świętej należy przygotować się ducho-wo: wzbudzić akt wiary, nadziei i miłości, akt żalu za grzechy, można odmówić inne modlitwy. Komunię Świętą należy przyjmować z pobożnością, w postawie wyrażającej szacunek i miłość.


Umieszczenie na tablicy planszy ze słowami:Zaproszenie z radością Pana Jezusa do swego serca

Zaproszenie z radością Pana Jezusa do swego serca – po przyjęciu Komunii Świętej należy uwielbić Pana Jezusa, odmawiając modlitwę po Komunii.

ZAKOŃCZENIE

W Komunii Świętej przyjmujemy do swego serca Pana Jezusa, któ-ry chce być z nami w każdej chwili naszego życia. Pamiętajmy, żeby godnie, czyli z szacunkiem i miłością Go przyjmować. Niech każde spotkanie z Panem Jezusem w Komunii Świętej będzie wielkim i rado-snym wydarzeniem.


– Jak przygotowuję się na przyjęcie Pana Jezusa w Komunii Świętej?– Jak dziękuję Panu Jezusowi za zaproszenie na Ucztę Euchary-

styczną?

„Panie Jezu, mój Przyjacielu”.

Panie Jezu, mój Przyjacielu, dziękuję Ci, że mieszkasz w moim sercu i czynisz moje życie coraz piękniejszym.

J

209

Spraw, proszę Cię, bym nie opuścił żadnego spotkania z Tobą i zawsze radował się Twoją obecnością. Który żyjesz i królujesz na wieki wieków. Amen.

PRACA DOMOWA

Pamiętaj o przywitaniu Pana Jezusa słowami modlitwy po Komu-nii Świętej. Narysuj ozdobną ramkę wokół modlitwy.


MODLITWA


X

?

210

46. KOMUNIA ŚWIĘTA ZJEDNOCZENIEM Z JEZUSEM

Cel ogólnyUkazanie Komunii Świętej jako daru życia wiecznego.Kształtowanie postawy wdzięczności wobec Jezusa obecnego w Eucharystii.


– podaje, że w Komunii Świętej spotyka się z Panem Jezusem,– wyjaśnia pojęcie „żywy chleb”,– określa owoce Komunii Świętej,– przyjmuje postawę wdzięczności wobec Jezusa obecnego w Komunii

Świętej,– planuje podejmowanie czynów świadczących o miłości do Boga i ludzi.

MetodyGra dydaktyczna, rozsypanka literowa, analiza tekstu biblijnego, memo-

ryzacja tekstu biblijnego, tekst luk, ekspozycja, analiza tekstu źródłowego, techniki multimedialne, śpiew.

Środki dydaktycznePismo Święte; plansza z otwartą muszlą; karty do gry dydaktycznej;

plansza z tekstem – J 6,51a; ilustracja przedstawiająca dziecko przystępują-ce do Komunii Świętej; Katechizm Kościoła Katolickiego; nagranie z pieśnią.

MODLITWA

„Ojcze nasz”.

WPROWADZENIE

Gra dydaktyczna.Umieszczenie na tablicy planszy z otwartą muszlą, wewnątrz któ-

rej znajduje się 12 ponumerowanych pereł. Uczniowie losują kartę – z jednej strony litera do hasła, z drugiej – pytanie z numerem. Po udzie-leniu właściwej odpowiedzi umieszczają literę w odpowiedniej perle.

+

X

211

Hasło: KOMUNIA ŚWIĘTA.K – 1: Kto nauczył nas Modlitwy Pańskiej?O – 2: Jakim gestem przekazujemy sobie znak pokoju podczas

Mszy Świętej?M – 3: Kiedy Pan Jezus ustanowił sakrament Eucharystii?U – 4: Najważniejsza część Mszy Świętej.N – 5: Jak nazywa się część Mszy Świętej, w której słuchamy słowa

Bożego?I – 6: Jak inaczej nazywamy „Wyznanie wiary”?A – 7: Kim byli pierwsi kapłani?Ś – 8: Pierwszy warunek sakramentu pokuty.W – 9: Najważniejszy warunek sakramentu pokuty.I – 10: Ostatni warunek sakramentu pokuty.Ę – 11: O co prosimy Boga w Modlitwie Pańskiej?T – 12: Kto odpuszcza nam grzechy w sakramencie pokuty?A – 13: Śpiewany w liturgii słowa.


Komunia Święta to dar, który otrzymaliśmy od Pana Jezusa.

ROZWINIĘCIE


„Ja jestem chlebem żywym, który zstąpił z nieba. Jeśli kto spożywa ten chleb, będzie żył na wieki” (J 6,51a).

Umieszczenie na tablicy planszy z tekstem:„Ja jestem chlebem żywym, który zstąpił z nieba.

Jeśli kto spożywa ten chleb, będzie żył na wieki” (J 6,51).

Memoryzacja tekstu Pisma Świętego.


– Jak Pan Jezus nazywa siebie?– Co obiecuje Pan Jezus tym, którzy będą spożywali Jego Ciało

pod postacią chleba?


&

212

Ekspozycja i omówienie ilustracji przedstawiającej dziecko przystę-pujące do Komunii Świętej.

Katechizm Kościoła Katolickiego mówi o owocach Komunii Świętej:

„Przyjęcie Ciała i Krwi Chrystusa w Komunii Świętej pogłębia zjednoczenie komunikującego z Panem, gładzi grzechy powszednie i zachowuje od grzechów ciężkich. (...) Przyjmowanie tego sakramen-tu umacnia jedność Kościoła” (KKK 1416).

Podczas każdej Mszy Świętej, pod postacią chleba i wina jest z nami Pan Jezus. Każdy, kto przystępuje do Komunii Świętej, jed-noczy się z Nim i otrzymuje wiele łask. Komunia Święta podtrzymuje w nas życie Boże, sprawia, że stajemy się lepsi.


ZAKOŃCZENIE

Tak jak chleb powszedni jemy, by żyć, tak chleb eucharystyczny – Komunię Świętą powinniśmy przyjmować jak najczęściej, by łaska Boża mogła w nas wzrastać, byśmy dzięki niej stawali się coraz lepsi, zmieniali na lepsze świat wokół nas i zasłużyli na niebo.

W ciągu dnia możemy przystąpić do Komunii Świętej dwa razy, z czego drugi raz pod warunkiem uczestniczenia w całej Mszy Świętej.


– Jak przygotowuję się do przyjęcia Pana Jezusa w Komunii Świętej?– Jak okazuję wdzięczność Jezusowi obecnemu w Komunii Świętej?

Nauka pieśni: „Panie, pragnienia ludzkich serc” lub „Idzie mój Pan”.(odtworzenie nagrania z pieśnią)

Ref. Panie, pragnienia ludzkich serc, Ty zaspokoisz sam.Przyjdź Chlebie żywy Zbawco nasz, Pszeniczny Darze, przyjdź!

1. Jak pasterz woła owce swe i znają jego głosTak wzywasz nas, rodzinę swą; Za Tobą chcemy iść!

J

213

Ref. Panie, pragnienia ludzkich serc, Ty zaspokoisz sam...

2. Z radością więc śpiewamy Ci ten dziękczynienia hymn.Godnymi czynisz dzisiaj nas niebieski dzielić Chleb.


3. Ty, Panie, dajesz siebie nam, by naszym życiem być.Jak braciom służyć, naucz, jak miłością, prawdą żyć.


PRACA DOMOWA

Ułóż modlitwę, w której podziękujesz Panu Jezusowi za dar Komu-nii Świętej.


MODLITWA

Śpiew: „Panie, pragnienia ludzkich serc”.

X

?

214

47. DZIĘKUJEMY I UWIELBIAMY PANA JEZUSA EUCHARYSTYCZNEGO

Cel ogólnyUkazanie prawdy, że udział w Eucharystii jest wyrazem dziękczynienia

i uwielbienia Boga.Kształtowanie postawy wdzięczności i uwielbienia dla Pana Jezusa

obecnego w Eucharystii.


– identyfikuje Eucharystię z dziękczynieniem,– wyjaśnia, że udział w Eucharystii jest wyrazem okazania Panu Jezusowi

miłości,– określa, za co należy dziękować Bogu,– planuje uczestniczyć we Mszy Świętej w każdą niedzielę,– przyjmuje postawę wdzięczności wobec Jezusa obecnego w Eucharystii.

MetodyOpowiadanie, rozmowa kierowana, analiza tekstu biblijnego, niedokoń-

czone zdanie, łamigłówka, analiza tekstu źródłowego, autorefleksja, śpiew, techniki multimedialne.

Środki dydaktycznePismo Święte, tekst opowiadania, ilustracja przedstawiająca Najświęt-

szy Sakrament, Katechizm Kościoła Katolickiego, nagranie z piosenką.

MODLITWA


WPROWADZENIE

Odczytanie i analiza opowiadania pt. „Parasol”.

+

X

215

„W ogrodzie stał zielony parasol. Był już lekko wypłowiały, ale nadal dobrze wszystkim służył, bo i ludziom i zwierzętom, a nawet sprzętom, które pod nim stały. W słoneczne dni ludzie lubili siadać w jego cieniu, a gdy było pochmurno chowali się pod nim przed desz-czem. Ptaki robiły sobie na nim przystanki, a stół i krzesła chętnie korzystały z jego ochrony przed spadającymi liśćmi. Wszyscy byli przyzwyczajeni do tego, że jest on pożytecznym przedmiotem. I nikomu nie przyszło do głowy, żeby być mu wdzięcznym. Parasol, to parasol i już – myśleli. – Musi chronić przed deszczem i przed słońcem. Do tego w końcu służy. A jak ktoś komuś służy, to już chyba nie ma po co dziękować. Stary parasol cieszył się, że jest po-trzebny, chociaż czasem było mu przykro, że nikt się nim nie interesuje. Pani domu często polerowała meble ogrodowe, pan domu troskliwie naprawiał najmniejsze uszkodzenie w płocie, dzieci pilnowały, żeby leżaki były na noc składane, tylko żaden mieszkaniec domu nie dbał specjalnie o parasol. Rozkładało się go na wiosnę i tak stał w ogrodzie aż do jesieni.

Pewnego wrześniowego popołudnia nad ogród nadciągnęła potężna nawałnica. Drzewa gięły się pod silnymi podmuchami wiatru, deszcz siekł z wściekłością wszystko, co napotkał na swojej drodze, a pośród ciemności rozlegały się głuche grzmoty. Oślepiające błyska-wice rozświetlały drogę, po której ześlizgiwały się na ziemię pioruny. Było naprawdę bardzo groźnie. Gospodarze tuż przed burzą zdąży-li schować ogrodowe sprzęty pozostawiając jedynie parasol. Dzieci ze strachem zerkały przez okno na szalejący żywioł. Nagle mała dziewczynka krzyknęła: – Patrzcie, patrzcie jakiś potwór nadlatuje – i z piskiem uciekła pod koc. Wszyscy przykleili do szyby nosy i ze zdu-mienia pootwierali buzie. Już przed ich oczami przefrunął ich stary ogrodowy parasol. Druty miał powyginane i poszarpane brzegi tka-niny, ale mimo to kręcił się jak baletnica. Zawirował jeszcze kilka razy nad ogrodem, a potem przykryła go ciemna chmura i parasol zniknął.

Nazajutrz mieszkańcy domu wyruszyli na poszukiwanie swoje-go parasola. Zaglądali na podwórka sąsiadów, przeczesywali pobli-ską łąkę, powędrowali nawet do lasu, ale nigdzie nie znaleźli nawet strzępka zielonego materiału.

– Och, jakaż to strata – westchnęła pani domu patrząc smutno na placek wypłowiałej trawy, na której jeszcze wczoraj stał parasol.

216

– O, tak – dodał pan domu – to był naprawdę znakomity sprzęt. Teraz już takich nie produkują. Służył nam tyle lat...

– Był najlepszy pod słońcem! Tak fajnie nam się pod nim bawiło. Co teraz? – zasmuciły się dzieci.

– Trzeba kupić nowy. – Ale my chcemy tamten! – Tak właśnie – tupnęła nóżką dziewczynka, która podczas burzy

schowała się pod koc. – Chcę, żeby w ogrodzie znów stał nasz ukocha-ny zielony przyjaciel.

– Coś podobnego! – mruknął ogrodowy stół – Przez tyle lat ledwo go zauważali, a teraz wszystkim go brakuje.

– Ba, tak to już bywa – westchnęło krzesło. – My też korzystaliśmy z jego ochrony, a nikt z nas nie powiedział mu zwyczajnie «dziękuję»...

– Biedak, co też się z nim stało? Chętnie bym z nim pogadał jak leżak z parasolem – powiedział leżak.

Tak oto okazało się, że wszyscy bardzo zmartwili się brakiem parasola, a najbardziej tym, że nie potrafili być dla niego życzliwi.

– Nie martwcie się – zaświergotał szpak, który bywał częstym gościem na czubku parasola.

– Skoro żałujecie swojego postępowania, to coś wam pokażę. Spójrzcie w niebo.

Wszyscy jak na komendę spojrzeli w górę. W promieniach zacho-dzącego słońca ujrzeli zielony obłok w kształcie parasola, który ko-łysał się na wstędze tęczy. Dzieci pomachały mu z całych sił rękami, a potem wraz z rodzicami, ogrodowymi meblami i ptakami zawołały:

– DZIĘKUJEMY!”.(opowiadanie zaczerpnięto ze strony: http://adonai.pl/opowia-

dania/bajki/?id=19)

– Jaką rolę pełnił ogrodowy parasol?– Co stało się z parasolem podczas burzy?– Co zrozumieli domownicy, kiedy zabrakło parasola?– Kiedy używamy słowa: „dziękuję”?

Wdzięczność wyrażamy zazwyczaj za otrzymane dobro.

217

ROZWINIĘCIE


„Kto spożywa moje Ciało i pije moją Krew, ma życie wieczne, a Ja go wskrzeszę w dniu ostatecznym. Ciało moje jest prawdziwym pokarmem, a Krew moja jest prawdziwym napojem. Kto spożywa moje Ciało i Krew moją pije, trwa we Mnie, a Ja w nim” (J 6,54-56).


– Co Pan Jezus obiecuje tym, którzy będą spożywać Jego Ciało?

Ekspozycja i omówienie ilustracji przedstawiającej Najświętszy Sakrament.

Szczególnym sposobem okazywania wdzięczności Panu Bogu jest Eucharystia.

Podczas Mszy Świętej w modlitwie, która nazywa się prefacja, kapłan wypowiada następujące słowa: „Zaprawdę godne to i sprawie-dliwe, słuszne i zbawienne, abyśmy Tobie składali dziękczynienie”.

– Co jest godne, słuszne i zbawienne?

„Eucharystia jest ofiarą dziękczynienia składaną Ojcu, uwielbie-niem, przez które Kościół wyraża Bogu swoją wdzięczność za wszyst-kie Jego dobrodziejstwa, za wszystko, czego On dokonał przez stwo-rzenie, odkupienie i uświęcenie. Dlatego Eucharystia oznacza przede wszystkim «dziękczynienie»” (KKK 1360).

– Co oznacza Eucharystia?– Za co powinniśmy dziękować Bogu?

Eucharystia jest dziękczynieniem Bogu za to, że nas stworzył, posłał na ziemię swego Syna, by nas odkupił z grzechów i zesłał Ducha Świętego, by nas uświęcał.


– Jak możemy okazać wdzięczność i miłość Bogu?

&

218

Człowiek, który kocha Boga nigdy nie zapomina, że wszystko, co ma jest Jego darem. Dlatego powinniśmy Panu Bogu stale dzię-kować za życie, za piękny świat, za rodziców i rodzinę, przyjaciół, za wszystko, co nas spotyka w życiu. Czynimy to przez: modlitwę, godne przystępowanie do Stołu Pańskiego, właściwe zachowanie przed Najświętszym Sakramentem i życie zgodne z Ewangelią.


ZAKOŃCZENIE

Uczestnicząc w niedzielnej Mszy Świętej, okazujemy Panu Jezuso-wi naszą wdzięczność i miłość.


– Jak dziękuję Panu Jezusowi za Jego obecność w Eucharystii? – Jak uwielbiam Jezusa Eucharystycznego?

Nauka pieśni: „Przed tak wielkim Sakramentem”.(odtworzenie nagrania z pieśnią)

Przed tak wielkim Sakramentemupadajmy wszyscy wraz.Niech przed Nowym Testamentemstarych praw ustąpi czas.Co dla zmysłów niepojęte,niech dopełni wiara w nas.

Bogu Ojcu i Synowihołd po wszystkie nieśmy dni.Niech podaje wiek wiekowihymn tryumfu, dzięki, czci.A równemu Im Duchowiniechaj wieczna chwała brzmi.Amen.

J

219

PRACA DOMOWA

Ułóż modlitwę, w której podziękujesz Panu Jezusowi za to, że pozo-stał z nami w sakramencie Eucharystii.


MODLITWA

Śpiew: „Przed tak wielkim Sakramentem”.

X

?

220

48. NASZE UCZESTNICTWO WE MSZY ŚWIĘTEJ

Cel ogólnyUkazanie Pana Jezusa, który zaprasza nas na Ucztę Eucharystyczną.Kształtowanie postawy radosnego i świadomego uczestnictwa we Mszy

Świętej.


– identyfikuje niedzielę z obowiązkiem uczestniczenia w Ofierze Euchary-stycznej,

– streszcza przypowieść o uczcie,– wskazuje na właściwe postawy i zachowanie podczas Mszy Świętej,– planuje radosne i świadome uczestnictwo we Mszy Świętej.

MetodyŚpiew, pokaz, pogadanka, uroczyste odczytanie Pisma Świętego, analiza

tekstu biblijnego, analiza tekstu źródłowego, techniki plastyczne, autoreflek-sja, śpiew, techniki multimedialne.

Środki dydaktycznePismo Święte, zaproszenie, świeca, plansze z hasłami, Katechizm Kościoła

Katolickiego, nagranie z pieśnią.

MODLITWA

„Akt wiary”.

WPROWADZENIE

Pokaz i pogadanka.Pokazujemy uczniom zaproszenie i mówimy, że szkoła nawiązała

współpracę, np. z pałacem Buckingham i jest zapraszona przez rodzinę królewską na przyjęcie do Londynu.

+

X

221

– Jak zareagowalibyście na takie zaproszenie?– Na czym polegałyby przygotowania do takiej wizyty?

ROZWINIĘCIE

Uroczyste odczytanie fragmentu Pisma Świętego.

„Pewien człowiek wyprawił wielką ucztę i zaprosił wielu. Kiedy nadszedł czas uczty, posłał swego sługę, aby powiedział zaproszonym: Przyjdźcie, bo już wszystko jest gotowe. Wtedy zaczęli się wszyscy jed-nomyślnie wymawiać. Pierwszy kazał mu powiedzieć: «Kupiłem pole, muszę wyjść, aby je obejrzeć; proszę cię, uważaj mnie za usprawie-dliwionego!». Drugi rzekł: «Kupiłem pięć par wołów i idę je wypró-bować; proszę cię, uważaj mnie za usprawiedliwionego!» Jeszcze inny rzekł: «Poślubiłem żonę i dlatego nie mogę przyjść». Sługa powrócił i oznajmił to swemu panu. Wtedy rozgniewany gospodarz nakazał słu-dze: «Wyjdź co prędzej na ulice i zaułki miasta i wprowadź tu ubogich, ułomnych, niewidomych i chromych!»” (Łk 14,16b-21).


– Co przygotował pewien człowiek?– Jak na zaproszenie odpowiedzieli goście?– Co gospodarz nakazał słudze?

Umieszczenie na tablicy plansz z hasłami. Uczniowie łączą odpo-wiednie słowa.

UCZTA EUCHARYSTIA

PAN PAN JEZUS

GOŚCIE WSZYSCY LUDZIE


&

222

„Pan kieruje do nas usilne zaproszenie, abyśmy przyjmowali Go w sakramencie Eucharystii” (KKK 1384).

– Do czego zaprasza nas Pan Jezus?

Pan Jezus zaprasza nas wszystkich na Mszę Świętą.

– Co należy zrobić, aby godnie uczestniczyć we Mszy Świętej?


ZAKOŃCZENIE

Pan Jezus zaprasza nas na ucztę, daje nam siebie, abyśmy mieli siłę iść drogą dobra i miłości, byśmy zasłużyli sobie na nagrodę w nie-bie. Naszym zadaniem jest odpowiedzieć na zaproszenie Pana Jezusa. On na nas czeka.


– Jak odpowiadam na zaproszenie Pana Jezusa?– Jak uczestniczę we Mszy Świętej?

Nauka pieśni: „Pan wieczernik przygotował”.(odtworzenie nagrania z pieśnią)

Pan wieczernik przygotował,Swój zaprasza lud.Dla nas wszystkich dom otworzyłI zastawił stół.

PRACA DOMOWA

Wykonaj ilustrację do Ewangelii z najbliższej niedzieli. (Zeszyt ćwiczeń – ćw. 3)

MODLITWA

Śpiew: „Pan wieczernik przygotował”.

X

?

J

223

VII. PRZYJMUJEMY BŁOGOSŁAWIEŃSTWO

49. BŁOGOSŁAWIEŃSTWO W ŻYCIU CZŁOWIEKA

Cel ogólnyUkazanie błogosławieństwa jako ważnego elementu w życiu każdego

chrześcijanina.Wychowanie do życia zgodnego z przykazaniami Bożymi.


– przytacza sytuacje, kiedy otrzymuje błogosławieństwo,– wyjaśnia, czym jest błogosławieństwo,– określa, jak należy postępować, aby zasłużyć na łaskę Bożą,– wybiera sposoby okazywania wdzięczności Bogu za dar błogosławień-

stwa.

MetodyŚpiew, krzyżówka, ekspozycja, rozmowa kierowana, analiza tekstu

biblijnego, tekst luk, autorefleksja.

Środki dydaktycznePismo Święte, ilustracje lub zdjęcia przedstawiające rodziców błogo-

sławiących dzieci (np. w czasie Pierwszej Komunii Świętej, w dniu zawie-rania sakramentu małżeństwa itp.), kapłana błogosławiącego przedmioty (np. krzyż, różaniec, świece itp.), plansza z dwiema tablicami przykazań Bożych, kartki z treścią dziesięciu przykazań Bożych.

MODLITWA

Śpiew: „Tyle dobrego zawdzięczam Tobie, Panie”.

X

224

WPROWADZENIE

Krzyżówka.

1. B Ó G

2. K A P Ł A N

3. M O D L I T W A

4. G R O M N I C A

5. J E R O Z O L I M A

6. P O S T

7. P A S C H A Ł

8. A D A M

9. W Ą Ż

10. G A B R I E L

11. M E L C H I O R

12. T A B E R N A K U L U M

13. K R Z Y Ż

1. Jeden w Trzech Osobach.2. Sprawuje Mszę Świętą.3. Rozmowa z Panem Bogiem.4. Świeca, z którą idziemy do kościoła w święto Ofiarowania Pań-

skiego.5. Miejscowość, w której znajdowała się świątynia Izraelitów.6. Obowiązuje w Wielkim Poście.7. Świeca symbolizująca zmartwychwstałego Pana Jezusa.8. Imię pierwszego mężczyzny.9. Kusił Adama i Ewę w raju.10. Anioł, który zwiastował Maryi, że będzie Matką Syna Bożego.11. Imię jednego z Trzech Króli.12. Najświętsze miejsce w kościele.13. Znak naszej wiary.

+

225

Człowiek BŁOGOSŁAWIONY to człowiek szczęśliwy.


W ważnych chwilach życia chrześcijanom towarzyszy błogosła-wieństwo.

W Piśmie Świętym w bardzo wielu miejscach pojawia się bło-gosławieństwo. Bóg-Stwórca błogosławi wszystkie stworzenia, ludzi i zwierzęta, obiecuje także, że będzie błogosławić tym, którzy będą przestrzegać Jego przykazań.

ROZWINIĘCIE


„Okazuję zaś łaskę aż do tysiącznego pokolenia tym, którzy Mnie miłują i przestrzegają moich przykazań” (Wj 20,6).


– Komu Pan Bóg okazuje swoją łaskę?– Jak należy postępować, aby zasłużyć na łaskę Bożą?


Bóg obdarza swoimi łaskami tych, którzy Go miłują i wypełniają Jego wolę. Boże błogosławieństwo pomaga w codziennym życiu. Czło-wiek błogosławiony jest obdarzony szczęściem przez Boga i pełen Jego łaski.

– Kto może udzielać błogosławieństwa?– W jakich sytuacjach udzielane jest błogosławieństwo?

Ekspozycja i omówienie ilustracji lub zdjęć przedstawiających rodziców błogosławiących dzieci (np. w czasie Pierwszej Komunii Świę-tej, w dniu zawierania sakramentu małżeństwa itp.), kapłana błogosła-wiącego przedmioty (np. krzyż, różaniec, świece itp.).

&

226

Rodzice błogosławią swoje dzieci przy różnych okazjach, np. w czasie chrztu świętego, Pierwszej Komunii Świętej lub, gdy uda-ją się w podróż.

Błogosławią, to znaczy życzą im szczęścia, Bożej łaskawości i szczodrobliwości.

Błogosławić może każdy z nas, np. kreśląc znak krzyża na chlebie, czy zasiadając do posiłku, rodzice przy różnych ważnych okazjach bło-gosławią swoje dzieci. Błogosławi się też kościoły, kaplice, cmentarze i inne przedmioty związane z życiem chrześcijan.


ZAKOŃCZENIE

Błogosławieństwa pomagają w drodze do Boga.


– Jak dziękuję Bogu za wszystkie Jego łaski?– Jak okazuję wdzięczność tym, którzy udzielają mi błogosławień-

stwa?

PRACA DOMOWA

Napisz modlitwę dziękczynną za błogosławieństwa, które otrzy-mujesz.


MODLITWA


X

?

J

227

50. BŁOGOSŁAWIEŃSTWO W IMIĘ OJCA I SYNA, I DUCHA ŚWIĘTEGO –

OBRZĘDY ZAKOŃCZENIA

Cel ogólnyUkazanie znaczenia błogosławieństwa w imię Ojca i Syna, i Ducha

Świętego.Kształtowanie postawy współpracy z Bogiem w dziele misyjnym.


– przytacza nakaz misyjny Jezusa,– podaje, z jakich części składają się obrzędy zakończenia Mszy Świętej,– wyjaśnia znaczenie błogosławieństwa z obrzędów zakończenia,– charakteryzuje obrzędy zakończenia,– proponuje, co może zrobić, aby realizować posłanie Jezusa.

MetodyRozmowa kierowana, analiza tekstu biblijnego, tekst luk, autorefleksja,

techniki multimedialne, śpiew.

Środki dydaktycznePismo Święte; Jan Paweł II, List apostolski „Dies Domini”; plansze

ze słowami: Obrzędy zakończenia, Ogłoszenia parafialne, Błogosławieństwo, Rozesłanie, Pieśń na wyjście; nagranie z piosenką.

MODLITWA

„Wierzę w Boga”.

WPROWADZENIE

W czasie modlitwy na rozpoczęcie katechezy wyznaliśmy naszą wiarę w Boga, który jest w Trzech Osobach.

+

X

228

Gdy czynimy znak krzyża, czynimy go w imię Ojca i Syna, i Ducha Świętego. Na zakończenie Mszy Świętej kapłan udziela błogosławień-stwa również w imię Trzech Osób Boskich.

– Co to jest błogosławieństwo?– W jakich sytuacjach kapłani lub inni ludzie udzielają błogosła-

wieństwa?

Błogosławieństwo to dobro ofiarowane przez Boga.

ROZWINIĘCIE


„Dana Mi jest wszelka władza w niebie i na ziemi. Idźcie więc i nauczajcie wszystkie narody, udzielając im chrztu w imię Ojca i Syna, i Ducha Świętego. Uczcie je zachowywać wszystko, co wam przyka-załem. A oto Ja jestem z wami przez wszystkie dni, aż do skończenia świata” (Mt 28,18b-20).


– Co Pan Jezus nakazał uczniom?– W czyje imię Apostołowie mieli udzielać chrztu?– Jaką obietnicę dał Pan Jezus Apostołom?

Ten fragment Pisma Świętego nazywamy nakazem misyjnym. Pan Jezus posyła uczniów do głoszenia Ewangelii i udzielania chrztu w imię Ojca i Syna, i Ducha Świętego.


&

229

Umieszczenie na tablicy planszy ze słowami:Obrzędy zakończenia

Ogłoszenia parafialne

Błogosławieństwo

Rozesłanie

Pieśń na wyjście

Msza Święta kończy się błogosławieństwem. Kapłan z rozłożo-nymi rękami rozpoczyna wezwanie: „Pan z wami”, na które wspólno-ta odpowiada: „I z duchem twoim”. Następnie, czyniąc znak krzyża, kapłan wypowiada formułę: „Niech was błogosławi Bóg wszechmogą-cy, Ojciec i Syn i Duch Święty”. Wierni odpowiadają: „Amen”.

Rozesłanie – Po błogosławieństwie kapłan wypowiada słowa: „Idźcie w pokoju Chrystusa”, odpowiadamy: „Bogu niech będą dzięki”.

Pieśń na wyjście – jest zgodna z okresem liturgicznym i kończy liturgię Mszy Świętej.


Na końcu Eucharystii jesteśmy wszyscy wezwani, aby nieść Chry-stusa i Jego łaskę, którą zostaliśmy obdarowani, tym, których Bóg postawi w najbliższych dniach na naszej drodze.

Odczytanie słów Ojca Świętego Jana Pawła II:

„Kiedy po rozejściu się zgromadzenia uczeń Chrystusa powraca do swojego zwykłego środowiska, ma zadanie uczynić z całego swego życia dar, duchową ofiarę miłą Bogu”.

(Jan Paweł II, List apostolski „Dies Domini”, 45)

– Jakie zadanie ma do spełnienia każdy chrześcijanin po zakończe-niu Mszy Świętej?

230

Każdy z nas powinien nieść miłość i pokój, głosić naukę Jezusa do wszystkich ludzi tak, jak Apostołowie.

ZAKOŃCZENIE

W czasie Mszy Świętej kapłan udziela nam błogosławieństwa w imię Ojca i Syna, i Ducha Świętego, życzy nam dostatku i szczęścia ofiarowanego przez Boga.


– Jak odpowiadam na dobroć Boga w codziennym życiu?– Jak niosę pokój Chrystusa tym, których spotykam?

Nauka piosenki: „Święty, Święty, Święty”.(odtworzenie nagrania z piosenką)

1. Święty, Święty, Święty, Święty,Święty, Święty, Pan Bóg Zastępów!Dziś wznosimy nasze ręce,uwielbiając miłość Twą.Święty, Święty, Święty, Święty!

2. Dobry Ojcze, dobry Ojczejak jest dobrze być Twym dzieckiem!Dobry Ojcze,dziś wznosimy nasze ręce,uwielbiając miłość Twą.Dobry Ojcze, dobry Ojcze.

3. Drogi Jezu, drogi Jezu,swoją Krwią nas odkupiłeś,Drogi Jezu,dziś wznosimy nasze ręce,uwielbiając miłość Twą.Drogi Jezu, drogi Jezu!

J

231

4. Duchu Święty, Duchu Święty,przyjdź, napełnij nas na nowo!Duchu Święty.Dziś wznosimy nasze ręce,uwielbiając miłość Twą.Duchu Święty, Duchu Święty!(słowa pieśni religijnej)

PRACA DOMOWA

Napisz, jak rozumiesz wezwanie: „Idźcie w pokoju Chrystusa”. (Zeszyt ćwiczeń – ćw. 4)

MODLITWA

Śpiew: „Święty, Święty, Święty”.

X

?

232

51. PAN JEZUS WZYWA DO MIŁOSIERDZIA

Cel ogólnyUkazanie wartości miłosierdzia w relacjach międzyludzkich.Kształtowanie postawy miłosierdzia wobec bliźniego.


– podaje, że człowiek miłosierny czyni bezinteresownie dobro,– wyjaśnia, co to znaczy być miłosiernym,– charakteryzuje uczynki miłosierdzia,– przyjmuje postawę miłosierdzia, niesienia pomocy innym.

MetodyŚpiew, opowiadanie, rozmowa kierowana, ekspozycja, analiza tekstu

biblijnego, tekst luk, techniki multimedialne, autorefleksja.

Środki dydaktycznePismo Święte; tekst opowiadania; ilustracja przedstawiająca Jezusa

Miłosiernego; plansza z tekstem – Mt 5,7; slajdy.

MODLITWA

Śpiew: „Jeśli smutek w sercu masz”.

WPROWADZENIE

Opowiadanie: „Skłócone rodzeństwo”.

„Było kiedyś dwóch braci, którzy byli wielkimi przyjaciółmi i zawsze bawili się razem. Ale pewnego dnia pokłócili się o jedną z zabawek. Każdy z nich mówił, że to jego zabawka. Żaden z nich nie chciał ustąpić i od tego dnia przestali się bawić razem i rozmawiać ze sobą. Ponieważ mieli dużo zabawek, następnego dnia postanowili podzielić je. Tak też zrobili. Zaczęli od dużych przedmiotów, a następ-nego dnia podzielili też mniejsze. Książki, samochodziki i inne zabaw-ki każdy trzymał w swoim pokoju.

+

X

233

I tak upływały im kolejne dni. Zamiast spędzać czas na wspólnej zabawie, chodzili ze smutnymi minami i pilnowali, aby każdy bawił się tylko swoimi zabawkami.

Jednak pewnego popołudnia, zaraz po powrocie ze szkoły, zna-leźli wszystkie zabawki wymieszane. Ktoś był w ich pokoju i wziął wszystkie zabawki. Przeniósł je do salonu i wymieszał. Rozzłoszczone rodzeństwo zaczęło szukać sprawcy tego bałaganu. Po chwili zobaczy-li dwójkę swoich kuzynów bawiących się w stosie zabawek. Bawili się razem, wszystkim, co mieli, nie zważając na to, czy rzeczy się mieszały między sobą, czy też nie. Wyglądali naprawdę na szczęśliwych, ciesząc się wspólną zabawą.

Bracia, patrząc na wesołe buzie swoich kuzynów zrozumieli, że zbyt długo się na siebie gniewali i że ważniejsza jest wspólna zaba-wa, gdy można podzielić się z innymi czymś, co mamy”.

(D. Belina, I.P. Piątek, „W moim domu mieszka: tata, mama, ja i moja siostra miłosierdzie”. Scenariusz katechezy dla kl. I-III, w: Sce-nariusze katechezy o Bożym miłosierdziu, red. A. Kiciński, Lublin 2012)

– O co pokłócili się bracia?– Co zrobili bracia z zabawkami?– Co się stało, gdy bracia wrócili pewnego dnia ze szkoły?– Czego nauczyli się bracia, obserwując zabawę kuzynów?


Pan Jezus wzywa nas do okazywania miłosierdzia innym.

ROZWINIĘCIE

Odczytanie tekstów Pisma Świętego.

„Bądźcie miłosierni, jak Ojciec wasz jest miłosierny. Nie sądźcie, a nie będziecie sądzeni; nie potępiajcie, a nie będziecie potępieni; odpuszczajcie, a będzie wam odpuszczone. Dawajcie, a będzie wam dane; miarą dobrą, natłoczoną, utrzęsioną i opływającą wsypią w zanadrze wasze. Odmierzą wam bowiem taką miarą, jaką wy odmier-zacie” (Łk 6, 36-38).

„Błogosławieni miłosierni, albowiem oni miłosierdzia dostąpią” (Mt 5,7).

&

234

Ekspozycja i omówienie ilustracji przedstawiającej Jezusa Miło- siernego.

Umieszczenie na tablicy planszy z tekstem – Mt 5,7.„Błogosławieni miłosierni,

albowiem oni miłosierdzia dostąpią” (Mt 5,7).

Analiza tekstów biblijnych.

Tekst Pisma Świętego Łk 6,36-38 można przeanalizować, posługu-jąc się tabelą, którą uzupełniają uczniowie.

Czego oczekuje od nas Jezus? Czego doznamy w zamian od Jezusa?

odpuszczajcienie sądźcie

nie potępiajciedawajcie

będzie wam odpuszczonenie będziecie sądzeni

nie będziecie potępienibędzie wam dane

– W jaki sposób możemy okazywać miłosierdzie innym ludziom?


Miłosierdzie jest jedną z najważniejszych cech Boga. Świadczy o tym stworzenie świata, opieka Boża nad ludźmi, śmierć Jezusa na krzyżu dla zbawienia wszystkich ludzi.

– Kiedy człowiek okazuje miłosierdzie innym?

Człowiek miłosierny nie tylko czyni dobro, ale przebacza tym, którzy go skrzywdzili, nie osądza pochopnie zachowania innych. Człowiek miłosierny potrafi dzielić się i nigdy nie zostaje obojętny na ludzką krzywdę.

Przez uczynki miłosierdzia zbliżamy się do Królestwa Bożego.


235

Każdego roku Kościół obchodzi Tydzień Miłosierdzia, w czasie którego wzmacnia nasze przekonanie, że nie tylko Najświętsza Eucha-rystia, ale także każdy inny sakrament jest źródłem nadprzyrodzonej miłości Bożej.

Święto Miłosierdzia Bożego zostało ustanowione przez papieża Jana Pawła II w 2000 roku i obchodzone jest w pierwszą niedzielę po Wielkanocy.

ZAKOŃCZENIE

Prezentacja multimedialna.Slajdy z hasłami uczynków miłosiernych co do duszy i co do ciała

wraz z odpowiednimi ilustracjami.

Jezus przeszedł przez życie dobrze czyniąc: uzdrawiał chorych, odpuszczał grzechy, pocieszał płaczących, karmił głodnych. My także powinniśmy być ludźmi miłosierdzia.


– Jak naśladuję miłosiernego Pana Jezusa?– Jak wybaczam tym, którzy mnie skrzywdzili?

PRACA DOMOWA

Naucz się na pamięć uczynków miłosiernych co do duszy i co do ciała.(Zeszyt ćwiczeń – ćw. 4)

MODLITWA

„Przykazanie miłości”.

X

?

J

236

52. PAN JEZUS PRAGNIE CZYSTYCH SERC

Cel ogólnyUkazanie prawdy, że czystość serca jest gwarancją nieba.Kształtowanie postawy troski o czystość serca.


– nazywa człowieka błogosławionego szczęśliwym,– podaje treść błogosławieństwa,– wyjaśnia związek między czystością serca a szczęściem człowieka,– wybiera sposób realizacji błogosławieństwa w swoim życiu, – przyjmuje postawę odpowiedzialności za czystość serca.

MetodyOpowiadanie, rozmowa kierowana, ekspozycja, pogadanka, uroczyste

odczytanie tekstu biblijnego, memoryzacja, analiza tekstu biblijnego, rozsy-panka wyrazowa, niedokończone zdanie, autorefleksja, śpiew, techniki mul-timedialne.

Środki dydaktycznePismo Święte; tekst wypowiedzi Ojca Świętego Jana Pawła II; tekst

opowiadania; serce wycięte z białego kartonu; świeca; plansza z tekstem – Mt 5,8; portret Karoliny Kózkówny; nagranie z piosenką.

MODLITWA

„Ojcze nasz”.

WPROWADZENIE

Propozycja 1Opowiadanie.

+

X

237

„Nie tak dawno temu, we Francji, pewien mały chłopiec przy-gotowywał się do Pierwszej Komunii Świętej – tak samo jak wy. Gdy przyjął Pana Jezusa do swego serca, jego mama bardzo się cieszyła. Dała mu białą wstążeczkę i powiedziała: «Obyś całe życie był takim, jak teraz, takim czystym, żebyś zawsze miał czyste serce, a w nim Pana Jezusa». Chłopiec zapamiętał to sobie. Lata upływały, chłopiec urósł. Gdy wybuchła wojna poszedł do wojska, by jako żołnierz bronić Ojczyzny. Pewnego dnia został ugodzony kulą i był umierający. Popro-sił księdza, który tam był, o spowiedź. Wyspowiadał się, przyjął Pana Jezusa do swego serca i powiedział księdzu: «Mam w plecaku białą wstążeczkę, proszę odesłać ją mojej mamie i napisać, że zostałem na zawsze takim, jakim byłem w dniu Pierwszej Komunii Świętej» – i umarł. Ksiądz zrobił tak, jak prosił żołnierz. Kiedy mama dowie-działa się, że jej syn zginął, zaczęła płakać. Kiedy jednak przeczytała list i zobaczyła w nim białą kokardkę, przestała płakać i powiedziała: «Wielkiego, Boże, dałeś mi syna»”.

(D. Porzuczek, „Dziewiąte i dziesiąte przykazanie Boże”. Konspekt katechezy w klasie II szkoły podstawowej, WSD – Rzeszów)

– Co mamie, pomimo bólu po stracie syna, sprawiło największą radość?

Propozycja 2Umieszczenie na tablicy serca wyciętego z białego kartonu.

– Czego symbolem jest serce?– Co oznacza określenie: „Ten człowiek ma złote serce”?– Co oznacza określenie: „Ten człowiek ma serce z kamienia”?– Co znaczy, że ktoś ma „czyste serce”?

Św. Grzegorz w Piśmie Świętym przeczytał, że człowiek został stworzony na obraz i podobieństwo Boże. Zastanawiając się i modląc, doszedł do wniosku, iż każdy człowiek nosi na swojej duszy wyryty obraz Pana Boga. Ale przez grzech ten obraz jest zamazany, podobnie jak w zakurzonym lustrze. W takim lustrze widzimy siebie bardzo nie-wyraźnie. I podobnie nie sposób zobaczyć obraz Boga w duszy zabru-dzonej przez grzech. Co trzeba zrobić? Jak lustro, aby dobrze odbijało nasz obraz, trzeba umyć, tak i duszę trzeba oczyścić z grzechów. Dusza wolna od grzechu jest czysta.

238

ROZWINIĘCIE

Pan Jezus uczy, że człowiek, który ma czyste serce jest szczęśliwy.


„Błogosławieni czystego serca, albowiem oni Boga oglądać będą” (Mt 5,8).

Umieszczenie na tablicy planszy z tekstem – Mt 5,8.„Błogosławieni czystego serca,

albowiem oni Boga oglądać będą” (Mt 5,8).



– Jakich ludzi Jezus nazywa błogosławionymi?– Jaką nagrodę obiecuje Jezus tym, którzy będą mieli czyste serca?


Czyste serce jest przede wszystkim darem od Boga. Jest też zadaniem, które realizuje się przez całe życie, przez codzienną wal-kę z pokusami. Pomaga nam w tym prze bywanie blisko Boga, bo „kto z kim przestaje, takim się staje”. Kto przebywa z Bogiem, który jest miłością, sam staje się pełen miłości. Systematyczna, codzienna roz-mowa z Bogiem – modlitwa, uczestnictwo w niedzielnej Mszy Świętej, częste przyjmowanie Pana Jezusa do swojego serca, miłość i troska o drugiego człowieka pomaga zachować czystość serca. Czystość serca odrzuca kłamstwa, nieskromne myśli.


Jeżeli grzeszymy w myślach, w mowie i w uczynkach, powinniśmy przystąpić do sakramentu pokuty. Człowiek po spowiedzi czuje się radosny, jego dusza na nowo jest czysta.


&

239

Papież Jan Paweł II mówił:

„Tylko czyste serce może w pełni kochać Boga! (...) Tylko czy-ste serce może w pełni służyć drugiemu” (Jan Paweł II, Asunción – Paragwaj 1988 r.).

Czyste serce to serce wolne od grzechu. Patronką czystych serc jest błogosławiona Karolina Kózkówna.

Ekspozycja i omówienie portretu Karoliny Kózkówny.

Zamęczona przez rosyjskiego żołnierza na początku I wojny świa-towej, przez swój heroiczny czyn wypełniła słowa Jezusa: „Błogosła-wieni czystego serca, albowiem oni Boga oglądać będą”. Miała wtedy szesnaście lat.

Urodziła się 2 sierpnia 1898 roku we wsi Wał-Ruda (dzisiaj Za-bawa) pod Tarnowem. W jej rodzinnym domu panowała atmosfera pełna prostoty i ducha modlitwy. Codziennie odmawiano różaniec. Dni wypełnione były pracą.

Karolina była zdolną i sympatyczną dziewczyną, chętnie się uczyła. Z bardzo dobrymi ocenami ukończyła szkołę powszechną. Od najmłodszych lat czuła się apostołką Jezusa. Brała aktywny udział w życiu parafii. Uczyła dzieci katechizmu, pożyczała im religijne książ-ki, objaśniała tajemnice wiary i uczyła ich różnych modlitw. Najbar-dziej ulubioną modlitwą Karoliny był różaniec.

We wczesnym dzieciństwie Karolina postanowiła należeć tylko do Boga.

18 listopada 1914 roku żołnierz rosyjski z bronią w ręku wtar-gnął do domu rodziny Kózków. Kazał Karolinie i jej ojcu wyjść z domu. Przemocą skierował ich do lasu. Grożąc śmiercią ojcu, zmusił go, by się oddalił. Zrozpaczony ojciec błagał go, by to raczej on został zabity, aż w końcu przerażony pobiegł do domu wujka Karoliny, by u niego szukać pomocy. Jednak Karoliny tego dnia nie odnaleźli. Dopiero po dwóch tygodniach ktoś z rodziny odszukał miejsce w lesie, gdzie leżało umęczone, okaleczone, martwe ciało dziewczyny. Dzię-ki specjalnej pomocy od Boga, Karolina obroniła swą godność dziec-ka Bożego. Wybrała śmierć, by pozostać czystą, całą dla Boga, który ją ukochał i przygarnął do siebie.

240

– Jakim dzieckiem była Karolina?– Komu poświęciła swoje życie? – Jak pomagała dzieciom w parafii?– Jaka modlitwa była jej ulubioną?– Co było dla niej największą wartością, za którą oddała życie?

ZAKOŃCZENIE

Serce czyste to serce wypełnione miłością. Troszczyć się o czyste serce znaczy naśladować Jezusa.


– Jak dbam o czystość moich myśli, spojrzeń, uczynków?– Jak często zapraszam Jezusa do mojego serca?

Śpiew: „Przygotuję Ci serce o Chryste”.(można odtworzyć nagranie z piosenką)

PRACA DOMOWA

Ułóż modlitwę prośby o czyste serce.(Zeszyt ćwiczeń – ćw. 4)

MODLITWA

„Pozdrowienie Anielskie”.

X

?

J

241

53. PAN JEZUS PRAGNIE NASZEJ ŚWIĘTOŚCI

Cel ogólnyUkazanie świętości jako celu życia każdego chrześcijanina.Wychowanie do troski o świętość życia.

Cele szczegółowe Uczeń;

– definiuje pojęcie świętości,– wymienia znanych z imienia świętych, – wyjaśnia, że Bóg pragnie świętości wszystkich ludzi,– wskazuje na Boga jako wzór świętości,– określa, co nam pomaga w walce z grzechem,– dowodzi o potrzebie troski o świętość życia.

MetodyKrzyżówka, burza mózgów, opowiadanie, praca w grupach, analiza tek-

stu biblijnego, memoryzacja, tekst luk, ekspozycja, autorefleksja, śpiew.

Środki dydaktycznePismo Święte; Katechizm Kościoła Katolickiego; Sobór Watykański II,

Konstytucja dogmatyczna o Kościele „Lumen gentium”; B. Ferrero, Sąd Osta-teczny; zaproszenie dla każdego ucznia; karty z pytaniami do pracy w gru-pach; plansza z tekstem – Mt 5,48; ilustracje z wizerunkami świętych.

MODLITWA

Modlitwa do Anioła Stróża.

WPROWADZENIE

Krzyżówka.

1. Duch ...2. Jest zgodna z rzeczywistością.3. Otrzymujemy ją na chrzcie.

+

X

242

4. ... Pana Jezusa rozpoczęła się w Ogrójcu.5. Jakub – jeden z dwunastu ...6. Inaczej wyznanie wiary.7. Zawód świętego Józefa.8. Trzecia cnota Boska.

1. Ś W I Ę T Y

2. P R A W D A

3. W I A R A

4. M Ę K A

5. A P O S T O Ł

6. C R E D O

7. C I E Ś L A

8. M I Ł O Ś Ć

Hasło: ŚWIĘTOŚĆ.


Propozycja 1Metoda – burza mózgów.Uczniowie poszukują odpowiedzi na pytania dotyczące świętości.

– Co to jest niebo?– Kto to jest święty?

Opowiadanie.

„Po wypełnieniu prostego i pogodnego życia zmarła pewna kobie-ta i znalazła się natychmiast w długiej i uporządkowanej procesji osób, które przesuwały się powoli w stronę Najwyższego Sędziego. Przesu-nąwszy się do połowy kolejki coraz bardziej przysłuchiwała się sło-wom Boga. Słyszała jak Bóg mówił do kogoś:

– Ty, co pomogłeś, kiedy miałem wypadek na drodze i zawiozłeś mnie do szpitala, wstąp do mojego Raju.

243

Potem mówił do kogoś innego:– Ty, co bez żadnego zysku pożyczyłeś wdowie pieniądze, wstąp,

aby otrzymać wieczną nagrodę. A potem znów:– Ty, który wykonywałeś bezpłatnie bardzo skomplikowane ope-

racje chirurgiczne, pomagając mi przynosić wielu ludziom nadzieję, wstąp do mego Królestwa. I tak dalej.

Uboga kobieta przeraziła się bardzo, bowiem – choć wysilała się jak tylko mogła – nie była w stanie przypomnieć sobie żadnego szczególnego dokonania czy czynu w swoim życiu. Przepuściła na-wet kolejkę, by mieć więcej czasu na penetrowanie swojej pamięci, ale nie wymyśliła niczego ważnego. Pewien uśmiechnięty, ale stanow-czy anioł nie pozwolił jej ponownie przepuścić długiej kolejki. Z bi-jącym sercem i z wielkim strachem dotarła przed oblicze Boga. Ogar- nął ją natychmiast swoim uśmiechem.

– Ty, która prasowałaś wszystkie moje koszule... Dziel się moją Radością!

Czasem jest nam bardzo trudno wyobrazić sobie rzeczy nadzwy-czajne w sposób zwyczajny”.

(B. Ferrero, Sąd Ostateczny, Warszawa 2005)

Często wyobrażamy sobie, że doskonałość to czynienie cudów, a tymczasem świętość kryje się w szarości zwyczajnego dnia.

Propozycja 2Przygotowujemy dla każdego ucznia kopertę z zaproszeniem

do świętości. Prosimy ucznia ze starszej klasy, aby wcielił się w rolę listo-nosza i rozdał zaproszenia, ewentualnie robimy to sami.

Wspólne odczytanie zaproszeń.

Każdy człowiek otrzymuje od Pana Boga zaproszenie do świętości. Otrzymujemy je na chrzcie świętym.

ROZWINIĘCIE

Praca w grupach. Dzielimy uczniów na trzy grupy. Uczniowie otrzymują karty pracy

i odpowiadają na pytania. Czas pracy: 5 minut.

&

244

Grupa I„Bądźcie więc wy doskonali, jak doskonały jest Ojciec wasz niebie-

ski” (Mt 5,48).

– Do czego wzywa nas Pan Jezus?– Kto jest dla nas wzorem świętości?

Grupa II„(...) wszyscy wierni chrześcijanie jakiejkolwiek sytuacji życiowej

oraz stanu powołani są przez Pana, każdy na właściwej sobie drodze, do świętości doskonałej, jak i sam Ojciec doskonały jest” (KKK 825).

– Do czego powołani są wszyscy chrześcijanie?– Kto jest dla nas wzorem świętości?

Grupa III„(...) wszyscy chrześcijanie jakiegokolwiek stanu i zawodu powołani

są do pełni życia chrześcijańskiego i do doskonałości” (Sobór Watykań-ski II, Konstytucja dogmatyczna o Kościele „Lumen gentium”, 40).

– Kto jest powołany do świętości?

Prezentacja i podsumowanie pracy w grupach.

Umieszczenie na tablicy planszy z tekstem – Mt 5,48.„Bądźcie więc wy doskonali,

jak doskonały jest Ojciec wasz niebieski” (Mt 5,48).



Bóg każdego człowieka zaprasza do doskonałości – świętości. Świętość jest ukryta w zwykłej codzienności, w spełnianiu obowiąz-ków: w rannym wstawaniu, sprzątaniu, sumiennej nauce, uczciwej pracy, posłuszeństwie rodzicom. Świętość kryje się w szarości zwy-czajnego dnia. Bóg jest dobry i przyjmuje nasze drobne ofiary.

– Kto pomaga nam w drodze do świętości?– W jaki sposób Pan Jezus pomaga nam osiągnąć niebo?

245

Pan Jezus nie zostawia nas samych, daje nam sakramenty święte, które pomagają nam w walce z grzechem.

– Co nam pomaga w walce z pokusami, z grzechem?

Jest bardzo wielu ludzi, którym ta droga udała się. Wielu znamy z imienia, ale jest też wielu świętych, którzy wielbią Boga w niebie, choć Kościół nie ogłosił ich imion.

– Jakich świętych znacie?

Ekspozycja i omówienie ilustracji z wizerunkami świętych.

ZAKOŃCZENIE

Świętość jest powołaniem dla wszystkich ludzi. Realizujemy je w życiu codziennym.


– Jak wypełniam swoje obowiązki? – Jak przygotowuję się do sakramentów: pokuty i Eucharystii?

PRACA DOMOWA

Narysuj, co należy robić, aby zostać świętym.(Zeszyt ćwiczeń – ćw.3)

MODLITWA

Śpiew: „Święty uśmiechnięty”.

X

?

J

246

54. PAN JEZUS WZYWA DO DAWANIA ŚWIADECTWA

Cel ogólnyUkazanie prawdy, że każdy chrześcijanin powinien świadczyć o Chrystu-

sie oraz umacniać swoją wiarę.Kształtowanie postawy odpowiedzialności za świadectwo i umacnianie

wiary.


– podaje, że każdy chrześcijanin powinien świadczyć o Chrystusie, – wyjaśnia, po czym można poznać uczniów Chrystusa,– wskazuje na miłość jako zasadę chrześcijańskiego życia, – wybiera sposób dawania świadectwa,– przyjmuje postawę odpowiedzialności za umacnianie wiary.

MetodyŁamigłówka, pogadanka, rozmowa kierowana, analiza tekstów biblij-

nych, praca w grupach, ekspozycja, techniki plastyczne, autorefleksja, śpiew, techniki multimedialne.

Środki dydaktycznePismo Święte; plansza ze słowem: Świadectwo; plansze z tekstami

z Pisma Świętego: J 20,21b i Mt 7,12a; ilustracje przedstawiające: łańcuch, drzewo i świecę; kolorowe paski papieru do wykonania łańcucha; wycięta z kartonu świeca; plansza z konturem drzewa; nagranie z piosenką.

MODLITWA

„Duchu Święty...”.

WPROWADZENIE

Rozwiązując pierwsze ćwiczenie w zeszycie ćwiczeń, dowiemy się, o czym będziemy mówić na dzisiejszej katechezie.

+

X

247

Ś W I A D*WIECA OD*AGA M*ŁOŚĆ WI*RA RO*ZINA

E C T W OAM*N SER*E ŚWIĘ*Y MODLIT*A D*BRO

HASŁO: Świadectwo


Metoda „słoneczka”.Umieszczenie na tablicy planszy ze słowem:

Świadectwo

Pogadanka.

– Kiedy uczeń otrzymuje świadectwo?– Czego można dowiedzieć się ze świadectwa szkolnego?

Świadectwo szkolne jest potwierdzeniem całorocznej pracy ucznia. W życiu codziennym również czyny i słowa świadczą o czło-wieku. Pan Jezus pragnie, abyśmy byli Jego uczniami i dawali o Nim świadectwo.

Uczniowie na kartkach samoprzylepnych zapisują swoje skojarze-nia i umieszczają wokół planszy.

Zarówno po czynach, jak i słowach możemy poznać, jaki jest czło-wiek. Pan Jezus pragnie, abyśmy świadczyli o tym, że jesteśmy Jego uczniami, dlatego nas posyła.

ROZWINIĘCIE


„Jak Ojciec Mnie posłał, tak i Ja was posyłam” (J 20,21b).

Umieszczenie na tablicy planszy ze słowami:„Jak Ojciec Mnie posłał, tak i Ja was posyłam” (J 20,21).

&

248


– Do kogo Pan Jezus kieruje te słowa?– Do czego powołuje nas Pan Jezus?


„Wszystko więc, co byście chcieli, żeby wam ludzie czynili, i wy im czyńcie!” (Mt 7,12a).

Umieszczenie na tablicy planszy z tekstem:„Wszystko więc, co byście chcieli,

żeby wam ludzie czynili, i wy im czyńcie!” (Mt 7,12).


– Do czego wzywa nas Pan Jezus?


Pan Jezus posyła nas, abyśmy o Nim świadczyli. Daje nam przykład, jak wypełniać to zadanie. Zawsze z miłością odnosił się do wszystkich, którzy do Niego przychodzili. Jego miłość uzdrawiała ciała i dusze – litował się nad chorymi, karmił głodnych, był blisko tych, którym zagrażało niebezpieczeństwo, odpuszczał grzechy, pocieszał płaczą-cych, a przede wszystkim oddał za nas swoje życie. Jesteśmy uczniami Jezusa i powinniśmy słuchać Jego nauki oraz wypełniać ją w naszym codziennym życiu.

Praca w grupach. Dzielimy uczniów na trzy grupy. Czas pracy: 10 minut.

Umieszczenie na tablicy i omówienie trzech ilustracji przedstawia-jących: łańcuch, świecę i drzewo.

249

Grupa IŁańcuch – symbol przekazywania wiary.

Uczniowie otrzymują paski papieru i wpisują na nich osoby, któ-re przekazały im wiarę. Przedostatnie ogniwo to „ja”, a ostatnie – puste, ma przypominać, że przekażemy wiarę następnemu pokoleniu. Z pasków sklejają łańcuch.

Grupa IIŚwieca – symbol promieniowania świadectwa. Fenomen światła:

ten, kto zapala latarnię, nigdy nie wie, ile osób dzięki niej znajdzie drogę.

Uczniowie otrzymują wyciętą z kartonu świecę i wpisują osoby, które są dla nich świadkami wiary.

Grupa IIIDrzewo – symbol zakorzenienia w Kościele, wzrostu w Kościele.

Uczniowie otrzymują na planszy kontur drzewa z korzeniami, owo-cami i zaznaczoną powierzchnią ziemi, pod którą zapisują, co w Koście-le jest dla nich ważne. Na pniu drzewa zapisują swoje cechy i zdolności. Na owocach drzewa – dobre uczynki, które mogą spełniać.


– Po czym inni mogą poznać, że jesteśmy świadkami Chrystusa?


ZAKOŃCZENIE

Każdy z nas swoim zachowaniem powinien świadczyć o Chrystu-sie oraz umacniać swą wiarę.


– Jakim świadkiem Chrystusa jestem?– Jak troszczę się o rozwój mojej wiary?– Jak odnoszę się do innych ludzi?

J

250

Nauka piosenki: „Posyłam was”.

Posyłam was na pracę bez nagrody,na ciężki, twardy i niewdzięczny trud.Na urąganie, drwiny i obmowy,posyłam was przydawać do mych trzód.

Ref. Tak, jak Ojciec mój, posłał Mnie,tak i Ja was ślę.

Posyłam was opatrzyć ciężkie rany,pomagać słabym i ciężary nieść.Pocieszać smutnych, wspomnieć zapomnianych,posyłam was radosną głosić wieść.

Ref. Tak, jak Ojciec mój, posłał Mnie...

Posyłam was na krańce tego światagdzie w samotności serce nieraz łka.Zostawić każę matkę, ojca, brata,posyłam was, gdzie wszystkim będę Ja.

Ref. Tak, jak Ojciec mój, posłał Mnie...

PRACA DOMOWA

Ułóż modlitwę, w której podziękujesz Bogu za otrzymaną wiarę.(Zeszyt ćwiczeń – ćw. 4)

MODLITWA

Śpiew: „Posyłam was”.(odtworzenie nagrania z piosenką)

?

X

251

55. UCZESTNICZYMY W UROCZYSTOŚCI NAJŚWIĘTSZEGO CIAŁA I KRWI PAŃSKIEJ

Cel ogólnyUkazanie prawdy, że Chrystus przebywa z nami w Najświętszym Sakra-

mencie.Pogłębienie wiary w obecność Pana Jezusa w Eucharystii i przygoto-

wanie do świadomego przeżycia uroczystości Najświętszego Ciała i Krwi Pańskiej.


– podaje, że Chrystus ustanowił sakrament Eucharystii,– przytacza słowa, którymi Chrystus ustanowił Eucharystię,– rozróżnia postacie, pod którymi Chrystus jest obecny w Eucharystii,– wskazuje, co Jezus obiecuje tym, którzy przyjmują Jego Ciało,– określa, w jaki sposób człowiek może okazywać miłość Jezusowi obecne-

mu w Najświętszym Sakramencie,– planuje swój udział w uroczystości Najświętszego Ciała i Krwi Pańskiej.

MetodyOpowiadanie, uroczyste odczytanie tekstu biblijnego, analiza tekstu

biblijnego, tekst luk, rozmowa kierowana, techniki multimedialne, ekspozy-cja, praca w grupach, techniki plastyczne, śpiew.

Środki dydaktycznePismo Święte; J. Twardowski, Procesja, świeca; wiersz E. Szelburg-

-Zarembiny; plansze z tekstem: Mt 26,26b-28a; prezentacja multimedialna; kartony do pracy w grupach; nagranie z pieśnią.

MODLITWA

„Ojcze nasz”.

X

252

WPROWADZENIE

Propozycja 1Odczytanie i analiza opowiadania.

„Jak wygląda procesja Bożego Ciała? Na początku pan niesie krzyż. Ubrany jest w komżę, to znaczy jest ubrany na biało do połowy. Potem panowie niosą chorągwie, duże, płócienne prostokąty, które przypo-minają żagle. Jak w czasie procesji jest wiatr, pan, który niesie chorą-giew, walczy z kijem i płótnem jak z żaglem. Kiedy patrzy się z daleka na procesję, to tak wygląda, jakby żaglówki płynęły rzeką do morza.

Kto jeszcze idzie w procesji? Cztery panie niosą na czterech drą-gach obrazy świętych.

(...) W czasie procesji słychać dzwonki. Chłopcy niosą dzwonki i dzwonią, a każdy dzwonek ma serce. (...) Tyle jest malutkich serc, które biją w czasie procesji, bo chłopcy ciągle dzwonią serduszkami.

Potem widzimy baldachim – wielki kolorowy parasol. Ksiądz niesie pod nim ukrytego Pana Jezusa. Dwóch panów prowadzi go pod ręce.

Za nim idą pobożni ludzie, ciocie, babcie, mamusie. Dziadek pro-wadzi babcię, drugą ręką prowadzi laskę, laska prowadzi dziadka i wszyscy idą... idą... i albo głośno śpiewają, albo modlą się po cichu.

Kto jest w tym wszystkim najważniejszy?Ten, którego wcale nie widać – ukryty Pan Jezus. Ukrył się, byśmy

Go szukali i tęsknili za Nim”.(J. Twardowski, Procesja, w: Nie tylko wrona chodzi zdziwiona,

J. Twardowski, Poznań 2012)

Propozycja 2Odczytanie i analiza wiersza: „Procesja Bożego Ciała”.

„Czy to dzwonią dzwonki, czy srebrne skowronki? Czy to idą ludzie, czy barwiste łąki?

+

253

Czy to bielusieńcy z nieba aniołowie, czy małe dziewuszki w wianuszkach na głowie?

Czy to żywe słonko nad ludem się jarzy, czy baldachim niesie czterech gospodarzy?

Pod tym baldachimem, w monstrancji błyszczącej idzie ku nam, idzie Sam Bóg Wszechmogący!

Sypmy kwiaty polne,sypmy łączne kwiaty, aby po tych kwiatach wszedł do naszej chaty”.(E. Szelburg-Zarembina)

ROZWINIĘCIE

W Wielki Czwartek podczas Ostatniej Wieczerzy Pan Jezus powiedział:

Uroczyste odczytanie Pisma Świętego.

„«Bierzcie i jedzcie, to jest Ciało moje». Następnie wziął kielich i odmówiwszy dziękczynienie, dał im, mówiąc: «Pijcie z niego wszyscy, bo to jest moja Krew Przymierza” (Mt 26,26b-28a).

Umieszczenie na tablicy planszy ze słowami:

„«Bierzcie i jedzcie, to jest Ciało moje». Następnie wziął kielich i odmówiwszy dziękczynienie, dał im, mówiąc: «Pijcie z niego

wszyscy, bo to jest moja Krew Przymierza” (Mt 26,26-28).

&

254


– Kiedy Pan Jezus wypowiedział te słowa?– Jaki sakrament ustanowił Pan Jezus tymi słowami?

W Eucharystii Pan Jezus ofiarowuje się za nas, jest naszym Pokar-mem i pozostaje stale z nami obecny. Pamiątkę ustanowienia Eucha-rystii obchodzimy w Wielki Czwartek, a także w uroczystość Najświęt-szego Ciała i Krwi Chrystusa nazywaną uroczystością Bożego Ciała.

Boże Ciało obchodzimy zawsze w czwartek (dzień Ostatniej Wie-czerzy), dziesiątego dnia po Zesłaniu Ducha Świętego. W tym dniu po Mszy Świętej odbywa się procesja eucharystyczna, w której oddajemy publicznie cześć Panu Jezusowi obecnemu w Najświętszym Sakramencie.


– Jak odbywa się procesja?

Prezentacja multimedialna – procesja Bożego Ciała.

Kapłan poprzez ulice niesie Najświętszy Sakrament w monstran-cji. Ludzie przyozdabiają swoje domy, dziewczynki sypią kwiaty na drogę, którą przechodzi procesja. Cały lud idzie za Jezusem obec-nym w Eucharystii, wyznając w ten sposób swoją wiarę. Na trasie procesji zbudowane są cztery ołtarze. Przy każdym z nich kapłan zatrzymuje się wspólnie z wiernymi, odczytuje lub śpiewa słowa Ewangelii, którymi Chrystus poucza nas o tajemnicy Eucharystii. Śpie-wem i modlitwami oddajemy cześć Zbawicielowi.

Praca w grupach.Dzielimy klasę na sześć grup. Uczniowie rysują wskazany przez na-

uczyciela etap procesji Bożego Ciała.

255

Grupa I – ministranci niosący krzyż,Grupa II – ludzie niosący sztandary i feretrony,Grupa III – chłopcy dzwoniący dzwoneczkami,Grupa IV – dziewczynki sypiące kwiaty,Grupa V – mężczyźni niosący baldachim, a pod nim kapłan z Naj-

świętszym Sakramentem w monstrancji,Grupa VI – wierni.Po narysowaniu uczniowie w odpowiedniej kolejności umieszczają

prace na tablicy. Czas pracy: ok. 15 minut.

Uczestnicząc w procesji Bożego Ciała, czcimy Chrystusa, wyznaje-my naszą wiarę w Jego obecność w Najświętszym Sakramencie i dzię-kujemy Mu za to, że karmi nas swoim Ciałem i jest stale z nami obecny.

– Jak aktywnie włączyć się w obchody uroczystości Bożego Ciała?


Pan Jezus czeka na nas każdego dnia. Światło wiecznej lamp-ki wskazuje miejsce w kościele, gdzie jest Najświętszy Sakrament. Chrystus został z nami w Eucharystii i chce, byśmy jednoczyli się z Nim poprzez przyjmowanie Jego Ciała.

ZAKOŃCZENIE

Pan Jezus spotyka się z nami w każdej Mszy Świętej. Czeka na nas w tabernakulum, obecny w Najświętszym Sakramencie.


– W jaki sposób dziękuje Jezusowi za dar Komunii Świętej?– Jak często przyjmuję Pana Jezusa do swojego serca?

Śpiew: „Wielbię Ciebie w każdym momencie”.

J

256

PRACA DOMOWA

Udekoruj okno na uroczystość Najświętszego Ciała i Krwi Pańskiej.(Zeszyt ćwiczeń – ćw. 3)

MODLITWA

Śpiew: „Jeden chleb, co zmienia się w Chrystusa Ciało”. (można odtworzyć nagranie z pieśnią)

X

?

257

VIII. KATECHEZY LITURGICZNE

56. ADWENT CZASEM OCZEKIWANIA NA ZBAWICIELA

Cel ogólny Ukazanie Adwentu jako czasu oczekiwania i przygotowania na przyjście

Zbawiciela.Wychowanie do chrześcijańskiego przeżywania okresu Adwentu.


– podaje, kto jest wzorem oczekiwania na Zbawiciela,– wymienia symbole adwentowe,– wyjaśnia znaczenie słowa: Adwent,– określa, jak dobrze przeżyć czas Adwentu,– wskazuje w kalendarzu liturgicznym okres Adwentu, uroczystość Bożego

Narodzenia,– planuje udział w roratach,– przyjmuje postawę właściwego przygotowania się na przyjście Zbawiciela.

Metody Krzyżówka, pogadanka, analiza tekstu biblijnego, labirynt, pokaz, eks-

pozycja, łamigłówka, techniki plastyczne, autorefleksja, techniki multime-dialne, śpiew.

Środki dydaktycznePismo Święte, kalendarz liturgiczny, ilustracje (zdjęcia) symboli adwen-

towych, nagranie z refleksyjną muzyką.

MODLITWA

„Ojcze nasz”.

X

258

WPROWADZENIE

Krzyżówka.

1. Pan Bóg dał mu dziesięć przykazań.2. Ile niedziel liczy Adwent?3. Celebruje ją kapłan.4. Z czterema świecami adwentowymi.5. Umarł na nim Pan Jezus.6. Dzień święty w tygodniu.7. Stary i ... Testament.8. Msza adwentowa.9. Góra, na której Bóg objawił przykazania.10. Zwiastował Maryi, że będzie Matką Boga.11. Miejscowość, w której narodził się Pan Jezus.

1. M O J Ż E S Z

2. C Z T E R Y

3. M S Z A

4. W I E N I E C

5. K R Z Y Ż

6. N I E D Z I E L A

7. N O W Y

8. R O R A T Y

9. S Y N A J

10. A N I O Ł

11. B E T L E J E M

Adwent to OCZEKIWANIE na przyjście Pana Jezusa.


+

259

Pogadanka na temat grzechu pierwszych ludzi.

Pan Bóg zawarł przyjaźń z Adamem i Ewą, lecz oni ją zerwali. Nie wypełnili woli Bożej i przez to wszyscy ludzie zostali obciążeni grzechem. Jednak miłosierny Bóg zapowiedział, że ześle na świat swo-jego Syna, który wyzwoli ludzi z grzechu.

Ludzie oczekiwali na przyjście Zbawiciela wiele tysięcy lat. Co roku przypominamy te wydarzenia, gdy przeżywamy Adwent. Ostatnim prorokiem Starego Testamentu był Jan Chrzciciel. Przygoto-wał ludzi na przyjście Pana Jezusa, wzywając wszystkich do zerwania z grzechem.

ROZWINIĘCIE


„Przygotujcie drogę Panu,prostujcie ścieżki dla Niego!” (Łk 3,4b).


– Kogo oznacza „Pan”?– Co to znaczy przygotować drogę Panu, prostować ścieżki?

Jan Chrzciciel wzywał ludzi do nawrócenia. „Prostowanie ście-żek” oznacza, że mamy w swoim życiu czynić dobro, a unikać zła. W ten sposób dobrze przygotujemy się na spotkanie z Panem Jezu-sem w nadchodzące święta Bożego Narodzenia oraz w dniu Pierwszej Komunii Świętej.


Pokaz kalendarza liturgicznego. Wskazanie okresu Adwentu oraz uroczystości Bożego Narodzenia.

Ekspozycja i omówienie ilustracji lub zdjęć przedstawiających sym-bole adwentowe.

&

260

W czasie Adwentu Kościół modli się wraz z Maryją – Matką Jezusa – podczas Mszy Świętej nazwanej roratami. Zapala się wtedy dodatko-wą świecę zwaną roratką. Jest ona znakiem Maryi, która jest dla nas wzorem oczekiwania na narodzenie Pana Jezusa. Uczestnicząc w rora-tach, przygotowujemy nasze serca na przyjęcie Pana Jezusa.

Oczekiwanie na Zbawiciela symbolizuje wieniec adwentowy. Umieszczone w nim cztery świece, są zapalane w kolejne niedziele Adwentu.

Lampion to znak Pana Jezusa, który jest naszym Światłem i ukazu-je drogę do Królestwa Bożego. Z lampionami idziemy na roraty.

– Co możemy zrobić, aby dobrze przeżyć czas Adwentu?


ZAKOŃCZENIE

Adwent jest czasem, który pomaga nam przygotować się na spo-tkanie z Panem Jezusem.


– Jak oczekuję na przyjście Pana Jezusa?– Jakie jest moje postanowienie na Adwent?– Jak często uczestniczę w roratach?

Śpiew: „Przybądź Panie, bo czekamy”.

Przybądź Panie, bo czekamy.Twego przyjścia wyglądamy,bo źle nam żyć bez Ciebie.

Ref. Gotujmy drogę Panu, prostujmy ścieżki Jego.Przemieńmy swoje życie, odwróćmy się od złego.

J

261

PRACA DOMOWA

Razem z rodzicami przygotuj lampion na Mszę Świętą roratnią.(Zeszyt ćwiczeń – ćw. 5).

MODLITWA

„Chwała Ojcu”.

X

?

262

57. BOŻE NARODZENIE WYPEŁNIENIEM BOŻEJ OBIETNICY

Cel ogólny Ukazanie prawdy, że Bóg spełnia obietnicę zesłania Syna na ziemię.Przygotowanie do chrześcijańskiego przeżycia świąt Bożego Narodzenia.


– identyfikuje uroczystość Bożego Narodzenia z przyjściem Zbawiciela na ziemię,

– podaje miejsce narodzin Jezusa,– objaśnia cel przyjścia Jezusa na ziemię,– opowiada o narodzeniu Jezusa,– planuje udział we Mszy Świętej w uroczystość Bożego Narodzenia,– wyraża wdzięczność Bogu za narodzenie Pana Jezusa.

Metody Pogadanka, opowiadanie, uroczyste odczytanie tekstu biblijnego, eks-

pozycja, analiza tekstu biblijnego, rozmowa kierowana, łamigłówka, niedo-kończone zdanie, techniki plastyczne, autorefleksja, śpiew, techniki multi-medialne.

Środki dydaktycznePismo Święte, ilustracja przedstawiająca narodzenie Pana Jezusa, świe-

ca, nagranie z pastorałką.

MODLITWA

„Akt wiary”.

WPROWADZENIE

Pogadanka na temat świąt Bożego Narodzenia.

+

X

263

Na święta Bożego Narodzenia z radością czekają dzieci i dorośli. To święta pełne ciepła i miłości. Gromadzą i jednoczą całe rodziny. Wzbudzają wiele miłych uczuć.

ROZWINIĘCIE

Prorocy Starego Testamentu zapowiadali narodzenie Zbawiciela. Taką obietnicę złożył wcześniej Bóg.

W czasie, kiedy narodził się Jezus, panowali nad Izraelitami Rzy-mianie. Cesarz August chciał dokonać spisu ludności. Każdy musiał udać się do miasta skąd pochodził. Józef pochodził z Betlejem, dlatego poszedł tam z Maryją. Wielu ludzi przybyło do miasteczka. Dla Maryi i Józefa zabrakło miejsca w gospodzie. Schronili się za miastem w gro-cie. Tam w ubóstwie narodził się Zbawiciel.


„A stało się to wszystko, aby się wypełniło słowo Pańskie powie-dziane przez proroka: Oto Dziewica pocznie i porodzi Syna, któremu nadadzą imię Emmanuel, to znaczy Bóg z nami” (Mt 1,22-23).

Ekspozycja i omówienie ilustracji przedstawiającej narodzenie Pana Jezusa.


– Kim jest zapowiadana Dziewica?– Kim jest Syn Maryi?– Jak zostanie nazwane nowonarodzone Dziecię?– Co oznacza imię Emmanuel?

Bóg wypełnił obietnicę zesłania Zbawiciela. Z miłości ku ludziom posłał na świat swego Syna – Jezusa, który stał się człowiekiem. W ten sposób objawił, jak bardzo kocha ludzi i pragnie, by byli szczęśliwi.

Pamiątkę Narodzenia Pana Jezusa obchodzimy każdego roku 25 grudnia. Przeżywamy wtedy uroczystość Bożego Narodzenia. Roz-poczyna ona okres radości w Kościele. Kolor szat liturgicznych jest biały. W kościele i w domu są przystrojone choinki i żłóbek, śpiewa-my kolędy, staramy się w szczególny sposób okazać miłość Jezusowi

&

264

i bliźnim. W wigilię, a więc w dzień przed Bożym Narodzeniem, spo-żywamy wspólną kolację zwaną wieczerzą wigilijną, podczas której dzielimy się opłatkiem i składamy sobie życzenia.


ZAKOŃCZENIE

Pan Jezus przychodzi do nas szczególnie podczas Mszy Świętej i w sakramentach. Już za kilka miesięcy przyjdzie do was w sakramen-cie Eucharystii – w dniu Pierwszej Komunii Świętej.


– W jaki sposób przygotowuję się do świąt Bożego Narodzenia?– W jaki sposób uczestniczę we Mszy Świętej?– Jak często dziękuję Panu Bogu za Jego miłość?

Śpiew pastorałki: „Grudniowe noce”.(odtworzenie nagrania z pastorałką)

W grudniowe noce, w zimowe noceDzieciątko Boże z zimna dygoce.Idzie przez pola pokryte szronem,wiatr Mu wydzwania piosnki znajome.

Tyle tych domów i okien tyle,może go schronią chociaż przez chwilę?Może przygarną do serca ludzie,może nakarmią, nim dalej pójdzie?


PRACA DOMOWA

Podczas wieczornej modlitwy podziękuj Bogu za narodzenie Pana Jezusa.


MODLITWA


X

?

J

265

58. RAZEM Z MĘDRCAMI SKŁADAMY W DARZE WIARĘ, NADZIEJĘ I MIŁOŚĆ

Cel ogólnyZapoznanie z wydarzeniem biblijnym pokłonu Trzech Mędrców.Kształtowanie postawy wiary, nadziei i miłości.


– przytacza wydarzenie biblijne pokłonu Trzech Mędrców.– wylicza dary złożone przez Mędrców,– wyjaśnia symbolikę darów złożonych przez Mędrców,– określa, jakie dary może ofiarować Jezusowi,– ocenia swoją wiarę, nadzieję i miłość do Jezusa,– przyjmuje postawę odpowiedzialności za rozwój wiary, nadziei i miłości.

Metody Śpiew, pogadanka, metoda „słoneczka”, rozmowa kierowana, opowiada-

nie, uroczyste odczytanie tekstu biblijnego, ekspozycja, analiza tekstu biblij-nego, labirynt, tekst luk, praca w grupach, autorefleksja, techniki multime-dialne.

Środki dydaktycznePismo Święte, tekst wypowiedzi Ojca Świętego Jana Pawła II, plansza

ze słowem: Dar, świeca, ilustracja przedstawiająca pokłon Trzech Króli, plan-sza ze słowami: Dary dla Jezusa, nagranie z kolędą.

MODLITWA

Śpiew: „Dzisiaj w Betlejem”.

WPROWADZENIE

Pogadanka na temat przeżytych świąt Bożego Narodzenia.

+

X

266

Metoda „słoneczka”.Umieszczenie na tablicy planszy ze słowem:

DarUczniowie na kartkach samoprzylepnych umieszczają skojarzenia

do słowa: dar.

Każdy z nas lubi otrzymywać dary – prezenty, bo sprawiają nam radość, przyjemność. Nowonarodzonego Pana Jezusa odwiedzili Trzej Królowie zwani Mędrcami, którzy ofiarowali Mu wyjątkowe dary.

ROZWINIĘCIE

Do żłóbka Pana Jezusa przybyli pasterze z pobliskich pastwisk, gdzie pilnowali owiec. Byli też tacy, którzy musieli przebyć daleką dro-gę, by ujrzeć Zbawiciela.

Opowiadanie.Katecheta opowiada o pokłonie Trzech Mędrców.

Do Pana Jezusa przybyli Trzej Królowie, zwani również Mędrcami ze Wschodu – Kacper, Melchior i Baltazar. Drogę wskazała im gwiazda betlejemska.


„Weszli do domu i zobaczyli Dziecię z Matką Jego, Maryją; padli na twarz i oddali Mu pokłon. I otworzywszy swe skarby, ofiarowali Mu dary: złoto, kadzidło i mirrę” (Mt 2,11-12).

Ekspozycja i omówienie ilustracji przedstawiającej pokłon Trzech Mędrców.


– Kogo Mędrcy zobaczyli w domu?– Jak zachowali się w obecności Jezusa?– Co Trzej Królowie podarowali Dzieciątku?

&

267

Trzej Królowie nie znali Boga, byli poganami, a mimo to przybyli do Jezusa, by oddać Mu pokłon i złożyć dary – złoto, kadzidło i mirrę. Te dary oznaczały, że królowie uznali Jezusa za Boga, człowieka i kró-la. Bóg dał im znak gwiazdy, aby mogli znaleźć obiecanego Zbawiciela. My również możemy złożyć Jezusowi swoje dary.

Umieszczenie na tablicy planszy ze słowami:Dary dla Jezusa

Praca w grupach.Podział uczniów na grupy. Na kartkach w kształcie gwiazdy ucznio-

wie zapisują propozycje darów dla Pana Jezusa. Czas pracy: 5 minut.

Prezentacja pracy w grupach. Umieszczenie „gwiazd” wokół planszy.


Na pamiątkę wydarzenia pokłonu Trzech Mędrców, 6 stycznia obchodzimy uroczystość Objawienia Pańskiego, zwaną również uro-czystością Trzech Króli. W tym dniu podczas Mszy Świętej ksiądz poświęca kredę i kadzidło. Poświęconą kredą piszemy na drzwiach mieszkań: „K+M+B rok”, dając w ten sposób świadectwo wiary.


ZAKOŃCZENIE

Ojciec Święty Jan Paweł II w przemówieniu do dzieci powiedział:

„Drogie dzieci, wy macie głosić innym Jezusa. Nauczycie się w ten sposób nieść innym radość. Skorzystajcie z Bożego narodzenia, by poznać lepiej Jezusa i stać się apostołem tego, który dla nas (...) sta-je się człowiekiem” (Jan Paweł II, Watykan, 1982 r.).

– Do czego zachęcał dzieci Ojciec Święty Jan Paweł II?

Trzej Mędrcy przebyli daleką drogę, aby spotkać Jezusa. My spo-tykamy Jezusa w każdej Mszy Świętej i możemy Mu ofiarować naszą wiarę, nadzieję i miłość.

J

268


– Jaka jest moja wiara?– Jak ufam Panu Jezusowi?– Jak okazuję miłość Jezusowi?

PRACA DOMOWA

Narysuj swój dar dla Jezusa.(Zeszyt ćwiczeń – ćw. 4)

MODLITWA

Śpiew: „Mędrcy świata Monarchowie”.(można odtworzyć nagranie z kolędą)

X

?

269

59. WIELKI POST CZASEM NAWRÓCENIA

Cel ogólnyUświadomienie, że Wielki Post jest czasem nawrócenia i odnowienia

przyjaźni z Panem Bogiem.Kształtowanie postawy właściwego przeżywania Wielkiego Postu.


– podaje dzień rozpoczęcia Wielkiego Postu,– wymienia nabożeństwa odprawiane w Wielkim Poście,– przytacza słowa kapłana wypowiadane w chwili posypania głowy

popiołem,– rozróżnia kolor szat liturgicznych używanych w okresie Wielkiego Postu,– wskazuje na postawę właściwego przeżywania Wielkiego Postu,– podejmuje postanowienie wielkopostne,– planuje udział w nabożeństwach wielkopostnych.

MetodyPokaz, ekspozycja, analiza tekstu biblijnego, pogadanka, tekst luk, tech-

niki plastyczne, autorefleksja, śpiew.

Środki dydaktyczne Pismo Święte, wykres roku liturgicznego, ilustracja przedstawiająca

księdza posypującego głowy popiołem.

MODLITWA

„Ojcze nasz”.

WPROWADZENIE

Wiele razy uczestniczyliście w różnych uroczystościach ro-dzinnych i szkolnych. Warunkiem dobrego przeżywania świąt jest przygotowanie się do nich. Podobnie jest w Kościele. Chrześcijanie

+

X

270

przygotowują się przez 40 dni do najważniejszego i najradośniejszego święta – Zmartwychwstania Pana Jezusa. Okres ten nazywamy Wielkim Postem.

Pokaz i omówienie wykresu roku liturgicznego ze szczególnym uwzględnieniem okresu Wielkiego Postu.

ROZWINIĘCIE

Aby dobrze przeżyć Święta Wielkanocne, powinniśmy odnowić nasze życie religijne i przyjaźń z Panem Bogiem. Wielki Post rozpo-czyna się w Środę Popielcową.

Ekspozycja i omówienie ilustracji przedstawiającej księdza posypu-jącego głowy popiołem.

Podczas posypania głów popiołem, kapłan wypowiada słowa:


„Nawracajcie się i wierzcie w Ewangelię” (Mk 1,15b).


– Co to znaczy nawrócić się?– Czym jest Ewangelia?

Każdy człowiek ma w sobie coś, co powinien poprawić, zmienić na lepsze, czyli nawrócić się. Nawrócenia potrzebują zarówno dorośli, jak i dzieci. Wielki Post to bardzo ważny czas w życiu każdego czło-wieka, który kocha Pana Jezusa. To czas odnowienia naszej przyjaźni z Panem Bogiem, przypomnienia, że jesteśmy dziećmi Bożymi. Wysiłek podejmowany przez człowieka jest możliwy dzięki pomocy miłosiernego Boga. On pierwszy umiłował człowieka i pomaga nam na drodze do naszego zbawienia.

Pogadanka na temat okresu Wielkiego Postu, m.in. wystroju kościo-ła, koloru szat liturgicznych, symbolu krzyża i nabożeństw.

+

271

Wielki Post to czas, kiedy możemy uczestniczyć w nabożeństwach Drogi krzyżowej i Gorzkich żali. Rozważamy wtedy mękę i śmierć Pana Jezusa. Krzyż jest symbolem Wielkiego Postu i znakiem naszej wiary. Wykonywany znak krzyża świętego jest modlitwą, uwielbieniem Trój-cy Świętej, zawsze powinien być czyniony z szacunkiem i pobożnością. Szaty liturgiczne kapłana sprawującego Mszę Świętą są w kolorze fio-letowym. W dobrym przeżyciu Wielkiego Postu pomogą nam także rekolekcje.


ZAKOŃCZENIE

W Wielkim Poście powinniśmy zmienić się na lepsze, czynić jak najwięcej dobra, przybliżyć się do Pana Boga i bliźnich.

Autorefleksja. Pomyślmy:

– Co zmienię w swoim życiu, aby być bliżej Boga?– Co powinienem zmienić, aby być bliżej ludzi?

Śpiew: „Przepraszam Cię, Boże”.

Przepraszam Cię, Boże, skrzywdzony w człowieku.Przepraszam dziś wszystkich was. Żałuję za wszystko, to moja wina jest.

PRACA DOMOWA

Podczas wieczornej modlitwy pomódl się o dobre przeżycie Wiel-kiego Postu.


MODLITWA

„Któryś za nas cierpiał rany”.

X

?

J

272

60. UROCZYSTOŚĆ ZMARTWYCHWSTANIA PAŃSKIEGO

Cel ogólnyUkazanie prawdy o zmartwychwstaniu Pana Jezusa.Kształtowanie postawy chrześcijańskiej radości przeżywania Świąt

Wielkanocnych.


– podaje, że zmartwychwstanie Jezusa jest najważniejszą prawdą i podsta-wą naszej wiary,

– nazywa Wielkanoc najważniejszym świętem chrześcijan,– wyjaśnia, kiedy Bóg dał obietnicę, że my też zmartwychwstaniemy,– opowiada o wydarzeniu zmartwychwstania Jezusa,– stwierdza, że zmartwychwstanie Jezusa jest zapowiedzią naszego zmar-

twychwstania,– charakteryzuje postawę człowieka wierzącego w Jezusa Zmartwych-

wstałego,– wyraża wdzięczność Bogu za dar zmartwychwstania Jezusa,– przyjmuje postawę chrześcijańskiej radości przeżywania Świąt Wielka-

nocnych.

MetodyŚpiew, techniki multimedialne, memoryzacja tekstu, ekspozycja, uroczy-

ste odczytanie tekstu biblijnego, analiza tekstu biblijnego, rozmowa kiero-wana, drama, techniki plastyczne, autorefleksja, tekst luk.

Środki dydaktycznePismo Święte, nagranie z pieśnią, plansze ze słowami: Alleluja, Jezus

żyje!, Pascha – przejście, świeca, ilustracja przedstawiająca pusty grób Jezu-sa, ilustracja przedstawiająca paschał i chrzcielnicę, rekwizyty do zaimpro-wizowania scenki.

MODLITWA

Śpiew: „Wesoły nam dzień dziś nastał” lub „Zmartwychwstał Pan”.(odtworzenie nagrania z pieśnią lub piosenką)

X

273

Wesoły nam dzień dziś nastał,którego z nas każdy żądał;tego dnia Chrystus zmartwychwstał.Alleluja, alleluja.

lub

Alleluja, Alleluja, Alleluja, zmartwychwstał Pan.Alleluja, Alleluja, Alleluja, zmartwychwstał Pan.Zmartwychwstał Pan, Alleluja.Zmartwychwstał Pan, Alleluja.Zmartwychwstał Pan, Alleluja.Cieszymy się.Cieszymy się, Alleluja.Cieszymy się, Alleluja.Cieszymy się, Alleluja.Śpiewajmy Mu, itd.

WPROWADZENIE

Zmartwychwstanie Pana Jezusa to największe święto chrześcijan.

Umieszczenie na tablicy planszy ze słowami:Alleluja, Jezus żyje!

Memoryzacja tekstu.

Wieczorem w Wielką Sobotę rozpoczynamy świętowanie zmar-twychwstania Jezusa.

Umieszczenie na tablicy planszy ze słowami:Pascha – przejście

W czasie liturgii tzw. Wigilii Paschalnej kapłan poświęca ogień, od którego zapala paschał – świecę przypominającą Jezusa Zmar-twychwstałego i wodę, która służyć będzie do udzielania sakramen-tu chrztu świętego. Na hymn „Chwała na wysokości Bogu” dzwonią radośnie dzwony i grają organy, które zamilkły w Wielki Czwartek. Po 40 dniach Wielkiego Postu rozbrzmiewa radosne „Alleluja”.

+

274

Ekspozycja i omówienie ilustracji przedstawiającej paschał i chrzcielnicę.

ROZWINIĘCIE

Uroczyste odczytanie tekstu biblijnego.

„O świcie pierwszego dnia tygodnia przyszła Maria Magdalena i druga Maria obejrzeć grób. A oto powstało wielkie trzęsienie zie-mi. Albowiem anioł Pański zstąpił z nieba, podszedł, odsunął kamień i usiadł na nim. Postać jego jaśniała jak błyskawica, a szaty jego były białe jak śnieg. Ze strachu przed nim zadrżeli strażnicy i stali się jakby umarli.

Anioł zaś przemówił do niewiast: «Wy się nie bójcie! Gdyż wiem, że szukacie Jezusa Ukrzyżowanego. Nie ma Go tu, bo zmartwychwstał, jak zapowiedział. Chodźcie, zobaczcie miejsce, gdzie leżał. A idźcie szybko i powiedzcie Jego uczniom: Powstał z martwych i oto udaje się przed wami do Galilei. Tam Go ujrzycie (...)»” (Mt 28,1-6a).


– Kto rozmawiał z kobietami?– Kogo szukały kobiety w grobie?– Dlaczego nie było ciała Jezusa w grobie?

Drama.Umieszczenie na tablicy ilustracji przedstawiającej pusty grób.

Uczniowie wcielają się w role niewiast, anioła, strażników i odgrywają scenkę biblijną.

Noc, w której Pan Jezus zmartwychwstał nazywa się nocą paschal-ną. Wtedy Pan Jezus przeszedł ze śmierci do życia w chwale. Zmar-twychwstanie Jezusa to największy cud, jaki dokonał się w historii zbawienia. Tylko Bóg mógł własną mocą powstać z grobu. Dlatego zmartwychwstanie jest podstawą naszej wiary. Apostołowie głosili tę prawdę i oddali za nią swoje życie. Zmartwychwstanie Jezusa jest zapowiedzią naszego zmartwychwstania.

&

275

– Kiedy Bóg dał każdemu z nas obietnicę, że my też zmartwych-wstaniemy?

Od chrztu świętego jesteśmy złączeni z Jezusem Zmartwychwsta-łym, który żyje w nas. On daje nam moc, byśmy powstali z grzechu do nowego życia.


ZAKOŃCZENIE

Powstanie Jezusa z martwych jest najważniejszą prawdą naszej wiary.

– W jaki sposób wyrażamy wiarę w zmartwychwstałego Pana Jezusa?

Wiarę wyrażamy naszym życiem, gdy żyjemy w przyjaźni z Panem Bogiem i bliźnimi. Radością ze zmartwychwstania Pana Jezusa dzieli-my się w rodzinie, np. gdy wspólnie spożywamy świąteczne śniadanie.

Autorefleksja.Jezus zmartwychwstał, abyśmy mogli żyć wiecznie. Przez chrzest

święty otrzymaliśmy udział w śmierci i zmartwychwstaniu Jezusa.

Pomyślmy:– Jak wyrażam radość ze zwycięstwa Jezusa nad śmiercią? – Co robię, aby życie Boże trwało we mnie i rozwijało się?

PRACA DOMOWA

Ułóż modlitwę, w której podziękujesz Panu Jezusowi za Jego zmar-twychwstanie.


?

J

276

MODLITWA

Śpiew z gestami: „Bóg nie umarł”.

Bóg nie umarł, Jezus żyje. (x2)Daj Mu ręce swe.Daj Mu nogi swe.Daj Mu serce swe.Daj Mu duszę swą.On twoim Panem jest.

X

277

61. NASZE WAKACJE Z PANEM JEZUSEM

Cel ogólnyUkazanie prawdy, że wakacje to czas odpoczynku, ale i czas, kiedy zdaje-

my egzamin ze swojej przyjaźni z Panem Jezusem. Kształtowanie postawy wdzięczności Panu Jezusowi za dar wakacji

i Jego obecność z nami każdego dnia.


– podaje, że wakacje to czas odpoczynku i czas dawania świadectwa swojej przyjaźni z Panem Jezusem,

– objaśnia, w jaki sposób podczas wakacji okazujemy przyjaźń z Panem Jezusem,

– proponuje sposoby pogłębiania przyjaźni z Jezusem, szczególnie podczas wakacji,

– wskazuje na wakacje jako Boży dar wolnego czasu i wypoczynku,– przyjmuje postawę wdzięczności Panu Jezusowi za dar wakacji i Jego

obecność z nami każdego dnia.

MetodyŚpiew, pogadanka, analiza tekstu biblijnego, techniki multimedialne,

rozmowa kierowana, tekst luk, techniki plastyczne, autorefleksja.

Środki dydaktycznePismo Święte, nagranie z piosenką, prezentacja multimedialna ukazują-

ca piękno świata – krajobrazy, rośliny, przydrożne kapliczki.

MODLITWA

Śpiew: „Trzymaj mnie mocno dziś”. (można odtworzyć nagranie z piosenką)

X

278

1. Jak mi dobrze, przy Tobie jest, Panie. (x2)

Ref. Trzymaj mnie mocno dziś,zawsze chcę przy Tobie być. Panie.Trzymaj mnie mocno dziś,zawsze chcę przy Tobie być, Panie.

2. Boża miłość wypełnia mnie, Panie. (x2)

Ref. Trzymaj mnie mocno dziś...

WPROWADZENIE

Pogadanka o pięknie świata stworzonego przez Boga i wakacyjnych planach.

Pan Jezus towarzyszy nam każdego dnia. Jest z nami nie tylko w kościele, na katechezie, podczas modlitwy, ale wszędzie, gdzie jeste-śmy. Zbliżają się wakacje, czas odpoczynku i relaksu. Podczas wakacyj-nych wędrówek zauważymy znaki obecności Pana Jezusa.

ROZWINIĘCIE


Pan Jezus powiedział o sobie: „Ja jestem zmartwychwstaniem i życiem. Kto we mnie wierzy, choćby umarł, żyć będzie. Każdy, kto żyje i wierzy we mnie, nie umrze na wieki” (J 11,25b-26a).


– Jak Pan Jezus nazwał siebie?– Co Pan Jezus obiecuje tym, którzy w Niego wierzą?

Wakacyjny wypoczynek to często wyjazdy, pokonywanie długiej drogi. Nasze całe życie jest również drogą i wędrówką do wieczności. Jeśli zaprosimy Pana Jezusa do swojego życia nie zbłądzimy i dotrze-my do celu.

+

&

279

Prezentacja multimedialna ukazująca piękno świata – krajobrazy, rośliny, przydrożne kapliczki.

Omówienie prezentacji.

Jako chrześcijanie jesteśmy zobowiązani dziękować Bogu za dzie-ło stworzenia, czas pracy i odpoczynku. Wakacje nie zwalniają nas z obowiązku uczestniczenia w niedzielnej Mszy Świętej. Pamiętajmy również o codziennej rozmowie z Panem Bogiem, czyli o modlitwie.


ZAKOŃCZENIE

Wakacje to czas odpoczynku, ale to także czas, kiedy zdajesz egza-min ze swojej przyjaźni z Panem Jezusem.

– W jaki sposób w czasie wakacji możemy pogłębić przyjaźń z Jezusem?

Powinniśmy okazywać wdzięczność Panu Jezusowi za dar wolne-go czasu – wakacje, ale i za Jego obecność z nami każdego dnia.


– Co robię, aby pogłębiać przyjaźń z Panem Jezusem?– Jak okazuję wdzięczność Jezusowi za dar wakacji i Jego obecność?

PRACA DOMOWA

W wieczornej modlitwie podziękuj Panu Bogu za rok szkolny i wakacje.


MODLITWA

„Ojcze nasz”.

X

?

J

280

Documents

Przyjmujemy Pana Jezusa - Aktualności · – Z kim Pan Jezus pragnie się spotykać? – Dlaczego Pan Jezus chce się z nami spotykać? Pan Jezus kocha wszystkich ludzi. Najbardziej