PRVA PRIMJENA MEĐUNARODNOG STANDARDA FINANSIJSKOG

IZVJEŠTAVANJA ZA MALE I SREDNJE ENTITETE U REPUBLICI SRPSKOJ

Doc.dr Jelena Poljašević

Prednosti međunarodnih standarda

Formiranje jedinstvenog tržišta kapitala

Smanjenje cijene kapitala

Efikasnija alokacija resursa

Olakšana konsolidacija

Olakšano revidiranje

Sticanje međunarodno priznatih vještina

Potreba za standardima za mala i srednja preduzeća

2000.godine identifikovana potreba

Formirana grupa i pokrenut projekat

2004. godine Odbor je objavio preliminarni pregled standarda

MSFI za MSE objavljen 09.06.2009. godine.

Potreba za standardima za mala i srednja preduzeća

Odobrenje kredita od nerezidentnih banaka

Poslovanje sa ino dobavljačima i kupcima

Postojanje stranih investitora

Zašto postojeći MSFI nisu primjenjivi za mala i srednja preduzeća?

Korisnici izvještaja MSP se razlikuju od korisnika izvještaja velikih preduzeća;

Postoje razlike i u načinu upotrebe finansijskih izveštaja, širine i dubine potrebne računovodstvene ekspertize u ovim entitetima kao i sposobnosti da ovi entiteti podnesu troškove primjene MSFI/MRS.

Koji entiteti primjenjuju MSFI za MSE?

MSFI za MSE trebaju primjenjivati entiteti koji nemaju javnu odgovornost. Entiteti imaju javnu odgovornost ukoliko:

se njihovim dužničkim i vlasničkim instrumentima trguje na berzi ili su u procesu izdavanja takvih instrumenata na javnim tržištima (domaće ili strane berze ili OTC tržište, uključujući lokalna i regionalna tržišta); ili

drže imovinu na povjereničkoj osnovni široke grupe eksternih korisnika kao primarnu aktivnost.

Koji entiteti primjenjuju MSFI za MSE?

Zakonodavac može da odredi da li ovaj standard treba da koriste entiteti koji pružaju javne usluge i entiteti koji se smatraju značajnim za privredu te zemlje.

Ovaj standard se ne koristi za izradu izvještaja koji nisu izvještji opšte svrhe kao što su poreski izvještaji.

Odnos punih MSFI i MSFI za MSE

Osnova za izradu MSFI za MSE bio je Okvir MSFI.MSFI za MSE je poseban dokument

MSFI za MSE povezan je sa punim MSFI kroz mogućnost primjene MRS 39 umjesto odjeljaka o finansijskim instrumentima u MSFI za MSE. U drugim slučajevima primjena standarda za male i srednje entitete ne zahtijeva konsultovanje punih standarda.

Pojednostavljenje punih standarda

MSFI su na nekoliko načina pojednostavljeni. Ova pojednostavljivanja su slijedeća:- teme koje nisu od važnosti za male i srednje entitete su izostavljene;- u slučaju više opcija u punim MSFI uzeta je u obzir samo jednostavnija opcija;- pojednostavljeno je priznavanje i mjerenje;- objelodanjivanja su smanjena (puna verzija MSFI zahtijeva više od 3000 objelodanjivanja a MSFI za MSE oko 300);- izrada nacrta standarda je jednostavnija.

Prihvatanje MSFI za MSE u Republici Srpskoj

Republika Srpska je još 1999. godine počela primijenjivati MRS,

Pored MRS/MSFI kao normativna osnova finansijskog izvještavanja koriste se i prateća uputstva, objašnjenja i smjernice koje donosi Odbor,

Sva prvna lica u Srpskoj su obavezna da primjenjuju MSFI/MRS.

Prihvatanje MSFI za MSE u Republici Srpskoj

Neracionalna upotreba MSFi/MRS od strane svih pravnih lica;

Nepostojanje nacionalnih standarda za mala i srednja preduzeća.

Poteškoće u primjeni punih standarda kod MSE u RS

Primjena fer vrijednosti naročito kod vrednovanja finansijskih instrumenata;

Troškovi angažovanja procjenitelja;

Neracionalna i nepotrebna obimna objelodanjivanja;

Preduzetnici koji se opredijele za dvojno knjigovodstvo takođe moraju da primjenjuju MSFI.

Poteškoće u primjeni punih standarda

Teškoće u prevođenju i visoki troškovi prevoda

Vremanski gap između prevedenih i zvanično objavljenih MSFI;

Stalne izmjene MSFI /MRS.

Prihvatanje MSFI za MSE u RS

Savez računovođa i revizora Republike Srpske kao profesionalna asocijacija kontinuirano je pratila projekata razvijanja MSFI za MSE i njihovim objavljivanjem krenula u prevod navedenog stanarda.

Prihvatanje MSFI za MSE u RS

Početkom 2011. godine Savez se obratio MInistarstvu finansija u kome traži mišljenje o mogućnosti primjene prevoda MSFI za MSE u Republici Srpskoj.

Odgovor Ministarstva finansija RSMSFI za MSE zvanično odobren od strane Fondacije IASB,po ovlašćenju Fondacije IASB, Savez računovođa i revizora Srbije (SRRS), SRR RS i Institut ovlašćenih računovođa Crne Gore (IORCG), na osnovu Sporazuma o profesionalnoj saradnji preveli i objavili MSFI za MSE, pomenuti prevod je od strane Fondacije IASB odobren kao zvaničan prevod za Srbiju, Bosnu i Hercegovinu (Republiku Srpsku) i Crnu Goru, Upravni odbor SRR RS donio Odluku o primjeni prevoda MSFI za MSE od 01. januara 2011. godine, Komisija za računovodstvo i reviziju BiH usvojila Zaključak kojim je SRR RS dobio saglasnost za primjenu prevoda MSFI za MSE u Republici Srpskoj od 01.01.2011. godine, Savjet za računovodstvo i reviziju Republike Srpske podržao inicijativu da se stvore neophodne pretpostavke za primjenu MSFI za MSE u Republici Srpskoj.

Odgovor Ministarstva finansija RS

ovaj standard mogu dobrovoljno da primjenju mala i srednja pravna lica, te da ovaj standard nije primjenjiv od strane subjekata koji imaju javnu odgovornost kao ni za pripremu i prezentaciju konsolidovanih finansijskih izvještaja.

Svi subjekti koji se ne opredijele za primjenu MSFI za MSE i dalje su obavezni da primjenjuju „pune“ MSFI.

Entiteti koji u Republici Srpskoj mogu

da primjenjuju MSFI za MSE

Kriteriji/veličina

preduzećaMala Srednja Velika

1 2 3 4

Vrijednost imovine

<1.000.0001.000.000-4.000.000

<4.000.000

Ukupni godišnji prihod

<2.000.0002.000.000-8.000.000

<8.000.000

Prosječan broj

zaposlenih <50 50-250 <250

Entiteti koji u Republici Srpskoj mogu da primjenjuju MSFI za MSE

Subjekti od javnog interesa su:a) pravna lica čijim se hartijama od vrijednosti trguje ili se vrši priprema za njihovo emitovanje na organizovanom tržištu hartija od vrijednosti,b) banke, mikrokreditna društva, društva za osiguranje, lizing društva, berze, brokersko-dilerska društva i druge finansijske organizacije,c) javna preduzeća, definisana u skladu sa propisima kojima se uređuje poslovanje i upravljanje javnim preduzećima; id) sva pravna lica od posebnog značaja za Republiku, nezavisno od njihove pravne forme i oblika organizovanja.

Na prijedlog nadležnog ministarstva, odluku o utvrđivanju statusa pravnog lica od posebnog značaja za Republiku donosi Vlada Republike Srpske.

Entiteti koji u Republici Srpskoj mogu da primjenjuju MSFI za MSE

Akcionarska društva: zatvorena i otvorena;

Javna preduzeća obavljajuju javne usluge;

Preduzeća od posebnog značaja.

Prelazak sa punih na MSFI za MSE

Saopštenje o primjeni MSFI za MSE odrazumijeva poštovanje svih zahtjeva ovog standarda;

Prezentacija uporednih podataka u 2011. godine u skladu sa ovim standardom.

Prelazak sa punih na MSFI za MSE

U početnim podacima za godinu za koju se vrši objavljivanje u skladu sa ovim standardom entitet treba da:

prizna sva sredstva i obaveze čije priznavanje zahtijeva ovaj standard;ne vrši priznavanje sredstava ili obaveza koja ovaj standar ne dozvoljava;izvrši reklasifikaciju sredstava, obaveza ili komponenti kapitala ukoliko se to zahtijeva ovim standardom;primjeni ovaj standard za vrednovanje svih priznatih stavki sredstava i obaveza.

MSFI za MSE u RS

Do kraja godine nećebiti poznato koja preduzeća su prešla na MSFI za MSE.U RS mala i srednja preduzeća čine 99 odsto svih privrednih subjekata Ova preduzeća zapošljavaju 78 odsto ukupnih zaposlenih lica dok su u 2009. godini ostvarila 78 odsto ukupnih prihoda i 75 odsto ukupne dobiti svih preduzeća. 14.266 subjekata su potencijalni korisnici ovih standarda

MSFI za MSE u RS

Od navedenog broja malih i srednjih entiteta treba oduzeti zavisne, pridružene i zajednički kontrolisane entitete koji će vjerovatno koristiti pune MSFI ukoliko to od njih budu zahtijevali matični entiteti koji predstavljaju javne entitete.

Jedan mali broj malih i srednjih entiteta može da bude proglašen i entitetima od javnog interesa za Republiku.

Promovisanje MSFI za MSE

Vodič za primjenu

Osnova za zaključivanje

Trodnevni trening za predavače

Seminari

Materijali dostupni na sajtu Fondacije za MSFI

Preveden na deset jezika (u toku prevod na još osam)

Bilten o najnovijim aktivnostima

Pitanja i odgovori

Usaglašenost MSFI za MSE sa Direktivama Evropske Unije

Osnova izvještavanja Četvrta i Sedma direktiva

Od 2005. kotirajuće kompanije prezentuju izvještaje u skladu sa MSFI/MRS

Direktivom 2006/46 pojednostavljeno izvještavanje malih i srednjih preduzeća

Da li će EU prihvatiti MSFI za MSE?

Potreba prihvatanja MSFI za MSE

95% izvještajnih entiteta na svijetu su MSE

Na 52 najveće svjetske berze kotira se oko 45.000 kompanija koje primjenjuju MSFI.

Suprotno tome, Evropa broji 28 miliona privatnih nekotirajućih entiteta dok je taj broj u Americi oko 20 miliona.

U Ujedinjenom Kraljevstvu registrovano je 4,7 miliona privatnih preduzetnika koji imaju manje od 100 zaposlenih radnika.

Usaglašenost MSFI za MSE sa Direktivama Evropske Unije

Evropska komisija obratila se EFRAGu za mišljenje;

Mali broj nekompatibilnosti koje nisu nepremostive;

Za sada su prezentovana samo moguća rješenja kao što su promjena EU direktiva, izričita dozvola MSFI za MSE kao opcije, ili zabrana njihovog korištenja.

Zaključak

Primjena MSFI za MSE trebala bi da osigura ispunjenje nekoliko bitnih principa, prije svega principa:

ekonomičnosti,

kontinuiteta,

uporedivosti,

usklađenosti.