Projekat- genetika

8/14/2019 Projekat- genetika

1/49

UNIVERZITET U SARAJEVUPRIRODNO-MATEMATIKI FAKULTET

ODSJEK ZA BIOLOGIJU

Seminarski ra i! "ene#ike$

STANINI %IKLUS& REGULATORINAPREDOVANJA KROZ STANINI %IKLUS

Preme#ni 'r()es(r$'r()*r* +i,aa Ne)i

S#.en#$Mi,i/a Ra0i

Sara0e1(& Ma0 2345*


2/49


3/49

Stanini ciklus

s#ani6na i(7a 0e 'r(/es k(0i (m(".a1a ras#1i8ee,i0ski9 (r"ani!ama i n0i9(1(

ra!mn(:a1an0e;

s#ani6ni /ik,.s 0e 'eri( ini1i.a,n(":i1(#a s#ani/e;


4/49

i(7eni /ik,.s s#ani/a se sas#(0i (6e#iri 'r(/esa$

4* re',ika/i0e DNK&

2* s#ani6n(" ras#a&5* ras'(0e,e .1(s#r.6eni9

9r(m(!(ma s#ani/ama-kerkama i


5/49

#ra0e ( nek(,ik( sa#i ( nek(,ik( m0ese/i i "(ina;

i0e,i se na 1a i0e,a$4* in#er)a!. i

2* )a!. i(7e =mi#(!a>me0(!a?*


6/49


7/49

s#ani6ni /ik,.s e.kari(#a se i0e,i na 6e#iri)a!e$1. M-fazu=k(0a ("(1ara mi#(!i?&2. G1-faza=in#er1a, i!me@. mi#(!e i '(6e#ka

re',ika/i0e DNK?&

3. S-faza=(1i0a se re',ika/0a DNK? i4. G2-faza=nas#a1,0a se s#ani6ni ras# i

sin#e!a 'r(#eina k(0i s. '(#re7ni !a'ri'rem. mi#(!e?;


8/49

M-)a!a =mi#(!a? '(i0e,0ena 0e na'e# s#ai0a$

4* 'r()a!a&2* 'r(me#a)a!a&

5* me#a)a!a&


9/49


10/49


11/49

nak(n !a1r8e#ka mi#(!e nas#.'a /i#(kine!a&(n(sn( )a!a . k(0(0 nas#a0. 1i0e s#ani/e-kerke;

/i#(kine!. '(kree inak#i1a/i0a MPF&

k((rinira0.i #ime i(7. 0era i /i#(',a!me;


12/49

0er( s#ani/a-kerki sar:i '(#'.n."ene#i6k. in)(rma/i0. (ri"ina,nes#ani/e& (k se /i#(',a!ma s#ani/e-ma0ke ras'([email protected] ra1n(m0ern( na

7..e s#ani/e-kerke& k(0e se

'ri'rema0. a '(n(1( !a'(6n. /ik,.s*


13/49


14/49

Kontrolne take staninog ciklusa

U,("a$

a re".,ira0. na're(1an0e kr(! s#ani6ni/ik,.s . (n(s. na 1e,i6in. s#ani/e ii!1ans#ani6ne si"na,e =)ak#(ri ras#a i9ran0i1e #1ari?;


15/49

s'r0e6a1a0. .,a!ak . s,i0ee. )a!.s#ani6n(" /ik,.sa ak( nis. i!1r8ene ran0ei! 're#9(ne )a!e;

a (#kri1a0. nere',i/irane i,i (8#eeneDNK i k((rinira0. a,0e na're(1an0ekr(! s#ani6ni /ik,.s '('ra1k(m DNK i,i(1r8en0em re',ika/i0e;


16/49

k(n#r(,na #a6ka G4 re".,i8e .,a!ak . S-)a!.;

k(n#r(,na #a6ka G2 re".,i8e .,a!ak . M=mi#(!.?;

k(n#r(,na #a6ka . S-)a!i; k(n#r(,na #a6ka 'ri kra0. mi#(!e*


17/49


18/49

!a.s#a1,0an0e /ik,.sa '(#i6. 'r(#einskik(m',eksi k(0i se 1e:. !a (8#eeneDNK;

ATM i ATR s. 'r(#eini k(0i se ak#i1ira0.

!7(" (8#een0a DNK; . s#ani/ama sisara !a.s#a1,0an0e na

k(n#r(,n(0 #a6ki . G4-)a!i '(s#i:e se0e,(1an0em 'r(#eina '5& k(0e"

)(s)(ri,ira ATM i %9k2;


19/49


20/49


21/49

Zas#(0 s#ani6n(" /ik,.sa . k(n#r(,nim #a6kama G4& Si G2 )a!i


22/49

Regulatori napredovanja kroz stanini

ciklus

Na're(1an0e s#ani/e kr(! s#ani6ni/ik,.s re".,i8. mn("e re".,a#(rne

m(,ek.,e ka( 8#( s. MPF m(,ek.,a&'(r(i/e /ik,ina i kina!a k(0e s. (1isne( /ik,inima& !a#im '(s#(0e )ak#(ri ras#a i/ik,ini D-#i'a k(0i s#im.,i8.

'r(,i)era/i0. s#ani/e* Ka( 8#( '(s#(0ere".,a#(ri na're(1an0a s#ani/e kr(!s#ani6ni /ik,.s& is#( #ak( '(s#(0e iin9i7i#(ri na're(1an0a*


23/49


24/49

P(men.#a MPF m(,ek.,a 0e k,0.6na m(,ek.,a("(1(rna !a re".,a/i0. 're,aska i! G2 . M )a!.k( s1i9 e.kari(#a* MPF 0e imer /ik,ina B i %/2

'r(#ein-kina!e* Ore@eni 'ar(1i /ik,ina i %/2

sr(ni9 'r(#ein-kina!a re".,i8. na're(1an0e kr(!ra!,i6i#e )a!e s#ani6n(" /ik,.sa*


25/49

Ak#i1n(s# %k re".,i8e se s'a0an0em s/ik,inima& ak#i1ira0.(m i in9i7i#(rn(m)(s)(ri,a/i0(m i 1e!an0em %k in9i7i#(ra*O8#een0e DNK i ra!,i6i#i 1ans#ani6ni si"na,iin9i7ira0. na're(1an0e kr(! s#ani6ni /ik,.s*

O1i in9i7i/i0ski )ak#(ri 6es#( 0e,.0. #ak( ain./ira0. sin#e!. %k-in9i7i#(ra*


26/49

Otkrie MPF


27/49

MPF 0e 9e#er(imerni 'r(#ein sas#a1,0en

( /ik,ina B i /ik,in-(1isne kina!e = %DK4ak(@e '(!na# ka( %/2 i,i '5< kina!e? k(0is#im.,ira mi#(#sk. i me0(#i6k. )a!. s#ani6n("/ik,.sa * MPF 'r(mi6e .,a!ak . mi#(!. =M )a!a?

i! G2 )a!.e*


28/49


29/49

G(ine 4C4& 1a ne!a1isna #ima is#ra:i1a6a(s9i( Mas.i i %,emen# Marker#& ka( i DennisSmi#9 i R(7er# E/ker .#1ri,i s. '(s#(0an0e MPF

)ak#(ra na ((/i#ama :a7a*


30/49

(s9i( Mas.i


31/49

D("a@a0i k(0i s. '(kren.#i MPF

)ak#(r(m$

1. kondenzaciju hromosoma

(fosforilira histone H1)

2. ras!ad jez"rine o#ojnice


32/49

4* F(s)(ri,isan0e 9is#(na 94


33/49

2. reor"anizaciju mikrotu$ula u

dio$enom #retenu

4. ras!ad jez"rine lamine(fosforilacijom !roteina

lamina na amino kiselinu

serin).


34/49

Regulacija staninog ciklusa

%&'& *+&S, '&,(%dk !roteini) - fosforiliraju ciljne

!roteine na serinu i treoninu

%&'&& - #e/u se za %dk

!roteine i kontroliraju njiho#u

s!oso$nost da fosforiliraju ciljne!roteine

ime su do$ili !o tome 0to se

tijekom st.ciklusa cikliki

sintetiziraju i de"radiraju

!ostoje G1 ciklinii mitotiki

ciklini


35/49

G1 ciklini

+e/u se za %dk !roteine za #rijeme G1

faze (startna kinaza)

G1 kontrolna taka

G1 ciklin%dk - !otie ulazak stanice

u S fazu stanino" ciklusa


36/49


37/49

kada stanica prijee G1

kontrolnu taku nemapovratka, obavezno e se

podijeliti, ak i ako doe

do promijene uslova

sredine


38/49

MIOI!KI "IK#I$M%p&ase%pro'oting (actor )MPF* +

i',enik koji potie 'itozu

kom!leks mitotiko" ciklina i od"o#arajue

%dk molekule

djeluje u G2 fazi i re"ulira ulazak stanice u

mitozu.


39/49


40/49

Kontrola staninog

ciklusa %dk molekula se udru/uje s

razliitim ciklinima kako $i se

!okrenulo na!redo#anje stanino"ciklusa


41/49

akti#nost %dk molekula !restajede"radacijom ciklina

ista %dk molekula sudjeluje u o$je

kontrolne take.


42/49


43/49

K#-.!$I PRO"/SI KO-I POI!.$0PR/O20$-/ S0$I!$OG "IK#.S0

13 "IK#I!KO $0S0-0$-/4

53 0KI20"I-0 IR06GR0$-0KOMP#/KS0"IK#I$ 7 "dk PRO/I$


44/49

6akljuak8

$apredovanje kroz (aze staninoga ciklusakotroliraju regulatorni 'e&aniz'i kojikoordiniraju razliite doga9aje u stanino'ciklusu3


45/49

Stanini ciklus je ciklus koji na' jeo'oguio :ivot3 -er ,ez dio,e stanice4 i svi&'e&aniza'a staninog ciklusa4 danas ne ,i

ni 'i postojali3 I radi ovi& injenica4 da sa'stanini ciklus o'oguava :ivot4 on je veo'aistra:ivan i nje'u je posveeno dosta pa:nje3


46/49

;vala na pa:njisi>7i(,("i0S#ani6ni /ik,.s =2345? )r(m9##'$>>*))s#*9r>(s0e/i>./i#e,0ski>nas#a1a>Prir((s,(1
http://www.medri.uniri.hr/katedre/Biologija/dsi/biologija/dokumenti/2012-13/STANIcNI_CIKLUS.pdfhttp://www.ffst.hr/odsjeci/uciteljski/nastava/Prirodoslovlje/prirodoslovlje%202012_2013/6.%20STANICNI%20I%20ZIVOTNI%20CIKLUS.pdfhttp://www.ffst.hr/odsjeci/uciteljski/nastava/Prirodoslovlje/prirodoslovlje%202012_2013/6.%20STANICNI%20I%20ZIVOTNI%20CIKLUS.pdfhttp://www.medri.uniri.hr/katedre/Biologija/dsi/biologija/dokumenti/2012-13/STANIcNI_CIKLUS.pdf

Documents

Projekat- genetika