Istorijat staklaIstorijat stakla

Vulkanske erupcije, udar groma u pesak 5000 godina p.n.e Egipćani otkrili staklo 1500.god. p.n.e - 500.god. n.e usavršena tehnika

obrade stakla 100 god. p.n.e Rimljani počinju da zastakljuju prozore 1851. Joseph Paxton projektuje Kristalnu palatu u

Londonu – počinje moderna istorija stakla

Vrste staklaVrste stakla

Ravno staklo: Prozorsko staklo

Si t kl Sigurnosno staklo Ornament staklo Armirano staklo

Šuplje staklo: Ambalažno staklo

M di i k (l b t ij k ) Medicinsko (laboratorijsko) staklo Građevinsko staklo Kristal

Specijalno staklo:Optičko staklo Optičko staklo Staklena vuna

Proces proizvodnje staklaProces proizvodnje stakla

1.Priprema sirovina

2.Topljenje 3.Oblikovanje 4.Hlađenje 5.Završna b dsirovina obrada

1 Priprema sirovina1.Priprema sirovina

Pesak,kvarc ( SiO2 ) - Osnovna sirovina ( granulacija 0,1 do 0,3mm)

Soda ( Na2CO3 ) - Ima ulogu topitelja Krečnjak ( CaCO3) - Omogućava očvršćavanje K2CO3, KNO3, NaSO4, NaCl, As2O3 – Služe kao sredstva za

bistrenje Gvožđe, hrom, mangan, selen,kobalt, bakar– Sredstva za

bojenje

Svodi se na sitnjenje i mešanje sirovina radi dobijanja homogene staklarske mešavine u vidu praška Prehomogene staklarske mešavine u vidu praška. Pre uvođenja u peć smeša se ovlaži sa 4 - 5 % vode, što povoljno utiče na proces topljenja.

2 Topljenje2.Topljenje

Peć s loncima Kadna ( koritasta ) peć

Diskontinualan proces Staklo se topi u loncima koji se

greju u plamenoj peći

Kontinualan proces Na jednom kraju kade

kontinualno se dodajegreju u plamenoj peći Pod i zidovi peći su od šamotnih

opeka, a svod je od silikatnih

kontinualno se dodaje homogenizovana smesa sirovina Na drugom kraju kade se staklo

opeka Lonci su od: sirove netopljive

gline (50%) i šamota (50%)

uzima na preradu Staklena masa se stalno kreće U peći se formiraju 3 zone:gline (50%) i šamota (50%)

Sirovina se u lonce dodaje i iz njih vadi specijalnim kašikama

U peći se formiraju 3 zone:zona topljenja, zona bistrnja i radna zona

2 Topljenje2.Topljenje

2. Peć s loncima1. Kadna ( koritasta ) peć

3 Oblikovanje3.Oblikovanje

Duvanje

Izvlačenje

Presovanje

Valjanjej j

Rotacijaj

Duvanje - Predmeti komplikovanijih oblika izrađuju se duvanjem pomoću specijalne lule dužine 1,5 m. Okretanjem duvačke lule oko svoje ose i duvanjem vazduha kroz nju dobija se kruškastoko svoje ose i duvanjem vazduha kroz nju dobija se kruškast oblik koji se unosi u kalup gde se predmetu da konačan oblik.

Vazdu

Prvi Drugi kalup

Duvaljkah

kalupIstopl

Linija

jeno stak

razdvajanja kalupaVazdu

klo

h

Presovanje - Stakleni predmeti manjih dimenzija ( debele čaše pepeljare slanici i sl ) oblikuju sedebele čaše, pepeljare, slanici i sl.) oblikuju se presovanjem pod dejstvom pritiska u kalupima određenih oblika.

Staklena

Presa

Kalup

Staklena masa

p

Izvlačenje - Izvlačenjem između valjaka oblikuju se ravna stakla Debljina se reguliše međusobnimravna stakla. Debljina se reguliše međusobnim rastojanjem vatrostalnih valjaka od azbesta.

Oblikujući valjci

Istopljeno staklo

Noseći valjcij

4 Hlađenje4.Hlađenje

Cilj hlađenja jeste otpuštanje naprezanja nastalih pri oblikovanju

Izvodi se u pećima pri posebnom režimu zagrevanja

Pre izlaska predmeta iz peći, temperatura se postepeno smanjuje do sobne temperature

5 Završna obrada5.Završna obrada

Otklanjanje oštrih ivica vrši se: Brušenjem Stapanjem plamenikom

Oplemenjivanje stakla vrši se:B š j Brušenjem Poliranjem

Matiranje stakla vrši se:Matiranje stakla vrši se: Hemijski, nagrizanjem stakla kiseminom Mehanički, prskanjem finim peskom pod pritiskom (peskiranje)Mehanički, prskanjem finim peskom pod pritiskom (peskiranje)