PROGRAM WYCHOWAWCZY

PRZEDSZKOLA

PUBLICZNEGO NR 9

WE WŁOCŁAWKU

"Pomóżmy dzieciom, by każdy z nich stał się tym,

kim stać się może"

(Janusz Korczak)

Opracowany przez zespół nauczycieli:

1. Mgr Ewa Stelmasik

2. Mgr Małgorzata Skowrońską

3. Mgr Kamila Wojciechowską

Program zmodyfikowany przez:

1. Mgr Renata Belter

2. Mgr Agnieszka Madajska

Włocławek 2013

2

SPIS TREŚCI

I WSTĘP

II CELE PROGRAMU

III PROCEDURY OSIĄGANIA CELÓW

IV ZADANIA PRZEDSZKOLA

V OBOWIĄZKI NAUCZYCIELI

VI PRAWA I OBOWIĄZKI RODZICÓW

VII PRAWA I OBOWIĄZKI DZIECKA

VIII STANDARDY OSIĄGNIĘĆ DZIECKA

IX SYSTEM MOTYWACJI

X OBSZRY DZIAŁAŃ WYCHOWAWCZYCH

XI EWALUACJA

XII LITERATURA

XIII ZAŁĄCZNIKI

3

Podstawa prawna:

Konstytucja Rzeczypospolitej Polskiej

Powszechna Deklaracja Praw Człowieka

Podstawa programowa wychowania przedszkolnego określona

w rozporządzeniu Ministra Edukacji Narodowej z dnia 23 grudnia 2008 r.

w sprawie podstawy programowej wychowania przedszkolnego oraz

kształcenia ogólnego w poszczególnych typach szkół (Dz. U. z 2009 r.

Nr 4, poz. 17).

Ustawa z dnia 7 września 1991 r. o systemie oświaty ( tekst jednolity Dz.

U. z 2004r. Nr 256, poz. 2572 z późn. zm.)

Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej z dnia 23 grudnia 2008 r.

w sprawie podstawy programowej wychowania przedszkolnego oraz

kształcenia ogólnego w poszczególnych typach szkół ( Dz. U. z 2009r. Nr

4, poz. 17)

Rozporządzenie ministra Edukacji Narodowej z dnia 8 czerwca 2009r. w

sprawie dopuszczania do użytku w szkole programów wychowania

przedszkolnego i programów nauczania oraz dopuszczania do użytku

podręczników ( Dz. U. Nr 89. poz. 730)

Statut Przedszkola Publicznego nr 9 we Włocławku

4

I

WSTĘP

Wśród wszystkich pojęć pedagogicznych ,,wychowanie” jest jednym

z trudniejszych do zdefiniowania. Można je rozpatrywać zarówno w węższym,

jak i w bardzo szerokim znaczeniu. Wychowanie jest, więc świadomym,

celowym i specyficznym działaniem pedagogicznym rodziców lub nauczycieli

dokonywanym głównie przez słowo oraz przykład osobisty zmierzającym do

osiągnięcia względnie trwałych zmian w rozwoju umysłowym, społecznym,

kulturowym i duchowym jednostki ludzkiej. Wychowanie, więc rozpoczyna się

w rodzinie, a przedszkole tylko je kontynuuje i ukierunkowuje. Jak powiedział

J. Dewey ,,przedszkolne życie powinno wyrastać stopniowo z życia domowego

[…] powinno podejmować i kontynuować zachowania, z którymi dziecko

oswoiło się już w domu”. Dlatego nauczyciel – wychowawca wraz z rodzicami

bierze czynny udział w kształtowaniu osobowości dziecka przygotowując je do

samodzielności, do dokonywania właściwych wyborów, odróżniania dobra od

zła, bądź ucząc je podejmować ważne decyzje. Ponieważ już u dzieci w wieku

przedszkolnym pojawiają się drobne konflikty lub zachowania agresywne,

których przyczyną w wielu przypadkach są błędy wychowawcze popełniane

przez rodziców, egocentryzm dziecięcy czy chęć dominacji. Dlatego jako

nauczyciele nie możemy zamykać oczu i udawać, że wszystko jest w porządku

bowiem jest to odpowiedni czas na to, aby z egoisty powstał człowiek

tolerancyjny, wrażliwy na drugiego człowieka, troskliwy posiadający własny

sposób radzenia sobie z emocjami oraz własny system wartości i oceny. Stąd też

rodzi się potrzeba stworzenia programu wychowawczego, który na podstawie

powszechnie akceptowanego systemu wartości, wszechstronnie

przygotowywałby dziecko do uczestnictwa w życiu społecznym, którego celem

będzie poprawa jakości pracy edukacyjnej przedszkola, ujednolicenie

oddziaływań wychowawczych nauczycieli i rodziców oraz skierowanie procesu

5

wychowawczego na właściwe tory. Poniższy program oparty jest na wieloletnich

obserwacjach zachowań dzieci i osiągnięć związanych z rozwojem społecznym

i emocjonalnym. Aby uniknąć ewentualnych możliwych potknięć życiowych

naszych wychowanków w życiu społecznym, dać im większe szanse rozwoju

pragniemy już teraz wykorzystać każdą chwilę i dany nam czas na pracę nad

pełnym rozwojem poznawczym i społecznym. Ugruntowanie pojęć i zasad

współżycia w społeczeństwie da mocne podstawy do przyszłego życia zgodnego

z obowiązującymi zasadami, jeżeli dziecko uzna je za własne i niepodważalne.

Przyjmując panujący powszechnie system wartości społecznych oraz wiek

rozwojowy dzieci pragniemy skupić się na zasadach i normach postępowania

ważnych dla dziecka i społeczności przedszkolnej oraz poza placówką.

Wychowanie to uczenie dzieci czerpania przyjemności z tego, co dobre (Platon).

Zadania programu wychowawczego można opisać określeniem R. Cambella,

który wychowane nazywa pełną miłości dyscypliną. Sama dyscyplina kojarzy się

bowiem przede wszystkim z karami, natomiast wychowanie to kształtowanie

umysłu i serca dziecka tak, aby stało się ono dobrym i twórczym członkiem

społeczeństwa; wychowywać – to pomagać w poszukiwaniu i odkrywaniu

wartości.

II

CELE PROGRAMU

Cele główne programu:

Celem głównym niniejszego Programu Wychowawczego jest: stwarzanie

warunków do pełnego rozwoju osobowości każdego z naszych wychowanków,

zgodnego z ich wrodzonym potencjałem i możliwościami w relacjach ze

środowiskiem społeczno – kulturowym i przyrodniczym, tj.:

uczenie dziecka współżycia z ludźmi;

uczenie pozytywnego stosunku do otaczającego świata i siebie

6

uczenie zachowań społecznie akceptowanych

Cele szczegółowe programu:

kształtowanie podstawowych powinności moralnych np. życzliwości,

tolerancji, uczciwości, sprawiedliwości, odpowiedzialności,

tworzenie więzi uczuciowej z rodziną i środowiskiem, w którym dziecko

wzrasta,

rozwijanie umiejętności polubownego rozwiązywania spraw

konfliktowych i dochodzenia do kompromisu,

rozwijanie umiejętności rozróżniania dobra od zła,

uświadomienie złożoności otaczającego świata i czyhających zagrożeń,

uświadomienie dzieciom swoich praw i obowiązków,

rozwijanie poczucia własnej wartości.

III

PROCEDURY OSIĄGANIA CELÓW

1. Metody pracy

Podające: opowiadanie, pogadanka, historyjka obrazkowa, wiersze,

piosenki, praca z obrazkiem, rozmowa

Aktywizujące: drama, pedagogika zabawy, pokaz, wystawa

Problemowe: gry dydaktyczne, burza mózgów, inscenizacja, śniegowa

kula,

Praktyczne: ćwiczenia, gry dydaktyczne zabawy intelektualne np.

krzyżówki, rebusy, rozsypanki, quizy

2. Formy pracy

Praca indywidualna

7

Zabawa oraz inne rodzaje działalności dzieci pozwalające na rozwijanie

własnej inicjatywy,

Czynności samoobsługowe dzieci oraz prace użyteczne na rzecz

przedszkola, domu itp.

Spacery i wycieczki

Zajęcia zorganizowane przez nauczyciela z całą grupą lub prowadzone

w mniejszych zespołach

Udział w imprezach i uroczystościach organizowanych na terenie

przedszkola i poza nim

Udział w konkursach, festiwalach , quizach, turniejach

3. Warunki bazowe niezbędne do realizacji programu:

Sale zabaw dla każdej grupy

Pomoce dydaktyczne do zajęć , zabaw

Wyposażone kąciki zabaw i sale do zabaw

Ogród przedszkolny

IV

ZADANIA PRZEDSZKOLA

1. Zbadać oczekiwania rodziców w zakresie metod wychowawczych.

2. Poznać i stosować metody skutecznego oddziaływania wychowawczego.

3. Systematycznie prowadzić zajęcia profilaktyczno – edukacyjne uczące

dzieci, jak sobie radzić w trudnych sytuacjach oraz chroniące je przed

niebezpieczeństwem.

4. Współdziałać z instytucjami oraz specjalistami w celu otoczenia opieką

i terapią dzieci dotknięte przemocą.

5. Współdziałać z rodzicami, wykorzystując skutecznie środki komunikacji

interpersonalnej dla wspólnego rozwiązywania problemów.

8

6. Wspierać działania wychowawcze rodziców, integrować oddziaływania

wychowawcze własne, rodziny, środowiska.

7. Prowadzić dostosowane do możliwości dzieci formy wyrabiające

asertywność, poczucie własnej wartości, umiejętności słuchania innych

i skutecznej komunikacji międzyludzkiej.

8. Stosować system wzmacniania pozytywnych zachowań dzieci.

9. Uczyć tolerancji i akceptować inność.

V

OBOWIĄZKI NAUCZYCIELI

1. Systematycznie poszerzać zakres kompetencji wychowawczych.

2. Poznać środowisko wychowawcze dziecka, a w szczególności

oczekiwania rodziców wobec przedszkola.

3. Tworzyć bezpieczną dla dziecka atmosferę, warunkującą zdrowie

fizyczne i psychiczne.

4. Kształtować powszechnie uznane postawy zgodnie z wartościami: dobra,

prawdy, piękna i miłości.

5. Stosować środki wychowawcze wzmacniające pozytywne zachowania

dzieci.

6. Eliminować zachowania niepożądane.

7. Ściśle współpracować z rodziną dziecka w celu ujednolicenia

oddziaływań wychowawczych.

8. Wzajemnie wspierać swoje oddziaływania w ramach współpracy

koleżeńskiej.

VI

PRAWA I OBOWIĄZKI RODZICÓW

Rodzice mają prawo:

9

1. Zapoznania się programem oraz z zadaniami wynikającymi z programu

rozwoju przedszkola i planów pracy nauczyciela w danym oddziale.

2. Uzyskanie na bieżąco rzetelnej informacji na temat swojego dziecka.

3. Wyrażanie i przekazywanie nauczycielowi oraz dyrektorowi wniosków,

propozycji oraz uwag dotyczących pracy przedszkola.

4. Wyrażanie i przekazywanie opinii na temat pracy przedszkola organowi

prowadzącemu i nadzorującemu pracę pedagogiczną poprzez swoje

przedstawicielstwo tj. Radę Pedagogiczną.

5. Bezpośrednio rozmawiać z nauczycielem o trudnych sprawach

wychowawczych.

6. Decydować o liczbie godzin pobytu dziecka w przedszkolu.

7. Mogą czynnie uczestniczyć w życiu przedszkola.

8. Uczestniczenia w zajęciach wychowawczo – dydaktycznych oraz

uroczystościach przedszkolnych.

9. Czynnie wspierać przedszkole w jego działaniach.

10. Współpracować z nauczycielami, oferując wszechstronną pomoc.

11. Proponować charakter zajęć dodatkowych.

Podstawowe obowiązki rodziców dziecka:

1. Przestrzeganie Statutu Przedszkola Publicznego Nr 9

2. Zaopatrzenie dziecka w niezbędną odzież, przedmioty, przybory.

3. Respektować uchwały Rady Pedagogicznej i Rady Rodziców w ramach

ich kompetencji.

4. Przyprowadzanie i odbieranie dziecka z przedszkola osobiście lub przez

upoważnione osoby.

5. Przestrzeganie godzin pracy przedszkola.

6. Terminowe uiszczanie odpłatności za pobyt dziecka w przedszkolu.

10

7. Informowanie o przyczynach nieobecności dziecka w przedszkolu,

niezwłoczne powiadamianie zatruciach pokarmowych i chorobach

zakaźnych.

8. Przestrzeganie zasad higieny i BHP na terenie przedszkola.

9. Wykazywanie zainteresowanie postępami dziecka w procesie

dydaktyczno – wychowawczym, uczestniczyć w zebraniach rodziców,

utrzymywać stały kontakt z nauczycielami bądź dyrektorem przedszkola

w celu uzyskania aktualnych informacji o dziecku.

VII

PRAWA I OBOWIĄZKI DZIECKA

Przedszkolak ma prawo do:

1. Właściwie zorganizowanego procesu opiekuńczo – wychowawczo –

dydaktycznego zgodnie z zasadami higieny pracy umysłowej.

2. Szacunku dla wszystkich jego potrzeb, życzliwego i podmiotowego

traktowania.

3. Ochrony przed wszelkimi formami wyrażania przemocy fizycznej bądź

psychicznej.

4. Wyrażania swoich uczuć i myśli.

5. Do nauki przez zabawę i bycie sobą.

6. Opieki i ochrony.

Dziecko w przedszkolu ma zagwarantowane prawo do:

1. Godności i nietykalności osobistej.

2. Wyrażania swobody myśli, sumienia, wyznania.

3. Akceptacji takim jakim ono jest.

4. Warunków sprzyjających jego rozwojowi

5. Indywidualnego rozwoju i własnego tempa tego procesu.

11

6. Ochrony zdrowia.

7. Nienaruszalności cielesnej.

8. Korzystania z dóbr kulturalnych.

9. Poszanowania własności.

10. Znajomości swoich praw.

11. Spokoju i samotności, gdy tego potrzebuje.

12. Aktywnej dyskusji z dziećmi i z dorosłymi.

13. Aktywnego kształtowania kontaktów społecznych i otrzymania w tym

pomocy.

14. Zabawy i wyboru towarzyszy zabaw.

15. Posiadania osób odpowiedzialnych i zaangażowanych do których może się

zwrócić.

16. Codziennego pobytu na powietrzu, o ile pozwalają na to warunki

pogodowe.

17. Badania i eksperymentowania.

18. Doświadczania konsekwencji własnego zachowania (ograniczonego

względami bezpieczeństwa).

19. Różnorodnego, bogatego w bodźce i poddającego się procesom twórczym

otoczenia.

20. Snu i wypoczynku, jeśli jest zmęczone, a nie do snu „na rozkaz”.

21. Jedzenia i picia, gdy jest głodne i spragnione, ale również prawo do nauki.

22. Regulowania własnych potrzeb.

23. Zdrowego jedzenia.

24. Ochrony zdrowia.

25. Ochrony przed wszelkimi formami wyrażania przemocy fizycznej

i psychicznej.

26. Korzystania z oferty zajęć dodatkowych.

12

Dziecko w przedszkolu ma obowiązek w trosce o bezpieczeństwo własne

i kolegów:

Przestrzegać wszelkie umowy zawarte z nauczycielką, a w szczególności:

1. Nie oddalać się od grupy bez zgody nauczycieli.

2. Zgłaszać wszelkie wypadki, uszkodzenia np. związane ze zdrowiem

dzieci, sygnalizować złe samopoczucie.

VIII

STANDARDY OSIĄGNIĘĆ:

Dziecko:

1. Dostrzega i rozumie potrzeby innych , akceptuje ich odrębność.

2. Rozumie i przestrzega zasady zgodnego współżycia w grupie.

3. Potrafi kulturalnie zwracać się do innych, używa zwrotów

grzecznościowych.

4. Ma poczucie własnej wartości, wiary we własne siły, możliwości

i umiejętności.

5. Potrafi nazywać, wyrażać i kontrolować swoje emocje.

6. Szanuje wolność innych, cudze zdanie.

7. Wyraża swoje uczucia, potrzeby i oczekiwania, a także dostrzega je

u innych.

8. Rozumie znaczenie dialogu w rozwiązywaniu sporów, potrafi

argumentować swoje racje, oceny i odczucia.

9. Zna i kultywuje tradycje rodzinne, lokalne, regionalne i narodowe.

10. Ma świadomość przynależności narodowej: rozpoznaje godło i barwy

narodowe, rozumie pojęcie ojczyzna.

11. Rozumie konieczność przestrzegania zasad zgodnego współżycia ze

światem przyrody, przejawia postawy proekologiczne.

13

12. Rozumie potrzebę stosowania profilaktyki prozdrowotnej

13. Zauważa sytuacje zagrażające bezpieczeństwu własnemu i innych,

potrafi unikać zagrożeń.

14. Umie funkcjonować w środowisku zgodnie z przyjętym powszechnie

kanonem norm społecznych.

15. Zna swoje prawa i obowiązki.

16. Szanuje wartości: prawdę, dobroć, piękno, sprawiedliwość, uczciwość,

życzliwość, szacunek, wyrozumiałość.

17. Rozumie swoje prawo do pomocy ze strony dorosłych w trudnych

sytuacjach.

18. Ma poczucie obowiązkowości, odpowiedzialności i wytrwałości

decydujące o doprowadzeniu do końca rozpoczętej pracy.

19. Potrafi cieszyć się z własnych sukcesów, docenia sukcesy innych, umie

z godnością przyjmować porażki.

20. Interesuje się otaczającym światem, poszukuje odpowiedzi na nurtujące

go pytania.

IX

SYSTEM MOTYWACJI

Dzieci potrzebują precyzyjnego określenia, co jest dozwolone, a czego nie

wolno. Opracowując wspólnie z nimi kodeks postępowania musimy zarówno

wspierać i motywować je do przestrzegania obowiązujących norm i zasad, jak

również konsekwentnie je egzekwować. Skutecznym środkiem wychowawczym

są nagrody i pochwały. Mają one wartość zachęcającą do pracy dla każdego

człowieka, a tym bardziej dla dziecka. Uznanie i akceptacja mobilizują

do dalszych wysiłków.

System motywacji dzieci dotyczy eliminowania zachowań

niepożądanych, nabywania właściwych nawyków, umiejętności i postaw, czyli:

prawidłowego wykonywania czynności higienicznych, rozwijania

14

umiejętności samoobsługowych (dozowanie wody, używanie mydła,

korzystanie z ręcznika, korzystanie z toalety, mycie zębów),

utrzymania czystości przyborów toaletowych, poszanowania intymności,

przestrzegania umów grupowych w zabawach samorzutnych:

zakazu biegania w sali zabaw, eliminacji zachowań agresywnych,

przestrzegania kompromisu w zabawie, eliminowania hałasu,

poszanowania dla pracy i działalności innych, dbałości o porządek,

wyrabiania umiejętności zabawy i pracy w grupie, w zespole, podczas zajęć

organizowanych, w szczególności: respektowania poleceń nauczyciela,

współdziałania z kolegami, skupiania uwagi na danej czynności,

nieprzeszkadzaniu innym, słuchaniu innych, sygnalizowaniu w miarę

możliwości chęci wypowiadania się, przyjmowania prawidłowej postawy,

kształtowania nawyków kulturalnego spożywania posiłków

i właściwego zachowywania się przy stole: prawidłowej postawy przy

stole, umiejętnego posługiwania się sztućcami, korzystania z kubka

i serwetek, eliminowania głośnych rozmów, nieprzeszkadzania

innym w jedzeniu, w miarę możliwości zjadania swojej porcji,

przestrzegania umów dotyczących zachowania poza budynkiem

przedszkolnym: przestrzegania zasad bezpiecznego poruszania się po drogach,

nieoddalania się od grupy, reagowania na sygnały nauczycielki, zachowania

postawy asertywnej w stosunku do osób obcych, bezpiecznej

zabawy w ogrodzie przedszkolnym, poszanowania przyrody.

Bardzo skutecznym środkiem wychowania są pochwały i nagrody. Mają

one właściwości zachęcające i pobudzające do wysiłku każdego człowieka,

szczególnie dziecko.

Nagradzamy za:

podporządkowanie się umowom, zasadom wspólnie ustalonym;

bezinteresowną pomoc słabszym;

15

za wysiłek włożony w wykonanie pracy, zadania z uwzględnieniem

możliwości dziecka;

za bardzo dobre wypełnianie przyjętych na siebie obowiązków (np.

dyżury).

Formy nagród:

pochwała indywidualna,

pochwała wobec grupy,

pochwała w postaci specjalnego znaczka, nalepki,

pochwała przed rodzicami,

pochwała w postaci różnych emblematów uznania (serduszka, minki itp.),

dostęp do atrakcyjnej zabawki, zajęcia, zabawy.

Po ustaleniu norm postępowania wskazane jest ustalenie określonych

konsekwencji za brak podporządkowania się przyjętym normom, umowom

i zasadom.

Środki zaradcze stosujemy za:

nieprzestrzeganie ustalonych zasad i norm współżycia w grupie

i w przedszkolu;

stwarzanie sytuacji zagrażających bezpieczeństwu własnemu i innych;

agresywne zachowanie skierowane na dorosłych, dzieci i przedmioty;

przeszkadzanie innym w zabawie;

celowe niewywiązywanie się z podjętych obowiązków;

niszczenie cudzej własności oraz wytworów prac innych dzieci.

Formy środków zaradczych w przypadku niestosowania się do ustalonych

wspólnych zasad:

słowne upomnienie, czyli rozmowa (przypomnienie obowiązujących

zasad),

poinformowanie rodziców o przewinieniu,

upomnienie wobec grupy,

16

wyrażanie przez nauczyciela swojego smutku i zawodu z powodu

zachowania dziecka,

propozycje aktywności mającej na celu rozładowanie negatywnych

emocji,

ukazywanie następstw zachowania, aby skłonić do autorefleksji,

odsunięcie na krótki czas od zabawy, czasowe odebranie przyznanego

przywileju, np. utrata funkcji dyżurnego (spokojna i rzetelna informacja

dotycząca czynu, a nie uderzająca w charakter dziecka).

Budowanie systemu motywacji opiera się na stosowaniu nagrody zaraz po

wystąpieniu zachowania pożądanego, przechodzeniu od nagradzania ciągłego do

sporadycznego, nagradzania nie tylko efektów, ale też prób wykonania

czynności. Dziecko częściej reaguje na pochwałę niż na karę, dlatego też

program wychowawczy przedszkola oparty jest na wzmocnieniach

pozytywnych, nauczyciele jednak powinni unikać nadmiaru nagród, zachowując

konsekwencję w stosowaniu wzmocnień. Wychowawcy opracowując wspólnie

z dziećmi „Kodeks postępowania” z jednej strony wspierają je i motywują do

przestrzegania norm i zasad, z drugiej – konsekwentnie egzekwują go. Dziecko

bowiem potrzebuje precyzyjnego i wyraźnego określenia, co jest dozwolone,

a czego nie wolno.

17

X

OBSZARY DZIAŁAŃ WYCHOWAWCZYCH

REALIZOWANYCH NA SZCZEBLU EDUKACJI

PRZEDSZKOLNEJ

Obszar

STANDARDY

OSIĄGNIĘĆ DZIECI

PROPONOWANE SPOSOBY

REALIZACJI

„BĄDŹ

KULTURALNY”

używa form

grzecznościowych –

proszę, dziękuję,

przepraszam

pamięta o zwrotach

grzecznościowych –

posiada nawyk

witania się, żegnania

z innymi stosując

słowa kluczowe:

dzień dobry, do

widzenia

uczenie się stosowania zwrotów

w określonych sytuacjach;

dostarczanie dzieciom wzorów

właściwego zachowania (postaw

nauczyciela, pracowników, postaci

z utworów literackich);

utrwalanie nawyków kulturalnego

zachowania się w miejscach

publicznych.

stosowanie zwrotów

grzecznościowych przez

pracowników i rodziców – nauka

poprzez naśladownictwo;

utrwalanie używania słów w ciągu

pobytu dziecka w przedszkolu

i poza nim – codzienne sytuacje

z życia przedszkola, symulacje,

zabawy, gry, scenki rodzajowe.

18

jest miłe dla innych

osób – kolegów,

koleżanek,

dorosłych

okazuje szacunek

dorosłym i osobom

starszym

dba o estetykę

otoczenia,

w którym przebywa

stosowanie miłych słów oraz

dziękowanie innym za nie

w codziennych sytuacjach życia

przedszkolnego;

wzbogacanie wiedzy w tym

zakresie poprzez organizację

zabaw, spotkań z bohaterami

bajek, baśni, opowiadań;

uwrażliwianie na potrzeby innych

członków rodziny;

organizowanie uroczystości

przedszkolnych z udziałem

rodziców, pracowników, babć,

dziadków;

organizowanie spotkań

integracyjnych – poznawanie się

poprzez wspólną zabawę.

podejmowanie prostych

obowiązków w domu

i w przedszkolu;

szanowanie wspólnych zabawek

i odkładanie na wyznaczone

miejsce;

wprowadzanie dyżurów

w różnych kącikach zabaw, przy

posiłkach, szatni, łazience itp.

19

dba o estetykę

otoczenia,

w którym przebywa

wdrażanie do odpowiedzialnego

realizowania powierzonego

zadania;

uczenie przestrzegania zasad

dotyczących porządku i

poszanowania zieleni w bliższym

i dalszym otoczeniu – życie

zgodne z naturą.

podejmowanie prostych

obowiązków w domu

i w przedszkolu;

szanowanie wspólnych zabawek

i odkładanie na wyznaczone

miejsce;

wprowadzanie dyżurów

w różnych kącikach zabaw, przy

posiłkach, szatni, łazience itp.

wdrażanie do odpowiedzialnego

realizowania powierzonego

zadania;

uczenie przestrzegania zasad

dotyczących porządku

i poszanowania zieleni

w bliższym i dalszym otoczeniu –

życie zgodne z naturą.

20

stosuje zasady

kulturalnego

zachowania się przy

stole

słucha, gdy ktoś

mówi – nie

przerywa; dzieli się

wrażeniami, gdy

inni słuchają.

codzienne kształtowanie zasad

kulturalnego spożywania

posiłków;

opanowanie nawyków

kulturalnego jedzenia (nie

mówienia z pełną buzią, gryzienia

pokarmów itp.);

przyjmowanie prawidłowej

postawy podczas posiłków

i pracy przy stolikach.

wykorzystanie najprostszych zasad

„savoir-vivru” i stosowanie ich

w codziennych sytuacjach;

ujednolicenie oddziaływań

wychowawczych z rodzicami

w tym zakresie.

„BĄDŹ

KOLEŻEŃSKI”

zgodnie bawi się

z rówieśnikami

szanuje cudzą

własność

wdrażanie do zgodnej zabawy z

kolegami i obserwowanie

zachowań dzieci;

zawieranie umów, ustalanie reguł

i zasad właściwego zachowania

się w grupie rówieśniczej oraz

konsekwentne ich przestrzeganie.

interesowanie się wytworami

swoich kolegów, dostrzeganie

21

potrafi podzielić się

z kolegami tym, co

ma

nie wyrządza

nikomu krzywdy –

nie wyśmiewa się,

nie przedrzeźnia, nie

przezywa

pomaga

potrzebującym

kolegom

trudu włożonego w ich powstanie;

poszanowanie własności

i wytworów pracy kolegów;

rozumienie, że inni mają potrzebę

uczestnictwa w zabawach,

korzystania z zabawek,

spożywania słodyczy i w związku

z tym dzielenie się nimi;

dostrzeganie i przeciwstawianie

się przejawom samolubstwa,

okrucieństwa, przeżywania,

dokuczania – rozumienie przeżyć

z tym związanych;

dostrzeganie i przeciwstawianie

się przejawom samolubstwa,

okrucieństwa, przezywania,

dokuczania – rozumienie przeżyć

z tym związanych;

wczuwanie się w rolę osoby

pokrzywdzonej wykorzystując

odpowiednie rekwizyty,

organizując scenki dramowe;

opiekowanie się nowymi kolegami

oraz tymi, którzy tej pomocy

potrzebują;

22

„KONTROLUJ

SWOJE

ZACHOWA –

NIE”

unika krzyku, kłótni,

przestrzega

określonych umów –

rozumie

konsekwencje

łamania przyjętych

umów

nazywa pozytywne

cechy charakteru:

koleżeńskość,

życzliwość,

uprzejmość,

tolerancję

Ustalenie reguł i norm życia w grupie,

przestrzeganie ich – Kodeks Grupy;

posługiwanie się umiarkowanym

głosem,

mądre rozwiązywanie zaistniałych

konfliktów ;

prowadzenie rozmów dotyczących

własnych ocen i odczuć, liczenie

się z uczuciami drugiej osoby,

stosowanie technik

terapeutycznych, ułatwiających

dziecku wyzwolenie

pozytywnych i negatywnych

emocji np. darcie papieru,

dmuchanie na bibułkę

przyczepioną do nosa, zgniatanie

gazety;

słuchanie utworów literackich,

sytuacje edukacyjne, scenki

dramowe – nazywanie cech

charakteru głównych postaci;

23

prawidłowo

przyjmuje krytykę,

cieszy się z

sukcesów

unika kłamstwa

rozróżnia prawdę

i fałsz; dobro od zła

zwraca się z

problemami do

drugiej osoby

uczenie właściwego przyjmowania

pochwał i krytyki,

poszukiwanie sposobów

nagradzania sukcesów innych;

rozumienie konsekwencji

kłamstwa dla siebie i innych,

podejmowanie oceny

postępowania własnego i kolegów

w konkretnych sytuacjach;

rozróżnianie prawdy, fałszu,

fantazji, kłamstwa w utworach

literackich i w sytuacjach

codziennych,

podejmowanie prób oceny

i ocenianie postępowania

bohaterów bajek i opowiadań,

układanie zakończeń historyjek

obrazkowych, przewidywanie

skutków złego postępowania,

wyciąganie wniosków;

poznawanie wzorców właściwego

zachowania – postawa

nauczyciela, postacie z literatury,

tworzenie przyjaznej aury dającej

dziecku poczucie bezpieczeństwa.

24

„DBAJ O

BEZPIECZEŃST

WO”

przestrzega zakazu

nie oddalania się od

grupy (z

określonego

miejsca)

rozumie zakaz

brania do rąk

nieznanych

przedmiotów,

produktów

informuje dorosłych

o swoich

dolegliwościach,

złym samopoczuciu

zna swoje imię,

nazwisko i adres

zamieszkania

unika

niebezpiecznych

zabaw i zachowań

ustalenie zasad warunkujących

bezpieczeństwo podczas pobytu w

przedszkolu (sala, ogród

przedszkolny) oraz na

wycieczkach;

przestrzeganie zakazu spożywania

produktów nieznanego

pochodzenia (owoce, rośliny,

grzyby, słodycze itp. otrzymywane

od obcych);

omówienie sposobu postępowania

w razie złego samopoczucia,

skaleczenia czy innej

dolegliwości;

zapamiętanie własnego imienia,

nazwiska i adresu zamieszkania

poprzez stosowanie zabaw

dydaktycznych i tematycznych;

dostarczanie dzieciom wzorów

zachowania (filmy edukacyjne,

teatrzyki, pogadanki) – poznanie

konsekwencji niebezpiecznych

zabaw i zachowań;

25

zachowuje

ostrożność w

kontaktach z obcymi

nie zbliża się do

nieznanych zwierząt

przestrzega zasad

ruchu drogowego

dla pieszych

uważnie porusza się

po budynku

przedszkola oraz w

ogrodzie

przedszkolnym

poznanie niektórych możliwości

radzenia sobie w sytuacjach

zagrażających własnemu

bezpieczeństwu

oglądanie slajdów, filmów o

właściwym zachowaniu w ZOO;

spotkanie z weterynarzem –

omówienie zachowań zwierząt

gdy: zwierzę jest zdenerwowane,

chore, boi się;

wprowadzenie zasad pieszego

ruchu drogowego;

dostarczenie wzorców właściwego

zachowania się na ulicy

(wycieczki na skrzyżowanie, filmy

edukacyjne, książki);

współpraca z Policją, WORD

ustalenie jasnych zasad

warunkujących bezpieczeństwo

podczas pobytu w przedszkolu –

przestrzeganie umów grupowych.

„DBAJ

O SWOJE

nie krzyczy, mówi

umiarkowanym

rozmowy z dziećmi, przykład

osobisty nauczyciela;

26

ZDROWIE”

głosem

często przebywa na

świeżym powietrzu,

hartuje swój

organizm

zjada urozmaicone

posiłki

zabawy słuchowe, muzyczno-

ruchowe, dydaktyczne

prowadzenie zabaw ruchowych na

sprzęcie terenowym, z

wykorzystaniem sprzętu

sportowego;

ubieranie się stosownie do

warunków atmosferycznych oraz

danej sytuacji (nie przegrzewanie,

nie wyziębianie organizmu)

spacery wycieczki do różnych

środowisk przyrodniczych;

udział w zawodach, olimpiadach

sportowych

zachęcenie o zjadania posiłków

przygotowanych w przedszkolu

omówienie z dziećmi zawartości

witamin w poszczególnych

produktach;

zachęcenie o zjadania zdrowych

produktów potrzebnych do

prawidłowego rozwoju;

wyeliminowanie z diety dziecka

słodyczy, chipsów oraz

szkodliwych napojów typu coca-

cola

27

pamięta o

korzystaniu z

zabiegów

higienicznych

nie obawia się

wizyty u lekarza

dbanie o częste mycie rąk (przed

posiłkiem, po skorzystaniu z

toalety, po skończonej zabawie);

uświadomienie konieczności

mycia zębów co najmniej dwa

razy dziennie;

dbanie o wygląd i higienę osobistą

(paznokcie, włosy, schludny

ubiór)

korzystanie z chusteczek

higienicznych w razie potrzeby;

podczas kichania i kasłania

zasłanianie ust chusteczką lub

ręką w okolicy łokcia;

organizowanie w przedszkolu

spotkań z pracownikami służby

zdrowia (pediatra, pielęgniarka,

stomatolog);

rozmowy z dziećmi na podstawie

historyjek obrazkowych,

literatury;

organizowanie wycieczek do

ośrodków zdrowia, apteki;

wdrażanie do potrzeby

kontrolowania i leczenia zębów.

„POZNAJ

TRADYCJE

RODZINNE

kultywuje tradycje

swojej rodziny

pobudzanie ciekawości do

interesowania się historią

i tradycjami swojej rodziny.

28

I NARODOWE”

pamięta o

uroczystościach

rodzinnych

jest dumne z kraju,

w którym mieszka

szanuje język

ojczysty i tradycje

narodowe

zna piękno swojego

kraju, regionu,

miast

aktywnie uczestniczy

w przygotowaniach do świąt

wzmacnianie więzi rodzinnych

poprzez udział członków rodziny

w uroczystościach

organizowanych w przedszkolu,

zajęciach otwartych, festynach;

samodzielne wykonanie

upominków dla członków

rodziny;

uświadomienie dzieciom ich

przynależności narodowej

(zajęcia, każda nadarzająca się

okazja) – jesteśmy Polakami,

mieszkamy w Polsce;

poznawanie mapy Polski,

najważniejszych miast i rzek;

słuchanie legend, oglądanie

filmów o tematyce narodowej,

poznawanie godła, herbu i flagi

Polski oraz naszego miasta;

organizowanie spacerów

i wycieczek – kierowanie

obserwacji dziecka na miejsca

charakterystyczne dla dzielnicy,

29

wie, gdzie pracują

jego rodzice i zna

wartości

wypływające z

wykonywanego

zawodu

miasta, kraju.

prowadzenie rozmów, zajęć

dotyczących poznawania pracy

zawodowej rodziców, dziadków,

zapraszanie przedstawicieli na

zajęcia do przedszkola,

realizowanie tematów

kompleksowych dotyczących

poznawania zawodów np.

strażaka, lekarza, policjanta,

nauczyciela itp.

XI

EWALUACJA

Przedszkole jako instytucja wychowująca przekazuje dzieciom przede

wszystkim treści wychowawcze wplecione w rytm życia codziennego,

zajęcia i zabawy. Wyposaża małego człowieka w bogaty bagaż norm i zasad

postępowania. Kształtuje zatem określone postawy moralne.

Cel definiuje się jako wyobrażony stan rzeczy mogący być skutkiem

naszego działania w określonym czasie. Jest to zatem widoczny efekt naszej

pracy. Jak obserwować efekty kształcenia? Czy prezentowane przez dziecko

postawy, które według nas są widocznym efektem wychowawczym,

to rzeczywiste przekonania dziecka, czy tylko odgrywane dla nas

zachowania?

Trudno jest zmierzyć czy też ocenić stopień osiągnięcia celów

w wychowaniu. Ewaluacja uwzględniać powinna opinię wychowanków,

rodziców, nauczycieli, wytwory dzieci.

30

Sposoby ewaluacji:

rozmowy z dziećmi

ocena grupy przez nauczyciela

analiza wytworów dziecięcych

ankieta dla rodziców

ankieta dla nauczycieli

analiza dokumentów – dziennik, plany miesięczne grup,

ocena realizacji "Programu Wychowawczego" na końcowej radzie

pedagogicznej.

XII

LITERATURA

1. R. Campbell, Sztuka zrozumienia, czyli jak naprawdę kochać swoje dziecko,

Vocatio, Warszawa 1998.

2.R. Cole, Inteligencja moralna dzieci, Dom Wydawniczy REBIS, Poznań 2003.

3.J. Dobson, Dzieci i wychowanie, Vocatio, Warszawa 1995.

4.A. Faber, E. Mazlish, Jak mówić, żeby dzieci nas słuchały – jak słuchać,

żeby dzieci do nas mówiły, Media Rodzina, Poznań 2001.

5.D. Goleman, Inteligencja emocjonalna, Media Rodzina, Poznań 1997.

6.I. Koźmińska, E. Olszewska, Z dzieckiem w świat wartości, Świat Książki,

Warszawa 2007.

7.D. Nolte, R. Harris, Dzieci patrzą na nas, Instytut Wydawniczy PAX,

Warszawa 2002.

8. Edukacja Polska, Warszawa 2009

31

XIII

Załącznik nr 1

Ankieta dla nauczycieli dotycząca realizacji Programu Wychowawczego

w przedszkolu

Ankieta została opracowana w oparciu o:

a/ Podstawę Programową Wychowania Przedszkolnego

b/ Statut Przedszkola Publicznego Nr 9

c/ Program Wychowawczy Przedszkola Publicznego Nr 9

Celem poniższej ankiety jest dokonanie przez nauczycieli aktualnej oceny

realizacji programu wychowawczego naszej placówki.

Ankieta jest anonimowa. Jej wyniki posłużą doskonaleniu programu

wychowawczego. Wybraną odpowiedź należy zakreślić krzyżykiem.

Wyniki ankiety zostaną opracowane i przedstawione na końcowej Radzie

pedagogicznej przez zespół do spraw opieki i wychowania.

1. Czy Program wychowawczy przedszkola ma dokładnie określone cele,

warunki i sposoby realizacji?

□ Tak

□ Nie

2. Czy według Pani treści Programu Wychowawczego są zgodne z podstawą

programową wychowania przedszkolnego i dopasowane do możliwości

wychowanków przedszkola?

□ Tak

□ Nie

□ Inne uwagi

32

.................................................................................................................................

.................................................................................................................................

3. Czy wykorzystała Pani Program Wychowawczy przedszkola przy tworzeniu

własnego systemu wychowawczego w swoim oddziale?

□ Tak

□ Nie

4. Jakie napotkała Pani problemy wychowawcze w obecnym roku szkolnym w

swojej grupie? Jakie działania zostały podjęte? Czy realizowany Program

Wychowawczy w przedszkolu pomógł Pani w pracy wychowawczej?

……………………………………………………………………………………

……………………………………………………………………………………

……………………………………………………………………………………

……………………………………………………………………………………

……………………………………………………………………………………

……………………………………………………………………………………

……………………………………………………………………………………

……………………………………………………………………………………

……………………………………………………………………………………

……………………………………………………………………………………

……………………………………………………………………………………

……………………………………………………………………………………

……………………………………………………………………………………

…………………………………………………………………………………....

5. Czy Pani zdaniem wprowadzony Program wychowawczy w przedszkolu ma

wpływ na jednolity system oddziaływania wychowawczego?

□ Tak

□ Nie

33

Jeśli nie, to proszę podać przyczyny:

.................................................................................................................................

................................................................................................................................

............................................................................................................................. ...

6. Czy realizacja Programu wychowawczego ma wpływ na osiągane efekty

pracy wychowawczej w Pani oddziale?

□ Tak

□ Nie

Jeśli nie, to proszę podać przyczyny:

.................................................................................................................................

.................................................................................................................................

7. Jakie treści Programu Wychowawczego realizowała Pani w pracy

wychowawczej w swoim oddziale?

□ BĄDŹ KULTURALNY

□ BĄDŹ KOLEŻEŃSKI

□ KONTROLUJ SWOJE ZACHOWANIE

□ DBAJ O BEZPIECZEŃSTWO

□ DBAJ O SWOJE ZDROWIE

□ POZNAJ TRADYCJE RODZINNE I NARODOWE

W jaki sposób:

.................................................................................................................................

................................................................................................................................

34

8. Czy według Pani zaproponowane wartości, zasady, normy i sposoby ich

realizacji w Programie Wychowawczym są odpowiednie?

□ Tak

□ Nie

a/ Jakie Pani wprowadziłaby ewentualnie zmiany

.................................................................................................................................

.................................................................................................................................

9. Czy Pani zgadza się z proponowanym systemem motywacji w Programie

Wychowawczym?

□ Tak

□ Nie

a/ Jakie zmiany można wprowadzić, proszę wymienić

.................................................................................................................................

.................................................................................................................................

10. Czy w wyniku realizacji Programu Wychowawczego wzrosły Pani

umiejętności w zakresie kompetencji wychowawczych?

□ Tak

□ Nie

□ Inne uwagi

...............................................................................................................................

...............................................................................................................................

11. Czy realizacja Programu Wychowawczego pomogła Pani w nawiązaniu

bliższego kontaktu z wychowankiem i w akceptacji jego podmiotowości?

35

□ Tak

□ Nie

□ Inne uwagi

................................................................................................................................

................................................................................................................................

12. Jak układa się współpraca z rodzicami w Pani oddziale?

□ Bardzo dobrze

□ Dobrze

□ Ani źle, ani dobrze

□ Nie najlepiej

□ Inne uwagi

................................................................................................................................

.................................................................................................................................

.................................................................................................................................

13. Czy rodzice są otwarci na rady i sugestie z Pani strony?

□ Bardzo

□ Raczej tak

□ Raczej nie

□ Zdecydowanie nie

□ Trudno mi powiedzieć

36

14. Napisz kilka propozycji, co należałoby zrobić, żeby usprawnić realizację

programu?

.................................................................................................................................

.................................................................................................................................

.................................................................................................................................

.................................................................................................................................

Dziękujemy za wypełnienie ankiety

37

Załącznik nr 2

Ankieta dla rodziców dotycząca realizacji Programu Wychowawczego

w przedszkolu (dostępny na www.akademiaprzedszkolaka.wloclawek.pl)

Ankieta, o wypełnienie której Państwa prosimy, służyć będzie

doskonaleniu przedszkolnego programu wychowawczego. Prosimy

o podkreślenie wybranej odpowiedzi. Wybraną odpowiedź należy zakreślić

krzyżykiem.

1. Czy dziecko potrafi współżyć w grupie społecznej zgodnie z obowiązującymi

normami i regułami?

□ Tak

□ Nie

2. Czy dziecko ma szacunek do wykonywanej pracy własnej i innych?

□ Tak

□ Nie

3. Czy dziecko dba o swoją higienę osobistą i estetyczny wygląd?

□ Tak

□ Nie

4. Czy dziecko ma jakieś domowe obowiązki?

□ Tak

□ Nie

Jeśli tak proszę wymienić jakie?

.................................................................................

5. Czy znają Państwo kryteria ocen zachowania obowiązujące w przedszkolu

dziecka?

□ Tak

□ Nie

38

6. Czy według Państwa są w przedszkolu przestrzegane są prawa dziecka?

□ Tak

□ Nie

7. W jaki sposób następuje wymiana informacji o postępach w nauce

i zachowaniu (wybrane odpowiedzi zaznaczyć krzyżykiem)

□ spotkania indywidualne z nauczycielem

□ zebrania klasowe

□ podczas uroczystości przedszkolnych

□ lekcje otwarte

□ inne sposoby

.......................................................................................

8. Czy są Państwo zadowoleni z takiej wymiany informacji.

□ Tak

□ Nie

Jeśli nie to proszę podać inne propozycje.

............................................................................................

9. Czy są Państwo zaangażowani w organizowanie życia przedszkola?

□ Tak

□ Nie

Jeśli tak to w jaki sposób

□ współorganizowanie imprez szkolnych

□ współorganizowanie wycieczek szkolnych

□ współorganizowanie wyjść do kina, teatru

□ inne formy zaangażowania ....................................................

10. Czy przedszkole zdaniem Państwa kształtuje w dziecku postawy

39

patriotyczne?

□ Tak

□ Nie

11.Czy przedszkole zdaniem Państwa pomaga we właściwym wychowaniu

dziecka?

□ Tak

□ Nie

12. Jakie tematy wychowawcze chcieliby Państwo, aby były analizowane

z dziećmi w przedszkolu?

............................................................................................

Dziękujemy za wypełnienie ankiety