prirodne sredine

7/23/2019 prirodne sredine

1/28

MIKROORGANIZMI U

PRIRODNIM SREDINAMA


2/28

MIKROORGANIZMI U

PRIRODI

najstariji predstavnici ivog svijeta u prirodi karakteristike mikroorganizama:

- adaptacija na raznovrsne uvjete u prirodi

- stvaranje odgovarajuih uvjeta za opstanak

Heterogena priroda fiziolokog karaktera- naseljavaju svaki kutak nae planete rezultirastvaranjem razliitih fiziolokih osobina- kosmopoliti (ili ak ubikvisti) ne znai da se svim.o. mogu nalaziti na svakom mjestu planete

- mikroorganizmi aktivni preobrazitelji prirodnihstanita


3/28

Osnovna uloga mikroorganizama u prirodi:

MINERALIZACIJAORGANSKE TVARI

omoguuje odravanje ivogasvijeta u prirodi

KRUENJE TVARI I ENERGIJE UPRIRODIpovezivanje geolokih sfera u kojima se

nalazi ivi svijet u prirodi


4/28

MIKROORGANIZMI U BIOSFERI

(BIOGEOSFERI)

Biosfera (u irem smislu) biogeosfera

Sva podruja na Zemlji u kojima postoje razliitioblici ivota

PEDOSFERA

BIOSFERA(u uem smislu)

HIDROSFERA

ATMOSFERA

Uloga mikroorganizama - povezivanje, stvaranje i odravanjerazliitih prirodnih sredina


5/28

MIKROORGANIZMI U PEDOSFERI

Sadanja pedosfera najpovoljniji uvjeti za rast irazvoj

mikroorganizama u biogeosferi

Mikroorganizmiu najveoj koncentraciji sastavnidio pedosfere

Struktura i plodnost tlaaktivnostmikroorganizama tla

Tlorezervoar mikroorganizama za ostale prirodnesredine u biogeosferi


6/28

Heterotrofni mikroorganizmi tla:

Prerauju organske ostatke tla u posebnehumusne tvari, - dolazi do stvaranja koloidnih

tvari sloenog karaktera - struktura tla,rezervoar hranjivih tvari za biljke

Mineralizacija humusnih tvariu mineralne biljne

asimilative

Ovi procesi doprinoseodravanju plodnosti tlakao nove kvalitativne karakteristike tla.


7/28

mikroorganizmi plodnost tla

BIOGENOST TLAnajgue naseljeno podrujebakterije, aktinomicete, gljive, alge, protozoa

najvea uloga bakterije i gljiveheterotrofi

MIKROBIOCENOZEposebne grupacijeovisno o ekolokimuvjetima


8/28

Raspored mikroorganizama u tlu:

1.

HORIZONTALNI

odraava ekoloke uvjete u raznim podrujima -od polova premaekvatoru

utjecaj: klimatski faktori: temperatura, vlaga; org. tvar

zonalnost u horizontalnom rasporedu mo. tla - pokazujeodreene tendencije u rasprostranjenosti odreenih grupa mo. u

njihovim mikrobnim asocijacijama

Velike razlike u rasporedu mo.


9/28

2.

VERTIKALNI

MIKROBIOLOKI PROFILI:

posebni raspored mo. u

samom tlu

tip tlafizikalne ikemijske karakteristike

utjecaj rizosfere

broj mikroorganizama

smanjuje se s dubinom


10/28

MIKROBIOLOGIJA PEDOSFERE

Razvijeno podruje mikrobiologije

Mikrobiologija tla

Veliki znaaj za poljoprivredu


11/28

MIKROORGANIZMI U BIOSFERI

biosfera - u uem smislu - podrazumijeva cjelokupni

ivi svijet na naoj planeti - bez obzira u kojoj se

geosferi njegov ivot najvie odvija

-biljni, ivotinjski svijet i svijet mo.

uloga mo.: neobino velika u

odravanju i razvitku pojedinihorganizama u prirodi, pa i u odravanjusamih mikroorganizama uzajamno


12/28

I. MIKROORGANIZMI I BILJKE

(FITOSFERA)

ivot biljnog svijeta- pod neposrednim utjecajem mo- bezobzira gdje se biljke razvijale (pedosfera, hidrosfera)

osnovna uloga mo:

mineralizacija organskih tvari i stvaranje mineralnihbiljnih asimilativa -kojima se jedino biljke i koriste usvom ivotu

osim osnovne uloge- postoje neke mikrobiol. grupacije-imaju posebnu i neposredniju ulogu u ivotu viih biljaka-saprofitna i parazitna mikroflora


13/28

1. SAPROFITNA MIKROFLORA:

naseljava odreene dijelove biljakana kojima ne izaziva nikakve poremeaje

mnogi korisni mo. - povoljno utjeu na samebiljke

prema mjestima koje naseljavaju - dijele se na:

A) RIZOSFERNU

B) FILOSFERNU (EPIFITNU)

C) SPERMATOSFERNU MIKROFLORU


14/28

A) RIZOSFERNA MIKROFLORA: okolina biljnog korijena (rizosfera)- predstavlja izuzetno povoljnu

sredinu za razvoj mo.

- mnoge org. tvari-lue same biljke

- najvea koliina mineralnih biljnih asimilativa za vie biljke

podruje- razmjene tvari i energije - izmeu biljnog korijena i okolnesredine

posebni mo.- uloga:

- razgradnja razl. korjenovih izluevina - priprema biljnih asimilativa

podjela rizosfere:

rizoplan-sama povrina korjena

rizosfera (u uem smislu)- zona tla oko samog korijena

edafosfera- okolno tlo


15/28

sastav rizosferne mikroflore:

najvie- predstavnici bakterija i gljiva

NEPOSREDNO VEZANI ZA TKIVOKORIJENA

-(histosfera): mo. u samo korj. tkivo

kvrine bakterije (kod leguminoza ili neleguminoza- joha);mikorizna gljive

uloga: aktivno vezanje N2 - kojim se koriste same biljke (fix.N)

stimulativni utjecaj raznih biotinih tvari (fitohormoni) aktivno sudjeluju u mineralizaciji org. ostataka i

snabdjevanju biljaka mineralnim asimilativima (mikoriza)


16/28

POVRINA SAMOG KORIJENA (RIZOPLAN) I OKOLNOTLO (RIZOSFERA):

asporogene bakterije (Pseudomonas, Bacterium,Corynebacterium)- fiksatori N, nitrifikatori, sulfofikatori

aktinomicete, gljive, sporogene bakterije

odnos se mijenja sa porastom biljaka- najvie u vrijemecvatnje

-dio pojedinih vrsti i grupa mo.-donekle spec. za pojedinebiljne vrste (sorte)- vezano uz odreene tipove tla

rizosferna mikroflora- najvie koncentrirana okonajaktivnijih dijelova korjena- korjenovih dlaica- ogromna

povrina biljnog korjena


17/28

znaaj rizosfernih mikroorganizama:

-aktivni pridonose dobavljanju i

pripremanju mineralnih sastojaka biljne

hrane -stvaranje dopunske organske hrane - tipa

fitohormona

-odstranjuju izluene biljne otpatke-


18/28

B) FILOSFERNA (EPIFITNA)MIKROFLORA - i biljke-prirodna sredina za aktivni ivot mo.- nalaze svoje stanite u

prirodi

- odavno se zna da se na biljkama nalaze i mo. - drugaija mikroflora

od one u zraku

- mikroflora koja se redovito nalazi naroito na zelenim dijelovimabiljaka

osnovna karakteristika filosferne mikroflore:

- nalazi se redovito na zdravim i zelenim biljnim dijelovima

- svojim prisustvom ne izaziva nikakve poremeaje na samimbiljkama

moe biti dvojakog karaktera: sluajna i stalna


19/28

1. SLUAJNA FILOSFERNA(EPIFITNA )MIKROFLORA sastoji se od spora mo. tla- padaju na zelene biljnedijelove iz atmosfere

a) na ivim i zdravim biljkama:

- uope se ne razmnoava- ne ivi na njima aktivnim ivotom

- nije tako brojno zastupljena

- odgovara mo. iz zraka

zelene biljke- supstrat za njihovo pasivnoodravanje u prirodi

- ne nalaze na biljkama potrebne uvjete za svoj

normalni razvoj


20/28

b) ako oboli neki dio biljke, ili se posijee i pokosibiljka-

mo. dolaze u dodir sa izumrlim biljnim dijelovima i tkivima-nalazi podesne hranjive tvari-- isklija iz spora-pone senormalno razvijati

razvijanje i umnaanje mo. - dovodi do razaranja biljnog

tkiva- potpadaju trulenju i raspadanju ova grupa- truleni mo.- sporogene bakterije i gljive

mo.- provode pritajeni (latentni) ivot na zelenim zdravimbiljkama-

dok se aktivno razmnoavaju i izazivaju raspadanjebiljnog tkiva tek po njihovom izumiranju


21/28

SLUAJNA FILOSFERNA(EPIFITNA )MIKROFLORA

nemaju znaajniju ulogu u ivotu samogbilja

nije specifina filosferna mikroflora- negosamo predstavnici sporogenih mo. iz tla


22/28

2. STALNA ILI PRAVAFILOSFERNA MIKROFLORA predstavnik specijalizirane i prave filosferne mikroflore

sastav specifian za prirodnu sredinu- kakva je povrinazdravih zelenih biljaka- ne nalazi se u ovakvoj grupaciji u

ostalim prirodnim sredinama

prirodna specifina mikroflora- redovito i normalno se razvija na zdravim zelenim

biljnim dijelovima- ne izaziva nikakve poremeaje na svojim domainima


23/28

preteno- asporogeni mo. hrane se minimalnim koliinama tvari-to ih zdrava tkiva

izbacuju difuzijom na svoju povrinu

-neobinoskromnih zahtjeva u pogledu hranjivih tvari-neznatne koliine org. tvari to ih dobivaju od biljaka-

pogotovo u mlaem uzrastu

- stvaraju sluzave tvari- kojima se privruju za biljna tkiva-aktivno se razmnaaju u toku biljnog razvia

prenose se iz godine u godinu- sjemenjem biljaka i to

njihovom povrinom-pa se ubrzo razmnoavaju po klijanjusamog sjemena i prelaze na zelene biljne dijelove


24/28

specijalizirani predstavnici za pojedine

biljne vrste- razlikuju se od predstavnika iz tlaili atmosfere- ivotom na biljkama stekli

osobine koje se ne nalaze u drugim prirodnim

sredinama

zadovoljavaju se hranjivim tvarima to ih

biljka izluuje gutacijom na zelenim

dijelovima- mineralne ili org. tvari- neophodne

za razvoj ovih mo.


25/28

ULOGA EPIFITNIH MO. KOD BILJAKA I POLJ.

PROIZVODA:

a) moe povoljno utjecati na ivot samih biljka

- stvaranjem biotikih tvari (auksini, vitamini i sl.)- stvaranjem antibiotikih tvari- zatiuju biljna tkiva odnapada fitopatogenih mo.

b) obavljaju korisne biokemijske procese:

- u konzerviranju i kod silae-spontane mlijene bakterije- u dobivanju vina i ostalih alkoholnih proizvoda izvoa igroa- spontanim vrenjem

c) neki predstavnici- nanose tetu kod dobivanja raznihmlijenih proizvoda ili izazivaju razne mane u samom mlijeku

(Pseudomonas fluorescens i P.pyocyanea)


26/28

C) SPERMATOSFERNAMIKROFLORA naseljava sjeme biljka-

i u normalnim uvjetima ne izaziva nikakveporemeaje

podjela:

sluajna- u obliku spora bilo gljiva ili bakterija i

ne razvija se na sjemenu prava- redovito se razvija na sjemenu

dobrim dijelom potjee od epifitne mikroflore inajaktivnija u fazi klijanja sjemena


27/28

2. PARAZITNA ILIFITOPATOGENA MIKROFLORA naseljavaju biljke kao svoje prirodne sredine-

razvijaju se na biljnim ivim dijelovima - izazivajuporemeaje fiziolokog karaktera- biljne bolesti

predstavnici: gljiva, bakterija, virusa (viroze,bakterioze, mikoze)

mogu napasti sve dijelove biljaka

podruje fitopatologije


28/28

III. MIKROORGANIZMIIMIKROORGANIZMI (MIKROBIOSFERA)

Drugi mikroorganizmi - prirodne sredina za mo.Aktivno sudjeluju u njihovom ivotu

1. SAPROFITNI MIKROORGANIZMI

naseljavaju druge mo. - stvaraju posebne zajednice-najee od obostrane koristi

liajevi- heterotrofne gljive i autotrofne alge

2. PARAZITNI MIKROORGANIZMInaseljavaju se u drugim mo. i izazivaju njihovo

propadanje

bakteriofagi- virusi bakterija

Documents

prirodne sredine