KRONOLOGJIA E QYTETRIMIT T MESOPOTAMIS SE LASHTE: 5000 p.K. - Civilizimi i par n histori

3100 p.K. - Shkrimi Kuneiform 2300 p.K.-Pushtimi i Mbreti Sargon i Akkad-it 2100 p.K. - Qyteti i Urit qendr e Mesopotamise 1800 p.K. - Poema e Gilgameshit 1792 p.K. - Kodi i Hamurabit 1200 p.K. - Asiriant fuqia e par ushtarake 1025 p.K. - Solomoni ngrit mbretrin e Israelit 550 p.K. - Persiant perandoria m e madhe e

Lindjes s Mesme

5 NJERZIT M T FAMSHM N MESOPOTAMI

1. Hammurabi - Kodi i ligjeve 2. Sargon i Akkadit (34-0) 3. Mbreti Assurbanipal-

Libraria e Nineveh-se 4. Nebuchadnezzar- Demi i

trbuar 5. Mbreti Croesus- Monedha

5 TERMET MESOPOTIANE

1. Zigurat. 2. Dorshkruesit. 3. T pavdekshmit 4. Magi 5. Kuneiform

GJEOGRAFIA E MESOPOTAMIS S LASHT

MESOPOTAMIA E LASHT

Kuptimi i fjales Mesopotami Udhkryqi i bots Vend i betejave Rajoni Lumenjt Tigr dhe Eufrat Toka Teprica e ushqimit

GJUHA DHE SHKRIMI I MESOPOTAMIS SE LASHT

Popullsia n dy grupe t ndryshme Sumerian-folsit 3000 para Krishtit piktogramet Rreth 2500 pes, doreshkrimi ne "form

kunje Gjuha sumeriane gjuh e administrats, fes dhe kulturs s lart

ZIGURATI Tempulli Sumerian ishte nj shtpi e vogl me tulla, qe zoti e vizitonte vazhdimisht. Kjo shtpi, ishte vendosur n nj platform t tullave, e cila u b m i madh dhe m shtatlart derisa koha prparoi deri ne platform n Ur (ndrtuar rreth 2.100 para Krishtit). Ishte 45 me 60 metra dhe 23 metra e lart Kto platforma te tempullit te Mesopotamise jan quajtur ziggurate, nj fjal qe rrjedh nga gjuha asiriane ziqquratu, qe do t thot "i lart" Ziggurati ishte nj nga strukturat e para me te medha arkitektonike n bote.

ZIGURATI

T MBETURAT E TEMPULLIT ZIGURAT ANTIK N QYTETIN E MADH T URIT T MESOPOTAMIS.

QEVERIA E MESOPOTAMIS S LASHT

Politikisht, do qytet Sumerian formoi vet qytetit-shtetin e vet, t prbr nga qyteti dhe nga toka bujqsore pr disa milje prreth.

Kto shtete-qytete ishin ashpr t pavarur nga njra-tjetra, dhe lufta n mes tyre ishte i shpesht.

Zotrat Mbretrit

LIGJI

1780 pes shkrimi i kodit te Hamurabit Pllakat argjilore ose shtyllat e gurit Rastet Ankesat Dnimet Betimet

Fragment prej Kodit te Hamurabit ( The Louvre :

fotografuar nga Marie-Lan Nguyen)

"Nse nj njeri shkatrron syrin

e nj burri tjetr, ata do t shkatrrojn syrin e tij."

Hamurabi

PRPARIMET E SHUMTA TEKNOLOGJIKE Ujitja, Plugu, Vela, Tullat prej

balte, Rrota e poarit

Shkrimi, Kontabiliteti, Tallash metali, Qelqi dhe krijimi I llambave, Thurja

Punimi I metalit (prfshir parzmoret e Metalta dhe armatimi)

KALENDARI MAYAN

SISTEMI I UJITJES

RROTA

VELA

PLUGU

MATEMATIKA

Teorema e Pitagors

ARKITEKTURA E MESOPOTAMIS

ARKITEKTURA

Tempujt Ziguratet Pallatet Shtpit

Zigurati

Porta e Pallatit t Sargonit

Pallati I Mari-it

Qytet-shtetet Sumeriane kishin mure te forta perreth tyre per mbrojtje. Uji i lumit ishte kanalizuar per tu siguruar fermereve ujitjen e fushave

Nj rindrtim i nj Ziggurat Sumerian

Mbetjet masive t mureve t pallatit t Mari, Mesopotamia perndimore

(foto: Zukaa)

Mesopotamianet ndrtuan pr nj koh t gjat dhe mjaft mir;

Ata ishin gjigandt mbi supet e t cilit kan qndruar epokat tjera. Ata ishin njerzit e par q kan pasur shkrimin, dhe te paret qe regjistruan veprimet e tyre.

Faleminderit pr vmendjen tuaj