Slide 1

Doc. dr Marinko KresojaPRAVO OZNAKE GEOGRAFSKOG POREKLA

Pojam oznake geografskog porjeklaPravo zatite oznake geografskog porjekla je grana prava industrijske svojine koja sadri pravne norme kojim se reguliu: uslovi, postupak, trajanje, obim i sadrina pravne zatite koju uivaju svi privredno pravni subjekti koji svoju robu ili usluge oznaavaju nazivom geografskog podruja sa kojeg roba ili usluga potie.Geografska oznaka porjekla je subjektivno pravo industrijske svojine kojim se tite imena porjekla i geografske oznake kojima se obeleavaju proizvodi koje nosilac prava proizvodi na oznaenom geografskom podruju.Geografske oznake porjekla se upotrebljavaju za obeleavanja prirodnih, poljoprivrednih, zanatskih i industrijskih proizvoda i proizvoda domae radinosti.Oznake geografskog porjekla

Predmet pravne zatite geografskom oznakom porjeklaOznaka porjekla i Geografska oznakaIme porjekla je geografski naziv drave, regiona ili mjesta kojim se oznaava proizvod koji iz njih potie i iji su kvalitet i posebna svojstva iskljuivo ili preteno uslovljeni geografskom sredinom koja obuhvata prirodne i ljudske faktore i ija se proizvodnja, prerada ili dorada odvijaju na oznaenom geografskom podruju.Prirodni geografski faktoriOsobine zemljita, vode ili vazduha ili klimatski uslovi (temperatura, strujanje i vlanost vazduha, i dr.) Ljudski faktor moe biti:Nain proizvodnje Vetina u proizvodnji i pruanju uslugeIme porjekla se izuzetno moe odnositi i na oznaku koja ne predstavlja administrativni geografski naziv drave, regiona ili mjesta, a koji je dugom upotrebom u privrednom prometu postao opte poznat kao naziv proizvoda koji potie iz tog krajaGeografska oznaka je naziv geografskog podruja koji se upotrebljava kako bi se oznailo da proizvod potie iz oznaenog podruja (drava, region, mjesto, i dr.)

Razlike izmeu imena porekla i geografskih oznakaImena porjekla u pogledu uslova koje prozivod treba da ispunjava da bi mogao biti obeleen imenom porekla, smatraju se kvalitativno viom kategorijom zatienog geografskog naziva od geografske oznakeImena porekla pod zakonom propisanim uslovima mogu se sastojati i iz naziva koji nisu administrativni geografski nazivi pojedinih drava, regiona ili mjesta, dok geografske oznake mogu iskljuivo biti naziv geografskih podrujaSve oznake geografskog porekla koje nisu mogle biti registrovane kao imena porekla u skladu sa zakonom uivaju pravnu zatitu kao geografske oznakeOznakom geografskog porekla se moe zatititi takvo ime porekla ili geografske oznake koje ne upuuju na geografsko poreklo, ve na vrstu proizvoda (kao npr. Francuska salata, Beka nicla, itd.)

Uslovi za zatitu oznake geografskog porjeklaPozitivni:Postojanje geografskog porjekla, robe ili uslugaOdlikovanje proizvoda sa odreenog podruja, posebnim kvalitetom i svojstvom u odnosu na takve ili sline proizvode sa drugog geografskog podrujaPostojanje uzrone veze izmeu kvalitetnih svojstava, roba ili usluga i geografskog lokaliteta sa kog roba ili usluga potiuNegativni:Oznakom geografskog porjekla ne mogu se zatititi geografski nazivi:Koji su protivzakoniti i amoralniKoji svojim izgledom i sadrajem vreaju autorska prava ili prava industrijske svojineKoji svojim izgledom i sadrajem mogu da stvore zabunu u privrednom prometu u pogledu vrste, porekla, kvaliteta, naina proizvodnje ili drugih svojstava proizvodaPravni postupak sticanja oznake geografskog porjeklaPravna zatita imena porjekla geografskih oznaka ostvaruje se u posebnom upravnom postupku koji sprovodi Zavod za intelektualnu svojinuPravni postupak se pokree podnoenjem prijaveAko oznaka geografskog porjekla nije ustanovljena prvo se podnosi prijava za ustanovljenje isteBez ustanovljenja geografskog porjekla nema ni mogunosti priznanja svojstva ovlaenog korisnika oznake georafskog porjekla

Prijava za ustanovljenje oznake geografskog porjeklaMogu podneti samo oni privredni subjekti koji privrednu djelatnost obavljaju na onom geografskom podruju ijim nazivom bi obeleili geografsko porjeklo proizvodaPrijava za ustanovljenje geografskog porjekla sadri:Zahtjev za ustanovljenje oznake geografskog porjeklaPodatke o geografskom podruju iElaborat o nainu proizvoda i posebnim svojstvima i kvalitetu proizvoda, ako je u pitanju prijava radi pravne zatite oznake porjeklaZahtjev za ustanovljenje oznake geografskog porjeklaPodnosi se u dva primjerkaNa obrascu G-1 odtampanoUredba o postupku za ustanovljenje geografske oznake porjekla i priznanju svojstva ovlaenog korisnika geografske oznake porjekla koja ini sastavni deo iste

Podaci o geografskom podrujuOpis geografskog podrujaNaznaenje administrativnih granicaGeografska mapa geografskog podrujaAko se prijava odnosi na oznaku porjekla podaci o geografskom podruju obuhvataju i podatke o osbinama zemljita i tla, o podneblju i klimatskim karakteristikama kao i druge podatke relevantnu za vrstu proizvoda za koji se zahteva ustanovljenje goegrafske oznake porjekla

Sadrina elaborata o nainu proizvodnje i posebnim svojstvima i kvalitetu proizvodaPoslovno lino ime i sedite, odnosno adresa podnosioca prijavePoslovno lino ime i sedite, odnosno adresa izraivaa elaborataGeografski naziv proizvoda koji se titi geografskom onzakom porjeklaStruno izraen opis metoda i postupaka za proizvodnju proizvodaPodaci o posebnim svojstvima i kvalitetu proizvoda uslovljenost tih posebnih proizvoda karakteristikama podnebljaPodaci o koliini proizvoda koji se proizvode u toku jedne godineOdredbe o tome ko i pod kojim uslovima ima pravo korienja oznake porjekla Odredbe o pravima i obavezama ovlaenih korisnika oznake porjeklaPrilozi uz prijavu za ustanovljenje geografske oznake porjekla registriPunomo, ako se prijava podnosi preko punomonikaDokaz da je za prijavu uplaena odgovarajua taksaO prijavama se vodi poseban registar, kao javna evidencija u koju se zavode prijave za ustanovljenje oznake geografskog porjekla ukoliko su kompletneUtvrivanjem kompletnosti prijave na istu se upisuje dan i as prijema i podnosilac prijave dobija potvrdu o prijemu iste

Priznanje svojstva ovlaenog korisnika oznake geografskog porjeklaPostupak se pokree podnoenjem prijavePrijavom se moe zahtevati priznanje svojstva ovlaenog korisnika oznake geografskog porjekla za samo jednog privrednog - pravnog subjektaPrijava sadri:Zahtev za priznanje svojstva ovlaenog korisnika oznake geografskog porjeklaDokaz o obavljanju konkretne privredne delatnosti, odnosno o proizvodnji na imenomavnom geografskom podruju proizvoda one vrste koja se obeleava ustanovljenjem oznake geografskog porjeklaDokaz o izvrenoj kontroli proizvoda Zahtev za priznanje ovlaenog korisnika oznake geografskog porjeklaPodnosi se u dva primerka na obrascu O-1 koji odtampan uz Uredbu i ini njen sastavni deoDokaz o obavljanju privredne delatnosti proizvodnji konkretnog proizvoda:Podnosi se u dva primerkaIma tretman javne isprave (uvjerenje, potvrda, izvod iz registra, itd.) koju izdaje nadleni dravni organ ili drugi subjekat nadlean za voenje privrednog registra

Minimalna sadrina dokazaPoslovno ime i sedite, odnosno ime, prezime i adresa podnosiocaPodaci o registrovanim privrednim djelatnostima odnosno o proizvodnji konkretnog proizvoda koji se proizvodi na geografskom podruju za koji je ustanovljena onzaka geografskog porjekla a radi ijeg korienja se prijava podnosiPodaci o licu ovlaenom za zastupanje, ako je podnosilac prijave pravno licePeat i potpis ovlaenog lica

Dokaz o izvrenoj kontroli proizvodaDostavlja se ukoliko se zahteva priznanje ovlaenog korisnika oznake porjeklaDostavlja se u dva primjerkaDokaz predstavlja ispravu koju izdaje registrovana privredna organizcaija ili nadleni dravni organ za poslove kontrole proizvoda

Dokaz o izvrenoj kontroli minimalna sadrinaPoslovno ime ili naziv i sedite pravnog subjekta ovlaenog za vrenje kontrole proizvodaGeografski naziv koji se titi oznakom geografskog porjeklaStvarni naziv proizvoda koji se obeleava oznakom porjeklaNalaz i mieljenje o ispitnom i utvrenom kvalitetu i posebnim svojstvima proizvoda Broj i datum uverenjaPeat i potpis ovlaenog licaPrilozi, uz prijavu za priznavanje svojstva ovlaenog korisnika geografske oznake porjekla se dostavlja:Uredno punomoje, ako se prijava podnosi putem punomonikaDokaz o uplati takse za prijavu

Menarodna registracija geografske oznake porjekla prema LAMeunarodna registracija oznake geografskog porjekla vri se preko WIPO-u koji se smatra meunarodnim biroom za sprovoenje Lisabonskog aranmana (LA)Meunarodna registracija se vri po zahtevu Nacionalnog zavoda za intelektualnu svojinu kod koga je oznaka geografskog porjekla ve ustanovljenaMeunarodni biro obavjetava o meunardnoj registraciji nacionalne zavode ostalih drava lanica LA

Trajanje oznake geografskog porjeklaFaktiki je ogranieno postupanjem prirodnih, materijalnih uslova i objektivnih pretpostavki za proizvodnju, preradu ili doradu proizvoda na geografskom podruju za koje je ustanovljenaPravo korienje oznake geografskog porjekla traje 3 godine od dana upisa ovlaenog korisnika oznake GP u registar ovlaenih korinika oznake GP i moe se na zahtev ovlaenog korisnika produavati neogranieno u istim vrememsnkim intervalima

Graanskopravna zatita oznake geografskog porjeklaObezbeuje se u sluaju povrede oznake GPPovredom oznake se smatra svako neovlaeno korienje oznake GP od strane bilo kog uesnika u privrednom prometuPovredom oznake se smatra i podraavanje isteTubu mogu podneti:Ovlaeni korisnici oznake GPUdruenje potroaaJavni tuilac

TubaTubom se moe zahtjevati:Utvrivanje ta se desilo da li je izvrena povreda prava?Zabrana tuenog da obavlja dalje radnje kojima e se vriti povreda oznake GPObjavljivanje presude kojom se potvruje povreda oznake GP o troku tuenog i isticanje iste na ulaznim vratima njegovih poslovnih prostoraNaknada tete

Pitanja za vjebe i proveru znanjata je to pravo oznake geografskog porjekla?Definiite geografsku oznaku porjekla?ta je predmet pravne zatite geografskom oznakom porjekla?ta je to ime porjekla?Da li se francuska salata titi oznakom geografskog porjekla?Koji su pozitivni uslovi za zatitu oznake geografskog porjekla?Koji se geografski nazivi ne mogu zatititi oznakom geografskog porjekla?Ko moe podneti tubu za pravnu zatitu oznake geografskog porjekla?