TEMATY:

1. Wstęp : Informacje Ogólne o Polsce

2. Ocena polskiej reprezentacji w instytucjach Unii Europejskiej

3. Ocena efektów członkostwa Polski w Unii Europejskiej

z siedmioletniej perspektywy

4. Ocena konkurencyjnoścji gospodarki Polski na tle innych państw UE

5. Ocena klimatu biznesowego w Polsce na tle innych państw UE

6. Ocena wpływu funduszy europejskich na rozwó ekonomiczno –

społeczny

Projekt przygotowali:

1. Adrian Legutko

2. Natalia Lorek

3. Sylwia Kozieł

4. Monika Włudyga

Wstęp : Informacje ogólne o Polsce

Flaga Polski Godło Polski

1. Stolica: Warszawa

2. Populacja: 38 200 037

3. Gęstość zaludnienia : 122 os/km²

4. Powierzchnia: 312 685 km²

5. PKB: 531,8 mld

6. PKB per capita (PPP): 20 334 (wg. IMF)

7. Jednostka monetarna : polski złoty

8. Ustrój: demokracja parlamentarna

9. Typ państwa : republika unitarna

10. Prezydent: Bronisław Komorowski

11. Premier : Donald Tusk

12. Religia Dominująca : rzymski katolicyzm

13. Przynależność do organizacji miedzynarodowych:

- Unii Europejskiej,

- NATO,

- ONZ,

- Światowej Organizacji Handlu,

- Organizacji Współpracy Gospodarczej i Rozwoju,

- Europejskiego Obszaru Gospodarczego,

- Międzynarodowej Agencji Energetycznej,

- Rady Europy,

- Organizacji Bezpieczeństwa i Współpracy w Europie,

- Międzynarodowej Agencji Energii Atomowej,

- G6,

Polska jest jednym z założycieli organizacji takich jak:

- Środkowoeuropejskie Porozumienie o Wolnym Handlu (wyst. 2004 r)

- Rada Państw Morza Bałtyckiego,

- Grupa Wyszehradzka,

- Trójkąt Weimarski,

Źródło: opracowanie własne na podstawie http://epp.eurostat.ec.europa.eu/portal/page/portal/eurostat/home/

Ocena Polskiej Reprezentacji w instytucjach Unii Europejskiej

Od czasu przystąpienia w maju 2004 roku do Unii Europejskiej, Polska w ramach

jej struktur dąży do ulepszania sytuacji społecznej i gospodarczej oraz umocnienia swojej

pozycji w Europie przez aktywne uczestnictwo w jej działaniach. Podstawą tych działań

jest reprezentowanie kraju przez przedstawicieli społeczeństwa i współtworzenie

organów Unii. Skuteczność sprawowania tego przedstawicielstwa należy mierzyć przede

wszystkim pod względem zdolności wpływania na proces decyzyjny a przez to na

politykę i kierunki rozwoju Unii Europejskiej.

Bezpośrednią reprezentację narodu polskiego stanowią posłowie do Parlamentu

Europejskiego. Obecnie, w czasie siódmej kadencji Parlamentu, zasiada w nim

51 deputowanych reprezentujących Polskę. Na tle innych krajów jest to liczba

stosunkowo wysoka, głównie warunkowana względami demograficznymi.

Eurodeputowani z Polski należą do czterech frakcji politycznych w Parlamencie

Europejskim. Najliczniejsza grupa, 29 z nich, należy do Europejskiej Partii Ludowej, 11

do grupy Europejscy Konserwatyści i Reformatorzy, 7 do Postępowego Sojuszu

Socjalistów i Demokratów oraz 4 do frakcji Europa Wolności i Demokracji.1 W

porównaniu z poprzednia kadencją parlamentu Europejskiego zauważalna jest zmiana

rozlokowania polskich deputowanych. Nie są już rozproszeni w mniejszych partiach lecz

skoncentrowani w grupach, należą do partii najliczniejszych, które równocześnie mają

największy wpływ na przebieg podejmowania decyzji.2

1 Parlametn Europejski, http://www.europarl.europa.eu/meps/pl/search.html

2 M. Szczepani, Polacy w Parlamencie Europejskim,

http://www.isp.org.pl/uploads/filemanager/PolacywPEPodsumowaniepoowykadencji-raportISP2.pdf

Wykres. Delegacja polska w Parlamencie Europejskim 7. kadencji według

przynależności do frakcji politycznych

Źródło: opracowanie własne na podstawie Polacy w Europarlamencie, M. Szczepanik,

http://www.isp.org.pl/uploads/filemanager/PolacywPEPodsumowaniepoowykadencji-

raportISP2.pdf

Przy ocenie jakości reprezentacji Polski przez deputowanych brać należy pod

uwagę aktywne posługiwanie się dostępnymi instrumentami na rzecz realizacji polskich

interesów narodowych. Podsumowanie dokonań poszczególnych osób może dać

przybliżony obraz efektywności ich działań.

Jedną z kluczowych postaci w procesie integracji Polski w ramach Unii Europejskiej był,

nieżyjący już, Jan Kułakowski. W latach 1990- 1996 pełnił rolę szefa Misji

Rzeczpospolitej Polskiej przy Wspólnotach Europejskich w Brukseli. Osim lat później,

jako Sekretarz Stanu w kancelarii polskiego premiera, został mianowany

Pełnomocnikiem Rządu do spraw negocjacji o członkostwo Polski w Unii Europejskiej.

W czerwcu 2004 roku zasiadł w Parlamencie Europejskim. Był członkiem Komisji

Zatrudnienia i Spraw Społecznych, Delegacji do spraw stosunków z państwami Ameryki

Środkowej, zastępcą w Komisji Rozwoju, a także w Delegacji do kontaktów z państwami

Azji Południowej oraz wiceprzewodniczącym Europejsko - Latynoamerykańskiego

Zgromadzenia Parlamentarnego. Jest autorem i współtwórcą wielu raportów, artykułów i

innych dokumentów poświęconych tematyce integracji europejskiej oraz miejsca Polski

w tym procesie. Został kilkakrotnie odznaczony za swoją pracę i liczne zasługi.3

3 Jan Kułakowski, http://uniasc.sm.pl/kulakowski/?STRUCT=1&MENU=pion&LANG=pl

Obecnie, niewątpliwie jedną z najbardziej aktywnych osób wśród polskich posłów do

Parlamentu Europejskiego jest Jerzy Buzek. Sprawował on funkcję przewodniczącego

Parlamentu w latach 2009- 2012. Na początku kadencji za główne cele obrał sobie prawa

człowieka w państwach członkowskich, budżet Unii, energię i unijną działalność

zagraniczną.4 Promował utworzenie Europejskiej Wspólnoty Energetycznej, w ramach

której funkcjonowałby wspólny rynek energii zapewniający większe bezpieczeństwo

energetyczne w Europie oraz umożliwiający prowadzenie wspólnych badan w tym

obszarze. Wspólnie z Jacquesem Delorsem, byłym przewodniczącym Komisji

europejskiej, przyjął „Deklarację o utworzeniu Europejskiej Wspólnoty Energetycznej”.

Według autorów utworzenie takowej sprzyjałoby rozwiązaniu problemów

energetycznych i gospodarczych. Wezwanie do podjęcia działań w tym celu przyjęto 5

maja 2010 roku.5 W czasie jego kadencji rozwinęła się polityka Partnerstwa

Wschodniego. Reagował na bieżące wydarzenia w tych krajach rozwijając dialog

społeczny między Unią i państwami Wschodu. Na czele Parlamentu obradował wspólnie

z przedstawicielami państw Europy Wschodniej w ramach Euronestu. Na szczycie

Partnerstwa Wschodniego w Warszawie we wrześniu 2011 roku, omawiane były jak

mówi „najważniejsze sprawy dotyczące całego kontynentu”.6 Będąc przewodniczącym,

Jerzy Buzek brał udział i miał niebagatelny wpływ na rolę Parlamentu w ustalaniu

budżetu unijnego na lata 2014- 2020. Kolejna kwestią, w ciągu sprawowania przez niego

funkcji przewodniczącego, jest wprowadzenie licznych zmian związanych z wejściem w

życie Traktatu Lizbońskiego. Na docenienie zasługuje fakt, że działo się to czasie

kryzysu gospodarczego i finansowego w Europie. Przytoczone inicjatywy są jedynie

ogólnym zobrazowaniem podejmowanych przez niego inicjatyw. Mimo niepowodzeń,

które sam dostrzega, Jerzy Buzek reprezentował Polskę swoją profesjonalną praca

podczas swojej dwuipółletniej kadencji. Przytaczając słowa prezydenta Bronisława

Komorowskiego „Jerzy Buzek jako szef Parlamentu Europejskiego zasługuje na

najwyższą ocenę, jego praca na tym stanowisku była i jest źródłem ogromnej satysfakcji

4 G. Cydejko, 20 pytań do Jerzego Buzka, http://www.forbes.pl/artykuly/sekcje/opinie/20-pytan-do----

jerzego-buzka,3361,1 5 Buzek na półmetku kadencji, http://www.euractiv.pl/eurowybory/artykul/buzek-na-pometku-kadencji-

002153 6 PAP, Buzek: szczyt Partnerstwa Wschodniego okazją do rozmów o całej Europie,

http://www.wnp.pl/informacje/buzek-szczyt-partnerstwa-wschodniego-okazja-do-rozmow-o-calej-europie,151930_1_0_0.html

dla Polaków.” W rankingach Polskich przedstawicieli w Parlamencie wielokrotnie

zajmował czołowe miejsca.

Ważną funkcję w Parlamencie Europejskim sprawuje obecnie Jacek Protasiewicz.

Jest jednym z czternastu wiceprzewodniczących. Jest także przewodniczącym Delegacji

PE ds. relacji z Białorusią podejmując działania zapewniania tam praw człowieka i

obywatela oraz ustanowienie standardów demokratycznych. Z jego inicjatywy powstał

Europejski Instytut Technologiczny w Polsce.7 Jednak pojawiają się także głosy

negatywne. Dostrzega się niekorzystny wpływ efektywność pracy eurodeputowanych,

którzy w tym samym czasie silnie angażują się w politykę krajową. Przykładem może

być Jacek Protasiewicz, który w 2011 roku kierował kampania wyborczą Platformy

Obywatelskiej.

Postacią wyróżniająca się wśród Polaków pod względem działalności

parlamentarnej jest również Jacek Saryusz- Wolski. Obecnie jest przewodniczącym

Delegacji ds. stosunków ze Zgromadzeniem Parlamentarnym NATO oraz

wiceprzewodniczącym Zgromadzenia Parlamentarnego Euronest. Obszarami jego działań

w Parlamencie są także sprawy zagraniczne, budżet oraz kwestie związane z kryzysem

gospodarczym.8 Przez kilka lat sprawował funkcję szefa delegacji Platformy

Obywatelskiej w PE. Jego osiągnięciem jest także wspieranie dążeń Ukrainy do

przystąpienia do Unii Europejskiej. W 2007 roku optował za przyjęciem

pierwiastkowego system liczenia głosów w Radzie Unii Europejskiej, co zapewniłoby

Polsce bardziej korzystną pozycję w głosowaniach. między innymi dlatego kojarzony jest

z intensywnym działaniem w realizacji polskich interesów. Był on sprawozdawcą

kilkunastu raportów, które miały duże znaczenie dla interesów Polski. Jest jednym z

najbardziej aktywnych eurodeputowanych z Polski.9 Kilkakrotnie został uznany

w rankingach za wyróżniającego się parlamentarzystę spośród przedstawicieli Polski.

Posłowie polscy do Parlamentu Europejskiego mają silna pozycję, lecz poza względami

liczebnymi istotne jest także efektywne działanie. Na tle wielu, wyraźnie wyróżniają się

poszczególne jednostki. Aktywność polskich przedstawicieli widać w takich dziedzinach

jak Partnerstwo Wschodnie, polityka energetyczna czy unijny budżet. Potwierdzeniem

7 Platforma Obywatelska, Jacek Protasiewicz, http://protasiewicz.pl/pl/o-mnie/

8 Dr Jacek Saryusz- Wolski, http://www.saryusz-wolski.pl/parlament-europejski 9 Ranking polskich eurodeputowanych 2009, http://ik.org.pl/cms/wp-

content/uploads/2010/06/RANKING_PL_MEPs_2009_IK.pdf

ich silnej pozycji jest m.in. ilość sporządzonych sprawozdań. Jednak biorąc pod uwagę

wielkość grupy, warunkowaną demografią Polski, oraz jej potencjał, polscy

sprawozdawcy stanowią najmniejszy odsetek wśród państw członkowskich o podobnej

liczebności. Polacy w Parlamencie mają także ograniczony wpływ na proces decyzyjny,

ponieważ niewielu z nich obejmuje stanowiska w komisjach takich jak Ochrona

Środowiska Naturalnego, Zdrowie Publiczne i Bezpieczeństwo Żywności czy Sprawy

Gospodarcze i Monetarne. 10

Inicjatywa ustawodawcza, wykonywanie polityki Unii Europejskiej oraz

zarządzanie jej budżetem leży w gestii Komisji Europejskiej. Polska jest tam

reprezentowana przez Janusza Lewandowskiego, który pełni funkcje komisarza ds.

programowania finansowego i budżetu. Polak obejmuje jedną z najważniejszych tek w

Komisji Europejskiej, gdyż warunkuje wykonanie wszystkich innych polityk Unii. Dąży

przede wszystkim do poprawy współpracy między instytucjami unijnymi równocześnie

stawiając sobie cele długofalowe poparte efektywnymi działaniami. Należy do nich

ustalanie budżetu na poszczególne lata, zarządzanie wieloletnimi ramami finansowymi

oraz dokonywanie przeglądu unijnych zasad finansowania.11 Jest zwolennikiem m.in.

zwiększenia ochrony europejskiego rynku, polskiego górnictwa węglowego,

rybołówstwa bałtyckiego. Brał udział w ustalaniu unijnego budżetu na lata 2007- 2013,

kiedy m.in. zostały zwiększone dotacje na pomoc najbiedniejszym krajom Europy, co

popierał.12 Podczas prac przygotowujących budżet Unii Europejskiej na kolejne lata,

podejmuje sprawne działania konieczne do przyjęcia go według nowej procedury, którą

wprowadził Traktat z Lizbony. Przede wszystkim podkreśla w swoich wypowiedziach

rolę Parlamentu Europejskiego, którego rola w procesie ustalania wzrosła po jej

przyjęciu.13 Przez współpracowników określany jest jako uczciwy, kompetentny,

10 M. Szczepani, Polacy w Parlamencie Europejskim, http://www.isp.org.pl/uploads/filemanager/PolacywPEPodsumowaniepoowykadencji-raportISP2.pdf 11

Komisja Europejska, Janusz Lewandowski, Główne cele, http://ec.europa.eu/commission_2010-2014/lewandowski/about/priorities/index_pl.htm 12

R. Socha, Libero, http://www.polityka.pl/kraj/ludzie/295929,1,lewandowski-janusz.read#ixzz1wS8HiS5R 13

I. Czerny, Horyzontalnie zajęty, http://www.polityka.pl/swiat/ludzie/1505864,1,lewandowski-janusz.read

rzeczowy i pragmatyczny. Według eurodeputowanych został uznany za drugiego

najbardziej wpływowego komisarza obecnej Komisji Europejskiej.14

Kolejni reprezentanci Polski w instytucjach Unii to, po pierwsze, sprawujący funkcję

Dyrektora generalnego ds. Edukacji i Kultury, Jan Truszczyński. Objął funkcję dyrektora

generalnego jako pierwszy przedstawiciel nowych państw z Europy Środkowo-

Wschodniej, W latach 2001- 2003 był głównym negocjatorem w negocjacjach o

przystąpienie Polski do Unii Europejskiej. Stałym przedstawicielem Polski w Komitecie

Stałym Przedstawicieli przy Radzie Unii Europejskiej jest Jan Tombiński. Sprawował

funkcję polskiego ambasadora w Słowenii oraz Bośni i Hercegowinie i we Francji.

Posiada ponad dwudziestoletnie doświadczenie w pracy w polskiej dyplomacji. Uważany

jest za jednego z najlepszych polskich dyplomatów. Przedstawicielstwo naszego kraju w

COREPER I pełni Karolina Ostrzyniewska. jako zastępca ambasadora Tombińskiego

zajmuje się głównie sprawami środowiska, energii i rolnictwa. Trzecim przedstawicielem

Polski jest Beata Pęksa- Krawiec, która pełni tą funkcję przy Komitecie Politycznym

i Bezpieczeństwa.

Niestety ogólnie rzecz biorąc, w instytucjach unijnych reprezentacja Polski nie

jest silna. Co prawda zatrudnionych w nich jest około 2 tysięcy osób, jednak niewiele

z nich obejmuje stanowiska kluczowe. Dla Polski jest to kwestia niepokojąca, gdyż

liczebnie mniejsze państwa posiadają więcej przedstawicieli na takich stanowiskach.

Także z państw starej Unii, reprezentacja urzędników wyższego i średniego szczebla jest

liczniejsza niż z państw, które przystąpiły po 2004 roku. Powodem może być brak

odpowiedniego wyszkolenia i promocji polskich urzędników, a także doświadczenia.

Wpływa to niekorzystnie na nasze położenie w instytucjach Unii. Z powodu braku

reprezentantów na kierowniczych pozycjach mamy ograniczony dostęp do podejmowania

istotnych decyzji. Polscy przedstawiciele w instytucjach unijnych zabiegają o to, aby

dysproporcje zostały zmniejszone. Najważniejszymi stanowiskami jakie zajmują Polacy

są: wspomniany dyrektor generalny w Komisji Europejskiej, dyrektor generalny w

Sekretariacie Generalnym Rady UE oraz zastępca sekretarza generalnego Europejskiej

Służby Działań Zewnętrznych.15

14

Lewandowski ceniony przez europosłów: drugi najbardziej wpływowy komisarz, http://wiadomosci.gazeta.pl/wiadomosci/1,114881,10784637,Lewandowski_ceniony_przez_europoslow__drugi_najbardziej.html

Ocena efektów członkostwa Polski w UE z siedmioletniej perspektywy

Bilansując członkowstwo Polski w Unii Europejskiej należy podkreślić, że akcesja

była decyzją słuszną. W założeniach raportowych z 2003 o "Rezultatach negocjacji o

członkostwo Polski w Unii Europejskiej i wstępna ocena ich skutków gospodarczo-

społecznych" wytypowano prawdopodobne efekty społeczno – gospodarcze, które Polska

jest w stanie osiągnąć. Były to między innymi:

1. Korzyści dla polskich przedsiębiorców wynikające z uczestnictwa w Jednolitym

Rynku Unii Europejskiej. Dzięki unijnej pomocy w formie funduszy strukturalnych

nastąpi poprawa konkurencyjności a przedsiębiorcy otrzymają szansę rozwoju.

Wsparcie unijne obejmie również rozwój lokalny i regionalny Polski głównie w

aspekcie rozbudowy infrastruktury i wyrównywania szans.

2. Polska gospodarka zanotuje zdecydowany wzrost gospodarczy, wzmocni procesy

restrukturyzacji i racjonalizacji wykorzystania zasobów po włączeniu do Jednolitego

Rynku Unii Europejskiej.

3. Przekształcenia strukturalne będą widoczne w polskim rolnictwie

4. Nastąpi głęboki postęp cywilizacyjny, m.in. poprzez udział w polityce badawczo-

rozwojowej UE gwarantujący dostęp do jej potencjału naukowego i edukacyjnego

5. Polska zbliży się do innych narodów Europy a kontakt z różnorodnością kulturową

Unii Europejskiej spowoduje lepsze zrozumienie innych narodów oraz da impuls dla

rozwoju polskiej kultury;16

Istotnie pozytywne wyniki odszukać można we wzroście gospodarczym kraju.

Ważnym podkreślenia jest fakt, że polska gospodarka rozwija się zdecydowanie szybciej

niż cała gospodarka Unijna. W ciągu siedmioletniego okresu bilansowania polska

gospodarka rozwinęła się aż o 30%, podczas gdy wynik unijny był pięciokrotnie niższy.

Wynik ten jest potwierdzeniem siły i potencjału oraz konkurencyjności polskiej

gospodarki nawet w czasie kryzysu gospodarczego.

16

http://www.opoka.org.pl/biblioteka/X/XU/polska_w_unii.pdf

Wzrost gospodarczy w okresie kryzysu

Wzrost PKB 2010r.

Wzrost PKB 2011r.

Wzrost PKB 2009r.

-6

-4

-2

0

2

4

6

,

Polska

UE-27

UE-15

Źródło: Opracowanie własne na podstawie danych z Eurostatu.

Analizując wykres należy zwrócić uwagę na bardzo dobrą kondycję polskiej

gospodarki w początkowej fazie kryzysu. Jako jedyna z wszystkich państw unijnych

zanotowała wzrost, podczas gdy uśredniony spadek gospodarczy wszystkich krajów

unijnych wyniósł ponad 4%. Sukcesywny wzrost gospodarczy Polski w 2011 r.

przewyższył średnią unijną prawie o 3 punkty procentowe. Szczególnie widoczny wzrost

w 2010 r. tłumaczony jest zwiększonym popytem krajowym, głównie w prywatnym

sektorze produkcji oraz transferem środków pieniężnych od Unii Europejskiej i obywateli

Polski pracujących za granicą.

Ważnym czynnikiem, który w dużej mierze wypłynął na wzrost gospodarczy

Polski, były transfery środków unijnych. Odwołując się do statystyk od maja 2004 do

lutego 2011 środki pieniężne z puli unijnej wyniosły prawie 50 mld euro, podczas gdy

Polska wniosła do budżetu UE nieco ponad 20 mld. Dodatnie saldo przepływów

finansowych spowodowało, że po siedmiu latach od akcesji Polska zyskała pomoc wartą

30 mld euro. Transfery z budżetu unijnego wspierały głównie programy związane z

polityką spójności - fundusze strukturalne i Fundusz Spójności, Wspólną Polityką Rolną

oraz innymi. Tylko w 2010r. kwota dofinansowania wyniosła 600 mln euro.

Środki przeznaczone na wyżej wymienione cele wpłynęły między innymi na

poprawę infrastruktury transportowej, ochronę środowiska przyrodniczego i

Partnerzy eksportowi Polski

25,90%

6,80%

6,10%

6,10%

5,90%

4,10%

Niemcy

Francja

Wielka Brytania

Włochy

Czechy

Holandia

kulturalnego, wsparcie dla przedsiębiorców, czy aktywizację zawodową osób

bezrobotnych. Dzięki grantom z UE ponad 700 tysięcy osób nieaktywnych zawodowo

uzyskało pomoc a 400 tysięcy przy wsparciu Europejskiego Funduszu Społecznego

otworzyło własną działalność. Aktywizacja wpłynęła pozytywnie na poprawę

koniunktury a także na poziom zadowolenia społecznego w Polsce.

Istotnym aspektem efektywnego członkowstwa jest otwarcie

zachodnioeuropejskich rynków pracy co wpłynęło na zwiększenie przepływu środków z

zagranicy. Kraje, do których tak licznie migrują Polacy to: Wielka Brytania, Niemcy,

Holandia, Irlandia, Francja oraz Austria.17

Jak podają statystyki łączna kwota uzyskana z grantów z budżetu UE oraz

transferów od polskich emigrantów między 2004 a 2010 r. wyniosła 75,8 mld euro, z

czego w samym 2010 r. osiągnęła poziom 12 mld euro.

Podwojeniu uległ również polski eksport, który w 2010 r. osiągnął najwyższy

poziom. Przyczyną tego wzrostu była redukcja ujemnego salda obrotów z państwami

członkowskimi, co jest bardzo charakterystyczne w okresie przedakcesyjnym. Poziom

jaki osiągnął eksport w 2010 r. to 117,4 mld euro a głównym partnerem transakcyjnym

wciąż pozostaje UE na którą przypada prawie 80% polskiego eksportu.

Źródło: Opracowanie własne na podstawie

http://polskawue.gov.pl/files/2011/Ocena_7lat28.04.2011.pdf

Polska jest także ważnym partnerem handlowym dla Niemiec – zajmuje obecnie

dziesiąte miejsce w aspekcie obrotów handlowych oraz w udziale w całkowitym

eksporcie. W 2010 r. wyceniono wartość niemieckiego eksportu do Polski na 38 mld euro

a łączne obroty handlowe na 66,4 mld euro.

Dynamika wzrostu eksportu (2010r.)

wartość procentowa

Słowacja 40%

Szwecja 27%

Węgry 23%

Estonia 22%

Rumunia 21% Źródło: opracowanie własne na podstawie: http://cel.uek.krakow.pl/moodle/file.php/4734/Ocena_7lat28.04.2011.pdf

Państwa członkowskie Unii Europejskiej są wciąż największym źródłem napływu

bezpośrednich inwestycji zagranicznych do Polski. Poziom napływu BIZ oscyluje wokół

80-90%. Najwięcej środków w 2010 r. napłynęło z Luksemburga, Niemiec oraz Włoch a

całościowy kapitał zagraniczny w tym samym roku wyniósł 6 mld euro. Ujęte w

statystykach kwoty ukazują jak niezbędne jest objęcie polskiej gospodarki ramami

Jednolitego Rynku.

Dla polskich przedsiębiorców kraje członkowskie są podstawowym miejscem

inwestowania. Wartość całościowych polskich BIZ ulokowanych w krajach

członkowskich wyniosła w 2010 r. ponad 80%.

Skupiając się na efektach społecznych z perspektywy siedmioletniego

członkowstwa w Unii warto podkreślić, że po polskiej akcesji poprawiły się wskaźniki

związane z zatrudnieniem. Przykładowo stopa zatrudnienia przed akcesją w 2003 r.

wyniosła 51,2% podczas gdy w 2010 r. zanotowano wzrost o 8,1 punktów procentowych

a bezrobocie między 2003 a 2010 r. spadło o ponad 10 punktów procentowych.

Dynamika wzrostu importu (2010r.)

wartość procentowa

Malta 92%

Cypr 86%

Rumunia 56%

Estonia 35%

Bułgaria 35%

Po otwarciu granic w 2004 r. i ograniczeń związanych z pracą w niektórych

krajach UE w 2006 r. szacuje się, że do pracy za granicę łącznie wyjechało 660 tysięcy

Polaków. Po akcesji głównym kierunkiem migracji pozostały kraje UE, szczególnie

zwiększyła się emigracja na wyspy brytyjskie.18 W 2011 r. wygarnęły przepisy

przejściowe związane z otwartością rynków pracy – Niemieckiego i Austriackiego.

Również w tym samym roku pełne otwarcie rynku pracy dla Polaków miało miejsce w

Litwie, Łotwie, Estonii, Czechach, Słowenii, Słowacji oraz na Węgrzech. W 2010 r.

zanotowano tendencję spadkową migracji spowodowaną kryzysem a także zmieniły się

emigracyjne kierunki polskich pracowników. Wzrost polskich pracowników odnotowano

w Hiszpanii i Francji. Transfery pieniężne od polskich emigrantów wspierają rozwój

gospodarki, natomiast pobyt na obczyźnie pozwala poznać różnorodność kulturową co

wpływa na rozwój polskiej kultury.

Jednym z głównych założeń Unii Europejskiej jest niewątpliwie wspieranie osób

młodych, szczególnie poprzez programy zagranicznych wymian. Jednym z tych

projektów jest Erasmus, pozwalający na studiowanie lub odbycie praktyk za granicą. W

2010 r. pomimo 1,5% spadku prawie 12 tysięcy studentów wzięło udział w wymianie a

na praktyki wyjechało prawie 2,5 tysiąca studentów.

Unia Europejska jako struktura jest akceptowana przez polskie społeczeństwo, aż

82% ogółu jest zadowolona z działań unijnych. Szerokie poparcie i zadowolenia

społeczne spowodowane jest korzyściami jakie społeczeństwo polskie otrzymuje od UE.

Powszechnie dominuje również opinia, że Unia rozwija się we właściwym kierunku, aby

wyjść z kryzysu i podołać globalnym wyzwaniom.

Korzyści z siedmioletniego członkowstwa Polski w Unii Europejskiej można

uznać za dobre, choć na tle innych europejskich państw polskie osiągnięcia nie są

zadowalające. Szczególnie widoczne jest to w handlu zagranicznym, gdzie pomimo

ciągłego wzrostu eksportu zajmujemy przedostatnie miejsce wśród państw

członkowskich. Dużym minusem dla Polski jest słabe wykorzystanie funduszy unijnych

na rozwój infrastruktury, mimo szczerych chęci i dobrych pomysłów projektowych.

Plusem niewątpliwie jest polski rynek pracy, który na przestrzeni siedmiu lat zanotował

16% wzrost i był to największy spośród innych państw wzrost.

18

http://www.skpnszz.org/downloads/2007r/Opracowania/infos_002%5B1%5D.pdf

Ocena konkurencyjności gospodarki polskiej oraz jej klimatu biznesowego

na tle innych państw Unii Europejskiej

Ponad dwadzieścia burzliwych lat od czasu transformacji. Okres ten był czasem

radykalnych zmian, nie tylko ustrojowych, ale i ekonomiczno – społecznych. Czas ten

odcisnął swe pozytywne piętno w sferze świadomości oraz postawach ludzkich. Na ogół

ocenia się, że postęp w poziomie rozwoju gospodarki oraz poziomie życia ludności

wyprzedzał tempo pozytwnych zmian w zakresie poziomu kapitału społecznego.

Rok 2012, gospodarki krajów nie tylko europejskich ale i zamorskich są w fazie

wychodzenia z głębokiego zaburzenia procesów rozwojowych, które nastąpiły w tych

krajach w wyniku globalnego kryzysu. W chwili obecnej znaczeni utrudnia to ocenę

faktycznych dokonań i skuteczności realizacji polityk publicznych. Kryzys finansowy

szczególnie mocno dotknął kraje Unii Europejskiej – recesja spowodowała spadek PKB o

4,2% w roku 2009. W tym okresie najdotkliwszy spadek z krajów UE odnotowała Litwa,

w I kwartale 2009 roku, budżet Litwy skurczył się o 22,4 % w stosunku do

analogicznego okresu z roku 2008, w kilku innych krajach recesja trwała 2-3 lata.

Dopiero w roku 2010 PKB Unii Europejskiej zwiększyło się o 1,8% w skali roku, nie da

się jednak nie zauważyć, że sytuacja w krajach była silnie zróżnicowana.

Wykres 2. Realna stopa wzrostu PKB w roku 2010.

Źródło: http://epp.eurostat.ec.europa.eu/tgm/table.do?tab=table&init=1&plugin=1&language=en&pcode=tsieb020

W wyniku szybszego wzrostu PKB Polski od średniego dla Unii Europejskiej,

zwłaszcza w 2009 r., kiedy większość krajów UE była pogrążona w recesji, w minionej

dekadzie Polska poprawiła swoją pozycję w stosunku do średniej Unijnej pod względem

udziału w ogólnej wartości wytwarzanego PKB i wartości produkcji na mieszkańca.

Konkurencyjność gospodarcza naszego kraju nierozerwalnie połączona jest z

uwarunkowaniami dla rozwoju biznesu. Jest to czynnik powodujący ciagły wzrost

gospodarczy. Bez odpowiednich przepisów i regulacji nie jesteśmy w stanie zaistnieć,

dlatego te dwa tematy zostały poddane analizie i przedstawione razem.

Opublikowany 20 października przez Bank Światowy raport „Doing Business”

na 2012 rok, plasuje Polskę na 62 miejscu na 183 kraje biorące udział w tworzeniu

rankingu. Kraje uszeregowne pod względem łatowści prowadzenia biznesu. Podobnie jak

w przypadku innych rankingów, o których mowa będzie w dalszej ocenie pozycja Polski

w rankingu tworzonym przez Bank Światowy od lat jest stabilna. Nie jest to najlepszy

prognostyk, gdyż w rzeczywistości oznacza to brak istotnych zmian w przepisach, a co za

tym idzie brak fundamentalnych reform, które mogły by przyspieszyć rozwój polskiej

gospodarki.

Tabela .Ranking – Doing Business 2011, Pierwsza 10 krajów Europejskich Miejsce w Europie Miejsce na Świecie Kraj

1. 5. Dania

2. 6. Norwiegia

3. 7. Wielka Brytnia

4. 9. Islandia

5. 10. Irlandia

6. 11. Finlandia

7. 14. Szwecja

8. 19. Niemcy

9. 21. Łotwa

28. 62. Polska

Źródło: opracowanie własne na podstawie http://www.doingbusiness.org/rankings

Zanim jednak zaczniemy ocenę, należałoby powiedzieć co i jak mierzy ranking

rok rocznie prezentowny przez Bank Światowy. Metodologia opiera się na badanich

prowadzonych już w latach 80, przez Hernanda de Soto, który opisał przejście przez cały

proces od założenia, aż do rozwiązania firmy. Dopiero osobiste przejście przez

niezliczone procedury dało pełny wgląd w przepisy i praktyki ich stosowania. Ranking

„Doing Business” uwzględnia 10 obszarów regulacji biznesowych,

Tabela . Obszary badania w rankingu „Doing Business”

Lp. Obszary badania

1. Założenie firmy

2. Zdobycie zezwoleń na budowę

3. Nabycie i rejestracja nieruchomości

4. Zakończenie działalności – upadłość

5. Uzyskanie kredytu

6. Podłączenie elektryczności

7. Ochrona inwestorów

8. Płacenie podatków

9. Egzekwowanie kontraktów

10. Handel zagraniczny

Źródło:.Opracowanie własne na podstawie http://www.doingbusiness.org

Każdemu z wyżej wymienonych obszarów przypada współcznik, przez który

odpowiednie dane są mnożone. Współczynniki dopasowywane są pod względem tego jak

stotny i ważny jest dany obszar dla klimatu biznesowego. W tworzeniu rankingu, od

zeszłego roku, zaszła jedna znacząca zmiana, nie uwzględnia on regulacji dotyczących

zatrudnienia pracowników, pojawił się natomiast nowy wskaźnik: podłączenie

elektryczności. Dla niektórych może on być nieco kontrowersyjny

Jak każdy ranking taki i ten ma swoje wady, w dużej części budowny jest na

podstwie danych pochodzących z badań ankietowych, które dodatkowo muszą być

weryfikowane, dlatego nigdy nie można spodziewać się całkowitego obiektywizmu,

pomimo że ankietowanymi są eksperci, mogą oni pominąć niektóre z procedur, bądź

mało precyzyjnie określić czas potrzebny na wypełnie wszystkich niezbędnych procedur i

obowiązków. Ponadto jako formą działalności gospodarczej która, zostaje poddana

badaniu wybrano spółkę z ograniczoną odpowiedzialnością lub jej najbliższy

odpowiednik, przez co niektóre regulacje i przepisy zostały pominięte.

Analizując raport można zauważyć, że Polska chwalona jest za wprowadzenie

kilku reform, które ułatwiają prowadzenie biznesu. Jedną z nich jest obniżenie

wymaganego minimalnego kapitału, który potrzebny jest do założenia spółki z o.o.

z 50 tyś do 5 tyś. W tym względzie liczono również na obniżenie poziomu biurokracji

jednak to nie nastąpiło, otwarcie spółki z o.o. w naszym kraju dalej trwa znacznie dłużej

niż w innych krajach bo 32 dni i wymaga 6 procedur, pod tym względem Polska zajmuje

ostatnie miejsce wsród państw Unii Europejskiej i 126 na 183 wsród państw poddanych

badaniu. Nawet pomimo zapowiadanej możliwości rejestracji spółki przez internet liczba

procedur nie zmniejszyła się.

Tabela . Czas rejestracji oraz liczba procedur dla spółki z o.o. w UE

Lp. kraj Czas rejestracji

Sp. z o.o. w dniach

Lp. Kraj Liczba procedur

dla Sp. z o.o.

1 Malta 2 1 Słowenia 2

2 Węgry 4 2 Szwecja 3

3 Belgia 4 3 Finlandia 3

4 Słowenia 6 4 Belgia 3

5 Portugalia 6 5 Irlandia 4

6 Włochy 6 6 Węgry 4

7 Dania 6 7 Dania 4

8 Francja 7 8 Bułgaria 4

9 Estonia 7 9 Łotwa 5

10 Holandia 8 10 Francja 5

11 Cypr 8 11 Estonia 5

12 Rumunia 10 12 Wielka Brytania 6

13 Wielka Brytania 13 13 Słowacja 6

14 Irlandia 13 14 Rumunia 6

15 Finlandia 14 15 Portugalia 6

16 Szwecja 15 16 Polska 6

17 Niemcy 15 17 Holandia 6

18 Słowacja 16 18 Luksemburg 6

19 Łotwa 16 19 Litwa 6

20 Bułgaria 18 20 Włochy 6

21 Luksemburg 19 21 Cypr 6

22 Grecja 19 22 Austria 8

23 Czechy 20 23 Niemcy 9

24 Litwa 22 24 Czechy 9

25 Austria 28 25 Hiszpania 10

26 Hiszpania 28 26 Grecja 15

27 Polska 32 27 Malta Brak danych

Zródło: opracowanie własne na podstwie http://www.doingbusiness.org/rankings

Jeszcze gorzej sytuacji wygląda w przypadku gdy chcemy uzyska pozwolenie na

budowę. Pod tym względem zajmujemy 160 miejsce na świecie i znowu jedne z

ostatnich wśród państw Unii Europejskiej. Cały proces trwa 301 dni i wymaga aż 30

prcedur, które muszą być wdrożone. Tak długotrwały okres załatwiania formalności oraz

ich skomplikowana formuła, przekładają się oczywiście na jakość infrasturktury, która

niejednokrotnie jest błędnie zaprojektowana i wykonana, regulacje nie chronią w

należyty sposób właścicieli sąsiednich nieruchomości, bardzo często możemy się

spotkać z niedkończonymi budowami i pustymi nowymi budynkami, które nie mogą być

użytkowane z powodów formalnych.

Pod względem ochorny inwestorów Polska znalazła się w środku stawki,

Wskaźnik ten prezentuje stopień ochrony udziałowców mniejszościowych przed

niekorzystnymi rozporządzeniami majątkiem spółki.

Podobnie niekrzystnie wygląda sytuacja w kwesti podatków, ich płacenie wciąż

jest uciążliwe, a sama stopa opodatkowania wysoka. Sytuacja ta przekłada się więc

również na nasze miejsce w rankingu (128). Dotychczasowe reformy pozwoliły na

obniżenie czasu załatwiania wszystkich formalności do 296 godzin w skali roku ( z 418

w roku 2009) oraz zmienijeszenie liczby płatności do 29 z 40 w 2010r.). Realna stopa

opodatkowania utrzymuje się wciąż na wysokim poziomie i wynosi 43,6 %, w tym

obszarze jednak Polska mimo wszystko utrzymuje się w środku stawki, dużo większe

realne stopy podatkowe mają Włochy 68,5% ( najwyższe w Unii Europejskie), Francja

65,7% czy Estonia 58,6%. Analizując zestawienie możemy z całą pewności stwierdzić,

że mit o najwyższych podatkach w krajach skandynawskich jest całkowicie błędny

oprócz Szwecji w, której realna st. pod. wynosi 52,8% w pozostałych krajch jest ona

niższa niż w Poslce, a cała procedur nieporównywalnie szybsza i prostsza.

Jedyne wysokie 8. miejsce w rankingu Polska otrzymała za regulacje dotyczące

procedur i rejstrów kredytowych, tak dobra ocena jest między innymi spowodowana

wynikiem działalności Biura Informacji Kredytowych.

Ranking „Doing Business” pomimo swoich niedoskonałości uważany jest przez

wielu ekspertów za dobre nadzędzie oceny jakości rządów państw, jako że władze

posiadają niemal całkowity monopol na tworzenie praw i regulacji rynkowych, powinny

tworzyć je tak, aby zapewnić sobie stabilnie rosnące zyski z podatków oraz

zrównoważony rozwój gospodarczy, aby to jednak uczynić niemal nieuniknione jest

przyjęcie zasad wolnego rynku i oparcie regulacji na prawie własności prywatnej.

Tabela. Ranking „Indeksu Wolności Gospodarczej” (IEF)

Lp. Kraj Wartość

1. Irlandia 76,9

2 Dania 76,2

3 Luksemburg 74,5

4 Wielka Brytania 74,1

5 Holandia 73,3

6 Estonia 73,2

7 Finlandia 72,3

8 Cypr 71,8

9 Szwecja 71,7

10 Litwa 71,5

11 Niemcy 71,0

12 Austria 70,3

13 Czechy 69,9

14 Hiszpania 69,1

15 Belgia 69,0

16 Węgry 67,1

17 Malta 67,0

18 Słowacja 67,0

19 Łotwa 65,2

20 Bułgaria 64,7

21 Rumunia 64,4

22 Polska 64,2

23 Francja 63,2

24 Portugalia 63,0

25 Słowenia 62,9

26 Włochy 58,8

27 Grecja 55,4

kolor Warto ść

50,00 – 59,99 Zdecydowanie ograniczona wolności

60,00 – 69,99 Umiarkowanie wolne

70,00 – 79,99 Zdecydowanie wolne

Źródło: Opracowanie własne na podstawie: http://www.heritage.org/index/ranking

„Indeks Wolności Gospodarczej” publikowany co roku przez amerykańską

fundację „Heritage” oraz „The Wall Street Journal”. Najpopularniejszy ranking swobód

ekonomicznych krajów świata.

Po dwóch latach interwencji rządowych, które miały miejsce w czasie kryzysu

gospodarczego, nastąpiło odwrócenie trendu i średni wskaźnik wolności gospodarczej w

państwach świata wzrósł. W rankingu Polska zajęła 64 miejsce i znalazła się wśród

państw określanych jako gospodarki umiarkowanie wolne, dało nam to 22 pozycję

w Unii Europejskiej. Wyprzedziliśmy nieznacznie Francję oraz Portugalię. Włochy

borykające się z ciągłymi aferami oraz Grecja pogrążona w recesji jako jedyne z państw

Unii znalazły się w gronie państw, w których wolność gospodarcza została zdecydownie

ograniczona.

Autorzy rankingu, omawiając pozycję Polski, słusznie wskazują na

zakumulowanie dużych deficytów budżetowych w ostatnich latach i związane z tym

ryzyko utraty konkurencyjnośc. Do czynników najbardziej krępujących wolność

gospodarczą zaliczają: uciążliwą biurokrację hamującą rozwój działalności gospodarczej,

przestarzałe i nieelastyczne prawo pracy, duże koszty pozapłacowe zatrudniania

pracowników, korupcję, duże wydatki rządowe (44,6% PKB) i brak postępów

prywatyzacyjnych na większą skalę.

Ocena kliamtu oraz konkurencyjności na podstawie zanalizowanych rankingów

W świetle międzynarodowych porównań i rankingów, które zostały zanalizowane

i omówione wcześniej polska gospodarka nie zalicza się do gospodarek wysoce

konkurencyjnych, choć ostatnio Polska zanotowała wyraźną poprawę pozycji w

większości tego typu opracowań. Oceny zawarte w rankingach są uwzględniane w

przypadku podejmowania np. decyzji inwestycyjnych, lecz należy brać pod uwagę, iż

mają one liczne ograniczenia metodologiczne. Dodatkowo ich użyteczność jest również

ograniczona z racji wykorzystania danych, które w momencie publikacji są już

nieaktualne.

Znaczenie klimatu biznesowego dla wzrostu gospodarczego jest znaczące,

odgrywa on kluczową rolą jeśli chodzi o inwestycje zagranicznego kapitału na terenie

naszego kraju, zresztą nie tylko obcego ale również krajowego. Każda inwestycja

pociaga za sobą określone skutki, rosnące wskaźniki zatrudnienia i spadające bezrobocia,

większy dochód narodowy i zmniejszenie deficytu budżetowego. Jednak jak pokazują

rankingi, które niestety brane są pod uwagę podczas wybierania miejsca inwestycji, świat

delikatnie mówiąc nam ucieka. Kryzys fianansowy, który odbił się znacząco na strefie

euro dał nam szansę, której w żaden sposób nie chcemy wykorzystać, kraje będące w

kryzysie dalej niejednokrotnie są atrakcyjniejsze dla inwestorów niż nasz rodzimy rynek.

Stabilność polityczna powinna owocować regulacjami i przepisami ułatwiającymi

zakładanie i prowadzenie działalności, tymczasem możemy zauważyć jedynie

pojedyncze próby zmian, które w rezultacie przynoszą więcej chaosu niż usprawnień.

Rok 2011 mimo wszystko przyniósł dwie reformy, które miały pozytywny wpływ na

naszą pozycję w rankigu Banku Światowego a, były to „elektronizacja dokumentów

celnych w handlu zagranicznym” oraz „reforma dotycząca postępowania

upadłościowego, która zwiększyła ochronę wierzycieli i uprościła proces upadłościowy.

Na początku roku 2012 da się zauważyć znaczenie porusznie w kuluarach, na wokandę

trafiają coraz to nowe proejkty, jednak co one nam przyniosą dopiero się dowiemy.

Warunki naturalne oraz lokalizacja naszego kraju dają nam niesamowite możliwości.

Pozostaje jednak zadać sobie pytanie czy będziemy je w stanie wykorzystać? Na to

pytanie są w stanie odpowiedzieć nam tylko ludzie którzy dzierżą w swych rękach

władzę, za którą idzie możliwość zmian.

Ocena wpływu funduszy europejskich na rozwój

społeczno- ekonomiczny Polski

Żeby dokonać oceny wpływu funduszy europejskich w naszym kraju, musimy

dokładnie zrozumieć kilka istotnych kwestii. Po pierwsze, skąd Unia Europejska

gromadzi pulę pieniędzy na dotacje dla krajów członkowskich. Po drugie, co decyduje o

tym, który kraj otrzyma pomoc i w jakiej sumie. Wreszcie po trzecie, jakie fundusze są

dostępne w naszym kraju i na co są one przeznaczane.

Jak dobrze wiadomo, środki finansowe Unii Europejskiej gromadzą kraje

członkowskie, po czym przekazują je do unijnego budżetu. Niniejsze zasoby finansowe

są częścią tzw. zasobów własnych Unii Europejskiej i pochodzą z następujących źródeł:

• z ceł od towarów importowanych, które pochodzą z krajów spoza Unii

Europejskiej;

• z określonego procentu od sumy pochodzącej z podatku VAT w danym kraju

członkowskim (podatek od wartości dodanej);

• ze środków, które pochodzą z dochodów narodowych każdego z członków Unii (

to jest 0,73% Produktu Narodowego Brutto każdego kraju);

• z podatków od wynagrodzeń osób pracujących w instytucjach UE;

• ze składek wpłacanych przez państwa spoza UE na poczet niektórych programów

unijnych;

• z kary finansowych obciążających przedsiębiorców za łamanie prawa konkurencji

oraz innych przepisów.

Przychody do budżetu Unii uzależnione są od poziomu gospodarczego państw

członkowskich. Państwa bogatsze wpłacają większe kwoty niż te biedniejsze, pomimo, iż

w cale nie otrzymują większych dotacji. Polska jest przykładem państwa, który znacznie

mniej wpłaca do budżetu unijnego, a finalnie otrzymuje więcej finansowego wsparcia.

Suma, którą Polska wpłacamy co roku do unijnego budżetu to tylko ¼ tego co

otrzymuje. W 2007 roku polski rząd otrzymał 7,8 miliarda euro, co stanowiło 7,4%

wszystkich wydatków Unii. Szacuje się, że w latach 2007 – 2013 Polska łącznie otrzyma

87 miliardów euro.

Należy postawić też zasadnicze pytanie, na co właściwie Unia przeznacza zebrane

pieniądze. Głównie Unia przeznacza środki na realizację wspólnej polityki rolnej,

polityki spójności, na koszty administracyjne instytucji unijnych, pomoc humanitarną i

rozwojową dla państw spoza UE. Z danych opublikowanych przez Dyrekcję Generalną

ds. Budżetu wynika, że pieniądze unijne rozdzielane są na poszczególne sektory,

przedstawione na poniższym wykresie.

źródło: Opracowanie własne na podstawie:

http://www.funduszeeuropejskie.gov.pl/OrganizacjaFunduszyEuropejskich/Strony/czymsafundusze.aspx

Unia Europejska prowadzi aktywną politykę spójności. Polega ona na wspieraniu

działań zmierzających do wyrównania warunków ekonomicznych i społecznych we

wszystkich regionach Unii Europejskiej. Prowadzi to do zmniejszania różnic w poziomie

rozwoju regionalnego oraz likwidacji zacofania najmniej uprzywilejowanych regionów.

Głównymi instrumentami realizacji polityki spójności są programy operacyjne.

Unia europejska selekcjonuje także jakie regiony otrzymają dotacje, na podstawie

poziomu PKB w danym okręgu. Jeżeli PKB na jednego mieszkańca w danym regionie

jest mniejsze niż 75% średniej unijnej, to taki obszar może liczyć na unijne pieniądze.

Podczas gdy wszystkie regiony danego kraju mają niski poziom PKB per capita, cały kraj

może liczyć na wsparcie finansowe, jak jest to w przypadku naszego kraju.

Polityka spójności Unii Europejskiej na lata 2007 – 2013 dąży do zwiększenia

wzrostu gospodarczego oraz zatrudnienia we wszystkich regionach i miastach UE.

Realizowana jest przede wszystkim dzięki: Europejskiemu Funduszowi Rozwoju

Regionalnego (EFRR), Europejskiemu Funduszowi Społecznemu (EFS) oraz

Funduszowi Spójności (FS).

Europejski Fundusz Rozwoju Regionalnego jest największym funduszem . Ma na

celu wyrównywanie różnic między rejonami bogatymi i biednymi, lepiej oraz gorzej

rozwiniętymi. EFRR finansuje inicjatywy na rzecz rozwoju lokalnego, zatrudnienia oraz

działalności małych i średnich przedsiębiorstw. Wspiera także infrastrukturę, rozwój

turystyki, ochronę środowiska, rozwój społeczeństwa informacyjnego. Dzięki temu Unia

wspiera rozwój i tworzy nowe miejsca pracy, co wpływa pozytywnie na rozwój

gospodarki.

Europejski Fundusz Społeczny powstał z myślą poprawy jakości i dostępności

miejsc pracy. Promuje aktywną politykę runku pracy, przeciwdziała zjawisku

wykluczenia społecznego, pomaga w rozwoju przedsiębiorczości, zwiększa kobietom

dostęp i uczestnictwo w rynku pracy.

Fundusz Spójności wspiera takie sektory jak środowisko i transport. Z tego

funduszu beneficjenci mogą otrzymać dofinansowania na duże projekty inwestycyjne z

dziedziny ochrony środowiska. Głównymi biorcami pomocy są jednostki samorządu

terytorialnego, związki gmin lub inne podmioty publiczne.

W dokumencie strategicznym Narodowej Strategii Spójności określono

priorytety i obszary wykorzystania oraz system wdrażania funduszy unijnych. Celami

horyzontalnymi są: poprawa jakości funkcjonowania instytucji publicznych, poprawa

jakości kapitału ludzkiego, zwiększenie spójności społecznej, modernizacja

infrastruktury technicznej i społecznej, podniesienie konkurencyjności i innowacyjności

przedsiębiorstw, wzrost konkurencyjności polskich regionów, wyrównywanie szans

rozwojowych i wspomaganie zmian strukturalnych na obszarach wiejskich.

Cele wyżej wymienione są realizowane za pomocą programów operacyjnych,

zarządzanych przez Ministerstwo Rozwoju Regionalnego, za pomocą regionalnych

programów operacyjnych, zarządzanych przez zarządy województw oraz zarządów

projektów współfinansowanych z instrumentów strukturalnych. Do programów

operacyjnych realizowanych w naszym kraju należą:

Nazwa programu operacyjnego współfinansowany z…

Program Infrastruktura i Środowisko EFRR i FS

Program Innowacyjna Gospodarka EFRR

Program Kapitał Ludzki EFS

16 Programów Regionalnych EFRR

Program Rozwój Polski Wschodniej EFRR

Program Pomoc Techniczna EFRR

Programy Europejskiej Współpracy Terytorialnej EFRR

źródło: Opracowanie własne na podstawie

http://www.funduszeeuropejskie.gov.pl/OrganizacjaFunduszyEuropejskich/Strony/NSS.aspx

Całościowa suma środków włączona w realizację działań rozwojowych,

których głównym elementem będzie NSS, wyniesie w sumie ponad 107,9 mld

euro, w tym 85,4 mld euro ze środków UE. Poniższa tabela prezentuje

perspektywę finansową programów operacyjnych na lata 2007 – 2013 w Polsce:

Nazwa programu Środki zaplanowane na

realizację danego programu

Program Infrastruktura i Środowisko 37,7 mld euro

16 Programów regionalnych 18,33 mld euro

Program Kapitał Ludzki 11,7 mld euro

Program Innowacyjna Gospodarka 10,19 mld euro

Program Rozwój Polski Wschodniej 2,81 mld euro

Program Pomoc Techniczna 0,61 mld euro

Programy Europejskiej Współpracy Terytorialnej 8,5 mld euro

Program Rozwoju Obszarów Wiejskich 17,2 mld euro

Program Zrównoważony rozwój sektora rybołówstwa

i nadbrzeżnych obszarów rybackich 0,61 mld euro

źródło: Opracowanie własne na podstawie

http://www.funduszeeuropejskie.gov.pl/OrganizacjaFunduszyEuropejskich/Strony/NSS.aspx

Następne zestawienie przedstawia charakterystyki poszczególnych Programów

Operacyjnych:

Nazwa Programu Operacyjnego Opis Programu

Infrastruktura i Środowisko

poprawa atrakcyjności inwestycyjnej Polski i jej regionów;

rozwój infrastruktury technicznej; ochrona i poprawa stanu

środowiska, zdrowia, tożsamości kulturowej; poprawa stanu

dróg; wody pitnej; sieci energetycznej; wzrost poziomu życia

mieszkańców

Kapitał Ludzki

celem jest pełne wykorzystanie potencjału zasobów ludzkich;

poprawa w obszarze zatrudnienia, edukacji, aktywizacji

zawodowej, integracji społecznej; budowa sprawnej

administracji publicznej

Innowacyjna Gospodarka

wspieranie innowacyjności: pomoc otrzymują przedsiębiorstwa,

instytucje otoczenia biznesu; jednostki naukowe które chcą

wdrażać najnowsze rozwiązania technologiczne

Rozwój Polski Wschodniej

realizacja na obszarze 5 najsłabiej rozwiniętych województw w

celu wyrównania poziomu społeczno - gospodarczego:

warmińsko – mazurskie, podlaskie, lubelskie, podkarpackie,

świętokrzyskie; cel osiągany jest przez unowocześnianie wielu

sfer życia: nauki, gospodarki, komunikacji, tworzenie nowych

miejsc pracy, unowocześnianie sieci dróg

Pomoc Techniczna program wspierający pracowników odpowiedzialnych za

przyznawanie dotacji unijnych w Polsce

Regionalne Programy Operacyjne dla każdego województwa, czyli 16 programów operacyjnych

Europejska Współpraca

Terytorialna

środki przeznaczone na programy współpracy transgranicznej;

transnarodowej, międzyregionalnej

Program Rozwoju Obszarów

Wiejskich

pieniądze przeznaczone dla polskich rolników, przetwórców

rolnych oraz gmin wiejskich i małych miast

Zrównoważony rozwój sektora

rybołówstwa i nadbrzeżnych

obszarów rybackich

dotacje przeznaczone dla rybaków z zakładów przetwórstwa

rybnego, podmiotów prowadzących chów i hodowle ryb oraz

terenów, które zależne są od rybactwa i rybołówstwa

źródło: Opracowanie własne na podstawie

http://www.funduszeeuropejskie.gov.pl/OrganizacjaFunduszyEuropejskich/Strony/NSS.aspx

Według danych sporządzonych przez Krajowy System Informatyczny KSI

SIMIK:

• od początku uruchomienia programów do 30 listopada 2008r. złożono

35,6 tys. wniosków na całkowitą kwotę dofinansowania na 60,5 mld zł

• od początku uruchomienia programów do 24 maja 2009r. złożono

63,2 tys. wniosków na całkowitą kwotę dofinansowania na prawie 132

mld zł

• od początku uruchomienia programów do 23 maja 2010r. złożono

126,7 tys. wniosków na całkowitą kwotę dofinansowania 286,8 mld zł

• od początku uruchomienia programów do 29 maja 2011r. złożono

176,1 tys. wniosków na łączną kwotę dofinansowania 394,2 mld zł

• od początku uruchomienia programów do 27 maja 2012r. złożono

224,8 tys. Wniosków na całkowitą kwotę dofinansowania 477,9 mld zł

źródła: Opracowanie własne na podstawie: dokumenty z postępów realizacji NSS w poszczególnych latach:

http://www.funduszeeuropejskie.gov.pl/AnalizyRaportyPodsumowania/Strony/default.aspx#zakladka=4&strona=1

Narodowa Strategia Spójności od początku 2007 roku na pewno bardzo

korzystnie wpłynęła na sytuację ekonomiczno – społeczną Polski. Dzięki wykorzystaniu

funduszy unijnych:

• Wzrost poziomu PKB w 2011r. dzięki wykorzystanym funduszom

unijnym było wyższe, niż w prognozach bez pomocy UE nawet do

0,8punktu procentowego.

• Poziom PKB w cenach bieżących w 2011r. był wyższy nawet o 5,6%,

niż w prognozach bez pomocy finansowej z UE

• Do końca 2015 r. szacuje się, że wartość PKB może być nawet wyższa 5,7

– 7,4%

• Szacuje się, że różnica w PKB per capita w Polsce w stosunku do UE-27

była mniejsza o 3,4punktu procentowego, dzięki temu nasz kraj ma szansę

osiągnąć PKB per capita wynoszący ok. 69% średniej unijnej

• Do roku 2011 zaobserwowano w Polsce poprawę sytuacji na rynku pracy.

Wskaźnik zatrudnienia wzrósł w tym roku o 0,7 punktu procentowego w

przedziale wiekowym 15-64 lata. Spadek bezrobocia w tym przedziale

wiekowym spadł o 1,2 punktu procentowego.

Województwami, którym najsilniej skoczył wzrost zatrudnienia to

lubuskie, warmińsko-mazurskie i świętokrzyskie

• Dzięki wsparciu finansowego UE zmienia się poziom udziałów w

sektorach gospodarki. Sektor II (przemysł i budownictwo) odnotował

wzrost udziału, natomiast sektory I (rolnictwo) i III (usługi) odnotowały

spadek

• Szacuje się, że średnie tempo wzrostu cen byłoby takie samo zarówno

przy korzystaniu z funduszy, jak również bez ich pomocy

• W długim okresie czasu finansowa pomoc z UE ma doprowadzić do

trwałej i istotnej poprawy stabilności finansów publicznych

• W długim okresie czasu Polska może oczekiwać na pozytywny wpływ na

eksport, przy jednoczesnym ograniczeniu wpływu na import

• Według prowadzonych badań, wszystkie regiony Polski odnotowują

poprawę na poziomie rozwoju. Województwem, które najbardziej

skorzysta z wykorzystania funduszy do 2015 roku będzie województwo

lubuskie. Silny wpływ odnot ują także warmińsko-mazurskie oraz

świętokrzyskie.

• Najwyższe oddziaływanie polityki spójności na dynamikę poziomu PKB

odnotowują województwa: świętokrzyskie, lubuskie, podkarpackie i

warmińsko-mazurskie. Najgorzej w tym rankingu wypadają mazowieckie,

dolnośląskie i łódzkie.

Źródło:http://cel.uek.krakow.pl/moodle/file.php/4734/Informacja_prasowa_wplyw_funduszy_na_gospodarke_2012.pdf

Przedstawione rozważania i analizy wpływają naszym zdaniem pozytywnie na

sytuację ekonomiczno – społeczną Polski. Wszystko zależy w dużej mierze od poziomu

administrowania na szczeblach krajowym i wojewódzkich, powiatowych i gminnych. Na

pewno nasz kraj bardzo skorzystał dzięki unijnej pomocy. Uważamy, że poziom życia

podniósł się od czasu wprowadzenia Narodowej Strategii Spójności i cały czas rośnie.

Przed Polską jeszcze długa droga, by porównywać się z najsilniejszymi gospodarczo

krajami UE, ale jesteśmy na dobrej drodze.