Podstawy teoretyczne doradztwa edukacyjno-zawodowego
Cele moduu
Poznanie (uwiadomienie) korzyci z dobrze prowadzonego
doradztwa edukacyjno-zawodowego w gimnazjum
Przypomnienie wybranych podstaw teoretycznych doradztwa
edukacyjno-zawodowego
2
Kierunki zmian w doradztwie
zawodowym
Doradztwo zawodowe jako usuga ekspercka
Doradztwo zawodowe jako
element procesu wychowawczego
i edukacji caoyciowej
3
Nowe podejcie do doradztwa warunkuje zmiany:
o prawne (omwione bdzie w kolejnym module)
o organizacyjne (kluczowa rola wychowawcy, nauczyciela)
o metodyczne (mocniejszy akcent na doradztwo grupowe i informacj)
o w zakresie roli i zada doradcy zawodowego
4
Doradztwo edukacyjno-zawodowe
w gimnazjum
Moe by rozpatrywane jako:
o moment udzielania pomocy, rady, wsparcia doradczego
o proces modyfikowania zachowa, ksztatowanie postaw
o zjawisko spoeczne
5
System doradztwa edukacyjno-
-zawodowego w gimnazjum
SynergiaZasobyProcesyElementy
6
wiczenie 1.
Cel: Rozpoznanie elementw systemu doradztwa zawodowego
Elementy Procesy
Zasoby Synergia
7
Lista skadowych
Treci
Motywowanie
Testy
Wsppraca
Strony www
Narzdzia diagnostyczne
Metody
Doradzanie
Techniki
Doradzanie
Efekt organizacyjny
Warto dodana
Spotkania
z przedstawicielami zawodw
Wewntrzszkolny system
doradztwa zawodowego
Ewaluacja
Informowanie
Nadwyka
Programy multimedialne
Monitoring
Animowanie
Zysk
Dni Kariery
Wspieranie
Wspdziaanie
Warsztaty
Interpretowanie
Instytucje rynku pracy
Wycieczki zawodoznawcze
Rozmawianie
Eksperci
Wyjanianie
Baza danych
Czasopisma
Ocenianie
Diagnozowanie
Szkolenia dla
nauczycieli
Efektywno
Konferencje
Negocjowanie
Zwielokrotnienie
8
Klucz odpowiedzi
Elementy
treci, metody, techniki, wewntrzszkolny system doradztwa zawodowego, ewaluacja, monitoring,
Dni Kariery, warsztaty, wycieczki zawodoznawcze, spotkania z przedstawicielami zawodw, szkolenia
dla nauczycieli, konferencje
Procesy
doradzanie, wspieranie, motywowanie, wyjanianie, informowanie, interpretowanie, diagnozowanie,
ocenianie, negocjowanie, rozmawianie, animowanie
Zasoby
strona www, testy, narzdzia diagnostyczne, czasopisma, programy multimedialne, instytucje rynku
pracy, eksperci, baza danych
Synergia
wsppraca, efektywno, zwielokrotnienie, wspdziaanie, efekt organizacyjny, warto dodana,
nadwyka, zysk
9
Podsumowanie (w. 1)
Skadowe mona take analizowa w kontekcie grup adresatw:
1) uczniw
2) nauczycieli
3) rodzicw
4) otoczenia spoecznego
10
Dlaczego doradztwo edukacyjno-
-zawodowe w szkole jest wane?
11
Doradztwo edukacyjno zawodowe
jest wane, bo
korzyci
Szkoa
(dyrekcja, nauczyciele)Rodzic
Ucze
12
Korzyci z dobrze prowadzonegodoradztwa edukacyjno-zawodowego
w gimnazjum
Korzyci dla ucznia:
o pomoc w racjonalnym zaplanowaniu indywidualnej cieki kariery
o uwiadomienie koniecznoci i moliwoci zmian w zaplanowanej
karierze zawodowej
o zapobieganie niepowodzeniom szkolnym, zniechceniu, porzucaniu
szkoy, a potem pracy, jako konsekwencji niewaciwych wyborw
o przekazywanie aktualnych informacji o typach szk
ponadgimnazjalnych
o pomoc we wkraczaniu i poruszaniu si po rynku pracy
rdo: D. Kukla, W. Duda, Doradztwo zawodowe wobec nowych wyzwa i oczekiwa spoeczno-gospodarczych. Czstochowa, Wydaw.
Akademii im. Jana Dugosza w Czstochowie, 2010
13
Korzyci z dobrze prowadzonegodoradztwa edukacyjno-zawodowego
w gimnazjum
Korzyci dla rodzicw:
o przygotowanie do efektywnego wspierania dzieci w podejmowaniu
przez nich decyzji edukacyjno-zawodowych
o przekazywanie aktualnych informacji o typach szk, moliwociach
ksztacenia
o pomoc dzieciom w wyborze szkoy ponadgimnazjalnej
rdo: D. Kukla, W. Duda, Doradztwo zawodowe wobec nowych wyzwa i oczekiwa spoeczno-gospodarczych. Czstochowa, Wydaw.
Akademii im. Jana Dugosza w Czstochowie, 2010
14
Korzyci z dobrze prowadzonegodoradztwa edukacyjno-zawodowego
w gimnazjum
Korzyci dla szkoy:
o realizowanie zobowiza wynikajcych z zapisw zawartych w statutach
gimnazjw
o utworzenie na terenie szkoy bazy informacji edukacyjnej i zawodowej
oraz zapewnienie jej systematycznej aktualizacji trafne wybory
edukacyjno-zawodowe uczniw
o konkurencyjno szkoy, poprawa jej wizerunku i prestiu tworzenie
i aktualizacja baz informacji edukacyjno-zawodowej
o podniesienie wiadomoci znaczenia doradztwa w szkole
o przygotowanie ucznia do podjcia rl spoecznych i zawodowych
ABC Poradnictwa zawodowego w szkole , praca zbiorowa, KOWEZiU, Warszawa 2008. Szkolny doradca zawodowy , KOWEZiU
15
16
Brak jednoznacznoci terminologicznej
w zakresie doradztwa edukacyjno-zawodowego
powoduje, e pojcia doradztwo zawodowe
i poradnictwo zawodowe czsto uywane s zamiennie
Jednak przyjmuje si, e s rnice pomidzy nimi:
w poradnictwie problem rodzi si w wiadomoci klienta (coaching)
a w doradztwie w wiadomoci doradcy
W procesie doradzania eksponuje si rol doradcy, jego aktywno
W poradnictwie za wystpuj raczej partnerskie relacje, bdce
konsekwencj dobrowolnoci korzystania z porad
17
Doradztwo zawodowe jest terminem najczciej uywanym
na gruncie edukacji, a poradnictwo zawodowe w resorcie pracy
Doradztwo edukacyjno-zawodowe skierowane jest do uczniw oraz
modziey uczcej si i obejmuje zakres dziaa okrelonych w aktach
prawnych resortu edukacji.
Poradnictwo zawodowe skierowane jest do osb dorosych, bezrobotnych,
poszukujcych pracy oraz modziey zagroonej wykluczeniem spoecznym
(osoby powyej 15 roku ycia do 25 lat) i obejmuje zakres dziaa
okrelonych w aktach prawnych resortu pracy
Dziaania doradcze to proces obejmujcy cae ycie jednostki
W poszukiwaniu nowych rozwiza propozycja (Model) rozwizania systemowego w zakresie doradztwa edukacyjno-zawodowego rdo KOWEZiU
18
19
Edukacja Rynek pracy
Doradca zawodowy
o Specjalista, ktry udziela informacji o zawodach i drogach uzyskiwania
kwalifikacji zawodowych
o Pomaga w okreleniu zainteresowa, uzdolnie i innych cech,
istotnych przy podejmowaniu decyzji edukacyjno-zawodowych
poszczeglnych osb
o Pomaga w nabyciu wiedzy o ciekach ksztacenia oraz rynku pracy
Kargulowa A., O teorii i praktyce poradnictwa. PWN, Warszawa
20
Nowe role doradcy
o Facylitator
o Osoba pracujca z/nad biografi
o Animator
o Prekursor
o Lider
o Interpretator
21
Formy realizacji doradztwa
zawodowego w szkole
o Doradztwo grupowe
o Doradztwo indywidualne
22
Istotnym aspektem doradztwa edukacyjno-zawodowego
w gimnazjum jest
informacja edukacyjna a nie tylko zawodowa
Zadaniem szkoy jest stworzenie rzetelnej, atwo
dostpnej bazy informacyjnej dla uczniw i ich
rodzicw oraz nauczycieli
23
Szkolne bazy informacji powinny dysponowa informacjami dotyczcymi:
o Moliwoci edukacyjnych (system edukacji, moliwoci ksztacenia
zawodowego)
o Programw nauczania szk ponadgimnazjalnych, uczelni
wyszych, kursw, szkole itp.
o Wolontariatu
o Rnych zawodw
o Stypendiw i systemw dofinansowania
24
Szkolne bazy informacji powinny dysponowa informacjami dotyczcymi:
o Rynku pracy oraz aktualnego i prognozowanego zapotrzebowania
na pracownikw
o Instytucji, osb i organizacji pomagajcych w okreleniu wasnego
potencjau, predyspozycji, preferencji oraz podejmowaniu decyzji
o Innymi informacjami, odpowiednio do potrzeb odbiorcw
Jeli zapewnimy atwy dostp do informacji odpowiedniej do wieku
i moliwoci intelektualnych uczniw, to prawdopodobnie wikszo
z nich bdzie w stanie sama podj waciwe decyzje dotyczce
wasnej przyszoci ABC Poradnictwa zawodowego w szkole, KOWEZiU
25
Podstawy teoretyczne doradztwa
edukacyjno-zawodowego
Dlaczego warto zna teorie?
o Stanowi podstaw do interpretowania
o Pozwalaj zrozumie
o Uatwiaj planowanie
o Daj map poj
Nie ma nic bardziej praktycznego ni dobra teoria
Ludwig Boltzmann
26
Kontekst teoretyczny podejcietradycyjne
o Teorie cechy i czynnika
Frank Parsons
John L. Holland
o Teorie psychodynamiczne
Anne Roe
A. Paszkowska-Rogacz Psychologiczne podstawy wyboru zawodu. Przegld koncepcji teoretycznych. KOWEZiU, 2003
o Teorie rozwojowe
Donald E. Super
o Teorie poznawczo-spoeczne
John D. Krumboltz
David V. Tiedeman
27
Teorie cechy i czynnika
Kada osoba posiada zestaw cec
