Podgorica, decem bar 2013. godine

PRAVILA STUDIRANJA NA OSNOVNIM STUDIJAMA

Na osnovu clana 82 Zakona 0 visokom obrazovanju (1151. list RCG", br. 60/03 I "SI. list CG", br. 45/2010) icl. 34 stav 1 alineja 9 Statuta Univerziteta MEDITERAN Podgorica, Senat Univerziteta na XLIV sjedniciodrzano] 26. 12. 2013. godine donio je,

PRAVILA STUDIRANJA NA OSNOVNIM STUDIJAMA

OPSTE ODREDBE

Clan 1

Ovim pravilima blife se ureduje organizacija i izvodenje osnovnih studija, napredovanje studenata u tokustudija, vrjednovanje rada studenata, dodjeljivanje stepena i diploma, izdavanje isprava 0 studijama, kaoi druga pitanja od znacaja za ostvarivanje osnovnih (dodiplomskih) studija na Univerzitetu MediteranPodgorica, (u daljem tekstu: Univerzitet).

Uz ovaj pravilnik odstampani su odredeni obrasci koji cine njegov sastavni dio.

Clan 2

Osnovne studije na Univerzitetu organizuju se i ostvaruju u skladu sa pravilima studiranja zasnovanim naCrnogorskom sistemu prenosa kredita (CSPK) koji je uskladen sa Evropskim sistemom prenosa kredita(ECTS).

11ORGANIZACIJA STUDIJA

Clan 3

Studije na fakultetima Univerziteta (u daljem tekstu: organizacione jedinice) organizuju se i ostvaruju naosnovu akreditovanih studijskih programa za akademske osnovne i primijenjene osnovne studije iznaucnih, umjetnickih i strucnih oblasti za koje su akreditovani.

Studijski programi podijeljeni su na studijske godine i semestre.

Obim studijskog programa iznosi 60 CSPK/ECTSkredita u jednoj studijskoj godini, odnosno 30 CSPK/ECTSkredita u jednom semestru. Jedan kredit odnosi se na 25 casova rada studenta.

Broj kredita za pojedini predmet (kurs) odreduje se prema broju casova nastave (teorijske i/ili prakticne,vjezbi, seminara i slicno), vremenu rada studenta na samostalnim zadacima (dornaci zadaci, projekti,seminarski radovi i slicno) i vremenu za ucen]e kod pripreme za provjeru znanja i ocjenjivanje (testovi,kolokvijumi, zavrsni ispit).

Senat Univerziteta posebnom odlukom utvrduje odnos (srazmjeru) izmedu jednog casa nastave i brojacasova potrebnih za individualni rad studenta, koji se vrednuje kao jedan kreditni poen.

Clan 6

Trajanje studija

Clan 4

Osnovne studije na akademskim studijskim programima za sticanje diplome akademskih osnovnihstudija traju najmanje tri studijske godine, odnosno najmanje 180 CSPK/ECTSkredita, ili do broja kreditapredvidenog za upisani studijski program.

Osnovne studije na primijenjenim studijskim programima za sticanje diplome primijenjenih osnovnihstudija traju tri studijske godine, odnosno 180 CSPK/ECTSkredita.

Clan 5

Student koji je polofio sve ispite predvidene nastavnim planom studijskog programa i ispunio sve ostaleobaveze propisane Statutom Univerziteta i ovim pravilima stice diplomu osnovnih studija (Bachelor)odgovarajuceg studijskog programa.

Uz diplomu osnovnih studija izdaje se i dopuna diplome (Supplement) radi detaljnijeg uvida u nivo,prirodu, sadrza], sistem i pravila studiranja i postignute rezultate tokom studija.

Struktura studijskog programa

Studijski program sadrf opste i posebne uslove koje student mora da zadovolji za sticanje odredenogznanja, vjestlna i kompentencija (ishodi ucenja) i to:

1. prikaz obaveznih i izbornih predmeta (kurseva) po studijskim godinama i semestrima;2. ishode ucenla iskazane kroz znanja, viestine i kompentencije po na nivou studijskog programa;3. broj casova individualnog opterecenja studenta po predmetu (kursu);4. broj CSPK/ECTSkredita za svaki predmet (kurs);s.druge oblike nastave namijenjene sticanju i usavrsavan]u profesionalnih znanja, vjestinakompentencija (semina ri, tematske klinike, debatni casovi, prakticni rad i drugo);6. prikaz obaveznih uslova za pohadanje nastave i polaganje predmeta (kurseva);7. prikaz modula i blokova, ukoliko je nastava organizovana na takav nacln;8. zavrsni rad ili zavrsni ispit studija, ukoliko su planirani.

Zavrsni rad, odnosno zavrsni ispit studija, vrednuje se sa najvise 15 CSPK/ECTSkredita. Studijski programprikazuje se u obliku tabela ili dijagrama.

Podaci 0 predmetu (kursu) sadrze:1. naziv predmeta (kursa) i odgovarajucu sifru za laksu identifikaciju predmeta (kursa);2. kratak opis programa predmeta (kursa) koji ornogucava razumijevanje njegove sadrfine odstrane studenata i drugih potencijalnih partnera;3. ishode ucenja studenata iskazane kroz znanja vjestine i kompentencije;4. procjenu nivoa predmeta, sto podrazumijeva jasnu naznaku potrebnih prethodnih znanja, uznavodenje predmeta (kurseva) koje treba prethodno polofiti, i preporuku literature koju trebakoristiti za pripremu postavljenih ciljeva i liste strucne literature;s. ime(na) nastavnika i saradnika;6. dufinu trajanja nastave - godinu studija, semestar, broj casova nedjeljno, mjesto predmeta(kursa) u ukupnom pregledu (dijagram strukture studija);

Clan 7

7. metod nastave i savladivanja gradiva - predavanja, konsultacije, vjezbe, laboratorijske vjezbe,semina ri, terenski rad i slicno, sa brojem nedjeljnih casova i ukupnom broju nedjelja trajanjaodredene aktivnosti; nacln polaganja i trajanja ispita - oblici provjere znanja tokom nastave,njihova ucestanost i vrjednovanje praktlcnog rada i drugih oblika individualanog rada (seminarskiradovi, projekti i drugo), nacin i termini polaganja ispita;8. posebnu naznaku predmeta (kurseva) na kojima se nastava izvodi na nekom od stranih jezika;9. CSPKjECTSbodove predvidene za odredeni predmet (kurs), u skladu sa opstim postavkamaCSPK-ajECTS, uz naznaku broja bodova za bitne aktivnosti predvidene programom predmeta(kursa) (Iaboratorijski rad, terenski rad).

Organizacija nastave

Studijska godina organizuje se u dva semestra: zimski i Ijetnji.

Nastava u zimskom semestru pocinje u septembru i zavrsava se u decembru tekuce godine.

Nastava u Ijetnjem semestru pocinje u fabruaru i zavrsava se u maju tekuce godine.

Realizacija studijskog programa u jednom semestru traje 16 nedjelja, od kojih je posljednja nedjeljapredvidena za zavrsni ispit.

U januaru i junu organizuju se popravni ispiti.

Pocetak studijske godine, izvodenje nastavnih drugih aktivnosti koje sluze realizaciji studijskogprograma utvrduje se akademskim kalendarom.

Akademski kalendar utvrduje Senat Univerziteta najkasnije 60 dana prije pocetka nastave.

Clan 8

Nastava se organizuje i izvodi prema utvrdenom rasporedu casova.

Univerzitet je duzan da raspored casova objavi najkasnije 7 dana prije pocetka nastave.

Raspored casova sadrfi: naziv studijskog programa, studijsku godinu, naziv predmeta (kursa), vrijeme(dan, sat) odrzavanja nastave, mjesto (sale, laboratorije) odrzavanja nastave, imena nastavnika ieventualna druga uputstva 0 nastavi.

Za svaki predmet (kurs) predmetni nastavnik utvrdduje plan rada i duran je da ga dostavi prodekanu zanastavu organizacione jedinice najkasnije osam dana prije pocetka predavanja.

Predmetni nastavnik obavezan je da na prvom casu nastave upozna studente sa planom rada napredmetu (kursu).Studenti imaju pravo na izvod iz plana rada u pismenoj formi.

Pri utvrdivanju planova mora se voditi racuna da se usklade termini polaganja kolokvijuma i zavrsnihispita, tako da dva kolokvijuma ili dva ispita ne mogu biti organizovana u jednom danu, 0 cernu se staraprodekan za nastavu organizacione jedinice.

Clan 9

Kolokvijumi se organizuju u terminima utvrclenim za izvoclenje nastave iz predmeta iz kojih jepredvicleno polaganje kolokvijuma.

Zadaci predvicleni za individualni rad studenta (seminarski, domaci, graficki, projekti i drugo) moraju bitiravnomjerno rasporecleni u toku semestra. Ukupni obim ovih zadataka mora biti usaglasen saopterecenjern predviclenim na predmetu, saglasno CSPK-u/ECTS-u.

Nastavnik i saradnik u nastavi dufni su da u toku nastave, izrade samostalnih zadataka i pripreme zapolaganje kolokvijuma i ispita, pomognu studentima organizovanjem konsultacija.Termini konsultacija iz prethodnog stava treba da budu usklacleni sa nastavom i ne mogu se odrzavati uvrijeme izvoclenja nastave.Raspored konsultacija sa studentima istice se javno na oglasnj tabli I web stranici organizacione jedinice.

Promjena rasporeda casova i plana rada u toku nastave, po pravilu nije dopustena.

Ukoliko se ukaze potreba za promjenom rasporeda casova (zbog bolesti nastavnika ili sllcno) prodekanza nastavu organizacione jedinice odrecluje termine za nadoknadu nastave.

Nastava se organizuje i izvodi za najmanje pet studenata za urnjetnicke studijske programe, odnosno zanajmanje 10 studenata za studijske programe tehnickih i drustvenih nauka.

Odlukom Senata Univerziteta nastava rnoze biti organizaovana kao mentorska i za manji broj studenata.Ovom odlukom precizira se opterecen]e nastavnika vezano za mentorsku nastavu.

Broj studenata na pojedinacnirn izbornim predmetima (kursevima) ne rnoze biti veCi od 40.

Clan 10

Pojedini oblici nastave mogu se organizovati u formi "ucenja na daljinu", ali se ispiti moraju odrzavatl umjestu sjedista institucije.

Prakticni rad i strucna praksa mogu se organizovati i izvoditi kao sastavni dio redovne nastave ili kaozasebna cjelina.

Studijski programi mogu predvidjeti aktivnosti iz tjelesne i zdravstvene kulture kao sastavni dio redovnenastave ili kao fakultativni sadrfa],

Prijavljivanje predmeta (kurseva) i evidencija

Clan 11

Student prijavljuje predmete (kurseve) koje zeli da siusa i polaze u narednoj studijskoj godini dvijenedjelje prije pocetka nastave u zimskom semestru, a za prvu studijsku godinu nakon upisa.

Izbor predmeta (kurseva) vrsi se do opterecenja od 30 CSPK/ECTSkredita za semestar i 60 CSPK/ECTSkredita za godinu, osim u slucajevima u kojima je ovim pravilima utvrcleno drugacije.

Clan 12

Student se moze prijaviti za pohadanje nastave i polaganje ispita iz predmeta (kurseva) koje nije poloriou prethodnim semestrima, kao i za predmete (kurseve) iz naredne studijske godine za koje je ispuniouslove predvidene pravilima studijskog programa.

Po isteku termina predvidenih za prijavljivanje predmeta (kurseva) formiraju se spiskovi studenata popredmetima (kursevima) za narednu studijsku godinu i objavljuju na oglasnoj tabli organizacione jediniceza svaki studijski program i predmet (kurs).

Predmeti (kursevi) koje je student prijavio za slusan]e i polaganje ispita ne mogu se mijenjati nakonnjihove verifikacije.

Podaci 0 prijavljenom opterecenju unose se u evidencioni karton studenta.

Forma i sadrzina evidencionog kartona studenta utvrduju se posebnim aktom Senata Univerziteta.

Ponovljeno prijavljivanje predmeta (kurseva)

Student se prijavljuje za ponovno pohadanje nastave iz predmeta (kurseva) koje nije polotio uprethodnim studijskim godinama.Opterecenje studenta na predmetima iz prethodnog stava za redovnog studenta rnoze biti najvise 1/3ukupnog broja CSPKjECTSkredita na studijskoj godini.

U sluca]u da organizacija ponovnog slusanja nastave iz odredenog predmeta zahtijeva izmjenu urasporedu casova ili druge specificne uslove, Senat Univerziteta, blagovremeno odreduje nacin i usloveorganizacije nastave.

U slucaju izmjene studijskog programa ili predmeta (kursa) studenti koji ponovo prijavljuju predmetstudije nastavljaju po izmijenjenom studijskom programu.

Ovjera semestra i godine

Clan 13

Na kraju semestra i studijske godine ovjerava se evidencioni karton studenta, upisom broja osvojenihCSPKjECTSkredita po semestrima i ukupno.

Ovjera semestra i godine obavezna je za sve studente.

Na osnovu ovjerenog semestra i godine potvrduje se koliko je student osvojio CSPKjECTSkredita, cirnese ornogucava koriscen]e propisanih studentskih prava.

Evaluacija nastave

Clan 14

Pracenje uspjesnosf nastave i ispita sprovodi se putem anonimnog anketiranja studenata.

Odluku 0 anketiranju, sadrfaju i naclnu obrade ankete, kao i vrijeme odrzavanja ankete donosi SenatUniverziteta.

Clan 15

Za sprovodenje ankete odgovorni su studentski povjerenik i prodekan za nastavu organizacione jedinice.

U sprovodenju anketa mogu se ukljuciti i drugi clanovi akademskog osoblja i studenti, koje odredi dekanorganizacione jedinice.

Anketa pracenja uspjesnosti nastave sprovodi se na kraju oba semestra (zimski i Ijetnji).

Podaci 0 ocjeni za svaki predmet (kurs) unose se u personalni dosije nastavnika.

Nastavnik izabran po prvi put u akademsko zvanje, kao i nastavnik koji po prvi put predaje odredenepredmete (kurseve), ima pravo da zahtijeva da se podaci 0 ocjeni prve godine nastave i ispita ne unose udosije.

Naucno-nastavno vijece Fakulteta duzno je da organizuje sjednicu vijeca na kojoj ce analizirati rezultatestudentske ankete.

Dekan organizacione jedinice dufan je da nastavnika cije su ocjene znatno ispod prosjeka pozove narazgovor, ukaze na nedostatke i saopsti preporuke za otklanjanje tih nedostataka.

Rezultati anketiranja sprovedenog na organizacionim jedinicama analziraju se i na sjednici SenataUniverziteta.Na osnovu analize rezultata anketiranja Senat predlaze mjere za obezbjedenje/unapredenje kvalitetauspjesnosti nastave i ispita.

III NAPREOOVANJE U TOKU STUOIJA

Status studenta

Status studenta stice se upisom na odgovarajuci studijski program.

Student se pri upisu prve studijske godine opredjeljuje za predvideni dio studijskog programa obima 30CSPKjECTSza semestar, odnosno 60 CSPKjECTSza godinu.

Student ostvaruje pravo upisa u drugu godinu studija ukoliko je ostvario minimum 40 CSPK/ECTSuprethodnoj studijskoj godini.

Ukoliko je student ostvario 60 CSPK/ECTSna prvoj godini studija ima pravo da prijavi 60 CSPK/ECTSsadruge godine, kao i 20 CSPK/ECTSsa trece godine studija, po odobrenju dekana.

Student ostvaruje pravo upisa u trecu godinu studija ukoliko je ostvario minimum 100 CSPK/ECTSuprethodnim studijskim godinama.

Prilikom upisa godine, student ima obavezu da prijavi sve predmete koje nije polozlo u prethodnoj/imgodini/ma i pravo da prijavi sve predmete iz naredne studijske godine.

Student koji ostvari manje od 40 CSPK/ECTSna prvoj godini, odnosno 100 CSPK/ECTSna prvoj i drugoj, uobavezi je da obnovi godinu.

Clan 18

Prilikom obnove godine student ima pravo da prijavi sve predmete koje nije polofio u prethodnoj godini

kao i predmete iz naredne studijske godine, do ukupnog opterecenja od 60 CSPK/ECTS.

Clan 16

Student koji ima prijavljeno najmanje 2/3 ukupnog broja CSPK/ECTS po prvi put u jednoj studijskojgodini smatra se redovnim studentom u pogledu ostvarivanja prava za koja je ovaj status predviden kaouslov njihovog ostvarivanja.

U pravima i obavezama u nastavi nema razlike izrnedu studenta.

Clan 17

Status redovnog studenta priznaje se i studentu, koji se prepise sa drugog univerziteta, ukoliko ispunipropisani kriterijum za taj status. U tom sluca]u, vrijeme studiranja na drugom univerzitetu uracunava seu ukupno trajanje studija.

Redovnom studentu koji ima zvanicno verifikovan status vrhunskog sportiste rnoze se odobritisavladavanje studijskog programa pod posebnim uslovima, koje utvrduje Senat Univerziteta, na predlogVlleca organizacione jedinice.Status studenta mote se zadrzati do sticanja diplome osnovnih studija, pod uslovom da student redovnopohada nastavu.

Mobilnost na Univerzitetu

Studentu se mote ornoguciti prelazak sa akademskih na primijenjene studije i obratno, odnosno sajednog studijskog programa na drugi, pod uslovima koje utvrduje Senat Univerziteta, na predlog Vijecaorganizacione jedinice.

Pravo na prelazak sa akademskih na primijenjene i obratno studije ili promjenu studijskog programarnofe se ostvarltl prije pocetka nastave.

Uz ahtjev za promjenu studija lli studijskog programa prllazu se dokumenta 0 postignutom uspjehu nastudiju, odnosno studijskom programu sa koga se prepisuje.Vrijeme studiranja na studijskom programu sa koga se prepisuje uracunava se u ukupno trajanje studija.

Clan 19

Studentu koji je polozio ispit na drugom studijskom programu priznaje se polozeni ispit, ako predmet(kurs) iz kojeg je ispit polozen, po svojoj sadrfini i obimu odgovara predmetu (kursu) koji je studentupisao, sto se dokazuje dokumentima predvidenirn CSPK/ECTSpravilima.

Ako predmet (kurs) iz kojeg je ispit polozen po svojoj sadrfini i obimu priblimo odgovara predmetu(kursu) koji je student upisao, predmetni nastavnik more priznati ispit u cjelini, ako je ocijenio da jestudent kroz obradeni i polofeni program stekao znanje i vjestine u mjeri dovoljnoj za priznavanje ispita.

Priznavanjem ispita priznaje se i ocjena kojom je student ocijenjen na ispitu, u skladu sa pravilimaocjenjivanja na Univerzitetu.

Clan 21

Broj kredita priznatog ispita utvrduje se u skladu sa pravilima CSPKjECTS.Rjesenje 0 prepisujupisu i priznavanju ispita donosi dekan organizacione jedinice, na predlog prodekanaza nastavu.Odluka dekana iz prethodnog stave je konacna.

Mobilnost izmedu univerziteta

Clan 20

Student ima pravo da u toku studija provede odredeno vrijeme (semestar ili studijsku godinu) na drugojustanovi visokog obrazovanja u zemlji ili inostranstvu, posredstvom medunarodnih programa zarazmjenu studenata (SOCRATES, ERASMUS, DAAD i slicno), ili na bazi bilateralnih ugovora izmeduuniverziteta.Mobilnost studenata izmedu univerziteta blife je uredena posebnim pravilima.

Mirovanje statusa studenta

Prava i obaveze studenta mogu mirovati, na zahtjev studenta.

Po prestanku razloga zbog kojih je zatrazeno mirovanje, student nastavlja studije prema vazecemstudijskom programu.

Clan 22

Prava i obaveze studenta miruju:- za vrijeme trudnoce studentkinje i do 1 godine starosti djeteta, odnosno za vrijeme roditeljskogodsustva saglasno propisima 0 radu;- zbog neprekidnog bolnickog lijecenja u trajanju od najmanje jednog semestra (sto se dokazujepotvrdom);- iz posebnih razloga licne prirode, koji se cijene u svakom konkretnom slucaju.

Mirovanje prava i obaveza studenta, po pravilu, traje do kraja studijske godine u kojoj je podnesenzahtjev.

Rjesenje 0 mirovanju prava i obaveza studenta donosi dekan oragizacione jedinice.

Nastavak studija nakon iskljucenja

Clan 23

Student koji je privremeno iskljucen mote nastaviti studije nakon isteka perioda iskljucenja,

Odluku 0 nastavku studija donosi dekan organizacione jedinice na zahtjev studenta.

Student kojem je odobren ponovni upis, rnoze se upisati na pocetku naredne studijske godine, poprogramu koji vazi u studijskoj godini u kojoj nastavlja studije.

IV VREDNOVANJE RADA STUDENATA

Clan 26

Pracenje rada studenata

Clan 24

Rad i znanje studenata prati se i ocjenjuje kontinuirano u toku semestra i na zavrsnorn ispitu.

Predmetni nastavnik obavezan je da na prvom casu nastave upozna studente sa oblicima pracenja rada,terminima provjere znanja, karakterom i sadrZinom zavrsnog ispita, strukturom ukupnog broja poena inacinorn formiranja ocjene.

Predmetni nastavnik, odnosno saradnik je dutan da evidentira prisustvo studenta na predavanjima,odnosno vjezbarna.

Studentu se dodjeljuju poeni za svaki izdvojeni oblik provjere rada ocjene znanja, u skladu saCSPK/ECTSpravilima.

Nastavnik je dulan da javno sopsti studentima rezultate 0 broju osvojenih poena nakon svake provjere,kao i ukupan broj poena koje je student osvojio od pocetka nastave.

Na zahtjev studenta nastavnik je dutan da detaljno obrazlofi ocjenu njegovog rada.

U strukturi ukupnog broja poena aktivnosti i provjere znanja u toku semestra vrednuju se sa 50 % odukupnog broja poena.

Clan 25

Vijece organizacione jedinice rnoze donijeti blifa pravila studiranja i dodatne uslove koje student moraispuniti kao uslov za pohadanje predavanja i polaganje ispita iz pojedinih predmeta (kurseva) u tekucojstudijskog godini.

Zavrsni ispit na predmetima (kursevima)

Predmetni nastavnik obavezan je da na prvom casu nastave upozna studente sa nacinorn polaganjazavrsnog ispita (pismeno, usmeno ili u formi prakticnog rada) i terminima za njegovo odrzavan]e.Nakon zavrsetka semestra organizuje se jos jedan termin za polaganje zavrsnog isita - popravni ispit.

Popravni ispit organizuju se u vremenskom intervalu od 10 do 30 dana nakon odrravanja zavrsnog ispitaiz tog predmeta.

lzuzetno od prethodnog stava na zahtjev Studentskog parlamenta Senat rnoze odluciti da se popravniispiti organizuju i u martu i/ili avgustu.

Za vrijeme popravnih ispita u martu student rnoze polagati naivise dva ispita iz predmeta zimskogsemestra, a u avgustu najvise tri ispita iz predmeta zimskog i/ ili Ijetnjeg semestra.

Odrzavanje popravnih ispita u martu i avgustu blife se odreduje odlukom Senata.

U strukturi ukupnog broja poena zavrsnl ispit vrednuje se sa 50% od ukupnog broja poena.

Clan 28

Ocjenjivanje

Clan 27

Rezultate provjere rada i znanja studenta u toku nastave predmetni nastavnik unosi u karton radastudenta i bazu podataka informacionog sistema.Nakon zavrsetka nastave i zavrsnog ispita nastavnik odreduje ukupni broj osvojenih poena i formirakonacnu ocjenu za svakog studenta. Ukupan broj osvojenih poena i zavrsnu ocjenu nastavnik unosi uzajednicki spisak studenata i dostavlja prodekanu za nastavu organizacione jedinice.Ocjene koje jeverifikovalo Vijece organizacione jedinice upisuju se u evidencioni karton studenta.

Ocjenjivanje i vrjednovanje vrsi se u skladu sa CSPKjECTSskalom ocjenama: A, B, C, D, E iF.

Prelazne ocjene su A, B, C, DiE i prema ECTSjCSPKskali imaju sljedece znacenje:A - Odlican (izuzetan uspjeh sa neznatnim greskarna):B - Vrlodobar (iznad prosjeka, sa ponekom greskom):C - Dobar (proslecan sa primjetnim greskama):D - Zadovoljavatuopsteno debar, ali sa znacajnirn nedostacima);E- Dovoljan (zadovoljava minimalne kriterijume);F - Nedovoljan (potrebno znatno vi se rada).

Ispiti i svi oblici provjere znanja su javni.

Ukoliko se ispit organizuje usmeno, nastavnik - ispitivac treba da ornoguci studentima da prisustvujuispitu. Usmenom ispitu obavezno prisustvuje, pored kandidata i nastavnika - ispitivaca, i najmanje josjedno lice iz reda studenata ili nastavnika.

Ukoliko se ispit organizuje pismeno, nastavnik upoznaje studente sa kojirn se pomagalima mogu koristitina ispitu.

Clan 29

Polaganje kolokvijuma i zavrsnog ispita organizuje se u redovnim i popravnim terminima.Redovni i popravni rokovi za kolokvijume organizuju se u terminima predvidenim za nastavu.

Redovni termin za zavrsni ispit je u 16-oj nedjelji nastave.

Za studente koji nijesu izasli na zavrsni ispit ili ga nijesu polofili ili nijesu zadovoljni ocjenom na zavrsnomispitu u redovnom terminu organizuje se popravni zavrsni ispit.

Zavrsni ispit se organizuje izmedu semestara u trajanju od tri nedjelje i u terminu koji odredi SenatUniverziteta na pocetku studijske godine.

Clan 30

Nastavnik je dufan da sopsti studentima rezultat usmenog zavrsnog ispita odmah po odrzanom ispitu(polofio ili nije poloflo), a konacnu ocjenu na ispitu dufan je objaviti u roku od dva dana nakon zavrsnogispita. Rezultati pismenog zavrsnog ispita i konacne ocjene objavljuju se u roku od pet dana od danaodrfavanja ispita, isticanjem na oglasnoj tabli fakulteta ili na drugi adekvatan nacin.

Clan 32

Ukoliko je nastavnik sprijecen, da saopsti rezultaze ispita u roku iz prethodnog stava saopstavanjerezultata ispita moze da obavi saradnik.

Ukoliko je student ocijenjen sa ocjenom (F) - nedovoljan, nastavnik je duran da ga na njegov zahtjevupozna sa nedostacima rada.

Ukoliko je ispit polofilo manje od 50% studenata koji su redovno pohadali nastavu i polagali zavrsni ispit,nastavnik je duran da prije odrfavanja popravnog zavrsnog ispita organizuje konsultacije sa studentima.

Clan 31

Student nije polofio ispit ako nije osvojio minimalni potreban broj poena koji su predvideni za prelaznuocjenu.

Ukoliko student i u popravnom terminu nije osvojio minimalni broj poena za prelaznu ocjenu studentnije polofio predmet (kurs) i mora se prijaviti za ponovno pohadanje nastave iz tog predmeta u narednojstudijskoj godini.

Ako student smatra da je ostecen u postupku ispitivanja i ocjenjivanja na zavrsnorn ispitu ima pravo dazahtijeva ponovno polaganje ispita pred komisijom.

Zahtjev za ponovno polaganje ispita podnosi se dekanu, u roku od 24 sata nakon saopstavanja ocjene.Dekan rnoze prihvatiti ill odbiti zahtjev studenta za ponovnim polaganjem.

Odluka dekana iz prethodnog stava je konacna.

Ukoliko dekan organizacione jedinice ocijeni zahtjev studenta za ponovnim polaganjem ispitaopravdanim donosi odluku 0 formiranju komisije koja je duzna da u roku od tri dana obavi ponovni ispit.

Ispitnu komisiju cine predmetni nastavnik i dva nastavnika iz iste ili srodnih oblasti.

Izuzetno od prethodnog stava dekan moze odluciti da predmetni nastavnik ne bude clan ispitnekomisije.

Saodlukom iz prethodnog stave dekan upoznaje predmetnog nastavnika i studenta.

Predmetni nastavnik ne rnoze biti predsjednik komisije.

Komisija donosi odluku vecinom glasova.

Odluka komisije je konacna.

Clan 33

U slucaju spriiecenosti predmetnog nastavnika da odrf zavrsni ispit, organizacija i odrzavanje zavrsnogispita povjerava se drugom nastavniku iz iste ili srodne oblasti, ili komisiji koju imenuje dekanorganizacione jedinice.

Clan 34

Komisija ima najmanje tri clana. U komisiju mogu biti imenovani nastavnici iz istih ili srodnih oblasti.

Odluku 0 ocjeni komisija donosi vecinorn glasova.

Odluka komisije je konacna.

Na saopstavanje ocjena komisije sa usmenog, odnosno pismenog zavrsnog ispita shod no se primjenjujuodredbe clana 31 ovih pravila.

Zapisnik 0 toku ispita i ocjeni komisija dostavlja dekanu organizacione jedinice.

Zavrsnl rad

Zavrsni rad predstavlja samostalnu strucnu obradu odrednog problema.

Tema zavrsnog rada bira se iz predmeta koje sadrf studijski program.

Zavrsnim radom student dokazuje da je na osnovu znanja stecenog tokom studija ovladao zadatomtemom, da je temu obradio po predvidenoj metodologiji, da zna da koristi terminologiju i strucnuliteraturu, kao i da je ispravno navodi odnosno upotrebljava.

Moguce teme zavrsnih radova predlazu predmetni nastavnici.Izuzetno, od prethodnog stava studentu se moze odobriti tema zavrsnog rada koju samostalno predlozi,uz prethodnu konsultaciju sa nastavnikom kod kojeg zeli da uradi zavrsnl rad.

Uz svaku temu zavrsnog rada navodi se osnovna literatura.

Clan 3S

Zavrsni rad prijavljuje se nadlezno] sluzbi organizacione jedinice.

Student stice pravo da prijavi zavrsni rad kad opterecenje od predmeta (kurseva) predvidenoopterecenje po osnovu zavrsnog rada ne prelazi 30 CSPKjECTSkredita.

Prijava zavrsnog rada obuhvata sljedece podatke: radni naziv teme, predmet (kurs), datum prijave ipotpis mentora.

Ispunjena i potpisana prijava ovjerava se i odlaze u dosije studenta.

Clan 36

U studijskoj godini nastavnik mote preuzeti, po pravilu, 5 zavrsnih radova za studijske programeurnietnicke struke, odnosno 10 zavrsnih radova za studijske programe iz drustvene i tehnicke struke.

Clan 41

Clan 37

Student moze jedan put promijeniti temu zavrsnog rada i to najkasnije u roku od 30 dana od danaodobravanja prve teme.

Clan 38

Zavrsnl rad student radi samostalno.

Nastavnik je obavezan da prati rad studenta, pornafe mu savjetima i upucivanjern na izbor literature.

Clan 39

Student formira koncept zavrsnog rada. Koncept se predaje nastavniku na uvid i pregled. Student jedufan da postupi prema uputstvima i primjedbama nastavnika, u protivnom rad se vraca na daljudoradu.Nastavnik je u obavezi da provjeri da Ii se student pri izradi zavrsnog rada slufio nedozvoljenim radnjama

ukljucujuci i plagijat ili prisvajanje tudeg autorstva ili drugim neetickim radnjama.

Nastavnik je dufan da pregleda rad i vrati ga sa komentarom najkasnije za tri nedjelje od dana predaje

rada.

Clan 40

Student predaje tri primjerka zavrsnog rada studentskoj sluzbi organizacione jedinice.

Nakon predaje rada u potrebnom broju primjeraka, na predlog mentora dekan ili prodekan

organizacione jedinice formira komisiju i zakazuje se odbrana.Komisiju iz prethodnog stave sacinjavaju mentor, predsjednik i najmanje jedan clan, po pravilu saradnik

na predmetu iz kojeg se radi rad.

Podaci 0 odbrani zavrsnog rada objavljuju se na oglasnoj tabli organizacione jedinice.Od predaje zavrsnog rada do njegove odbrane mora proci najmanje 5 dana.

Korice zavrsnog rada sadrze sljedeci tekst:

No vrhu:

UNIVERZITET MEDITERAN PODGORICA____ organizaciona jedinicat-mjesto 15

Na sredini:Ime i prezime studenta

Naslov radaPodnaslov: ZAVRSNI RAD

Pri dnu:Mjesto, godina

Red niie (Iijevo):PredmetIme i prezime mentora

Red niie (desno):Ime i prezime studenta Smjer Maticni broj

Clan 42

Prvi unutrasn]i list zavrsnog rada sadrZi:

No vrhu:UNIVERZITET MEDITERAN PODGORICA

fakultet-mjestoU sredini:

Naslov radaPodnaslov: ZAVRSNIRAD

No dnu:Mjesto, mjesec, godina

Clan 43

Sadrza] rada obraduje se kroz poglavlja:

1. uvod;

2. sadrzaj:

3. tekst rada, podijeljen u loglcna poglavlja i potpoglavlja ;

4.zakljucke

5. popis literature i izvora u skladu sa usvojenim standardom ;

6. popis priloga, tabela, slika, dijagrama i drugo.

Bliza tehnicka pravila 0 izradi zavrsnog rada (veliclna slova, granicne linije, razmak izmedu pojedinihdjelova teksta, navodenje literature i drugo) utvrduju se aktom organizacione jedinice.

Clan 44

Odbrana zavrsnog rada sastoji se od usmenog izlaganja rezultata rada i obrazlozenja, izdvojenihzakliucaka, komentara clanova komisije, kao i odgovora na pitanja clanova komisije u vezi sa rezultatimarada i zakljuccirna.

Clan 45

Ako student ne zadovolji na odbrani zavrsnog rada, ima pravo da zatraf da mu se odobri izbor noveteme u okviru istog ili drugog predmeta.

Zavrsni rad i odbrana ocjenjuju se jedinstvenom ocjenom od "odlican" (A) do "nedovoljan"(F).

Ocjena se donosi vecinom glasova clanova komisije.

Nakon polozenog posljednjeg ispita student more u roku od 10 dana provjeriti u nadlezno] sluzbiorganizacione jedinice eventualne neuskladenosti u licnom evidencionom kartonu.

V ISPRAVE 0 STUDIJAMA

Diploma

Clan 46

Diplomu 0 zavrsenim osnovnim studijama potpisuju rektor i dekan organizacione jedinice.

Dopunu diplome potpisuje dekan organizacione jedinice.

Diploma se, po pravilu, urucuje na svecanoj promociji.

Druge isprave

Clan 47

Na zahtjev studenta izdaju se i druge isprave 0 studijama kojima se potvrduju statusna i druga pravastudenta u toku studiranja.Sve molbe i zahtjeve studenti dostavljaju u pisanom obliku nadleznoj slufbi organizacione jedinice .

Studentska karta

Clan 48

Univerzitet moze da izda studentsku kartu kao dokaz da je lice registrovano kao student Univerziteta ,kojom mu se obezbjeduju:

-pristup svim prostorima u kojima se odvijaju studentski programi Univerziteta ;-koriscenje biblioteka, racunarskih uCionica, osim ako nijesu predvidenaposebna pravila registracije i-pristup sportskim i drugim objektima koji stoje na raspolaganju Univerzitetu .

Blize uslove izdavanja i koriscenja studentske karte utvrduje Upravni odbor Univerziteta posebnomodlukom.

Broj: iL- ~f1'()~~Podgorica, '1'3. lQ... 2013. godine

VI PRELAZNA I ZAVRSNA ODREDBA

Clan 49

Stupanjem na snagu ovih Pravila prestaju da vaze Pravila 0 studiranju na osnovnim studijama broj R-164-06 od 25. 12. 2006. godine.

Stupanje na snagu

Clan 50

Ova pravila stupaju na snagu osmog dana od dana objavljivanja na oglasnoj tabli Univerziteta.

-OBRASCI-

PRIM,ER FORMULARA ZA PLAN RADA NA PREDMETu (KURSU) *

PLAN PREDAVAN,A I V,EZBI::cLiteratura:** ::c ('I)('I) e:.0 1. Knjige e:. OSTALE PLANIRANE NBr. ~ Zbirke N AKTIVNOSTI 0.. 2. 0

Poglavlje: (Svaki student ce dobiti zadatkeLiteratura .... predvidene za samostalan rad)Strane:

8.PREDAVANIE

P-8 Poglavlje:Literatura ....Strane:

8.VIEZBA

V-8 Poglavlje: Predaja uradenog dornacegLiteratura .... zadatkaStrane:

9.PREDAVANIE jedan casP-9 Poglavlje: drugi probni test provjere znanjalrnozeLiteratura .... se predvidjeti)

Strane:9.VIEZBA

V-9 Poglavlje:Literatura ....Strane:

P-I0 lQ.PREDA VANIE Priprema za II KOLOKVljUM

V-I0 lQ,Y:JEZBA 11 Kolokvijum

P-ll 11.PREDAVANIEPoglavlje:Literatura ....Strane:

V-ll 1l.VIEZBAPoglavlje: Poravni kolokvijumLiteratura ....Strana:

P-12 12.PREDAVANIEPoglavlje:Literatura ....Strane:

V-12 12.VIEZBA 3.DQMACI ZADATAKPoglavlje: (Svaki student ce dobiti zadatkeLiteratura .... predvidene za samostalan rad)Strana:

P-13 13.PREDAVANIEPoglavlje:Literatura ....Strane:

V-13 13.VIEZBAPoglavlje: Predaja uradenog dornacegLiteratura .... zadatkaStrana:

P-14 14.PREDA VANIE jedan casPoglavlje: Treci probni test provjere znanjafmozeLiteratura .... se predvidjeti)Strane:

V-14 14.VIEZBAPoglavlje:Literatura ....Strane:

15. PREDAVANIE

P-15 Poglavlje:Literatura ....Strane:

15. VIEZBA

V-15 Poglavlje:Literatura ....Strane:

16 NEDjELJA ZAODRZAVANjE ZAVRSNOGISPITAODRZAVANjE POPRAVNOG ZAVRSNOGISPITAAnke tiranje [Zavrsna anketa]

Rezime za semestar

Predavanja: __ casova,

__ casova pripreme za polaganje,__ casova provjere,__ cas ova razgovora oko nastave

UKUPNO CASOVA RADA SA STUDENTIMA

Vjezbi: casova,__ cas ova pripreme za polaganje,__ casova provjere,__ casova razgovora oko nastave

UKUPNO __ CASOVA RADA SA STUDENTIMA

Domaclh zadataka: _

Ukupno nedjelja u semestru: _

PREDMETNI NAST AVNIK

Informaciona Iista

Naziv predmeta:

Sifra predmeta Status predmeta I Semestar I Broj CSPKjECTS kredita Fond cas ovaI I

Studijski programi za koje se organizuje:Akademske studije:Uslovlienost drugim predmetima: nemaIshodi ucenja : znanja, vjestine i kompentencije

Ime i prezime nastavnika i saradnika:Metod nastave i savladanja gradiva:PLAN RADAPripremna nedjelja:

I11IIIIVVVIVIIVIIIIXXXIXIIXIIIXIVXV

XVIXVIIXVIII

Obaveze studenata u toku nastave:Konsultacije:Opterecenje studenta u casovima:

Nedjeljno: U semestru:

Literatura:1.

Oblici provjere znanja i ocjenjivanje:

Ocjena I A I B I C I D I EBrojpoena I 90-100 I 80-89 I 70-79 I 60-69 I 51-59

-OBRASCI-

UPUSTVO ZA OBRACUN OPTERECENJA STUDENTA

NEDELJNQ II SEMESIRllOpsti podaci: Opsti podaci:

Broj sati za 1 CSPK/ECTS iznosi 25 Broj nedelja u semestru za nastavu i zavrrsni ispit 16Broj sati nedeljno iznosi 40 Broj nedelja za pripremu semestra 2Broj sati nedeljno za 1 kredit iznosi 40/25 = 1.60 Broj nedjelja za dopunski rad ukljucujuci popravni ispit 2

Ukupan broi nedelia u semestru 20PODACI ZA PREDMET:

Podaci za predmet: BRQI SATI ZA PREDMET U SEMESTRU UKUPNO -broj kredita za predmet x 25

BROI SAT! NEDELINQ !lK!lPNQ-l:!rQj kredita za predmet x 1. BROJ SAT! ZA NASTAVU I ZAVRSNI ISPIT IZNOSI40/25 BROJ SAT! nedeJjno x 16 nedeljaSTRUKTURA OPTERECENJA: 2. BROJ SAT! ZA PRIPREMU I OVJERU SEMESTRANASTAVA IZNOSI BROJ SAT! nedeljno x 2 nedelje

nedeljni fond cas ova predavanja nedeIjni fond cas ova viezbi, 3. BROJ SAT! PRIPREME ZA POPRAVNI ISPITNI

INDIVIDUALNI RAD STUDENTA ROK, UKLJUCUJUCI POLAGANJE ISPITA U1. nedeljni fond casova za samostalni rad [kuci, u POPRAVNOM ISPITNOM ROKU IZNOSIbiblioteci...) ukljucujuci konsultacije, koji se PREOSTALO VRIJEME OD PRVE DVIJE STAVKEracuna kao: DO UKUPNOG BROJA SATI U SEMESTRU

l3RQI SAT! NASTAYE - (nedeljni fond casova predavanja +nedeljni fond casova vjezl:!i) STRUKTURA OPTERECENJA:

_ sati (Nastava) + - sati (Priprema) + - sati(Dopunski rad)

NAPOMENA ZA SIFRE:

SIFRE ZA PREDMETE NIJESU OBAVEZNE DO USVAJANJA JEDINSTVENOG SISTEMA SIFRIRANJA NA UNIVERZITETU.