perancangan & kurikulum PJ

ISI KANDUNGAN

1.0 Faktor perancangan aktiviti Pendidikan Jasmani 2

1.1 Faktor insfrastruktur 3

1.2 Faktor murid 5

1.3 Faktor persekitaran 8

1.4 Rumusan 9

2.0 Reka bentuk kurikulum Pendidikan Jasmani 10

2.1 Berpusatkan subjek 11

2.2 Berpusatkan pelajar 12

2.3 Berpusatkan masalah 13

2.4 Rumusan 14

3.0 Bibliografi 15

SUTINA MUHAMMAD HANIP830706-05-5058

AMBILAN KHAS NOVEMBER 2009HBPE 1103 PENGENALAN PENDIDIKAN JASMANI

Soalan 1

Perancangan yang teratur dan bersistematik akan menyediakan skop yang

tersusun dan mampu memberikan pengalaman pembelajaran yang baik kepada

murid bagi memupuk gaya hidup aktif dan sihat demi mencapai matlamat yang

ditetapkan. Dalam merancang dan melaksanakan aktiviti Pendidikan Jasmani

berbagai faktor perlu dititik beratkan. Faktor utama perancangan perlu diteliti

dengan baik dan perlu dilihat sebagai aset utama yang bakal menentukan

kejayaan perlaksanaan aktiviti Pendidikan Jasmani di sekolah.

Berdasarkan petikan di atas, klasifikasikan faktor utama perancangan aktiviti

yang menjadi tunjang kepada pelaksanaan Pendidikan Jasmani yang terancang

di sekolah.

1.0 Faktor perancangan aktiviti Pendidikan Jasmani

Menurut Dauer (1995), Pendidikan Jasmani ialah sebahagian daripada program

pendidikan yang menyeluruh, yang memberi sumbangan pada asasnya melalui

pengalaman-pengalaman pergerakan kepada perkembangan dan pembangunan

keseluruhan kanak-kanak. Manakala menurut Freeman (1977, 1992), Pendidikan Jasmani

adalah meliputi pembangunan fizikal dan mental. Ia juga menumpukan kepada tiga

domain pendidikan, iaitu psikomotor, kognitif dan afektif. Lumpkin (1990) pula

berpendapat bahawa Pendidikan Jasmani merupakan suatu proses yang membolehkan

individu mempelajari kemahiran fizikal, mental dan sosial serta tahap kecergasan yang

tinggi. Manakala Colfer (1986) pula menyatakan bahawa Pendidikan Jasmani merupakan

satu bentuk pembelajaran yang bersifat holistik dan berupaya membangunkan pelajar dari

pelbagai aspek dan dapat menghasilkan kejayaan kepada satu kumpulan pelajar.

Pendidikan Jasmani merupakan satu proses pembelajaran yang menyeluruh

yang merangkumi semua aspek domain seperti psikomotor, kognitif, afektif, sosial dan

emosi. Melalui Pendidikan Jasmani, setiap pelajar akan diberi ruang untuk mencuba dan

2



mengalami sendiri pengalaman menjalankan aktiviti fizikal. Pendidikan Jasmani juga

berupaya menyediakan kanak-kanak untuk mengamalkan hidup aktif dan sihat.

Perancangan yang teratur dan bersistematik akan menyediakan skop pengalaman

pembelajaran yang rapi dan berturutan serta mampu mendedahkan kanak-kanak kepada

gaya hidup aktif dan sihat untuk berupaya mencapai matlamat yang ditetapkan.

Terdapat beberapa faktor di dalam merancang dan melaksanakan aktiviti

Pendidikan Jasmani di sekolah yang perlu diambil kira. Faktor-faktor utama yang harus

diteliti ialah faktor infrastruktur, faktor perkembangan murid dan faktor persekitaran.

Ketiga-tiga faktor ini merupakan faktor utama kejayaan di dalam perlaksanaan sesuatu

aktiviti Pendidikan Jasmani di sekolah.

1.1 Faktor Insfrastruktur

Faktor insfrastruktur merupakan antara salah satu faktor penting yang perlu di

ambil kira di dalam perancangan sesuatu aktiviti Pendidikan Jasmani yang terancang di

sekolah. Antara perkara yang perlu dititik beratkan di dalam konteks insfrastruktur ini

ialah dari segi kemudahan, peralatan dan kepakaran.

Dari segi kemudahan, perkara yang perlu difikirkan ialah dari sudut kedudukan

sesebuah sekolah itu. Terdapat sekolah yang berada dikawasan bandar dan juga sekolah

yang berada dikawasan luar bandar. Seperti yang kita ketahui, sekolah yang berada di

bandar mempunyai banyak kelebihan berbanding sekolah yang berada di luar bandar.

Kewujudan sesuatu pertubuhan yang terdapat di bandar memberi peluang kepada pihak

sekolah untuk menggunakan kepakaran yang mereka ada untuk menjalankan aktiviti

Pendidikan Jasmani di sekolah mereka. Bukan itu sahaja, di bandar juga tedapat guru-

guru yang mempunyai kepakaran khas di dalam sesuatu bidang. Ini kerana, terdapat

persatuan-persatuan yang diiktiraf oleh badan kerajaan yang membolehkan guru

mengambil bahagian untuk mendapatkan sijil-sijil kemahiran di dalam bidang Pendidikan

3



Jasmani yang tertentu. Tetapi berlainan pula dengan sekolah yang berada di luar bandar.

Kepakaran di kalangan guru dan orang luar amat terhad dan ini menyebabkan tidak

banyak aktiviti yang boleh dibuat. Bukan itu sahaja, aktiviti yang hendak dilaksanakan

juga perlu mengikut pekerjaan ibu bapa jika mahukan mereka terlibat sama di dalam

aktiviti sekolah anak-anak mereka. Bukan itu sahaja, kegiatan di luar kelas juga terhad

dan seterusnya akan menghadkan penglibatan pelajar dalam aktiviti fizikal tersebut.

Selain daripada kedudukan sekolah, kemampuan kewangan sekolah juga perlu

diambil kira di dalam merancang dan melaksanakan aktiviti Pendidikan Jasmani.

Sesebuah sekolah akan diberi peruntukan kewangan berdasarkan kepada jumlah

pelajarnya. Ini bermakna, sekolah yang mempunyai ramai murid akan mempunyai

banyak wang untuk membuat aktiviti. Bukan itu sahaja, faktor sosioekonomi seseorang

pelajar juga merupakan faktor penyumbang kepada kemajuan sesebuah sekolah. Ini

kerana jika pihak sekolah ingin meminta sumbangan kewangan dan kerjasama daripada

ibu bapa, mereka tidak akan mempunyai masalah untuk memberi bantuan kewangan dan

sumbangan tenaga. Selain itu, kemudahan-kemudahan yang terdapat di sekolah juga

perlu difikirkan sewaktu merancang sesebuah aktiviti. Ini kerana jika kemudahan itu

tidak mencukupi, pihak sekolah perlu memikirkan alternatif yang lain untuk membuat

penambahbaikan bagi mengelakkan aktiviti yang dirancang terganggu kelancarannya.

Manakala dari sudut peralatan, pemilihannya perlulah berdasarkan kepada

spesifikasi umur seseorang individu itu. Ini kerana alatan yang dibuat adalah berdasarkan

kemampuan seseorang pelajar mengikut peringkat umur mereka. Contohnya ialah ada

alatan yang dibuat khusus untuk murid bedasarkan tahap umur mereka seperti baton

untuk acara lari berganti-ganti, bola lontar peluru dan sebagainya. Bukan itu sahaja,

terdapat juga spesifikasi yang perlu dipatuhi sekiranya ada diantara pelajar yang

bertanding di dalam sesuatu kejohanan atau pertandingan. Ini kerana jika alatan yang

digunakan tidak mematuhi spesifikasi yang ditetapkan, ia boleh mengundang kepada

kecelakaan dan kemudaratan kepada penggunanya.

4



Selain itu, kepakaran seseorang tenaga pengajar juga merupakan salah satu

daripada faktor yang perlu diambil kira di dalam merancang sesebuah aktiviti Pendidikan

Jasmani. Ini kerana guru-guru Pendidikan Jasmani seharusnya memahami bahawa skop

bidang tugas mereka ini mempunyai risiko. Keperluan tenaga pengajar yang pakar dalam

sesuatu matapelajaran juga perlu difikirkan oleh pihak sekolah sekiranya mereka ingin

melaksanakan sesebuah aktiviti Pendidikan Jasmani dengan jayanya. Pihak sekolah

memberikan mereka liabiliti yang perlu dipertanggungjawabkan semasa menjalankan

tugas mereka. Disebabkan itu, setiap guru Pendidikan Jasmani perlu mempunyai

kepakaran untuk menangani sebarang kemungkinan sesuatu yang tidak diingini mungkin

terjadi kepada pelajar mereka. Bukan itu sahaja, sikap para guru juga perlu selari dengan

bidang tugas mereka untuk mengelakkan terjadinya kejadian yang boleh mencemarkan

karier perguruan mereka.

Selain itu, terdapat beberapa garis panduan yang perlu dipatuhi oleh guru

Pendidikan Jasmani seperti yang telah digariskan oleh pihak kementerian. Antaranya

ialah, memastikan bahawa murid yang menjalankan aktiviti cergas, aktiviti yang dipilih

perlu bersesuaian dengan umur dan kebolehan murid, aktiviti yang dipilih perlu

diluluskan oleh badan profesional dan sekolah, guru yang menggendalikan aktiviti fizikal

atau kokurikulum mempunyai kepakaran, arahan yang diberikan jelas, betul dan pelakuan

memanaskan badan bersesuaian dengan aktiviti yang bakal dijalankan terutama akitviti

yang berisiko seperti permainan ragbi dan kemudahan dan peralatan yang digunakan

bersesuaian dengan aktiviti yang hendak dijalankan.

1.2 Faktor murid

Faktor kedua yang perlu di ambil kira di dalam merancang dan melaksanakan

aktiviti Pendidikan Jasmani di sekolah ialah faktor murid. Pendidikan Jasmani

mementingkan aspek perkembangan diri setiap individu. memberi penekanan kepada

perkembangan kognitif, perkembangan afektif, perkembangan psikomotor dan juga

5



perkembangan sosial setiap pelajar. Perkembangan setiap pelajar boleh dikategorikan

kepada empat domain. Domain yang pertama ialah domain kognitif yang melibatkan

perkembangan pemikiran pelajar. Domain yang kedua ialah domain afektif yang

melibatkan perkembangan sikap dan nilai pelajar. Domain ketiga ialah domain

psikomotor yang melibatkan perkembangan kemahiran fizikal pelajar dan domain yang

terakhir ialah domain sosial yang melibatkan perkembangan perhubungan sosial pelajar.

Domain yang pertama ialah domain kognitif. Ia merupakan fokus utama di

dalam proses pengajaran dan pembelajaran di sekolah. Ia boleh dibahagikan kepada enam

peringkat iaitu daripada tahap yang boleh dicapai dan seterusnya kepada tahap yang sukar

dicapai. Perkembangan domain kognitif melibatkan cara berfikir, merasa dan bertindak.

Perancangan kognitif ini disusun mengikut keupayaan pelajar seperti pengetahuan,

kefahaman, aplikasi, analisis, sintesis dan penilaian. Pelajar akan didedahkan dengan

ilmu pengetahuan untuk membina kefahaman mereka di dalam sesuatu aktiviti.

Kemudian mereka akan cuba untuk mengaplikasikannya. Setelah itu, mereka akan

membuat analisis, sintesis dan penilaian terhadap aktiviti yang mereka lakukan. Guru

perlu menggunakan domain ini sewaktu pengajarannya supaya pelajar boleh memahami

dan seterusnya mengaplikasikan apa yang diajar oleh guru dengan jayanya.

Domain yang kedua ialah domain afektif. Domain ini mempunyai hubungan

dengan perasaan, emosi, minat, sikap, penghargaan dan nilai pelajar. Domain ini boleh

dikelaskan kepada peringkat penghayatan daripada yang paling rendah kepada yang

paling tinggi. Peringkat-peringkat tersebut ialah peringkat penerimaan, gerakbalas,

penilaian, organisasi dan perwatakan. Dalam penggunaan domain ini, pelajar perlu

bersedia untuk menerima pelajaran dan seterusnya memberikan tindakbalas. Seterusnya,

pelajar akan membuat penilaian berdasarkan perlakuannya dan akhirnya menyusun

perlakuan tersebut untuk membentuk perwatakan yang sesuai. Penggunaan domain ini di

dalam pengajaran Pendidikan Jasmani akan dapat membantu pelajar merasa seronok dan

gembira sewaktu melakukan sesuatu aktiviti.

6



Domain psikomotor pula merupakan domain yang ketiga. Ia merupakan

kemahiran yang berkaitan dengan pergerakan anggota fizikal seseorang individu. Pada

peringkat prasekolah dan sekolah rendah, pelajar diajar untuk menguasai pergerakan

yang biasa dilakukan dalam kehidupan seharian dan pergerakan baru dalam senaman.

Terdapat tujuh peringkat di dalam domain psikomor ini iaitu daripada susah kepada

mudah. Peringkat-peringkat tersebut ialah peringkat persepsi, persediaan, pergerakan

terkawal, pergerakan mekanistik, pergerakan kompleks, pergerakan suaian dan

pergerakan cipta. Pelajar akan membuat persepsi berdasarkan kepada perlakuan yang

dibuat oleh guru dan seterusnya membuat persedian untuk melakukan perlakuan tersebut.

Kemudian, pelajar akan membuat pergerakan yang terkawal, pergerakan mekanistik dan

seterusnya kepada pergerakan kompleks. Akhir sekali, pelajar akan cuba untuk membuat

pergerakan suaian dan pergerakan cipta dengan dibantu oleh guru. Domain ini penting

untuk dilaksanakan oleh guru Pendidikan Jasmani kerana ia mampu menghasilkan pelajar

yang berkemahiran tinggi di dalam menguasai sesuatu kemahiran.

Domain yang terakhir ialah domain sosial. Menurut Dettmer (1997), domain ini

khusus untuk hubungan atau tingkah laku sosial. Ia terdiri daripada lapan peringkat

objektif iaitu berhubung, berkomunikasi, melibatkan diri, berunding, bekerjasama,

menghakim, memulakan dan menukar. Pelajar akan berhubung dan berkomunikasi

bersama rakan di dalam melaksanakan sesuatu aktiviti. Seterusnya mereka akan

melibatkan diri, berunding dan bekerjasama bersama rakan untuk melakukan sesuatu

aktiviti. Kemudian, pelajar akan menghakimi apa yang telah dilakukannya dan kemudian

mereka akan memulakan dan menukar anggapan dan aktiviti mereka supaya ia boleh

menjadi suatu aktiviti yang lebih berjaya. Domain ini mampu menghasilkan pelajar yang

mempunyai sikap dan sifat dari sudut kemanusiaan, kemasyarakatan dan saling bantu

membantu sesama rakan.

Sekiranya kesemua domain ini dapat diterapkan dan dilaksanakan, ia akan dapat

menwujudkan aktiviti Pendidikan Jasmani yang lebih terancang dan seterusnya

menghasilkan pelajar yang seimbang dari sudut kognitif, afektif, psikomotor dan sosial.

7



Faktor persekitaran

Faktor terakhir yang perlu di ambil kira di dalam merancang dan melaksanakan

aktiviti Pendidikan Jasmani di sekolah ialah faktor persekitaran. Antara perkara yang

perlu dititik beratkan di dalam konteks persekitaran ini ialah dari segi budaya setempat,

pengaruh politik dan penyelarasan program sukan.

Seorang guru Pendidikan Jasmani yang mahir, mampu memanipulasi sesebuah

aktiviti mengikut keperluan masyarakat setempat. Budaya setempat mampu memupuk

minat, meningkatkan prestasi dan menggalakkan pelajar untuk bergiat aktif di dalam

aktiviti Pendidikan Jasmani di sekolah. Selain itu, terdapat beberapa perkara yang terlibat

di dalam proses sosialisasi pelajar seperti kepercayaan, pembentukan sosial, bangsa,

agama dan kumpulan sosial. Projek khas seperti kem kemahiran dianggap berkesan untuk

memupuk keseimbangan perkembangan mental pelajar dengan perkembangan rohani,

jasmani dan sosial mereka. Ia juga boleh merangsang penglibatan masyarakat setempat

yang mempunyai kemahiran untuk sama-sama memberikan sumbangan. Selain itu, jika

pelajar terlibat dengan aktiviti fizikal ia akan dapat memupuk gaya hidup yang sihat.

Hasilnya akan lahirlah masyarakat yang mempunyai kecergasan fizikal dan mental yang

membawa kepada pembentukan budaya setempat yang positif.

Selain daripada budaya setempat, pengaruh politik juga perlu diambil kira di

dalam merancang sesuatu aktiviti Pendidikan Jasmani. Ini kerana, setiap aktiviti yang

dijalankan seharusnya mampu memperkukuhkan interaksi antara pelajar dan memupuk

integrasi antara kaum di negara ini seperti yang dihasratkan oleh pemerintah sekarang. Ia

juga boleh membentuk dan melatih pelajar menjadi warganegara yang berguna dengan

memiliki sifat kesopanan, berdikari dan mematuhi undang-undang negara. Bukan itu

sahaja, setiap aktiviti Pendidikan Jasmani yang ingin dilaksanakan perlu mengambil kira

keadaan politik semasa supaya tidak berlaku masalah dikemudian hari.

Penyelarasan program sukan juga boleh digunakan untuk merancang aktiviti-

aktiviti Pendidikan Jasmani di sekolah. Pendekatan yang boleh diperkenalkan ialah

8



program yang bersifat realistik. Terdapat Program Gerak Kerja Kokurikulum (Sukan)

yang merangkumi tiga aspek utama seperti Program Gerak Kerja Kokurikulum dalam

Lingkungan Sekolah (Intramurals), Program Gerak Kerja Kokurikulum Dalam dan Luar

(Extramurals) dan juga Program Antara Sekolah.

Selain daripada terlibat dengan aktiviti kurikulum di dalam kelas, pelajar juga

perlu melibatkan diri dengan aktiviti kokurikulum di luar waktu pembelajaran. Program

kokurikulum ini pula boleh dibahagikan kepada tiga bahagian iaitu program intramurals,

program extramurals dan program antara sekolah. Progran intramurals ialah program

pengukuhan dan pengayaan kurikulum yang melibatkan semua pelajar di dalam kelas

Pendidikan jasmani. Mereka wajib memilih persatuan dan unit beruniform yang diminati.

Manakala program extramurals pula ialah program yang melibatkan pelajar yang lebih

mahir. Contohnya seperti mewakili rumah sukan mereka di dalam acara sukan tahunan

sekolah. Program yang terakhir ialah program antara sekolah. Ia meliputi pertandingan

diperingkat daerah, negeri atau kebangsaan. Program seperti ini dikendalikan oleh Majlis

Sukan Sekolah-Sekolah Negeri pada peringkat awal untuk memilih pelajar yang

berpotensi untuk mewakili negeri.

1.3 Rumusan

Dalam merancang dan melaksanakan aktiviti Pendidikan Jasmani, faktor

infrastruktur, faktor perkembangan murid dan faktor persekitaran perlu dititik beratkan

oleh mereka yang terlibat. Aktiviti-aktiviti yang ingin dilaksanakan perlu mempunyai

perancangan yang bersistematik dan dirancangkan dengan teliti bagi memastikan

kejayaan dalam perlaksanaan aktiviti Pendidikan Jasmani di sekolah. Perancangan yang

teratur dan bersistematik akan menyediakan skop yang tersusun dan berturutan serta

mampu memberikan pengalaman pembelajaran yang baik kepada murid bagi memupuk

gaya hidup aktif dan sihat demi mencapai matlamat yang ditetapkan.

9



Soalan 2

Dalam membentuk kurikulum, terdapat beberapa reka bentuk yang boleh

dipilih oleh pembangun kurikulum. Reka bentuk itu perlu dijadikan asas

rujukan bagi memastikan keperluan kurikulum itu benar-benar sesuai dengan

keperluan murid.

Bincang dan berikan contoh-contoh yang bersesuaian berdasarkan reka bentuk

yang dimaksudkan dalam pembentukan kurikulum.

2.0 Reka bentuk kurikulum Pendidikan Jasmani

Kurikulum adalah rancangan pendidikan yang sentiasa mengalami perubahan.

Dalam konteks pendidikan di Malaysia, perancangan dan pembentukan kurikulum

(khususnya KBSR dan KBSM) adalah didasari oleh falsafah dan matlamat pendidikan

negara yang menentukan arah haluan, asas dan sumber inspirasi kepada semua usaha dan

rancangan dalam bidang pendidikan. Kurikulum atau pun skop kandungan sesuatu

pelajaran adalah asas penting dalam sistem pendidikan sesebuah negara. Sebagai sebuah

negara yang sedang pesat membangun, Malaysia memerlukan suatu kurikulum yang

kemas dan sesuai untuk mewujudkan sistem pendidikan yang dinamik serta selaras

dengan cita-cita dan kehendak negara (Kamaruddin Haji Hussin, 1994).

Sebelum sesebuah kurikulum itu dibentuk, pembangun kurikulum perlu

mengkaji dan meneliti tentang teori yang berkaitan dengan kurikulum, falsafah

pembentukan kurikulum dan kriteria-kriteria yang perlu ada di dalam pembentukan

sesebuah kurikulum itu. Terdapat tiga teori utama dalam mereka bentuk sesebuah

kurikulum iaitu teori tradisional, teori konseptual dan teori rekonseptual. Teori tradisional

ialah teori yang memfokuskan kepada pendekatan tingkahlaku. Manakala teori

konseptual pula ialah teori yang memberi fokus kepada analisis situasi semasa. Manakala

teori rekonseptualis pula ialah teori yang menganggap kurikulum sebagai bahan penting

yang boleh membawa kesedaran dan perubahan kepada masyarakat.

10



Selain daripada teori, falsafah juga penting di dalam pembentukan sesebuah

kurikulum itu. Kandungan falsafah akan membolehkan pembina kurikulum memahami

dan menilai secara luaran dan dalaman arah tujuan pendidikan. Terdapat beberapa aliran

falsafah yang boleh mempengaruhi reka bentuk sesebuah kurikulum seperti falsafah

idealisme, realisme, paramatism, perianelisme, essentialisme, progressivesme,

rekonstrutionalisme dan eksistensialisme.

Bukan sahaja teori dan falsafah penting, kriteria pemilihan reka bentuk juga

penting di dalam pembentukan sesebuah kurikulum. Terdapat beberapa kriteria reka

bentuk yang perlu dikaji oleh pembangun kurikulum sebelum sesebuah kurikulum itu

dihasilkan. Kriteria-kriteria yang perlu dianalisis ialah reka bentuk berpusatkan subjek,

reka bentuk berpusatkan pelajar dan reka bentuk berpusatkan masalah.

2.1 Reka bentuk berpusatkan subjek

Reka bentuk berpusatkan subjek ialah sebuah reka bentuk yang berasaskan

kepada isi kandungan sesebuah pelajaran. Ia terdiri daripada reka bentuk matapelajaran,

reka bentuk disiplin, reka bentuk bersepadu dan reka bentuk korelasi.

Reka bentuk matapelajaran ialah reka bentuk yang berkaitan dengan isi

kandungan pelajaran yang terdapat dalam buku teks. Ia kerap juga digunakan dalam

mereka bentuk sesebuah kurikulum. Kurikulum ini disusun dengan teratur supaya ia

mempunyai peranan sebagai sebuah matapelajaran. Bukan itu sahaja, konsep juga

disusun daripada yang ringkas kepada yang kompleks dan ia memberi tumpuan kepada

proses mengingat dan memahami. Contohnya, kurikulum sesuatu matapelajaran yang

hendak dibentuk perlulah berdasarkan kepada kandungan yang terdapat di dalam buku

teks supaya ia boleh disusun dengan baik dan dapat membantu pelajar untuk memahami

sesuatu yang dipelajari.

11



Reka bentuk disiplin pula menekankan kepada isi kandungan dan proses disiplin

sesuatu ilmu. Ini kerana setiap mata pelajaran mempunyai disiplin ilmu tersendiri. Reka

bentuk ini dibina berdasarkan kepada proses mengenalpasti struktur ilmu serta disiplin

sesuatu subjek dan kaedah yang terlibat untuk menjana ilmu dalam sesuatu bidang.

Contohnya di dalam matapelajaran Kemahiran Hidup dan Pendidikan Jasmani, pelajar

bukan sahaja diajar tentang kemahiran membuat sesuatu aktiviti malah mereka juga

diajar tentang disiplin sesuatu kemahiran yang hendak dipelajari.

Manakala reka bentuk bersepadu ialah reka bentuk yang mencantumkan dua

atau lebih subjek supaya menjadi satu matapelajaran yang bersepadu. Ia akan memberi

pelajar ilmu yang bersepadu, tidak terasing dan lebih bermakna. Ia juga menghilangkan

sempadan antara matapelajaran dan sesuatu disiplin. Contoh reka bentuk bersepadu ialah

di dalam matapelajaran Sains dan Pendidikan Jasmani. Tajuk organ-organ dalam tubuh

manusia terdapat dalam kedua-dua subjek tersebut.

Reka bentuk yang seterusnya ialah reka bentuk korelasi. Reka bentuk ini

mengaitkan maklumat antara satu subjek kepada satu subjek yang lain dengan tujuan

untuk mengurangkan pemisahan antara subjek. Guru-guru bagi subjek yang berkaitan

perlu bekerjasama bagi merancang kursus bagi mengaitkan maklumat dari subjek-subjek

yang berlainan. Contohnya ialah guru Pendidikan Jasmani boleh bekerjasama dengan

guru matapelajaran Sains untuk menghasilkan kerja kursus yang saling berkaitan antara

kedua-dua matapelajaran ini.

2.2 Reka bentuk berpusatkan pelajar

Reka bentuk seterusnya yang perlu dikaji oleh pembangun kurikulum ialah reka

bentuk yang berpusatkan pelajar. Reka bentuk ini menganggap pelajar merupakan satu

elemen yang penting dalam bidang pendidikan. Ia berdasarkan falsafah progressivesme.

Reka bentuk ini terbahagi kepada tiga iaitu reka bentuk yang berpusatkan pelajar,

berpusatkan pengalaman dan berpusatkan humanistik.

12



Reka bentuk berpusatkan pelajar ialah berdasarkan kepada pendekatan

semulajadi pelajar ketika belajar. Ia menganggap pemikiran pelajar akan berkembang

sekiranya mereka diberi peluang untuk belajar berasakan kepada kegemaran dan

keperluan mereka. Contohnya ialah seperti sifat semulajadi kanak-kanak yang gemar

mencuba sesuatu permainan yang baru, maka di dalam membina kurikulum Pendidikan

Jasmani, unsur permainan kecil diselitkan.

Reka bentuk berpusatkan pengalaman ialah sebuah reka bentuk yang memberi

penekanan terhadap minat dan keperluan pelajar ketika membina kurikulum. Namun reka

bentuk ini tidak akan dapat dirancang kerana keperluan dan minat murid tidak dapat

dijangka. Ia hanya boleh dibina setelah pendidik benar-benar mengenali seseorang pelajar

itu. Contohnya, jika sesuatu kurikulum baru hendak digubal, maka pembina kurikulum

perlulah turun padang untuk lebih mengenali pelajar tersebut supaya kurikulum

berpusatkan pengalaman dapat dibentuk.

Manakala reka bentuk berpusatkan humanistik ialah reka bentuk yang

mementingkan konsep kendiri kepada pelajar yang akan membuat mereka belajar dan

membina tugasan atas kesedaran mereka sendiri. Ia juga menyepadukan unsur kognitif

dan unsur afektif. Reka bentuk ini mementingkan isi kandungan, kognitif, pengalaman

dan perasan. Bukan itu sahaja, reka bentuk ini juga menekankan kepada pendidikan dan

pembangunan insan secara keseluruhan. Contohnya ialah jika reka bentuk ini digubal, ia

perlulah menekankan secara seimbang aspek pemikiran, perasaan dan amalan pelajar

sekolah supaya kurikulum ini berjaya dilaksanakan.

2.3 Reka bentuk berpusatkan masalah

Reka bentuk berpusatkan masalah ialah reka bentuk yang memberi fokus

kepada masalah dalam kehidupan. Ia meletakkan peranan pembelajaran berdasarkan

pengalaman individu dan kemasyarakatan. Terdapat dua jenis reka bentuk berpusatkan

masalah iaitu reka bentuk situasi-kehidupan dan reka bentuk semula masyarakat.

13



Reka bentuk situasi-kehidupan ialah reka bentuk yang berpendapat bahawa

pembelajaran akan menjadi bermakna jika pembelajaran itu boleh diaplikasikan dalam

kehidupan secara terus. Keperluan dan keupayaan pelajar berfikir dalam menyelesaikan

masalah juga menjadi dasar dalam reka bentuk ini. Contohnya ialah kurikulum yang

dibina perlulah memberi penekanan dalam penyelesaian masalah di dalam kehidupan

manusia yang sebenar seperti yang terdapat di dalam kurikulum matapelajaran

Pendidikan kesihatan, iaitu tentang bagaimana hendak menjaga kebersihan diri.

Reka bentuk semula masyarakat ini pula berorientasikan masyarakat. Ia

mengaitkan hubungan kurikulum dengan perkembangan masyarakat dari aspek sosial,

politik dan ekonomi. Kurikulum ini dilihat berupaya menjadi agen perubahan dalam

masyarakat. Kurikulum ini menyerapkan nilai-nilai dan etika bagi melahirkan masyarakat

yang berkualiti. Contohnya yang terdapat di dalam matapelajaran Pendidikan Moral yang

banyak mengandungi nilai-nilai murni yang boleh diaplikasikan di dalam hidup

bermasyarakat.

2.4 Rumusan

Sebelum merekabentuk sesebuah kuikulum, pembangun kurikulum perlu

mengkaji, menganalisis serta memilih teori-teori, falsafah-falsafah dan kriteria yang

berkaitan dengan pembentukan kurikulum. Reka bentuk yang dipilih perlulah dijadikan

asas rujukan bagi memastikan keperluan kurikulum itu benar-benar sesuai dengan

keperluan murid itu sendiri. Sebenarnya, faktor-faktor yang mempengaruhi pembentukan

dan perkembangan kurikulum adalah elemen yang saling berkait antara satu sama lain.

Dapatlah dikatakan bahawa faktor-faktor yang mempengaruhi perkembangan

kurikulum itu sendiri mencerminkan idealisme dan perubahan keperluan masyarakat dan

negara, melalui institusi persekolahan yang akan meneruskan kebudayaan atau

mencetuskan tamadun baru kepada pelajar-pelajarnya.

14



Bibliografi

1. Buku Panduan Guru Tingkatan I, II, III: Pendidikan Jasmani dan Kesihatan. (1988).

Pusat Perkembangan Kurikulum, Kementerian Pendidikan Malaysia.

2. Shahabuddin Hashim, Dr Rozaini Yaakub, Mohd Zohir Ahmad. (2003). Pedagogi:

Stratergi dan Teknik Mengajar dengan Berkesan, Pahang: PTS Publications &

Distributors Sdn. Bhd.

3. Mohd Daud Hamzah. (1994). Reka Bentuk Kurikulum Sekolah, Kuala Lumpur:

Dewan Bahasa dan Pustaka

4. Teng Boon Tong. (2001). Pendidikan Jasmani dan Pendidikan Kesihatan: Kursus

Diploma Perguruan Malaysia. Selangor: Pearson Education.

5. Shaifol Bahary Sulaiman, Norazhan Che Lan, Hasnul faizal Hushin Amri. (2009).

HBPE1103 Pengenalan Pendidikan Jasmani, Kuala Lumpur: Open University

Malaysia.

15

Documents

perancangan & kurikulum PJ