PELAKSANAAN DASAR PENGURUSAN SISA PEPEJAL NEGARA DALAM

KALANGAN KONTRAKTOR INDUSTRI PEMBINAAN DI PULAU PINANG

NG LEE SHAN

Tesis ini dikemukakan sebagai

memenuhi syarat penganugerahan

Ijazah Sarjana Sains Pengurusan Teknologi

Fakulti Pengurusan Teknologi dan Perniagaan

Universiti Tun Hussien Onn Malaysia

JANUARI 2015

v

ABSTRAK

Kelemahan pelaksanaan pengurangan sisa pepejal melalui 3R dalam kalangan kontraktor

akan menyebabkan pengurusan sisa pembinaan tidak lestari terutamanya di kawasan

kepulauan. Hal ini telah meningkat penjanaan sisa pembinaan di tapak pelupusan. Kajian

ini bertujuan mengenalpasti pelaksanaan pengurangan sisa pepejal melalui 3R dalam

kalangan kontraktor industri pembinaan di Pulau Pinang, kedua mengkaji kekangan

pelaksanaan pengurangan sisa pepejal melalui 3R dalam kalangan kontraktor industri

pembinaan di Pulau Pinang dan ketiga, mengkaji elemen bagi merapatkan jurang

pelaksanaan pengurangan sisa pepejal melalui 3R dengan pihak kontraktor. Kaedah temu

bual semistruktur dilakukan dengan Pegawai Majlis Perbandaran Pulau Pinang dan

Seberang Perai serta CIDB Pulau Pinang. Manakala, kaedah soal selidik telah dilakukan

dalam kalangan 61 orang kontraktor berdaftar gred G7, G6, G5 dengan CIDB di Pulau

Pinang di mana kadar respon diterima sebanyak 49.6 peratus. Keputusan soal selidik

menunjukkan hanya 21.3 peratus kontraktor menyatakan pengurangan sisa pepejal melalui

3R berkesan dilaksanakan seperti hasil temu bual menyatakan 3R masih terhad

dilaksanakan. Selain itu, hasil kajian juga menunjukkan lebih daripada 80 peratus

kontraktor menyatakan sikap kontraktor dan sisa pembinaan yang tidak sesuai diguna

semula dan kitar semula serta kekurangan ruang merupakan kekangan utama

melaksanakan pengurangan sisa pepejal melalui 3R. Di samping itu, elemen

penguatkuasaan undang-undang, pelaksanaan 3R dalam kalangan kontraktor dan

kesedaran 3R dalam sektor pembinaan merupakan pendekatan yang sesuai merapatkan

jurang antara pelaksanaan pengurangan sisa pepejal melalui 3R dengan pihak kontraktor

di mana skor min tahap persetujuan melebihi 3.7. Penerapan pendekatan Atas-Bawah

dalam elemen yang penting dicadangkan supaya dapat mengurangkan sisa pembinaan

melalui 3R.

vi

ABSTRACT

Weaknesses in implementing solid waste reduction through 3R concept among

construction contractor will cause unsustainable construction waste management

especially in islands. This situation has increased the generation of construction waste in

landfills. This study consist aims to identify the implementation of reducing solid waste

through 3R concept among construction contractors in Penang; secondly is to study the

constraints of implementing solid waste reduction through 3R concept among

construction contractors in Penang and thirdly is to study the element to close the gap

between the implementation of reducing solid waste through 3R concept among

contractors. Semi-structure interviews were conducted by officers from Penang Island

and Seberang Perai Municipal Council and CIDB Penang. Meanwhile, the questionaire

survey conducted among 61 construction contractors registered grade G7, G6 and G5

under CIDB accreditation located at Butterworth, Bukit Mertajam and Georgetown,

Penang; where the response rate is 49.6 percent. The result of questionaires shows that

only 21.3 percent of respondent revealed that solid waste reduction through 3R w

concept implement in construction industry in Penang as the finding of interview where

3R concept still limited to implement. Besides that, more than 80 percent of respondent

revealed that contractor’s attitude, construction waste unsuitable to recycle and reuse;

and lack of space were the major constraint to implement the solid waste reduction

through 3R concept. Furthermore, law enforcement, implementation of 3R among

contractors and awareness 3R in construction industry are the key elements to close gaps

between the implementation of reducing solid waste through 3R concept among

construction contractors where the mean score above 3.7. Top-Down approach is the

most crucial element that are suggested in order to reduce the construction waste through

3R concept.

vii

KANDUNGAN

TAJUK ............................................................................................ i

PENGAKUAN ............................................................................... ii

DEDIKASI .................................................................................... iiI

PENGHARGAAN ........................................................................ iv

ABSTRAK ..................................................................................... v

ABSTRACT .................................................................................. vi

KANDUNGAN ............................................................................ vii

SENARAI JADUAL .................................................................. xiii

SENARAI RAJAH ...................................................................... xv

SENARAI SINGKATAN ......................................................... xvii

SENARAI LAMPIRAN ........................................................... xviii

BAB 1 PENDAHULUAN .......................................................................... 1

1.1 Pengenalan .......................................................................... 1

1.2 Latar belakang ..................................................................... 3

1.3 Penyataan masalah .............................................................. 5

1.4 Persoalan kajian .................................................................. 6

1.5 Objektif kajian ..................................................................... 7

1.6 Skop kajian .......................................................................... 7

1.7 Kaedah kajian ...................................................................... 8

1.8 Kepentingan kajian.............................................................. 8

1.9 Organisasi tesis ................................................................... 9

1.10 Kesimpulan ......................................................................... 9

BAB 2 KAJIAN LITERATUR ............................................................... 11

2.1 Pengenalan ........................................................................ 11

2.2 Definisi .............................................................................. 11

viii

2.2.1 Sisa pepejal............................................................ 11

2.2.2 Sisa pembinaan...................................................... 12

2.3 Dasar Pengurusan Sisa Pepejal Negara ............................. 13

2.3.1 Objektif dan Teras Dasar PSPN ............................ 14

2.3.2 Jabatan Pengurusan Sisa Pepejal Negara .............. 15

2.3.3 Perbadanan Pengurusan Sisa Pepejal dan

Pembersihan Awam .............................................. 15

2.4 Pengurangan sisa pepejal melalui 3R ................................ 16

2.4.1 Pengurangan ......................................................... 16

2.4.2 Guna semula ......................................................... 17

2.4.3 Kitar semula ......................................................... 17

2.5 Akta Pengurusan Sisa Pepejal dan Pembersihan

Awam 2007 (Akta 672) ..................................................... 18

2.5.1 Seksyen101: Pengurangan, Penggunaan

Semula Dan Pengitaran Semula Sisa

Pepejal Terkawal ................................................... 19

2.6 Pelaksanaan pengurangan sisa pembinaan

melalui konsep 3R di negara lain ...................................... 19

2.7 Pendekatan Atas-Bawah.................................................... 21

2.8 Kerangka teoritikal kajian ................................................. 22

2.9 Kelemahan pelaksanaan pengurangan sisa

pepejal melalui 3R dalam industri pembinaan .................. 23

2.9.1 Kerajaan tidak mandatori mengamal 3R

dalam pengurusan sisa pembinaan ........................ 25

2.9.2 Akta 672 tidak dikuatkuasa di Pulau Pinang ........ 25

2.10 Kesan dan masalah yang akan timbul .............................. 26

2.10.1. Kekurangan tapak pelupusan ................................ 26

2.10.2. Pencemaran alam sekitar ....................................... 26

2.10.3. Menjejaskan kesihatan .......................................... 27

2.10.4. Kekurangan bahan mentah dari

sumber asli ............................................................ 27

ix

2.11 Kekangan pelaksanaan pengurangan sisa

pepejal melalui 3R dalamindustri pembinaan ................... 28

2.11.1 Kekurangan ruang untuk mengurus

sisa pembinaan ...................................................... 28

2.11.2 Mengambil kos dan masa ...................................... 28

2.11.3 Kekurangan dasar spesifik dan

penguatkuasaan undang-undang dalam

industri pembinaan ................................................ 29

2.11.4 Sikap kontraktor .................................................... 29

2.11.5 Sisa binaan yang tidak sesuai diguna

semula dan kitar semula ........................................ 30

2.11.6 Kekurangan kesedaran dan pengetahuan

pihak kontraktor .................................................... 30

2.12 Elemen merapatkan jurang antara pelaksanaan

pengurangan sisa pepejal melalui 3R

dengan pihak kontraktor .................................................... 31

2.12.1. Peranan pihak kerajaan ......................................... 31

2.12.2. Penguatkuasaan perundangan pihak berkuasa ...... 33

2.12.3. Pelaksanaan 3R dalam kalangan kontraktor ......... 35

2.12.4. Kesedaran kepentingan pelaksanaan

3R dalam sektor pembinaan .................................. 36

2.12.5. Teknologi dan cara menggunakan sisa

pembinaan ............................................................. 37

2.13 Kelestarian pengurusan sisa pembinaan............................ 39

2.14 Kesimpulan ....................................................................... 41

BAB 3 KAWASAN DAN KAEDAH KAJIAN ..................................... 42

3.1 Pengenalan ........................................................................ 42

3.2 Kawasan kajian ................................................................. 42

3.3 Perancangan penyelidikan kajian ...................................... 44

3.3.1 Peringkat awal ....................................................... 44

3.3.2 Peringkat pertengahan ........................................... 45

x

3.3.3 Peringkat akhir ...................................................... 45

3.4 Jenis kajian ........................................................................ 47

3.5 Kaedah kajian .................................................................... 47

3.5.1 Soal selidik ............................................................ 48

3.5.2 Temu bual.............................................................. 49

3.6 Instrumen kajian ................................................................ 50

3.6.1 Borang soal selidik ................................................ 50

3.6.2 Soalan temu bual ................................................... 50

3.7 Populasi dan pensampelan ................................................ 51

3.8 Kajian rintis ....................................................................... 51

3.9 Responden kajian .............................................................. 52

3.10 Kadar respon ..................................................................... 52

3.11 Analisis kajian ................................................................... 53

3.11.1 Kajian kebolehpercayaan ..................................... 53

3.11.2 Transformasi data dengan operasi compute .......... 54

3.11.3 Ujian normaliti ...................................................... 55

3.11.4 Matriks korelasi ..................................................... 56

3.11.5 Analsisis kandungan ............................................. 57

3.12 Kesimpulan ....................................................................... 57

BAB 4 PELAKSANAAN PENGURANGAN SISA

PEMBINAAN DALAM KALANGAN KONTRAKTOR

DI PULAU PINANG ................................................................... 58

4.1 Pengenalan ........................................................................ 58

4.2 Latar belakang responden ................................................. 58

4.3 Pihak yang terlibat dalam pengurusan sisa

pembinaan di Pulau Pinang .............................................. 60

4.4 Kontraktor mempraktikkan 3R dalam

pengurusan sisa pepejal di Pulau Pinang .......................... 63

4.5 Pengurangan sisa pepejal melalui 3R dan

Akta 672 dalam pengurusan sisa pembinaan

di Pulau Pinang ................................................................ 65

xi

4.6 Peraturan atau undang-undang yang dipatuhi

dalam pengurusan sisa pembinaan .................................... 67

4.7 Keperluan kos pengurusan sisa pembinaan

diambil kira dalam kos projek ........................................... 69

4.8 Penganjuran garis panduan, kursus dan

kempen oleh pihak CIDB .................................................. 70

4.9 Keberkesanan pelaksanaan pengurangan sisa

pepejal melalui 3R dalam kalangan kontraktor

industri pembinaan di Pulau Pinang .................................. 71

4.10 Kesimpulan ....................................................................... 73

BAB 5 KEKANGAN PENGURANGAN SISA PEMBINAAN

DAN ELEMEN MERAPATKAN JURANG

DENGAN KONTRAKTOR ....................................................... 74

5.1 Pengenalan ........................................................................ 74

5.2 Isu dan masalah ................................................................ 74

5.3 Kekangan pelaksanaan pengurangan sisa

pepejal melalui 3R dalam kalangan kontraktor

di Pulau Pinang ................................................................. 76

5.3.1 Kekurangan ruang mengurus sisa pembinaan ....... 77

5.3.2 Masa dan kos ........................................................ 79

5.3.3 Kekurangan dasar dan penguatkuasaan

undang-undang ...................................................... 82

5.3.4 Sikap kontraktor ................................................... 83

5.3.5 Sisa pembinaan tidak sesuai diguna

semula dan kitar semula ........................................ 84

5.3.6 Kekurangan kesedaran dan pengetahuan ............. 85

5.4 Elemen bagi merapatkan jurang pelaksanaan

pengurangan sisa pepejal melalui 3R dengan

pihak kontraktor ............................................................... 87

5.4.1 Peranan pihak kerajaan ......................................... 87

5.4.2 Penguatkuasaan perundangan pihak berkuasa ...... 89

xii

5.4.3 Pelaksanaan 3R dalam kalangan kontraktor ......... 92

5.4.4 Kesedaran kepentingan pelaksanaan 3R

dalam sektor pembinaan ........................................ 95

5.4.5 Teknologi dan cara menggunakan sisa

pembinaan ............................................................. 97

5.5 Analisis kolerasi matrik................................................... 102

5.6 Kesimpulan ..................................................................... 104

BAB 6 CADANGAN DAN RUMUSAN .............................................. 105

6.1 Pengenalan ...................................................................... 105

6.2 Rumusan .......................................................................... 105

6.3 Cadangan merapatkan jurang pelaksanaan

pengurangan sisa pepejal melalui 3R dengan

pihak kontraktor .............................................................. 109

6.3.1 Peranan kerajaan dan pihak berkuasa ................. 109

6.3.2 Aspek perundangan ............................................. 109

6.3.3 Aspek kesedaran kontraktor ................................ 110

6.3.4 Aspek sikap dan pelaksanaan kontraktor ............ 110

6.3.5 Aspek teknologi .................................................. 111

6.4 Sumbangan kajian ........................................................... 111

6.5 Cadangan kajian lanjutan ................................................ 113

6.6 Limitasi kajian ................................................................. 114

6.7 Penutup ............................................................................ 114

RUJUKAN ................................................................................ 116

LAMPIRAN .............................................................................. 127

VITA ....................................................................................

xiii

SENARAI JADUAL

3.1 Kaedah penyelidikan kajian .......................................................... 47

3.2 Tahap persetujuan pilihan ............................................................. 49

3.3 Keputusan kebolehpercayaan kajian bagi kajian rintis ................. 52

3.4 Keputusan analisis kajian kebolehpercayaan ................................ 54

3.5 Contoh data statistik Kolmogorov-Smirnov dan

Shapiro-Wilk bagi elemen peranan pihak kerajaan ....................... 55

3.6 Contoh data ujian normaliti bagi elemen peranan

pihak kerajaan ............................................................................... 56

4.1 Latar belakang responden yang ditemu bual ................................. 59

4.2 Profil responden kontraktor........................................................... 60

4.3 Peratusan sisa pembinaan yang diuruskan melalui

amalan 3R...................................................................................... 64

4.4 Keberkesanan pelaksanaan pengurangan sisa

pepejal melalui 3R dalam kalangan kontraktor

industri pembinaan di Pulau Pinang .............................................. 72

5.1 Isu dan masalah yang akan timbul ............................................... 75

5.2 Analisis skor min bagi skala Likert

(Bahril & Razzaly, 2012) .............................................................. 87

5.3 Persetujuan ke atas elemen peranan pihak kerajaan ..................... 90

5.4 Persetujuan ke atas komponen elemen

penguatkuasaan perundangan pihak berkuasa .............................. 93

55 Persetujuan ke atas elemen pelaksanaan

3R dalam kalangan kontraktor ...................................................... 96

5.6 Persetujuan ke atas elemen kesedaran kepentingan

pelaksanaan 3R dalam sektor pembinaan ..................................... 98

xiv

5.7 Persetujuan ke atas elemen teknologi

dan cara menggunakan sisa pembinaan ...................................... 101

5.8 Kekuatan nilai kolerasi (Chua, 2006).......................................... 102

5.9 Jadual kolerasi matriks bagi elemen bagi merapatkan

jurang pelaksanaan pengurangan sisa pepejal

melalui 3R dengan pihak kontraktor ........................................... 103

xv

SENARAI RAJAH

1.1 Konsortium pengurusan sisa pepejal di tiga wilayah ..................... 4

1.2 Organisasi tesis ............................................................................ 10

2.1 Pengelasan Sisa Pembinaan dan Perobohan

(Bilitewski et al., 1997) ................................................................. 13

2.2 Pendekatan Atas-Bawah (Diubahsuai daripada

Ren, (2003) & Boundless (2013) ) ................................................ 23

2.3 Kerangka teoritikal kajian ............................................................. 24

3.1 Kawasan kajian ............................................................................. 43

3.2 Carta aliran kajian ......................................................................... 46

4.1 Pihak yang terlibat dalam pengurusan sisa

pembinaan di Pulau Pinang ........................................................... 62

4.2 Peratusan kontraktor yang menguruskan sisa

pembinaan melalui 3R di Pulau Pinang ........................................ 65

4.3 Pengurangan sisa pepejal melalui 3R mandatori

dipraktikkan untuk mengurus sisa pembinaan di

Pulau Pinang ................................................................................. 65

4.4 Akta 672 dikuatkuasakan dalam pengurusan

sisa pembinaan di Pulau Pinang .................................................... 67

4.5 Peraturan atau undang-undang yang perlu dipatuhi

dalam pengurusan sisa pembinaan yang dinyatakan

dalam kontrak projek..................................................................... 68

4.6 Kos pengurusan sisa pembinaan diambil kira

dalam pengiraan kos projek .......................................................... 70

xvi

4.7 Penganjuran garis panduan, kursus dan kempen

mengenai pengurusan sisa pembinaan oleh pihak

CIDB ............................................................................................. 71

5.1 Isu dan masalah yang timbul ........................................................ 76

5.2 Kekangan dalam pelaksanaan pengurangan

sisa pepejal melalui 3R dalam pengurusan sisa

pembinaan di Pulau Pinang ........................................................... 77

5.3 Kekurangan ruang mengurus sisa ................................................ 78

5.4 Sebab kekurangan ruang mengurus sisa pembinaan ..................... 79

5.5 Masa dan kos untuk melaksanakan .............................................. 80

5.6 Tempoh masa kontraktor mengurus sisa pembinaan .................... 81

5.7 Perkara yang melibatkan kos dalam pengurusan

sisa pembinaan .............................................................................. 81

5.8 Kekurangan dasar dan penguatkuasaan undang-undang .............. 82

5.9 Sikap kontraktor ........................................................................... 83

5.10 Kekangan sisa pembinan tidak sesuai diguna

semula dan kitar semula ................................................................ 84

5.11 Semua sisa pembinaan boleh diuruskan dengan amalan 3R ......... 85

5.12 Kekurangan kesedaran dan pengetahuan ..................................... 86

xvii

SENARAI SIMBOL/ SINGKATAN

BIL - BILANGAN

BPP - BAHAGIAN PERKHIDMATAN PERBANDARAN

CIDB - CONSTRUCTION INDUSTRY DEVELOPMENT BOARD

JPSPN - JABATAN PENGURUSAN SISA PEPEJAL NEGARA

IBS - INDUSTRIALISED BUILDING SYSTEMS

JAS - JABATAN ALAM SEKITAR

KPKT KEMENTERIAN PERUMAHAN DAN KERAJAAN

TEMPATAN

MPPP - MAJLIS PERBANDARAN PULAU PINANG

MPSP - MAJLIS PERBANDARAN SEBERANG PERAI

PPSPPA - PERBANDARAN PENGURUSAN SISA PEPEJAL &

PEMBERSIHAN AWAM

PSPN - PENGURUSAN SISA PEPEJAL NEGARA

SD - STANDARD DEVIATION (SISIHAN PIAWAI)

3R - RECYCLE (KITAR SEMULA), REDUCE

(PENGURANGAN) DAN REUSE (GUNA SEMULA)

xviii

SENARAI LAMPIRAN

A Bilangan tapak pelupusan sisa pepejal yang beroperasi dan

ditamatkan dan purata kutipan sisa pepejal yang dilupuskan

mengikut negeri dari januari hingga September 2012 ................ 127

B Pelaksanaan pengurangan sisa pembinaan melalui

3R di negara lain ......................................................................... 128

C Rumusan elemen yang merapatkan jurang antara

pelaksanaan pengurangan sisa pembinaan melalui 3R

dengan kontraktor........................................................................ 129

D Borang soal selidik ...................................................................... 130

E Soalan Temu bual ........................................................................ 142

F1 Jadual gred berdaftar dan sekatan menender .............................. 149

F2 Jadual gred, modal berbayar atau terkumpul,

had kewangan dan personel teknikal........................................... 150

G1 Keputusan ujian normaliti - Statistik

Kolmogorov-Smirnov dan Shapiro-Wilk ..................................... 151

G2 Keputusan Ujian normaliti - Statistik kepencongan.................... 152

H Analisis kandungan ..................................................................... 154

BAB 1

PENDAHULUAN

1.1 Pengenalan

Sisa pepejal yang terkawal terdiri daripada kategori seperti sisa pepejal awam, sisa

pepejal import, sisa pepejal isi rumah, sisa pepejal keinstitusian, sisa pepejal khas, sisa

pepejal komersial, sisa pepejal pembinaan dan sisa pepejal perindustrian (Jabatan

Pengurusan Sisa Pepejal Negara, 2013a). Selain itu, sisa pembinaan dan perobohan juga

ditakrifkan secara amnya sebagai sisa yang dihasilkan daripada industri pembinaan

dengan aktiviti pembinaan, pengubahsuaian bangunan, pembinaan awam dan bangunan,

pembersihan tapak bina, pembinaan jalan raya dan aktiviti perobohan termasuklah

aktiviti penggalian tanah atau pembinaan pembentukan (Shen et al., 2004).

Pengurusan sisa merupakan sesuatu proses yang terlibat dalam urusan termasuk

perancangan tapak, pengangkutan, penyimpanan, pengendalian bahan, operasi di tapak,

pengasingan, penggunaan semula dan kitar semula dan pelupusan pada peringkat

akhirnya (Osmani, 2011). Menurut Minks (1994), pengurusan sisa pembinaan dianggap

sebagai alat yang digunakan untuk mengawal kos pelupusan sisa pembinaan serta

memudahkan alternatif selain kaedah pelupusan seperti kitar semula dan guna semula

supaya dapat mengurangkan sisa pembinaan di tapak pelupusan.

Pelaksanaan pengurangan sisa pepejal melalui 3R dalam industri pembinaan

bertujuan untuk mencapai kelestarian dalam pengurusan sisa pembinaan. Amalan 3R

merupakan pengurangan (Reduce), guna semula (Reuse) dan kitar semula (Recycle)

(Jabatan Pengurusan Sisa Pepejal Negara, 2012). Menurut Hezri (2010), pendekatan 3R

berdasarkan idea yang menggunakan sumber dengan sepenuhnya sebelum proses

2

pelupusan pada akhirnya. Konsep 3R menjadi lebih popular dan merupakan antara

alternatif yang lain dalam hierarki pengurusan sisa. Sisa pembinaan merupakan

komponen utama dalam aliran sisa pepejal. Sisa pembinaan harus diiktirafkan sebagai

sumber berharga kerana banyak jenis sisa pembinaan boleh diguna semula atau dikitar

semula (Nitivattananon dan Borongan, 2008).

Pengurangan dianggap sebagai kaedah yang paling berkesan dan cekap untuk

menguruskan sisa pembinaan. Pengurangan sisa bukan hanya mengurangkan penjanaan

sisa, malah boleh mengurangkan kos transportasi, pelupusan sisa dan kitar semula sisa

(Poon, 2007; Esin & Cosgun, 2007). Kaedah guna semula sering digunakan kerana sisa

pembinaan boleh digunakan dalam projek lain. Guna semula merupakan bentuk kitar

semula yang paling berfaedah dan menjimatkan sebahagian wang kontraktor

dibandingkan dengan kos pelupusan yang dicaj (Winkler, 2010). Kaedah kitar semula

dibahagikan kepada kitar semula On-Site dan kitar semula Off-Site. Kitar semula On-Site

merupakan pengasingan sisa pembinaan dan digunakan sebagai bahan mentah dalam

proses pembinaan yang lain. Manakala, kitar semula Off-Site adalah pengasingan sisa

dan mengangkut sisa pembinaan tersebut kepada organisasi lain supaya boleh digunakan

sisa sebagai bahan mentah (Franchetti, 2009).

Pengurangan sisa pembinaan telah ditekankan untuk meningkatkan prestasi

supaya mencapai matlamat industri yang lestari (Kulatunga et al., 2006). Pengurusan

sisa pembinaan sangat penting bagi usaha pembangunan lestari pada masa depan di

Malaysia (Nagapan et al., 2012a). Pendekatan pengurangan sisa pembinaan melalui 3R

boleh membantu ke arah kelestarian pengurusan sisa (Ngoc & Schnitzer, 2009). Kajian

ini tertumpu pada pelaksanaan pengurangan sisa pepejal melalui 3R dalam kalangan

kontraktor industri pembinaan di Pulau Pinang supaya mencapai kelestarian pengurusan

sisa pembinaan. Menurut Kementerian Perumahan dan Kementerian Tempatan (2012),

laporan perangkaan KPKT sehingga September 2012 telah menunjukkan bahawa Pulau

Pinang hanya ada 2 tapak pelupusan yang beroperasi dan purata sisa yang dilupuskan

setiap hari sebanyak 1706.59 tan. Senario ini amat kritikal berbanding dengan negeri

lain yang mempunyai tapak pelupusan lebih tetapi sisa yang dilupuskan kurang daripada

negeri Pulau Pinang seperti Pahang terdapat 16 buah tapak pelupusan beroperasi dan

sisa yang dilupuskan sebanyak 1501.88 tan. Manakala, Kelantan terdapat 13 buah tapak

3

pelupusan beroperasi dan sisa yang dilupuskan sebanyak 1622.95 tan dan lain-lain.

(Rujuk LAMPIRAN A).

1.2 Latar belakang

Menurut Jabatan Pengurusan Sisa Pepejal Negara (2012), Dasar Pengurusan Sisa Pepejal

Negara (Dasar PSPN) bermatlamat untuk mewujudkan sistem pengurusan sisa pepejal

secara menyeluruh, bersepadu, kos efektif, mampan dan diterima masyarakat yang

mementingkan pemeliharaan alam sekitar, pemilihan teknologi yang mampu bayar dan

menjamin kesihatan awam; dan melaksanakan pengurusan sisa pepejal berdasarkan

hierarki pengurusan sisa yang memberi keutamaan kepada pengurangan sisa melalui 3R,

rawatan perantaraan dan pelupusan akhir. Akta Pengurusan Sisa Pepejal dan

Pembersihan Awam 2007 (Akta 672) diluluskan Parlimen pada 17 Julai 2007 dan

diwartakan pada 30 Ogos 2007. Akta ini telah dikuatkuasakan pada 1 September 2011

supaya memberi kuasa eksekutif kepada Kerajaan Persekutuan untuk melaksanakan

tanggungjawab mengenai pengurusan sisa pepejal dan pembersihan awam (Jabatan

Pengurusan Sisa Pepejal Negara, 2013b).

Jabatan Pengurusan Sisa Pepejal Negara (JPSPN) dan Perbadanan Pengurusan

Sisa Pepejal dan Pembersihan Awam (PPSPPA) ditubuhkan sebagai agensi di bawah

Kementerian Perumahan dan Kerajaan Tempatan (KPKT). Pengurusan sisa pepejal telah

dirancangkan dan sebuah JPSPN ditubuhkan di bawah Rancangan Malaysia Ke-9 untuk

melaksanakan langkah-langkah dan mentadbir Dasar PSPN, perancangan dan

pengurusan secara holistik. JPSPN berperanan untuk mencadangkan dasar, pelan dan

strategi, menjalankan fungsi pengawalseliaan, memberikan lesen dan kelulusan serta

menetapkan piawai, spesifikasi dan kod amalan. Manakala, PPSPPA ditubuhkan secara

rasminya di bawah KPKT pada 1 Jun 2008. PPSPPA berfungsi sebagai pelengkap

menjayakan Dasar PSPN. PPSPPA berperanan untuk memperkenalkan, mempromosi

dan melaksanakan dasar, strategi serta menguatkuasakan undang-undang dan peraturan

(Kementerian Perumahan dan Kerajaan Tempatan, 2007a).

Menurut Kementerian Perumahan dan Kerajaan Tempatan (2012), pengurusan

sisa pepejal di seluruh negara diswastakan mengikut wilayah tertakluk kepada syarat-

4

syarat dalam penswastaan ini dan perjanjian mengenai perkara tersebut ditandatangani

pada 6 September 1995. Kerajaan juga telah bersetuju bahawa penswastaan interim

diperluaskan ke seluruh negara oleh tiga syarikat konsesi pada 8 April 1998. Majlis

Negara Kerajaan Tempatan yang ke-46 pula bersetuju dengan keputusan supaya

pengurusan sisa pepejal secara interim dilaksanakan di kawasan Pihak Berkuasa

Tempatan (PBT) pada 23 April 1998. Setelah 15 tahun, kerajaan pula bersetuju supaya

penswastaan penuh dilaksanakan. Akta Pengurusan Sisa Pepejal dan Pembersihan

Awam 2007 (Akta 672) telah dikuatkuasakan pada 1 September 2011 supaya

membolehkan penswastaan penuh dilaksanakan. Pengurusan sisa pepejal di kawasan

wilayah tengah dan timur dilaksanakan oleh Alam Flora Sdn. Bhd. E-Idman Sdn. Bhd.

pula melaksanakan pengurusan sisa pepejal di wilayah utara manakala pengurusan sisa

pepejal di kawasan wilayah selatan dilaksanakan oleh SWM Environment Sdn. Bhd.

seperti dalam Rajah 1.1.

Rajah 1.1: Konsortium pengurusan sisa pepejal di tiga wilayah

Menurut Vinesh (2012), kerajaan Pulau Pinang tidak akan berganjak daripada

keputusan mereka untuk tidak terlibat dengan projek penswastaan sisa pepejal dan

perkhidmatan pembersihan awam yang dilantik oleh Kerajaan Persekutuan. Selain itu,

Pengerusi Jawatankuasa Kerajaan Tempatan dan Pengurusan Trafik Negeri juga

Alam Flora Sdn. Bhd.

•Wilayah tengah dan timur

E-Idman Sdn. Bhd.

•Wilayah utara

SWM Environment Sdn. Bhd.

•Wilayah selatan

5

menyatakan bahawa perkhidmatan yang disediakan oleh kerajaan negeri sudah cukup

dan tidak memerlukan perkhidmatan swasta yang disyorkan oleh kerajaan pusat. Menteri

Perumahan dan Kerajaan Tempatan menggesa supaya Selangor dan Pulau Pinang

supaya menerima cadangan penswastaan pungutan sisa pepejal dan sampah yang

dicadangkan oleh kerajaan pusat kerana perkara ini tiada kaitan dengan gimik politik.

Beliau juga menegaskan bahawa beliau tidak memahami punca kedua-dua kerajaan

negeri itu enggan mengambil bahagian dalam konsortium projek penswastaan yang

dicadangkan.

1.3 Penyataan masalah

Kelemahan pelaksanaan pengurangan sisa pepejal melalui 3R dalam kalangan kontraktor

akan menyebabkan pengurusan sisa pembinaan tidak lestari. Hal ini telah meningkatkan

penjanaan sisa pembinaan di tapak pelupusan terutamanya di kawasan kepulauan.

Menurut Begum et al. (2007a), sisa pembinaan dijanakan dengan jumlah yang banyak

dalam sektor pembinaan kerana permintaan tinggi dalam pelaksanaan program

pembangunan bangunan komersial dan perumahan serta projek infrastruktur utama di

Malaysia. Selain itu, Begum et al. (2007b) juga menghuraikan bahawa pembangunan

industri pembinaan yang pesat telah membawa kepada peningkatan dalam penjanaan

sisa pembinaan. Malaysia sedang menghadapi masalah peningkatan dalam penjanaan

sisa dan pelupusan.

Sehingga kini, kira-kira 95% daripada sisa pepejal terus dilupuskan di tapak

pelupusan. Cara pengurusan ini tidak lestari dan mewujudkan masalah alam sekitar

(Agamuthu et al., 2011). Peningkatan kuantiti sisa pepejal di tapak pelupusan

merupakan masalah yang kritikal di Pulau Pinang. William (2010) menyatakan bahawa

Pulau Pinang menghadapi masalah kekurangan tanah. Tiada banyak tanah simpanan

yang tinggal di bahagian pulau. Oleh hal yang demikian, Muin Sapidin (2011)

mendedahkan bahawa pembuangan sampah di Pulau Pinang hampir lumpuh apabila

menghadapi masalah teknikal sehingga tidak dapat menampung beratus-ratus tan sisa

pepejal dari kawasan di sekitar pulau dan Seberang Perai.

6

Dasar yang dilaksanakan akan lemah di Pulau Pinang kerana Akta 672 tidak

dikuatkuaskan. Wei & Rotter (2008) menyatakan bahawa pihak kontraktor akan gagal

mematuhi dan melaksanakan dasar jika akta tidak dikuatkuasakan dan bukan mandatori.

Menurut Jabatan Pengurusan Sisa Pepejal Negara (2013c), Akta 672 telah

dikuatkuasakan pada 1 September 2011 di Malaysia kecuali Labuan, Pulau Pinang,

Perak, Selangor dan Terengganu. Menurut Ng, Seow & Goh (2013), Majlis Perbandaran

menyediakan tapak pelupusan, perkhidmatan pelupusan dan hanya terlibat dalam

pengurusan sisa pembinaan di tapak pelupusan tetapi tidak campur tangan dalam proses

pengurusan sisa pembinaan di tapak bina (Ng et al., 2013). Seow & Mohamad (2007)

menyatakan bahawa tugas menguruskan sisa pembinaan merupakan tanggungjawab

kontraktor. Namun begitu, pihak Majlis Perbandaran mempunyai kuasa dalam

mengenakan denda ataupun tindakan undang-undang terhadap mana-mana kontraktor

yang gagal membersihkan sisa pembinaan.

Selain itu, Pendekatan inisiatif Penang Hijau Bersih meminimakan sisa melalui

kaedah 3R bagi memberhentikan penjanaan sisa hanya diaplikasi di pasar dan gerai

penjaja (Penang Hijau Bersih, 2010). Sisa pembinaan selalu diabaikan dalam usaha

pengurangan sisa yang dihantar ke tapak pelupusan kerana tumpuan diletakkan dalam

sisa domestik. Dengan ini kebanyakan negara Asian yang menghadapi masalah

pengurusan sisa pembinaan di tapak pelupusan (Nitivattananon & Borongan, 2008).

Pelaksanaan amalan 3R dalam pengurusan sisa pepejal di Malaysia amat diperlukan

(Agamuthu et al., 2011). Oleh itu, amalan 3R sangat penting dalam industri pembinaan

di Malaysia (Begum et al., 2007b).

1.4 Persoalan kajian

Menerusi masalah yang dibincangkan, persoalan kajian yang timbul adalah seperti

berikut:-

(i) Sejauhmanakah pelaksanaan pengurangan sisa pepejal melalui 3R dalam

kalangan kontraktor industri pembinaan di Pulau Pinang?

(ii) Apakah kekangan bagi pelaksanaan pengurangan sisa pepejal melalui 3R dalam

kalangan kontraktor industri pembinaan di Pulau Pinang?

7

(iii) Apakah elemen yang merapatkan jurang pelaksanaan pengurangan sisa pepejal

melalui 3R dengan pihak kontraktor?

1.5 Objektif Kajian

Bagi memastikan kajian ini memenuhi tujuan untuk mencapai kelestarian pengurusan

sisa pembinaan, objektif kajian ini adalah:

(i) Mengenal pasti pelaksanaan pengurangan sisa pepejal melalui 3R dalam

kalangan kontraktor industri pembinaan di Pulau Pinang.

(ii) Mengkaji kekangan pelaksanaan pengurangan sisa pepejal melalui 3R dalam

kalangan kontraktor industri pembinaan di Pulau Pinang.

(iii) Mengkaji elemen bagi merapatkan jurang antara pelaksanaan pengurangan sisa

pepejal melalui 3R dengan pihak kontraktor.

1.6 Skop kajian

Dalam skop kajian ini, pengurusan sisa pembinaan dalam kalangan pihak kontraktor

merupakan isu yang sangat penting kerana berkaitan dengan kesan kepada kuantiti sisa

yang dihantar ke tapak pelupusan. Kajian ini berfokus kepada pelaksanaan pengurangan

sisa pepejal melalui 3R dalam kalangan kontraktor industri pembinaan untuk mencapai

pengurusan sisa pembinaan yang lestari. Pengurangan sisa pepejal melalui 3R

merupakan Teras 1 dalam Dasar Pengurusan Sisa Pepejal Negara. Kawasan kajian

tertumpu di negeri Pulau Pinang kerana Pulau Pinang berada di kawasan kepulauan dan

hanya terdapat dua buah tapak pelupusan yang beroperasi. Dengan ini, responden yang

terlibat dalam kajian ini terdiri daripada kontraktor di Pulau Pinang yang berdaftar gred

G7, G6 dan G5 dengan CIDB, Majlis Perbandaran Seberang Perai (MPSP), Majlis

Perbandaran Pulau Pinang (MPPP) dan CIDB Pulau Pinang

8

1.7 Kaedah kajian

Kajian ini menggabungkan kedua-dua penyelidikan kualitatif dan kuantitatif dengan

menggunakan kaedah temu bual dan soal selidk. Kaedah temu bual semistuktur

dijalankan untuk mendapatkan informasi daripada pegawai MPSP MPPP dan CIDB

Pulau Pinang yang ditemu bual. Selain itu, kaedah soal selidik dilakukan dalam

kalangan kontraktor yang prospektif dengan borang soal selidik yang berbentuk open-

enden dan close ended. Data yang diperoleh daripada kontraktor dianalisis melalui

perisian SPSS dan Microsoft Excel manakala data temu bual dianalisis melalui analisis

kandungan.

1.8 Kepentingan kajian

Kajian ini dilakukan adalah sangat penting kepada beberapa aspek yang berkaitan

termasuk pihak kontraktor, pihak CIDB, MPPP dan MPSP, aspek akademik dan aspek

alam sekitar.

• Pihak kontraktor

Kajian ini akan menggalakkan kontraktor untuk menguruskan sisa pembinaan secara

lestari dengan melaksanakan Dasar PSPN dalam pengurusan sisa pembinaan mereka.

Selain itu, kajian ini juga mencadangkan elemen untuk merapatkan jurang di antara

kontraktor dengan pelaksanaan Dasar PSPN.

• Seberang Perai (MPSP), Majlis Perbandaran Pulau Pinang (MPPP) dan CIDB

Pulau Pinang

Selain itu, kajian ini dijalankan supaya mengatasi masalah kekurangan tanah untuk

melupuskan sisa pepejal di tapak pelupusan apabila penjanaan sisa pepejal akan

dikurangkan melalui pelaksanaan Dasar PSPN dalam kalangan kontraktor.

9

• Aspek akedemik

Penulisan tesis kajian ini memberi pengetahuan tentang perlaksanaan Dasar PSPN dalam

kalangan pihak kontraktor dan kekangan pelaksanaan di Pulau Pinang serta elemen yang

merapatkan jurang di antara dasar dengan pihak kontraktor. Selain itu, kajian ini juga

membolehkan pelajar yang berminat untuk membuat kajian lanjutan tentang isu ini.

• Aspek alam sekitar

Kajian ini dapat mengurangkan penjanaan sisa pembinaan yang dilupuskan di Pulau

Pinang melalui pelaksanaan Dasar PSPN oleh pihak kontraktor Pulau Pinang. Pada masa

yang sama, kajian ini juga dapat mengurangkan pencemaran alam sekitar di kawasan

Pulau Pinang.

1.9 Organisasi tesis

Organisasi tesis merupakan ringkasan penulisan kajian ini yang disusun atur untuk

memberi satu aliran informasi yang mengikut urutan kepada pembaca seperti dalam

Rajah 1.2.

1.10 Kesimpulan

Bab ini menerangkan kajian yang dilaksanakan secara keseluruhan kajian seperti

objektif kajian yang berkaitan dengan pelaksanaan pengurangan sisa pepejal melalui 3R

dalam kalangan kontraktor industri pembinaan dan kekangannya di Pulau Pinang. Selain

itu, objektif kajian ini juga mengenai elemen yang merapatkan jurang pelaksanaan

pengurangan sisa pepejal melalui 3R dengan pihak kontraktor. Bab berikutnya ialah

kajian literatur yang berkaitan dengan kajian lepas berkenaan kajian ini. Sumber kajian

literatur dapat diperoleh dari buku rujukan, keratan akhbar, artikel, jurnal, tesis dan

sebagainya. Selain itu, kerangka teorotikal juga dibentuk dalam bab kajian literatur.

10

Rajah 1.2: Organisasi tesis

Bab 6

Rumusan, sumbangan kajian, cadangan dan limitasi kajian

Bab 5

Hasil kajian objektif kedua dan ketiga

Bab 4

Hasil kajian objektif pertama

Bab 3

Kawasan dan kaedah kajian: Kaedah dan pendekatan digunakan mengumpul data

Bab 2

Kajian Literatur: Kajian lepas dan maklumat yang didapati dari buku rujukan, jurnal, tesis, keratan akhbar dan laman web.

Bab 1

Pendahuluan: Pengenalan, Latar belakang, Penyataan masalah, Persoalan kajian, Objektif kajian, Skop kajian, kaedah kajian dan kepentingan kajian

BAB 2

KAJIAN LITERATUR

2.1 Pengenalan

Bab ini menghuraikan secara lebih lanjut berdasarkan buku rujukan, artikel, laman web,

keratan akhbar, jurnal, prosiding dan kajian lepas yang boleh dipercayai dan disahkan.

Maklumat juga diperoleh dari sumber media cetak dan media elektronik. Maklumat

yang diperoleh diolah untuk menghasilkan laporan kajian ini dengan baik. Selain itu,

bab ini juga menerangkan kerangka teoritikal kajian ini secara terperinci. Bab ini sangat

penting untuk menyokong dalam perbincangan hasil dapatan kajian.

2.2 Definisi

Definisi sisa pepejal dan sisa pembinaan serta pengelasan dan jenis sisa pembinaan

dibincangkan seperti berikut.

2.2.1 Sisa pepejal

Menurut Jabatan Pengurusan Sisa Pepejal Negara (2013d), sisa pepejal ditafsirkan

sebagai :-

(i) apa-apa bahan atau benda lebihan lain yang tidak dikehendaki lagi atau keluaran

yang ditolak daripada penggunaan apa-apa proses;

(ii) apa-apa benda yang dikehendaki dilupuskan kerana sudah pecah, lusuh, tercemar

atau selainnya rosak; atau

12

(iii) apa-apa bahan lain yang mengikut Akta ini atau undang-undang bertulis lain

dikehendaki oleh pihak berkuasa supaya dilupuskan. Akan tetapi tidak termasuk

buangan terjadual di bawah Akta Kualiti Alam Sekeliling 1974, sisa kumbahan

yang ditakrifkan dalam Akta Industri Perkhidmatan Air atau sisa radioaktif yang

ditakrifkan dalam Akta Pelesenan Tenaga Atom 1984.

2.2.2 Sisa pembinaan

Menurut Huang et al. (2011), sisa pembinaan ditafsirkan sebagai bahan buangan, lumpur

dan sisa yang lain iaitu yang dihasilkan dalam proses unit atau industri pembinaan atau

pembinaan individu, perobohan dan pengubahsuaian perumahan. Kebanyakan sisa

pembinaan terdiri daripada sisa pembinaan bangunan baharu dan perobohan bangunan

yang lama.

Selain itu, sisa pembinaan dan perobohan juga ditakrifkan secara amnya sebagai

sisa yang dihasilkan daripada industri pembinaan dengan aktiviti pembinaan,

pengubahsuaian bangunan, pembinaan awam dan bangunan, pembersihan tapak binaan,

pembinaan jalan raya dan aktiviti perobohan termasuklah aktiviti penggalian tanah atau

pembinaan pembentukan (Shen et al., 2004).

2.2.2.1 Pengelasan dan jenis sisa pembinaan

Pada peringkat kerja pembinaan yang tidak sama akan menghasilkan jenis sisa

pembinaan yang berbeza. Sisa pembinaan dan perobohan dikategorikan kepada sisa

bahan penggalian, sisa pembinaan tapak, sisa pembinaan bangunan dan sisa pembinaan

jalan raya. Jenis sisa yang dihasilkan daripada kerja penggalian adalah seperti tanah,

batu kelikir, tanah liat, tanah gembur, pasir dan batu. Selain itu, sisa yang dikategorikan

dalam pembinaan di tapak ialah plastik, kertas, kadbod, cat, besi, kayu, kabel dan

sebagainya. Manakala sisa yang dijana pada peringkat pembinaan bangunan ialah tanah,

simen, bata, motar, jubin, batu kapur, lepa dan tanah liat. Di samping itu, sisa yang

dikelaskan dalam kerja pembinaan jalan raya adalah seperti bahan yang digabung

dengan bitumen dan hidraulik, pasir, batu hancuran, tar atau bahan yang bersalur tar.

13

Sisa pembinaan dan perobohan dibahagikan kepada kumpulan berasingan seperti dalam

Rajah 2.1 di bawah (Bilitewski et al., 1997).

Rajah 2.1: Pengelasan Sisa Pembinaan dan Perobohan (Bilitewski et al., 1997)

2.3 Dasar Pengurusan Sisa Pepejal Negara

Menurut Jabatan Pengurusan Sisa Pepejal Negara (2012), Dasar Pengurusan Sisa Pepejal

Negara (Dasar PSPN) bermatlamat untuk mewujudkan sistem pengurusan sisa pepejal

yang menyeluruh, bersepadu, kos efektif, mapan dan diterima masyarakat yang

mementingkan pemeliharaan alam sekitar, pemilihan teknologi yang mampu bayar dan

menjamin kesihatan awam; dan melaksanakan PSP berdasarkan hierarki pengurusan sisa

yang memberi keutamaan kepada pengurangan sisa melalui 3R, rawatan perantaraan dan

pelupusan akhir.

Sisa Pembinaan di

Tapak Sisa Pembinaan

Bangunan

Sisa Pembinaan

Jalan Raya

Bahan Penggalian

Tanah

Batu kelikir,

Tanah liat,

Tanah gembur,

Pasir,

Batu

Plastik,

Kertas,

Kadbod,

Cat,

Besi,

Kayu,

Kabel

Tanah,

Simen,

Bata,

Motar,

Jubin,

Batu kapur,

Lepa,

Tanah liat

Bahan

digabungkan

dengan bitumen

dan hidraulik,

Pasir,

Batu kelikir,

Batuan hancur,

Tar atau bahan

bersalut tar

Sisa Pembinaan dan Perobohan

14

2.3.1 Objektif dan Teras Dasar PSPN

Menurut Jabatan Pengurusan Sisa Pepejal Negara (2012), Dasar Pengurusan Sisa Pepejal

Negara (Dasar PSPSN) merangkumi 6 objektif iaitu:-

Objektif 1: Pengurusan sisa pepejal yang bersepadu dan kos efektif yang meliputi

kutipan dan pengangkutan, rawatan perantaraan dan pelupusan.

Objektif 2: Pengurangan sisa pepejal domestik, komersial, industri, institusi, komuniti

dan pembinaan melalui 3R.

Objektif 3: Perkhidmatan yang efisien dan kos yang efektif melalui penswastaan,

kawalseliaan yang cekap dan standard yang seragam.

Objektif 4: Pemilihan teknologi yang telah terbukti, mampu bayar dari segi capex dan

opex serta mesra alam.

Objektif 5: Menjamin pemeliharaan alam sekitar dan kesihatan awam.

Objektif 6: Pewujudan perundangan dan institusi bagi pengurusan sisa pepejal.

Berdasarkan Jabatan Pengurusan Sisa Pepejal Negara. (2012), Dasar Pengurusan

Sisa Pepejal Negara terkandung 6 teras iaitu:-

Teras 1: Pengurangan sisa pepejal melalui 3R.

Teras 2: Perkhidmatan PSP yang menyeluruh, seragam, efisien, berkualiti dan kos

efektif.

Teras 3: Pewujudan undang-undang dan peraturan dan institusi.

Teras 4: Penyampaian perkhidmatan PSP melalui kaedah penswastaan.

Teras 5: Teknologi yang mesra alam dan selamat, kos yang efektif, terbukti dan

keutamaan kepada teknologi tempatan.

Teras 6: Pendidikan awam dan program kesedaran.

15

2.3.2 Jabatan Pengurusan Sisa Pepejal Negara

Jabatan Pengurusan Sisa Pepejal Negara (JPSPN) telah ditubuhkan di bawah Akta

Pengurusan Sisa Pepejal dan Pembersihan Awam 2007 (Akta 672) bagi

mengintegrasikan sistem pengurusan sisa pepejal di peringkat nasional. Setelah

penubuhan JPSPN, fungsi pengurusan sisa pepejal telah dipindahkan kepada JPSPN dan

Perbadanan Pengurusan Sisa Pepejal dan Pembersihan Awam (PPSPPA) (Jabatan

Pengurusan Sisa Pepejal Negara, 2013b).

Menurut Jabatan Pengurusan Sisa Pepejal Negara (2013e), JPSPN berfungsi

untuk mencadangkan dasar-dasar, rancangan dan strategi berkenaan dengan pengurusan

sisa pepejal dan pembersihan awam dan rancangan bagi pengurusan sisa pepejal

termasuk lokasi, jenis dan saiz kemudahan pengolahan baharu, kawasan lingkungan

kemudahan pengurusan sisa pepejal, skim pengurusan sisa pepejal untuk membekalkan

sisa pepejal terkawal kepada kemudahan pengurusan sisa pepejal dan jangka masa bagi

pelaksanaan rancangan itu. Selain itu, JPSPN juga bertanggungjawab menetapkan

standard, spesifikasi dan tataamalan yang berhubung dengan mana-mana aspek

perkhidmatan pengurusan sisa pepejal dan pembersihan awam. Di samping itu, JPSPN

bertanggungjawab melaksanakan fungsi pengawalseliaan yang dinyatakan dalam Akta

672 dan mana-mana peraturan yang dibuat di bawah Akta tersebut dan

bertanggungjawab memberikan lesen dan kelulusan di bawah Akta 672. Selain itu,

JPSPN juga bertanggungjawab menjalankan apa-apa aktiviti lain berkaitan dengan

pelaksanaan fungsi di bawah Akta 672.

2.3.3 Perbadanan Pengurusan Sisa Pepejal dan Pembersihan Awam

Perbadanan Pengurusan Sisa Pepejal dan Pembersihan Awam (PPSPPA) ditubuhkan

sebagai pelengkap bagi menjayakan Dasar PSPN. Perbadanan telah ditubuhkan secara

rasminya pada 1 Jun 2008 di bawah Kementerian Perumahan dan Kerajaan Tempatan

(KPKT). Perbadanan ini mempunyai kuasa untuk mentadbir dan menguatkuasakan

undang-undang pengurusan sisa pepejal dan pembersihan awam serta perkara yang

berkaitan dengannya. Peranan PPSPPA adalah untuk memastikan perkhidmatan

16

pengurusan sisa pepejal dan pembersihan awam yang lebih efisien, bersepadu dan

memberikan kepuasan yang lebih baik kepada pengguna dari segi perkhidmatan

pengurusan sisa pepejal dan pembersihan awam (Perbadanan Pengurusan Sisa Pepejal

dan Pembersihan Awam, 2013a).

2.4 Pengurangan sisa pepejal melalui 3R

Pengurangan sisa pepejal melalui 3R (Reduce, Reuse dan Recycle) merupakan Teras 1

dalam Dasar Pengurusan Sisa Pepejal Negara. Pengamalan atau pendekatan 3R ini akan

dapat mengurangkan penghasilan sisa pepejal dan kuantiti sisa pepejal yang dilupuskan

di tapak pelupusan. Menurut Kementerian Perumahan dan Kerajaan Tempatan (2007b),

Teras 1 memfokuskan usaha ke arah pengurangan sisa pepejal melalui 3R. Enam sasaran

utama Teras 1 merangkumi usaha dalam pengasingan bahan di punca di peringkat

domestik, komersial, industri, institusi, komuniti dan pembinaan; Sistem insentif kepada

semua pihak individu, komuniti, institusi, industri dan perdagangan yang mengamalkan

kitar semula; Menggalakkan penggunaan bahan mudah lupus dalam pembungkusan;

Menggalakkan penggunaan semula bahan; Menggalakkan pemprosesan sisa organik

(Composting) di peringkat domestik dan komuniti; dan Mengitar semula (memproses

semula bahan di peringkat industri).

2.4.1 Pengurangan

Pengurangan sisa bermaksud mengurangkan kuantiti sisa yang dijana daripada sumber

dengan mengurangkan jumlah bahan yang digunakan terutamanya penggunaan sumber

semula jadi (Jabatan Pengurusan Sisa Pepejal Negara, 2013f). Pengurangan juga

bermaksud mengurangkan dan mengelakkan daripada membeli bahan baharu yang tidak

diperlukan. Pengurangan boleh mencegah dan mengurangkan sisa yang dijanakan

daripada penggunaan sumber (Perbadanan Pengurusan Sisa Pepejal dan Pembersihan

Awam, 2013d). Pengurangan sisa pembinaan dianggap sebagai kaedah yang paling

berkesan dan cekap untuk menguruskan sisa pembinaan. Pengurangan sisa pembinaan

bukan hanya boleh mengurangkan penjanaan sisa pembinaan, malah juga boleh

17

mengurangkan kos transportasi sisa, pelupusan sisa dan kitar semula sisa (Poon, 2007;

Esin & Cosgun, 2007).

2.4.2 Guna semula

Guna semula ialah penggunaan semula bahan berulang kali untuk mengurangkan

penjanaan sisa (Jabatan Pengurusan Sisa Pepejal Negara, 2013e). Penggunaan semula

termasuklah mengekalkan kegunaan asalnya atau sebagai alternatif bagi penggunaan

yang lain. Guna semula dapat mengurangkan sisa pepejal dan memelihara sumber asli

semula jadi (Perbadanan Pengurusan Sisa Pepejal dan Pembersihan Awam, 2013c).

Menurut Winkler (2010), guna semula diamalkan iaitu sisa binaan digunakan

semula dalam projek tersebut atau projek lain. Guna semula merupakan bentuk kitar

semula yang paling berfaedah kerana menjimatkan sebahagian wang kontraktor

berbanding dengan kos pelupusan yang dicaj.

2.4.3 Kitar semula

Kitar semula bermaksud mengasingkan sisa dan menyalurkan kepada organisasi atau

kilang yang memprosesnya semula supaya menjadi produk baharu atau kegunaan yang

lain (Jabatan Pengurusan Sisa Pepejal Negara, 2013e). Menurut Akta 672, kitar semula

ialah memungut dan mengasingkan sisa pepejal. Kitar semula dilakukan supaya sisa

bahan diproses dan menghasilkan produk yang sama (Perbadanan Pengurusan Sisa

Pepejal dan Pembersihan Awam, 2013b).

Selain itu, kaedah kitar semula dibahagikan kepada kitar semula On-Site dan

kitar semula Off-Site bagi sisa pembinaan seperti berikut:

(a) Kaedah kitar semula On-Site

Kaedah kitar semula On-Site merupakan pengasingan sisa pembinaan dan digunakan

sebagai bahan mentah dalam proses pembinaan yang lain. (Franchetti, 2009).

18

(b) Kaedah kitar semula Off-Site

Kaedah kitar semula Off-Site ialah pengasingan sisa dan mengangkut sisa pembinaan

tersebut kepada organisasi lain supaya boleh menggunakan sisa sebagai bahan mentah

(Franchetti, 2009).

2.5 Akta Pengurusan Sisa Pepejal dan Pembersihan Awam 2007 (Akta 672)

Akta Pengurusan Sisa Pepejal dan Pembersihan Awam 2007 (Akta 672) diluluskan

Parlimen pada 17 Julai 2007 dan diwartakan pada 30 Ogos 2007. Akta 672

dikuatkuasakan pada 1 September 2011. Penguatkuasaan Akta 672 adalah tidak

menyeluruh kerana hanya beberapa buah negeri sahaja yang menguatkuasakan Akta 672.

Antara negeri yang terlibat pada peringkat awal ini ialah Kedah, Perlis (utara); Negeri

Sembilan, Melaka, Johor (Selatan); Kuala Lumpur, Pahang (Tengah) dan Kelantan

(Timur). Bagi negeri yang tidak menguatkuasakan Akta 672 ialah Perak, Pulau Pinang,

Selangor dan Terengganu. Akta 672 memberi kuasa eksekutif kepada Kerajaan

Persekutuan untuk melaksanakan tanggungjawab mengenai pengurusan sisa pepejal dan

pembersihan awam (Jabatan Pengurusan Sisa Pepejal Negara, 2013c). Akta 672 telah

dikuatkuasakan untuk membolehkan penswastaan penuh dilaksanakan (Kementerian

Perumahan dan Kerajaan Tempatan, 2012). Akta 672 digubalkan untuk memastikan

keseragaman undang-undang dalam pengawalan dan pengawalseliaan perkara yang

berhubung dengan pengurusan sisa pepejal dan pembersihan awam (Perbadanan

Pengurusan Sisa Pepejal dan Pembersihan Awam, 2013e).

Pengecualian penguatkuasaan Akta 672 diberikan kerana ada negeri yang tidak

mengambil bahagian dalam penswastaan pengurusan sisa pepejal. Kerajaan boleh

mengecualikan mana-mana negeri daripada penguatkuasaan Akta 672 berdasarkan

Seksyen 104 Akta tersebut. Sekiranya Akta 672 tidak dikuatkuasakan di sesebuah negeri,

maka Kerajaan Persekutuan tidak akan melaksanakan penswastaan di negeri tersebut.

Oleh itu, pengurusan sisa pepejal dan pembersihan awam akan dilaksanakan sendiri oleh

Kerajaan Negeri yang berkenaan tanpa bantuan teknikal dan kewangan daripada

Kerajaan Persekutuan (Berita Harian, 2011).

19

2.5.1 Seksyen 101: Pengurangan, Penggunaan Semula Dan Pengitaran Semula

Sisa Pepejal Terkawal

Seksyen 101: Pengurangan, Penggunaan Semula dan Pengitaran Semula Sisa Pepejal

Terkawal sangat penting dalam pelaksanaan pengurangan sisa melalui 3R. Menurut

Jabatan Pengurusan Sisa Pepejal Negara (2013g),

(1) Menteri boleh, melalui perintah yang disiarkan dalam Warta, menghendaki -

(a) mana-mana penghasil sisa pepejal untuk mengurangkan penghasilan sisa

pepejal mengikut apa-apa cara atau kaedah;

(b) mana-mana orang untuk menggunakan bahan yang mesra alam;

(c) mana-mana orang untuk menggunakan amaun tertentu bahan yang dikitar

semula bagi keluaran tertentu;

(d) mana-mana orang untuk mengehadkan penghasilan, pengimportan,

kegunaan, pengeluaran atau pelupusan keluaran atau bahan tertentu;

(e) pelaksanaan sistem kod dan pelabelan bagi apa-apa keluaran atau bahan

untuk menggalakkan pengitaran semula;

(f) penggunaan apa-apa kaedah atau cara bagi maksud mengurangkan kesan

buruk sisa pepejal terkawal pada alam sekitar; dan

(g) penggunaan apa-apa kaedah atau cara lain bagi maksud mengurangkan,

menggunakan semula dan mengitar semula sisa pepejal terkawal.

(2) Mana-mana orang yang tidak mematuhi perintah yang dibuat di bawah

subseksyen (1) melakukan suatu kesalahan dan boleh, apabila disabitkan,

didenda tidak melebihi sepuluh ribu ringgit atau dipenjarakan selama tempoh

tidak melebihi enam bulan atau kedua-duanya.

2.6 Pelaksanaan pengurangan sisa pembinaan melalui konsep 3R di negara-

negara lain

Peraturan dan undang-undang pengurusan sisa pembinaan wujud sepenuhnya dan

ditadbir secara berkesan di Singapura, Hong Kong, Jepun, Korea Selatan dan Taiwan

20

yang menguatkuasakan undang-undang kitar semula dalam pengurusan sisa pembinaan.

Usaha ini untuk menggalakkan promosi pengurangan sisa pembinaan dan pemuliharaan

alam sekitar (Nitivattananon & Borongan, 2008) seperti dalam LAMPIRAN B.

Kerajaan Singapura biasanya menggunakan pendekatan Atas-Bawah dengan

menubuhkan Agensi Alam Sekitar Negara di bawah Kementerian Alam Sekitar untuk

membantu Singapura mencapai dasar dan matlamat kitar semula dalam jangka masa

panjang (Yan, 2002).

Selain itu, Kerajaan Hong Kong telah melaksanakan Skim Mengecaj Pelupusan

Sisa Pembinaan (Construction Waste Disposal Charging Scheme) (CWDCS) pada 2005

untuk menyediakan insentif kewangan bagi kontraktor yang mengurangkan pembaziran

dan menggalakkan penggunaan semula dan kitar semula sisa pembinaan (Poon et al.,

2013) serta mengenakan caj terhadap pembuangan sisa pembinaan. Kaedah ini dapat

menggalakkan kontraktor mempertimbangkan kitar semula dan penggunaan semula sisa

pembinaan supaya mengurangkan pembuangan sisa pembinaan kerana ruang tapak

pelupusan yang terhad di Hong Kong (Yu et al., 2013). Penggunaan langkah Atas-

Bawah dalam undang-undang dan dasar diperlukan untuk pengurusan sisa pembinaan

secara lestari (Xun et al., 2008). Industri tempatan telah mewujudkan pelan pengurusan

sisa, pengurangan sisa dan kitar semula sisa pembinaan, penyediaan latihan dalaman dan

langkah penguatkuasaan undang-undang perlindungan alam sekitar (Nitivattananon &

Borongan, 2008).

Seterusnya, undang-undang kitar semula sisa pembinaan telah digubal pada

tahun 2000 di Jepun. Penggubalan undang-undang ini adalah untuk penggunaan semula

dan kitar semula sisa pembinaan supaya memastikan penggunaan sumber dengan cekap.

Undang-undang ini telah dibangunkan dan dilaksanakan untuk mengurangkan sisa

pembinaan dan kitar semula sisa pembinaan. Undang-undang ini dilaksanakan

sepenuhnya pada tahun 2002 (Ministry of the Environment Government of Japan, 2006).

Undang-undang yang sama turut dikuatkuasakan pada tahun 2005 untuk

mempromosikan kitar semula sisa pembinaan di Korea Selatan. Undang-undang kitar

semula sisa pembinaan menyatakan bahawa projek pembinaan yang diperintah oleh

institusi awam mesti menggunakan sejumlah agregat dikitar semula yang tertentu.

21

Menteri Pembinaan dan Pengangkutan juga menetapkan standard kualiti agregat dikitar

semula (Nitivattananon & Borongan, 2008).

Undang-undang yang berkaitan juga turut diwartakan di Taiwan pada tahun 2002.

Dasar Pembangunan Lestari Negara yang mengabungkan alam sekitar, pembangunan

ekonomi, teknologi dan sosial turut ditubuhkan (Wei & Huang, 2001). Di samping itu,

Kerajaan Diraja Bhutan juga meluluskan Peraturan Pengurusan Sisa Pepejal

Perbandaran Thimpu 2007. Peraturan tersebut memberi garis panduan dan

penguatkuasaan pengurangan sisa pepejal termasuk sisa pembinaan (Nitivattananon &

Borongan, 2008).

2.7 Pendekatan Atas-Bawah

Pendekatan Atas-Bawah merupakan satu kaedah secara hierarki dalam membuat sesuatu

keputusan dan perubahan sesuatu organisasi iaitu strategi atau pelan telah diilhamkan

atau ditubuhkan oleh satu atau beberapa orang pengurus atasan pada mulanya.

Seterusnya, keputusan, perubahan, strategi dan polisi akan disebarkan ke bawah struktur

organisasi. Tahap yang lebih rendah dalam hierarki adalah mungkin golongan lebih

besar atau lebih kecil adalah terikat dengan keputusan yang dibuat oleh pengurusan

tertinggi (MBA Brief, 2013). Selain itu, pendekatan Atas-Bawah berinisiatif untuk

mengurangkan sisa yang dihantar sampai ke tapak pelupusan dan meningkatkan

kestabilan sisa yang lupus di tapak pelupusan. Ini perlu dikendalikan bersama-sama

dengan pendekatan Atas-Bawah dengan campur tangan dasar dan akta berkenaan

(Joseph & Nagendran, 2007). Selain itu, negara seperti Hong Kong, Jepun, Korea

Selatan, Singapura dan Taiwan telah menguatkuasakan undang-undang secara langsung

untuk menyelesaikan sisa pembinaan dan perobohan (Nitivattananon & Borongan, 2008).

Menurut Ho (2002), kerajaan Singapura mengamalkan pendekatan Atas-Bawah dengan

menguatkuasakan perundangan dan peraturan untuk melaksanakan dasar dalam

pengurusan sisa pepejal.

Pendekatan Atas-Bawah perlu dilaksanakan dalam kalangan kontraktor supaya

menguatkuasakan undang-undang dan akta yang berkenaan 3R supaya merapatkan

jurang antara pihak kontraktor. Menurut Xun, Liu & Hao (2008), pemberian tumpuan

22

kepada promosi dan galakan kitar semula melalui pendidikan alam sekitar telah

diusahakan di Hong Kong. Pendidikan alam sekitar penting untuk mempromosikan

pengurangan sisa pembinaan dan perobohan. Penggunaan langkah pendekatan Atas-

Bawah dengan menguatkuasakan undang-undang dan dasar diperlukan untuk

pengurusan sisa secara lestari (Xun et al., 2008). Kelemahan pelaksanaan pengurangan

sisa pepejal melalui 3R dalam industri pembinaan di Pulau Pinang disebabkan

kekurangan pendekatan atas-bawah dalam penguatkuasaan undang-undang dan dasar 3R

dalam industri pembinaan seperti negara lain. Hal ini demikian kerana Akta 672 tidak

dikuatkuasakan di negeri Pulau Pinang.

Menurut Ren (2003), pengurusan sisa patut mengikut pengurangan, guna semula

dan kitar semula sebelum dilupuskan akhirnya. Pihak terlibat perlu dikawal selia dan

undang-undang harus dikuatkuasakan seperti pendekatan Atas-Bawah yang dibentuk

oleh Boundless (2013). Satu aliran Atas-Bawah dibentuk dengan pengubahsuaian

daripada Ren (2003) dan Boundless (2013) dalam Rajah 2.2. Rajah 2.2 menunjukkan

aliran pihak yang terlibat dalam pendekatan Atas-Bawah. Parlimen menggubal undang-

undang dan polisi pada mulanya. Seterusnya, pihak kerajaan dan pihak berkuasa

mempromosikan dasar yang telah diwartakan dan menguatkuasakan undang-undang dan

peraturan berkenaan. Selain itu, garis panduan dan standard perlu disediakan kepada

pihak pelaksana. Akhirnya, pelaksana iaitu pihak kontraktor harus melaksanakan dasar

yang dipromosi dan mematuhi perundangan yang ditetapkan.

2.8 Kerangka teoritikal kajian

Kerangka teoritikal adalah konsep yang berkaitan dengan kajian ini dan panduan untuk

menjalankan kajian ini. Selain itu, kerangka teoritikal kajian ini juga menghuraikan

konsep dan pendekatan yang menjelaskan fenomena pelaksanaan pengurangan sisa

pepejal melalui 3R dalam industri pembinaan pada masa ini. Rajah 2.3 merupakan

kerangka teoritikal kajian ini yang menunjukkan pemboleh ubah kajian yang ingin

dijalankan. Kerangka teoritikal kajian ini juga menghuraikan faktor kelemahan dan

kekangan dalam pelaksanaan pengurangan sisa pepejal melalui 3R dalam industri

pembinaan di negeri Pulau Pinang. Isu dan masalah yang akan timbul juga dihuraikan

23

seterusnya. Di samping itu, elemen yang penting untuk merapatkan jurang antara

pelaksanaan pengurangan sisa pepejal melalui 3R dengan pihak kontraktor supaya

membantu menuju ke arah kelestarian pengurusan sisa pembinaan juga diterangkan.

Rajah 2.2: Pendekatan Atas-Bawah. (Diubahsuai daripada Ren, (2003) & Boundless

(2013))

2.9 Kelemahan pelaksanaan pengurangan sisa pepejal melalui 3R dalam

industri pembinaan

Menurut Agamuthu et al. (2011), terdapat kelemahan pelaksanaan 3R di negara-negara

sedang membangun termasuk Malaysia. Trend semasa dalam penjanaan dan komposisi

sisa di Malaysia perlu penambahbaikan sistem pengurusan sisa yang semasa. Kelemahan

utama dalam sistem pengurusan sisa yang sedia ada di negara ini adalah kekurangan

dasar spesifik yang memberi tumpuan kepada konsep 3R dalam isu pengurusan sisa

pembinaan.

Pendekatan Atas ke Bawah (Top Down)

Parlimen

Perundangan dan polisi

diwartakan

Pihak kerajaan

dan

Pihak Berkuasa

Penguatkuasaan undang-

undang dan peraturan

Penyediaan garis panduan dan

standard

Mempromosi dasar

Pihak pelaksana

24

Rajah 2.3: Kerangka teoritikal kajian

Kelemahan pelaksanaan pengurangan sisa pepejal melalui 3R

dalam industri pembinaan di Pulau Pinang

• Kerajaan tidak mandatori amalan 3R dalam pengurusan sisa

pembinaan (Wei & Rotter, 2008) & (Seow & Mohamad, 2007)

• Akta 672 tidak dikuatkuasakan di Pulau Pinang (Agamuthu et al., 2009) &

(Jabatan Pengurusan Sisa Pepejal Negara, 2013d)

Isu dan masalah yang timbul

• Kekurangan tapak pelupusan (Chuen & Jamal, 2011)& (Muin Sapidin, 2011)

• Pencemaran alam sekitar (Omran, 2008),(Nagapan et al., 2011)&(Yang, 2011)

• Menjejaskan kesihatan (Chuen & Jamal, 2011)& (Omran, 2008)

• Kekurangan bahan mentah (Perbadanan Pengurusan Sisa Pepejal dan Pembersihan

Awam , 2013)

Kekangan pelaksanaan pengurangan sisa pepejal melalui 3R dalam

kalangan kontraktor industri pembinaan di Pulau Pinang

• Kekurangan ruang untuk mengurus (William, 2010)

• Mengambil masa dan kos (Poon et al., 2001), (Hu, 2011)&(Ngoc & Schnitzer, 2009)

• Kekurangan dasar dan penguatkuasaan undang-undang

berkaitan (Nitivattananon & Borongan, 2008),(Nagapan et al., 2012b)&(Ngoc & Schnitzer, 2009)

• Sikap kontraktor (Papargyropoulou et al., 2011)

• Sisa binaan yang tidak sesuai diguna semula dan kitar semula (Shareh Musa et al.,2009)

• Kekurangan kesedaran dan pengetahuan kontraktor (Papargyropoulou

et al., 2011),(Yuan et al., 2011),(Ngoc & Schnitzer, 2009)&(Hassan et al., 2012)

Elemen merapatkan jurang antara pelaksanaan pengurangan sisa

pepejal melalui 3R dengan pihak kontraktor

Peranan pihak kerajaan (Begum et al., 2007a),(Poon et al., 2013),(Yu et al., 2013), (Xun

et al., 2008),(Nitivattananon & Borongan, 2008), (Perbadanan Pengurusan Sisa Pepejal dan Pembersihan

Awam, 2013g) &(Shareh Musa et al., 2009)

Penguatkuasaan perundangan pihak berkuasa (Nitivattananon &Borongan,

2008),(Hu, 2011),(Yan, 2002),(Xun et al., 2008),(Agamuthu et al., 2011),(Yang,

2011)&(Papargyropoulou et al., 2011)

Pelaksanaan 3R dalam kalangan kontraktor (Nagapan et al., 2012a),(Ngoc &

Schnitzer, 2009),(Hu, 2011), (Pascual & Cladera, 2004), (Laporan Meleah Houseknecht bagi Kohala

Center), (Kaosol, 2009)&(Pappu, et al., 2007)

Kesedaran kepentingan pelaksanaan 3R dalam sektor pembinaan (Begum et al., 2007a),(Nitivattananon & Borongan, 2008),(Perbadanan Pengurusan Sisa Pepejal dan Pembersihan Awam, 2013g)&(Kaosol, 2009)

Teknologi dan cara menggunakan sisa pembinaan (CIDB, 2012a),

(Winkler, 2010), (Poon et al., 2001), (Edge Environment Pty Ltd for the department, 2012)&(Tam,

2010)

Kelestarian pengurusan sisa pembinaan (Ngoc & Schnitzer, 2009)(Agamuthu et al., 2011), , (Nagapan et al., 2012a), )&(Papargyropoulou et

al., 2011), ),(Hu, 2011),(Yan, 2002),(Xun et al., 2008), (Poon et al., 2013),(Yu et al., 2013), (Begum et al., 2007a), (Kulatunga et al., 2006)

Masy

ara

kat d

an

ala

m

sekita

r

Masy

ara

kat

dan

ala

m

sek

itar

116

RUJUKAN

Agamuthu, P., Fauziah, S. H. & Khidzir, K. (2009). Evolution of solid waste

management in Malaysia: impacts and implications of the solid waste bill, 2007.

Material Cycles and Waste Management, 11(2), 96-103.

Agamuthu, P. & Chenayah, S. & Hamid, F.S & Victor. D. (2011). 3R related polices for

sustainable waste management in Malaysia. Proc. of Conference on Innovation

and Sustainability Transitions in Asia. Kuala Lumpur, Malaysia, Paper 135.

Bahril, B, B. & Razzaly, Wahid. (2012). Kerangka Kaedah Penilaian untuk

“Pengiktirafan Pembelajaran Terdahulu (Recognition Of Prior Learning - Rpl)”

dalam Institusi Berorientasikan “Pendidikan dan Latihan Teknik dan Vokasional

(PLTV)” di Malaysia.

Begum, R. A., Siwar, C., Pereira, J. J. & Jaafar, A. H. (2007a). Implementation of waste

management and minimisation in the construction industry of Malaysia.

Resources, Concervation and Recycling, 51(1), 190-202.

Begum, R. A., Siwar, C., Pereira, J. J. & Jaafar, A. H. (2007b). Factors and values of

willingness to pay for improved construction waste management – A perspective

of Malaysian contractors. Waste Management, 27(12), 1902-1909.

Berita Harian. (2011, Jun 21). 3 negeri belum lulus peralihan kuasa pengurusan sisa

pepejal. Berita Harian. Dicapai pada November 4, 2014 dari

http://www2.bharian.com.my/articles/3negeribelumlulusperalihankuasapengurus

ansisapepejal/Article/cetak

Bilitewski, B., Hardtle, G., Marek, K., Weissbach, A. & Boeddicker, H. (1997). Waste

Management. Germany: Springer.

117

Boundless. (2013). Decentralizing Responsibility. Dicapai pada Jun 6, 2013, dari

https://www.boundless.com/management/organizational-structure-1/trends-in-

organization/decentralizing-responsibility/

Chua, Y. P. (2006). Kaedah dan Statistik Penyelidikan: Kaedah Penyelidikan Buku 1 &

Buku 2. Malaysia: McGraw Hill.

Chuen, K. P. & Jamal, O. (2011). A choice experiment analysis for solid waste disposal

option: a case study in Malaysia. Environmental Management, 92(11), 2993-

3001.

CIDB. (2012a). IBS. Library CIDB Malaysia. Dicapai pada Julai 13, 2013, dari

https://www.cidb.gov.my/cidbweb/index.php?option=com_content&view=article

&id=35&Itemid=209&lang=en

CIDB. (2012b). Jadual Gred Berdaftar dan Sekatan Menender. Sistem Satu Pendaftaran

Kontraktor (SSPK). Dicapai pada Mei 23, 2014, dari

http://www.cidb.gov.my/cidbv3/images/pdf/announcement/sspk/6%20-

%20Jadual%20Gred%20Berdaftar%20dan%20Sekatan%20Menender.pdf

CIDB. (2012c). Gred, modal berbayar atau terkumpul, had kewangan dan personel

teknikal. Sistem Satu Pendaftaran Kontraktor (SSPK). Dicapai pada Mei 23,

2014, dari

http://www.cidb.gov.my/cidbv3/images/pdf/announcement/sspk/2%20garis%20p

anduan%20permohonan%20sspk1.pdf

Coakes, S. J., Steed, L., & Dzidic, P. (2006). SPSS Version 13.0 for Windows: Analysis

Without Anguish. Australia: John Wiley & Sons Australia, Ltd.

Conchran, K. & Villamizar, N. (2007). Recycling Construction Materials: An Important

Part of the Construction Process. United States Environmental Protection

Agency (EPA).

Cramer, D. (2003). Advanced Quantitative Data Analysis. USA: Open University Press.

Edge Environment Pty Ltd for the department. (2012). Construction and Demolition

Waste Guide - Recycling and Re-Use Across the Supply Chain. Department of

sustainability, environment, water, population and communities Australia.

Dicapai pada Julai 13, 2013, dari

http://www.environment.gov.au/wastepolicy/publications/pubs/case-studies.pdf

118

Esin, T. & Cosgun, N. (2007). A study conducted to reduce construction waste

generation in Turkey. Building and Environment, 42(4), 1667–1674.

Fellows, R. & Liu, A. (2008). Research Methods for Construction. 3rd

ed. Singapore:

Wiley-Blackwell.

Franchetti, M. J. (2009). Solid Waste Analysis and Minimization: A Systems Approach.

USA: McGraw-Hill.

Gephart, R. P. (1993). The textual approach: Risk and blame in disaster sense making.

Academy of Management Journal, 36, 1465–1514.

Gillham, B. (2000). The Research Interview. London: Continuum.

Guthrie, G. (2010). Basic Research Methods : An Entry to Sosial Science Research.

India: Sage publication.

Hassan, S. H., Ahzahar, N., Fauzi, M. A. & Eman, J. (2012). Waste management issues

in the northern region of Malaysia. Social and Behavioral Sciences, 42, 175-181.

Hezri, A. A. (2010). Toward 3R-based waste management: Policy change in Japan,

Malaysia and the Philippines, in Kojima, M. (ed.), 3R Policies for Southeast and

East Asia. ERIA Research Project Report 2009-2010, Jakarta: ERIA, 274-290.

Ho, Y. Y. (2002). Recycling as a Sustainable Waste Management Strategy for Singapore:

An Investigation to Find Ways to Promote Singaporean’s Household Waste

Recycling Behaviour. Lund University. Dicapai pada 18 Mac, 2013, dari

http://www.lumes.lu.se/database/alumni/01.02/theses/ho_yanyin.pdf

Holsti, O. R. (1969). Content analysis. In L. Gardner & E. Aronson (Eds.), Handbook of

social psychology (pp. 596–692). Reading, MA: Addison-Wesley.

Hsieh, H. F. & Shannon, S (2005).Three approaches to qualitative content analysis.

Qualitative Health Research, 15(9), 1277-1288.

Hu, Y. P. (2011). Minimization management of construction waste. The International

Symposium on Water Resource and Environmental Protection (ISWREP) 2011.

pp. 2769-2772.

Huang, J. F., Liang, Q. B., Wang, H., Xu, S. Y., Zhang, L.S. & Xing, Y. (2011).

Comprehensive recycling of construction waste. Applied Mechanics and

Materials, 117-119, 385-389.

119

Jabatan Pengurusan Sisa Pepejal Negara. (2012, April). Dasar Pengurusan Sisa Pepejal

Negara. Dicapai pada Mac 9, 2013, dari Jabatan Pengurusan Sisa Pepejal Negara:

http://www.kpkt.gov.my/jpspn/main.php?Content=articles&ArticleID=64&IID=

Jabatan Pengurusan Sisa Pepejal Negara. (2013a, Mac). Jenis Sisa yang Terkawal.

Dicapai pada Mac 9, 2013, dari Jabatan Pengurusan Sisa Pepejal Negara:

http://www.kpkt.gov.my/jpspn/main.php?Content=sections&SubSectionID=45&

SectionID=43

Jabatan Pengurusan Sisa Pepejal Negara. (2013b, April). Sejarah Penubuhan Jabatan.

Dicapai pada April 19, 2013, dari Jabatan Pengurusan Sisa Pepejal Negara:

http://www.kpkt.gov.my/jpspn_2013/main.php?Content=vertsections&SubVertS

ectionID=166&VertSectionID=1&CurLocation=51&IID=&Page=1

Jabatan Pengurusan Sisa Pepejal Negara. (2013c, April). Soalan Lazim JPSPN. Dicapai

pada April 19, 2013, dari Jabatan Pengurusan Sisa Pepejal Negara:

http://mjpspn.kpkt.gov.my/index.php/page/view/227

Jabatan Pengurusan Sisa Pepejal Negara. (2013d, Mac). Definisi PSP. Dicapai pada

April 19, 2013, dari Jabatan Pengurusan Sisa Pepejal Negara:

http://www.kpkt.gov.my/jpspn_2013/main.php?Content=articles&ArticleID=40

&IID=

Jabatan Pengurusan Sisa Pepejal Negara. (2013e, April). Pengenalan kepada JPSPN-

Fungsi. Dicapai pada Mac 9, 2013, dari Jabatan Pengurusan Sisa Pepejal Negara:

http://www.kpkt.gov.my/jpspn_2013/main.php?Content=vertsections&SubVertS

ectionID=137&VertSectionID=1&CurLocation=51&IID=&Page=1

Jabatan Pengurusan Sisa Pepejal Negara. (2013f, March). Kitar Semula. Dicapai pada

April 19, 2013, dari Jabatan Pengurusan Sisa Pepejal Negara:

http://www.kpkt.gov.my/jpspn_2013/main.php?Content=articles&ArticleID=45

&IID=

Jabatan Pengurusan Sisa Pepejal Negara. (2013g). Akta Pengurusan Sisa Pepejal dan

Pembersihan Awam 2007. Dicapai pada 21 April, 2013, dari ms. 79 di

http://www.kpkt.gov.my/jpspn_2013/main.php?Content=vertsections&SubVertS

ectionID=6&VertSectionID=5&CurLocation=5&IID=

120

Joseph, K. & Nagendran, R. (2007). Top Down and Bottom Up Approach for

Sustainability of Waste Management in Developing Countries. Dicapai pada 18

Mac, 2013, dari

http://www.swlf.ait.ac.th/UpdData/International/NRIs/Top%20to%20down%20a

pproach.pdf

Kaosol, T. (2009). Sustainable solutions for municipal solid waste management in

Thailand. World Academy of Science, Engineering and Technology, 60(5), 665-

670.

Kementerian Perumahan dan Kerajaan Tempatan. (2007a). Solid Waste Management in

Malaysia :Policy Review, Issues and Strategies . Dicapai pada Mac 9, 2013, dari

ms. 4 di http://www.easwmc.org/download/seminar1papers/DrNadzriYahaya.pdf

Kementerian Perumahan dan Kerajaan Tempatan. (2007b). Akta Pengurusan Sisa

Pepejal dan Pembersihan Awam 2007. (Akta 672). Dicapai pada 10 November,

2007, dari

http://www.kpkt.gov.my/jpspn/main.php?Content=vertsections&SubVertSertionI

D=6&VertSectionID=5&CurLocation=5&IID=&Page=1

Kementerian Perumahan dan Kerajaan Tempatan. (2012, Oktober). Maklum Balas

Media Malaysia Kini: 23 Oktober 2012. Dicapai pada Oktober 28, 2014, dari

PDF di

http://www.kpkt.gov.my/kpkt/fileupload/program/siaran_media/2012/okt/MB_M

alaysia_Kini_2411.pdf

Kenya Institute Of Administration. (2012). Statistical Package for Social Sciences

(SPSS). Dicapai pada 28 April, 2012, dari

http://www.kia.ac.ke/statistical-package-for-social-sciences-spss.html

Kerajaan perumahan dan kerajaan tempatan. (2012). Perangkaan Terpilih KPKT

sehingga 30 september 2012. Dicapai pada Mei 14, 2014, dari ms. 36-38 di

http://www.kpkt.gov.my/kpkt/fileupload/perangkaan_terpilih/pt2012/sept/PERA

NGKAAN_SEPT2012_INTERNET.pdf

Krejcie, R. V. & Morgan, D. W. (1970). Determining sample size for researching

activities. Educational and Psychological Measurement, 30, 608.

121

Kulatunga, U., Amaratunga, D., Haigh, R. & Rameezdeen, R. (2006). Attitudes and

perceptions of construction workforce on construction waste in Sri Lanka.

Management of Environmental Quality: An International Journal, 17(1), 57-72.

Kumar, J. (2010). Research Methodology: A Step-By-Step Guide for Beginners. 3rd

ed.

London: SAGA Publications Ltd.

Laporan Meleah Houseknecht bagi Kohala Center. ( 2006). Waste Management on the

Big Island: Mapping a Vision for an Economically and Ecologically Sustainable

Hawaii. Dicapai pada Mei 21, 2012 daripada

http://www.kohalacenter.org/pdf/waste_mgmt.pdf.

Leech, N. L., Barrett, K. C., & Morgan, G. A. (2005). SPSS for Intermediate Statistics:

Use and Interpretation. Mahwah, N.J: Lawrence Erlbaum.

Majlis Perbandaran Seberang Perai. (2011). Garis Panduan Pengawalan Perletakan

Bahan Binaan Serta Sisa Binaan Tanpa Kebenaran bagi Kerja-Kerja

Pengubahsuaian Kediaman/ Premis Sekitar Seberang Perai. Dicapai pada

Oktober 30, 2014 dari

http://www.mpsp.gov.my/penilaian/dasarmpspapp/Download.aspx?ID=47197&

Type=2&EID=o4zo/w/gk6aLmc4pro6z+Q==

MBA Brief. (2013). Top-down Approach. Dicapai pada Julai 13, 2013 dari

http://www.mbabrief.com/what_is_top_down_approach.asp

Md. Nor, A. R. (2009). Statistical Methods in Research. Malaysia: Prentice Hall, Person.

Ministry of the Environment Government of Japan. (2006). Sweeping Policy Reform

Towards a “Sound Material – Cycle Society” Starting from Japan and

Spreading over the Entire Globe: The “3R” Loop Connecting Japan with other

Countries. Dicapai pada Jun 23, 2014 dari

http://www.env.go.jp/recycle/3r/en/approach/report_material-cycle/2006.pdf

Morris, R. (1994). Computerized content analysis in management research: A

demonstration of advantages and limitations. Journal of Management, 20, 903-

931.

122

Muin Sapidin, A. (Julai 7, 2011). Proses Lupus Sampah Pulau Pinang Hampir Lumpuh.

Utusan Online. Dicapai pada Febuari 7, 2012 dari

http://utusan.com.my/utusan/info.asp?y=2011&dt=0707&pub=Utusan_Malaysia

&sec=Dalam_Negeri&pg=dn_13.htm.

Nagapan, S., Abdul Rahman, I. & Asmi, A. (2011). A review of construction waste

cause factors. Proc. of the Asian Conference on Real Estate 2011. Johor Bahru,

Malaysia.

Nagapan, S., Abdul Rahman, I. & Asmi, A. (2012a). Construction waste management:

Malaysian perspective. Proc. of the Int. Conference on Civil and Environmental

Engineering Sustainability 2012 (IConCEES 2011), Johor Bahru, Malaysia.

Nagapan, S., Abdul Rahman, I., Asmi, A. & Hameed Memon, A. (2012b). Issues on

construction waste: The need for sustainable waste management. The IEEE

Colloquium on Humanities, Science and Engineering (CHUSER) 2012. pp. 225-

330.

Ng, L. S., Seow, T. W. & Goh, K. C. (2013). The practice of construction waste

management in Penang Island. Proc. of the 1st FPTP Postgraduate Seminar

“Toward sustainable management”. Batu Pahat, Johor: UTHM.

Ngoc, U. N. & Schnitzer, H. (2009). Sustainable solutions for solid waste management

in Southeast Asian countries. Waste Management, 29(6), 1982-1995.

Nitivattananon, V. & Borongan, G. (2008). Report on Reduce, Reuse and Recycle (3R)

Practices in Construction and Demolition Waste Management in Asia. Dicapai

pada April 22, 2012, dari PDF di

http://www.3rkh.net/3rkh/files/3RKH_C&D_waste_FinalReport.pdf.

Omran Ali, A. (2008). Attitude of Malaysian on Recycling of Municipal Solid Waste:

Case Studies in the Major Towns of the East Coast and North Malaysia.

Universiti Sains Malaysia. Tesis Ph.D.

Pappu, A., Saxena, M. and Asolekar, S. (2007). Solid wastes generation in India and

their recycling potential in building materials. Building and Environment, 42(6),

2311-2320.

123

Papargyropoulou, E., Preece, C., Padfield, R. & Abdullah, A. A. (2011). Sustainable

construction waste management in Malaysia: A contractor’s perspective. Proc. of

the Conference on Management and Innovation for a Sustainable Built

Environment (MISE 2011).

Pascual M.& Cladera, A. (2004). Demolition waste management in Majorca: The

particular case of an island. Proc. of the Int. RILEM Conference on the Use of

Recycled Materials in Building Structures, Barcelona.

Penang Hijau Bersih. (2010). Kaedah pendekatan. Dicapai pada Mac 16, 2013, dari,

Penang Hijau Bersih di http://www.cleanergreenerpenang.com/bm/how.html

Perbadanan Pengurusan Sisa Pepejal dan Pembersihan Awam. (2013a, April). Latar

belakang. Dicapai pada April 19, 2013, dari Perbadanan Pengurusan Sisa Pepejal

dan Pembersihan Awam: http://www.ppsppa.gov.my/index.php/mengenai-

ppsppa/latar-belakang

Perbadanan Pengurusan Sisa Pepejal dan Pembersihan Awam. (2013b, April). Kitar

Semula. Dicapai pada April 19, 2013, dari Perbadanan Pengurusan Sisa Pepejal

dan Pembersihan Awam: http://www.ppsppa.gov.my/index.php/3r/recycle-kitar-

semula

Perbadanan Pengurusan Sisa Pepejal dan Pembersihan Awam. (2013c, April).

Penggunaan Semula. Dicapai pada April 19, 2013, dari Perbadanan Pengurusan

Sisa Pepejal dan Pembersihan Awam:

http://www.ppsppa.gov.my/index.php/3r/reuse-guna-semula

Perbadanan Pengurusan Sisa Pepejal dan Pembersihan Awam. (2013d, April).

Pengurangan. Dicapai pada April 19, 2013, dari Perbadanan Pengurusan Sisa

Pepejal dan Pembersihan Awam:

http://www.ppsppa.gov.my/index.php/3r/reduce-pengurangan#

Perbadanan Pengurusan Sisa Pepejal dan Pembersihan Awam. (2013e, April). Akta.

Dicapai pada April 19, 2013, dari Perbadanan Pengurusan Sisa Pepejal dan

Pembersihan Awam: http://www.ppsppa.gov.my/index.php/garis-

panduan/perundangan

124

Perbadanan Pengurusan Sisa Pepejal dan Pembersihan Awam. (2013f, April). Kitar

Semula. Kepentingan Terhadap Manusia. Dicapai pada April 19, 2013, dari

Perbadanan Pengurusan Sisa Pepejal dan Pembersihan Awam:

http://www.ppsppa.gov.my/index.php/3r/recycle-kitar-semula

Perbadanan Pengurusan Sisa Pepejal dan Pembersihan Awam. (2013g). Laporan

Tahunan 2011. Dicapai pada April 19, 2013, dari

https://www.google.com.my/url?sa=t&rct=j&q=&esrc=s&source=web&cd=1&v

ed=0CDMQFjAA&url=http%3A%2F%2Fwww.ppsppa.gov.my%2Findex.php%

2Flaporan-tahunan-2011%3Fdownload%3D177%253Abab-4-pelaksanaan-akta-

pengurusan-sisa-pepejal-dan-pembersihan-awam-akta-

672&ei=TfBzUYOJKofLrQeQu4GICA&usg=AFQjCNFdvuPqkGaodqRjYiaRA

H3SjjUe1g&sig2=RPGkNUf7GNItTUIJ0FB88g

Perbadanan Pengurusan Sisa Pepejal dan Pembersihan Awam. (2014). Garis Panduan

Pengurusan Sisa Pepejal Pembinaan untuk Perancangan dan Pengoperasian.

Dicapai pada November 4, 2014 dari

http://extra.sisa.my:2020/backup/khairul.irwan/files/Garis%20Panduan%20Sisa

%20Binaan%20Combine%20All_080314.pdf

Poon, C. S. (2007).Reducing Construction Waste. Waste Management, 27, 1715–1716.

Poon, C. S., Yu, T. W. A. & Ng, L. H. (2001). On-Site sorting of construction and

demolition waste in Hong Kong. Resources, Conservation and Recycling, 32(2),

157-172.

Poon, C. S, Yu, A. T. W., Wong, A. & Yip, R. (2013). Quantifying the impact of

Construction Waste Charging Scheme on construction waste management in

Hong Kong. Construction Engineering and Management.,139(5), 466–479

Ren, X. (2003). Biodegradable plastics: A solution or a challenge. Journal of Cleaner

Production, 11(1), 27–40.

Seow, T. W. & Mohamad, A. H. (2007). Pengurusan Sisa Pembinaan Di Tapak Binaan.

Dicapai pada Mac 20, 2012, dari

http://sssums.files.wordpress.com/2007/09/pengurusan-sisa-pembinaan-di-tapak-

bina.pdf

125

Shareh Musa,S. M., Shafii, H. & Syed Muhammad Zubir, S. N. (2009). Potensi kitar

semula dalam industri pembinaan: kajian kes daerah Batu Pahat, Johor. Proc. of

the 3rd Malaysian Technical Universities Conference on Engineering and

Technology (MUCEET2009), 20-22 June 2009, Kuantan, Pahang.

Shen, L. Y., Tam, W. V. Y., Tam, C. V. & Drew, D. (2004). Mapping approach for

examining waste management on construction sites. Journal of Construction

Engineering and Management, 130(4), 472-481.

Tam, V. W. Y. (2010). Rate of reusable and recyclable waste in construction. Proc. of

the Second Int. Conference on Sustainable Construction Materials and

Technologies. Italy: Technical Journal. pp. 329-340.

Tesch, R. (1990). Qualitative Research: Analysis Types and Software Tools. New York:

The Palmer Press.

Vinesh, D. (2012, Januari 21). Kerajaan P.Pinang bertegas tidak sertai konsortium

pengswastaan sisa pepejal persekuatuan. Mstar online. Dicapai pada Oktober 28,

2014, dari http://www.mstar.com.my/berita/berita-semasa/2012/01/21/kjaan-

ppinang-bertegas-tidak-sertai-konsortium-pengswastaan-sisa-pepejal-

persekutuan/

Weber, R. (1990). Basis Content Analysis (2nd ed.). Thousand Oaks, CA: Sage

Publications

Wei, Z. & Rotter, S. (2008). The current situation of construction & demolition waste

management in China. Proc. of the 2nd Int. Conference on Bioinformatics and

Biomedical Engineering 2008. pp. 4747-4750.

Wei, M. S. & Huang, K. H. (2001). Recycling and reuse of industrial wastes in Taiwan.

Waste Management. 21, 93-97.

William, R. (2010, Desember 10). Penang should allow more reclamation to address

land shortage. The Edge Malaysia. Dicapai pada Mac 9, 2013, dari

http://www.theedgemalaysia.com/in-the-financial-daily/178363-penang-should-

allow-more-reclamation-to-address-land-shortage.html

Winkler, G. (2010). Recycling Construction & Demolition Waste: A LEED-Based

Toolkit. USA: McGraw-Hill.

126

Xun, D. & Liu, G. W. & Hao, J. L. (2008). A study of construction and demolition waste

management in Hong Kong. Proc. of the 4th

Int. Conference on Wireless

Communications, Networking and Mobile Computing, 2008. pp. 1-4.

Yang, Y. M. (2011). Recycling of abandoned concrete and waste asphalt in road

construction. Proc. of the Int. Conference on Remote Sensing, Environment and

Transportation Engineering (RSETE) 2011. pp. 581-584.

Yu, A. T. W., Poon, C. S., Wong, A., Yip, R. & Jaillon, L. (2013). Impact of

Construction Waste Disposal Charging Scheme on work practices at construction

sites in Hong Kong. Waste Management, 33(1), 138-146.

Yuan, H. P., Shen, L. Y. & Wang, J. Y. (2011). Major obstacles to improving the

performance of waste management in China’s construction industry. Facilities,

29(5/6), 224-242.