Patnubay sa Pagpaplano sa Pagbabagong Pamumuhay Para …marylandpublicschools.org/programs/Documents/Special-Ed/SecondaryTransition/Md...Ano ang Pagpaplano Tungo sa Pagbabagong Pamumuhay?

PATNUBAY SA PAGPAPLANO SA PANGALAWANG PAGBABAGONG PAMUMUHAY

1

Dibisyon ng Espesyal na Edukasyon/Mga Serbisyo Para sa Maagang Pamamagitan MSDE

Patnubay sa Pagpaplano sa Pagbabagong

Pamumuhay Para sa Bawat May

Kapansanan

Kagawaran ng Edukasyon ng Estado ng Maryland

Dibisyon ng Espesyal na Edukasyon/Mga Serbisyo Para sa Maagang

Pamamagitan


2



Dibisyon ng Espesyal na Edukasyon/Mga Serbisyo Para sa Maagang Pamamagitan

Pagkilala

Nais ng Kagawaran ng Edukasyon ng Estado ng Maryland, Dibisyon ng Espesyal na Edukasyon/Mga

Serbisyo Para sa Maagang Pamamagitan [Maryland State Department of Education, Division of Special

Education/Early Intervention Services (DSE/EIS)] na kilalanin ang mga kontribusyon ng mga sumusunod na

indibidwal at mga grupo, at pasalamatan sila para sa kanilang patuloy na suporta at interes sa pangalawang

pagbabagong pamumuhay.

Marcella E. Franczkowski, Pangalawang Superintendente ng Estado, Kagawaran ng Edukasyon ng Estado

ng Maryland, Dibisyon ng Espesyal na Edukasyon/Mga Serbisyo Para sa Maagang Pamamagitan

Christy Stuart, Puno ng Pangalawang Pagbabagong Pamumuhay, Kagawaran ng Edukasyon ng Estado ng

Maryland, Dibisyon ng Espesyal na Edukasyon/Mga Serbisyo Para sa Maagang Pamamagitan

Pangunahing Lupon ng Estado Para sa Pangalawang Pagbabagong Pamumuhay: Kinabibilangan ng

mga dedikadong tagapagtugma sa pangalawang pagbabago mula sa 24 lokal na sistema ng paaralan, Paaralan

ng Maryland Para sa Mga Bulag, Paaralan ng Maryland Para sa Bingi, Paaralang SEED ng Maryland, Mga

Paaralan ng Edukasyon Para sa Mga Serbisyong Pang-kabataan, at mga di-pampublikong paaralan ng

Maryland

Pang-estadong Komiteng Tagapayo ng Maryland Para sa Espesyal na Edukasyon

Kapisanan sa Pagtataguyod ng Edukasyon ng Maryland

Mga dalubhasa sa nilalaman ng pangalawang pagbabagong pamumuhay na nagbigay ng isinaayos na

nilalaman ayon sa kasalukuyang legal at praktikal na pagpapakahulugan, at mga gawi na nakaayon sa

ebidensiya at mga pagtataya sa pangalawang pagbabagong pamumuhay

George Tilson, Tilson, Diaz & Associates

Ruth Allison, Pambansang TA ng Sentro ng Pagbabagong Pamumuhay

Caroline MaGee, Pambansang TA ng Sentro ng Pagbabagong Pamumuhay

Elizabeth Tornquist, Kapisanan Para sa Pagsasamang Edukasyon ng Maryland

Mark Trexler, Ang Sentro ng Teknolohiya sa Edukasyon ng Pamantasan ng John Hopkins


3




Paano Gamitin Itong Patnubay Ang Patnubay sa Pagpaplano sa Pagbabagong Pamumuhay Para sa Bawat May Kapansanan ng

Kagawaran ng Edukasyon ng Estado ng Maryland ay nagbibigay ng impormasyon sa mga mag-aaral, mga

magulang/tagapangalaga, mga guro, at mga ahensiya ng komunidad ukol sa proseso ng pagbabagong

pamumuhay. Bagama’t ang bawat mag-aaral ay may ibinagay na mga layunin at kalalabasan para sa

pagbabagong pamumuhay, itong patnubay ay magbibigay ng “paunang” impormasyon tungkol sa mga

pangangailangan ng proseso sa pagbabagong pamumuhay sa ilalim ng Batas Para sa Mga May Kapansanan

[Individuals with Disabilities Act (IDEA)] gayundin ang mga iminungkahing estratehiya at tulong upang

makamit ang positibong kalalabasan.

Itong patnubay ay magbibigay ng mga detalye tungkol sa sumusunod na paksa:

Pagpaplano sa Pagbabagong Pamumuhay (na magbibigay daan sa mga kalalabasan sa

empleyo at edukasyon pagkatapos ng mataas na paaralan, ayon sa IDEA)

Mga Tungkulin at Kinalaman ng Mga Partner

Mga Kailangan Para sa Diploma sa Mataas na Paaralan ng Maryland at Sertipiko ng Mataas

na Paaralan ng Maryland Para sa Pagkumpleto ng Programa

Buod ng Pagganap ng Maryland (dating Dokumento sa Paglabas sa Maryland)

Karapatan laban sa Pagiging Karapat-dapat

Edad ng Mayoriya

Mga Ahensiya ng Serbisyo Para sa May Hustong Gulang ng Maryland

1. Dibisyon ng Mga Serbisyong Pangrehabilitasyon [Division of Rehabilitation Services

(DORS)]

2. Pangasiwaan ng Mga Kapansanan sa Pag-unlad [Developmental Disabilities

Administration (DDA)]

3. Pangasiwaan ng Kalusugan sa Pag-uugali [Behavioral Health Administration (BHA)]

4. Kagawaran ng Paggawa, Paglisensiya at Regulasyon – Dibisyon ng Paghahasa ng

Manggagawa at Pagkatuto ng May Hustong Gulang [Department of Labor, Licensing

and Regulation – Division of Workforce Development and Adult Learning (DLLR)]

Mga Benepisyo

Edukasyon Pagkatapos ng Mataas na Paaralan/Mga Serbisyong Suporta sa May Kapansanan

Pagsasanay sa Transportasyon/Pagbibiyahe

Pangangalaga sa Kalusugan

Karapatan sa Komunidad

1. Libangan/Pamamahinga

2. Pagkakatiwala

3. Seguridad Panlipunan

4. Pagpaplano sa Pananalapi/Pangangasiwa sa Mga Espesyal na

Pangangailangan/Pagpaplano sa Ari-arian

Proseso sa Pagbabagong Pamumuhay: Pag-uugnay sa Ahensiya


4


Dahong Dagdag A: Iminungkahing (mga) Panahong-takda

Dahong Dagdag B: Mga Madalas Itanong sa Pagkatapos ng Mataas na Edukasyon/Mga Serbisyong Suporta

sa Kapansanan

Dahong Dagdag K: Tiyak na Populasyon/Mga Kailangan

Dahong Dagdag D: Madalas Gamiting Mga Akronima at Talahuluganan

Ano ang Pagpaplano Tungo sa Pagbabagong Pamumuhay?

Ang Patnubay sa Pagpaplano sa Pagbabagong Pamumuhay ng Kagawaran ng Edukasyon ng Estado

ng Maryland, Dibisyon ng Espesyal na Edukasyon/Maagang Pamamagitan na Mga Serbisyo ay

nakatuon sa kilos ng mga may kapansanan mula sa paaralan hanggang sa mga resulta pagkatapos ng

mataas na paaralan. Ang pangunahing bahagi ng pagpaplano tungo sa pangalawang pagbabagong

pamumuhay ay ang sunud-sunod na mga gawain para sa pagbabagong pamumuhay at ang mga serbisyo

na nakatuon sa tao at nagpapairal sa Programa Para sa Edukasyon ng Indibidwal [Individual Education

Program (IEP)]. Upang matagumpay na makatapos ang mga mag-aaral mula sa mataas na paaralan nang

handa para sa kolehiyo, empleyo, at komunidad, ang maagang pagpaplano ay mahalaga. Sa Maryland,

ang pagpaplano sa pagbabagong pamumuhay at ang pagbibigay ng mga serbisyo sa pagbabagong

pamumuhay ay nagsisimula sa panahon ng IEP kung kalian ang mag-aaral ay nagiging 14 taong gulang.

Ang Batas Para sa Edukasyon ng Mga Indibidwal na May Kapansanan [Individuals with Disabilities

Education Act (IDEA)] ay nagsasaad na ang layunin ng batas ay “ang pagtiyak na ang lahat ng mga

batang may kapansanan ay may nakahandang libreng naaangkop na pampublikong edukasyon na

nagbibigay-diin sa espesyal na edukasyon at kaugnay na mga serbisyo na itinalaga upang matugunan

ang mga pangangailangan nila at ihanda sila para sa karagdagang empleyo at pamumuhay nang may

kasarinlan.” Ang batas ay nagbibigay-diin sa sama-samang pagtrabaho ng mga guro, magulang, at

ahensiya ng komunidad upang suportahan ang mag-aaral habang siya ay nagtatrabaho para sa mga

layunin at resulta pagkatapos ng edukasyon sa mataas na paaralan. Ang mga serbisyo sa pagbabagong

pamumuhay ay ibinibigay upang matulungan ang mag-aaral na makamit ang mga kasanayan na

kinakailangan upang maabot ang kanyang mga layunin pagkatapos ng edukasyon sa mataas na paaralan.

Ang IDEA 2004 ay nagtatakda ng mga serbisyo sa pagbabagong pamumuhay sa mag-aaral na may

kapansanan bilang itinugmang mga gawain na:

Dinisenyo na nakapaloob sa proseso na nakatuon sa mga resulta, nakatuon sa pagpapabuti sa

pagtamo pang-paaralan at pagganap ng indibidwal na may kapansanan upang mapadali ang

kanyang paggalaw sa mga gawain mula sa paaralan hanggang pagkatapos ng pag-aaral,

kabilang na ang edukasyon pagkatapos ng mataas na paaralan; edukasyon ukol sa bokasyon;

pinagsamang trabaho; patuloy at pang-nasa hustong gulang na edukasyon; mga serbisyong

pang-nasa hustong gulang; pamumuhay nang may kasarinlan o pakikilahok sa komunidad;

Ayon sa mga pkinakailangan ng indibidwal, na isinaalang-alang ang kanilang mga kalakasan,

gusto, at hilig; at;

Dinisenyo upang isama ang tagubilin, kaugnay na mga serbisyo, mga karanasan sa

komunidad, ang pagpapaunlad sa empleyo at ibang mga layunin ng pamumuhay ng may

hustong gulang pagkatapos ng pag-aaral at kung naaangkop, ang pagkakaroon ng kasanayan

para sa araw-araw na pamumuhay at gumaganang pagtatasa ukol sa empleyo.


5


Pagpaplano sa Pagbabagong Pamumuhay

Ang layunin ng pagpaplano sa pagbabagong pamumuhay ay upang bigyang suporta ang mga mag-

aaral na may kapansanan habang sila ay nagpapatuloy sa pag-aaral at naghahanda para sa buhay sa

mundo ng may hustong gulang. Ito ay kinabibilangan ng pagpaplano para sa kolehiyo, empleyo,

transportasyon, mga pagsasaayos ng tirahan, pangangalaga sa kalusugan, at araw-araw na pamumuhay.

Ang mga gawain ng may hustong gulang ay maaaring kombinasyon ng alinman sa mga sumusunod:

Pagpapasiya sa sarili at Pagtataguyod

Pakikilahok sa komunidad

Edukasyon pagkatapos ng mataas na paaralan

Pagsasanay para sa empleyo

Ipinaglabang trabaho

Pamumuhay nang may-kasarinlan

Mga pag-uugnay sa serbisyo para sa may hustong gulang

Ang papgpaplano sa pagbabagong pamumuhay para sa kinabukasan ng mag-aaral ay nagsisimula sa

elementarya sa pamamagitan ng kabatiran ng karera at mga gawain na naghahanap ng solusyon. Ang

pormal na pagpaplano sa pagbabagong pamumuhay ay nagsisimula sa prosesong IEP sa taon na ang

mag-aaral ay tumuntong sa edad na 14 at nagtutulak sa pagpapabuti ng IEP. Ang mga mag-aaral,

kasama ang suporta mula sa mga magulang at mga guro, ay kumiikilala sa mga layunin ng edukasyon

pagkatapos ng mataas na paaralan sa larangan ng empleyo, edukasyon pagkatapos ng mataas na

paaralan o pagsasanay para sa empleyo, at kung naaangkop, ang pamumuhay nang may kasarinlan.

Itong mga layunin ng edukasyon pagkatapos ng mataas na paaralan ay ayon sa mga resulta ng mga

pagtatasa sa pagbabagong pamumuhay na naaangkop sa edad.

Bakita kailangan ang plano sa pagbabagong pamumuhay? Ang plano sa pagbabagong pamumuhay

ay dinisenyo upang matiyak na ang mag-aaral ay mabigyan ng kinakailangan na mga kasanayan at

serbisyo upang magkaroon ng walang sagabal na pagbabagong pamumuhay mula sa paaralan tungo sa

buhay ng may hustong gulang. Para sa mga mag-aaral na may IEP, ang mga Sistema ng pampublikong

paaralan at di-pampublikong paaralan ay nagbibigay ng suporta sa edukasyon na maaaring

kinabibilangan ng teknolohiyang nagpapagaan ng gawain, pagsasanay sa empleyo, tulong personal, at

ibang mga suporta na ipinapalagay ng pangkat ng IEP na naaangkop. Kapag ang mag-aaral ay

magtatapos sa mataas na paaralan, itong mga suporta ay hindi agarang ibinibigay, kahit na nakahanda

ang mga ito sa mga taon ng pag-aaral. (Tingnan ang Seksiyon sa Pagiging Karapat-dapat at Karapatan)

Ano ang saklaw ng pagpaplano sa pagbabagong pamumuhay?

Ang proseso ng pagpaplano sa pagbabagong pamumuhay ay nangyayari kapag ang mga mag-aaral na

may IEP ay kumilala kung ano ang kanilang gagawin kapag nagtapos at isinaalang-alang ang

kakayahan, kasanayan, edukasyon, at/o kinakailangan upang maabot ang mga layunin. Ito ay

kinabibilangan ng:

Pagkilala at pagdulog sa naaangkop na mga ahensiya.


6


Pagtipon ng mga dokumento na kinakailangan para sa hinaharap na mga kolehiyo,

taga-empleyo, or tagapagbigay ng serbisyo.

Pag-alam ng mga gawain sa pagbabagong pamumuhay sa pagsasanay at suporta na

kinakailangan upang makatuwirang makamit ng mag-aaral ang mga layuning ito.

Kailan nagsisimula ang pagplano sa pagbabagong pamumuhay?

Ang pagpaplano sa pagbabagong pamumuhay ay nagsisimula sa taon na tumuntong ang mag-aaral sa

edad na 14, kung hindi mas maaga. Sa panahong ito ang pormal ng Plano sa Pagbabagong Pamumuhay

na kinabibilangan ng mga layunin ng mag-aaral pagkatapos ng edukasyon sa mataas na paaralan at ang

mga serbisyo sa pagbabagong pamumuhay ay dapat na mabuo at kinabibilangan ng IEP. Ito ay maaaring

magmistulang masyadong maaga, ngunit ang maingat na pagpaplano ay kinakailangan kung ang mag-

aaral ay dapat na nakakuha ng mga kasanayan at karanasan na kinakailangan upang tulungan silang

makamit ang mga layunin nila pagkatapos ng edukasyon sa mataas na paaralan. Ang pagsimula ng

pagpaplano sa pagbabagong pamumuhay sa edad na 14 ay nagbibigay sa mag-aaral ng panahon upang

masaliksik ang kanilang pagpipiliang layunin pagkatapos ng edukasyo sa mataas na paaralan at baguhin

o palitan ang mga ito ayon sa mga karanasan sa pagbabagong pamumuhay at nakamit na kaalaman. Ito

ay magbibigay din sa kanila ng oras upang magamit ang mga serbisyo pagkatapos ng edukasyon sa

mataas na paaralan at suporta gaya ng: mga suportang pang-akademya sa kolehiyo, pagtuturo kaugnay

sa empleyo, tulong sa personal na pangangalaga, tinustusang pabahay, o ibang mga serbisyo sa may

hustong gulang.


7


Mga Tungkulin at Papel ng Mga Partner Kasing-halaga sa pagkilala ng mga layunin pagkatapos ng edukasyon sa mataas paaralan ang iba’t-ibang

namumuhunan na maaaring sumuporta sa proseso ng pagbabagong pamumuhay at pagtulong sa mag-aaral na

matamo ang kinilalang mga layunin. Ang mga namumuhunan ay nagpupulong nang may iba’t-ibang mga

tungkulin at responsibilidad. Ito ay maaaring magbago sa mga Sistema ng lokal na paaralan.

Mga Partner Mga Tungkulin/Responsibilidad

Mag-aaral ● Makilahok sa pagpaplano sa pagbabagong pamumuhay

● Kilalanin ang mga kalakasan at paghamon

● Ipahayag ang mga interes at kagustuhan

● Kilalanin ang mga layunin pagkatapos ng edukasyon sa mataas na paaralan

● Makilahok sa mga gawain sa pagbabagong pamumuhay na kinilala sa IEP

Mga

Magulang/Tagapag-

alaga

● Makilahok sa IEP at mga pagpupulong sa pagpaplano sa pagbabagong

pamumuhay

● Ibahagi sa koponan ng IEP ang mga kalakasan, interest, at kinakailangang

suporta ng mag-aaral

● Tulungan ang mag-aaral na maabot ang ibang mga katambal sa pagbabago

● Itaguyod ang mga layunin ng mag-aaral

● Ibahagi ang mga nakakaugnayan at network para sa maaaring oportunidad

para sa empleyo

● Magbigay ng komentaryo sa mga partner sa pagbabagong pamumuhay

● Repasuhin ang itinakdang panahon at humingi ng suporta kapag kinakailangan

● Kumpletuhin ang mga aplikasyon sa naaangkop na mga ahensiya ng estado

ayon sa itinakdang panahon ng ahensiya

Mga Sistema ng

Paaralan

● Humingi ng pahintulot mula sa magulang/tagapag-alaga upang makipag-

ugnayan sa mga ahensiya ng estado/komunidad

● Mag-anyaya ng mga partner sa mga pagpupulong ng IEP kapag pag-uusapan

ang pagbabagong pamumuhay

● Tumulong sa magulang/tagapag-alaga sa pagharap ng kahilinga para sa mga

serbisyo pagkatapos ng edukasyon sa mataas na paaralan mula sa mga

ahensiya ng estado gaya ng Dvision of Rehabilitation Services (DORS),

Developmental Disabilities Administration (DDA), at Health Administration

(BHA)

● Magbigay ng tagubilin at mga karanasan sa empleyo sa totoong kalagayan sa

trabaho kung ipinahayag ng mag-aaral sa IEP

● Makipagtulungan kasama ang DORS upang matiyak na ang karapat-dapat na

mga mag-aaral ay kilalanin at tumanggap ng pagsasanay upang maging handa

sa empleyo

● Magtanghal ng mg pagpupulong na nagbibigay impormasyon para sa mga

mgagulang ukol sa mga aspeto ng pagpaplano sa pagbabagong

pamumuhay/panahong takda para sa mga ahensiya ng estado na maaaring


8


magbigay ng mga serbisyo sa mag-aaral sa paglabas mula sa sistema ng

paaralan

● Idokumento at iulat ang progreso ng mag-aaral at estado pagkatapos lumabas.

Mga Partner Mga Tungkulin/Responsibilidad

Division of

Rehabilitation

Services (DORS)

● Makilahok sa mga pagpupulong sa pagpaplano sa pagbabagong

pamumuhay/dumalo sa mga pagpupulong ng IEP kapag posible

● Magsimulang magtrabaho kasama ang mga karapat-dapat na mag-aaral bago

ang kanilang huling taon sa mataas na paaralan upang bumuo ng Ibinagay na

Plano Para sa Empleyo [Individualized Plan for Employment (IPE)]

● Kilalanin ang mga serbisyong kinakailangan para sa matagumpay na

pagbabagong pamumuhay tungo sa edukasyon pagkatapos ng mataas na

paaralan at/o empleyo

● Ang Contract with Community Rehabilitation Providers (CRPs) ay

sumusuporta sa mga mag-aaral sa pagbuo ng trabaho at mga serbisyo sa

empleyo

● Magbigay ng Provide Pre-Employment Training Services (Pre-ETS) para sa

mga karapat-dapat na mag-aaral sa mataas na paaralan na may edad 14-22 sa

mga larangan ng Pagpapayo sa Pagsaliksik ng Trabaho, Mga Karanasan sa

Pagkatuto na Nakatuon sa Trabaho, Tagubilin sa Pagtangkilik sa Sarili,

Pagpapayo Para sa Oportunidad Pagkatapos ng Edukasyon na Mataas na

Paaralan, at Pagsasanay Para sa Kahandaan sa Lugar ng Empleyo

Developmental

Disabilities

Administration (DDA)

● Makilahok sa pagpaplano sa pagbabagong pamumuhay

● Makipagtulungan sa ibang mga partner sa pagbabagong pamumuhay upang

matiyak na ang mga mag-aaral ay may naaangkop na dokumentasyon upang

maging karapat-dapat at makakuha ng mga serbisyo

● Magbigay ng pangmatagalang pondo para sa mga karapat-dapat na indibidwal

paglabas sa paaralan

● Makipagkontrata sa Coordinator of Community Services (CCS) upang tumulong

sa pagbabagong pamumuhay mula paaralan hanggang sa mundo ng may hustong

gulang

Community

Rehabilitation

Providers (CRPs)

● Makilahok sa pagpaplano sa pagbabagong pamumuhay

● Makipagkasundo ayon sa kontrata sa mga sistema ng paaralan at DORS upang

mapadali ang mga karanasan ayon sa trabaho at magbigay ng pagpapaunlad sa

trabaho at tagapagturo sa trabaho bago at pagkatapos lumabas ng paaralan

● Magbibigay ng mga serbisyo at suporta sa mga kliyente ng DORS at DDA upang

makapagbigay ng pagpapaunlad sa trabaho at pagtuturo sa trabaho pagkatapos

lumabas ng paaralan

Mga Programa sa

Pagsasanay sa

Kolehiyo/Edukasyon

Pagkatapos ng Mataas

na Paaralan

● Makipagkasundo sa mag-aaral upang kilalanin ang mga ibinibigay at

kinakailangang suporta kasama ang Mga Serbisyo na Suporta sa Kapansanan sa

kampus ng kolehiyo

● Magbibigay ng karapatan at suporta para sa mga gawain sa kampus, kurso, at

empleyo


9


Mga Pangangailangan para sa Diploma sa Mataas na Paaralan ng

Maryland at sa Sertipiko sa Pagtatapos sa Programa ng Mataas na

Paaralan ng Maryland

Diploma sa Mataas na Paaralan ng Maryland

(Tingnan ang COMAR 13A.03.02.09)

Ang Diploma sa Mataas na Paaralan ng Maryland ay ginagawad sa mag-aaral na:

(a)Makakumpleto ng mga kinakailangan sa pagpapatala, kredito, at mga serbisyo.

(b)Ang mga Sistema ng lokal na paaralan ay maaaring magtatag ng karagdagang mga

kinakailangan sa kredito o magdagdag ng rekomendasyon sa diploma bilang gantimpala sa mga

mag-aaral na makamit ang mga kinakailangan na itinakda nang lokal dagdag pa sa

pinakamababang itinakda ng Estado.

Para sa karagdagang impormasyon bisitahin ang

http://www.marylandpublicschools.org/programs/Documents/Testing/GradRegFAQ051517.pdf

Sertipiko sa Pagtatapos sa Programa ng Mataas na Paaralan ng Maryland

(Tingnan ang COMAR 13A.03.02.09D)

Ang Sertipiko sa Pagtatapos sa Programa ng Mataas na Paaralan ng Maryland ay ginagawad sa mga

mag-aaral na may kapansanan na hindi matutugunan ang mga kinailangan para sa diploma ngunit

natutugunan ang mga sumusunod na pamantayan:

(a) Ang mag-aaral ay nakatala sa programa ng edukasyon nang pinakamababang 4 na taon

lampas sa baiting 8 o ang katumbas ng edad, at ang napagpasiyahan ng koponan ng IEP, na

pinagkasunduan sa mga magulang mga mag-aaral na may kapansanan, upang umunlad ang

naaangkop na pagsasanay para sa indibidwal na pumasok sa mundo ng trabaho, kumilos nang

mapagkatiwalaan bilang mamamayan, at matamasa ang buhay na ganap, kabilang ngunit hindi

limitado sa:

Kapaki-pakinabang na empleyo;

Edukasyo pagkatapos ng mataas na paaralan at pagsasanay;

Suportadong empleyo; at

Ibang mga serbisyon na pinagsama sa komunidad; o

(b) Ang mag-aaral na nakatala sa programa ng edukasyon nang pinakamababang 4 na taon

lampas sa bailing 8 o ang katumbas na edad at tutungtong ng 21 taon bago ang unang araw ng

susunod na taon ng pasukan.

Ang Dokumento sa Paglaba (Buod ng Pagganap ng Maryland) na naglalarawan ng mga kakayahan

na kasama ang Sertipiko sa Pagtatapos sa Programa ng Mataas na Paaralan ng Maryland.

Ang pinal na desisyon na igagawad sa mag-aaral na may kapansanan ang Sertipiko sa Pagtatapos sa

Programa ng Mataas na Paaralan ng Maryland ay hindi gagawin hanggang matapos ang umpisa ng

huling taon ng mag-aaral sa mataas na paaralan.

Ang mag-aaral na may makabuluhang kapansanan sa pagkilala ay maaaring hindi matamo ang mga

kinakailangan sa pagtatapos sa mataas na paaralan kung ang mag-aaral ay:

(a)Makilahok sa Alternative Assessment based on Alternative Academic Achievement

Standards (AA-AAAS); at

http://www.marylandpublicschools.org/programs/Documents/Testing/GradRegFAQ051517.pdf


10


(b) Patuloy na makatanggap ng tagubilin ayon sa Mapagpipiliang Mga Pamantayan sa Pang-

akademyang Pinagtagumpayan [Alternative Assessment based on Alternative Academic

Achievement Standards] sa buong mataas na paaralan.

Kung ang mag-aaral ay lumalahok sa seremonya sa pagtatapos bago ang pagkumpleto ng

programang pang-akademya ng mag-aaral, igagawad sa mag-aaral sa seremonya ng sistema ng

paaralan ang Sertipiko ng Pagkamit o ibang katulad na pangalan ng sertipiko sa halip ng diploma.

Buod ng Maryland Summary of Performance (MSOP)

Ang Maryland ay nagbibigay sa mga mag-aaral na may IEP ng Summary of Performance (MSOP) bago

ang pagbabagong pamumuhay mula sa paaralan hanggang sa mga gawain matapos ang pag-aaral. Ang

SOP ay kinakailangan sa ilalim ng pagbibigay muli ng kapangyarihan ng Batas na Edukasyon Para sa

Mga Indibidwal na ay Kapansanan ng 2004. Sa Maryland, itong dokumento ay binibigay sa lahat ng

mag-aaral na may IEP bago sila lumabas na may Diploma sa Mataas na Paaralan ng Maryland o

Sertipiko sa Pagtatapos sa Programa ng Mataas na Paaralan ng Maryland (Tingnan ang COMAR

13A.03.02.09E (2).)

Bakit mahalaga ang Maryland Summary of Performance (MSOP)?

Ang Buod ng Pagganap ng Maryland ay nagbibigay sa papalabas na mga mag-aara na may IEP ng

mahalagang impormasyon na maaari nilang gamitin habang sila ay nagbabagong pamumuhay mula sa

paaralan tungo sa mga gawain pagkatapos ng mataas na paaralan. Itong mga gawain ay maaaring

kinabibilangan ng empleyo, edukasyon pagkataposs ng mataas na paaralan, suportadong empleyo, o

pamumuhay nang may kasarinlan na bigay ng mga tagapagbigay ng pagbabagong pamumuhay sa

komunidad. Ang MSOP ay idudulot bilang bahagi ng IEP ng mag-aaral, at ang impormasyon na matitipon ay

ayon sa nakalap mula sa mag-aaral, pamilya, ang nga koponan ng IEP.

Ang MSOP ay maaaring magbigay sa mga maaaring maging taga-empleyo, mga institusyon ng pagkatapos

ng mataas na paaralan, at tagapagbigay ng serbisyo sa may hustong gulang ng makahulugang impormasyon

tungkol sa mga kakayahan, kalakasan, at anumang suporta na kinakailangan upang magtagumpay. May apat

na bahagi ang Buod ng Pagganap ng Maryland. Ang bawat bahagi ay nakatala sa ibaba.

Bahagi 1- Impormasyon ng Karanasan

Bahagi 2- Mga Layunin ng Mag-aaral Pagkatapos ng Edukasyon sa Mataas na Paaraalan

Bahagi 3- Buod ng Pagganap (Mga Antas Pang-akademya, Pagkilala, at Pagganap)

Bahagi 4- Mga Mungkahi sa Pagkamit ng Mga Layunin Pagkatapos ng Mataas na Paaralan

Saan kami maaaring kumuha ng karagdagang impormasyon?

Para sa karagdagang impormasyon tungkol sa Buod ng Pagganap ng Maryland, mangyaring bisitahin

ang: https://marylandlearninglinks.org/maryland-summary-performance-msop/.

Karapatan laban sa Pagiging-Karapat-dapat

Ang pag-unawa sa kaibahan ng karapatan sa pampublikong edukasyon at pagiging karapat-dapat ng


11


mga serbisyo ng may hustong gulang ay maaaring nakakalito. Sa Maryland, ang batang may hustong

gulang na may kapansana na tumatanggap ng espesyal na mga serbisyo sa edukasyo ay MAY

KARAPATAN sa libre, naaangkop, na pampublikong edukasyon sa buong taon ng pag-aaral kung

kalian sila tumuntong sa edad na 21 taon o natugunan ang mga pangangailanga para sa Diploma sa

Mataas na Paaralan ng Maryland o Sertipiko sa Pagtatapos sa Programa ng Mataas na Paaralan ng

Maryland. Itong mga serbisyo ay dokumentado sa loob ng Individualized Education Plan (IEP) ng

mag-aaral na napagpasiyahan ng koponan ng IEP at pinondohan ng Sistema ng lokal na paaralan.

Ang mag-aaral na lalabas sa sistama ng paaralan na may Diploma sa Mataas na Paaralan ng Maryland

o Sertipiko sa Pagtatapos sa Programa ng Mataas na Paaralan ng Maryland ay hindi na karapat-dapat sa

mga serbisyo. Sa puntong ito ang mga indibidwal ay dapat na dumulog sa mga serbisyo para sa may

hustong gulang kung sila ay KARAPAT-DAPAT na tumanggap nito. Dagdag pa dito ang pagtugon sa

pamantayan sa pagiging karapat-dapat, ang pondo ay dapat na nakahanda upang makatanggap ng mga

serbisyo at suporta mula sa mga ahensiya para sa serbisyo sa may hustong gulang (hal. DORS, DDA,

and BHA). Tingnan ang talaang-guhit sa ibaba.

Karapatan (Habang nakatala sa paaralan)

Pagiging Karapat-dapat (ADA &

Seksiyon 504) (Pagkatapos lumabas sa paaralan o edad 21)

Ang Individual with Disabilities Education Act

(IDEA) ay isang batas ng “karapatan” na

sinadya upang matiyak ang libre, naaangkop na

mababa at mataas na edukasyon para sa mga

mag-aaral na may kapansanan.

Ang [Americans with Disabilities Act (ADA) ay

tungkol sa karapatan sa paggamit. Ang layunin ng

Seksiyon 504 at ng ADA ay tanggalin ang mga

sagabal at upang matiyak ang mga makatuwirang

kailangan. Ang mga taong may kapansanan ay

nagiging tanging makakaharap, hindi ang

magulang o pamilya.

Libre, naaangkop na pampublikong

eudkayson [free, appropriate public

education (FAPE)]

Least Restrictive Environment (LRE)

Specially Designed Instruction (SDI)

Mga Kaugnay na Serbisyo

Preparasyon para sa karagdagang

edukasyon, empleyo, at pamumuhay na

may kasarinlan

Karapatan sa mga serbisyo na tutulong sa

mga mag-aaral na magtagumpay sa

paaralan

Mga serbisyo na karapat-dapat sa

pamamagitan ng sistema ng paaralan

Ang pagiging karapat-dapat sa mga serbisyo

pagkatapos ng mataas na paaralan ay hindi

ginagarantiya

Ang mga indibidwal ay dapat na maging

karapat-dapat sa mga serbisyo

Ang mga serbisyo ay depende sa pondo at

kahandaan

Ang mga serbisyo pagkatapos ng mataas na

paaralan ay nagtitiyak lamang na ang mga

indibidwal ay may pantay-pantay na karapatan

Ang responsibilidad na makatanggap ng mga

serbisyo ay nasa indibidwal/magulang/tagapag-

alaga

Ang mga serbisyo ay maaaring ibigay KUNG

may sapat na kawani, kapasidad at pasilidad,

at/o pondo upang maibigay ang mga serbisyo

Ang pagtangkilik sa sarili ay kinakailangan

upang makamit ang mga tulong


12


Edad ng Mayoriya Ang Edad ng Mayoriya ay ang itinuturing na legal na edad kung kailin ipainaplagay ang isang tao na maging

may hustong gulang, kasama ang lahat ng karapatan at responsibilidad ng pagiging may hustong

gulang. Kapag ang katagang edad ng mayoriya ay ginamit, ito ay kadalasag tumutukoy na ang isang tao ay

umabot sa edad kung kailan siya ay ipinapalagay na may hustong gulang. Sa Maryland, ang edad na iyan ay

18. Kahit isang taon bago tumuntong sa edad na 18, dapat ipaalam sa indibidwal ang kanilang mga

karapatan sa ilalim ng IDEA. Sa Maryland, ang pagdedesisyon tungkol sa edukasyon ay hindi kusang

nililipat sa mag-aaral na may kapansanan pagdating ng edad ng mayoriya maliban na lamang sa ilalin ng

ilang mga kalagayan. (Tingnan ang COMAR 13A.05.01.07C (7).)


13


Mga Ahensiya ng Serbisyo sa May Hustong Gulang ng Estado ng

Maryland

Ang sumusunod ng seksiyon ay naglalarawan sa apat na ahensiya ng estado na maaaring magbigay ng

mga serbisyo o suporta para sa mga karapat-dapat na indibidwal. Dapat matugunan ng mga indibidwal

ang ilang saligan sa pagigig karapat-dapat ng bawat ahesiya. Ang maikling buod ng apat na ahensiya ng

estado at ang kanilang saligan sa pagiging karapat-dapat ay ibinibigay sa ibaba.

Division of Rehabilitation Services (DORS)

http://www.dors.maryland.gov

Ano ang ginagawa ng DORS? Ang DORS ay namamahala ng programa sa pagbabagong

pamumuhay na may kinalaman sa hanapbuhay sa Maryland na nagpapaunlad ng trabaho,

kasarinlan, at kasapatan sa sarili para sa mga indibidwal na may malalang kapansanan. Ang mga

tagapayo sa pagbabagong pamumuhay na nagtatrabaho para sa mga mag-aaral na may malalang

kapansanan, ay nagbibigay ng mga serbisyo upang tulungan silang magkaroon at mapanatili ang

empleyo. Ang mga tapagayo sa pagbabagong pamumuhay ng DORS ay nagtatrabaho kasama ang

mga karapat-dapat ng mag-aaral sa huling dawalang taon sa paaralan upang parehong maibigay at

maayos ang mga serbisyo gaya ng pagpapayo sa karera at pagdedesisyon, teknolohiyang

nagpapagaan sa gawain, paghahanda sa trabaho, tulong pagkatapos ng mataas na paaralan

(pagsasanay ukol sa hanapbuhay, kolehiyo sa komunidad, o pamantasan), mga serbisyo sa

paglalagay sa trabaho, at mga serbisyo sa pagpapayo sa trabaho. Ang DORS ay nagpapanatili ng

mga kooperatibang kasunduan sa bawat distrito ng lokal na paaralan sa Maryland at higit pang

nagtatalaga ng tagapayo sa pagbabagong pamumuhay sa bawat pampublikong mataas na paaralan

sa buong estado. Sa ilalim ng Workforce Innovation & Opportunity Act (WIOA), may mas

malaking papel na gagampanan ang DORS para sa pagbabago ng indibidwal. Pasubali, ang mga

pre-employment transition services (Pre-ETS) ay ibinibigay sa mga mag-aaral na may mga

kapansanan sa mataas na paaralan simula sa edad na 14.

Sino ang karapat-dapat? Ang mga indibidwal ay karapat-dapat sa mga serbisyo ng DORS kung

sila ay (1) may kapansanan sa pisikal o sa pag-iisip, na kinabibilangan o nagreresulta sa malaking

hadlang sa empleyo, (2) makakabenepisyo mula sa mga serbisyo sa larangan ng resulta sa empleyo,

at (3) nangangailangan ng mga serbisyo ukol sa hanapbuhay upang magkaroon ng empleyo. Dahil

sa limitasyon sa pangangailangan, ang DORS ay nagbibigay lamang ng mga serbisyo sa mga

indibidwal na may “malala” at “pinakamalala” na kapansanan. Itong mga indibidwal na

nangangailangan ng maraming serbisyo sa loob ng mahabang panahon at yaong mga kapansanan ay

talagang nakakapigil sa isa o higit pang mga kakayahan sa pagganap gaya ng pagkilos, pakikipag-

usap, pangangalaga sa sarili, pagbibigay ng direksiyon sa sarili, mga kasanayan sa pakikisalamuha,

o mga kasanayan sa empleyo. Maaaring may maghintay sa nasa talaan para sa nga serbisyo.

http://www.dors.maryland.gov/


14


Kailang kayo dapat dumulog? Hinihikayat ng DORS ang pagsangguni sa panahon ng taglagas sa

taon bago magtapos ang mga mag-aaral na nagtatrabaho para sa diploma, at sa taglagas sa susunod

o huling taong sa mataas na paaralan sa mga nagtatrabaho para sa sertipiko. Ang pagtatrabaho

kasama ang mga mag-aaral sa huling dalawang taon nila sa mataas na paaralan ay nagbibigay sa

mga tagapayo para sa pagbabagong pamumuhay ng DORS ng sapat na panahon upang magbigay ng

pagpapalano sa pagbabagong pamumuhay at tulungan na matiyak ang madaling pagbabago mula sa

paaralan hanggang sa edukasyon pagkatapos ng mataas na paaralan at empleyo. *Simula noon 2014

sa pamamagitan ng batas pederal, ang DORS ay kinakailangang magbigay ng pre-employment

transition services (Pre-ETS) sa mga mag-aaral na may kapansanan na may IEP o plano ng Section

504 simula sa edad 14. Ang Pre-ETS ay kinabibilangan ng mga gawain gaya ng pagtaguyod sa

sarili, pagpapayo sa paghanap ng trabaho, mga karanasan sa pagkatuto ayon sa trabaho, pagpapayo

sa mga oportunidad para makapagpatala sa komprehensibong pagbabagong pamumuhay o mga

programa pagkatapos ng mataas na paaralan, at kahandaan sa trabaho.

Para sa karagdagang impormasyon bisitahin ang:

http://dors.maryland.gov/Brochures/Pre-ETS_Fact_Sheet.pdf

Saan maaaring dumulog? Maaari ninyong kumpletuhin ang pagsangguni ng DORS nang online

sa: http://www.dors.maryland.gov/consumers/Pages/referral.aspx o tumawag sa 1-888-554-0334

para sa karagdagang impormasyon.

Developmental Disabilities Administration (DDA)

https://dda.health.maryland.gov/Pages/home.aspx

Ano ang ginagawa ng DDA? Ang DDA ay nagpopondo ng mga serbisyong nakatuon sa

komunidad at suumusuporta sa mga taong may mga kapansanan sa paglaki. Itong mga serbisyo at

suporta ay maaaring kinabibilangan ng mga programa upang magawa ang pang-araw-araw na

gawain, transportasyon, teknolohiyang nagpapagaan sa gawain, serbisyo na sumusuporta sa

pamilya, programa sa pamumuhay na nakatuon sa komunidad at panunuluyan, at tulong sa

pangangalaga sa sarili. Ang DDA ay nagbibigay din sa mga serbisyo na tiyak na dineseyo para sa

pagbabagong pamumuhay ng mga kabataan na may kapansanan, kabilang ang suportadong

empleyo, mga programa upang magawa ang pang-araw-araw na gawain, at suporta sa komunidad.

Sino ang karapat-dapat?

Ang mga indibidwal ay karapat-dapat sa mga serbisyo ng DDA kung sila ay may

kapansanan sa paglaki na:

nagsasanhi ng kapansanan sa pisikal at pag-iisip,

ngsimula bago tumuntong ng 22 taon ang isang tao,

permanente;

humahadlang sa tao sa pamumuhay nang may kasarinlan nang walang tulong,

karapat-dapat sa Medicaid.

Para sa karagdagang impormasyon tungkol sa pagiging karapat-dapat sa DDA, bisitahin

ang https://dda.health.maryland.gov/Pages/eligibility.aspx

http://dors.maryland.gov/Brochures/Pre-ETS_Fact_Sheet.pdf

http://www.dors.maryland.gov/consumers/Pages/referral.aspx



https://dda.health.maryland.gov/Pages/home.aspx

https://dda.health.maryland.gov/Pages/eligibility.aspx


15


Kailan dudulog?

Hinihikayat ng DDA ang lahat ng maaaring maging karapat-dapat na kabataan na may

kapansanan sa paglaki na dumulog para sa mga serbisyo sa kanilang ika-14 na kaarawan.

Kung mahigit 14 taon, ang mga mag-aaral ay dapat dumulog bago mag-18.

Saan dudulog? Bisitahin ang https://dda.health.maryland.gov/Pages/apply.aspx e.aspx o

tumatawag sa DDA sa 410-767-5600 para sa karagdagang impormasyon.

Behavioral Health Administration (BHA)

https://bha.health.maryland.gov/Pages/Home.aspx

Ano ang ginagawa ng BHA? Ang BHA ay bahagi ng Kagawaran ng Kalusugan ng Maryland

[Maryland Department of Health (MDH)] na nagsisilbi sa mga taong may kapansanan sa pag-iisip

at/o may problema sa paggamit ng alkohol at droga. Sa pamamagitan ng mga lokal na ahensiya

nito, na tinatawag na mga Ahensiya ng Pangunahing Serbisyo, ang BHA ay nagpopondo at

nangangasiwa sa mga programa kabilang na ang: pangangalaga sa pasyenteng saykayatriko na nasa

pasilidad, paggamot sa loob ng pasilidad, pangkaraniwan at masidhing pangangalaga sa labas ng

pasilidad, serbisyo sa panahon ng krisis, serbisyo sa rehabilitasyon, suporta sa pamilya, suportadong

pabahay at suportadong empleyo para sa taong may sakit sa pag-iisip. Ang ilang programa na tiyak

para sa katabaang nasa edad ng pagbabagong pamumuhay ay matatagpuan sa ilang mga rehiyon.

Sino ang karapat-dapat? Ang mga taong may pangangailangan sa pangangalaga sa kalusugan ng

pag-iisip na karapat-dapat sa Medicaid. Sa ilang pagkakataon, ang mga taong may malaking

pangangailangan sa kalusugan sa pag-iisip na hindi karapat-dapat sa Medicaid sanhi ng dahilang

nauukol sa pananalapi ay maaari pa rin maging karapat-dapat sa tulong.

Kailan dudulog? Ang BHA ay nagbibigay ang ilang mga serbisyo para sa mga bata at kabataan at

ang serbisyo sa mayhustong gulang ay nagsisimula sa edad na 18. Sumangguni sa

https://mmcp.health.maryland.gov/Pages/home.aspx para sa karagdagang impormasyon.

Paano dumulog? Pansinin na kung kayo ay nakatala na sa Medicaid, hindi na ninyo kailangang

magpatala nang hiwalay para sa mga serbisyo sa kalusugan ng pag-iisip. Para sa karagdagang

impormasyon, makipag-ugnayan sa Tanggapan ng Usaping Pang-mamimili ng sa 410-402-8447 o

inyong lokal na Ahensiya ng Pinakamahalagang Serbisyo. Maaari ninyong makita ang talaan ng

mga ahensiya sa Kapisanan ng mga Ahensiya ng Pinakamahalang Serbiso ng Maryland,

www.marylandbehavioralhealth.org.

Tanggapan ng Manggagawa at Pag-unlad at Pagkatuto ng May Hustong Gulang/Department of

Labor, Licensing and Regulation (DLLR)

http://www.dllr.state.md.us/

https://dda.health.maryland.gov/Pages/apply.aspx

https://bha.health.maryland.gov/Pages/Home.aspx

https://mmcp.health.maryland.gov/Pages/home.aspx

http://www.marylandbehavioralhealth.org/

http://www.dllr.state.md.us/


16


Ano ang ginagawa ng DLLR? Ang Tanggapan ng Pagpapabuti sa Manggagawa ng DLLR,

Dibisyon ng Serbisyo sa Kabataan ay nagbibigay ng mga programa at serbisyo upang tulungan ang

batang may hustong gulang na maabot ang kanilang mga layunin sa edukasyon at empleyo. Sa

pamamagitan ng lokal na mga Sentro ng Trabaho sa Amerika at mga Lupon ng Pamumuhunan sa

Manggagawa ng DLLR, ang DLLR ay nagbibigay ng sangguni sa karera, pagsasanay, paggamit ng

kompyuter, at ibang mga serbisyo na suporta. Sa pamamagitan ng pagpondo mula sa Workforce

Innovation and Opportunity Act (WIOA), Department of Labor, Licensing, and Regulation (DLLR)

ng Maryland kasama ang mga Sentro ng Trabaho sa America ay nagbibigay ng iba’t-ibang mga

serbisyo sa empleyo at inuugnay ang mga parokyano sa pagsasanay na nakatuon sa trabaho at mga

oportunidad sa edukasyon. Ipinagtitibay ng WIOA ang pangako ng Kagawaran na magbigay ng

mataas na kalidad na mga serbisyo para sa kabataan at batang may hustong gulang umpisa sa

pagsaliksik at pagpatnubay sa karera, tuluy-tuloy na suporta sa pagkamit ng edukasyon, mga

oportunidad para sa pagsasanay sa mga trabahong kaakit-akit, pagpapatala pagkatapos ng mataas na

paaralan, at pagkamit ng mga katibayan na kinikilala ng industriya sa karerang magbibigay ng

empleyo.

Sino ang karapat-dapat? Ang Dibisyon ng Mga Serbisyo sa Kabataan ay nagsisilbi sa mga batang

may hustong gulang, mayroon o walang kapansanan, nasa edad 14-24. Ang mga Isang-Hintuang

Sentro ng Karera ay nakahanda sa mga naghahanap ng trabaho ng anumang edad mayroon o walang

kapansanan.

Paano makatanggap ng mga serbisyo? Upang malaman ang karagdagan tungkol sa pagsakiksik

sa karera, pagsasanay, at mga trabaho, mangyaring bisitahin ang website ng DLLR sa

http://www.dllr.state.md.us/county o tumawag sa 410-767-2173 upang mahanap ang lokal na

Sentro ng Trabaho sa Amerika o bisitahin ang website ng Pagpalitan ng Manggagawa sa Maryland:

https://mwejobs.maryland.gov/vosnet/Default.aspx

Mga Benepisyo

Medicaid at Mga Pagpaubaya ng Medicaid

Ang Maryland Department of Health (MDH) ay namamahala ng Medicaid o Medical Assistance (MA).

Ang parehong programa ng Medicaid at Pagpaubaya ng Medicaid ay maaaring mahalagang

pinagkukunan ng nasaklawan ng kalusugan, suplementong tulong, pangmatagalang pangangalaga, at

mga suporta na nakabase sa bahay/komunidad para sa mga taong may kapansanan.

Ano ang ginagawa ng Medicaid?

Nagbibigay ng nasaklawang pangangalaga sa kalusugan.

Nagbibigay ng karagdagang pondo sa pamamagitan ng mga Programa na Pagpapaubaya

sa Medicaid para sa mga serbisyo na pangangalaga sa sarili gaya ng: pangangalaga psa

ag-aayos sa sarili, pagkubeta, pagkain, pagbihis, pagkilos, pangangalaga sa paggamot

nang nasa bahay, at pagiging karapag-dapat sa mga kasunduan sa paggamot.

http://www.dllr.state.md.us/county

https://mwejobs.maryland.gov/vosnet/Default.aspx


17


Sino ang karapat-dapat sa Medicaid?

Kadalasan, yaong mga indibidwal na:

may kapansanan

bulag

nag-aalaga ng bata na may magulang na walang trabaho, may sakit, o patay na, o

nakakatugon sa kita na hininingi ng programa.

Ang pagiging karapat-dapat sa Medicaid sa Maryland ay pinagpapasiyahan ng

Kagawarang ng Mga Serbisyong Panlipunan

Para sa karagdagang impormasyon bisitahin ang:

https://mmcp.health.maryland.gov/Pages/Am%20I%20Eligible.aspx

https://www.medicare.gov/people-like-me/disability/disability.html

Mga Programa sa Pagpapaubaya ng Medicaid

Ang mga serbisyo na nakabase sa bahay at komunidad ng Medicaid ng Maryland ay binibigay sa

pamamagitan ng regular na programa ng Medicaid at ng espesyal na programa ng Medicaid na

tinatawag na “pagpapaubaya.” Ang pagpapaubay ay nagbabale-wala sa mga hinihingi para maging

karapat-dapat ang mga magulang ng batang may kapansanan at umaasa lamang sa kita ng bata.

Ang bawat pagpapaubaya ay may iba’t-ibang pamantayan at ang bawat isa ay nakatuon sa iba’t-

ibang populasyon, gaya ng mas matandang may hustong gulang o taong may tiyak na

kapansanan.

Ang mga serbisyo ay hindi karapatan.

Dapat na ang naninirahan sa Maryland ang siyang dumulog at matiyak na karapat-dapat

sa mga seribsyo ng DDA.

Dalawang grupo ng indibidwal ang karapat-dapat sa mga serbisyo.

Ang mga may kapansanan sa paglaki at;

Ang mga may malala, hindi gumaling-galing na kapansanan na sanhi ng

kondisyong pisikal o may kaugnayan sa pag-iisip, maliban sa tanging diyagnosis

ng sakit sa pag-iisp.

Para sa karagdagang impormasyon bisitahin ang


Upang matutunan ang karagdagan tungkol sa mga programa na Pagpapaubaya sa

Medicaid (kabilang ang Unang Pili sa Komunidad, mga Pagpipilian sa Komunidad, at

Personal na Tulong sa Paggamot) tawagan ang 410-767-1739, o bisitahin ang

https://mmcp.health.maryland.gov/waiverprograms/Documents/Bluebook_032516_PRO

OF.pdf

Para sa impormasyon tungkol sa Mga Serbisyo na Nakabase sa Bahay at Komunidad,

bisitahin ang https://mmcp.health.maryland.gov/waiverprograms/Pages/Home.aspx

Paano dumulog?




https://mmcp.health.maryland.gov/waiverprograms/Documents/Bluebook_032516_PROOF.pdf

https://mmcp.health.maryland.gov/waiverprograms/Documents/Bluebook_032516_PROOF.pdf

https://mmcp.health.maryland.gov/waiverprograms/Pages/Home.aspx


18


Upang dumulog para sa Medicaid, bisitahin ng mga residente ng Maryland ang

Kagawaran ng Mga Serbisyong Panlipunan ng kanilang rehiyon o bayan. Doon, sila ay

kapapanayamin at magsumite ng aplikasyon.

Bisitahin ang https://medicaid-help.org/Primary-Information upang matulungan na

sagutin ang mga tanong, siyasatin ang pagiging karapat-dapat at tulungan sa pagdulog

para sa Medicaid

Mga Benepisyo sa Pamahalaan ng Seguridad Panlipunan para sa Taong

May Kapansanan

Ang mga programa na Seguro ng Kapansanan sa Seguridad Panlipunan at ang Dagdag na Kita sa

Seguridad para sa kapansanan ay ang pinakamalaki sa ilang mga programang Pederal na nagbibigay ng

tulong sa taong may kapansanan. Bagama’t ang dalawang programa ay magkakaiba sa maraming

paraan, sila ay parehong pinapamahalaang ng Social Security Administration (SSA) at ang mga

indibidwal na may kapansanan lamang at nakakatugon sa pamantayan ang maaaring maging karapat-

dapat sa mga benepisyo sa ilalim ng kahit aling programa. Bisitahin ang Mga Sektreto ng Kapansanan

para sa karagdagang impormasyon at tulong sa pagdulog sa mga benepisyo ng Seguridad Panlipunan o

pagsamo sa desiyon sa kapansanan.

Supplemental Security Income (SSI)

Ano ang ginagawa ng Supplemental Security Income (SSI)?

Ang programa na Supplemental Security Income (SSI) ay nagbabayad ng mga benepisyo sa mga

may hustong gulang na may kapansanan at mga bata na may limitadong kita at yaman. Ang SSI ay

isang programang Pederal na pandagdag sa kita na pinondohan ng mga kinita sa pangkalahatang

buwis (hindi buwis ng Seguridad Panlipunan):

Dinesenyo upang tulungan ang mga matanda, bulag, at may kapansanan, na may maliit or

walang kita

Nagbibigay ng pera upang matugunan ang mahalagang pangangailangan para sa pagkain,

damit, at tirahan

Nagbibigay ng tulong medikal (Medicaid) sa mga benepisyaryo para sa pambayad

sa pamamalagi sa ospital, bayad sa doktor, mga gamot na nireseta, at ibang mga

gastusin na nauukol sa kalusugan.

Ang mga benepisyaryo ng SSI ay maaaring maging karapat-dapat para sa tulong

sa pagkain

Sino ang karapat-dapat sa mga benepisyo ng SSI?

May kapansanan; Bulag; o Matanda (65 at pataas); at ang may limitadong kita at

limitadong yaman.

Ang kita at ari-arian ng mga pamilya na may anak na may kapansana ay isinaalang-alang

din kapag inaalam ang pagiging karapat-dapat ukol sa pera.

https://medicaid-help.org/Primary-Information

https://medicaid-help.org/Primary-Information


19


Sa edad na 18 isinaalang alang lamang ng SSA ang kita at ari-arian ng indibidwal, hindi

ang kita at ari-arian ng mga magulang.

Kung ang bata ay dati nang tinanggihan ng SSI ayon sa kita, dumulog muli para sa mga

benepisyo pagkatapos ng kanyang ika-18 kaarawan kapag ang kita ng magulang ay hindi

na isaalang-alang para sa pagiging karapat-dapat.

Ang mga indibidwal na tumatanggap ng Supplemental Security Income (SSI) ay kusang

nagiging karapat-dapat na makatanggap ng Tulong sa Paggamot.

Paano Dumulog?

Magsumite ng Aplikasyon sa inyong lokal na Kagawaran ng Mga Serbisyhong

Panlipunan sa inyong bayan o rehiyon kung saan kayo nakatira.

I-download ang Aplikasyon sa pamamagitan ng pagbisita sa:

https://mydhrbenefits.dhr.state.md.us/dashboardClient/#/home.

Kumuha ng aplikasyon sa inyong lokal na Kagawaran ng Mga Serbisyong Palipunat at

lokal na Kagawaran ng Kalusugan. Maaari din kayong padalhan ng koreo-eletroiko sa

pamamagitan ng pagtawag sa 1-800-456-8900.

Paano kung ang aplikasyon ko ay tanggihan?

Kung ang inyong aplikasyon ay tinanggihan kamakailan lamang, the Apelasyon sa

Internet ay ang unang hakbang upang humiling ng pagrepaso sa desisyong tungkol sa

inyong pagiging karapat-dapat sa mge benepisyo sa kapansanan.

Kung ang inyong aplikasyon ay tinanggihan dahil sa:

Medikal na dahilan, maaari ninyong kumpletuhin at isumite ang kinakailangang

Paghingi ng Apelasyon at Ulat ng Apelasyon sa Kapansanan nang online.

Di-medikal na dahilan, dapat kayong makipag-ugnayan sa inyong lokal na

Tanggang ng Seguridad Panlipunan upang humiling ng pagrepaso. Maaari din

kayong tumawag sa libreng-tol na numero, 1-800-772-1213, upang humiling ng

apelasyon. Ang taong bingi o may kahirapan na makarinig ay maaaring tumawag

sa libreng-tol na numero na TTY, 1-800-325-0778.

Social Security Disability Insurance (SSDI)

Ano ang ginagawa ng Social Security Disability Insurance (SSDI)?

Ang Social Security Disability Insurance SSDI) ay nagbabayad ng mga benepisyo sa inyo o sa

tiyak na miyembro ng inyong pamilya kung kayo ay "nakaseguro," ibig sabihin kayo ay

nagtrabaho nang sapat na panahon at nagbabayad ng buwis sa Segurong Panlipunan.

Sino ang karapat-dapat sa Mga Benepisho ng SSDI?

Upang maging karapat-dapat sa SSDI, ang isang tao ay dapat na mas bata sa 65 taon at

may karapat-dapat na malubhang kapansanan na itinalaga ng Pamahalaan ng Seguridad

Panlipunan.

Ang di-kasal na anak ay maaaring maging karapat-dapat na tumanggap ng mga benepisyo

ayon sa ulat ng trabaho ng magulang kung: Ang anak ay wala pang 18 taon, mayroon o walang kapansanan; o

https://mydhrbenefits.dhr.state.md.us/dashboardClient/#/home

https://www.ssa.gov/disability/appeal


20


Ang anak ay 18-19 taong gulang at mag-aaral sa lahat ng panahon (nang hindi

tataas sa baitang 12); o Ang anak ay 18 taon o mas matanda na may kapansana na nagsimula bago mag-

22 at tumutugon sa pakahulugan ng kapansanan para sa mga may hustong

gulang.

https://www.ssa.gov/planners/disability/dqualify4.html


21


Edukasyon Pagkatapos ng Mataas na Paaralan/Mga Serbisyong Suporta

sa Kapansanan

Ang pag-intindi sa pagkakaiba sa pagitan ng karanasan sa mataas na paaralan at kolehiyo, lalung-lalo na

ang tungkol sa mga batas, ay sadyang mahalaga. Habang nasa mataas na paaralan, ang Individuals with

Disabilities Education Improvement Act (IDEA) ay nagbabalangkas kung paano binibigay ang suporta

sa edukasyon. Ito ay sa pamamagitan ng proseso ng IEP. Kapag ang mag-aaral ay tumuntong sa

kolehiyo (pagkatapos ng mataas na paaralan), ang Americans with Disabilities Act (ADA) at ang

Seksiyon 504 ng Batas na Pagpapanibagong-buhay ng 1973 ay nagtitiyak sa karapatan ng mga

indibidwal na may kapansanan na tumanggap ng makatuwirang tirahan upang maging matagumpay sa

edukasyon pagkatapos ng mataas na paaralan. Ang tsart sa ibaba ay nagtatala ng mga pagkakaiba ng

mataas na paaralan at kolehiyo.

Mataas na Paaralan Kolehiyo

Legal

Ang Individuals with Disabilities Education Act

(IDEA) nagbibigay ng karapatan sa mga mag-

aaral na may kapansanan sa libre at naaangkop

na edukasyon.

Ang IDEA ay tungkol sa TAGUMPAY.

Americans with Disabilities Act (ADA) at ang

Seksiyon 504 ay nagtitiyak ng makatuwirang tirahan.

Ang ADA ay tungkol sa PAGLALAPIT NG

SERBISYO.

Kinakailangang Dokumentasyon

● Individualized Education Plan (IEP)

● Dokumentasyon na nakatuon sa pagkilala kung

ang mag-aaral ay karapat-dapat sa mga serbisyo

ayon sa tiyak na kategorya ng kaparansan ng

IDEA.

Ang IEP sa mataas na paaralan ay maaaring hindi sapat.

Ang mag-aaral ay maaaring mangailangan na kumuha

ng (mga) pagtatasa sa sariling gastos.

Ang dokumentasyon ay dapat na magbigay ng

impormasyon tungkol sa tiyak na limitasyon sa

pagganap, at magpapakita ng pangangailangan para sa

tiyak na makatuwing tirahan

Pagtatanggol

Ang mga magulang ay aktibong nakikilahok sa

pagtanggol ng naaangkop na nga serbisyo ag

suporta sa kanilang mga anak.

Ang mga paaralan ay lumalapit sa mga

magulang at ang kanilang partisipasyon sa

proseso ng IEP ay kailangan.

Ang mga magulang ay direktang nakikipag-usap

nang regular sa mga guro ng kanilang anak.

Ang mga mag-aaral ay inaasahang magtanggol para sa

kanilang sarili. Ang pakikilahok ng magulang ay hind

palaging aktibong hinihingi, at maaaring pigilin

paminsan.

Ang pakultad at kawani ng kolehiyo ay hindi

karaniwang nakikipag-usap sa mga magulang nang

direkta nang walang pahintulot ng mag-aaral.


22


Mahalaga na malaman ng mga mag-aaral ang kanilang mga karapatan at responsibilidad, dahil ang

IDEA ay hindi pinapatupad sa mga kolehiyo, paaralan sa industriya, o pamantasan. Ang tsart ng Tulong

sa Edukasyon Pagkatapos ng Mataas na Paaralan na nasa Dahong Dagdag A nitong patnubay ay

nagbabalangkas ng ilang kadalasang tanong tungkol sa mga tulong at Mga Serbisyo sa Kapansanan sa

Mga Institusyon ng Edukasyon Pagkatapos ng Mataas na Paaralan.

Transportasyon/Pagsasanay sa Pagbiyahe

Ang transportasyon ay nagbibigay ng tulong sa mga oportunidad gaya ng empleyo, edukasyon, at

libangan. Ang mga indibidwal na may kapansanan na hindi nagmamaneho o walang nakalaan na

sasakyan para sa kanila ay kinakailangang makipag-ayos ng transportasyon para sa trabaho, mga

serbisyo ng komunidad at mga gawain na libangan. Ang mga serbisyo sa transportasyon ay nag-iiba-iba

sa loob ng estado. Ang sumusunod na mga kawing ay nagbibigay ng impormasyon tungkol sa Maryland

Transit Administration (MTA) at mga programa sa Taksi para sa mga indibidwal na may kapansanan:

Programa na pinababang pasahe ng Maryland MTA

https://mta.maryland.gov/disabled-reduced-fare-program

Programa na Kadaliang Pagkilos/Paratransit ng Maryland MTA

https://mta.maryland.gov/mobility

Mga Serbisyo sa Taksi ng Maryland

http://mdod.maryland.gov/transport/Pages/Taxi-Services.aspx

Portal ng Transportasyon ng Tanggapan ng Patakaran sa Empleyo ng May Kapansanan

https://www.dol.gov/odep/topics/Transportation.htm

Ang mga indibidwal na karapat-dapat na makipag-ugnay sa tagapagbigay ng serbisyo sa may hustong

gulang ay dapat na humingi ng mga nakahandang pagpipilian sa trasportasyon. Para sa karagdagang

impormasyon tungkol sa pagsasanay sa pagbiyahe, mangyaring tingnan ang http://mdod.maryland.gov/employment/Documents/job%20seeker%20documents/Travel%20Training.pdf.

Pagsasanay sa Pagbiyahe

Ang pagsasanay sa pagbiyahe ay malawak ang saklaw, masidhing pagtuturo na dinesensyo upang turuan

ang mga mag-aaral na may kapansanan kung paano ligtas at malayang gamitin ang pampublikong

transportasyon. Dapat malaman ng mga mag-aaral na may kapansanan kung anong mga sistema ng

Mga Programa at Mga Suporta sa Edukasyon ng Indibidwal

● Ang Koponan ng IEP, na kinabibilangan ng

mag-aaral, (mga) magulang at distrito ng

paaralan, ay bumubuo ng Individual Education

Program (IEP) at dapat na sumunod nitong legal

na dokumento para sa nga serbisyo.

● Maaaring makuha ng magulang ang mga ulat ng

mag-aaral at makikilahok sa proseso ng tulong.

Walang mga IEP sa kolehiyo.

Ang Tanggapan ng Mga Serbisyo sa Kapansanan ay

bumubuo ng plano sa tulong ayon sa dokumentasyon ng

kapansanan na binigay ng mag-aaral.

Dapat humiling ng tulong ang mag-aaral mula sa

Tanggapan ng Serbisyo sa Kapansanan ng kolehiyo

tuwing semestre.

Ang magulang ay hindi maaaring kumuha ng ulat ng

mag-aaral nang walang nakasulat na pahintulot ng mag-

aaral.

https://mta.maryland.gov/disabled-reduced-fare-program

https://mta.maryland.gov/mobility

http://mdod.maryland.gov/transport/Pages/Taxi-Services.aspx

https://www.dol.gov/odep/topics/Transportation.htm

http://mdod.maryland.gov/employment/Documents/job%20seeker%20documents/Travel%20Training.pdf


23


transportasyon ang nakahanda, paano nila magamit ito, at paano planuhin ang kanilang biyahe. Dahil

ang pagsasanay sa pagbiyahe ay tinuturo sa natural na kapaligiran kung saan ang mag-aaral ay

nagpaplanong puntahan, natutunan nila ang mga kasanayan at mga pamamaraan na kailangan sa

pagkuha ng pampublikong transportasyon sa isang ligtas at malayang paraan. Ang pagsasanay sa

pagbiyahe ay nagreresulta sa dagdag na kasarinlan, kompiyansa, at kakayahan na mamuhay, matuto,

magtrabaho, at maglaro sa loob ng mga komunidad.

Kapisanan ng Transportasyon sa Komunidad

1341 G St., NW

Suite 600

Washington, DC 20005

Voice: (202) 628.1480

Fax: (202) 737.9197

Website: www.ctaa.org

Ang pambasang organisasyon ng pagtatanggol na nakatuon sa transportasyon para sa mga indibidwal na

walang kakayahang gumamit ng pang-masang transit o pang-pribadong awtomobil.

Federal Transit Administration (FTA)

TCR-1, Room 7412

Tanggapan ng Karapatang Sibil

400 7th Street, SW


Voice: (202) 366-366-0153 or (888) 446-4511

TTY/FIRS: (800) 877-8339

Website: www.fta.dot.gov

Ang magandang pinagmulan ng pagpasiya sa mga karapatan ng taong may kapansanan ukol sa

pampublikong transportasyon, kabilang na ang mga tuntunin sa mga sistema ng paratransit. Tala: Ang

FTA ay may impormasyon tungkol sa mga pamigay para sa pagtulong sa taong may mababang kita

(kabilang na ang taong may kapansanan) pagdating sa transportasyon. Itong impormasyon ay

matatagpuan sa www.fta.dot.gov/wtw/uoft.html. Ang FTA ay naghahandog din ng mga programang

pamigay na layunin ang pagbawas sa mga balakid sa transportasyon sa pamamagitan ng pagbuo ng mga

serbisyo sa transportasyon na dinesenyo na maghatid sa mga tumatanggap ng tulong at mga indibidwal

na may mababang kita mula at tungo sa mga trabaho at bumuo ng mga serbisyo sa transportasyon para

sa mga residente ng mga sentro ng bayan at bukid at mga lugar panlalawigan papunta sa mga

panlalawigan na oportunidad ng trabaho. Ang pagpapahalaga ay nasa mga proyekto na gumagamit ng

mga serbisyo sa pang-masa na transportasyon.

Proyektong Aksiyon

Proyektong Aksiyon ng Poka ng Pagkabuhay

1425 K Street NW, Suite 200


Voice: (800) 659-6428 or (202) 347-3066; Fax: (202) 347-3066

Website: www.projectaction.org

Koreo eletroniko: [email protected]

Ang Proyektong Aksiyon ay isang pambansang programa na nagpapaunlad sa mga serbisyong madaling

http://www.ctaa.org/

http://www.fta.dot.gov/

http://www.fta.dot.gov/wtw/uoft.html

http://www.projectaction.org/

mailto:[email protected]


24


gamitin na transportasyon para sa taong may kapansanan. Ito ay pinamahalaan ng Pambansang Samahan

ng Poka ng Pagkabuhay at pinondohan ng Pamahalaan ng Pederal na Transit

Nagkaisa Kaming Sasakay

Ang Kagawaran ng Transportasyon, at ang mga partner nito sa mga kagawarang ng Kalusugan at ng

Mga Serbisyong Pantao, Manggagawa, at Edukasyon, ay naglunsad sa Nagkaisa Kaming Sasakay—

isang bagong limang-bahaging inisyatiba—upang basagin ang mga balakid sa pagitan ng mga programa

at magtakda ng plataporma para sa lokal na pagsama-sama na lilikha ng sentido komun na solusyon at

magdala ng A-plus na pagganap para sa lahat ng nangangailangan ng transportasyon. Ang website ay

kinabibilangan ng impormsayon sa mga oportunidad sa pamigay na nakatuon sa transportasyon, pang-

estadong gawain, mga kayamanan, at stratehiya sa pagtugma ng transportasyon sa lahat ng mga

ahensiya. Ang pahayagang palihay ay nakahanda din. Website: www.fta.dot.gov/CCAM/www/index.html

Kagawaran ng Transportasyon ng Estados Unidos

400 Seventh Street SW


Voice: (202) 366-4011; TTY: (202) 366-2979

Fax: (202) 366-7951

Website: www.dot.gov/accessibility

Sari-saring impormasyon sa mga tuntunin at kayamanan ukol sa transportasyon para sa taong may

kapansanan.

http://www.fta.dot.gov/CCAM/www/index.html

http://www.dot.gov/accessibility


25


Pangangalaga sa kalusugan

Ang pagkuha ng pangangalaga sa kalusugan ay mahalagang konsiderasyon para sa mga mag-aaral na

lalabas sa sistema ng paaralan. Habang nagbabagong pamumuhay ang kabataan mula sa mataas na

paaralan tungo sa buhay ng may hustong gulang mahalaga na mapanatili nila ang malusog na

pamumuhay upang makamit ang mga layunin pagkatapos ng edukasyon sa mataas na paaralan. Ito ay

maaaring kinabibilangan ng pamamahala ng kanilang pangangalaga sa kalusugan at paggamot,

pakikipag-usap sa mga propesyonal na tagapangalaga ng kalusugan, at pag-intindi ng mga pagpipilian

ng seguro sa pangangalaga sa kalusugan. Ang mga indibidwal na may kapansanan ay maaaring

makipagkita sa pedyatrisyan hanggang sila ay 21 taong gulang, ngunit darating ang panahon, mahalaga

na magbabagong pamumuhay mula sa pedyatrisyan tungo sa doktor na nagdalubhasa ng mga may

hustong gulang. Ang sumusunod na mga kawing ay nagbibigay ng impormasyon tungkol sa

pangangalaga sa kalusugan at ang pagbabagong pamumuhay tungo sa pangangalaga sa kalusugan ng

may hustong gulang para sa mga indibidwal na may kapansanan:

Tagahanap ng Malalapitan ng Tanggapan ng Genetika at Taong May Espesyla na

Pangangailangan: http://specialneeds.dhmh.maryland.gov/

Pambansang Sentor Para sa Pagsasakatuparan ng Paggamot sa Bahay:

https://medicalhomeinfo.aap.org/Pages/default.aspx

Pagbabagong Pamumuhay sa Pangangalaga sa Kalusugan ng Kabataan Tungo sa May Hustong

Gulang:

https://phpa.health.maryland.gov/genetics/Pages/Health_Care_Transition.aspx

May Nakuhang Pagbabago sa Pamumuhay: http://www.gottransition.org/

Paglapit sa Komunidad

Libangan & Pamamahinga

Ang Mga Kawing sa Pagkatuto ng Maryland ay nagbibigay ng komprehensibong network ng

mga yaman na nauukol sa mga programa sa libangan at pamamahinga, gayundin ang mga gawain

na panglibangan sa buong Maryland.

https://marylandlearninglinks.org/resource/recreation-organizations/

Paglapit sa Lahat – Ang Department of Natural Resources (DNR) ng Marylang ay

nagtatrabaho upang matiyak na ang kahanga-hangang natural na yaman ng estado ay

mapupuntahan ng lahat ng mamamayan at mga bisita. Mula sa pagbalak at pagdisenyo hanggang

sa pagyari at pagpapatupad, oras at atensiyon ay ginugol sa mga pook ng kamping, mga kubo,

pantalan sa pangingisda at pagbabangka, sentro ng bisita, daan, at ibang pagpapaganda sa

libangan sa kaparangan upang magagawa ng taong may kapansanan na malugod sa magandang

kahanga-hangang kaparangan ng Maryland. Ang DNR ay palaging nagtatrabaho upang

mapalawak ang kakayahang makalapit kabilang na ang taong may kapansanan.

http://dnr.maryland.gov/Publiclands/Pages/accessforall.aspx

Mga Yaman sa Pamumuhay ng Komunidad

Mga Sentro Para sa Pamumuhay nang May Kasarinlan-nagbibigay ng mga serbisyo upang

tulungan na bigyang kapangyarihan ang mga taong may kapansanan upang mamuhay nang may

sariling direksiyon, may kasarinlan at maging kapaki-pakinabang sa komunidad. Bisitahin ang

http://www.msilc.org/map.html para sa karagdagang impormasyon.

Kawing sa Pagkuha ng Serbisyo & Impormasyon [Service Access & Information Link (SAIL)] -

http://specialneeds.dhmh.maryland.gov/

https://medicalhomeinfo.aap.org/Pages/default.aspx

https://phpa.health.maryland.gov/genetics/Pages/Health_Care_Transition.aspx

http://www.gottransition.org/

https://marylandlearninglinks.org/resource/recreation-organizations/

http://dnr.maryland.gov/Publiclands/Pages/accessforall.aspx

http://www.msilc.org/map.html


26


nakabase sa web na kagamitan sa pagsala ng aplikasyon na magtutulot sa mga taga-Maryland na

dumulog, magpanibago, o matutunan ang tungkol sa ibang mga serbisyong panlipunan na

inihahandog ng Estado ng Maryland. Bisitahin ang

https://mydhrbenefits.dhr.state.md.us/dashboardClient/#/home para sa karagdagang

impormasyon.

Pulang Libro ng Pamahalaan ng Seguridad Panlipunan-ang mabilis na sanggunian tungkol sa

mga itinadhana kaugnay sa empleyo para sa mga programang benepisyo ng Social Security

Disability Insurance (SSDI) at Supplemental Security Income (SSI). Bisitahin ang

https://www.ssa.gov/redbook/eng/main.htm para sa karagdagang impormasyon.

Unang Tawag Para sa Tulong -Kumuha ng libre at may kalingiran na pagsangguni sa mga

serbisyo ng kalusugan at pantao sa Maryland sa pamamagitan ng pagtawag sa 10-685-0525 sa

kalakhang Baltimore o (800) 492-0618 sa labas ng Baltimore.

Mga Suporta at Serbisyo sa Loob ng Bahay

Ang Community First Choice (CFC) ay nagbibigay ng mga serbisyo at suporta upang

makayanan ng mas matandang may hustong gulang at mga indibidwal na may kapansanan na

mamuhay sa kanilang sariling bahay. Ilan sa mga suporta ay kinabibilangan ng: mga serbisyo na

personal na tulong, sistema sa pagresponde sa personal na emerhensiya, teknolohiyang

nagpapagaan ng gawain, pagbagay na makakuha, pagsasanay sa mamimili at mga pagkain na

dinadala sa bahay. Dapat matugunan ng indibidwal ang antas ng pangangalaga ng institusyon at

maaaring maging karapat-dapat sa pananalapi para sa Medicaid ng komunidad. Para sa

karagdagang impormasyon, makipag-ugnayan sa Pangmatagalang Pangangalaga at

Pagpapaubaya ng Mga Serbisyo ng Medicaid sa: 410‐ 767‐ 1739 or 1‐ 877‐ 463‐ 3464 o sa

Serbisyong Ipabatid sa MD sa 1‐ 800‐ 735‐ 2258. Bisitahin ang Kagawaran ng Kalusugan ng

Maryland para sa karagdagang impormasyon.

Ang Maryland Personal Care (MAPC) ay nagbibigay ng personal na pangangalaga sa loob

ng bahay, pagpaplano ng mga suporta at pagsubaybay sa nars na nagbibigay ng mga serbisyo sa

mga indibidwal na may kapansanan o kondisyon sa paggamot na matagal gumaling na karapat-

dapat sa Medicaid. Ang mga serbisyo ay maaaring ibigay sa lugar ng trabaho. Itong programa

ay pinamahalaan sa pamamagitan ng mga lokal na kagawaran nga kalusugan. Para sa

karagdagang impormasyon, makipag-ugnayan sa inyong lokal na kagawaran ng kalusugan o sa

Kagawaran ng Kalusugan ng Maryland sa: 410‐ 767‐ 1739 or 1‐ 877‐ 463‐ 3464 o sa

Serbisyong Ipabatid sa MD sa 1‐ 800‐ 735‐ 2258.

Ang Pagpapaubaya sa Landas ng Komunidad ay pinamamahalaan ng Developmental

Disabilities Administration (DDA) sa ilalim ng Maryland Department of Health (DMH). Ang

pagpapaubaya ay naghahandog ng maraming iba’t-ibang serbisyo sa karapat-dapat na

indibidwal na may kapansanan sa pag-iisip o pagtubo na binibigay ng lisensiyadong

tagapagtustos na ahensiya o independiyenteng tagapagtustos sa ilalim ng mga serbisyong

nakadirekta sa sarili. May talaan ng naghihintay na makatanggap ng mga serbisyo at ang pondo

ay nakahanda ayon sa pangangailangan. Para sa karagdagang impormasyon o upang maisama sa

talaan ng naghihintay, makipag-ugnayan sa punong-tanggapan ng DDA nang online sa

https://dda.health.maryland.gov/Pages/home.aspxor sa pamamagitan ng telepono sa 410‐ 767‐5600.

Upang makahanap ng impormasyon sa tatawagan sa mga rehiyonal na tanggapan ng DDA,

bisitahin ang https://dda.health.maryland.gov/Pages/Regional%20Offices.aspx

https://mydhrbenefits.dhr.state.md.us/dashboardClient/#/home

https://www.ssa.gov/redbook/eng/main.htm

https://dda.health.maryland.gov/Pages/Regional%20Offices.aspx


27


Ang progama na Low Intensity Support Services (LISS) ay pinamahalaan ng Developmental

Disabilities Administration (DDA) sa ilalim ng Kagawaran ng Kalusugan ng Maryland at

nagbibigay sa mga karapat-dapat na aplikante ng hanggang $2,000 para sa mga suporta sa

serbisyo ng taong may kapansanan at ng kanyang pamilya. Ang DDA nagbabahagi ng pondo sa

LISS dalawang beses sa piskal na taon na dalawang siklo (Hulyo 1‐31 at Enero 1‐31). Ang

pondo sa LISS ay ibinabahagi ayon sa sapalaran na pagpili ng mga kinakailangan sa pagiging

karapat-dapat. Ang LISS ay nagbibigay ng pondo para sa iba’t-ibang mga serbisyo na suporta sa

indibidwal at mga serbisyo na suporta sa pamilya na kinabibilangan ng: personal at naglilingkod

na pangangalaga, pangangalaga sa pamamahinga, at ibang mga serbisyo upang maging lubos

ang kasarinlan, pagiging kapakipakinabang, at pagkakasama-sama sa loob ng komunidad.

Kasalukuyang may apat na mga ahensiya ng LISS sa buong estado na pinagkakatiwalaan sa

pagproseso ng mga aplikasyon. Para sa karagdagang impormasyon, bisitahin ang

https://dda.health.maryland.gov/Pages/liss.aspx

Mga Yaman sa Pabahay

● Database sa Paghahanap ng Pabahay sa Maryland – ang maaaring maghanap sa database ng

Kagawarang ng Pabahay at Pag-unlad ng Komunidad ng Maryland para sa kayang pabahay.

● Paghahanap ng Kayang Apartment ng Maryland – ang database na minamantine by Kagawaran

ng Pabahay at Pag-unlad sa Lunsod ng Estados Unidos na tumatanggap ng pondo mula sa HUD

na nag-aalok ng mga tulong sa salapi sa mga nangungupahan na may mababang kita

● GoSection8.com – ang database ng pabahay na magagamit ng taong tumatanggap ng panagot

mula sa Seksiyon 8

Mga Programa na Panagot sa Renta

Ang Maryland ay may maraming programa na tumutulong sa tao na may maliit na kita na

pambayad sa renta ng bahay sa kanilang komunidad. Ngunit ang talaan ng naghihintay ay

mahaba, kaya mainam na dumulog nang maaga.

Ang MDOD ay tumutulong sa pamamahala ng dalawang program para sa taong may

kapansanan na may maliit na kita:

● Mga Oportunidad na Kayang Renta sa Pabahay na Pinasimunuan nina Harry &

Jeanette Weinberg Para sa Mga Taong May Kapansanan

● Seksiyon 811 Proyektong Tulong sa Renta Para sa Taong May Kapansanan

Ang tao na mayroon o walang kapansanan ay maaari din na dumulog para sa pampublikong pabahay o

tulong sa renta sa pamamagitan ng programa na Housing Choice Voucher (Seksiyon 8). Makipag-

ugnayan sa Ahensiya ng Pampublikong Pabahay ng inyong rehiyon upang malaman kung anong tulong

ang nakahanda sa inyong lugar. Ulat: Para sa mga residente ng mga rehiyon ng Eastern Shore, Garrett,

Allegany, at Frederick, makipag-ugnayan sa Kagawaran ng Pabahay at Pagpapaunland ng Komunidad,

na nagsisilbi bilang inyong Ahensiya ng Pampublikong Pabahay sa inyong lugar.

Tagapag-alaga at Mga Alternatibo

Bawat indibidwal na 18 taong gulang o mas matanda ay may karapatan na magdesisyon tungkol sa

kanilang buhay. Subali’t, ang ibang indibidwal ay maaaring mangangailangan ng tulong sa paggawa ng

kritikal na desisyon. Ang tagapag-alaga at ang matibay na kapangyarihan ng manananggol ay

https://dda.health.maryland.gov/Pages/liss.aspx

http://www.mdhousingsearch.org/

http://www.hud.gov/apps/section8/step2.cfm?state=MD

http://www.gosection8.com/

http://mdod.maryland.gov/housing/Pages/section811.aspx

http://portal.hud.gov/hudportal/HUD?src=/states/maryland/renting/hawebsites

http://dhcd.maryland.gov/Residents/Pages/HousingChoice/default.aspx


28


nagbibigay ng dalawang maaaring alernatibo upang matiyak na ang mga kapakanan ng indibidwal na

may kapansanan ay maasikaso nang tama. May mga mahalagang pagkakaiba ang dalawang pagpipilian.

Para sa karagdagang impormasyon mangyaring sumangguni sa polyeto, Tagapag-alaga at Mga

Alternatibo Nito: http://www.disabilityrightsmd.org/wp-content/uploads/2011/12/Guardianship-

Handbook-2011.pdf.

Pagpaplano sa Pananalapi/Ipinagtiwala na Espesyal na

Pangangailangan/Pagpaplano sa Ari-arian

Ang pagpaplano sa pananalapi ay ang kakayahan na maintidihan kung paano gumagalaw ang pera sa

mundo: paano pamahalaan ng tao upang kumita o magkaroon nito, paano pamahalaan ito ng tao, paano

ito paramihin at paano ito ihandog ng tao sa iba upang makatulong. Upang mas maging tiyak, ito ay

tumutukoy sa pulutong ng kasanayan at kaalaman na nagtutulot sa indibidwal na gumawa ng napag-

isipan at epektibong mga desisyon tungkol sa pananalapi. Marapat na sumangguni sa isang tagaplano

ukol sa pananalapi na kilala ang mga katangi-tanging kinakailangan ng mga indibidwal na may mga

kapansanan.

Ang pagpaplano ukol sa pananalapi para sa mga mahal sa buhay ay maaaring nakakatakot na gawain

para sa sinumang pamilya, lalung-lalo na para doon sa may mga kamag-anak na may mga kapansanan.

Ang mga taong may mga kapansanan ay naninirahan nang mas matagal at may higit na makabuluhang

buhay. Sa dahilang ito, mahalaga para sa mga magulang at/o mga tagapag-alaga na maghanda ng mga

plano sa pananalapi para sa kanila sa oras na hindi na nila magampanan ang kanilang pangangalaga.

Isang kagamitan sa pananalapi na ginagamit ng marami ay ang paghanda ng ganung pangangalaga para

sa kinabukasan ay ang trust.

Ang trust ay isang legal na pagkakaayos kung saan ang isang partido ay hahawak ng ari-arian para sa

benepisyo sa pananalapi ng ibang partido. Sa ibang salita, ito ay maaaring isipin bilang isang uri ng

pagkakatiwala, kung saan ang katiwala (grantor), ang partido na bumubuo ng trust, ay hahawak ng mga

ari-arian bago nila ito ipamahagi sa mga hinirang na tagapagmana. Ang mga katiwala ng trust ay

maaring magulang, lolo/lola, legal na tagapag-alaga o ang korte. Tangi pa riyan, may iba’t-ibang uri ng

trust na maaaring gamitin sa iba’t-ibang katayuan sa pamilya.

Ang Special Needs Trusts (SNTs) ay isang masalimuot na uri ng trust, na ginagamit ng maraming

pamilya upang magbigay ng katatagan sa pananalapi para sa mga kamag-anak na may mga kapansanan

at mga espesyal na pangangailangan. Itong mga trust ay layuning mapanatili ang pagiging karapat-dapat

ng kamag-anak sa tulong ng pamahalaan habang tinutulutan silang mapanatili ang mataas na

pamantayan sa pamumuhay kumpara sa pagkakaroon lamang ng tulong mula sa pamahalaan.

Bilang bahagi ng Pagpaplano sa Kinabukasan, na tumutukoy sa pag-isip ng ninanais na kinabukasan

para sa inyong sarili, miyembro ng pamilya, o kaibigan, at pagkatapos ay kilalanin ang mga uri ng mga

serbisyo at mga suporta na kinakailangan, ang pagpaplano para sa ari-arian ay isang aspeto na

tumumukoy sa proseso ng pagpaplano kung paano ninyo gustong ilipat ang pera o mga ari-arian sa

ibang tao sa panahon ng inyong buhay o kapag kayo ay namatay. Itong proseso ay nangangailangan ng

masusing preparasyon at umaalalay at may kaalaman na tao upang tulungan kayo sa inyong plano at sa

paghanda ng tamang mga dokumento. Ito ang mga patnubay na magsisilbing mahalagang yaman

http://www.disabilityrightsmd.org/wp-content/uploads/2011/12/Guardianship-Handbook-2011.pdf

http://www.disabilityrightsmd.org/wp-content/uploads/2011/12/Guardianship-Handbook-2011.pdf


29


habang pinag-aaralan ng mga miyembro ng pamilya ang mga pagpipilian at simulan ang proseso ng

pagpaplano.

Bisitahin ang mga website sa ibaba upang tingnan ang mga halimbawa ng mga patnubay at mga polyeto

sa pagpaplano sa kinabukasan at para sa ari-arian:

http://www.md-council.org/wp-content/uploads/2014/03/PlannGuide-v10_FINAL.pdf

http://www.thearcofpgc.org/pdfs/Planning%20Now%20Guide.pdf

http://www.friendshipcircle.org/blog/2012/10/16/when-your-child-turns-18-a-guide-to-special-

needs-guardianship/

https://www.realeconomicimpact.org/public-policy/able-act.aspx

http://www.md-council.org/wp-content/uploads/2015/05/ABLE-Fact-Sheet-June-2015.pdf

http://ablenrc.org/

http://www.brainline.org/content/2009/09/financial-planning-for-special-needs-care-special-

needs-trusts-snts.html

Pagtatapos

Ang pagpaplano para sa pagbabagong pamumuhay ay isang mahalagang bahagi ng biyahe ng mag-aaral

mula sa paaralan tungo sa pagiging may hustong gulang. Ang pag-iwan sa kapaligiran ng paaralan na

naging parte ng buhay sa loob ng mahigit 12 taon at ang pagpasok sa di-mauunawaang mundo ng

pagiging may hustong gulang ay maaaring nakakatigatig sa mga mag-aaral at sa kanilang mga pamilya.

Ang masusing pagpaplano sa pagbabagong pamumuhay tungo sa pagiging may hustong gulang ay

tutulong na maibsan itong takot sa pamamagitan ng sama-samang paggawa ng mag-aaral, kawani ng

paaralan, pamilya, at komunidad.

Hindi kailangman napakaaga para magplano kung ano ang magiging buhay para sa mga mag-aaral

kapag pasukin nila ang mundo ng may hustong gulang. Layon nitong patnubay na magsilbing yaman

para sa mga pamilya at mga propesyonal na tumutulong sa mga mag-aaral habang sila ay nagbabagong

pamumuhay mula mataas na paaralan tungo sa isang karera, edukasyon pagkatapos ng mataas na

paaralan, at buhay sa komunidad. Layon nito na maging unang bahagi at kagamitan sa pagpaplano na

gagamitin kasama ang koponan ng IEP upang pagplanuhan at makuha ang mga suporta at mga serbisyo

na magtutulot ng magaan at walang datig na pagbabagong pamumuhay.

http://www.md-council.org/wp-content/uploads/2014/03/PlannGuide-v10_FINAL.pdf

http://www.thearcofpgc.org/resources/future-planning/

http://www.friendshipcircle.org/blog/2012/10/16/when-your-child-turns-18-a-guide-to-special-needs-guardianship/

http://www.friendshipcircle.org/blog/2012/10/16/when-your-child-turns-18-a-guide-to-special-needs-guardianship/

https://www.realeconomicimpact.org/public-policy/able-act.aspx

http://www.md-council.org/wp-content/uploads/2015/05/ABLE-Fact-Sheet-June-2015.pdf

http://ablenrc.org/

http://www.brainline.org/content/2009/09/financial-planning-for-special-needs-care-special-needs-trusts-snts.html

http://www.brainline.org/content/2009/09/financial-planning-for-special-needs-care-special-needs-trusts-snts.html


30


Proseso ng Pagbabagong Pamumuhay: Kawing sa Ahensiya

Ang mga mag-aaral na may mga kapansanan ay maaaring mangangailangan ng mga serbisyo ng may

hustong gulang upang makamit ang kanilang mga layunin sa trabaho pagkatapos ng mataas na paaralan,

edukasyon pagkatapos ng mataas na paaralan, pagsasanay, at pamumuhay nang may kasarinlan (kapag

naaangkop). Bilang resulta, ang mga mag-aaral at ang mga pamilya ay kinakailangang gumawa ng

tamang mga koneksiyon bago lumabas ng paaralan upang walang mga patlang sa serbisyo. Sa inyong

pahintulot, may kinatawan ng paaralan ang tutulong sa inyong iugnay ang mag-aaral sa mga angkop na

ahensiya. Responsibilidad ng mag-aaral at ng pamilya na kumpletuhin ang proseso ng aplikasyon upang

matiyak na ang mga kinakailangang serbisyo ay matanggap kung ang mag-aaral ay matiyak na karapat-

dapat.

Ang Patnubay sa Pagbabagong Pamumuhay ay nagbibigay ng impormasyon sa mga posibleng serbisyo

para sa may hustong gulang. Ang patnubay ay naglalaman ng impormasyon ukol sa mga pamantayan ng

ahensiya sa pagiging karapat-dapat at ang tiyak na proseso sa pagkakawing. Itong impormasyon ay

tutulong sa inyo at sa inyong anak na simulan ang proseso ng pagbabagong pamumuhay at ang kawaing

sa mga serbisyo para sa may hustong gulang.

Ang pagrepaso sa Patnubay sa Pagbabagong Pamumuhay ay ang unang hakbang sa proseso ng

pagkawing sa naaangkop na ahensiya. Ang Patnubay ay nagbibigay ng impormasyon na kinakailangan

sa pagpili ng ahensiya para sa tulong. Ang kawani ng paaralan ng inyong mag-aaral ay maaaring

magbigay ng lokal na impormasyon na tatawagan ukol sa proseso ng aplikasyon.

Ang pagtanggap ng Patnubay sa Pagbabagong Pamumuhay ay magsisilbing paunang kawing sa mga

ahensiya para sa may hustong gulang. Ang pamamahagi nitong Patnubay ay bahagi ng proseso sa

pagpaplano sa pagbabagong pamumuhay at ang inyong lagda sa pormularyong ito ay nagpapatunay na

natanggap ninyo itong Patnubay.

Pangalan ng Mag-aaral: ________________________________________________________________

Lagda ng Mag-aaral: __________________________________________________________________

Lagda ng Magulang/Tagapag-alaga: ______________________________________________________

Petsa: ______________________________________________________________________________

Sistema ng Lokal na Paaralan: ___________________________________________________________


31


Dahong Dagdag A

Milyahe ng Pagbabagong Pamumuhay

Para sa Mga Mag-aaral na Lalabas sa Sistema ng Paaralan sa Edad na 21 at Karapat-dapat sa mga

Sebisyon ng DDA

Edad 14/15 (o mas bata kung naaangkop)

Simulan ang pagkilala ng mga kakayahan, kalakasan, at mga pagsubok.

Pag-aralan ang ukol sa kapansanan at paano ito makakaapekto sa pagkatuto sa ibang mga gawain sa

buhay. https://www.youthhood.org/hangout/km_disability.asp

Simulan ang pagtaguyod sa sarili. Dumalo at lumahok sa mga pagpupulong ng IEP.

www.marylandlearninglinks.org,

Simulan ang paglahok sa taunang mga pagtatasa sa pagbabagong pamumuhay (hal. Imbentaryo ng

interes sa karera, pakikipanayam sa mag-aaral).

http://nsttac.org/content/age-appropriate-transition-assessment-toolkit-3rd-edition

Simulan ang pagkilala ng mga interes sa karera at sa mga layunin sa ikatlong paaralan.

Pag-aralan kung paano binibigay ang suporta sa pagbabagong pamumuhay sa loob ng distrito ng

paaralan. Kilalanin ang tauhan sa pagbabagong pamumuhay.

Bumuo ng paunang plano sa pagbabagong pamumuhay sa taunang pagpupulong ng IEP. Ang plano sa

pagbabagong pamumuhay ay binuo ng IEP sa taon na ang mag-aaral ay magiging 14 taong gulang at

isinasapanahon taun-taon.

http://www.mdtransition.org/

Dumulog sa Developmental Disabilities Administration (DDA).

http://dda.dhmh.maryland.gov/SitePages/Home.aspx

Kung nakatala sa mataas na paaralan, imbestigahan ang Pre-Employment Transition Services (PreETS)

sa pamamagitan ng Division of Rehabilitation Services (DORS).

Magbigay ng nakasulat na pahintulot sa paaralan upang ibahagi ang impormasyon sa edukasyon sa DDA

o DORS kung ang mag-aaral at ang pamilya ay interesadong dumulog para sa mga serbisyo.

Simulan ang pagdalo sa mga tanghalan ng pagbabagong pamumuhay ng komunidad at mga pagsasanay.

Lumikha ng dokumento sa bahay ng pagpaplano sa pagbabagong pamumuhay.

Magsaliksik at lumahok sa mga oportunidad sa pagtuturo na nakatutok sa komunidad na inaalok sa

inyong paaralan.

Edad 16/17

Magsaliksik at lumahok sa mga oportunidad sa pagsasanay para sa empleyo na inaalok sa distrito ng

inyong paaralan.

Kumuha ng kard na Pagkilala sa Estado ng Maryland mula sa Pamahalaan ng Sasakyang-de-Motor.

http://www.mva.maryland.gov/Driver-Services/apply/id-card.htm

Isaalang-alang ang pagsasanay sa pagbiyahe. Gamitin ang pampublikong transportasyon sa pagbiyahe

sa inyong komunidad.

http://www.cmrtransit.org/travel-training/

https://www.youthhood.org/hangout/km_disability.asp

http://www.marylandlearninglinks.org/





http://www.cmrtransit.org/travel-training/


32


Magsumite ng Pormularyo ng Aplikasyon Para sa Kadaliang Makakilos para sa mga serbisyo sa

kadaliang makakilos/paratransit

http://mta.maryland.gov/mobility

Isaalang-alang ang pagkuha ng lisensiya sa pagmamaneho.

http://www.mva.maryland.gov/drivers/apply/apply.htm

http://dors.maryland.gov/consumers/WTC/Documents/Driving.pdf

Bumuo ng mga network sa pakikipamuhay sa kapwa. Makipag-ugnayan sa mga kaibigan para sa

libangan at mga pagdiriwang sa pakikipamuhay sa kapwa na maaaring magpatuloy pagkatapos lumabas

sa mataas ng paaralan.

Edad 17/18

Bumuo ng network ng suporta. Bumuo ng talaan ng taong lalapitan para sa tulong.

Bumuo ng mga koneksiyon sa pangangalaga sa kalusugan. Bumuo ng plano upang baguhin ang sistema

sa pangangalaga sa kalusugan mula pedyatriya tungo sa may hustong gulang.

Isaalang-alang ang pagkonsulta sa mananaggol ukol sa pagpaplano sa mga pangangailangan sa

kinabukasan.

Imbestigahan ang pangangailangan para sa kapangyarihan ng manananggol o pagiging tagapag-alaga.

Iminungkahing polyeto: Pagiging Tagapag-alaga at Ang Mga Pagpipilian Nito.

http://www.aging.maryland.gov/egov/Documents/GuardianshipHandbookRev2011.pdf

Makipag-ugnayan sa Rehiyonal na Tanggapan ng DDA upang alamin ang estado ng pagiging karapat-

dapat at kategorya ng karapatang mauna.

Ang impormasyon sa makikipag-ugnayan sa Rehiyonal na Tanggapan ng DDA ay matatagpuan sa:

https://dda.health.maryland.gov/Pages/coordination%20of%20community%20services.aspx

Magsaliksik at pumili ng Tagapagbigay ng Koordinasyon sa Mga Serbisyo sa Komunidad. Upang

hanapin ang kasalukuyang Tagapagbigay ng Koordinasyon sa Mga Serbisyo sa Komunidad sa inyong

rehiyon bisitahin ang http://dda.dhmh.maryland.gov/SitePages/rescoordination.aspx

Magsaliksik ng mga pagpipilian na teknolohiyang nagpapagaan ng gawain (kung naaangkop) sa oras na

lumabas sa sistema ng paaralan

Edad 18

Magsaliksik ng suportadong empleyo at mga oportunidad sa pagtuto na nakatuon sa trabaho na inaalok

sa pamamagitan ng inyong distrito ng paaralan.

Dumalo sa mga tanghalan ng pagbabagong pamumuhay at mga pagsasanay. Dumulog para sa

Supplemental Security Income (SSI).

http://ssa.gov

Dumulog para sa Tulong sa Pagpapagamot.

http://www.dhr.state.md.us/blog/?p=96

Isaalang-alang ang mga benepisyo sa pagpapayo at pagpaplano,

http://www.mdod.maryland.gov/Jobseekers.aspx?id=2108

Simulan ang pagpaplano sa pananalapi at para sa kinabukasan.

Kung hindi pa kumpleto, pumili ng Coordination of Community Service (CCS).




https://www.disabilityrightsmd.org/wp-content/uploads/2011/12/Guardianship-Handbook-2011.pdf

https://dda.health.maryland.gov/Pages/coordination%20of%20community%20services.aspx

https://dda.health.maryland.gov/Pages/CCS%20Providers.aspx

http://ssa.gov/


http://www.mdod.maryland.gov/Jobseekers.aspx?id=2108


33


Makipagpulong sa inyong Coordinator of Community Service (CCS) upang bumuo ng plano para sa

kinabukasan.

Magpatala sa Serbisyong Pumipili (kung lalaki).

http://www.sss.gov

Magparehistro upang bumoto.

Magsaliksik ng mga pagpipilian na kaayusan sa tirahan. (May kasarinlan, kasama sa kwarto, manirahan

kasama ang grupo, atbp.)

Magsaliksik ng pabahay na may subsidiya sa inyong

komunidad.http://portal.hud.gov/hudportal/HUD?src=/states/33aryland

Edad19-20 (taon bago lumabas)

Makipag-ugnayan sa Developmental Disabilities Administration (DDA) para sa estado ng pagiging

karapat-dapat kung hindi pa napagpasiyahan.

Dumulog sa Division of Rehabilitation Services (DORS) sa taglagas bago ang taon ng paglabas.

http://dors.maryland.gov/Pages/default.aspx Isaalang-alang ang Pagtatasa sa Karera sa pamamagitan ng

Division of Rehabilitation Services (DORS).

Simulan ang pagbisita sa mga tagapagbigay ng serbisyo sa may hustong gulang ng komunidad.

http://dda.dhmh.maryland.gov/SitePages/services.aspx

Bisitahin ang Self-Directed Services kung interesadong malaman ang ukol sa mga serbisyo na

nagbibigay-direksiyon sa sarili. https://dda.health.maryland.gov/Pages/sdforms.aspx

Sa pagpili ng Mga Serbisyo na Nagbibigay-direksiyon sa Sarili, pumili ng tagpamagitan ng suporta at

serbisyo sa pamamahala ng pananalapi.

Magsaliksik ng mga pagpipilian sa ikatlong edukasyon at pagsasanay.

Magsaliksik ng pangangalaga sa kalusugan ng pag-iisip para sa may hustong gulang kung

kinakailangan.

Edad 20/21 (Oktubre/Nobyembre ng huling taon)

Dumulog sa ilang tagapagbigay ng pinakamagaling tumugon sa inyong pangangailangan.

Tapusin ang pagpili ng tagapagbigay sa may hustong gulang.

Anyayahan ang tagapagbigay sa may hustong gulang na lalabas sa pagpupulong ng IEP.

Magtrabaho kasama ang inyong tagapag-ayos ng mga serbisyo ng yaman at tagapagbigay sa may

hustong gulang upang bumuo ng plano para pondohan ang serbisyo na isusumite sa Developmental

Disabilities Administration (DDA).

Sa pagpili ng Serbisyong Nagbibigay-Direksiyon sa Sarili, simulang magsulat ng plano na nagbibigay-

direksiyon sa sarili kasama ang tagapamagitan ng suporta.

Bumuo ng ibang plano kung sakaling ang pondo ng Developmental Disabilities Administration (DDA)

ay hindi agarang maihanda.

Magsaliksik ng mga pagpipilian ng transportasyon (paano magkatrabaho at sa paligid ng komunidad,

atbp.)

http://www.sss.gov/

http://dors.maryland.gov/Pages/default.aspx

https://dda.health.maryland.gov/Pages/providers.aspx

https://dda.health.maryland.gov/Pages/Self-Determination.aspx

https://dda.health.maryland.gov/Pages/sdforms.aspx


34


Edad 20/21 (tagsibol ng huling taon)

Magtrabaho kasama ang tauhan sa pagbabagong pamumuhay ng paaralan, tagapagbigay sa may hustong

gulang at Tagapag-ayos ng Mga Yaman ng Komunidad upang bumuo ng walang pinagdatigan na

pagbabagong pamumuhay mula sa sistema ng paaralan tungo sa sistema ng paghatid ng serbisyo sa may

hustong gulang.


35


Milyahe ng Pagbabagong Pamumuhay Para sa Mga Mag-aaral na Magtatapos sa Edad na 18

Edad 13/14 (huling taon ng gitnang paaralan)

Simulan ang pagkilala ng mga kakayahan, mga kalakasan, at mga pagsubok.

Pag-aralan ang ukol sa kapansanan at paano ito makakaapekso sa pagkatuto sa ibang mga gawain sa

buhay.


Mag-ensayo ng mga kasanayan sa pagtaguyod sa sarili. Dumalo at lumahok sa mga pagpupulong ng IEP.

www.marylandlearninglinks.org

Simulan ang paglahok sa taunang mga pagtatasa sa pagbabagong pamumuhay (hal. Imbentaryo ng

interes sa karera, pakikipanayam sa mag-aaral).


Simulan ang pagkilala ng mga interes sa karera at sa mga layunin ng ikatlong paaralan.

Pag-aralan kung paano binibigay ang suporta sa pagbabagong pamumuhay sa loob ng distrito ng

paaralan. Kilalanin ng tauhan sa pagbabagong pamumuhay.

Bumuo ng paunang plano sa pagbabagong pamumuhay sa taunang pagpupulong ng IEP. Ang plano sa

pagbabagong pamumuhay ay binuo ng IEP sa taon na ang mag-aaral ay magiging 14 taong gulang at

isinasapanahon taun-taon.


Isaalang-alang ang 5-taong plano upang makatanggap ng diploma.

Dumulog sa Developmental Disabilities Administration (DDA) kung naaangkop.


Kung nakatala sa mataas na paaralan, imbestigahan ang Pre-Employment Transition Services (PreETS)

sa pamamagitan ng Division of Rehabilitation Services (DORS).

Magbigay ng pahintulot sa paaralan na ibahagi ng impormasyon sa edukasyon sa DDA at/o DORS.

Lumikha ng dokumento sa bahay ng pagpaplano sa pagbabagong pamumuhay.


http://www.marylandlearninglinks.org/

http://transitionta.org/system/files/toolkitassessment/AgeAppropriateTransitionAssessmentToolkit2016_COMPLETE_11_21_16.pdf




36



Unang Taon (Baitang 9)

Makipagpulong sa tagapagpayo ng pamamatnubay upang pumili ng kurso ng pag-aaral sa mataas

na paaralan (kumpletong programa).

http://www.marylandpublicschools.org/NR/rdonlyres/F8A34712-B21E-4DC2-A186-

9144565375F2/34007/CTEBlueBook2012Web.pdf

Maging pamilyar sa mga kinakailangang kaluwagan sa silid-aralan.

Bumuo ng mga network sa pakikipamuhay sa kapwa at suporta.

Repasuhin ang mga kinakailangan sa pagtatapos kasama ang tagapagpayo ng pamamatnuay.

Pangalawang Taon (Baitang 10) Magsaliksik ng mga interes sa karera. Bumisita ng mga negosyo. Magsaayos ng pagsosombra ng

trabaho.

Kumuha ng kard na Pagkilala sa Estado ng Maryland mula sa Pamahalaan ng Sasakyang-de-Motor.


Makipagpulong sa koponan ng paaralan upang dumulog sa Lupon ng Mga Matutuluyan sa

Kolehiyo.

https://www.collegeboard.org/students-with-disabilities/request-accommodations

Kumuha ng PSAT.

Repasuhin ang mga pangangailangan sa pagtatapos kasama ang tagapagpayo ng pamamatnubay.

Magsaliksik ng mga pagpipilian ng transportasyon. Isaalang-alang ang pagsasanay sa

transportasyon. Gamitin ang pampublikong transportasyon sa pagbiyahe sa inyong komunidad.

Magsumite ng Pormularyo ng Aplikasyon Para sa Kadaliang Makakilos para sa mga serbisyo sa

kadaliang makakilos/paratransit





http://www.marylandpublicschools.org/NR/rdonlyres/F8A34712-B21E-4DC2-A186-9144565375F2/34007/CTEBlueBook2012Web.pdf

http://www.marylandpublicschools.org/NR/rdonlyres/F8A34712-B21E-4DC2-A186-9144565375F2/34007/CTEBlueBook2012Web.pdf







37



Pangatlong Taon (Baitang 11)

Dumulog sa Division of Rehabilitation Services (DORS) sa taglagas bago ang taon ng paglabas para

sa mga serbisyo sa pagbabagong pamumuhay na nauukol sa hanapbuhay.


Isaalang-alang ang Pagtatasa sa Karera sa pamamagitan ng Division of Rehabilitation Services

(DORS).

Makipagpulong sa koponan ng paaralan upang dumulog sa Lupon ng Mga Matutuluyan sa Kolehiyo.


Kumuha ng PSAT.



http://dors.maryland.gov/consumers/WTC/RTS/Pages/driving.aspx

Isaalang-alang ang pansamantala/pantag-araw na empleyo.

Magsaliksik ng mga kolehiyo, mga paaralang nauukol sa hanap-buhay, mga progama sa pagsasanay,

mga oportunidad sa militar at empleyo. Pag-usapan kasama ang tagapagpayo ng pamamatnubay at/o

kawani sa pagbabagong pamumuhay.

Pagbutihin ang mga layunin sa ikatlong paaralan.

Bisitahin ang mga kolehiyo, mga paaralang nauukol sa hanap-buhay at/o mga programa sa

pagsasanay sa ikatlong paaralan.

Kung isinaalang-alang ang mga pagpipilian sa militar, makipagpulong sa kumakapalap sa militar at

kumuha ng ASVAB.

http://official-asvab.com/

http://www.military.com/join-armed-forces/asvab

Kung papasok sa empleyo sa pagtatapos, magsaliksik ng mga oportunidad sa trabaho. Makipag-

network sa pamilya at mga kaibigan ukol sa mga bukas na trabaho sa kanilang mga kompanya.

Magsaliksik ng mga kaibahan sa pagitan ng kolehiyo sa komunidad at mga programa na 4-taon sa

pamantasan.

Isaalang-alang ang mga pagpipilian na pansamantala laban sa regular na pagtala sa ikatlong

paaralan.

Simulan ang pagsaliksik ng tulong pananalapi ng pederal at estado at ang mga salaping panggugol sa

isang iskolar para sa mga programa sa ikatlong paaralan.

Magsaliksik/makilahok sa mga programa sa pagbabagong pamumuhay sa mataas na paaralan tungo

sa kolehiyo.

Repasuhin ang mga kinakailangan kasama ang tagapagpayo ng pamamatnubay.




http://dors.maryland.gov/consumers/WTC/RTS/Pages/driving.aspx

http://official-asvab.com/

http://www.military.com/join-armed-forces/asvab


38



Pang-apat na Taon (Baitang 12)

Maghanda upang kumuha ng SAT at/o ng ACT

http://sat.collegeboard.org/home?affiliateld=nav&bannerld=g-cbh-sat

http://www.actstudent.org/


Kung magpapatala para sa kolehiyong pang-komunidad, maghanda upang kumuha ng Accuplacer.

Kung isinama sa kategorya bilang mag-aaral na kailangan ng pantulong (hindi “handa para sa

kolehiyo”), kumuha ng mga serbisyo pang-akademya para sa ituturo bago magkolehiyo.

http://accuplacer.collegeboard.org/students

Dumulog sa mga kolehiyo o mga programa sa ikatlong paaralan o magpalista sa militar.

Kung dudulog sa ikatlong paaralan, makipag-ugnayan sa Sentro ng Suporta sa Kapansanan.

Kung papasok sa empleyo, simulang ang pagsumite ng mga aplikasyon.

Dumulog para sa mga salaping panggugol sa isang iskolar at mga pamigay na tulong.

Makipagpulong sa tagapagpayo ng DORS upang pag-usapan ang pondo para sa mga programa sa

ikatlong paaralan o mga oportunidad sa empleyo.

Dumulog para sa Supplemental Security Income (SSI) sa edad na 18 kung karapat-dapat.

http://ssa.gov

Ang mga indibidwal na tumatanggap ng SSI at SSDI ay karapat-dapat na dumulog para sa

pagpapaubaya ng matrikula sa kolehiyo ng komunidad.

http://www.mhec.state.md.us/financialaid/ProgramDescriptions/prog_disabilities.asp

Dumulog para sa tulong pinansiyal ng pederal at estado sa pagitan ng ika-1 ng Enero – ika-1 ng

Marso.

https://fafsa.ed.gov/

Isaalang-alang ang pangangalaga sa kalusugan ng pag-iisip kung kinakailangan.

Isaalang-alang ang pagpipilian na teknolohiyang nagpapagaan ng gawain (kung naaangkop)

paglabas sa sistema ng paaralan.

Dumulog para s Tulong sa Pagpapagamot kung karapat-dapat.


Magpatala sa Serbisyong Pumipili (kung lalaki) sa edad na 18.

http://www.sss.gov

Magparehistro upang bumoto sa edad na 18.

Magpalit ng pangangalaga sa kalusugan mula pedyatriya tungo sa sistema ng pangangalaga sa

kalusugan ng may hustong gulang.

Pagkatanggap sa kolehiyo, gamitin ang Mga Serbisyo na Suporta sa Kapansanan.

http://sat.collegeboard.org/home?affiliateld=nav&bannerld=g-cbh-sat

http://www.actstudent.org/



http://accuplacer.collegeboard.org/students

http://ssa.gov/

http://mhec.maryland.gov/preparing/Pages/FinancialAid/ProgramDescriptions/prog_disabilities.aspx

https://fafsa.ed.gov/

http://dhr.maryland.gov/weathering-tough-times/medical-assistance/

http://www.sss.gov/


39


Dahong Dagdag B

Mga Madalas Itanong Tungkol sa Edukasyon sa Ikatlong

Paaralan

Ang Individuals with Disabilities Act of 2004 (IDEA) ay nangangailangan na ang mag-aaral na may

kapansanan ay may IEP. Subali’t, ang IDEA ay hindi pinapatupad sa sa mga kolehiyo, paaralan sa

industriya, o pamantasan. Itong mga paaralan ay pinamahalaan ng pulutong ng ibang mga pederal na

batas kabilang na ang Americans with disabilities Act (ADA) at ang Seksiyon 504 ng Batas na

Pagbabagong Pamumuhay na Nauukol sa Hanap-buhay.

“ANO ANG MGA PAGKAKAIBA SA PAGKUHA NG TULONG SA MGA IKATLONG PAARALAN?”

Patuloy ba ako sa pagkakaroon ng Individualized Education Program (IEP)?

Hindi. Walang IEP sa kolehiyo. Ang mga responsibilidad ng mga kolehiyo, paaralan sa industriya, at

pamantasan ay may malaking pagkakaiba kumpara sa mga mataas na paaralan. Isang mahalagang

pagkakaiba ay ang ikatlong paaralan ay gagana lamang sa batang may hustong gulang at hindi sa

magulang. Ang batang may hustong gulang ay magkakaroong ng mas maraming responsibilidad gaya ng

mag-aaral sa kolehiyo. Itong mga batas ay ginawang responsibilidad ng batang may hustong gulang na

humiling ng mga serbisyo at magbigay ng naaangkop na dokumentasyon ng kapansanan. Ang batang may

hustong gulang ay dapat na magpasimula sa proseso ay aktibong makilahok sa paghiling ng naaangkop na

tulong.

Makakatanggap ba ako ng parehong tulong gaya ng natanggap ko sa mataas na paaralan?

Hindi tiyak. Ang IEP ay hindi nadadala tungo sa ikatlong paaralan. Ang ikatlong paaralan ang siyang

magpapasiya kung anong tulong ang matatanggap ng mag-aaral pagkatapos na matipon ang impormasyon

at ang dokumentasyon ay marepaso.

PAGTANGGAP NG MGA SERBISYO PARA SA MAY KAPANSANAN SA MGA IKATLONG

PAARALAN

Saan ako pupunta para sa serbisyo?

Ang bawat ikatlong paaralan ay may mga indibidwal na tutulong sa mga mag-aaral na may kapansanan.

Itong mga indibidwal ay ang Disability Support Services Office (DSS). Upang makatanggap ng tulong

pang-akademya at/o ibang mga serbisyo, ang batang may hustong gulang ay dapat muna na ipakilala ang

sarili sa tanggapan ng DSS. Responsibilidad ng batang may hustong gulang na makipag-usap sa ikatlong

paaralan tungkol sa kinakailangang mga suporta.


40


Kailan ako hihingi ng mga serbisyo?

Bagama’t ang batang may hustong gulang ay maaaring humingi ng tulong mula sa mga ikatlong paaralan

sa anumang oras, iminumungkahi na makipagtipan siya sa tanggapan ng DSS sa lalong madaling panahon

at hindi lalagpas ng isang buwan bago ang umpisa ng semestre. Ang pagsasaayos ng mga serbisyo at

tulong ay maaaring magtagal. Ang pagbabago pang-akademya ay maaaring mas matagal ibigay kaysa sa

iba. Ang mga tulong ay hindi ginagawang may bisa sa nakaraan. Huwag kailanman maghintay hanggang

dumating ang mga problema pang-akademya.


41


PAGTANGGAP NG MGA SERBISYO PARA SA KAPANSANAN SA MGA IKATLONG

PAARALAN

Anong Dokumentasyon ang kailangan kong ibigay?

Ang mga paaralan ay nagtatakda ng makatuwirang mga pamantayan para sa dokumentasyon. Ang ilang

paaralan ay maaaring humingi ng mas maraming dokumentasyon kumpara sa iba, subali’t ang lahat ng

paaralan ay maghihingi sa batang may hustong gulang ng dokumentasyon na inihanda ng naaangkop sa

kwalipikadong propesyonal. Ang batang may hustong gulang ay responsable sa pagbayad ng anumang

kabayaran na may kaugnayan sa pagkuha ng kinakailangang dokumentasyon. Ang mahalagang mga

elemento ng dokumentasyon ay kinabibilangan ng:

Diyagnostikong pahayag na nagsasaad ng kapansanan.

Paglalarawan ng:

kapamaraanan ng diyagnostikong ginamit.

kasalukuyang limitasyon sa pagganap na kaugnay sa parehong pang-akademya at pabahay.

inasahang pagpapatuloy o kawalang-patid na kapansanan.

kasalukuyan at nakaraang mga tulong, mga serbisyo at/o paggamot.

● Mga mungkkahi para sa mga tulong, mga kagamitang pang-angkop, mga stratehiyang nauukol sa

bayad, at/o mga serbisyong panagot na suporta.

PAGTANGGAP NG TULONG SA MGA IKATLONG PAARALAN

Anong mga tulong ang binibigay?

Ang mga tulong ay mga pagbabago sa mga kinakailangan pang-akademya na kinakailangan upang

matiyak ang patas na pagbigay sa kwalipikadong mga batang may hustong gulang na may kapansanan.

Ang makatuwirang mga tulong ay maaaring kinabibilangan ng:

● Pinahabang oras sa mga pagsusulit

● Mga libro na may alternatibong ayos

● Mga tagapagsalin ng wikang de-senyas

● Mga tagabasa sa iskrin

● Pagkilala sa boses

● Ibang teknolohiyang pantulong

Ang tanggapan ng DSS ay magtatrabaho kasama ang batang may hustong gulang upang simulan ang

makatuwirag tulong. Ang tulong ay hindi ibibigay kung ito ay magdudulot ng pangunahing pagbabago sa

gawain sa kurso. Ang pagpaubaya ng kinakailangang gawain sa kurso ay hindi pinapahintulutan. Ang

mga mag-aaral na may kapansanan ay inatasan na tumugon sa mga kinakailangan sa programang pinag-

aaralan upang makapagtapos.


42


Dahong Dagdag K

Partikular na Populasyon

May ibang suporta at mga serbisyo na kaugnay sa pagbabagong pamumuhay na maaaring kinakailangan

ng partikular na mga taong may kapansanan upang sila ay makakuha ng empleyo, edukasyon sa ikatlong

paaralan, at mga gawain sa komunidad. Ilan sa mga ito ay tinatalakay sa ibaba. Para sa impormasyon

ukol sa partikular na populasyon (e.g. Autismo, Bingi/May Kahirapan sa Pandinig, Bulag/May

Mahinang Paningin) bisitahin ang Pagbabagong Pamumuhay na Website ng Maryland:

www.mdtransition.org

*Para sa impormasyong tungkol sa mga partikular na suporta sa pamilya, makipag-ugnayan sa Sentro ng

Yaman ng Magulang sa inyong lokal na sistema ng paaralan.

Autismo

Autism Spectrum Disorder (ASD), Ang ASD ay pinapakahulugan bilang partikular ng pulutong

ng ugali at ito ay isang “espektrong kondisyon” na nakakaapekto sa mga indibidwal nang iba-iba

at sa magkakaibang antas. Itong mga kaugalin ay kadalasang nakikita bago ang edad na tatlo at

nakakaapekto nang masama sa pagganap sa edukasyon. Ang mga batang may kapansanan ay

nag-iiba mula sa napakataas na pagganap (halos hindi makita ang pagkakaiba kumpara sa mga

batang walang autismo) hanggang sa napakatinding kapansanan. Ilan sa mga pauugali na may

kinalaman sa autismo ay kinabibilangan ng naantalang pagkatuto sa wika; kahirapan na

makipagtinginan o makipag-usap; kahirapan sa pagganap sa buhay, na maaaring may kaugnayan

sa pagpasiya at pagpaplano; makitid, masidhing interes; mahinang kasanayan sa pagganap at

pagkamadamdamin. Ulit, ang taong nasa espektro ay maaaring sumunod sa karamihan o iilan

lamang nitong mga pag-uugali, ilan pang hindi nabanggit dito. Ang diyagnosis ng espektro ng

autismo ay nakatalaga ayon sa pagtatasa ng lahat ng pag-uugali at ang kanilang kasidhian.

Para sa karagdagang impormasyon at upang matutunan ang higit pa tungkol sa mga sanggunian

bisitahin ang:

http://www.autismconnectmd.org/

http://www.pathfindersforautism.org/

https://www.autismspeaks.org/resource-guide/state/MD

Bingi/Kahirapan sa Pandinig

Bingi

Ang opisyal ang pakakahulugan ng pagkabingi mula sa Individuals with Disabilities

Education Act (IDEA) ay ang “kapansanan sa pandinig na napakatindi para pagproseso

ng linggwastikang pagproseso ng impormasyon sa pamamagitan ng pagdinig ng bata,

mayroon o walang tulong na palakasin.” Ang pararila na “mayroon o walang tulong na

palakasin” ay mahalaga dahil ito ay nagpapahiwatig na ang hearing aid ay hindi

magbibigay ng sapat na tulong upang ang mag-aaral ay magtagumpay sa klase.

Kahirapan sa Pandinig

Ang mga mag-aaral na kinilalang may kahirapan sa pandinig ay may ilang antas ng

pagkalawa ng pandinig mula mahinay hanggang malalim. Yaong may kahirapan sa

pandinig ay maaaring makinabang sa paggamit nga hearing aid o ilang mga kagamitan na

makakatulong sa pagdinig. Ito ay depende sa salita ng Ingles sa pakikipag-usap sa ibang


http://www.autismconnectmd.org/

http://www.pathfindersforautism.org/

https://www.autismspeaks.org/resource-guide/state/MD


43


tao.

Para sa karagdagng impormasyon at upang matutunan ang nakalaang mga tulong bisitahin ang: www.nationaldeafcenter.org

http://pepnet.org/

Bulag/Mahinang Paningin

Ayon sa IDEA, ang kapansanan sa paningin at paningin na kahit na inayos ay lubhang

nakakaapekto sa pagganap pang-akademya ng bata. Ang katawagan ay kinabibilangan ng

parehong di-buong paningin at pagkabulag. Ang di-buong paningin ay tumukoy sa mahinang

paningin (hindi makabasa sa normal na layo kahit na may mga lenteng pangwasto). Ang

pagkabulag ay tumutukoy sa pagiging legal na bulag (mas mababa sa 20/200 paningin sa mas

maayos na mata, limitadong saklaw ng paningin, o ganap na pagkabulag (walang nakikita).

Kailangang matutunan ng mga mag-aaral na may kapansanan sa paningin ang parehong

asignatura at mga kasanayang pang-akademya kagaya ng sa mga kauring nakakakita, bagama’t

maaaring gawin nila ito sa mga inangkop na paraan. Dapat din nilang matutunan ang pinalawak

na pangkat ng kasanayan na namumukod-tanging may kaugnayan sa paningin.

Para sa karagdagang impormasyon at upang matutunan ang nakahandang mga tulong bisitahin

ang:

Dibisyon ng Mga Serbisyong Pangrehabilitasyon

Patnubay Para sa Mga Serbisyo at Tulong sa Pagbabagong Pamumuhay Para sa Bawat

Isa na Bulag o May Malubhang Kapansanan sa Paningin (Guide to Rehabilitation

Services and Resources for Individuals who are Blind or Severely Visually Impaired)-

Website-http://dors.maryland.gov/Brochures/blind_guide.pdf

Ang Paaralan ng Maryland Para sa Bulag (The Maryland School for the Blind)

3501 Taylor Avenue

Baltimore, MD 21236

Lokal na Telepono: (401) 444-5000

Website https://www.marylandschoolfortheblind.org/

Kapisanan ng Amerika Para sa Bingi-Bulag (American Association of the Deaf-Blind)

8630 Fenton Street, Suite 121

Silver Spring, MD 20910-3803

Lokal na Telepono: (301) 495-4403

Teleponong TDD/TTY: (304) 495-4402

Koreo elektroniko: [email protected]

Website http://www.aadb.org/

Parola ng Columbia Para sa Bulag (Columbia Lighthouse for the Blind)

8720 Georgia Avenue Suite 210

Silver Spring, MD 20910

301-589-0894

Website http://www.clb.org/

Pambansang Kalipunan ng Bulag (National Federation of the Blind)

200 East Wells Street

http://www.nationaldeafcenter.org/

http://pepnet.org/

http://dors.maryland.gov/Brochures/blind_guide.pdf



https://www.marylandschoolfortheblind.org/

http://www.aadb.org/

mailto:[email protected]

http://www.aadb.org/

http://www.clb.org/

http://www.clb.org/

https://nfb.org/


44


at Jernigan Place

Baltimore, MD 21230

Telepono: 410-659-9314

Fax: 410-685-5653

Website https://nfb.org/

Dahong Dagdag D

Talahuluganan ng Katawagan at Mga Akronima

ADA - Americans with Disabilities Act- Ang batas tungkol sa karapatan ng mamamayan para sa

mga taong may kapansanan.

ASD- Autism Spectrum Disorders

ASVAB- Armed Services Vocational Aptitude Battery

AT - Assistive Technology- Mga kagamitan na may mababa o mataas na teknolohiya (gaya ng

pambukas at pampatay ng kuryente o computer software) upang tulungan ang taong makipag-

usap o makatapos ng mga gawain sa trabaho.

BHA- Behavioral Health Administration

CCS- Coordinator of Community Services

CIL- Centers for Independent Living

Nakatuon sa Komunidad- Mga serbisyong ibinibigay ng komunidad kung saan ang mga tao na

mayroon o walang kapansanan ay makapagtrabaho, makapamuhay, at makagamit ng kanilang

libreng oras, laban sa hiwalay na kaayusan kung saan ang lahat ng indibidwal sa isang lugar ay

may kapansanan.

Ipinaglabang Trabaho- Trabaho na matatagpuan sa kaayusan ng bokasyon sa loob ng

komunidad na nangangailangan ng karagdagang suporta

CRP- Community Rehabilitation Partner (Mga nagbebenta mula sa mga Sistema ng may

hustong gulang na maaaring magbigay ng mga serbisyo at suporta sa mga indibidwal na may

kapansanan matapos silang lumabas sa paaralan, kung napagpasiyahan na karapat-dapat.)

DDA- Developmental Disabilities Administration

DORS- Division of Rehabilitation Services

https://nfb.org/


45


DLLR- Department of Labor, License, and Regulation

DSS- Department of Social Services

Karapat-dapat- Dapat na maging karapat-dapat para sa mga serbisyo sa pamamagitan ng

pagsapat sa partikular na kinakailangan

Karapatan- Mga serbisyong ginagarantiya

Pagkakatiwala- Ang paglilitis sa hukuman na nagpapahintulot ng kapangyarihan sa ikatlong

partido na magdesisyon para sa isang may hustong gulang na may malaking kapansanan sa pag-

unawa (hal., ang magulang ay binigyan ng kapangyarihan na magdesisyon para sa pananalapi ng

kanilang anak.)

IDEA- Individuals with Disabilities Education Act – Mga pederal na patakaran na namamahala

sa espesyal na edukasyon

IEP- Individual Education Plan

Imbentaryo ng Interes- Pasalita, nakasulat, o mga pagsasanay sa kompyuter na nakakatulong sa

isang tao na makilala kung anong trabaho ang maaaring maging akma para sa kanila ayon sa mga

bagay na gusto nilang gawin at mga gawain na gusto nilang salihan.

IPE- Individualized Plan for Employment

MA- Medical Assistance

MTA- Maryland Transit Administration

Pre-ETS- Pre- Employment Transition Services under Workforce Innovation and Opportunity

Act (WIOA)

Pagtangkilik sa Sarili- Ang proseso sa pagkuha ng mga serbisyo para sa sarili.

Pagpapasiya sa Sarili- Ang proseso kung saan ang mga kagustuhan, hilig, kakayahan, at

ninanais ay ang pinagtutuunan ng pagpaplano at pagsasagawa ng mga gawain.

SGA- Substantial Gainful Activity

SSA- Social Security Administration

SSDI- Social Security Disability Insurance


46


SSI- Supplemental Security Income

VR- Vocational Rehabilitation

WIOA- Workforce Innovation and Opportunity Act

© 2017 KAGAWARAN NG EDUKASYON NG ESTADO NG MARYLAND

Karen B. Salmon, Ph.D

Superintendente ng Mga Paaralan ng Estado

Andrew R. Smarick

Pangulo, Lupon ng Edukasyon ng Estado ng Maryland

Marcella E. Franczkowski, M.S.

Pangalawang Superintendente ng Estado


Larry Hogan

Gobernador



200 West Baltimore Street

Baltimore, Maryland 21201-2595

marylandpublicschools.org

Ang Patnubay sa Pagpaplano sa Pagbabagong Pamumuhay Para sa Bawat May Kapansananay binuo at ginawa ng

Kagawaran ng Edukasyon ng Estado ng Maryland, Dibisyon ng Espesyal na Edukasyon/Mga Serbisyo Para sa Maagang

Pamamagitan sa pamamagitan ng Kagawaran ng Edukasyon ng Estados Unidos, Tanggapan ng Mga Programa Para sa Espesyal na

Edukasyon, Batas Para sa May Kapansanan Pang-edukasyon, Bahagi B (Grant # H027A090035), at kasama ang dedikadong mga Tagapag-

ugnayan sa Pangalawang Pagbabagong Pamumuhay sa buong Maryland.

Ang Kagawaran ng Edukasyon ng Estado ng Maryland, Dibisyon ng Espesyal na Edukasyon/Mga Serbisyo sa Maagang Pamamagitan ay

tumatanggap ng pondo mula sa Kagawaran ng Edukasyon ng Estados Unidos, Tanggapan ng Espesyal na Edukasyon at Mga Serbisyo sa

Pagbabagong Pamumuha, Tanggapn ng Mga Programa sa Espesyal na Edukasyon. Subalit, ang mga pananaw na ipinahahayag dito ay

hindi nangangahulugan na naglalarawan sa mga pananaw ng Kagawaran ng Edukasyon ng Estados Unidos o ng anumang pederal na

ahensiya o programa.

Ang mga gumagamit na magbabahagi nitong dokumento ay dapat na magbigay pagkilala sa Kagawaran ng Edukasyon ng Estado ng

Maryland, Dibisyon ng Espesyal na Edukasyon/Mga Serbisyo sa Maagang Pamamagitan, Marcella E. Franczkowski, Pangalawang

Superintendente ng Estado. Para sa pahintulot na makakopya ng alinman o lahat ng nilalaman na nakapaloob nito, mangyaring makipag-

ugnayan sa Dibisyon ng Espesyal na Edukasyon/Mga Serbisyo ng Maagang Pamamagitan sa 410-767-0238.

Ang Kagawaran ng Edukasyon ng Estado ng Maryland ay hindi nagtatangi-tangi ayon sa lahi, kulay, kasarian, edad, bansang

pinanggalingan, relihiyon, kapansanan, o kinikilingang kasarian sa mga usapin na nakakaapekto sa trabaho o sa pagbibigay ng karapatan sa

mga programa. Para sa mga katanungan na may kinalaman sa pamamalakad ng Kagawaran, makipag-ugnayan sa Sangay ng Katapatan ng

Kasiguruhan at Pagtalima [Equity Assurance and Compliance Branch], Tanggapan ng Pangalawang Superintendente ng Estado Para sa

Pamamahala [Office of the Deputy State Superintendent for Administration], Kagawaran ng Edukasyon ng Estado ng Maryland, 200 West

Baltimore Street, 6th Floor, Baltimore, Maryland 21201-2595, Telepono: 410-767-0433, Fax: 410-767-0431, TTY/TDD: 410-333-6442,

www.MarylandPublicSchools.org.

http://www.marylandpublicschools.org/

http://www.marylandpublicschools.org/


Dibisyon ng Espesyal na Edukasyo/Mga Serbisyo Para sa Maagang

Pamamagitan

200 West Baltimore Street

Baltimore, Maryland 21201