Pasaran, Instrumen dan Institusi Kewangan

Pada akhir tajuk ini, anda boleh:

menghuraikan proses pembiayaan langsung dan pembiayaan tidak

langsung

menyatakan fungsi dan jenis-jenis pasaran kewangan

menyatakan ciri-ciri dan kepentingan instrumen kewangan

menyatakan jenis-jenis instrumen kewangan berserta dengan

contoh instrumen kewangan

menyatakan jenis-jenis institusi kewangan

menyatakan peraturan-peraturan kewangan serta tujuannya

Tajuk 2: Pasaran, Instrumen dan Institusi Kewangan 1

2.0

Objektif Pengajaran :

Pembiayaan Langsung – proses pertukaran bon / sekuriti antara pemberi

pinjaman dengan peminjam secara langsung


Di Malaysia, sistem kewangan terbahagi kepada dua iaitu pasaran

kewangan dan institusi kewangan yang menjalankan proses petukaran

instrumen kewangan antara pihak yang mempunyai banyak dana

(surplus) dan pihak yang mempunyai sedikit dana (deficit).

2.0.1 Pembiayaan Langsung dan Pembiayaan Tidak

Langsung

a. Pembiayaan langsung adalah proses pertukaran bon atau sekuriti

(instrumen kewangan) antara pemberi pinjaman dengan peminjam secara

langsung (rajah 1). Proses ini akan berlaku di pasaran kewangan di mana

pemberi pinjam akan membeli sekuriti atau bon dari peminjam dalam

pasaran kewangan tanpa sebarang orang pertengahan. Contohnya, Abu

membeli bon dari Ali di pasaran kewangan. Perlu diambil perhatian

bahawa pertukaran wang tunai BUKAN dikenali sebagai pembiayaan

langsung kerana urusan tersebut perlu meliputi instrumen kewangan

seperti bon dan sekuriti.

b. Pembiayaan tidak langsung adalah proses pertukaran bon atau sekuriti

antara pemberi pinjam dengan peminjam secara tidak langsung (rajah 1).

Proses ini akan berlaku di perantaraan/institusi kewangan di mana pemberi

pinjam dan peminjam bertemu melalui perantaraan kewangan. Contohnya,

Ashiq menyimpan duit dalam bank (perantaraan kewangan) dan pihak

bank akan memberi pinjam duit tersebut kepada Ahmad. Dalam keadaan

ini, Ashiq dan Ahmad tidak berjumpa satu sama lain. Dalam keadaan yang

Pembiayaan Tidak Langsung - proses

pertukaran bon/sekuriti antara pemberi pinjam dengan peminjam secara tidak

langsung


lain, Ashiq menyimpan duit dalam bank dan pihak bank membeli sekuriti

atau bon dalam pasaran kewangan dengan menggunakan duit tersebut.

1. Terangakan proses pembiayaan langsung.

2. Terangkan proses pembiayaan tidak langsung.

3. Terangkan fungsi pasaran kewangan dalam proses pembiayaan

langsung.


Pembiayaan Tidak Langsung

Pasaran Kewanga

n

Pemberi pinjam – Penabung

Isi rumah

Firma perniagaan

Kerajaan

Orang asing

Peminjam – Pembelanja

Firma perniagaan

Kerajaan

Isi rumah

Orang asing

Pembiayaan Langsung

Pembiayaan tidak langsung

Pembiayaan langsung

Perantaraan/ Institusi

Kewangan


Rajah 1: Pembiayaan Langsung dan Pembiayaan Tidak Langsung


2.1

PASARAN KEWANGAN

Definisi Fungsi Jenis-jenis

Kecairan untuk

proses jual beli

Pertukaran risiko

antara penjual dan

pembeli

Maklumat melalui

harga

Pasaran utama

vs

Pasaran kedua

Pasaran hutang

vs

Pasaran ekuiti

Pasaran tunai

vs

Pasaran terbitan

Pasaran wang

vs

Pasaran modal

Pasaran pertukaran

vs

Pasaran melalui kaunter

Pasaran Bon

Pasaran Stok

Pasaran

Pertukaran Asing

Pasaran ‘offshore’

Struktur

Pasaran kewangan – tempat dana ditukarkan daripada

golongan yang mempunyai lebihan dana kepada golongan yang mempunyai sedikit dana


2.1.1 Definisi Pasaran Kewangan

Pasaran di mana dana ditukarkan daripada golongan yang mempunyai lebihan

dana (surplus) kepada golongan yang mempunyai dana yang sedikit (deficit)

Dana tersebut dikenali sebagai aset bagi pemberi pinjaman dan liabiliti bagi

peminjam

Terdapat juga proses jual beli sekuriti, komoditi dan aset pada kos transaksi

yang rendah.

Peranan pasaran kewangan adalah asas bagi pembangunan sesebuah negara

Pasaran kewangan utama di Malaysia adalah seperti pasaran bon, pasaran stok,

pasaran pertukaran asing dan pasaran ‘offshore’.

Pasaran kewangan juga memainkan peranan dalam proses pembiayaan langsung

(direct finance)

Terdapat pelbagai struktur pasaran kewangan iaitu pasaran hutang, ekuiti, wang,

modal, komoditi, terbitan, pertukaran asing, OTC, utama dan kedua.

Setiap jenis pasaran memainkan peranan masing-masing dalam pasaran tersebut.

Pasaran kewangan juga mempunyai beberapa fungsi penting dalam ekonomi

memudahkan pemindahan dana antara dua pihak (negara)

membantu sesebuah negara untuk mengatasi masalah kewangan


2.1.2 Fungsi Pasaran Kewangan

Pasaran kewangan mempunyai beberapa fungsi iaitu:-

i. Kecairan

Pasaran kewangan membekalkan mekanisma untuk jual beli

sekuriti dengan lebih cepat dan murah

Sekuriti yang dijual beli dalam pasaran kewangan berbentuk

kecairan tinggi di mana individu boleh menjual beli sekuriti

tersebut dengan lebih cepat.

Disebabkan kecairan tinggi, sekuriti tersebut juga boleh dijual beli

dengan lebih murah.

ii. Menawarkan maklumat penting

Pasaran kewangan membenarkan interaksi antara penjual dan

pembeli untuk menentukan harga terhadap instrumen kewangan

yang hendak dijual beli.

Dengan adanya interaksi, maklumat penting terutamanya

maklumat tentang harga boleh ditukar antara penjual dan pembeli.

Maka, ia memudahkan seseorang individu untuk membuat

keputusan terhadap jual beli instrumen kewangan tersebut

berdasarkan harga.

iii. Pertukaran risiko

Dengan mekanisma jual beli instrumen kewangan, penjual dan

pembeli akan menukarkan risiko antara satu sama lain.

Jika, penjual menjual instrumen kewangan yang berisiko, maka

risiko instrumen kewangan tersebut ditukarkan kepada pembeli.

Apakah dimaksudkan dengan pasaran kewangan?

Nyatakan fungsi-fungsi pasaran kewangan

Apkah yang dimaksudkan dengan kecairan?

Pasaran bon - penting untuk ekonomi di mana syarikat & kerajaan meminjam untuk

membiayai projek


2.1.3 Empat Jenis Pasaran Kewangan Utama

a. Pasaran Bon

Pasaran ini penting untuk aktiviti ekonomi di mana syarikat dan

kerajaan meminjam untuk membiayai projek mereka.

Tujuan utama pasaran bon adalah menjadi orang pertengahan bagi

pelabur dan penyimpan

Pasaran bon dipantau oleh Jawatankuasa Pasaran Bon Nasional

(NBMC)

Pasaran bon di Malaysia terdiri daripada bon kerajaan

(MTB,MGS) dan bon korporat atau swasta (PDS)

Kedua-dua bon sektor awam dan sektor swasta terkandung dalam

pasaran bon ini iaitu 55.5% disumbang oleh sektor awam dan 45.5% pula

disumbang oleh sektor swasta.

Pelbagai jenis sekuriti hutang terdapat di pasaran bon seperti bon

boleh ditukar (convertible bond), sekuriti disandar aset (asset backed

securities) dan sebagainya.

Pasaran bon juga menawarkan bon Islam dengan berdasarkan

hukum syariah

Contohnya, Pasaran Bon Ringgit di Malaysia (kerajaan) dan

PLUS (swasta)

b. Pasaran Stok

Pasaran ini membantu orang ramai untuk mendapat pendapatan

yang lain daripada pekerjaan seharian mereka.

Tempat ini juga dikenali sebagai tempat jual beli saham oleh

pelabur

Bursa Malaysia Berhad diperintah oleh Akta Perindustrian Sekuriti 1983 (Security Industry Act

1983) dan dipantau oleh Suruhanjaya Sekuriti (Security Commission)

Pasaran stok – membantu orang ramai untuk mendapat

pendapatan lain daripada pekejaan seharian mereka

Pasaran Pertukaran Asing – tempat berlaku pertukaran

antara satu jenis mata wang dengan jenis mata wang yang

lain


Sebenarnya, saham dan stok adalah sama di mana ia boleh

digunakan saling berganti

Seseorang hanya boleh melabur stok melalui pertukaran stok di

mana proses jual beli stok akan berlaku di bawah beberapa peraturan dan

undang-undang

Tempat pertukaran stok Malaysia dikenali sebagai Bursa Malaysia

Berhad (BMB)

Terdapat enam jenis stok di BMB iaitu stok biasa (ordinary

stock), stok utama (preferential stock), terbitan bonus (bonus issue), terbitan

hak (rights issue), terbitan (derivatives) dan jaminan (warrants)

c. Pasaran pertukaran asing

Pasaran di mana berlaku pertukaran antara satu jenis mata wang

dengan jenis mata wang yang lain.

Kadar pertukaran asing adalah harga satu jenis mata wang yang

dinyatakan dalam harga jenis mata wang yang lain

Terdapat dua jenis kadar pertukaran iaitu kadar ‘spot’ dan kadar

‘forward’

Kadar ‘spot’ terlibat dalam proses jual beli mata wang yang

berlaku berdasarkan kadar pasaran semasa di mana proses jual beli perlu buat

dalam tempoh kurang daripada dua hari

Contohnya, proses pertukaran mata wang (money changer)

Kadar ‘forward’ terlibat dalam proses jual beli mata wang yang

berlaku berdasarkan kadar pertukaran yang telah dipersetujui dahulu di mana

proses jual beli boleh berlaku dalam tempoh lebih daripada dua hari

Contohnya, perniagaan FOREX

Contoh pasaran pertukaran asing, Maybank, HSBC.

Pasaran ‘offshore’ – kumplan syarikat yang diiktiraf oleh

undang-undang sebagai entiti yang berasing serta dengan

liabiliti yang terhad


d. Pasaran ‘offshore’

Pasaran ‘offshore’ adalah kumpulan syarikat yang diiktiraf oleh

undang-undang sebagai satu entiti yang berasing serta dengan liabiliti yang

terhad

Pasaran ini berniaga dalam transaksi bukan ringgit dan dengan

bukan pemastautin sahaja

Pasaran ini bertujuan untuk mempromosikan pembangunan

ekonomi di Labuan dan meningkatkan pembangunan Malaysia sebagai pusat

perniagaan.

Pasaran ini dimiliki penuh oleh Bursa Malaysia Berhad

Labuan Offshore Financial Services Authority (LOFSA) adalah

badan utama bagi kesemua syarikat-syarikat ‘offshore’ di mana terdapat 1,600

syarikat’offshore’

2.1.4 Struktur Pasaran Kewangan

a. Pasaran Hutang vs Pasaran Ekuiti

i. Pasaran Hutang

Pasaran yang menjual beli instrumen hutang seperti bon atau

gadaian

Pasaran hutang juga dikenali sebagai pasaran bon

Terdapat dua jenis sekuriti hutang iaitu sekuriti hutang awam

(MGS) dan sekuriti hutang swasta (PDS)

Pasaran hutang – pasaran menjual beli instrumen hutang

seperti bon / gadaian

Pasaran ekuiti – tuntutan daripada pendapatan bersih &

aset sesebuah pertubuhan / perniagaan seperti stok biasa


Instrumen hutang adalah perjanjian kontrak peminjam untuk

membayar satu jumlah wang (kadar faedah dan nilai muka) pada tarikh

tertentu.

Aliran tunai instrumen hutang adalah tetap

Suatu kelemahan instrumen hutang adalah pihak yang

menerbitkan instrumen hutang hanya akan menerima bayaran tetap sahaja

walaupun untung atau pendapatan peminjam meningkat

ii. Pasaran Ekuiti

Pasaran ekuiti atau stok adalah tuntutan daripada pendapatan

bersih dan aset sesebuah pertubuhan / perniagaan seperti stok biasa

Kebiasaannya, ekuiti membuat pembayaran pada masa tertentu

(dividen) kepada pemegang saham dan ia merupakan sekuriti jangka panjang

kerana ia tidak mempunyai tarikh matang

Kelemahan ekuiti adalah pemegang ekuti merupakan penuntut baki

(residual claimant) iaitu pemegang ekuiti hanya akan menerima tuntutan

selepas membayar segala hutang

Maka, aliran tunai pemegang ekuiti adalah tidak tetap dan berubah

mengikut untung yang diterima oleh perniagaan

Kelebihan ekuiti adalah pemegang ekuiti akan mendapat kebaikan

daripada peningkatan untung syarikat atau nilai aset

b. Pasaran Utama vs Pasaran Kedua

i. Pasaran Utama

Pasaran ini adalah sebahagian daripada pasaran modal

Anda boleh

mendapatkan maklumat lanjut

tentang pasaran kedua, Cagamas

Berhad di laman web

http://www.cagamas.com.my/

Pasaran utama – menerbitkan sekuriti baru &

menjual kepada pihak pertama

Pasaran kedua – menjual semula sekuriti yang diterbitkan sebelumnya / sedia ada dalam pasaran kepada pihak kedua

atau seterusnya


Pasaran yang menerbitkan sekuriti baru dan menjual kepada pihak

pertama

Institusi kewangan (bank pelaburan) membantu dalam proses

penjualan sekuriti kepada pembeli pertama

Bank pelaburan akan menanggung sekuriti baru di mana ia

membeli sekuriti dari badan penerbit sekuriti dan menjual kepada orang

awam.

Bank pelaburan mengenakan bayaran kepada perkhidmatan

tersebut dan juga akan mendapat keuntungan dari penjualan terbitan yang

berharga tinggi

Contohnya, Bursa Saham Kuala Lumpur

ii. Pasaran Kedua

Pasaran yang menjual semula sekuriti yang diterbitkan sebelumnya

atau sekuriti sedia ada dalam pasaran kepada pihak kedua atau seterunya

Terdapat dua pihak berperanan dalam pasaran kedua iaitu peniaga dan orang

tengah

Orang tengah (broker) adalah wakil bagi pelabur yang menyesuaikan antara

penjual dan pembeli sekuriti

Peniaga (dealer) pula menghubungkan pembeli dan penjual dengan membeli

dan menjual sekuriti pada harga tertentu

Dua fungsi utama pasara kedua adalah, pertama, penjualan instrumen

kewangan adalah cepat dan mudah ; kedua, menentukan harga kepada

sekuriti yang firma penerbit jual dalam pasaran utama

Contoh, Cagamas Berhad

Pasaran wang – menjual beli instrumen kewangan jangka

pendek sahaja


c. Pasaran Wang vs Pasaran Modal

i. Pasaran Wang

Pasaran di mana hanya instrumen kewangan jangka pendek sahaja

dijual beli

Instrumen dalam pasaran ini dijual beli dengan lebih umum

berbanding pasaran modal

Instrumen kewangan dalam pasaran ini lebih cair dan mempunyai

tahap perubahan harga yang rendah

Ciri-ciri ini menyebabkan instrumen kewangan dalam pasaran ini

lebih selamat untuk pelaburan

Oleh itu, kebanyakan syarikat dan bank menggunakan pasaran

wang dengan aktif untuk mendapat kadar faedah ke atas dana lebihan semasa.

Kebiasaanya, instrumen kewangan pasaran wang diterbitkan oleh

kerajaan, bank dan firma swasta yang lain.

Contohnya, bil perbendaharaan, sijil deposit dan sebagainya

Contoh pasaran adalah Bank HSBC

ii. Pasaran Modal

Pasaran yang memindahkan sekuriti jangka panjang yang

diterbitkan oleh kerajaan dan badan perdagangan swasta kepada pelabur

Instrumen kewangan hutang dan ekuiti diniagakan dalam pasaran

ini

Kebiasaannya, instrumen kewangan dalam pasaran ini berisiko

tinggi serta membawa kegagalan besar kepada pemegang instrumen tersebut

Pasaran modal – menjual beli instrumen keangan jangka

panjang sahaja

Pasaran pertukaran – pembeli & penjual sekuriti bertemu di suatu lokasi tertentu dengan

tujuan berdagang

Terdapat pasaran modal Islam (Islamic Capital Market) di Malaysia yang ditubuhkan khas untuk golongan Muslim yang ingin membuat pertukaran

atau proses jual beli instrumen kewangan


Tetapi, instrumen kewangan pasaran modal memberi pulangan

yang lebih tinggi berbanding pasaran wang

Kebanyakan firma menggunakan pasaran modal untuk

mendapatkan dana bagi pelaburan jangka panjang seperti pelaburan dalam

alat, teknologi dan loji iaitu mereka menerbitkan bon dan ekuiti untuk

membiayai projek dengan pulangan jangka panjang

Contohnya, Malaysian Central Depositary (MCD)

d. Pasaran Pertukaran vs Pasaran Melalui Kaunter (OTC)

i. Pasaran Pertukaran

Pasaran di mana pembeli dan penjual sekuriti (atau orang

tengah)

bertemu di suatu lokasi tertentu dengan tujuan berdagang

Pertukaran berlaku antara saham yang diterbitkan oleh

syarikat-syarikat besar

Pada masa sekarang, pasaran ini tidak begitu terkenal di

kalangan penjual dan pembeli saham serta pelabur kerana kewujudan cara

pertukaran melalui kaunter (OTC)

Contohnya, Bursa Malaysia Berhad (BMB)

ii. Pasaran Melalui Kaunter (OTC)

Pasaran melalui kaunter – peniaga dari lokasi yang

berbeza menjual beli sekuriti mereka

Pasaran tunai – pembeli saham / bon, membayar serta merta kepada penjual saham /

bon tersebut


Pasaran di mana peniaga dari lokasi yang berbeza menjual

beli sekuriti mereka

Ia juga satu sistem perhubungan komputer di kalangan

peniaga berbeza yang mampu untuk membeli atau menjual inventori mereka.

Baru-beru ini, pasaran melalui kaunter semakin meningkat.

Keiasaannya, saham syarikat kecil diniagakan dalam

pasaran ini.

e. Pasaran Tunai vs Pasaran Terbitan

i. Pasaran Tunai

Pasaran di mana pembeli yang membeli saham atau bon,

membayar serta merta kepada penjual saham atau bon tersebut

Jika seseorang membeli bon korporat (corporate bond), dia

akan

berniaga di pasaran tunai di mana dia perlu bayar untuk bon tersebut pada

masa pembelian berlaku

Pasaran terbitan – proses perniagaan yang berlaku di bawah

beberapa syarat pada masa sekarang manakala pembayaran

dan penghantaran instrumen tersebut akan berlaku pada tarikh

tertentu masa depan


ii. Pasaran Terbitan Proses perniagaan yang berlaku di bawah beberapa syarat pada masa

sekarang manakala pembayaran dan penghantaran instrumen tersebut akan

berlaku pada tarikh tertentu masa depan

Terbitan termasuk kewangan masa depan dan pemilihan (options)

Kewangan masa depan merupakan pembelian sesuatu instrumen

kewangan pada tarikh tertentu masa depan dan harga yang ditentukan pada

awalnya.

Pemilihan adalah kontrak yang memberi hak kepada pemilik untuk beli

atau jual asset kewangan dalam suatu jangka masa dan pada harga yang

ditentukan.

Contohnya, Malaysia Derivative Exchange (MDEX)

Jelaskan tentang dua jenis pasaran utama di Malaysia.

Nyatakan perbezaan antara pasaran utama dengan pasaran kedua

Apakah kelebihan dan kelemahan pasaran ekuiti?

Jelaskan pasaran wang dan pasaran modal.

Apakah kelebihan pasaran OTC berbanding pasaran pertukaran?


2.2

INSTRUMEN KEWANGAN

Definisi

Ciri-ciri

Kegunaan

Penilaian

Jenis-jenis

Kecairan

Risiko

Hasil

Hubungan

kecairan, risiko

dan hasil

Untuk urusan

pembayaran dan

urusniaga

Memindahkan

risiko

Sebagai

penyimpan

nilai

Saiz

Masa

Kepastian

Instrumen pasaran

wang

Sekuriti pasaran

modal

Instrumen Kewangan – satu perjanjian bertulis di mana satu pihak berjanji untuk

memindahkan sesuatu yang bernilai kepada pihak lain pada masa depan; di

bawah syarat-syarat tertentu

Kecairan – kesenangan / kemudahan sesuatu aset dapat ditukar ke dalam bentuk wang

dalam jangka masa yang singkat


2.2.1 Definisi Instrumen Kewangan

2.2.2 Ciri-ciri Instrumen Kewangan

a. Kecairan (liquidity)

Kesenangan atau kemudahan sesuatu aset dapat ditukar ke dalam bentuk

wang (akaun bank dan mata wang) dalam jangka masa yang singkat.

Sesuatu instrumen kewangan mestilah mempunyai tiga syarat untuk

dikategorikan sebagai mempunyai kecairan yang tinggi:-

Instrumen tersebut mestilah senang ditukar kepada wang.

Kos untuk penukaran (kos transaksi) haruslah rendah.

Harga atau prinsipal instrumen kewangan haruslah stabil.

Untuk memahami bagaimana pasaran kewangan menjalankan peranan penting

dalam menyalurkan dana daripada pemberi pinjam atau penabung kepada peminjam

atau pengguna, kita perlu mengetahui sekuriti-sekuriti (instrumen) yang terdapat

dalam pasaran kewangan.

Instrumen kewangan merupakan satu perjanjian bertulis di mana satu pihak

berjanji untuk memindahkan sesuatu yang bernilai (wang) kepada pihak lain pada

masa hadapan di bawah syarat-syarat tertentu.

Anda boleh

mengetahui lebih lanjut tentang

risiko default dengan melayari

laman web

http://www.defaultrisk.com/

Risiko – kebarangkalian pemiliknya tidak mendapat kembali nilai penuh bagi

wang yang dilaburkan

Risiko ‘default’ – pelabur tidak menerima bayaran faedah secara kontrak dalam suatu jangka masa atau tidak dapat semula prinsipal

berpunca daripada kerosakan instrumen kewangan


Pasaran sekunder yang sangat membangun di mana instrumen kewangan

senang dijualbeli, menyumbang kecairan.

Instrumen pasaran wang (jangka pendek) khasnya dengan harga yang lebih

stabil adalah lebih cair daripada instrumen pasaran modal (jangka panjang).

b. Risiko (risk)

Risiko dalam instrumen kewangan diterbitkan daripada kebarangkalian di

mana kemungkinan besar pemiliknya tidak mendapat kembali nilai penuh

bagi wang yang dilaburkan.

Suatu kemungkinan berlakunya sisihan antara pulangan yang dijangka

dan pulangan yang diterima oleh seseorang pelabur dalam tempoh tertentu.

Risiko dapat dibahagikan kepada 2 jenis iaitu:

i Risiko ‘Default’

Merupakan risiko di mana pelabur tidak menerima bayaran

faedah secara kontrak dalam suatu jangka masa atau tidak

dapat semula prinsipal berpunca daripada kerosakan instrumen

kewangan.

Akaun simpanan mempunyai risiko ‘default’ yang lebih rendah

berbanding municipal bon atau bon korporat kerana Syarikat

Insurans Deposit Pusat (Federal Deposit Insurance

Corporation) menjamin deposit simpanan dalam bank-bank

perdagangan sehingga $100,000 per akaun.

Risiko pasaran – harga sesuatu instrumen kewangan

akan berubah-ubah


Bon korporat mempunyai risiko ‘default’ yang lebih rendah

berbanding dengan ekuiti korporat kerana pemegang bon akan

dibayar faedah sebelum pemegang saham jika mempunyai

masalah kewangan.

ii Risiko pasaran

Risiko di mana harga sesuatu instrumen kewangan akan

berubah-ubah.

Risiko yang berpunca daripada tanggapan berbanci para

pelabur terhadap turun naik harga saham ekoran daripada

perkembangan semasa.

Buku deposit simpanan di dalam bank perdagangan

mempunyai risiko pasaran yang lebih rendah berbanding

kebolehpasaran kerajaan jangka panjang atau bon

korporat.

Saham biasa memunyai risiko pasaran yang lebih tinggi

berbanding bon korporat kerana harga saham adalah

berubah-ubah setiap masa.

c. Hasil (yield)

Kadar pulangan sesuatu aset.

Dikira dalam bentuk peratusan setiap tahun.

Hasil semasa dikira dalam pulangan tahunan terhadap

sesuatu

instrumen (dalam RM) dibahagikan dengan harga atau prinsipal

pertama.

Hasil kepada kematangan (Yield to

maturity) adalah purata pulangan tahunan termasuk sebarang

keuntungan atau kerugian atas modal dalam tempoh matang

apabila nilai muka bon ditebus balik.

Untuk bon yang dibeli lebih rendah daripada nilai muka, hasil

kepada kematangan / kadar pulangan purata untuk jangka hayat instrumen

melebihi hasil semasa.

Instrumen pasaran kewangan di malaysia, diniagakan di pasaran untuk kadar faedah, pasaran ekuiti, pasaran untuk pelaburan dan pasaran wang saham/unit dana,

pasaran pertukaran asing dan pasaran kewangan yang lain.

Hasil – kadar pulangan sesuatu aset


Untuk bon yang dibeli melebihi nilai muka, hasil kepada

kematangan adalah lebih rendah daripada hasil semasa kerana kerugian dalam

modal pada tempoh matang

d. Hubungan Kecairan, Risiko dan Hasil

Pelabur pada mulanya akan menerima satu hasil yang lebih rendah dalam

pertambahan kecairan bagi sesuatu aset.

Buku akaun simpanan mempunyai hasil yang lebih rendah berbanding

sijil deposit 3 tahun, di mana secara relatifnya tidak cair kerana bank akan

menghukum penyimpan yang mengaut keuntungan daripada sijil deposit (CD)

sebelum tempoh matang.

Risiko dan hasil berhubung secara positif.

Semakin besar risiko sesuatu instrumen kewangan, semakin tinggi

hasil atau pulangan daripada instrumen kewangan tersebut

Kecairan dan risiko berhubung secara negatif

Instrumen kewangan yang lebih cair adalah kurang berisiko kerana

boleh ditukarkan kepada wang dalam jangka masa pendek pada

satu harga yang paling hampir denga harga belian asal.

Hasil dan kecairan berhubung negatif

Pelabur biasanya menerima hasil yang lebih rendah begi instrumen

kewangan yang mempunyai kecairan tinggi

Buku akaun simpanan mempunyai hasil yang lebih rendah

berbanding sijil deposit yang mempunyai tempoh matang selama 3

tahun, di mana sijil deposit adalah kurang cair kerana pihak bank

akan mengenakan caj atau denda kepada pendeposit yang

menyimpan wang dalam sijil deposit bank sebelum tempoh

matang.


2.2.3 Kegunaan Instrumen Kewangan

Untuk urusan pembayaran atau urus niaga

Tetapi kurang cair daripada wang.

Sebagai penyimpan nilai

Adalah lebih baik daripada wang, tetapi mempunyai risiko yang

lebih besar.

Memindahkan risiko

Pembeli memindahkan risiko kepada penjual.

Contoh: polisi insurans, kontrak pada masa hadapan.

2.2.4 Menilai Instrumen Kewangan

Saiz (sizing)

Lebih banyak aliran tunai, lebih besar nilai instrumen kewangan

tersebut.

Masa (timing)

Semakin cepat penerimaan aliran tunai, semakin besar nilai

instrumen kewangan.

Kepastian (certainty)

Semakin kerap pembayaran dibuat, nilai instrumen kewangan lebih

besar.

Apakah yang dimaksudkan dengan instrumen kewangan?

Nyatakan ciri-ciri instrumen kewangan.

Mengapakah instrumen kewangan digunakan dalam pasaran?

Instrumen pasaran wang – bersifat tempoh matang pendek,

kurang mengalami turun naik dalam harga dan merupakan pelaburan kurang berisiko

Bil Perbendaharaan – diterbitkan oleh benk pusat dan bersifat sekuriti hutang jangka

pendek, kecairan tinggi dan paling selamat bagi pelaburan


2.2.5 Jenis-jenis Instrumen Kewangan

2.2.5.1 Instrumen Pasaran Wang

Oleh kerana tempoh matang dalam instrumen pasaran wang adalah

pendek, maka sekuriti hutang yang diniagakan dalam pasaran wang

kurang mengalami turun naik dalam harga.

Merupakan pelaburan yang kurang berisiko.

Pasaran wang telah mengalami perubahan yang besar sejak tiga dekad

yang lalu, dengan sebahagian besar jumlah instrumen kewangan

mengalami pertumbuhan yang cepat.

Jenis-jenis Instrumen Pasaran Wang

a. Bil Perbendaharaan (Treasury Bills)

Diterbitkann oleh bank pusat sesebuah negara sahaja.

Di Malaysia, bil perbendaharaan dilaksanakan oleh Bank Negara melalui tender

orang perseorangan, agensi kerajaan dan syarikat.

Paling selamat dan ada kalanya disifatkan sebagai pelaburan risiko-bebas kerana

ia disokong penuh oleh kerajaan.

Mempunyai darjah kecairan yang tertinggi di kalangan pelaburan yang ada di

negara kita.

Merupakan sekuriti hutang jangka pendek yang diterbitkan dalam tempoh matang

selama 1 bulan / 3 bulan / 6 bulan untuk membiayai kerajaan.

Pemegang sekuriti akan membayar jumlah yang ditetapkan pada tempoh matang

dan tidak dikenakan bayaran faedah.

Tetapi, pemegang sekuriti membayar faedah dengan menjual bil pada harga yang

lebih rendah daripada jumlah yang dibayar pada tempoh matang.

Kertas dagangan – sekuriti pasaran wang yang diterbitkan

oleh bank dan juga syarikat


Contoh: Pada Jun 2008, pemegang sekuriti membeli bil perbendaharaan bernilai

RM900 yang mempunyai tempoh matang 1 tahun dan menebus balik bil tersebut

pada Jun 2009 dengan nilai RM1000.

Tidak begitu popular di kalangan orang perseorangan kerana ia memerlukan wang

pokok yang besar dan biasanya antara $50,000 hingga $100,000.

Semakin lama tempoh kematangannya bererti semakin tinggilah kadar faedahnya.

Kerajaan dapat membayar balik hutang-hutang kerana ia dapat meningkatkan

cukai atau menerbitkan mata wang (wang kertas dan duit syiling) untuk

membayar hutang-hutang tersebut.

Bil perbendaharaan ditawarkan di bank-bank, isi rumah, syarikat-syarikat dan

juga pengantara kewangan yang lain.

Digemari oleh pelabur institusi seperti Kumpulan Wang Simpanan Pekerja,

tabung-tabung amanah dan syarikat-syarikat insurans kerana memenuhi keperluan

saluran pelaburan yang ditetapkan oleh Bank Negara Malaysia.

b. Kertas Dagangan (Commercial Paper)

Merupakan sekuriti pasaran wang yang diterbitkan oleh bank dan juga syarikat-

syarikat.

Ditawarkan oleh perbadanan swasta yang telah mempunyai nama dalam dunia

korporatnya.

Syarikat pengeluar akan menjual kertas dagangan kepada pelabur individu atau

institusi sama ada melalui rangkaian pasaran peniaga atau penjualan terus.

Biasanya, ia tidak digunakan untuk pelaburan kewangan jangka panjang tetapi

lebih kepada membeli inventori atau untuk menguruskan hasil modal.

Pada umumnya, dokumen ini dibeli untuk tujuan pembiayaan wang (jumlah yang

diterbitkan sering kali terlalu tinggi untuk pelabur individu).

Dianggap sebagai pelaburan yang selamat dan kurang berisiko.

Anda boleh melihat contoh kertas perdagangan

konvensional dan Islam dengan melayari laman web

http://www.cagamas.com.my/caga-docs/pictures/pr_7

aug08.pdf

(konvensional)

http://www.cagamas.com.my/caga-docs/pictures/pr_2

8may08.pdf

(Islam)

Sijil deposit bank – sekuriti hutang yang dijual oleh bank kepada pendeposit yang membayar suatu jumlah faedah tahunan berserta dengan harga asal pada tempoh

matang


Oleh itu, pulangan terhadap dokumen perdagangan tidak besar.

Terdapat empat jenis dokumen perdagangan iaitu nota perjanjian, draf, cek dan

sijil deposit.

c. Sijil Deposit Bank (Negotiable Bank Certificates of Deposit)

Merupakan sekuriti hutang yang dijual oleh bank kepada pendeposit yang

membayar suatu jumlah faedah tahunan serta membayar balik harga belian asal

pada tempoh matang.

Sijil ini adalah sumber tabungan atau pembiayaan yang penting untuk bank

perdagangan, syarikat-syarikat, institusi kebajikan dan juga agensi kewangan.

d. Penerimaan Bank (Banker’s Acceptance)

Merupakan satu draf masa (time draft) yang dikeluarkan dan diterima oleh pihak

bank.

Sebelum penerimaan, draf tersebut bukanlah tanggungan daripada bank; sekadar

suatu perintah oleh penyuruh bayar cek kepada bank untuk membayar suatu

jumlah wang tertentu pada tarikh tertentu kepada si pemegang draf tersebut.

Penerimaan berlaku apabila bank menerima, mengesahkan dan menandatangani

draf tersebut, dan draf itu akan menjadi satu liabiliti tidak bersyarat kepada bank.

Jika sesebuah bank tersebut terkenal dan mempunyai reputasi yang baik, draf

http://www.cagamas.com.my/caga-docs/pictures/pr_7aug08.pdf

http://www.cagamas.com.my/caga-docs/pictures/pr_7aug08.pdf

http://www.cagamas.com.my/caga-docs/pictures/pr_28may08.pdf

http://www.cagamas.com.my/caga-docs/pictures/pr_28may08.pdf

Penerimaan bank – satu draf masa yang dikeluarkan dan diterima oleh pihak bank

Perjanjian pembelian semula – perjanjian antara penjual dan pembeli di mana penjual akan membeli semula sekuriti yang dijual pada masa depan dengan

harga yang lebih tinggi

Dana persekutuan – pinjaman untuk satu malam

oleh bank untuk mengekalkan rizab bank pada rizab

persekutuan


yang diterima itu mungkin mudah dijual di dalam pasaran.

Merupakan sekuriti pasaran kewangan – satu sekuriti diskaun jangka pendek yang

lazimnya muncul dalam perdagangan antarabangsa.

e. Perjanjian Pembelian Semula (Repurchase Agreements - Repos)

Adalah pinjaman jangka pendek.

Tempoh matang kurang daripada 2 minggu.

Suatu proses penjualan dan pembelian semula pinjaman di mana mempunyai

seorang peminjam yang menjual sekuriti untuk mendapatkan tunai kepada

seorang pemberi pinjam dan bersetuju untuk membeli semula sekuriti-sekuriti

tersebut pada masa hadapan dengan harga yang lebih tinggi.

Kadar repos merupakan perbezaan di antara tunai yang dipinjam dan tunai yang

dibayar balik yang diungkapkan dalam bentuk peratusan.

f. Dana Persekutuan (Federal Funds)

Merupakan pinjaman untuk satu malam oleh bank untuk mengekalkan rizab

bank pada rizab persekutuan.

Bank menyimpan rizab di rizab Bank Persekutuan untuk menyesuaikan dengan

keperluan rizab dan juga untuk menjelaskan urus niaga kewangan.

Urus niaga dalam pasaran dana persekutuan membolehkan institusi penyimpan

dengan baki rizab dalam lebihan dari keperluan rizab untuk meminjamkan rizab

kepada institusi yang kekurangan rizab.


Pinjaman tersebut biasanya dibuat untuk sehari sahaja. Contoh: selama satu

malam.

Kadar faedah yang dikenakan di mana urus niaga tersebut berlaku dikenali

sebagai kadar dana persekutuan.

Urus niaga dana tidak meningkatkan atau mengurangkan jumlah rizab bank.

Sebaliknya, dana persekutuan membahagikan semula rizab dan membolehkan

pembiayaan yang sia-sia untuk menghasilkan pulangan.

Bank boleh meminjam tabungan (fund) ini untuk mengelakkan overdraf dalam

akaun rizab atau untuk menyesuaikan rizab yang diperlukan.

Dana persekutuan adalah wang pasti (definitive) – sedia ada untuk melakukan

perbelanjaan yang mana cek dan bentuk wang yang lain perlu dijelaskan oleh

bank dan mengambil masa selama beberapa hari sebelum boleh digunakan untuk

melakukan perbelanjaan.

Apakah yang dimaksudkan dengan instrumen pasaran wang?

Jelaskan dua jenis instrumen pasaran wang.

3. Jelaskan tentang instrumen kewangan yang bersifat draf masa.

Sekuriti pasaran modal – sekuriti hutang dan ekuiti

dengan tempoh matang lebih daripada 1 tahun

Saham – tuntutan ekuiti di atas pendapatan bersih dan

aset daripada sebuah syarikat


2.2.5.2 Sekuriti Pasaran Modal dan Jenis-jenisnya

Merupakan sekuriti hutang dan ekuiti dengan tempoh matang lebih

daripada 1 tahun.

Mengalami turun naik harga yang lebih luas.

Pelaburan yang berisiko.

Jenis-jenis Instrumen Pasaran Modal

a. Saham (Stocks)

Merupakan tuntutan ekuiti di atas pendapatan bersih dan aset daripada sebuah

syarikat.

Aset kewangan yang pemiliknya berkongsi bersama terhadap perniagaan

sesebuah syarikat.

Saham juga dikenali sebagai syer.

Berhak ke atas pemilikan untuk berkongsi keuntungan daripada firma.

Bahagian yang lebih besar dalam urus niaga saham dilakukan dalam pasaran

sekunder (secondary markets).

Apabila harga saham meningkat, firma akan menerbitkan syer baru.

Peningkatan nilai dalam aset modal benar menggambarkan peningkatan dalam

harga syer akan mendorong firma untuk meningkatkan perbelanjaan dalam

pelaburan.

b. Gadai janji atau cagaran (Mortgages)

Pinjaman kepada isi rumah atau firma untuk membeli rumah, tanah atau aset lain,

di mana aset atau tanah tersebut dijadikan jaminan untuk sesuatu pinjaman yang

dibuat.

Kadar faedah bagi cagaran adalah tetap terhadap jangka hayat gadai janji tersebut.

Pasaran cagaran Islam beroperasi secara luas di Malaysia iaitu bukan sahaja

menawarkan perkhidmatan cagaran kepada golongan Muslim malah juga kepada

golongan bukan Muslim.

Gadai janji atau cagaran – pinjaman kepada isi rumah / firma untuk membeli aset di mana aset itu akan dijadikan jaminan bagi pinjaman itu

Bon korporat – bon jangka panjang yang diterbitkan oleh syarikat-syarikat dengan kadar kepercayaan kredit yang kuat


Sejenis bon bercagar yang syarikat pengeluar menyandarkan aset tetapnya sebagai

jaminan untuk membayar faedah dan wang pokok kepada pembelinya.

c. Bon Korporat (Corporate Bonds)

Bon jangka panjang ini diterbitkan oleh syarikat-syarikat dengan kadar

kepercayaan kredit yang kuat.

Merupakan hutang jangka panjang yang dituntut ke atas aset syarikat tetapi

tuntutan tersebut mungkin atau mungkin tidak dijamin dengan cagaran atau aset

lain.

Bon korporat biasanya mempunyai tempoh matang di antara 10 hingga 30 tahun.

Bon korporat yang khas menyediakan pemegang bon bayaran bunga sebanyak

dua kali setahun dan nilai muka bon dibayar dengan penuh apabila bon tersebut

matang.

Terdapat sesetengah bon korporat, dikenali sebagai ‘bon boleh tukar’, mempunyai

ciri tambahan iaitu mengizinkan pemegang bon untuk menukarkan bon kepada

saham biasa mengikut nisbah atau harga tukaran yang telah ditetapkan oleh

syarikat pengeluar berdasarkan pilihan pemegang bon.

Ciri ini membuatkan ‘bon boleh ditukar’ ini diingini oleh pembeli pada masa

hadapan dan boleh mengurangkan bayaran faedah kerana bon ini boleh

meningkatkan nilai jika harga saham meningkat.

Contohnya, Citigroup corporate bonds

Sekuriti kerajaan MGS dan MTB adalah sekuriti konventional manakala GII dan MITB adalah

sekuriti Islam

Sekuriti kerajaan – instrumen hutang pasaran yang

diterbitkan oleh kerajaan

Sekuriti Agensi Kerajaan Malaysia – diterbitkan oleh

pelbagai agensi kerajaan untuk membiayai cagaran, pinjaman

perladangan / peralatan janakuasa


d. Sekuriti Kerajaan ( Government Securities)

Sekuriti kerajaan Malaysia adalah instumen hutang pasaran yang diterbitkan oleh

kerajaan

Tujuan pengeluaran sekuriti kerajaan ialah untuk mengumpul dana dari pasaran

domestik untuk membiayai perbelanjaan pembangunan kerajaan dan modal kerja

Bank Negara Malaysia memainkan peranan sebagai bank induk dan penasihat

bagi kerajaan

Contoh sekuriti kerajaan adalah sekuriti kerajaan Malaysia (MGS), bil

perbendaharaan Malaysia (MTB), isu pelaburan kerajaan (GII) dan bil

perbendaharaan Islam Malaysia (MITB)

e. Sekuriti Agensi Kerajaan Malaysia (Malaysia Government Agency

Securities)

Diterbitkan oleh pelbagai agensi kerajaan untuk membiayai cagaran, pinjaman

perladangan atau peralatan janakuasa

Dijamin oleh kerajaan persekutuan.

Contoh, Permodalan Nasional Berhad (PNB)

Apakah yang dimaksudkan dengan sekuriti pasaran modal?

Jelaskan dua jenis instrumen sekuriti pasaran modal.

Bezakan antara saham, gadaian atau cagaran dan bon.

Bon ‘Municipal’ – dibeli oleh bank pelaburan & kemudian dijual

kepada bank perdagangan, syarikat insurans & individu-individu yang

berpendapatan tinggi


g. Bon ‘Munisipal’Bon Negeri dan Perbandaran (Municipal Bonds / State and Local

Government Bonds)

Municipal bonds dibeli oleh bank pelaburan dan kemudian dijual semula kepada

bank perdagangan, syarikat-syarikat insurans dan individu-individu yang

berpendapatan tinggi.

Pasaran bagi municipal bonds adalah kecil kerana jumlah bank yang menyertai

pasaran ini adalah terhad.

Jumlah pembeli yang mengendalikan sekuriti adalah terhad dan kebanyakan

pembeli memegang inventori yang kecil sahaja.

Sekuriti hutang pasaran modal diterbitkan oleh kerajaan negeri dan kerajaan

tempatan untuk membiaya perbelanjaan ke atas pembinaan sekolah, jalan dan

juga program-program besar.

Ciri penting bon ini ialah bayaran faedah dikecualikan daripada cukai pendapatan

negeri dan tempatan di perbandaran yang menerbitkan bon-bon tersebut.

Sekuriti hutang jangka panjang yang mewakili suatu tuntutan ke atas sebuah

bandar atau satu kawasan pentadbiran sesebuah negeri.

Bon yang baru diterbitkan akan dibeli oleh bank-bank pelaburan dan kemudian

akan dijual semula kepada bank-bank perdagangan, firma insurans dan harta serta

individu yang berpendapatan tinggi.

Pasaran bon ini adalah kecil kerana jumlah yang menyertai pasaran ini adalah

terbatas.


2.3

INSTITUSI KEWANGAN

Definisi Fungsi Jenis-jenis

Perkongsian

risiko

Maklumat tidak

bersimetrik

Kos

transaksi

Sistem

perbankan

Institusi kewangan

bukan bank

Institusi kewangan – satu perniagaan yang melakukan aktiviti jual, beli & simpan aset / instrumen kewangan


2.3.1 Definisi Institusi Kewangan

Suatu perniagaan di mana berlaku aktiviti jual, beli dan simpan aset atau

instrumen kewangan

Institusi kewangan juga dikenali sebagai perantara kewangan (perniagaan

yang menghubungkan penabung dan peminjam)

Institusi ini berfungsi sebagai pihak perantara antara individu, firma atau

pasaran kewangan

Institusi kewangan berperanan dalam proses pembiayaan tidak langsung iaitu

menerima atau melabur dana melalui institusi pihak ketiga seperti bank

dan dana secara besaran (mutual funds)

Institusi kewangan memainkan peranan penting dalam perkembangan

sesebuah ekonomi negara.

Urusan kewangan institusi kewangan akan mempengaruhi bekalan wang

dalam ekonomi yang seterusnya akan dapat mempengaruhi tingkat

pelaburan, guna tenaga, keluaran negara dan pendapatan negara

2.3.2 Fungsi Institusi Kewangan

a. Kos Transaksi

Kos transaksi adalah masa dan duit yang dibelanjakan dalam transaksi

kewangan di mana ia adalah masalah utama bagi individu yang meminjamkan

dana lebihan

Institusi kewangan boleh mengurangkan kos transaksi dengan membagunkan

kepakaran dan saiz institusi kewangan yang besar amemudahakan mereka

untuk mengambil kesempatan terhadap skala ekonomi

Anda boleh

mengetahui lebih lanjut tentang

perkhidmatan kecairan dengan

melayari laman web

http://www.maybank2u.com.my/

Kos transaksi – masa & duit yang dibelanjakan dalam

transaksi kewangan


i. Kepakaran

Individu yang hendak memberi pinjam kepada peminjam perlu

membuat surat perjanjian di mana ia akan berkos tinggi

Jika individu menyimpan duit di dalam bank, pihak bank akan

menyediakan pinjaman kepada peminjam pada kos transaksi yang

rendah

Pihak bank akan menyediakan surat perjanjian pada kos yang

rendah dengan menggunakan kepkaran.

ii. Skala ekonomi

Pengurangan dalam setiap ringgit kos transaksi diikuti dengan

peningkatan dalam saiz transaksi

Dengan pengurangan kos transaksi, institusi juga dapat menawarkan

perkhidmatan kecairan

Perkhidmatan kecairan adalah memudahkan pelanggan untuk membuat

transaksi seperti pembayaran bil

http://www.maybank2u.com.my/

Maklumat tidak simetrik – satu pihak tidak mempunyai maklumat yang secukupnya tentang pihak satu lagi untuk

membuat keputusan

Adverse selection – situasi di mana individu (peminjam) mempunyai

ciri-ciri tersembunyi


b. Perkongsian Risiko

Institusi kewangan boleh membantu para pelabur daripada tidak terdedah

kepada risiko iaitu kepastian tentang pulangan yang diterima oleh pelabur

Institusi kewangan menerbitkan dan menjual aset yang berisiko dan membeli

lagi aset yang lebih berisiko dengan menggunakan dana yang diterima dalam

jualan aset.

Disebabkan transaksi kos yang rendah, institusi kewangan berkongsi risiko

pada kos yang rendah lalu pihak institusi mendapat untung daripada pulangan

ke atas aset yang berisiko dan bayaran yang diterima ke atas aset yang dijual.

Perkongsia risiko juga dikenali sebagai transformasi aset di mana aset yang

berisiko akan menjadi aset yang lebih selamat bagi pelabur kerana aset

tersebut boleh membawa pulangan yang tinggi.

Institusi juga mengurangkan risiko dengan membantu pelabur untuk

mempelbagaikan aset (portfolio) supaya risiko yang terdedah pada diri mereka

boleh dikurangkan

c. Maklumat Tidak Simetrik

Maklumat tidak simetrik bermaksud satu pihak tidak mempunyai maklumat

yang secukupnya tentang pihak satu lagi untuk membuat sesuatu keputusan

Keadaan ini berlaku sama ada sebelum berlaku transaksi (adverse selection)

atau selepas transaksi dibuat (moral hazard)

‘Adverse selection’ berlaku apabila institusi kewangan memberi pinjaman

kepada peminjam yang berkeupayaan atau berpotensi untuk menghasilkan

risiko yang tidak diingini

Apakah yang dimaksudkan dengan institusi kewangan?

Jelaskan fungsi-fungsi institusi kewangan.

Jelaskan dua keadaan dalam maklumat tidak simetrik.

Moral Hazard – situasi di mana individu mengambil

tindakan yang tidak bermoral


Disebabkan ‘Adverse selection’, pinjaman yang diberi akan menjadi risiko

kredit yang buruk

‘Moral Hazard’ merupakan satu risiko (hazard) apabila peminjam mungkin

melakukan aktiviti yang tidak diingini atau tidak bermoral dari segi

pandangan pemberi pinjam seperti tidak membayar balik pinjaman

Maka, institusi kewangan membantu individu yang ingin menawarkan dana

kerana institusi kewangan lebih dapat mengenali risiko kredit yang buruk

dengan risiko kredit yang baik

Dengan menggunakan kepakaran untuk memantau pihak peminjam, institusi

kewangan mengurangkan kerugian melalui masalah ‘Moral Hazard’

Bank Negara Malaysia (BNM) ditubuhkan pada 26 Januari 1989 di bawah Ordinan Bank Pusat Malaya

1958 (Central Bank of Malaya Ordinance 1958)

Bank Pusat – institusi kewangan yang dimiliki oleh kerajaan untuk

mentadbir urusan kewangan kerajaan & mengawaal

keseluruhan sistem kewangan negara


2.3.3 Jenis-jenis Institusi Kewangan

2.3.3.1 Sistem Perbankan

a. Bank Pusat

Sebuah institusi kewangan yang dimiliki oleh kerajaan untuk mentadbir urusan

kewangan kerajaan dan mengawal keseluruhan sistem kewangan negara.

Bank Pusat di Malaysia ialah Bank Negara Malaysia.

Fungsi-fungsi Bank Negara Malaysia

i. Mengeluarkan mata wang negara

BNM mesti memastikan bahawa jumlah mata wang yang dikeluarkan

adalah setakat mencukupi sahaja mengikut keperluan ekonomi.

ii. Jurubank kepada kerajaan

Mentadbirkan akaun kerajaan

Mentadbirkan hutang negara

Memberikan pendahuluan sementara

iii. Mengawasi kadar pertukaran asing dan imbangan pembayaran

BNM menjaga kestabilan kadar pertukaran asing antara Ringgit

Malaysia dengan mata wang asing.

iv. Mengawasi aktiviti bank perdagangan dan institusi kewangan lain serta

menjalankan dasar kewangan

Menjalankan dasar kewangan bertujuan untuk mencapai kestabilan

dan pertumbuhan ekonomi.

v. Jurubank kepada bank-bank perdagangan

Mengawal rizab berkanun

Mengawal harta mudah tunai/harta cair

Bank Perdagangan – institusi kewangan yang dimiliki oleh pihak swasta dan bertujuan untuk mencari

keuntungan

Syarikat Kewangan – perantara yang menaikkan jumlah wang melalui

penjualan bon dan sekuriti & hasilnya digunakan untuk memberikan pinjaman

kepada isi rumah & perniagaan


b. Bank Perdagangan

Merupakan institusi kewangan yang dimiliki oleh pihak swasta dan bertujuan

untuk mencari keuntungan.

Bank Perdagangan juga merupakan perantara kewangan yang menerima deposit

iaitu deposit semasa, tabungan dan tetap dari orang ramai untuk memberikan

pinjaman kepada para pelabur, membeli harta tetap, inventori, saham dan

membuat pelaburan lain.

Penyimpan memperoleh faedah perkongsian risiko daripada pihak bank.

Manakala pemimjam pula memperolehi tabungan untuk kewangan untuk membeli

kenderaan, inventori atau perancangan dan peralatan.

Bank Perdagangan memberikan pinjaman kepada para pelabur melalui akaun

semasa, kemudahan overdraf dan mendiskaunkan bil-bil pertukaran.

Bank Perdagangan menawarkan fungsi yang khusus dalam menyediakan kredit

kepada peminjam dengan mengurangkan kos transaksi dan kos maklumat dengan

moral hazard.

Pihak bank juga menyediakan perkhidmatan kecairan seperti menyemak akaun

dimana deposit penyimpan sedia ada untuk diminta.

Terdapat 35 jenis bank perdagangan di Malaysia, contohnya, Bank CIMB Berhad

c. Syarikat Kewangan

Syarikat kewangan merupakan perantara yang menaikkan jumlah wang melalui

penjualan bon dan sekuriti dan hasilnya digunakan untuk memberikan pinjaman

kecil kepada isi rumah dan perniagaan.

Terdapat 25 syarikat kewangan di Malaysia, contohnya EON Finance Berhad

Syarikat Kewangan Pengguna – membuat pinjaman kepada

pengguna untuk membeli aset

Syarikat Kewangan Perniagaan – pinjaman kepada firma perniagaan

untuk membeli aset mahal

Syarikat Kewangan Jualan – mempromosikan perniagaan

pengeluar / peruncit


Terdapat tiga jenis syarikat kewangan iaitu :

i. Syarikat kewangan Pengguna

- Syarikat kewangan pengguna membuat pinjaman bagi membolehkan

pengguna atau isi rumah untuk membeli kenderaan, perabot, dan perkakas

lain, membiayai peningkatan kemudahan kediaman dan membayar hutang.

Pelanggan syarikat kewangan ini mempunyai risiko munkir yang lebih

tinggi dan pinjaman yang dubuat dikenakan kadar faedah yang amat tinggi.

- Arab – Malaysian Finance Berhad (AFMB)

ii. Syarikat Kewangan Perniagaan

- Syarikat kewangan ini membuat pinjaman bagi membolehkan firma-firma

perniagaan membeli peralatan perniagaan yang mahal seperti mesin

teknologi, kenderaan perniagaan dan sebagainya. Pinjaman biasanya dibuat

dalam jangka pendek, tapi tempoh kontrak boleh menjadi lima tahun atau

lebih.

- Hong Leong Finance Berhad

iii. Syarikat Kewangan Jualan

- Syarikat kewangan jualan bergabung dengan pengeluar penjualan barangan

yang besar yang bertujuan untuk mempromosikan perniagaan pengeluar

atau peruncit.

- CNI Enterprise (M) Sdn. Bhd

d. Bank Islam

Di Malaysia terdapat sistem perbankan Islam yang berlainan daripada sistem

perbankan konvensional di mana mempunyai perundangan dan peraturan yang

berasingan

Bank Negara Malaysia yang menyelia bank Islam sama seperti menyelia bank-

bank lain

Aktiviti bank Islam dilakukan berdasarkan hukum syariah (hukum Islam)

Anda boleh

mengetahui lebih lanjut tentang perkhidmatan di Bank

Islam dengan melayari laman web

http:// www.bankislam.com.my

Bank Islam – berlainan daripada sistem perbankan

konvensional

Bank Pelaburan – membantu perniagaan dalam

meningkatkan modal baru dalam paaran-pasaran utama

dan menaihatkan mereka tentang cara untuk berbuat

demikian


Bank Islam yang pertama di Malaysia adalah Bank Islam Malaysia Berhad

(BIMB) dan diikuti dengan Bank Muamalat

Bank Islam merupakan salah satu daripada bank perdagangan tetapi operasinya

berbeza daripada bank perdagangan

Selain daripada bank Islam, institusi kewangan lain juga menawarkan

perkhidmatan perbankan Islam melalui skim perbankan Islam

Segala entiti bank Islam ditawarkan dengan berdasarkan hukum Islam seperti Al-

Wadiah, Al-Mudharabah, Al-Murabahah, Bai’ Bithaman Ajil, Al-Ijarah dan Al-

Musyarakah.

e. Bank Pelaburan

Bank-bank pelaburan membantu perniagaan dalam meningkatkan modal baru

dalam pasaran-pasaran utama dan menasihatkan mereka tentang cara untuk

berbuat demikian.

Bank pelaburan memperolehi pendapatan dengan menjamin sebuah saham

syarikat baru atau terbitan bon, memberi jaminan harga untuk firma pengeluaran,

menjual terbitan dengan harga yang lebih tinggi dan menyimpan keuntungan.

http://www.bankislam.com.my/

Jelaskan fungsi-fungsi Bank Pusat.

Nyatakan jenis-jenis syarikat kewangan berserta dengan contoh.

Terangkan setiap entiti dalam Bank Islam secara ringkas.

Pejabat Wakilan Bank Asing di Malaysia – pejabat perhubungan & tidak

menawarkan sebarang produk perbankana kepaa pasaran

Malaysia


Selain itu, bank pelaburan menetapkan syarat-syarat lain di bawah satu terbitan.

Contohnya, kekuatan bank pelaburan tidak menjamin harga bagi terbitan-terbitan

baru kerana terdedah kepada risiko turun naik harga. Risiko ini telah meyebabkan

bank pelaburan berhati-hati dalam membuat satu komitmen yang tetap kepada

firma pengeluaran.

Secara relatifnya, terbitan kecil dijamin oleh jurubank tunggal manakala terbitan

yang besar dijual oleh kumpulan jaminan bank pelaburan iaitu sindiket.

Penanggung jaminan dapat mengurangkan kos maklumat antara peminjam-

peminjam dan memberi keyakinan kepada pelabur tentang terbitan baru.

Bank pelaburan menetapkan peraturan kepada pengeluar sekuriti agar

mendedahkan maklumat tentang saham-saham atau bon-bon untuk dimaklumkan

kepada pelabur tentang risiko selain dapat mencegah sebarang penipuan

f. Pejabat Wakilan Bank Asing di Malaysia

Terdapat 32 bank asing yang menubuhkan pejabat wakilan di Malaysia

Kebanyakkan bank dari negara Eropah dan Jepun

Pejabat wakilan hanya sebagai pejabat perhubungan dan tidak menawarkan

sebarang produk perbankan kepada pasaran Malaysia

Contohnya, Citibank

Syarikat insurans – perantara kewangan yang khusus untuk melindungi pemegang

polisi daripada risiko seperti kerugian harta benda

Syarikat Insurans Nyawa – melindungi individu daripada risiko kematian & memberi

perlindungan masa tua


2.3.3.2 Institusi Kewangan Bukan Bank

a. Syarikat insurans

Syarikat insurans merupakan perantara kewangan yang khusus untuk melindungi

pemegang polisinya daripada risiko-risiko ekonomi seperti kerugian harta benda,

kehilangan nyawa dan sebagainya.

Contohnya, MAA Insurance Berhad

Sumber kewangan utama syarikat insurans ialah daripada Premium pemegang

polisinya. Syarikat insurans akan membesarkan dana premium yang diterima

melalui pelaburannya dalam surat jaminan kerajaan, surat jaminan korporat, harta

tetap dan lain-lain.

Syarikat insurans berfungsi menggerakkan pembangunan ekonomi negara kerana

institusi kewangan ini mendorong membiayai projek-projek pembangunan sektor

awam dan swasta.

Keuntungan syarikat insurans bergantung kepada keupayaan syarikatnya untuk

mengurangkan kos maklumat pemilihan kesan dan kelakuan bahaya.

Syarikat insurasns dapat dibahagi kepada dua iaitu, syarikat insurans nyawa dan

syarikat insurans kebakaran dan kecelakaan.

b. Syarikat Insurans Nyawa

Syarikat insurans ini melindungi individu daripada risiko kematian dan memberi

perlindungan masa tua.

Syarikat ini memperolehi dana daripada premium yang dibayar oleh individu ke

atas polisi dan menggunakannya untuk membeli bon korporat dan membuat

cagaran.

Contohnya, Alliance Life Insurance Malaysia Berhad

Syarikat Insurans Kebakaran & Kecelakaan – melindungi pemegang

polisi daripada kerugianakibat kecurian

Syarikat Takaful – syarikat insurans yang berlandaskan

hukum Islam

Institusi Tabungan – mengurangkan kelalaian risiko

& maklumat tidak simetrik


c. Syarikat Insurans Kebakaran dan Kecelakaan

Syarikat insurans ini melindungi pemegang polisi daripasa kerugian akibat

kecurian, kemalangan, dan kebakaran.

Syarikat ini juga sama dengan syarikat insurans nyawa iaitu memperolehi dana

daripada premium, namun mereka mempunyai kemungkinan yang besar untuk

rugi sekiranya berlaku bencana alam yang besar seperti gempa bumi, banjir dan

sebagainya.

AM Assurance Berhad

d. Syarikat Takaful

Syarikat insurans yang berlandaskan hukum Islam

Terdapat dua jenis iaitu takaful am dan takaful keluarga

Takaful am menawarkan perlindungan kepada ’insured’ daripada risiko

kebakaran, kehilangan atau kerosakan harta benda

Takaful keluarga melindungi ’insured’ daripada kematian atau masalah kesihatan

atau kemalangan yang mungkin berlaku

Contohnya, Takaful Malaysia

e. Institusi Tabungan

Institusi tabungan berfungsi untuk mengurangkan kelalaian risiko dan maklumat

tidak simetrik iaitu keadaan di mana terdapat dua atau lebih pihak dan apabila

kedua-dua pihak ini menjalankan transaksi, wujud beberapa maklumat yang tidak

sekata atau selaras antara mereka.

Institusi tabungan menerima deposit jangka pendek kewangan dalam jangka

panjang seperti cagaran rumah dan disebabkan itu, risiko dalam pasaran kadar

bunga berada dalam keadaan turun naik.

Bank Simpanan Nasional mempunyai perkhidmatan Unit Bank Bergerak BSN untuk memudahkan transaksi

perbankan oleh penduduk bandar dan luar bandar.

Institusi Kewangan Pembangunan – meningkatkan pembangunan sektor &

subsektor tertentu seperti pertanian


Di Malaysia, Bank Simpanan Nasional merupakan sebuah bank tabungan yang

dimiliki oleh kerajaan Malaysia.

Peranan utama BSN ialah untuk menggalakkan sikap berjimat cermat di kalangan

penduduk yang berpendapatan rendah dan sederhana.

f. Institusi Kewangan Pembangunan

Institusi kewangan pembangunan (Development Financial Instituitions-DFI)

ditubuhakan oleh kerajaan untuk meningkatkan pembangunan sektor dan sub-

sektor tertentu seperti pertanian, pembangunan kemudahan dan perniagaan

antarabangsa

Insttusi ini hanya mengukhususkan kepada pembiayaan projek jangka panjang

dan pertengahan yang boleh membawa kepada kredit atau risiko pasaran yang

tinggi

Institusi Kewangan Pembangunan utama di Malaysia adalah:

i. Bank Pertanian Malaysia

memfokuskan pembangunan sektor pertanian dalam negara

ii. Bank Industri dan Teknologi Malaysia

memfokuskan pembangunan sektor industri dalam negara

iii. Bank Pembangunan dan Infrastruktur Malaysia Berhad

salah satu institusi kewangan yang menawarkan kemudahan kewangan

kepada golongan bumiputra dalam sektor pembuatan dan industri

iv. EXIM Bank


memberi pembiayaan bagi perniagaan antarabangsa dan memudahkan

eksport barang dan perkhidmatan dengan memeri kredit eksport,

membiayai pelaburan modal dan mengusahakan perkhidmatan dan

maklumat perniagaan.

Jelaskan tiga jenis syarikat insurans serta operasinya.

Apakah syarikat insurans yang ditubuhkan berdasarkan hokum Islam?

Nyatakan contoh Institusi Kewangan Pembangunan utama di Malaysia


Akta TujuanBank / Syarikat di

bawah akta

Akta Bank Pusat Malaysia

1958 (Central Bank of

Malaysia Act 1958)

lebih kepada

pentadbiran

dan objektif bank pusat

menyatakan tentang

hubungan bank pusat

dengan kerajaan dan

institusi kewangan

mengawal tugasan dan

kuasa bank pusat

Bank Negara Malaysia

telah meminda Akta Bank

Negara Malaysia 1958

pada tahun 2003 bagi

mempertingkatkan

peranan dan fungsi MPS

(Majlis Penasihat Syariah)



Akta Perbankan dan

Institusi Kewangan 1989

(Banking and Financial

Instituitions Act 1989) -

(BAFIA)

menggariskan undang-

undang bagi perlesanan

dan pengawalan institusi

yang menjalani aktiviti

perbankan, syarikat

kewangan, bank saudagar,

syarikat diskaun dan

perniagaan broker

Bank Saudagar

Bank Perdagangan

Syarikat Diskaun

Syarikat Kewangan

Akta Kawalan Pertukaran

1953 (Exchange control

mengawal perniagaan/

pertukaran emas, mata

Maybank

Bank NSBC

2.4


act 1953) wang asing, bayaran

kepada dan daripada

pemastautin, penerbitan

sekuriti dari luar Malaysia,

import dan eksport.

mengizinkan pengawal

(controller) pertukaran

asing untuk memberi

kebenaran dan nasihat

serta menguatkuasakan

syarat-syarat di akta

Bank-bank dan syarikat-

syarikat yang

mengendalikan aktiviti

pertukaran dengan

asing

Akta Perbankan Islam

1983 (Islamic Banking Act

1983)

memperuntukkan hal

perlesenan dan

pengawalseliaan bagi

perniagaan perbankan

Islam

mengawal bank Islam dan

pengurusannya serta

mempunyai syarat-syarat

lain seperti untuk penalti

Bank-bank Islam

Akta Insurans 1996

(Insurance Act 1996)

mempunyai syarat-syarat

tentang perlesenan bagi

penjamin dan pelarasan

orang pertengahan

penjamin

juga mempunyai syarat

tentang polisi, skim dana

penjamin insurans, kuasa

penguatkuasaan bank

pusat dan syarat-syarat

lain.

Syarikat-syarikat

Insurans


Akta Takaful 1984

(Takaful Act 1984)

untuk peraturan dan

pendaftaran perniagaan

takaful di Malaysia dan

untuk tujuan lain yang

berkaitan dengan takaful

takaful dalam konteks ini

bermaksud skim

berdasarkan persaudaraan,

perpaduan dan saling

membantu.

Pengendali-

pengendali takaful

Akta Institusi Kewangan

Pembangunan 2002

(Development Financial

Instituitions Act 2002) -

(DFIA)

fokus kepada

pembangunan institusi

kewangan yang efektif

dan berkesan untuk

memastikan peranan,

objektif, aktiviti institusi

tersebut selaras dengan

polisi kerajaan

Institusi Kewangan

Pembangunan

Akta Perbadanan Insurans

Deposit Malaysia 2005

(Malaysia Deposit

Insurance Corporation Act

2005)

mentadbir sistem insurans

deposit di Malaysia

tujuan PIDM adalah untuk

menggantikan sebarang

jaminan yang disediakan

oleh kerajaan sebelum ini

berhubung dengan deposit

yang disimpan di bank

perdagangan, syarikat

kewangan dan bank-bank

Islam yang berlesen

Perbadanan Insurans

Deposit Malaysia


1. Jelaskan proses pembiayaan langsung dan pembiayaan

tidak langsung.

2. Apakah yang dimaksudkan dengan pasaran kewangan

dan apakah fungsinya?

3. Apakah perbezaan antara pasaran wang dan pasaran

modal?

4. Jelaskan empat jenis pasaran kewangan utama di

Malaysia berserta dengan contoh.

5. Mengapakah Pasaran Melalui Kaunter (OTC) lebih

terkenal berbanding pasaran pertukaran?

6. Nyatakan tiga jenis instrumen kewangan pasaran wang

yang ada di negara kita.

7. Apakah yang anda faham tentang konsep kecairan dan

risiko dalam instrumen kewangan?

8. Apakah kegunaan instrumen kewangan?

9. Huraikan dua jenis instrumen kewangan pasaran wang

dan instrumen kewangan pasaran modal.

10. Nyatakan tiga jenis perantara kewangan.

11. Huraikan tentang fungsi-fungsi Bank Pusat di Malaysia.

12. Jelaskan tiga fungsi perantara kewangan.

13. Terangkan bagaimana Bank Perdagangan mencipta

keuntungan.

14. Jelaskan secara ringkas tentang akta kewangan di

Malaysia.

2.5

Documents

Pasaran, Instrumen dan Institusi Kewangan