Parametri ambijenta

PARAMETRI AMBIJENTAMETODOLOGIJA I FENOMENOLOGIJA AKTIVNOG PRISTUPA GRADITELJSKOM NASLIJEU

KATEDRA ZA TEORIJU I HISTORIJU ARHITEKTURE

UNIVERZITET U SARAJEVU

PREDAVANJE 01

Pokuaj definiranja ambijenta, kao vrijednosti koja znaajno odreuje odnose, historijski razvoj i omoguava i kognitivno i rekognitivno sagledavanje injenica na terenu, dovodi nas do spoznaje da je rije o sloenoj kreaciji u kojoj ni fiziko/materijalno, kao ni nematerijalno ne odnosi prevlast koja dominira idejom o vrijednosti prostora.

Upravo uoavanje tih faktora koji mogu biti fiziki elementi prostora ili oni drugi koji kao neopipljivi i nematerijalni elementi utiu na konanost ambijenta, zakljuiemo da je rije o metafizikom definiranom prostoru.

Parametri ambijenta

Dakle, sloiemo se da ovdje moemo napraviti gradaciju elemenata od kojih emo materijalne sagledati kroz arhitektonski kontekst i potvrditi da oni definiraju fiziku pojavnost prostora u pozitivnom smislu. U historijskom ambijentu pozitivna vrijednost fizikog konteksta je stvorena i slojevito poredana arhitektura koja je odredila prostor kroz razliite aspekte prostorne analize: historijskoumjetnikom, estetskom, konstruktivnom i sveukupno socio-kulturolokom trenutku.

Ovi faktori se veu za osnovne arhitektonske znaajke, kao to su funkcionalni i estetski elementi, ploni i prostorni odnosi, oblici, konstrukcije i materijali.

Parametri ambijenta

Kao i kada je rije o graditeljskoj batini gdje lako uoavamo da postoje fiziki/materijalni elementi kao i funkcionalni elementi, koji tek objedinjeni daju vrijednost batine, ali i omoguavaju njeno aktivno koritenje, pri emu smo se uvijek zadravali kod definiranja pojedinanih objekata ili cjelina, sada kada je rije o ire percipiranom prostoru, fiziki faktori se razvrstavaju na slijedei nain:

1. Mjerilo2. Volumen 3. Proporcija 4. Materijalizacija i konstrukcija 5. Detalji

Parametri ambijenta

Mjerilo Mjerilo je jedna od osnovnih prostornih varijabli koja odreuje

odnos intenziteta mnogih prostornih pojava i procesa.

Pri odreivanju prostornog mjerila u arhitekturi osnovna je referenca ovjek, te se u odnosu na to, mjerilo se moe kretati u rasponu od naglaenog do harmoninog; od intimnog do monumentalnog.

Mjerilo sagledavamo kroz prostorne planove u dvije dimenzije, uzimajui u obzir odnose izgraenih i novoprojektiranih prostora, kroz sagledavanje uzajamnih veliina i mogunosti harmoniziranja njihovih odnosa.

Parametri ambijenta

Volumen Ovo je faktor koji sagledavamo na nivou urbane matrice ali i

pojedinanih vrijednosti objekta. Pri definiranju volumena uzimaju se u obzir karakteristike kao to su

odnos zatvorenih, poluotvorenih i otvorenih prostora, kako jednog objekta, tako i grupe objekta, koji odreuju pojavnost uline fasade i cjeline naselja.

Analitiki, volumen odreujemo na osnovu analize jednog objekta i za jedan objekat, uzevi u obzir tri osnovne dimenzije iz koordinatnog sistema.

Parametri ambijenta

Proporcija

Percipiranje arhitektonskog prostora osnovni je preduvjet utvrivanja proporcionalnih odnosa meu objektima i cjelinama.

Kada govorimo o ambijentu onda svakako dominantnu ulogu igraju proporcionalni odnosi unutar prostora, ali i proporcionalni odnosi unutar pojedinanih objekata. Ako uzmemo u obzir da proporcija predstavlja odnos izmeu dvije veliine, arhitektonska batina bila bi uskraena za kategoriju estetski prihvatljivog ili lijepog.

Parametri ambijenta

Upravo zato analiza kompozicije svakog pojedinanog objekta kroz komparativnu metodu objekata u okruenju ili objekata suvremenika omoguava spoznaju o unutarnjem skladu ili neskladu analiziranog arhitektonskog objekta.

Definirajui proporciju dolazimo do brojnih pravila uspostavljenih tokom historijskog razvoja i izraenih kroz specifine stilske karakteristike. Znaajno je da sve do pojave industrijalizacije u arhitekturi osnovno pravilo biva zadrano kroz razliite modulacije, ali glasi: ovjek je mjerilo svih stvari.

Parametri ambijenta

Materijalizacija i konstrukcija

Materijalizacija je definisana kroz.

vanjsku pojavnost koritenih materijala, njihov meusobni odnos, gradaciju, kolorit, teksturu i strukturu nosivih i nenosivih elemenata objekta i cjeline. Predstavlja neodvojivu cjelinu sa konstrukcijom objekata ili cjeline.

Na nivou analize ambijenta i svih njegovih specifinosti skladno korespondira sa svim predhodnim faktorima, a posebno u odnosu na mjerilo i volumen gdje se uspostavlja jasan uvjetno posljedini odnos.

Parametri ambijenta

Materijalizacija i konstrukcija

Materijalizacija a posebno konstrukcija definiraju i detektiraju i historijsko vrijeme nastanka objekta ili cjeline.

Govorei o batini konstruktivni aspekt ovisi o tehnolokim znanjima vremena u kojem je nastao i upotrebom materijala koja je u mnogome odreena znaajem i pozicijom samog objekta.

Parametri ambijenta

Detalji

Kao peti faktor odreujui za definiranje ambijenta i njegovih prostornih vrijednosti razmatramo karakteristike i poziciju elemenata koje nazivamo detaljima. U toku analitikog procesa ovi parametri bivaju oni koji e odrediti stilsku pripadnost ili dati vremensku karakterizaciju znaajnu za valoriziranje objekta ili prostora.

Sinergija svih parametara itljiva je iz svakog pojedinanog odnosa, ali upravo detalji direktno ovise i o proporciji ali i o materijalizaciji i konstrukciji

Parametri ambijenta

DetaljiDetalj kao parametar ambijenta se ne vee nuno za elemente ornametike, nego se kree u rasponu od konstruktivnih detalja, koji su karakteristini za prepoznatljisvost specifinog tipa i oblika u analiziranom ambijentu, preko detalja volumenskih jedinica (recimo detalj istaka, doksata, erkera), proporcijskih detalja, detalja u materijalizaciji i ritmu otvora na fasadama.

Istovremeno, ovaj faktor ambijenta, kao i materijalizacija, prua mogunost savremenom graditelju da se, kreui se u postavljenim okvirima, samorealizira kroz novu kreaciju, potujui na primjer proporcionalni odnos otvora, dakle njihovu formu, poveavajui vrijednosti ili ih smanjujui. Mogunosti su neograniene i kada je rije o ritmu, a i odnosima puno i prazno.

Parametri ambijenta

Parametri ambijenta

Objekat na Obali Isa-bega Ishakovia br.8, Sarajevo

Parametri ambijenta

Referentni primjer Svrzina kua u Sarajevu

Parametri ambijenta

Jangi kula, Sarajevo

Referentni primjer Objekat u ulici Nadmlini br.2

Parametri ambijenta

Referentni primjer Objekat u ulici Nadmlini br.2

Parametri ambijenta

Referentni primjer Objekat u ulici Jezero br.12

Documents

Parametri ambijenta