22
Pagsulat sa Filipino sa Piling Larang (Akademik) Kuwarter 2- Modyul 8: Akademikong Sulatin: Pagsulat ng Panukalang Proyekto ( Kagawaran ng Edukasyon ● Republika ng Pilipi nas Senior High School

Pagsulat sa Filipino sa Piling Larang (Akademik) · 2021. 1. 28. · Pagsulat sa Filipino sa Piling Larang (Akademik) Filipino – Ikalabindalawang Baitang Alternative Delivery Mode

  • Upload
    others

  • View
    171

  • Download
    7

Embed Size (px)

Citation preview

  • Pagsulat sa Filipino sa Piling Larang

    (Akademik) Kuwarter 2- Modyul 8: Akademikong Sulatin:

    Pagsulat ng Panukalang Proyekto

    (

    Kagawaran ng Edukasyon ● Republika ng Pilipinas

    Senior High School

  • Pagsulat sa Filipino sa Piling Larang (Akademik) Filipino – Ikalabindalawang Baitang Alternative Delivery Mode Kuwarter 2 -Modyul 8: Akademikong Sulatin: Pagsulat ng Panukalang Proyekto Unang Edisyon 2020

    Isinasaad ng Batas Republika 8293, seksyon 176 na “Hindi maaaring magkaroon ng

    karapatang-ari (sipi) sa anumang akda ang Pamahalaan ng Pilipinas.Gayunman, kailangan muna ang pahintulot ng ahensiya o tanggapan ng pamahalaan na naghanda ng akda kung ito’y pagkakakitaan. Kabilang sa mga maaaring gawin ng nasabing ahensiya o tanggapan ay ang pagtakda ng kaukulang bayad.” Ang mga hiniram na materyales ( awit, kuwento, tula, larawan, ngalan ng produkto o brand names, tatak o trademarks atbp.) na ginamit sa aklat na ito ay sa nagtataglay ng karapatang-ari ng mga iyon.Pinagsikapang matunton upang makuha ang pahintulot sa paggamit ng mga materyales o mga kagamitang pampagtuturo na nasa online o sa mga aklat at iba pa . Hindi inangkin ng mga tagapaglathala at mga may-akda ang karapatang pagmamay-ari ng mga ito. Inilathala ng Kagawaran ng Edukasyon: Kalihim: Leonor Magtolis Briones Pangalawang Kalihim: Alain Del B. Pascua

    Mga Bumubuo ng Modyul para sa Mag-aaral

    Manunulat: Teresa P. Mingo, PhD Mga Tagasuri: Anita M. Gomez, PSDS Maria Dulce Cuerquiz, MT Dolores A. Tacbas Sol P. Aceron,PhD Leonor C. Reyes Mga Tagaguhit at Nag-layout : Mr. Ryan Roa Ms. Mary Sieras Mr. Allan Guibone Mrs. Alma Sheila Alorro Mga Tagapangasiwa Tagapangulo: Dr. Arturo B. Bayocot, CESO III Panrehiyong Direktor Pangalawang Tagapangulo: Dr. Victor G. De Gracia Jr. CESO V Pumapangalawang Panrehiyong Direktor Cherry Mae L. Limbaco, PhD, CESO V Tagapamanihala Rowena H. Paraon, PhD Pumapangalawang Tagapamanihala Mala Epra B. Magnaong, Hepe ES, CLMD Mga Miyembro: Lorebina C. Carrasco, OIC-CID Chief, Sol P. Aceron, Ph.D, EPS-Filipino Brenda P. Galarpe,SSP- 1 , Marisa D. Cayetuna,P-1 Aniceta T. Batallones, MAFIL , Leonor C. Reyes,MAEDFIL Joel D. Potane,PhD LRMS Manager , Lanie O. Signo, Librarian II Gemma Pajayon, PDO II

    Inilimbag sa Pilipinas ng: Kagawaran ng Edukasyon – Sangay ng Cagayan de Oro Office Address: Fr. William F. Masterson Ave Upper Balulang Cagayan de Oro Telephone Nos.: (08822)855-0048 E-mail Address: [email protected]

    mailto:[email protected]

  • Pagsulat sa Filipino sa Piling Larang

    (Akademik)

    Kuwarter 2 - Modyul 8: Akademikong Sulatin:

    Pagsulat ng Panukalang Proyekto

    Ang modyul na ito ay magkatuwang na inihanda at sinuri ng mga edukador

    mula sa mga publiko at pribadong paaralan at pamantasan. Hinihikayat naming

    ang mga guro at ibang nasa larangan ng edukasyon na mag- email ng inyong mga

    puna at mungkahi sa Kagawaran ng Edukasyon sa [email protected]

    Mahalaga sa amin ang inyong mga puna at mungkahi.

    Kagawaran ng Edukasyon ● Republika ng Pilipinas

    FAIR USE AND CONTENT DISCLAIMER: This module is for educational purposes only. Borrowed materials (i.e. songs, stories, poems, pictures, photos, brand names, trademarks, etc.) included in this module are owned by their respective copyright holders. The publisher and authors do not represent nor claim ownership over them. Sincerest appreciation to those who have made significant contributions to this module.

    Senior High School

    mailto:[email protected]

  • Talaan ng Nilalaman

    Para Saan Ang Modyul na Ito ………………………………………………………………………………i Ano Ang Inaasahan Mo………………………………………………………………………………………i Paano Mo Matutunan ………………………………………………………………………………………..i Mga Icon ng Modyul………………………………………………………………………………………….ii Ano Ang Nalalaman Mo ....................................................................................................... …………. Iii Aralin 1: Pagsulat ng Panimula ng Panukalang Proyekto

    Alamin ………………………………………………………………………………………..1

    Subukin: Pagkilala sa Tama o Mali ……………………………………………………….1

    Balikan: Pagpapahayag Gamit Ang Piramiding Dayagram……………………………..2

    Tuklasin:Pagsulat ng Panimula ng Panukalang Proyekto………………………………2

    Suriin: Pagtukoy ng Pangangailangan sa Pamayananan…….. ………………………3

    Pagyamanin : Nilalaman ng Panukalang Proyekto………………………………………4

    Isaisip: Pagbubuod ………………………………………………………………………….4

    Isagawa:Pagbuo ng Pahayag………………………………...........................................4

    Tayahin : Pagpipili …………………………………………………………………………5

    Karagdagang Gawain ………………………………………………………………………5

    Aralin 2: Pagsulat ng Katawan ng Panukalang Proyekto

    Alamin ……………………………………………………………………………................6

    Subukin: Pagkilala sa Layunin at Paraan ……………………………………………….6

    Balikan:Paglalahad ng Layunin …………………………………………………………..6

    Tuklasin: Pagsulat sa Katawan ng Panukalang Proyekto………………………………7

    Suriin:Pagbibigay-Desisyon………………………………………………………………..9

    Pagyamanin : Pagkilala sa Pangangailangan sa Pamayanan at

    Badyet Proposal……………………………………………………………9

    Isaisip: Pagbubuod: ………………………………………………………………………..9

    Isagawa:Pananaliksik:………………………………………………………………………9

    Tayahin :Ayos Kronolohikal sa Panukalang Proyekto ………………………………….10

    Karagdagang Gawain: Pagsulat ng Panukalang Proyekto……………………………..11

    Lagom ………………………………………………………………………………………………………...11

    Tayahin (Pangwakas na Pagtataya) ………………………………………………………………………12

    Susi sa Pagwawasto…………………………………………………………………………………………13

    Mga Sanggunian…………………………………………………………………………............................14

  • Para Saan ang Modyul Na Ito

    Ang modyul na ito ay tungkol sa Akademikong Sulatin: Pagsulat ng Panukalang Proyekto na

    inihanda para sa pag-aaral ng Filipino sa unang semestre sa ikalawang markahan ng ikalabindalawang

    baitang. Ito a naglalayong sanayin ang mga mag-aaral sa pagsulat ng sulating ito na lilinang sa mga

    kakayahang magpahayag tungo sa mabisa, mapanuri at masinop na pagsusulat sa piniling larangan.

    Tatalakayin sa modyul na ito ang pagpapanukala ng solusyon para sa nararanasang suliranin at sa

    paglulunsad ng isang pagbabago. Hahasain ka sa pagsulat ng panukalang proyekto sa pamamagitan nang

    maayos na pagsunod sa mga panuntunan upang matamo ang mga kasanayang hinahangad.

    Ang mga paksa, babasahin, gawain at mga pagsasanay ay sadyang iniaangkop sa kakayahan at

    interes ng mga mag-aaral upang ang pagkatuto ay maging makabuluhan , napapanahon, kawili-wili

    ,nakalilinang ng kritikal at mapanuring na pag-iisip .

    Ang modyul na ito ay may dalawang aralin:

    Aralin 1 : Pagsulat ng Panimula ng Panukalang Proyekto

    Aralin 2 : Pagsulat Katawan ng Panukalang Proyekto

    Ano ang Inaasahan Mo

    Inaasahang pagkatapos ng modyul na ito ang mga mag-aaral ay: 1.Nakikilala ang iba’t ibang akademikong sulatin ayon sa:

    (a) Layunin (b) Gamit (c) Katangian (d) Anyo CS_FA11/12PN-0a-c-90

    2.Nakasusunod sa istilo at teknikal na pangangailangan ng akademikong sulatin.

    CS_FA11/12PU-0d-f-93

    3.Nakasusulat ng sulating batay sa maingat, wasto, at angkop na paggamit ng wika . CS_FA11/12WG-0p-r-93

    Paano Mo Matutunan

    Upang makamit ang mga inaasahan, gawin ang mga sumusunod:

    • Magbigay nang malawak at mahabang panahon sa pagbasa, pag-unawa at pagsusuri sa nilalaman

    ng mga aralin.

    • Pag-aralan ang mga aralin nang may pagsisikap.

    • Manaliksik sa iba pang sanggunian sa loob-aklatan at websites ukol sa aralin upang maragdagan ang

    kaalaman .

    • Sundin ang mga panuto at patnubay sa anumang gawain upang makuha ang akma at tumpak na

    sagot..

    • Sagutin ang lahat ng mga gawain o pagsasanay ,pagtataya at pagsusulit .

    I

  • Mga Icon ng Modyul

    ALAMIN Inihanay ang mga layunin sa aralin .Mahalagang maunawaan

    ng mga mag-aaral kung ano ang maaasahan nila sa aralin.

    SUBUKIN Panimulang pagtataya o gawain upang matukoy ang lawak ng

    kaalaman ng mag-aaral ukol sa tatalakaying paksa.

    BALIKAN Binabalikan ang mga dating kaalaman ng mga mag-aaral

    tungkol sa paksa ng bawat aralin. Mahalagang matukoy ito

    upang matiyak na may napadagdag pang kaalaman.

    TUKLASIN Inilalahad dito ang mismong aralin sa pamamagitan ng kwento,

    pagsasanay ,tula, awitin ,sitwasyon at iba pang paraan

    .Ginagalugad dito ang mga ideyang magkikintal ng mahalagang

    kaisipan.

    SURIIN Inilalahad dito ang mga tanong sa sumusubok sa pagkaunawa

    ng mag-aaral sa aralin.Maaari rin itong pagtalakay sa paksa.

    PAGYAMANIN Makapagsagawa ang mga mag-aaral ng mga gawaing

    magpapatotoo ng kanilang natutuhan. Magtitipon sila ng

    kanilang likhang mga sulatin at gawain batay sa natutunan sa

    aralin.

    ISAISIP Patutunayan ng mga mag-aaral ang karunungan at kaalamang

    kanyang natutunan sa pamamagitan ng pagsusulit ,gawain at

    pagsasanay.

    ISAGAWA Pagtitipon ng mga natamong kaalaman at kasanayan ng mga

    mag-aaral sa gawaing replektibo upang mailalapat sa tunay na

    buhay.

    TAYAHIN Tatayain ang mga mag-aaral ayon sa antas ng pagkatuto

    mula sa natamong kasanayan .

    KARAGDAGANG

    GAWAIN

    Mabibigyan ng karagdagang pagsasanay upang malinang

    ang kakayahang pampagkatuto ng mga mag-aaral .

    SUSI SA

    PAGWAWASTO

    Mga kasagutan sa anumang pagtataya,pagsasanay at mga

    Gawain

    ii

  • Ano ang Nalalaman Mo

    Panimulang Pagtataya

    Panuto: Bago pag-aralan ang modyul na ito, sagutin ang simpleng pagsubok na ito upang malaman kung

    ano na ang mga nalalaman mo sa paksang ito. Nakatala sa ibaba ang limang pangunahing bahagi ng

    panukalang proyekto.

    A — Pambungad/ Background/ Mga Dahilan ng Panukala

    B — Pahayag ng Suliranin at Layunin ng Panukala

    C — Mga Planong Pagkilos at Iskedyul ng mga Gagawin

    D — Badyet Para sa Proyekto

    E — Kahalagahan ng Panukala

    Ang mga sumusunod na pangungusap ay maaaring nagpapaliwanag o nagbibigay ng halimbawa ng

    mga bahagi ng panukalang proyekto. Isulat sa sagutang papel ang titik ng mga bahaging isinasaad ng

    pangungusap.

    ____ 1. Kahalagahan ng proposal para sa mga mamamayan

    ____ 2. Pagsusuri sa pangangailangan at mga dahilan ng proposal

    ____ 3. Tinatayang gastusin

    ____ 4. Makapagpagawa ng breakwater o pader na makatutulong upang mapigilan ang pag-apaw ng tubig.

    ____ 5. Pagsusuri ng proyekto

    ____ 6. Paghiling ng P100000 sa loob ng tatlong buwan

    ____ 7. Kailangang makabuo ang barangay ng isang breakwater o pader na pipigil sa mabilis nap ag-apaw

    ng tubig mula sa ilog.

    ____ 8. Mga hakbang na dapat sundin upang makamit ang mga layunin

    ____ 9. Pagpapasa ,pag-aaproba, at paglabas ng badyet (7 araw )

    ____10. Pagpapasinaya at pagbabasbas ng breakwater (1 araw )

    ____11. Ang sanhi ng pagbaha ay ang pag-apaw ng tubig sa ilog na nangagaling sa bundok.

    ____12. Pagsagawa ng bidding mula sa mga kontraktor

    ____13.Tiyaking ligtas ang buhay ng mga mamamayan sa Barangay Bacao.

    ____14. Ipagawa ang breakwater o pader na magsisilbing proteksyon sa panahon ng tag-ulan.

    ____15. Gastusin sa pagpapasinaya at pagbabasbas nito , Php20,000.00.

    iii

  • Aralin

    Akademikong Sulatin:

    1 Pagsulat ng Panimula ng

    Panukalang Proyekto

    Alamin

    Pagkatapos ng araling ito, inaasahang maisasagawa ng mga mag-aaral ang sumusunod:

    1.Nakikilala ang iba’t ibang akademikong sulatin ayon sa:

    (a) Layunin (b) Gamit (c) Katangian (d) Anyo CS_FA11/12PN-0a-c-90

    2.Nakasusunod sa istilo at teknikal na pangangailangan ng pagsulat ng panimula ng panukalang proyekto.

    CS_FA11/12PU-0d-f-93

    3.Nakasusulat ng panimula ng panukalang proyekto batay sa maingat, wasto, at angkop na paggamit ng wika .CS_FA11/12WG-0p-r-93

    Subukin

    PAGKILALA NG TAMA O MALI : Panuto:Suriin ang pahayag at sabihin ang TAMA kung ito ay may

    katotohanan at MALI naman kung hindi naglalahad ng katotohanan.Isulat sa sagutang papel.

    _______1. Ang panukalang proyekto ay isang detalyadong deskripsyon ng mga inihahaing gawaing

    naglalayong lumutas ng isang problema o suliranin .

    _______2. Sa pagsasagawa ng panukalang papel, ito ay kailangang magtatalaglay ng apat na

    mahahalagang bahagi .

    _______3.Ang unang mahalagang hakbang na dapat isagawa ay ang pagtukoy ng layunin ,plano na

    dapat gawin at badyet.

    _______4. Ang paggawa ng panukalang proyekto ay nangangailangan ng kaalaman, kasanayan at maging

    sapat na pagsasanay.

    _______5.Makikita sa panimula ng panukalang proyekto ang maikling paglalarawan ng pamayanan ,ang

    suliraning nararanasan nito, at ang pangangailangan nito upang masolusyunan ang nabanggit na suliranin.

    1

    Baitang : 12 Markahan : Ikalawa Panahong Igugugol : Ikalimang Linggo

  • Balikan

    PAGPAPAHAYAG : GAMIT ANG PIRAMIDING DAYAGRAM:

    Sitwasyon:Anong pinakahuling proyekto sa iyong paaralan o pamayanan ang iyong

    nabalitaan o natandaan na nagdulot ng malaking pakinabang para sa iyo at sa maraming tao? Ibahagi o

    ipahayag mo ang ilang mahahahalagang bagay hinggil sa nasabing proyekto sa pamamagitan ng

    pagkompleto sa piramiding dayagram sa ibaba. Isulat sa sagutang papel.

    Tuklasin

    Pagsulat ng Panukalang Proyekto

    Ayon kay Dr. Phil Bartle ng The Communication Empowerment Collective, isang samahang

    tumutulong sa mga non-governmental organizations (NGO) sa paglikha ng mga pag-aaral sa pangangalap

    ng pondo, ang panukala ay isang proposal na naglalayong ilatag ang mga plano o adhikain para isa

    komunidad o samahan. Nangangahulugang ito’y kasulatan ng mungkahing naglalaman ng mga plano ng

    gawain ihaharap sa tao o samahang pag-uukulan nitong siyang tatanggap at magpapatibay nito. Ayon naman

    kay Besim Nebiu,may-akda ng Developing Skills of NGO Project Proposal Writnig , ang panukalang proyekto

    ay isang detalyadong deskripsyon ng mga inihahaing gawaing naglalayong lumutas ng isang problema o

    suliranin.

    Mahalagang maging maingat sa pagpaplano at pagdidisenyo ng panukalang proyekto. Kaya naman,

    masasabing ang paggawa nito ay nangangailangan ng kaalaman, kasanayan, at maging sapat na

    pagsasanay. Una sa lahat , ito ay kailangang maging tapat na dokumento na ang pangunahing layunin ay

    makatulong at makalikha ng positibong pagbabago. Ayon kay Bartle (2011), kailangang nitong magbigay ng

    impormasyon at makahikayat ng positibong pagtugon mula sa pinag-uukulan nito. Walang lugar sa sulating

    ito ang pagsesermon pagyayabang o panlilinlang ,sa halip ito ay kailangang maging tapat at totoo sa layunin.

    Mga Dapat Gawin sa Pagsulat ng Panukalang Proyekto

    Ayon kina Jeremy Miner at Lynn Miner sa kanilang aklat na “A Guide to Proposal Planning and

    Writing,” sa pagsasagawa ng panukalang papel, ay kailangang magtalay ng talong mahahalagang bahagi at

    ito ay ang sumusunod:

    1.Pagsulat ng Panimula ng Panukalang Proyekto,

    2.Pagsulat ng Katawan ng Panukalang Proyekto

    3.Paglalahad ng Benepisyo ng Proyekto at mga Makikinabang nito.

    2

    Pangalan/Pamagat ng Proyekto at

    Nagpanukala o Nanguna sa Proyekto

    Lugar kung saan isinagawa/ipinatupad

    at

    Petsa ng Pagpapatupad

    Tao o mga Taong nagpapatupad/nagsagawa ng

    proyekto

    at Pakinabang o magandang dulot ng proyekto

  • 1.Pagsulat ng Panimula ng Panukalang Proyekto

    ➢ Tukuyin ang pangangailangan ng komunidad, samahan, paaralan, klasrum, o kompanyang pag-

    uukulan ng project proposal upang makatulong at makalikha ng positibong pagbabago.

    ➢ Gawing tiyak ,napapanahon, at akma ang gagawing panukalang proyekto.

    ➢ Ang pangangailangan ang magiging batayan ng isusulat na panukala.

    ➢ Ang panukalang proyekto ay isang nakasulat na mungkahi at siyang ihaharap sa mga taong

    makatutulong sa pagkamit ng layunin para sa pamayanan.

    ➢ Ang panimula, ang unang bahagi ng iyong panukalang proyekto, ang magiging paksa ng araling ito.

    Dito mo tutukuyin ang kaukulang pangangailangan ng iyong pamayanan. Batay dito, maaari mo nang

    mailahad ang layunin ng iyong proposal. Dapat ay nakasaad din kung bakit mo ipinapalagay na ito ay

    mahalagang pangangailangan.

    ➢ Ang bahaging ito ay dapat na maikli lamang ngunit malinaw at direkta ang punto. Dapat na

    nakapaloob dito ang paglalarawan ng iyong pamayanan at kung paanong makatutulong sa

    pangangailangan ng pamayanan ang panukalang proyektong iyong ibinigay.

    Suriin

    Narito ang halimbawa ng panukalang solusyon para sa suliranin ng isang barangay.

    Suliranin # 1

    1. Paglaganap ng sakit na dengue

    Mga bagay na kailangan:

    a.Pagtuturo sa mga mamamayan tungkol sa pangangalaga sa kalinisan ng kapaligiran upang

    maiwasan ang dengue

    b. Pagsagawa ng fumigation apat nab eses sa isang tao.

    Suliranin # 2

    2. Kakulangan ng suplay ng tubig

    Mga bagay na kakailanganin:

    a. Pagtuturo sa mga mamamayan sa wastong paggamit at pagtitipid ng tubig/

    b. Pagpapagawa ng poso para sa bawat purok ng barangay.

    Ano ang napansin mo sa ibinigay na halimbawa? Ang isang suliraning pampamayanan ay maaaring

    may dalawa o higit pang solusyon.

    SAGUTIN: PAGTUKOY NG PANGANGAILANGAN SA PAMAYANAN: Ano-anong mga bagay ang kailangang-kailangan ng iyong barangay o lungsod ? May mga suliranin ba ito na nangangailangan ng agarang lunas? Mag-isip ng dalawang suliraning kinakaharap ng iyong barangay o lungsod ngayon.

    1.________________________________________________________________________

    2. _______________________________________________________________________

    Pansinin ang halimbawa : Sa Brgy. Pagkakaisa,ang dalawang suliraning nararanasan ng mga

    mamamayan ay ang sumusunod:

    1. Paglaganap ng sakit na dengue

    2. kakulangan ng suplay ng tubig

    Mula sa nabanggit na suliranin ay itala ang mga kailangan ng Barangay Pagkakaisa upang malutas

    ang kanilang mga suliranin.

    Suliranin # 1

    1. ______________________________________________________________________

    Ang mga bagay na kailangan:

    a. ________________________________________________________________

    b. ________________________________________________________________

    3

  • Suliranin # 2

    2. ______________________________________________________________________

    Ang mga bagay na kailangan:

    a. _______________________________________________________________

    b. _______________________________________________________________

    Pagyamanin

    PAGKILALA SA NILALAMAN NG PANIMULA NG PANUKALANG PROYEKTO:

    Panuto: Matapos makilala ang mga pangangailangan, problema o suliranin, sumulat ka na ng Panimula sa

    Panukalang Proyekto –Tinatawag ito ng sulatin na “Pagpapahayag ng Suliranin” Tunghayan ang

    halimbawang nakatala sa ibaba.

    Isa ang Barangay Bacao sa mabilis na umuunlad na barangay ng bayan ng General Trias sa Cavite. Ito ay nananatiling pamayanang agrikultural bagamat unti-unti na ring nagsusulputan ang mga pabrika sa lugar na ito.

    Isa sa mga suliraning nararanasan ng Barangay Bacao sa kasalukuyan ay ang malaking pagbaha tuwing panahon ng tag-ualn Ito ay nagdudulot ng malaking problema sa mga mamamayan tulad ng pagkasira ng kanilang mga bahay ,kagamitan,at maging ng mga pananim. Ang pangunahing sanhi ng pagbaha ay ang pag-apaw ng tubig sa ilog na nanggagaling sa bundok.

    Dahil dito, nangangailangan ang barangay ng isang breakwater o pader na pipigil sa mabilis na pag-apaw ng tubig mula sa ilog . Kung ito ay maipatatayo , tiyak na di na kakailanganin pang ilikas ang mga mamamayan sa ligtas na lugar. Higit sa lahat ,maiiwasan din ang patuloy na pagguho ng mga lupa sa tabi ng ilog. Kailangang maisagawa na ang proyektong ito sa madaling panahon para sa kapakanan at kaligtasan ng mga mamamayan. Gawain: Kilalanin ang nilalaman ng panukalang proyekto sa ibinibigay ng halimbawa sa itaas . Isulat ito sa sagutang papel.

    A.Maikling paglalarawan ng pamayanan:

    B.Suliraning naranasan nito

    C.Pangangailangan upang masolusyunan ang nabanggit na suliranin:

    D. Benepisyo o mga kabutihang dulot

    Isaisip

    PAGBUBUOD : Isulat sa isang talata ang kabuoan ng kaalamang naibabahagi sa iyo sa araling ito.

    Isagawa

    PAGBUO NG PAHAYAG: Panuto: Muling isulat ang mga sumusunod na mga pahayag ng

    suliranin. Pansining masalita, ang mga ito kaya hindi maliwanag ang nais iparating. Siguraduhing ang iyong

    pahayag ng suliranin ay maikli, malinaw at direkta ang punto.Isulat ito sa sagutang papel.

    1. Ako ay humihingi nang may-kababaang-loob sa pamahalaan, upang bigyang halaga ang panukalang ito,

    dahil mahalagang malaman na ang aming pamayanan ay nangangailangan ng istasyon ng pulis. Lubhang

    kailangan namin ng istasyon dahil walang lugar para sa amin upang ihain ang mga reklamo o kaya ay kung

    saan maaaring gawin ang lahat ng mga bagay na may kinalaman sa gawain ng pulisya.

    4

  • 2. Kaming mga mamamayan ay lubhang nababahala sa mga krimeng nagaganap sa ating paligid at ang

    aming pagkabahala ay lumalala dahil sa nitong mga nakaraang buwan, ilan sa mga magnanakaw na nahuli

    ay inilalagak lamang buong gabi sa bulwagang pambayan na hindi ligtas na paglagyan ng mga kriminal. Sa

    aming palagay, bilang mga mamamayan ay kailangan namin ng isang lugar kung saan mas siguradong

    nababantayan ang kulungan upang kami ay makatulog nang mahimbing at makasiguro na ang mga kriminal

    na iyon ay hindi makakatakas at makagawa pang muli ng mga krimen sa kanilang mga kapwa.

    3. Gusto ko lamang bigyang diin ang mga kondisyon ng mga pangunahing kalsada na talaga namang

    napakasama. Sa katotohanan, ang mga kalsadang ito ay hindi na maituturing na mga kalsada dahil ang mga

    ito ay imposible nang madaanan ng mga sasakyan. Paano naming maihahatid ang mga bagay na dapat

    ihatid sa kinauukulan kung napakasama ng kondisyon ng mga kalsadang ito kung saan ang biyahe ay

    napakahabang katulad ng dalawang balik. At hindi na kailangang sabihin na ang mga produktong dapat ihatid

    ay mga delikadong produkto at hindi ligtas dahil kinakailangan pang magpalipat-lipat dahil nga sa kundisyon

    ng mga daan, at lalo pa ang mga taong sumasakay lamang sa mga pampublikong sasakyan.

    Tayahin Panuto :PAGPIPILI : Isipin mo na sa iyong barangay ay mayroon lamang iisang linya ng

    telepono. Lagi itong abala /busy dahil sa dami ng mga taong gumagamit nito. Kung sa ganoon,

    kailangan pa ng isang linya upang mas maraming tao ang makagamit nito.

    Nakatala sa ibaba ang mga posibleng dahilan kung bakit kailangan ng aming barangay ang isa pang linya

    ng telepono. Pumili ng dalawang pinakamagandang dahilan upang makumbinsi mo ang pamahalaang

    suportahan ang pangangailangang ito. Isulat ito sa sagutang papel.

    Mas malaki ang kikitain ng kompanyang magkakabit ng telepono dahil mas maraming tao ang

    makagagamit nito.

    Magbibigay ito ng libangan sa kabataan dahil gusting-gusto nilang gumamit ng telepono.

    Mas mabilis na matatanggap ang mahalagang tawag dahil sa karagdagang linya ng telepono.

    Upang mabigyan ng trabaho ang mga electrician sa lugar – ang pagkakabit ng poste at mga kable

    ng telepono.

    Mas maraming transaksiyong pangkalakalan ang magagawa sa telepono.

    Maraming mag-aaral ang gumagamit dahil sa Blended Learning ng Kagawaran ng Edukasyon

    bunga ng COVID-19 Pandemya.

    Karagdagang Gawain:

    PAGSULAT: Batay sa pangangailangang nakasaad sa unang bahagi ng pagsasanay (Suriin

    p. 3) pumili ng isa sa iyong mga sagot at gumawa ng isang epektibong pagpapahayag ng suliranin sa

    bondpaper/sagutang papel

    5

  • Aralin

    Akademikong Sulatin:

    2 Pagsulat ng Katawan ng

    Panukalang Proyekto

    Alamin

    Pagkatapos ng araling ito, inaasahang maisasagawa ng mga mag-aaral ang sumusunod:

    1.Nakikilala ang iba’t ibang akademikong sulatin ayon sa:

    (a) Layunin (b) Gamit (c) Katangian (d) Anyo CS_FA11/12PN-0a-c-90

    2.Nakasusunod sa istilo at teknikal na pangangailangan ng pagsulat ng katawan ng panukalang proyekto.

    CS_FA11/12PU-0d-f-93

    3.Nakasusulat ng katawan ng panukalang proyekto batay sa maingat, wasto, at angkop na paggamit ng wika .CS_FA11/12WG-0p-r-93

    Subukin

    PAGKILALA SA LAYUNIN AT PARAAN NG PANUKALANG PROYEKTO:

    Panuto: Basahin at unawain ang pahayag. Piliin ang titik A- kung ang pangungusap ay para Layunin at

    B para sa paraan. Isulat ito sa sagutang papel.

    ____ 1. Mapalawig ang mga tubo mula sa pangunahing linya ng tubig

    ____ 2. Mabigyan ng lugar ang mga mamamayan kung saan maaaring idaos ang mga pagtitipon

    ____ 3. Paglalagay ng humps sa road intersections

    ____ 4. Mapabuti ang kaligtasan ng mamamayan sa gabi

    ____ 5. Mabigyan ang mga mamamayan ng karapatang malaman ang mga impormasyon at pangyayari

    ____ 6. Pag-aayos ng mga bahaging elektrikal sa mga poste ng ilaw

    ____ 7. Pagbibigay ng tuluy-tuloy na suplay ng tubig sa mga mamamayan

    ____ 8. Paggawa ng pundasyon ng bulwagang pambayan

    ____ 9. Pagbaba ng mga insidente ng aksidenteng may kinalaman sa pagmamaneho

    ____10. Paggawa ng mga sisidlan ng mga aklat para sa aklatang pambayan.

    Balikan

    PAGLALAHAD NG LAYUNIN : Panuto: Sa bawat suliraning nabanggit sa ibaba, magbigay ng isang pangangailangan at

    layunin nito. Isulat ito sa sagutang papel. Pansining ang sagot sa unang bilang ay ibinibigay na sa inyo. 1. Suliranin: Pagtaas ng bilang ng mga kabataang nalululong sa ipinagbabawal na gamot Pangangailangan: Palaruan ng basketbol Layunin: Nakapaglalaan ng isang palaruan kung saan maaaring gugulin ng kabataan ang kanilang oras nang maiwasan ang pagkagumon sa mga bawal na gamot.

    6

    Baitang : 12 Markahan : Ikalawa Panahong Igugugol : Ikalimang Linggo

  • 2.Suliranin: Paggamit ng Blended Learning Modalities sa pampublikong paaralan bunga ng COVID-19 Pandemiya Pangangailangan :_______________________________________________________________ Layunin: _______________________________________________________________________ 3. Suliranin: Pagtaas ng bilang ng mamamayang walang hanapbuhay sa kasalukuyan. Pangangailangan:_______________________________________________________________ Layunin: _______________________________________________________________________ 4. Suliranin: Maraming mamamayan ang nahahawaan ng COVID-19 na sakit. Pangangailangan:_______________________________________________________________ Layunin:______________________________________________________________________

    Tuklasin

    Pagsulat ng katawan ng Panukalang Proyekto

    Ito ay binubuo ng:

    1.Layunin -Kailangang maging tiyak at isulat batay sa inaasahang resulta ng panukalang proyekto. Ayon

    kina Jeremy Miner at Lynn Miner (2005) , ang layunin ay kailangang maging SIMPLE.

    • Specific – bagay na nais makamit o mangyari sa panukalang proyekto

    • Immediate – tiyak na petsa kung kailan ito matatapos

    • Measurable – may basehan o patunay na naisakatutuparan ang nasabing proyekto

    • Practical - solusyon sa suliranin

    • Logical - paraan kung paano makakamit ang proyekto

    • Evaluable – nasusukat kung paano makatutulong ang proyekto.

    2.Plano ng Dapat Gawin- Matapos maitala ang mga layunin ay maaari nang buoin ang talaan ng mga

    gawain o plan of action na naglalaman ng mga hakbang na isasagawa upang malutas ang suliranin.

    Mahalagang maiplano itong mabuti ayon sa tamang pagkakasunod-sunod ng pagsagawa nito kasama ang

    mga taong kakailanganin sa pagsasakatuparan ng mga gawain. Dapat maging makatotohanan at kailangang

    ikonsidera ang badyet sa pagsasagawa nito. Makakatulong kung gagamit ng tsart o kalendaryo para

    markahan ang pagsasagawa ng bawat gawain.

    Suriin ang plano ng mga gawain sa pagpapatayo ng breakwater o pader para sa Barangay Bacao sa

    ibaba.

    7

    Plano ng Paggawa ng Breakwater o Pader para sa Ilog ng Barangay Bacao

    1.Pagpapasa ,pag-aaproba ,at paglabas ng badyet (7 araw )

    2.Pagsasagawa ng bidding mula sa mga kontraktor o mangongontrata sa paggawa ng

    breakwater o pader (2 linggo)

    ▪ Ang mga kontraktor ay inaasahang magpapasa o magsusumite ng kani-

    kanilang tawad para sa pagpapatayo ng breakwater kasama ang gagamiting

    plano para rito.

    3.Pagpupulong ng konseho ng barangay para sa pagpili ng kontraktor na gagawa ng

    breakwater. (1 araw )

    ▪ Gagawin din sa araw na ito ang opisyal na pagpapahayag ng napiling

    kontraktor para sa kabatiran ng nakararami.

    4.Pagpapatayo ng breakwater sa ilalim ng pamamahala ng konseho ng Barangay Bacao (3

    buwan)

    5.Pagpapasinaya at pababasbas ng breakwater ( 1 araw)

  • 3.Badyet – pinakamahalagang bahagi ito ng anumang panukalang proyekto. Ang badyet ay ang talaan ng

    mga gastusin ( tulad materyales at sweldo sa manggagawa ,allowance sa magbabantay at iba pang

    kakailanganin sa pagsasakatuparan ng layunin. Mahalagang ito ay mapag-aralang mabuti upang makatipid

    sa mga gugugulin. Maaaring magsagawa ng bidding sa mga kontraktor na kadalasan ay may panukalang

    budget para sa gagawing proyekto. Maaaring magkaroon ng tatlo o higit pang bidder na pagpipilian.Ibigay

    o ipagkatiwala ang proyekto sa kontraktor na magbibigay ng pinakamababang halaga ng badyet.Sa mga

    karagdagang kagamitan o materyales ,mas makabubuti kung maghahanap muna ng murang bilihan para

    makatipid din sa mga gastusin. Huwag ding kaligtaang isama sa talaan ng badyet ang iba pang mga gastusin

    tulad ng sweldo ng mga manggagawa ,.allowance para sa mga magbabantay sa pagsasagawa nito.

    Mga dapat tandaan sa paggawa ng badyet para sa panukalang proyekto ayon sa mga datos mula

    sa modyul tungkol sa pagsulat ng panukalang proyekto na may pamagat na “ Paghahanda ng Isang

    Simpleng Proyekto “ https://eskwelanaga.files.wordpress.com/2011/02

    Narito ang halimbawa ng badyet na maaaring gamitin sa pagpapagawa ng breakwater ng Brgy.Bacao.

    Mga Gastusin Halaga

    I.Halaga ng pagpapagawa ng breakwater batay sa isinumeti ng napiling kontraktor (kasama na rito ang mga materyales at sweldo ng mga trabahador )

    Php 3,200,000.00

    II.Gastusin para sa pagpapasinaya at pagbabasbas nito. Php 20,000.00

    Kabuoang Halaga

    Php 3,220,000.00

    Ano ang natutuhan mo sa paghahanda ng isang panukalang badyet? Sa palagay mo ba ay mahirap

    itong gawin? Hindi ito mahirap kung isasaisip mo ang mga sumusunod:

    1. Gawing simple at malinaw ang iyong badyet. Dapat na malaman agad ng ahensiyang magtataguyod ang

    mga bahagi nito. Ang mahahalagang detalye ng gastusin ay dapat na malinaw ang pagkakasaad.

    2. Ayusing mabuti ang iyong panukala. Pagpangkat-pangkatin ang mga gastusin ayon sa klasipikasyon ng

    mga ito. Siguraduhing nakahanay ang mga halaga upang madaling sumahin ito.

    3. Gumawa ng pag-aaral ng mga ahensiyang nagtataguyod ng mga proyekto at alamin ang mga bagay na

    kailangan sa panukala at ang halagang kanilang tinutustusan upang makasama ang iyong panukala sa

    kanilang itataguyod. Sa ganitong paraan mas malaki ang tsansang maaprobahan ang iyong proyekto. Maaari

    ka ring manghingi ng kopya ng mga naaprobahan nilang mga proyekto upang maikumpara ang gawa mo.

    4. Ihanda ang iyong badyet hanggang sa huling sentimo. Ang mga ahensiyang nagtataguyod ng mga

    proyekto ay kadalasang gumagawa ng pag-aaral para sa itataguyod nilang proposal.

    5. Siguraduhing tama ang lahat ng kukuwentahin. Mangangahulugan ito ng iyong integridad at karapat-dapat

    na pagtitiwala para sa iyo.

    Paglalahad ng Benepisyo ng Proyekto at mga Makikinabang nito Mahalagang maging espesipiko sa tiyak na grupo ng tao o samahang makikinabang sa

    pagsasakatuparan ng layunin hal. Mga bata, mamamayan,kababaihan ,magsasaka,mahihirap na pamilya,mga negosyante at iba pa.Maaari na ring isama sa bahaging ito ang katapusan o kongklusyon ng iyong panukala. Sa bahaging ito, ay maaaring ilahad ang mga dahilan kung bakit dapat aprobahan ang ipinasang panukalang proyekto .Tunghayan ang halimbawang nakasulat sa ibaba.

    Paano Mapakinabangan ng Barangay Bacao ang panukalang proyekto?

    Ang pagpapatayo ng breakwater o pader sa ilog ay magiging kapaki-pakinabang sa lahat ng mamamayan ng Brgy.Bacao. Ang panganib sa pagkawala ng buhay dahil sa panganib na dulot ng baha ay masosolusyunan. Di na makararanas ang mga mamamayan ng pagkasira ng kanilang tahanan at mga kagamitan na tunay na nagdudulot ng malaking epekto sa kanilang pamumuhay.Higit sa lahat, magkakaroon na ng kapanatagan ang puso ng bawat isa tuwing sasapit ang tag-ulan dahil alam nilang hindi agad aapaw ang tubig sa ilog sa tulong ng mga opapatayong mga pader. Balangkas ng Panukalang Proyekto

    1. Pamagat ng Panukalang Proyekto - hinango sa inilahad na pangangailangan bilang tugon sa suliranin 2. Nagpadala- tirahan ng sumulat ng paanukalang proyekto 3. Petsa- araw kung kailan ipinasa ang panukalang papel isinama na rin kung gaano katagal gagawin

    ang proyekto. 8

    https://eskwelanaga.files.wordpress.com/2011/02

  • 4. Pagpapahayag ng Suliranin- nakasaad ang suliranin at kung bakit dapat maisagawa o maibigay ang

    pangangailangan,

    5. Layunin – dahilan o kahalagahan kung bakit isagawa ang panukala

    6. Plano na dapat gawin- talaan ng pagkakasunod-sunod ng mga gawaing para pagsasakatuparan ng

    proyekto gayundin ang petsa at bilang ng araw na gagawin ang bawat isa.

    7. Badyet- kalkulasyon ng mga guguling gagamiti sa pagpapagawa ng proyekto

    8. Paano mapakinabangan ng pamayanan o samahan ang panukalang proyekto- konklusyon ng

    panukala kung saan nakasaad dito ang mga taong makikinabang ng proyekto at benepisyong

    makukuha nila mula rito. Ailene Baisa-Julian et.al Pinagyamang Pluma Filipino sa Piling Larangan (Akademik )Phoenix Publishing 2016

    Suriin

    PAGBIBIGAY-DESISYON:

    Panuto: Balikan ang “Plano ng Paggawa ng Breakwater o Pader para sa Ilog ng Barangay Bacao ” sa

    pahina 7. Kung ikaw ang tagapagtaguyod at batay sa plano ng mga gawain, aaprobahan mo ba at

    susuportahan ang panukalang proyekto para sa barangay? Bakit ? at Bakit hindi? .Isulat ito sa sagutang

    papel.

    Pagyamanin

    PAGKILALA SA PANGANGAILANGAN SA PAMAYANAN AT BADYET PROPOSAL :

    A. Batay sa nailahad mong suliranin na nakatala sa Suriin p.3 sa aralin 1 . Pumili ng isa nito at isulat sa sagutang papel ang mga bagay na kakailanganin sa pagpapatayo o paggawa nito, kasama ang kaakibat na halaga ng mga ito. Maaari kang magtanong sa isang mangongontrata o sa isang taong mapagkakatiwalaan tungkol dito. Siguraduhing ang mga nakatalang halaga ay makatotohanan.

    B. Maghanda ng badyet para sa proposal sa mga sumusunod na gastusin. Maaaring sundan

    ang badyet na nasa pahina 8. Magtalaga ng mga pangalan para sa mga pangkat ng gastusin upang maging maayos ang iyong panukala. Gumamit ng sagutang papel para sa gawaing na ito.

    Isaisip

    Panuto: PAGBUBUOD : Isulat sa sagutang papel ang isang talata ng kabuoan sa kaalamang naibabahagi

    sa iyo sa araling ito.

    Isagawa

    PANANALIKSIK:

    1.Magsaliksik ka ng panukalang proyekto mula sa silid-aklatan , websites at iba pang paghahanguan.

    2.Magpasa ka ng kopya nito.(hard copy)

    3. Ihambing ang pagkakatulad at pagkakaiba sa kabuoang obserbasyon mo sa nasaliksik at sa iyong

    natutunan sa araling ating natalakay. Isulat ito sa sagutang papel.Gamitin ang venn diagram para sa

    kasagutan.

    9

  • Tayahin AYOS KRONOLOHIKAL SA PANUKALANG PROYEKTO : Panuto: Isaayos ayon sa pagkakasunod-sunod ang panukalang proyekto. Isulat ang titik A-J sa

    sagutang papel. ______1. 324 Purok 10,Tiburcio Luna Avenue

    Barangay Bacao General Trias ,Cavite

    ______2. Haba ng Panahong Guguglin: 3 buwan at kalahati ______3. Makapagpagawa ng breakwater o pader na makatutulong upang mapigilan ang pag-apaw ng tubig sa ilog upang matiyak ang kaligtasan ng mga mamamayan at maging ang kanilang mga ari-arian at hanapbuhay sa susunod na mga buwan. ______4. PANUKALA SA PAGPAPAGAWA NG BREAKWATER PARA SA BARANGAY BACAO ______5. Isa ang Barangay Bacao sa mabilis na umuunlad na barangay ng bayan ng General Trias sa Cavite. Ito ay nananatiling pamayanang agrikultural bagamat unti-unti na ring nagsusulputan ang mga pabrika sa lugar na ito. Isa sa mga suliraning nararanasan ng Barangay Bacao sa kasalukuyan ay ang malaking pagbaha tuwing panahon ng tag-ualn Ito ay nagdudulot ng malaking problema sa mga mamamayan tulad ng pagkasira ng kanilang mga bahay ,kagamitan,at maging ng mga pananim. Ang pangunahing sanhi ng pagbaha ay ang pag-apaw ng tubig sa ilog na nanggagaling sa bundok.

    Dahil dito, nangangailangan ang barangay ng isang breakwater o pader na pipigil sa mabilis na pag-apaw ng tubig mula sa ilog . Kung ito ay maipatatayo , tiyak na di na kakailanganin pang ilikas ang mga mamamayan sa ligtas na lugar. Higit sa lahat ,maiiwasan din ang patuloy na pagguho ng mga lupa sa tabi ng ilog. Kailangang maisagawa na ang proyektong ito sa madaling panahon para sa kapakanan at kaligtasan ng mga mamamayan. _______6. Mula kay Leah Grace L. Delgado _______7 .Ang pagpapatayo ng breakwater o pader sa ilog ay magiging kapaki-pakinabang sa lahat ng mamamayan ng Brgy.Bacao. Ang panganib sa pagkawala ng buhay dahil sa panganib na dulot ng baha ay masosolusyunan. Di na makararanas ang mga mamamayan ng pagkasira ng kanilang tahanan at mga kagamitan na tunay na nagdudulot ng malaking epekto sa kanilang pamumuhay.Higit sa lahat, magkakaroon na ng kapanatagan ang puso ng bawat isa tuwing sasapit ang tag-ulan dahil alam nilang hindi agad aapaw ang tubig sa ilog sa tulong ng mga opapatayong mga pader. _______8.

    Plano ng Paggawa ng Breakwater o Pader para sa Ilog ng Barangay Bacao 1.Pagpapasa ,pag-aaproba ,at paglabas ng badyet (7 araw ) 2.Pagsasagawa ng bidding mula sa mga kontraktor o mangongontrata sa paggawa ng breakwater o pader (2 linggo)

    ▪ Ang mga kontraktor ay inaasahang magpapasa o magsusumite ng kani-kanilang tawad para

    sa pagpapatayo ng breakwater kasama ang gagamiting plano para rito.

    3.Pagpupulong ng konseho ng barangay para sa pagpili ng kontraktor na gagawa ng breakwater. (1 araw )

    ▪ Gagawin din sa araw na ito ang opisyal na pagpapahayag ng napiling kontraktor para sa kabatiran ng nakararami.

    4.Pagpapatayo ng breakwater sa ilalim ng pamamahala ng konseho ng Barangay Bacao (3 buwan) 5.Pagpapasinaya at pababasbas ng breakwater ( 1 araw) ________9. ika-11 ng Disyembre 2015 ________10.

    Mga Gastusin Halaga

    I.Halaga ng pagpapagawa ng breakwater batay sa isinumeti ng napiling kontraktor (kasama na rito ang mga materyales at sweldo ng mga trabahador )

    Php 3,200,000.00

    II.Gastusin para sa pagpapasinaya at pagbabasbas nito. Php 20,000.00

    Kabuoang Halaga

    Php 3,220,000.00

    10

  • Karagdagang Gawain

    PASULAT NG PANUKALANG PROYEKTO:

    Panuto:Gumawa ka ng iyong sariling panukalang proyekto. Maaari mong ipagpatuloy

    ang nasimulan mo nang gawain o malaya kang pumili ng bagong papaksain ayon sa suliranin sa

    iyong paaralan o pamayanan. Isulat ito sa sagutang papel at siguraduhing masunod ang mga

    bahagi ng pagsulat nito.

    Lagom:

    ➢ Ang panukalang proyekto ay isang nakasulat na mungkahi at siyang ihaharap sa mga taong

    makatutulong sa pagkamit ng layunin para sa pamayanan.

    ➢ Ang panimula, ang unang bahagi ng iyong panukalang proyekto, ang magiging paksa ng araling ito.

    Dito mo tutukuyin ang kaukulang pangangailangan ng iyong pamayanan. Batay rito, maaari mo nang

    mailahad ang layunin ng iyong proposal. Dapat ay nakasaad din kung bakit mo ipinapalagay na ito ay

    mahalagang pangangailangan.

    ➢ Ang bahaging ito ay dapat na maikli lamang ngunit malinaw at direkta ang punto. Dapat na

    nakapaloob dito ang paglalarawan ng iyong pamayanan at kung paanong makatutulong sa

    pangangailangan ng pamayanan ang panukalang proyektong iyong ibinigay.

    ➢ Ang pangangailangan ay isang kakulangan. Isa itong bagay na gusto mong makamit sa hinaharap.

    ➢ Ang pahayag ng suliranin ay tumutukoy sa mga pangangailangang nais tugunan ng proyekto.

    Nagsasaad rin ito kung bakit mahalaga ang proyekto.

    ➢ Ang magandang pagpapahayag ng suliranin ay maikli, malinaw at direkta ang punto.

    ➢ Ang layunin ay ang bagay na gusto mong makamit. Kapag nakamtan na ito, natugunan na ang

    pangangailangan.

    ➢ Matagumpay lamang ang isang proyekto kung natugunan ang mga layunin at pangangailangan nito.

    ➢ Ang plano ng dapat gawin ay isang detalyadong pagsasalarawan ng lahat ng gagawin na may

    kinalaman sa panukalang proyekto, kasama dito ang panahong iyong gugugulin.

    ➢ Alamin ang iyong proyekto. Isama lamang sa badyet ang mga bagay na mahalaga para dito.

    ➢ Sa paggawa ng badyet, siguruhing nakapaloob dito ang lahat ng mahalagang gastusin.

    ➢ Ang bahagi ng panukalang may pamagat na “Paano Mapapakinabangan ng Aking Pamayanan ang

    Panukalang Ito” ay naglalaman ng pagsusuri ng proyekto.

    ➢ Ang bahaging ito ay nagsasaad kung sinu-sino ang mga makikinabang sa proyekto at ano ang

    kanilang aktuwal na makukuha rito.

    ➢ Ang walong bahagi ng proyekto ayon sa kanilang pagkakasunod-sunod ay: pamagat, nagpadala,

    petsa, pagpapahayag ng suliranin, layunin, plano ng paggawa, badyet at “paano mapapakinabangan

    pamayanan ang panukalang ito”.

    11

  • PANGWAKAS NA PAGTATAYA

    A. 1-5: Sagutin ang mga katanungan na susubok sa iyong natutunan .Nakatala sa ibaba ang limang

    pangunahing bahagi ng panukalang proyekto. Piliin ang tamang sagot sa mga sumusunod na pahayag .

    *** Pambungad/ Background/ Mga Dahilan ng Panukala

    ***Pahayag ng Suliranin at Layunin ng Panukala

    ***Mga Planong Pagkilos at Iskedyul ng mga Gagawin

    ***Badyet Para sa Proyekto

    ***Kahalagahan ng Panukala

    1. Pagpapasinaya at pagbabasbas ng breakwater (1 araw )

    2. Ipagawa ang breakwater o pader na magsisilbing proteksyon sa panahon ng tag-ulan.

    3. Pagsusuri sa pangangailangan at mga dahilan ng proposal .

    4. Ang sanhi ng pagbaha ay ang pag-apaw ng tubig sa ilog na nangagaling sa bundok.

    5. Paghiling ng P100,000 sa loob ng tatlong buwan

    B. 6-10 : Punan ng tamang sagot ang katanungan .

    6. Kailangang maging tiyak at isulat batay sa inaasahang resulta ng panukalang proyekto. Ito ay kailangang

    maging SIMPLE .

    7. Isa-isahin ang akmang salitang nakapaloob sa akronim na SIMPLE.

    8. Ito ay talaan ng pagkakasunod-sunod ng mga gawaing para pagsasakatuparan ng proyekto gayundin

    ang petsa at bilang ng araw na gagawin ang bawat isa.

    9. Ano-anong katangian ang dapat taglayin ng isang taong bumubuo sa paggawa panukalang proyekto?

    10.Ito ay unang bahagi ng iyong panukalang proyekto at ang magiging paksa ng araling ito. Dito mo tutukuyin

    ang kaukulang pangangailangan ng iyong pamayanan. Batay dito, maaari mo nang mailahad ang layunin ng

    iyong proposal. Dapat ay nakasaad din kung bakit mo ipinapalagay na ito ay mahalagang pangangailangan.

    12

  • Susi sa Pagwawasto

    13

    Panimulang Pagtataya

    1. E 6. D 11.B 2. A 7. A 12.C 3. D 8. B 13.E 4. B 9. C 14.E 5. E 10.C 15.D Aralin 1:Subukin 1.TAMA 2.MALI 3.MALI 4.TAMA 5.TAMA Aralin 2 :Subukin 1.B 2.A 3.B 4.A 5.A 6.B 7.A 8.B 9 A 10.B Aralin 2:Tayahin

    1.D.

    2. F

    3. A

    4. 1

    5. B

    6. E

    7. C

    8. H

    9. J

    10. G

    Pangwakas na Pagtataya:

    1. Mga Planong Pagkilos at Iskedyul ng mga Gagawin

    2. Kahalagahan ng Panukala

    3. Pambungad/ Background/ Mga Dahilan ng Panukala

    4. Pahayag ng Suliranin at Layunin ng Panukala

    5. Badyet Para sa Proyekto

    6. Layunin

    7. Specific ,Immediate ,Measurable, Practical, Logical,

    Evaluable (in order)

    8. Plano na dapat gawin

    9. kaalaman, kasanayan, at maging sapat na pagsasanay

    10. Panimula

  • Mga Sanggunian

    Aklat

    Ailene Baisa-Julian et.al Pinagyamang Pluma Filipino sa Piling Larangan (Akademik )Phoenix Publishing 2016

    Pamela C.Constantino et.el Filipino sa Piling Larangan (Akademik)Rex Book Store 2016 Edition

    Module DepEd CDO SHARED Options Learning Activities Internet Sites https://eskwelanaga.files.wordpress.com/2011/02

    14

    https://eskwelanaga.files.wordpress.com/2011/02

  • Para sa mga katanungan o puna, sumulat o tumawag sa: Department of Education – Bureau of Learning Resources (DepEd-BLR) DepEd Division of Cagayan de Oro City Fr. William F. Masterson Ave Upper BalulangCagayan de Oro Telefax: ((08822)855-0048 E-mail Address: [email protected]

    mailto:[email protected]