Upload
myo-aung
View
111
Download
0
Tags:
Embed Size (px)
Citation preview
1
jrifuGif;aqmif;yg;rsm;
32
xm;0,fa'o zGHUNzdK;wkd;wufa&;tzJGU (DDA) rS uefYowfxkwfa0onf/
arv? 2012 ckESpf
rsufESmzkH; - kzotwGif; - mht
54
76
t½kdif;ajrokdY tajymif;tvJvIdif;a&mufvmNyD/
(u)
jrefrmhacwftajymif;tvJrwkdifrDuyif arQmfvifhjcif;wpfayGUwpfykduf
xm;0,fajrokdYa&mufESihfaeNyD; jzpfonf/ trnfwyfxm;onfu xm;0,f
zGHNzdK;a&;pDrHudef;/
toG,foG,faom puf½kHtvkyf½kH twJGvkdufyg0ifonfh pDrHudef;rSm
wdkif;jynftwGif; pD;yGm;a&;qkdif&m udef;*Pef;rsm; wkd;wufa&;rsm;pGm taxmuf
tuljyKrnfh arQmfvifhcsufvnf;ygonf/
tvkyftukdiftcGihftvrf;rsm; vSrf;qkyfEkdifa&; arQmfvifhcsufvnf;
ygonf/ ,if;ukdtrSDjyKí xm;0,fa'owGif; pD;yGm;a&;tcGihftvrf;rsm;
qifhyGm;ay:xGef;a&; arQmfvifhcsufvnf;ygonf/
w½kwfEkdifiH&Sd emrnfausmf &Sefusef;pufrIZkefukdtwk,lum wnfaqmuf
&ef ,ciftpkd;&tBuD;tuJu ajymqkdxm;aMumif; pDrHudef;taumiftxnf
azmfrnfh tDwmvsH-xkdif; (ITD) Ouú|u owif;rD'D,mwpfckukd ajymqkdxm;
onf/ xkdif;EkdifiHwGif jyóemtaxGaxG&Sdaeaom pufrIZkefrsm;&Sd&if roifh
avsmfawmhojzihf xm;0,fukda&TU&rnf[kvnf; 0efBuD;csKyfa[mif; tbDqpfu
qkdxm;jyefonf/
wHcg;tyGifhwGif avaumif;avoefYrsm;ESihftwl trIdufo½kdufrsm;vnf;
ygvmawmhrnf/
pD;yGm;a&;wkd;wufrI udef;*Pef;rsm;o,faqmifvmrnfh pDrHudef;aMumifh
vlYtcGihfta&;ESihf obm0ywf0ef;usifqkdif&m tEkwfvu©Pmrsm; wpfeifhwpfykd;
&Sdvmrnfukdvnf; pkd;&drf&onf/
xkdonfyifvQif ajymif;vJjcif;\ rwljcm;em;aom rsufESmpmrsm;jzpf
onf/
,if;rsufESmpmrsm;taMumif;ukd jynfwGif;jynfy owif;rD'D,mrsm;wGif
azmfjyyg&Sdaom aqmif;yg;? tifwmAsL;? tjrifrsm;wpfqifh axmufcsifhq0g;
Ekdifonf/
]ajymif;vJjcif; rsufESmpmrsm;} trnfwyf þpmtkyfwGif xm;0,f
pDrHudef;ESihf qufpyftaMumif;t&mrsm;ukd azmfjyxm;aom aqmif;yg;? tjrif?
tifwmAsL;rsm;udk pkpnf;azmfjyxm;onf/
azmfjycGifhjyKaom pma&;ol? oufqkdif&mrD'D,mrsm;ukd rSwfwrf;wif
aus;Zl;pum; qkdtyfygonf/
(c)
t½kdif;ajrokdY tajymif;tvJvIdif;um; a&mufvmNyD/ vIdif;avajyavm?
a'grmef[kefvIdif;avm/
xm;0,fa'o zGHUNzdK;wkd;wufa&;tzJGU xm;0,fa'o zGHUNzdK;wkd;wufa&;tzJGU (DDA)
9
jrifuGif;aqmif;yg;rsm;
8
1110
jrifuGif;aqmif;yg;rsm; jrifuGif;aqmif;yg;rsm;
Photo-DDA
ebkv,fa'oyifv,furf;pyfteD; armifESHESpfOD;0rf;pmt&Sm
1312
jrifuGif;aqmif;yg;rsm; jrifuGif;aqmif;yg;rsm;
EkdifiHbufwGif taxGaxGvkyfom;rsm;tjzpf tvkyfoGm;
a&mufvkyfudkifMuNyD; xm;0,fa&eufqdyfurf; owif;
aMumihf tvkyftudkiftajctae tajymif;tvJ&Sd
aumif;Ekd;jzihf jyefvnfowif;pkHprf;rIrsm;vnf; vkyfvm
MuaMumif; a'ocHrsm;uqkdonf/
]][kdbufrSm oGm;vkyf&ifwpfaeYudk usyf 6ç000
avmuf&awmh 'DuaeoGm;vkyfMuw,f/ 'DrSmu taxG
axGvkyfom; wpfa,muf&wJh aeYwGufcu trsm;qkH;
4ç500 avmufyJ&wmav/ 'gayrJh a&eufqdyfurf;qkdwJh
toHMum;uwnf;u 'DbufudkjyefvmNyD; vpmtajc
tae jyefvmar;Muw,f/ Mum;&oavmuf 'DrSmtaxG
axG vkyfom;awGtwGuf vpmuusyf 3ç500 0ef;usif
avmufyJ&awmh rlvae&mudkyJ jyefoGm;Muw,f}} [k
ajrmuf&Gm&yfuGufrS touf 30 t&G,f raraomfu
qkdonf/
pDrHudef;onf ESpf&Snfaqmif&Gufrnf jzpfaom
aMumihfvnf; tcsdKUa'ocHrsm;ua'ozGHUNzdK;rIESihf ywfouf
NyD; aumufcsufcs&ef apmaeao;onf[kvnf; qkdMu
onf/
]]yxrMum;wkef;uawmh 'DpDrHudef;p&if a'ocH
awGudkOD;pm;ay;NyD; tvkyfay;r,fqkdNyD; Mum;w,f/
vkyfief;puwnf;u 'D&GmwpfavQmufu tvkyform;
40? 50 avmufyJ iSm;wmyg/ tckawmh cP&yfxm;awmh
tJ'DrSm xkdif;awGyJ&Sdw,f}} [k ebkv,fa'o? xdefBuD;
aus;&GmrS &GmvlBuD;wpfOD;u ajymonf/
]]a&&Snfqkd&ifawmh 'Dae&mu pD;yGm;a&;aumif;
vmrSmyJ/ wcsdKUuvnf; a&&SnfudkarQmfNyD; udk,hfNcHuGuf
uav;awGudk ra&mif;bJxm;Muw,f/ 'DxufykdNyD;
aumif;vmrvm; qkdNyD;awmhaygh/ 'DrSmNcHykdifwJholawGu
tenf;qkH; ig;{uavmufawmh ykdifMuw,f}} [k ¤if;u
qufajymonf/
¤if;taejzihf vuf&Sdtaetxm;udkMunfhNyD; xyfrH
aumif;rGefvmrI &Sdr&Sdqkdonfudkrl ajym&efapmao;onf
[kvnf; ajymonf/
ta&SUawmiftm&SwGif ukefypönf;o,f,lykdYaqmif
a&;twGuf tc&musvmrnfh tqkdyga&eufqdyfurf;
ESihf xm;0,ftxl;pD;yGm;a&; pufrIZkefpDrHudef;udk taumif
txnfazmf&ef 2008 ckESpfcefYuyif tDwmvsHxkdif;
ukrÜPDu tcsuftvufrsm; aumuf,lcJhNyD;aemuf
NyD;cJhonfhESpf Ekd0ifbmv 2 &ufaeYu jrefrmhqdyfurf;
tmPmydkfifESifh vkyfief;oabmwlpmcsKyf csKyfqkdcJhonf/
xkdodkY csKyfqkdNyD;aemufwGif xm;0,ftxl;pD;yGm;
a&;ZkefOya' NyD;cJhonfh azazmf0g&DvtwGif;u xGuf&Sd
vm&m xkdZkeftwGif; txl;ZkefBuD;udk;Zkef yg0ifrnfjzpf
aMumif;vnf; od&onf/ ,if;ZkeftwGif; &if;ESD;jr§KyfESHrI
jyKvkyfEkdifonfhvkyfief;rsm;wGif qdyfurf;vkyfief;? pufrI
vkyfief;? vQyfppf"mwftm;ESihf qufpyf0efaqmifrI
vkyfief;rsm;? axmufyHhydkYaqmifa&;vkyfief;rsm;? armf
awmf um;vrf;rsm;?ta0;ajy; vrf;rBuD;rsm;ESihf &xm;
vrf;azmufvkyfjcif; vkyfief;rsm;? jynfwGif; jynfyodkY
a&eHESifh obm0"mwfaiGUwifydkYjcif;ESihf a&eHESihfobm0
"mwfaiGUwifydkYonhf ydkufvdkif;wnfaqmufjcif;vkyfief;
rsm; yg0ifrnfjzpfonf/
xdkYtjyif ukefypön;fxkwfvkyfrIvkyfief;? tqihfjrifh
enf;ynmjzihf xkwfvkyfrIvkyfief;? pufrIvkyfief;rsm;?
pdkufysKd;a&;? arG;jrL;a&;ESihfa&vkyfief;? owåKypönf;vkyfief;ESihf
opfawmxGufypönf; xkwfvkyfrIvkyfief;rsm; ponhf
xkwfvkyfrIrsm;udk tajccHaomvkyfief;rsm;? ukefoG,f
a&;? axmufyHha&;ESifh o,f,lydkYaqmifa&;? ukefodk
avSmifa&;? [dkw,fESihf c&D;oGm;vma&;? ynma&;?
usef;rma&;? vlae&yfuGufrsm;? tajccHtaqmufttHk
jznhfqnf;axmuf yHHha&;Xmersm;?obm0ywf0ef;usif
xdef;odrf;umuG,fonfh pdrf;vef;e,fajrrsm;? tem;,l
tyef;ajzpcef;rsm;ponfh 0efaqmifrIvkyfief;rsm;? vrf;?
jrefrmEkdifiHwGif txl;pD;yGm;a&;Zkeftjzpf yxrqkH;ay:
xGufvmrnfh xm;0,ftxl;pD;yGm;a&;ZkefESifhywfouf
NyD; xm;0,fNrdKUcHrsm;\ cH,lcsuftjrifonf taumif;
tqkd; 'GefwGJvsuf&Sdaeaomfvnf; pD;yGm;a&;zGHUNzdK;rIESifh
qufpyfonfhtjrifrSmrl ykdrkdyGifhvef;vmaMumif; NrdKUcH
rsm;u jrefrmwkdif;(rf) ESifh awGUqkHpOfajymonf/
weoFm&Dwkdif;a'oBuD;NrdKUawmfjzpfaom xm;0,f
NrdKUonf &efukefNrdKUrS rkdif 380 ausmf uGma0;NyD; uyÜvD
yifv,fjyifrS 18 rkdifcefYuGmonfhae&mwGif wnf&Sdonf/
xm;0,fonf ,ckwpfESpfwm umvtwGif;ü
a&eufqdyfurf; jyKvkyfrnfqkdonfhowif;aMumifh trsm;
\ txl;pdwf0ifpm;rI wpfrk[kwfcsif;&&Sdvmonfh a'o
vnf;jzpfvmonf/ trSefrSm a&eufqdyfurf;jyKvkyfrnf
[k vsmxm;onfhae&monf xm;0,fNrdKUwGifr[kwfbJ
a&jzLNrdKUe,f? ebkv,fa'owGifomjzpfonf/
a&eufqdyfurf; pDrHudef;qkdonfh trnfxuf
,cktcg xm;0,ftxl;pD;yGm;a&;Zkef pDrHudef;tjzpfowf
rSwfum xkdif;EkdifiHtajcpkduf tDwmvsHxkdif;ukrÜPDu
&if;ESD;jr§KyfESHaqmif&GufrnfjzpfNyD; ¤if;ukdulnDaxmufyhH&ef
tpkd;&Xmersm; yl;aygif;yg0ifonfh taxmuftuljyK
tzGJUukdvnf; ,m,DzGJUpnf;xm;&SdNyD;jzpfonf/
okdY&mwGif ebkv,fa'oxuf trsm;odxm;
onfh xm;0,fNrdKUonf pD;yGm;a&;vkyfief;rsm; tajccs&ef
ueOD; t"duusaom ae&mjzpfvmojzifh a&&SnftusKd;
twGuf arQmfukd;um tdrfNcHajr&if;ESD;jr§KyfESHrItykdif;wGif
,ckwpfESpfwmtwGif; tajymif;tvJBuD;jzpfvmawmh
onf/
xkdtajymif;tvJaemufwGif xm;0,fü ,cifu
r&SdcJhzl;aom tdrfNcHajraps;uGufwpfck uref;uwef;
jzpfay:vmonf/ tdrfNcHajrvkyfief;rSvGJNyD; tjcm;pD;yGm;
a&;vkyfief;ykdif;wGifrl odomxif&Sm;onfh tajymif;tvJ
rsm;jzpfay:vmjcif; rawGU&ao;acs/ okdYaomf usefpD;yGm;
a&;ESifh vlaerItqifhrsm;vnf; wpfqifhNyD;wpfqifh
ajymif;vJvmawmhrnf[k NrdKUcHrsm;u arQmfvifhaeMuNyD;
tcsdefumvwkdawmif;ao;aomaMumifh jzpfay:vmEkdif
zG,f&Sdonfh taetxm;ukdrl wxpfcsajymqkdEkdifjcif;
r&Sdacs/
]]a&eufqdyfurf;qkdwJh[mukd pwifMum;wkef;u
bmrSef;rodbl;/ NyD;awmh qdyfurf;qkdawmh ukd,fod
oavmuf aAmwHwm;awG bmawG aqmufr,faygh/
'gayrJhvnf; tJ'gvkyfr,fqkdwJh ebkv,furf;ajcem;rSm
bmrSawmifr&Sdbl;/ tcsdefwkdtwGif;qkdwmawmh odwm
ayghaemf/ tckcsdefxdawmh xl;xl;jcm;jcm; tajymif;tvJ
qkdwm rawGUbl;}} [k xm;0,fNrdKUom; touf 25 ESpf
t&G,f ukdvif;&Sdefu qkdonf/
okdY&mwGif xm;0,fNrdKUokdY w½kwfESifh xkdif;vlrsKd;
t0iftxGufrsm;jym;vmaMumif;? ,cifu xm;0,fNrdKUrS
xkdif;EkdifiHokdY tvkyfoGm;a&muf vkyfukdifoltcsKdUvnf;
jyefvnfa&muf&Sdvmum a&eufqdyfurf;ESifhywfouf
NyD; tvkyftukdiftcGifhtvrf; aumif;rGefrI &Sd-r&Sd?
jyefvnfpkHprf;vmMuonf[kvnf; NrdKUcHrsm;uqkdonf/
]]{nfhonft0iftxGufrsm;vmawmh wnf;ckdcef;
wkdY [kdw,fwkdY tqifajyvmovkd qkdifu,f u,f&DwkdY?
okH;bD;wkwfwkwfawGvnf; tvkyfjzpfvmw,f/ wcsKdU
{nfhonfawGu ebkv,fbufukd ykwfjywfiSm;Muw,f/
ajruGufawGoGm;Munfhwmaygh/ tJvkd&&if wkwfwkwfqGJ
&wm tqifajyw,f}} [k okH;bD;wkwfwkwf qGJaeol
udkZifarmifOD;u qkdonf/
xm;0,fNrdKU\ t"dupD;yGm;a&;rSm a&mfbmNcH?
oD[kdVfNcH? uGrf;NcHrsm; pkdufysdK;jcif;ESihf a&vkyfief;rSm t"du
jzpfonf/ okdY&mwGif xm;0,fNrdKUcH vli,ftrsm;pkrSm xkdif;
a&&Snfqkd&ifawmh
'Dae&mupD;yGm;a&;aumif;vmrSmyJ/
wcsdKUuvnf; a&&SnfudkarQmfNyD;
udk,hfNcHuGufuav;awGudk
ra&mif;bJxm;Muw,f/ 'DxufykdNyD;
aumif;vmrvm; qkdNyD;awmhaygh
1514
jrifuGif;aqmif;yg;rsm; jrifuGif;aqmif;yg;rsm;
wHwm;? avqdyf? blwm½kH? qdyfurf;? vQyfppf? quf
oG,fa&;? a&&&Sda&;? ywf0ef;usifxdef;odrf;a&;ESifh pGefY
ypfypönf;rsm; xdef;odrf;a&;ponhf tajccHtaqmuf
ttHkvkyfief;rsm;? A[dktzGJUu tpdk;&tzGJU\ oabm
wlnDrIjzihf owfrSwfonhftjcm;vkyfief;rsm;wGif vkyf
udkifEkdifaMumif;od&onf/
xdkZkeftwGif; yg0ifrnhfvkyfief;rsm;udk Munhfjcif;
tm;jzihf ¤if;a'owGif a&&SnfzGHUNzdK;vmrnhf pD;yGm;a&;
vkyfief;rsm;rSm a'ocHrsm;twGuf trSefwu,ftusKd;
&Sdvmrnfvm; qkdonfudkrl rnfolrQwxpfcsajymqdk
Edkifjcif;r&Sdao;aomfvnf; a'ocHrsm;\ vkyfief;qkdif&m
pGrf;aqmif&nfrsm;udkrl BudKwifjznhfwif;xm;&ef vdk
tyfaMumif;vnf; tqdkyg a&eufqdyfurf;ywf0ef;usifrS
a'ocHtcsKdUu ajymonf/
]]'DrSmu t*Fvdyfpmudk oifzdkYvdkvmNyDqkdwmvnf;
odvmMuw,f/ tckqkd EdkifiHjcm;om;awGvnf; 0ifvmNyD
qdkawmh 'gawGvkdtyfvmNyD/ 'Dua'ocHawGu ynm
&yfydkif;qkdif&mvkyfief;awGrSm 0ifwdk;zdkYqdkwmawmh vdkae
ao;w,f/ trsm;pku tajccH tvkyfawGtwGufyJ
0ifwkd;Edkifao;wm}}[k xm;0,fNrdKUcH a&mfbma&mif;0,f
a&;vkyfief;vkyfudkifol udk&J0if;aZmfu ajymonf/
xm;0,fNrdKUcHrsm;enf;wl tqdkygpDrHudef;udk pdwfyg
0ifpm;aeol jynfyaa&muf jrefrmvlrsKd;rsm;pGm&SdaeNyD;
txl;ojzifh tif*sifeD,mvkyfief;ydkif;wGif wm0efxrf;
aqmifvkdolrsm;? aqmufvkyfa&;vkyfief;rsm;wGif vkyf
vdkolrsm;jym;aeaMumif; pifumyla&muf jrefrmtif*sif
eD,m wpfOD;uvnf; ajymonf/
]]pifumylrSm&wJh vpmavmuf 'DrSm&Edkifrvm;vkdY
pHkprf;Munhfaewm/ jzpfEdkif&ifawmh udk,hfEkdifiHxJrSmyJ
jyefvkyfcsifwm/ tckxdawmh apmihfMunhf&OD;r,f}} [k
tqdkygtif*sifeD,mu qdkonf/
vwfwavm taetxm;wGifrl xm;0,fNrdKU\
tdrfNcHajraps;rsm;onfom uarmufurtajctaejzihf
jrihfwufvsuf&Sdum xdktajymif;tvJwpf&yfwGif a'ocH
yGJpm;rsm; ydkrdkay:xGufvmonf[k xm;0,fNrKdUcHrsm;u
oHk;oyfajymqdkonf/
jrefrmhwkdif;*sme,fyg ausmfqkrGef\
aqmif;yg;ukd ul;,lazmfjyonf/
xm;0,fa&eufqdyfurf; aqmufvkyfrnfhae&mteD; urf;ajcwpfae&m
Photo-KT
1716
jrifuGif;aqmif;yg;rsm; jrifuGif;aqmif;yg;rsm;
jynfyvkyfief;&Sif rsm;jym;vmNyD; xm;0,fNrdKUwGifvnf;
[kdw,ftcsKdU wdk;csJUae&NyDjzpfaMumif; xm;0,fNrdKUcH
[kdw,fvkyfief;&SiftcsKdU ajymMum;onf/
]]wpfavmuyJ *syefawG tkyfpkvdkufvmoGm;ao;
w,f}}[kqkdolrSm xm;0,fNrdKUudka&muf&Sdvmaom {nfh
onfrsm;? vkyfief;&Sifrsm;udk vdkufvHydkYaqmifay;aeaom
armfawmf,mOfvkyfief;&SifwpfOD;jzpfol OD;vSjrifh(trnf
vTJajymif;) jzpfonf/
,if;aemuf rsm;rMumrDyif xm;0,fpDrHudef;wGif
xkdif;ESifhyl;aygif;&ef *syef&if;ESD;jr§KyfESHolrsm;u tqdkjyKcJh
aMumif; owif;rsm; azazmf0g&D 18 &ufaeYwGif xkdif;
rD'D,mrsm;ü azmfjycJhonf/
*syefxdyfwef;vkyfief;rsm;jzpfaom Sumitomo,
Mitsubishi, Hitachi, Toray Industries, Mizuho Financial
Group, All Nippon Airways ponfh ukrÜPDrsm;udk ukd,f
pm;jyKaom Nippon Keidaren u xkdodkY tqdkjyKcJhonf/
xdkvkyfief;rsm;onf xm;0,fpDrHudef;wGif yg0if
aom a&eufqdyfurf;? vrf;? "mwftm;ay;puf½HkwdkY
tygt0if a&eH"mwkvkyfief;rsm;wGifyg &if;ESD;vkyfudkif
vdkaMumif; Keidanren Ouú| Hiromasa Yonekura u
ajymMum;cJhonf/
xdk&if;ESD;jr§KyfESHrItwGuf Japan Bank for Inter-
national Cooperation (JBIC) ESifh tjcm;tpdk;& aiGaMu;
tzGJUtpnf;rsm;rS axmufyHhrnfjzpfonf/
]]ESpfEkdifiHvHk;u jrefrmEkdifiHeJYywfoufNyD; &yfwnf
csufwlNyD;awmh tvSL&SifEdkifiHawGjzpfygw,f}}[k Hiromasa
uqkdonf/
xkdodkY *syefukrÜPDrsmu pDrHudef;tajccH taqmuf
tOD wnfaqmufrIwGif &if;ESD;vkyfudkif&ef pdwf0ifpm;
aecsdefwGif xkdif;EkdifiH&Sd oufwrf;t&SnfqHk;ESifh tBuD;qHk;
pD;yGm;a&; vkyfief;pkwpfckjzpfaom Loxery uvnf;
xm;0,fpDrHudef;wGif &if;ESD;vkyfudkif&ef&SdaMumif; NyD;cJh
aom &ufydkif;twGif;u owif;xkwfjyefcJhonf/
,if;vkyfief;taejzifh r[m"mwftm;vdkif;ESifh
a&eHESifh obm0"mwfaiGU xkwfvTwfa&;vkyfief;rsm;wGif
&if;ESD;jr§KyfESH&ef vwfwavmwGif pdwf0ifpm;aeNyD; vm
rnfhvtwGif; xm;0,fokdY avhvma&;tzGJUwpfck vm
a&mufrnfjzpfaMumif; ukrÜPDtBuHay; Jingjai Han-
chanlah u ajymMum;onf/
Loxley ukrÜPDrSm jrefrmEkdifiH&Sd w,fvDuGef;
vkyfief;wGif vGefcJhaom ESpfaygif;rsm;pGm &if;ESD;jr§KyfESHvkyf
udkifcJhzl;onfh ukrÜPDjzpfonf/
]]a&G;aumufyGJaemufydkif;rSm &if;ESD;jr§KyfESHrI tvm;
tvmaumif;awG &SdEdkifwJhjrefrmrSm &if;ESD;jr§KyfESHrItopf
awG jyefvkyfzdkYvkyfaeygw,f}} [k Jingjai u qdkonf/
ta&SUawmiftm&SwGif tBuD;qHk; ydkvDADEdkif;c½dk
½kduf ydkvDrm (PVC) xkwfvkyfjzefYjzLonfh ukrÜPDjzpfonfh
Thai Plastic and Chemicals Plc (TPC) onf xm;0,f
pDrHudef;wGif &if;ESD;jr§KyfESH&ef pwifjyifqifaeaMumif;
xdkif;EkdifiHrSvmaom owif;tcsKdUwGif azmfjyxm;onf/
]]ywf0ef;usifqdkif&m pnf;rsOf;pnf;urf;topf
awGaMumifh xkdif;rSm Upstream pDrHcsufawGvkyfzkdY cufcJ
vdrfhr,ffvdkY wGufxm;wmygw,f}} [k TPC \ tkyfcsKyfrI
'g½dkufwm Kanet Khaochan u ajymMum;onf/
TPC onf xm;0,fpDrHudef;wGif puf½Hkudk 18
vtwGif; pwif&ef&nf&G,fxm;NyD; ukrÜPDtaejzifh
xm;0,fNrdKUteD;wGif ajruGuf0,f,lxm;NyD;jzpfaMumif;
owif;xkwfjyefcsufwpf&yfwGif azmfjyxm;onf/
ywfbm&-xm;0,f
jrefrmEdkifiH xm;0,fwGif a&eufqdyfurf; aqmufvkyf
rnfhtpm; qHk;½HI;epfemEkdifacs enf;yg;aom xkdif;EdkifiH
awmifydkif;&Sd ywfbm&qdyfurf;udkom taumiftxnf
azmfoifhonf[k xkdif;EdkifiHa&aMumif;ydkYaqmifa&;0efBuD;
XmerS tBuD;wef;t&m&SdtcsKdUu avmaqmfcJhonfh
yifv,fjymjym? oJaomifajzmifhjzL;jzL;udk jzwfoef;NyD;
aemuf jyefYjyL;aom pdrf;a&mifpHkajrjyifudk jrifvdkuf&
onf/ awm½dkif;rsm;? oD[dkVfawmrsm;? a&mfbmawmrsm;
wnf&Sd&m ,if;ajrjyifudk ta&SUtaemufwef;aeaom
teDa&mifjzwfrsOf;u wef;wef;rwfrwf uefYvefYjzwf
xm;onf/
,if;um; ta&SUawmiftm&SwGif tBuD;qHk; txl;
pD;yGm;a&;pufrIZkefjzpfvmrnfh xm;0,fa'o&SdpDrHudef;
{&d,mudk azazmf0g&Dvqef;ydkif;u a0[ifrS awGUjrif
&aom jrifuGif;jzpfonf/ teDa&mif uefYvefYjzwfrsOf;um;
xdkif;EdkifiH befaumufNrdKUodkY azmufvkyfrnfh 8 vrf;oGm;
ta0;ajy;vrf;rBuD;\ vrf;Murf;jzpfonf/
]]vrf;azmufvdkY v,ftcsKdU? NcHtcsKdU ygoGm;NyD}} [k
pDrHudef;{&d,mtwGif;&Sd xdefBuD;aus;&GmrS v,form;
wpfOD;uqkdonf/
xkdodkY v,f,majr? O,smOfNcHwdkYudk jzwfoef;
vrf;azmufvkyfaeaomfvnf; &Gm? tdrf? NcH? ajrwdkY ajymif;
a&TUrIwkdYESifhywfoufírl rnfokdYrQ vma&mufajymqdkjcif;
r&Sdao;aMumif; &GmcHtcsKdUuqdkMuonf/
ueOD; pDrHudef;ukefusaiG tar&duefa':vm
8 'ór 6 bDvD,H? pkpkaygif; pDrHudef;ukefusaiG 58
bDvD,H&Sdrnfh pDrHudef;twGuf acs;aiGrsm; vdktyfaeao;
jcif;? pDrHudef;vufrSwfa&;xkd;tNyD; oHk;vcefYMumonf
txd rsm;jym;jrifomaom &if;ESD;jr§KyfESHol xGufay:vmrI
r&Sdao;jcif;? xkdif;rD'D,mtcsKdUESifh tpdk;&t&m&SdtcsKdUu
xm;0,fpDrHudef;tpm; xkdif;EdkifiHawmifbufpGef; qwef
a'o&Sd ywfbm&mqdyfurf;wGif vma&mufvkyfudkif&ef
wGef;tm;ay;oifhaMumif; xkdif;A[kdtpkd;&udk wkdufwGef;
aejcif;wkdYu ]]xm;0,fpDrHudef;jzpfyghrvm;}} [laom
oHo,rsm; ay:xGufvmcJhonf/ xkdYaMumifh xm;0,f
pDrHudef;aocsmNyDvm;/
aiGb,frSm
jrefrmEkdifiHwGif aqmufvkyfrnfh pDrHudef;rsm;wGif yrmP
trsm;qHk; aiGaMu;ukefusrnfh xm;0,fpDrHudef;twGuf
aiGaMu;tvHktavmuf r&&Sdao;aMumif; pDrHudef;
wm0ef&Sdolrsm;ESifh eD;pyfaomxm;0,fa'o tmPmydkif
tcsKdUESifh uRrf;usifoltcsKdUu oHk;oyfMuonf/
]]yxrqHk; vrf;udkt&ifazmufNyD;rS aiGxyf&Sm
r,fhyHkyg}} [k trnfrazmfvdkol xm;0,fa'otmPmydkif
wpfOD;u ajymMum;onf/
xkdif;EdkifiH&Sd Siam Commercial Bank (SCB)
tygt0if tcsKdUaomb@ma&;tzGJUtpnf;tcsKdUu
pDrHudef;twGuf axmufyHh&ef avoHypfaeaomfvnf;
odomaom ta&GUudkum; rawGU&ao;ay/
xkdif;ESifh EdkifiHwumtzGJUtpnf;rsm;onf xkdif;ESifh
jrefrmEkdifiHMum; txl;pD;yGm;a&;Zkefrsm;ESifh ywfoufí
aqGaEG;rI&v'frsm;udk apmifharQmfaeNyD; pDrHudef;twGuf
b@maiGaMu;tvHk;t&if;jzifh vdktyfrnfjzpfaMumif;
Bangkok Post owif;wpf&yfwGif azmfjyxm;onf/
,if;pDrHudef;twGuf xdkif;EdkifiH&Sd yk*¾vdubPf
wpfcku aiGaMu;axmufyHhrnfjzpfaMumif; pDrHudef;wnf
aqmuf&ef uefx½dkuf&&Sdxm;aom Italian-Thai Deve-
lopment Plc (ITD) u New York Times owif;pmudk
xkwfazmfajymqdkxm;NyD; bPf\trnfemrudkrl xkwf
azmfajymqdkjcif;r&Sday/
xkdif;EdkifiH&Sd emrnfausmf bPfwpfckjzpfaom
uefpDuGef;bPfurl EkdifiHa&;t& qHk;½HI;epfemEdkifajc&SdrI
(Political Risk) aMumifh &if;ESD;jr§KyfESHrnfr[kwfaMumif;
txufygowif;Xmeudk ajymqdkxm;onf/
Italian-Thai ukrÜPDtaejzifhrl yxrig;ESpfpDrHudef;
twGuf b@maiGaMu; tvHktavmuf&&SdNyD;jzpfaMumif;
NyD;cJhonfh azazmf0g&Dvqef;ydkif;u The Voice Weekly
\ ar;jref;csufudk ajzMum;cJhonf/
]]aiGr&SdbJ 'Dvrf;awG wHwm;awG b,fvdkvkyf
azmufEdkifrSmvJ}} [k pDrHudef;refae*sm ql&ifADcsKdif;u
pDrHudef;½Hk;cef;wGif awGUqHkpOfajymMum;onf/
avoHypfolrsm;
PTT tygt0if xkdif;pGrf;tif ukrÜPDtcsKdU vma&muf
&if;ESD;vkyfudkifrnf[k ueOD;uwnf;u avoHypfxm;
aom pDrHudef;wnf&Sd&m xm;0,fNrdKU taemufajrmuf
buf ebkv,fa'ookdY vma&mufavhvmaom jynfwGif;
Italian-Thai \ aiGaMu;&SmyHkawmf?
EkdifiHwumpD;yGm;a&;vkyfief;rsm;\
]&if;awmhrnhf[ef}? ywfbm&-xm;0,f vGefqGJyGJ?
a&G;aumufyGJvGef jrefrmEdkifiHwkdYtMum;
jrefrmpD;yGm;a&;udk jr§ifhwifay;EdkifzG,f&m&Sdonf
qdkaom xm;0,fpDrHudef;rSm
pwifoaE¨wnfaeNyDavm/
1918
jrifuGif;aqmif;yg;rsm; jrifuGif;aqmif;yg;rsm;
owif;rsm; xkdif;rD'D,mtcsKdUwGif Zefe0g&Dvqef;ydkif;u
xGufay:vmcJhonf/
,if;rSm xm;0,fpDrHudef;pwif&ef pDpOfNyD;aemuf
ydkif; xGufay:vmaom ywf0ef;usifa&;&m? usef;rma&;?
yx0DEdkifiHa&;&mESifh yx0DpD;yGm;a&; oHk;oyfcsufrsm;
teuf tus,favmifqHk; toHwpfckjzpfonf/
]]twdkcsKyfajym&&if xm;0,feJY jrefrmu tjrwf
xGufr,f/ ywfbm&eJY xkdif;uawmh epfemr,f}} [k
Bangkok Post owif;pm\ Zefe0g&Dv 5 &uf acgif;BuD;
ydkif;wGif azmfjyxm;onf/
ywfbm&tvGef xm;0,fpDrHudef;aqmufvkyf&ef
xkdif;ESifh jrefrmEkdifiH Ekd0ifbm 2 &ufu vufrSwfa&;tNyD;
oHk;vausmftMumwGif pDrHudef;wGif ta0;ajy;vrf;r
rsm;? wHwm;rsm; t"duazmufvkyfaeonf/
pkpkaygif; 10 ESpfMumjrifhrnfh xm;0,fpDrHudef;
yxrig;ESpfwGif ta0;ajy;vrf;r? a&avSmifuef? qdyf
urf;wpfck? NrdKUjypDrHudef;tcsdKU wnfaqmufrnfjzpf
aMumif; pDrHudef;refae*sm ql&ifADcsKdif;u azazmf0g&Dv
qef;u xm;0,fpDrHudef;½Hk;cef;wGifawGUqHkpOf ajymMum;
onf/
]]xm;0,fjrpful; ,m,DwHwm;udkawmh rwfv
ukeftNyD; aqmufrSmyg}} [k ¤if;uqkdonf/
aocsmNyDavm
a&G;aumufyGJtvGef? vTwfawmftpnf;ta0;tMum;?
'Drdkua&pDpum;vHk;rsm;tMum;wGif jrefrmEkdifiH\ EdkifiH
a&;tajctaeESifh pD;yGm;a&;rl0g'rsm;\ a&cHajrcHaumif;
zefwD;ay;EdkifrItaetxm;wkdYrSm ar;cGef;xkwfcHae&qJ
jzpfonf/
EkdifiHwumowif;tcsKdUwGif EdkifiHa&;t& qHk;½HI;
epfemEdkifajcrSm jrefrmEdkifiHwGif t"duNcdrf;ajcmufrI
tjzpf &SdaeqJjzpfaMumif; azmfjyMuqJjzpfonf/
NyD;cJhaom Zefe0g&DvaESmif;ydkif;u txl;pD;yGm;
a&; pufrIZkefOya' xGufay:vmonf/ 2010 Edk0ifbm
rS 2011 ckESpf Zefe0g&Dvtxd oHk;vwmtwGif; EdkifiHjcm;
wkduf½dkuf&if;ESD;jr§KyfESHrI (FDI) tar&duefa':vm 3 'or
56 bDvD,H &SdcJhonf/ FDI wGif w½kwfu xkdif;udkausmf
wufoGm;onf/ jrefrmhpD;yGm;a&; tem*wf? jynfy&if;ESD;
jr§KyfESHrI? yx0DEdkifiHa&;? yx0DpD;yGm;a&;wkdYudk xnfhwGuf
pOf;pm;&mwGif w½kwf\ ausmufjzL? xkdif;\ xm;0,f
pDrHudef;wkdYrSm t"duZmwfaumifrsm; jzpfvmonf/
xm;0,fa'ocHrsm;twGufrl ,ckvwfwavm
pum;0kdif;rsm;wGif a&eufqdyfurf;pDrHudef;rSm ]ygav&m}
jzpfvmonf/
]]tckvnf; pDrHudef; ysufawmhrvdkvdk? 1 ESpfyJ
em;ovdkvdk aumv[mvawGxGufaew,f}}[k xm;0,f
NrdKUcHwpfOD;u ajymMum;onf/
xkdokdY pDrHudef;&yfem;jcif;? r&yfem;jcif;ESifh ywf
oufí ITD \ w&m;0if Website owif;xkwfjyef
xm;jcif;r&SdbJ pDrHudef;xdkuJhokdY ],m,D&yfem;rnf
qdkonfrSm r[kwfrSefaMumif;} xm;0,fa&eufqdyfurf;
wm0ef&SdolwpfOD;u azazmf0g&D 28 &ufaeY naeydkif;u
twnfjyKajymMum;onf/
txufygudpöESifhywfoufí xm;0,fESifh bef
aumuf&Sd Italian-Thai ukrÜPD½Hk;rsm;okdY e-mail jzifh
ar;jref;&m oHk;&ufMumonftxd twnfjyKcsufr&&Sd
ay/
,if;tcsdefwGif xm;0,fpDrHudef;wGif yg0ifaom
emrnfausmf jrefrmpD;yGm;a&;vkyfief;&Sif OD;aZmfaZmfESifh
OD;xGef;jrifhEkdifwkdY ydkifqdkifaom Max Myanmar ESifh Asia
World ukrÜPDrsm;onf azazmf0g&DvaESmif;ydkif;wGif
ebkv,fwGif pDrHudef;½Hk;cef; vma&mufzGifhvSpf&ef
jyifqifaeNyDjzpfaMumif; xm;0,fpDrHudef; wm0ef&Sdol
wpfOD;xHrS od&onf/
Italian-Thai \ aiGaMu;&SmyHkawmf? EkdifiHwum
pD;yGm;a&;vkyfief;rsm;\ ]&if;awmhrnhf[ef}? ywfbm&-
xm;0,f vGefqGJyGJ? a&G;aumufyGJvGef jrefrmEdkifiHwkdY
tMum; jrefrmpD;yGm;a&;udk jr§ifhwifay;EdkifzG,f&m&Sdonf
qdkaom xm;0,fpDrHudef;rSm pwifoaEwnfaeNyDavm/
vlOD;a& ajcmufodef;0ef;usif&Sd xm;0,fa'oudk
rl vlolta&muftaygufrsm;vmonf/
c&D;onf 10 OD;pD; rSefvHk Town-Ace rSefvHk,mOf
jzifh vmorQ{nfhonftrsm;pkudk vdkufydkY&aom OD;vSjrifh
rSm ebkv,fa'ovrf;rsm;udk uRrf;usifaeNyDjzpfNyD;
a'ocH &Gmom;tcsKdUESifhyif &if;ESD;aeNyDjzpfonf/
]]yHkrSefqdk wpfywfESpf&ufavmufyJ/ wpfcgwav
qdk &ufqufvdkufydkY&w,f}}[k OD;vSjrifhu qdkavonf/
Living Color MagazineLiving Color Magazine rS ul;,lazmfjyonf/ rS ul;,lazmfjyonf/
2120
jrifuGif;aqmif;yg;rsm; jrifuGif;aqmif;yg;rsm;
pDrHudef;aMumif; ajymif;a&TYU&rnfh a'ocHrsm;ukd jyefvnfae&mcsxm;ay;rnfh b0gaus;&Gmt0if
Photo-DDA
2322
jrifuGif;aqmif;yg;rsm; jrifuGif;aqmif;yg;rsm;
OD;oef;aX;u obm0"mwfaiGU tokH;jyKrnfhudpöukd twnf
rjyKay;bJ pDrHudef;twGuf vQyfppfrD;ay;&rnfhudpöu
,ckxd raocsmao;[kvnf; ajymonf/
EkdifiHwGif; rD;vif;a&;udpörsm;ukdyif ESpfaygif;
rsm;pGm rajz&Sif;EkdifcJhaom jrefrmEkdifiHwGif &efukef
EkdifiHwumavqdyftygt0if EkdifiHwpfvTm; tarSmifus
rIrsm; rxl;qef;aomaMumifh pufrIZkeftaejzifh ukd,fh
tm; ukd,fukd; vIyf&Sm;&ayvdrfhrnf/
BudKwifavhvmrItqifhrQom jyKvkyf&ao;aom
&wfcsemyl&DukrÜPDtay: txufygjyóemaMumifh
zdtm;rsm; usa&mufvsuf&Sdonf[k Ekd0ifbm 16 &uf
aMunmcsufwGif azmfjyxm;onf/
xm;0,fpDrHudef;\ tem*wfukd tjcm;0efBuD;
Xmersm;u qkH;jzwfMuvdrfhrnf[k xkwfazmfajymqkdaom
OD;oef;aX;u tpkd;&qufvkyfrnfh tpDtpOfESifhywfouf
í ,if;\tjrifukd ajymMum;&mwGif ]]t&iftpkd;&u
vkyfcJhwJh uefx½kdufpmcsKyftwkdif; rjzpfEkdifawmhbl;vkdY
rSef;qygw,f}} [kqkdonf/
xm;0,fpDrHudef;tESpf 60 vkyfukdifcGifhukd vGefcJh
aom 14 &ufu&&Sdxm;aom tDwmvsH-xkdif; ukrÜPDurl
txufygrSwfcsufrsm;ukd y,fcsvsuf&Sdonf/ trIaqmif
'g½kdufwmqkrfcsufu ]]pDrHudef;u a&SUqufoGm;aeyg
w,f/ jyefvSnfhvkdYr&awmhygbl;/ olwkdYajymcsifwm
ajymvkdY&ayr,fh aemufqkH;ydwf qkH;jzwfcsufuawmh
jrefrmor®wBuD; OD;aqmifwJh txl;aumfrwDtay:
rlwnfygw,f}} [k Reuters owif;Xmeu Zefe0g&D
27 &ufwGif ajymMum;cJhonf/
tDwmvsH-xkdif;u&&Sdxm;aom tiftm;BuD;jrefrm
vkyfazmfukdifzufrSm pDrHudef;\ av;ykHwpfykHukd &,lxm;
aom Max Myanmar Group tBuD;tuJ OD;aZmfaZmf
jzpfí ,if;onf jrefrmtpkd;&ESifh eD;pyfoljzpfonf/
2007 Ekd0ifbm 15 &ufu tar&duefoHwref
qufoG,fa&; aub,fwGif aemufwufvmrnfh a0rQ
pm;zuf vkyfief;&Siftjzpf azmfjycH&aom OD;aZmfaZmf
onf ,cktcg jrefrmEkdifiH\ MoZmBuD;vkyfief;&Sif
wpfOD;jzpfaeNyDjzpfonf/ ,cktcsdefwGif xkdif;EkdifiH\
xdyfwef; Bangkok Bank u xm;0,f"mwftm;ay;pDrH
udef;ukd aiGaMu;axmufyHhvsuf&SdNyD; Siam Commercial
tif'dkcsKdif;em;\ urÇmvHk;qkdif&m *dwfayguftopf[k
taumiftxnfazmfol vkyfief;&Sifrsm;u aMunmae
Muaom jrefrmEdkifiHawmifydkif; xm;0,fNrdKUteD;rS &nf
rSef;csufBuD;vGef;aom a':vm 50 bDvsHwef pDrHudef;
BuD;\ vwfwavmjrifEdkifaomt&mrsm;rSm zkefxlxl
vrf;rsm;ESihf ,m,D½Hk;cef;rsm;om jzpfayonf/
jrefrmEdkifiHawmifydkif; urf;½dk;wrf;a'orS ajr0dkif;
rsm;udk ta&SUawmiftm&S\ tBuD;qHk;pufrIZkeftjzpf
toGifajymif;rnhfxkdif;EdkifiH\ tiftm;BuD;aqmufvkyfa&;
ukrÜPD tDwmvsH-xdkif;\ ajcvSrf;usJaom tpDtpOf
rsm;tay: txl;ar;cGef;xkwfp&mrsm; ywfvnf0dkif;
vsuf&dSonf/
]]'DrSmawmh pDrHudef;eJYywfoufwJh vIyf&Sm;rIu
awmfawmfav;udkenf;vGef;ygw,f/ olwdkYuom (xdkif;
ukrÜPDrsm;) pDrHudef;udk a&SUqufzdkYtrSefwu,f,HkMunf
csuf&Sdw,fqdk&if uRefawmfwdkYtrsm;pku 0rf;om&rSm
yg}}[k pDrHudef;ESihfxdpyfaeaom armif;ruefurf;ajcrS
ukefonf udkausmfEdkifOD;uajymonf/
tqdkygrSwfcsufonf a'ocHtjcm;&Gmom;rsm;
ESihf pD;yGm;a&;tuJcwfrsm;omrubJ tpdk;&tzGJUudkyif
udk,fpm;jyKxif[yfaeonf[k qdkEdkifonf/ vlOD;a&oef;
60 \ oHk;yHkwpfyHkrSm wpfaeY0ifaiG 800 (1 a':vm)
yif rjynhfaomEdkifiHrS xm;0,fNrdKUonf ,if;pDrHudef;\
yrmPESihf &nfrSef;csufrsm;tay: rsm;pGmpdwf0ifpm;
wuf<uvsuf&Sdonf/ plyg[dkif;a0;vrf;rsm;? oHrPdpuf½Hk
rsm;? "mwftm;ay;puf½Hkrsm;? oabFmqdyfrsm;? a&eHcsuf
puf½Hkrsm;? puúLESihfaysmhzwfpuf½Hkrsm; yg0ifaom a&eH
"mwkpufrIZkefomru a*gufuGif; 2 uGif;ESihf tyef;ajz
[dkw,fyg xnhfoGif;xm;aom tpDtpOfrsm;tm;vHk;
onf BuD;xGm;aeaom w½kwfESihf tdEd´,tiftm;BuD;
ESpfEdkifiHtMum; r[mAsL[majrmuf txdkifcsxm;jcif;yif
jzpfonf/
odkYaomfvnf; jrefrmEdkifiH\ yxrqHk;ESihf tBuD;
qHk; txl;pD;yGm;a&;Zkefudk ,cifwyfrawmftpkd;&
a[mif;u oabmwlvufrSwfa&;xdk;cJhNyD; wpfESpfodkY
MumvmcsdefwGif NAdwdoQ udkvdkeDa[mif;EdkifiHwGif EdkifiHa&;
jyKjyifajymif;vJrIESihf taemufEdkifiH sanctions rsm;
½kyfodrf;rnhftvm;tvmrsm; xGufay:aeaomfvnf;
xm;0,fpDrHudef;rSmrl wdk;wufrItenf;i,fom&SdcJhonf/
,cktcsdefxd tDwmvsH-xdkif;ukrÜPDtaejzifh xdkifEdkifiHESihf
qufoG,faom uDvdkrDwm 800 ausmf vrf;Murf;azmuf
vkyfNyD;aemuf um;vrf;rsm;? w,fvDzkef;qufoG,fa&;
uGef&ufrsm;? qdyfurf;ESihf taqmufttkHrsm;paom
pDrHudef;yxrtqifh wnfaqmufa&;twGuf a':vm
8.5 bDvsHrQom rwnf&efyHkaiG&&Sdxm;onf/
tDwmvsH-xdkif; ukrÜPDtrIaqmift&m&Sdrsm;u
,ckESpfukefwGif r[mAsL[majrmuf vkyfazmfudkifzuf
&SmawGU&ef arQmfvifhxm;MuNyD; ,ckvtwGif; awmifudk
&D;,m;rS &if;ESD;jr§KyfESHolrsm;xH pDrHudef;tvm;tvmrsm;
&Sif;vif;wifjy&ef pDpOfaeMuonf/ jrefrmpGrf;tif0efBuD;
OD;oef;aX;u ]]xm;0,fxuf ydkrdkjrefqefpGm wdk;wufae
aom tjcm;txl;pD;yGm;a&;ZkefESpfckrSm &efukefteD;oDv0g
ESihf w½kwfydkufvdkif;pDrHudef;rsm;? a&eufqdyfurf;rsm;
tNyD;owfvkeD;aeNyDjzpfaom ausmufjzLwdkYjzpfonf}}
Reuters [k owif;XmeodkY ,ciftywfu ajymMum;cJh
onf/
]]xm;0,fZkefxuf ausmufjzLuydkNyD;awmh jrefae
ygw,f/ tckqdk&if ausmufjzLa'oudk vQyfppfrD;ay;zdkY
uRefawmfwdkYpOf;pm;aeygNyD}} [k ,if;u qufvufajym
onf/ tpdk;&u Zefe0g&D 10 &ufwGif xm;0,fa'orS
4000 r*¾g0yfausmufrD;aoG; "mwftm;ay;puf½Hk wnf
aqmufrIudk obm0ywf0ef;usif taMumif;jycsufjzihf
½kwfw&uf &yfqdkif;vdkufaomaMumifh vQyfppf"mwftm;
udpörSm xm;0,fpDrHudef;\ jyóemrsm;wGif xdyfwef;
OD;pm;ay; jzpfvmcJhonf/
tDwmvsH-xkdif;\ trIaqmif'g½kdufwm qkrfcsuf
oDemaygifu Zefe0g&D 23 wGif Reuters okdY ajymMum;
&mwGif ,if;wkdY\pD;yGm;zuf "mwftm;xkwfvkyfol
&wfcsemyl&D vQyfppf"mwftm;jzefYjzL;a&; OD;ykdifvDrdwuf
(RATC-BK) onf uDvkdrDwm 50 "mwfaiGUykdufvkdif;
oG,fwef;í obm0"mwfaiGUtokH;jyKjcif; tygt0if
avmifpmqDokH; xkwfvkyfrIykHpHwpfrsKd;ukd okH;vtwGif;
pOf;pm;qkH;jzwfrnf[k qkdonf/ okdYaomf pGrf;tif0efBuD;
Bak u pDrHudef;wpfckvkH;ukd &if;ESD;aiGyHhykd;ay;aeonf[k
od&Sd&onf/
tDwmvsH-xkdif;u tvm;tvmaumif;aom
vkyfazmfukdifzufrsm;tjzpf owfrSwfxm;aom ukrÜPD
rsm;wGif rav;&Sm; Petroliam Nasional Bhd? *syef
Mitsubishi Corp ? Mitsui Co. ESifh Sumitomo Corp ?
awmifukd&D;,m; POSCO wkdY yg0ifMuonf/
*syefukefoG,fa&;0efBuD; ,luD½kdtD'gEkduvnf;
,cifvu c&D;pOfrsm;wGif; xm;0,fpDrHudef;ESifhywf
oufí jrefrmtpkd;&? xkdif;tpkd;&wkdYESifh toD;oD;aqG;aEG;
oGm;cJhonf/
*syef0efBuD; tD'gEkdESifh awGUqkHcJhaom qkrfcsufu
]]'DpDrHudef;u BuD;ygw,f/ EkdifiHjcm;&if;ESD;jr§KyfESHolawG
uvnf; awmfawmfpdwf0ifpm;aeMuygw,f}} [k ajym
Mum;cJhonf/
xm;0,fa'oonf xkdif;EkdifiH armfawmfum;
puf½kHrsm;twGuf tpdwftykdif;xkwfvkyfaom *syefukrÜPD
rsm;twGuf tvm;tvmaumif;ovkd xkdif;ukrÜPDrsm;
twGufvnf; xkwfvkyfrIukefusp&dwf avsmhenf;rnfh
tvm;tvm&Sdonf[k ½IjrifMuaMumif;od&onf/ qkrf
csufu xkdif;EkdifiHokdYazmufvkyfaom um;vrf;tygt0if
tajccHtaqmufttkHrsm;ukd 3 ESpftwGif; tacsmowf
NyD;pD;&efarQmfvifhxm;NyD; ta&SUtv,fykdif;ESifh tmz&du
rS befaumufESifh ta&SUawmiftm&Sa'ookdY wifykdY
onfh ukefpnfrsm;ukd rvuúma&vufMum;ukd a&SmifvTJ
NyD; xm;0,frSwpfqifh jrefqefpdwfcspGm ykdYaqmif&ef
&nfrSef;xm;onf[kqkdonf/
jrefrmEkdifiHtwGuf pD;yGm;a&;tvm;tvmawG
aqmifMuOf;vmw,fqkdayr,fh pDrHudef;u
ajrprf;c&rf;ysKd;tqifhrQom&Sdao;wJhtjyif
pGefYpm;rIawG ywfvnf0kdif;aeygw,f/ r*¾g0yf
4000 ausmufrD;aoG;"mwftm;ay;puf½kH
½kwfw&uf&yfqkdif;vkdufrIaMumifh
tDwmvsH-xkdif;twGuf aiGaMu;ulnDr,fh
r[mAsL[mpD;yGm;zufawG&&SdzkdY cufcJoGm;ygw,f
2524
jrifuGif;aqmif;yg;rsm; jrifuGif;aqmif;yg;rsm;
pawmh&S,f,m yGJpm;rsm;uvnf; ra&&maom
avoHukd xkwfazmfvmMuonf/ pifumylpawmhukrÜPD
DBS Vickers Securites u pGefYpm;&rnfhtcsufrsm;ukd
rD;armif;xkd;jyonf/
]]jrefrmEkdifiHtwGuf pD;yGm;a&;tvm;tvmawG
aqmifMuOf;vmw,fqkdayr,fh pDrHudef;u ajrprf;c&rf;ysKd;
tqifhrQom&Sdao;wJhtjyif pGefYpm;rIawG ywfvnf0kdif;
aeygw,f/ r*¾g0yf 4000 ausmufrD;aoG;"mwftm;ay;
puf½kH ½kwfw&uf&yfqkdif;vkdufrIaMumifh tDwmvsH-xkdif;
twGuf aiGaMu;ulnDr,fh r[mAsL[mpD;yGm;zufawG
&&SdzkdY cufcJoGm;ygw,f}} [k pawmhukrÜPDu okH;oyf
xm;onf/ xkdYtjyif pDrHudef;twGuf aiGaMu;&efykHaiG
wkd;vm&ef pDrHudef;e,fajrtwGif; ajra&mif;&ef pDpOf
jcif;rSmvnf; taumif;bufu ½Ijrifaqmif&GufrIom
jzpfaMumif; a0zefxm;NyD;? r[mAsL[majrmufpD;yGm;zuf
ESifh aiGaMu;tultnDr&ygu tDwmvsHxkdif;\ wpfESpf
wmtwGif; pawmh&S,f,maps;uGuf aps;EIef;rSm tajc
taeraumif;yJ 0.1 &mcdkifEIef;rQom jrifhwufcJhonf[k
od&Sd&onf/
xkdif;b@ma&;0efBuD;XmerS pD;yGm;a&;okawoe
Xme'g½kdufwm umepfqrfqlbefu ]]xm;0,fpDrHudef;
onf tpkd;&\ BuD;BuD;rm;rm;yg0ifywfoufrI okdYr[kwf
EkdifiHykdifukrÜPDrsm;\ yl;wGJ&if;ESD;jr§KyfESHrIwkdYukd vkdtyf
vdrfhrnf}} [k ½kdufwmokdY ajymMum;onf/ jrefrmpGrf;tif
0efBuD; OD;oef;aX;url ]]rdrdwkdYtpkd;&onf yk*¾vduykdif
ykdrkdyg0ifrIukd tm;ay;&efqE&Sdonf}} [k ajymMum;xm;
onf/ ]]jrefrmEkdifiHrSm a&eHcsufpuf½kHawG jzefYjzL;a&;
udpöawGukd yk*¾vduykdif;u ykdrkdukdifwG,f aqmif&GufzkdY
pDpOfxm;ygw,f/ 'DudpöawGukdtm½kHpkdufae&vkdY xm;0,f
rSmyg0ifywfoufzkdY tpDtpOfr&Sdao;ygbl;}} [k ,if;u
qkdonf/
xkdif;EkdifiH\ EkdifiHykdif a&eH"mwfaiGUukrÜPDBuD;rsm;
jzpfaom PTT Exploration ESifh PTTE-BK wkdYonfvnf;
xm;0,fwGif yg0ifywfouf&ef tenf;i,fom pdwf0if
pm;aMumif; jyoxm;Muonf/ Macquarie University
rS jrefrmhpD;yGm;a&;&muRrf;usifol a&SmifwmeJvfu
]]xm;0,feJY ywfoufvkdYajymzkdY odyfukdapmvGef;aeyg
w,f}} [k rSwfcsufay;xm;onf/
Reuters rS 3 February 2012 &ufpGJyg Myanmar's ambitious Dawei project faces uncertainty tm;
bmomjyefqdkcsufukd
jrefrmca&mfeDu,f0ufqkdufrS ul;,lazmfjyonf/
xm;0,fpDrHudef;ESihf
ywfoufí a'ocHrsm;\
owif;pm&Sif;vif;yJGukd
&efukefNrdKUawmfwGif 2011
'DZifbmvwGif
usif;ycJhonf
Photo-Tint Lwin
2726
jrifuGif;aqmif;yg;rsm; jrifuGif;aqmif;yg;rsm;
ukrÜPDBuD;jzpfonfh Italian-Thai u urÇmay:rSm tBuD;qHk;
ausmufrD;aoG; vQyfppf"mwftm;ay;puf½Hkudk xm;0,f
a&eufqdyfurf;ESifh txl;pD;yGm;a&;ZkefwGif &if;ESD;jr§KyfESHum
wnfaqmufrnfjzpfonf/ ]]xm;0,frSm 'DrwåyGwfrSmvdk
puf½HkBuD;awG wnfaqmufr,fMum;awmh uRefawmfwkdY
vdkyJ cHpm;&awmhr,fvdkY BudKwGufxm;w,f/ 'gaMumifh
BudKwif jyifqifxm;apcsifw,f}} [k om;orD;ajcmufOD;
uifqmjzifh aoqHk;oGm;rIudk BuHKawGUcHpm;&ol touf
72 ESpft&G,f Mr. Loong Noi u qkdonf/
jrefrmEkdifiHwGif tBuD;qHk;ESifh yxrqHk;jzpfvmrnfh
xm;0,fa&eufqdyfurf;ESifh txl;pD;yGm;a&;Zkefonf
{&d,mpwk&ef;rdkif 250 0ef;usif&SdNyD; rwåyGwfpufrIZkef
xuf 10 qBuD;rm;um tar&duefa':vm 8 'or
6 bDvD,Hukefusrnfjzpfonf/ Italian-Thai rS &if;ESD;
jr§KyfESHrnfh xm;0,fa&eufqdyfurf;? pufrIZkefrsm;ESifh
ta0;ajy;vrf;rrsm; wnfaqmuf&ef em;vnfrIpmcRef
vTm (MoU)udk 2008 ckESpfwGif a&;xkd;cJhNyD; 2010 jynfh
ESpf Edk0ifbmv 2 &ufaeYwGif ,if;pDrHudef;wnfaqmuf
&ef oabmwlnDcsuf (MOA)udk vufrSwfa&;xkd;cJhMuonf/
tqdkygpDrHudef;onf tif'dkcsKdif;em;uRef;qG,f?
awmifw½kwfyifv,fESifh ypdzdwfEdkifiHrsm;udk uyÜvDyif
v,f? tdEd´,ork'´&mrSwpfqifh ta&SUtv,fydkif;ESifh
urÇmh taemufjcrf;EdkifiHrsm;udk csdwfqufay;rnfh quf
oG,fa&; vrf;aMumif;jzpfvmrnfjzpfum urÇmYukefpnf
ydkYaqmifa&;wGif ordkif;opfwpf&yf jzpfay:vmrnfjzpf
aMumif; pD;yGm;a&;ynm&Sifrsm;u oHk;oyfMuonf/
xm;0,fpDrHudef;onf r[mrJacgifpD;yGm;a&;zGHUNzdK;
a&;twGuf t"duusaom xm;0,f-[dkcsDrif (AD,uf
erf)? armfvNrdKif-'geef; (AD,uferf) ESifh befaumuf-
ulrif; (w½kwf) vrf;rBuD;rsm;wGif wpfcktygt0ifjzpf
vmrnfjzpfaMumif; EdkifiHwumavhvmoHk;oyfolwkdYu
ajymonf/
xm;0,fzGHUNzdK;a&;pDrHudef;wGif Zkefajcmufck yg0if
NyD; ¤if;wkdYrSm (1) a&eufqdyfurf;ESifh tBuD;pm;pufrI
vkyfief;rsm;? (2) a&eH"mwkvkyfief;? (3) a&qef Up-
stream ESifh a&pkef Downstream a&eH"mwkvkyfief;rsm;?
(4) tv,ftvwfpufrIvkyfief;rsm;? (5) tao;pm;
pufrIvkyfief;rsm;ESifh (6) NrdKUjytdrf&mrsm;yg0ifNyD; pDrH
udef;umvrSm 10 ESpfjzpfaMumif; w&m;0ifxkwfjyef
xm;onf/ jrefrmEdkifiHwGif yxrqHk; txl;pD;yGm;a&;Zkef
jzpfvmrnfh xm;0,fpDrHudef;onf a&cHajrcHaumif;onfh
twGuf FDI rsm;pGm 0ifvmrnfjzpfaomaMumifh EkdifiH\
*sD'DyDjrifhwufvmNyD; EkdifiH\ pD;yGm;a&;zGHUNzdK;wkd;wufa&;
udk taxmuftuljyKonfh pDrHudef;jzpfaMumif; pD;yGm;
a&;ynm&Sifrsm;u wlnDpGmoHk;oyfMuonf/
,if;pDrHudef;onf pD;yGm;a&;zGHUNzdK;rItwGuf
taxmuftuljzpfaomfvnf; pDrHudef;{&d,maMumifh
aus;&Gmaygif; 3458 &Gm? vlOD;a& 32279 OD; ajymif;
a&TUay;&rnfjzpfonfhtjyif omoedu taqmufttHk
rsm;? pmoifausmif;rsm;? a&S;a[mif;taqmufttHkrsm;?
pkdufysKd;a&;vkyfief;rsm; ig;zrf;vkyfief;rsm;ysufpD;qHk;½IH;
rnfjzpfaMumif;xm;0,fa'ocH udkoefYZifu ajymMum;
onf/
pDrHudef;udk 2010 jynfhESpfwGif pwifvkyfaqmif
cJhaomfvnf; ajymif;a&TU&rnfhaus;&Gm oHk;axmifausmf
twGuf avsmfaMu;udpörsm;? ajymif;a&TU&rnfhtaMumif;
t&mrsm;udk wpfpHkwpf&majymMum;jcif;r&SdbJ vrf;azmuf
onfh puf,EÅ&m;rsm;jzifh vma&mufvkyfaqmifae
aMumif; 'DZifbmv 'kwd,tywfwGif xm;0,fa'ocH
rsm;u ajymqdkonf/
okdYaomf 'DZifbmaemufqHk;tywfwGif xm;0,f
a&eufqdyfurf;ESifh txl;pD;yGm;a&;Zkef wnfaqmufa&;
pDrHudef;½Hk;pkduf&m 13 rdkifywfvnf {&d,m&Sd ajymif;a&TU&
rnfhaus;&Gmrsm;udk vuf&Sdaygufaps;twkdif; pwifavsmf
aMu;ay;aeNyD;jzpfaMumif; xm;0,fa'ocHwkdYu The
Voice Weekly odkY qufoG,fajymMum;onf/
txufyguJhodkY aygufaps;twdkif; avsmfaMu;ay;
aomfvnf; tcsKdUa'ocHrsm;rSm ,if;avsmfaMu;udk
acwfrDtaqmufttHkrsm;? "mwka&eHokdavSmifuefBuD;
rsm;? obm0"mwfaiGUydkufvdkif;rsm;? ausmufrD;aoG;
puf½HkBuD;rsm;? rD;ckd;acgif;wkdifrsm;ESifh yifv,fwGif&yfem;
xm;aom yifv,ful;oabFmBuD;rsm;rSm xdkif;EdkifiH
rwåyGwf (Mab Ta Phut) pufrIZkef\ ukefxkwfvkyfrI
wkd;wufjcif;udk ñTefjyaeonf/
rwÅyGwfpufrIZkefonf xkdif;EdkifiH &a,mif;
(Rayong) jynfe,ftwGif; wnf&Sdaom xdkif;EkdifiH\
t"du ukefxkwfpufrIvkyfief;rsm;wnf&Sd&mae&mjzpfNyD;
puf½Hkaygif; 109 ½Hkwnf&Sdonf/ ,cifu &a,mif;
jynfe,f twGif;wGif vSyaomurf;ajcrsm;? rd½dk;zvm
ig;zrf;vkyfief;ESifh pkdufysKd;a&;vkyfief;rsm; vkyfudkifcJhMu
aomfvnf; 1987 ckESpfwGif obm0"mwfaiGUawGU&SdcJhNyD;
pufrIZkefpDrHudef; ay:aygufvmNyD;aemuf ,ciftajc
taersm;rSm ysufpD;oGm;NyDjzpfaMumif; &a,mif;a'ocH
wkdYu ajymqdkMuonf/
xkdif;EdkifiHonf tif'dkcsKdif;em; uRef;qG,fwGif
zGHUNzdK;rIt&SdqHk;EdkifiHtjzpf &yfwnfEdkif&ef *syef? udk&D;,m;?
xkdif0rfwkdY\ zGHUNzdK;wkd;wufrIudk erlem,lí EdkifiHjcm;
&if;ESD;jr§KyfESHrIrsm;zdwfac:um rwåyGwfpufrIZkefBuD;udk
wnfaqmufcJhjcif;jzpfonf[k ¤if;wkdYu ajymMum;onf/
,if;pufrIZkefwnfaqmufcsdefwGif a'owGif;aexkdifol
rsm;\ ajr,mrsm;udktpdk;&u odrf;,lrIrsm;&SdouJhodkY
vma&muf&if;ESD;jr§KyfESHrIwkdYudk avsmfaMu;ay;rIrsm;&SdcJh
aMumif; vuf&SdrwåyGwfpufrIZkef&Sd "mwka&eHoefYpif
puf½Hkwnfaqmufxm;onfhae&mrS ajymif;a&TUcJh&ol
touf 72 ESpft&G,f Mr.Loong Noi u ajymqdkonf/
]]20 Rai (xkdif;EdkifiHwGif tus,ft0ef;owfrSwf
onfhtac:ta0: 1 Rai = 1600 pwk&ef;rDwm)tus,f
ukd ukrÜPDu bwfoHk;odef;tavsmfay;w,f}} [k ¤if;u
qdkonf/ ,if;rwåyGwfpufrIZkef&Sd ausmufrD;aoG;puf½Hk
rsm;? "mwka&eHpuf½Hkrsm;aMumifh &a,mif;jynfe,fwGif
&moDOwkazmufjyefum tufppfrkd;rsm; &GmoGef;jcif;?
pdkufysKd;a&;vkyfief;rsm; ysufpD;jcif;ESifh uifqmtygt0if
a&m*gb, jzpfyGm;rIrsm;vmjcif;aMumifh xkda'owGif;
aexkdifonfh a'ocHjynfolrsm;pkaygif;um obm0ywf
0ef;usifxdef;odrf;a&; vIyf&Sm;rIrsm;jyKvkyfum awmif;
qdkMuonfhtwGuf 2004 ckESpfwGif obm0ywf0ef;usif
xdef;odrf;a&; Oya'ay:xGufvmcJhaMumif; xkdif;ta&SU
ydkif;a'o obm0ywf0ef;usifxdef;odrf;a&;vIyf&Sm;rI
tzGJUukd,fpm;vS,f rpöwm Sutti u ajymMum;onf/
xdkif;EkdifiHwGif obm0ywf0ef;usif xdef;odrf;a&;
vIyf&Sm;rItzGJUrsm;u toufrsm;ay;qyfum awmif;qkd
qEjycJhMuaomaMumifh obm0ywf0ef;usifqkdif&m Oya'
xGufay:vmcJhNyD; rwåyGwfpufrIZkefwGif puf½HktcsKdU
vnf; acwå&yfem;xm;ay;&aMumif; ¤if;uajymMum;
onf/ ]]uRefawmfwkdYtpdk;&&JU zGHUNzdK;wkd;wufrIay:vpDudk
uefYuGufaeMuwm atmifjrifw,fvdkY ajymvdkYr&ao;yg
bl;/ vIyf&Sm;rIawGvkyfae&wkef;ygyJ/ awmif;qdkvdkufvdkY
cP&yfem;ayr,hf aemufawmh puf½HkawGqufaqmufzkYd
jyefvkyfvmMuw,f}} [k txufygyk*d¾Kvfu xyfavmif;
ajymqkdonf/
xkdif;EkdifiH\ zGHUNzdK;wkd;wufrIay:vpDt&puf½Hk
rsm; wkd;csJUaqmufvkyf&mwGif a&&SnfwnfwHhum xd
ckdufrIr&Sdaom tpDtrHrsm; rjyKvkyfjcif;aMumifh a'ocH
jynfolrsm;u toufay;qyfonftxd obm0ywf0ef;
usifvIyf&Sm;rIrsm;udk vkyfaqmifMujcif;jzpfaMumif;
Prajuab Kirikhan jynfe,f Bomak NrdKUrS vIyf&Sm;rI
acgif;aqmiftrsKd;orD;jzpfol Krarok (¤if;\cifyGef;
onf obm0ywf0ef;usif vIyf&Sm;rIacgif;aqmif
wpfOD;jzpfNyD; vkyfBuHcH&onfhtwGuf ¤if;uqufvuf
OD;aqmifvIyf&Sm;aejcif;jzpfonf)u ajymMum;onf/
odkYaomf obm0ywf0ef;usifvIyf&Sm;ol a'ocH
rsm;u puf½Hkwnfaqmufxm;aom &if;ESD;jr§KyfESHolrsm;ukd
ywf0ef;usifqkd;usKd;aMumifh xdcdkufcJhrIrsm;twGuf w&m;½Hk;
wGif OD;wkdufwkdifMum;cJhaomfvnf; tao;pdwfaumuf,l
onfh taxmuftxm;? tcsuftvufrsm; jyoEdkifjcif;
r&Sdí &if;ESD;jr§KyfESHolrsm;udk w&m;pGJqdkr&aMumif; ¤if;u
qdkonf/
xkdif;EkdifiHü ausmufrD;aoG;puf½Hk wnfaqmufrI
rsm;udk tjyif;txef uefYuGufawmif;qdkaecsdefwGif pufrI
ukefxkwfvkyfrI zGHUNzdK;rItm;enf;aeaom jrefrmEkdifiHü
xkdif;EdkifiH befaumufNrdKUtajcpdkuf aqmufvkyfa&;
obm0ywf0ef;usifvIyf&Sm;ol
a'ocHrsm;u puf½Hkwnfaqmufxm;aom
&if;ESD;jr§KyfESHolrsm;ukd ywf0ef;usifqkd;usKd;aMumifh
xdcdkufcJhrIrsm;twGuf w&m;½Hk;wGif
OD;wkdufwkdifMum;cJhaomfvnf; . . .
2928
jrifuGif;aqmif;yg;rsm; jrifuGif;aqmif;yg;rsm;
wDuspfausmufrD;aoG;wGif;uxGufvmwJh ajrpmykHBuD;u ydwfqkdYvkdufvkdYjzpfay:vmwJh
a&uefBuD;xJrSm xif;½SL;yiftaoawGukdawGU&ykH
Photo-YPI
vufcHrIr&SdbJ aetdrfrajymif;a&TUa&;udkom awmif;qdk
MuaMumif; ¤if;wkdYuajymqdkonf/
]]uRefawmfwkdYu pDrHudef;udkuefYuGufwm r[kwf
ygbl;/ ysufpD;qHk;½HI;rIenf;NyD; a'ocHawGtwGuf repf
ematmif vkyfay;zdkYyJ awmif;qdkwmyg}} [k udkoefYZif
uqdkonf/
EdkifiHwumwGif ausmufrD;aoG; vQyfppf"mwftm;
ay;puf½Hk wnfaqmufjcif;onf obm0ywf0ef;usif
ysufpD;qHk;½HI;rI ydkrdkjzpfay:apjcif;aMumifh wm;qD;ydwfyif
aecsdefwGif xm;0,fa'owGif urÇmYtBuD;qHk; ausmufrD;
aoG;puf½Hk vma&mufwnfaqmufjcif;onf a'ocHrsm;
aumif;usKd;xuf qdk;usKd;udkykdcHpm;&rnf jzpfaomaMumifh
uefYuGufjcif;jzpfNyD; xm;0,fa'otwGuf vQyfppfrD;
vdktyfcsufrSm 1 'or 5 r*¾g0yfom&SdaMumif; ¤if;u
qkdonf/
xm;0,fa&eufqdyfurf;ESifh txl;pufrIZkefwGif
jrefrmEkdifiH &if;ESD;jr§KyfESHrIOya't& obm0ywf0ef;usif
qdkif&m tusKd;oufa&mufrIrsm;udk xnfhoGif;pOf;pm;&
rnfh tcsufyg0ifav&m pGefYypfa&rsm;aMumifh a&xknpf
nrf;jcif;? "mwfaiGUrsm;aMumifh avxknpfnrf;jcif;?
pGefYypfypönf;rsm;aMumifh ajrxknpfnrf;jcif;ESifh tEÅ&m,f
&Sdaom pGefYypfypönf;rsm;tm; xdef;odrf;jcif;paom pHEIef;
owfrSwfcsufrsm; wif;usyfí aqmif&GufEkdifrSom
jzpfEdkifonfhqkd;usKd;rsm; avsmhenf;EkdifrnfjzpfaMumif;
obm0ywf0ef;usif xdef;odrf;a&;ynm&SifwkdYu ajym
Mum;onf/ ]]'DpDrHudef;rSm EIA (obm0ywf0ef;usif
oufa&mufrItpD&ifcHpm) wpfckwnf;eJY wkdif;wmvdkY
r&bl;/ HIA (usef;rma&;qkdif&m oufa&mufrI tpD
&ifcHpm) yg wdkif;wmzkdYvdktyfygw,f/ 'grSr[kwf&if
qkd;usKd;udk ydkNyD;cH&vdrfhr,f}} [k ECO-Dev rS tkyfcsKyfrI
'g½dkufwm OD;0if;rsKd;olu qdkonf/
jrefrmEkdifiHwGif tBuD;qHk;ESifh yxrqHk;jzpfvmrnhf
xm;0,fpufrIZkef? a&eufqdyfurf;pDrHudef;onf jrefrmh
pD;yGm;a&; zGHUNzdK;wkd;wufa&;twGuf &if;ESD;jr§KyfESHolrsm;
0ifvm&ef ta&;BuD;aomzGHUNzdK;a&;rl0g'ESifh a'ocHrsm;
\ pm;0wfaea&;? obm0ywf0ef;usif? a&S;a[mif;
tarGtESpfrsm;qdkif&m pdk;&drfylyefrIwkdYtMum; vGefqGJyGJ
wpfckozG,f jzpfaeayonf/
The Voice Weekly rS ul;,lazmfjyonf/
3130
jrifuGif;aqmif;yg;rsm; jrifuGif;aqmif;yg;rsm;
pm;aomufp&m v,fajrawGvnf; todrf;cHvkduf&wm
aMumifh usyef;tvkyfeJY awmifay:wufNyD; xif;ckwfwJh
tvkyfawG[m a'ocH&Gmom;awG&JU 0ifaiG&SmwJh t"du
vkyfief;awGjzpfvmygw,f/
]vlBuD;awGawmif opfyifudkckwfNyD; rDSckdae&
awmh vli,fawG ykdqkd;w,f/ tvkyfr&Sdtukdifr&SdjzpfNyD;
ynmvnf; rwwfwJhtcgusawmh tvkyfvnf; &Sm&
wmcufw,f/ wcsdKUu ukefwifum;aemufvkduf&if;eJY
vkyfukdif pm;aomuf&wmawG jzpfvmw,f}vkdY ¤if;a'o
udk oGm;a&mufavhvmNyD; tqdyfoihfrkd;wdrfrsm; tpD&if
cHpmudk a&;om;&mrSmyg0ifcJhwJh ytkd;0fvli,ftpnf;
t½kH;0if "mwkaA'bGJU&wpfOD;u ajymygw,f/
pkdufysdK;a&; pm;aomufp&m ajr,mawGenf;
oGm;wmaMumihf a'ocHawG&JU 0ifaiGusqif;vmNyD;
uav;i,fawGudk ausmif;rxm;EkdifwJholawG wjznf;
jznf;eJYrsm;vmw,fvkdY a'ocHawGuajymjyMuygw,f/
]rdbawGu 0ifaiGenf;awmh ausmif;rtyfEkdif
bl;av/ ausmif;tyfawmh ausmif;0ifaMu;awG bmawG
ay;&ao;w,f/ tvum;tyfvkdY&wmrS r[kwfwm/
ausmif;0ifaMu;r&Sd? pmtkyfzdk;r&Sd? ausmif;0wfpkHr&Sd tJ'D
vkdawG} vkdY v,f 10 {utodrf;cHvkduf&wJh wDuspf&Gm
om; cGefarmifodef;u ajymjyw,f/
tvkyftukdifaysmufoGm;&wJh a'ocHtrsm;pk[m
olwkdY&JU v,fajrawGay:rSm wnfaqmufxm;wJh vQyfppf
"mwftm;ay;puf½kHrSm tvkyfvkyfvkdMuayr,fh olwkdY&JU
ynmt&nftcsif;rjynfhpkHrIaMumihf tvkyftukdifr&&SdcJh
Muygbl;/ wpfa,mufp ESpfa,mufpavmufom ¤if;
puf½kHrSm tvkyform;tjzpf tvkyfvkyfcGihf&&SdcJhMuygw,f/
]olwkdYu ynmwwfrSac:wmukd;/ vuf&SdaewJh
jynfolawGu ynmwwfrajymeJY 10 wef;awG txuf
wef; tqihfawmif ratmifwJholawGtrsm;BuD;yJ} vkdY
cGefarmifodef;u olwkdY&JU tcuftcJudkajymygw,f/
vlrIpD;yGm; tukefysufjym;
a&TUajymif;cHcJh&wJh awmifykdYvaus;&GmeJY wDuspfaus;&Gm
Mum;xJrSm ausmufrD;aoG;wGif;BuD;eJYtwl ausmufrD;aoG;
wGif;uxGufvmwJh ausmufrD;aoG; ajrpmcJykHBuD;u
awmifBuD;wpfvkH;vkd jcm;oGm;ygw,f/
ausmif;om;uav;i,fawG ausmif;oGm;&wJh
tcg tJonhf ajrpmawmifykHBuD;udk jzwfoef;oGm;&NyD;
tJ'Dvrf;wpfavQmufrSmvnf; ajrpmcJ o,f,lpGefYypf
aewJh ukefwifum;BuD;awG O'[kdoGm;vmaewmaMumihf
tEÅ&m,ftvGefjzpfrSm &Gmom;awG pkd;&drfMuygw,f/
]ausmif;om;awG ausmif;oGm;ausmif;jyef tJ'D
(ajrpmykH) em;rSm ckduyfaeMuw,f/ aqmhaeMuw,fav/
rkd;&Gm&if (ajrpmykH) NydKusrSm tJh'Dwpfckawmh pkd;&drfw,f}
vkdY vkdifcg;aus;&Gmom; *sefzmpkdif;u ajymw,f/
wl;azmfNyD;om; ausmufrD;aoG;awGudk "mwftm;
ay;puf½kHukdrykdYcif aus;&Gmcsif; qufoG,foGm;vmwJh
vrf;awGab;rSm ykHxm;wmawGU&w,f/ ausmufrD;aoG;
awGu aetyl&SdefeJY tvkdvkd rD;awmufavmifaew,f/
jzwfoGm;jzwfvmawGu rD;awmufaewJh ausmufrD;aoG;
awGudk reif;rdatmifowdxm;NyD; oGm;vm&w,f/ ausmuf
rD;aoG;wGif;wpf0kdufrSm zkHwaxmif;axmif;xaeNyD; teD;
em;uaus;&GmawG&JU tdrfacgifrkd;awGay:rSma&m oD;ESH
pkdufcif;awGay:rSmyg ajrpmrIefYzkHawG awGU&ygw,f/
ausmufrD;aoG;rkdif;wGif; pwifwl;azmfpOfu rkdif;
cGJ&wmaMumihf ajrBuD;awGwkefcgNyD; wDuspf&GmrSm wnf
xm;wJh a&S;a[mif;apwDwpfql NydKoGm;cJhygw,f/ ¤if;
apwDav;rSm ESpfpOfESpfwkdif; bk&m;yGJusif;yavh&Sdygw,f/
,cktcsdefrSmawmh bk&m;r&SdawmhwmaMumihf ¤if;bk&m;
yGJvnf; rusif;y&awmhbl;vkdY a'ocHawGuqkdygw,f/
]wefcl;oDwif;uRwfqkd&if y|mef;&GwfyGJwkdY qDrD;
wpfaxmifwkdYvkyfw,f/ bk&m;yGJudk taMumif;jyKNyD;
aqG rsKd;awG ESpfpOfESpfwkdif; jyefqkH&wmav/ tckawmh
apwD vnf;r&Sdawmhbl;/ pdwfqkd;awmha&m bmwwfEkdif
wDuspf
a*:zDpkdufcif;awGMum;xJrSm okH;zmvkHywfvnfavmuf
&SdNyD; ay 200 avmufeufwJh ausmufrD;aoG;wGif;BuD;u
ae&m,lxm;w,f/ tJonfhwGif;BuD;eJY rvSrf;rurf;rSm
wGif;xJuxGufvmwJh? ausmufrD;aoG;r[kwfwJh ajrpm
cJykHBuD;u awmifylpmwpfvkH;avmuf&Sdw,f/
]]tJ'D ajrpmykHatmufrSm uRefawmfhv,fawG&Sd
w,f}} vkdY touf 54 ESpft&G,f vkdifcg;&Gmom; *sefzm
pkdif;u ajrpmykHBuD;ukdMunfhNyD; jznf;jznf;csif;ajymygw,f/
ajrpmykHBuD;[m aus;&GmxJu vlaetdrfawGxufukd okH;
av;qavmuf jrifhwufaew,f/ ,cifu onfae&m
awG tukefvkH;[m v,fpkdufuGif;awG? O,smOfNcHajrawG
jzpfcJhzl;ayr,fh vGefcJhwJh&SpfESpfausmfupNyD; onfv,fuGif;
awGxJrSm ausmufrD;aoG;pwifwl;azmfcJhMuw,f/ &&SdwJh
ausmufrD;aoG;awGukdawmh ausmufrD;aoG;okH; vQyfppf
"mwftm;ay;puf½kHtwGuf tokH;jyKygw,f/
wDuspfausmufrD;aoG;wGif; pDrHudef;twGuf odrf;
,lcJhwJh v,fajrawGeJY a&TUajymif;cJhwJh&GmawGtwGuf
avsmfaMu;ay;cJhayr,fh trSefwu,f wefzkd;xufrsm;pGm
enf;yg;w,fvkdY a'ocH&Gmom;awGu ajymMuygw,f/
]]avsmfaMu;av;enf;enf;yg;yg;awmh ay;wmaygh/
tdrfaqmufzkdYravmufbl;}} vkdY touf 62 ESpf t&G,f
awmifykdYv&Gmom; OD;a*Gu ajymw,f/
¤if;aus;&Gm[m tdrfajc 20 ausmfom&SdNyD; wpf&Gm
vkH; ajymif;a&TUcHcJhMu&ygw,f/
tdrfwpfvkH;ukd aiGusyfwpfodef;eJY v,fwpf{u
ukd usyfwpfaomif;omay;cJhw,fvkdY &Gmom;awGu
ajymMuygw,f/
awmifykdYvaus;&GmvkdyJ ajymif;a&TUcHcJh&wJh vkdif
cg;&Gmom; *sefzmpkdif;uvnf; ]]avsmfaMu;ay;NyD;awmh
bmrSvSnfhrMunfhawmhbl;/ wpftdrfwnf; ajymif;wm
r[kwfbJ &GmvkH;uRwfajymif;&awmh wpf&GmvkH;vkdvkd
'ku©a&mufMu&w,f/ rkd;&Gmwm &TUHawGu 'l;acgif;avmuf
eJY/ tdrfawGa&TU ypönf;awGa&TU/ 0g;wpfvkH;Ekdif&if 0g;wpfvkH;
o,f/ uav;awGqkd&if oufi,fwpfcsyfEkdif&ef ouf
i,fwpfcsyfo,fyJ}} vkdY ¤if;wkdY ajymif;a&TUcJh&ykHukd jyef
ajymif;ajymjyygonf/
wDuspfausmufrD;aoG;wGif;ukd A[kdjyKNyD; ig;rkdif
ywfvnf rSm aus;&Gmaygif; 25 &Gm&SdNyD; cefYrSef;vlOD;a&
12ç000 ausmf aexkdifw,fvkdY tpkd;&&JU w&m;0ifpm&if;
awGu azmfjyygw,f/
wDuspf ausmufrD;aoG;wGif;eJY vQyfppf"mwftm;
ay;puf½kH[m tif;av;uef&JU taemufawmifbuf
13 rkdiftuGm? uavmNrdKU&JU awmifbuf 22 rkdiftuGm?
&Srf;jynfe,fawmifykdif;? yifavmif;NrdKUe,f? wDuspfaus;
&GmrSmwnf&SdNyD; wpfESpfukd ausmufrD;aoG;wefaygif;
640ç000 tokH;jyKvsuf&Sdw,fvkdY ytkd;0fvli,ftpnf;
t½kH;u a&;om;xkwfjyefcJhwJh tqdyfoifhrkd;wdrfrsm;
trnf& tpD&ifcHpmrSm azmfjyxm;ygw,f/
wDuspfausmufrD;aoG;wGif;pDrHudef;ukd 2002 ckESpf
rSm v,f,majrawGeJY a'ocHaus;&GmawGukd z,f&Sm;NyD;
pwiftaumiftxnfazmfcJhwmyg/
pDrHudef;pwkef;u trSwf(3) jrefrmhowåKvkyfief;
Xme? w½kwfEkdifiH trsKd;om;tBuD;pm;pufrIaumfykda&
;&Sif; (China National Heavy Machinery Corporation-
CHMC) ? a&ToHvGifukrÜPD? ta&SUzsm;zGHUNzdK;a&;ukrÜPD?
{'iftkyfpkukrÜPD? at0rf;ukrÜPDESifh txl;a'o (6)
pD;yGm;a&;vkyfief;wkdYu yl;aygif;aqmif&GufcJhw,fvkdY 2003
ckESpf? pufwifbmv 16 &ufaeYxkwf jrefrmhtvif;
owif;pmrSm azmfjyxm;ygw,f/
wDuspfausmufrD;aoG;wGif;eJY vQyfppf"mwftm;
ay;puf½kHu xGuf&SdvmwJh vQyfppf"mwftm;awGukd
wDuspfeJY rkdif 40 tuGmrSm aqmufvkyfaewJh yif;yuf
oHrPdpuf½kHukd trsm;qkH;ykdYaqmifay;wmjzpfygw,f/
toufarG;0rf;ausmif; uajymif;ujyef
wDuspf ausmufrD;aoG;wGif;eJY vQyfppf"mwftm; ay;
puf½kHaMumifh a'ocHawG&JU vlrIpD;yGm;ykHoP²mefawG
ysufpD;ajymif;vJcJhwJhtjyif ¤if;a'o&JU obm0ywf0ef;
usifukdyg taESmifht,SufjzpfapcJhNyD; aemufqufwGJ
usef;rma&;jyóem awGygjzpfvmwJhtwGuf a'ocHawG
[m olwkdY&JUa&SUa&;twGuf pkd;&drfruif;jzpfaeMuygw,f/
aus;&GmawG tajymif;cHvkduf&ovkd pkdufysKd;
ausmufrD;aoG;rkdif;wGif; pwifwl;azmfpOfu
rkdif;cGJ&wmaMumihf ajrBuD;awGwkefcgNyD;
wDuspf&GmrSmwnfxm;wJh a&S;a[mif;apwDwpfql
NydKoGm;cJhygw,f/ ¤if;apwDav;rSm ESpfpOfESpfwkdif;
bk&m;yGJusif;yavh&Sdygw,f/ ,cktcsdefrSmawmh
bk&m;r&SdawmhwmaMumihf ¤if;bk&m;yGJvnf;
rusif;y&awmhbl;
3332
jrifuGif;aqmif;yg;rsm; jrifuGif;aqmif;yg;rsm;
0kdufrSm aexkdifwJholtcsdKU ta&jym;,m;,HwJh usef;rm
a&;jyóemawG BuHKawGUvm&w,fvkdYvnf; ¤if;a'o
udk tpD&ifcHpma&;zkdY oGm;a&mufavhvmcJhwJholawGeJY
&Gmom;tcsdKUu ajymMuygw,f/
]ta&jym;,m;,Hwmvnf; puf½kHuxGufwJh rD;ckd;
uwpfqifh &GmcswJhrkd;a&udk csdK;w,f okH;w,f? aomuf
w,f/ tJh'Duwpfqihf NyD;awmhrS ta&jym;,m;,Hvm
w,f/ wjcm;ae&mawGrSm rjzpfbl;/ puf½kHeJYeD;wJhem;rSmyJ
jzpfMuwm} ytkdY0fvli,f tpnf;t½kH;0if "mwkaA'bGJU
&u ¤if;&JUawGU&Sdcsufudk ajymjyw,f/
todrf;rcH&bJ usefcJhwJh v,fajrtenf;i,frSm
pkdufysdK;xm;wJh oD;ESHawG[mvnf; ausmufrD;aoG;jym
rIefYawGeJY ajrpmrIefYawGaMumihf oD;ESHtxGufavsmhvmw,f
vkdY a'ocHpkdufysdK;a&;vkyfaeolawGu ajymMuygw,f/
ausmufrD;aoG;wGif;u pGefYxkwfvdkufwJh a&qkd;
a&npfawGuvnf; pkdufysdK;a&;vkyfief;udk xdcdkufap
w,fvkdY qkdMuygw,f/
a&pkyfpufawGeJY pkyfxkwfvkdufwJh rkdif;wGif;u
xGufwJh a&awG[m wDuspf&Gmtaemufzufudk pD;qif;
oGm;NyD; tif;av;uefxJudkpD;0ifwJh bDvl;acsmif;xJudk
pD;0ifygw,f/ rkdif;wGif;uxGufvmwJha&awG pD;qif;
vmwJh acsmif;½kd;usOf;av;xJu a&awG[m rD;ckd;a&mif
oef;aewm awGU&w,f/
¤if;a'owpf0kdufrSm a*:zD? MuufoGef? tmvl;eJY
pyg;awGudk t"duxm;pkdufMuNyD; wjcm;&moDay:oD;ESH
awGvnf; pkdufysdK;Muygw,f/
]ausmufrD;aoG;wGif;xGufwJha&awGudk q,facgif;
&GmbufawG wDuspf&GmawGrSm okH;Muw,f/ uRefawmfwkdY
tjrifeJYajym&&ifawmh ausmufrD;aoG;u tenftESpf
awGygvmawmh v,fuefoif;rSm tESpfawGwufvm
w,f/ tyifawGtm;omrI trsm;BuD;uGmoGm;w,f odyf
rjzpfxGef;bl;} vkdifcg;aus;&Gmom; *sefzmpkdif;uajymw,f/
ausmufrD;aoG;wGif;uxGufvmwJh ajruspfpmykH
BuD;aMumihf awmifusacsmif;a&pD;av&m vmydwfqkdY
ovkdjzpfNyD; awmifykdYv&GmteD;rSm a&uefBuD;ESpfuef
jzpfvmygw,f/ ¤if;a&uefBuD;aMumihf v,f,majr
trsm;tjym;vnf; epfjrKyfukefygw,f/ a&uefBuD;xJrSm
aoqkH;aewJh xif;½SL;yifawGvnf; awGU&w,f/
ausmufrD;aoG;rkdif;wGif;aMumihf ajratmuf a&
aMumawG tajymif;tvJjzpfukefw,fvkdYvnf; qkdMuyg
w,f/ "mwftm;ay;puf½kHeJY uyfvsufwnf&SdwJh om
,mukef; aus;&Gmajrmufbufu a&uefBuD;[m ausmuf
rD;aoG;rkdif;wl;NyD;aemufykdif; wjznf;jznf;eJY cef;ajcmuf
oGm;ygw,f/ ,cifu ig;awGtrsm;tjym;&SdcJhwJh a&
uefBuD;xJrSm ausmufwkH;awGyJ usefaewmawGU&w,f/
tvkyfvufrJhjzpfoGm;wJh a'ocH&Gmom;awGu
vnf; awmifay:wufNyD; opfckwf? xif;ckwftvkyfawG
vkyfudkifvmwmaMumihf ¤if;a'orSm opfawmawG tvsif
tjrefjyKef;wD;vmNyD; tem*wfrSm a&xGuf&if;jrpfawG
udkyg xdckdufvmrSmpkd;&drf&w,fvkdY ¤if;a'oudk oGm;
a&mufavhvm NyD; tqdyfoihfrkd;wdrfrsm; tpD&ifcHpmudk
a&;om;&mrSmyg0ifcJhwJh ytkdY0fvli,f tpnf;t½kH;0if
ajyma&;qkdcGihf&Sdolu ajymygw,f/
¤if;uyJ wDuspfausmufrD;aoG;wGif;eJYywfouf
NyD; ¤if;\tjrifudk tckvkdajymjyygw,f/
]vlOD;a&awGvnf; wjznf;jznf;ykdrsm;vmw,f/
pkdufysdK;p&majrawGvnf; r&Sdawmhbl;qkdawmh olwkdYb0
tmrcHcsufvnf; r&Sdbl;jzpfaew,f/ v,f,majrawG
ykdifqkdifcGihfqkH;½IH;w,f/ touf&SifzkdY cufcufcJcJ ½kef;
uefae&w,f/ ajymr,fqkd&ifawmh ykHpHwpfrsdK;eJY vlY
tcGihfta&; csdK;azmufwm (cHae&wm) ygyJ}/
þaqmif;yg;wGif xnfhoGif;a&;om;xm;aom þaqmif;yg;wGif xnfhoGif;a&;om;xm;aom
trnfrsm;udk vTJajymif;xm;ygonf/trnfrsm;udk vTJajymif;xm;ygonf/
rSmvnf;/ olwkdY vufckyfxJua&awGyJav}vkdY touf
45 ESpft&G,f wDuspf&Gmom; pkdufysdK;a&;orm;wpfOD;u
apwDNydKoGm;wmeJYywfoufNyD; olYcHpm;csufudkzGihf[w,f/
ausmufrD;aoG;wGif; wm0ef,lxm;wJh ukrÜPDu
NydKoGm;wJhapwDudk jyefvnfwnfaqmufay;r,f qkday
r,fh ,aeYtcsdefxd jyefvnfwnfaqmufay;jcif;r&Sd
ao;ygbl;/ NydKusoGm;wJh apwDae&mudk vlawGr0ifEkdif
atmif 0g;uwfeJY &mZrwfumxm;wm awGU&w,f/
wDuspf vQyfppf"mwftm;ay;puf½kHuae a'ocH
aus;&GmtcsdKUudk vQyfppf"mwftm; axmufyHhay;xm;ay
r,fhvnf; ¤if;puf½kHaMumihf a'ocHawGqkH;½IH;rIuykdBuD;
rm;w,fvkdY qkdMuygw,f/
]vQyfppfay;wmvnf; tvum;ay;wmrSr[kwf
wm? rDwmwpfvkH; ESpfodef;cGJqkdvnf; udk,fhbmomay;
&wmyJ/ 'D&Gmqkd&if v,fvnf;ysuf? &Gmvnf;a&TU&?
ynma&;vnf;aemufus? usef;rma&;vnf; xdckduf
w,f}vkdY wDuspfaus;&Gmom; cGefarmifodef;u ajymyg
w,f/
todrf;rcH&bJusefcJhwJh olykdifwJhv,fuGufav;
xJudk a&oGif;&wm cufcJvmwmaMumihf oD;ESHjzpfxGef;rI
usqif;vmwmawGU&w,f/ olpkdufysdK;xm;wJh ykd;ukduf
aewJh a*:zDyifawGay:rSm ajrpmrIefYawGwifaeNyD; v,f
uGufajrawG yufMum;tufaew,f/
obm00ef;usifeJY usef;rma&;
jrefrmEkdifiHrSm t"duwl;azmfaewJh ausmufrD;aoG;wGif;
okdufBuD; 16 ck&SdaeNyD; ausmufrD;aoG;wefoef;aygif;
260 eD;yg;xkwfvkyfEkdifr,fvkdY cefYrSef;xm;ygw,fvkdY
pGrf;tif0efBuD;Xme&JU tifwmeufpmrsufESmrSm azmfjy
xm;ygw,f/ azmfjyxm;csuft& wDuspfausmufrD;aoG;
wGif;[m yÍörtrsm;qkH;xkwfvkyfEkdifwJh ausmufrD;aoG;
wGif; jzpfygw,f/
jrefrmEkdifiH&JU tBuD;qkH;ausmufrD;aoG;okH; vQyf
ppf"mwftm;ay;puf½kHudk weoFm&Dwkdif;twGif; wnf
aqmufaewJh xm;0,fa&eufqdyfurf;pDrHudef;rSm xnfh
oGif;xm;NyD; "mwftm; 4000 r*¾g0yfxkwfvkyfEkdifr,fvkdY
qkdygw,f/
wDuspfausmufrD;aoG;wGif;okH; vQyfppf"mwftm;
ay;puf½kH[m 120 r*¾g0yfxkwfvkyfEkdifygw,f/ 'Dausmuf
rD;aoG;wGif;uae wpf&ufudk ausmufrD;aoG;wefcsdef
1700 eJY 2000 tMum;wl;azmfxkwfvkyfygw,f/ ¤if;
ausmufrD;aoG;awGudktokH;jyKwJh vQyfppf"mwftm;ay;
puf½kHuaewpf&ufudk ausmufrD;aoG;jymrIefY wef 100
uae 150 Mum; xkwfvTwfw,fvkdYod&ygw,f/
"mwftm;ay;puf½kHu rD;½IdUNyD;wJh ausmufrD;aoG;
jymrIefYawGudk pGefYxkwfwJhtcg jymrIefYawG[m aumif;uif
ay:rSm vGifharsmaeNyD; teD;tem;aus;&GmawGudk ysHUvGihf
a&muf&Sdvmygw,f/ ausmufrD;aoG;rD;½IdUwJhtcgrSmvnf;
rD;avmifan§mfeHY[m tvGefjyif;xefw,fvkdY a'ocHawG
uqkdygw,f/
txl;ojzihf "mwftm;ay;puf½kHeJY uyfvsufwnf
&SdaewJh awmifykdYv? om,mukef;eJY jyifomaus;&GmawG
[m ausmufrD;aoG; jymrIefYawG&JU'PfeJY an§mfeHYudk
trsm;qkH;cH&ygw,f/
]usef;rma&;twGuf xdcdkufwm ausmufrD;aoG;
jymawGa&m zkefrIefYawGyg ½SLae&wm/ Mum&if 'Dbuf
ykdif;rSmaewJholawGu tqkwfa&m*gawGjzpfNyD;awmh
toufwkdvdrfhr,f}vkdY wDuspf&Gmom; cGefarmifodef;u
ol&JUxifjrifcsufudk ajymjyw,f/
wDuspfausmufrD;aoG;rkdif;uxGufwJh rD;ckd;awG?
zkefrIefYawGeJY a&qkd;a&npfawGaMumihf ¤if;a'owpf
wDuspfausmufrD;aoG;wGif;uxGufvmwJh ausmufrD;aoG;
awGudk avmifpmtjzpftokH;jyKNyD; vnfywfaewJh
vQyfppf"mwftm;ay;puf½kH
Photo-YPI
3534
jrifuGif;aqmif;yg;rsm; jrifuGif;aqmif;yg;rsm;
Photo-Moe Kyaw Lwin
xm;0,fpDrHudef;ukd 2011 ESpfv,fcefYu a0[ifay:rSawGU&aomjrifuGif;
3736
jrifuGif;aqmif;yg;rsm; jrifuGif;aqmif;yg;rsm;
]]us,fjyefYí oefY&Sif;vSyaom yifv,furf;½dk;wef;onf
vloluif;rJhajcmufaoGUaeonf../ wHigonfrsm;
usufpm;&mae&m/ oJjzLvGvGrsm;ESifh urf;ajcrsm;&Sdonhf
ae&m/
odkYaomf NyD;cJhaom Edk0ifbmvu a&;xdk;cJhonhf
oabmwlnDcsuft& Nidrfoufaeaom a&jyifay:wGif
tvGefBuD;rm;aom yifv,ful;oabFmrsm; qkdufuyf
vmrnfh a&eufqdyfurf;wpfcktjzpf ajymif;vJvmawmh
rnfjzpfonf/
oD[dkVf? o&ufESihf qefpyg;rsm; xGef,ufpdkuf
ysKd;cJh&mae&monf tBuD;pm;ausmufrD;aoG;oHk; "mwf
tm;ay;puf½Hkrsm;? a&eHcsufpuf½Hkrsm;ESihf tBuD;pm;pufrI
Zkefrsm;tjzpf tpm;xdk;ajymif;vJoGm;ayawmhrnf/
rMumao;cifu usif;ycJhaom &Sm;&Sm;yg;yg;
a&G;aumufyGJESihf twdkuftcH 'Drdkua&pDacgif;aqmif
a':atmifqef;pkMunfudk aetdrftus,fcsKyfrS vTwfay;
vkdufojzihf EdkifiHa&;a&mpD;yGm;a&;yg csKyfudkifxm;aom
ppfwyfonf urÇm\tm½HkpdkufrIudk &&SdcJhonf/
okdYaomf xm;0,fzGHUNzdK;a&;pDrHudef;onf tpdk;&
ESihf ¤if;\,SOfNydKifbufwkdY ESpfOD;ESpfzufMum; ESpfaygif;
rsm;pGmMumonfh EdkifiHa&; ppfwk&ifupm;yGJay: tusKd;
oufa&mufrItrsm;BuD; &SdEdkifygonf/
NyD;cJhonf Edk0ifbmv? ESpf&ufaeYu vufrSwfa&;
xdk; oabmwlnDrIaMumifh jrefrmEdkifiH\ tBuD;rm;qHk;
pufrIZkefwpfck ay:xGef;vmrnf[k arQmfvifhxm;Muonf/
qif;&JwGif;eufí jynfyEdkifiHrsm;ESihf uif;uGmaeaom
jrefrmEdkifiHwGif ,ckvkdpufrIZkefrsm;ay:vmjcif;aMumifh
a'ocH jynfolrsm;twGufvnf; ,cifu rBuHKzl;cJhaom
tvkyftudkiftcGihftvrf;rsm;pGm &&Sdrnfjzpfonf/
]]uRefawmftvkyform; axmifaygif;rsm;pGm vkd
tyfw,f/ ArmawGudkvnf; pnf;½Hk;r,f}}[k ESpfaygif;
rsm;pGm aqG;aEG;nd§EdIif;rI uGif;qif;avhvmrIrsm; jyKvkyf
NyD;aemuf vkyfydkifcGihf&&SdoGm;aom xdkif;EdkifiH? befaumuf
tajcpkdufpD;yGm;a&; aumfydka&;&Sif;jzpfonhf Italian-
Thai Development ukrÜPDrS Ouú|y&efcsKdifuemplwu
ajymMum;onf/
pDrHudef;\ yxrESpf ig;ESpfausmfumvtwGif;
tvkyform; axmifaygif;rsm;pGmvkdtyfonf[k tqdkyg
ukrÜPDrS tif*sifeD,mrsm;u oHk;oyfajymMum;cJhonf/
tqdkyg a&eufqdyfurf;pDrHudef;onf EdkifiHawmf
zGHUNzdK;wkd;wufa&;pDrHudef;wGif orkdif;wGifrnhf rSwfwdkif
wpfckjzpfovkd? tmqD,Ha'owGif; zGHUNzdK;a&;twGuf
vnf; enf;vrf;rsm;pGmjzihf trsm;BuD;taxmuftul
jyKEdkifonf[k pD;yGm;a&;uRrf;usifolrsm;u oHk;oyfajym
Mum;cJhonf/
,if;pDrHudef;wGif yg0ifonhf EdkifiHjcm;ukrÜPDBuD;
rsm;onfvnf; tmqD,Ha'owGif; tjcm;EdkifiHrsm;wGif
wif;MuyfpGm wm;jrpfxm;aom avxknpfnrf;rIqkdif&m
Oya'rsm;rS uif;vGwfoGm;rnfjzpfonf/ tqkdygpDrHudef;
onf xdkif;EdkifiHtwGuf jynfyodkYukefpnfwifydkY&ef tvGef
tqifajyacsmarGUaprnf jzpfonf/
]]tcsKdUpuf½HkawGu xdkif;EdkifiHrSmwnfaqmufzdkY
roihfawmfygbl;}}[k xdkif;0efBuD;csKyf tbDqpf0pfcsmcsD0u
jynfwGif; ½kyfoHtpDtpOfwpfckwGif rMumao;cifu
&Sif;vif;ajymMum;cJhonf/ ,if;u xyfavmif;ajymMum;
onfrSm ]]'gaMumihf tJh'DrSmwnfaqmufzdkY a&G;cs,fcJh
wmyg}}
tqdkyga&eufqdyfurf;onf yx0Dtaetxm;
t& r[mAsL[majrmufaom taMumif;t&if;rsm;pGm
&Sdonf/ xdka&eufqdyfurf;aMumihf Oa&myESihf tif'dk
csKdif;em;tMum; ta&;ygonhf a&aMumif;ydkYaqmifa&;
qdkif&m jzwfvrf;wpfck jzpfxGef;vmrnfjzpfonf/
ukefpnfo,f,lydkYaqmifa&;wGif uDvkdrDwmaxmif
aygif;rsm;pGm&Snfaom rvuúma&vufMum;udk csKHUypfEdkif
ojzihf xdkif;? AD,uferfESihf uarÇm'D,m;EkdifiHrS ukrÜPDrsm;
taejzihf tcsdefESihf avmifpmqDukefusrIudk oufom
aprnf jzpfonf/
tqdkygpDrHudef;udk AdkvfcsKyfrSL;BuD;oef;a&Ttyg
t0if xkdif;ESihf jrefrmxdyfwef;tmPmydkifrsm;uvnf;
t"du ausmaxmufaemufcHjyKxm;onf/
]]w½kwfrSm&SdwJh &SifZl;txl;pD;yGm;a&; pufrIZkefvdk
jzpfvkdygw,fvdk AdkvfcsKyfrSL;BuD;oef;a&Tu ajymcJhygw,f}}
[k rpöwmy&DcsKdifu owif;pm&Sif;vif;yGJwpfckwGif
ajymMum;cJhonf/
&SifZl;pufrIZkefudk vGefcJhaomq,fpkESpf oHk;ckcefY
u w½kwfjynfawmifydkif;wGif wnfaqmufcJhonf/
ruf[efwefNrdKUxuf av;qausmfBuD;rm;NyD;? {&d,m
pwk&ef;rdkif 97 us,f0ef;aompDrHudef;udk Italian-Thai
ukrÜPDu vkyfydkifcGihf&&SdcJhjcif;jzpfonf/ rdkifaygif;oHk;&m
(uDvdkrDwm 500) cefY &Snfvsm;aom jrefrmEdkifiH
awmifykdif; yifv,furf;½dk;wef; wpfavQmufwGifvnf;
[dkw,fESihf tyef;ajzpcef;rsm;ukd wnfaqmufoGm;&ef
pDpOfxm;onf/
xdkYtjyif pGrf;tifpuf½Hk? pwD;puf½Hk? a&eHESifh
"mwkpuf½Hk? oabFmwnfaqmufa&;puf½Hk? "mwfajr
MoZmpuf½HkESihf tjcm;pDrHudef;twGuf vdktyfonhf
puf½Hkrsm;udk wnfaqmufrnfjzpfonf/
tqdkygpDrHudef;t& xdkif;EdkifiHodkY vrf;azmufvkyf
jcif;udk aqmif&GufaeNyDjzpfNyD;? usef&Sdaeaom tydkif;rsm;
udkvnf; qufvufaqmif&Gufrnfjzpfonf/
xdkvrf;azmufvkyfaom ae&mwpfavQmufwGif
wkdif;&if;om;vlrsKd; vufeufudkifrsm; ESpfaygif;rsm;pGmu
wnf;u tajcpdkufcJhonf/
Mopaw;vsEdkifiH qpf'eDNrdKUtajcpdkuf Macgarie
wuúodkvfrS jrefrmpD;yGm;a&;qdkif&m avhvmapmihfMunfh
ol a&SmifwmeJYu taumif;tjrifjzihf Italian-Thai \
b@maiGaxmufyhHrIudk jrefrmtpdk;&taejzihf uefYuGuf
zG,fr&SdaMumif; ajymMum;cJhonf/ xkdukrÜPDudkpcJhaom
q,fpkESpfig;cku tDwvDvlrsKd;q&m0efwpfOD;ESihf xdkif;
q&m0efwpfOD;u pyfwlwnfaxmifcJhonf/ tqdkyg
ukrÜPDonf oGif;ukeftcGefuif;vGwfcGihfrsm; &&Sdxm;
um tBuD;pm;puf½Hkwnfaqmufjcif;ESihf vkyfaqmifjcif;
udk 75 ESpf? txnfpuf½HkuJhokdYaom tao;pm;puf½Hk
rsm;twGuf tESpf 40 vkyfudkifcGihf&&Sdxm;onf/ xdkYaemuf
oabmwllnDcsuft& vkyfydkifcGihfudkwkd;jr§ifhrnf okdYr[kwf
jrefrmtpkd;&udk jyefvnfvTJajymif;ay;tyf&rnfjzpfonf/
tqdkyg pDrHudef;wGifyg0ifaom tajccHtaqmuf
ttHkrsm;twGuf tar&duefa':vm 8 bDvD,Hukefus
rnfjzpfNyD; ¤if;twGuf xdkif;EdkifiH&Sd yk*¾vdubPfwpfcku
b@ma&;twGuf axmufyHhrnfjzpfonf/ odkYaomf
¤if;bPf\ trnfudkrl xkwfazmfajymqkdjcif;r&Sday/
PTT a&eHukrÜPDtygt0if xdkif;EdkifiH\pGrf;tifukrÜPD
rsm;uvnf; pdwf0ifpm;rIudk azmfjyvsuf&Sdonf/
odkYaomf xkdif;EdkifiH\ tBuD;qHk;bPfpm&if;0if
wpfckjzpfaom uefpDuGef;bPfurI EdkifiHa&;qkdif&m
qHk;½HI;epfemEdkifrIrsm;aMumifh b@ma&;axmufyHhrIjyKvkyf
rnfr[kwfaMumif; ajymMum;cJhonf/
]]*syef? udk;&D;,m;eJY w½kwfukrÜPDawGu 'DpDrH
udef;rSm vma&muf&if;ESD;jr§yfEHSzdkY tcgcgvma&mufaqG;
aEG;ygw,f}} [k Italian-Thai ukrÜPDa&aMumif;XmerS
'kwd,Ouú|tmeeftr&mygvu ajymMum;cJhonf/
pDrHudef;udk xkdif;tpdk;&bufuvnf; tqdkyg
u@wGif tBuD;tus,faxmufyHhrnfjzpfonf/ xdkif;
tpdk;&onf xdkokdYaom pDrHudef;rsm;twGuf 1990
aESmif;ydkif;rSpí xdkif;tpdk;&tqufqufu xdkuJhodkY
aom pDrHudef;rsm;tay:wGif pdwf0ifpm;vsuf&SdcJhonf/
EdkifiHwumrS xm;0,fa&eufqdyfurf; vma&muf
&if;ESD;jr§KyfESHMujcif;onf tar&duefESihf Oa&myEdkifiH
rsm;u jy|mef;xm;aom jrefrmEdkifiHtay:xm;&Sdonhf
pD;yGm;a&;ydwfqdkYrIrsm;\ rxda&mufrIudk rD;armif;xkd;jy
vsuf&Sdonf/ txl;ojzihf tdrfeD;csif;EdkifiHrsm;jzpfaom
xdkif;? tdEd´,ESihf w½kwfwdkYonf jrefrmEdkifiHwGif &if;ESD;
jr§KyfESH&ef uarsmaomyg;pdwf0ifpm;vsuf&Sdonf/ tqkdyg
pDrHudef;wnfaqmuf&ef ]]pdwf0ifpm;vm;}} [k jrefrm
tpdk;&u ar;jref;vmaomtcg wGefYqkwfraebJ csufcsif;
acgif;ndwfcJhaMumif; Italian-Thai ukrÜPDOuú|u ajym
Mum;onf/
]]uRefawmfwkdY rvkyfbl;qkd&if tjcm;vlawG
vufOD;rI&oGm;rSmtwdtusyJ}}[k oluqkdonf/ w½kwf
ukrÜPDtawmfrsm;rsm;onf jrefrmEdkifiHwGif t"du
&if;ESD;jr§KyfEHSvmMuonf/ EdkifiHawmfydkifjzpfaom w½kwf
'g[m xdkif;eJY vHk;0udkuGmjcm;ygw,f/
xdkif;awG omqdk&if
pum;awGtBuD;tus,fajym&r,f/
w&m; &ifqdkif&r,f/
'DrSmawmh tJvkdrsKd;r&Sdbl;/
3938
jrifuGif;aqmif;yg;rsm; jrifuGif;aqmif;yg;rsm;
ukrÜPDwpfckuvnf; ppfawGwGif qdyfurf;wnfaqmuf
aeNyD; xdkrSwpfqihf w½kwfEdkifiHawmifydkif;udk a&eHESihf
obm0"mwfaiGUydkufvdkif;rsm; oG,fwef;ydkYaqmifrnf
jzpfonf/ xkdppfawG pDrHudef;\&nf&G,fcsufonfvnf;
xm;0,fpDrHudef;ESihf tvm;oP²mefwlonf/ pGrf;tif
vdktyfaeonfh w½kwfpD;yGm;a&; vkyfief;rsm;twGuf
ta&SUtv,fydkif;rS a&eHrsm;udk rvuúma&vufMum;rS
ydkYaqmifrnfhtpm; ppfawGrSwpfqihf t&SdefjrihfydkYaqmif
Edkifrnfjzpfonf/
jrefrmhpD;yGm;a&;0ef;usifonf xdkif;ukrÜPDrsm;
twGuf cufcJaumif;cufcJvdrfhrnf odkYr[kwf acsmacsm
arGUarGUvnf; jzpfEdkifonf/
xdkif;EdkifiHwGif pD;yGm;a&;pDrHcsuf topfwpfck
vkyfaqmifrnfqkdygu ywf0ef;usifxdcdkufapEdkifrI tpD&if
cHpmudkwifjy&NyD; a'ocHrsm;ESihfvnf; aqG;aEG;&onf/
,ck xm;0,fpDrHudef;wGifrl jrefrmtpdk;&u (pDrH
udef; {&d,mtwGif;&Sd) a'ocHrsm;udk ajymif;a&TU&ef
½dk;½dk;av;om ajymMum;cJhonf/ a'ocHjynfolrsm;ESihf
awGUqHk&mwGif ¤if;wdkYtm; rnfolurQ tqdkygpDrHudef;
taMumif; &Sif;jyajymqkdjcif;r&SdbJ a'ocHaus;&GmvlBuD;
rsm;uom ajymif;a&TU&efajymMum;cJhonf/
xdkYtjyif tmPmydkifrsm;u ay;&efajymqdkxm;
aom ajruGufopfrsm;rSm uRJ? EGm;ausmif;&ef? pyg;pdkuf
&ef roihfavsmfaMumif; a'ocHrsm;xHrS od&onf/
,if;pDrHudef;\ pdwful;pdwfoef;onfuyif a'ocHrsm;
udk qGJaqmifpnf;½Hk;&efjzpfykHr&ay/ Italian-Thai \
rnfonhfXmaeudk,fpm;vS,furQ ,if;a'o&Sd a'ocH
rsm;\ tusKd;&Sd&m&SdaMumif;twGuf urf;vSrf;onfrsKd;
r&Sday/
]]tcGihftvrf;awGuawmh &SdvmEdkifygw,f/ 'g
ayrJh tckvuf&Sdawmh uRefawmfwdkY 'ku©a&mufaeNyD}}
[k a'ocHv,form;wpfOD;u ajymygonf/
twnfrjyKEdkifao;aom udef;*Pef;rsm;t&
&Gmaygif; 19 &GmrS? vlOD;a& 5000 cefY ajymif;a&TU&vdrfh
rnf/ tdrfaxmifpkaygif; 3800 cefY ajymif;a&TU&rnf[k
Italian-Thai ukrÜPDu ajymMum;cJhonf/ ]]uRefawmfwdkY
&Gmom;awGeJY n§dEdIif;qJtajctaerSmyJ &Sdaeao;w,f}}
[k rpöwmtmeefu ajymonf/
,if;uJhodkYyif 1960 aemufydkif;ESpfrsm;wGif EdkifiH
ykdifjyKvkyf&eftwGuf EdkifiHom;rsm;\ydkifqkdifrIudk tBuD;
tus,f odrf;,lcJhzl;onf/
]]'g[m xdkif;eJY vHk;0udkuGmjcm;ygw,f/ xdkif;awG
omqdk&if pum;awGtBuD;tus,fajym&r,f/ w&m;
&ifqdkif&r,f/ 'DrSmawmh tJvkdrsKd;r&Sdbl;}} [k rpöwm
tmeefu ajymonf/
xdkxm;0,fpDrHudef;onf EdkkifiHjcm;ukrÜPDrsm;
twGuf obm0ywf0ef;usif xdef;odrf;a&;qkdif&m
BuD;Muyfa&;wm0efrsm;udk avsmhenf;aprnfjzpfonf/
xdkif;EdkifiH\ jyóemwGifrl EdkifiH\tBuD;qHk; a&eH"mwk
puf½Hkjzpfonhf? Mab Ta Phut pufrIZkefwGif obm0
ywf0ef;usifqkdif&m ab;qD;&efumjzpf&eftwGuf vdktyf
onfh Oya'opfrsm; jy|mef;vdkufNyDjzpf&m topfxyfrH
wdk;csJU&ef aESmihfaES;oGm;NyDjzpfonf/
Mab Ta Phut &Sd a'ocHrsm;u uifqmjzpfyGm;rI
EIef;jrihfrm;vmjcif;ESihf a&xk? avxknpfnrf;vmjcif;
wkdYudk axmufjyMuonf/ xdkif;tpdk;&uvnf; axmufcH
cJhNyD;jzpfonf/ a'ocHtzGJUwpfck\ w&m;pGJqdkrIudk NyD;cJh
onhfESpfu puf½Hkrsm;tm; w&m;½Hk;rS trdefYaMujimpm
xkwfjyefcJhonf/ n§dEdIif;rIrsm;NyD;qHk;oGm;onhftcg tqdkyg
aMunmcsufudk jyef½kyfodrf;vdkufonf/
xdkif;eJYvHk;0rwlonfrSm jrefrmEdkifiHwGif obm0
ywf0ef;usifxdef;odrf;a&;ESihfywfoufNyD; tumtuG,f
ay;onhf rnfonhfOya'rQr&Sd[k Italian-Thai ukrÜPDrS
t&m&Sdrsm;uqdkonf/ odkYaomf xm;0,fwGif tusKd;
oufa&mufaejcif;rsm;udk ¤if;wkdYudk,fwkdifppfwrf;aumuf
,lcJhNyD;jzpfonf/
]]tck jrefrmEdkifiHu vGefcJhwJhESpfig;q,fu xkdif;
EdkifiHvdkyJ/ EdkifiHrSm ajr½dkif;ajrvGwfawG? aps;aygayg
vkyfom;awGuvGJNyD; bmrSr&Sdygbl;}}[k pDrHudef;refae*sm
wpfOD;jzpfol ql&ifbefcsKdif;uqdkonf/ tqdkyg a&euf
qdyfurf;pDrHHudef;onf xdkif;EdkifiH\ vkdtyfaompGrf;tif
ukd taxmuftuljzpfapovdk ywf0ef;usifnpfnrf;rIudk
vnf; avQmhcsEdkifrnfjzpfonf/ xdkif;EdkifiHonf pGrf;tif
udpötwGuf jrefrmEdkifiHtay: tm;xm;ae&onf/
xm;0,frS xkdif;okdY "mwftm;ay;ydkYrnfh rD*g0yf 4000
&Sdonhf ausmufrD;aoG;puf½Hkwpfck wnfaqmuf&efvnf;
vsmxm;NyD;jzpfonf/
tar&duefa&eHukrÜPD csufAvGefESihf jyifopf
ukrÜPD wdkw,fwdkYu vGefcJhaom q,fpkESpfwpfckausmfu
jrefrmrS xkdif;EdkifiHodkY ydkufvdkif;rsm;oG,fwef;NyD; "mwfaiGU
rsm;udk xkdkif;EkdifiH befaumufNrdKUodkY ydkYvTwfcJhonf/ NyD;cJh
aomESpfu xkdif;EdkifiHodkY wifydkYaom"mwfaiGUyrmPrSm
tar&duefa':vm 4 bDvD,Hwefzdk;&Sdonf/
tqdkygpDrHudef;\ tusKd;tjrwfudk jrefrmtpdk;&
ESihf tDwmvsHxdkif; ukrÜPDu cHpm;&rnfjzpfNyD; tao;
pdwfudkrl xkwfazmfajymMum;jcif; r&Sdao;ay/
yifv,fa&onfvnf; eufaomaMumihf wefcsdef
3 odef; 0efwifxm;aom ukefwifoabFmrsm;ESihf
avmifpmqDoabFmrsm;vnf; yvwfpwpfESihf a&eH
"mwkypönf;xkwfvkyfrnhf puf½Hkrsm;twGufvnf; teD;
tem;a'orS a&tvHktavmuf&rnfjzpfojzihf puf½Hk
rsm;twGuf tvGefoihfavsmfayonf/
xm;0,fa'ocHtaejzihf bmjzpfvmrnfqdkonf
ukdk vkH;0jyifqifxm;jcif;&SdyHk ray:ay/ ¤if;NrdKUwGif
,mOfaMumif;tEÅ&m,f vHkNcHKa&;twGuf rD;yGdKifhav;ck?
a[mif;EGrfaeaom NAdwdoQudkvdkeDacwf taqmuf
ttHkrsm;? csKdifhcGufrsm;ESihf jynfheufaeonhf vrf;ay:
wGifajy;qGJaeaom jrif;vSnf;rsm;udkvnf;awGU&onf/
¤if;a'o\ qif;&JrIESihf a[mif;EGrf;ysufpD;aeaom
taqmufttkHrsm;onf jrefrmEdkifiH\ A[dkcsufrESihf
tawmfav;aemufususefaecJhonf/ w&m;r0if ukef
ul;olrsm;uvnf; ta&SUbufxkdif;EkdifiHe,fpyf awm
awmifxlxyfaom vrf;aMumif;wpfavQmufrS armfawmf
qkdifu,frsm;udkk xdkif;EdkifiHrS a'owGif;odkY w&m;r0if
wifoGif;cJhonf/
,ckazmufvkyfaeonhf ta0;ajy;vrf;rNyD;qHk;
oGm;onhftcg xdkif;EdkifiHodkY em&Dtenf;i,fjzihf c&D;
aygufEdkifrnfjzpfonf/
tqdkygpDrHudef;\ yxru@ 5 ESpftwGif;
xdkif;EdkifiHodkY vrf;wnfaqmufjcif;? a&avSmifuef?
ausmufrD;aoG; pGrf;tifpuf½Hkrsm;? tjcm;taqmuf
ttHkrsm; NyD;pD;atmif aqmif&Gufrnfjzpfonf/ pDrHudef;
wpfckvHk;NyD;pD;rnfqdkygu q,fpkESpfwpfcktxdMumrnf
jzpfaMumif; Italian-Thai ukrÜPDu ajymMum;onf/
xdkif;wkdYonf uifqmjzpfyGm;rIEIef;jrihfrm;jcif;ESihf
avxknpfnrf;rIrsm;jzpfay:apcJhonfh tBuD;pm;a&eH
"mwkpufrIZkef Mab Ta Phut wnfaqmufcJhrItay:
tajccHí xm;0,fa&eufqdyfurf;pDrHudef;udk a&;qGJ
taumift xnf azmfvsuf&Sdonf/
,if; Mab Ta Phut txl;pDrHudef;twGuf ulnD
tBuHay;cJholrSm ,ckxm;0,fpDrHudef;wGif refae*sif;
'g½dkufwmtjzpf wm0ef,lxm;onf/ ]]xm;0,fpDrHudef;
BuD;[m Mab Ta Phut xuf q,fqBuD;ygvdrfhr,f}}[k
¤if;uqdkavonf/
The New York Time owif;pm tifwmeuf
pmrsufESmwGif azmfjyxm;aom An Industrial Project
That could Change Myanmar udk uGefi,f
bmomjyefqdkazmfjyxm;onf/
xm;0,fzGHUNzdK;a&;pDrHudef;onf
tpdk;&ESihf ¤if;\,SOfNydKifbufwkdY
ESpfOD;ESpfzufMum; ESpfaygif;rsm;pGmMumonfh
EdkifiHa&;ppfwk&ifupm;yGJay:
tusKd;oufa&mufrItrsm;BuD;
&SdEdkifygonf/
4140
jrifuGif;aqmif;yg;rsm; jrifuGif;aqmif;yg;rsm;
Photo-KT
ebkv,fa'o&Sd O,smOfNcHvkyfief;cGifwpfck
4342
jrifuGif;aqmif;yg;rsm; jrifuGif;aqmif;yg;rsm;
pdrf;vef;aom? at;csrf;aom aus;vufurf;½kd;wef;
a'o wpfckjzpfonfh ebkv,fa'oonf xkdif;,mOf
eHygwfwyfxm;onfh armfawmfum;rsm;? ajro,f,mOf
rsm; vl;vm;acgufcgjzihf 2010 ckESpfaemufykdif; vIyfvIyf
&Sm;&Sm;jzpfvmonf/ xkdif;EkdifiHtajcpkduf tDwmvsH-
xkdif;ukrÜPDESihf jrefrmtpkd;&wkdY 2010 jynfhESpf Ekd0ifbmv
5 &ufaeYwGif oabmwlvufrSwfa&;xkd;cJhonfh xm;0,f
a&eufqdyfurf;ESihf txl;pD;yGm;a&;Zkef pDrHudef;a'ookdY
pD;yGm;a&;tcGihftvrf;twGuf vma&mufavhvmolrsm;
vnf; rsm;jym;vmonf/
jymvJhvJh a&jyif? jzLvGvGoJaomifjyifwpf0uf?
pdrf;jrjrawmifwef; wpf0ufNcHcwfxm;onfha'o ebk
v,f/
,if;obm0w&m;ESihf a'oudkcspfol touf
26 ESpft&G,f udkxl;Ekdif (trnfvTJajymif;xm;onf)
wpfa,mufonfvnf; pDrHudef;pwifrnf[k Mum;&
onfh 2008 ckESpfuwnf;u ebkv,fwpf0kdufwGif
vl;vm;acgufjyefoGm;vmavhvmNyD; okawoejyKaecJh
onf/
]]jrefrmhpD;yGm;a&;udk wjcm;enf;eJY vkyfvkdY&ygw,f
Asm}}[k udkxl;Ekdifu ,if;pDrHudef;taMumif; aqG;aEG;
onfhtcg rcsdwifuJqkdavh&Sdonf/
npfnrf;pufrIZkefrsm;[kac:onfh ausmufrD;aoG;
"mwftm;ay;puf½kH? a&eH"mwkpuf½kH? "mwfajrMoZm
puf½kHtygt0if a'o\ obm0ywf0ef;usifESihfvlxkukd
qkd;&Gm;pGmxdckdufEkdifonfh puf½kHtrsm;pkyg0ifaom xm;
0,ftxl;pD;yGm;a&;Zkef pDrHudef;onf aumif;usdK;xuf
qkd;usdK;rsm;udkom jzpfaprnfjzpfaMumif; xm;0,f
a'ocH tvGwfwef;okawoDwpfOD;jzpfonfh udkxl;Ekdif
u ,kHMunfxm;onf/
a'opkdufcif;rsm;\ wefzkd;
a&mfbmpkdufcif;? oD[kdVfpkdufcif;rsm;jzihf om;ESpfOD;udk
wuúokdvfynmoif,lEkdifapcJhonfh OD;jrtwGuf tqkdyg
pDrHudef;onf twnfwusjzpfaeaom olYb0tm;
Ncdrf;ajcmufaeonfhtvm; jzpfaMumif; olYcHpm;csufudk
zGihf[onf/
]]wpfa,mufa,mufu &GmawGrajymif;&atmif
OD;aqmifNyD; wm;ay;Ekdif&if t&rf;aumif;rSmyJ}} [k ebk
v,fa'o? xdefBuD;aus;&Gmae touf 60 t&G,f OD;jr
(trnfajymif;) u nnf;wGm;onf/ OD;jrajymqkdonfu
ebkv,fpum;[k emrnfausmfonfh ebkv,fa'o
wGifom ajymqkdMuawmhonfh woD;wjcm;&Sdonfh xm;
0,f pum;jzihf/
OD;jronfvnf; ukdxl;EkdifuJhokdY qkd;usdK;ykdrsm;rnf
[k ,kHMunfolwpfOD;/
a&eufqdyfurf;ESifh txl;pD;yGm;a&;Zkef pDrHudef;
{&d,mtwGif; usa&mufonfh a'ocHrsm;\ t"du
pD;yGm;a&;vkyfief;onf touf 60 ausmft&G,f&Sd OD;jr
enf;wl a&mfbm? oD[kdVf? uGrf;oD;ESihftjcm;oD;yifpm;
yifrsm;udk pkdufysdK;jcif;jzpfonf/ yx0Dtaetxm;t&
yifv,furf;½kd;wef; wpfavQmufwGif aexkdifaomfvnf;
a&vkyfief;jzihf toufarG;0rf;ausmif;ol tawmfenf;yg;
ayonf/ okdYjzpfí ,if;a'o\pD;yGm;a&; jrifom xif
om&Sd&efqkdvQif a&mfbmESihf oD[kdVfpkdufysdK;a&;rS &&Sdonfh
0ifaiGrsm;u t"du0ifaiGñTef;udef;rsm; jzpfayonf/
a&mfbmpkdufcif;ESihf oD[kdVfpkdufcif;rsm;uyif om;
orD;rsm;udk ausmif;ynmoifMum;apEkdif? &SifjyKEkdif? pm;
Ekdif aomufEkdifouJhokdY vlrIa&;? usef;rma&;p&dwfrsm;
twGufvnf; taxmuftulay;EkdifcJhonf[k OD;jru
qkdonf/
]]ESpf&Snfyifqkdwm 'DrsdK;qufwifrubl;/ aemif
rsdK;qufawGtwGufyg taxmuftulay;Ekdifwmyg}}
[k ¤if;uqkdonf/
a&mfbmyifwpfyifonf wpfESpfvQif ysrf;rQ0ifaiG
&Spfaxmifusyf zefwD;ay;Ekdifonf/ wpf{uvQif a&mfbm
yif 220 0ef;usifcefY pkdufysdK;Ekdifojzihf wpf{u\ wpfESpf
0ifaiG zefwD;rIrSm 17 odef;ausmf&SdaMumif; a'ocH
a&mfbmpkdufysdK;xkwfvkyfolrsm;u wGufcsufajymqkdonf/
a&mfbmyifwpfyif\ oufwrf;rSm ukdif;quf
rsKd;oefY tyifrsm;onf tESpf 30 cefY oufwrf;&SdNyD;
t½kdif;tyifrsm;onf ESpfaygif; 60 cefYtxd oufwrf;
&SdaMumif; a&mfbmpkdufysdK;olrsm;u qkdonf/
]]oufwrf;tESpfokH;q,feJYyJxm;? a&mfbmwpfyif
&JU wefzkd;u tenf;qkH; ESpfodef;av;aomif;&Sdw,f}}
[k yef;wiftif;aus;&GmrS touf 50 ausmft&G,f
a&mfbmNcHykdif&SifwpfOD;u olYa&mfbmyif\ wefzkd;udk
wGufcsufjyonf/
,if;rSm tenf;qkH;wGufcsufxm;jcif;omjzpfNyD;
tqkdygwefzkd;wGif a&mfbmtom;\ wefzkd;? a&mfbm
rsKd;aph ESpfpOfa&mif;&aiGwefzkd;? a&mfbmacs; (a&mfbm
rD;pm) a&mif;&aiGwefzkd;rsm; ryg0ifao;aMumif; xm;0,f
a'ocH a&mfbmNcHykdif&Sifrsm;u wnDwñGwfwnf;ajym
qkdonf/
pDrHudef;aMumifh odrf;,lxm;onfh ajrae&mrsm;
twGuf avsmfaMu;udpöESihfywfoufNyD; a'oaygufaps;
twkdif; ay;avsmfrnf[k xm;0,fa&eufqdyfurf;ESihf
txl;pD;yGm;a&;Zkef taxmuftuljyKtzGJUrS Ouú|jzpfol
OD;wifarmifaqGu 2011 ckESpf atmufwkdbmv
twGif;u Living Color ESihf awGUqkHpOf ajymMum;onf/
okdYaomf a'ocHrsm;tqkdjyKonfh a'oaygufaps;
ESihf OD;wifarmifaqGajymonfh a'oaygufaps;rSm
tawmfyifuGm jcm;ayonf/
]]'Debkv,fwpf0kdufrSm wpf{uudk a&mfbmyif
&Sd&if ig;odef;? ajrtvGwfqkd&if wpfodef;yJ&Sdw,f}} [k
OD;wifarmifaqGu ,if;tcsdefuajymqkdcJhonf/ a&mfbm
aps;EIef;? NcHajrtaetxm;? a&mfbmrsdK;ESihf a&mfbmyif
\ oufwrf;ay:rlwnfNyD; a&mfbmyifpkdufysdK;xm;onfh
NcHajrwpf{uaps;EIef;onf tenf;qkH; ysrf;rQ usyfodef;
30 ESihf odef; 100 tMum; aygufaps;&Sdonf[k a'o
cHa&mfbmpkdufysdK;olrsm;uqkdonf/
a'ocHtrsm;pkonf a&mfbm? oD[kdVfyifrsm;uJhokdY
ESpf&Snfyifrsm;tay:wGif wnfrSDaeonfhtwGuf ae&yfrS
ajymif;a&GUae&mcsxm;onfhtcg ¤if;wkdY\b0&yfwnf
rIrSm tvGefpkd;&drfp&maumif;onfh taetxm;wGif
&SdaMumif; xm;0,fpDrHudef;ukd avhvmaeolrsm;u
wnDwñGwfwnf; ajymqkdonf/
]]tcku aps;EIef;udkyJwGufaew,f/ wefzkd;udk
rwGufbl;}}[k a'owpfck\ awmawmifa&ajr obm0
w&m;\wefzkd;ESihf vlrIb0wefzkd;udk xnfhrwGufbJ
aqmif&Gufaeonfudk xkdif;EkdifiH? csif;rkdifNrdKUawmfwGif
vlrIodyÜHbmom&yf oGm;a&mufavhvmzl;ol udkxl;Ekdif
u axmufjyajymqkdonf/
Ak'¨bk&m; ajcawmf&muJhokdYaom bmoma&;
tarGtESpftygt0if xm;0,fpum;\ rlv[k,kHMunf
Muonfh ebkv,fpum;udkomajymMuonfh ,if;a'o
rS a'ocHtrsm;pkrSm ae&mopfudk rajymif;a&TUcsifMu[k
xdefBuD;aus;&GmrS touf 43 ESpft&G,f udkodef;wef
(trnfajymif;) a'ocHwpfOD;uqkdonf/
]]ajrr&Sd&if &Gmr&Sdbl;/ &Gmr&Sd&if vlr&Sdbl;/ qkd
awmhAsm &Sif;ygw,f/ vlr&SdawmhrSawmh ,Ofaus;rI
qkdwmawGvnf; aysmufNyDaygh}}[k ukdodef;wefu a'o
\ ,Ofaus;rI? bmompum;rsm; aysmufuG,frnfudk
pkd;&drfpGmqkdonf/
vlrIb0 wefzkd;rsm;
udkodef;wef pkd;&drfouJhokdYyif zGHUNzdK;a&;pDrHudef;[kac:
onfh tBuD;pm;pDrHudef;rsm;aMumihf jyefvnfajymif;a&TU
cH&onfhtcg ¤if;wkdY\ NcH? ajrwefzdk;rsm;tjyif aiGaMu;
ESihf wkdif;jzwfír&aom vlrIb0wefzkd;rsm;? ,Ofaus;rI
wefzkd;rsm;udkvnf; xnfhoGif; pOf;pm;oihfygaMumif;
udkxl;Ekdifuqkdonf/
]]aiGeJYwkdif;vkdYr&wJhwefzkd;awG trsm;BuD;yg/ uRef
awmfwkdY a&ul;cJhwJhae&m? uRefawmfwkdY bkd;pOfabmif
quf aevmcJhwJhae&m? uRefawmfwkdY a*:vDypfvmwJh
ae&mponfjzihf vlrIb0&JU wefzkd;awGudk b,fvkdwkdif;
rSmvJ/ tm;vkH;u oHa,mZOfawGeJY wnfaqmufxm;
wm}} [k ¤if;u½Ijrifonf/
vuf&Sdtaetxm;wGif a'ocHrsm;\ vlrIb0
wefzkd;rsm;udk xnfhoGif;rpOf;pm;½kHru a'ocHrsm;tqkd
jyKonfh a'oaygufaps;ESihf pDrHudef;taumiftxnf
ajrr&Sd&if &Gmr&Sdbl;/ &Gmr&Sd&if vlr&Sdbl;/
qkdawmhAsm &Sif;ygw,f/
vlr&SdawmhrSawmh
,Ofaus;rIqkdwmawGvnf;
aysmufNyDaygh
4544
jrifuGif;aqmif;yg;rsm; jrifuGif;aqmif;yg;rsm;
azmfolrsm; ajymqkdavh&Sdonfh a'oaygufaps;rSm
tawmfyifjcm;em;ayonf/
xm;0,ftxl;pDyGm;a&;ZkefOya'tcef; (5)? yk'fr
(14) u? c? * t& &if;ESD;jr§KyfESHolonf yxrig;ESpfwGif
0ifaiGcGefuif;vGwfcGihf avQmufxm;EkdifNyD; 'kwd,ig;ESpf
wGif jynfya&mif;&aiGtay:rlwnfí Oya't& owf
rSwfxm;onfh 0ifaiGcGef\ 50 &mckdifEIef; uif;vGwfcGihf
ESihf wwd,ig;ESpfwGif jynfya&mif;&aiGudk jyefvnf
&if;ESD;jr§KyfESHygu Oya'uowfrSwfonfh tcGef\ 50
&mckdifEIef;oufomuif;vGwfcGihfudk avQmufxm;Ekdifonf/
,if;uJhokdY &if;ESD;jr§KyfESHoltwGuf txl;tcGihf
ta&;rsm;udk Oya'ESihfwuG twdtvif;azmfjyxm;
onfh xm;0,fpDrHudef;onf raocsmra&&monfh
xkdif;EkdifiH? csif;rkdifNrdKUwGif pDrHudef;rsm;aMumihf jzpfay:
vmaom oufa&mufrIrsm;taMumif;udk oGm;a&muf
avhvmcJhol xm;0,fNrdKUcHwpfOD;uqkdonf/
]]wu,fawmh EIA wkdY? SIA wkdYqkdwm pDrHudef;
rpcifvkyf&wm}} [k obm0ywf0ef;usifESihf vlYtcGihf
ta&;qkdif&m wuf<uvIyf&Sm;olrsm;u wnDwñGwf
wnf;qkdonf/ EIA ESihf SIA rsm;onf pDrHudef;rpwifcif
jyKvkyfum jynfolvlxkxH xkwfjyefaMumif;? NyD;rSom
pDrHudef;ukd jyKvkyfoifh rjyKvkyfoifh qkH;jzwf&aMumif;
¤if;wkdYu qkdonf/
,if;uJhokdY tjiif;yGm;p&maumif;onfh wefzkd;
rsm;ESifh pwifwnfaqmufaeonfh xm;0,fa&eufqdyf
urf;ESifh txl;pD;yGm;a&;Zkef pDrHudef;twGuf xkdif;EkdifiH
tajcpkduf tDwmvsH-xkdif;ukrÜPDu ESpfaygif;ajcmuf
q,f ajriSm;&rf;cGifhESifh xyfwkd; 15 ESpf &cJhaMumif;
2011 ckESpf ZGefvwGif xkwfjyefonfh tDwmvsH-xkdif;\
tpD&ifcHpmwGif azmfjyyg&Sdonf/
tqkdygESpfaygif; 60 ,cifvsmxm;pDrHudef;{&d,m
pwk&ef;uDvkdrDwm 250 (61ç775 {u) ajriSm;&rf;c
twGuf tDwmvsH - xkdif;taejzifh jrefrmtpkd;&tm;
tar&duefa':vm 37 'or 5 oef; ay;aqmif&
onfukd tDwmvsH-xkdif;\ pawmh&S,f,mñTef;udef;wGif
azmfjyxm;aMumif; okawoDaZmfatmif\ Dawei
Special Economic Zone : Its Prospects and Challenges
pmwrf;wGif azmfjyonf/ tqkdygpmwrf;tqkdt& wpf
pwk&ef;uDvkdrDwm ajrtus,ft0ef;twGuf ajriSm;
&rf;crSm wpfvvQif tar&duefa':vm 208 'or
33 usoifhNyD; wpf{u ajrtus,ft0ef;twGuf iSm;
&rf;crSm wpfvvQif tar&duefa':vm 0 'or 843
a':vm? jrefrmusyfaiG 675 usyfcefYom usoifhaMumif;
od&onf/
i,fpOfurdbrsm; tNrJajymavh&Sdonfh qkH;r
pum;wpfckrSm ]]ukd,fhwefzkd; ukd,fodyg/ wefzkd;&Sdatmif
vnf;aeyg}} [l\/ ,if;qkH;rpum;onf vlYb0? vlY
wefzkd;? rdrdb0 rdrdwefzkd;ukdtuJjzwfwwf&ef ajymjcif;
jzpfonf/
xkdYtwlyif vlwkdY\ aeYpOfb0wGif vlwkdYa&SmifvTJ
r&onfh a&mif;a&;0,fwm udpörsm;wGifvnf; rdrd
ypönf;\wefzkd;ukd rdrdod&efrSm tvGefyifta&;BuD;ay
onf/ pD;yGm;a&;\ t"duOD;wnfcsufrSm tjrwf&&Sd&ef
jzpfonfhtwGuf a&mif;oljzpfap? 0,foljzpfap ypönf;
\ yuwdwefzkd;ukdrodvQif epfemqkH;½IH;rIrsm;ESifh BuHK&
rnfomjzpfonf/
aemufqkH;owif;xkwfjyefcsuft& pwk&ef;uDvkd
rDwm 204 'or 5 {&d,m tus,ft0ef;&SdNyD; ,ck
vuf&Sd aus;&Gmaygif; ckepf&Gm ajymif;a&TU&rnfh xm;0,f
a&eufqdyfurf;ESifh txl;pD;yGm;a&;Zkef pDrHudef;wGif
vnf; wefzkd;odjcif;? rodjcif;onf wpfEkdifiHvkH;\
pD;yGm;a&;? ajymif;a&TUay;&rnfh aus;&Gmaygif; ckepf&Gm?
tdrfaxmifpkaygif; 1800 ausmf\ Mur®mukd ajymif;vJ
ypfEkdifayonf/ zGHUNzdK;a&;pDrHudef;rsm;onf tqkdygEkdifiH
ESifha'o\ zGHUNzdK;wkd;wufrItwGufomjzpfoifhNyD; ,if;
EkdifiHESifh a'o\ pD;yGm;a&;? vlrIa&; taqmuftOD
ajr{&d,m
(pwk&ef;uDvkdrDwm)
ajriSm;&rf;c
(tar&duefa':vm)
ajr{&d,m ({u)
ajriSm;&rf;c
(usyf)
iSm;&rf;umv
250
pwk&ef;uDvkdrDwm
37ç500ç000 61775 {u 30000 oef; 60 ESpf
1
pwk&ef;uDvkdrDwm
150ç000 1 {u 485633 60 ESpf
1
pwk&ef;uDvkdrDwm
208.33 1 {u 675 1 v
rSwfcsuf- pDrHudef;{&d,monf ueOD;tpD&ifcHpmrsm;jzpfonfh jrefrmhqdyfurf;tmPmykdif\ tpD&ifcHpmESifh
tDwmvsH-xkdif;ukrÜPD\ tpD&ifcHpmwGif 250 pwk&ef;uDvkdrDwmjzpfNyD; atmufwkdbm 22 &uf jynfolYvTwfawmf
tpnf;ta0;wGif trsKd;om;pDrHudef;ESifh pD;yGm;a&;zGHUNzdK;wkd;wufrI0efBuD;Xme 'kwd,0efBuD; OD;uHaZmfu 204 'or
5 pwk&ef;uDvkdrDwm&SdaMumif;qkdonf/ ,ckwGufcsufrIukd okawoDaZmfatmifu ,cif 250 pwk&ef;uDvkdrDwmjzifh
wGufcsufxm;jcif;jzpfonf/ xm;0,fpDrHudef;twGuf tDwmvsH-xkdif;\ wpf{utwGuf wpfvajriSm;&rf;crSm 675
usyfom usoifhonf/
Living Color MagazineLiving Color Magazine rS ul;,lazmfjyonf/ rS ul;,lazmfjyonf/
wpfckvkH;tm; xdckdufepfemrIrsm; rjzpfap&efrSm qkH;jzwf
csufcsrSwfolrsm; ÓPftajrmftjrifBuD;rI? rSefuef
awmfwnfhrIESifh a'ocHvlxk\ rSefuefckdifMunfonfh
wkHYjyefrIonfom tc&mjzpfayonf/
jrefrmEkdifiHwGif vlOD;a&trsm;qkH;jzpfaom &efukef
NrdKUawmfwGif teHay 40? tvsm;ay 60 tcef;wpfcef;\
wpfviSm;&rf;crSm ysrf;rQusyf ajcmufaomif;ausmf&Sd
aecsdefwGif tDwmvsH-xkdif;ukrÜPDu wpfvvQif wpf{u
ajriSm;&rf;cu jrefrmusyfaiG 675 usyfjzifh obm0
ywf0ef;usif? a'ocHrsm;\ oufarG;0rf;ausmif;rIESifh
usef;rma&;wkdYtm; xdckdufEkdifajctrsm;qkH;jzpfonfh
npfnrf;pufrIZkefrsm; wnfaqmufcGifh&cJhonf/
]]wpf{uukd csnfaygifaphBuJ&ifawmif tckajr
iSm;cxuf tqaygif;rsm;pGmuGmwJh 0ifaiGukd&ygw,f}}
[k ukdxl;Ekdifu rcsdwifuJqkdonf/
*syefwGif EsLuvD;,m;puf½kHaMumifh
ajymif;a&TU&rnfh a'ocHrsm;ukdawmif;yefaeaom
tmPmykdifrsm;
tvkyftukdiftcGifhtvrf;ESihf a,bk,sqefonfh jyef
vnfae&mcsxm;a&; tpDtpOfrsm;rSwpfyg; a'ocHrsm;
\ tcGihfta&;? vlrIb0wefzkd;ESihf jyefwnfaqmufí
r&Ekdifonfh obm0awmawmifa&ajrrsm;\ wefzkd;udk
xnfhoGif;pOf;pm;azmfjyxm;onfudk rawGU&aMumif;
a'ocHrsm;u ,kHMunfMuonf/
pDrHudef;pwifonfh 2010 jynfhESpfrS ,cktcsdef
txd obm0ywf0ef;usifqkdif&m xdcdkufepfemrIppfwrf;?
(Environmental Impact Assessment (EIA))? vlrIb0
qkdif&m xdcdkufepfemEkdifrIppfwrf; (Social Impact Ass-
essment (SIA)) rsm; tcktcsdeftxd rxGufay:vm
ao;onfu txufygtcsufudk oufaojyaeaMumif;
4746
jrifuGif;aqmif;yg;rsm; jrifuGif;aqmif;yg;rsm;
Photo-KT
xm;0,fpDrHudef;twGif;&Sd tDwmvsH-xkdif;ukrÜPDykdifum;ESihf a'ocHrsm;
4948
jrifuGif;aqmif;yg;rsm; jrifuGif;aqmif;yg;rsm;
jzLvGvGoJaomifjyifESihf ajzmihfwef;aom urf;½dk;
wef;u ajrjyifudk tem;owfay;xm;onf/ rysufpD;
aom pdrf;a&mifpdkywf0ef;usifwGif Nidrfqdwfaewwfaom
a'ocHrsm;? ½dk;½dk;&Sif;&Sif;aexdkifwwfolrsm; ESpfaygif;
rsm;pGm aexdkifvmcJhonf/ odkYaomf NyD;cJhaomESpfukefydkif;
cefYu xdka'o\ umvwm&SnfaevmcJhaom tae
txm;udk ajymif;vJay;Edkifrnhf taetxm;rsm; pwif
ay:aygufvmcJhonf/ a'ocHrsm;yifvQif toGm;tvm
enf;yg;wwfaom xdka'oudk a'otac:t& oQrf;[k
ac:aom xkdif;EdkifiHom;rsm;a&mufvmonf/ vma&muf
pcef;cscJhMuonf/ yifv,furf;pyfwGifrl t&Snfay 20
cefY&SdEdkifaom oHvHk;wdkifwpfwkdif pdkufxlxm;vdkufNyD
jzpfonf/ ESpfaygif;rsm;pGm ausmufcif;vrf;Murf;om
&SdcJhaoma'o&Sd &Gmcsif;qufvrf;rsm;rSm ajreDvrf;acsm
jzpfoGm;onf/ xdkonfyif ,if;a'oukd ta&SUawmif
tm&SwGif tBuD;qHk;txl;pD;yGm; a&;Zkeftjzpf ajymif;vJ
ay;rnhf tpyifjzpfonf/ pufrIZkef a'ocHtrsm;pkrSm
xdkokdYaom tajymif;tvJrsm;taMumif;udk tyfus
rwfus od&Sdjcif;r&Sdaomfvnf; ¤if;wkdYtMurf;zsif;od&Sd
aeonfrSm a&eufqdyfurf;/ xm;0,fa&eufqdyfurf;/
a&eufqdyfurf;wnfaqmufrnhf t"duqHkcsuf
ae&m[k a'ocHrsm; em;vnfxm;Muaom wkdifpdkuf
xlxm;onhfae&mteD; oJaomifjyifay:wGif uav;i,f
rsm; rdarG;wdkif;zarG;wkdif; ajy;vTm;aqmhupm;aeMu
onf/ xdkae&mwGif yifv,fig;zrf;vkyfom;wkdY pwnf;
cs&mpcef;uav;&Sdonf/ udkvkdeDacwfu NAdwdoQtpdk;&
NrdKUe,f½Hk;pdkufcJhzl;&m ]]ebkv,f}}[k ac:qdkaom tqdkyg
a'orSm &mpkESpfaygif;rsm;pGm NidrfoufaecJhaomfvnf;
xkdif;ESihf jrefrmtpdk;&rsm;tMum; xm;0,fzGHUNzdK;a&;pDrH
udef;trnf& a&eufqdyfurf;ESihf txl;pufrIZkefrsm;
wnfaqmuf&ef oabmwlnDrI&&SdrItNyD;wGifum; jrefrm
EdkifiHjynfwGif; rD'D,mrsm;omru urÇmYrD'D,mrsm;wGif
yg ae&m,lvmcJhNyD jzpfavonf/
bmaMumihfxm;0,f
xm;0,fa&eufqdyfurf; wnfaqmuf&ef NyD;cJhaom
ig;ESpfausmfcefY xdkif;0efBuD;csKyfa[mif; oufqifvuf
xufuvnf; BudK;yrf;cJhzl;aomfvnf; taMumif;trsKd;
rsKd;aMumihf ysufjy,fcJh&onf/
vuf&Sdae&mwGif xm;0,fpDrHudef;wnfaqmuf
&ef ajrae&mwdkif;wmjcif;? blrdaA'qdkif&m wdkif;wmjcif;
vkyfief;rsm;udk ESpfEdkifiH em;vnfrIpmcRefvTma&;xkd;NyD;
2008 wGif pwifvkyfaqmifcJhonf/
xm;0,fa&eufqdyfurf;? pufrIZkefrsm;ESihf ta0;
ajy;vrf;rrsm; wnfaqmuf&ef oabmwlnDcsufudk
2010 jynhfESpf? Edk0ifbmv (2) &ufwGif xdkif;ESihfjref
rmtpdk;&rsm;tMum; oabmwlvufnDvufrSwfa&;xdk;
cJhjcif;jzpfonf/
tar&duefa':vm 8 'or 6 bDvD,H ueOD;
ukefusrnf[kqdkxm;aom tqdkygpDrHudef;udk xdkif;EdkifiH
jrefrmEkdifiHuJhokdY zGHUNzdK;qJEdkifiHrsKd; aemufwpfqihfwuf zGHUNzdK;wdk;wufzdkYqkdvQif ywf0ef;usifEdkifiHtcsKdU\ tawGUtBuHK
t& txl;pD;yGm;a&;Zkefrsm;jzihf tpysKd;&avh&Sdonfudk awGU&onf/ rMumcifay:aygufvmawmhrnfh xm;0,f
qdyfurf;ESihf pufrIZkefpDrHudef;rsm;onfvnf; xkdodkYyif/ ,aeYurÇmBuD;onf pOfqufrjywfzGHUNzdK;wkd;wufa&;
Sustainable Development ac: oufqdkif&mEdkifiH? a'o\pD;yGm;a&;? vlrIa&;? usef;rma&;? ,Ofaus;rIESihf obm0
ywf0ef;usifqkdif&mrsm; tcsKd;nD[efcsufnD zGHUNzdK;wdk;wufapa&;bufudk aZmif;ay;vmonf/ xdkwefzdk;rsm;xuf
vwfwavmtusKd;twGufudkom OD;pm;ay;qJ ae&ma'owdkY &Sdaeao;onhftwGuf rMumrDay:aygufvmawmhrnfh
xm;0,fa'opDrHudef;rsm;onfvnf; vuf&SdjrefrmhpD;yGm;udk wpfpdwfwpfydkif;tm;jzihf jr§ihfwifEdkifzG,f&Sdaomfvnf;
rsufarSmufurÇmBuD;wGif rSDwif;aexdkifMuonhf ouf&SdoufrJhtm;vHk; ab;xGufqdk;usKd; enf;EdkiforQenf;enf;jzihf
zGHUNzdK;rIaqmifMuOf;ay;EdkifzG,f &Sd r&Sdukdrl apmihfMunhf&rnfjzpfonf/
befaumufNrdKU tajcpdkuf Italian-Thai ukrÜPDu vkyf
udkifcGihf&&SdcJhjcif; jzpfonf/
tBuD;pm;ukefwifoabFmrsm; qkdufuyfEdkif&ef
a&pl;teuf&Sdjcif;? vdIif;'Pf? av'Pfudkavsmhcsay;Edkif
aom obm0tumtuG,frsm;&Sdjcif;? pufrIZkefrsm;
twGuf vHkavmufaom ukef;ajr&Sdjcif;ESihf aemifwGif
pDrHudef;rsm;csJUxGifEdkif&ef jyefYjyL;aomajrtaetxm;
&Sdjcif;rsm;aMumifh pDrHudef;aqmufvkyf&ef emrnfausmf
urf;ajcwpfckjzpfaom armif;ruefa'oajrmufbuf&Sd
ebkv,f[kac:aom a'oukd t"duA[dkjyKa&G;cs,f&
jcif;jzpfaMumihf Italian-Thai \ xkwfjyefcsufwpf&yfwGif
azmfjyxm;onf/
xm;0,fpDrHudef;udk r[mAsL[majrmuf tusKd;
&v'frsm;twGuf taumif;qHk;wnfae&mwGif&Sdaejcif;?
a&aMumif;ydkYaqmifa&;twGuf xda&mufaomjzwfvrf;
aMumif;&Sdaejcif;ESihf obm0o,HZmwESihf vkyfom;aps;
uGuft&if;tjrpfrsm; wnf&Sdaejcif;wkdYaMumifh ,if;ae&m
wGif taumiftxnfazmf&jcif;jzpfaMumif; txufyg
xkwfjyefcsufwGif qufvufazmfjyxm;onf/
rufc½dkjrifuGif;
tif'dkcsKdif;em;uRef;qG,f? awmifw½kwfyifv,fESihf ypdzdwf
EdkifiHrsm;udk uyÜvDyifv,f? tdEd,ork'´&mrS wpfqihf
ta&SUtv,fydkif;ESihf urÇmYtaemufjcrf;EdkifiHrsm;udkk
qufoG,fay;rnhf xm;0,fa&eufqdyfurf;ESihf quf
oG,fa&;vrf;rrsm; pDrHudef;onf urÇmYukkefpnfydkY
aqmifa&;wGif ordkif;opfwpf&yf ay:xGef;vmrnfjzpf
aMumif; ynm&Sifrsm;u qkdMuonf/
]]'DpDrHudef;u a&aMum½IHUypfvdkufwm/ rav;&Sm;
&JUtilu pifumyljzpfaeawmh qdyfurf;NrdKUjzpfaew,f/
ADG (V) yHkoP²mefoGm;wmqdkawmh ywfoGm;ae&w,f/
w½kwf? tdEd´,? ta&SUEdkifiHawG? taemufEdkifiHawG
csdwfqufrdoGm;r,f/ c&D;ydkwdkoGm;r,f}} [k pD;yGm;a&;
ynm&Sif a'gufwmarmifarmifpdk;u qkdonf/
,ckvrf;aMumif;jzpfaom rvuúma&vufMum;
vrf;aMumif;rSwpfqihf jzwfoef;oGm;ae&aom vrf;
aMumif;xuf &ufowåywfaygif;rsm;pGm ydkrdkwkdawmif;
vmojzihf tcsdefESihfo,f,lydkYaqmifa&; ukefusp&dwf
rsm;pGm oufomoGm;rnfjzpfonf/
]]xm;0,fqdyfurf;ay:vm&if pifumyllawmif
aemufaumufusoGm;Edkifw,f}} [k jrefrmEdkifiHwGif;&Sd
zGHUNzdK;a&;ynm&SifwpfOD;u rSwfcsufcsonf/
xm;0,fpDrHudef;onf r[mrJacgif pD;yGm;a&;
zGHUNzdK;rItwGuf t"duusaomvrf;aMumif;rsm;jzpfaom
xm;0,f-[dkcsDrif; (AD,uferf)? armfvNrdKif-'geef; (AD
,uferf)ESihf befaumuf-ulrif; (w½kwf) ta0;ajy;
vrf;rBuD;rsm;wGif wpfcktygt0if jzpfvmrnfjzpfaMumif;
EdkifiHwumavhvmoHk;oyfolrsm;u qdkMuonf/
xm;0,fzGHUNzdK;a&;pDrHudef;wGif Zkefajcmufckyg0if
NyD; yifv,furf;ajcrS xm;0,fjrpftxd {&d,mpwk&ef;
rdkif 100 eD;yg; us,f0ef;rnfjzpfonf/
ZkefajcmufZkefrSm (u) a&eufqdyfurf;ESihf tBuD;pm;
pufrIvkyfief;rsm;? (c) a&eH"mwkvkyfief;rsm;? (*) a&qef
Upstream ESifh a&pkef Downstream a&eH "mwkvkyfief;
rsm;? (C) tv,ftvwfpufrIvkyfief;rsm; (i) tao;
pm;pufrIvkyfief;rsm;? (p) NrdKUjyvlaetdrf&mrsm;wkdY jzpf
onf/ xkdkvkyfief;rsm;udk tqifhoHk;qifhjzihf wnfaqmuf
rnfjzpfNyD; pDrHudef;umvrSm 10 ESpfjzpfonf/ pDrHudef;
udk BOT (wnfaqmuf? vnfywf? vTJajymif;) pepfjzihf
vkyfudkifrnfjzpfNyD; umvrSm ESpf 60 jzpfonf/
xm;0,fa&eufqdyfurf;ESihf pufrIZkefrsm; tyg
t0if uefcsembl&DESihf xm;0,fqufoG,fazmufvkyf
rnhf &Spfvrf;oGm;ta0;ajy;vrf;r? rD;&xm;vrf;? "mwf
aiGUESihf a&eHydkufvdkif;wkdYtjyif Transmission Line ac:
wpfqihfcHay;ydkYaomvdkif;wdkYvnf; yg0ifrnfjzpfonf/
pDrHudef;wGif toHk;jyKrnhfa&csKdtwGuf xm;0,f
pDrHudef;vmvkyfwJholawGtaeeJY
'DudpöawGeJY ywfoufNyD;awmh
ynmay;oihfw,f/
b,fajrawGudk b,favmuf,lr,f?
b,fvkdpuf½kHawG aqmufr,f?
avsmfaMu;b,favmufay;r,f
ponfjzihfaygh
5150
jrifuGif;aqmif;yg;rsm; jrifuGif;aqmif;yg;rsm;
NrdKUajrmufbuf rdkif 20 cefY uGma0;aom wvdkif;,m
acsmif;zsm;wGif a&yrmP 93 ukArDwmoef;&SdNyD;
{&d,m 7 pwk&ef; uDvdkrDwm&Sdrnfh a&avSmifqnfwpfck
wnfaqmufrnf jzpfygonf/
pDrHudef;wGif toHk;jyKrnhf vQyfppf"mwftm;
twGuf wnfaqmufrnhf vQyfppf"mwftm;ay;puf½HkrS
"mwftm;xkwfvTwfEdkifrI 4000 r*¾g0yf&Sdrnfjzpf&m
,if;EIef;rSm &efukefNrdKUawmfudk ay;a0aeaomEIef;xuf
&SpfqeD;yg;cefY rsm;jym;rnfjzpfonf/
]]xm;0,frSm tckvQyfppf"mwftm;oHk;pGJwJhEIef;
u 1 'or 5 r*¾g0yfyJ &Sdygw,f}} [k xm;0,fNrdKUcH
yk*¾vdu vQyfppf"mwftm;ay;a0a&; vkyfief;&SifwpfOD;
uajymqkd&m pDrHudef;twGuf toHk;jyKrnhf vQyfppf"mwf
tm;rSm vuf&Sdxm;0,fNrdKUESihfteD;wpf0kdufwGif toHk;jyK
aeaom vQyfppf"mwftm;xuf tqaxmifaygif;rsm;pGm
ykdrkdrnf jzpfonf/
xm;0,fa&eufqdyfurf;ESihf ta0;ajy;vrf;rrsm;
wnfaqmufa&;vkyfief;rsm;udk 2011 ckESpf Zefe0g&D
wGif pwifrnfjzpfNyD; pDrHudef;pwifcsdefwGif tvkyform;
axmifaygif;rsm;pGm vkdtyfrnfjzpfaMumif; ,if;ukrÜPD
wm0ef&SdolwpfOD;u ajymqdkonf/
]]xm;0,fa&eufqdyfurf;vdk pDrHudef;u usefwJh
pGrf;tifu@awGrSm &if;ESD;jr§KyfESHwmeJY rwlbl;/ olu
ta&SUawmiftm&S&JU urÇmvHk;qkdif&m ukefoG,fa&;
Global Trade rSmudku r[mAsL[muswJh tcef;u@
Strategic Position rSm &SdaewmjzpfwJhtwGuf xm;0,f
a&eufqdyfurf;vdk[mrsKd;u bmawGtxdawmif ouf
a&mufrIoGm;EdkifovJqkdawmh yx0DEdkifiHa&;csdefn§drIyg0g
Geopolitical Balance of Power awGyg ajymif;oGm;Edkif
w,f/ Oyrm-pifumyl&JU taetxm;usoGm;wmwkdY
jzpfEdkifw,f/ tvm;tvm Potential t&rf;BuD;awmh
'grsKd;awGu 0ifvmw,f/ wpfzufrSmvnf; EkdifiHa&;
onf pD;yGm;a&;jzpfw,f/ pD;yGm;a&;onf EdkifiHa&;jzpf
w,fqkdovkdyJ 'DudpörSmvnf;yJ &if;ESD;jr§KyfESHzdkY tajc
tae Investment Climate aumif;&if Investment
0ifr,f/ wpfzufrSmvnf; Investment tBuD;BuD;awG
0ifvm&ifvnf; Investment Climate u ajymif;oGm;r,f?
'Dvdk Investment rsKd;awG 0ifvmwJhtwGuf 'Dpnf;rsOf;?
rl? abmif Institution ydkif;rSm trsm;BuD;ajymif;ay;&r,f/
Oyrm-olUrSm bPfvkyfief;awGvdkw,f/ 'gqdk jynfwGif;
bPfvkyfief;awG olwkdYvkyfEdkifwJh tajca&mufatmif
vkyfay;&r,f/ 'DvkdbPfawG jrefrmEdkifiHrSm vmzGifhEkdif
atmif vkyfay;&r,f/ 'DvkdbPfawG zGifhcGihfay;vm&if
jynfwGif;vkyfief;&SifawGvnf; 'DtcGihfta&;awG &vm
r,f/ tJ'Dawmh 'DrSm w,fvDzkef; 15 odef; ay;ae&
ao;&if olwkdYqDu ig;axmifeJY zkef;awG0,f? txl;
pD;yGm;a&;ZkefrSm oHk;oGm;r,f/ 'Dvkdrjzpfapcsif&if tJ'D
EIef;eJY zkef;awGa&mif;Ekdifatmif 'DrSmzGifhay;&r,fqdkwm
jzpfvmr,f/ ajym&&if a&cHajrcHaumif;rS FDI 0ifr,f/
0ifvmwJh FDI awGaMumihf a&cHajrcHawG aumif;vmap
r,f/ tjyeftvSefjzpfvmEdkifw,f/ pGrf;tifu@rSm
0ifvmwmeJYrwlbl;/ xm;0,fa&eufqdyfurf;rSm 0ifvm
wmu oleJYqufaewJh tifpwD;usL;&Sif;awGyGihfvif;
oGm;apr,fh tqihfxdjzpfvmatmif wGef;tm;ay;oGm;
Edkifw,f/ xm;0,fa&eufqdyfurf;vdk[mrsKd;u xl;jcm;
ygw,f/ olUaMumifh GDP wufr,f/ olUaMumihf b,fvdk
tifpwDusL;&Sif;awG jyifay;&r,fqkdwm odvmr,f?
zGihfay;vm&r,f/ tkdifwDawG Telecommunication
Insurance awG pojzihf yGihfvmr,f}} [k Capacity
Building oifwef;ausmif;wpfckjzpfaom Myanmar
Egress Capacity Development Center \ Policy
Director vnf;jzpf? jrefrmhpD;yGm;a&; avhvmoHk;oyfol
vnf;jzpfol a'gufwmae0if;armifu ajymMum;onf/
jrefrmEdkifiHwGif yxrqHk;txl;pD;yGm;a&;Zkefjzpf
vmrnhf xm;0,fpDrHudef;onf jrefrmEdkifiH\ pD;yGm;a&;
wdk;wufrIudk wpfenf;enf;jzihf jr§ihfwifEdkifrnfjzpfaMumif;
ynm&Sifrsm;u wnDwñGwfwnf; oHk;oyfajymMum;Mu
onf/
]]'Da&eufqdyfurf;u pD;yGm;a&;zGHUNzdK;wdk;wufzdkY
twGuf tOD;tp pDrHudef;ajcvSrf;wpf&yfyJ/ vuf&Sd
jrefrmEkdifiHrSm txl;pD;yGm;a&;Zkefu r&Sdao;bl;}} [k
tNidrf;pm;oHtrwfBuD; OD;vSarmifu jynfwGif;owif;
*sme,fwpfckudk okH;oyfajymMum;xm;onf/
rkdufc½kdjrifuGif;
jrefrmEkdifiHwGif yxrqkH;ESihf tBuD;qkH;jzpfvmrnfh xm;
0,f zGHUNzdK;a&;pDrHudef;{&d,mtwGif; aus;&Gmaygif; 19
&GmrS tdrfajc 3500 eD;yg; usa&mufvsuf&Sdonf/
pDrHudef;{&d,mtwGif; usa&mufvsuf&Sdaom
vlaetdrfajcrsm;? omoedutaqmufttkHrsm;? pmoif
ausmif;rsm;? a&S;a[mif;tarGtESpfrsm;ESihf O,smOfNcHrsm;
ESihfywfoufí rnfokdYaqmif&Gufay;rnfudk rod&Sdao;
aMumif; pDrHudef;{&d,mtwGif; usa&mufaeaom
a'ocHrsm;xH Zefe0g&Dvqef;ykdif;wGif qufoG,far;
jref;rIrsm;t& od&onf/
]]tckxdawmh aumvm[vawGyJ ajymaeMuwm
&Sdao;w,f/ bmrS wdwdususrajymao;bl;}} [k &vkdif
aus;&GmtkyfpkrS &yfrd&yfzwpfOD;u ajymMum;onf/
tu,fí ajymif;a&TU&rnfqkdygu a&TUajymif;ae
xkdif&ef ae&mcsxm;ay;rnf[k a'ocHrsm;u arQmfvihf
xm;aMumif; 'DZifbmvqef;wGif Living Color ESihf
awGUqkHcJhaom a'ocHtcsdKUu ajymMum;onf/
xkda'o&Sd a'ocHtrsm;pkrSm v,f,mvkyfief;?
O,smOfNcHvkyfief;? yifv,fig;zrf;vkyfief;wkdYjzihf t"du
toufarG;0rf;ausmif;jyKMuonf/
xm;0,fpDrHudef;aMumihf a'ocHrsm; a&TUajymif;&
rnfqkdygu ¤if;wkdY\ vlrIb0rsm; tenf;ESihf trsm;
xdckdufEkdifNyD; ,cktcsdeftxd ajymif;a&TU&rnfhae&m?
tcsdefponfwkdYudk &Sif;&Sif;vif;vif;rod&ao;aMumif;
a'ocHrsm;u qkdMuonf/
xkdudpöESihfywfoufí Italian-Thai ukrÜPDu
a'ocHrsm;ESihf nd§EdIif;aeonf[k qkdxm;aomfvnf;
a'ocHrsm;taejzihfrl rnfonfhowif;pum;rQ rMum;
&aMumif; ajymqkdMuonf/
]]pDrHudef;vmvkyfwJholawGtaeeJY 'DudpöawGeJY
ywfoufNyD;awmh ynmay;oihfw,f/ b,fajrawGudk
b,favmuf,lr,f? b,fvkdpuf½kHawG aqmufr,f?
avsmfaMu;b,favmufay;r,f ponfjzihfaygh}} [k
a'ocHynmwwfwpfOD;u ajymMum;onf/
xm;0,fpDrHudef;onf EkdifiHpD;yGm;a&;wkd;wufrI
udk qGJwifEkdifrnfjzpfaomfvnf; ESpfaygif;rsm;pGmtajccs
aexkdifvmcJhaom a'ocHrsm;\ &ykdifcGihf? cHpm;ykdifcGihfwkdY
ESihfywfoufí ueOD;tpuwnf;u &Sif;&Sif;vif;vif;
today;xm;oihfaMumif; a'ocHynma&;0efaqmifrI
vkyfief;&SifwpfOD;u ajymMum;onf/
pDrHudef;tBudKvkyfief;rsm;teuf pDrHudef;wnf
ae&m ajrwdkif;wmjcif;? jzpfEdkifajctvm;tvmrsm;
wkdif;wmjcif;? ywf0ef;usifxdckdufrIqdkif&m wGufcsufjcif;
rsm;udk em;vnfrIpmcRefvTma&;xdk;tNyD; 2008 ckESpf
arvuwnf;u aqmif&GufaecJhNyD; pDrHudef;wnf
aqmuf&ef oabmwlvufrSwfa&;xdk;cJhaom 2010
jynfhESpf Edk0ifbm v 2 &ufaemufydkif;wGifrl pDrHudef;odkY
oGm;&mvrf;aMumif; jyKjyifjcif;? ,m,Djrpful;wHwm;
wnfaqmufjcif;vkyfief;rsm; pwifcJhonf/
]]t"du tBuD;pm;wnfaqmufa&;vkyfief;awG
udk 'DESpfatmufwdkbmavmufrS pwifEdkifrSmyg}} [k
xm;0,fwnfaqmufa&;vkyfief; wm0ef&SdolwpfOD;u
2011 Zefe0g&D 4 &ufaeYu ajymqdkcJhonf/
pDrHudef; yxrig;ESpf wnfaqmufa&;vkyfief;
rsm;wGif tvkyform;trsm;tjym; tvkyftudkif&&Sd
rnf[k cefYrSef;xm;onf/ pDrHudef;pwifrnf[k qdkxm;
aom ,ckESpfqef;ydkif;wGif tvkyform;&Spfaxmif ac:
,lrnf[k xm;0,fNrdKUESifh a'owpf0kdufwGif owif;
xGufay:aecJhonf/
]]tckxufxdawmh tvkyform; w&m;0ifrac:
ao;ygbl;/ tcku (pDrHudef;teD;u) &GmeD;pyfu tvkyf
Murf;orm;awGudkyJ ac:ygao;w,f/ tenf;qHk; vkyf
tm;c usyf 3000 ay;ygw,f}} [k pDrHudef;rS wm0ef&Sd
olwpfOD;u &Sif;jyonf/
omrefpkdufysKd;a&;rS arG;jrLa&;vkyfief;rsm;wGif
jrefrmEdkifiHtxufydkif;rS um,tvkyform;yg vma&muf
5352
jrifuGif;aqmif;yg;rsm; jrifuGif;aqmif;yg;rsm;
vkyfudkifavh&Sdaom xm;0,fa'o&Sd tvkyftudkifaps;
uGufwGif um,tvkyform;wpfOD;\ yHkrSefaeYpm;crSm
usyf 3000 xufrenf;&Sd&m ,if;aps;EIef;rSm a'ocHrsm;
twGuf &ifckefzG,f&maps;EIef;r[kwfaMumif; a'ocH
tcsKdUu qkdMuonf/
]]vuf&Sdaygufaps;xuf ododomomydk&&ifawmh
xkdif;a&mufaewJh tvkyform;awG jyefa&mufvmEkdif
w,f}}[k oHk;oyfaom a'ocHynmwwf tcsKdUvnf;
&SdMuonf/
a':vmoef;axmifaygif;rsm;pGm &if;ESD;jr§KyfESHrnfh
pDrHudef;aMumifh a'ocHrsm; rnfuJhodkYtusKd;&v'f&&SdEdkif
rnfudk a'ocHrsm;u ydkrdkpdwf0ifpm;MuNyD; oHk;oyfcsuf
vnf; trsKd;rsKd;&Sdonf/
vwfwavm taetxm;wGif xdkpDrHudef;wGif
tvkyftudkif tcGifhtvrf;&&Sd&ef a'ocHrsm;u arQmf
vifhMuNyD; a&&SnfwGifpDrHudef;udkwnfrSDí tjcm;pD;yGm;
a&; tcGifhtvrf;rsm;&&Sd&ef arQmfvifhMuaMumif; a'ocH
rsm;xH pHkprf;ar;jref;rIrsm;t& od&onf/
]]aemufqdk&if [kdw,fawG? pm;aomufqdkif
vkyfief;awG tm;aumif;vmEdkifw,f}} [k a'ocHtusKd;
aqmif vkyfief;&SifwpfOD;u qkdonf/
pDrHudef;wnfaqmuf&ef oabmwlvufrSwf
a&;xkd;vkdufNyD; aemufydkif;wGif EdkifiHwGif;? EkdifiHjyify&Sd
pD;yGm;a&;vkyfief;&Sif BuD;BuD;i,fi,frsm;twGuf t&if;
a&TU&m aemufxyf ]uGif;} wpfcktoGifaqmifvmcJhonf/
]]*syef? ukd&D;,m;eJY w½kwfukrÜPDawGeJY uRefawmf
awmufavQmufawGUae&ygw,f}}[k Italian-Thai ukrÜPD
\ a&aMumif;XmerS 'kwd,Ouú| Anan Amarapala
u ajymqdkxm;onf/
*syef? udk&D,m;ESifh w½kwfjynfolUor®wEkdifiHrsm;
tjyif xkdif;EdkifiHwGif;&Sd tBuD;qHk;ukrÜPDrsm;yg xm;0,f
pufrIZkeftwGif;okdY ajymif;a&TUvkyfudkif&ef &SdaeaMumif;
EdkifiHwumowif;rD'D,mtcsKdUwGif azmfjyxm;onf/
xkdif;tpkd;&onf xm;0,fqdyfurf; pufrIZkef
twGif; &if;ESD;jr§KyfESH&ef tav;ay;vsuf&Sd&m jrefrmEkdifiH
wGif EdkifiHa&;ESifh pD;yGm;a&;qdkif&m jyKjyifajymif;vJrIrsm;
vdktyfaeao;onfhtwGuf xkdif;tpdk;&udk ]ravm} &ef
Bangkok Post owif;Xme\ Zefe0g&Dv 5 &ufaeY
t,f'DwmhtmabmfwGif a&;om;xm;onf/
EkdifiHwumukrÜPDrsm;tjyif jynfwGif;ukrÜPDBuD;
rsm;yg xm;0,fwGif vma&muf&if;ESD;jr§KyfESH&ef tquf
rjywf vma&mufpHkprf;aeaMumif; xm;0,fNrdKUcHvkyfief;&Sif
tcsKdUuqdkMuonf/
EdkifiHjcm;zufpyf vkyfief;rsm;tjyif jynfwGif;
xdyfwef; vkyfief;&SiftcsKdUyg pdwf0ifpm;aeaMumif; &efukef
pD;yGm;a&;tokdif;t0kdif;wGif ajymqdkaeaomfvnf; jrifom
aom ta&GUrsm;udkrl rawGU&ao;aMumif; xm;0,fNrdKUcH
vkyfief;&SiftusKd;aqmiftcsKdUxHrS od&onf/
]]uRefrwkdYukrÜPDuawmh xm;0,frSm BudK;rJh tif
wmeuf Hot Spot ZkefawG zGifhzkdYpOf;pm;aew,f}} [k
trnfrazmfvdkol pifumyltajcpkduf uGefysLwmvkyfief;
wpfckrS t&m&SdwpfOD;uqdkonf/
jynfwGif;? jynfyvkyfief;&Sifrsm;\ pdwf0ifpm;rI
aMumifh xm;0,ftdrf? NcH? ajraps;rsm;rSm awmufavQmuf
jrifhwufaeNyD; pHcsdefwifaps;rsm;ac:aeaMumif; NrdKUcHtdrf?
NcH? ajrtusKd;aqmif OD;pdk;odrf;u ajymMum;onf/
]]aps;awGu uRefawmfwkdYawmifvdkufrrDbl; jzpfae
w,f}}[k ¤if;uqdkonf/
pdk;&drfcsufrsm;
jrefrmEdkifiHwGif ywf0ef;usifxdef;odrf;a&;qdkif&m ckdifrm
aooyfaom Oya'r&SdaMumif; Good Governance for
Social Development and the Environment Foundation
rS 'g½dkufwm Buntoon Siethasirote u qkdonf/
,if;onfyifvQifxm;0,fpDrHudef;pwifcsdefwGif
xnfhoGif;pOf;pm;p&mudpöwpf&yf jzpfvmonf/
jrefrmEkdifiH&if;ESD;jr§KyfESHrIOya't& ywf0ef;usif
qdkif&m tusKd;oufa&mufEkdifrIrsm;udk xnfhoGif;pOf;pm;
&rnfqdkaom tcsufyg&Sd&m ,if;odkYaompHEIef;udk vdkufem
ygu jzpfEdkifonfhqdk;usKd;rsm;udk avsmhenf;aprnfjzpf
aMumif; jynfwGif;ywf0ef;usif xdef;odrf;a&;ynm&Sif
tcsKdUu oHk;oyfMuonf/
]]tJ'Dtcsufudk tav;rxm;bl;qdk&if ywf0ef;
usifa&;&mrSm tm;enf;w,fqdkNyD;awmh vmNyD;tcGifhta&;
,lwmawGudk a&SmifEkdifrSmaygh}} [k ywf0ef;usif xdef;
odrf;a&;ynm&SifwpfOD;jzpfol OD;0if;rsKd;olu oHk;oyf
ajymMum;onf/
zGHUNzdK;qJjrefrmEdkifiHtaejzifh pD;yGm;a&;wkd;wufrI
vdktyfonfrSefaomfvnf; a&&SnfjzpfaomzGHUNzdK;wkd;wufrI
jzpf&ef vdktyfaMumif; emrnfausmf ywf0ef;usifxdef;
odrf;a&;ynm&SifwpfOD;jzpfol OD;tkef;uqdkonf/
ausmufrD;aoG;oHk; "mwftm;ay;puf½Hk? a&eH
"mwkpuf½Hk? "mwfajrMoZmpuf½Hkpaom ywf0ef;usifudk
qdk;&GmpGmxdckdufapaom tBuD;pm;pufrIvkyfief;rsm;
pDrHudef;wGifyg&Sd&m xdkif;EdkifiHtwGif;wGif xdkuJhokdYaom
pufrIZkefrsm;aMumifhjzpfyGm;aeaom usef;rma&;? ywf0ef;
usifa&;&m jyóemrsm;udk erlem,lí vuf&Sdxm;0,f
pDrHudef;wGif xnfhoGif;pOf;pm;oifhaMumif; a'ocHynm
wwfrsm;u qdkMuonf/
,ckwnfaqmufawmhrnfh xm;0,fpDrHudef;\
10 yHk wpfyHkom&Sdaom xkdif;EdkifiH &a,mif;jynfe,f&Sd
Mab Ta Phut pufrIZkefwGif a&eH"mwk pufrIvkyfief;rsm;
aMumifh ywf0ef;usifa&xk? avxk? npfnrf;rIudk a&&Snf
wGif qdk;&Gm;pGmcHpm;cJh&NyD; a'ocHrsm;wGif touf½SL
vrf;aMumif;qdkif&m a&m*grsm;ESifh uifqmjzpfyGm;rIEIef;
jrifhwufvmcJhaMumif; befaumufNrdKUtajcpdkuf Eco-
logical Alert and Recovery-Thailand rS 'g½kdufwm
Ms.Penchom u ajymMum;onf/
xkdodkYaom taetxm;rsm;aMumifh ,if;a'o&Sd
a'ocHrsm;u ¤if;wkdY&oifh&xdkufaom tcGifhta&;
rsm;udk awmif;qdkjcif;? pufrIvkyfief;rsm;udk w&m;pGJqdk
jcif;rsm; NyD;cJhaom 2010 jynfhESpftwGif; jzpfyGm;cJhonf/
pufrIZkefrsm;wGifvnf; rlvu ywf0ef;usifqdkif
&m xdckdufapEdkifrIppfwrf; (Environmental Impact
Accessment-EIA) udkom wifjy&ef vkdtyfcJhaomfvnf;
aemufydkif;wGif usef;rma&;qkdif&m xdckdkufapEdkifrIppfwrf;
(Health Impact Accessment-HIA) udkyg wifjy&efvdktyf
vmaMumif; xdkif;tmPmydkifrsm;u owfrSwfcJhonf/
]]aemufwpfcku pDrHudef;udk xm;0,fjrpfay:rSm
aqmufxm;vdkY jrpfaMumif;xdef;odrf;a&;twGufvnf;
t&rf;udkta&;BuD;ygw,f}} [k xm;0,fNrdKUwGif aexkdif
NyD; xm;0,fordkif;qkdif&m aqmif;yg;rsm;a&;om;vsuf
&Sdaom ]q&maZmf} u ajymqdkonf/
xkduJhokdYaom a&&Snf? a&wdktusKd;qufrsm;ESifh
ywfoufí a'ocHrsm;udk ynmay;oifhNyD; a'ocHrsm;
tusKd;twGuf ckcHaqmif&Gufay;rnfh a'ocHtzGJUtpnf;
wpf&yf&SdoifhaMumif; xm;0,fNrdKUrS tif*sifeD,mwpfOD;
u oHk;oyfonf/
¤if;tjyif pD;yGm;a&;vkyfief;BuD;rsm; 0ifa&muf
vmonfhtwGuf a'ocHvkyfief;rsm;wGif pdefac:csuf
rsm; BuHKawGUvmEdkifaMumif; NrdKUcHvkyfief;&SiftcsKdUu
qdkMuonf/
]]a&S&SnfrSm b,fvdk&yfwnfvdkY&atmif vkyfrvJ
pOf;pm;ae&NyD/ aemufxyf b,fvdkvkyfief;opf&SmrvJ
aygh}}[k xm;0,fNrdKUcH vQyfppf"mwftm;xkwfvkyfjzefYjzL;
a&; vkyfief;&SifwpfOD;u ajymMum;onf/
tay;t,loabm
2010 tvGef jrefrmhpD;yGm;a&;udk yHkazmfawmhrnfh pDrH
udef;rsm;teufrS ta&;ygqHk;jzpfaom xm;0,fpDrHudef;
um; pwifavNyD/ pDrHudef;udk½Ijrifaom teD;uyfjrifuGif;
(Micro View) ESifh NcHKiHk½Ijrifaom ta0;jrifuGif; (Macro
View) wkdYtMum; tqdk;? taumif;? cHpm;csufwkdYrSm
uGmjcm;ayrnf/ xkdYtwl pdk;&drfcsufrsm;? pdefac:rIrsm;
vnf; &Sdaeonf/
aemufydkif; rjzpfraexnfhoGif;pOf;pm;vm&aom
ywf0ef;usifa&;&m? usef;rma&;qdkif&m vlom;tcGifh
ta&;qdkif&m udpö&yfrsm;vnf; &Sdvmonf/
xm;0,fa'ocHrsm;wGifvnf; pDrHudef;ESifhqufpyf
í uGJjym;aomcHpm;csuf? ½Ijrifcsufrsm;&Sdaeonf/
xm;0,fNrdKUcHtrsm;pkrSm pDrHudef;udk vufcHBudKqdk
MuNyD; pDrHudef;{&d,mtwGif; usa&mufaeaom a'ocH
aemufqdk&if ig;awmif
zrf;vdkY&ygawmhrvm;rodbl;
'DpDrHudef;a&mufvmvdkY 0rf;vnf;renf;bl;/
0rf;vnf;rombl;/ a&TUckdif;&ifawmh a&TU&rSmaygh
5554
jrifuGif;aqmif;yg;rsm; jrifuGif;aqmif;yg;rsm;
rsm;rSm ¤if;wkdY a&&SnfaerIxkdifrI? toufarG;rIrsm;twGuf
pdwfydkif;? ½kyfydkif;qdkif&m pdefac:rIrsm; BuHKawGUae&NyD
jzpfonf/
]]'DpDrHudef;a&mufvmvdkY 0rf;vnf;renf;bl;/
0rf;vnf;rombl;/ a&TUckdif;&ifawmh a&TU&rSmaygh}} [k
pDrHudef;A[dkcsufESifh teD;qHk;aus;&Gmjzpfaom xdefBuD;
&Gm&Sd ynma&;0efxrf;wpfOD;u qdkonf/
pD;yGm;a&;ynm&SifwkdYu xm;0,fpDrHudef;onf
jrefrmhpD;yGm;a&;udk wGef;wifEdkifrnf[k qdkaeMuonf/
txufygcsdefcGifvQmESpf&yftwGuf rQajctajz
wpf&yfum; vkdtyfaeonf/
wpfpHkwpf&mudk vdkcsif&csifvQif xdkvkdcsif&csif
aom t&mESifh wefzkd;nDaom tjcm;wpfckck jyefay;
&rnfrSm avmu"r®wmoabmjzpfonf/ pD;yGm;a&;
zGHUNzdK;wdk;wufrI tvGeftrif;vdkcsifvmaom w½kwfjynfolU
or®wEdkifiHonfvnf; zGHUNzdK;a&;twGuf EkdifiH\obm0
ywf0ef;qdkif&m ab;xGufqdk;usKd;rsm;ESifh vJvS,fvkduf
&onfh om"ua&SUwGif&SdESifhNyD; jzpfonf/ þtcsufu
xm;0,fa&eufqdyfurf;ESifh pufrIZkefpDrHudef;rsm;twGuf
tqdk;taumif; csdefnd§,lwwfapzkdY taumif;qHk;Oyrm
oifcef;pmjzpfonf/ pDrHudef;aMumifh EdkifiHom;rsm;
tvkyftudkiftcGifhtvrf; wkd;yGm;vmjcif;? vkyfcvpm
jrifhrm;zG,f&Sdjcif;? enf;ynmESifh tajccHtaqmuftOD
rsm; &&SdEdkifjcif;? tqdkygpDrHudef;rS tcGeftaumufrsm;pGm
&&SdEdkifjcif;? a'o\½kyfydkif;qdkif&mrsm; zGHUNzdK;vmjcif;
paom tm;omcsufrsm;ESifhtwl puf½Hktvkyf½Hkrsm;rS
"mwkpGefYypfypönf;rsm;ESifh tjcm;obm0 ywf0ef;usif
npfEGrf;apaom pGefYypfypönf;rsm;? a'o\ ,Ofaus;rI
aysmufuG,fqHk;½HI;jcif;? pdwfydkif;qdkif&mwefzkd;rsm; avsmh
usrI? usef;rma&;ab;xGuftEå&m,frsm;? pm&dwåusifh0wf
qdkif&m xdyg;rIrsm;ponfh tm;enf;csufrsm;udkvnf;
rjzpfrae &ifqdkif&rnfjzpfonf/ rnfokdYyifjzpfap EdkifiH
ESifh EdkifiHom;tm;vHk;twGuf pD;yGm;a&;zGHUNzdK;rIuvnf;
ta&;BuD;onfjzpf&m a&SUwGif&Sdaom EkdifiHtcsKdU\
tqdk;taumif;rsm;udk aumif;pGmoifcef;pm,lEdkifvQif
xm;0,fa&eufqdyfurf;onf jrefrmhpD;yGm;a&;udk twdkif;
twm wpfcktxd jr§ifhwifay;EkdifzG,f&SdaMumif; avhvm
olrsm;u qdkaeMuonf/
xkdtcsdefwGif pDrHudef;{&d,mteD;&Sd aus;&Gm
wpf&Gmjzpfaom yef;wiftif;aus;&GmrSm yifv,fig;zrf;
vkyfief;jzifh toufarG;aeaomvli,fwpfOD;url ol\
pdk;&drfcsufudk atmufygtwdkif; xkwfazmfajymqdkav
onf/
]]aemufqdk&if ig;awmif zrf;vdkY&ygawmhrvm;
rodbl;}}
Contributed by ausmfqef;rif;
Living Color Magazine rS ul;,lazmfjyonf/
pufrIZkef{&d,mtwGif; usa&mufonfh&Gmrsm; rdom;pkrsm;ESifh vlOD;a&
pOf aus;&Gmtrnf tdrfajc rdom;pk vlOD;a& pmoifausmif; bmoma&;taqmufttkH
1 &vdkif 230 252 2535 1 1
2 yka*gZGef; 249 269 2455 1 1
3 oajyZGef; 15 20 202 - 1
4 uscwåyiftif; 160 183 2299 1 1
5 ausmufaxmuf 179 204 2165 1 1
6 a'gif;a&Smif 82 101 603 1 1
7 ydef;a&Smif 240 226 3010 1 1
8 ausmuf0Sufukef; 196 210 1900 1 1
9 rl;'l; 200 320 2081 1 1
10 ro'wf 520 554 3949 1 2
11 xdef;BuD; 315 376 2439 2 3
12 rif;'yf 51 57 504 1 1
13 ta&SUNrdKUa[mif; 242 287 2391 1 1
14 qifykepf 41 49 509 1 1
15 ewfwGif; 236 268 2668 1 1
16 r,if;BuD; 109 129 1802 1 2
17 vJa&Smif 350 381 2135 1 1
18 anmifyifqdyf 20 28 205 1 1
19 ydwuf 18 23 145 1 1
pkpkaygif; 3458 3977 32279 21 23
xm;0,fa&eufqdyfurf;ESifh pufrINrdKUawmftwGufvsmxm;csufrsm;
qdyfurf;ESifh pufrINrdKUawmf&Sd Zkefrsm;jyZ,m; (ajr{&d,m - 250 pwk&ef;rDwm)
pufrIvkyfief;rsm; ZkeftrSwf ajr{&d,m yg0ifaompuf½Hkrsm;
tBuD;pm;pufrIvkyfief;rsm;
(Heavy Industry)
ZkeftrSwf
A, B
pwk&ef;uDvdkrDwm
20 . 9
a&eufqdyfurf;? oabFmusif;vkyfief;? 4000 r*¾g0yf
ausmufrD;aoG;avmifpmoHk;vQyfppf"mwftm;ay;puf½Hk?
oHrPdpuf½Hk? "mwfajrMoZmpuf½Hk? a&eHpdrf;ESifh obm0"mwfaiGU
odkavSmifa&;pcef;rsm;? a&eHcsufpuf½Hk? "mwfaiGUcGJpuf½Hk? vQyfppf
"mwftm;ay;puf½Hk (Combine Cycle)? "mwkaA'pufrIvkyfief;rsm;
tv,ftvwftBuD;pm;
pufrIvkyfief;rsm;
(Medium Heavy Industry)
ZkeftrSwf C pwk&ef;uDvdkrDwm
65 . 1
a&eH"mwkvkyfief;rsm;
tvwfpm;pufrIvkyfief;rsm;
(Medium Industry)
ZkeftrSwf D pwk&ef;uDvdkrDwm
58 . 6
a<ujym;? puúL? rSef? yvwfpwpf? tvlrDeD,H? armfawmf,mOf
puftydkypönf;rsm;
tao;pm;pufrIvkyfief;rsm;
(Light Industry)
ZkeftrSwf E pwk&ef;uDvdkrDwm
43
pm;aomufukefvkyfief;? y&dabm*vkyfief;? txnfcsKyfvkyfief;
trsm;oHk;e,fajr
(Public Zone)
ZkeftrSwf F pwk&ef;uDvdkrDwm
13 . 5
pD;yGm;a&;taqmufttHkrsm;? Xmeqkdif&m ½Hk;taqmufttkHESifh
NrdKUjyvlaetdrf&m
5756
jrifuGif;aqmif;yg;rsm; jrifuGif;aqmif;yg;rsm;
Photo-Moe Kyaw Lwin
ebkv,fa'orS ausmif;om;rsm; naecif; ausmif;rStjyef
5958
jrifuGif;aqmif;yg;rsm; jrifuGif;aqmif;yg;rsm;
zGHUNzdK;wkd;wufrI[laom pum;&yfonf vlwkdif;onf;ajc
BudKufonfh pum;wpfckjzpfonf/ &yfuGuf? aus;&Gm?
NrdKU zGHUNzdK;rI? wkdif;? EkdifiHzGHUNzdK;rI[lonfh pum;rsm;ukd Mum;
ae&onfrSm tNrJ/ tqkdyg zGHUNzdK;rIwpfckpDwkdif;tay:
wGif vlwkdY\arQmfvifhcsufonfvnf; trsKd;pkH/ ,if;
uJhokdY vlwkdif;\ onf;ajcBudKufjzpfaom zGHUNzdK;rIukd azmf
aqmif&eftwGuf tpkd;&rsm;onfvnf; zGHUNzdK;rIpDrHudef;
rsm;ukd azmfaqmifMuonf/ ,if;pDrHudef;rsm;onf wkdif;
jynf\pD;yGm;a&;ukd xifomjrifom qGJwifEkdifvdrhfrnf[k
,kHMunfMuonf/ tvkyftukdif tcGifhtvrf;? &if;ESD;
jr§KyfESHrI tcGifhtvrf;? tcGeftcponfjzifh arQmfvifhMu
onf/ okdYaomf tjiif;yGm;avh&SdonfrSm ,if;pDrHudef;
rsm;onf EkdifiH\pD;yGm;a&;ukd trSefwu,f qGJwifEkdif?
rqGJwifEkdif arQmfrSef;xm;onfh tcGifhtvrf;rsm; trSef
wu,f&&Sd? r&&Sd ponfjzifh . . ./ ,ckvuf&Sdtcsdef
wGif pDrHudef;pwifaeNyDjzpfonfh xm;0,fa&eufqdyf
urf;ESifh pufrIZkefpDrHudef;ESifh qufpyfonfh tvkyf
tukdif tcGifhtvrf;? &if;ESD;jr§KyfESHrI tcGifhtvrf;rsm;ESifh
ywfoufNyD; a'ocHvlxkMum;wGif tjiif;yGm;rIrsm;jzpf
yGm;vsuf&Sdonf/
ueOD;pDrHudef; ukefusaiG tar&duefa':vm
8 'or 6 bDvD,H&SdNyD; 10 ESpfMumtcsdef,l&rnfh xm;0,f
a&eufqdyfurf;ESifh txl;pD;yGm;a&;pufrIZkefpDrHudef;ESifh
ywfoufí xm;0,fa'ocH vli,frsm;Mum;wGif arQmf
vifhrI tzkHzkH? tawG;tpkHpkH/
xm;0,fNrdKUrS wuúokdvf0ifwef; atmifjrifNyD;p
vli,frsm;ESifh wuúokdvf ausmif;ol? ausmif;om; 16
OD;ukd ar;jref;rIt& xm;0,fpDrHudef;onf a'owGif;
vuf&Sd BuHKae&onfh tvkyfvufrJhjyóemukd ajz&Sif;
Ekdifvdrfhrnf[k arQmfvifhaeMuonf/
xm;0,fenf;ynmwuúokdvfwGif vQyfppftif*sif
eD,mbmom&yfukd oif,laeonfh xm;0,fNrdKUcHausmif;
om;wpfOD;u ]]ausmif;NyD;&if tvkyf&r,fvkdY ,kHMunf
w,f}} [k ¤if;\arQmfvifhcsufukd zGifh[onf/
trSefwu,fa&m arQmfvifhavmufygovm;/
xm;0,fpDrHudef;wGif tvkyfavQmufxm;cJhzl;onfh vQyf
ppftif*sifeD,mbGJU& ausmif;olwpfOD;url ]]bmaMumifh
vufawGU bmrSr&wmvJ}} [k tar;cH&aMumif; ol\
tawGUtBuHKukd &ifzGifhonf/ ol\ ausmif;ynm&nf
rSwfwrf;wGif trSwfrsm; ]tysHpm;} jzpfaeaomfvnf;
vufawGU bmrSrvkyfwwfonfhtwGuf tvkyfr&&SdcJh
ykHukd ajymjyonf/
,if;uJhokdY tajctaersm;aMumifh a'ocHvli,f
rsm;Mum;wGif rdrdwkdY\ t&nftaoG;ukd jznfhxm;&rnf
[lonfh todykdrkdvmcJhonf/
a'ocHvli,frsm;taejzifh t*Fvdyfpum;tjyif
xkdif;bmompum;ukdvnf; avhvmxm;oifhaMumif;
xm;0,fenf;ynmwuúokdvfrS yxrESpf NrdKUjyausmif;ol
wpfOD;u ¤if;\tjrifukd ajymqkdonf/
pDrHudef;NyD;qkH;onfhtcg vrf;yef;qufoG,fa&;
rsm; aumif;rGefvmrnfjzpfonfhtwGuf EkdifiHjcm;om;
c&D;oGm;rsm; rsm;jym;vmrnfjzpfaMumif;? rdrdtaejzifh
vnf; bmompum;ESifh oufqkdifonfh tvkyfwpfckck&
rnf[k arQmfvifhrdaMumif;? xm;0,fwuúokdvfwGifwuf
a&mufaeonfh t*Fvdyfpmausmif;olwpfOD;u ¤if;\
arQmfvifhcsufukd zGifh[onf/
xm;0,fNrdKUwGif atmifjrifaom t*Fvdyfpm
oifwef;ausmif;wpfckjzpfonfh Art & Language Center
uvnf; xkdif;bmompum;oifwef;ukd wkd;csJUzGifhvSpf
vmcJhonf/
xkdYtwlyif xm;0,fpDrHudef;aMumifh ajymif;a&TU
ay;&rnfh aus;&Gmrsm;rS a'ocHrsm;wGifvnf; arQmf
vifhrI ukd,fpD? pdwful;ukd,fpD&SdMuonf/
,ckvuf&Sdtcsdef xm;0,fpDrHudef;wGif xkdif;EkdifiH
om; tvkyform; 200 ausmf? jrefrmEkdifiHom; tvkyf
orm; 530 ausmfjzifh wnfaqmufa&;vkyfief;rsm;ukd
vkyfukdifvsuf&Sdonf/
wpfqifhcHvkyfykdifcGifh&onfh jrefrmukrÜPDrsm;wGif
jrefrmEkdifiHtxufykdif;rS vma&mufvkyfukdifonfh tvkyf
orm;rsm;rSm trsm;pkjzpfNyD; xm;0,fa'ocHrsm;rSm
tDwmvsH-xkdif; ukrÜPDwGif trsm;qkH;vkyfukdifMuaMumif;
ebkv,fa'ocHrsm;u qkdonf/
]]xkdif;tzGJUeJYyJ vkyfcsifw,f/ jrefrmukrÜPDawGrSm
rvkyfcsifbl;}} [k tDwmvsH-xkdif;ukrÜPDwGif wpfv
ausmf vkyfukdifzl;onfh vJa&Smif&GmrS touf 50 ausmf
t&G,f a'ocHwpfOD;u qkdonf/
eHeuf 7 em&DrS nae 4 em&Dtxdonf w&m;0if
tvkyfcsdefjzpfNyD; nae 4 em&Daemufykdif;wGif tcsdefykd
aMu; wpfem&DvQif usyfwpfaxmifay;aMumif; xkdif;
ukrÜPDwGif tvkyf0ifa&mufvkyfukdifaeonfh xdefBuD;
aus;&GmrS touf 25 ESpft&G,f *a[qufolwpfOD;u
qkdonf/
a'ocHrsm;\ tvkyftukdiftcGifhtvrf;ESifhywf
oufNyD; rnfuJhokdYaom tvkyftukdifrsm; vkyfukdifcGifh&
rnfukd jywfjywfom;om; rod&ao;aomfvnf; tvkyf
avQmufvTmwifonfh vli,ftrsm;pkrSm rdrdoufqkdif&m
bmom&yfESifhywfoufNyD; uRrf;usifrIr&Sdjcif;? t*Fvdyf
pum;rajymEkdifjcif;wkdYaMumifh wyfacgufcJh&onfrsm;
trsm;tjym;&SdaMumif; tvkyfavQmufzl;onfh a'ocH
vli,frsm;uqkdonf/
]]tvkyfavQmufoGm;wm olwkdYu t*FvdyfvkdeJY
&Sif;jyygw,f/ 'gayrJh bmajymrSef;ukdrodbl;}}[k 2010
ESpfOD;ykdif;u tvkyfoGm;avQmufcJhonfh yef;wiftif;
aus;&GmrS wuúokdvfbGJU&wpfOD;u olY\ bmompum;
tm;enf;rIukd &,fyGJzGJUajymqkdonf/
tvkyftukdif tcGifhtvrf;ESifhywfoufí cPwm
tcGifhtvrf;omjzpfEkdifNyD; pDrHudef;wnfaqmufqJumv
q,fESpfwmtwGif;om&&Sdojzifh pufrIZkefrsm;wnfaqmuf
NyD;onfhtcg a'ocHrsm;\ ynm&nfrrDrIaMumifh jywf
usefcJhrnfjzpfaMumif; xm;0,fa&eufqdyfurf;ESifh txl;
pD;yGm;a&;ZkefpDrHudef;ukd avhvmaeolwpfOD;jzpfonfh
&efukeftajcpkduf NGO wpfckrS 0efxrf;wpfOD;uqkdonf/
]]a'ocHawGu olwkdYtoufarG;0rf;ausmif;ukd
pGefYNyD; ajymif;a&TUay;&rSm/ pDrHudef;wnfaqmufrI
umvrSm tvkyftukdif &aumif;&r,f/ NyD;&if olwkdY
b0u oGm;NyDyJ}} [k ¤if;urSwfcsufcsonf/
xm;0,fc½kdif uHaygufa'owGif wkdw,fa&eH
ukrÜPD\ pDrHudef;wnfaqmufpOfumvwGif rlv0efxrf;
tvkyfrSxGufNyD; wkdw,fukrÜPDwGif vkyfukdifcJholrsm;
onf pDrHudef;wnfaqmufrINyD;csdefwGif tvkyfvufrJhjzpf
Muonfrsm;ESifh BuHKMu&aMumif; yef;wiftif;aus;&GmrS
tNidrf;pm;ynma&; 0efxrf;wpfOD;u qkdonf/
xm;0,ftxl;pD;yGm;a&;Zkef Oya'yk'fr-50? ykd'fcGJ
(u)wGif uRrf;usifrIqkdif&m vkyfom;rsm;twGuf EkdifiHom;
uRrf;usifol tvkyform;rsm;? twwfynm&Sifrsm;ESifh
0efxrf;rsm;ukd vkyfief;pwifonfhESpfrS yxrig;ESpf
ukefqkH;csdefwGif vkyfom; 25 &mckdifEIef;? 'kwd,ig;ESpf
ukefqkH;csdefwGif vkyfom; 50 &mckdifEIef;? wwd, ig;ESpf
ukefqkH;csdefwGif tenf;qkH; 75 &mckdifEIef;cefYxm;&rnf[k
azmfjyyg&Sdonf/
xkdYtjyif uRrf;usifrIwkd;wufvmapa&;twGuf
avhusifhay;jcif;? oifwef;ay;jcif;rsm;ukdvnf; jyKvkyf
xm;&rnfjzpfaMumif; yk'fr 50? yk'fcGJ (c) wGif azmfjy
yg&Sdonf/
,if;uJhokdY tpDtpOfrsm;ukd xm;0,ftxl;
pD;yGm;a&;Zkefü azmfjyxm;aomfvnf; 2012 ckESpfwGif
pwiftaumiftxnfazmfrnfh pDrHudef;twGuf 2011
aESmif;ykdif;jzpfonfhtcsdeftxd trSefwu,f vkyfukdif
aeonfh t&dyfta,mif? a'ocHrsm;\ tvkyftudkif
tcGifhtvrf;rsm;twGuf t&Sdeft[kefjzifh jyifqifae
onfh t&dyfta,mifukd rawGU&ao;ay/
a'ocHvlxktygt0if oufqkdif&mwm0ef&Sdol
rsm;u trSefwu,f jyifqifrIr&SdcJhvQif ay;um;ay;\
r& jzpfEkdifNyD; Oya'onf Oya'omjzpfum Oya'ukd
tusKd;&Sd&SdtokH;cs&efrSm ,if;Oya'ESifh oufqkdifolrsm;
\ wm0efomjzpfonf[k qkd&ayrnf/
xkdYtjyif txl;pD;yGm;a&;Zkefrsm;\ tvkyftudkif
tcGifhtvrf;ESifhywfoufNyD; tvkyftukdif tcGifhtvrf;
zefwD;EkdifrIrSmvnf; pufrIZkeftrsKd;tpm;tvdkufuGm[rI
tawmfyifrsm;onf/
a'ocHawGu
olwkdYtoufarG;0rf;ausmif;ukd
pGefYNyD;ajymif;a&TUay;&rSm/
pDrHudef;wnfaqmufrIumvrSm
tvkyftukdif &aumif;&r,f/
NyD;&if olwkdYb0u oGm;NyDyJ
6160
jrifuGif;aqmif;yg;rsm; jrifuGif;aqmif;yg;rsm;
,if;ESifhywfoufí xkdif;EkdifiH &ma,mif;c½kdifrS
rwÅmyGwfpufrIZkefOyrmwGif owdjyKqifjciftyfonf
rsm;ukd awGU&onf/
xkdif;tajcpkduf NGO wpfckjzpfonfh Healthy
Public Policy Foundation \ avhvmrIt& &if;ESD;jr§KyfESH
rI yrmP xkdif;bwfaiG 67 oef; (tar&duefa':vm
23 'or 3 oef;) wGif a&eH"mwkvkyfief;rsm;ü a'ocH
wpfOD; tvkyftukdif&&SdNyD; om;a&puf½kHrsm;wGif a'ocH
134 OD; tvkyftukdif&&SdaMumif; od&onf/
tqkdyg avhvmrIt& pkdufysKd;a&; tajccHxkwf
ukef vkyfief;rsm;wGif a'ocHrsm; tvkyftukdiftrsm;qkH;
&&SdMuNyD; txnfpuf½kHrsm;onf tvkyftukdif tcGifh
tvrf;trsm;qkH; zefwD;ay;onf/
xm;0,ftxl;pD;yGm;a&;ZkefpDrHudef;wGif Zkefig;ck
owfrSwfxm;NyD; ESpfckrSm a&eH"mwkpuf½kHtrsKd;rsKd;yg0if
onfh Zkefrsm;jzpfNyD; tjcm;Zkefrsm;wGif obm0ywf0ef;
usifESifh a'ocHvlxk\ usef;rma&;ukd tqkd;&Gm;qkH;
xdckdufapEkdifonfh vQyfppf"mwftm; xkwfvkyfrIyrmP
r*¾g0yf 4000 &Sd ausmufrD;aoG;"mwftm;ay;puf½kHrsm;
yg&Sdum tvkyftudkiftcGifhtvrf; zefwD;rIrsm;onf
csnfxnfvkyfief;tygt0if tao;pm; pufrIZkefrsm;
vnf;yg&SdaMumif; tDwmvsH-xkdif;\ &nfrSef;tpDtpOf
wGif azmfjyonf/
pufwifbmv 18 &ufaeYxkwf The Nation
owif;pm\ azmfjycsuft& tar&duefa':vm av;
bDvD,H wefzkd;&Sdonfh ausmufrD;aoG;"mwftm;ay;
puf½kHpDrHudef;twGuf PTT ukrÜPDu &if;ESD;jr§KyfESHrnf
jzpfaMumif; od&onf/
npfnrf;pufrIZkefrsm;[k emrnfausmfonfh pufrI
Zkefrsm;trsm;pkyg0ifonfh xm;0,fa&eufqdyfurf;ESifh
pufrIZkefpDrHudef;onf a'ocHvlxkrsm;twGuf tvkyf
tukdif tcGifhtvrf;? &if;ESD;jr§KyfESHrItwGuf tcGifhtvrf;
rnfrQ zefwD;ay;EkdifrnfqkdonfrSm a'ocHvlxk\ BudK
wifjyifqifrI? pufrIZkefwm0ef&Sdolrsm;\ BudKwifjyif
qifrI t&yf&yftay:wGif rlwnfaeaMumif; avhvm
okH;oyfolrsm;uqkdonf/
,ckvuf&Sdtcsdeftxd tvkyftudkiftcGifhtvrf;
ESifh &if;ESD;jr§KyfESHrI tcGifhtvrf;rsm;rSm a&;aw;aw;om
&Sdao;aomfvnf; anmifyifqdyf? xdefBuD;? vJa&Smif?
y&'wf? rl;'l;? r,if;BuD;ESifh uvkwfxm pkpkaygif;ckepf&Gm
ajymif;a&TUay;&rnfjzpfaMumif; pDrHudef;wnf&Sd&m a&jzL
rJqEe,frS vTwfawmfukd,fpm;vS,f OD;0if;OD;\ xm;0,f
pDrHudef;qkdif&m ar;jref;rIukd trsKd;om;pDrHudef;ESifhpD;yGm;
a&;zGHUNzdK;wkd;wufrI0efBuD;Xme 'kwd,0efBuD; a'gufwm
uHaZmf\ jyefvnfajzMum;csufukd atmufwkdbmv 22
&ufaeYxkwf jrefrmhtvif;owif;pmwGif azmfjyyg&Sdonf/
vuf&Sdtajctaetxd a'ocHrsm;twGuf xl;jcm;
onfh tcGifhtvrf;rsm;ukd xifxif&Sm;&Sm; rawGU&ao;
aomfvnf; pkpkaygif; {&d,m 204 'or 508 pwk&ef;
uDvkdrDwm us,f0ef;onfh pDrHudef;twGuf aus;&Gm
ckepf&Gmonf ¤if;wkdY\ toufarG;0rf;ausmif;jzpfonfh
vufikwfvuf&if;vkyfief;rsm;ukd pGefYvTwfNyD; ajymif;a&TU
ay;&rnfjzpfaMumif; twdtvif;aMunmvkdufNyDjzpfonf/
ESpfaygif;rsm;pGm wnfaqmufvmonfh b0rsm;ukd
pGefYvTwfNyD; ae&mopfokdY ajymif;a&TUay;&rnfrSm tao
tcsm jywfjywfom;om; &SdaeayNyD/
okdYaomf tvkyftukdif tcGifhtvrf;? &if;ESD;jr§Kyf
ESHrI tcGifhtvrf;rsm;twGuf t&Sdeft[kefjzifh pkdif;jyif;
aeonfrsm;r&SdouJhokdY pDrHudef;tay: arQmfvifhcsufrSm
vnf; rjywfrom; rIef&D0kd;w0g;jzpfaeqJyif/
wuúokdvf0ifwef;atmifjrifNyD;í wuúokdvfwuf
&ef apmifhqkdif;aeonfh ausmif;olwpfOD;url rdrdtae
jzifh xkdif;vlrsKd;rsm;u vlvnfus tkyfpkd;oGm;rnfukd
rvkdvm;? xm;0,fa'ocHvli,frsm;taeESifh xkdif;
bmompum;ukd BudKwifavhvmxm;oifhaMumif; ajym
qkdonf/
]]'DpDrHudef;aMumifh xm;0,fom;awG epfemwm
rsKd; rjzpfatmif aqmif&Gufapcsifw,f}}[k ol\ cHpm;
csufukd zGifh[onf/
Living Color Magazine rS ul;,lazmfjyonf/
Photo-Internet
Mab Ta Phut pufrIZkefwpfae&m
6362
jrifuGif;aqmif;yg;rsm; jrifuGif;aqmif;yg;rsm;
rD;ckd;acgif;wkdifrSwpfqihf w[kef;[kef;awmufavmifae
aom rD;vQHrsm;onf rmefpG,fxaeaom a>rwpfaumif
ESihfyif wlaeawmhonf/ rD;cdk;acgif;wkdif0ef;usifwGif
acwfrDaom taqmufttkHrsm;? puf½Hkrsm;jzihf 0ef;&H
vsuf&Sdaeonf/ tqdkyg rD;awmufrsm;onf "mwkpuf½Hk
rsm;wGif toHk;jyKNyD;aom "mwkpGefYypfypönf;rsm;ukd avmif
uRrf;apaomenf;jzihf acszsufjcif;aMumifh tqdkygta&SUykdif;
jynfolrsm;uGef&ufwm0ef&SdolwpfOD;u ajymMum;onf/
txufygae&monf xdkif;EdkifiH? 0a,mif;jynf
e,ftwGif;&Sd Mab Ta Phut pufrIZkefwGifjzpfonf/
]]tJ'DpufrIZkefxJrSm&SdwJh qDoefYpuf½Hk[m t&if
wkef;u uRefawmfydkifwJh ajruGufygyJ/ tJ'Dpuf½Hkuae
wpfESpfudk tjrwfaiGbwfoef;wpfaxmifausmf&w,f/
tck uRefawmhfb0eJYEdIif;&if t&rf;pdwfraumif;jzpfrd
w,f}}[k tqdkyg pufrIZkefteD;wGifaexdkifaom ydkif&Sif
a[mif;wpfOD;jzpfol touf 72 t&G,f OD;av;EGKdufu
ajymMum;onf/
zGHUNzdK;rIrl0g'rsm;ESihf a'ocHrsm;b0
xdkif;EdkifiHtaejzihf pD;yGm;a&;zGHUNzdK;a&;wkd;wufrI azmf
aqmif&eftwGuf 1942 ckESpfwGif pufrI0efBuD;Xmeudk
pwifzGJUpnf;cJhNyD; 1954 ckESpfwGif pufrIvkyfief;qkdif&m
&if;ESD;jr§KyfESHrI ydkrdkzGHUNzdK;wkd;wufapa&;Oya'udk a&;qGJ
cJhaMumif; 1955 ckESpfwGif pufrIvkyfief;rsm; wkd;wuf
ajymif;vJa&;twGuf bPfrsm;rSwpfqihf aiGrsm;acs;
jcif;? pdkufysKd;a&;wkd;wufrItwGuf rl0g'csrSwfrIrsm;
&SdvmaMumif;? 1973 ckESpf wGif pufrIvkyfief;wkd;wuf
a&;rsm;twGuf pwifvkyfaqmifvmNyD; 1975 ckESpfwGif
pufrIvkyfief;qkdif&m XmepwifcJhaMumif;? xkdYaemuf
1977-78 wGif pufrIvkyfief;qkdif&m wkd;wufrIcsJUxGif
EkdifcJhNyD; 1982 ckESpfwGif ta&SUykdif;urf;ajca'o pDrH
udef;rsm; pwifcJhaMumif;? 1988ckESpfwGif &if;ESD;jr§KyfESHrI
qkdif&mOya'rsm; ajymif;vJwkd;csJU&mwGif MabTaPhut
pufrIZkefyg0ifcJhNyD; 1990 jynfhESpfwGif awmifykdif;urf;
ajca'o wkd;csJUa&;twGuf awmifykdif;a'oajcmufckudk
wkd;csUJ&efpDrHcJhaMumif; tqkdyga'orsm;wGif a&eH"mwk
puf½kHrsm;wnf aqmuf&efyg0ifaMumif; Ecological
Alret and Recovery tzGJU'g½kdufwm PenchomSaetano
u ajymMum;onf/
xkduJhokdY pufrIvkyfief;rsm;tay: tav;xm;vm
&m 1960 rS 71 ckESpftxd jynfyrS &if;ESD;jr§KyfESHrIrsm;wGif
tar&duefjynfaxmifpku 41 &mckdifEIef;? *syefEkdifiHu
35 &mcdkifEIef; ? 1972 rS 87 twGif; tar&duefEkdifiHu
27 &mckdifEIef;? *syefEkdifiHu 36 &mckdifEIef;? a[mifaumif
u 9 &mckdiffEIef; ? &if;ESD;jr§KyfESHcJhNyD; vuf&Sdtaetxm;t&
xkdif;EkdifiHwGif *syefEkdifiH\&if;ESD;jr§KyfESHrIonf xdyfqkH;wGif
OD;aqmifaeaMumif;? ,if;uJhokdY &if;ESD;jr§KyfESHonfh pufrI
vkyfief;rsm;wGif t"dutm;jzihf txnftvdyfvkyfief;?
puúLvkyfief;? om;a&xnfvkyfief;? vQyfppfypönf;?
Automobile As Assembly? a&eH"mwk? yvwfpwpf?
"mwk? oHESihf pwD;vkyfief;rsm;jzpfaMumif;? txufyg
yk*d¾Kvfu avhvmawGU&Sdcsufrsm;udk ajymMum;onf/
pufrIvkyfief;rsm;twGuf csrSwfcJhaom pDrHudef;
wpfckjzpfaom ta&SUykdif;urf;ajca'o pDrHudef;rsm;wGif
a&eufqdyfurf;? okdavSmif½kH? puf½kHrsm;yg0if&m puf½kH
rsm; wkd;csJU&eftwGuf ajrrsm;udk ykdrkdcsJUxGifvmonf/
tqkdyg pDrHudef;t& csbl&da'owGif tao;pm;pufrI
Zkef? 0a,mif;jynfe,f? rmwyGwfwGif tBuD;pm;a&euf
qdyfurf;twGuf owfrSwfcJhonf/
]]pD;yGm;a&;zGHUNzdK;a&; tm;omcsdef 1980 ckESpfu
obm0"mwfaiG&SmazGawGU&SdrIu xkdif;tpkd;&eJY jynfol
awGtwGuf t"duta&;ygwJh udpö&yfjzpfvmw,f?
*syef? udk&D;,m;? xkdif0rfpwJhEkdifiHawGu ykHpHawG,lNyD;
MPT pufrIZkefudk pwifcJhw,f/ t&ifwkef;u yifv,f
ig;zrf;vkyfief;vkyfwJhae&mu tckawmh "mwkokdavSmif
½kHawGeJY jynhfaeNyD}} [k Penchom Saetano u ajym
Mum;onf/
tqdkyg pufrIZkefwGif qDodkavSmifuef? a&euf
qdyfurf;? qDoefYpifpuf½Hk? "mwkpuf½Hk? "mwk"mwfaiGU
puf½Hk? oHESihfoHrPd? ausmufrD;aoG; vQyfppf"mwftm;
ay;puf½Hkrsm;tygt0if tBuD;pm;puf½Hk 104 ½Hk yg0if
onf/
tqdkyg pufrIZkefwnfaqmufNyD;aemuf wpfESpf
cefYtMumwGif &moDtvkdufpdkufysKd;yifrsm; toD;roD;
awmhjcif;? tyifrsm;jyKef;wD;jcif; ponhfpdkufysKd;a&;
vkyfief;rsm;tjyif? "mwfrwnhfonhf a0'emrsm;cHpm;
&jcif;? tqkwf? tonf;? &ifom;? tom;tdrf ponfh
uifqma&m*gjzpfjcif;? ponhfusef;rma&; xdckdufrIrsm;
jzpfay:vmaMumif;? tqdkyg pufrIZkef{&d,mwnf&Sd&m
0a,mif;jynfe,fwGif aexdkifaom a'ocHrsm;u ajym
Mum;onf/
]]uRefawmhfuav;ajcmufa,mufu wpfa,muf
NyD;wpfa,muf uifqma&m*geJYaow,f/ tckrdef;rrSm
vnf; rsufvHk;xJrSm tusdwfjzpfaew,f? uRefawmfh
cEmudk,fxJrSmvnf; <uufowfaq;rSmygwJh "mwfawG
&SdaeNyD; uifqmjzpfzdkY tvm;tvmawG awGUae&w,f/
'gudk bmaMumihfjzpfovJqkdwm usef;rma&;Xmeu
tajzray;bl;? NyD;cJhwJhvu usef;rma&;ppfaq;wm
tJ'D"mwfu uRefawmhfZeD;rSm 280 q&Sdw,fwJh tJ'gu
vludk b,favmuf tEÅ&m,f&Sdw,fqdkwmudkvnf;
razmfjyMubl;? wGif;a&udkoHk;w,f? thJ'DwGif;a&udk
usef;rma&;Xmeu vmppfayr,hf tajzray;? "mwk
puf½HkawGaMumihf jzpfw,fqdkwm raxmufjyEdkifbl;?
jrefrmrSmvnf; 'Dvdkpuf½HkrsKd;awGay:vm&if 'DvdkyJjzpf
rSmyJ}}[k OD;av;EGKdufuqkdonf/
jynfaxmifpkor®wjrefrmEdkifiH weoFm&Dwdkif;
a'oBuD;? xm;0,fc½dkif? a&jzLNrdKUe,fwGif taumif
txnfazmfvsuf&Sdaom xm;0,ftxl;pD;yGm;a&;Zkef
pDrHudef;wGif xm;0,f a&eufqdyfurf;? tBuD;pm;pufrI
Zkef? tv,ftvwftBuD; pm;pufrIZkef? tvwfpm;
pufrIZkef? NrdKUjytdrf&mrsm;yg0ifaom pufrINrdKUawmf
pDrHudef;rsm;yg0if&m tBuD;pm;pufrIZkefwGif a&eufqdyf
urf;? oabFmusif;vkyfief;? 4000 r*¾g0yf ausmufrD;
aoG;avmifpmoHk; vQyfppf"mwftm;ay; puf½Hk? oHrPd
puf½Hk? "mwfajrMoZmpuf½Hk? a&eHpdrf;ESihf obm0"mwf
tm;ay;puf½Hk? "mwfaiGUcGJpuf½Hk? vQyfppf"mwftm;ay;
puf½Hk? "mwkaA'pufrIvkyfief;rsm; yg0ifonf/
tv,ftvwftBuD;pm; pufrIZkefwGif tay:ydkif;
a&eH"mwkaA'vkyfief;rsm;? atmufydkif;a&eH"mwkvkyf
ief;rsm;yg0ifNyD; tv,fvwfpm; pufrIZkefwGif a<ujym;?
puúL? rSef? yvwfpwpf? tvlrDeD,H? armfawmf,mOf
puftydkypönf;rsm;? oHrPdtacsmxnfvkyfief;rsm;?
pnfoGyfvkyfief;? a&pkyfpuf? ukefavSmif½Hkypönf;? ausmuf
xkwfvkyfa&;ESifh owåKwGif;vkyfief;? ig;ykpGefxkwfvkyf
jzefYjzL;a&;vkyfief;? owåKypönf;rsm;? wnfaqmufa&;
vkyfief;oHk;,mOf,EÅ&m;rsm;twGuf tydkypönf;? opfukef
acsmxkwfvkyfa&;vkyfief; ponhf pufrIvkyfief;rsm;?
yg0ifrnfjzpfNyD; tao;pm;pufrIZkefwGif pm;aomuf
ukefvkyfief;rsm; y&dabm*vkyfief;rsm;? txnfcsKyf
vkyfief;rsm;? ausmufrsuf&wem? tvSukef? usef;rma&;
jyKpkapmihfa&SmufrIvkyfief;rsm; yg0ifrnfjzpfonf/
]]rl0g'awGaMumihf pDrHudef;jzpfvmw,f? tJh'D
pDrHudef;awGaemufrSm rl0g'awG&Sdao;w,fqdkwm pOf;pm;
uRefawmhfuav;ajcmufa,mufu
wpfa,mufNyD;wpfa,muf uifqma&m*geJY
aow,f/ tckrdef;rrSmvnf; rsufvHk;xJrSm
tusdwfjzpfaew,f? uRefawmfhcE¨mudk,fxJ
rSmvnf; <uufowfaq;rSmygwJh "mwfawG
&SdaeNyD; uifqmjzpfzdkY tvm;tvmawG
awGUae&w,f/ 'gudk bmaMumihfjzpfovJqkdwm
usef;rma&;Xmeu tajzray;bl;? NyD;cJhwJhvu
usef;rma&;ppfaq;wm tJ'D"mwfu uRefawmhf
ZeD;rSm 280 q&Sdw,fwJh tJ'gu vludk
b,favmuftEÅ&m,f&Sdw,fqdkwmudkvnf;
razmfjyMubl;? wGif;a&udkoHk;w,f? thJ'DwGif;
a&udk usef;rma&;Xmeu vmppfayr,hf tajz
ray;? "mwkpuf½HkawGaMumihf jzpfw,fqdkwm
raxmufjyEdkifbl;? jrefrmrSmvnf; 'Dvdkpuf½Hk
rsKd;awGay:vm&if 'DvdkyJjzpfrSmyJ
OD;av;EGKduf
6564
jrifuGif;aqmif;yg;rsm; jrifuGif;aqmif;yg;rsm;
zkdYvkdr,f? pdrHudef;jzpfvmwmuvnf; tpdk;&u EdkifiHa&;
zGHUNzdK;wdk;wufrIvdkcsifvdkY? tJ'DpDrHudef;awGaMumihfyJ vlawG?
obm0ywf0ef;usifawG 'ku©a&mufwmyJ?}} [k xdkif;
EdkifiHtrsm; jynfolqdkif&m usef;rma&;tzGJUjzpfonfh
(Healthy Public Policy Foundation) wm0ef&SdolwpfOD;u
ajymMum;onf/
roufqkdifawmhonhf bdk;bGm;ajr
]]Mab Ta Phut pufrIZkef pwifwJhESpfupNyD; &GmrSm&SdwJh
ajruGufawGudk tpdk;&upodrf;;w,f/ 'DajrrSm&SdwJh
wpf&GmvHk;tygt0if bkef;BuD;ausmif;ygodrf;w,f? avsmf
aMu;vnf; enf;enf;yJay;w,f/ uRefawmhfajruGuf
tukefvHk; pufrIZkefxJygoGm;w,f/ uRefawmhfajrrSm
ig;uef? pdkufysKd;a&;NcHawGeJY b0twGufbmrSryl&atmif
tukef&Sdw,f}} [k OD;av;EGdKufu ajymMum;onf/
0a,mif;a'oonf ,cifu pdkufysKd;a&;vkyf
ief;udk t"duxm;vkyfukdifMu&m pufrIZkefwnfaqmuf
rnhftaMumif;udk vHk;0rod&SdcJh&aMumif;? od&Sd&onhftcsdef
wGifvnf; "mwfaiGUydkufvdkif;? "mwfajrMoZmpuf½Hkom
wnfaqmufrnf[k xifcJhaMumif;? owif;Mum;odNyD;
wpfESpfcefYtMumwGif NcHajrrsm;udk odrf;,loGm;&m a'o
cHrsm; vkyfudkifpm;aomufvsuf&Sdaom bdk;bGm;ydkifajr
rsm; pufrIZkefae&mtwGuf ay;tyfvdkuf&aMumif;? Mab
Ta Phut pufrIZkefrjzpfcifu vlOD;a&oHk;axmifcefYom
&Sdaomfvnf; pufrIZkefjzpfNyD; aemufydkif;wGif tjcm;a'o
rsm;rS vma&mufvkyfukdifaom tvkyform;rsm;aMumihf
vlOD;a&oHk;odef;cefY&SdvmaMumif;? ,cifu twlaexdkif
cJhaom tdrfeD;csif;a'ocHtcsKUdonfvnf; ajrrsm;udk
a&mif;csum tjcm;ae&modkY ajymif;a&TUoGm;Muonf
jzpf&m vlUtzGJUtpnf;topfwpfck jzpfay:vmaMumif;
0a,mif;a'ocH touf 60 eD;yg;&Sd trsKd;orD;wpfOD;
uajymMum;onf/
]]tck uRefawmfaewJhajrudkvnf; &if;ESD;jr§KyfEHSol
awGu a&mif;zkdYvmar;&if a':vm 5 odef;eJYa&mif;r,fvdkY
oufoufajymvkdufw,f/ 'Dae&mudk b,fawmhrSra&mif;
bl;}} [k a'ocHwpfOD;jzpfonhf Loongoni aitang u
ajymMum;onf/
jrefrmEdkifiHwGifwnfaqmufrnfjzpfaom xm;0,f
a&eufqdyfurf;pDrHudef;e,fajrtwGif;wGif a&jzLNrdKUe,f?
NrdKUr&yfuGuf? 2-&yfuGuf? aus;&Gmtkyfpk 12 pk? aus;&Gm
aygif; 26 &GmESihf avmif;vHkNrdKUe,ftwGif; aus;&Gmtkyfpk
1 pk? aus;&Gm 3 &Gmyg0ifNyD; tdrfajcpkpkaygif; 5237
tdrfjzpfNyD;? tdrftrsKd;tpm;taejzihf wJtdrfrS odef;
axmifcsDweftdrfrsm;yg0ifaMumif;? pDrHudef;e,fajronf
{&d,mpwk&ef;rdkif 97 rdkif&SdNyD; xdke,fajrtwGif; v,f
ajr 9094 {u? &mbm 9489 {u? oD[dkVf{u
12000 ausmf? qDtkef;{u av;axmifausmf? uGrf;oD;
NcH{u ig;&mausmf? tkef;NcH{u ESpf&meD;yg;? "edpdkufcif;
{u wpf&mausmf? tjcm;O,smfNcHajr 2500 ausmf?
yg0ifNyD; pD;yGm;jzpfpkdufysKd;vkyfudkifaeaom ajr{uaygif;
oHk;aomif;&Spfaxmifausmf/ &Gmajr{u oHk;axmifeD;yg;
ESihf opfawmajr 1800 eD;yg;? vrf;ajr{u 70 ausmf?
omoemajr 39 {u? pm;usufajr{u ig;&mausmf?
jrpfacsmif;{u av;axmifeD;yg;tjyif 'Da&awm {u
axmifcsDyg0ifaMumif;? xm;0,fa'opm&if;rsm;t&
od&onf/
tqdkygajr{ursm;twGuf avsmfaMu;udk rnf
olu owfrSwfrnfudk rod&ao;onhftjyif avsmfaMu;
ay;&efudpöESihfywfoufNyD; ESpfOD;ESpfzuf aqG;aEG;nd§EIdif;
rIr&Sdao;aMumif;? tu,fí avsmfaMu;aiG&&Sdaomfvnf;
,if;aiGjzihf a'ocHrsm; rnfodkYtoHk;jyK&rnfudk ar;cGef;
xkwfae&aMumif;? aus;&Gmrsm; jyefvnfae&mcsxm;
ay;&ef vsmxm;aom b0gaus;&GmwGif tdrfESihf ajr
uGufrsm;udkom azmfjyxm;NyD; pkdufysKd;ajrrsm;twGuf
tpm;xdk;jyefvnfay;&ef azmfjyxm;jcif; r&SdMumif;?
ajr,mykdifqkdifaom xm;0,fa'ocHrsm;taejzihf avsmf
aMu;&&SdNyD;aemuf vufrJhb0okdY a&muf&SdrnfjzpfaMumif;
xm;0,fa'ocHrsm;u wnDwñGwfwnf;ajymMum;onf/
]]avsmfaMu;udk b,folu b,favmufay;rvJ
rodbl;? uRefawmfwdkYawG ESpfcsDxm;cJhwJh oHa,mZOf
jzpfaewJh 'Dae&mudkpGefYcGmzdkY a'ocHawG ylyefae&w,f/
aemufae&mrSma&m bmvkyfpm;MurvJ pdk;&drf&w,f}}
[k xm;0,fa'ocHwpfOD;u ajymMum;onf/
The Express Times *sme,frS ul;,lazmfjyygonf/ Photo-Moe Kyaw Lwin
xm;0,fNrdKUwGif;wpfae&m
6766
jrifuGif;aqmif;yg;rsm; jrifuGif;aqmif;yg;rsm;
aumif;uifjymBuD; pD;rkd;xm;wJhatmufu pdrf;zefY jym
awmufaewJhyifv,fjyif tem;owfurf;pyfrSm vdIif;Muuf
cGyfjzLvGvGawG qif;csnfwufcsnf ajy;aqmhaew,f/
ndK0ga&mif oJaomifjyifay:rSmawmh onfae&meJY pdrf;
aeao;wJh oHrPd? oHabmif? oHykdufvkH;tcsKdU ae&m,l
xm;w,f/
yifv,fjyifudk ausmay;NyD; urf;bufudkrsufESmrl
vkduf&if tJonfoHrPd? oHabmifawGeJY oHykdufvkH;
awGu b,fbufjcrf;rSm &Sdaeygw,f/
wHigonfawG&JU wJwef;vsm;awGu nmbuf
rSmyg/ yifv,furf;pyfeJY reD;ra0;rSm ig;zrf;avSi,f
ig;pD;avmufu wpfae&mpD &yfxm;wmawGU&w,f/
rMumcif xm;0,fa&eufqdyfurf; pDrHudef;BuD;&JU
tpdwftykdif;wpfckjzpfvmawmhr,f csmcrf;urf;ajci,f
av;wpfck&JU jrifuGif;yg/ xm;0,fc½kdif? a&jzLNrdKUe,f?
ebkv,f a'otkyfpk? xdefBuD;&GmeJY okH;rkdifcefYa0;wJh
tJonfurf;ajcav;u aEG&moDqkd ig;zrf;xGufMuwJh
wHigonfawG&JU tvkyfpcef;vnf; jzpfygw,f/
]]pDrHudef;BuD; taumiftxnfay:vm&if 'Dae&m
uae ajymif;ay;&awmhr,f/ ig;zrf;zkdY rvG,fawmhbl;/
udk,fh wpfa,mufwnf;rS r[kwfwm/ trsm;eJYqdkawmh
b,fajymif;vdkY bmqufvkyfudkif pm;aomuf&rvJqdkwm
avmavmq,f rpOf;pm;&ao;bl;/ ig;zrf;zdkY tqif
rajyawmhvdk tvkyftudkiftwGuf pDpOfay;r,fqkd&if
aumif;r,f}} vdkY xdefBuD;&Gmom; OD;wifodef; (35) ESpf
u olUa&SUa&;eJYywfoufNyD; ajymjyygw,f/ olUa&SUa&;
twGuf bmrSrpDpOf&ao;ayr,fh olUrsufESmrSm ylyefrI
wcsKdU&Sdaewm awGU&w,f/
wHigtvkyfvkyfae&olrdkY olUtom;t&nf? olU
rsufESmawGu touft&G,fxuf &ifha&mfaew,f/
olU&JU ESpfESpf? oHk;ESpft&G,f om;orD;awGu tyltyif
uif;rJhpGmeJY oJay:rSm ajy;vTm;aqmhupm;aeMuw,f/
qD;ukdif;wpfxyf? xef;vufwpfxyfrdk;xm;wJh olU&JU
qdkifav;u urf;ajcudkvmMunfhwJholawGtwGuf tarm
ajyapw,f/ wHigonfawG&JU wJwef;vsm;awGxJrSm
olUwJvnf; wpfcktygt0ifyg/ a&SUbufudk tzDcsNyD;
aps;a&mif;w,f/ tJonfqdkifrSm olUtrsKd;orD;u aumfzD?
tat;? tqmajyrkefYawG a&mif;w,f/
oleJY wpf&Gmwnf;om; wHigtvkyfudkk vkyfukdif
aeol OD;pHjrifh (48)ESpfu ]]'Dae&muaeajymif;zdkY rESpfu
pMum;w,f/ vmr,hfESpfqkd ajymif;&vdrfhr,f/ b,f
ajymif;&r,fqdkwm BudKrajymawmh BudKjyifvdkYr&ao;bl;/
udk,fha'o zGHUNzdK;wdk;wufzdkYtwGufqdkawmh *kPf,lyg
w,f/ &Gmol&Gmom;awGuawmh udk,fharG;&yfukd udk,f
pGefY&awmhrSm? aezdkYxkdifzdkYeJY tvkyftukdiftwGuf pDpOf
ay;apcsifw,f}} vdkY ajymygw,f/
xm;0,fNrdKUeJY rdkif 20 cefY uGma0;wJharmif;ruef
urf;ajcuvnf; pDrHudef;BuD;ay:aygufvm&if tckxuf
ydkNyD; tqifhjrifhvmEdkifw,f/ c&D;oGm;{nhfonfawGvnf;
rsm;vmEdkifw,fvdkY armif;ruef&GmcHwpfOD;u olUtjrif
udk &Sif;jyygw,f/ t&ifESpfawGu urf;ajcrSm qkdifzGihf
xm;wJholawGu tdrfarG;wd&pämefawGarG;MuvdkY urf;ajc
teD;wpf0dkufudk npfywfapcJhw,f/ 'gaMumihf t&ifu
&SdcJhwJhqkdifBuD;awGu tay:bufum;vrf;em;udk jyefa&TU
Muw,f/ tckvuf&Sd zGihfxm;wJhqdkifawGu ,m,DyJzGifh
xm;MuNyD; urf;ajcudk jyeftqihfjr§ifhr,fqdk&if tay:
bufudk jyefa&TUzGihf&vdrfh r,fvkdYqdkw,f/ vuf&Sdurf;ajc
wpf0kdufrSm a&oefYbl;tcGHU? azmhbl;cGH? trdIufo½dkuf
awGu ½IyfyGaewmawGU&ygw,f/
]]pDrHuef;BuD;ay:vm&if armif;ruefurf;ajcu
ydkaumif;vmr,fvkdYjrifw,f/ vlaerItqifhtwef;vnf;
jrihfvmEdkifw,f/ vrf;yef;qufoG,fa&;vnf; aumif;
vmEdkifw,f/ ebkv,fudkoGm;&if t&ifESpfem&Darmif;
&wm aemufqdk em&D0ufavmufeJY oGm;Edkifr,f}} vkdY
armif;ruefurf;ajcrSm 10 ESpfcefY "mwfyHkq&mtjzpf
vkyfudkifcJhwJh pm;aomufqdkifydkif&Sif OD;aZmfEdkifu ajymyg
w,f/
ig;zrf;NyD; armif;ruefurf;ajcudk pufavSqdkuf
uyfavh&SdwJh wHigonfOD;jrihfvdIifu ]]a&eufqdyfurf;
vm&if urf;½dk;wef;rSm tvkyfvkyfcGihf&SdrSm r[kwfawmh
bl;? arQmf&pfbk&m;bufrSm oGm;xm;r,fvdkYMum;w,f/
&GmeJY ydka0;oGm;r,f/ pm;0wfaea&;twGuf pdk;&drfw,f}}
vkdY ajymygw,f/
vuf&Sd armif;ruefurf;ajcwpf0dkufrSm ig;zrf;NyD;
wpfBudrfig;zrf;xGuf&if oHk;&ufcefYMumw,fvdkY qkdw,f
]]aemufqdk urf;ajcrSm 'DvdkavSawGqkdufvkdY&rSm r[kwf
awmhbl;}} vdkY OD;jrihfvdIifuajymygw,f/ xm;0,fa&euf
qdyfurf;? pufrIZkefawGeJY ta0;ajy;vrf;rawG wnf
aqmufzdkY oabmwlnDcsufudk 2010 jynhfESpf Edk0ifbm
2 &ufaeYu xdkif;eJY jrefrmtpkd;&awGMum; oabmwlnD
vufrSwfa&;xdk;cJhygw,f/ ¤if;pDrHudef;udk xdkif;EdkifiH
befaumufNrdKUtajcpdkuf tDwmvsH-xdkif;ukrÜPDu vkyf
udkifcGihf&&SdcJhygw,f/ pDrHudef;aqmufvkyfzdkY armif;ruef
a'oajrmufbuf&Sd ebkv,fa'oudk t"duA[kdjyK
a&G;cs,fxm;ygw,f/ xm;0,fc½dkifa&jzLNrdKUe,f taemuf
buf 11 rdkifcefYtuGmrSm&SdwJh uyÜvDyifv,furf;ajcrSm
&SdNyD; pDrHudef;{&d,m pwk&ef;uDvkdrDwm 250 &Sdygw,f/
xm;0,fzGHUNzdK;a&;pDrHudef;rSm Zkefajcmufck yg0if
ygw,f/ vkyfief;awGukd tqifhokH;qifheJY wnfaqmufrSm
jzpfNyD;? pDrHudef;umvu 10 ESpfjzpfygw,f/ xm;0,f
a&eufqdyfurf;eJY pufrIZkeftygt0if xkdif;EkdifiH uefcs
ebl&DeJY xm;0,fqufoG,fazmufvkyfr,fh &Spfvrf;oGm;
ta0;ajy;vrf;r? rD;&xm;vrf;/ "mwfaiGUeJY a&eHykduf
vkdif;wkdY yg0ifvdrhfr,fvkdY qkdygw,f/
a&eufqdyfurf; {&d,mtwGif;rSm xm;0,fc½kdif
u aus;&Gmtkyfpk 11 tkyfpk usa&mufaew,fvkdY od&
ygw,f/ a'ocHtrsm;pku v,f,mvkyfief;? O,smOf
NcHvkyfief;? yifv,fig;zrf;vkyfief;awGeJY t"dutouf
arG;0rf;ausmif;jyKaeMuygw,f/
tckvuf&Sd a&eufqdyfurf;eJY xkdif;EkdifiHaygufwJh
vrf;ukd t"duvkyfukdifaewm awGU&ygw,f/ tyifr&Sd
wJh vGifjyifBuD;&JU nmbufukd xkdif;EkdifiHbufoGm;wJh
vrf;? (Road Link To Thailand) b,fbufukd a&euf
qdyfurf;okdYoGm;wJhvrf; (Road Link To Deep Sea Port)
NyD; vrf;ñTefqkdif;bkwfawG pkdufxlxm;ygw,f/ pDrHudef;
aMumifh &Gmcsif;qufvrf;awGu ajreDvrf;acsmjzpfoGm;
ygw,f/ yef;wiftif;&Gmukd jzwf&wJh ajreDvrf;ukdvnf;
NyD;cJhwJh oDwif;uRwfu xkdif;bufu azmufvkyfcJhwmvkdY
od&ygw,f/ onfvkdvrf;awG azmufwJhtcg a'ocH
awG&JU oD[kdVfNcH? a&mfbmNcH? uGrf;NcHawGukdjzwfNyD;
azmufwmawG&Sdw,f/ tJonftwGuf tDwmvsH-xkdif;
ukrÜPDbufu NcH&SifawGukd avsmfaMu;ay;wmrsKd; r&Sd
ao;bl;vkdY od&ygw,f/
tDwmvsH-xkdif;ukrÜPD&JU Ouú|ukd,fwkdifu avsmf
aMu;ay;r,fvdkY tmrcHxm;aMumif; xm;0,fc½dkifu
c½dkiftqifhwm0ef&SdolwpfOD;u qdkygw,f/
vrf;azmufwJhae&mrSm rvGwfwJhNcH? tyifawGudk
&Sif;vif;r,fqdk&if ykdif&SifoabmrwlbJ avsmfaMu;
ray;&ao;bJ rvkyfzdkY (c,u) ,m,Dwm;jrpfxm;
aMumif; oluajymygw,f/ a'ocHwcsKdUu ajymif;a&TU&
r,hfae&meJY tcsdefawGudk &Sif;&Sif;vif;vif;odcsifae
Muw,f/ pDrHudef;BuD;NyD;zkdYu ESpfawG vdkao;wmaMumihf
wcsKdUu at;at;aq;aq;aevdkY&ao;w,fvdkYqdkw,f/
]]tck avmavmq,f tdrfawG? &GmawGukdz,fcdkif;
wmr&Sdao;ygbl;/ z,f&Sm;zdkYawGvdkOD;r,f/ pDrHudef;
{&d,m twGif;yg0ifwJh tdrfNcH? &Gm? O,smOfNcH? rdom;pk
pm&if;awGawmh aumufwm&Sdw,f? ajymif;zdkYtcsdefus&if
tcsuftvufawG ay;EdkifatmifvkdYyg}} vkdY xm;0,f
a'ocH t&m&SdwpfOD;u ajymygw,f/
]]a&eufqdyfurf;pDrHudef;vkyfzdkY xdkif; (a'oac:
oQrf;) awGvmwm oHk;ESpfavmuf&SdNyD? tJ'Duwnf;u
oD[dkVfyifawG aemufxyfrpdkufawmhbl;/ tck&SdwJhtyif
awGudk ckwfNyD; rD;aoG;zkwfawmh vufiif;aiG&w,f}}
vdkY OD;wifodef;u ajymygw,f/
a&eufqdyfurf;pDrHudef;BuD; taumiftxnf
ay:vm&if a'ozGHUNzdK;wkd;wufr,fvdkY xm;0,fNrdKUcH
awGu qkdMuw,f/ pDrHudef;{&d,mjyifyrSm&SdwJh avmif;
vHkNrdKUe,f awm&Snf&Gmom;wpfOD;u ]]pDrHudef;BuD;ay:
vm&if EGrf;yg;wJholawGtwGuf taumif;tqdk;ESpfrsKd;
'GefwGJaevdrfhr,f}}vdkY olUtjrifudk ajymjyygw,f/
OD;wifodef;uawmh
tckvkd ajzodrfhpum;qkdygw,f/
jzpforQtaMumif; taumif;csnf;yJaygh/
ukd,farG;wJhae&mukd ukd,fvGrf;wmaygh/
ukd,fht&yfa'o wkd;wufzkdYtwGufyJav/
6968
jrifuGif;aqmif;yg;rsm; jrifuGif;aqmif;yg;rsm;
a&eufqdyfurf; pDrHudef;BuD;rSm ynmeJY touf
arG;0rf;ausmif;jyKEdkifzdkY arQmfvifhxm;Muol wcsKdUvnf;
&Sdw,f/ ]]tvkyftudkif&zdkY wcsKdUt*Fvdyfpm bmom
pum;oifwef;awGwufaeMuw,f/ pufrIZkefawGygw,f
qdkawmh usef;rma&;xdcdkufEdkifr,f? avxknpfnrf;rIawG
jzpfvmEdkifr,f}}vkdY bDtufpfpD (owåaA')eJY bGJU&xm;NyD;
udk,fykdifO,smOfNcHvkyfudkifaeol awm&Snf&Gmu ra[
armfZifu ajymygw,f/
pDrHudef;{&d,mtwGif; ryg0ifwJh xm;0,fNrdKU
xJrSmawmh onfpDrHudef;aMumif; bmompum;vkdufpm;
rIawG&Sdvmw,f/ vkyfief;&SifwcsKdUu xdkif;bmompum;
awG avhvmNyD; vli,fwcsKdUvnf; xdkif;bmompum;awG
avhvmvmMuwmaMumifh t*Fvdyfpmoifwef;ausmif;
wcsKdUrSm xdkif;bmompum;ukd wdk;csJUoifMum;ay;&wm
rsKd;awG &Sdvmw,fvdkY xm;0,fNrdKUu Art & Language
Center rS oifwef;q&mwpfOD;u qdkygw,f/
onfvdkajymaecsdefrSmyJ csmcrf;urf;ajcu wHig
onf OD;pHjrifhu tm;vkH;u 'Dae&mav;ukd pGefYcGmMu
&rSmyg/ onfae&mBuD;u wpfaeY pDrHudef;BuD;jzpfvm&if
omrefvlvmvkdY &csifrS&awmhr,fvkdYajym&if; olYtoH
u wdrf0ifoGm;w,f/
OD;wifodef;uawmh tckvkd ajzodrfhpum;qkdyg
w,f/ jzpforQtaMumif; taumif;csnf;yJaygh/ ukd,f
arG;wJhae&mukd ukd,fvGrf;wmaygh/ ukd,fht&yfa'o
wkd;wufzkdY twGufyJav/
csmcef;urf;ajcav;uawmh oHrPd? oHabmif?
oHykdufvkH;awGuvGJvkdY bmtrIdufo½kdufrSr&SdbJ vSyNrJ
vSyaew,f/ vIdif;vkH;awG&JU urf;ajcukd ½kdufcwfoHu
pDrHudef;twGuf *kPf,laeovkd w0kef;0kef;jrnfaeyg
awmhw,f/
armf'ef*sme,frSaqmif;yg;ukd ul;,lazmfjyonf/
Photo-GREENPEACE
rufwzGwfpufrIZkefteD; a'ocHrsm;\ ig;zrf;avSqkdufuyf&mae&m
7170
jrifuGif;aqmif;yg;rsm; jrifuGif;aqmif;yg;rsm;
avxJwGif xl;jcm;aom&eHYwpfrsKd; pD;arsmaeonf/
pdrf;a&Ta&T[kqdkEkdifaom? wpfpkHwpfckudk avmifuRrf;
aeaom &eHUrsKd;/ xkd&eHUonf opfyifwkdY pdrf;vef;aeaom
NcHxJü ysHUvGifhvsuf&Sdavonf/
ae&muawmh xkdif;EdkifiH &a,mif;jynfe,f ruf
wzGwfa'o Nong Tang Mae &Gmjzpfonf/ rufwzGwf
pufrIZkefESifh wpfrdkifcefYoma0;aom ae&mjzpfonf/
avxknpfnrf;rIvTrf;NcHK&mae&m/ xkdae&mwGif touf
72 ESpf&Sd Mr. Long Noi Jaitang u twdwfudk jyef
ajymif;ajymjyaeonf/
]]'DvdkpufrIZkef&Sdvmr,fqkdwm rodvdkuf&bl;/
b,folrS rajymcJhMubl;/ tpu *ufpfydkufvdkif;vm
aqmufw,f/ EkdifiHydkif"mwfajrMoZmpuf½Hk aqmufr,f
ajymMuw,f/ bmrSrxdcdkufbl; xifcJhMuwm/ wpfESpf
ausmf avmufrSmawmh &Gmom;awG&JUajrawGodrf;vmNyD}}
,cktcgwGif zGHUNzdK;rIESifh tom;usaeNyDjzpfaom
pufrIZkefonf wpfcsdefuawmh vlOD;a&rsm;jym;jcif;r&Sd
onfh a'owpfckomjzpfonf/ vlOD;a& 3000 avmuf
aexdkifMuonf/ pdkufysKd;a&;vkyfief;ESifh toufarG;olu
trsm;pkjzpfonf/ a&vkyfief;ESifh toufarG;olawG
vnf;&Sd\ urf;ajcuvnf; vSyaomurf;ajc? pdrf;pdk
aomv,fuGif;rsm;udk awGUEkdifonf/ c&D;oGm;vkyfief;rSm
vnf; xif&Sm;cJhaomae&m/
pufrIZkefonf 1980 jynfhESpf 0ef;usifrSm tpjyK
vmcJhonf/ xdkif;\ta&SUydkif;urf;ajca'o pDrHudef;
pwifvmonf/ &if;ESD;jr§KyfESHrIOya'uvnf; ajymif;vJcJh
NyD/ pufrIvkyfief;wdk;csJUwmudk tom;ay;vmonf/
tm;NydKifvmonfrSmawmh zGHUNzdK;jcif; ½kyfydkif;qdkif&mESifh
pdwfydkif;qdkif&mrsm;/
pufrIZkefrsm;\ oabmobm0twdkif; vrf;yef;
oifhwifhaom? ajrae&mus,f0ef;aom ae&mwdkYwGif
ajrae&mcs&ef jyifqifMuonf/ tcsKdUaom ajrae&mwkdY
uawmh yifudkuyifvGwfvyfaeonfh ajrae&m/ odkYay
r,fh trsm;pkuawmh vlaetdrfajcrsm;? v,fuGif;rsm;ESifh
qufpyfwnf&SdaeMuonf/ pDrHudef;pwifonfESifh ajymif;
a&TUzkdYjyifMu&onf/ avsmfaMu;[k owfrSwfaom EIef;
xm;rsm;udk b,fodkYyifjzpfap vufcHMu&onf/ tESpf
ESpftvvu aexdkifcJh&aom ajrrsm;? pkdufysKd;cJhaom
tyifrsm;udk pGefYcGm&onf/
Mr. Long Noi Jaitang a&TUajymif;ay;cJh&onfh
ae&mwGifawmh qDoefYpifpuf½HkvnfywfaeNyD/ olaexkdif
onfhae&monf puf½HkESifhodyfra0;/ teHYqdk;rsm;wdkuf½dkuf
a&mufEdkifaomae&m/ om;orD; ajcmufOD;pvHk;onf
avxknpfnrf;rIaMumifh oufa&mufcHpm;&aom uif
qma&m*grsm;jzifh uG,fvGefcJhNyD[k qkdygonf/
]]wpf&GmvHk;udkodrf;awmh bkef;BuD;ausmif;ygyg
w,f}} [k ¤if;u ajymjyonf/
t"duxdckdufrIudk jrifvmonfrSmawmh q,fpk
ESpf0ef;usifMumonfhtcgwGif jzpfonf/ avxkonf
roefY&Sif;awmh/ a&xkuvnf; npfnrf;cJhNyD/ pkdufysKd;
a&;wGif txGufEIef;avsmhvmonf/ 0ifaiGusqif;vm
onf/ usef;rma&;t&vnf; ,cifuxuf a&m*gjzpfrI
ydkvmonf[k ,lqMuonf/ t"dujzpfonfrSmawmh
uifqmESifh touf½SLvrf;aMumif;qkdif&m a&m*grsm;[k
qdkMuonf/ raeEdkifolwdkY wjznf;jznf;ajymif;a&TUoGm;
Muonf/ bkd;pOfabmifqufaecJholOD;a& 1000 cefYom
usefawmhonf/ ajymif;a&TUa&muf&SdvmolwdkYonf ,ck
awmh OD;a&oHk;odef;rQ &SdaeNyD/
]]1980 rSm obm0"mwfaiGUawGUawmh tBuD;qHk;
pufrIZkefjzpfzkdY wnfaqmufw,f/ ta&SUydkif;urf;ajc
a'o pDrHudef;aMumifh jzpfvmwmyg/ xkdif0rf? udk&D;,m;
u a&eufurf;ajcudk erlem,lNyD; rufwzGwfudk pwif
cJhwmyg}} [k Ecology Alert and Recovery-Thailand rS
'g½dkufwm Ms.Penchom Saetang u ajymjyonf/
vuf&SdwGifawmh &a,mif;jynfe,f\ 0ifaiGonf
befaumufxufyifjrifhrm;aeonf/ pufrIZkefwnf&Sd
onfhtwGuf jynfe,frsm;xJwGif 0ifaiGtjrifhrm;qHk;
jzpfonf/ a&eH"mwktajcjyKvkyfief;rsm; vkyfudkif&mwGif
urÇmü eHygwf 5 rSm &Sdaeonf/ ysrf;rQwGufcsufaom
wpfOD;csif; 0ifaiGu jrifhvmonf/ odkYaomf 'gonf
pufrIZkefrsm;\ 0ifaiGudkygNcHKNyD; wGufcsufxm;jcif;jzpf
onf/ wu,fhwu,frSmawmh a'ocHwkdYonf rl&if;
b0rsm;rSmom usef&pfcJhMuavonf/
1990 ausmfESpfrsm;rSmawmh &a,mif;jynfe,f
uJhokdYyif awmifydkif;a'orsm;rSmvnf; pufrIZkefrsm; xl
axmif&ef jyifqifvmonf/ qGefc&ma'oudk tBuD;qHk;
pufrIZkefvkyf&ef pDpOfMuonf/ odkYayr,fh vlxkqE´udk
azmfjyaom vIyf&Sm;rIrsm; ay:aygufvmonfhtwGuf
tpdk;&u&yfqdkif;cJh&onf/ rufwzGwfonf a'otm;
vHk;twGuf taumif;qHk;aom oifcef;pm/ pufrIZkef
rsm;r&SdbJvnf; pkdufysKd;a&;? a&vkyfief;rsm;ESifh olwdkY
b0&yfwnfEkdifonf[k a'ocHrsm;u ,HkMunfqJ/ onf
vdkESifh awmifydkif;a'oonf vlxkvIyf&Sm;rIrsm; quf&Sd
aeonf/ pufrIZkefrsm;u vIyf&Sm;rI&Sdonfh cP&yfMu
onf/ aemufawmhvnf; jyefpjyefonf/ yk*¾vduvkyfief;
&Sifrsm;twGufawmh tpdk;&\ajz&Sif;csufonf wdusrI
r&Sdao;/ EkdifiHpD;yGm;a&;zGHUNzdK;zkdYtwGuf &if;ESD;jr§KyfESHrIESifh
pufrIvkyfief;rsm;onf tc&m[k ,lqxm;onf/
ausmufrD;aoG;puf½Hkrsm;aqmuf&ef jyifawmh
vnf; awmifydkif;a'o Parachub ü uefYuGufrIrsm;
ay:aygufvmcJhonf/ pDrHudef;pa&mufvmawmh a'ocH
rsm;rodao;/ tpkd;&\ajcvSrf;udk BudKodaom EdkifiHa&;
orm;rsm;? pD;yGm;a&;orm;rsm;u ajrvm0,fMuonf/
a*gufuGif;aqmufrnf[k odcJhMuonf/ aemufydkif;rSm
awmh ausmufrD;aoG;puf½HkoHk;ck Parachub u NrdKUe,fcGJ
oHk;ckrSm aqmufrnf[kodvmMuonf/
]]'Da'ou xm;0,feJY qifygw,f/ urf;ajc
&Sdw,f/ obm0vSyw,f/ ig;zrf;vkyfief;awG vkyfMu
w,f/ a&ajroabmobm0 wlygw,f}} [k vlxk
vIyf&Sm;rIrSm yg0ifcJhol? vlxkacgif;aqmif\ZeD; rpö
ua&mhuqdkonf/ olYcifyGef;onf vIyf&Sm;rIudk acsrIef;
aom aoewfrsm;atmufrSm toufaysmufcJh&onf/
,ckawmh pDrHudef;&yfqdkif;oGm;aom NrdKUuav;rSm
cifyGef;onf\½kyfwku 0ifh<um;pGm ae&m,lvsuf/
xkdif;EkdifiH ta&SUydkif;ESifh awmifydkif;urf;ajcu
a'ocHrsm;onf xm;0,fa'orSm xdkif;EkdifiHuvma&muf
&if;ESD;jr§KyfESHrnfudk odoifhoavmuf odxm;Muonf/
olwdkYawGUBuHKcJhzl;aom taetxm;rsm;? vuf&SdBuHKae
&onfrsm;ESifh,SOfum pdk;&drfMuonf/ olwkdY xkdif;ukrÜPD
rsm;onf xkdif;vlrsKd;csif;tay:wGifyif *½krlcJhonf
r[kwf[kqkdonf/ onfhtwGuf tqifhjrifhenf;ynm
rsm;ESifh ckdifrmaomOya' wpf&yfr&Sdao;vQif rnfrQ
BuD;rm;aom pDrHudef;jzpfap pwif&efroifhao;[k
&a,mif;jynfe,fu obm0ywf0ef;usifa&;&m vIyf
&Sm;ol Mr.Sutti u jrifonf/
]]Contract rSm azmfjywmwpfrsKd;? vkyfwmu
wpfrsKd; jzpfwwfw,f/ a&eHvdkYjyw,f? ausmufrD;aoG;
vkyfoGm;w,f/ 1600 pwk&ef;uDvdkrDwmvkyfr,fajym
w,f/ 30000 jzpfoGm;wmrsKd;&Sdw,f}}
weoFm&Dwkdif;a'oBuD; xm;0,fc½dkifonf xkdif;
EdkifiHESifh e,fedrdwfcsif; qufpyfaeaom ae&m/ xkdif;
twGufawmh urÇmodkYxGufayguf? c&D;wkdrnfhae&m/
jrefrmu a&ajr<u,f0onf/ vlom;&if;jrpfuvnf;
tqifoifh/ &if;ESD;jr§KyfESHolwdkYonf 2008 ckESpfwGif
MoU a&;xdk;cJhMuonf/ odkYaomf . . .
jrefrmESifh xkdif;onf e,fedrdwfcsif; xdpyfvsuf/
,Ofaus;rIcsif;qifwlonf/ vlwkdY\pdwfESvHk;csif;qifwl
onf/ obm0udk cspfjrwfEdk;pdwfvnf; wlnDonf/
pD;yGm;a&;wkd;wufrI\ aemufuG,fwGif vlUywf0ef;usif
twGuf qdk;usKd;rjzpfapaomzGHUNzdK;rIudk azmfaqmifapvdk
jcif;onfvnf; wlnDaomcHpm;rIrsm; jzpfaeonf/
vuf&SdwGifawmh &a,mif;onf zGHUNzdK;rIESifh a'ocH
wkdY\ obm0Mum; &SifoefvdkrIwdkYtm;NydKifaeqJ/ zGHUNzdK;rI
udk rvkyfbJaevQifvnf; EkdifiHtpdk;&\ pD;yGm;a&;arQmfrSef;
csufrsm; arS;rSdefrnf/ a'ocHwkdYuawmh pdkufysKd;a&;?
a&vkyfief;? c&D;oGm;vkyfief;wkdYudkom wkd;wufatmif
vkyfudkifoGm;vdkonf/ zGHUNzdK;rIaemufuG,fu pdefac:rIrsm;/
&a,mif;udkarQmfMunhfae&aom xm;0,f\yHk&dyf
onfvnf; . . .
By Weekly Eleven *sme,frS ul;,lazmfjyygonf/
Contract rSm azmfjywmwpfrsKd;?
vkyfwmuwpfrsKd; jzpfwwfw,f/
a&eHvdkYjyw,f? ausmufrD;aoG;vkyfoGm;w,f/
1600 pwk&ef;uDvdkrDwmvkyfr,fajymw,f/
30000 jzpfoGm;wmrsKd;&Sdw,f
73
jrifuGif;aqmif;yg;rsm;
72
7574
awGUqkHar;jref;rIrsm; awGUqkHar;jref;rIrsm;
jrefrmEkdifiHü 10 ESpf pDrHudef;csaqmif&Gufrnfh xm;0,fa&eufpDrHudef;onf ausmufrD;aoG;okH;"mwftm;ay; puf½kH?
oHrPdpuf½kH? "mwfajrMoZmpuf½kH? oabFmusif;? a&eufqdyfudrf;? ta0;ajy;um;vrf;rBuD;rsm;? &xm;vrf;rsm;?
a&eHESihfobm0"mwfaiGUykdufvkdif;rsm;? tBuD;pm;pufrIZkef? tvwfpm;pufrIZkef? tao;pm;pufrIZkef? NrdKUjytdrf&mZkef
rsm;yg0ifonfh tvGefBuD;rm;aompDrHudef;BuD;jzpf&m obm0ywf0ef;usifukd tenf;trsm;rqkd xdckdufEkdifonfrSm
aocsmojzifh ,if;ESihfpufvsOf;í vltrsm;av;pm;aom EkdifiHwumqkrsm;&xm;onfh obm0xdef;odrf;a&;ukd
wpkdufrwfrwfvkyfukdifaeol OD;tkef;ESihf awGUqkHar;jref;xm;onfrsm;ukd azmfjyvkdufygonf/
L.C / / xm;0,fa&eufpDrHudef;uawmh paeNyD/ / / xm;0,fa&eufpDrHudef;uawmh paeNyD/
trsm;pku pD;yGm;a&;wkd;wufrIukdyJ aZmif;ay;aew,f/ trsm;pku pD;yGm;a&;wkd;wufrIukdyJ aZmif;ay;aew,f/
obm0ywf0ef;usifxdckdufrIeJYywfoufvkdY OD;tjrifukd obm0ywf0ef;usifxdckdufrIeJYywfoufvkdY OD;tjrifukd
odyg&ap/odyg&ap/
UO / / / / zGHUNzdK;rItwGufvkyfwm aumif;ygw,f/ zGHUNzdK;
rIowfrSwfcsufjzpfwJh vrf;awG? wHwm;awG? oabFm
qdyfawG aqmufwmaumif;ygw,f/ 'gayrJh obm0
ywf0ef;usifysufpD;atmifvkyfNyD; aumif;wmrsKd;awmh
rjzpfoifhbl;/ obm0ywf0ef;usifukdvnf; xnfhoGif;
pOf;pm;NyD;rS vkyfoifhw,f/ obm0ywf0ef;usifwpfck
ysufoGm;NyD;rS jyefvkyfr,fqkd t&if;tESD;uykdBuD;w,f/
pNyD;&if;ESD;jr§KyfEHSuwnf;u obm0ywf0ef;usiftwGuf
yg jyifqifoifhw,f/ pD;yGm;a&;½Iaxmifhoufouf
OD;pm;ay;vkdYawmhr&bl;/
L.C / / obm0ywf0ef;usifeJYywfoufvkdY Oya'awG / / obm0ywf0ef;usifeJYywfoufvkdY Oya'awG
&Sdoifhw,fvkdY OD;ajymcJhw,faemf/&Sdoifhw,fvkdY OD;ajymcJhw,faemf/
UO / / / / Oya'awG&Sdoifhwmaygh/ Oya'awG&Sdoifhwm
awmh trSefyJ/ jrefrmEkdifiHrSm Oya'rlMurf;okH;ckavmuf
awmh vkyfaew,f/ "mwkaA;ajrMoZmawGeJY ywfouf
wmwpfck? aemuf rlykdifcGihfeJYywfoufwmwpfck? okaw
oevkyfvkdY atmifjrifvm&if ukd,fvkyfxm;wmawGeJY
ywfoufvkdY rw&m;vkyf&if w&m;pJGvkdY&wJhOya'rsKd;
wpfck/ tm;vkH;u rlMurf;tqifhyJ&Sdw,f/
L.C / / tckvTwfawmfrSmwifEkdifw,fvkdY rxifbl;vm;/ / / tckvTwfawmfrSmwifEkdifw,fvkdY rxifbl;vm;/
UO / / / / yg;pyfeJYajymae½kHeJYawmh r&bl;/ vufawGU
jzpfvmzkdYvkdw,f/ tajymeJYtvkyf nDapcsifw,f/
L.C / / uRefawmfwdkYu zGHUNzdK;qJEkdifiHqkdawmh obm0 / / uRefawmfwdkYu zGHUNzdK;qJEkdifiHqkdawmh obm0
ywf0ef;usifukdawmh okH;ae&rSmyJr[kwfbl;vm;/ obm0 ywf0ef;usifukdawmh okH;ae&rSmyJr[kwfbl;vm;/ obm0
ywf0ef;usifukdrxdbJeJY pD;yGm;a&;vkyfvkdYrSr&wm/ywf0ef;usifukdrxdbJeJY pD;yGm;a&;vkyfvkdYrSr&wm/
UO / / / / obm0ywf0ef;usifxdef;odrf;a&;vkyfwm
pD;yGm;a&;vkyfwmyJ/ qkdvkdwmu pD;yGm;a&;vkyfw,f
qkdwm a&&SnfrSm taygif;vu©Pmaqmif&r,f/ tEkwf
vu©Pmjyae&if raumif;bl;/ obm0ywf0ef;usif
xdckdufrIenf;av a&&SnfpD;yGm;a&; aumif;avyJaygh/
wwfEkdiforQ obm0ywf0ef;usifxdyg;rI enf;yg;atmif
vkyf&r,f/ 0efBuD;XmeawG wpfckeJYwpfck tay;t,l
rQzkdYawmh vkdw,f/ a&a0a&vJeJY qnfawGu qufpyf
aew,f/ qnfajrmif;u qnfajrmif;owfowf? opf
awmu opfawmowfowf vkyfaevkdYr&bl;/ opf
awmu opfyifawGpkdufxm;NyD;rS vrf;azmufzkdYopfyif
awG jyefckwf&&if raumif;bl;/ t"duuawmh pDrH
cefYcJGrItqifhrSm&SdwJholawG oabmaygufzkdYvkdw,f/
Xmewpfckcsif; vkyfvkdYr&bl;/
L.C / / tckpDrHudef;u a&xJrSmaum ajrjyifay:rSm / / tckpDrHudef;u a&xJrSmaum ajrjyifay:rSm
yg awmfawmfBuD;w,f/ NrdKUjyawGvnf;ygw,f/ tusKd; yg awmfawmfBuD;w,f/ NrdKUjyawGvnf;ygw,f/ tusKd;
qufu awmfawmfBuD;r,fhoabm &Sdaew,f/qufu awmfawmfBuD;r,fhoabm &Sdaew,f/
UO / / / / pufrIzGHUNzdK;rIvkyfwJhae&mrSm EIA (Environmental Impact Assessment) wdkY? SIA (Security Industry Asso-ciation) wdkY vkyf&w,f/ tJ'DvkdtzJGUawG EkdifiHwumrSm
&Sdw,f/ jynfwGif;rSmvnf;&Sdw,f/ 'gayrJh jynfwGif;u
tzJGUawGvkyf&if 1980 jynfhESpf rao&Gmem;u 'Da&
awmrSm rdausmif;aevkdYaumif;wJh ae&myJ/ 'gayrJh
rdausmif;rawGU&bl;/ 1999 ysOf'&,fBudK;0kdif;rSm v,f
pkdufwm wif; 80? 70 &w,f/ 'gayrJh a&ief0ifvm
awmh v,fpkdufvkdYr&bl;/ jrufcg;yJaygufawmhw,f/
jrufcg;qkdwm EGm;awGt&rf;iwfrSpm;w,f/ tJ'Dae&m
rSm 'Da&awmokH;rsKd; uefYAvm? orJhjzL? orJBuD;okH;rsKd;yJ
NydKifpkdufEkdifw,f/ tJ'Dae&mrSm ig;wefu vGefcJhwJh
q,fESpfavmufuwnf;u rawGU&bl;/ ig;wefqkdwm
u uefYAvmtaphukdpm;wm/ zm;wkdY? a>rwkdY? <uufwdkY
vnf; jyef&Sdvmw,f/ ysOf'&,fu zsmykHem;rSm&Sdw,f/
a*[aA'u awmfawmfta&;BuD;w,f/ EkdifiHwumu
MoZm&SdwJhtzJGUawGukdiSm;NyD; vkyfckdif;&ifykdaumif;r,f/
½kdufcwfrIawGuawmh &SdaerSmyJ/ a&wkdrSmrodomayr,fh
a&&SnfrSmodEkdifwJh[mawG&Sdw,f/ Oyrm- bdvyfajr
puf½kHqkdygawmh/ trIefawGu wjznf;jznf;½SLrd&if;
ESpftwefMumrS yef;emjzpfvm&wmrsKd;&Sdw,f/ usef;rm
a&;? vlrIa&;? obm0ywf0ef;usiftusKd;qufawGukd
qufNyD;avhvm&r,f/
L.C / / xm;0,fukef;ay:rSm ysL,Ofaus;rItaxmuf / / xm;0,fukef;ay:rSm ysL,Ofaus;rItaxmuf
txm;&Sdw,fvkdY Mum;&w,f/ a&xJrSma&m b,fvkd txm;&Sdw,fvkdY Mum;&w,f/ a&xJrSma&m b,fvkd
xl;jcm;owå0g? &Sm;yg;owå0gawG &SdEkdifovJ/xl;jcm;owå0g? &Sm;yg;owå0gawG &SdEkdifovJ/
UO / / / / a*[aA'u awmfawmfta&;BuD;w,f/ a&
0ufwkdY? {&m0wDvif;ykdifwdkY? rdausmif;wkdY&Sdw,f/
L.C / / wjcm;bmrsm; ajymcsifygao;vJ/ / / wjcm;bmrsm; ajymcsifygao;vJ/
UO / / / / obm0ywf0ef;usifukd okH;w,fqkdwm aemuf
vmr,fhrsKd;qufawGqDu BudKacs;NyD;okH;aew,fqkdwm
odzkdYvkdw,f/ aemufrsKd;qufawG rsufESmri,fatmif
tckrsKd;qufawGrSm wm0ef&Sdw,f/ urÇmrSm aemufvl
awG *kPf,lMuatmif obm0ywf0ef;usif tav;xm;
oifhw,f/
Living Color Magazine rS ul;,lazmfjyonf/
Photo-Moe Kyaw Lwin
7776
awGUqkHar;jref;rIrsm; awGUqkHar;jref;rIrsm;
y,fudk umuG,fay;oifhwmxufydkNyD; umuG,fay;vdkY
r&Edkifawmhbl;/ uRefawmfwkdYtajzudk pOf;pm;wJhae&mrSm
tJ'D[mawGudkydwfNyD;rSyJ pOf;pm;&awmhr,f/ AFTA
(tmqD,HvGwfvyfwJh ukefoG,frIZkef)qdk&if uRefawmf
wdkY qefpyg;e,fy,frSm umuG,fay;vdkY&csif&Ekdifw,f/
odkYaomfvnf; usefwJhtydkif;awGawmh owfrSwfcsuf
twdkif; zGifhay;&rSmaygh/ 'gu ay;xm;csufjzpfoGm;NyD/
'kwd,wpfydkif;uawmh FDI (EdkifiHjcm;wkduf½dkuf
&if;ESD;jr§KyfESHrI)aygh/ 'gu Short Term Investment udk
qdkvdkwmr[kwfbl;/ jrefrmjynfrSm Capital Market (aiG
aMu;aps;uGuf) &SdvdkY usyfaiGudk a':vmeJY vm0,fxm;
MuvdkY a':vmawG 'DxJa&mufvmw,fqdkwmeJY rwlbl;/
FDI qkdwm Foreign Direct Investment jzpfw,f/ 'gudk
cGJjcm;em;vnfxm;&r,f/ Capital Market &SdvdkY 'Daps;
uGufxJudk 0ifvmwJhaiGaMu;u jyefxGufoGm;Ekdifw,f/
FDI qkdwmawmh ckdifw,f/ 'Dawmh GDP (jynfwGif;
tom;wifxkwfvkyfrI) bufuMunhf&if C+I+G+
(Export-Import) jzpfawmh EdkifiHjcm;&if;ESD;jr§KyfESHrIqdkwm
u 'DEkdifiH&JU GDP tBuD;tus,fwufwm/ xm;0,f
a&eufqdyfurf;vdk Project u udk;bDvD,HeD;yg;&Sdawmh
tqHk;wu,f0ifvmwJhaeYrSm GDP u udk;bDvD,HeD;yg;
wufoGm;rSmyJ/ tJawmh oDtkd&Dt&vnf; GDP wufr,f/
qdkvdkwm FDI qdkwm 0ifwmaumif;w,f/ b,fvdk
,SOfNydKif&rvJqdkwm ay;xm;NyD;om;? WTO eJYqdkifwJh[m?
AFTA eJYqdkifwJh[mqdk&if uRefawmfwkdYu vufrSwfxkd;NyD;
om; owfrSwfcsuftwdkif;yJ NydKif&r,f/ 'Day;xm;csuf
xJuyJ oGm;&r,f/
L.C / / / / tck tck FDI awG 0ifvmwmu pGrf;tif&SmazGa&; awG 0ifvmwmu pGrf;tif&SmazGa&;
u@awG? tcka&eufqdyfurf;vdku@awGyJ &Sdao; u@awG? tcka&eufqdyfurf;vdku@awGyJ &Sdao;
w,f/ a'owGif;EkdifiHwcsKdUu 'DrSmvm&if;ESD;jr§KyfESHzdkY w,f/ a'owGif;EkdifiHwcsKdUu 'DrSmvm&if;ESD;jr§KyfESHzdkY
jyifqifaeoHawGvnf; xGufaew,f/ 'Dawmh wu,f jyifqifaeoHawGvnf; xGufaew,f/ 'Dawmh wu,f
vma&muf&if;ESD;jr§KyfESHwmr[kwfbJ avoHavmufyJjzpf vma&muf&if;ESD;jr§KyfESHwmr[kwfbJ avoHavmufyJjzpf
aewmu wkdif;jynf&JUpD;yGm;a&;udk tvIyft,rf;jzpf aewmu wkdif;jynf&JUpD;yGm;a&;udk tvIyft,rf;jzpf
apw,fvdkY ynm&SifwcsKdUu oHk;oyfMuw,f/ 'Dtay: apw,fvdkY ynm&SifwcsKdUu oHk;oyfMuw,f/ 'Dtay:
q&mb,fvdk oHk;oyfygovJ/q&mb,fvdk oHk;oyfygovJ/
Dr.NWM / / / / EkdifiHjcm;&if;ESD;jr§KyfESHrIawG tm;vHk;[m
b,fudkvmrvJqkdwm FDI awGbufu pOf;pm;Munhf
awmh a&cHajrcHaumif;wJhEdkifiHudkvmrSmyJ/ tvm;tvm
aumif;wJhEkdifiHudkvmrSmyJ/ jrefrmjynfu tvm;tvm
aumif;w,f/ avoHvmw,fqkdwm tvm;tvm
aumif;vdkY vmNyD;zsmcif;xm;wmaygh/ a&cHajrcHtjyif
aemufwpfcku &moDOwkaygh/ Investment Climate
aumif;wJhEkdifiHudk a&G;rSmyJ/ Investment Climate qkdwJh
ae&mrSm EkdifiHa&;tajctae? pD;yGm;a&;rl0g' pwJh
Potential awGygw,f/ 'Dawmh a&cHajrcHvnf;aumif;
w,f/ Potential vnf; aumif;w,fqdk&if vmrSmyJ/
tckjzpfaewJhudpöu a&cHajrcHyJaumif;vdkY rvmao;
wm/ ESpfckvHk;aumif;oGm;&if vmudkvmrSmyJ/
FDI awG 0ifvmwJhtwGuf owdxm;oifhwJh
tcsufu ,SOfNydKifEdkifpGrf;r&Sd&if &yfwnfvdkYr&bl;/
'Dawmh ,SOfNydKifEdkifpGrf;&SdwJh[mawGudk wifay;&r,f/
,SOfNydKifEkdifpGrf;&nfr&SdwJh[mawGudk rvkyfbl;aygh/ Oyrm
-um;xkwfzkdY r,SOfEdkif&if um;xkwfzkdYrvkyfbl;/ qefpyg;
pkdufNyD; urÇmhaps;uGufudk wifydkYEkdifrvm;/ 'gqdk 'Dtydkif;
udk wifr,faygh/ 'gudk Economic Policy? Investment
Policy rSm v,f,mpkdufysKd;a&;u@rSm b,fvdkay;0,f
r,fqdkwmukd aocsmpOf;pm;&r,f/ 'Du@u xkwfukef
awGudk Value Added (wefzkd;jrifh)xkwfukefawG jzpfatmif
jyifr,fvdkY pOf;pm;&r,f/ armfawmfum;vdk[mrsKd;udk
ukd,furxkwfEdkif&if olwdkY aps;aygaygeJY xkwfEkdif&if
olwkdYudk vmxkwfcGifhay;&r,f? odkYr[kwf aps;aygwm
oGif;NyD; pD;&r,f/ EdkifiHom;pD;yGm;a&; vkyfief;&SifawG
aooGm;Ekdifr,fqdkwm acgif;xJrSm xnfhxm;&r,f/
aooGm;Ekdifr,fqdkvdkY ydwfxm;r,fqdkwmxuf b,f
u@udkwGef;&if b,favmufwufoGm;r,fqdkwmrsKd;yJ
qHk;jzwf&r,f/ EdkifiHom;awGudk ,SOfNydKifEkdifpGrf;&nf&SdwJh
e,fy,fxJudk 0ifvmatmif? 0ifNydKifEdkifatmif xkduf
oifhwJhEIef;xm;eJY ,SOfNydKifEdkifpGrf;&nf&Sdatmifvkyfay;NyD;
,SOfNydKifEdkifpGrf;jr§ifhay;&r,f/
L.C / / / / FDI awG 0ifa&mufvmzkdYqkd&if awG 0ifa&mufvmzkdYqkd&if Institution awGudk b,fvdktaetxm;&atmif jyifqif oGm;zkdY awGudk b,fvdktaetxm;&atmif jyifqif oGm;zkdY
vdkygovJ/vdkygovJ/
Dr.NWM / // / tifpwDusL;&Sif;qkdwm Oya'? enf;
Oya'? vkyfxHk;vkyfenf;rsm;? 'DvkyfxHk;vkyfenf;rsm;t&
zGJUpnf;xm;wJhtzGJUtpnf;rsm;? wpfenf;tm;jzifh vleJY
qHk;jzwfwJhpepfr[kwfbl;/ rleJYqHk;jzwfwJhpepf? 'Drlrsm;
L.C / / jynfwGif;udk 'DESpftwGif;rSm / / jynfwGif;udk 'DESpftwGif;rSm FDI (EkdifiHjcm; (EkdifiHjcm;
wdkuf½dkuf&if;ESD;jr§KyfESHrI) awG pwif0ifa&mufvmwm wdkuf½dkuf&if;ESD;jr§KyfESHrI) awG pwif0ifa&mufvmwm
awGU&ygw,f/ 'Dtay:rSm wcsKdUu taumif;jrifMu awGU&ygw,f/ 'Dtay:rSm wcsKdUu taumif;jrifMu
ovdk wcsKdUuawmh jynfwGif;pD;yGm;a&;awG txkdifrus ovdk wcsKdUuawmh jynfwGif;pD;yGm;a&;awG txkdifrus
cif cif FDI awG 0ifvmwJhtay: pdk;&drfwmrsKd;ajymwm awG 0ifvmwJhtay: pdk;&drfwmrsKd;ajymwm
awGU&ygw,f/ q&mhtaeeJY b,fvdkoHk;oyfrdygovJ/awGU&ygw,f/ q&mhtaeeJY b,fvdkoHk;oyfrdygovJ/
Dr.NWM / / / / aocsmwmwpfckuawmh urÇmBuD;rSm
ae&mwpfae&m&csif&if NydKifudkNydKif&r,f/ NydKifr,fqdk&if
awmh NydKifyGJxJ 0ifudk0if&r,faygh/ jynfwGif;vkyfief;
&SifawG tumtuG,fay;&r,fqdkwm rSefoifhoavmuf
rSefayr,fh uRefawmfwkdYEdkifiHu WTO (urÇmhukefoG,fa&;
tzGJU) tzGJU0ifEdkifiH? tmqD,HtzGJU0ifEkdifiHwpfckjzpfw,f/
WTO wkdY? ASEAN wkdY&JU pnf;rsOf;t& oufqdkif&me,f
Photo-Moe Kyaw Lwin
7978
awGUqkHar;jref;rIrsm; awGUqkHar;jref;rIrsm;
[m trsm;jynfol&JUqEygw,f/ trsm;jynfolbufu
oGif;tm;pkygw,f/ jynfolUukd,fpm;vS,frsm;ygw,f/
olwkdYu qHk;jzwfxm;wmjzpfwJhtwGuf bmjzpfoGm;ovJ
qkdawmh 'Drdku&ufwpf tifpwDusL;&Sif;oabmjzpfoGm;
w,f/ pD;yGm;a&;eJYywfoufwJh rl0g'rsm;udk 'Drkdu&uf
wpf tifpwDusL;&Sif;rsm; azmfaqmifNyD; qHk;jzwf&if
wjznf;jznf; aumif;oGm;rSmyJ/ txl;ojzifh tJ'D tif
pwDusL;&Sif;awGxJu pD;yGm;a&;eJYoufqdkifwJh tifpwD
usL;&Sif;awGudkawmh wnfaqmufvdkufzdkY vdkoGm;NyD/
Political oabmaqmifwJh tifpwDusL;&Sif;awGukdawmh
wjznf;jznf;oGm;&r,f/ Political oabmaqmifwJh[m
qkdwmu vTwfawmfawG? vTwfawmfxJuvlawGpojzifh
yDjyifvmzkdY tcsdefwpfckapmifh&r,f/ pD;yGm;a&;eJYywf
oufwJh tifpwDusL;&Sif;rsm;udkawmh aqmufzkdYvdkw,f/
trsm;jynfol em;vnfvG,fwJhpum;eJYajym&&if vlqHk;
jzwfwJhpepfuae rlqHk;jzwfwJhpepfudk oGm;&r,faygh/
tJ'DrlawGuvnf; vTwfawmfxJrS pepfwusrJcGJxm;wJhrl
awGjzpfzkdYvdkw,f/ 'DawmhrS EkdifiHom;tm;vHk; wef;wl
&nfwl ,SOfNydKifEkdifwJhtqifhudk a&mufoGm;r,f/ pD;yGm;
a&;qdk&mrSm e,fy,ftm;vHk; rjzpf&ifawmif trsm;
jynfolvufvSrf;rDwJh e,fy,ftm;vHk;ukdawmh tifpwD
usL;&Sif;rsm;uyJ ukdifwG,fqHk;jzwfoGm;zkdYvdkw,f/ rleJYyJ
qHk;jzwf&r,faygh/ 'Drdkua&pDr&SdbJ pD;yGm;a&;eJY ywfouf
wJh tifpwDusL;&Sif;awGudk wnfaqmufEdkifvkdY zGHUNzdK;aewJh
EdkifiHawG&Sdw,f/ Oyrm-pifumyl? w½kwfEkdifiHawGaygh/
L.C / / / / tcktaetxm;utcktaetxm;u FDI awG 0ifvmayr,fh awG 0ifvmayr,fh
Potential rsm;wJh e,fy,fawGrSmyJ 0ifao;wm awGU& rsm;wJh e,fy,fawGrSmyJ 0ifao;wm awGU&
w,f/ usefwJhe,fy,fawGrSm r0ifvmMuao;wmuw,f/ usefwJhe,fy,fawGrSm r0ifvmMuao;wmu
Infrastructure tm;enf;vdkYvm;/tm;enf;vdkYvm;/
Dr.NWM / // / Infrastructure qdkwm apmapmuajymwJh
Investment Climate u pwmaygh/ pD;yGm;a&; a&cHajrcH
aygh/ Soft Infrastructure vdkYvnf;ac:w,f/ Hard
Infrastructure vnf;vdkw,f/ Political Stability uae
tifwmeuftxdygw,f/ Potential &SdvdkYvmw,f/
'gayrJh Infrastructure ydkif; tm;enf;ae&if Potential
rSm t&rf;BuD;wJh e,fy,fawGrSmyJ 0ifvmawmhw,f/
Potential t&rf;BuD;awmh Investment Climate u
ta&;rBuD;awmhbl;/ cGifhvTwfEkdifw,faygh/ Oyrm-pGrf;
tifu@awG? tcka&eufqdyfurf;vdk u@awGaygh/
L.C / / / / xm;0,fa&eufqdyfurf;u b,favmuf xm;0,fa&eufqdyfurf;u b,favmuf
twdkif;twmxd ta&;ygwJh&if;ESD;jr§KyfESHrI jzpfvmr,f twdkif;twmxd ta&;ygwJh&if;ESD;jr§KyfESHrI jzpfvmr,f
xifygovJ/xifygovJ/
Dr.NWM / // / olu ta&SUawmiftm&S&JU Global
Trade rSmudku Strategic Position rSm&Sdaewm jzpfwJh
twGuf xm;0,fa&eufqdyfurf;vdk[mrsKd;u bmawG
txdawmif oufa&mufrIoGm;EkdifovJqdkawmh Geo-
political Balance of Power awGyg ajymif;oGm;Ekdifw,f/
Oyrm-pifumyl&JU taetxm;usoGm;wmwkdY jzpfEkdif
w,f/ Potential t&rf;BuD;awmh 'grsKd;awGu 0ifvm
w,f/ wpfzufrSmvnf; EkdifiHa&;onf pD;yGm;a&;jzpf
w,f/ pD;yGm;a&;onf EkdifiHa&;jzpfw,fqdkovdkyJ 'Dudpö
rSmvnf;yJ Investment Climate aumif;&if Investment
0ifr,f/ wpfzufrSmvnf; Investment tBuD;BuD;awG
0ifvm&ifvnf; Investment Climate u ajymif;oGm;
r,f/ 'Dvdk Investment rsKd;awG0ifvmwJhtwGuf 'Dbuf
Institution ydkif;rSm trsm;BuD;ajymif;ay;&r,f/ Oyrm-
olUrSm bPfvkyfief;awGvdkw,f/ 'gqdk jynfwGif;bPf
vkyfief;awG olwkdYvkyfEkdifwJhtajca&mufatmif vkyfay;
&r,f/ 'DvkdbPfawG jrefrmEdkifiHrSm vmzGifhEdkifatmif
vkyfay;&r,f/ 'DvdkbPfawG zGifhcGifhay;vm&if jynfwGif;
vkyfief;&SifawGvnf; 'DtcGifhta&;awG &vmr,f/ tJ'D
awmh 'DrSm w,fvDzkef; 15 odef;ay;ae&ao;&if olwkdY
qDu ig;axmifeJY zkef;awG0,f? txl;pD;yGm;a&;ZkefrSm
oHk;oGm;r,f/ 'Dvkdrjzpfapcsif&if tJ'DEIef;eJY zkef;awG
a&mif;Edkifatmif 'DrSmzGifhay;&r,fqdkwm jzpfvmr,f/
ajym&&ifa&cHajrcHaumif;rS FDI 0ifr,f/ 0ifvmwJh FDI
awGaMumifh a&cHajrcHawG aumif;vmapr,f/ tjyeftvSef
jzpfvmEdkifw,f/ pGrf;tifu@rSm 0ifvmwmeJYrwlbl;/
xm;0,fa&eufqdyfurf;rSm 0ifvmwmu oleJYqufaewJh
tifpwDusL;&Sif;awG yGifhvif;oGm;apr,hf tqifhxdjzpf
vmatmif wGef;tmay;oGm;Ekdifw,f/ xm;0,fa&eufqdyf
urf;vdk[mrsKd;u xl;jcm;ygw,f/ olYaMumifh GDP wuf
r,f/ olUaMumifh b,fvdktifpwDusL;&Sif;awG jyifay;&
r,fqdkwm odvmr,f/ zGifhay;vm&r,f/ IT awG? Tele-
communication Insurance awG pojzifh yGifhvmr,faygh/
Living Color Magazine rS ul;,lazmfjyonf/
xm;0,fa&eufqdyfurf;ESifh pufrINrdKUawmfpDrHcsufwGif &Gmaygif; 19 &Gm ajymif;a&TU&rnfjzpfNyD;? rdom;pkaygif;
oHk;axmifausmfvnf; pD;yGm;a&;? vlrIa&;jyóemrsm;ESifh &ifqkdifzG,f&Sdonf/ ajr,mjyóem? ywf0ef;usifnpfnrf;rI
jyóem? vlrIa&;? pD;yGm;a&; tcif;tusif;topfrsm;ESifh &ifqdkifawGUBuHK&rnfjzpfonf/
,if;uJhokdYaom taetxm;wGif a'ocHrsm;taejzifh rnfuJhodkYcHpm;ae&onf/ rnfuJhodkY jyifqifxm;oifh
onfwkdYudkod&Sd&ef a&eufqdyfurf;ESifh pufrIZkef{&d,mwGifwnf&Sdaom opfwkdaxmufaus;&GmtkyfpkrS a'ocHwpfOD;ESifh
pum;ajymjzpfcJhygonf/
Photo-DDA
8180
awGUqkHar;jref;rIrsm; awGUqkHar;jref;rIrsm;
Axl; rD'D,m - tck &GmawG ajymif;&awmhr,hftxJrSm Axl; rD'D,m - tck &GmawG ajymif;&awmhr,hftxJrSm
tpfudkwkdYvnf;ygw,fvdkY od&ygw,f/ tJvdkajymif;& tpfudkwkdYvnf;ygw,fvdkY od&ygw,f/ tJvdkajymif;&
r,fvdkYodawmh a'ocHawGu b,fvdkcHpm;Mu&ovJ/r,fvdkYodawmh a'ocHawGu b,fvdkcHpm;Mu&ovJ/
a'ocH -a'ocH - vlawmfawmfrsm;u awmfawmfudk pdwfysuf
oGm;w,f/ awmfawmfvnf; tqdk;bufudk jrifoGm;w,f/
olwdkYu odrf;r,fvdkYvnf; rajymbl;/ rodrf;bl;vdkYvnf;
rajymbl;/ wkdif;wmjyKwmuawmh tdrfomrusefvkyf
w,f/ tJvdkvkyfawmh &GmxJrSm NcHta&mif;t0,f? tdrf
ta&mif;t0,f vHk;0r&Sdawmhbl;/ vlawGvnf; awmf
awmf pdwf"mwfusqif;oGm;w,f/ NcHawGudkvnf; rjyK
jyifawmhbl;/ awmvnf; rckwfawmhbl;/ opfyifawG
vnf; tpmrauR;awmhbl;/
Axl; rD'D,m - wjcm;&GmawGqDua&m bmtoHawG Axl; rD'D,m - wjcm;&GmawGqDua&m bmtoHawG
Mum;ao;vJ/Mum;ao;vJ/
a'ocH -a'ocH - ebkv,f wpfcga&mufvdkY ar;Munfhawmh
a'ocHawGu &Gmajymif;&rSmudk raMumufMuygbl;vdkY
ajymwmyJ/ 'gayrJh ajymwJholu & ., .u Ouú|
jzpfaew,f/ olajymwJh[mudk ,HkvdkY&csifrS&r,f/ rSefcsifrS
vnf;rSefrSmaygh/ vlawGuawmhaMumufaeMuwm tao
tcsmyJ/
Axl; rD'D,m - 'Da&eufqdyfurf; pDrHudef;om jzpfvm Axl; rD'D,m - 'Da&eufqdyfurf; pDrHudef;om jzpfvm
r,fqdk&if &Gmom;awGtwGuf b,favmuftusKd;&SdEkdif r,fqdk&if &Gmom;awGtwGuf b,favmuftusKd;&SdEkdif
r,fvkdYxifvJ/r,fvkdYxifvJ/
a'ocH -a'ocH - t"du uawmh tvkyftudkif tcGifhtvrf;yJ?
'Da&eufqdyfurf;jzpfvm&if tajccHtvkyform;awG
vkdtyfcsufawmh &SdvmrSmyJ/ tJ'D[mtwGufawmh
a'ocHawG tvkyf&Mur,fxifw,f/ a'ocHawmfawmf
rsm;rsm;u ynmwwfr[kwfMuawmh a&eufqdyfurf;
wnfaqmufNyD;oGm;&ifawmh ynmwwfvlenf;pktwGuf
yJ tqifajyMuvdrfhr,fxifw,f/
Axl; rD'D,m - tif; . . 'gayrJh olwkdYvkyfr,fh pufrI Axl; rD'D,m - tif; . . 'gayrJh olwkdYvkyfr,fh pufrI
ZkefrSm csnfxnfpuf½HkwkdYvdkrsKd; pufrIvkyfief;awGvnf; ZkefrSm csnfxnfpuf½HkwkdYvdkrsKd; pufrIvkyfief;awGvnf;
ygawmh tJ'Dpuf½HkawGrSma&m tvkyfr&EkdifMubl;vm;/ygawmh tJ'Dpuf½HkawGrSma&m tvkyfr&EkdifMubl;vm;/
a'ocH -a'ocH - &Ekdifygw,f/ 'gayrJh vlUt&if;tjrpf tae
txm;u r&Sdbl;/ vkyfEkdifudkifEdkifwJh vli,fawGtm;vHk;
u xkdif;rSmjzpfaew,f/ wpfcsufawmh &Sdw,fayghav/
'Duay;wJh vpmu xkdif;rSmxuf tqifajy&ifawmh
olwkdYjyefvmcsif jyefvmMurSmaygh/
Axl; rD'D,m - 'Da&eufqdyfurf;om jzpfvm&if a'o Axl; rD'D,m - 'Da&eufqdyfurf;om jzpfvm&if a'o
cHawG? xm;0,fa'otwGuf aumif;jcif;eJY qkd;jcif; cHawG? xm;0,fa'otwGuf aumif;jcif;eJY qkd;jcif;
b,f[mu ydkrsm;r,fvkdYxifvJ/b,f[mu ydkrsm;r,fvkdYxifvJ/
a'ocH -a'ocH - tif; . . . pD;yGm;a&;taeeJYMunhf&if tvkyf
tudkif tcGifhtvrf;awG zefwD;ay;Edkifr,fqdk&ifawmh
uRefawmfwkdYvnf; tm;ay;ygw,f/ aemufwpfcku
olwdkYu a'ocHawGudk ajr,mydkifqdkifrIeJYywfoufNyD;
awmh xkdufoifhwJhavsmfaMu; ay;vdkufr,fqdk&ifawmh
tm;vHk;tqifajyajy aysmfaysmf&Tif&Tif jzpfoGm;ygvdrhf
r,f/ tckvuf&Sdu 'DpDrHudef;u NrdKUaevlxkeJY ynm
wwfwJh vltenf;pkav;uawmh axmufcHMuw,f/
'Dtajctaeudk nd§ay;zkdYu pDrHudef;vkyfolawGyJ/ xkdif;
ya&m*suform;awGu ynmay;oifhw,f/ b,fajr
b,fajrawGudk ,lr,f/ b,fvkdpuf½HkawGaqmufr,f/
avsmfaMu;awGudk b,fvkday;r,fpojzifhaygh/ b,fvdk
tvkyftudkif tcGifhtvrf;rsKd;awG zefwD;ay;r,f
pojzifhaygh/ 'gqkd&if a'ocHawGvnf; aysmfoGm;r,f/
tck[mu wpfzufowfBuD; jzpfaew,f/
Axl; rD'D,m - tckvuf&Sduawmh 'Da'ou wu,fhudk Axl; rD'D,m - tckvuf&Sduawmh 'Da'ou wu,fhudk
pdrf;vef;wJh e,fajrjzpfaeqJaygh/ a&eufqdyfurf;BuD;a&m pdrf;vef;wJh e,fajrjzpfaeqJaygh/ a&eufqdyfurf;BuD;a&m
pufrIZkefa&m wnfaqmufvkdYNyD;oGm;NyDyJ xm;vkdufyg pufrIZkefa&m wnfaqmufvkdYNyD;oGm;NyDyJ xm;vkdufyg
awmh/ tJ'gawGjzpfvmr,fqdk&if 'Da'o&JU ywf0ef;usif awmh/ tJ'gawGjzpfvmr,fqdk&if 'Da'o&JU ywf0ef;usif
npfnrf;rI jzpfvmEdkifajcawGu a'otay: b,f npfnrf;rI jzpfvmEdkifajcawGu a'otay: b,f
avmuftxd xdckdufEdkifvJ/avmuftxd xdckdufEdkifvJ/
a'ocH -a'ocH - 'gu enf;enf;ajym&cufw,fAs/ uRefawmf
wkdYEkdifiHudk,füuvnf; zGHUNzdK;NyD;om;EkdifiHwpfEdkifiHr[kwf
awmh rvkyf&bl;wm;vdkY rjzpfEdkifbl;/ puf½HkawGu pGefY
ypfypönf;awGudk b,fvkdpGefYypf&r,f bmnmayghaemf?
tJvdk oabmwlnDrIawG &Sdxm;&ifawmh aumif;r,f/
aemufwpfcku tvkyftudkif tcGifhtvrf;udpöyg/
'Da'orSm awmfawmfrsm;rsm;u ig;zrf;Muwmrsm;w,f/
urf;eD;aygh/ wu,fvdkY tJvdkpuf½HkawGom yifv,fxJ
pGefYypfypönf;awG pGefYypf&ifawmh 'DteD;tem;wpf0dkufrSm
ig;zrf;vdkY&awmhrSm r[kwfbl;/ avStBuD;BuD;awGeJY
urf;a0;xGufzrf;wJh avSawGu jyóemodyfr&Sdbl;/
avStao;av;awGeJY acsmif;em;urf;em;rSm urf;eD;ig;
zrf;vkyfief;vkyfaewJholawG tcufawGUvdrfhr,f/ puf½Hk
awGu b,favmufyJ pnf;pepf&Sd&Sd pGefYypfpGefYypf
tenf;eJYtrsm;awmh xdckdufrSmyJ/
Axl; rD'D,m - olwkdYEdkifiHrSmawmif pnf;pepfwus Axl; rD'D,m - olwkdYEdkifiHrSmawmif pnf;pepfwus
rpGefYypfuswJh xkdif;awGu uRefawmfwkdYqDrSm pnf;pepf rpGefYypfuswJh xkdif;awGu uRefawmfwkdYqDrSm pnf;pepf
wus pGefYypfvdrfhr,fvdkY xifvm;/wus pGefYypfvdrfhr,fvdkY xifvm;/
a'ocH -a'ocH - 'guawmh bmjzpfvmr,fqdkwmudk ,wdjywf
rajymEdkifbl;/ tpkd;&u b,fvdk oabmwlnDrIawG
xm;ovJqkdwJhtay:rSmyJ rlwnfr,fxifw,f/
Axl; rD'D,m - wu,fvdkY a&eufqdyfurf;eJY pufrIZkef Axl; rD'D,m - wu,fvdkY a&eufqdyfurf;eJY pufrIZkef
om jzpfvmr,fqdk&if b,fvdkrsKd;awG jzpfvmr,fvdkY om jzpfvmr,fqdk&if b,fvdkrsKd;awG jzpfvmr,fvdkY
xifvJ/xifvJ/
a'ocH -a'ocH - vlwef;pm; ESpf&yfuGJoGm;Ekdifw,f/ tckawmif
uGJaeNyDAsm/ &Gmuvlxku 'Da&eufqdyfurf;eJY pufrIZkef
udpöudk rBudKufMubl;/ NrdKUaevlxkuusawmh tJ'gudk
vufcHw,f/ BudKufMuw,f/
Axl; rD'D,m - 'DpDrHudef;BuD;omjzpfvm&if tpdk;&&,f? Axl; rD'D,m - 'DpDrHudef;BuD;omjzpfvm&if tpdk;&&,f?
pD;yGm;a&;vkyfief;&Sif&,f? aus;&Gmvlxk&,f Mum;rSae pD;yGm;a&;vkyfief;&Sif&,f? aus;&Gmvlxk&,f Mum;rSae
r,hf &yf&GmtajcjyK tzGJUtpnf;awGu b,favmuf r,hf &yf&GmtajcjyK tzGJUtpnf;awGu b,favmuf
txd ta&;ygvmrvJ/ b,favmuftxd vlxkbufu txd ta&;ygvmrvJ/ b,favmuftxd vlxkbufu
&yfwnfay;EkdifrvJ/ tpfudkU&JU tjrifaygh/&yfwnfay;EkdifrvJ/ tpfudkU&JU tjrifaygh/
a'ocH -a'ocH - awmfawmfta&;ygygw,f/ tJ'DtzGJUav;awG
uyJ bmawGawmh jzpfaeNyD/ NyD;awmh &yf&Gmvlxkudk
ynmay;wmawGaygh/ tJ'DtzGJUav;awGuyJ vkyfay;&
rSmyg/ NyD;awmh oabmwlnDrIawG jzpfvmzkdYaygh/ puf½Hk
b,fESpf½Hkaqmufr,f/ b,fvkdrsKd; pnf;rsOf;pnf;urf;
awG xdef;odrf;&r,fpojzifhaygh tJ'grsKd;awG jzpfvm
atmif vkyf&r,fxifw,f/ NyD;awmh tJ'DtzGJUav;awGu
tNrJwrf;apmifhMunfhaer,f/ puf½HkawG wkd;aqmufvm
ovm;/ pGefYypfypönf;awG wtm;trsm;BuD;pGefYypfae
ovm;/ tvkyftudkif tcGifhtvrf;awGay;Ekdif&JUvm;?
tJ'DvdkrsKd; vlrIa&; pD;yGm;a&; ynma&;eJYywfoufNyD;
apmifhMunhfaer,f/ tJ'Dvdkqkd&if obm0ywf0ef;usif
xdef;odrf;a&;twGufvnf; jyefNyD;nd§vdkY&r,f/ NyD;awmh
oabmwlnDrIawG jzpfvmzkdYaygh/ a'ocHvlxkvufcHEdkif
wJh oabmwlnDrI? a'ocHawG&JUtusKd;&Sdr,fh oabmwl
nDrIrsKd;awGjzpfvmzkdYqkd&if tusKd;tjrwfrMunfhwJh tzGJU
av;awG? a'ocHawGbufu&yfay;r,fh tzGJUav;awG
&SdzkdYvdkw,f/ tpdk;&udkcsnf;yJ tm;udk;vdkYr&awmhbl;/
olwkdYu Oya'udk vufxJudkifNyD; vkyfcsifovdk vkyfae
wm/ tJ'DtzGJUav;awGu apwemygyg eJYvnf;vkyfr,f
vkyfomudkifomwJh taetxm;rsKd;vnf; &Sdr,fqdk&if
awmfawmfav;udk xda&mufr,f/ tusKd;&Sdr,f/
Axl; rD'D,m - tpdk;&&,f/ pD;yGm;a&;vkyfief;&Sif&,f? Axl; rD'D,m - tpdk;&&,f/ pD;yGm;a&;vkyfief;&Sif&,f?
a'ocH&,f tJ'DaxmufwdkifoHk;wdkifMum;rSm vlrIa&;tzGJU a'ocH&,f tJ'DaxmufwdkifoHk;wdkifMum;rSm vlrIa&;tzGJU
tpnf;awGu wu,faum vkyfEkdifpGrf;&Sdyghrvm;/tpnf;awGu wu,faum vkyfEkdifpGrf;&Sdyghrvm;/
a'ocH -a'ocH - xkdif;rSm jzpfoGm;wmuusawmh ywf0ef;usif
ysufpD;aeygNyDqdkNyD;awmh w&m;½Hk;udkwkdifw,f/ wu,f
vnf; tJ'DpufrIZkefwpf0dkufrSm&SdwJh rdom;pkawGu
rdom;pktvdkufudk uifqmawGjzpfaeMuw,f/ 'gayrJh
w&m;&ifqkdifpOfrSm ,m,Dydwfxm;wJh puf½Hk 74 ½HkrSm
72 ½Hk xifw,fAsm/ tJ'gudk jyefzGifhcGifhay;vdkufw,f/
qdkawmh vlrIa&;tzGJUawGu b,favmufxd vkyfEdkifrSm
vJ/ uRefawmfwkdYqDrSmaygh/ xdkif;taetxm;eJYawmh
rwlEkdifbl;xifwmyJ/ uRefawmf arQmfvifhwmuawmh
tpkd;&u b,favmufqkd;wJhtpdk;&jzpfjzpf jynfolawG
'Davmufxd 'ku©jzpfrSmukdawmh rvkyfavmufbl;xif
wmyJ/ xkdif;rSmu b,fvdktajctaeawGaMumifh jyef
zGifhcGifhay;vdkufovJrS rodwm/ wu,fvdkYom tpdk;&
u a'ocHawGbufrSm&Sd&if olwkdYrvkyfavmufygbl;/
uRefawmfuawmh tJ'Dvdk,lqw,f/
Axl; rD'D,m - vlaerIb0awGa&m ajymif;vJoGm; Axl; rD'D,m - vlaerIb0awGa&m ajymif;vJoGm;
Ekdifovm;/ qdkygawmh vlwef;pm;uGm[rIrsm;vmwm Ekdifovm;/ qdkygawmh vlwef;pm;uGm[rIrsm;vmwm
rsKd;aygh/rsKd;aygh/
a'ocH -a'ocH - tif; . . . / jzpfvmEkdifygw,f/ ynm
wwfwJholawGeJY ynmrwwfwJholawG wjznf;jznf;
uGmoGm;vdrfhr,f/ uRefawmfhtjrift&awmh a'ocHawG
tckawmif uGJaeNyDAsm/ &Gmuvlxku
'Da&eufqdyfurf;eJY pufrIZkefudpöudk
rBudKufMubl;/ NrdKUaevlxkuusawmh tJ'gudk
vufcHw,f/ BudKufMuw,f/
8382
awGUqkHar;jref;rIrsm; awGUqkHar;jref;rIrsm;
u tm;vHk;tembufucsnf;yJ/ ywf0ef;usifxdef;odrf;
a&;bufuMunhfMunfh? vlrIa&;bufu MunhfMunhf?
pD;yGm;a&;bufu MunhfMunfhaygh/
Axl; rD'D,m - wu,fvdkY pufrINrdKUawmfBuD;jzpfvmNyD Axl; rD'D,m - wu,fvdkY pufrINrdKUawmfBuD;jzpfvmNyD
qdk&if a'ocHawGeJY b,fvdk pD;yGm;a&;vkyfief;awG qdk&if a'ocHawGeJY b,fvdk pD;yGm;a&;vkyfief;awG
vkyfudkifzkdY tcGifhtvrf;aumif;awG &vmrvJ/ tJ'D vkyfudkifzkdY tcGifhtvrf;aumif;awG &vmrvJ/ tJ'D
twGuf bmawGjyifqifxm;oifhw,fvkdY xifvJ/twGuf bmawGjyifqifxm;oifhw,fvkdY xifvJ/
a'ocH -a'ocH - odyfawmh rajymwwfbl;As/ pufrINrdKUawmf
jzpfvmawmh vlawGrsm;vmr,fAsm/ qdkawmh wkd;vmwJh
vlOD;a&tay:rSm rSDNyD;awmh pwdk;qkdifav;? vloHk;ukef
ypönf;? aps;qdkifav;awG? xrif;qdkifav;awG zGifhvdkY
&&if&r,faygh/ vlawGpdrfh0ifvm&ifawmh olU[moljzpf
oGm;r,fxifygw,f/ tJ'gawGtwGuf BudKjyifqifxm;
oifhw,fxifw,f/ BudKNyD;vufOD;rI,lxm;oifhw,f
aygh/ aiGtvHk;t&if;eJY vm&if;ESD;wJholawGvm&if a'ocH
awGtwGuf tcGifhtvrf;u enf;oGm;vdrfhr,f/
Axl; rD'D,m - 'Da&eufqdyfurf;eJY pufrINrdKUawmf pDrH Axl; rD'D,m - 'Da&eufqdyfurf;eJY pufrINrdKUawmf pDrH
udef;eJYywfoufNyD; a'ocHwpfa,muftaeeJY bmajym udef;eJYywfoufNyD; a'ocHwpfa,muftaeeJY bmajym
csifao;vJ/csifao;vJ/
a'ocH -a'ocH - ajymcsifwmu 'DpDrHcsufudkrpcifrSm tpdk;&
taeeJY pD;yGm;a&;ynm&Sif? obm0ywf0ef;usifqkdif&m
ynm&Sif tJvdkoufqdkif&m ynm&SifawGeJY taMutvnf
aqG;aEG;oifhw,fvkYd jrifw,f/ NyD;awmh wu,fvkyfNyD
qdk&ifvnf; a'ocHvlxkudk b,fvdkvkyfay;r,f/ yxr
qHk;Asm ajr,majymif;a&TU&rIeJY ywfoufNyD; bmawG
vkyfay;r,fqdkwmrsKd; tpDtpOf&Sdoifhfw,f/ xkdufoifh
wJh avsmfaMu;ay;oifhw,f/ NyD;awmh a'ocHvlxk
tvkyfvufrJhrjzpfzkdY b,fvdkae&mawGrSm yg0ifcGifhay;
r,f? tvkyftudkiftcGifhtvrf;awG zefwD;ay;r,f
qdkwmrsKd; &Sdoifhw,f/ NyD;awmh ywf0ef;usifxdef;odrf;
a&;eJY ywfoufNyD;awmh tuefYtowfawG xm;oifh
w,f/ Oyrm-puf½Hkb,fES½HkyJaqmuf? umAGefawG b,f
ESwefyJxkwf? a&qdk;b,favmufyJxkwf qdkwmrsKd;aygh/
tJ'gawGudk vGwfvyfpGmapmifhMunhfr,fh tzGJUawGvnf;
xm;oifhw,f/ 'DpufrIZkefeJYywfoufNyD; ajyma&;qdkcGifh?
wifjycGifh? avhvmapmifhMunhfcGifhay;xm;r,fqdk? tJ'D
tzGJUudk tpdk;&uvnf; axmufyHhxm;r,fqkd&if? olY
[mol xdef;oGm;r,fxifw,f/ tJvdk pepfwus tpD
tpOfawG r&Sdbl;qdk&ifawmh a'ocHawGu vHk;0tem
bufucsnf;yJ jzpfrSmyJ/
Axl;pmapmifrS ul;,lazmfjyonf/
L.C / / 2010 rSm jrefrmEkdifiHrSm vma&muf &if;ESD; / / 2010 rSm jrefrmEkdifiHrSm vma&muf &if;ESD;
jr§KyfESHzkdYjyifqifaewJh tmqD,Ha'owGif; EdkifiHawGeJY jr§KyfESHzkdYjyifqifaewJh tmqD,Ha'owGif; EdkifiHawGeJY
w½kwf? tdEd,vkdEkdifiHrsKd;awG urf;vSrf;vmwm? tpysKd; w½kwf? tdEd,vkdEkdifiHrsKd;awG urf;vSrf;vmwm? tpysKd;
vkyfaqmifvmwm awGU&w,f/ aemufydkif;rSm vkyfaqmifvmwm awGU&w,f/ aemufydkif;rSm FDI (EdkifiHjcm; wkduf½dkuf&if;ESD;jr§KyfESHrI)awG ydkrkd0ifa&mufvm (EdkifiHjcm; wkduf½dkuf&if;ESD;jr§KyfESHrI)awG ydkrkd0ifa&mufvm
Edkifovm; qdkwm&,f/ Edkifovm; qdkwm&,f/ FDIFDI tay: q&mhtjrifav;&,f tay: q&mhtjrifav;&,f
odyg&ap/odyg&ap/
Dr.AKK / / / / FDI vkdYajym&if EdkifiHjcm; wkdif;jynfawG?
jynfyEkdifiHom;awG&JU pkaqmif;rIaygh/ olwkdY&JU &if;ESD;
jr§KyfESHrIaygh/ [dk;t&ifwkef;uawmh FDI udk raumif;jrif
Muw,f/ FDI awG 0ifvm&mu jynfyMoZmcHjzpfoGm;
r,f pojzifhaygh/ 'Dawmh awmf½Hkwef½Hk vufrcHcJhMubl;/
'gayrJh wpfzufuMunfh&if FDI awG 0ifvmwJhtwGuf
t&if;tESD;? enf;ynm? ukefxkwfvkyfrIawG? r[mAsL[m
enf;pepfawG 0ifvmw,f/ aemufNyD; olwdkYuaewpf
qifh EdkifiHwum aps;uGufawGudk xkd;azmufoGm;EdkifwJh
Market Access awG &vmr,f/ EkdifiHwumaps;uGufudk
olwkdYu xkd;azmufNyD;om;qdkawmh aps;uGufxkd;azmuf&m
Photo-Moe Kyaw Lwin
8584
awGUqkHar;jref;rIrsm; awGUqkHar;jref;rIrsm;
vrf;aMumif;awG &vmr,f/ NcHKajym&&if FDI qdkwm
vufcHwJhEdkifiHtwGuf tusKd;&Sdapw,fvdkY ajymEdkifw,f/
FDI awG0ifa&mufvmzkdY bmawGtajccH vdktyfovJ
qkd&if (1) EdkifiHa&;wnfNidrfrI &Sd? r&Sd? (2) pD;yGm;a&;
wnfNidrfrI &Sd? r&Sd? (3) tcGefaumufpepf? (4) aiGaMu;
vJvS,frIpepf? (5) tajccHtaqmuftOD;? (6) tpdk;&&JU
tmrcHrI (jynfolydkifrodrf;ygbl;qdkwmrsKd;) 'gawGtay:
tajccHNyD; &if;ESD;jr§KyfESHrI vkyfoifh? rvkyfoifh qHk;jzwf
avh&Sdw,f/ 'gaMumifh &if;ESD;jr§KyfESHrIrvkyfcifrSm rdrd
&if;ESD;jr§KyfESHwJh Target awGrSm Pre Survey awG t&if
vkyfavh&Sdw,f/
L.C / / / / FDI awG 0ifvmwmu olwkdYEdkifiHbufu awG 0ifvmwmu olwkdYEdkifiHbufu
Munfh&if olwkdYEdkifiH&JU pD;yGm;a&;awmifhwif;vmwJhtwGuf Munfh&if olwkdYEdkifiH&JU pD;yGm;a&;awmifhwif;vmwJhtwGuf
jyifyxGuf &if;ESD;jr§KyfESHrIjyKvmw,fvdkYqdkEdkifrvm;/jyifyxGuf &if;ESD;jr§KyfESHrIjyKvmw,fvdkYqdkEdkifrvm;/
Dr.AKK / / / / 'gu ESpfydkif;&Sdwmaygh/ wpfydkif;u olwkdY
EdkifiH&JU pD;yGm;a&;tiftm;awmifhwif;vmvdkY wjcm;EkdifiH
rSm oGm;a&muf&if;ESD;jr§KyfESHwmrsKd;jzpfEdkifovdk aemuf
wpfydkif;u olwkdYEdkifiHwGif;rSm xkwfwmxufydkNyD; tqif
ajywJh EdkifiHawGudka&G;NyD; &if;ESD;jr§KyfESHwm/ Oyrm-jynf
wGif;rSmxkwf&if ukefusp&dwfjrifhvdkY ukefusp&dwfydkrdk
enf;yg;r,fhEdkifiHrSm oGm;a&muf&if;ESD;jr§KyfESHwmrsKd;vnf;
jzpfEdkifw,f/ trsm;tm;jzifhawmh t&if;tESD;ydkvQHvdkY
EkdifiHjyifyrSm &if;ESD;jr§KyfESHMuwmyg/
L.C / / / / FDI aMumifh aumif;usKd;awG&Sdovdk aMumifh aumif;usKd;awG&Sdovdk
qdkusKd;awGvnf; jzpfEdkifw,fqdkwJh oHk;oyfcsuftay: qdkusKd;awGvnf; jzpfEdkifw,fqdkwJh oHk;oyfcsuftay:
b,fvdkjrifygovJ/b,fvdkjrifygovJ/
Dr.AKK / / / / txkduftavsmufrSefygw,f/ FDI
awG 0ifvmvdkY EdkifiHpD;yGm;a&;wkd;wufapw,fqdkay
r,fh ukd,fhEdkifiH&JU pD;yGm;a&;u tajcrckdif&if? awmifh
wif;wnfNidrfrIr&Sd&if jyóemBuHKEkdifw,f/ FDI 0ifvm
wmu wpfenf;tm;jzifh aiGrmawG0ifvmwm/ jynfwGif;
pkaqmif;rIedrfhae&if jynfwGif;aiGaMu;wnfNidrfrIudk ysuf
apr,f/ aiGaMu;wnfNidrfrIr&Sd&if FDI awG 0ifvmNyD;rS
jyefxGufoGm;wmrsKd;jzpfvm&if xkwfvkyfrIaps;uGuf? ydkYukef
aps;uGufawGrSm xdckdufEdkifw,f/ 'gawGxdef;EdkifzdkYqkd&if
jynfwGif;pkaqmif;rI? jynfwGif;&if;ESD;jr§KyfESHrI jrifzkdYvdk
w,f/ tJ'gawGuvnf; jynfwGif;rSmpD;yGm;a&; jyKjyif
ajymif;vJrIawG&SdrS jzpfr,f/
L.C / / / / FDI awGtay: a&G;cs,fvufcHoifhovm;/ awGtay: a&G;cs,fvufcHoifhovm;/
b,fvdk b,fvdk FDI rsKd;ukd t"duvufcHoifhovJ/ rsKd;ukd t"duvufcHoifhovJ/
Dr.AKK / / / / uRefawmfhtaeeJYu jzpfapcsifwm
xkwfvkyfrIu@rSm ydkrsm;rsm;0ifvmapcsifw,f/ xkwf
vkyfrIu@rSm0ifvmzkdYqdk&ifckeuajymovdk Infrastructure
(tajccHtaqmuftOD;)awG jynfhpHkaezdkYvdkw,f/ Oyrm
-vQyfppfrD;? tcGeftaumuf? ½Hk;ydkif;MuefYMumrI? o,f,l
ydkYaqmifa&;pojzifhaygh/ 'gawGay:MunhfNyD; a&&Snf
&if;ESD;jr§KyfESHwmawG vkyfvmrSm/ wjcm;u@awGrSm
0ifvmwmvnf; aumif;ygw,f/ 'gayrJh xkwfvkyfrI
ydkif;rSm 0ifvmwmydkaumif;wmaygh/ FDI qkdwmuawmh
u@pHkrSm0ifvmEdkifw,f/ 'Dvdk0ifvmwJhtwGuf vl
wpfOD;csif; 0ifaiGwkd;vmwm? om,m0ajymrIydkrdkjzpfap
wmrsKd;jzpfzdkYvdkw,f/ tJ'Dvdkr[kwfbJ aiGaMu;azmif;
yGrIjzpf&if? qif;&Jcsrf;om uGm[rIjrifhoGm;ap&if FDI
u a&&SnfrSm jyóemawGjzpfvmaprSmaygh/ t"duu
Shock yJ/ Factor Market awGrSm tajymif;tvJ ½kwf
jcnf;jzpfay:&if aps;EIef;ukd oGm;½dkufcwfapw,f/ tJ'g
uae relative price awG ajymif;oGm;w,f/ tJ'Dvdk
xyfqifhxyfqifh½dkufcwfrIu rxifrSwfbJ tm;rQajc
(Equalibrium) udk ysufoGm;apw,f/
L.C / / / / a&&Snf&if;ESD;jr§KyfESHrIeJY a&wdk&if;ESD;jr§KyfESHrI a&&Snf&if;ESD;jr§KyfESHrIeJY a&wdk&if;ESD;jr§KyfESHrI
awGu b,fvdkrsKd;uGmjcm;wJhtusKd;oufa&mufrI jzpfap awGu b,fvdkrsKd;uGmjcm;wJhtusKd;oufa&mufrI jzpfap
EkdifygovJ/EkdifygovJ/
Dr.AKK / / / / a&&nf&if;ESD;jr§KyfESHrIu ydkaumif;wm
aygh/ a&wdk&if;ESD;jr§KyfESHrIu t0iftxGufrsm;Edkifw,f/
'Dvdkt0iftxGufrsm;&if Mum;umvawGrSm jyóem&Sd
Edkifw,f/ Supply Side eJY Demand Side rSm Demand
&Sdayr,hf Supply jywfoGm;w,fqdk&if a&wdkrSm vdkuf
jznhfqnf;zkdY rvG,fbl;/ aps;uGufxJ xkwfvkyfolawG?
vkyfief;topfawG csufcsif;xyf0ifvmzkdYwkdY? Demand
udk vkdoavmujynhfzkdYqdkwm csufcsif;vkyfvdkYr&bl;?
aps;uGufvdktyfrItajctae wpfenf;tm;jzifh tpGef;
xGuftjrwfEIef; (Margind Profi t Rate) udk MunhfNyD;
tcsdefumvwpfckjcm;NyD;rS pD;yGm;a&;vkyfief;opfawGu
aps;uGufxJudk0ifzkdY BudK;pm;wmjzpfw,f/ tJ'gu jynf
wGif; pD;yGm;a&;vkyfief;awGtwGufawmh tcsdefwdkwkdrSm
qHk;jzwfay;Ekdifayr,fh? FDI tajccHpD;yGm;a&;vkyfief;awG
usawmh ydkNyD;tcsdef,l&w,f/ tJ'gu jynfwGif;u
t&if;tESD;tm;aumif;wJh pD;yGm;a&;vkyfief;awGu FDI
tajccHpD;yGm;a&;vkyfief;awGeJY ,SOfNydKifEkdifwJh tcGifh
tvrf;vdkYvnf; ajymvdkY&w,f/ wnfNidrfwJhtm;rQajc
wpf&yfrSm xdef;xm;EdkifzkdYu a&&Snf&if;ESD;jr§KyfESHrIawG
0ifvmrSvkyfEkdifr,f/ a&&Snf&if;ESD;jr§KyfESHrIawGu ydkaumif;
wmaygh/ FDI 0ifvmwmaumif;w,f/ 'gayrJh yGwf
wkdufrIenf;zdkYqdk&if wkdif;jynf&JU pkaqmif;rI (Saving)
jr§ifhxm;&r,f/ pkaqmif;rI&SdrS &if;ESD;jr§KyfESHrI&Sdr,f/
pkaqmif;rIuae &if;ESD;jr§KyfESHrIjzpfvmatmif vkyfay;
&r,f/ pkaqmif;rI&SdNyD; &if;ESD;jr§KyfESHrItqifh ra&mufvdkY
vnf; rjzpfEdkifbl;/ 'grSvnf; FDI 0ifvm&if? aiGrmawG
0ifvm&if uRefawmfwkdYwdkif;jynf&JU ukefxkwfvkyfrIaps;
uGuf? vkyfom;aps;uGuf? aiGaMu;aps;uGufrSm qkd;usKd;
oufa&mufrIenf;Ekdifr,f/ FDI awG&JU aumif;usKd;awG
rsm;rsm;&&SdzdkYqdk&if 'gawGvkyfxm;zkdYvdkw,f/ ta&;BuD;
wmu aiGaMu;azmif;yGrIEIef;udk avQmhxm;zkdYvdkw,f/
L.C / / / / tckqdk xkdif;uvmNyD; &if;ESD;jr§KyfESHrIvkyfwJh tckqdk xkdif;uvmNyD; &if;ESD;jr§KyfESHrIvkyfwJh
xm;0,fa&eufqdyfurf;vdkrsKd;awG? obm0"mwfaiGU xm;0,fa&eufqdyfurf;vdkrsKd;awG? obm0"mwfaiGU
wl;azmfa&;vkyfief;awGpojzifh EdkifiHjcm;wkdif;jynfawG&JU wl;azmfa&;vkyfief;awGpojzifh EdkifiHjcm;wkdif;jynfawG&JU
&if;ESD;jr§KyfESHrIawG 'DESpfrSm ododomomjrifhvmw,f/ &if;ESD;jr§KyfESHrIawG 'DESpfrSm ododomomjrifhvmw,f/
aemuf tmqD,Ha'owGif;EdkifiHawGuvnf; vmNyD; aemuf tmqD,Ha'owGif;EdkifiHawGuvnf; vmNyD;
&if;ESD;jr§KyfESHzkdY jyifqifaew,faygh/ 'Dawmh wcsKdUuawmh &if;ESD;jr§KyfESHzkdY jyifqifaew,faygh/ 'Dawmh wcsKdUuawmh
tuefYtowfeJY&SdwJh obm0o,HZmw wl;azmfa&;awG tuefYtowfeJY&SdwJh obm0o,HZmw wl;azmfa&;awG
rSm jynfy&if;ESD;jr§KyfESHrIawGudk cGifhrjyKoifhbl; pojzifh rSm jynfy&if;ESD;jr§KyfESHrIawGudk cGifhrjyKoifhbl; pojzifh
jrifMuwJhtay: q&m b,fvdkoHk;oyfrdygovJ/jrifMuwJhtay: q&m b,fvdkoHk;oyfrdygovJ/
Dr.AKK / / / / ukd,fhbufu rSefrSefuefuef oHk;&if
repfemEkdifygbl;/ bmudkqdkvdkwmqdkawmh Resources
awGqdkwmu &Sm;ygw,f/ Resources awGudk wkdif;jynf
pD;yGm;a&;zGHUNzdK;zkdYtwGuf oHk;vdkY&ygw,f/ oHk;oifhygw,f/
'gayrJh wkdif;jynf&JUpD;yGm;a&; trSefwu,f zGHUNzdK;vm
&r,f/ jynfoljynfom;awG&JU om,m0ajymrI ydkrkdjrifhrm;
vm&r,f/ wpfcsdefwnf;rSmvnf; obm0a*[pepfawG
ysufpD;rItenf;qHk;jzpf&r,f/ 'grSvnf; aemifq,fpk
ESpfaygif;rsm;pGmtxd wnfNidrfwJh pD;yGm;a&;zGHUNzdK;rItjzpf
usef&Sdaer,f/ 'gu wpfckeJYwpfck csdwfaewm/ Domino
Effect aygh/ tem*wftwGuf BudKjyifxm;wJh pD;yGm;a&;
zGHUNzdK;rIjzpf&r,f/ o,HZmwawG oHk;wJhae&mrSm tusKd;
&SdpGmoHk;pGJzkdY vdkw,faygh/ jyKef;wD;rI tenf;qHk;jzpfzkdYvdk
w,f/ 'gawGu wGufcsufvdkY&w,f/ b,fae&mrSmoHk;&if
b,fvdktusKd;&Sdr,fqdkwmrsKd; BudKwGufMunhfvdkY&w,f/
ukd,fhbufu tjynfht0toHk;rjyKwwf&if tusKd;aus;Zl;
&wm enf;oGm;r,faygh/ wcsKdUEdkifiHawGu olwkdYEkdifiHawG
rSm rxkwfcsifwmawGudk jynfyEkdifiHawGrSm oGm;NyD;xkwf
w,f/ Oyrm-umAGef'dkifatmufqkd'fawG rsm;rsm;xGuf
r,fhudpöaygh/ 'gqdk&if a&xk? avxknpfnrf;r,f/ 'grsKd;
qkd&if Enviromental Tax aygh/ umAGef'dkifatmufqkd'f
xGuf&SdrItay: tcGefaumufwmrsKd; aemufykdif;rSm
vkyfzkdYvdkvmw,f/ 'grSvnf; y&rf;ywmxkwfvkyfwm
rsKd;rvkyfrSm/ aps;uGuft& xkwf&w,fqdkayr,fh ukd,fh
bufu ay;qyf&wmrsm;&if rwefbl;aygh/ tJvdkjzpf
oGm;&if aemifrSm uRefawmfwkdYwkdif;jynf&JU usef;rma&;?
pD;yGm;a&;awG jyefedrfhoGm;Ekdifw,f/ a&&SnfrSmaygh/ a&wdk
rSmawmh rodomEkdifbl;/ 'gawGtm;vHk;NcHKNyD;pOf;pm;zkdY
vdkw,f/ 'grS rSefuefwJh pD;yGm;a&;rl0g'jzpfrSm/
L.C / / / / jrefrmEkdifiHrSm aemufydkif; jrefrmEkdifiHrSm aemufydkif; SEZ (Special Economic Zone txl;pD;yGm;a&;Zkeftxl;pD;yGm;a&;Zkef) awG azmfxkwfzkdY awG azmfxkwfzkdY
vkyfaqmifvmwmawGU&w,f/ vkyfaqmifvmwmawGU&w,f/ SEZ awGu wkdif;jynf awGu wkdif;jynf
pD;yGm;a&;zGHUNzdK;zkdY t"duusygovm;/pD;yGm;a&;zGHUNzdK;zkdY t"duusygovm;/
Dr.AKK / / / / SEZ awGu wkdif;jynfzGHUNzdK;wkd;wufzkdY
vrf;aMumif;wpfckaygh/ tJ'Dvrf;aMumif; wpfckwnf;
eJYawmh wdkif;jynfpD;yGm;a&;wkd;wufvmatmif? OD;armh
vmatmif rvkyfEkdifbl;/ SEZ awGtjyif pufrIZkefBuD;
awGvdkw,f/ 'ghtjyif tJ'DpufrIZkefawG wpfckeJYwpfck
csdwfqufNyD; tvG,fwul o,f,lykdYaqmifvdkY&atmif
&xm;vrf;awGazmufr,f/ 'D&xm;vrf;awGuqdyfurf;
awGudka&mufatmif azmufxm;&r,f/ 'grS ukefpnf
pD;qif;rI jrefrSm/ &xm;u p&dwfenf;enf;eJY ukefpnf
rsm;rsm; ydko,fEkdifw,f/ 'grS EkdifiHwumudk tvG,f
wul o,f,lydkYaqmifEdkifr,f/ aemiftem*wfrSm ta&SU
awmiftm&S? ta&SUtm&SeJY taemuftm&SEdkifiHawG
yifhultdrfvdk csdwfqufoGm;r,f/ jynfwGif;rSm tpk&S,f
,maps;uGuf? &if;ESD;jr§KyfESHrI aps;uGufawGudk azmfaqmif
ay;zkdYvdkw,f/ 'grSjynfwGif;rSmvnf; Capital Accumu-
lation vkyfxm;Edkifr,f/
Living Color Magazine rS ul;,lazmfjyonf/
8786
awGUqkHar;jref;rIrsm; awGUqkHar;jref;rIrsm;
ar; - xm;0,fudk oGm;r,fqkdwJhtcsdefrSm ukd,fhpdwful; ar; - xm;0,fudk oGm;r,fqkdwJhtcsdefrSm ukd,fhpdwful;
xJrSm jrifxm;wJhtjrifu b,fvkdvJ/xJrSm jrifxm;wJhtjrifu b,fvkdvJ/
ajz - ajz - tif;/ roGm;cifrSm *sme,fawGrSma&;aeMuwm
&,f? "mwfyHkawG&,f awGUae&awmh uRefrpdwftxif
xm;0,fpDrHudef;u awmfawmfvkyfaeNyDvdkY xifw,f/
tajctaeawG awmfawmfvSaeNyDvdkY xifxm;w,f/
oGm;&ifvnf; azmifa';&Sif;av;bmav;avmufawmh
paeNyDvdkY xifxm;w,f/
ar; - wu,fa&mufoGm;wJh tcsdefrSmusawmha&m/ar; - wu,fa&mufoGm;wJh tcsdefrSmusawmha&m/
ajz -ajz - wu,fa&mufwJhtcsdefusawmh . . ./ avqdyf
udk 0ifvkdufwJhtcgusawmh xm;0,fu tvkyfwtm;
jzpfaew,fvdkY xifw,f/ 'guawmh uRefr ½kwfw&uf
jzpfoGm;vdkYvnf;jzpfrSmyg/ tm;vHk;u wufwuf<u<u
eJY/ xm;0,fNrdKUxJoGm;awmh tajctaeu pD;yGm;a&;
aumif;wJhtaetxm;rsKd; vIyfvIyf&Sm;&Sm;eJY/ armif;ruef
oGm;awmh vludkawmfawmfr&Sdbl;/ uRefru vlawmfawmf
pnfavmufNyDvdkYxifxm;wm/ pm;p&mawGrSmawmhvnf;
tMumBuD;apmifh&w,f/ bmrStqifoifhvkyfrxm;bl;/
vlawGu wtm;enf;awmhav/ aemufaeYusawmh
ebkv,fudkoGm;w,f/ wu,fa&mufoGm;awmh bmrS
xl;xl;jcm;jcm; rawGUvkdufbl;/ olwkdY&JU pDrHcsufBuD;u
vnf; [dkem;rSm oHabmifav;cs 'Dem;rSm oHabmifav;
csyJ awGUao;w,f/ a'ocHawGuawmh vrf;awGu
aumif;vmw,fvdkY ajymw,f/ zkefawGvnf; wtm;yJ/
ajrvrf;qdkawmhav/ uRefru t&ifvrf;udkrodcJhawmh
'Dvrf;udkrajymwwfbl;/ 'gayrJh tJ'Dvrf;awGurdk;wGif;
us&if wtm;oGm;&cufrSm/ NyD;awmh oHawGu [dkem;cs
'Dem;csaygh/ olwkdY&JUtxdrf;trSwfqkdvkdY olwkdY&JU um;yJ
awGUcJhw,f/ [dkem;wpfpD; jzwfoGm;vdkY/ [dktDwmvsH-
xdkif;ukrÜPD&JU em;aygh/ NyD;awmh olwkdY&JU ½Hk;av;qkdvnf;
ta0;uvSrf;jrif&w,f/ tJ'genf;enf;av;yJ pkpkav;
yJ/ tJ'gyJawGU&w,f/ usefwmu vHk;0uRefr rawGU&
bl;/ aMomf [dk[mav;wpfckawGUcJhao;w,f/ tJ'Duae
uefcsemyl&DudkoGm;wJ um;vrf;vm;rodbl;/ tJ'gav;
udkyJawGUcJhw,f/ tJ'gvnf; ajrvrf;yJ/ csmcrf;urf;ajc
a&mufawmh yifv,fu awmfawmfjymw,f/ a&mufzl;
orQurf;ajcxJrSm tJvdkyifv,fjymu wpfcgyJawGUzl;
ao;w,f/ wu,fvSw,f/
ar; - armif;ruefpa&mufawmh xifxm;ovdk r[kwf ar; - armif;ruefpa&mufawmh xifxm;ovdk r[kwf
awmh pdwfxJrSmb,fvdkav;qdk&ifaumif;r,fvddkY pdwf awmh pdwfxJrSmb,fvdkav;qdk&ifaumif;r,fvddkY pdwf
ul;rdvJ/ul;rdvJ/
ajz - ajz - uRefr t&ifwpfacgufa&mufwkef;u 2004 ckESpf/
vlu tJavmufrajcmufbl;/ NyD;awmh 'Dxufenf;enf;
om,movm;vdkY/ tcku 2011 qdkawmh awmfawmf
pnfaevdrfhr,fvdkYxifxm;wm/ a&eufqdyfurf;vnf;
vkyfr,fMum;awmh vlawGawmfawmfpnfvdrfhr,f/ wjcm;
a'ou vlawGvnf; pdwf0ifwpm;vmMunhfMuvdrfh
r,fvdkY xifxm;w,f/ awGUvdkufawmh armif;ruef
twGuf pdwfraumif;bl;/ tckawmh armif;ruefu
urf;ajcay:rSm wpf½SL;pawGeJY bmawGeJY trIdufawGeJY/
trIdufuawmfawmfrsm;vmw,f/ qdkifawGuvnf; jzpf
ovdkyJ/ qdk;wmu taMumfawmifr&bl;/ wjcm;urf;
ajcawGrSmqdk ig;aMumfav;? ykpGefaMumfav;&ao;w,f/
urf;ajcuvSayr,fh enf;enf;ajcmufuyfw,f/
ar; - xm;0,frSm oHk;&ufaecJhw,fvkYd ajymygw,f/ ar; - xm;0,frSm oHk;&ufaecJhw,fvkYd ajymygw,f/
xm;0,f&JU trSwftom;taeeJY bmawGawGUcJhvJ/ xm;0,f&JU trSwftom;taeeJY bmawGawGUcJhvJ/
qdkvdkwmu xm;0,fqdkwm jyEdkifwmaygh/qdkvdkwmu xm;0,fqdkwm jyEdkifwmaygh/
ajz - ajz - xm;0,fvdkY ajymEdkifwmrsKd; bmrSxl;xl;jcm;jcm;
rawGUcJh&bl;/ Axl;aMu;½kyfwpf½kyfyJ awGUcJhw,f/ NyD;
awmh wkdif;&if;om;vdkY jyEdkifwmaygh/ olwkdY&JUjzLpifrIudk
awGUcJhw,f/ tpm;taomufuvnf; bmrSrpm;jzpf
vdkufbl;qdkawmh/
ar; - wu,fvdkY pDrHudef;jzpfvm&if a'ocHawGu ar; - wu,fvdkY pDrHudef;jzpfvm&if a'ocHawGu
b,fubmawG &ydkifcGifh&SdNyD; bmawGxdckdufepfemrI&Sd b,fubmawG &ydkifcGifh&SdNyD; bmawGxdckdufepfemrI&Sd
r,fvkdYjrifvJ/ xkdif;u pufrIZkefudkavhvmcJhwmeJYcsdefNyD; r,fvkdYjrifvJ/ xkdif;u pufrIZkefudkavhvmcJhwmeJYcsdefNyD;
ajymjyygvm;/ajymjyygvm;/
ajz - ajz - uRefrtjrif tckuwnf;uawmif xdckdufaeNyD/
uRefrwkdYpum;ajymMunfhawmh avsmfaMu;& r& rod
awmh olwdkYu olwkdYoD[dkVfyifawGudk ckwfypfw,f/
rD;aoG;vkyfypfw,f? 'gu b,fvdkyJjzpfjzpf xdcdkufrI
wpfrsKd;yJ/ NyD;awmh pdwf"mwfa&;&mt&vnf; xdcdkufae
NyD/ tckcsdefrSm olwdkY b,fvdkoGm;&rSef; rodbl;/ olwkdY&JU
tem*wfb,fvJqdkwm olwkdYrodbl;/ b,frSmoGm;ae Photo-DDA
8988
awGUqkHar;jref;rIrsm; awGUqkHar;jref;rIrsm;
&rSmvJ/ bmvkyfpm;&rSmvJ/ tJ'geJYywfoufNyD; olwkdYrSm
wduswJhtajzr&Sdbl;/ avsmfaMu;&vm; r&vm;rodbl;/
'gupdwf"mwfydkif;qdkif&m ½kyfydkif;qdkif&mpNyD; xdcdkuf
aeNyD/ wu,fvdkY 'gBuD; yDyDjyifjyifjzpfvmr,fqdk&if
t&ifqHk; tJ'Da'ouvlawGu z,fay;&rSmudk;/ olwkdY
wjcm;bufrSm 'DvkdrsKd;yJ ukd,fhNcHeJYukd,fh0if;eJY ae&rSm
vm;? r&bl;vm;/ NyD;awmh tJ'DteD;wpf0dkufuvlawG
usef;rma&;eJY ywfoufwJhqdk;usKd;awG cHpm;&r,fxif
w,f/ bmjzpfvdkYvJqdkawmh uRefrwkdY rwmyGwfudkoGm;
cJhwkef;u uRefrwkdYoGm;cJhwJhtdrfu ajcmufa,mufrSm
av;a,mufu uifqmjzpfaeNyD/ tpHkyJ/ om;tdrfacgif;
uifqm? touf½SLvrf;aMumif;qdkif&m uifqma&m
bma&m/ NyD;awmh xm;0,f&JU obm0ywf0ef;usif
taetxm;ysufpD;oGm;r,f/ rwmyGwfqkdvnf; txJudk
0ifvdkufwmeJY b,fvdkBuD;rSef;udk rodbl;/ avBuD;u
ylvmw,f/ befaumufuylw,fqdkwm tJ'DuylwmeJY
rwlbl;/ yxrqHk;jrif&wmu puf½Hkacgif;wdkifawGu
xGufaewJhrD;awmufawG/ rD;ckd;r[kwfbl;/ rD;awmuf
awG/ tJ'DuaexkwfwJh "mwfaiGUawG bmawGaygh/ tJ'D
avBuD;udk½SL&wm uRefrpdwfroefYbl;/ xm;0,frSmvnf;
tJvdkjzpfvdrfhr,f/ avxkqkdwJhtwdkif; trsm;BuD;ysHUoGm;
rSm/ qkdawmh tJ'Dem;wpf0dkufrSmaewJh vlawGu touf
½SLvrf;aMumif;qdkif&m a&m*gawGbmawG&vdrfhr,f/
ar; - 'Da&eufqdyfurf;eJY pufrIZkefjzpfvm&if a'ocH ar; - 'Da&eufqdyfurf;eJY pufrIZkefjzpfvm&if a'ocH
awG wu,fa&mwkd;wufvmrSmvm;/ tvkyftudkif awG wu,fa&mwkd;wufvmrSmvm;/ tvkyftudkif
tcGifhtvrf;awGa&m wu,f&vmMurSmvm;/ xkdif;u tcGifhtvrf;awGa&m wu,f&vmMurSmvm;/ xkdif;u
rwmyGwfpufrIZkefudk avhvmcJhwmeJY,SOfNyD; ajymygOD;/rwmyGwfpufrIZkefudk avhvmcJhwmeJY,SOfNyD; ajymygOD;/
ajz - ajz - 'DrSmawmh uRefr rodbl;/ rwmyGwfeJY ,SOfvdkuf&if
tJ'DrSmvnf; tJvkdyJ/ pD;yGm;a&;orm;awGu olwdkY tJ'D
a'orSm vmvkyfr,f/ a'ocHawG wkd;wufvmr,f
qkdNyD;awmh ajymw,f/ a'ocHawGuvnf; tJ'gudk
wkd;wufr,fqdkNyD;awmh vkyfcGifhay;vdkufw,f/ a'ocH
awGu ynmedrhfw,fav/ 'gayrJh pDrHudef;utqifhjrifh
w,f/ tJawmh olwkdYvlawGyJ tvkyf&oGm;MuNyD;awmh
a'ocHawGu bmtvkyfrS r&vdkufMubl;/ tJaMumifh
a'ocHawG&JU tvkyftudkif&ydkifcGifhqkdwm cPwpfjzKwf
yJ/ 'DpDrHudef;BuD;wnfaqmufaewJhtcsdefrSmyJ &Sdr,f/
pDrHudef;BuD;wu,fpNyDqdk&if a'ocHawG tvkyf&vdrfh
r,fvdkY uRefr rxifbl;/ txnfpuf½HkwkdY bmwdkYusawmh
wpfrsKd;ayghaemf/ rwmyGwfrSmu wu,fha'ocHudkcefYwm
r&SdoavmufyJ/ enf;enf;yJ uRefrwdkYodoavmuf puf½Hk
apmifhwkdY bmwkdYavmufyJcefYwm/ a'ocHawGtwGuf
odyfarQmfvifhcsufr&Sdbl;vdkY xifw,f/ uRefrwdkY[kdrSm
awGUcJhwJh tajctaet&ayghaemf/
ar; - 'gqdk&if a'ocHawGu "m;pm;cHjzpfoGm;wJh ar; - 'gqdk&if a'ocHawGu "m;pm;cHjzpfoGm;wJh
oabmvm;/oabmvm;/
ajz - ajz - [kwfw,f/ EdkifiH&JUwkd;wufrItwGuf 'Da'oBuD;u
ay;qyfvdkuf&r,hfoabm? paw;ay;vdkuf&wJhoabm
jzpfoGm;w,f/ tJ'geJYywfoufNyD;awmhuvnf; ajym
&&if txl;pD;yGm;a&;pDrHudef;awGu EdkifiH&JU zGHUNzdK;rI
twGuf ta&;ygw,fvkdY ajymayr,fhvdkY uRefr od&
oavmufrwmyGwfu xkdif;&JUzGHUNzdK;rIudkodyf taxmuf
tyHhray;Edkifbl;/ olwdkY arQmfvifhxm;wmawGuawmh
trsm;BuD;yJ/ 'gayrJh wu,fhwu,f [dkbufu vm
&if;ESD;wJholawGyJ trsm;BuD; jyef,loGm;w,f/ olwkdY
odyfr&bl;/ wu,fu olwkdYu tm&Susm;jzpfzkdY rwm
yGwfpDrHudef;udk vkyfwmav/ uRefrwdkYqDrSma&m tJvdkyJ
o,foGm;MurSmvm;/ uRefrwdkYu pDrHudef;BuD;jzpfzkdY
twGuf ukd,fhqDuay;vdkufNyD;awmh aemufqHk; ukd,fhqD
jyefa&mufwJhtcsdefqkd&if trIdufawGrsm; jzpfaervm;
rodbl;/ tcGHBuD;yJ usefNyD;awmhayghav/ uRefr pOf;pm;
Munhfwmav/ 'gayr,fh tay:rSmolwdkY b,fvdkpmcsKyf
csKyfxm;ovJqdkwm uRefrwkdYvnf; rodbl;ayghav/
ar; - txl;pD;yGm;a&;ZkefawGaMumifh jzpfvmEkdifwJh ar; - txl;pD;yGm;a&;ZkefawGaMumifh jzpfvmEkdifwJh
ywf0ef;usif ysufpD;rIawGua&m/ rwmyGwfeJY,SOfNyD; ywf0ef;usif ysufpD;rIawGua&m/ rwmyGwfeJY,SOfNyD;
ajymygOD;/ ajymygOD;/
ajz - ajz - tif; . . . / puf½HkawGu xGufvmwJh pGefYypf
ypönf;awGudk jrpfxJypfawmh tJ'Da'ouvlawG ig;zrf;vdkY
r&awmhbl;/ wcsKdUpGefYypfypönf;awGudk ajrBuD;atmuf
udk jr§Kyfwm&Sdw,f/ 'gayrJh 'guvnf; vHkNcHKpdwfcs&
wmrsKd; r[kwfbl;/ ivsifwpfckckrsKd;vIyfvdkuf&if tJ'g
awGu wjcm;a&TUoGm;&if a&TUoGm;r,f/ t&rf;tEÅ&m,f
rsm;w,f/ wavmuawmh rwmyGwfa'ocHawGu
qE´jyMuw,f/ aumif;wJh[m&Sdovdk qkd;wJh[mvnf;
&SdrSmayghav/
ar; - txl;pD;yGm;a&;ZkefawGu EkdifiHtwGuf wu,f ar; - txl;pD;yGm;a&;ZkefawGu EkdifiHtwGuf wu,f
a&m vdktyf&JUvm;/a&m vdktyf&JUvm;/
ajz - ajz - EdkifiHeJYcsDNyD;ajym&r,fqdk&if uRefrwkdYEkdifiHwkd;wuf
zdkYtwGuf 'gBuD;vkyfaep&mrvkdbl;vkdY uRefrxifw,f/
wkd;wufzkdYtwGufqkd&if ajymif;vJ&r,fh t&mawG
trsm;BuD;&Sdw,f/ pD;yGm;a&;eJY ywfoufNyD;awmh zGifh
ay;vdkufwmyJjzpfjzpf/ trsm;BuD;vkyfvdkY&w,f/ uRefr
wkdYrSm t&if;tjrpfawGvnf; trsm;BuD;&Sdw,f/ tJ'gudk
rvkyfyJeJY 'gBuD;vkyfwmawmh [kwfudkr[kwfbl;/ uRefr
u tJvdkrsKd;jrifw,f/ 'gBuD;vkyfrS wkd;wufr,fqdkwm
r[kwfbl;/ [dk;t&ifuvlawGu olwkdYrjzpfEdkifvdkY pGefYpm;
cJhwm xm;vdkufawmh/ uRefrwkdYu aemufuvdkufwJh
vlawG trsm;BuD;omw,f/ t&ifvlawG bmvkyfcJh
w,f/ bmrSm;cJhw,fqdkwmudk MunhfNyD;awmh uRefrwkdYu
aemufuaeodawmh jyefjyifvdkY&wm bmnm&Sdw,fav/
tcka&SUrSm pufrIZkefawG obm0ywf0ef;usifeJY ywf
oufNyD;awmh 'Dvdk'DvdkawG jyóemwufaewmudk od&JU
om;eJY 'Dvdkvkyfwm rvkyfoifhbl;vdkY xifw,f/ ukd,fh
EdkifiHwkd;wufzkdYu tjcm;vkyf&r,fh[mawG trsm;BuD;
&Sdw,f/ 'Dtxl;pD;yGm;a&;Zkefu EkdifiHwkd;wufzkdYtwGuf
r&SdrjzpfvdktyfwmrsKd;awmh r[kwfbl;/
ar; - xm;0,fudk a&mufcJhwJhtcsdeftwGif;rSm xm;0,f ar; - xm;0,fudk a&mufcJhwJhtcsdeftwGif;rSm xm;0,f
udk wdkif;&if;om;vdkYajymEdkifwJh[m trSwfoauFwtjzpf? udk wdkif;&if;om;vdkYajymEdkifwJh[m trSwfoauFwtjzpf?
bmompum;? pm tJvdkwpfckckudk owdxm;vdkufrdvm;/bmompum;? pm tJvdkwpfckckudk owdxm;vdkufrdvm;/
ajz - ajz - uRefraecJhwJh tcsdeftwGif;rSm xm;0,fudk wkdif;
&if;om;vdkYajymEkdifwJh ½kyfydkif;qdkif&m oauFwawGjzpfjzpf
txdrf;trSwfawG? tusÐawG? bmawGrawGUcJhbl;/
tay:uajymcJhovdkyJ Axl;½kyfwkwpfckyJ awGUw,f/
'gayrJh olwdkYudkwkdif;&if;om;vdkY ajymEdkifwmwpfckawmh
awGUcJhw,f/ tJ'gu trsKd;cspfwmyJ/ olwdkYa'oudk cspf
wm/ uRefrwdkY vdkufavhvmwJh awmufavQmuf vdkuf
ulnDwm? vdkufjywm/ ajzMuwmu olwkdYa'oudk
ysufpD;rSmaMumufvdkY/ olwkdYa'otwGufpdk;&drfvdkY uRefr
wdkYrsm; wpfckckrsm;vkyfay;Ekdifrvm;qdkNyD;awmh vkdufjy
wm ajymMu ajzMuw,fvdkYxifw,f/ ukd,fhtrsKd;twGuf
pdk;&drfwmayghaemf/ wkdif;&if;om;awmfawmfrsm;rsm;rSm
tJ'Dpdwf&Sdw,fav/
ar; - xm;0,fpum;udk b,fvdkjrifvJ/ar; - xm;0,fpum;udk b,fvdkjrifvJ/
ajz - ajz - xm;0,fpum;u tif; . . . ajym&&if uRefru
xm;0,fawGeJY awmfawmfxdpyfrI&SdcJhw,f/ qdkawmh
em;,OfaeNyD/ uRefrtwGufawmh xm;0,fpum;u
jrefrmpum;eJY odyfuGJaewmrsKd; r[kwfbl;/ wjcm;
wkdif;&if;om;pum;awGudk oD;jcm;jzpfaewmrsKd;r[kwf
bl;/ 'gayrJh xm;0,fawGtm;vHk; xm;0,fpum;yJ
ajymaeao;wmawmh owdxm;rdw,f/ tjcm;wkdif;&if;
om;awGu jrefrmpum; ajymMuwmawG&Sdw,f/
Axl;pmapmifrS ul;,lazmfjyonf/
EdkifiH&JUwkd;wufrItwGuf 'Da'oBuD;u
ay;qyfvdkuf&r,hfoabm?
paw;ay;vdkuf&wJhoabm jzpfoGm;w,f/
9190
awGUqkHar;jref;rIrsm; awGUqkHar;jref;rIrsm;
jrefrmEdkifiH\ yxrqHk;txl;pD;yGm;a&;ZkefESihf yifv,fxGufaygufjzpfNyD; rJacgifa'ozGHUNzdK;a&;twGuf ta&;BuD;vmrnhf
pDrHudef;jzpfaomfvnf; a&eH"mwkpuf½Hkrsm;yg0ifum xdka'owGif; a&S;usonhf,Ofaus;rIESihf vlrItzGJUtpnf;rsm;?
urÇmay:wGif tenf;i,fomusef&Sdawmhonf/ urÇmh&Sm;yg;wd&pämefrsm;usufpm;&m weoFm&D ½dk;rwGifjyKvkyf&rnhf
pDrHudef;jzpfonhftwGuf obm0ywf0ef;usiftay: xdcdkufrI&SdvmEdkifNyD; ,if;pDrHudef;NyD;pDygu npfnrf;puf½Hkrsm;
aMumifh a'ocHrsm; pufrIZkefwGif;aexdkifolrsm; usefrma&;xdcdkufvmEdkifzG,f&Sdonhf xm;0,ftxl;pD;yGm;a&;ZkefESihf
a&eufqdyfurf;taMumif;ESihf ,if;pDrHudef;\ t"duZmwfaumifjzpfom tDwmvsH-xdkif;ukrÜPDu tqdkygpDrHudef;
aMumihf jzpfay:vmrnhf xdcdkufrI? ½IyfaxG;rItwGuf rnfonhfwm0efjyef,lay;rnfudk tqdkyga&eufqdyfurf;ESihf
txl;pD;yGm;a&;Zkef taxmuftuljyKtzGJUOuú| OD;wifarmifaqGESifh The voice Weekly wkdY 2011 ckESpf atmufwdkbm
vtwGif;u awGUqHkar;jref;cJhonfrsm;teuftcsKdUudk aumufEkwfazmfjyvdkufygonf/
Voice : yxrqHk;taeeJY xm;0,fa&euf qdyfurf; yxrqHk;taeeJY xm;0,fa&euf qdyfurf;
taxmuftuljyKtzGJU vuf&SdvkyfaewJhvkyfief;wm0ef taxmuftuljyKtzGJU vuf&SdvkyfaewJhvkyfief;wm0ef
awGu bmawGvJ/awGu bmawGvJ/
UTMS : &Gmol&Gmom;awG tqifajya&;twGuf ae&m
csay;&r,f/ rlvxufwdk;wufaumif;rGefa&; vkyfaqmif
ay;zdkY xm;0,fae&eufqdyfurf; jzpfajrmufa&;twGuf
eJY xm;0,fa'ozGHUNzdK;a&;twGufyg/
Voice : xm;0,fa&eufqdyfurf;a'orSm odrf;r,fhajr xm;0,fa&eufqdyfurf;a'orSm odrf;r,fhajr
ae&mtwGuf b,frSmae&mcsay;r,fqkdwm odyg&ap/ae&mtwGuf b,frSmae&mcsay;r,fqkdwm odyg&ap/
UTMS : t&ifowif;xGufaewJh &Gm 19 &Gmqdkwm
r[kwfbl;/ ueOD;taeeJY ajcmuf&GmyJ? tdrfajr 1800
ygw,f/ tJ'D&GmawGudk b0grSmae&mcsxm;r,f/ a&jzL
NrdKUe,fu ig;&Gm? avmif;vHkNrdKUe,fu wpf&Gm/ tJ'D&Gmu
ajymif;wJholawGudk 'DutdrfawGtwdkif; wkduftdrftjzpf
jyef aqmufay;? vrf;azmufay;r,f? a&rD;tukef&r,f/
Voice : ajymif;wJholawG wpfcgwnf;? wpfNydKifeuf ajymif;wJholawG wpfcgwnf;? wpfNydKifeuf
wnf; tm;vHk;ajymif;&rSmvm;/ tdrfawGbmawGtm;vHk; wnf; tm;vHk;ajymif;&rSmvm;/ tdrfawGbmawGtm;vHk;
tqifoihfjzpfrS ajymif;&rSmvm;/ pmoifausmif;awG? tqifoihfjzpfrS ajymif;&rSmvm;/ pmoifausmif;awG?
aq;½HkawGtm;vHk; tqifoihfjzpfrS ajymif;&rSmvm;/aq;½HkawGtm;vHk; tqifoihfjzpfrS ajymif;&rSmvm;/
UTMS : pmoifausmif;awG? aq;½HkawGtm;vHk; tqif
oihfjzpfrSajymif;&r,f/ olwdkYb0 pm;0wfaea&;twGuf
cdkifrm&r,f/ NcHvkyfwJholu NcHjyefvkyfEdkif&r,f? v,f
xGufwJholu v,fqufvkyfEdkif&r,f/ tukefvHk;NyD;/
a&a&m? rD;a&m tqifoifhjzpfNyD;wJhtcgrSm olwdkYtdrfu
opfawG bmawGtukef,loGm;Edkifw,f/ bmrSrodrf;bl;/
ckeu ajymovkd &GmBuD;ig;&GmvHk;ukd wpfNydKifwnf;ra&TU
bl;/ tckpDrHudef;xJ t&ifpr,hfvkyfief;awG&Sdw,f/
tJ'Dvkyfief;pr,fh &Gmuom a&TU&r,f/ vlqdkwm pm;
0wfaea&;u tajccHvdktyfcsuf jzpfw,f/ tJ'gawG
NyD;rS ajymif;&r,f/ pm;zdkYu NcHpkduf? v,fvkyfEdkifatmif
pDpOfay;r,f/ aezdkYuawmh tdrfaqmufay;r,f/
Voice : tck tJ'D&GmawG ajymif;wJhtcg vlrIpD;yGm;a&; tck tJ'D&GmawG ajymif;wJhtcg vlrIpD;yGm;a&;
taeeJY NcHpdkufolu NcHaygh? v,fpdkufwJholu v,fjyef taeeJY NcHpdkufolu NcHaygh? v,fpdkufwJholu v,fjyef
vkyfr,fvkdY ajymcJhw,f/ tJ'D&GmawG&JU [dkbufrSmydkif vkyfr,fvkdY ajymcJhw,f/ tJ'D&GmawG&JU [dkbufrSmydkif
qkdifwJh{utwdkif; 'Dbufajymif;wJhtcg jyefay;rSmvm;/qkdifwJh{utwdkif; 'Dbufajymif;wJhtcg jyefay;rSmvm;/
UTMZ : vuf&Sdv,f? NcHvkyfolawGudk pufrIZkefjyify
rSm v,f? NcHrsm;0,fNyD; tpm;xdk;vkyfudkifapr,f/ v,f
todrf;cH&wJholudk v,ftpm;xdk;vkyfapNyD;? NcHtodrf;
cH&wJholu NcHtpm;xdk; vkyfykdifcGihfay;r,f/ v,f? NcH
tpm;xdk;r,lwJholawGudk a'ovuf&Sdaygufaps;twdkif;
aiGaMu;tpm;xdk;ay;r,f/ v,f? NcHjyefvdkcsifwJholawGudk
v,f? NcHjyef&atmif rjzpfrae vuf&Sd{utwdkif;&atmif
aqmif&Gufay;r,f/ vuf&SdNcH&SifawG repfem&atmif
a&mfbmNcHqkdvnf; vuf&Sda&mfbmNcH? oD[kdVfNcHxuf
aumif;wJhNcHukd tpm;xdk;ay;r,f/
Voice : tDwmvsH-xdkif;ua&m? jrefrmEdkifiHua&m 'gudk tDwmvsH-xdkif;ua&m? jrefrmEdkifiHua&m 'gudk
jrefrmvlxkeJY a'ocHjynfolawG tvkyftudkif tcGihf jrefrmvlxkeJY a'ocHjynfolawG tvkyftudkif tcGihf
tvrf;awGydkvmr,f/ jrefrmjynfu olrsm;EdkifiHawGrSm tvrf;awGydkvmr,f/ jrefrmjynfu olrsm;EdkifiHawGrSm
tvkyfoGm;vkyfaewJholawG jyefvmNyD; 'DrSmtvkyfvkyf tvkyfoGm;vkyfaewJholawG jyefvmNyD; 'DrSmtvkyfvkyf
&r,fvkdY qdkw,faygh/ jrefrmtvkyform; tvkyfvkyfzdkY &r,fvkdY qdkw,faygh/ jrefrmtvkyform; tvkyfvkyfzdkY
jrefrmb,favmuf&mcdkifEIef; tvkyfvkyf&r,fqdkwm jrefrmb,favmuf&mcdkifEIef; tvkyfvkyf&r,fqdkwm
awGudk q&mwkdY b,fvdkpDpOfay;xm;vJ/awGudk q&mwkdY b,fvdkpDpOfay;xm;vJ/
UTMS : Skill Worker vdkYac:w,faygh/ ynm&Sifvkyfom;
awGu xdkif;awGvkyfr,f/ usefwm tukefvHk; jrefrm
tvkyform;awG tvkyfvkyf&r,f/ tcktcsdefu puf½Hk
awG bmrSrvkyf&ao;bl;/ uRrf;usifvkyfom;awG?
Project pDrHcefYcGJrIwG vkdtyfaewkef;yJ/ tckrS tkyfcsKyfrI
½Hk;aqmufw,f? vrf;azmufw,f/ tckrStpyJ&Sdao;
w,f/ Deep Sea Prot eJY ½Hk;awGNyD;&if wdkYwdkif;jynfu
tvkyform;eJYawmif rvHkavmufbl;/
Voice : tckvuf&Sd xm;0,fa&eufqdyfurf;twGuf tckvuf&Sd xm;0,fa&eufqdyfurf;twGuf
ajcmuf&Gma&TU&r,fvdkY q&majymcJhw,faygh/ tJ'Da&TU ajcmuf&Gma&TU&r,fvdkY q&majymcJhw,faygh/ tJ'Da&TU
&r,folawGudk bmawGtoday;NyD;NyDvJ/ b,fvdkyHkpH &r,folawGudk bmawGtoday;NyD;NyDvJ/ b,fvdkyHkpH
today;ovJ/today;ovJ/
UTMS : tm;vHk;u 'D Project pawmhqkdwmeJY uGif;
qif;NyD;awmh &Gmol&Gmom;awGtm;vHk;ukd &Sif;jyw,f/
tacgufacguftcgcg &Sif;jyw,f/ t&ifuawmh &Gmom;
awGu vufrcHbl;/ b,fvkdtajctae&Sdw,fqkdwm
&Sif;jyrS olwdkYvufcHvmw,f/ rjzpfrae a&TU&awmhr,f
qdkwmodawmh uRefawmfwdkYeJY yl;aygif;yg0ifvmw,f/
tckoabmu odrf;wmr[kwf? BudKufa&mif; BudKuf0,f
oabmyJ/ NcHb,favmufwefvJ wefwJhaps;ay;r,f/
&Gmol&Gmom;awGudk awGUqHkw,f/ tpnf;ta0;awG Photo-KT
9392
awGUqkHar;jref;rIrsm; awGUqkHar;jref;rIrsm;
vkyfw,f/ olwdkYawG vufrSwfxdk;Muw,f/
Voice : tcktcsdeftxd tDwmvsH-xdkif;bufu b,f tcktcsdeftxd tDwmvsH-xdkif;bufu b,f
tcsdefrSm p0ifr,f/ bm tcsdefrSm p0ifr,f/ bm Project t&ifvkyfr,f? pwJh t&ifvkyfr,f? pwJh
Project Planing u bmawG&SdNyDvJ/u bmawG&SdNyDvJ/
UTMS : Project Planing u &SdNyD;om; a&eufqdyfurf;
udk pvkyfr,f/ Deep Sea Port udk t&if paew,f/
tck pvkyfaeNyD/ Survey tqifhayghaemf/ aemuf Soil
Test awG bmawGvkyfaew,f/
Voice : a&eufqdyfurf;u a&eufqdyfurf;u ITD(tDwmvsH-xdkif;) ukrÜPD (tDwmvsH-xdkif;) ukrÜPD
wpfckwnf;vkyfrSmvm;/ wjcm;wkdif;&if;om; jrefrmvkyf wpfckwnf;vkyfrSmvm;/ wjcm;wkdif;&if;om; jrefrmvkyf
ief;&SifawGygao;vm;/ief;&SifawGygao;vm;/
UTMS : 'D Project u ITD wpfckwnf;vkyfrSm r[kwf
UTMS : olwdkY*sme,fvpfawGrodvkdY aerSmyg/ ITD u
Sub Contractor taeeJYiSm;wm/ olwdkYOuú|u olwdkY
owif;axmufawGudk ITD taeeJYyJ pum;ajymrSmyJ/
'D Project BuD;u DDC taeeJYyJ vkyfrSmyg/
Voice : tck tck ITD u xdkif;owif;pmawGa&m EdkifiH u xdkif;owif;pmawGa&m EdkifiH
wumowif;pm ukrÜPDawGua&m wumowif;pm ukrÜPDawGua&m ITD vkyfaewm vkyfaewm
vkdUyJ odMuwmaygh/ vkdUyJ odMuwmaygh/ DDC vdkY rodMubl;? tJ'gua&m vdkY rodMubl;? tJ'gua&m
b,fvdkjzpfvkdYvJ/b,fvdkjzpfvkdYvJ/
UTMS : tckupcgp&Sdawmh rodwmjzpfr,f/ aemufqkd
'D Project wpfckvkH; DDC &JU tcef;u@yJ/
Voice : tJ'D tJ'D DDC &JUtcef;u@u a&eufqdyfurf; &JUtcef;u@u a&eufqdyfurf;
wpfckwnf;vm;? txl;pD;yGm;a&;ZkeftwGufygvm;/wpfckwnf;vm;? txl;pD;yGm;a&;ZkeftwGufygvm;/
UTMS : tJ'gu 'DtxJrSmvkyfr,fh Project tukefvHk;
yJ/ vlawGu pufrIZkefvkdYodMuwm/ 'Dtxl;pD;yGm;a&;
Zkefaygh/ a&eufqdyfurf;a&m pufrIZkefa&maygif;NyD;
txl;pD;yGm;a&;ZkefvkyfrSm/ 'DtxJrSm tBuD;pm;pufrIZkef?
tao;pm;pufrIZkef? "mwkaA'eJY a&eHvkyfief;awG?
ausmufrD;aoG; "mwftm;ay;puf½HkawG trsm;BuD;/
tJ'DZkefawGtm;vHk;udk txl;pD;yGm;a&;ZkefvdkYajymwm/
jrefrmEdkifiH&JU txl;pD;yGm;a&;ZkefBuD;? 'gu bmvJqkd
awmh r[mrJacgifa'o&JU tpdwftydkif;BuD;wpfckaygh/
Voice : a&eufqdyfurf;pDrHudef;rSmygrSmu ajcmuf&Gm a&eufqdyfurf;pDrHudef;rSmygrSmu ajcmuf&Gm
aygh/ t&ifu ajryHkwGufxm;wm 19 &GmvdkY wGufxm; aygh/ t&ifu ajryHkwGufxm;wm 19 &GmvdkY wGufxm;
wm/ 'gt&if ajryHkxJygaewJh usefwJh&GmawGu 'DpufrI wm/ 'gt&if ajryHkxJygaewJh usefwJh&GmawGu 'DpufrI
ZkefxJae&r,hfoabmvm;/ZkefxJae&r,hfoabmvm;/
UTMS : tck wkdYay;wm 240 pwk&ef;uDvdkrDwm {u
ig;aomif;ausmfu 'Dckepf&GmeJY vHkavmufygw,f/
Voice : tJ'gu txl;pD;yGm;a&;ZkefwpfckvHk;twGuf tJ'gu txl;pD;yGm;a&;ZkefwpfckvHk;twGuf
vm;/vm;/
UTMS : [kwfygw,f/ tJ'D 240 pwk&ef; uDvdkrDwmeJY
vkHavmufygw,f/ Sea Port rSm Basain oHk;ck,lNyD;
wcsKdUpuf½HkawG tJ'DrSmwnfrSm/
Voice : tckvkyfr,hf a&eufqdyfurf;eJYtxl; pufrI tckvkyfr,hf a&eufqdyfurf;eJYtxl; pufrI
ZkefawGrSm ygvmr,fh a&eH"mwkvkyfief;awG? obm0 ZkefawGrSm ygvmr,fh a&eH"mwkvkyfief;awG? obm0
ywf0ef;usif npfnrf;rIeJY vlawGqdk;usKd;jzpfapEdkifwJh[m ywf0ef;usif npfnrf;rIeJY vlawGqdk;usKd;jzpfapEdkifwJh[m
awG ygvmr,faygh/ tJ'DtwGuf b,fvkdjyifqifxm;vJ awG ygvmr,faygh/ tJ'DtwGuf b,fvkdjyifqifxm;vJ
rodbl;/rodbl;/
UTMS : 'gu odyfta&;BuD;wJhtcsuf? tJ'g ITD udk
vnf; ay;vkyfvdkYr&bll;/ tpdk;&uvnf; vkyfvdkYr&bl;/
cifAsm;wkdYvnf; vkyfvdkYr&bl;? uRefawmfvnf; vkyfvdkY
r&bl;/ wpfcku Third Party wpfcku 0ifvkyfay;&r,f/
EIA (Environment Impact Assessment) ywf0ef;usif
npfnrf;rItpD&ifcHpm SIA (Social Impact Assessment)
vlrIpD;yGm;xdcdkufrI tpD&ifcHpm EPA ( ) HIA (Health
Impact Assessment) usef;rma&;xdcdkufrI tpD&ifcHpm?
tJ'gawmhvkyf&r,f/ tJ'D[mukdvkyfzkdY EdkifiHwumtqifh
&SdwJh xdkif;tajcpdkuf TEAM Consulting Engineering
and Mangement Company iSm;xm;NyD; tJ'DrSm xdkif;
ynm&SifawGvnf;ygw,f? jrefrmawGvnf; ygw,f/
olwkdYu ISO &xm;NyD;om; olwdkYpaeNyD/ pwkef;qdkawmh
Survey tqihfyJ &Sdao;w,f/
Voice : 'D 'D Project u u Dirty Industrial (npfnrf; (npfnrf;
pufrIZkef)awGygrSm jzpfwJhtwGuf obm0ywf0ef;usifeJY pufrIZkef)awGygrSm jzpfwJhtwGuf obm0ywf0ef;usifeJY
vlxkusef;rma&;udk xdckdufrSm aocsmoavmuf&Sdw,f/ vlxkusef;rma&;udk xdckdufrSm aocsmoavmuf&Sdw,f/
tJ'gawGudkumuG,fzdkY b,fvdktpDtrHawG&SdovJ/tJ'gawGudkumuG,fzdkY b,fvdktpDtrHawG&SdovJ/
UTMS : [kwfygw,f? tJ'guta&;BuD;w,f/ apmapm
uajymwJh EIA, SIA, EPA, HIA tJ'gawGu ta&;BuD;
w,f/ tJ'gawG Clear rjzpfbJ b,folrSvkyfrSm r[kwf
bl;/ olwkdYu EkdifiHwumukrÜPDjzpfwJhtwGuf tJ'gawG
Clear rjzpfbJ b,fbufurS ydkufqHacs;rSm r[kwfbl;?
wu,fynm&SifawG avhvmNyD;rS tJ'D Result u Clear
jzpfrSm Pass jzpfrS 'gudkcGihfjyKrSm/ 'DpDrHudef;udk bmvdkY
vkyf&rvJqdkawmh udk,fwkdYwdkif;jynf csrf;omzdkYtwGuf
vkyfwm/ EdkifiHtwGuf qdk;usKd;rsm;r,f? xdcdkufrIrsm;
r,fqkd vkyfrSmr[kwfbl;/
The Voice Weekly rS ul;,lazmfjyonf/
ajymif;a&TU&rnfha'ocHrsm;ukd jyefaqmufay;rnhf
tdrfykHpHi,f
pDrHudef;{&d,mtwGif;&Sd ½kd;&maetdrfwpfvkH;
bl;/ Dawei Development ukrÜPDqdkNyD;? ITD ESihf Max
wdkYaygif;NyD;vkyfrSm? Asia World uvnf; Sub Contractor
tjzpfygr,f/ Dawei Development ukrÜPDu w&m;0if
rSwfyHkwifNyD; Max u Board &SdolESpfa,muf? (tDwm
vsH-xdkif;) ITD u ESpfa,mufaygif;NyD; zGJUpnf;xm;wm/
'DrSm&SdwJh vkyfief;awGtm;vHk;udk EdkifiHjcm;om;vufxJ
xnhfrxm;bl;/ wkdif;&if;om; vkyfief;&SifawGvnf;
yg0ifw,f/
Voice : wpfckr&Sif;wmav;&SdvdkY xyfar;yg&apcifAsm/ wpfckr&Sif;wmav;&SdvdkY xyfar;yg&apcifAsm/
tckuawmh tckuawmh Dawei Development Company u u
vkyfr,hf tck vkyfr,hf tck The Nation wdkY wdkY Bangok Post wkdY xdkif; wkdY xdkif;
owif;pmawGrSm owif;pmawGrSm DDC taeeJY olwdkYpum;rajymbl;/ taeeJY olwdkYpum;rajymbl;/
ITD taeeJYyJ pum;ajymwm/ tJ'gudk &Sif;jyay;yg/taeeJYyJ pum;ajymwm/ tJ'gudk &Sif;jyay;yg/
9594
awGUqkHar;jref;rIrsm; awGUqkHar;jref;rIrsm;
,ckESpfydkif;twGif; pwifwnfaqmufvsuf&Sdonhf xm;0,fa&eufqdyfurf;ESihf txl;pD;yGm;a&;ZkeftwGif; ,ck
vuf&Sdjzpfay:aeaom a'ocHrsm;ESihf tDwmvsH-xdkif;ukrÜPDMum; v,f,majrESihf a&TUajymif;&Gmjyóemrsm;ukd
0dkif;0ef;ulnDajz&Sif;ay;&ef tqdkyga&eufqdyfurf;ESihf txl;pD;yGm;a&;Zkefjzpfay:vmNyD;aemuf a'ocHrsm;cHpm;vm
&rnhf obm0ywf0ef;usifESihf avxka&xknpfnrf;rIrsm;? usef;rma&;jyóemrsm;? qdk;usKd;rsm;udk EdkifiHawmfu
BudKwifoHk;oyfEdkif&ef owif;tcsuftvufrsm;udk xkwfazmfay;NyD; a'ocHrsm;udk todynmay;&ef? xm;0,fa'owGif;
zGHUNzdK;wdk;wufrIrsm; qufvufvkyfaqmifEdkif&ef &nf&G,fzGJUpnf;xm;onhf xm;0,fa'ozGHUNzdK;wkd;wufa&;tzGJU Dawei
Development Association (DDA) \ ajyma&;qdkcGihf&Sdol OD;oefYZifESihfawGUqHkar;jref; azmfjyvdkufygonf/
Voice : Dawei Development Association (DDA) eJY ywfoufNyD;&Sif;jyay;yg/ b,ftcsdefrSmpzGJUNyD; b,fol eJY ywfoufNyD;&Sif;jyay;yg/ b,ftcsdefrSmpzGJUNyD; b,fol
awG yg0ifygovJcifAs/awG yg0ifygovJcifAs/
UTZ : xm;0,fzGHUNzdK;a&;toif; DDA qdkwmu uRef
awmfwdkY xm;0,fa'orSm ywf0ef;usifnpfnrf;rIeJY
usef;rm;a&;xdcdkufrItwGuf wtm;pdk;&drf&wJhausmufrD;
aoG;puf½HkwdkY? a&eH"mwkpuf½HkawGygr,hf txl;pD;yGm;a&;
ZkefwdkY vmvkyfr,fvdkY 2008 avmufuod&w,f/
2010 usawmh pDrHudef;pNyD; v,f,majrawGodrf;w,f/
vrf;awGazmufw,f/ tJ'Dawmh a'ocHawGu pdwfyl
vmw,f/ tJ'geJY 'DZifbmvrSmpwifNyD; ,ckvuf&Sd
pufrIZkefeJY a&eufqdyfurf;wnfaqmufr,hf a'owGif;
uvlawG? Impact cHpm;ae&wJholawG? bmoma&;
acgif;aqmifawG? xm;0,fNrdKUcHawGaygif;NyD; a'ocHawG
bmjzpfaervJ? 'D Project eJYywfoufNyD; bmawGcHpm;
&rvJ? bmqdk;usKd;awG&SdrvJqkdwm a'ocHjynfolvlxk
udk ajymjyzdkY? a'ocHawGukd,fpm;wifjyay;zkdY? aemufNyD;
a'ocHjynfolvlxkudk 'D Project eJYywfoufNyD; a'ocH
awG&JU tcGihfta&;bmawG&SdovJqdkwmudk odatmif
vkyfay;csifwm/ aemufwpfcku 'Da'o&JU pD;yGm;a&;?
ynma&;? usef;rma&;? obm0ywf0ef;usifudpö&yfawG
udk zGHUNzdK;atmifynmay;csifw,f/ tckawmh xm;0,f
a&eufqdyfurf;eJY ywfoufwmawG vkyfaeygw,f/
Voice : xm;0,fzGHUNzdK;a&;tzGJU xm;0,fzGHUNzdK;a&;tzGJU (DDA)taeeJY xm;0,f taeeJY xm;0,f
a'o&JU obm0ywf0ef;usifeJY a'ocHjynfolawG&JU a'o&JU obm0ywf0ef;usifeJY a'ocHjynfolawG&JU
ta&;ukd umuG,fay;zdkY ta&;ukd umuG,fay;zdkY Action Plan taeeJYbmawG taeeJYbmawG
vkyfaqmifzdkY&SdygovJ/vkyfaqmifzdkY&SdygovJ/
UTZ : tckvuf&Sd tzGJUzGJUNyD; a'ocHawG&JU toHudk
wjcm;jynfolawGeJY EdkifiHawmftpkd;&udkodatmif vkyf
ay;zdkY? a'ocHawG&JU qE´udkxkwfay;EdkifzkdY? a'ocHawG
tusKd;pD;yGm;cHpm;cGihf? vmvkyfwJhvlawG&JU tusKd;pD;yGm;
cHpm;cGihfawG avsmhenf;atmifjzpfvmr,hf Change awG
b,fvdkumuG,frvJ? &Sd&if;pGJpD;yGm;a&;vkyfief;? ,Ofaus;
rI? ½dk;&m"avhawGukd b,fvdkumuG,fzdkY? a'ocHawG
tm;vHk; ylaygif;yg0ifvmatmif aqmif&GufzdkY? tck
vuf&Sduawmh Dawei Development Association u
ajr,mydkifqkdifcGihfeJYywfoufNyD; a'ocHawG ynmay;Zkef
twGif; tvkyfvkyfr,f/ jrefrmvkyfom;awGtwGuf
tvGeftEÅ&m,fBuD;ygw,f/ obmywf0ef;usifvJ ydkrdk
xdcdkufapwJh puf½HkawGjzpfygw,f/ xkdif;EdkifiHurvdkcsif
awmhvdkY jrefrmEdkifiHrSm vmvkyfwmvdkYvnf; xkdif;0efBuD;
csKyfa[mif; tbDqpfukd,fwkdif EdkifiHwumrD'D,mawG
udkajymcJhwm/ xdkif;EdkifiH &a,mif;jynfe,f rwåmyGwf
pufrIZkefrSm a'ocHawGeJY xkdif;tvkyform;jyóem
aygif;rsm;pGm cHpm;ae&vkdY 'Da&mufvmwJh pDrHudef;jzpf
w,fvdkY od&w,f/ rwåmyGwfpufrIZkefrSm 1982 ckESpf
uaepvdkY xdkif;EdkifiHzGHUNzdK;rItwGufqkdNyD; pufrIZkefpvkyf
w,f/ tJ'Da'o&JU pdkufysKd;a&;vkyfief;tm;vHk; ysufpD;
oGm;w,f/ a'ocHawG tvkyfvufrJh jzpfukefw,f/
pdkufysKd;ajrr&Sdoavmuf jzpfoGm;w,f/ tJ'DrSm &SdwJha&
uvnf; oHk;vkdYr&awmhbl;/ tpdk;&u 'Da'o&JU oHk;a&?
aomufa&roHk;&vdkYawmif trdefYxkwfxm;w,f/ uifqm
jzpfEdkifajcEIef;uvnf; wpfEdkifiHvHk;&JU 7 &mcdkifEIef;&Sdw,f/
tvkyfvufrJhuvnf; &a,mif;jynfe,frSm trsm;qHk;
jzpfaewmyJ/ 'gu tDwmvsH-xdkif;ukrÜPDu wm0ef
,lNyD; vkyfaewmyJ/ tDwmvsH-xdkif;u umuG,fay;zdkYeJY
aemifjzpfvmr,fh tusKd;qufawGudk ajymjyay;zkdY a&&Snf
pDrHudef;awG qGJxm;wmawG&Sdygw,f/
Voice : DDA eJY xm;0,fa'ocHawGu 'Da&eufqdyf eJY xm;0,fa'ocHawGu 'Da&eufqdyf
urf;eJYywfoufNyD; b,fvdkqE´oabmxm;rsKd;&SdMu urf;eJYywfoufNyD; b,fvdkqE´oabmxm;rsKd;&SdMu
ovJ/ a&eufqdyfurf;zGHUNzdK;a&;eJYywfoufNyD; bmvdkcsif ovJ/ a&eufqdyfurf;zGHUNzdK;a&;eJYywfoufNyD; bmvdkcsif
wm? b,ft&mu r&Sdoihfbl;qdkwmudk &Sifjyay;yg/wm? b,ft&mu r&Sdoihfbl;qdkwmudk &Sifjyay;yg/
UTZ : xm;0,fa'ocHawGeJY DDA tzGJUu vlawG
tm;vHk; weoFm&DzGHUNzdK;wkd;wufrIudk vkdcsifygw,f/
zHGUNzdK;rIudkvnf;vkdvm;w,f/ EdkifiHpD;yGm;a&;wkd;wufzdkY
twGuf 'Da'oeJY a&eufqdyfurf; Project u tvGef
ta&;BuD;ygw,f/ 'gayr,fh a'ocHawGeJY jrefrmjynf
twGuf tEÅ&m,fr&SdEdkifr,hf Project rsdK; ydkvkdvm;yg
w,f/ Dirty Industry (npfnrf;rIpufrIZkefawG) ygvm
r,hf pDrHudef;rsKd;awmh rvkyfapcsifbl;/ vkyfvnf;rvkyf
oifhbl;/ Oyrm-ausmufrD;aoG;puf½Hk? a&eH "mwkpuf½Hk
awG[m a'ocHawGusef;rma&;ukd xdkif;ukrÜPDawmif
olwkdYxdkif;awG&JU jyóemudkr&Sif;Edkifbl;qdk&if uRefawmf Photo-KT
97
jrifuGif;aqmif;yg;rsm;
96
awGUqkHar;jref;rIrsm;
wkdYEdkifiHtwGuf b,fvdkwm0ef,lajz&Sif;ay;rvJqdkwm
pOf;pm;p&myg/ aemufwpfcku 75 ESpfqdkwJh Project
oufwrf;u xm;0,fa'oukd xkdif;vlrsKd;awG&JUvufxJ
75 ESpfawmifxnhfxm;&rSm t&rf;rsm;w,f/ rsKd;quf
wpfqufpmjzpfaew,f/ t&rf;rsm;vGef;w,f/ aemufqHk;
ajym&&if npfnrf;pufrIZkefawG rvdkcsifygbl;/ EdkifiH
twGuf a&&SnfwnfwJh Sustainable Development yJ
vdkcsifygw,f/
Voice : tckpDrHudef;onf aqmufaewJh ebkv,f tckpDrHudef;onf aqmufaewJh ebkv,f
a'ou olwdkYjyefae&mcsxm;ay;r,fh tydkif;eJY avsmf a'ou olwdkYjyefae&mcsxm;ay;r,fh tydkif;eJY avsmf
aMu;aiGtydkif; b,fvdkqE´&SdMuvJ/aMu;aiGtydkif; b,fvdkqE´&SdMuvJ/
UTZ : tDwmvsH-xdkif;ukrÜPDwnfaqmuf ½Hk;ajrae&m
awG uefcsebl&Dxdazmufxm;wJh vrf;ykdif;awGudk ckcsdef
xd avsmfaMu;ray;&ao;bl;? olwdkYodrf;xm;NyD;NyD/ (wnf
aqmufa&; ajrae&mtwGuf NyD;cJhonhf 'DZifbmvu
avsmfaMu;ay;cJhonf/ t,f'Dwm) a'ocHawGu olwdkY
pm;aomufaexdkifrIawGudk rpGefYcsifbl;/ olwdkYpD;yGm;a&;?
,Ofaus;rIudk aemufNyD; ESpfaygif;rsm;pGm aexdkifcJhwJh
olwdkY&JUae&mudk rpGefYcGmcsifbl;/ aemufqHk;tqihf
ajymif;&r,fqkd&ifawmif xdkufxdkufwefwefavsmfaMu;
&csifw,f/ aemufNyD; olwdkYu ajymif;a&Txm;r,fh &Gm
ae&mawGrSm olwdkYtwGuf pD;yGm;a&; pdkufysKd;a&;vkyf
vdkY&r,hfae&mrsKd;r[kwfbl;/ a'ocHawG&JU oabmxm;
ukd ar;NyD; rjzpfraeajymif;&r,fqkdwJhtcg &Gmom;awGeJY
n§dn§dEdIif;EdIif; vkyfoifhygw,f/ bmawGvkyfay;ap&
r,fqdkwm a'ocHawGeJY yl;aygif;NyD; vkyfay;apcsifw,f/
wpfzufowf vufrSwfa&;xdk;cdkif;wmrsKd;rjzpfoihfbl;/
DDA taeeJY EdkifiHhpD;yGm;a&;eJY pD;yGm;a&;yx0Dtae
txm;? EdkifiHa&;yx0D0if taetxm;awGudk em;vnf
ygw,f/ EdkifiHzGHUNzdK;rItwGufudk tpdk;&eJY jynfoleJY vkyf
r,hfukrÜPDawGeJYaygif;NyD; nd§nd§EdIif;EdIif; aqmif&Gufap
csifygw,f/
Voice : ajr,mykdifqkdifcGihf Oa'awG? ywf0ef;usifxdef; ajr,mykdifqkdifcGihf Oa'awG? ywf0ef;usifxdef;
odrf;a&;taMumif;awG? pufrIZkefOya'awGudk a'o odrf;a&;taMumif;awG? pufrIZkefOya'awGudk a'o
cHawG od&Sdem;vnfatmif b,fvkdpDpOfxm;vJ/cHawG od&Sdem;vnfatmif b,fvkdpDpOfxm;vJ/
UTZ : olwkdYtusKd;pD;yGm;cHpm;cGihfawG? &ydkifcGihfawG?
npfnrf;pufrIZkefawG&JU jzpfpOfawG? ajr,mOya'awG
taMumif; a'ocHawGudk yl;aygif;yg0ifapNyD; Informa-
tion Sharing vkyfr,f/ bmoma&;acgif;aqmifawG
uaewpfqihf pnf;½Hk;NyD; tpnf;ta0;yGJawG? pmwrf;
awG zwfEdkif? okawoeawGvkyfzkdY DDA taeeJY a&&Snf
Plan qGJxm;NyD;om;yg/
Voice : bmrsm;ajymp&m&Sdygao;ovJ/bmrsm;ajymp&m&Sdygao;ovJ/
UTZ : EdkifiHawmftaeeJY a&&SnftusKd;&Sdr,hf pD;yGm;
a&;zGHUNzdK;wdk;wufr,hf pDrHudef;rsKd;udkyJ vkyfapcsifygw,f/
zGHUNzdK;a&;vkyfief;udk qefYusifwmr[kwfygbl;/ EdkifiHawmf
or®wBuD;taeeJY jynfolUtoHudk Mum;csifr,f xifyg
w,f/ 'gudk DDA u wpfwyfwpftm; jznhfqnf;ay;
csifygw,f/
9998
tjrifrsm; tjrifrsm;
owif;pmawG? *sme,fawG? TV awGrSm tckwavm
xm;0,fa&eufqdyfurf;pDrHudef;taMumif; rMumcP
a&;Muwm? ajymMuwm? jyMuwmawGU&awmh 0rf;omrd
w,f/ auseyfaerdygw,f/ xm;0,fZmwdjzpfwmrdkY
tckvdk udk,fh&JUa'orSm tajcwnfNyD;vkyfr,fh pDrHudef;
BuD;udk tpuwnf;u pdwf0ifpm;rdcJhw,f/ wdkufwkduf
qdkifqdkif vGefcJhwJhajcmufvavmufu tpdk;&Xmewpfck
u ynm&SifawGac:NyD; 'DudpöudkaqG;aEG;wkdifyifMuwJh
tcg yg0ifcJhygw,f/ pD;yGm;a&;½Iaxmifh? pDrHcefYcGJrI
½IaxmifhuMunfhNyD; pOf;pm;rdwmawGukd aqG;aEG;cJhyg
w,f/ wifjycJhygw,f/ uRefawmfeJYtwl oHtrwfBuD;
OD;vSarmif? jrefrmhtmrcHvkyfief;u a'gufwmarmifarmif
odrf;wkdYygwm rSwfrdygvdkufw,f/
xm;0,fa&eufqdyfurf;pDrHudef;taMumif; pOf;pm;
&if yx0Dtaetxm;udk ueOD;oHk;oyfoihfygw,f/ ajryHk
ay:rSm axmufMunfh&if xm;0,fNrdKU&JU ta&SUpl;pl;rSm/
befaumufNrdKUuwef;aewmyJ/ uDvdkrDwm 200 ausmf
avmufyJ&Sdwm/ c&D;tuGmta0;eJYqdk bmrSr&Sdbl;/
uRefawmfhpdwful;xJrSm ajcmufvrf;oGm;vrf;aygufcJh&if
t&ifwkef;u tDwvDEdkifiH wl&ifNrdKUrSm wm0ef,lcJh
wkef;u *sDeDAmNrdKUudk oGm;wJhc&D;avmufawmifr&Sdbl;/
vrf;omayguf&if c&D;onfawGa&m ukefpnfawGyg
em&Dtenf;i,feJY pD;yGm;a&;tcsuftcsmuswJh bef
aumufNrdKUudk a&mufEdkifrSm/ pD;yGm;a&;tjrifeJY Munfh&if
taemufEkdifiH? ta&SUtv,fydkif;EdkifiHawGuukefawG[m
ypdzdwfork'´&mbufa&mufzdkY xdkif;EdkifiHuae awmif
bufqif;NyD; rav;&Sm;EdkifiHjzwfNyD;rS puFmyludka&mufrSm/
c&D;u &ufeJYcsDMumwJhc&D;/ tckawmh 'Dvdkr[kwfawmhbJ
tm;vHk;udkjzwfNyD; jrefrmEdkifiHawmifydkif;uae bef
aumufudk em&Dtenf;i,ftwGif; a&mufEdkifwm/
wpfavmu uRefawmf pD;yGm;a&;bGJU&olrsm;
toif; (MIEGA) twGuf jyKvkyfaqmif&Gufay;cJhwJh
a[majymyGJwpfckrSm xm;0,fa&eufqdyfurf;taMumif;
xnfhoGif;NyD; wifjycJhygw,f/ a[majymyGJ&JU acgif;pOfu
Strategic Positioning r[mAsL[muswJh wnfae&m
taetxm;udk tcGifhta&;,lzdkYyg/ trSefawmh uRefawmf
wdkYEdkifiH[m yx0Dtaetxm;t& txl;uHaumif;yg
w,f/ rsufarSmufacwfwpfurÇmvHk;rSm pD;yGm;a&;wdk;
wufrI t&Sdeft[keftjrihfqHk;jzpfwJh w½kwfEdkifiHeJY
tdE´d,EdkifiHwdkYtMum; &Sdaewm/ yx0Dtaetxm;
tm;omcsufu tvGefBuD;rm;wm/
uRefawmfwdkYi,fi,fwkef; oifMum;cGifh&cJhwJh
Economic Geography (pD;yGm;a&;yx0D) bmomrSm
wnfae&m Location &JU ta&;ygyHkudk tNrJajymavh&Sd
ygw,f/ Oyrm- wcsKdUEdkifiHawG[m wnfae&mtae
txm; raumif;rGefwJhtwGuf pD;yGm;a&;wdk;wufrIrSm
t[efYtwm;jzpfw,fvdkY oHk;oyfMuw,f/ wnfae&m
aumif;vdkY wcsKdUEdkifiHwG[m tcGihfomw,fvdkY qkdMuyg
w,f/
xm;0,fNrdKU&JU wnfae&m[mvnf; tvGefaumif;
rGefvSw,fvdkY ajym&rSmjzpfw,f/ xm;0,fNrdKUtaemuf
bufurf;ajc[m tifrwefrSvSyom,mNyD; emrnfausmf
armif;ruef urf;ajc&Sdygw,f/ xm;0,fom;wpfOD;
taeeJY bufvdkufNyD;ajym&&if armif;ruef&JU tvS[m
iyvDxufomw,f/ aiGaqmif? acsmif;omwdkYxuf
aumif;w,fvdkY ajym&rSmygyJ/ txl;jcm;qHk;uawmh
xm;0,fNrdKUteD;u yifv,f&JU euf½Idif;rIygyJ/ yifv,f
[m wdrfae&if oabFmBuD;awG urf;uyfzdkYtcuftcJ
&Sdygw,f/ a&eufwmrdkY yifv,ful;oabFmawG? a&eH
"mwfaiGUwifoabFmawG tvG,fwul 0ifxGufEdkifMuvdkY
tajctaeu tvGefaumif;rGefvSygw,f/
xm;0,fa&eufqdyfurf;vdkY ajymwJhae&mrSm
qdyfurf; wpfckwnf;ajymaewmr[kwfygbl;/ qdyfurf;
eJY wGJzufNyD; txl;pD;yGm;a&;ZkefwpfckjzpfvmzdkY pDrHxm;
ygw,f/ w½kwfEdkifiH&JU pD;yGm;a&;jyKjyifajymif;vJwJhae
&mrSm txl;pD;yGm;a&;ZkefawG[m aomhcsufwpfckjzpfyg
w,f/ vGefcJhwJh ESpf 20 ausmfavmufpNyD; w½kwfEdkifiHrSm
Special Economic Zones (SEZs) awGudk owfrSwfazmf
xkwfNyD; EdkifiH&JUpD;yGm;a&;wdk;wufzGHUNzdK;rIudk zefwD;EdkifcJh
ygw,f/ 'gaMumifhvnf; xm;0,fa&eufqdyfurf; pDrH
udef;[m w½kwfEdkifiHu emrnfBuD; Shenzhen txl;
pD;yGm;a&;a'oeJY yHkpHwlwpfckjzpfw,fvdkY qdkEdkifygvdrfh
r,f/ 'Dtxl;pD;yGm;a&;ZkefrSm ukefxkwfvkyfrIvkyfief; Photo-KT
101100
tjrifrsm; tjrifrsm;
awGudk tBuD;tus,faqmif&GufEdkifrSm jzpfygw,f/
wu,fawmh 'DpDrHcsufaMumifh xm;0,fa'o[m
Regional Economic Hub (a'owGif; pD;yGm;a&;tcsuf
tcsm) wpfck jzpfvmEdkifrSmjzpfw,f/
tckvdk ajymif;vJvmwJhtajctaeudk oHk;oyf
avhvmwJhae&mrSm uRefawmfhtaeeJY rsufarSmufacwf
rSm ajymaeMu? a&;aeMujzpfwJh Green Growth ywf
0ef;usifudk av;pm;cspfcifjrwfEdk;wJh pD;yGm;a&;yHkpHwpfck
azmfxkwfoihfw,fvdkY ,lqrdygw,f/ wpfurÇmvHk;
twdkif;twmeJYoHk;oyf&if tckvdk {&mrpDrHcsufawG
aqmif&GufwJhae&mrSm ywf0ef;usif xdcdkufysufpD;rI&Sdwm
awGU&ygw,f/ 'Dvdkrjzpfatmif BudKwifpOf;pm;zdkYvdkrSm
jzpfygw,f/ pOf;pm;vdrfhr,fvdkY arQmfvifhygw,f/ Oyrm
-BuD;rm;wJhpDrHcsufawG aqmif&Gufwdkif; Environmental
Impact Assessment (EIA) vdkYac:wJh ywf0ef;usiftay:
xdcdkufrIudk qef;ppf&ygw,f/ 'Dvdk aqmif&GufNyD;rS
wwfEdkiforQ xdcdkufrIavsmhenf;atmif pDpOfaqmif&Guf
&rSm jzpfygw,f/
ywf0ef;usifxdcdkufrItaMumif;pOf;pm;&if yifv,f
jyif xdcdkufrItjyif urf;ajc&JU pDrHudef;rSmygwJhtwdkif;
befaumufNrdKUtxd azmufvkyfr,fhvrf;wpfavQmuf
b,fyHkb,fenf; xdcdkufEdkifrvJqdkwmudk xnfhoGif;
pOf;pm;&rSm jzpfygw,f/ 'Dudpöuawmh jyifopfukrÜPD
Total &JU uefabmufpDrHcsuf aqmif&GufpOfusihfoHk;cJhwJh
enf;vrf;awG[m oifcef;pm,lp&mawG jzpfygw,f/
&GmawG? tdrfawG? v,fawG? NcHawGudk a&TU&r,fqdk&if
xdcdkufrItenf;qHk;jzpfatmif b,fenf;b,fyHk aqmif
&GufoihfovJqdkwmu tawGUtBuHKawG&SdNyD;om;jzpfyg
w,f/ pDrHudef;taumiftxnfazmf&mrSmvnf; NrdKUcH?
e,fcH? &GmcHvlawGeJY wdkifwdkifyifyif vkyfaqmifoGm;&rSm
jzpfygw,f/ tckqdk&if weoFm&Dwkdif;a'oBuD;rSm
wdkif;a'oBuD;vTwfawmf ay:aygufvmwmrdkY wm0ef&Sd
olawGu 'DudpöawGudk tao;pdwfaqG;aEG;wkdifyif
qHk;jzwfMuvdrfhr,fvdkY ,lqrdygw,f/
'Dxm;0,fa&eufqdyfurf;pDrHudef;udk Regional
Development a'oqkdif&m wdk;wufzGHUNzdK;rI½Iaxmifhu
ae oHk;oyfEdkifrSmjzpfygw,f/ xm;0,fc½dkiftjyif teD;
ywf0ef;usif NrdKUe,fc½dkifawGtwGufvnf; tusKd;jzpf
r,fhpDrHcsufjzpfygw,f/ jzpfatmifvnf; aqmif&GufzdkY
tyfygvdrfhr,f/ tckvdkBuD;rm;wJh pDrHudef;? pDrHcsufawG
taumiftxnfazmfwJhae&mrSm uRrf;usif0efxrf;vkyf
om;awG tajrmuftjrm;vdktyfygvdrfhr,f/ 'DuRrf;usif
0efxrf;awGudk b,fu&rvJ/ a'oqkdif&m jynfolawG
taeeJY uRrf;usifrItqifhtwef; enf;yg;wJhtvkyfawG
udkom vkyfcGihf&NyD; tcGihfta&;aumif;vSwJh uRrf;usif
tvkyfawGudk wjcm;vlawGu &oGm;r,fqkd&if a'o
zGHUNzdK;rItwGuf epfemEdkifrSmjzpfygw,f/ 'Dae&mrSm
umvwdk? umv&SnfpOf;pm;zdkY vdktyfygvdrhfr,f/ tck
tcsdefrS xNyD;vkyfvdkYjzpfrSm r[kwfygbl;/ pepfwus
tpDtpOfcsrSwfNyD; uRrf;usif0efxrf;awG a'orSmarG;
xkwfoGm;zdkY pDpOf&rSmjzpfygw,f/ pDrHcsuf taumif
txnfazmfr,fqdkwmudk BudKwifodxm;wmrdkY vkdtyfwJh
jyifqifrIawG tckupNyD;vkyfzdkY ta&;BuD;vSygw,f/
tckvdk txl;pD;yGm;a&;Zkef azmfxkwfwJhae&mrSm
Physical Infrastructure ½kyf0w¬Kydkif;qdkif&m tajccH
taqmuftODawG&SdzdkY ta&;BuD;ovdk ay:vmr,fh
pD;yGm;a&;pufrIvufrI ukefxkwfvkyfief;awGudk pDrHtkyf
csKyfEdkifpGrf;&SdzdkY txl;ta&;BuD;ygw,f/ txl;Zkefjzpf
wmeJYtrQ pDrHcefYcGJrIyHkpH? tkyfcsKyfrIyHkpHawG[m oGuf
vuf&r,f/ zswfvwf&r,f/ orm;½dk;usyHkpHeJY vkyfaevdkY
r&ygbl;/ tawG;tac:t,ltqawGudk ajymif;vJ
&rSmjzpfygw,f/
vlYpGrf;tm;pk Human Resource eJY ywfoufvdkY
txl;owdjyK&rSmjzpfygw,f/ w½kwfEdkifiH&JU tawGU
tBuHKudk jyefoHk;oyf&if a'ocHawGtpm; a'otjyif
bufrS uRrf;usifwJholawG? EdkifiHjcm;ynm&SifawGudk
ac:,loHk;pGJcJhMuygw,f/ 'gaMumifh ueOD;umvrSm
a'ocHawGtwGuf tusKd;&Sdoifhoavmuf tusKd;rjzpf
cJhwm awGU&ygw,f/
a&&SnfrSm 'Da&eufqdyfurf; pDrHcsufaMumifh
ywf0ef;usifxdyg;rItjyif usef;rma&;tusKd;oufa&muf
rIawGudkxnfhNyD; pOf;pm;&rSmjzpfygw,f/ uRefawmfod
oavmuf 'Da&eufqdyfurf;pDrHcsufESifh wGJzufNyD;
"mwfajrMoZmpuf½Hk? oHrPdpuf½Hk? "mwfaiGUxkwfvkyfrI
puf½Hk? a&eHxGufypönf;rsm; xkwfvkyfwJhpuf½Hk? ausmuf
rD;aoG;eJY armif;ESifwJh"mwftm;ay;puf½HkawG yg0ifrSm
jzpfygw,f/ 'Dpuf½Hkvkyfief;awG vnfywfwJhtcg ywf
0ef;usifrSm&SdwJh jynfolawGeJY usef;rma&;udk b,fyHk
b,fenf; xdcdkufEdkifrvJqdkwmudk oHk;oyfoGm;zdkY vdktyf
ygvdrfhr,f/ wpfzufEdkifiHrSm 'Dvkyfief; 'Dpuf½HkawGeJY
ywfoufNyD; uefYowfrI wm;jrpfrIawG vkyfcJhygw,f/
'Dudpöudkvnf; yg;yg;eyfeyfeJY avhvmNyD; b,fenf;
b,fyHk wHkYjyefoihfovJqdkwmudk pOf;pm;oihfygw,f/
EdkifiHawmftpdk;&taeeJY tckvdk wpfBudrfwpfcgrS
r&Sdzl;ao;wJh txl;pD;yGm;a&;Zkefwpfck owfrSwfNyD;
aqmif&Gufwmudk BudKqdkygw,f/ arQmfvifhcsuf BuD;BuD;
rm;rm;xm;rdygw,f/ b,ft&myJjzpfjzpf taumif;eJY
tqdk;[m 'GefwGJaeygw,f/ aumif;wJhtcsufawGudk
'Dxufaumif;atmif &&SdEdkifatmif BudK;pm;NyD; qdk;Ekdif
r,fhtcsufawGudkvnf; wwfEdkiforQ avsmhyg;atmif
BudK;pm;oGm;&rSmomjzpfygw,f/ xm;0,fol? xm;0,f
om;wifru jrefrmEdkifiHwpfEdkifiHvHk;twGuf xl;jcm;wJh
aqmif&GufrIwpfckjzpfwmuawmh {uefrkcsjzpfygw,f/
rrSm;oihfwmawG rrSm;atmif b,fvdkvkyfoihfovJ
qkdwmudkawmh tpdk;&tykdif;u wm0ef,ljznfhqnf;
ovdk pD;yGm;a&;vkyfief;&SifawGuvnf; yg0ifvIyf&Sm;zdkY
tvGefvdktyfygw,f/
'DudpöeJYywfoufNyD; vlrIa&;tzGJUtpnf;awGjzpf
wJh NGOs awGuvnf; wwfEkdifwJhae&mu 0ifa&muf
ulnDoifhygw,f/ ywf0ef;usifjyKpkxdef;odrf;rIudk aqmif
&GufaewJh NGOs awG? usef;rma&;apmifha&SmufrIudk
vkyfaewJh NGOs awG? vlrIvkyfief;awG ulnDaqmif
&GufaewJh NGOs awG yg0ifoihfygw,f/ owif;pm?
*sme,f? TV tp&SdwJh Media awGuvnf; yg0ifMuNyD;
vdktyfwJhyHhydk;rIawG jyKvkyfoihfygw,f/ wcsKdUEkdifiHawGrSm
tckvdkpDrHcsufBuD;awG aqmif&GufzdkY jyifqifwJhtcg
qefYusifuefYuGufMuwm jrifawGU&ygw,f/ uRefawmf
wdkYEdkifiHrSmawmh 'DvdkrjzpfoihfbJ vkyfoihfvkyfxkdufwJh
udpöwpfckrdkY 'gudktaumif;qHk;jzpfatmif 0dkif;NyD;tajz
&Sm&r,f? azmfxkwfoGm;&r,fjzpfw,f/
jynfolu a&G;cs,fcHcJh&wJholawGuvnf; jynfol
awGbufuudk,fpm;jyKNyD; jynfolawGtwGuf taumif;
qHk;jzpfatmif pDpOfaqmif&GufoGm;vdrfhr,fvdkY arQmfvifh
ygw,f/ ynm&SifawG&JU tcef;u@u ydkNyD;ta&;BuD;
w,fvdkY xifrdygw,f/ ynm&Sif&,fjzpf&if bmvkyfvkyf
a0zef&r,f/ a0zefjcif;udkyJ *kPf,laeMuwm awGU&yg
w,f/ uRefawmfuawmh a0zefaer,fhtpm; aumif;
atmif b,fvdkvkyfoihfovJqdkwmudk OD;pm;ay;oihf
w,fvdkY ,HkMunfrdygw,f/
Living Color Magazine rS ul;,lazmfjyonf/
wpfurÇmvHk; twdkif;twmeJYoHk;oyf&if
tckvdk{&mrpDrHcsufawG aqmif&GufwJhae&mrSm
ywf0ef;usifxdcdkufysufpD;rI&Sdwm awGU&ygw,f/
'Dvdkrjzpfatmif BudKwifpOf;pm;zdkYvdkrSm jzpfygw,f/
pOf;pm;vdrfhr,fvdkY arQmfvifhygw,f/
103102
tjrifrsm; tjrifrsm;
EdkifiHwpfEkdifiH&JU pD;yGm;a&;ESifh pufrIu@wkd;wufrI
twGuf a&eufqdyfurf;[m axmufyHha&;A[dkcsuftjzpf
t"dutcef;u@uae yg0ifygw,fqkdwm jiif;vdkYr&
ygbl;/
pD;yGm;a&;qdkif&m wkd;wufrIudk taxmuftuljyK
ayr,fh qdyfurf;wnfaqmuf&m urf;ajcwpfavQmuf
npfnrf;rIudkqkd;qkd;0g;0g; jzpfay:apwJhtjyif ZD0rsKd;
pdwfawG &Sifoefaexdkif&maysmufqHk;rI? a*[pepfysuf
pD;rIpwJh &v'fqdk;awGudk jzpfay:apEkdifygw,f/ 'gh
tjyif vma&muf&if;ESD;jr§KyfESHolawGuvnf; a'o&Sd
obm0o,HZmwrsm;udk a'ocHawG&JU tusKd;pD;yGm;awG
twGufr[kwfbJ olwkdYukd,fusKd;oufouf tjrwfxkwf
zkdY&Sdaeygw,f/
MopaMw;vstpdk;&&JU 2006 ckESpfrSm xkwfjyefwJh
obm0ywf0ef;usifqdkif&m tpD&ifcHpmwpfckt& Mo
paMw;vs a&xktwGif;pGefYypfvdkufwJh npfnrf;a&yrm
P&JU 70 &mcdkifEIef;[m qdyfurf;&SdoabFmrsm;eJY ukef
ypönf;rsm;rSvmaMumif; od&Sd&ygw,f/ 'Dnpfnrf;wJh
a&xk[m obm0ywf0ef;usifudk xdckdufap½Hkomru
qdyfurf;tvkyform;rsm;tygt0if urf;½dk;wpfavQmuf
aexkdifMuolawGudk usef;rma&;xdckdufapwJh qkd;usKd;
awGudk jzpfay:apygw,f/
jrefrmEkdifiHvdk zGHUNzdK;qJEkdifiHtwGufawmh a&euf
qdyfurf;eJY pufrIZkefwnfaqmufrIpDrHudef;[m EkdifiHa&;?
vlrIa&;? pD;yGm;a&;eJY obm0ywf0ef;usifqdkif&m ajymif;
vJrIawGudk jzpfay:aprSmjzpfovdktqdkygajymif;vJrI
rsm;[mvnf; tcsif;csif;tjyeftvSef qufpyfvsuf&Sd
ygw,f/
jrefrmtpdk;&[m 2010 ckESpfrSm v,form;?
O,smOform;pwJh ajr,may:rSDwif;&SifoefMuwJh &Gmol
&Gmom;awGrsm;pGmaexdkifwJh aus;&GmawGrSm a&euf
qdyfurf;eJY pufrIZkefpDrHudef;ukd pwifcJhwmjzpfygw,f/
tqdkygpDrHudef;[m jrefrmEdkifiH&JU taemufawmifbuf
urf;½dk;wef;ay:rSm&SdNyD; om,mvSywJh xm;0,fNrdKUrS
18 rdkifcefYtuGmrSm wnf&Sdygw,f/
xm;0,fzGHUNzdK;a&;pDrHudef;vdkY trnf&wJh tqdkyg
pDrHudef;[m yx0Dtaetxm;t& jrefrmEkdifiHtwGuf
omr[kwfbJ jrefrmhtdrfeD;csif;EdkifiHawGtwGufvnf;
tvGefyif ta&;ygvSygw,f/ uyÜvDyifv,ftwGif;
wnfaqmufr,hf tqkdygqdyfurf;[m Oa&my? ta&SU
tv,fydkif;ESifh tif'dkcsKdif;em;awGMum;rSm wkdawmif;
vG,fulwJh o,f,lydkYaqmifa&;qkdif&m vrf;aMumif;
wpfckudkzefwD;ay;rSm jzpfygw,f/
uDvkdrDwmaygif; ajrmufjrm;pGm a0;uGmonfh
rmvuúma&vufMum;udk jzwfrnhftpm; tqdkygvrf;
aMumif;udk toHk;jyKjcif;jzifh tcsdefESifhavmifpmudk ouf
omapwJhtjyif pD;yGm;a&;qdkif&m tusKd;tjrwfawGudk
&&SdEkdifrSm jzpfygw,f/
tckvdk pD;yGm;a&;qdkif&m tusKd;tjrwfrsm;&onfh
twGuf zGHUNzdK;wkd;wufonf[k qdkEkdifygovm;/ tqdkyg
tusKd;tjrwfrsm;udka&m a'ocHvlxktygt0if jrefrm
EkdifiHolEkdifiHom;rsm; b,favmufcHpm;cGifh&MuygovJ/
zGHUNzdK;wkd;wufrI[kqkd&mwGif pD;yGm;a&;wpfckwnf; zGHUNzdK;
wkd;wufjcif;udk qdkvdkjcif;r[kwfwJh tjcm;aomvlrIa&;?
EkdifiHa&;ESifh obm0ywf0ef;usifqkdif&m tcsuftvuf?
tusKd;tjrwf? xdckdufrI ajymif;vJrIrsm;udk taotcsm
xnfhoGif;pOfpm;zkdY vdkygw,f/
EkdifiHa&;½Iaxmifh
xm;0,fzGHUNzdK;a&; pDrHudef;taeeJY ta&;BuD;qHk;eJY
txif&Sm;qHk;jyóemuawmh jrefrmEkdifiH[m zGHUNzdK;a&;
pDrHudef;awGudk pDrHaqmif&GufwJhae&mrSm wduswJhOya'
xkwfjyefEkdifjcif;r&Sdao;wmygyJ/ tckvdk zGHUNzdK;a&;pDrH
udef; tBuD;BuD;awGudk taumiftxnfazmfaqmif&Guf
jcif;rjyKrD obm0ywf0ef;usifxdckdufysufpD;rIukd avhvm
qef;ppfwJhxkwfjyefcsufawG? vlrIa&;qkdif&mESifh usef;rm
a&;qkdif&mxdckdufrIukd avhvmqef;ppfwJh xkwfjyefcsuf
awGukd t&ifjyKvkyf&r,fvkdY Oya'aMumif;t& azmfjy
xm;jcif; r&Sdao;ygbl;/
NcHKíajym&vQif a'ocHjynfolvlxktwGuf olwkdY
rSDwif;aexkdif&Sifoef&m ajrukdawmifrS umuG,fykdifcGifh
ESifh ykdifqkdifEkdifcGifhukd tmrcHEkdifonfh Oya'r&Sdygbl;/
tpkd;&taeeJY ajr,mawGukd jynfaxmifpk&JU tusKd; Photo-Sayar Zaw
105104
tjrifrsm; tjrifrsm;
pD;yGm;twGuf odrf;qnf;EkdifaMumif;ukd Oya'aMumif;
t& tcGifhta&;ay;xm;ygw,f/ 'g[m a'ocHvlxk
twGuf wkH;atmufuzm;oli,fyrmyJjzpfygw,f/
olwkdY&JUb0awG vlaerIpepfawGukd ajymif;jyef
ajymif;vJapEkdifwJhtjyif rSDwif;&m obm0ywf0ef;usif
ukd xdckdufysufpD;apr,fh puf½kHtBuD;BuD;awGukd aumfykd
a&;&Sif;tBuD;pm;awG wnfaqmufzkdY BudK;yrf;vmcsdefrSm
a'ocHawG[m olwkdY&JUb0awGtwGuf ckcHykdifcGifhr&Sd
ygbl;/
xkdif;tpkd;&a&m jrefrmtpkd;&yg tqkdyg aemuf
quf xdckdufysufpD;rIawGukd odygvsufeJY pD;yGm;a&;
tusKd;tjrwfwpfckwnf;ukdom MunfhwmaMumifh jzpf
ay:vmEkdifwJh vlrIa&;ESifh obm0ywf0ef;usifqkdif&m
ysufpD;rIawGukd rodovkdvspfvsL½Ixm;Muygw,f/
pD;yGm;a&;½Iaxmifh
rl0g'a&;&mESifh EkdifiHa&;qkdif&m wm0ef,lrI wm0efcHrI
r&Sdwm[mvnf; tjcm;aom EkdifiHawGtwGuf jrefrm
EkdifiH[m acgif;ykHjzwftjrwfxkwf&mae&mwpfck jzpfvm
atmif zdwfac:aeovkdjzpfaeygw,f/ w½kwf? tdEd,
ESifh xkdif;EkdifiHawGu 'DtcsufukdtcGifhaumif;,lNyD;awmh
jrefrmEkdifiHtwGif; wkduf½kduf&if;ESD;jr§KyfESHrIawGukd jyKvkyf
aeMuygw,f/
xkdif;EkdifiHrS aqmufvkyfa&;ukrÜPDBuD; wpfck
jzpfwJh ]]tkdifwD'D}} [m jrefrmhqdyfurf;rSm a':vm
bDvD,HcsD&if;ESD;jr§KyfESHzkdY aqmif&GufaeygNyD/ tqkdyg
xm;0,fa&eufqdyfurf;ESifh pufrIZkefpDrHudef;[mvnf;
xkdif;EkdifiHtwGuf vkdtyfwJh pGrf;tiftygt0if tjcm;
pufrIu@qkdif&m tusKd;tjrwfawGukd zefwD;EkdifrSm
jzpfygw,f/
'DvkdpDrHudef;awGukd xkdif;EkdifiHrSm aqmif&Gufrnf
qkdvQif obm0ywf0ef;usifxdckdufrI avhvmqef;ppf
csuftygt0if avhvmqef;ppfcsufawGukd pDrHudef;
rwkdifrD jyKvkyf&ygw,f/ avxka&xknpfnrf;rItyg
t0if a'ocHvlxk&JU tusKd;pD;yGm;ukd xdckdufysufpD;Ekdif
w,fvkdY a'ocHawGu ckdifckdifrmrmwifjyEkdif&if pDrHudef;
awGukd vkyfykdifcGifhr&Muygbl;/
tckqkd&if tqkdygxkdif;ukrÜPD[m olwkdYEkdifiHrSm
wnfaqmufvkdYr&wJh npfnrf;wJh puf½kHawGygwJhpDrHudef;
awGukd vGwfvyfpGmajymqkdcGifh? obm0t&if;tjrpfawG
ukd pDrHcefYcGJ&mrSm a'ocHvlawGu yg0ifajymqkdqkH;jzwf
cGifhpwJh tcGifhta&;awG r&Sdao;wJh jrefrmEkdifiHrSm vm
a&mufwnfaqmufawmhrSm jzpfygw,f/
xm;0,fa&eufqdyfurf;pDrHudef;[m tvkyftukdif
tcGifhtvrf; ajrmufjrm;pGmukd zefwD;ay;rSm rvGJ{uef
jzpfovkd tqkdyga'orSm rSDwif;aexkdifMuwJh v,form;
O,smOform; ig;zrf;orm;wkdY&JU toufarG;0rf;ausmif;
tvkyftukdifawGukd zsufqD;ypfrSmvnf; aocsmaeyg
w,f/
EkdifiHjcm;rS uRrf;usiftvkyform;ajrmufjrm;pGm
0ifa&mufvmNyD; a'ocHawGtwGufuawmh tvkyfMurf;
ESifh aeYpm;tvkyftukdifawGukd aps;aygaygeJY vkyfukdifMu
&ygvdrfhr,f/ vkdtyfwJhpGrf;&nfeJY t&nftcsif;r&Sdqkd
aom taMumif;jycsufjzifh a'ocHrsm;twGuf tenf;
i,faom tvkyftukdifom&EkdifNyD; trsm;pktwGufawmh
a&Munf&mjrufEk&mukd ajymif;a&TUtajccsaexkdif&yg
vdrfhr,f/
vlrIa&;½Iaxmifh
xm;0,fa&eufqdyfurf;pDrHudef;aMumifh tckqdk&if pDrH
udef; {&d,mtwGif;aexdkifwJhvlawG ajymif;a&TUaeMu&
ovdk rMumrDtcsdeftwGif;rSmvnf; axmifaomif;csD
ajymif;a&TU&rSm jzpfygw,f/ a'ocHawGqDu ajr,m
awGudk twif;t"r®odrf;,lrI[m xm;0,fa'orS
a'ocHxm;0,fvlrsKd;awGudk jrefrmEkdifiHtjcm;a'o
odkYr[kwf xkdif;EdkifiHokdY a&TUajymif;aexkdifMuatmif zdtm;
ay;vsuf&Sdygw,f/
a'ocHawG&JU oabmqEryg avsmfaMu;wpfpHk
wpf&m ay;tyfjcif;r&SdwJh ajr,modrf;qnf;rI? aexdkif
r,fh tdrf&mzefwD;ay;jcif;r&Sdao;bJ twif;t"r®a&TU
ajymif;aprIawGu a'ocHawGudk vlrIa&;qdkif&mjyóem
awGMum; epfjrKyfapygw,f/
ajr,mrJhjzpfoGm;wJh a'ocHawGtwGuf &&m
tvkyftudkifudk vkyfcenf;enf;jzifh 0ifa&mufvkyfudkif
Mu&ygawmhr,f/ 'g[m tpdk;&twGuf pDrHudef;awGudk
aps;aygaygjzifh NyD;ajrmufatmif vkyfudkifavh&SdwJhAsL[m
wpfckvnf; jzpfaeygw,f/
tjcm;xif&Sm;wJh qkd;usKd;uawmh pufrIZkefrsm;
xGuf&SdvmwJh "mwkypönf;rsm;aMumifh a'ocHvlxk&JU
usef;rma&;udk qdk;0g;pGm xdckdufapjcif;jzpfygw,f/
xm;0,f a&eufqdyfurf;pDrHudef;[m vGwfvyfwJh
tifpwDusL;&Sif;awGu jyKvkyfxm;wJh EIA, SIA, HIA
r&SdwJhtwGuf rMumrD'DpDrHudef;&JU ab;xGufqdk;usKd;awG
udk a'ocHxm;0,fvlrsKd;awG cHpm;Mu&awmhrSm jzpfyg
w,f/
OyrmtaeeJYajym&&if xkdif;EdkifiH&Sd Mab Ta Phut
pufrIZkefrSm puf½HkawGudkvnfywfNyD; 10 ESpftMumrSm
puf½HkuxkwfvTwfwJh tqdyfoifh "mwkypönf;awGaMumifh
tqdkyga'o&Sd avxk? a&xkESifh ajrqDvTmrsm; tBuD;
tus,f xdckdufysufpD;npfnrf;apNyD; a'ocHrsm;rSm
vnf; touf½SLvrf;aMumif;? tm½HkaMum? rsKd;yGm;rI?
<uufom;pepfpwmawGeJY oufqdkifwJh a&m*gawGudk
cHpm;ae&ygw,f/ tqdk;qHk;uawmh uifqmjzpfyGm;rIEIef;
ESifh pdwfydkif;qdkif&m upOfhuvsm;jzpfyGm;onfhEIef; tvGef
odompGm wkd;yGm;vmjcif;yJ jzpfygw,f/
obm0ywf0ef;usif½Iaxmifh
pD;yGm;a&;wkd;wufrIudk a&S;½I&if;jzpfay:vmEdkifwJh obm0
ywf0ef;usifxdckdufrIukd umuG,fay;EkdifwJh Oya'awG
r&Sdao;wm[m jrefrmEkdifiHtwGuf 0rf;enf;p&maumif;
vSygw,f/ tckvdk Oya'awGr&SdwJhtwGuf a&eufqdyf
urf;eJY pufrIZkefwnfaqmufrI[mvnf; obm0ywf
0ef;usifqdkif&m xdckdufysufpD;rIawGudk tqrwefwkd;
yGm;aprSm jzpfygw,f/
qdyfurf;wnfaqmuf&m oefY&Sif;vSywJh urf;½dk;
wef;wpfavQmuf[m tusnf;wef npfnrf;oGm;ygvdrfh
r,f/ v,form;awGeJY ig;zrf;orm;awG rSDwif;&m
a*[pepf[mvnf; ysufpD;ygvdrfhr,f/ obm0twdkif;
wnf&SdaewJh oefYpifaumif;rGefwJh ywf0ef;usif[m
npfnrf;wJhavawG xkwfvTwfwJh avmifpmoefYpifwJh
puf½Hk? ausmufrD;aoG; puf½HkawGeJY tpm;xkd;cH&ygvdrfh
r,f/
pDrHudef; {&d,mtwGif;omru xkdif;EkdifiHokdY
azmufvkyfaeaom vrf;wpfavQmuf opfyiftBuD;
tus,f ckwfvSJcH&NyD; opfawmjyKef;wD;rIudk trsm;BuD;
jzpfay:apygr,f/ 'DopfawmawG[m a'ocHawG
twGufomru wpfurÇmvHk;twGuf tvGefudkta&;ygvS
ygw,f/ opfawmawGu ajrqDvTmudk xdef;odrf;ay;yg
w,f/ umAGef'kdifatmufqdk'fudkpkyf,lNyD; vlawGtwGuf
toHk;0ifvSwJh atmufqD*sifudk jyefvnfxkwfay;yg
w,f/ &moDOwkukdxdef;nd§ay;NyD; urÇmBuD;ylaEG;vmrIudk
avQmhcsapEkdifygw,f/
Rayong c½dkif&Sd Mab Ta Phut a'orSm jzpfyGm;
cJhwJh tajctaeudk avhvmMunfh&if xm;0,frSmvnf;
tvm;wltjzpftysufawG jzpfay:vmr,fqdkwm aocsm
aeygw,f/ puf½HkawGu w&m;r0ifxkwfvTwfwJhtnpf
taMu;awGaMumifh ajrqDvTmawGoHk;vdkYr&atmif ysufpD;
&ovdk a&awGvnf; oHk;vdkYr&atmif npfnrf;ukefyg
w,f/
'Da&awG[m ajrmif;awG a&uefawGrSwpfqifh
jrpfacsmif;pepfxJokdY a&muf&SdNyD; pufrIZkef{&d,mtwGif;
aexdkifwJh a'ocHawGtwGuf tqdyfoifha&awG jzpf
zGHUNzdK;wkd;wufrI[kqkd&mwGif
pD;yGm;a&;wpfckwnf; zGHUNzdK;wkd;wufjcif;udk
qdkvdkjcif;r[kwfwJh tjcm;aomvlrIa&;?
EkdifiHa&;ESifh obm0ywf0ef;usifqkdif&m
tcsuftvuf? tusKd;tjrwf? xdckdufrI
ajymif;vJrIrsm;udk taotcsmxnfhoGif;pOfpm;zkdY
vdkygw,f/
107106
tjrifrsm; tjrifrsm;
oGm;apygw,f/ 'gaMumifh a'ocHawG[m oefY&Sif;aom
a&udk aps;BuD;ay;0,foHk;&ygw,f/ puf½HkawGuxGufwJh
umAGef'kdifatmufqdk'fyrmP tvGefjrihfrm;rIaMumifh
tufppfrdk;rsm;&GmoGef;onfhtjyif oD;ESHrsm;vnf; pm;
vkdYr& a&mif;vdkYr&jzpfatmif ysufpD;oGm;ygw,f/
'gaMumifh tqdyfoifh pufrIZkefpDrHudef;[m tck
rsKd;qufudkomru aemufrsKd;qufawGtwGufyg tzkd;wef
vSwJh a*[pepfBuD;udk zsufqD;vsuf&Sdygw,f/
tcsKyfqdk&vQif xm;0,fzGHUNzdK;a&; pDrHudef;[m
tpdk;&twGufta&;ygwJh ajcwpfvSrf;jzpfygw,f/ a':vm
oef;csDwJh EkdifiHjcm;&if;ESD;jr§KyfESHrIawGeJY EdkifiH&JUzGHUNzdK;wkd;
wufrItwGuf taxmuftyHhwpfckjzpfr,fvdkY arQmfvifh
&ygw,f/
odkYaomfjim;vnf; tpkd;&&JU rl0g'a&;&m tm;
enf;rI? vlUtcGifhta&;qdkif&m pHcsdefpHñTef;rsm;udk vspf
vsL½I rI? yGifhvif;jrifomrIr&SdrI? wm0ef,lrI wm0efcHrI
tm;enf;rIeJY 0efxrf;awG&JU t*wdvdkufpm;rIwkdYaMumifh
EdkifiHa&;? pD;yGm;a&;? vlrIa&;? obm0ywf0ef;usif qkwf
,kwfysufpD;rIqdk;usKd;rsm;[m aumif;usKd;xuf ydkrdkrsm;
jym;aerSm jzpfygw,f/
'gaMumifh tqdkyg a&eufqdyfurf;eJY pufrIZkefpDrH
udef;[m a&&SnfzGHUNzdK;wdk;wufrIudk azmfaqmifEdkifr,hf
tpdrf;a&mif zGHUNzdK;a&;pDrHudef;wpfckjzpfapzkdY tpdk;&
taeeJY a'ocHvlxktygt0if t&yfbufvlUtzGJUtpnf;
rsm;? tpdk;&r[kwfaom tzGJUtpnf;rsm;? ynm&Sifrsm;&JU
yl;aygif;yg0ifrIeJY taotcsm avhvmoHk;oyfNyD;rS
taumiftxnfazmfaqmif&Guf&ef oifh roifh qHk;jzwf
apvdkygw,f/
armu©ynma&;r*¾Zif; tifwmeufpmrsufESmyg
aqmif;yg;ukd ul;,lazmfjyonf/
Pic-MPA
109108
tjrifrsm; tjrifrsm;
yxrOD;qHk; jrefrmhtxl;pD;yGm;a&;Zkeftjzpf ay:xGef;um
jrefrmhpD;yGm;a&;udk qGJwifoGm;awmhrnf[k ,lq&onfh
a':vm 8 'or 6 bDvD,Hwef xm;0,fa&eufqdyfurf;
pDrHudef;onf yx0D0ifEdkifiHa&;? yx0D0ifpD;yGm;a&;
(Geopalitics) t& ta&;ygvSovdk xdkyx0D0ifwefzdk;
onfvnf; xm;0,fpDrHudef;\ atmifjrifrIudk vrf;cif;
ay;Ekdifvdrhfrnf/
yx0D0ifEdkifiHa&;udk t"dyÜm,ftrsKd;rsKd;zGifhMu
aomfvnf; t"durSm yx0D0ifESifh EdkifiHa&;tquftpyf
udk avhvmum EkdifiHha&;&m? EdkifiHwuma&;&mrsm;wGif
toHk;csjcif;yifjzpfonf/ wpfenf;tm;jzihf EdkifiHa&;udk
yx0D0if½IaxmifhrS Munfhjcif;yifjzpfonf/ yx0D0ifqkd
onfrSm t"dutm;jzihf obm0oabmw&m; (Concept
of Nature) ESifh ae&moabmw&m; (Concept of Space)
yifjzpfonf/ obm0ywf0ef;usifESifh vlUtzGJUtpnf;wdkY
tquftpyf? ae&mESifh vlUtzGJUtpnf; tquftpyf
wpfenf; ae&ma'oudkvkdufum vlUtzGJUtpnf;ajymif;
vJyHkudk avhvmjcif;yifjzpfonf/ yx0D0if pD;yGm;a&;
qkdonf rSmvnf; txufygyx0D0ifEkdifiHa&;ukdvkdufum
t"dyÜm,f zGifhqkdvQif yx0DESifh pD;yGm;a&;tquftpyfukd
avhvm um EkdifiHhta&;ESifh EkdifiHwuma&;&mrsm;wGif
tokH;cs jcif;jzpfonf/ wpfenf;tm;jzifh pD;yGm;a&;ukd
yx0D0if½IaxmifhrS Munfhjcif;yifjzpfonf/ EkdifiHa&;
abm*aA'oabmt& EkdifiHa&;ESifh pD;yGm;a&;onf
tjyeftvSefrSDckdum tjyeftvSefoufa&mufaeovkd
yx0D0ifEkdifiHa&;ESifh yx0D0ifpD;yGm;a&;onfvnf; tjyef
tvSefqufpyfaeaomaMumifh yl;wGJpOf;pm;rSom &Edkif
onf/
,aeYacwfumvwGif ppftkyfpkrsm;NydKvJNyD; a'o
tajccHpD;yGm;a&;tkyfpkrsm; rIdyGifhrsm;uJhodkY ay:ayguf
vmovdk EkdifiHwumqufqHa&;? EdkifiHa&;wGif pD;yGm;a&;
½IaxmifhrS Munfh½Ijcif;bufodkY tav;uJvmonfh a&;pD;
aMumifh yx0D0ifEdkifiHa&;rSonf yx0D0ifpD;yGm;a&;odkY
ul;ajymif;vmonf[k oHk;oyfMuonf/
jrefrmEdkifiHonf yx0D0ifoabmt& tcsuftcsm
us (Geostrategic) NyD; yx0D0ifEkdifiHa&;ESifh yx0D0if
pD;yGm;a&; p&dwfvu©Pmrsm;udkMunfhvQif atmufyg
tcsufrsm;udk awGU&onf/
1/ w½kwfESifh tdEd,EdkifiHBuD; ESpfEdkifiHESifh e,fedrdwf
qufpyfaejcif;/
2/ tdEd,ork'&mESifh rdkifaygif; 1300 ausmf qufpyf
aeaom urf;½dk;wef;&Sdjcif;/
3/ jrpfacsmif; tif;tdkifaygrsm;um a&o,HZmw
<u,f0jcif;/
4/ vlaerxlxyfojzihf ajrvGwfajr½dkif;rsm;pGm&Sdjcif;/
5/ ta&SUawmiftm&S? awmiftm&S? ta&SUtm&S
a'oBuD;oHk;ckESifh qufpyfaeonfh EdkifiHjzpfjcif;/
6/ a&eH? obm0"mwfaiGU? txl;ojzifh obm0
"mwfaiGUayg<u,f0jcif;/
7/ r[mAsL[musonfhae&mwGifwnf&Sdonfh tdEd,
ork'&mwGif;uRef;rsm;udk ydkifqdkifjcif;wdkYyifjzpfonf/
weoFm&Durf;ajrmifa'owGif wnf&SdNyD; a&pl;
eufaomaMumifh a&eufqdyfurf; azmfaqmifEdkifrnfh
xm;0,fNrdKU tajccHxm;onfh xm;0,fa&eufqdyfurf;
pDrHudef;onf a'owGif;ukefpnfydkYaqmifa&;ESifh ul;oef;
a&mif;0,fa&; tcsuftcsmXme (Regional Logistics
Hub) tjzpfodkY xdkif;EdkifiHa&muf&Sda&; &nfrSef;csufwGif
t"duusonfhae&mrSyg0ifrnf jzpfonf/ befaumuf
ESifh xm;0,fNrdKUonf rdkif 300 cefYom uGma0;aom
aMumifh ,ckpDrHudef; vrf;azmufvkyfNyD;oGm;vQif xkdif;
yifv,fauGUESifh puFmylEdkifiHtm; ywfoGm;ae&onfh
yifv,fc&D;vrf;aMumif;tm; csKHUypfEdkifrnfjzpfum awmif
tm&S? tmz&duESifh ta&SUtv,fykdif;&Sd aps;uGufrsm;
ESifh ydkrdkeD;uyfoGm;rnfjzpfaMumif; xdkif;pD;yGm;a&;vkyf
ief;&Sif todkif;t0dkif;u oHk;oyfMuonf/
xkdif;ukefwifoabFmrsm;onf rvufuma&vuf
Mum;tm;ywfum tdEd,ork'&modkY oGm;a&muf&onfh
umvonf oHk;ywfcefYMumaomfvnf; um;vrf;jzifhrl
befaumuf-&efukef c&D;vrf; raumif;onfhtajctae
wGifyifvQif av;&ufcefYomMumonf/
xm;0,fqdyfurf;onf tdEd,ork'&mESifh awmif
w½kwfyifv,fudkqufoG,foGm;rnf/ wpfenf; awmif
tm&S? Oa&my? ta&SUtv,fydkif;a'orsm;udk ta&SU
awmiftm&SEdkifiHrsm;? awmifw½kwfyifv,fEdkifiHrsm;ESifh
tdE´d,ork'´&m\ uyÜvDyifv,fjyifrSwpfqifh quf
oG,fay;rnfjzpfonf/ xm;0,fa&eufqdyfurf;onf
xkdif;ydkYukefrsm;odkYydkYaqmif&mwGif a&G;cs,fp&mtopf
jzpfvmayrnf/
xdkif;EdkifiH\ t"duqdyfurf;tcsKdU ]]t}} oGm;rnf
jzpfNyD; jrefrmEdkifiHtay: rSDcdktm;xm;&rI jrifhwufvm
rnfjzpfaomfvnf; xkdif;EdkifiHtzdkY ,ckuJhodkYqHk;jzwfjcif;
rSm a&&SnfudkarQmfum qHk;jzwfcJhjcif;jzpfEdkifaMumif; jrefrmh
pD;yGm;a&;avhvmoHk;oyfolwpfOD;u ajymMum;cJhzl;onf/
xdkif;0efBuD;csKyf tbDqpf\vufxufwGif t"du
qHk;jzwfcsufBuD;wpfcktjzpf ay:vmcJhonfh xm;0,f
a&eufpDrHudef;onf tm&Staemufjcrf;ESifh tm&Sta&SU
jcrf;tMum; ajrom;wHwm;xdk;jcif; Land Bridge yif
jzpfNyD; ajrxJyifv,fESifh yifv,feDudk qufoG,fxm;
onfh pl;tufwl;ajrmif;udk ajrom;tjzpf ajymif;Munfh
vQif jrif&rnfhyHkoP²mefyifjzpfonf/ pl;tufwl;ajrmif;
onf tdrf&SifEdkifiH tD*spf\pD;yGm;a&;wGif ta&;ygvSNyD;
xdkwl;ajrmif;aMumifh NAdwdef? jyifopf? tpöa&;wdkYESifh ppf
jzpfcJh&ao;onf/
ta&SUawmiftm&Sa'otwGif; wnfae&mtae
txm; tcsuftcsmusrI Geostrategic Location udk
taumif;qHk;toHk;csum a'owGif; o,f,lydkYaqmifa&;
A[dkXme Logistics Hub tjzpf&yfwnfNyD; wwd,urÇmh
EkdifiHtqifhrS yxrurÇmtqifhodkY a'owGif; yxr
OD;qHk; wufvSrf;EdkifcJhonfh uRef;EdkifiHi,f puFmylonf
xm;0,fa&eufqdyfurf;ykHay:vmvQif puFmyl\ aps;
uGuftcsKdUudk xm;0,fa&eufpDrHudef;odkY vTJay;&zG,f&Sd
onfhtwGuf tepfemqHk;jzpfEdkifonf/ puFmylonf
xm;0,fqdyfurf;udk wefjyefrnfhr[mAsL[mpDrHcsufrsm;
csrSwfrnfrSm aocsmaomfvnf; xm;0,fqdyfurf;\
obm0t& tm;omcsufrsm;udk rwHkYjyefEdkif[k aocsm
oGm;ygu ]]rEdkifvQifaygif;}} "If you cannot beat them,
join them" oabmw&m;t& xm;0,fqdyfurf;wGif
t"du&if;ESD;jr§KyfESHoltjzpf 0ifa&mufvmEdkifonf/
xm;0,fqdyfurf; azmfaqmifolrsm;taejzihf puFmyl\
ajcvSrf;rsm;udk t"duapmifhMunfhoGm;&zG,f &Sdonf/
*syefEdkifiHwGif oHrPdtrsm;qHk; xkwfvkyfol
Nippon Steel Corporation ESifh xdkif;EdkifiH&Sd pGrf;tif
yrmPtBuD;qHk; xkwfvkyfol PTT wdkYtygt0if w½kwf?
*syefESifh xdkif;EdkifiHwdkYrS &if;ESD;jr§KyfESHolrsm;onf tqkdyg
pDrHudef;wGif &if;ESD;jr§KyfESH&ef pdwf0ifpm;aMumif; apmapm
pD;pD;jyocJhonf/ urÇmhpuf½HkBuD;tjzpf urÇmwGifvdktyf
orQ ukefpnftrsm;tjym;udk xkwfvkyfay;aeonfh
w½kwfESifh w½kwf\ajcvSrf;rsm;udk apmifhMunfhaeonfh
NydKifbufpD;yGm;a&; tiftm;BuD;EdkifiH *syefrSukrÜPDBuD;
rsm; pdwf0ifpm;aejcif;u yx0D0ifEdkifiHa&;ESifh yx0DpD;yGm;
a&;oabmw&m;ESpfckvHk; yg0ifaeaMumif; rD;armif;xdk;
jyaeouJhodkY &Sdonf/ w½kwf\ ukef;wGif;ydkif;jynfe,frsm;
yifv,fxGufaygufrSwpfqifh ukefypönf;rsm;wifydkYa&;
onf xm;0,fqdyfurf;aMumifh vrf;yGifhoGm;zG,f&Sdonf/
xdktm&Stiftm;BuD;ESpfEdkifiH xm;0,fwGif tNydKiftqdkif
&if;ESD;jr§KyfESHvmzG,f&Sdonf/
pDrHudef;udk azmfaqmifrnfh Developer jzpfol
Italian-Thai ukrÜPD\ &S,f,mrsm;onf ,ckESpftwGif;
85 &mcdkifEIef;cefY jrihfwufaecJhNyD; vufrSwfa&;xdk;cJhonfh
Edk0ifbm 2 &ufaeYtNyD; aemufwpfaeY Edk0ifbm 3 wGif
&S,f,maps;EIef; 7 &mcdkifEIef; jrihfwufoGm;cJhjcif;u
xdkpDrHudef;tay: &if;ESD;jr§KyfESHolrsm;\ xm;0,f\
yx0D0ifpD;yGm;a&;wefzdk;udk oabmaygufrI? pdwf0ifpm;
rI? arQmfvifhcsufxm;rIwdkYudk jyoaeonf/
,if;pDrHudef;udk BOT (Build Operate and Tran-
sfer) wnfaqmuf? vnfywf? vTJajymif;pepfjzihf vkyfudkif
oGm;rnfjzpfNyD; umvrSm ESpf 60 jzpfonf/
xm;0,fpDrHudef;udk 2011 ESpfukefydkif;rSpum
puFmylonf xm;0,fqdyfurf;udk wefjyefrnfh
r[mAsL[mpDrHcsufrsm;csrSwfrnfrSm
aocsmaomfvnf; xm;0,fqdyfurf;\
obm0t& tm;omcsufrsm;udk rwHkYjyefEdkif[k
aocsmoGm;ygu ]]rEdkifvQifaygif;}}
"If you cannot beat them, join them"
oabmw&m;t& xm;0,fqdyfurf;wGif
t"du&if;ESD;jr§KyfESHoltjzpf 0ifa&mufvmEdkifonf/
111110
tjrifrsm; tjrifrsm;
q,fESpftwGif; NyD;pD;atmif taumiftxnfazmfoGm;
rnfjzpfNyD; tqifhoHk;qifhyg0ifum a&eufqdyfurf;?
pufrIZkefESifh xkdif;EdkifiHodkY um;vrf;? &xm;vrf;rsm;jzihf
qufoG,fa&;wdkYyg0ifonf/ pufrIZkefonf ta&SUawmif
tm&Sa'owpfckvHk;wGif tBuD;qHk;pufrIZkeftjzpf ay:
xGufvmrnf[k cefYrSef;xm;Muonf/
xkdpDrHudef;pufrIZkefwGif tBuD;pm;pufrIvkyfief;
rsm;jzpfonfh oHrPdpuf½Hk? "mwfajrMoZmpuf½Hk? vQyfppf
"mwftm;ay;puf½Hkrsm; yg0ifrnfjzpfonf/ xm;0,f
NrdKUESifh xkdif;EdkifiH uefcsembl&dtMum; um;vrf;? &xm;
vrf;ESifh obm0"mwfaiGUydkufvdkif;wdkY qufoG,frnf
jzpfonf/
xm;0,fa&euf pDrHudef;\ xkdif;EdkifiHta0;ajy;
um;vrf;onf befaumufNrdKUodkYwdkif qufoG,foGm;rnf
jzpf&m befaumufNrdKUrSwpfqifh uarÇm'D;,m;EdkifiH
qDqdkzGef;NrdKUudk jzwfoef;um AD,uferfEdkifiH Aefawmif
NrdKUESifh uGrfEGefNrdKUodkY qufoG,fonfh Greater Mekong
Subregion Southern Corridro rJacgifa'oBuD;awmif
ydkif; pBuøvrf;rBuD;ESifh csdwfqufta0;ajy;vrf;rBuD;
azmufvkyfoGm;rnf jzpfaomaMumifh tm&Sta&SUESifh
taemufpD;yGm;a&;pBuø East-West Corridor wGif
y"meusaom ae&mjzpfvmayrnf/
r[mrJacgifa'ozGHUNzdK;a&;pDrHudef;wGif txufyg
vrf;aMumif;tjyif aemufxyfvrf;aMumif;ESpfaMumif;
&Sdaeao;onf/ armfvNrdKifNrdKUrS AD,uferfEdkifiH 'geef;
NrdKUqdyfurf;txdazmufvkyfrnfh ta&SUESifh taemufvrf;
aMumif;onf jrefrm? xdkif;? vmtdk? AD,uferfwkdYudk um;
vrf;jzihf qufoG,foGm;rnfjzpfNyD; jr0wD? armfvNrdKif
tydkif;udk xdkif;ukrÜPDrsm;u aqmufvkyfvsuf&Sdonf/
armfvNrdKifESifh xm;0,fum;vrf;&SdNyD;jzpf&m xdkvrf;
aMumif;udk tqifhjr§ihfwifvdkuf½Hkjzihf xm;0,f a&euf
qdyfurf;onf ta&SUESifhtaemufvrf;aMumif;ESifh quf
oG,frdayrnf/
ajrmuf-awmif pD;yGm;a&;vrf;aMumif;onf jrefrm
ESifh vmtdkwdkYudkjzwfum xdkif;EdkifiHbefaumufESifh w½kwf
EdkifiH ulrif;udk qufoG,fxm;onf/
txl;pD;yGm;a&;ZkefESifh tcGihftvrf;
txl;pD;yGm;a&;Zkef jzpfxGef;vmvQif xdkxm;0,fa&euf
qdyfurf;ZkeftwGif; EdkifiHjcm;aiGvGwfvyfpGmudkifaqmif
cGifh? EdkifiHwumbPfrsm;? EdkifiHwumtqifhrD vkyfxHk;
vkyfenf;rsm;yg yHkay:vmrnfjzpfonf/ tdrf&SifEdkifiH
taejzihf tvkyftudkif tcGihftvrf;rsm;&&Sdjcif;? EdkifiH
wumtqifh pDrHcefYcGJrIrsm;ESifh &if;ESD;oif,lcGifh&jcif;?
enf;ynmaygif;ul;jcif;? EdkifiH\ tjcm;a'orsm;wGif
&if;ESD;jr§KyfESHrIpD;0ifvmjcif;ponfh pD;yGm;a&; tcGifhta&;
rsm;pGm &&Sdvmrnfjzpfonf/ jrifomaom tusKd;pD;yGm;
tjzpf xdkpDrHudef;udkyHhydk;ay;rnfh 0efaqmifrIvkyfief;rsm;
tusKd;cHpm;&um Service Industry BuD;xGm;vmrnf/
acwfrDyGifhvif;xda&mufonfh vkyfxHk;vkyfenf;rsm;onf
EdkifiHwGif; tjcm;ae&mrsm;odkYygysHUESHYoGm;ygu pD;yGm;a&;
udk pepfwusrlabmifoGif;jcif; (Economic Institutiona-
lization) t&SdefydkjrefvmrnfjzpfNyD; jrefrmEkdifiH\ aps;uGuf
pD;yGm;a&;azmfaqmifjcif;udk tm;ay;Ekdifvdrhfrnf/ ,aeY
w½kwfEdkifiHudk pwifwGef;wifay;cJhonfrSm 2010 jynfh
ESpftwGif; EdkifiHawmfat;csrf;om,ma&;ESifh zGHUNzdK;a&;
aumifpD Ouú|AdkvfcsKyfrSL;BuD;oef;a&T oGm;a&mufvnf
ywfcJhonfh txl;pD;yGm;a&;Zkef &SefZef; (Shan Zhen
Special Economic Zone) jzpfNyD; xdkZkef\atmifjrifrI
t&Sdefudk,lum w½kwfEdkifiHwGif; tjcm;a'orsm;wGifyg
pD;yGm;a&;Zkefrsm; azmfaqmifcJhovdk EdkifiH\pD;yGm;a&;
pepfudkvnf; uGefjrLepfA[dkOD;pD; pD;yGm;a&;pepfrS aps;
uGufpD;yGm;a&;pepfodkY ajymif;vJ,lcJhjcif;jzpfonf/
jrifhwufvmrnfh jrefrm-xdkif;qufqHa&;
jrefrm-xdkif; qufqHa&;onf ,ckESpfydkif;rsm;twGif;
wnfNidrfaumif;rGefaecJh&mrS bHkpD;yGm;BuD;rm;pGm &Sdae
onfh xm;0,fa&eufqdyfurf;pDrHudef; yHkay:vmonfESifh
trQ ESpfEdkifiH qufqHa&; ydkrdkwdk;wufaumif;rGefvm
rnfjzpfNyD; vkyfazmfudkifzuf qufqHa&;tjzpfodkYa&muf
&Sdrnf[k cefYrSef;&onf/
jrefrmEdkifiHonf ,refESpfu xdkif;EdkifiHodkY ydkYukef
tjzpf tar&duefa':vm 6 'or 9 bDvD,Hzdk; wifydkY
EkdifcJhNyD; 38 'or 4 &mcdkifEIef;rSm "mwfaiGUa&mif;csrIrS
&&Sdjcif;jzpfonf/ xkdif;EdkifiHonf jrefrmEdkifiHwGif tar
&duef a':vm 10 'or 3 bDvD,Hzdk; &if;ESD;jr§KyfESH
xm;ojzihf w½kwf? a[mifaumifwdkYudk jzwfausmfum
xdyfwef;EdkifiHjcm; &if;ESD;jr§KyfESHoltjzpf &yfwnfvsuf&Sd
onf/
yxrtqifhtjzpf av;vrf;oGm; xm;0,f-uef
csembl&d um;vrf;azmufvkyfNyD;pD;oGm;ygu ueOD;
tusKd;cHpm;&rItjzpf urÇmvSnfhc&D;onf wpfESpfvQif
q,foef;vufcH&&Sdaeonfhk emrnfausmf c&D;oGm;
vufcHEdkifiH xdkif;rSwpfqifh urÇmvSnfhc&D;onfrsm;
weoFm&Dwdkif;a'oBuD;odkY ydkrdk0ifa&mufvmzG,f&Sdonf/
uefcsembl&dwGif emrnfausmf aorif;wref&xm;vrf;
ay:&Sd auG;jrpfwHwm; (Bridge over River Kway) onf
urÇmvSnfhc&D;onfrsm; t"duqGJaqmif&mae&mjzpfNyD;
tqkdyga'orS c&D;onfrsm;0ifa&mufvm&ef tcGihf
tvrf;rsm;&Sdaeonf/
yx0DoabmwGif ]]obm0ywf0ef;usifESifh tquf
tpyf}} oabm yg0ifae&m xm;0,fqdyfurf;pDrHudef;
ay:vmaomaMumifh obm0ywf0ef;usif ajymif;vJvm
rnfjzpfonf/ txl;ojzihf tdrfeD;csif; xdkif;EdkifiHwGif;rS
obm0ywf0ef;usifudk xdcdkufaponfh "mwkaA'puf½Hk
rsm; a&TUajymif;jcif;udk obm0ywf0ef;usift& xdckduf
Edkifajcrsm; qef;ppf (Environment Assessment) vkyf
NyD;rS taumiftxnfazmfoihfonf/ xdkodkYobm0ywf0ef;
usifudk owdxm;raqmif&Gufygu aemifvmrnfhrsKd;quf
rsm;twGuf tqdyfoihfajrBuD;tm; xm;&pfovdkjzpfoGm;
um xm;0,fpDrHudef;\ aumif;usKd;rsm;tm; avsmhyg;
apvdrfhrnf/
vufawGUtoHk;cs yx0Dwefzdk;
,ckuJhodkY xm;0,fa&eufpDrHudef; azmfaqmifvdkuf
jcif;aMumifh rlvuwnf;u yx0D0ifEdkifiHa&;? yx0D0if
pD;yGm;a&;wefzdk;&SdaecJhonfh jrefrmEdkifiH\ yx0D0ifEdkifiH
a&;? yx0D0ifpD;yGm;a&;wefzdk; ydkrdkjrihfwufvmrnfjzpf
onf/ yx0D0ifpD;yGm;a&;? yx0D0ifEdkifiHa&;wGif toHk;
rcs&ao;onfhwefzdk; (Potential Value)&SdcJh&mrS xm;0,f
pDrHudef;ay:vmaomaMumifh vufawGUtoHk;cswefzdk;
(Practical Value) jrifhrm;oGm;rnfjzpfum vTwfawmf
ac:tNyD;? tpdk;&tzGJUopfay:tNyD; t&SdefjrihfoGm;zG,f
&Sdonfh jrefrmhpD;yGm;a&;yHkazmfrItm; pD;yGm;a&;vdIif;BuD;
ozG,f odomxif&Sm;pGm ½dkufcwfoGm;zG,f&Sdonf/ xdk
vdIif;udk tcsdefrDxdxda&mufa&muf pD;Edkifygu jrefrmh
zGHUNzdK;rIa&SUwpfvSrf;ckefysH ausmfvTm;Edkifrnfjzpfonf/
The Voice Weekly rS ul;,lazmfjyonf/
Photo-Sayar Zaw
113112
tjrifrsm; tjrifrsm;
ta&muf oabFmwpfwef? um;wpfwef? &xm;wpfwef
eJY tqihfqihfo,f,lydkYaqmif&ygw,f/ a&mufvmwJh
ausmufrD;aoG;awGudk odkavSmifwJhtaeeJY uGif;jyif
us,frSmyHkNyD; odkavSmifxm;ygw,f/ odkavSmifNyD;wJh
ausmufrD;awGudk puf½HkxJrSm rD;½IdUNyD;awmh a&aEG;aiGU
bdGKifvmudk tylay;NyD; xGufvmwJhzdtm;jr§ihf a&aEG;
aiGUeJY wmbdkifpufudk armif;ESifygw,f/ wmbdkifrSwpf
qihf "mwftm;xkwfpufudk armifESif;NyD; vQyfppfxkwf,l
ygw,f/ wmbdkifujyefxGufvmwJh a&aEG;aiGUudktat;cH?
bdGKifvmxJjyefydkY? tyljyefay;um vnfywfygw,f/
xm;0,fpuf½HkrSm tat;cHr,hfpepfu yifv,fa&
eJY tat;cHrSmrdkY yifv,fxJu a&at;awGudk,lNyD;
a&ylawGudk yifv,fxJjyefydkYrSmyg/ tJ'Da&yrmPuawmh
wpf&ufpmtwGuf a&ukArDwm 20 'or 6 oef;&Sdyg
w,f/ jrifomatmifajym&&if 1 uDvkdrDwmywfvnf&SdwJh
uGif;jyifrSm rDwm 20 'or 6 tjrihf&SdwJh a&uefwpf
uef&JU yrmPeJYnDrQygw,f/ wu,fvdkYom tJ'Da&awG
udk urf;ajca&wdrfydkif;rSmom pGefYxkwfr,fqdk&if urf;ajc
wpfckvHk;ukdawmif ylaEG;oGm;Edkifavmufygw,f/
a&tylcsdef jrihfwufvm&ifawmh teD;tem;rSm
&SdwJh a&owå0gawG aoausEkdifNyD; a*[pepfygysufoGm;
Edkifygw,f/ 'Dvkdqdk a&vkyfief;udk trSDjyKaexdkifMuwJh
xm;0,fa'owpf0dkuf&JU pD;yGm;a&tajctaeusqif;NyD;
ig;o,HZmwudkawmif xdcdkufoGm;Edkifygw,f/
t"du ab;xGufqdk;usKd;taeeJY ausmufrD;aoG;
udk rD;½IdUvdkuf&if t"du CO2 (umAGef'dkifatmufqdk'fç
SO2 (qmvzm'dkifatmufqdk'f)ç NOx (Edkufx½dk*sif
atmufqdk'f) TSP (Total Suspended Particulate) eJY
vGihfEdkifwJhjym (Fly Ash), rD;aoG;u usefcJhwJhjym (Bottom
Ash) awG xGufygw,f/
tJ'Dab;xGufypönf;awGuyJ avxk? ajrxkeJY
a&xkxJukda&mufoGm;NyD; obm0ywf0ef;usifudk aocsm
ayguf 'ku©ay;awmhwmygyJ/ ausmufrD;aoG; rsm;rsm;
rD;½IdUavav pGefYypfypönf; ydkxGufavavjzpfygw,f/
xm;0,frSmaqmufr,hf puf½HktwGufwpfESpfpm ausmuf
rD;aoG;wefcsdef 11 'or 4 oef; oHk;&rSm jzpfygw,f/
tJh'Dpuf½Hku ESpfwpfESpfpmxkwfvTwfr,hf "mwfaiGUeJY
jymyrmPuawmh atmufygtwkdif;jzpfygw,f/
CO2 wefcsdef oef;aygif; 30? SO2 wefaygif;
119000 wef? NOx wefaygif; 119000 wef? TSP
10300 wef? jy'g; 11300 uDvdk*&rf? (Fly Ash)
(vGihfysH EdkifwJhjymrIefY) 1150000 wef? atmufajcjym
(Bottom Ash) u ukArDwm av;oef;cGJavmuf ESpfpOf
ESpfwkdif; xkwfvTwfrSmyg/ tmqif;epf(Arseinc)? a&'D,dk
owdå<uypönf;awG tygt0if wjcm;tEÅ&m,f&Sd j'yfpif
awGvnf; (Fly Ash)eJYtwl vGihfygoGm;ygw,f/ (Bottom
Ash) ausmufrD;aoG; atmufajcjym;udkawmh pepfwus
eJY pGefYypf&ygw,f/ ausmufrD;aoG;jymawGudk aoao
csmcsmrpGefYypf&if ajratmufa&ukd npfnrf;apygw,f/
rdk;rsm;wJha'owpfckjzpfwJh xm;0,fa'oqkdawmh rdk;a&
awGuwpfqifh acsmif;awGxJ0ifNyD;awmh yifv,fxJ
pD;0ifoGm;rSmyg/ wcsKdUwpf0ufuawmh ajratmufa&xJ
aysmf0ifoGm;rSm jzpfygw,f/ pDrHudef;u 75 ESpf pmcsKyf
qdkawmh pDrHudef;NyD;&if pma&;olwdkYrsKd;qufawGuawmh
jymawGyJpm;vkduf? jymawGyJ ½SLvkduf? jyma&awG aomuf
vdkuf ae&avmufygw,f/ atmufuyHkav;udk Munhf
vdkuf&if ausmufrD;aoG;wGif;uae aemufqHk;pGefYypfyHk
udkyg jrif&rSmyg/
umAGef'dkifatmufqkd'fu zefvHktdrf"mwfaiGUjzpfwJhtwGuf
rsm;vmNyDqdk&if avxknpfnrf;ygw,f/ avxkxJrSm
rsm;vmwJh umAGef'dkifatmufqkd'fu rdk;a&eJYawGU&if
umbGefepftufppfudk jzpfay:NyD; tufppfrdk;&Gmapyg Photo-GREENPEACE
ausmufrD;aoG;udk 1800 jynfhESpfavmufuwnf;upNyD;
vQyfppfxkwfzdkYtwGuf toHk;jyKcJhMuygw,f/ ausmufrD;aoG;
[m urÇmay:rSm aps;taygqHk;pGrf;tifyg/ vQyfppfxkwf
zdkYtwGuf tjrwf&vG,fwJh avmifpmwpfrsKd;aygh/ aps;
aygwm&,f tvG,fwul&EdkifwmawG&,faMumifh ausmuf
rD;aoG;udk ckcsdefxd rpGefYvTwfEdkifMuao;ygbl;/
qdk;usKd;awGrajymcif ausmufrD;aoG;avmifpm
oHk; puf½HkawG&JU tvkyfvkyfyHkudk t&ifajymjycsifygw,f/
ausmufrD;aoG;udk ausmufrD;aoG;rdkif;wGif;uae puf½Hk
115114
tjrifrsm; tjrifrsm;
w,f/ wu,fvkdYrsm; at;oGm;vdkY ajray:jyefusvm
&ifvnf; a&xkrSmyJaysmf0ifNyD; a&&JU tufppf*kPfowdå
udk wkd;aprSmyg/ tvm;wlyJ qmvzm'dkifatmufqdk'fu
rdk;a&eJYaygif;NyD; tufppfrdk;tjzpf jyef&Gmusygw,f/
tufqpfrdk;&Gm&if a*[wpfckvHk;eD;yg; ysufpD;wwfw,f
qdkwmvnf; owdxm;&rSmyg/
NOx (Edkufx½dk*sifatmufqdk'f) [m SO2 eJYtwl
a&eJY "mwfjyK&if t"duuawmh Edkufx&pftufppfeJY
qmvjzL&pftufppftjzpfajymif;NyD; tufppfrdk;tjzpf
eJY jyefusvmygw,f/ TSP (Total Suspended Parti-
culate) qdkwmu avxJrSmwnfaeEdkifwJh trIefYawGyg/
t&G,ftpm;uawmh 1 rDvDrDwm&JU tyHkwpfaxmifyHk&if
20 yHkuae 40 yHkavmufyJ &Sdwwfygw,f/ avxJrSm
tNrJwnfaeEdkifNyD; rdkif&mcsDaveJYtwl vGihfEkdifygw,f/
trIefYawGudk ½SLrdw,fqkd&if touf½SLvrf;aMumif;udk
zkefrIefYxuf ydktEÅ&m,fay;ygw,f/ vGihfysHjymawGjzpfwJh
(Fly Ash)vnf; xdkenf;vnf;aumif;ygyJ/ rD;ckd;jrLwdrf
awGvdk tHkYqkdif;NyD; av,l&mvGihfyg;NyD; jyeftusrSm
a&xkeJYajrxkudk npfnrf;apygw,f/ &Srf;jynfe,fawmif
ydkif; wDuspfa'orSmaexdkifwJha'ocHrsm; vufawGUcHpm;
ae&wJh jyóemuawmh jymrIefYjyóemyg/ tJh'Da'ou
[if;&Gufpdkufcif;xJudk jymrIefYawGusvGef;vdkY pdkufcif;
awGysufpD;ygw,f/
xm;0,fpuf½Hku wpfESpfudk vGihfysHjymrIefYaygif;
wefcsdef wpfoef;ausmf xkwfvTwfrSmyg/ puf½Hkacgif;
wkdifuaexGufwJh jymawGukdatmufygykHrSm jrifEdkifatmif
jyay;xm;ygw,f/
ausmufrD;aoG;puf½HkrSm usefcJhwJhjym (Bottom Ash) u
tpdkiftcJtaeeJY acgif;wkdifatmufajcrSm usefcJhygw,f/
jymxJrSmawmh tmqif;epfvdk tqdyfoihfj'yfpif trsm;
tjym;yg0ifygw,f/
xm;0,fpuf½Hkuae wpfESpfpmxGufvmr,hf jym
yrmPuawmh ukArDwm 4 'or 5 oef;avmuf
jzpfygw,f/ jrifomatmifjy&&if 1 uDvdkrDwmywfvnf
&SdwJh uGif;jyifudk 15 ay;avmufjrihfatmifzdkYEdkifygw,f/
q,fpkESpfwpfck rjynhfcif awmifylpmwpfckkjzpfatmif
zdkYEdkifygw,f/ jymyHkBuD;udk pepfwusrpGefYypfbJ teD;
tem;rSmyJ pkyHkxm;r,fqkd&ifawmh a'owpfckvHk&JU ajr
atmufa&udk npfnrf;apNyD; tif;tkdif acsmif;ajrmif;u
wpfqifh yifv,fxJtxd tqdyfoihfum a'owpfck
vHk;&JU a*[pepfudk vHk;vkH;zsufqD;awmhrSm jzpfygw,f/
Mercury qdkwJh jy'g;[m vlom;awGudk b0wkef;
oGm;avmufwJh tqdyfj'yfpifwpfrsKd;yg/ tzsm;wkdif;wJh
omrdk rDwmutp zefrD;acsmif;txd toHk;0ifvSwJh
jy'g;[m vludkvHk;vHk; 'ku©ay;w,fvdkYqdk&iftHhMoMur,f
xifygw,f/
oufao om"utaeeJY 1950jynhfESpfu *syef
EdkifiH Minamata qdkwJh NrdKUrSmjzpfcJhwJh &ifeihfzG,ftjzpf
tysufBuD;wpfckudk rQa0vkdufygw,f/
1932 eJY 1968 ckESpf tawmtwGif; tJ'DNrdKUrSm
&SdwJh a&eH"mwkeJY yvwfpwpfpuf½Hku Methylmercury
vdkYac:wJh jy'g;"mwfaygif; pkpkaygif;wefcsdef 27 wefudk
teD;rS&SdwJh Kumamoto yifv,fatmftwGif; pGefYypfcJhyg
w,f/ 1950 jynhfESpfa&mufvmawmh a'owGif;rSm
ig;awGenf;enf;vmNyD; ig;aoawGyifv,fjyifrSmpay:
vmygw,f/ ig;awGtajrmuftjrm;aoNyD; aemufxyf
tdrfarG;aMumifawG[m rlrrSefbJ [dk,drf;'D,drf;jzpfvmNyD;
aoaooGm;wmudk pNyD;owdxm;rdMuw,f/ aemuf
awmh vlawGrSmygjzpfvmum tm½HkaMumxdcdkufNyD;
oGufcsmyg'a&m*gvdkrsKd;udk cHpm;Mu&ygw,f/ wcsKdUu
awmh aoqHk;ukefw,fvdkY pmwrf;awGu qdkMuygw,f/
vrf;oGm;&if ',drf;',dkifeJY ajcwkefvufwkefjzpfNyD;
xrif;pm; a&aomufawmif rvkyfEdkifwJhtxd tjzpf
qdk;NyD; aowJholaoeJY emwm&SnfjzpfNyD; b0ysufwJhol
ysufjzpfcJh&ygw,f/ pkpkaygif;vl 50000 avmufcHpm;
ae&wmyg/ 2002 ckESpfavmuftxd cHpm;ae&olawG
awmif&Sdygw,f/ 'gaMumihf tpdk;&u avsmfaMu;awG
axmufyHhay;ayr,fhvnf; b0awGuawmh jyefraumif;
vmawmhygbl;/ 'gu 27 wefaom jy'g;"mwfaygif;udk
ESpf 30 ausmftwGif; yifv,fxJudkpGefYypfcJhvdkYjzpfygw,f/
tJh'Da'ou vlemwpfOD;&JU"mwfyHkudk atmufrSmMunfhyg/
xm;0,f ausmufrD;aoG;puf½Hkuae wpfESpftwGif;
avxkeJY a&xkxJukd pGefYxkwfr,hfjy'g;yrmP[m 11
weftxuf&Sdawmh a'owpfckvHk;tjyif a'oxGuf
ig;ukd pm;oHk;aewJh wjcm;a'oawGudkygNcdrf;ajcmufvm
Edkifygw,f/ b,ft&mrS tm;rxkwfbJ ray;qyfbJ
r&Edkifbl;qkdwmawmh vlom;wkdif;odrSmyg/ puf½Hkawmf
awmfrsm;rsm;uawmh obm0ywf0ef;usifudk xdcdkufEdkif
w,fqdkwmvnf; vlwkdif;todjzpfygw,f/ puf½Hktvkyf
½HkawGuom EdkifiHwpfEdkifiHudk wkd;wufatmifpGrf;aqmif
jrefrmEdkifiHwGif xm;0,ftygt0if ae&mtESHUtjym;üpGrf;tiftwGuf ausmufrD;aoG;puf½Hkrsm; wnf
aqmufNyD;? wnfaqmuf&efpDpOf? wnfaqmufvsuf&Sdygonf/ xm;0,fa'o&Sd r*¾g0yfav;axmif&Sd
ausmufrD;aoG;oHk; "mwftm;ay;puf½Hkudk ywf0ef;usifESihf a'ocHrsm;\usef;rma&;udk xdcdkufEdkifrnfjzpfojzihf
&yfqdkif;cJhonf/ odkYaomf r*¾g0yf 4000 tpm; 400 &Sd ausmufrD;aoG;oHk; "mwftm;ay;puf½Hkwnfaqmuf&ef
tpdk;&upOf;pm;vsuf&Sdonf/ pma&;olrSm pufrItif*sifeD,mbGJUudk &efukefpufrIwuúodkvfu &&SdcJhNyD;
,cktcgrav;&Sm;EdkifiH tajcpdkufpGrf;tif xkwfvkkyfrIqkdif&m EdkifiHwumukrÜPDwpfckwGif tvkyfvkyfudkif
vsuf&Sdonf/
t,f'Dwm
Edkifw,fqkdwm pma&;oltygt0if pmzwfolwdkYtm;vHk;
od&Sdxm;vdrfhr,fvdkYvnf; ,HkMunfvsufyg/ 'gayrJh
wefaq;vGefab;qkdwJh pum;yHkt& b,ft&mrqdk
tvGeftuRHjzpfvm&if raumif;awmhygbl;/ xm;0,f
a&eufqdyfurf;udk BudKqdkygw,f/ 'gayrJh a&eH"mwk
puf½HkawGudkawmh csifhcsdefNyD;rSBudKqdkcsifygw,f/ ausmuf
rD;aoG;puf½Hkudkawmh vHk;0rBudKqdkyg/ vHk;0raqmuf
oihfyg/
uRefawmfwdkY wkdif;&if;om;nDtpfudkawGjzpfwJh
xm;0,fa'ouvlawG&JUb0[m 0ifaiGwkd;NyD; vlaerI
tqifhtwef;u xdyfwef;a&mufaeEkdifwJhenf;wl aemif
q,fpkESpftwGif;rSm txufygyHkxJuvdkjzpfr,f/ jzpf&if
puf½HkawGu avsmfaMu;awG rw&m;ay;yghr,fqdk&if
aum ausmufrD;aoG;puf½Hkudk BudKqdkEdkifyghrvm;vkdYom
ar;cGef;xkwfcsifygawmhw,f/
Reference: - Emissions of Hazardous air Pollutants
from coal-fi red power Plant., by Enviromental Health & Engnieering,
- Minamata and Mercury Issues in Japan, Citizens Against Chemicals Pollution (CACP), Japan http:// www.ne.jp-asahi/ kagaku/poco/
- Dirty Kilowats. pdf, www. kuuvikriver, info
- http:// www.eurelectric.org/
The Voice Weekly rS ul;,lazmfjyonf/
117116
tjrifrsm; tjrifrsm;
vGefcJhwJh atmufwdkbmv(11) &ufaeYu xdkif;0efBuD;csKyf
aejynfawmfudk oGm;a&mufEdkifwJhtwGuf q,fESpfausmf
ajymqdkaqG;aEG;vmwJh r[mrJacgifawmifydkif; (Greater
Mekong Subregion) a'o pD;yGm;a&;vrf;aMumif;
taumiftxnfazmfzdkY tcGihftvrf;yGihfoGm;ygw,f/
xm;0,frSm a&eufqdyfurf;wnfaqmufNyD;
teD;em;rSm {uwpfodef;us,f0ef;wJh txl;pD;yGm;a&;Zkef
wnfaqmufzdkY xm;0,feJY xdkif;EdkifiHtaemufydkif;udk
um;vrf;? &xm;vrf;qufoG,fzdkYvnf; oabmwlvdkuf
Muygw,f/ tar&duefa':vmoef;aygif; wpfaomif;
oHk;axmifausmfukefusEkdifwJh 'DpDrHudef;udk xdkif;ukrÜPD
u taumiftxnfazmfrSmjzpfygw,f/ xm;0,fpDrHudef;
[m r[mrJacgifawmifydkif;a'ozGHUNzdK;a&;eJY qufpyfae
ygw,f/
r[mrJacgifa'o wdk;wufzGHUNzdK;a&;pDrHudef;rSm
t"dupD;yGm;a&;vrf;aMumif; (3) ck&Sdygw,f/ yxr
vrf;aMumif;u armfvNrdKifuae AD,uferfEkdifiH 'geef
(Danang) qdyfurf;txd azmufvkyfr,fh ta&SUtaemuf
pD;yGm;a&;vrf;aMumif; jzpfygw,f/
jrefrm? xdkif;? vmtdk? AD,uferfwkdYudk qufoG,f
r,fh um;vrf;jzpfygw,f/ jr0wD-armfvNrdKiftydkif;udk
xkdif;ukrÜPDawGu aqmufvkyfaeygw,f/ 'kwd,vrf;
aMumif;udk ajrmuf-awmif pD;yGm;a&;vrf;aMumif;vdkY
ac:NyD; jrefrmeJY vmtdkwdkYudkjzwfNyD; befaumufeJY ulrif
(Kunming) udk qufxm;ygw,f/ wwd,vrf;aMumif;udk
r[mrJacgif awmifydkif;a'o pD;yGm;a&;vrf;aMumif;vdkY
ac:ygw,f/ xm;0,feJY AD,uferfawmifydkif;? Aefwl
(Vung Tau) qdyfurf;udk qufoG,fxm;wJh um;vrf;
jzpfNyD; befaumuf? zEGdKifyif (Phnom Penh)? [kdcsDrif;
(Hochiminh) pwJh NrdKUawGudk jzwfoGm;ygw,f/
r[mrJacgifa'orSm jrefrm? vmtdk? xdkif;? uarÇm
'D;,m;? AD,uferfeJY ,leefjynfe,fyg0ifygw,f/ 'Da'o
eJY tdEd,-b*Fvm;a'h&Sfudk qufoG,f&mrSm jrefrmjynf
[m aygif;ul;wHwm;vdk jzpfaeygw,f/ e,fjcm;jzwf
ukefoG,fa&;oabmwlnDcsufudk 2003 rSm jrefrmu
aemufqHk; vufrSwfxdk;ygw,f/ tm&S ta0;ajy;vrf;r
awG jzwfoef;&m e,fpyfa'o? vrf;qHkawGeJY qdyfurf;
awGrSm txl;pD;yGm;a&;ZkefawG zGihfvSpfEdkifr,fqdk&if
'DpD;yGm;a&;vrf;aMumif; wpfavQmufrSm c&D;oGm;vkyfief;
yg wdk;wufzGHUNzdK;vmr,fvdkY ,lqMuygw,f/ w½kwf?
xdkif;? AD,uferf? rav;&Sm;? puFmylwdkYudk um;vrf;
aygufaewm MumcJhygNyD/ tm&Sa'oukefoG,fa&;rSm
taumufcGefaMumifh p&dwfBuD;av;aewm r[kwfbJ
o,f,l ydkYaqmifc rsm;vGef;vdkYomjzpfaMumif; 2009
ZGefvxkwf tm&SzGHUNzdK;a&;bPf (Asia Development
Bank - ADB) okawoepmwrf; trSwf (140) rSm
azmfjyxm;ygw,f/
armfvNrdKifeJY xm;0,f[m a&eufyifv,fqdyf
urf; jzpfvm&if xdkif;ukefypönf;awG taemufwdkif;udk
wifydkY&mrS ta&;ygvmygvdrfhr,f/ xdkif;ukefoabFm[m
rvufuma&vufMum; (Malacca Strait) uwpfqifh
tdE´d,ork'´&mudka&mufzdkY ESpfywfoHk;ywfMumayr,fh
befaumuf-&efukefc&D;[m vrf;qdk;wmawmif (4)
&ufavmufyJMumw,fvdkY od&ygw,f/ 'gaMumifh xdkif;
ukefoG,fa&;vkyfief; wdk;wufa&;twGuf xm;0,f-
befaumufvrf;eJY jr0wD-armfvNrdKifvrf;[m ta&;BuD;
ygw,f/ xm;0,f? armfvNrdKif? Nrdwf? &efukef? oDv0geJY
rEÅav;rSm txl;pD;yGm;a&;ZkefzGifhoihfw,fvdkY qkdMuyg
w,f/ tm&Sta0;ajy;um;vrf;wpfavQmufrSmpD;yGm;a&;
vrf;aMumif; ay:xGufvmrSmjzpfygw,f/
tm&S ta0;ajy;um;vrf; jzwfoGm;wJhtwGuf
jrefrmjynfom;awG jynfyeJY txdtawGUrsm;vmygvdrfh
r,f/ tdEd,eJY b*Fvm;a'h&Sf[m jrefrmjynfuwpfqifh
Photo-DDA
armfvNrdKifeJY xm;0,f[m a&eufyifv,fqdyfurf;
jzpfvm&if xdkif;ukefypönf;awG taemufwdkif;udk
wifydkY&mrS ta&;ygvmygvdrfhr,f/
xdkif;ukefoabFm[m rvufuma&vufMum;
(Malacca Strait) uwpfqifh
tdE´d,ork'´&mudka&mufzdkY ESpfywfoHk;ywfMumayr,fh
befaumuf-&efukefc&D;[m vrf;qdk;wmawmif
(4) &ufavmufyJMumw,fvdkY od&ygw,f/
119118
tjrifrsm; tjrifrsm;
w½kwf? vmtdkeJY xkdif;wdkYudk um;vrf;eJY qufoG,frdNyD
qdk&if jrefrmjynfrSmvnf; tajymif;tvJawG jzpfvdrfh
r,fvdkY cefYrSef;Muygw,f/ tjyifavmueJY qufaewJh
jrefrmjynfrSm wzufowfxifovdkvkyfwmrsKd; &Sm;yg;
vmEkdifygw,f/ 'gayrJh avmavmq,fawmh tm&S
ta0;ajy;vrf;raqmufvkyfzdkY Armtpdk;&u aiGukefrcH
wJhtwGuf taumiftxnfazmfzdkY tcuftcJ&Sdaeyg
w,f/ tjynfjynfqdkif&m b@ma&;tzGJUtpnf;awG[m
'Pfcwf ta&;,lcHae&wJh Armtpdk;&udk aiGacs;zdkY
rpOf;pm;ygbl;/ tm&Sta0;ajy;vrf;r trSwf (1) [m
xkdif;-jrefrm e,fpyf jr0wDu tdE´d,-jrefrme,fpyf
wrl;NrdKUtxdoGm;rSmrdkY t&SnfqHk;vrf;jzpfygw,f/ trSwf
(2) ta0;ajy;vrf;r[m wmcsDvdwfu usKdif;wHk? awmif
BuD;? rdw¬DvmudkjzwfNyD; wrl;txd oGm;ygvdrfhr,f/
ta0;ajy;vrf;trSwf (3) [m rdkif;vm;e,fpyfNrdKUu
usKdif;wHktxd uDvdkrDwm (90) ausmfom &Sdygw,f/
w½kwf-jrefrme,fpyf rlq,fu vm;½Id;txdjzpfwJh (2)
vrf; oGm;um;vrf;[m tm&Sta0;ajy;vrf;r trSwf
(14) jzpfygw,f/ 'Dvrf;udk yk*¾vduukrÜPDu aqmuf
vkyfNyD; vrf;cGefaumuf,laeygw,f/
vrf;vkyfief;udk yk*¾vduydkif ukrÜPD (6) cku
wm0ef,lvkyfudkifNyD; vrf;cGefaumufygw,f/ owfrSwf
xm;wJh tcsdefa&mufrS tpdk;&vufudk vTJay;rSmjzpfyg
w,f/ 'gayrJh pHcsdefrDta0;ajy;um;vrf; wnfaqmuf
zdkYudpörSmawmh tdrfeD;csif;EdkifiHawGeJY oabmwlxm;ay
r,fh EkdifiHjcm;tultnDr&wJhtwGuf vufawGUtaumif
txnfazmfzdkY cufcJaeygw,f/ 'gaMumifhrdkY jrefrmjynf
xJ jzwfoef;r,fh pHcsdefrDtm&Sta0;ajy;um;vrf;awGudk
xdkif;? w½kwfeJY tdEd,uom wm0ef,lwnfaqmufzG,f&Sd
ygw,f/
(VOA) jrefrm tifwmeufpmrsufESmyg
aqmif;yg;udk ul;,lazmfjyonf/
Photo-GREENPEACE
121120
tjrifrsm; tjrifrsm;
( 1 )
EdkifiHrsm;\wkd;wufrIudk tuJjzwf&ef jynfwGif;pkpkaygif;
xkwfvkyfrIwefzdk; (GDP) ñTef;udef;udk Munfhavh&Sdonf/
GDP wufvmygu EdkifiHom;rsm; tvkyftudkif&&Sdrnf/
0ifaiGwkd;vmrnf/ pm&if;Z,m;twGif;&Sd wpfOD;csif;
0ifaiGwufvmrnf/ arc½dkpD;yGm;a&;ñTef;udef;wefzdk;rsm;
wufvmrnf/
( 2 )
þwGif ajymp&m&Sdvmonf/
zpkwdkY&GmteD; a&eufqdyfurf;ESifh txl;pD;yGm;
a&;Zkef vma&mufwnfaqmufvsuf&Sdonf/ zpkwdkY
a'oum; a&vkyfief;? a&mfbm? oD[dkVfuJhodkYaom
O,smOfNcHvkyfief;wdkYjzihf &mZ0ifcsDtoufarG;vmcJhonf/
vrf;awGu raumif;yg/ raumif;yg qdkwmxuf pkwf
jywfaeonf[kajymvQif ydkrSefygonf/ oGm;a&;vma&;
vnf;cufygonf/ aemufydkif; qdkifu,fawG aygvm
awmh enf;enf;awmfonf/ rdk;wGif;qdk NrdKUawmf&efukefudk
oHk;av;ntdyf c&D;ESif&onf/
ynma&;uvnf; wpfEkdifiHvHk;jzpfaeonfhtwdkif;
aq;½Hkaq;cef; aumif;aumif;uef;uef;vnf; r&Sdyg/
'gvnf; wpfEdkifiHvHk;jzpfaeonfhtwkdif;yif BuD;BuD;i,fi,f
&G,f&G,f bkpkc½ktukefodonf/
txufwef;ausmif; a&mufonfht&G,f vlysKd
aygufpqdkvQif wpfzufEdkifiH xdkif;udkul;um atmufajc
odrf; tvkyfvkyfudkif&ef rsufapmif;pxdk;&awmhonf/
tvkyftudkiftcGifhtvrf;twGuf &efukefwufol cyf
&Sm;&Sm;? xdkif;EdkifiH &aemif;? zl;cuf? befaumuf? zefigh
ae&m tpHkyvHkwGif zpkwdkYa'ou vlawG&Sdonf/
zpkwdkYa'oum; EkdifiHawmifydkif; tNrD;ao;ao;
av;ay:u xm;0,f/ wpfEkdifiHvHk;ysrf;rQtajctaexuf
rsm;pGmedrfhyg;aom vlrIa&;? pD;yGm;a&;? usef;rma&;?
ynma&;taetxm;wGif&Sdonf/ tkyfcsKyfa&;tydkif;
wGifrl ]olYxufuJ}/ ,cktpdk;&rwufcif tpdk;&AsL½kd
ua&pD,EÅ&m;u t&m&SdBuD;i,frsm;tzdkY xm;0,f?
Nrdwf? aumhaomif;onf ]aiGwGif;}/
,if;odkY rzGHUNzdK;aomtaetxm;rS vGwfajrmuf&ef
2008 ESpfpydkif;wGif arQmfvifhcsuf a&mifeDoef;vmonf/
,cif tpdk;&tBuD;tuJrsm;vufxuf tBudrfBudrf
pDrHpdwful;cJhNyD; ysufjy,fcJhaom xm;0,fa&eufqdyfurf;
pDrHudef;azmfaqmif&ef&SdaMumif; owif;teHYp&onf/
trSefwu,fyif 2010 ckESpf? Edk0ifbmvqef;wGif
xm;0,fa&eufqdyfurf;ESifh txl;pD;yGm;a&;Zkefwnf
aqmuf&ef jrefrmhqdyfurf;tmPmydkifESifh xkdif;EdkifiH\
tBuD;qHk; aqmufvkyfa&;ukrÜPD tDwmvsH-xdkif;wdkY
oabmwlvufrSwfa&;xdk;cJhonf/
þtcsdeftxd zpkwdkYcifAsm ,if;txl;ZkefBuD;wGif
rnfodkYaom BuD;BuD;i,fi,f zG,fzG,fvwfvwf puf½Hk?
tvkyf½Hkrsm; ygrnfrSef;rod/ rD'D,mtcsKdUrSvGJí rnfol
rQ r&Sif;jy/
zpkwdkYvli,frsm;\ pdwful;rSm tvkyftudkiftcGihf
tvrf;aumif;zdkY? EkdifiHwumenf;ynmrsm; xdawGUcGihf
&zdkY? EdkifiHwumvkyfief;&SifawGeJY xdawGUvkyfudkifcGifh&zdkY?
zpkwdkY&JU udk,f&nfudk,faoG;eJY EkdifiHwumtxd jzefYusuf
vkyfudkifEdkifzdkY/ tedrhfqHk; tvkyftudkifaumif;vmygu
wpfzufEkdifiH ul;p&mrvdkbJ 0ifaiGaumif;aumif;&NyD;
rdom;pk vlvdkolvdk aexdkifEdkifzdkYyg/
todkYqkdawmh pyfpkwwfaom zpkvnf; ]txl;
Zkef} taMumif;arTaESmufawmhonf/ pDrHudef;&nfrSef;
csufum; enf;enf;aemaemr[kwf/ r[mrJacgifa'o?
tmqD,Ha'owGif; ukefoG,fa&;yHkpHudk ajymif;ypfvkduf
Edkifaom ]a'owGif; t"du0ifayguf} [kyif wifpm;
onf/ pifumylyif aemufaumufusoGm;rnf [lowwf/
aemuf&Sdao;onf/ tdEd,ork'&mESifh ypdzdwfork'&m
udk ajrom;wHwm;xdk;jcif;? jynfwGif;jynfy rD'D,mrsm;yg
arQmfvihfcsufay;a&;om;onf/ pDrHudef;pdwful;onf
um; enf;enf;aemaem rufavmufp&mr[kwf/ zpk
wdkYrsm; MuufoD;wjzef;jzef;xonf/ udk,fha'o emrnf
urÇmhpifawmfay:jy&rnfh udef;udk;/ ESpftenf;i,f
twGif; tar&duefa':vm bDvD,Hq,fcsD &if;ESD;jr§KyfESH
rnfjzpf&m GDP BudKufolrsm;twGuf oGm;&nfusp&m
yif/
( 3 )
uHaumif;axmufrpGmyif 2010 jynfhESpf ESpfv,fcefYu
xdkif;EdkifiH? &a,mif;jynfe,f&Sd rwfwmyGwf pufrIZkefudk
udk,fawGUoGm;a&mufavhvmcGifh&cJhonf/ ,if;pufrIZkef
udk 1980 jynfhESpfrsm;0ef;usifu taumiftxnfazmf
cJhNyD; xdkif;EdkifiH pD;yGm;a&;wdk;wufrItwGuf txl;ta&;
ygaomae&mwGif yg0ifcJhonf/
tpdk;&rsm;onf;acsBudKuf GDP wdk;wuf&ef rsm;pGm
taxmuftyHhjzpfapouJhodkY a'ocHvlxkudk usef;rm
a&;ESifh vlrIa&;qkdif&m 'ku©rsm;pGmudk cHpm;&apcJhonf/
jyóemu aomufoHk;a&udpörSponf/ pufrIZkefudk
ay;a0&ef aomufoHk;a& ydkrdkvkdtyfvm&mrS a'ocHrsm;
udk a&jzwfawmufcJhonf/ a&wGif;wl; aomufa&xkwf
&ef zpkwdkYxm;0,fvdk ajratmufa&rsm;rSmvnf; "mwk
ypönf;awG a&mukefNyD/
aomufr&? oHk;r&awmh/ vmwnfaqmufaom
a&eH"mwkpuf½Hk? "mwfajrMoZmpuf½Hk? oH&nfusKdpuf½Hk
ponfh tBuD;pm;pufrIvkyfief;rsm;aMumifh a'ocHrsm;
wGif touf½SLvrf;aMumif;qkdif&ma&m*g? uifqmrsm;
cHpm;&onf/ rkd;OD;qdkvQif tufppfrdk;&Gmonf/ puf½Hkrsm;
vlaetdrfajctwGif; a&mufvmojzifh rD;cdk;jymrsm;'Pf
udk qdk;qdk;&Gm;&Gm;cHpm;&onf/ pmoifausmif;rsm;udk
ab;vGwf&modkY a&TUajymif;&onf/
xm;0,ftxl;Zkefum; ,if;tqdyfoihf Zkefxuf
10 qBuD;aMumif; befaumufydkYpfowif;wpfyk'fwGif
zwfvkduf&onf/
zpk acgif;BuD;oGm;onf/ þodkYaom puf½HkawG
zpkwdkYqD vmaqmuf&ifawmhrsm; vSvSBuD;'ku©rsm;NyD/
]]'Dpuf½HkawGu 'DrSm&SdzdkYroihfawmfygbl;/ 'gaMumifh
rdkY xm;0,frSm aqmufzdkYa&G;cs,fcJhwmyg}} [k 2010
jynfhESpftwGif;u xkdif;0efBuD;csKyf tbDqpf\ rdefYcGef;
aumufEkwfcsufudk e,l;a,mufwdkif;rf owif;pmwGif
zwfvdkuf&&m zpk rdk;BudK;ypfcHvkduf&bdouJhodkY jzpfoGm;
awmhonf/
trSefvnf; xdkodkYyifjzpfvmonf/ xm;0,ftxl;
ZkefwGif urÇmhatmhaMumveff ausmufrD;aoG;oHk;vQyfppf
"mwftm;ay;puf½Hk ygonf/ rwfwmyGwfpufrIZkefwGif
qufvufwnfaqmufír&awmhaom a&eH"mwk? "mwf
ajrMoZm? oH&nfusKdpuf½Hkponfh tBuD;pm;puf½Hkrsm;yg
onf/
rMumao;rDu urÇmhpD;yGm;a&;tiftm;BuD;jzpf
vmaom w½kwfEdkifiHrSm pGrf;tiftwGuf ausmufrD;aoG;
udk tvGeftuRHtoHk;jyKrIaMumifh vlUtoufaomif;
aygif;rsm;pGm paw;cJh&NyD; jzpfonf/ w½kwf\ GDP
vnf; tHhrcef;wufvmonf/
w½kwfEdkifiHrS ausmufrD;aoG;oHk; "mwftm;ay;
puf½Hkrsm;rSxGufay:vmaom qmvzm'dkifatmufqdkuf?
Edkifx½dk*sifatmufqdkufrsm;aMumifh awmifudk&D;,m;EdkifiH
qdk;vfNrdKU? *syefEkdifiH wdkusKdNrdKUrsm;wGif tufppfrdk;rsm;
&GmoGef;vmonf/ tar&duefjynfaxmifpk avmhtdef*svd
NrdKUodkYyif ,if;rdk;rsm;a&muf&Sdvmonf/ w½kwfjyóem
onf urÇmhjyóemjzpfvmonf/
zpkwdkYvnf; paw;cH&OD;rnfavm/
]]xm;0,fuawmh paw;cH&r,fxifw,f/ 'DpDrH
tjyaumif; arc½kdpD;yGm;a&;ñTef;udef;
(Macro Economics Indicators) rnfodkYrQ
jyeftzwfrqnfEdkifawmhonfh zpkwdkY
ywf0ef;usifaumif;udk paw;ypfvdkuf&onfh
tjzpftysuf pdk;pOf;rQrvdkvm;yg/
þonfum; zpkwdkY xm;0,fom;wdkY
qE´jzpfonf/
rufwzGwfpufrIZkefaMumifh touf½SLvrf;aMumif;
qkdif&m a&m*grsm;&
123122
tjrifrsm; tjrifrsm;
udef;u aemufqkd&if Case Study (tEkvHk y#dvHkoHk;oyf
avhvmcsuf) wpfckjzpfvmrSmaygh}} [k rdwfaqGwpfOD;u
qdkonf/
xkdodkYaom tBuD;pm;pDrHudef;rsm;ESifh a'ocHrsm;
\ 'ku©? okcrsm;taMumif;udk EkdifiH&yfjcm;wGif oGm;
avhvmcJhol oludk,fwdkifyif þodkYqdkvmonf/
zpkwdkYtwGuf Case Study rnfrQrsm;rsm; vdktyf
ygoenf;/ xdkif;? w½kwfuJhodkYaom EdkifiHrsm;rS Case
Study udk jrefrmEdkifiHtwGuf twkr,loihfoavm/
zpkwdkYwdkif;jynfonf olrsm;xHrS roif,lEkdifaom
wkdif;jynfavm/ zpkwdkYvlrsKd;onf tjcm;rsm;\ trSm;rS
oifcef;pmr,lEdkifaom vlrsKd;avm/ txufyg rdwfaqG
ajymouJhodkYyif enf;vrf;r&SdbJ paw;cH&awmhrnfavm/
qawG;p&mrsm;pGm&Sdonf/
( 4 )
GDP onf EdkifiHtpkd;&rsm;twGuf onf;ajcBudKufjzpf
onf/ wkdif;oljynfom;rsm; tvkyftukdif? 0ifaiGaumif;
pGm&&Sd&ef rsm;pGmta&;ygonf/
onf;ajcBudKuf GDP wGif zpkwdkY tdrfjywif;ayguf
rS 0ifvmaom avxkt&nftaoG;? a&wGif;rS wl;azmf
&&Sdaom ajrt&nftaoG;? rdk;OD;umv &GmoGef;vdkuf
aom rdk;xkrsm;\ t&nftaoG;rsm;udkyg xnfhoGif;
wGufcsufapvdkonf/
tjyaumif; arc½kdpD;yGm;a&;ñTef;udef; (Macro
Economics Indicators) rnfodkYrQ jyeftzwfrqnfEdkif
awmhonfh zpkwdkY ywf0ef;usifaumif;udk paw;ypfvdkuf
&onfh tjzpftysuf pdk;pOf;rQrvdkvm;yg/ þonfum;
zpkwdkY xm;0,fom;wdkY qE´jzpfonf/
qkdif&mtpdk;&wdkYonf rsm;pGmaom ywf0ef;usif
jyóemrsm;aMumifh tpdrf;a&mif GDP udk a&G;cs,frl0g'
csrSwfvkyfaqmifaeNyDjzpfonf/
zpkwdkYEdkifiHudk tqdyfoihf GDP jzihf rxlaxmif
vdkyg/
The Express Times *sme,frS ul;,lazmfjyygonf/
Photo-Moe Kyaw Lwin
ebkv,f a'ocHtrsKd;orD;wpfOD; ,mvkyfief;cGift0if
125124
tjrifrsm; tjrifrsm;
2011 rwfvukefrSm jrefrmEkdifiH[m ppftkyfcsKyfa&;udk
tqHk;owfvdkufNyD; ppfacgif;aqmifawG[m a&G;aumufyGJ
uwpfqifh t&yfom;tpdk;&toGifudk ajymif;vJcJhyg
w,f/ wpfcsdefwnf;rSmyJ pufrIvkyfief;eJY enf;ynm
ydkif;rSm aemufususef&pfcJhwJh wdkif;jynfudk tdrfeD;csif;
EdkifiHawG&JU pD;yGm;a&;atmifjrifrI vrf;aMumif;aemuf
trDvdkufzdkY ajcvSrf;pjyifvmygw,f/
or®wOD;odef;pdef&JU yxrqHk;ajymMum;wJh rdefYcGef;
rSm ]]pdkufysKd;a&;eJY csrf;om<u,f0wJhEdkifiH jzpfrvmEkdifwJh
twGuf acwfrDzGHUNzdK;wdk;wufwJhEdkifiH? csrf;om<u,f0wJh
EdkifiH? tvkyftudkifawGaygrsm;NyD; vlwpfOD;csif; 0ifaiG
wdk;yGm;wJh EdkifiHjzpfatmif pufrIEdkifiHxlaxmif&ygr,f}}
vdkY xnfhoGif;ajymMum;oGm;cJhygw,f/
EkdifiHwpfEdkifiH zGHUNzdK;wdk;wufzdkY pufrIu@zGHUNzdK;rI
[m tc&musygw,f/ urÇmhtaemufjcrf; EdkifiHawG
BuD;yGm;csrf;omvmjcif;&JU t"dutaMumif;&if;[m
pufrIu@zGHUNzdK;atmif vkyfEdkifcJhvdkYjzpfygw,f/
tm&SEdkifiHawG[mvnf; taemufEdkifiHawGudk
twk,lNyD; txl;pufrIZkefawGudk tNydKif;t½dkif;xlaxmif
ygw,f/ onftcgrSm taemufEdkifiHrsm;uvnf; tm&S&JU
pufrIZkefpDrHudef;rsm;twGif;udk tvHk;t&if;eJY &if;ESD;jr§KyfESH
vmMuygw,f/ onfenf;eJY tm&SEdkifiHwcsKdU[m pD;yGm;a&;
wdk;wufatmif aqmif&GufEkdifcJhMuNyD; 1980 jynfhvGef
ESpfrsm; aESmif;ydkif;eJY 1990 jynfhvGefESpfrsm; tapmydkif;
Mum;umvrSm pD;yGm;a&;pef;xcJhygw,f/
tdrfeD;csif; w½kwfEdkifiHeJY xkdif;EkdifiHwdkY[m onfvdk
enf;eJY BuD;yGm;csrf;omcJhwm jzpfygw,f/
a'owGif;EdkifiHawG pD;yGm;a&;zGHUNzdK;wdk;wufatmif
olYxufig tNydKiftqdkif BudK;yrf;aecsdefrSm jrefrmEdkifiH
[m 1988 ckESpfrSm EdkifiHa&;tajymif;tvJ jzpfcJhay
r,fh tcGihfaumif;udk trdt& rqkyfudkifEdkifcJhygbl;/
jynfwGif;EdkifiHa&; 0J*,ufxJu ½kef;rxGufEdkifbJ ppf
tkyfcsKyfa&;atmufrSmyJ aecJh&wJh jrefrmEkdifiH[m a'o
wGif; pD;yGm;a&;zGHUNzdK;rIaemufrSm ESpfaygif;tpdwfavmuf
aemufuscJhygw,f/
'gaMumifh or®wOD;odef;pdef[mvnf; pufrIu@
zGHUNzdK;atmifvkyfzdkY ta&;BuD;w,fqdkNyD; olUrdefYcGef;xJrSm
xnfhajymoGm;wmyg/ onfvdkxnfhajymEkdifzdkY or®w
OD;odef;pdeftpdk;&rSm pDrHudef;BuD;awG&Sdaeygw,f/ tdrfeD;
csif;w½kwfEdkifiHeJY xdkif;EdkifiHrSmvdk txl;pD;yGm;a&;ZkefawG?
pufrIZkefawGwnfaqmufzdkY pDrHudef;BuD;rsm; jzpfygw,f/
onfvdk pufrIEdkifiHtjzpf ajymif;vJzdkYtwGuf
pDrHudef;awGcsxm;&mrSm xm;0,ftxl;pD;yGm;a&;Zkef
pDrHudef;[mvnf; wpfcktygt0ifjzpfygw,f/ a'owGif;eJY
urÇmhpD;yGm;a&;t0ef;t0dkif;xJ jyefvnf0ifqefYEdkifa&;?
wdkif;jynf&JU jynfyydkYukefwefzdk; jr§ifhwifEkdifa&;twGuf
r[mAsL[muswJh ajcvSrf;wpf&yftjzpf a&;qGJcJhwJh
xm;0,ftxl;pD;yGm;a&;Zkef pDrHudef;udk jrefrmhpD;yGm;a&;
jyefvnfOD;armhvmapr,fh xGuf&yfvrf;wpfcktjzpf
or®wOD;odef;pdeftpdk;&u arQmfvifhxm;yHk&ygw,f/
t&ifppftpdk;&vufxufuwnf;u xdkif;EdkifiH&JU
tultnDeJY yxrqHk; EdkifiHwumtqifh txl;pD;yGm;a&;
ZkefeJY a&eufqdyfurf;wpfckudk weoFm&Durf;½dk;wef;
NrdKUawmf xm;0,fNrdKUrSmxlaxmifzdkY 2008 ckESpfrSm ESpfEdkifiH
oabmwlnDcJhygw,f/
a&G;aumufyGJrwdkifrD &ufydkif;tvdk 2010 jynfhESpf
Edk0ifbm 2 &ufaeYrSm jrefrmtpdk;&[m xdkif;EdkifiH&JU
tBuD;qHk;aqmufvkyfa&;ukrÜPD vkyfief;pkBuD;jzpfwJh
Italian-Thai Development Public Company Ltd. (ITD) udk
xm;0,fNrdKUteD; armif;ruefurf;ajcwpfavQmuf ajr
{&d,m pwk&ef; uDvdkrDwm 250 udk ESpf 60 *&ef
pmcsKyfeJY iSm;&rf;vdkufygw,f/
jynfwGif;owif;*sme,fwcsKdUrSmvnf; xm;0,f
[m 'kwd,puFmyljzpfvmEdkifw,fvdkY a&;om;vmMu
ygw,f/
'gayrJh a&eufqdyfurf;eJY pufrIZkefwnfaqmuf
rIawGaMumifh xm;0,f&JU obm0ywf0ef;usif ysufpD;
oGm;r,fhta&;? a&ajro,HZmwawG ukefcef;oGm;r,fh
ta&;eJY ½dk;&m,Ofaus;rIawG wdrfaumyaysmufoGm;r,fh
ta&;awG[m tvGefpdk;&drfp&maumif;aeygw,f/
EdkifiH&JU pD;yGm;a&;pDrHudef;awGxJrSm tBuD;qHk;
pDrHudef;BuD;wpfckjzpfvmr,fh pwk&ef;uDvdkrDwm 250
&SdwJh xm;0,fa&eufqdyfurf;eJY txl;pD;yGm;a&;Zkef[m
armif;ruefurf;ajcuae xm;0,fjrpf taemufjcrf;
txd us,fjyefYygw,f/
onfa'orSm rd½dk;zvm pdkufysKd;a&;vkyfief;awG?
ig;zrf;vkyfief;awGeJY toufarG;0rf;ausmif; aexdkif
MuwJh vlOD;a& 3 aomif;ausmf&SdwJh aus;&Gmaygif; 19
&Gm&Sdygw,f/ pDrHudef;taumiftxnfazmfrI tcsdefumv
tykdif;tjcm;tay:rlwnfNyD; tJonf&GmawGtm;vHk;
ajymif;a&TUay;&rSm jzpfygw,f/
rufc½dkpD;yGm;a&;tusKd;tjrwf (Macroeconomic
Benefi t) rsm;twGuf xm;0,fa'oudk pdkufysKd;a&;
tajccHuae pufrItajccH vlUtzGJUtpnf;toGif vHk;0
ajymif;vJa&;pDrHudef;[m a'ocHjynfolvlxk&JU vlrI
pD;yGm;b0wpfckvHk;udk ajymif;vJypfvdkufrSm {uefrkcsjzpf
ygw,f/ onftajymif;tvJ[m aumif;usKd;ay;rSmvm;
qdk;usKd;ay;rSmvm;qkdwmudkvnf; aoaocsmcsmwGuf
qzdkYvdkygw,f/
wkdif;jynfpD;yGm;a&;wdk;wufzdkY tpdk;&awG yxrqHk;
pOf;pm;Muavh&SdwJhtcsufu EdkifiH&JUtrsKd;om; tom;
wif xkwfukef(GDP) wdk;wufjrifhrm;a&;jzpfNyD; pufrIu@
[m GDP wdk;wufa&;twGuf t"dutcef;ujzpfae
ygw,f/
jrefrmtpdk;&taeeJYvnf; wdkif;jynf&JU pufrIu@
zGHUNzdK;a&;udk tm;oGefcGefpdkufvkyfaqmifwJhtaeeJY xm;0,f
txl;pufrIZkefrSm EdkifiHwumukrÜPDBuD;awG vma&muf
&if;ESD;jr§KyfESHNyD; puf½HkBuD;awGwnfaqmuf? jynfyudk
pufrIukefypönf;awGwifydkYNyD; GDP wdk;wufatmif
aqmif&GufzdkYjyifqifvmwm awGU&ygw,f/
pD;yGm;a&;oDtdk&DawGt&vnf; pufrIu@zGHUNzdK;
vmwmeJYtrQ tvkyftukdifopfawG zefwD;ay;EdkifwJh
twGuf tvkyfvufrJhEIef; usqif;vmrSmjzpfovdk
wpfOD;csif;0ifaiGvnf; wkd;wufvmNyD; qif;&JrGJawrIudk
avQmhcsEkdifw,fvdkY ,lqcsuf&Sdygw,f/ wpfzufrSmvnf;
0ifaiGjrihfwufvmwJhtwGuf vlvwfwef;pm;tvTm
wdk;yGm;vmjcif;? vlaerI tqifhjrifhrm;vmjcif;pwJh aumif;
usKd;awG qufwdkufjzpfay:Edkifw,fqdkwJh tcsufudkvnf;
wGufqMuygw,f/
'Dae&mrSm zGHUNzdK;rIqdkwmudk b,fvdkem;vnfovJ
qdkwJhtcsufu ta&;BuD;vmygw,f/ pD;yGm;a&;wkd;
wufrI (Economic Growth) eJY zGHUNzdK;rI (Development)
udk rMumcP a&maxG;aewwfygw,f/
ukvor*¾zGHUNzdK;rItpDtpOf (UNDP) u ]]vlom;
zGHUNzdK;rIonf yef;wdkifjzpfNyD; pD;yGm;a&;wdk;wufrIqkdonf
rSm xdkyef;wdkifudk a&mufatmifoGm;&mwGif oHk;&rnfh
enf;vrf;jzpfw,f}} vkdY zGihfqkdxm;ygw,f/
urÇmhbPf&JU "Beyond Economic Growth:
Meeting the Challenges of Global Development"
tpD&ifcHpmrSm ]]pD;yGm;a&;wdk;wufrIonf EdkifiHwpfck\
Opöm"eudkwdk;yGm;apNyD; qif;&JrGJawrI avsmhusa&;
twGuf tvm;tvmaumif;wpfckvnf; jzpfouJhodkY
tjcm;vlrIjyóemrsm;udk ajz&Sif;Ekdifrnfh tajctae
aumif;wpfckvnf; jzpfaomfvnf; vlom;zGHUNzdK;rItwGuf
jzpfrvmwwfonfudk ordkif;\oifcef;pmrsm;u jyo
aeonf/ pD;yGm;a&;wdk;wufrIudk &,l&mwGif BuD;rm;
onfh rnDrQrIrsm;? jrihfrm;onfh tvkyfvufrJhjzpfrIrsm;?
'Drdkua&pDvGwfvyfrI tm;enf;oGm;jcif;rsm;? ,Ofaus;rI
toGifoP²mefaysmufqHk;oGm;jcif;rsm;ESifh aemufrsKd;quf
opfrsm; &SifoefzGHUNzdK;&efvdktyfonfh obm0o,HZmw
t&if;tjrpfrsm;udk tvGeftuRH xkwf,loHk;pGJypfjcif;
rsm;omjzpfvmonf}} vkdY azmfjyxm;ygw,f/
urÇmhbPf&JU owday;csufawG[m jrefrmEdkifiH
twGuf tav;teufowdjyKp&myg/ ppftpdk;&tkyfpdk;
cJhwJh vGefcJhwJhESpfaygif; 20 ausmf umvtwGif;rSm
o,HZmwxkwf,lrIudktajccHwJh pD;yGm;a&;yJ&SdcJhygw,f/
'gaMumifh ESpfygif;&meJYcsD jyKpkxdef;odrf;xm;cJhwJh EkdifiH&JU
tzdk;wef opfawmawG jyKef;wD;cJhygw,f/ urÇmausmf
pD;yGm;a&;wdk;wufrIudk&,l&mwGif BuD;rm;onfh
rnDrQrIrsm;? jrihfrm;onfh tvkyfvufrJhjzpfrIrsm;?
'Drdkua&pDvGwfvyfrI tm;enf;oGm;jcif;rsm;?
,Ofaus;rItoGifoP²mefaysmufqHk;oGm;jcif;rsm;ESifh
aemufrsKd;qufopfrsm; &SifoefzGHUNzdK;&efvdktyfonfh
obm0o,HZmwt&if;tjrpfrsm;udk
tvGeftuRH xkwf,loHk;pGJypfjcif;
rsm;omjzpfvmonf
127126
tjrifrsm; tjrifrsm;
ywåjrm;eJY ausmufpdrf;xGuf&Sd&ma'oawG? &Sm;yg;owåK
awG wl;azmfxkwfvkyf&ma'oawGrSm obm0ywf0ef;
usif ysufpD;rIawGudk cHpm;ae&ygNyD/ obm0"mwfaiGU
xkwfvkyfa&mif;csrIuae EdkifiHjcm;0ifaiGtajrmuftjrm;
&cJhayr,fhonfaiG[m jynfolvlxktwGuf rjzpfcJhygbl;/
onfvdk oifcef;pmawGudk,lNyD; tpdk;&opftae
eJY xm;0,ftxl;pufrIZkefudk pD;yGm;a&;tusKd;tjrwf
oufouftwGuf wnfaqmufwmrsKd; rjzpfoihfygbl;/
a&&SnfwnfwHhwJh zGHUNzdK;wdk;wufa&; (Sustainable
Developmenft) &&SdzdkY bufpHkpOf;pm;oihfygw,f/
'DpDrHudef;aMumifh a'ocHjynfolawGtay: ouf
a&mufvmEdkifwJh aumif;usKd;qdk;jypfawG? txl;pD;yGm;a&;
ZkefawGaMumifh ay:aygufvmEdkifwJh vwfwavmeJY
a&&Snf aumif;usKd;qdk;jypfawGudk avhvmod&Sdxm;zdkY
tvGefta&;BuD;ygw,f/
xm;0,ftxl;pD;yGm;a&;Zkefudk xkdif;EdkifiH&JUaiGaMu;
&if;ESD;jr§KyfESHrI? enf;ynmtultnDeJY wnfaqmufrSm
jzpfwJhtwGuf xdkif;EdkifiHrSm pufrIZkefawGaMumifh xkdif;
jynfolawG b,fvdktusKd;tjypf cHpm;ae&ovJqdkwmudk
jrefrmjynfolawG avhvmod&Sdxm;zdkY ta&;BuD;ygw,f/
w½kwfEdkifiH&JU txl;pD;yGm;a&;Zkef pDrHudef;awG
uaum b,fvdkaumif;usKd;awGudkay;NyD; b,fvdkqdk;usKd;
awGudk zefwD;aeovJ pwJhtcsufawGudk odxm;zdkYta&;
BuD;ygw,f/
aemufwpfywfrSmawmh xm;0,ftxl;pD;yGm;a&;
Zkef aMumifh tBuD;tus,f tajymif;tvJjzpf&r,fh
xm;0,f armif;ruefurf;ajca'ou vlrIb0½kyfyHkvTm
rsm;taMumif; wifqufay;ygr,f/
armif;ruefurf;½dk;wef;u xm;0,faus;vuf
a'o&JU vlrIpD;yGm;b0yHk&dyfvTm
weoFm&Durf;½dk;wef;u armif;ruefurf;ajc[m
ajzmifhwef;vSNyD; vlom;&JU jyKjyifrIrcH&ao;wJh yuwd
obm0urf;ajcwpfckyg/ 'gayrJh vrf;yef;qufoG,fa&;
cufcJwmaMumifh &cdkifjynfe,fu iyvDurf;ajc? {&m0wD
wkdif;u aiGaqmifeJY acsmif;omurf;ajcawGavmuf
armif;ruefurf;ajc[m c&D;oGm;vkyfief; zGHUNzdK;rIr&Sd
cJhygbl;/
armif;ruefurf;ajc&JU vuf&SdtajctaeeJY jrefrm
EdkifiH&JU zGHUNzdK;rI[m vGefcJhwJhESpfaygif; 50 u xkdif;EdkifiHeJY
qifwlNyD; t½dkif;vGifjyifomomyJ&Sdw,fvdkY tDwmvsH-
xdkif;ukrÜPD&JU xm;0,fpDrHudef;refae*sm Surin Vichian
u ajymzl;ygw,f/ xdkif;EdkifiHu urÇmausmf zl;cuf
urf;ajceJYEIdif;,SOf&if armif;ruef[m awmfawmf acwf
aemufususef&pfwJh urf;ajcwpfckjzpfaeygw,f/
'gayrJh xm;0,fa'orSm ol&JUyifudk,frlvwefzdk;
awG &Sdaeygw,f/ a&eufqdyfurf;eJY txl;pD;yGm;a&;Zkef
twGuf tcsuftcsmuswJh xm;0,fc½dkif? a&jzLNrdKUe,f
xJu ebkv,fa'orSm xm;0,fom;tcsif;csif;awmif
em;vnf&cufwJh a&S;xm;0,fpum;toHk;tEIef;awGudk
,aeYwdkif xdef;odrf;oHk;pGJaewJh vlYtzGJUtpnf;wpfck
&Sdaeygw,f/ a'ocHawG&JU tpOftvm,HkMunfrIt&
onfae&m[m xm;0,fvlrsKd;awG&JU Zmpfjrpfae&mXme
wpfckqdkwmudkawmh odol&Sm;ygvdrfhr,f/
xm;0,fa&eufqdyfurf;eJY txl;pD;yGm;a&;Zkef
uae wdkif;jynftwGuf &&Sdvmr,fh tusKd;aus;Zl;u
aemif 10 ESpfcefYMumrS jrifawGUEkdifrSmjzpfayr,fh a'ocH
awGuawmh jyóemaygif;pHkeJY &ifqkdifae&ygNyD/ bmom
a&;eJY ,Ofaus;rItrSwfvu©PmawGeJY yifudkobm0
twdkif; &Sdaeao;wJh armif;ruefurf;½dk;wef;rSmaqmuf
vkyfr,fh pufrIZkefpDrHudef;BuD;[m a'ocHjynfolawG&JU
vlaerIyHkoP²mefeJY toufarG;0rf;ausmif;vkyfief;awG
udk vHk;0ajymif;vJypfvdkufrSm jzpfygw,f/ bkd;bGm;pOfquf
ydkifqkdifcJhwJh ajr,mawGudkvnf; pufrIZkeftwGif;
paw;ypfwm cHMu&ygawmhr,f/ bmoma&;eJY ,Ofaus;rI
tarGtESpfrsm; udef;0yfwJh taqmufttkHawGvnf;
tzsufqD;cHMu&ygawmhr,f/
ebkv,faus;&GmtkyfpkjzpfwJh vJa&Smif? y&'wf?
xdefBuD;? r,if;BuD;? rl;'l;aus;&GmwdkYudk rMumcifrSm pwif
ajymif;a&TU&r,fvdkY a'otmPmydkifawGu &Gmom;awG
udk taMumif;Mum;ygw,f/ a'ocHawG&JU cefYrSef;ajct&
&Gm 5 &Gmaygif; vlOD;a& 10ç000 ausmfw,fvdkY qdkyg
w,f/ ebkv,fa'o[m yifv,furf;ajceJY eD;ayr,fh
&mbmeJY oD[dkVfNcH pkdufysKd;a&;vkyfief;awGudk t"du
vkyfudkifMuygw,f/
a'ocHawGajymjycsuft& ajymif;a&TUxm;r,fh
ae&mu ebkv,f&JU ajrmufbufodyfra0;vSwJh b0g
urf;ajcjzpfygw,f/ ae&mopf[m ig;zrf;vkyfief; vkyf
udkif&ma'ojzpfNyD; ajrjyefYenf;yg; awmifukef;awGrsm;wJh
twGuf O,smOfNcHvkyfief;eJY toufarG;0rf;ausmif;wJh
ebkv,fom;awGtwGuf toufarG;0rf;ausmif;vkyf
ief; tcuftcJawGUEdkifw,fvdkY qdkygw,f/ b0gurf;
ajc[m ajrvGwfajr½dkif;rsm;om jzpfwJhtwGuf ajymif;
a&TUcH&olawGtwGuf NcHpdkufysKd;a&;vkyfief;udk vkyfr,f
qdk&if tpuae jyefvnfxlaxmif&r,fh tajctae
jzpfygw,f/
arG;&yfajrudk pGefYcGmvm&wJh a'ocHawG[m vlrI
b0eJY ,Ofaus;rIwefzdk;awGudkvnf; vufvTwfqHk;½IH;
rSmjzpfygw,f/ qHk;½IH;oGm;wJh tdk;tdrfajr,mawGtwGuf
rQwoihfavsmfwJh avsmfaMu;&&SdwJhwdkifatmif ae&m
opfrSm b0udkjyefp&rSm jzpfwJhtwGuf vlrI0efxkyf0efydk;
BuD;awGu rdom;pkrsm;pGm&JUycHk;ay: usa&mufzdpD;vm
awmhrSmjzpfygw,f/ acwfopfpufrIawmfvSefa&;wpf&yf
udk udk,fawGUcHpm;zkdYuvGJNyD; wjcm;a&G;cs,fp&mvrf;r&Sd
ygbl;/
jrefrmEdkifiH&JU aus;&Gmwdkif;vdkvdkrSm bkef;awmfBuD;
ausmif;rsm;eJY apwDykxkd;rsm; &SdMuygw,f/ bmoma&;
taqmufttHkawG[m aus;&GmvlrIb0wpfckvHk;udk
[efcsufnDatmif pkpnf;xdef;ausmif;xm;EdkifwJh vlrI
tajccH taqmufttHkawGjzpfygw,f/ aus;&GmawGudk
a&TUajymif;cdkif;ayr,fh 'Dvdkbmoma&;qdkif&m bkef;awmf
BuD;ausmif;awGeJY apwDykxdk;awGudk rzsufqD;bJ e*dk
twdkif; xm;&SdcGifhjyKr,fvdkY xdkif;ukrÜPDeJY jrefrmtmPm
ydkifawGu ajymqdkaeygw,f/ 'gayr,fh ]]bkef;BuD;ausmif;
awGudk csefxm;cJhNyD; &GmawGtukefvHk; ajymif;a&TUcdkif;
awmh bkef;BuD;awG b,fuqGrf;? uGrf;eJY toufquf
&rSmvJ? bkef;BuD;qdkwm 'umr&SdwJhae&mrSm r&SifoefEdkif
bl;vdkY a0zefaeygw,f/
pDrHudef;a'o[m owif;rD'D,mavmueJY tvSrf;
a0;aewm&,f? vGwfvyfwJh jynfwGif;jynfyu zGHUNzdK;a&;
okawoDawG? pD;yGm;a&;ynm&SifawGeJY obm0ywf0ef;
usifqkdif&m ynm&SifawG oGm;a&mufavhvmcGifhr&wJh
twGuf xm;0,fa'ocHawG&JU vlom;vHkNcHKrI (Human
Security) [m vlrodolrod Ncdrf;ajcmufcHae&ygw,f/
pDrHudef;a'ou aus;&GmawG ajymif;a&TUa&;eJY
&Gmom;awG qHk;½IH;cJh&rIrsm;tay: avsmfaMu;ay;a&;udpö
awGu tDwmvsH-xkdif;ukrÜPD &ifqdkifajz&Sif;&r,fh vwf
wavm jyóemawGyg/ jrefrmppftpdk;&u t&yfom;
tpdk;&udk tmPmrvTJrD Zefe0g&DrSmxkwfjyefcJhwJh ]]xm;
0,ftxl; pD;yGm;a&;ZkefOya'}} xJrSm pDrHudef;aMumifh
epfemqHk;½IH;rItwGuf a'ocH&Gmom;awGudk avsmfaMu;
ay;&ef &if;ESD;jr§KyfESHonfhukrÜPDrsm;u wm0ef,l&r,fvdkY
Oya'&JU yk'fr 34 rSm atmufygtwkdif; azmfjyxm;
ygw,f/
]]A[dktzGJUucGifhjyKxm;onfh xm;0,ftxl;pD;yGm;
a&;ZkeftwGif;&Sd ajray:wGif vlaetdrfajcrsm;? taqmuf
ttHkrsm;? v,f,mO,smOfNcHajrrsm;? oD;yifpm;yifrsm;?
pdkufcif;rsm; ponfwdkYudk ajymif;a&TU&Sif;vif;ay;&ef&Sd
ygu ,if;wdkYtm; ajymif;a&TUae&mcsxm;jcif;ESifh avsmf
ebkv,fa'orSm xm;0,fom;tcsif;csif;awmif
em;vnf&cufwJh a&S;xm;0,fpum;toHk;tEIef;
awGudk ,aeYwdkif xdef;odrf;oHk;pGJaewJh
vlYtzGJUtpnf;wpfck &Sdaeygw,f/ a'ocHawG&JU
tpOftvm,HkMunfrIt& onfae&m[m
xm;0,fvlrsKd;awG&JU Zmpfjrpfae&mXme
wpfckqdkwmudkawmh odol&Sm;ygvdrfhr,f/
129128
tjrifrsm; tjrifrsm;
aMu;ay;jcif;wdkYtwGuf ukefusp&dwfrsm;udk &if;ESD;wnf
aqmufol odkYr[kwf &if;ESD;jr§KyfESHolu uscH&rnf/
xdkYtjyif ajymif;a&TU&olrsm;twGuf rlvtqifhtwef;
xuf redrfhusap&efESifh ,if;wdkY\ tajccHvdktyfcsufrsm;
jynfhpHkap&ef aqmif&Gufay;&rnf/ xm;0,ftxl;pD;yGm;
a&;Zkef pDrHcefYcGJrIaumfrwDonf tqkdygvkyfief;rsm;
tqifajyacsmarGUapa&;twGuf vdktyfovdk nd§EIdif;
aqmif&Gufay;rnf}} vdkY azmfjyxm;ygw,f/
Oya'ygpum;&yfawGu a'ocHawG&JU epfemrI
awGudk umuG,fay;xm;wm awGU&ayr,fh ajrjyif
ay:rSm vufawGUtaumiftxnfazmfaewJh tajctae
awGeJY uif;uGmaewm awG&Sdygw,f/ a&eufqdyfurf;
wnfaqmufr,fh urf;ajctem;u olU&JUaetdrf wJ
ujyifay:rSmxdkif&if; touf 60 cefY&Sd xm;0,fom;
tbdk;tdku ]]usKyf&JU oD[dkVfNcHxJuae vrf;azmufaewm
NyD;oGm;NyD/ &GmvlBuD;uawmh avsmfaMu;&r,fajymwmyJ?
wu,fu vrf;razmufcifuxJu ay;oihfwmaygh}}
vdkY tDwmvsH-xdkif;ukrÜPD&JU enf;vrf;rusyHkudk &Sif;jyyg
w,f/ tmPmydkifawG ta&;,lrSm pdk;&drfwJhtwGuf
tbdk;tdku olU&JUemrnfudk rxkwfazmfapcsifygbl;/
pDrHudef;a'ou xm;0,fa'ocHawG[m aus;
vufae vlwef;pm;tvTmjzpfNyD; twef;ynmwwfajrmuf
rI enf;yg;ayr,fh xdkif;EkdifiHu txifu& EdkifiHwum
ukrÜPDBuD;wpfck&JU vkyf&yf[m w&m;enf;vrf;rusbl;
qdkwmudkawmh olwdkYodaeMuygw,f/ 'gayrJh a'o
tmPmydkifawG&JU zdtm;ay;rIatmufrSm b,fvdkrSjiif;
qefvdkYr&wJhtajctaeeJY BuHKawGUae&ygw,f/
rMumcifu jyKvkyfcJhwJh a'ocHO,smOfNcHajrydkif&Sif
awGeJY awGUqHkwJhtpnf;ta0;wpfckrSm tDwmvsH-xdkif;
ukrÜPDu cefYtyfxm;wJh jyefvnfae&mcsxm;rI nd§EdIif;
a&;t&m&Sd jrefrmvlrsKd;OD;atmifaZmf0if; (ac:) Aubrey
G. Winbaw u vrf;azmufvkyf&mrSm ckwfvSJcJhwJh &mbm
yif? oD[dkVfyif? uGrf;oD;yifpwJh a'ocHawGtwGuf
0ifaiG&&SdwJh opfyiftrsKd;tpm;wdkif;udk avsmfaMu;ay;
r,fvdkY tmrcHajymqdkcJhygw,f/ &Gmom;awGu opfyif
wpfyif&JUwefzdk;eJY b,ftcsdefrSm avsmfaMu;ay;rvJvdkY
ar;wJhtcg OD;atmifaZmf0if;u ukrÜPDtaeeJY rowf
rSwf&ao;aMumif;? tpnf;ta0;rxkdif&ao;aMumif;
jyefajymcJhygw,f/
'gayrJh txufuazmfjyxm;wJh Z,m;uGufyHkpHudk
tDwmvsH-xdkif;ukrÜPDeJY a'ocHtmPmydkifawGu aus;
&GmawGudk wpf&Gm0ifwpf&GmxGuf O,smOfNcHydkif&SifawGeJY
awGUqHkNyD; olwdkYNcHajrxJu ckwfvSJr,fh opfyifawGudk
pm&if;jyKpkNyD; oabmwlaMumif; vufrSwfxdk;cdkif;cJhw,f/
xdkyHkpHrSm vufrSwfa&;xdk;r,fhol[m O,smOfNcH
ydkif&Siftjyif tDwmvsH-xdkif;ukrÜPDu t&m&SdwpfOD;?
jrefrmEkdifiH abmvHk;tzGJUcsKyf Ouú|ydkifqkdifwJh Max
Myanmar ukrÜPDu t&m&SdwpfOD;? aus;&GmtkyfcsKyf
a&;rSL;? NrdKUe,fESpf&SnfoD;ESHt&m&SdeJY NrdKUe,fajrpm&if;
t&m&SdwdkYyg0ifw,f/ Max Myanmar ukrÜPD[m xm;
0,ftxl;pD;yGm;a&;Zkef aqmufvkyfa&;vkyfief;awGrSm
tDwmvsH-xdkif;ukrÜPDeJY yl;aygif;wnfaqmufr,fh
jynfwGif;ukrÜPDwpfck jzpfygw,f/
tDwmvsH-xdkif;ukrÜPDu vrf;azmufvkyf&mrSm
ckwfvSJ&r,fh &mbmyif? oD[dkVfyif? uGrf;oD;yifawG
twGuf O,smOfNcHydkif&Sif &Gmom;awGeJY avsmfaMu;wefzdk;
owfrSwfjcif;udpöudk t&ifOD;qHk; ESpfOD;oabmwlnd§EdIif;rI
&,lcJhjcif;r&SdbJ opfyifawGckwfvJSNyD; vrf;azmufvkyf
wmudk oabmwlnDaMumif; a'otmPmydkifawG&JU
tultnDeJY zdtm;ay; vufrSwfxkd;cdkif;cJhygw,f/ tJh'D
twGufaMumifh &Gmom;awGrSm olwdkY qHk;½IH;epfemrIawG
twGuf wef&mwefaMu;&&SdzdkY ukrÜPDeJY tay;t,lvkyf
EdkifwJhtiftm; (Bargaining Power) qHk;½IH;cJh&ygw,f/
tDwmvsH-xdkif;ukrÜPDtaeeJY wpfzufrSm a'ocH
tmPmykdifawG&JU tultnDeJY pDrHudef;a'ouxm;0,f
aus;vufvlxktay: wpfzufowfjyKrlaqmif&Gufae
ovdk tjcm;wpfzufrSmawmh &if;ESD;jr§KyfESHolawGudk qGJ
aqmifajymqdkaeygw,f/ NyD;cJhwJh ZGefvqef;u bef
aumufNrdKUrSmusif;ywJh xm;0,fpDrHudef;tay: &if;ESD;
jr§KyfESHr,fholrsm;udk &SmazGqGJaqmifwJh &Sif;vif;yGJwpfckrSm
xm;0,ftxl;pD;yGm;a&;ZkefrSm puf½HkawGaqmufvkyfzdkY
ajruGufawG pwifp&Howfxm;EkdifygNyDvdkY aMunmcJh
ygw,f/
txl;pD;yGm;a&;Zkef&JU toGifvu©PmawGeJY
wnfaqmufaerItajctae
jrefrmjynfawmifbuf armif;ruefurf;½dk;wef;u pufrI
awmfvSefa&;[m tef'refyifv,fjyifrSm jyif;xefwJh
qdkifuvkef;rkefwdkif;wdkufcwfvdkY 'grSr[kwf tiftm;jyif;
ivsifwpfckvIyfcwfvdkY jzpfay:vmwJh qlemrD'DvdIif;BuD;
tvm; pwk&ef;uDvdkrDwm 250 us,f0ef;wJh ajrjyif
wpfckvHk;udk vHk;0ajymif;vJoGm;aprSmyg/ 'Davmuf
tus,ft0ef;&SdwJh xm;0,ftxl;pD;yGm;a&;Zkef[m tar
&duefEkdifiH e,l;a,mufNrdKUu pD;yGm;a&;tcsuftcsm
ref[efwef (Manhattan) xuf av;qavmufus,f
0ef;NyD; xkdif;EdkifiH&JU tBuD;qHk; rwfwzGwf (Map Ta
Phut) pufrIZkefxuf q,fqavmufus,f0ef;ygw,f/
armif;ruefurf;ajcudk 0ifa&mufvmr,fh EdkifiHjcm;
wdkuf½dkuf&if;ESD;jr§KyfESHrI (FDI - Foreign Direct Investment)
[m jrefrmhpD;yGm;a&;orkdif;rSm pD;yGm;a&;pDrHudef;wpfck&JU
t&G,ftpm;eJY &if;ESD;jr§KyfESHrIyrmPt& b,fwkef;urS
r&SdcJhzl;wJh pDrHudef;BuD;jzpfygw,f/ xm;0,fEdkifiHwum
a&eufqdyfurf;eJY txl;pD;yGm;a&;Zkeftjzpf owfrSwfxm;
wJh tJ'Da'orSmwnfaqmufr,fh pufrIvkyfief;awG[m
jynfywifydkYrIudk t"duxm;rSmjzpfNyD; tBuD;pm;? tvwf
pm;eJY ti,fpm;pufrIZkefawG cGJjcm;xm;wJhtjyif vm
a&muf&if;ESD;jr§KyfESHr,fh EdkifiHwumukrÜPDtwGif us,f
0ef;BuD;rm;wJh ukrÜPD½Hk;cef;awG zGihfvSpfEdkifwJh pD;yGm;a&;
pifwmwpfck&JU acwfrD NrdKUjytdrf&mpcef;awGyg0ifwJh
tqifhjrifhNrdKUawmfwpfckudkvnf; wnfaqmufoGm;zdkY
pDpOfxm;ygw,f/
'DpDrHudef;&JU aemufaMumif;&mZ0ifudk avhvm
Munfhr,fqkd&if 1996 ckESpfuwnf;u *syefEdkifiHu
Nippon Koei Co., Ltd. u xm;0,feJY xkdif;EdkifiH uefcs
ebl&Dudk qufoG,fr,fh um;vrf;azmufvkyfzdkYavhvmrI
awG jyKvkyfcJhygw,f/ tJ'Duwnf;u xdkif;EdkifiHu xm;
0,fa'orSm a&eufqdyfurf;aqmufvkyfNyD; a'owGif;
ukefoG,fvrf;aMumif;topfwpfck azmufvkyfrIudk pdwf
0ifpm;cJhNyD; jrefrmppftpdk;&eJY aqG;aEG;rIawG&SdcJhw,fvdkY
od&ygw,f/ 1997 ckESpfrSm jzpfyGm;cJhwJh tm&SpD;yGm;a&;
tusyftwnf;aMumifh xdkif;pD;yGm;a&;udk tBuD;tus,f
xdcdkufcJhwJhtwGuf jynfwGif;pD;yGm;a&; jyefvnfemvef
xla&;udk OD;pm;ay;ae&vdkY xm;0,fpDrHudef;udpö aqG;
aEG;rIawGudk &yfxm;cJhwmygvdkY tDwmvsH-xdkif;ukrÜPD&JU
Marine Divsion u EkdifiH&yfjcm;pDrHudef; nd§EdIif;a&;rSL;
Sirapat Trinvuthipong eJY awGUqHkpOfwkef;u olu &Sif;jy
cJhygw,f/ tckvnf; xm;0,fa&eufqdyfurf;eJY txl;
pD;yGm;a&;Zkef tajccHtaqmufttHkawG wnfaqmuf
a&; pDrHudef;yHkpHa&;qGJwJhtxJrSm Nippon Koei Co., Ltd.
vnf;yg0ifygw,f/
2008 ckESpf arvxJrSm jrefrmeJY xdkif;tpdk;&wdkY
xm;0,fa&eufqdyfurf;eJY pufrIZkefaqmufvkyfa&;
em;vnfrI pmcRefvTm (MOU) vufrSwfa&;xdk;cJhNyD;
aemufwpfvtMum ZGefvrSm tDwmvsH-xdkif; ukrÜPDeJY
jrefrmhqdyfurf;tmPmydkifwdkY em;vnfrIpmcRefvTm a&;
xdk;EkdifcJhygw,f/ xdktcsdefupNyD; tDwmvsH-xdkif;ukrÜPD
pDrHudef;a'ou
xm;0,fa'ocHawG[m
aus;vufae vlwef;pm;tvTmjzpfNyD;
twef;ynmwwfajrmufrI enf;yg;ayr,fh
xdkif;EkdifiHu txifu&
EdkifiHwumukrÜPDBuD;wpfck&JU
vkyf&yf[m w&m;enf;vrf;rusbl;
qdkwmudkawmh olwdkYodaeMuygw,f/
xm;0,fpDrHudef; ,m,Dqdyfurf;
131130
tjrifrsm; tjrifrsm;
[m a&eufqdyfurf;wnfaqmufr,fh armif;ruef
urf;½dk;wef;wpfavQmufeJY xm;0,f-uefcsebl&D ta0;
ajy;um;vrf; azmufvkyfa&;twGuf ajrjyifavhvm
wdkif;xGmrIawGjyKvkyfcJhygw,f/ 2010 jynfhESpf Edk0ifbm
vrSm tDwmvsH-xdkif;ukrÜPDeJY jrefrmhqdyfurf;tmPm
ydkifwdkYtMum; vkyfief;taumiftxnfazmfrIqkdif&m
pmcsKyfvufrSwfxdk;cJhNyD; wpfNydKifeufwnf;rSmyJ wnf
aqmufrIvkyfief;awGudk pwiftaumiftxnfazmfcJhyg
w,f/ tJh'DtcsdefupNyD; tDwmvsH-xdkif;ukrÜPD[m
xm;0,ftxl;pD;yGm;a&;Zkef pDrHudef;udk taumiftxnf
azmfwnfaqmufzdkY 100 &mcdkifEIef; tcGifhtmPm&&Sd
oGm;wJh yxrqHk;EkdifiHjcm;ukrÜPD jzpfvmcJhygw,f/
tDwmvsH-xkdif;ukrÜPDu 2011 ckESpf ZGefvrSm
w&m;0ifxkwf jyefcJhwJhyHkpH[m 2009 ckESpfwkef;u yxr
a&;qGJcJhwJhyHkpHeJY uGJvGJcsufwcsKdU&Sdygw,f/ e*dkrlvwkef;u
a&eufqdyfurf;udk oabFmBuD;awG qdkufuyfEdkifwJh
qdyfcH 2 ckyJ a&;qGJcJhNyD; tckyHkpHrSm 3 ck ajymif;vJwnf
aqmufrSm jzpfygw,f/ wefcsdefBuD;rm;wJh a&eHwif
oabFmBuD;awGeJY ukefwifoabFmBuD;awG qkdufuyfEdkif
rSmjzpfygw,f/
a&eufqdyfurf;eJYtwl oabFmwnfaqmufjyKjyif
xdef;odrf;EdkifwJh oabFmusif;wpfckvnf; wGJ&ufwnf
aqmufrSmjzpfygw,f/ a&eufqdyfurf;&JU ajrmufbuf
tpGef;rSm tBuD;pm;a&eH"mwkpufrIvkyfief; (Upstream
Petrochemical Industries) awGjzpfwJh a&eHcsufpuf½HkeJY
a&eHodkavSmifuefBuD;awG? obm0"mwfaiGU oefYpif
puf½Hk? "mwfaiGUodkavSmifuefawGeJY obm0"mwfaiGUeJY
xkwfvkyfr,fh vQyfppf"mwftm; 600 r*¾g0yfxkwfvkyf
ay;EkdifwJh Combined-cycle Power Plant wpfckwdkYudk
wnfaqmufzdkYpDpOfxm;ygw,f/ tJ'Dae&mrSm urf;pyf
awmifukef;wpfck&SdaewJhtwGuf 'Dawmifukef;udk NzdKcs
NyD; xGuf&SdvmwJh ausmufwHk;awGudk a&eufqdyfurf;
aqmufvkyfwJhae&mrSm toHk;jyKr,fvdkY od&ygw,f/
a&eufqdyfurf;eJY uyf&uftwGif;ydkif;rSm tBuD;pm;
a&eH"mwkpufrIvkyfief; (Downstream Petrochemical
Indutries) awG wnfaqmufrSmjzpfygw,f/ a&eH"mwk
pufrIvkyfief;awGudk Upstream eJY Downstream qdkNyD;
cGJjcm;avh&Sd&mrSm Upstream pufrIvkyfief;awGrSm a&eH
pdrf;eJY obm0"mwfaiGUawGudk &SmazG? wl;azmf? xkwfvkyf?
odkavSmif? oefYpifwJh vkyfief;awGjzpfygw,f/ Down-
stream pufrIvkyfief;awGuawmh a&eHpdrf;eJY obm0
"mwfaiGUwdkYudkoefYpifNyD; xGuf&SdvmwJh "mwfqD? 'DZ,f?
av,mOfqD? acsmqD? obm0"mwfaiGUt&nfeJY tjcm;
a&eH"mwk tajccHukefypönf;awGjzpfwJh yvwfpwpf?
om;a&wk? "mwfajrMoZm? ydk;owfaq;pwJh ukefypönf;
trsm;tjym;udk xkwfvkyfjzefYjzL;a&mif;cswJh vkyfief;awG
jzpfygw,f/
a&eufqdyfurf;&JU awmifbuftpGef; yifv,f
urf;pyfrSm ta&SUawmiftm&S&JUtBuD;qHk; ausmufrD;
aoG; "mwftm;ay;puf½HkwnfaqmufrSjzpfNyD; rlv
tpDtpOfrSm rD*g0yf 4ç000 xkwfvkyfzdkY &nf&G,fcJhayr,fh
aemufykdif;rSm xkwfvkyfrIyrmPudk vQyfppf"mwftm;
r*¾g0yf 10ç000 txd wkd;csJUxkwfvkyfzdkY &nfrSef;xm;
ygw,f/ tJ'DausmufrD;aoG;vQyfppf"mwftm;&JU rD*g0yf
3ç600 udk xdkif;EdkifiHudk vQyfppfwm0gwdkifBuD;awGeJY
oG,fwef;NyD; wifydkYa&mif;cszdkY tcktcg tDwmvsH-xkdif;
ukrÜPD[m xdkif;EkdifiH&JU t"duvQyfppf"mwftm;xkwf
vkyfjzefYcsdaewJh trsm;ydkifukrÜPDBuD;jzpfwJh EGAT (Ele-
ctricity Generating Authority of Thailand) eJY nd§EdIif;
aqmif&Gufaeygw,f/
"mwftm;ay;puf½HktwGuf vdktyfwJh ausmuf
rD;aoG;ukefMurf;udk xkdif;EdkifiHu &if;ESD;jr§KyfESHydkifqkdif
xm;wJh tif'dkeD;&Sm;EkdifiHu ausmufrD;aoG;rdkif;uae
&,lrSmjzpfaMumif; tDwvsH-xdkif;ukrÜPD&JU Marine
Division u EkdifiH&yfjcm; pDrHudef;nd§EdIif;a&;rSL; Sirapat
Trinvuthipong u &Sif;jycJhygw,f/ (ausmufrD;aoG;
"mwftm;ay;puf½HkaMumifh jzpfay:wwfwJh obm0
ywf0ef;usifnpfnrf;rIeJY jynfolYusef;rma&;xdcdkufrI
awGudk aemuftydkif;awGrSm a&;om;azmfjyoGm;ygr,f/)
txufu azmfjyxm;wJh pDrHudef;yHkpHudk avhvm
Munfh&if ausmufrD;aoG;"mwftm;ay;puf½Hk&JU awmif
buf yef;wiftif;eJY armif;ruef&GmwdkYwnf&SdwJh tpdrf;
Eka&mifjc,fxm;wJh armif;rueftyef;ajzpcef;ae&mrSm
EkdifiHwumtqifhrD a*gufoD;upm;uGif;eJY txl;pufrI
ZkefrSm vma&muf&if;ESD;jr§KyfESHvkyfudkifMur,fh EdkifiHwum
ukrÜPDBuD;awGu tqifhjrihft&m&SdBuD;awG aexdkifzdkY
tdrf&mpcef;awG wnfaqmufygvdrfhr,f/
'ghtjyif pDrHudef;a'o&JU xm;0,fjrpftaemuf
bufjcrf; tpdrf;a&mifjc,fxm;wJh jrpfurf;½dk;wpfavQmuf
rSm EdkifiHjcm;uvma&muftvkyfvkyfudkifMur,fh uRrf;usif
vkyfom; (aumfvmjzL)awG? xm;0,ftxl;pD;yGm;a&;
Zkefu&&Sdr,fh pD;yGm;a&;tcGifhxl;awGaMumifh jrefrmjynf
t&yf&yfu ajymif;a&TUtajccs &if;ESD;jr§KyfESHMur,fh
pD;yGm;a&;vkyfief;&SifawGeJY vlvwfwef;pm;tvTmawGudk
ypfrSwfxm;EdkifzG,f&SdwJh acwfrDtdrf&mpcef;awG wnf
aqmufNyD; tdrfNcHajra&mif;0,fa&;vkyfief;udk vkyfudkif
rSmjzpfygw,f/
a&jzLNrdKU&JU wpf0ufavmuf[m xm;0,fjrpf
taemufbufjcrf;rSmwnf&SdNyD; tJ'D acwfrDtdrf&mpcef;
NrdKUopfae&m&JU ajrmufbuftpGef;rSm usa&mufaeyg
w,f/ 'ghtjyif ausmufawmifeJY qifykepfaus;&GmwdkY
wnf&SdaeNyD; tDwmvsH-xkdif; ukrÜPDuawmh &yf&GmawG
udk ra&TUajymif;bJqufvufxm;&SdzdkY olwdkY&JU pDrHudef;
yHkpHxJrSm azmfjyxm;ygw,f/ tJ'Dtdrf&mpcef;awGeJY
uyfvsuf ajrmufbufudk qufoGm;&if tjyma&mif
jc,fxm;wJh xm;0,fjrpfurf;½dk;eab;rSm wnfaqmuf
r,fh tvwfpm;eJY ti,fpm;pufrIZkefwpfck &Sdygw,f/
pDrHudef;&JU tv,fydkif; BuD;rm;us,fjyefYwJh tpdrf;
Eka&mifeJY vdar®mfa&mifjc,fxm;wJh ajrae&mawGrSm
tvwfpm;eJY ti,fpm;pufrIvkyfief;awG wnfaqmuf
zdkYjzpfygw,f/ tvwfpm;pufrIZkefrSm armfawmfum;wyfqif
xkwfvkyfwJh puf½HkawG? um;wm,mpuf½HkawG? tenf
usausmufvTmawGrSm awGU&Sd&wwfwJh *spfyqrf (Gyp-
sum) uae aqmufvkyfa&;vkyfief;oHk; ypönf;awGeJY
vlUtoHk;taqmifypönf;trsKd;rsKd;xkwfvkyfwJh puf½HkawG
yg0ifw,fvdkY tDwmvsH-xdkif;ukrÜPD&JU pDrHudef;tpDtpOf
rSm azmfjyxm;ygw,f/ ti,fpm;pufrIZkefrSm uGefysLwm
tpdwftydkif;awGxkwfvkyfwJh puf½Hk? txnfcsKyfpuf½Hk?
tvSukefypönf;xkwfvkyfwJhpuf½Hk? tpm;taomuf
xkyfydk;wifydkYwJh puf½Hk? aq;0g;puf½HkawG yg0ifygw,f/
tJ'Davmuf BuD;rm;rsm;jym;wJhpuf½HkawG wnf
aqmufzdkY vQyfppfrD;eJY a&tvHktavmuf &&Sda&;[m
tajccHtusqHk; vdktyfcsufjzpfNyD; tDwmvsH-xdkif;
ukrÜPD&JUpDrHudef; taxmuftxm;awGt& xkwfvkyfrI
p&dwfoufomwJh ausmufrD;aoG; "mwftm;ay;puf½HkeJY
weoFm&Djrpfay:rSm wnfaqmufr,fh vQyfppf"mwftm;
r*¾g0yf 1ç040 xkwfvkyfEdkifwJh a&tm;vQyfppfpDrHudef;rS
vQyfppf"mwftm;awG &,lrSmjzpfygw,f/ pufrIvkyfief;
awGtwGuf vdktyfwJha&t&if;tjrpfudk xm;0,fjrpf&JU
ta&SUbufjcrf;u xm;0,fjrpfxJpD;0ifr,fh wvdkif;&m
acsmif;udkydwf? a&umwmwpfckwnfaqmufNyD; a&odk
avSmif jzefYjzL;zdkYpDpOfxm;wm awGU&ygw,f/
tckavmavmq,frSm tDwmvsH-xdkif;ukrÜPD
[m a&eufqdyfurf;eJY pufrIZkeftwGif;&Sd vrf;awGudk
ajrom;vrf;acsmtjzpf jyKjyifNyD;jzpfovdk a&eufqdyf
urf;eJY xkdif;EdkifiHe,fpyf Puh Nam Ron &Gmtxd quf
oG,fr,fh 8 vrf;oGm; ta0;ajy;vrf;rBuD;&JU yxr
tqifhvrf;tlaMumif; ajrom;vrf;azmufvkyfNyD;pD;cJhNyD
jzpfygw,f/ tcktcg pDrHudef;a'o&JU wcsKdUtydkif;awGrSm
vrf;azmufvkyfrIudk acwå&yfqdkif;xm;&w,fvdkYvnf;
od&ygw,f/ vkyfief;&yfqdkif;xm;&wJh taMumif;&if;
ESpfck&SdEdkifygw,f/ wpfcku rdk;&GmoGef;rIaMumifhjzpfEdkifNyD;?
jrefrmawGu
obm0ywf0ef;usifjyóemawGudk
vspfvsL½Ixm;wkef;ygyJ/ obm0ywf0ef;usifudk
xdckdufapzdkY urÇmhwpfjcm;ae&mawGrSm
wm;jrpfxm;wJh tBuD;pm;
pufrIvkyfief;BuD;awGtwGuf
xm;0,futajzwpfckyg/
133132
tjrifrsm; tjrifrsm;
wjcm;taMumif;&if;uawmh ta0;ajy;um;vrf;r&JU
e,fpyfa'o tpdwftydkif;wcsKdU[m u&iftrsKd;om;
tpnf;t½Hk; (Karen National Union) &JU e,fajrawG
jzpfwJhtwGuf vHkNcHKa&;qkdif&mjyóemaMumifh jzpfEdkifyg
w,f/
tJ'DavmufBuD;rm;wJh a&eufqdyfurf;eJY txl;
pD;yGm;a&;ZkefpDrHudef;BuD;udk tar&duefa':vm 8 'or
6 bDvsHavmuf&if;ESD;NyD; wnfaqmufr,fh xkdif;tpdk;&eJY
ukrÜPDawG&JU xm;0,fa'ou r[mAsL[mtusKd;pD;yGm;
awGudk a&SUwpfywfrSm wifjyoGm;ygr,f/
xm;0,fa&eufqdyfurf;eJY txl;pD;yGm;a&;Zkefu
xdkif;EdkifiH&JU r[mAsL[mtusKd;pD;yGm;
xdkif;EdkifiH[m xm;0,fa'oudk bmjzpfvdkY pdwf0ifpm;
&wmvJqdkwJh tajccHuswJh ar;cGef;wpfck&Sdaeygw,f/
tDwmvsH-xdkif;ukrÜPD&JU Marine Division u EdkifiH&yfjcm;
pDrHudef;nd§EdIif;a&;rSL; Sirapat Trinvuthipong &JU tajz
uawmh xdkif;EdkifiHrSm 'DvdktcsuftcsmuswJh yx0D
taetxm;rsKd; r&SdvdkYygwJh/ 'ghtjyif 'Dar;cGef;twGuf
wjcm;ta&;BuD;wJh tcsuftvufawG tcdkiftrm&Sdae
ygw,f/
xm;0,fa&eufqdyfurf;pDrHudef;eJY txl;pD;yGm;a&;
Zkeftay: xdkif;tpdk;&eJY pD;yGm;a&;vkyfief;&SifawG rsufpd
usaewJhtcsufuawmh pDrHudef;&JU t"duu@BuD; 3
ck[m r[mAsL[musus tjyeftvSefqufpyfaewJh
tcsufjzpfygw,f/ tJ'gawGuawmh a'owGif;eJY EkdifiH
wum ukefoG,fa&;eJYo,f,lydkYaqmifa&; (Regional
and Global Trade & Logistic) u@? pufrIZkefxlaxmif
a&; (Industrial Establishment) u@eJY xkdu@ESpfck
vHk;udk jznfhqnf;ay;r,fh obm0t&if;tjrpfrsm;xkwf
,loHk;pGJjcif; (Natural Resource Exploitation) u@wdkYyJ
jzpfygw,f/
a'owGif;eJY EkdifiHwum ukefoG,fa&;eJY o,f,l
ydkYaqmifa&;rSm xm;0,fa&eufqdyfurf;&JU tem*wf
tvm;tvmtay: xkdif;tpdk;&eJY tDwmvsH-xdkif;ukrÜPD
wdkY&JU arQmfrSef;csufuawmh &Sif;ygw,f/ xm;0,fa&euf
qdyfurf;uwpfqifh rJacgifa'oEdkifiHawGjzpfwJh xdkif;?
vmtdk? uarÇm'D;,m;? AD,uferfeJY w½kwfEkdifiHawmifykdif;
ukef;wGif;ydwf ,leefjynfe,fwdkY&JU xGufukefawGudk
ta&SUtv,fydkif;? tmz&dueJY Oa&mywdkYqDudk (wpfaeY
wjcm; tEÅ&m,frsm;vmwJh rvufuma&vufMum;udk
jzwfoef;p&mrvdkbJ) wifydkYEdkifrSmjzpfygw,f/ tjyef
tvSeftm;jzihf urÇmhwpfzufjcrf;u wifoGif;ukefawG
udkvnf; rJacgifEdkifiHawG[m xm;0,fa&eufqdyfurf;eJY
qufoG,fxm;wJh tm&Sta0;ajy;vrf;rBuD;uwpfqifh
o,faqmifcsdefrSmjzpfygw,f/
tDwmvsH-xkdif;ukrÜPD
'Dae&mrSm xdkif;EdkifiH&JU trsKd;om;tusKd;pD;yGm;a&;qkdif&m
wGufcsufrIu befaumufNrdKUudk rJacgifa'oukefoG,f
a&;eJY o,f,lydkYaqmifa&; A[dkcsuftjzpf arQmfrSef;xm;
ygw,f/ a'owGif;EdkifiHawG&JU o,f,lydkYaqmifa&;
tajccHtaqmufttHkydkif;rSm tqifhtjrihfqHk;jzpfae
wm? o,f,lydkYaqmifa&;0efaqmifrIydkif;rSm acwfrDae
wm? urÇmeJYcsdwfqufxm;EdkifwJh cdkifrmwJh aps;uGuf&Sd
aewmeJY jrefrm? vmtdk? uarÇm'D;,m;eJY AD,uferfEdkifiH
wdkYrS o,f,lydkYaqmifa&;vrf;aMumif;rsm;&JU qHkrSwfjzpf
aewm pwJhtcsufawG[m xdkif;EdkifiHtwGuf a'owGif;
pD;yGm;a&;A[dkcsufjzpfvmEdkifwJh tm;omcsufawGjzpfyg
w,f/ 'ghtjyif xm;0,fa&eufqdyfurf;udk wnf
aqmuf pDrHcefYcGJcGifh&vdkufjcif;[mvnf; 'Dqdyfurf;u
wpfqifh tdE´d,aps;uGufudk xdkif;ukefypönf;awG o,f
,lydkYaqmifp&dwf oufoufomomeJY wdk;csJUwifydkYEdkif
awmhrSm jzpfygw,f/
'kwd,tcsufjzpfwJh xm;0,fa'orSm pufrIZkef
awG xlaxmifa&;[mvnf; xdkif;EdkifiHrSm&SdwJh pufrIZkef
awGaMumifhjzpfay:vmwJh obm0ywf0ef;usifnpfnrf;
rIeJY jynfolUusef;rma&;qdkif&m jyóemawGudk ajz&Sif;
a&SmifvTJzdkY jzpfygw,f/
pufrIvkyfief;&SifawG wpfaeYwjcm; wdk;NyD;&ifqkdif
vm&wJh xdkif;jynfolawG&JU qefYusifrIawGeJY &v'f
taeeJY pufrIvkyfief;awGtay: Oya't&ydkrdkwif;usyf
vmaewmaMumifh xm;0,ftxl;pD;yGm;a&;Zkef[m xGuf
aygufwpfck jzpfvmvdrfhr,fvdkY xdkif;tpdk;&u ½Ijrif
xm;ygw,f/
xm;0,fa&eufqdyfurf;eJY txl;pD;yGm;a&;Zkef
wnfaqmufcGifhudk jrefrmtpdk;&eJY tDwmvsH-xdkif;ukrÜPD
wdkY pmcsKyfcsKyfqdkNyD; rMumcif 2010 jynfhESpf Edk0ifbmrSm
tJ'Dwkef;u xdkif;0efBuD;csKyf tzdqpfa0hcsmcsD0 (Abhisit
Vejjajiva) u ]]wcsKdUpuf½HkawGu xdkif;EdkifiHrSm tajccszdkY
roihfavsmfygbl;/ tJ'gaMumifh 'Dpuf½HkawGudk tJ'DrSm
(xm;0,frSm) wnfaqmufzdkY qHk;jzwfcJhwmyg}} vdkY ol&JU
tywfpOf ½kyfjrifoHMum; rdefYcGef;wpfckrSm ajymMum;
oGm;ygw,f/
2011 ckESpf ZGefvxJrSmyJ xkdif;pufrIvkyfief;toif;
csKyf&JU 'k-Ouú| wmepfqdk&wf (Tanit Sorat) u ]]jrefrm
awGu obm0ywf0ef;usifjyóemawGudk vspfvsL½Ixm;
wkef;ygyJ/ obm0ywf0ef;usifudk xdckdufapzdkY urÇmh
wpfjcm;ae&mawGrSm wm;jrpfxm;wJh tBuD;pm;pufrI
vkyfief;BuD;awGtwGuf xm;0,futajzwpfckyg}} vdkY
AFP owif;XmeeJY awGUqHkar;jref;cef;wpfckrSm ajymqdk
cJhygw,f/
'DajymqdkcsufawGt& xdkif;EdkifiHrSm obm0ywf
0ef;usifeJY vlUtzGJUtpnf;udk xdcdkuftEÅ&m,fjyKaewJh
pufrIvkyfief;awG&JU tajctae b,favmufqdk;qdk;
&Gm;&Gm; jzpfaeovJqdkwm rSef;MunfhEdkifygw,f/ (xdkif;
EdkifiH&JU tBuD;qHk; rwfwzGwf Map Ta Phut pufrIZkef
taMumif; a&SUtywfawGrSm qufvufazmfjyoGm;yg
r,f/)
wwd,tcsufjzpfwJh xm;0,fa'o&JU obm0
t&if;tjrpfawG xkwf,loHk;pGJEdkifrIrSm r[mAsL[mus
jcif;u xdkif;EdkifiHtwGuf yxreJY 'kwd,tcsufawGu
&nfrSef;csufawGatmifjrifa&;twGuf t"dutaMumif;
&if;jzpfaeygw,f/
wu,fawmh xdkif;EdkifiHrSm xm;0,fvdk a&euf
qdyfurf;eJY pufrIZkefwGJvsufwnfaqmufr,fh r[m
AsL[muswJhae&m&Sdovdk pDrHudef;vnf; a&;qGJxm;yg
w,f/ jrefrmEdkifiH&JU awmifbufpGef; aumhaomif;NrdKU
uae awmifbufudk qufqif;oGm;&if xdkif;EdkifiHawmif
ydkif;u qmxkefa'o (Satun Province) rS ywfbm&m
(Pak Bara) a&eufqdyfurf;eJY (Southern Seaboard
Development Project)udk xdkif;tpdk;&ua&;qGJ taumif
txnfazmfzdkYBudK;pm;cJhwm ESpftawmfMumygNyD/ 'gayrJh
a'ocHjynfolawG&JU tjyif;txefqefYusifuefYuGufrI
aMumifh taumiftxnfrazmfEdkifbJ &SdaecJhygw,f/
'DtajctaeeJYywfoufNyD; xdkif;tpdk;&&JU ukef
oG,fa&; 0efBuD;a[mif;wpfOD;vnf;jzpf? trsKd;om;pD;yGm;
a&;eJY vlrIa&;zGHUNzdK;wdk;wufa&; bkwftzGJU (NESDB)
&JU 'g½dkufwmwpfOD;vnf;jzpfcJhwJh em½kefcsKdif; tu&m
pefeD; Narongchai Akrasanee u ]][dkwkef;u uRefawmf
wdkY Southern Seaboard eJY Pak Bara a&eufqdyf
urf;taMumif; ajymavh&SdMuw,f/ 'gayrJh tckawmh
tJ'gawGtm;vHk;udk arhvdkufMuygawmh/ xdkif;EdkifiHrSm
t"du&if;ESD;jr§KyfESHrIawGjzpfwJh oHrPdpufrIvkyfief;BuD;
awG xm;0,fudk aocsmaygufa&TUajymif;&awmhrSmyg/
xdkif;jynfolawGu tJ'DpufrIvkyfief;BuD;awGudk qefYusif
xkdif;EdkifiH[m olYEdkifiHwGif;rSm
'Dvdknpfnrf;wJhpufrIvkyfief;awG
qufvufwdk;csJUxlaxmifoGm;zdkY
tcufBuHKaevdkY
xm;0,fudkrsufpduswm[m
taMumif;tcsufwpfckyJjzpfygw,f/
xm;0,fpDrHudef;{&d,m
135134
tjrifrsm; tjrifrsm;
ckESpfckESpf &wemurf;vGef &wemurf;vGef
obm0"mwfaiGUobm0"mwfaiGU
&JwHcGefurf;vGef &JwHcGefurf;vGef
obm0"mwfaiGUobm0"mwfaiGU
pkpkaygif;wifoGif;rI pkpkaygif;wifoGif;rI
yrmPyrmP
xkdif;EkdifiH jynfwGif; xkdif;EkdifiH jynfwGif;
xkwfvkyfrIpkpkaygif;xkwfvkyfrIpkpkaygif;
jrefrmjynfyrSjrefrmjynfyrS
wifoGif;rI (%)wifoGif;rI (%)
1998 2 2 1698 0.11%
1999 2 2 1860 0.10%
2000 129 36 165 1953 8.44%
2001 377 119 496 1900 26.10%
2002 418 199 617 1986 31.06%
2003 410 275 686 2077 33.02%
2004 439 287 726 2158 33.64%
2005 431 426 857 2292 37.39%
2006 452 417 869 2353 36.93%
2007 473 433 906 2515 36.02%
2008 434 394 828 2778 29.80%
2009 409 394 803 2990 26.85%
jrefrmEdkifiHrS xdkif;EdkifiHodkY ESpfpOfwifoGif;aom obm0"mwfaiGUyrmP
Unit: MMSCFD
Energy Policy and Planning Offi ce (EPPO), Thailand
uefYuGufaevdkY uRefawmfwdkY b,fvdkrS a&SUqufwdk;vdkY
r&wJh tajctaeyg}} vdkY befaumuftajcpdkufae;&Sif;
(The Nation) t*Fvdyfowif;pmudk 2011 ckESpf rwfv
xJrSm ajymMum;cJhygw,f/
'gayrJh xkdif;EdkifiH[m olYEdkifiHwGif;rSm 'Dvdknpfnrf;
wJhpufrIvkyfief;awG qufvufwdk;csJUxlaxmifoGm;zdkY
tcufBuHKaevdkY xm;0,fudk rsufpduswm[m taMumif;
tcsufwpfckyJjzpfygw,f/ 'Dxufta&;BuD;wJh wjcm;
r[mAsL[m tusKd;pD;yGm;wpfckuawmh wpfaeYwjcm;
vdktyfcsufBuD;rm;vmaewJh xdkif;EdkifiH&JU pGrf;tifvHkNcHK
rIudk jznfhqnf;ay;r,fh jrefrmjynfu pGrf;tift&if;
tjrpfawGyJ jzpfygw,f/ 'gudk xm;0,fpDrHudef;u
b,fvdkjznfhpGrf;ay;EdkifygovJ/
xm;0,fa&eufqdyfurf;[m jrefrmEdkifiHrSm tBuD;
qHk; obm0"mwfaiGUodkufBuD;ESpfckjzpfwJh rkwåryifv,f
auGUu &wemeJY weoFm&Durf;½dk;wef;tvGef tef'ref
yifv,fxJu &JwHcGefwdkYtMum;rSm yx0Dtaetxm;
t& r[mAsL[musus wnf&Sdaeygw,f/ 'Dtcsuf
wpfckwnf;u tpOfwpdkufBuD;xGm;aewJh EdkifiH&JUpGrf;
tifoHk;pGJrIudk jznfhqnf;EdkifzdkYtwGuf jrefrmEdkifiHu
obm0"mwfaiGUwifydkYrIudk tm;udk;ae&wJh xdkif;EdkifiHudk
xm;0,fpDrHudef;rSm &if;ESD;jr§KyfESHzdkY qGJaqmifaewmyg/
rkwåryifv,fauGUxJu obm0"mwfaiGUodkuf
awGrSm xdkif;EdkifiHu b,favmufrsm; &if;ESD;jr§KyfESHxm;
ovJqdkwm avhvmMunfh&atmifyg/
xdkif;EdkifiH&JU tBuD;qHk;a&eHukrÜPDpkBuD;&JU PTTEP
(PTT Exploration and Production Public Company
Ltd.) ukrÜPD&JU tifwmeuf0ufqdkufrSm wifxm;wJh
tcsuftvufawGt& PTTEP [m rkwåryifv,fauGU
xJu obm0"mwfaiGU&SmazGxkwfvkyfa&; vkyfuGuf
trSwf M3, M4, M7, M9 eJY M11 wdkYudk 100 &mcdkifEIef;
tjynfhydkifqkdifxm;NyD; tJ'DvkyfuGufawGtm;vHk;&JU teD;
qHk;ae&m[m xm;0,fa&eufqdyfurf;yJ jzpfygw,f/
'ghtjyif jyifopfEkdifiHtajcpdkuf wkdw,f (TOTAL)
a&eHukrÜPDBuD;u wl;azmfxkwfvkyfcGifh&xm;wJh obm0
"mwfaiGUwGif;awG&JU 25 'or 5 &mcdkifEIef;eJY rav;&Sm;
EdkifiHtajcpdkuf ywfx½dkeyfpf (Petronas) a&eHukrÜPD
BuD;u wl;azmfxkwfvkyfaewJh obm0"mwfaiGUawG&JU
19 'or 3178 &mcdkifEIef;udkvnf; PTTEP u ydkifqkdif
xm;ygw,f/
'gaMumifh obm0"mwfaiGU odkavSmifuefawG?
'D"mwfaiGUawGudk toihfoHk;pGJEdkifwJhtqifhtxd t&nf
tjzpf oefYpifajymif;vJr,fh puf½HkawGeJY xm;0,fa&euf
qdyfurf;uae xdkif;EdkifiH uefcseyl&Dc½dkiftxd "mwfaiGU
ydkufvdkif; oG,fwef;wifydkYr,fh tpDtpOfawGudk a&euf
qdyfurf;eJY txl;pD;yGm;a&;ZkefpDrHudef;BuD;rSm xdkif;EdkifiH&JU
r[mAsL[m tusKd;pD;yGm;awGtjzpf a&;qGJxm;ygw,f/
'DvdkvkyfEdkifr,fqdk&if xkwfvkyfp&dwf tukef
tusoufomNyD; xkdif;EkdifiHwGif; avmifpmqDaps;EIef;
jrifhwufrIudk tpdk;&taeeJY txdkuftavsmufxdef;xm;
EkdifrSmjzpfovdk a&eHcsufpuf½HkawGeJY obm0"mwfaiGU
oefYpifpuf½HkawGaMumifh aemufqufwGJjzpfay:vmr,fh
obm0ywf0ef;usif npfnrf;rIjyóemawG xdkif;EdkifiH
rSm wdk;yGm;rvmatmif a&Smif&Sm;&mvnf;usygw,f/
xdkif;EdkifiH&JU obm0"mwfaiGUoHk;pGJrI[m wpfaeY
wjcm; jrifhrm;vmaeygw,f/ xdkif;tpdk;&&JU pGrf;tif
rl0g'eJY pDrHudef;qdkif&m½Hk; EPPO (Energy Policy and
Planning Offi ce of Thailand) &JU udef;*Pef;tcsuf
tvufawGt& vGefcJhwJh 12 ESpfwm umvtwGif; jrefrm
EdkifiHuae xdkif;EdkifiHudkwifoGif;cJhwJh obm0"mwfaiGU
yrmP[m yxr 2 ESpf jzpfwJh 1998 eJY 1999 ckESpf
wdkYrSm wpfaeYudk ukAayoef;aygif; 2 oef; pwifwif
oGif;cJhNyD; aemufydkif;ESpfawGrSm wjznf;jznf;jrihfrm;
vmNyD; 2009 ckESpfrSm wpfaeYudk ukAayoef;aygif;
803 oef;txd wdk;wufcJhygw,f/ 'g[mqdk&if xdkif;
EdkifiH&JU jynfwGif;obm0"mwfaiGUxkwfvkyfrI&JU 26 'or
85 &mcdkifEIef; &Sdygw,f/
xdkif;tpdk;&&JU Electricity Generating Authority
of Thailand (EGAT) u xkwfjyefxm;wJh "Summary
of Thailand Power Development Plan 2010-2030"
pDrHudef; tpD&ifcHpmu 2010 jynfhESpfrSm EdkifiHwGif;
vQyfppf"mwftm;oHk;pGJrI tjrihfrm;qHk; 23239 r*¾g0yf
jzpfNyD; 2030 ckESpfrSm 52890 r*¾g0yftxd wdk;wuf
vmr,fvdkY wGufcsufcefYrSef;xm;ygw,f/ tJ'gaMumifh
vQyfppf"mwftm;xkwfvkyfzdkYtwGuf obm0"mwfaiGU
vdktyfcsufuvnf; jrifhrm;vmr,fqdkwm cefYrSef;Edkifyg
w,f/
xdkif;EdkifiH[m obm0"mwfaiGUpGrf;tifukd vQyfppf
"mwftm; xkwfvkyfwJhae&mrSm trsm;qHk;toHk;csNyD;
pufrI vkyfief;u 'kwd,ae&mvdkufygw,f/ EPPO &JU
udef;*Pef; awGt& vQyfppf"mwftm;xkwfvkyfa&;rSm
obm0"mwfaiGUoHk;pGJrIyrmP[m wpfEdkifiHvHk; obm0
"mwfaiGUoHk;pGJrI pkpkaygif; &JU 68 'or 32 &mcdkifEIef;
(ukAay 2ç435 oef;) &SdNyD; pufrIu@u oHk;pGJrIrSm
10 'or 85 &mcdkifEIef; (ukAay 387 oef;) &Sdygw,f/
'DyrmP[m vGefcJhwJhESpf 20 u udef;*Pef;jzpfwJh
1989 ckESpf xdkif;EdkifiH&JU obm0"mwfaiGU oHk;pGJrIyrmP
eJY EIdif;,SOf&if 6 'or 7 qavmuf jrihfrm;vmwmudk
awGU&ygw,f/
vmr,fh ESpf 20 twGif; BuD;xGm;vmr,fh xdkif;
pD;yGm;a&;u pGrf;tifoHk;pGJrIvkdtyfcsufudk jznfhqnf;
EdkifzdkYtwGuf jrefrmeJY vmtdkwdkYeJY obm0"mwfaiGU
ydkufvdkif;awG? vQyfppfr[m"mwftm;vdkif;awGudk oG,f
wef;wnfaqmufNyD; EdkifiH&JUpGrf;tifvHkNcHKa&; tmrcHcsuf
&&Sda&;twGuf xdkif;tpdk;&taeeJY r[mAsL[majrmuf
BudK;pm;taumiftxnfazmfaewm xdkif;pGrf;tifrl0g'eJY
pDrHudef;awGt& awGU&ygw,f/
a&SUwpfywfrSm xdkif;EdkifiHu pufrIvkyfief;awG
aMumifh obm0ywf0ef;usif npfnrf;rItajctaeawG
udk qufvufwifjyoGm;ygr,f/
xdkif;EdkifiHu rufwzGwf Map Ta Phut pufrIZkef\ obm0ywf0ef;usifESifh
jynfolUusef;rma&; jyóemrsm;
xdkif;yifv,fauGUa'ou &a,mif; (Rayong) a'o
[m xm;0,fvdkyJ ajzmifhwef;vSywJh oJjzLyifv,furf;
ajcwpfckudk ydkifqdkifxm;ygw,f/ 1980 jynfhvGefESpfawG
tapmydkif;umv xdkif;yifv,fauGUrSm obm0"mwfaiGU
odkufawGU&SdcJhcsdefupvdkY yifv,fig;zrf;vkyfief;? pkdufysKd;
a&;vkyfief;awGeJY toufarG;0rf;ausmif;jyKaewJh 'Da'o
[m pufrIvkyfief;awG&JU A[dkcsuftjzpf tBuD;tus,f
ajymif;vJcJhygw,f/
tJ'DtcsdefumvrSm xdkif;EdkifiH[m urÇmha&eHaps;
BuD;jrihfrIjyóemeJY &ifqdkifae&ovdk? xdkif;bwfaiG
137136
tjrifrsm; tjrifrsm;
wefzdk;[mvnf; tar&duefa':vm? *syef,ef;aiGwefzdk;
wdkYeJY,SOf&if tawmfav;usqif;aecsdefvnf; jzpfyg
w,f/ EdkifiHwGif;xkwfvkyfrIp&dwf BuD;jrihfvmwJh *syef?
awmifudk&D;,m;eJY xdkif0rfwdkYvdk zGHUNzdK;NyD;p ta&SUtm&S
EdkifiHawGu pufrIvkyfief;&SifawG[m xkwfvkyfrIp&dwf
oufomwJh ta&SUawmiftm&SEdkifiHawGrSm &if;ESD;jr§KyfESHzdkY
&SmazGaecsdefvnf; jzpfygw,f/
'DtajctaeawGudk oHk;oyfrdwJh xkdif;tpdk;&[m
&ifqdkifae&wJh pD;yGm;a&;tcuftcJudk ausmfvTm;Edkifr,fh
tcGifhtvrf;wpf&yftjzpf obm0"mwfaiGUodkuf wnf
&Sd&m xdkif;yifv,fauGU &a,mif;c½dkifrSm ta&SUbufyif
v,furf;ajczGHUNzdK;a&; (Eastern Seaboard Development
Plan) trnf&SdwJh zGHUNzdK;a&;pDrHudef;wpf&yfudk taumif
txnf pazmfcJhygw,f/ rufwzGwf (Map Ta Phut)
a'oudk pufrIZkefxlaxmifNyD; ta&SUtm&SEdkifiHawGqDu
t&if;tESD;awG xdkif;EdkifiHwGif; pD;0ifvmatmif vkyfEdkif
cJhygw,f/
rufwzGwf pufrIZkefrSm tajccHtaqmufttHk
awG wnfaqmufzdkY &if;ESD;jr§KyfESHrI[m xdkif;bwfaiG
oef;aygif; 370ç000 &SdcJhygw,f/ vuf&Sd a':vmaps;eJY
wGuf&if a':vmoef;aygif; 12ç000 (12 'or 5 bDvsH)
&Sdygw,f/ 'gaMumifh xm;0,fa&eufqdyfurf;eJY pufrI
Zkef&JU tajccHtaqmufttHk wnfaqmufrIrSm &if;ESD;
jr§KyfESHrIyrmPcsif; odyfruGmygbl;/
tvm;wlyJ rufwzGwfwnfaqmufa&; vkyfief;
awGrSm t"duyg0ifcJhwm[m xm;0,fpDrHudef;udk taumif
txnfazmfaewJh tDwmvsH-xdkif;ukrÜPD jzpfygw,f/
ukrÜPD&JU xm;0,fpDrHudef; refae*sif;'g½dkufwm qGrfcsuf
wDemaygif (Somchet Thinaphong) [mvnf; rufwzGwf
pufrIZkef pDrHudef;a&;qGJwJhtxJrSm yg0ifcJholwpfOD;jzpf
ygw,f/
tJh'gaMumifh jrefrmEdkifiHrSm wnfaqmufr,fh
xm;0,f txl;pD;yGm;a&;Zkef[m rufwzGwfeJY EdIif;pm&if
q,fqavmuf BuD;rm;wmuvGJNyD; wnfaqmufr,fh
puf½HktrsKd;tpm;? ueOD;&if;ESD;jr§KyfESHrI? a&ajrtaetxm;
eJY a'ocHjynfolawG&JU vlrIpD;yGm;b0tajctae[m
tawmfav; qifwlwmaMumifh jrefrmjynfolawGeJY
txl;ojzifh xm;0,fa'ocHawGtaeeJY rufwzGwf
pufrIZkef&JU tusKd;oufa&mufrIawGudk odxm;oihfyg
w,f/
ESpfaygif; 20 MumNyD;aemuf rufwzGwfpufrIZkef
[m xdkif;EdkifiH&JUpD;yGm;a&; toufaoG;aMumjzpfvmNyD;
wkdif;jynf&JU tom;wifxkwfvkyfrI (GDP) udk t"du
jr§ihfwifay;wJh a'ovnf;jzpfvmygw,f/
wpfcsdefwnf;rSmyJ xdkif;vlrItzGJUtpnf;awGeJY
obm0ywf0ef;usifxdef;odrf;a&; vIyf&Sm;rItzGJUawGMum;
rSm xdkif;EdkifiH&JU tBuD;qHk;pufrIZkefBuD;jzpfvmwJh ruf
wzGwf[m "mwktqdyfrsKd;pHkNcHKvTrf;aewJh a'oBuD;wpfck
tjzpf ½IjrifvmMuygw,f/
]]xdkif;EdkifiHudk vlom;wpfOD;taeeJY oabmxm;
r,fqdk&if rufwzGwf[m uifqmygyJ/ cifAsm;&JU cE¨m
udk,fxJrSm uifqmjzpfaerSef; tpyxrawmh owd
jyKrdrSm r[kwfygbl;/ 'gayrJh cifAsm;owdjyKrdvkdufwJh
tcsdefrSm ukozdkYodyfcufcJoGm;ygNyD}} vdkY rufwzGwfa'o
rSm ESpf&Snfvrsm;aexdkifcJhzl;wJh befaumuftajcpdkuf
Greenpeace Southeast Asia (GPSEA) &JU xkdif;EdkifiH
qdkif&m udk,fpm;vS,f wm&mbltmcrfp&D (Tara
Buakamsri) u &Sif;jyygw,f/
rufwzGwfpufrIZkefudk pwifvnfywfNyD; 10
ESpfavmuftMum 1997 ckESpfrSm a'ocHjynfolawGudk
tBuD;tus,f wkefvIyfoGm;apwJh jzpf&yfwpfckay:ayguf
cJhygw,f/ a&eHcsufpuf½HkwpfckeJY NcHpnf;½dk;yJjcm;wJh
pmoifausmif;wpfcku ausmif;om;eJY q&m q&mr
1ç000 avmuf tqdyfoihf"mwfaiGUawGygwJh avudk
½SL½IdufrdvdkY aq;½Hkwifvdkuf&ygw,f/ tJ'Djzpf&yfaemufydkif;
rSmawmh pufrIZkefaMumifh avxkeJYa&xk npfnrf;vmwm
udk qefYusifwJhvIyf&Sm;rIawG a'ocHjynfolawGeJY vlrI
tzGJUtpnf;awGtMum; pwifcJhMuygw,f/
tJ'DESpfxJrSmyJ Greenpeace [m Campaign of
Alternative Industry Network (CAIN) eJY Global Comm-
unity Monitor (GCM) pwJh xdkif;vlrItzGJUtpnf;awGeJY
yl;aygif;NyD; rufwzGwf avxkeJYa&xkudk odyÜHenf;us
prf;oyfppfaq;avhvmrIawG vkyfcJhygw,f/ aemufNyD;
Thailand's Air: Poison Cocktail qdkwJh tpD&ifcHpm
wpfapmifxkwfjycJhygw,f/
tpD&ifcHpmt& rufwzGwfpufrIZkefrSm uifqm
a&m*g jzpfapwJh Carcinogenic j'yfaygif; 20 xJu 19
rsKd;[m avxkxJ&Sdoihfwmxuf tqaygif;rsm;pGmrsm;jym;
aewmudk awGU&SdcJhygw,f/ tJh'gaMumifhvnf; tpD&if
cHpmudk Poison Cocktail vdkY trnfwyfcJhygw,f/
2007 ckESpfrSm xdkif;usef;rma&;Xmeu rufwzGwf
a'ocH 2ç177 OD;udk prf;oyfygw,f/ tJ'DtxJu vl
aygif; 300 rSm Benzene Level xl;xl;uJuJ jrihfrm;aewm
awGUcJh&ygw,f/ rufwzGwfa'otwGif; trsm;jynfol
oHk;pGJwJh a&wGif;a&uef 25 cku a&erlemawGudk "mwfcGJ
prf;oyfcJh&mrSmvnf; oH"mwf 151 q? cJ"mwf 47 q?
ref*edpf 34 q? Zifh 10 qeJY uufrD,rf 6 q ydkvGef
yg0ifaewm awGU&SdcJhygw,f/
aq;odyÜHynm&SifawG&JU avhvmawGU&Sdcsufwpfck
rSmvnf; rufwzGwfpufrIZkefeJYuyf&uf &a,mif;c½dkif
(Muang Rayong District) [m wjcm;a'oawGxuf
aoG;uifqm (Leukemia) jzpfyGm;EIef; 5 q jrihfrm;ae
ygw,f/
tqdyfoifhaewJh rufwzGwfpufrIZkefwpf0dkufrSm
&SdwJh aus;&Gmaygif; 25 &Gm&JU tawGUtBuHKt& ESpfpOf
rdk;&moDa&mufvm&if yxrqHk;&GmwJhrdk;udk owdxm;
a&Smif&w,fvdkYajymygw,f/ tufppfrdk;jzpfwmaMumifh
yg/ tufppfrdk;aMumifh pdkufcif;awG? oD;ESHawG ysufpD;
xdcdkufcJhygonf/
a&uefawGeJY ajratmufa&awG tqdyftawmuf
jzpfaewJhtwGuf jynfolUusef;rma&; xdcdkuf&wJh udpö
tay: t&ifxdkif;0efBuD;csKyf tzdqpfa0hcsmcsD0 (Abhisit
Vejjajiva) vufxufwkef;u a'ocHawGpkaygif;NyD; tpdk;&
udk wdkifMum;cJhygw,f/ tpdk;&u ppfaq;rIawGvkyfcJh
ayr,fh ppfaq;rI&JU&v'fudk a'ocHawGudk todray;
cJhygbl;/
0efBuD;csKyftzdqpfudk,fwdkif rufwzGwfa'oudk
Munfh½Ippfaq;zdkY a&mufvmpOfrSm a'ocHawGu 0efBuD;
csKyfudk olwdkYa'oua&[m oefY&Sif;w,fqdk&if tckcyf
vmwJha&udk aomufjyygvdkY awmif;qdkcJhayr,fh 0efBuD;
csKyfu raomufcJhbl;vdkY od&ygw,f/
'DvdktajctaeawG qdk;oxufqdk;vmaeayr,fh
xdkif;0efBuD;csKyfOD;aqmifwJh trsKd;om;ywf0ef;usifa&;&m
bkwftzGJU Nationl Environmental Board (NEB) taeeJY
rufwzGwfa'oudk ywf0ef;usifnpfnrf;rI xdef;csKyf&m
a'o (Pollution Control Area)tjzpfaMunmzdkY ysufuGuf
aerItay: a'ocHawGu 2007 ckESpfrSmyJ pwifw&m;
pGJygw,f/
xdkif;EdkifiH&JU 2006 ckESpf zGJUpnf;yHktajccHOya'
t& tpdk;&[m ol&JUwm0ef0wÅ&m;awGtwdkif; aqmif
&GufzdkY ysufuGufcJh&if EdkifiHom;awGu xdktpdk;&udk
w&m;pGJcGifh tcGihfta&;ay;xm;ygw,f/
2009 ckESpf rwfvrSm &a,mif;a'ow&m;½Hk;
(Rayong Provincial Administrative Court) u a'ocH
awG&JU w&m;pGJqdkrIudktEkdifay;cJhNyD; tpdk;&taeeJY &uf
aygif; 60 twGif; rufwzGwfpufrIZkefudk Pollution
Control Area tjzpf owfrSwfzdkY trdefYcsrSwfygw,f/
npfnrf;puf½HkawGudkvnf; &Sif;vif;cdkif;ygw,f/ tJ'D
ESpf pufwifbmvrS xyfrHwdk;csJUwnfaqmufr,fh
puf½Hkaygif; 76 ½Hkudk &yfqdkif;cJhwJhtwGuf bwfaiG 400
bDvD,Hzdk; &if;ESD;jr§KyfESHrIawG &yfqdkif;cJh&w,f/ pufrI
vkyfief;&SifawGbufu jyefvnfBudK;pm;wJhtwGuf 'DZif
bmvrSm w&m;½Hk;csKyf (Supreme Administrative Court)
u ywf0ef;usifnpfnrf;rIr&SdwJh puf½Hk 11 ½Hkudk jyefvnf
cGifhjyKcJhygw,f/
xdkif;EdkifiHudk vlom;wpfOD;taeeJY
oabmxm;r,fqdk&if rufwzGwf[m
uifqmygyJ/ cifAsm;&JU cE¨mudk,fxJrSm
uifqmjzpfaerSef; tpyxrawmh owdjyKrdrSm
r[kwfygbl;/ 'gayrJh cifAsm;owdjyKrdvkdufwJh
tcsdefrSm ukozdkYodyfcufcJoGm;ygNyD
rufwzGwf pufrIZkef
139138
tjrifrsm; tjrifrsm;
xdkif;EdkifiH[m 'Drdkua&pDtajccHawG tawmf
twef wnfaqmufxm;EkdifNyD; EdkifiHom;tcGihfta&;udk
umuG,fapmifha&Smuf&mrSm tpdk;&udkawmif w&m;pGJydkif
cGifh tcGifhta&;ay;xm;ovdk xdkif;tpdk;&uvnf; wkdif;
jynf&JU obm0ywf0ef;usifnpfnrf;rIudk umuG,fwJh
Oya'awG jy|mef;xm;ygw,f/ 0efBuD;csKyfudk,fwkdif
OD;aqmifwJh NEB vdk Oya'udk taumiftxnfazmfr,fh
tzGJUrsKd;vnf; zGJUpnf;xm;ygw,f/
'gayrJh EdkifiHwum&if;ESD;jr§KyfESHrIawG rsm;rsm;
0ifa&mufEdkifatmif pD;yGm;a&;vkyfief;&SifawGudk rsufESm
omay;&wmaMumifh Oya'udk jynfhjynfh00 taumif
txnfrazmfEdkifwm? AsL½dkua&pD tkyfcsKyfa&;,EÅ&m;
xJu tusihfysufcspm;rIawGeJY zGHUNzdK;NyD;pufrIEdkifiHawGu
ukrÜPDBuD;awG[m olwdkYEdkifiHawGrSmtoHk;jyKwJh tqifhjrihf
pufrIenf;ynmudk rufwzGwfrSmroHk;pGJbJ p&dwfouf
omwJh tqifhedrfhenf;ynmawG oHk;pGJcJhwmaMumifh tck
vdk obm0ywf0ef;usifeJY jynfolU usef;rma&;jyóem
awGudk tcsdefwdkwdktwGif; qdk;qdk;&Gm;&Gm; cHpm;ae&jcif;
jzpfw,fvdkY ynm&Sifrsm;u Thailand's Air: Poison
Cocktail tpD&ifcHpmrSm oHk;oyfxm;ygw,f/
tnpfnrf;qHk; vQyfppf"mwftm;xkwfvkyfrI&JU
xm;0,fobm00ef;usiftay:
usa&mufEdkifrnfhtEÅ&m,frsm;
zGHUNzdK;qJEdkifiHwpfEdkifiH&JU txl;pD;yGm;a&;ZkefawGrSm EdkifiH
wumpufrIvkyfief;BuD;awG vma&muf&if;ESD;jr§KyfESHcsif
MuwJh taMumif;&if;u tvkyform;aps;aygaygeJY &&Sd½Hk?
tcGeftxl;uif;vGwfcGifh&&Sd½HkrQr[kwfbJ xdkEkdifiHtpkd;&
u pufrIvkyfief;&Sifrsm;tvdkus obm00ef;usifqdkif&m
wif;usyfwJh pnf;rsOf;Oya'awG rxm;&SdwJhtcsuf[m
vnf; t"duyg0ifaeygw,f/
jrefrmEdkifiHuvnf; txl;pD;yGm;a&;ZkefawG pwif
taumiftxnfazmfwJhae&mrSm EdkifiHjcm;&if;ESD;jr§KyfESHrI
awGudk qGJaqmifEdkifa&;twGuf obm0ywf0ef;usif
xdef;odrf;a&;qkdif&m pnf;rsOf;Oya'awG jy|mef;rxm;cJh
ygbl;/ q,fpkESpfeJYcsDNyD; usqif;aewJh pD;yGm;a&;udk
jyefvnfOD;armhvmzdkYtwGuf aqmif&Guf&mrSm jrefrm
EdkifiH[m tckqdk&if t"dupDrHudef;BuD; 3 ckudk taumif
txnfazmfaeygw,f/
tJh'gawGuawmh weoFm&Dwkdif;a'oBuD;rSm xdkif;
EdkifiHu &if;ESD;jr§KyfESHr,fh xm;0,fa&eufqdyfurf;eJY txl;
pD;yGm;a&;Zkef? &efukefwdkif;a'oBuD;rSm awmifudk&D;,m;
EdkifiHu &if;ESD;jr§KyfESHr,fh oDv0gEdkifiHwuma&eufqdyf
urf;eJY txl;pD;yGm;a&;Zkef? &cdkifjynfe,frSm w½kwfEdkifiH
u &if;ESD;jr§KyfESHrIr,fh ausmufjzLa&eufqdyfurf;eJY txl;
pD;yGm;a&;ZkefwdkY jzpfygw,f/
vuf&Sdusif;yaewJh aejynfawmfu jynfaxmifpk
vTwfawmfrSm obm0ywf0ef;usifudk xdef;odrf;umuG,f
apmifha&Smufa&;twGuf Oya'wpf&yf jy|mef;a&;aqG;
aEG;rIawG&SdcJhayr,fh oufqkdif&m0efBuD;Xmeu 2000
ckESpf tapmydkif;uwnf;u a&;qGJxm;NyD;jzpfwJh Oya'
[m taMumif;trsKd;rsKd;aMumifh jy|mef;EdkifcJhjcif;r&SdbJ
tcktcg acwfeJYavsmfnDatmif jyefvnfjyifqifae
aMumif; vTwfawmfudktoday;cJhygw,f/
tJh'gaMumifh obm0ywf0ef;usifxdef;odrf; apmifh
a&Smufa&;Oya'[m b,ftcgrS xGufay:vmEdkifrvJ
qkdwm rodEdkifovdk xGufay:vmr,fh Oya'[mvnf;
txl;pD;yGm;a&;ZkefawGrSm vma&mufwnfaqmufr,fh
pufrIvkyfief;BuD;awGaMumifh jzpfay:vmEdkifwJh "mwk
aA'tqdyfoihf npfnrf;rIawGtwGuf wduswJhpnf;rsOf;
Oya'awG jy|mef;rvm;qdkwmvnf; apmifhMunfh&r,fh
tcsufjzpfygw,f/
avmavmq,frSmawmh xm;0,ftxl;pD;yGm;a&;
ZkefrSmwnfaqmufr,fh puf½HkawGxJu ausmufrD;aoG;
vQyfppf"mwftm;ay;puf½HkeJY qufET,fvmr,fh obm0
0ef;usifnpfnrf;rIu &ifav;p&mtcsufwpfckjzpfae
ygNyD/ 'DpDrHudef;udk t"dutaumiftxnfazmfaewJh
Italian-Thai Development PCL [m e*dkrlvu r*¾g0yf
4ç000 xkwfvkyfEdkifr,fh ausmufrD;aoG;vQyfppf"mwf
tm;ay;puf½Hkwpfckudk pDrHudef;wnf&Sd&m armif;ruef
urf;ajcrSmwnfaqmufzdkY pDpOfcJhayr,fh aemufydkif;rSm
xkwfvkyfrItiftm;udk r*¾g0yf 10ç000 txd wdk;jr§ifh
xkwfvkyfzdkY ajymif;vJvsmxm;cJhygw,f/
'Dvdkajymif;vJcJhwmvnf; xdkif;EkdifiHu vdktyfwJh
vQyfppf"mwftm;twGuf e*dkpDpOfxm;wJh r*¾g0yf 4ç000
xJu 3ç600 udk r[m"mwftm;vdkif;oG,fwef;NyD; xdkif;
EdkifiHudk wifydkYrSmjzpfw,f/ xdkif;EdkifiH&JU t"duvQyfppf
"mwftm; xkwfvkyfjzefYjzL;aewJh tpdk;&&JU Electricty
Generation Authority of Thailand (EGAT) eJY tDwmvsH-
xdkif;ukrÜPDwdkYtMum; vkyfief;qdkif&mnd§EdIif;rIawG vkyfae
ovdk wpfzufrSmvnf; BuD;rm;wJh pufrIZkefpDrHudef;
twGuf vdktyfwJhvQyfppf"mwftm; jzefYa0Edkifa&;
twGuf aemufxyf r*¾g0yf 6ç000 udk wdk;csJUcJhw,fvdkY
oHk;oyfvdkY&ygw,f/
wu,fawmh r*¾g0yf 4ç000 xkwfvkyf&ifyJ tJh'D
puf½Hk[m ta&SUawmiftm&SrSm tBuD;qHk; ausmufrD;aoG;
"mwftm;ay;puf½Hk jzpfaeygNyD/ xdkif;EdkifiHrSm vuf&Sd
tBuD;qHk; ausmufrD;aoG; vQyfppf"mwftm;ay;puf½Hk
wpf½HkjzpfwJh EdkifiH&JUtaemufajrmufydkif;u vrfyef;
(Lampang) c½dkifu r,fharmh (Mae Moh) ausmufrD;aoG;
vQyfppf"mwftm;ay; puf½HkawmifrS r*¾g0yf 2600 ausmf
om xkwfvkyfEdkifygw,f/
'Dae&mrSm xdkif;EdkifiHu r,fharmhausmufrD;aoG;
rkdif;eJY vQyfppf"mwftm;ay;puf½HkaMumifh jzpfyGm;cJhwJh
obm00ef;usifnpfnrf;rIeJY a'ocHjynfolawG&JU jynf
olUusef;rma&;qkdif&m jyóem&yfawGudk jrefrmjynfol
awGtaeeJYa&m xm;0,fa'orSm aexdkifuswJh a'ocH
awGtaeeJYyg avhvmod&Sdoihfygw,f/
xdkif;EdkifiH taemufajrmufa'ou r,fharmh
ausmufrD;aoG;rdkif;udk xdkif;tpdk;&u 1954 ckESpfuwnf;
u pwifwl;azmfcJhNyD; ajr{u 9100 ausmf tus,f
t0ef;&SdwJh ajrjyifay:rSm wl;azmfxkwfvkyfwJh ta&SU
awmiftm&Sa'orSm tBuD;qHk; ausmufrD;aoG;rdkif;wGif;
wpfckjzpfcJhygw,f/
'gayrJh tJh'DausmufrD;aoG;rdkif;rSm tm&SzGHUNzdK;a&;
bPfu acs;aiGtultnDeJY vQyfppf"mwftm;ay;puf½Hk
wnfaqmufwmudk 1972 ckESpfrS pwifcJhNyD; 1978
ckESpfrSm puf½Hkudk 75 r*¾g0yf pufwyfqiftm;eJY pwif
vnfywfcJhygw,f/ aemufydkif;ESpfawGrSm vQyfppf"mwf
tm;xkwfvkyfrIudk tqifhqifhwdk;csJUcJhwm tckqkd&if
ESpfaygif; 30 twGif; puftvHk;a& 13 vHk; wyfqifcJhNyD;
pkpkaygif; r*¾g0yf 2600 ausmftxd wdk;csJUxkwfvkyfcJhyg
w,f/
q,fpkESpf 3 cktwGif;rSm r,fharmhausmufrD;aoG;
EdkifiHwum&if;ESD;jr§KyfESHrIawG
rsm;rsm;0ifa&mufEdkifatmif
pD;yGm;a&;vkyfief;&SifawGudk
rsufESmomay;&wmaMumifh Oya'udk
jynfhjynfh00 taumiftxnfrazmfEdkifwm?
AsL½dkua&pD tkyfcsKyfa&;,EÅ&m;xJu
tusihfysufcspm;rIawGeJY zGHUNzdK;NyD;pufrIEdkifiHawGu
ukrÜPDBuD;awG[m olwdkYEdkifiHawGrSmtoHk;jyKwJh
tqifhjrihfpufrIenf;ynmudk rufwzGwfrSm
roHk;pGJbJ p&dwfoufomwJh
tqifhedrfhenf;ynmawG oHk;pGJcJhwmaMumifh
tckvdk obm0ywf0ef;usifeJY jynfolU
usef;rma&;jyóemawGudk tcsdefwdkwdktwGif;
qdk;qdk;&Gm;&Gm;cHpm;ae&jcif; jzpfw,fvdkY
ynm&Sifrsm;u Thailand's Air: Poison
Cocktail tpD&ifcHpmrSm oHk;oyfxm;ygw,f/
r,fharmh ausmufrD;aoG;rkdif;ESihf puf½kH
141140
tjrifrsm; tjrifrsm;
puf½Hk? ywf0ef;usifrSmaexdkifMuwJh xdkif;EdkifiH&JU aus;
vufae jynfolawG ausmufrD;aoG;u zefwD;vdkufwJh
obm00ef;usif npfnrf;rIeJY jynfolUusef;rma&;qdkif&m
jyóemawG &ifqdkifcHpm;cJhMu&yHkudk befaumuftajc
pdkuf Greenpeace Southeast Asia u okawoejyKNyD;
"Mae Moh: Coal Kills" tpD&ifcHpmudk 2006 ckESpfrSm
xkwfjyefcJhygw,f/
tpD&ifcHpmyg tcsuftvufawGt& r,fharmh
ausmufrD;aoG;"mwftm;ay;puf½Hk? pwifvnfywfNyD;
14 ESpftMum 1992 ckESpfrSm puftvHk;a& 11 vHk;
ajrmuf wdk;csJUwyfqiftNyD; r*¾g0yf 2025 txd wkd;csJU
xkwfvkyfvmcsdefrSm jyóemawG[m rzHk;zdEdkifavmuf
atmif txift&Sm;ay:xGufvmcJhygw,f/
puf½Hkuae aeYpOfxkwfvTwfaewJh qmzm'dkif
atmufqdk'f (SO2) yg0ifwJh ausmufrD;aoG;jymawGaMumifh
yxrqHk;puf½Hkwpf0dkufrSm&SdwJh aus;&Gmaygif; 40 cefYu
vlaygif; 1000 cefY[m touf½SLvrf;aMumif;qdkif&m
a&m*gvu©PmawG pwifcHpm;Mu&ygawmhr,f/ 'Dvdkjzpf
&wm[m qmzm'dkifatmufqkd'f[m avxkxJrSm &Sdoihf
wmxuf 5 qcefY jrifhrm;aevdkYqdkwm awGU&SdcJhMuw,f/
tpdk;&u 'gawGudk rodusKd;uRefjyKNyD; 1996 ckESpf
rSm pufwyfqiftm; 13 vHk;txd wdk;jr§ifhcJhNyD; r*¾g0yf
2625 txd xkwfvkyfcJhw,f/ tJh'DESpfrSmyJ avxk
npfnrf;rI[m tqkd;&Gm;qHk;tqifhudk a&mufcJhovdk
a'ocH 6 OD; aoG;tqdyfoihfNyD; aoqHk;wJhjzpf&yfvnf;
ay:xGufvmygw,f/ puf½Hkudk 0ifa&mufppfaq;vdkuf
awmh qmzm'dkifatmufqdk'fudk xdef;csKyfwJhpepfwpfckvHk;
tvkyfrvkyfbJ SO2 awGudk avxkxJ wdkuf½dkufxkwf
vTwfaewm awGU&SdcJhMuygw,f/
nHhzsif;wJh puf½HkpDrHcefYcGJrI&JU&v'fu ywf0ef;usif
aus;&GmawGu jynfolawG&JU toufarG;0rf;ausmif;
vkyfief;jzpfwJh v,f,moD;ESHawG ausmufrD;aoG;jym
aMumifh avmifuRrf;ysufpD;qHk;½IH;cJh&NyD; vlrI'ku©awGukdyg
&ifqkdifcJh&w,f/ jynfolYusef;rma&;ynm&Sifrsm;u tJh'D
aus;&GmawGrSm aexdkifMuwJh vlOD;a& 8000 ausmfudk
usef;rma&;ppfaq;rIawGvkyfcJh&NyD; tJh'DxJu vlOD;a&
3ç500 cefY[m touf½SLvrf;aMumif;qdkif&m a&m*gawG
cHpm;ae&NyD; wcsKdUqkd&if atmufpD*sifbl;eJY touf&Sif
ae&wJhtxd qdk;qdk;&Gm;&Gm;cHpm;cJhMu&w,f/
'DvdkcHpm;ae&ayr,fh tpdk;&bufu ta&;,l
aqmif&GufrIawG aES;auG;vGefwJhtwGuf a'ocHawG[m
¤if;wdkYtcGifhta&;udk udk,fwdkifumuG,frS &awmhr,f
qdkwm od&SdvmNyD; 1998 ckESpfrSm tpdk;&udk pwifw&m;pGJ
ygawmhw,f/ 'gayrJh tiftm;enf;wJh jynfolawG
bufu ra&&mrIawGeJYyJ tqHk;owfcJh&w,f/
wcsKdUaiGaMu;wwfEdkifwJholawGu a'ouae
pGefYcGmcJhMuygw,f/ rwwfEkdifwJh qif;&JwJha'ocHawG
wGuf a&G;p&mvrf;r&SdbJ vlrI'ku©awGudk &ifqkdifcJhMu
&w,f/ tpdk;&uawmh puf½HkudkydwfypfzdkY rpOf;pm;cJh
ygbl;? 'Dpuf½HkuxGuf&SdwJh vQyfppf"mwftm;u xdkif;
pD;yGm;a&;udk ausmaxmufaemufcHjyKaewJh wefzdk;u
BuD;rm;aeygw,f/
tm&SzGHUNzdK;a&;bPfuvnf; ¤if;wdkYacs;aiGeJY wnf
aqmufcJhwJh "mwftm;ay;puf½HkjzpfwJhtwGuf 2001
ckESpfrSm r,fharmh ausmufrD;aoG;"mwftm;ay;puf½Hk
aMumifh jzpfyGm;wJh obm00ef;usifeJY jynfolusef;rma&;
qdkif&m oufa&mufrIawGudkavhvmzdkY tar&duefa':vm
5 odef; axmufyHhcJhygw,f/ odkYayr,fh pD;yGm;a&;t&a&m?
usef;rma&;t&a&m epfemqHk;½IH;aeMuwJh a'ocHjynfol
awGuawmh b,frSm epfemaMu;awmif;&rSef; rodjzpf
cJh&w,f/
t&yfbufvlrItzGJUtpnf;rsm;&JU a'ocHjynfol
awGbufu &yfwnfvIyf&Sm;rIawG 2000 ckESpfausmfrSm
t&Sdefjr§ifhvmygw,f/ 2002 ckESpfrSm Greenpeace
okawoe"mwfcJGcef;&JU r,fhharmha'ou avxkudk
prf;oyf awGU&Sdcsuft& "mwftm;ay;puf½Hkuae
ouf&Sdvlom;tygt0if owå0gawGudk aoapEdkifwJh
EsL½dkawmhufpfqif rmusL&D (Neurotoxin Mercury)
wpfESpfudk 39 wef xkwfvTwfaeNyD; ausmufrD;aoG;jym
wefcsdef 4.4 oef; xkwfvTwfaeygw,f/
2003 ckESpfrSm r,fharmha'ou jynfolawG
udk,fpm; a&SUwef;uae xdkif;tpdk;&udk ta&;qkdcJhwJh
vkyfief;cGifusef;rma&;qkdif&m vlemrsm;\tcGihfta&;
uGef&uftzGJU (Occupational Health Patients Rights
Network) tzGJUu csif;rdkif;tkyfcsKyfa&;qkdif&m w&m;½Hk;rSm
r,fharmh"mwftm;ay;puf½Hkudk w&m;pGJcJhygw,f/
2004 ckESpfrSm vrf;yef;c½dkifw&m;½Hk;u r,fharmh
ausmufrD;aoG; "mwftm;ay;puf½Hku xkwfvTwfwJh
jymawGaMumifh oD;EHSawGysufpD;rItay: tar&duefa':vm
140ç000 ausmfudk avsmfaMu;aiGtjzpf a'ocHaus;&Gm
awGudkay;&ef pD&ifcsufcscJhygw,f/ 'g[m r,fharmha'ocH
awGtwGuf &Sm;yg;wJhatmifjrifrIwpfckjzpfcJhygw,f/
2005 ckESpfrSm ausmufrD;aoG;qefYusifa&;vIyf
&Sm;rIawG xdkif;EdkifiHrSm t&Sdefjr§ifhcJhNyD; People Against
Coal Network of Thailand udk pwifxlaxmifvmMuyg
w,f/ befaumuftajcpdkuf Greenpeace Southeast
Asia tzGJU[m xdkif;EdkifiH&JU ausmufrD;aoG;qefYusifa&;
vIyf&Sm;rIrSm xdyfqHk;uae wwfwwf<u<u yg0ifcJhyg
w,f/
odkYayr,fh ausmufrD;aoG;qefYusifa&;vIyf&Sm;rI
[m xkdif;tpdk;&eJY pD;yGm;a&;vkyfief;todkif;t0ef;u
ta&;wBuD;vdktyfaewJh aps;taygqHk; avmifpmpGrf;
tifoHk; vQyfppf"mwftm;&&Sda&; pDrHudef;awGudk r[efY
wm;Edkifygbl;/ xdkif;EkdifiHu pufrIZkefBuD;awGrSm ausmuf
rD;aoG;oHk; "mwftm;ay;puf½HkawGeJY pufrIvkyfief;awG
wdk;wufrsm;jym;vmaewmu oufaoygyJ/
'gayrJh wpfaeYwjcm; tm;aumif;vmwJh vlrI
tzGJUtpnf;awG&JU tiftm;udk xdkif;tpdk;&u vspfvsL½I
rxm;ygbl;/ tJhvdkyJ xdkif;pD;yGm;a&;todkif;t0ef;uvnf;
wpfaeYwjcm;pdk;&drfrIawG &Sdvmaeygw,f/ xdkif;EdkifiH&JU
obm00ef;usifeJY jynfolUusef;rma&;qkdif&m jyóem
awGukd xdef;csKyfEdkifr,fh taumif;qHk;aomajz&Sif;csufu
jrefrmEdkifiHygyJ/
rD*g0yf 2600 ausmfxkwfvkyfwJh r,fharmhausmuf
rD;aoG; vQyfppf"mwftm;ay;puf½HkaMumifh a'ocHxkdif;
jynfolawG b,fa&GUb,frQ 'ku©a&mufcJhw,fqdkwmudk
avhvmMunfh&if xm;0,ftxl;pD;yGm;a&;ZkefrSm r*¾g0yf
10ç000 xkwfvkyfzdkY &nfrSef;xm;wJh tDwmvsH-xdkif;
ukrÜPD&JU ausmufrD;aoG;puf½Hkwpfckru wnfaqmuf
r,fh pDrHudef;[m a'ocHawGtwGuf aumif;usKd;eJY
qkd;usKd; b,f[mydkrsm;ovJqdkwm pOf;pm;MunfhEdkifyg
w,f/
rJacgifa'o pD;yGm;a&;zGHUNzdK;a&;pDrHudef;ESifh
xm;0,ftxl;pD;yGm;a&;Zkef
pDrHudef;tvm;tvm
jrefrmhEdkifiHa&; wpfqifhcsif; wjznf;jznf;ajymif;vJvm
aewmudk a'owGif; tmqD,Htoif;0if EkdifiHawG
omru pD;yGm;a&;ta&;,lydwfqdkYrIawG jyKvkyfcJhMuwJh
taemufEdkifiHrsm;uyg owdjyKvmMuNyD; xkdtajymif;
tvJeJY vdkufavsmnDaxGtjyKoabm wHkYjyefcJhMuw,f/
yxrqHk; odomxif&Sm;wJh &v'fuawmh Edk0if
bmvu tif'dkeD;&Sm;EdkifiHrSmusif;ycJhwJh tmqD,HxdyfoD;
nDvmcHrSm jrefrmudk toif;BuD;&JU 2014 ckESpf twGuf
r,fharmh ausmufrD;aoG;"mwftm;ay;puf½Hk?
pwifvnfywfNyD; 14 ESpftMum 1992 ckESpfrSm
puftvHk;a& 11 vHk;ajrmuf
wdk;csJUwyfqiftNyD; r*¾g0yf 2025 txd
wkd;csJUxkwfvkyfvmcsdefrSm jyóemawG[m
rzHk;zdEdkifavmufatmif
txift&Sm;ay:xGufvmcJhygw,f/
ausmufrD;aoG;jym
143142
tjrifrsm; tjrifrsm;
tvSnfhus Ouú|&mxl;ay;zdkY qHk;jzwfcsufyJ jzpfygw,f/
xdkYtwl tmqD,H&JU t"duaqG;aEG;buf r[m
rdwfjzpfNyD; jrefrmh'Drkdua&pDa&;udk wpdkufrwfrwf ulnD
aewJh tar&duefEdkifiHor®w bm&uftkdbm;rm;uvnf;
tpysKd;ajymif;vJaewJh jrefrmEkdifiHudk aemufaMumif;jyef
rvSnfhr,fh orkdif;0iftajymif;tvJawGqD OD;wnfap
zdkYeJY xdktajymif;tvJumvudk trdt& qkyfukdifEdkifzdkY
twGuf EdkifiHjcm;a&;0efBuD; [Dvm&Duvifwefudk
aejynfawmfudk apvTwfcJhw,f/
EdkifiHa&;tajymif;tvJukd owdxm;jyKvkyfaewJh
jrefrmtpdk;&taeeJY umv&SnfMumusqif;aewJh pD;yGm;
a&;udk tcsdefwdktwGif; tvsiftjrefwdk;wufzdkY tpDtpOf
awGcsNyD; cyfpdyfpdyfyJaqmif&Gufvmwm awGU&ygw,f/
tJh'DtpDtpOfawGxJu tem*wfrSm a'owGif;
yx0DpD;yGm;a&;rSm jrefrmEdkifiH&JUta&;ygrIudk jr§ifhwif&ef
xm;0,fa&eufqdyfurf;eJY txl;pD;yGm;a&;Zkef pDrHudef;
udk taumiftxnfazmfaeygw,f/ tmqD,HEkdifiHawG
tMum; wpfajy;nDzGHUNzdK;a&;twGuf tc&muswJh rJacgif
a'ozGHUNzdK;a&;udk xm;0,fpDrHudef;u BuD;BuD;rm;rm;
taxmuftuljyKvdrfhr,fvdkY pDrHudef;rSm t"duyg0if
aewJh xkdif;eJY jrefrmwdkYu ,HkMunfMuygw,f/
rJacgifa'oEdkifiHawGjzpfwJh jrefrm? vmtdk? uarÇm
'D;,m;eJY AD,uferfEdkifiHwdkY[m 1990 jynfhvGefESpfawGrSm
tm&S&JU ta&SUOa&myEdkifiHawGtvm; EdkifiHa&;tajymif;
tvJudk toD;oD;BuHKawGUcJh&NyD; tmqD,H&JU aemufwdk;
toif;0if EdkifiHopfawGjzpfvmMuw,f/ CLMV vdkY
twdkaumufvlodrsm;wJh uarÇm'D;,m;? vmtdk? jrefrm?
AD,uferfEdkifiHawG[m pD;yGm;a&;zGHUNzdK;rI jrefqefaewJh
pifumyl? rav;&Sm;eJY xdkif;EdkifiHwdkYaemuf trDvdkufzdkY
BudK;yrf;vmMuw,f/
CLMV EdkifiHawG zGHUNzdK;a&;twGuf rJacgifa'o
zGHUNzdK;a&;eJY pD;yGm;a&;yl;aygif;aqmif&Gufa&; tpDtpOf
ukdvnf; taumiftxnfazmfvmMuygw,f/ ukef;ajr
wpfqufwpfpyfwnf;&SdwJh CLMV EdkifiHawGtMum;
e,fpyfjzwfausmf tm&Sta0;ajy;vrf;rBuD;awG wnf
aqmufNyD; a'owGif;ukefoG,fa&;? &if;ESD;jr§KyfESHrIeJY c&D;
oGm;vkyfief;zGHUNzdK;a&;udk wkd;jr§ifhaqmif&Guf&ef pDrHudef;
awG csrSwfvkyfaqmifcJhMuw,f/
tm&SzGHUNzdK;a&;bPftultnDeJY pD;yGm;a&; vrf;r
BuD;awG (Economic Corridors) wnfaqmufvmwm
q,fpkESpfwpfck ausmfvmcJhygNyD/ 'Dvrf;rBuD;awGxJu
ta&SUtaemuf pD;yGm;a&;vrf;rBuD; (East-West Eco-
nomic Corridor) eJY awmifydkif; pD;yGm;a&;vrf;rBuD;
(Southern Economic Corridor) ESpfckrSm jrefrmEdkifiH[m
rJacgifa'o&JU taemufbuf xGufayguf (Western
Gateway) jzpfNyD; AD,uferfEdkifiHu ta&SUbufxGuf
ayguf (Eastern Gateway) tjzpf r[mAsL[musus
&Sdaeygw,f/
'gayrJh b,fvdkyJ yx0Dtaetxm; tcsuf
tcsmusygap wkdif;jynfrSm o,HZmwb,favmufyJ
<u,f0aeygap/ EdkifiHa&;wnfNidrfrIr&SdwJh EdkifiH[m
pD;yGm;a&; rzGHUNzdK;Edkifbl;qkdwm AD,uferfeJY jrefrmwdkY&JU
vGefcJhwJhq,fpkESpfESpfcktwGif; wdk;wufajymif;vJrIawG
u oufaoygyJ/
wpfcsdefu ta&SUawmiftm&Sa'o&JU ppfajrjyif
jzpfcJhwJh AD,uferfEdkifiH[m &efoltar&duefudk rdwfaqG
tjzpf ajymif;vJEkdifcJhNyD; tcktcsdefrSm CLMV xJu
pD;yGm;a&;twdk;wufqHk; EdkifiHtjzpf ay:xGufvmygw,f/
jrefrmEdkifiHvdkyJ A[dkcsKyfudkifwJh qkd&S,fvpfaps;uGuf
pD;yGm;a&;pepfuaevrf;cGJcJhNyD; aps;uGufpD;yGm;a&;pepfudk
1985 ckESpfrSm pwif ajrprf;c&rf;ysKd;cJhw,f/
tif'dkcsKdif;em;ppfyGJ csKyfNidrf;cJhwmeJY EdkifiHwGif;
wdkif;&if;om;vlrsKd;rsm;tMum; pdwf0rf;uGJjym;NyD; vuf
eufudkify#dyu©rsm; r&SdwJhtcsufuyif wHcg;zGihfvmwJh
AD,uferfaps;uGufudk EdkifiHwum&if;ESD;jr§KyfESHrIawG tvHk;
t&if;0ifa&mufvmwJh tajccHtaMumif;&if;wpfckjzpf
cJhygw,f/
&efoltar&duefudk pD;yGm;a&;r[mrdwftjzpf
ajymif;vJEkdifcJhwJh AD,uferfacgif;aqmifawG&JU acgif;
aqmifrI t&nftaoG;uvnf; t"duusygw,f/
jrefrmacgif;aqmifawG AD,uferfajcvSrf;rsKd;
pvSrf;Ekdifyghrvm;/ tcktcsdefxdawmh EdkifiHrSm trsKd;om;
pdwf0rf;uGJjym;rIeJY vufeufudkif y#dyu©awG&SdaeqJjzpfNyD;
tpdk;&tqufqufu Nidrf;csrf;a&;wnfaqmufzdkY ysuf
uGufaewkef;ygyJ/
b,fvdkyJ BuD;rm;wJhpD;yGm;a&; aps;uGufBuD;ESpfck
jzpfwJh w½kwfeJY tdE´d,EkdifiHtMum; yx0DpD;yGm;a&;
tcsuftcsmususwnf&Sdaeae? &Snfvsm;wJh awmif
bufydkif; urf;½dk;wef;uae tdEd,ork'&mxGufayguf
eJY urf;vGefa&eHeJY obm0"mwfaiGU<u,f0wJh a&cHajrcH
aumif;awG&Sdaeae jrefrmEdkifiH[m a'owGif;tajymif;
tvJawGudk ravhvm oifcef;pmr,lbl;qdk&if xm;0,f
a&eufqdyfurf;eJY txl;pD;yGm;a&;Zkefwnfaqmufa&;
vkyfief;awG xifoavmuf c&D;rwGifjzpfaeygvdrfhr,f/
tckvnf; pDrHudef;taumiftxnfazmfvmwm wpfESpf
ausmfvmayr,fh rnfrnf&& bmrSrawGU&ao;ygbl;/
b,fvdkjzpfvdkYygvJ/ tajccHtaMumif;w&m;wcsKdU
&Sdaew,fqdk&if yxrqHk; tvG,fwul vufn§dK;xkd;
wwfMuwmu taemufEdkifiHBuD;awG&JU ta&;,lydwf
qdkYrIawGyJjzpfw,f/ wu,fawmh jynfwGif;vufeufudkif
y#dyu©csKyfNidrf;atmif rvkyfaqmifEdkifao;wJhtcsufu
pGefYpm;rIvkyf&r,fh EdkifiHjcm;ukrÜPDawG wGefYqkwfEdkifwJh
t"dutaMumif;w&m;wpfckyg/ e,fpyfa'orSm vuf
eufudkif y#dyu©awG&Sdaeoa&GU rJacgifa'opD;yGm;a&;
r[mpBuFefvrf;rBuD;rSm jrefrmEdkifiHavQmufvSrf;zdkY cuf
aeOD;rSmyg/
aemufwpfcsufu aps;uGufpD;yGm;a&;udk pwif
usifhoHk;vmcJhwm ESpfaygif; 20 ausmfcJhayr,fh pD;yGm;a&;
wdk;wufzdkYtwGuf tajccHvdktyfwJh cdkifrmacwfrDwJh
aiGaMu;qdkif&mrl0g'eJY aiGaMu;acsmarGUpGm pD;qif;vnf
ywfrIudk tmrcHEdkifwJh bPfvkyfief; tajccHtaqmuf
ttHkudk tcktcsdefxd rwnfaqmufEkdifao;wmygyJ/
rufc½dkpD;yGm;a&; wdk;wufrItwGuf jrefrmtpdk;&
taeeJY rMumcifu txl;pD;yGm;a&;Zkef Oya'jy|mef;cJh
ygw,f/ xdkif;EkdifiH&JU tBuD;qHk;aqmufvkyfa&;ukrÜPD
BuD;wpfckjzpfwJh Italian-Thai Development PCL udkvnf;
pDrHudef;wpfckvHk;wnfaqmufzdkY ajriSm;&rf;cJhovdk vkyf
ydkifcGifhvnf; tjynfht0ay;cJhygw,f/ 'gayrJh tcktcsdef
txd xm;0,fpDrHudef;rSm &if;ESD;jr§KyfESHzdkY pdwf0ifpm;
aMumif; EdkifiHjcm;ukrÜPDBuD;awGurS yGifhvif;jrifomrI&Sd&Sd
xkwfazmfaMunmwm rawGU&ao;ygbl;/
EdkifiHjcm;&if;ESD;jr§KyfESHrIawGtwGuf t"dut[efY
twm;jzpfaewJh tcsufwpfcku jrefrmusyfaiGeJY EdkifiHjcm;
aiGvJEIef; trsKd;rsKd;jzpfaewJh tcsufygyJ/ 'gudk jyifqif
EdkifzdkYtwGuf EkdifiHwumaiGaMu;&efyHkaiG tzGJUBuD;&JU
tultnDeJY tpdk;&topftaeeJY pwifaqmif&Gufvm
wmawGU&NyD; yk*¾vdubPfawGudk ESpfaygif; 20 twGif;
yxrqHk;tBudrf EkdifiHjcm;aiGvJvS,f a&mif;0,fcGifhudk
w&m;0ifcGifhjyKcJhw,f/
w&m;0ifaiGvJEIef; wpfrsKd;wnf;jzpfatmif rajymif;
vJEdkifao;ayr,fh topfzGihfvSpfwJh aiGvJaumifwmawG
rSm aps;uGufaygufaps;twdkif; aiGvJEIef;owfrSwfvmyg
w,f/ 'gayrJh rdrdrSm&SdwJh EdkifiHjcm;aiGawGudk vJvS,fcsif
olawGtwGuf tJh'DaiGudk b,fvdk&&Sdxm;aMumif;
taxmuftxm;awG jyae&ygao;w,f/
'Dvdkjzpfay:wdk;wufrI tao;tzGJav;udk q,f
pkESpfrsm;twGif; yxrqHk;tBudrf aiGaMu;qkdif&m ajz
avQmhrIBuD;wpfcktjzpf jynfwGif;pD;yGm;a&;vkyfief;&Sif
awGtMum; tm;&auseyfaecJh&ayr,fh a'owGif;EkdifiH
b,fvdkyJ BuD;rm;wJhpD;yGm;a&; aps;uGufBuD;ESpfck
jzpfwJh w½kwfeJY tdE´d,EkdifiHtMum;
yx0DpD;yGm;a&; tcsuftcsmususwnf&Sdaeae?
&Snfvsm;wJh awmifbufydkif; urf;½dk;wef;uae
tdE´d,ork'´&mxGufaygufeJY urf;vGefa&eHeJY
obm0"mwfaiGU<u,f0wJh a&cHajrcHaumif;awG
&Sdaeae jrefrmEdkifiH[m a'owGif;tajymif;
tvJawGudk ravhvm oifcef;pmr,lbl;qdk&if
xm;0,fa&eufqdyfurf;eJY txl;pD;yGm;a&;Zkef
wnfaqmufa&;vkyfief;awG xifoavmuf
c&D;rwGifjzpfaeygvdrfhr,f/
145144
tjrifrsm;
awG&JU jzpfay:wdk;wufrIeJY EdIif;,SOfMunfh&if &,fp&m
awmif aumif;aeygw,f/
vGefcJhwJh 4 ESpftwGif; uarÇm'D;,m;? vmtdkeJY
AD,uferfEdkifiHawGudk avhvma&;eJY tvnftywfc&D;
pOftjzpf pma&;ola&mufcJhpOfu tar&duefa':vm
tygt0if EkdifiHjcm;aiGaMu;rsKd;pHkudk vrf;ab;rSm rnfol
rqdk tvG,fwulvJvS,fvdkY&ygw,f/ vrf;ab;aps;
onfutp olwdkYEdkifiHudk vmvnfwJh EdkifiHjcm;om;awG
udk tar&duefa':vmeJY a&mif;0,faeMuNyD; EdkifiHjcm;
0ifaiG wdkuf½dkuf&&SdcHpm;aeMuygNyD/ vufxJu EkdifiHjcm;
aiGwpfusyfwpfjym;udk b,fu&ovJqdkwm b,ftpdk;&
urS ppfaq;raeawmhygbl;/
EdkifiHjcm;aiGvJEIef;wpfckwnf; xm;&SdEdkifa&;u
wkdif;jynf&JU rufc½dkpD;yGm;a&;rl0g' (Macroeconomic
Policy) twGuf ta&;BuD;ovdk urÇmhaiGaMu;aps;uGufrSm
aiGrm (Hard Currency)tjzpf owfrSwfxm;wJh a':vm
eJY ,l½dkvdk EkdifiHwumaiGaMu;awGudk EdkifiHom;awG
vGwfvGwfvyfvyf vuf0,fydkifqkdif oHk;pGJcGihfay;r,f
qdk&if 'g[mvnf; jrefrmEdkifiHom;awGtwGuf ta&;yg
wJh pD;yGm;a&;vGwfvyfcGifh &&SdvkdufwmyJjzpfw,f/
jrefrmEkdifiH[m tmqD,HEdkifiHawGxJrSm aiGxkwf
puf (ATM) r&Sdao;wJh wpfckwnf;aomEdkifiHyg/ jrefrm
EkdifiHudk ra&mufzl;vdkY tvnftywfoGm;csifwJh rdwfaqG
xdkif;vlrsKd;wcsKdUu tBuHÓPfawmif;vmwJhtcg yxr
qHk; ay;rdwJhtBuHu aiGaMu;wpfrsKd;rsKd;udk vufxJrSm
tvHktavmuf udkifaqmifoGm;zdkYeJY rdrdrSmygoGm;wJh
ATM uwfjym;udk tm;rudk;zdkY rSmrdwwfygw,f/ vmtdk
EdkifiHudk ukef;wGif;ydwfzGHUNzdK;rI tenf;qHk;EdkifiHrSmawmifrS
ATM uwfawGudk tvG,fwuloHk;vdkY&aeNyD/
xdkif;EdkifiHrSm jrefrma&TUajymif;tvkyform; oef;eJY
csD&SdaeNyD; olwdkY&JU vkyftm;cawG&JU pkaqmif;aiGawGudk
vpOf jrefrmjynfudkjyefydkYaewm xdkif;bwfaiG odef;aygif;
&meJY csD&Sdygw,f/ ESpfEdkifiHtMum; bPfvkyfief;tquf
toG,fr&SdvdkY ]][Gef'D}} vdkYac:wJh w&m;r0ifaiGvTJwJh
ae&mawGuae enf;vrf;trsKd;rsKd;eJY vTJaeMu&ygw,f/
'DvdktajccHaiGvTJpepf 0efaqmifrIudk tpdk;&wpf&yf
taeeJY rvkyfaqmifEkdifao;oa&GU xm;0,fa'orSm
vma&muftvkyfvkyfudkifMur,fh xdkif;vlrsKd;trsm;qHk;
yg0ifEkdifwJh EdkifiHjcm;om; vkyfom;awGtwGufvnf;
tcuftcJawGU&ygvdrfhr,f/
aiGaMu;pD;qif;rIeJY oHk;pGJrItqifajya&;[mvnf;
xm;0,ftxl;pD;yGm;a&;Zkefvdk {&mrpD;yGm;a&;pDrHudef;
BuD;awGeJY c&D;oGm;vkyfief; zGHUNzdK;a&;twGuf touf
wrQ ta&;BuD;ovdk tajccHvlwef;pm;tqifhtxd
bPfvkyfief;0efaqmifrIawG a&muf&SdygrS aiGaMu;vGwf
vyfcGihfawG cHpm;cGihf&&SdygrS wdkif;jynfpD;yGm;a&;tem*wf
aumif;rSm jzpfygw,f/
'Drkdu&ufwpfjrefrmhtoH tifwmeufpmrsufESmrS
ul;,lazmfjyygonf/
147146
pDrHudef;aMumifhepfemrI a'ocHrsm;&Sif;vif;
xm;0,fzGHUNzdK;a&;pDrHudef;ESihf qufpyfvkyfief;rsm;ESihfqufpyfí oufqkdif&mukrÜPDrsm;\ vkyfaqmifrIaMumifh
a'ocHrsm;\O,smOfNcH? aetdrf? toufarG;0rf;aMumif;rIrsm; epfem&ykHukd a'ocHrsm;u &Sif;vif;yJGwpf&yf &efukef
NrdKUawmfwGif 2011 ckESpf 'DZifbmvtwGif;u usif;ycJhonf/ ,if;&Sif;vif;yJGokdY ywf0ef;usifxdef;odrf;a&;ynm&Sif
rsm;? owif;pmq&mrsm;? NGO rsm;? ebkv,fa'orS a'ocHESihf oHCmawmfrsm; pDrHudef;vrf;jzwfoef;azmuf
vkyf&m xm;0,fa'ota&SUbuf&Sd u&ifwkdif;&if;om; &yf&Gmacgif;aqmifrsm;? xm;0,fNrdKUcHrsm;? xm;0,fa'o
zHGUNzdK;a&;tzJGU wm0ef&Sdolrsm;wufa&mufcJhonf/
ausmufrD;aoG;okH; "mwftm;ay;puf½kH qkd;usKd;ynmay;?
uefYuGufaMumif; pkaygif;vufrSwfa&;xkd;
xm;0,fzGHUNzdK;a&;pDrHudef;wGifyg0ifaom r*¾g0yf 4000 &Sd ausmufrD;aoG;okH; vQyfppf"mwftm;ay;puf½kHaMumifh
jzpfay:vmEkdifaom usef;rma&;ESifh obm0ywf0ef;usifqkdif&mqkd;usKd;rsm; ynmay;jcif;ESihf yifv,furf;ajcwpf
avQmuf oefY&Sif;a&;jyKvkyfjcif;ukd 2012 ckESpf Zefe0g&Dv 4 &uf vGwfvyfa&;aeYwGif armif;ruefurf;ajcü
jyKvkyfcJhonf/ ,if;vIyf&Sm;rIwGif xm;0,fa'ocHvli,f 200 0ef;usifwufa&mufcJhNyD; ,if;aeYwGif urf;ajcokdY
vma&muftyef;ajztem;,laomolrsm;? teD;wpf0kdufaus;&Gmrsm;rS a'ocHrsm;ukd txufygqkd;usKd;rsm; ynmay;
jcif;? vufurf;pmapmifrsm;jzefYa0ay;jcif;wdkYukd jyKvkyfcJhonf/
,if;tjyif &efukefNrdKUawmf jrefrmuGefAif;&Sif;pifwmwGif 2011 ckESpf 'DZifbmvtwGif;u jyKvkyfcJhaom
aps;a&mif;yJGawmfwpfckwGif xm;0,fpDrHudef;wGifyg0ifaom ausmufrD;aoG;okH;"mwftm;ay;puf½kHESihf ywf0ef;usif
ESifh vlUusef;rma&;ukdxdckdufapaom tjcm;puf½kHrsm;wnfaqmufjcif;ukd uefYuGufaMumif; pkaygif;vufrSwfa&;xkd;
yJGESihf aps;a&mif;yJGawmfukd usif;ycJhonf/
pkaygif;vufrSwfa&;xkd;vIyf&Sm;rI"mwfykHrsm;
armif;ruefvIyf&Sm;rI"mwfykHrsm;
DDA \ oabmxm;