1ΕΥΧ& 031 Μάρτιος 2015

Δ. ΑΝΑΣΤΑΣΙΑΔΗΣ Ο άνθρωπος που έφερε δυο φορές τον Οικου­μενικό Πατριάρχη στο χωριό του

ΑΠΕΛΠΙΣΜΕΝΑ ΓΡΑΜΜΑΤΑ ΖΤΟΝ ΑΡΧΙΕΠΙΣΚΟΠΟΠολίτες χωρίςάλλη ελπίδα, στρέφονται στο Φιλό­πτωχο της Αρχιεπισκοπής <5ττώίΛας βοήθεια.

ΑΦΙΕΡΩΜΑ Η νηστεία στην εποχή του Ρμ ΙΡ ομΙ

ΟΡΘΟΔΟΞΙΑΕΡΕΥΝΑ Όλα του γάμου δύσκολα για τους έγγαμους ιερείς» Ένα θέμα με πανορθόδοξες προέκταση

Ο ΠαράΙκ&ΐ!Καθησυχαστικές αλλά σε επιφυλακή οι ελληνικές αρχές

γΛ την αποτροπή εισόδου στη χώρα ακραίιώ ισλαμιστών

κ/νννν.οιΤΗοιΙοχίβ.ίηίο

Κωνσταντίνο

ΑΠΟΣΤΟΛΙΙ ΤΗΣ ΕΚΚΛΗΣΙΑ

ρ β β β ι ι ι*!&§

ΜάγΙ

τνρίνύτνολη - Βενετία

ένα κορυφαίο γεγοι

[Η ΔΙΑΚΟΝΙΑ Σ ΤΗΣ ΕΛΛΑΔΟΣ

1 0 0 ^ ---------------------------φ Ι Μ ϊ ϊ Βενετία - Άΰήνα

*6ς γ ιά τήν Όρθοδοξία

ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ

ΤΕΥΧΟΣ 03 ΜΑΡΤΙΟΣ 2015

Ο Ρ Θ Ο Δ Ο Ξ ΙΑI Η Γ Ο

Μ ΗΝΙΑΙΟ ΠΕΡΙΟΔΙΚΟ ΕΚΚΛΗΣΙΑΣΤΙΚΗΣ ΠΟΛΙΤΙΚΗΣ &

ΔΙΠΛΩΜΑΤΙΚΗΣ ΕΠΙΚΑΙΡΟΤΗΤΑΣ ΕΤΟΣ ΙΔΡΥΣΕΠΣ 2015

6ΜΑΤΙΕΣ ΣΤΟΝ ΚΟΣΜΟ

δΙΝΡΟ

20ΕΡΕΥΝΑΒαριά δεν είναι μόνο η καλογερι­κή: Η αναζήτηση της μελλοντικής πρεσβυτέρας και ο δεύτερος γά­μος των κληρικών

ΣΟΦΙΑ ΚΑΡΕΚΛΑ

ΑΡΟΡΟΓΡΑΦΙΑ

39ΕΛ ΙΖΑ ΒΟΖΕΜ ΠΕΡΓΚ ΤΖΙΧΑΝΤΙΣΤΕΣ: Μια σύγχρονη μορφή θρησκευτικού εξτρεμισμού

ΙΔΙΟΚΤΗΤΗΣΠρακτορείο Εκκλησιαστικών

Ειδήσεων

ΕΚΔΟΤΗΣΆννα Σταμάιη

ΔΙΕΥΘΥΝΤΗΣΑνδρέας Λουδάρος

14

Η νηστεία

40ΑΝΑΛΥΣΗ ΙΣΛΑΜ: Το μεγάλο σχίσμα

ΒΕΝΙΖΕΛΟΣ

ΛΕΒΕΝΤΟΠΑΝΝΗΣ

56ΨΑΛΤΙΚΗΗ Μεγάλη Εβδομάδα με τον δάσκαλο μου Σπυρίδωνα Περιστέρη

ΑΛΕΞΗΣ ΚΑΤΣΑΡΟΣ

55π. ΧΡΥΣΟΣΤΟΜΟΣ ΧΡΥΣΟΠΟΥΛΟΣΧρήση και κατάχρηση των ιερών αμφίων

59π. ΓΕΩΡΓΙΟΣ ΤΣΕΛΑΛΙΔΗΣΑγάπη σταυρωμένη

61ΘΕΟΛΟΓΙΑΗ ημέρα που σταυρώθηκε ο Ιησούς

ΜΟΣΧΟΣ ΓΚΟΥΤΣΙΟΥΔΗΣ

Οι αρχές για το ριζοσπαστικό Ισλάμ στην Ελλάδα

ΠΙΣΤΗ & ΠΑΡΑΔΟΣΗΧΡΙΣΤΟΣ ΑΝΕΣΤΗ: «Με πίστη και λογική».Ο Μανώλης Μέλινος προσεγγίζει το κορυφαίο Γεγονός της Αναστάσεως του Κυρίου, ακολουθώντας το μονοπάτι της Απολογητικής, με έμπειρο ανιχνευτή-ξεναγό τον Αρχιμανδρίτη κ. Ιωάννη Κωστώφ.

ΣΥΝΤΑΚΤΙΚΗ ΟΜ ΑΔΑΣοφία Καρεκλά Γιώργος Φερδής

Μαρία Παπαβλάχου Βενιζέλος Λεβεντογιάννης

Χρηστός Ξηρός Ανδρέας Παπαβασιλείου

Μαρία Πανιελέων

ΣΥΝΕΡΓΑΤΗΣΜανώλης Μέλινος

ΦΩΤΟΓΡΑΦΙΕΣΧρηστός Μπόνης Γιώργος Φερδής

Δημοσθένης Τσαβδαρίδης Βαγγέλης Βασιλείου

Νίκος Μαγγίνας Δημήτριος Πανάγος

ΔΙΕΥΘΥΝΣΗ~Ιΐι)άννουΑνδρέου5 Μεταμόρφωση 14452

Τ. 2118001919-Ρ. 2117908819>ΑΑΜνν.0Γϋΐ0(ΐ0ΧΪ3.ϊηΡ0

ΓΠ393Ζίηβ@0ΓϋΊ0£)0Χΐ3.ίηί0

Α π αγορε ύ εται η ανα δ η μ ο σ ίε υ σ η ή α να­π αρ αγω γή (ελική/μερική/περιληπτική/ κ ατά π αρ άφ ρα ση) τ ο υ περιεχομένου τ ο υ π ερ ιοδικ ού με ο π ο ιο νδ ή π ο ιε τρ ό π ο χω ρ ίς τ η π ρ ο ηγ ο ύ μενη γ ρ α π τή άδεια τ ο υ εκδότη ( Ν . 212 1/19 9 3 ). Τα σ ή μ α τα μας π ρ ο σ τα τε ύ ο ντα ι σ τ η ν Ε λ λ ά δ α και δ ιεθνώ ς, α π ό τ η σχετική Ν ο μ ο θ ε σ ία κ α ιτις Διεθνείς Συ μ β ά σ ε ις . Κάθ ε χ ρ ή σ η τω ν σ η μ ά τω ν μ α ς, ο π ο υ δ ή π ο τε , οπ ο τεδ ήπ ο τε , κ αι γ ια ο π ο ιο - δ ή π ο τε λ ό γ ο , απαγορεύεται α π ο λ ύ τω ς.

4 ΟΡΘΟΔΟΞΙΑ ΙΝΡΟ ΤΕΥΧΟΣ 031 ΜΑΡΤΙΟΣ 2015

ίΐνύ προβλήμαια απαιτούν Φωτεινές Λύσεις

Είναι πλέον βέβαιο πως οι σκοτεινές εποχές για τις οποίες μας δίδαξαν στα σχολεία, έχουν «αποδράσει» από τις σελίδες της Ιστορίας και έχουν κερ­

δίσει δεσπόζουσα θέση στην σύγχρονη κα­θημερινότητα. Σε περιοχές καθόλου μακριά από την πατρίδα μας, το αίμα ρέει καθημερι­νά. Χριστιανοί αλλά και Μουσουλμάνοι, που στα άρρωστα μυαλά των τζιχαντιστών δεν είναι τίποτα άλλο παρά άπιστοι χωρίς κα­μία αξία, σφαγιάζονται στο όνομα του Θεού. Παιδιά ξεκινούν για το σχολείο τους και δεν γυρίζουν ποτέ. Άνδρες πηγαίνουν στην δου­λειά τους και από εκεί καταλήγουν στα χέρια αιμοσταγών δολοφόνων. Ανήλικα κορίτσια δραπετεύουν από τα σπίτια τους σε ευρω­παϊκές πρωτεύουσες -παιδιά γεννημένα και μεγαλωμένα στην Ευρώπη- για να ζήσουν το «όνειρο» τους στο λεγόμενο «Ισλαμικό Χαλι­φάτο».

Την ίδια στιγμή που όλα αυτά συμβαίνουν κάτω από το μαύρο λάβαρο των ισλαμιστών σφαγέων, η ηγεσία του ελεύθερου κόσμου, αδύναμη προφανώς να αντιμετωπίσει την κατάσταση, κοιτάζει προς την αντίθετη πλευρά. Κρύβει το κεφάλι κάτω από το χώμα σαν την στρουθοκάμηλο. Όλοι όμως ξέρουμε την έκβαση της συγκεκριμένης στρατηγικής. Τα κεριά που άναφε η Ευρώπη μετά την επί­θεση στο γαλλικό περιοδικό ΟήβΗϊβ ΗθΜ ο έσβησαν γρήγορα, σαν πυροτεχνήματα. Αντί­θετα, για τους εκατοντάδες νεκρούς εκτός Ευρώπης, τους 21 χριστιανούς που έβαψαν με το αίμα τους τα νερά της Μεσογείου, τους 140 και πλέον φοιτητές στην Κένυα που εκτελέστηκαν μέσα στο πανεπιστήμιό τους, τα παιδιά που καθημερινά απαγάγουν για να τα μετατρέψουν σε «μαχητές» και τα κορί­τσια σε σκεύη ηδονής των αδίστακτων σφα­γέων... τα κεριά δεν άναψαν ποτέ.

Αν η Ευρώπη και η Δύση στο σύνολο της εξακολουθήσουν να αντιμετωπίζουν αυτήν την δραματικά επεκτεινόμενη «γάγγραινα» με «ασπιρίνες», θεωρείται μαθηματικά βέ­βαιο πως η κατάσταση θα ξεφύγει. Πρέπει να γίνουμε σαν κι αυτούς; Να αρχίσουμε να

καταδιώκουμε όποιον πιστεύει στο Κορά- νι ή όποιον έχει διαφορετικά πιστεύω από τα δικά μας; Όχι βέβαια! Μια από τις μάχες που πρέπει να δώσουμε είναι αυτή ακριβώς. Να τιθασεύσουμε τους εαυτούς μας. Να μην αφήσουμε τον φόβο να «δηλητηριάσει» τα μυαλά μας, γιατί τότε είναι που θα έχουμε χάσει τα πάντα.

Στο τρίτο τεύχος του «Ορθοδοξία Ιηίο» προσπαθούμε να κάνουμε μια πρώτη προ­σέγγιση της κατάστασης, ειδικά σε σχέση με την Ελλάδα. Για την ώρα η χώρα μας φαίνε­ται πως βρίσκεται έξω από τα σχέδια των ανδρών με τα μαύρα λάβαρα που σε κάθε ευκαιρία προσφέρουν το αίμα των αθώων στον θεό που έχουν πλάσει στα σκοτεινά μυαλά τους. Οι ειδικοί είναι καθησυχαστικοί μεν, όμως παραμένουν σε επιφυλακή. Για μια ακόμα φορά προσπαθούμε με τα θέματα που επιλέγει η συντακτική μας ομάδα, να σας παρέχουμε σωστή και σφαιρική ενημέρωση για μικρά και μεγάλα θέματα κάποια εκ των οποίων, κατά την δική μας άποψη πάντα, δεν έχουν την αντιμετώπιση που τους αξίζει. Ένα τέτοιο μεγάλο και ουσιαστικό θέμα είναι αυτό των έγγαμων κληρικών. Ενώ ακόμη πιο σύνθετο είναι το ζήτημα του δεύτερου γάμου των εν χηρεία ιερέων. Ένα θέμα που φαίνε­ται πως θα απασχολήσει την Πανορθόδοξη Σύνοδο του 2016. Με αργά αλλά σταθερά βήματα φιλοδοξούμε να «χτίσουμε» ένα πε­ριοδικό το οποίο θα αποτελέσει σημείο ανα­φοράς και πηγή προβληματισμού για κάθε μεγάλο αλλά και μικρό ζήτημα που απασχο­λεί την Ορθόδοξη Εκκλησία. Ίσως να επανα­λαμβάνομαι αλλά δεν μπορώ να μην ευχαρι­στήσω για μια ακόμη φορά τις χιλιάδες των αναγνωστών μας που από την πρώτη στιγμή αγκάλιασαν την προσπάθεια.

/ Καλή Ανάσταση

Ανδρέας Δ. Λουδάρος

\Ν1Ν1Ν.ΟΡΤΗΟΙΧ)ΧΙΑ.ΙΝΡΟ 5

ΜΑΤΙΕΣ ΣΤΟΝ ΚΟΣΜΟ

Πατριαρχική επίσκεψη στην I. Μητρόπολη Σερρών

3 1 ΣΕΡΡΕΣ Από τις 17 έως και τις 21 Απριλίου οι Σέρρες θα ζήσουνσε οικουμενικούς ρυθμούς. 0 Προκαθήμενος της Ορθοδοξίας θα βρεθεί στην μακεδονική αυτή πόλη για να συμμετάσχει στους εορτασμούς για την μνήμη του πολιούχου Αγίου νεομάρτυρος Νικήτα. Στο πλαίσιο της επί­σκεψης του ο κ. Βαρθολομαίος θα μεταβεί και στην Νιγρίτα.

Ο μουσουλμανικός πληθυσμός αυξάνεται καθημερινά

4 | Η.Π.Α Μέχρι το 2050 ο παγκόσμιος μου­σουλμανικός πληθυσμός αναμένεται να έχει πλησιάσει τον αντίστοιχο χριστιανικό. Αυτό υπο­στηρίζει έρευνα του αμερικανικού ινστιτούτου Ρβνν η οποία εκτός των άλλων σημειώνει πως μέσα στις επόμενες δεκαετίες σε 51 χώρες παγκοσμίως η πλειονότητα του πληθυσμού θα είναι μουσουλμάνοι. Ανάμεσα σε αυτές είναι οι γειτονικές π.ΓΛΜ και Βοσνία Ερζεγοβίνη. Οι αναλυτές υποστηρίζουν πως όλα αυτά θα συμ- βούν εαν ο κόσμος συνεχίσει να αλλάζει με τους ίδιους ρυθμούς χωρίς να αποκλείουν μεγάλες ανατροπές, που δεν μπορούν να προβλέψουν τα μαθηματικά μοντέλα

Ο Πάπας προσεύχεται για την Ειρήνη στη Μέση Ανατολή

1 1 ΒΑΤΙΚΑΝΟ Να προσευχηθούν για όλους αυτούς που το τελευταίο διάστημα έχουν θυσι­αστεί για την πίστη στις περιοχές όπου επι­κρατεί ένταση, κάλεσε τους πιστούς ο Πάπας Φραγκίσκος. Από την βασιλική του Αγίου Πέτρου όπου γιορτάστηκε το Πάσχα για την Ρωμαιοκαθολική Εκκλησία, ο Ποντίφικας έστει­λε μήνυμα σε όλο τον κόσμο ζητώντας να επικρα­τήσει η ταπεινότητα και η ειρήνη. Από την ομιλία του Πάπα δεν έλειψαν οι αναφορές στους Αγίους Τόπους και την διένεξη μεταξύ Ισραηλινών και Παλαιστινίων τους οποίους κάλεσε να συμφιλι­ωθούν. Ιδιαίτερα συγκινητική ήταν η αναφορά του Πάπα στην δολοφονία των φοιτητών στην Κένυα από φανατικούς ισλαμιστές «και σε όσους απήχθησαν, αναγκάστηκαν να εγκαταλείψουν τα σπίτια τους και τα αγαπημένα τους πρόσωπα».

Απώλεια2 | ^

χρόνια εκοι- μήθει τα ξημερώματα της Μεγάλης Δευτέρας ο εικονιςόμενος μητρο­πολίτης Νέας Κρήνης και Καλαμαριάς κυρός

^ Προκόπιος. Ήταν ένας I από τους μητροπολίτες Γ της Εκκλησίας της

Ελλάδος με ιδιαίτερη εμπειρία και γνώση των εκκλησιαστικών πραγμάτων, όντας 41 χρόνια στο πηδάλιο της Μητροπόλεωςτου.

6 ΟΡΘΟΔΟΞΙΑ ΙΝΡΟ ΤΕΥΧΟΣ 031 ΜΑΡΤΙΟΣ 2015

ΜΑΤΙΕΣ ΣΤΟΝ ΚΟΣΜΟ

Η Ένωση Αθέων Ελλάδας θέλει να... «σβήσει» το Άγιο φώς

5 1 ΑΘΗΝΑ Με πρόσχημα το κόστος, η Ένωση Αθέων Ελλάδος ζήτησε από την Κυβέρνηση να μην προχωρήσει στην επίσημη μεταφορά του Αγίου Φωτός από ια Ιεροσόλυμα στην Αθήνα. Για την συγκεκριμένη ένωση: «Σε μία περίοδο που οι Έλληνες φορολογούμενοι δοκιμάζονται από περικοπές σε μισθούς και συντάξεις βαρύτατη φορολογία, ανεργία και συμπίεση του πραγματικού τους εισοδήματος, θεοφούμε αδιανόητο να δίνεται έστω κι ένα ευρώ για τη μεταφορά του υποτιθέμενου «Αγίου φωτός» από το Ελληνικό Κράτος». Να θυμίσουμε μόνο πώς όπου σβήνει το φως... έρχεται το σκοτάδι.

Ενοχλημένοι Ιεράρχες

6 | ΑΓΙΑ ΠΕΤΡΟΥΠΟΛΗ Στην Ρωσία παραμένει ο πρόσφατα αποφυλακισμένος Αρχιεπίσκοπος των Σκοπιών κ. Ιωάννης. Μπορεί αυτό το Πάσχα να το γιορτάσει ελεύ­θερος όμως οι καταστάσεις δεν έχουν ευνοήσει ακόμη την επιστροφή του. Ενδεχομένως μέσα στο επόμενο διάστημα να ξεκινήσουν διαπραγματεύσεις με την αυτοαποκαλούμενη «Εκκλησία της Μακεδονίας» όμως λίγοι είναι αυτοί που αισιοδοξούν πως στην γειτονική χώρα οι εκκλησιαστικές και πολιτικές αρχές είναι έτοιμες να λάβουν ουσιαστικές αποφάσεις.

Για ουσιαστική Ενημέρωση

εμτπστευθεϊτε το νννηιν.οιΊΐκκΙοχία.ίηίο

Αρχιεπίσκοπο κ. Ιωάννη

7 | ΕΛΛΑΔΑ Μερίδα Ιεραρχών της Εκκλησίας της Ελλάδος εκφράζει την ενόχληση της για το γεγονός πως ο Αρχιεπίσκοπος κ. Ιερώνυμος δεν σκοπεύει να συγκαλέσει την I. Σύνοδο της Ιεραρχίας πριν τον Οκτώβριο. Μάλιστα επικα­λούνται το σχετικό άρθρο του Κ λ της Εκκλησίας σύμφωνα με το οποίο η πλήρωση χηρευουσών Μητροπόλεων οφείλει να γίνεται εντός εξαμήνου από την ημέρα της χηρείας. Στην Κεφαλλσνιό ο θρόνος χηρεύει ήδη από τον Ιανουάριο και μέχρι την τακτική σύγκλιση του Οκτωβρίου το εξάμηνο θα

νννννν.ΟΒΤΗΟΟΟΧΙΑ-ΙΝΡΟ 7

[ΙΝΡΟΗ φρίκη σε όλη της την έκταση. Άψυχα κορμιά νεαρών φοιτητών στο Πανεπιστήμιο της πόλης 03Π583 στην Κένυα, που σφαγιάστηκαν από ακραίους ισλαμιστές. 147 ψυχές θυσιάστηκαν. Οπως μετέδωσε το ΒΒΟ οι τρομοκράτες ξεχώρισαν τους Χριστιανούς και μετά τους εκτέλεσαν. Γι αυτήν την σφαγή δεν έγιναν πορείες, ούτε συναυλίες ούτε συζητήσεις στα μεγάλα τηλεοπτικά δίκτυα. Δυστυχώς βλέπουμε ότι «θέλουμε» να δούμε και η ευαισθησία μας φαίνεται πως είναι επιλεκτική.

ΡΗΟΤΟ | ΤννίΤΤΕΒ

······«·■ ·■ ’ ****.·?*■ ·* * '*ν ·.*"

Το ιερό προσκύνημα της Αγίας Βαρβάρας, προστάτιδος της Αποστολικής ψ Διακονίας της Εκκλησίας της Ελλάδος, από το οποίο έλαβε το όνομα του ο ■ομώνυμος Δήμος της Δυτικής Αττικής, από τις 10 Μαίου θα φιλοξενήσει ένα από τα σημαντικότερα ιερά σεβάσματα του Χριστιανισμού, το ιερό σκήνωμα της Αγίας Μεγαλομάρτυρος Βαρβάρας που φυλάσσεται στην Βενετία. Πρόκειται για ένα ιστορικό γεγονός αφού για πρώτη φορά από το 1003, το ιερό σκήνωμα θα

βρεθεί σε ορθόδοξο ναό.

Ένας συντηρητής πρσσπαθεί'γα βγάλει από τον «πληγωμένο» ναό της Καπνικαρέας τα σημάδια που άφησαν πίσω τους άγνωστοι κουκουλοφό- ρριπου στο'όνομα τής Δημοκρατίας και της ελεύθερης έκφρασης βαν-

δάλισαν έναν από τοθς πιο χαριτωμένους βυζαντινούς ναούς στην χώρα. Η ιστορία της όμορφης αυτής εκκλησίας ξεκινά από τον 1 Ίο αιώνα ενώ

ΡΙΖΟΤΟ I ΧΡΗΣΤΟΣ ΜΠΟΝΗΣ

Β Κ · ^

14 ΟΡΘΟΔΟΞΙΑ ΙΝΡΟ ΤΕΥΧΟΣ 031 ΜΑΡΤΙΟΣ 2015

ΡΕΠΟΡΤΑΖ

Κ 3Τότε, ήταν ένα κομμάτι ψωμί και

λίγες ελιές. Ίσως ένα κομμάτι σπα­νακόπιτα χωρίς τυρί ή ένα σκέτο

σάντουιτς λαχανικών. Η τήρηση της νηστείας της Μεγάλης Τεσσαρακο­στής ήταν ένας πραγματικός άθλος

για εκείνους που η εργασία τους

,ν ν \ . \ ν 'Λ Ν - '- , Σήμερα, ^σημαντική αύξησηαυτών που επιλέγουν να ακολου­

θήσουν την αρχαία αυτή παράδοση της Ορθόδοξης Εκκλησίας άλλαξε

τον τρόπο σκέψης ακόμη και των μεγάλων αλυσίδων γρήγορου φα­

γητού, που μαζί με τις χιλιάδες των Ελλήνων έβαλαν στο μενού και την καθημερινότητα τους την νηστεία.

νΛΛ/νν.0 ΒΤΗ000ΧΙΑ.ΙΝΡ0 15

ΡΕΠΟΡΤΑΖ

Π αλαιότερα οι επι­λογές για κάποιον που νήστευε την Μεγάλη Σαρακο-

στή η ζωή έξω από το σπίτι ήταν ένα διατροφικό «μαρτύ­ριο». Οι επιλογές ήταν ελάχι­στες. Μια σπανακόπιτα χωρίς τυρί συνήθως ή ένα σάντου­ιτς με λαχανικά και φυσικά η ελιά και το ψωμί, ήταν το κύριο μενού των νηστευτών, αφού παρά το γεγονός πως η νηστεία ήταν ανέκαθεν δια­δεδομένη, ιδίως την περίοδο της Μεγάλης Σαρακοστής, ελάχιστοι ήταν οι επιχειρημα­τίες που είχαν μπει στη λογική της προσαρμογής των προϊ­όντων τους στις διατροφικές απαιτήσεις της συγκεκριμέ­νης περιόδου. Με τους ιερείς, τους γιατρούς αλλά και τους διατροφολόγους να υπογραμ­μίζουν τα ψυχικά αλλά και τα σωματικά οφέλη της νηστείας της Μεγάλης Τεσσαρακοστής, είναι εύκολο να καταλήξει κανείς στο συμπέρασμα ότι για όποιον λόγο και να επιλέ- ξει κάποιος, η περίοδος της νηστείας πριν από το Πάσχα, κερδίζει συνεχώς κόσμο.

Συνεχώς αυξανόμενοςο αριθμός τχον νηστευτώνΆνθρωποι κάθε ηλικίας,

από κάθε κοινωνικό στρώ­μα συνθέτουν ένα τεράστιο «μωσαϊκό» το οποίο παρά τις κατά καιρούς αρνητικές προ­βλέψεις, αντί να συρρικνώνε­ται... αυξάνεται. Η θεαματική και διαχρονική αύξηση των νηστευτών άλλαξε τα δεδο­μένα ακόμη και για τις μεγά­λες εταιρείες εστίασης, τις αλυσίδες γρήγορου φαγητού ακόμη και για τις εισαγωγικές εταιρείες που πλέον μαζί με το κοινό τους, «νηστεύουν» σταθερά και παραδοσιακά. Αλλοι το βλέπουν θετικά, άλ­λοι πάλι αναγνωρίζουν πίσω από αυτές τις ενέργειες καλο- μελετημένο ητίθΓΐίθΙίης.Όπως και να το πεις κανείς πάντως

16 ΟΡΘΟΔΟΞΙΑ ΙΝΡΟ ΤΕΥΧΟΣ 031 ΜΑΡΤΙΟΣ 2015

ΡΕΠΟΡΤΑΖ

ΓρΓιή I Ιηό̂ Μ Ώ/μιιη

# [♦>§ΚΡβοιο Έ ίί/ριχΛ Αβ*<ρο|

Π φπη Πβρ«ηκ«Α I Η ^ β η ΚυριομΑ

Τη>}ρνι 5 ΓΚφΐηη ΠβρΜΜυΛ Ι4ββα«ο Ι_

φ β · # ' # | # | #Παρουσίαση των νηστίσιμων προτάσεων από δυο εκ των μεγαλύτερων εταιρειών γρήγορου φαγητού στην χώρα. ΠΑΝΩ Η εταιρεία «Γρηγόρης Μικρογεύματα» κάτω από τον τίτλο «Επιτέλους νηστεία!» παρουσιάζει στον ιστότοπό της, τις νηστίσιμες προτάσεις προς τους καταναλωτές ΚΑΤΠ Η εταιρεία «ΒοαΙγδ» στο δικό της 5Ϊίθ παρουσιάζει το νηστίσμο μενού της με την επωνυμία «Μεσογειακά» ΑΡΙΣΤΕΡΑ Η παραδοσιακή ελληνι­κή ελιά και το φρέσκο ψωμί αποτελούν τον παραδοσιακό συνοδοιπόρο του νηστευτή, όμως οι διατροφικές ανάγκες τις σύγχρονης καθημερινότητας είναι πολλές και σύνθετες..

το αποτέλεσμα είναι εντυπω­σιακό. Η νηστεία είναι πλέον θεσμός. Από την αρχή σχεδόν της Μεγάλης Τεσσαρακοστής, οι μεγάλες αλυσίδες ίθ5ΐ ίοού διαφημίζουν με κάθε τρόπο τα νηστίσιμα εδέσματα τους, δίνοντας κατά γενική ομολογία λύσεις διατροφής σε όσους νηστεύοντες βρίσκονται στον δρόμο ή τη δουλειά και θέ­λουν να φάνε κάτι με το οποίο δεν θα παραθούν τους κανό­νες. Καλαμαράκια, γαρίδες ακόμα και μπιφτέκια λαχα­νικών και λουκάνικα θαλασ­σινών έχουν για τουλάχιστον 40 ημέρες την τιμητική τους καθώς κατακτούν τις πρώτες θέσεις της Βιτρίνας στα κατα­στήματα γρήγορης εστίασης, αλλά και την κορυφή στη λίστα των προϊόντων που καταναλώ­νονται περισσότερο. Η έρευνά μας για το πως αντιμετωπίζει η αγορά τη νηστεία μας έφερε μπροστά σε ευχάριστες εκ­πλήξεις καθώς η γκάμα των προϊόντων είναι τέτοια που οι νηστεύοντας μπορεί να στε­ρούνται το κρέας ή ακόμα και το λάδι, όπως οι νηστίσιμες γεύσεις δεν υστερούν σε τίπο­τα από τις αρτύσιμες.

«Επιτέλους νηστεία»Ένα από τα χαρακτηριστικά

παραδείγματα επιχειρήσε­ων που άνοιξαν για τα καλά το κεφάλαιο νηστεία είναι η «Γρηγόρης Μικρογεύματα». Καθώς διανύει το 43ο έτος λειτουργίας της η επιχείρηση διαθέτει πλήρη ποικιλία νηστί­σιμων προϊόντων σε σάντου­ιτς, πίτες, γλυκίσματα ακόμα και καφέδες Οοίίεεπ^Ι με γάλα σόγιας. Από τα στοιχεία που μας έδωσαν οι υπεύθυνοι της εποίείρησης αριθμήσαμε πέντε νηστίσιμες πίτες, τέσ­σερις παραλλαγές σάντουιτς και μεγάλη ποικιλία σε γλυκά. Το σκεπτικό της «Γρηγόρης Μικρογεύματα» για την καθι­έρωση νηστίσιμων προϊόντων, απορρέει κατ’ αρχάς από την

ΛΛ&60γ£ΐέΐκ4

Γ Κ γ λ Ν | | · τ { μ μ >7 Γ Κ τ λ ρ ί ν ίφ π Α η

ΑαχαγνίώνΚ«λ·Ι{4Μρ4ΚΜ

ν/νν\Λ/_0ΒΤΗ000ΧΙΑ.ΙΝΡ0 17

ΡΕΠΟΡΤΑΖ

προσήλωση του στα έθιμα και τις παραδόσεις της χώρας μας, αλλά ταυτόχρονα και στην προσαρμογή των διατροφι­κών αναγκών και αλλαγών της κάθε εποχής.

«Μεσογειακά»Με την επωνυμία «Μεσο­

γειακά» η γνωστή αλυσίδα ΟοοοΙ/ε εδώ και χρόνια ικα­νοποιεί τις απαιτήσεις και των πιο απαιτητικών πελατών της με υψηλής ποιότητας σά­ντουιτς αλλά και ξεχωριστά πιάτα θαλασσινών που συνο­δεύονται από ψητά λαχανικά. Οι γευστικές προτάσεις της εταιρείας που η ζήτησή τους ξεκινά κυρίως από την Καθα­ρά Δευτέρα περιλαμβάνουν ακόμα και ϋυι̂ εΓ με μπιφτέκι γαρίδας.

Στον τομέα των ιδιαίτερων γευστικών απολαύσεων η εταιρεία 1_θ3ϊ1θγ δίνει λύσεις απόλαυσης με πλήρως νη­στίσιμα προϊόντα, όπως τα ροφήματα σόγιας, αμυγδά­λου, φουντουκιού, καρύδας και ρυζιού της Αίρηο. Στην κατηγορία «νηστίσιμα» της εταιρείας ΡτονβηηθΙ, που επί­σης εισάγονται από τη ίεθάβι; οι καταναλωτές μπορούν να αντικαταστήσουν υλικά μαγει­ρικής όπως κρέμες γάλακτος με αντίστοιχες που έχουν πα- ραχθεί με σόγια, ενώ η γκάμα των προϊόντων περιλαμβάνει εκτός από ροφήματα, γιαούρτι και επιδόρπια με γεύσεις, όλα με βασικό υλικό τη σόγια.

Νηστεία παντούΣτον δρόμο όμως που χά­

ραξαν οι μεγάλες επιχειρή­σεις εστίασης μπήκαν και μικρότεροι αλλά εξίσου ικανοί επιχειρηματίες συνοικιακών μαγαζιών. Αξιοποιώντας και εκείνοι την εμπειρία τους στη δημιουργία φρέσκων και μικρών εδεσμάτων φροντί­ζουν να εμπλουτίσουν αυτές τις ημέρες το μενού τους. Δεν είναι λίγες οι φορές που

Το οργανικό γάλα που απαγο­ρεύεται να καταναλωθεί την

περίοδο της νηστείας, έρχεται να ανηκατασταθεί από ροφήματα,

σόγιας, αμυγδάλου ακόμη και φουντουκιού.

I Α ΙΜ Ο Ν ϋ

I« 3

= ί ’#

αΔιαβασμένοι πλέον οι επαγγελμαιίες φαίνεται πως έχουν μελετήσει τη νηστεία της Μεγάλης Τεσσαρακοστής σε όλα της τα στάδια,

κάτω από την εξώπορτα της πολυκατοικίας θα βρούμε νέα φυλλάδια με... νηστίσιμο περιεχόμενο. Μάλιστα για την καλύτερη και πιο... φρέσκια προσέγγιση του πελάτη οι μικρομεσαίες επιχειρήσεις γρήγορου φαγητού καταφεύ­γουν στη λύση των σάντουιτς με γαρίδες, κολοκυθάκια, με­λιτζάνες, ταραμά και ελιές. Σε ένα από τα ευφάνταστα μενού που αλιεύσαμε αναζητώντας τις προτάσεις των επαγγελ- ματιών του φαγητού για να ταυτίσουν την προσφορά τους με την νηστίσιμη ζήτηση της Σαρακοστής, εντοπίσαμε ακό­μα και σάντουιτς με ντοματο­κεφτέδες ή κολοκυθοκεφτέ­δες κάτι που ξεφεύγει κατά πολύ από την παραδοσιακή σπανακόπιτα - χωρίς τυρί - των προηγούμενων ετών, που αποτελούσε σχεδόν τη μονα­δική λύση για όσους νήστευαν.

Διαβασμένοι πλέον οι επαγγελματίες φαίνεται πως έχουν μελετήσει τη νηστεία της Μεγάλης Τεσσαρακοστής σε όλα της τα στάδια με στόχο να ικανοποιήσουν ακόμη και εκείνους που θα επιλέξουν αυστηρή νηστεία, χωρίς λάδι, τις μέρες της Μ. Εβδομάδας. Ο φούρνος παίρνει τον πρώτο λόγο και τα τηγανητά αντικα­θίστανται από ψητά, που δίνει λύση και σε αυτή την περίπτω­ση. Φυσικά θέση στον φούρνο δεν έχουν μόνο τα λαχανικά αλλά και είδη όπως οι γαρίδες και τα καλαμαράκια, που μπο­ρούν κάλλιστα να ψηθούν και να είναι εξίσου γευστικά. Με αυτούς τους τρόπους λοιπόν τα εμπορικά μυαλά κρατούν ικανοποιημένους τους πελά­τες τους και κατά τη διάρκεια της Μεγάλης Τεσσαρακοστής αλλά κάνουν και αρκετά πιο εύκολη τη ζωή όλων εκείνων που νηστεύουν. Το μόνο πρό­βλημα είναι γι αυτούς που επικαλούνταν την έλλειψη ποικιλίας ως αιτία να μην νη­στεύσουν. ■

18 ΟΡΘΟΔΟΞΙΑ ΙΝΡΟ ΤΕΥΧΟΣ 031 ΜΑΡΤΙΟΣ 2015

Α ( ζ ο ι ι ρ ί ε Ε Π 3 ά β ί η Ι ι β δ ν ε η

Μογθ ίΐιαη 500 Οτοίαη ννϊηοδ (ο ηιαίοΐι βνβιγ (Ιίδΐι

ΤΚθ Μ θάίΙθΠΒΠθδτι Ουίδΐηθ Κββ &θθτι 311 ΙΚθ γ3§θ ά ιιτίη § ίΚ θ 1381 γ θ 3 ΐ3 .11 « 3 8 τ η ο β ϋ γ ιηβρυτθά

ϋ γ ΙΙτθ 0γθ13π ϋ ϊθ ί , Κ η ο\νη ίοΓ ϊΐβ ϊβ η θ ν ο ίβ η ΐ θίίθοίβ ο η ΙιθβΙΟι, 3 η ά οθ1θΙ>γ31θ<1 ϊο γ 1(8 § γθ 3 ϊ 3 η ά 3ΐυ.ΐΗβηΐϊϋ ϋ ^ ν ο ΐδ . Η ονν ε ο υ ΐά Οιβ ννΐη,θβ Γγογπ Οιθ 83τπθ γθ§ϊοτι, Ιϊιθ β ιτη ο Ιθγγοϊγ, ΙΚβ 53τηο ρ οορ ίε ,

ΐ>έ 3 π γ ΐΐ ι ίη § θΐβθ ί ΐ ιβ η ίο ο ά -ίπ θ η ά Ι /7 Α η ά ννίΙΗ ϊΙιθ Μ ά ϊϊ ϊο η ο ί ϊηΙθΓΠ 3ΐίοη3ΐ §Γ3ρθ νβτίθ ίίθδ Ιο οοτηρίθτηθηΐ

Ιίΐθ ίηάϊ^θηοιίΒ οηββ, γ ο ιι 0 3 η γθβϊ 353υτβά 0 ΐ 3 ΐ ΙΙιθγθ'β 3 ννϊη θ &ότη. Ογθϊθ Ιο ιϊη Ιο Ι ι β ν β ιγ 3ϊπ§1θ «ΜβΙτ.

γ ο υ ειτβ β δ ο ικ ί ο ΙθΒίβ. Α η ά βνβΓγ Ιβ3(;β ρ βίβίβ , ΓβββτίϋββΒ ο£ άίβΗ.

Τοπικές και διεθνείς ποικιλίες συνδυάζονται στον Κρητικό αμπελώνα για να δημιουργήσουν περισσότερα από 500 διαφορετικά κρασιά. Σίγουρα θα βρείτε τουλάχιστον ένα που θα συνοδεύει ιδανικά οποιοδήποτε πιάτο πρόκειται να γευθείτε. Και σίγουρα θα υπάρχει ένα που _ . ^

θα ταιριάζει στο δικό οας ουρανίσκο, ανεξαρτήτως πιάτου Υ ν ΐ Π 6 $ ϋ | ( Γ Ρ Γ Ρ

\ *β η *β οΡ ρΐ*οβ ^

"Ιίϋάνη (ΛΑκιιπνξ«ιώΙ|ροηΙύου

ν ν λ ί Γ ν ν .ν ν ΐη θ 8 θ ί € Γ θ ΐ Θ . § Γ

ϋϋ&ϋ 0 13 ΥβιιΟϋ®ν/ιηε Αρρίϊοαίίοη ίοτ αηάτοκΐ βτιύ ιΡΚοηθ

20 ΟΡΘΟΔΟΞΙΑ ΙΝΡΟ ΤΕΥΧΟΣ 031 ΜΑΡΤΙΟΣ 2015

ΕΡΕΥΝΑ

Ο ΠΑΠΑΣ, Η ΠΑΠΑΔΙΑ, Η ΟΙΚΟΓΕΝΕΙΑ, Η ΚΟΙΝΩΝΙΑ ΚΑΙ ΟΙ ΚΑΝΟΝΕΣ

Βαριά... δενείναι μόνο

η καλογερικήΑπό την Σοφία Καρεκλά

Ρ | | μικρός παντρέψου ή μι- ψΜ κρός καλογερέψου, λέει

I ο θυμόσοφος λαός μας. Τα πράγματα είναι εύκολα όταν είσαι λαϊκός. Έχεις όλο το χρόνο και τη δυνατότητα επιλογής αν και πάτε θα παντρευτείς. Τι γίνεται, όμως, όταν ένας νέος επιθυμεί να γίνει ιερέας; Τότε οι επιλογές πε­ριορίζονται. Αν θέλει να ενταχθεί στον έγγαμο κλήρο, πρέπει όχι απλό να βρει σύζυγο αλλά αυτή να δέχεται να γίνει και πρεσβυτέ­ρα και να συνάψουν τον γάμο τους πριν τη χειροτονία. Δύσκολη για μερικούς αλλά όχι ακατόρθωτη η εξεύρεση πρεσβυτέρας.

Αυτή είναι η μία περίπτωση, κατά την οποία ο υποψήφιος κλη­

ρικός βρίσκει μέλλουσα σύζυγο και πρεσβυτέρα, γίνονται οι γάμοι τους και μετέπειτα η χειροτονία κι όλα βαίνουν καλώς.

Τι γίνεται, όμως, όταν μετά τον χορό του Ησαϊα τόσο με τη σύζυγο όσο και με την εκκλησία, ο όνδρας που ξεκίνησε την ιερατική του ζωή ως έγγαμος, μείνει μόνος; Είτε γιατί χώρισε με την πρεσβυ­τέρα του, είτε γιατί εκείνη έφυγε από τη ζωή;

Το ΟΡΘΟΔΟΞΙΑ ΙΝΡΟ πραγμα­τοποίησε εκτενή έρευνα για τις πρεσβυτέρες, τη ζωή τους, τις δυσκολίες που αντιμετωπίζουν, τι κάνει μια κοπέλα να θέλει ή να μη θέλει να γίνει πρεσβυτέρα. Το δεύτερο σκέλος της έρευνας

αφορά στη συζήτηση που γίνεται τελευταία σχετικά με το ενδεχό­μενο να τεθεί στην ατζέντα της Πανορθόδοξης Συνόδου που θα γίνει στην Κωνσταντινούπολη το 2016 το θέμα του δεύτερου γάμου για τους εν χηρεία κληρικούς. Η Εκκλησία επιτρέπει για τους λα­ϊκούς μέχρι και τρεις γόμους. Για τους κληρικούς, όμως, μόνο έναν, κι αυτόν πριν τη χειροτονία.

Υπάρχει περίπτωση να παύσει η ιεροσύνη να θεωρείται «κώλυμα γάμου»; θα μπορούν στο μέλλον κληρικοί που έχουν χηρεύσει να βρουν νέα πρεσβυτέρα; 0 χρόνος κι η ... Πανορθόδοξη Σύνοδος θα δείξουν.

νννννν.ΟΒΤΗΟΟΟΧΙΑ-ΙΝΡΟ 21

ΕΡΕΥΝΑ

Π ίσω από κάθε σημαντικό, ή μη, άνδρα, κρύβεται, λένε, πάντα μια γυναίκα. Για έναν έγγαμο ιερέα,

η σύζυγός του, η πρεσβυτέρα του, δεν είναι απλά η γυναίκα που βρίσκεται πίσω του και τον στηρίζει. Αν δεχθούμε ότι ο ιερέας, όπως πιστεύουν πολλοί, έχει δύο φτερά, το ένα από αυτά είναι η πρεσβυτέ­ρα. Πώς αποφασίζει, όμως, μια κοπέλα να παντρευτεί κάποιον που θέλει να γί­νει κληρικός και να αναλάβει έναν τέτοιο ρόλο; Πώς είναι η ζωή μιας πρεσβυτέρας; Ποιες είναι οι δυσκολίες που αντιμετωπί­ζει οι οποίες ενδεχομένως να αποτρέπουν κόποιες κοπέλες να δεχθούν να παντρευ­τούν έναν υποψήφιο ιερέα; Πόσο δύσκολο είναι να βρεθεί στις μέρες μας μια κοπέλα να δεχθεί να πει το μεγάλο ναι στον υπο­ψήφιο σύζυγο- ιερέα;

0 Καθηγητής και Πρόεδρος του Τμή­ματος Ποιμαντικής και Κοινωνικής θε­ολογίας της θεολογικής Σχολής του Α.Π.Θ. κ. Θεόδωρος Γιάγκου εστιάζει το πρόβλημα όχι στην έλλειψη κοριτσιών που επιθυμούν να γίνουν πρεσβυτέρες αλλά, κυρίως, στην έλλειψη ωριμότητας των σύγχρονων νέων και υποψηφίων κληρικών. «Παρατηρείται σήμερα έλλει­ψη ανδρισμού σε πολλούς νέους καθώς και έλλειψη μητρότητας σε πολλές νέες. Αν υπάρχει ωριμότητα και αρχοντιά οτην πνευματική ζωή, τότε δεν είναι δύσκολο να βρεθεί πρεσβυτέρα», υποστηρίζει.

Καθοριστικό ρόλο στην εξεύρεση πρε­σβυτέρας έχει για τον κ. Γιάγκου η προσω­πικότητα του υποψήφιου κληρικού. «Ένα πρόσωπο το οποίο πληρεί τα κριτήρια της πνευματικής ζωής, εύκολα μπορεί να βρει και πρεσβυτέρα. Εξαρτάται από τα προσόντα του υποψήφιου κληρικού. Δεν έχει να κάνει με την εξωτερική του εμ­φάνιση. Είναι θέμα κύρους. Εφόσον είναι υποψήφιος κληρικός, αυτός επιλέγει την ιεροσύνη, δεν την επιλέγει η σύζυγός του. Οπότε, αυτός οφείλει να έχει το κύρος και την ακτινοβολία ώστε να προσελκύσει μια σοβαρή γυναίκα δίπλα του. Η προσωπικό­τητα του υποψήφιου ιερέα θα πείσει την μελλοντική πρεσβυτέρα», αναφέρει χαρ- κακτηριστικά ο κ. Γιάγκου.

0 μητροπολίτης Σισανίου και Σιατίοτης κ. Παύλος, από την πλευρά του, θεωρεί ότι δεν είναι πολύ εύκολο σήμερα να βρει ένας νέος που επιθυμεί να γίνει ιερέας πρεσβυτέρα. Ωστόσο, δεν αποκλείεται κιόλας. «Υπάρχουν χαριτωμένοι άνθρω­ποι που ζουν με την καρδιά τους τον θεό

ί ίΈνα πρόσωπο το οποίο πληρεί τα κριτήρια της πνευματικής ζωής, εύκολα μπορεί να βρει και πρεσβυτέρα. Εξαρτάται από τα προσόντα του υποψήφιου κληρικού. Δεν έχει να κάνει με την εξωτερική του εμφάνιση. Είναι θέμα κύρους.Καθηγητής Θεόδωρος Πάγκου. Πρόεδρος του Τμήματος Ποιμαντικής και Κοινωνικής θεολογίας της θεολογικής Σχολής του Α.Π.Θ.

22 ΟΡΘΟΔΟΞΙΑ ΙΝΡΟ ΤΕΥΧΟΣ 031 ΜΑΡΤΙΟΣ 2015

ΕΡΕΥΝΑ

ΑΡΙΣΤΕΡΑ: Το νεαρό ζευγάρι ενώνεται με τα ιερά δεσμό του γάμου. Στη συγκεκριμένη περίπτω­ση, η επιθυμία του συζύγου να ενδυθεί το ράσο ήρθε δεκατέσσερα χρόνια μετά.

Α Ε Ι ΙΑ0 ιερέας και η πρεσβυτέρα του πλέον, μετά το τέλος μιας κυριακάτικης θείας Λειτουργίας.

κι αυτό ελκύει μια κοπέλα», πιστεύει. Την άποψη του κ. Παύλου σχετικά με τη δύσκολη εξεύρεση πρεσβυτέρας συμμε­ρίζεται ο πατήρ Αλέξανδρος Γκατζής, έγ­γαμος ιερέας κι εφημέριος του ναού του Αγίου Στυλιανού στην Κομοτηνή. Αν και ο ίδιος όταν έγινε ιερέας, τριάντα χρόνια πριν, δεν δυσκολεύτηκε να βρει σύζυγο που να δεχθεί να γίνει πρεσβυτέρα, πι­στεύει ότι «δύσκολα τώρα κάποιος βρί­σκει πρεσβυτέρα. Οι κοπέλες νομίζουν ότι θα δυσκολευτούν να ζήσουν τη ζωή μιας πρεσβυτέρας. Δεν έχουν καλλιέργεια, δεν έχουν παιδεία στο θέμα της ιεροσύνης. Παλαιότερα, ήθελαν σε μεγαλύτερο βαθ­μό να γίνουν πρεσβυτέρες. Το θεωρούσαν κάτι ανώτερο και τιμητικό».

Από την μακρόχρονη ιερατική εμπειρία του, ο αρχιμανδρίτης Γεννάδιος Βελκο- γιαννΐδης, εφημέριος ναού Αγίου Παντε- λεήμονα Νέας Μαγνησίας Θεσσαλονίκης, θεωρεί ότι δεν είναι εύκολο για κάποιον που θέλει να γίνει ιερέας, να βρει πρε­σβυτέρα. Αυτό που επισημαίνει ο πατήρ

Γεννάδιος είναι ο νέος που θέλει να ακο­λουθήσει τον έγγαμο βίο και να γίνει ιε­ρέας, να μην καταλήξει ιερομόναχος γιατί απλά δεν βρήκε πρεσβυτέρα. «Αν ο νέος υποψήφιος ιερέας έχει στο μυαλό του τον γάμο, να περιμένει να γίνει ιερέας όταν βρει γυναίκα. Αν έχει το μυαλό του μόνο στο γάμο, καλύτερα να περιμένει να πα­ντρευτεί και μετά να ιερωθεί. Η υπομονή πάντοτε κερδίζει», επισημαίνει

Πρεσβυτέρα: Μια «πόλη επάνω όρους κειμένη»Η ζωή μιας πρεσβυτέρας έχει περισ­

σότερες δυσκολίες από αυτές που έχει κάθε παντρεμένης γυναίκας; Αν ναι, ποιες είναι αυτές; Χρειάζεται μια κοπέλα να έχει ξεχωριστές ικανότητες για να γίνει πρεσβυτέρα; Πόσο διαφορετικό είναι να συμβιώνεις με έναν ιερέα; Ο μητροπολί­της Σισανίου μας μεταφέρει την αγωνία μιας υποψήφιας πρεσβυτέρας, όπως του την είχε εκμυστηρευθεί πριν πάρει την

τελική απόφαση να συναινέσει για να γίνει ο σύζυγός της ιερέας. «Η υποψήφια αυτή πρεσβυτέρα έλεγε ότι φοβάται ένα πράγ­μα, «μην χάσω τον μέλλοντα ιερέα και σύ­ζυγό μου από το σπίτι επειδή θα αφιερω­θεί στην ενορία και τα καθήκοντάτου». Για αυτό, οι επίσκοποι δεν πρέπει να ξεχνάμε ότι πολλοί ιερείς μας είναι έγγαμοι... έχουν παιδιά και οικογενειακές υποχρεώσεις».

Η πρεσβυτέρα Σταματία Ζορμπά ερ­γάζεται ως νοσοκομόμα στο νοσοκομείο Γιαννιτσών. Ο σύζυγόςτης είναι εφημέριος στο Δαμιανό, ένα χωριό έξω από τα Γιαν­νιτσά. Αποφάσισε να γίνει ιερέας λίγους μήνες μετά τον γάμο τους. Η κ. Σταματία ομολογεί ότι στην αρχή είχε πολλούς εν­δοιασμούς και δεν ήθελε να γίνει πρε­σβυτέρα. «Είδα όμως ότι ο σύζυγός μου είχε την κλήση. Οπότε, το σκέφθηκα πολύ καλά και, τελικά, δέχθηκα. Δεν μετανιώνω ούτε στιγμή για αυτό κι ούτε έχω να ζηλέ­ψω καμία άλλη ιδιότητα. Τα θετικά του να είσαι πρεσβυτέρα είναι πολλά. Ήρθα πιο κοντά στον θεό με αυτό τοντρόπο. Επίσης,

ν/νν\Λ/_ΟΒΤΗΟΟΟΧΙΑ.ΙΝΡΟ 23

ΕΡΕΥΝΑ

οι δύο κόρες μου, 11 και 3,5 ετών αντίστοι­χα, μεγαλώνουν πιο ήρεμα στην ιερατική μας οικογένεια, είναι πιο ευγενικές», υποστηρίζει. Το κυλιόμενο ωράριο της πρεσβυτέρας Σταματίας στο νοσοκομείο είναι πολύ κουραστικό και δυσκολεύει και τον ιερέα σύζυγό της. Ωστόσο, χάρη στην κατανόηση της προϊσταμένης της, όσο εί­ναι εφικτό, απαλλάσσεται από τις βάρδιες το βράδυ του Σαββάτου ή το πρωί της Κυ­ριακής ώστε να μπορεί να ακολουθεί τον σύζυγό της στα ιερατικά του καθήκοντα.

«Οι δυσκολίες της καθημερινότητας ξεπερνιούνται. Κάνω τη ζωή που κάνει κάθε άνθρωπος της Εκκλησίας. Ό,τι θα έκανε ένας άνθρωπος του θεού, το ίδιο κάνω κι εγώ. Δεν κάνω κάτι περισσότε­ρο», λέει χαρακτηριστικά η κα. Ζορμπά. Όσο για την ιερατική συζυγική ζωή, μας λέει ότι «δεν στερούμαι κάτι ως σύζυγος ιερέα. Ακόμη και στη θάλασσα πηγαί­νουμε το καλοκαίρι με τα παιδιά γιατί την αγαπάμε πολύ. Από τη στιγμή που ακο­λουθείς το δρόμο του θεού, βέβαια, δεν σε ενδιαφέρουν τόσο οι διασκεδάσεις».

Με τα λόγια του Αγίου Λουκά μας απαντά η πρεσβυτέρα Χρυσάνθη Κούκ- κου- Χατζηδήμου για τις δυσκολίες που αντιμετωπίζει ως σύζυγος ιερέα. «Έλεγε ο Άγιος Λουκάς, πως ο σταυρός του Χρι­στού είναι ελαφρύς, γιατί όταν με πίστη τον σηκώνεις, βαδίζει δίπλα σου Εκείνος και τον ελαφραίνει. Κι αυτό το βλέπουμε καθημερινά στη ζωή μας. Μες τις δοκιμα­σίες και τις δυσκολίες, η χάρη του Κυρί­ου μας περισσεύει. Ό,τι λοιπόν και όταν, καλούμαστε κάτι να προσφέρουμε για τον Χριστό και την Εκκλησία, ας το κάνουμε με την καρδιά μας. Άλλωστε, "τα Σα εκ των Σων, Σοι προσφέρομεν"», πιστεύει η πρεσβυτέρα Χρυσάνθη.

Η κ. Κούκκου είναι ορθοπεδικός και διατηρεί στα Γιαννιτσά το δικό της ιατρείο μαζί με τον ιερέα σύζυγό της που είναι κι εκείνος ιατρός. Γνωρίστηκαν όταν έκαναν και οι δύο την ειδικότητά τους καθώς δού­λευαν στο ίδιο νοσοκομείο. Παντρεύτηκαν κι έκαναν πέντε παιδιά. «Όλα αυτά τα χρό­νια δεν υπήρχε ούτε σκέψη, ούτε κάναμε ποτέ κάποια σχετική συζήτηση για το θέμα της ιεροσύνης. Ήρθε ξαφνικά στη ζώη μας», λέει η πρεσβυτέρα Χρυσάνθη και μας διηγείται πως πήραν την απόφα­ση εκτός από ζευγάρι ιατρών να γίνουν και ιερατικό ζεύγος.

«Το αποφασίσαμε χάρη σ' έναν Άγιο κι έναν επίγειο άγγελο. 0 Άγιος είναι ο Άγιος

Λουκάς Αρχιεπίσκοπος Συμφερουπόλε- ως και Κριμαίας. Η θυσιαστική προσφορά του στον πάσχσντα, η απέραντη αγάπη και ακλόνητη πίστη του στον θεό κι η καρτε­ρία με την οποία υπέμεινε τις εξορίες και τα μαρτύρια, κυριολεκτικά μας συγκλόνι­σαν. Ο επίγειος άγγελος είναι ο π. Νεκτά­ριος Αντωνόπουλος, τότε ηγούμενος της μονής Σαγματά και νυν μητροπολίτης Αρ- γολίδος. Δεν θα ξεχάσουμε ποτέ την πρώ­τη μας γνωριμία. Ήταν μετά από μια ομιλία του για τον Άγιο Λουκά στα Γιαννιτσά. Κά­ποιοι κοινοί γνωστοί μας σύστησαν. Αφού άκουσε πως είμαστε κι οι δυο γιατροί και ο σύζυγος μου και θεολόγος, μας κοίταξε χαμογελώντας και είπε στον σύζυγό μου, «Έτι, εν σοι λείπει». Τα λόγια αυτά ήταν η πρώτη σπίθα. Κοιταχτήκαμε κι είπαμε κι οι δύο «αν είναι ευλογημένο». Και δόξα τω θεώ, ήταν ευλογημένο».

Χειροτονία μετά από 14 χρόνιαΗ κ. Σταματία Μαρμαρά κλήθηκε να

απαντήσει στο δίλημμα αν δέχεται να γί­νει πρεσβυτέρα μετά από δεκατέσσερα χρόνια έγγαμου βίου με το σύζυγό της. Δεν της πέρασε ποτέ από το μυαλό, όταν ξεκινούσαν την κοινή τους ζωή, ότι κά- ποια στιγμή ο σύζυγός της θα αφήσει την επιτυχημένη σταδιοδρομία του στο εμπόριο και θα γίνει ιερέας σε ένα μικρό χωριό, τη Φιλυριά της Γουμένισσας. Πώς αποφάσισε να συναινέσει στην ιεροσύνη του συζύγου της; «Διέκρινα την κλήση που είχε. Δεν μπορούσα να του αρνηθώ και να μπω εμπόδιο ανάμεσα σε εκείνον και τον θεό». Η ζωή μιας πρεσβυτέρας για την κ. Μαρμαρά κρύβει μεγαλείο και μυστήριο ταυτόχρονα. «Καλείται μια απλή θνητή γυναίκα να γίνει σύζυγος ενός λει­τουργού του Υψίστου. Να βιώνει από πιο κοντά το μεγάλο μυστήριο της ιεροσύνης. Η πρεσβυτέρα είναι σαν μια «πόλη επάνω όρους κειμένη», όπως λέει η Αγία Γραφή. Η ζωή της, δηλαδή, είναι ορατή από όλους και σχολιάζεται κάθε της κίνηση. Ειδικά για τους ιερείς της επαρχίας, αν δεν είναι βοηθός και συμπαραστάτης ενεργά στην καθημερινή ζωή, η πρεσβυτέρα και όλη η οικογένεια, ο ιερέας δεν μπορεί να ολο­κληρώσει το μεγάλο έργο που έχει αναλά- βει», μας εξηγεί.

Δύσκολοι καιροί για...πρεσβυτέρεςΗ καλλιέργεια τόσο του ιερέα όσο

ίίΚαλείται μια απλή θνητή γυναίκα να γίνει σύζυγος ενός λειτουργού του Υψίστου. Να βιώνει από πιο κοντά το μεγάλο μυστήριο της ιεροσύνης. Η πρεσβυτέρα είναι σαν μια «πόλη επάνω όρους κείμενη», όπως λέει η Αγία Γραφή. Η ζωή της, δηλαδή, είναι ορατή Η Μ από όλουςΣταματία Μαρμαρά

Πρεσβυτέρα

24 ΟΡΘΟΔΟΞΙΑ ΙΝΡΟ ΤΕΥΧΟΣ 031 ΜΑΡΤΙΟΣ 2015

ΕΡΕΥΝΑ

και της πρεσβυτέρας δεν σταματά ποτέ, υπογραμμίζει ο μητροπολίτης Σισανίου κ. Παύλος. «0 επίσκοπος προετοιμάζει τον ιερέα να συνειδητοποιήσει αυτό που πρόκειται να κάνει αλλά και την πρεσβυ­τέρα να καταλάβει ότι είναι σύζυγος ιερέα, οπότε να συμπαρίσταται στον αγώνα του. Η ιεροσύνη είναι κάτι πολύ σπουδαίο», αναφέρει. 0 χώρος δραστηριότητας μιας πρεσβυτέρας δεν έχει όρια, υποστηρίζει από την πλευρά της η πρεσβυτέρα Σταμα- τία Μαρμαρά. «Πρώτα από όλα, πρέπει να ασχοληθεί με την πνευματική κατάρτιση του εαυτού της. Επίσης, μπορεί να ανα- λάβει το κατηχητικό σχολείο στην ενορία του συζύγου της για να τον διευκολύνει στο έργο του», πιστεύει.

Τι θα έλεγε σε μια νέα κοπέλα που προβληματίζεται να γίνει πρεσβυτέρα; «Το να γίνει μια γυναίκα πρεσβυτέρα είναι μεγάλη τιμή. Πολλά νέα κορίτσια δεν το γνωρίζουν και διστάζουν να παντρευτούν έναν άνδρα που θέλει να γίνει ιερέας, είτε από φόβο είτε από άγνοια. Ειδικά για τις νέες κοπέλες που είναι δραστήριες, ο χώ­ρος προσφοράς μιας πρεσβυτέρας είναι απεριόριστος. Να μη διστάζουν. Οι ευλο­γίες του θεού είναι μεγάλες. Αρκεί βέβαια να έχουν πίστη στον θεό κι επίγνωση της ιδιότητάς τους. Τα υπόλοιπα είναι όλα του θεού», μας λέει. Σε αυτό συμφωνεί και η συνονόματη της, πρεσβυτέρα Σταματία Ζορμπά που προτρέπει τις νέες κοπέλες που ακολουθούν τον δρόμο της εκκλησί­

ας, να μη διστάσουν να γίνουν πρεσβυτέ­ρες.

Για μια νέα κοπέλα που προσπαθεί να ζειως πραγματική χριστιανή, η πρεσβυτέ­ρα Χρυσάνθη Κούκκου- Χατζηδήμου δεν βρίσκει κανένα λόγο να είναι επιφυλακτι­κή ως προς την ιεροσύνη του μελλοντικού της συζύγου. Μας αποκαλύπτει την ανη­συχία που είχε η ίδια αν θα μπορούσε να γίνει άξια πρεσβυτέρα. «Μια μέρα πριν την χειροτονία του συζύγου μου, ρώτη­σα ανήσυχη τον πνευματικό μου. «Από δω και πέρα, π θα κάνω; Είναι κάποια πράγματα που πρέπει να μάθω; θα μου δώσετε κάποιες συμβουλές»; Εκείνος γέλασε και μου είπε «Καλά, μέχρι τώρα τι έκανες; Χριστιανή δεν ήσουν; Να ζήσεις «κατά Χριστάν», δεν αγωνιζόσουν; Αυτό θα κάνεις και τώρα. 0 Χριστός την ίδια οδό δείχνει σε όλους». Μια διαφορετική πτυχή της ζωής ενός ιερατικού ζευγαριού μας μεταφέρει η πρεσβυτέρα Σταματία Ζορμπά. «Λόγω της ιδιότητας του συζύγου ως ιερέας και της δικής μου ως πρεσβυ­τέρας, προσπαθούμε να έχουμε περισ­σότερη αυτοσυγκράτηση. Αυτό έχει ως αποτέλεσμα να μαλώνουμε πολύ λιγότερο μεταξύ μας».

'Οιαν ο πρώτος γάμος δεν κρατά για πάνταΤην πιθανότητα να συζητηθεί το ενδε­

χόμενο του δεύτερου γάμου για τους εν χηρεία κληρικούς, μόνο για αυτούς αφή­νει περιθώρια η κανονική παράδοση της Εκκλησίας, στην Πανορθόδοξη Σύνοδο το 2016 επισημαίνει ο καθηγητής της θεολογικής Σχολής του ΑΠΘ κ. Θεόδω­ρος Γιάγκου. Κάτι τέτοιο, θα φανεί από τις επόμενες προσυνοδικές διεργασίες. Για να ληφθεί οποιαδήποτε απόφαση, χρειάζεται η ομοφωνία από τα μέλη όλων των Εκκλησιών, διευκρινίζει ο κ. Γιάγκου. Πρόκειται για ένα ιδιαίτερα σημαντικό ζή­τημα που θα ανατρέψει τα δεδομένα αιώ­νων στον εκκλησιαστικό χώρο. Ωστόσο, η συζήτηση για το αν θα εξακολουθήσει η ιεροσύνη να αποτελεί κώλυμα γάμου, δεν είναι καινούρια.

Το θέμα είχε πρωτοδιατυπωθεί από τα πρώιμα ακόμη στάδια στην πορεία της Πανορθόδοξης Συνόδου. Το 1910 είχε τεθεί από τον μητροπολίτη Βελιγραδιού καθώς υπήρχαν πολλοί εν χηρεία κληρι­κοί στα όρια της Εκκλησίας της Σερβίας εκείνη την εποχή, αναφέρει ο κ. Γιάγκου. Οι ρίζες του όμως είναι βαθύτερες. «Το

ννν/ννΟΒΤΗΟΟΟΧΙΑ.ΙΝΡΟ 25

ΕΡΕΥΝΑ

θέμα συνδέεται με τις επιλογές του πο­λιτειακού νομοθέτη στο Βυζάντιο. Υπάρ­χει ένας κανόνας της Αγκύρας ο οποίος παρείχε τη δυνατότητα σύναψης γάμου μετά τη χειροτσνία για τους διακόνους οι οποίοι είχαν εκφράσει την πρόθεσή τους να ακολουθήσουν τον έγγαμο βίο. Ο κα­νόνας αυτός παρακάμφθηκε από τους εκκλησιαστικούς κανόνες της Πενθέκτης Οικουμενικής Συνόδου η οποία ακολού­θησε τον νόμο του Ιουστινιανού, που ήταν κάθετος ως προς τη σύναψη γάμου μετά τη χειροτονία. Αργότερα, ο Λέων Στ' ο Σο­φός μνημονεύει τη δυνατότητα σύναψης γάμου μετά τη χειροτονία την οποία Βέ­βαια ο ίδιος δεν αποδέχεται. Γι αυτό και την απαγορεύει», εξηγεί ο κ. Γιάγκου.

Σιωπηρώς το ςήτημα έχει «ρυθμιστεί» σε κάποιες ΕκκλησίεςΣύμφωνα με τον Πρόεδρο του Τμήμα­

τος Ποιμαντικής και Κοινωνικής θεολογί­ας του ΑΠΘ, ήδη πολλές Εκκλησίες έχουν ρυθμίσει σιωπηρώς το ζήτημα. «Γνωρίζω Εκκλησίες που ιερολογούνγάμο ενχηρεία κληρικών. Αν ενεργούν παρά τους κανόνες της Πενθέκτης, είναι δική τους ευθύνη», δηλώνει ο κ. Γιάγκου.

Χρειάζεται πολύ μελέτη και προσοχή το ενδεχόμενο δεύτερου γάμου για τους ιερείς, πιστεύει ο μητροπολίτης Σιατί- στης. Ο κ. Παύλος θεωρεί ότι η Εκκλησία αντιλαμβάνεται το πρόβλημα που υπάρχει και πρέπει να το αντιμετωπίσει. Τάσσεται υπέρ της δυνατότητας σύναψης δεύτερου γάμου αλλά μόνο για τους εν χηρεία κλη­ρικούς και με την προοπτική ότι κάθε πε­ρίπτωση θα κρίνεται διαφορετικά. «Όταν ένας ιερέας δεν βοηθάει την πρεσβυτέρα του, έχει άσχημη κι απρόσεκτη συμπερι­φορά, την αναγκάζει να φύγει Σε αυτόν γιατί να δώσεις την ευκαιρία να ξαναπα­ντρευτεί;», υποστηρίζει ο κ. Παύλος.

Την ιδιαιτερότητα κάθε περίπτωσης επισημαίνει και ο κ. Γιάγκου ο οποίος υποστηρίζει ότι η Εκκλησία οφείλει να δει το θέμα του δεύτερου γάμου των εν χηρεία κληρικών μέσα στο πλαίσιο της ευθύνης της, λαμβανομένης βεβαίως υπόψη της διαχρονικής κανονικής πα­ράδοσης της. «Αν έχουμε έναν κληρικό ο οποίος χηρεύσει στα ογδόντα του και ζητά να κάνει δεύτερο γάμο, προφανώς τα αρ­μόδια εκκλησιαστικά όργανα θα πρέπει να τον απαγορεύσουν. Αν, όμως, πρόκει­ται για έναν πολύ νέο κληρικό και μάλιστα με μικρά παιδιά, πώς η Εκκλησία θα τον

αντιμετωπίσει αν αυτός δεν αντέχει την χηρεία ή οποία εκ των πραγμάτων γίνε­ται και αγαμία; Αυτό είναι ένα ποιμαντικό πρόβλημα», επισημαίνει ο κ. Γιάγκου. 0 μητροπολίτης Σιατίστης, παρότι συμφω­νεί με το να δοθεί η δυνατότητα σε όποιον κληρικό έχει χηρεύσει να συνάψει και δεύτερο γάμο, -η τελική έγκριση, βέβαια, θα επαφίεται στην κρίση του επισκόπου και της Ιεράς Συνόδου-, ανησυχεί μήπως έτσι επιλυθούν τα προβλήματα ορισμένων κληρικών αλλά δημιουργηθούν άλλα. «0 γάμος δεν είναι απλά μια δυνατότητα ερω­τικών σχέσεων», επισημαίνει ο κ. Παύλος.

Μήπως αυτό ανοίξει το δρόμο για να επιτραπεί κάποια στιγμή και στους ιερο­μονάχους να μπορούν να συνάψουν γάμο; «Για τον μοναχό, το να θελήσει να πα­ντρευτεί είναι πνευματική μοιχεία. Ένας έγγαμος που χηρεύει, δεν αλλάζει η πίστη του, αλλάζουν τα δεδομένα στη ζωή του. Μπορεί να είναι κάτι σκληρό, η συνείδησή

του όμως παραμένει στη θέση της. Για τον μοναχό που θα θελήσει να παντρευτεί, δεν ισχύει το ίδιο», υποστηρίζει ο κ. Παύλος.

(Λεν) παντρεύομαι...«Η ιεροσύνη είναι σπουδαίο πράγμα.

Δεν είναι πουκάμισο που το αλλάζεις. 0 κληρικός, είτε είναι έγγαμος είτε άγαμος, πρέπει να ξέρει άτι δεν μπορεί να κάνει πίσω. Πρέπει να αφιερωθεί στην ιεροσύ­νη του κι όχι να κάνει γάμους», υποστη­ρίζει ο αρχιμανδρίτης Γεννάδιος Βελκο- γιαννίδης, ιερομόναχος εδώ και τριάντα χρόνια. Ο πατήρ Γεννάδιος είναι κατά του ενδεχόμενου δεύτερου γάμου για τους ιερείς και δεν πιστεύει ότι η Εκκλησία θα αποφασίσει, τελικά, την τέλεσή του. «0 ιερέας δεν πρέπει να κάνει ό,τι προστά­ζει η ανθρώπινη φύση του. Όταν γίνεται κάποιος ιερέας, πρέπει να είναι αποφα­σισμένος για θυσίες. Να σηκώσει τον σταυρό του είτε μείνει μόνος είτε όχι Όταν

26 ΟΡΘΟΔΟΞΙΑ ΙΝΡΟ ΤΕΥΧΟΣ 031 ΜΑΡΤΙΟΣ 2015

ΕΡΕΥΝΑ

ένας λαϊκός σηκώνει τον σταυρό του, πόσο μάλλον ένας κληρικός», εξηγεί. Συμπλη­ρώνει ακόμη ότι «όταν γίνεσαι ιερέας, αναλαμβάνεις να ποψάνεις ψυχές. Πρέ­πει να είσαι διατεθειμένος να θυσιαστείς για αυτές. Αν προκύψει απώλεια συζύγου ή χωρισμός, ο ιερέας πρέπει να δεχθεί ό,τι επιτρέψει ο θεός στη ζωή του και να μην κοιτά να κάνει αλλαγές στο θέλημα του θεού με την τέλεση κι άλλου γάμου».

Με τον πατέρα Γεννάδιο συμφωνεί κι ο πατήρ Αλέξανδος, παρότι χήρος από το 1991. 0 πατήρ Αλέξανδρος έχασε τη σύζυγό του μετά από δέκα χρόνια κοινής ζωής και μεγάλωσε μόνος του τις τρεις κόρες τους. Ωστόσο, δεν σκέφτηκε ποτέ ξανά τον γάμο. «Ακόμη κι αν επιτρεπόταν δεύτερος γάμος για τους κληρικούς, δεν υπήρχε λόγος να ξαναπαντρευτώ. Δεν το θεωρώ σωστό για έναν ιερέα», μας λέει. «0 θάνατος δεν είναι το ίδιο πράγμα με το διαζύγιο. Καλύτερα να Βαστάξει ο ιερέας

ίίΌταν ένας ιερέας δεν βοηθάει την πρεσβυτέρα του, έχει άσχημη κι απρόσεκτη συμπεριφορά, την αναγκάζει να φύγει. Σε αυτόν γιατί να δώσεις την ευκαιρία να ξαναπαντρευτεί;

ΠΑΥΛΟΣ, Μητροπολίτης Σισανίου & Σιατίστης

αυτό τον σταυρό από το να ξαναπαντρευ­τεί», υποστηρίζει ο πατήρ Αλέξανδρος.

Η πρεσβυτέρα Σταματία Ζορμπά φαί­νεται να έχει περισσότερη κατανόηση για το συγκεκριμένο ζήτημα. «Δεν θα μου φαινόταν παράξενο ένας ιερέας που μένει μόνος του, είτε γιατί πέθανε η πρεσβυτέ­ρα του είτε γιατί χώρισαν, να θέλει να ξα­ναπαντρευτεί. Δεν θα κρίνω την επιλογή του», υποστηρίζει.

0 σύζυγός της, ωστόσο, πατήρ Γεώρ­γιος Ζορμπάς, εφημέριος του ναού Αγίου Δημητρίου στο Δαμιανό Γιαννιτσών λέει στη σύζυγό του πως αν εκείνη πάθει κάτι, εκείνος θα πάει σε μοναστήρι και θα αφι­ερώσει την υπόλοιπη ζωή του στον μονα­χισμό. «Αν κάποιος χηρεύσει και θέλει να παραμείνει άγαμος, μπορεί να το εκλάΒει ως άσκηση κι αφιέρωση στον θεό. Δεν έχουν όμως όλοι καλώς ή κακώς την ίδια πρόθεση ή τις δυνατότητες», επισημαίνει ο κ. Γιάγκου.

«Είναι χαρακτηριστικό ότι στην Α' Οι­κουμενική Σύνοδο κατά την οποία ζητή- θηκε να διαζευχθούν όσοι κληρικοί ήταν έγγαμοι, σηκώθηκε ο άγιος Παφνούτιος, ο οποίος ήταν άγαμος και είπε ότι δεν μπορούν όλοι οι άνθρωποι να αντέξουν της απαθείας την άσκηση και είναι ενδε­χόμενο από την υπερβολή της ακρίβειας, να παραβλαφθεί η Εκκλησία. Αυτή η στά­ση οδήγησε την Εκκλησία στο να δώσει τη δυνατότητα επιλογής στον υποψήφιο κληρικό αν θα γίνει έγγαμος ή άγαμος», εξηγεί ο κ. Γιάγκου. Επισημαίνει, μάλιστα, τα προβλήματα που έχουν οι Ρωμαιοκα­θολικοί με την υποχρεωτική αγαμία των κληρικών τους σε αντίθεση με την ευρυ­χωρία που έχει η Ορθόδοξη εκκλησία η οποία την έχει ευεργετήσει.

Οι κανόνες δεν είναι δόγματαΤο ενδεχόμενο δεύτερου γάμου για

τους κληρικούς που έχει πεθάνει η πρε­σβυτέρα τους πιθανόν να φαντάζει ως κάτι ξένο για ορισμένους ενώ για άλλους, ανακούφιση από το δύσβατο δρόμο της μοναξιάς και της αναγκαστικής αγαμίας. Αν και αρκετοί κληρικοί, είτε έχουν ήδη χηρεύσει είτε η πρεσβυτέρα τους είναι στη ζωή κι εκφράζουν τη γνώμη τους εκ του ασφαλούς, τάσσονται κατά του ενδεχόμε­νου αυτού, υπάρχουν πολλοί περισσότεροι που δεν εκφέρουν άποψη για ένα θέμα τόσο σοβαρό μεν, που εξακολουθεί ακό­μη να θεωρείται ταμπού δε. Οι κανόνες της εκκλησίας δεν είναι δόγματα ή όροι πίστης που δεν αλλάζουν. Νομοθετούνται για να διευκολύνουν το έργο της σωτηρίας του ανθρώπου. «Βεβαίως σαν Κανονολό­γος πρέπει να υποστηρίξω το πνεύμα και το γράμμα του κανονικού νομοθέτη», το­νίζει από την πλευρά του κ. Γιάγκου. Ας μην ξεχνάμε όμως και τα λόγια του αγίου Ιουστίνου ΠόποΒιτς ο οποίος διακηρύττει ότι για την περιφρούρηση των κανόνων της Εκκλησίας θυσιάζω τη ζωή μου αλλά για τη σωτηρία ενός ανθρώπου, θυσιάζω όλους τους κανόνες.

Ανεξάρτητα με το αν τελικά συζητηθεί στην Πανορθόδοξη Σύνοδο το ενδεχόμενο δεύτερου γάμου για τους εν χηρεία κληρι­κούς κι από την απόφαση που θα ληφθεί μετά τη σχετική συζήτηση, καλό είναι, η Εκκλησία, στο πλαίσιο της ποιμαντικής της μέριμνας για τους λειτουργούς της, να εξετάσει με προσοχή και πατρική αγάπη το σοβαρό αυτό ζήτημα. Όταν ο Χριστός εξέρχεται για να βρει το απολωλός πρό­βατο, γιατί να μην υπάρχει αυτή η ευρυχω­ρία που έχει έτσι κι αλλιώς υποδείξει με τόση σοφία η Εκκλησία; ■

ν/νν\Λ/_0ΒΤΗ000ΧΙΑ.ΙΝΡ0 27

28 ΟΡΘΟΔΟΞΙΑ ΙΝΡΟ ΤΕΥΧΟΣ 031 ΜΑΡΤΙΟΣ 2015

ΣΥΝΕΝΤΕΥΞΗ

ΠΡΩΤΟΠΡΕΣΒΥΤΕΡΟΣ ΒΑΣΙΛΕΙΟΣ ΧΑΒΑΤΖΑΣ Ο Διευθυντής του Γενικού Φιλόπτωχου Ταμείου της

I. Αρχιεπισκοπής Αθηνών στο ΟΡΘΟΔΟΞΙΑ ΙΝΡΟ

Απελπισμένοι άνθρωποι^ γ ρ ά μ μ α τ α _Αρχιεπίσκοπο

ζητώντας

ΒΟΗΘΕΙΑΣΤΟΝ Γιώργο Φερδή

Άνθρωποι απελπισμένοι, χτυπούν την πόρτα των γραφείων του Γενι­κού Φιλοπτώχου Ταμείου της Αρχι­επισκοπής Αθηνών με τους λογα­ριασμούς της ΔΕΗ στο χέρι. Αλλοι στέλνουν γράμματα στον Αρχιεπί­σκοπο ζητώντας την παρέμβαση του. Τα χρέη τους πνίγουν, δουλειές δεν υπάρχουν, ενώ κάποιοι ακόμη πιο άτυχοι αδυνατούν να καλύψουν ακόμη και τις φαρμακευτικές τους ανάγκες, κάποιες φορές μάλιστα θέ­τοντας σε κίνδυνο ακόμη και την ςωή τους. Αυτή είναι η πραγματικότητα που βιώνουν καθημερινά το προσω­πικό αλλά και οι εθελοντές του Γενι­κού Φιλοπτώχου Ταμείου όπως την περιγράφει στο «Ορθοδοξία Ιηίο» ο διευθυντής του, πρωτοπρεσβύτερος

π. Βασίλειος Χαβάτζας. Στην Ελλάδα της κρίσης τίποτα δεν θεωρείται δε­δομένο και οικογένειες που υπό άλ­λες συνθήκες θα έβρισκαν τον δρό­μο τους μετά από λίγο καιρό, σήμερα βυθίζονται όλο και πιο βαθιά στα προβλήματα, απλώνοντας το χέρι προς την Εκκλησία που προσπα­θεί με κάθε τρόπο να δώσει λύσεις. Πολλές φορές όμως η γραφειοκρα­τία αποιελεί «εφιάλτη» ενώ στον αντίποδα οι εθελοντές αλλά και οι ιδιώτες που ανταποκρίνονται στο κά­λεσμα της Εκκλησίας μετατρέηονται στους σημαντικότερους υηοστηρι- κτές μιας προσπάθειας που δεν έχει άλλο σκοπό από το να δώσει λύσεις στα προβλήματα αυτών που δέχθη­καν το ισχυρότερο πλήγμα.

ννηΗ.ΟΚΓΗΟΙ)ΟΧΙΑ.ΙΝΡΟ 29

ΣΥΝΕΝΤΕΥΞΗ

Από την σηγμή που εμφανί­στηκε η κρίση η επιπτώσεις έχουμε στα ταμεία του Γενι­κού Φιλόπτωχου;Όλη αυτή την περίοδο των

έξι ετών που έχουν μεσολα­βήσει από την έναρξη της κρίσης προσπαθούμε να κα­λύπτουμε της ανάγκες που προκύπτουν συνεχίζοντας τα είδη υπάρχοντα προγράμματα αλλά και με την δημιουργία νέων σύμφωνα με τις ανάγκες που προκύπτουν. Όπως και σε όλους τους τομείς έτσι και στο φιλανθρωπικό έργο της Εκκλησίας υπάρχει κρίση, υπάρχει μείωση των πόρων που υπάρχουν και πολύ με­γάλη αύξηση των αναγκών. Η μείωση των πόρων έγινε διότι όλες οι πηγές από τις οποίες ενισχύεται το ταμείο είτε από τον κεντρικό οργανισμό της Εκκλησίας είτε από τις ενορί­ες υπήρξε μεγάλη μείωση.

Οι πόροι ήταν από τις προ­σφορές των πιστών που έχουν μειωθεί γιατί οι άνθρωποι δεν έχουν δυνατότητες για προ­σφορές, δωρεές και άλλα. Τα ενοίκια από κάποια ακίνητα που έχει αφήσει κάποιος άν­θρωπος στην Εκκλησία έχουν πέσει ή ακόμα έχουν παθητι­κή ενέργεια για τον φορέα που τα έχει και όχι πηγή εισοδή­ματος. Για αυτούς τους λόγους έχουμε μείωση των πόρων, αλλά παράλληλα μεγαλύτερες ανάγκες γιατί περισσότεροι άνθρωποι ζητούν την Βοήθεια της Εκκλησίας με διάφορους τρόπους. Αλλά πάντα προ­σπαθούμε μέσα από αυτές τις συνθήκες να αντεπεξέλθου- με.

Τι ζητά ένας άνθρωπος που χτυπάει την πόρτα του φιλο- πτώχου ταμείου της Αρχιεπι­σκοπής; Τι ανάγκες καλείστε να καλύψετε;

Οι άνθρωποι ζητούν από το πιο απλό και Βασικό, όπως τα τρόφιμα. Ένας τομέας που έριξε από την αρχή το Βάρος,

ίίΦυσικά το πρώτο ποιι ζητούν όλοι είναι μια εργασία, γιατί αν υπήρχε αυτό πιθανότατα δεν θα υπήρχαν όλα τα άλλα προβλήματα. Ζητούν κάπου να απασχοληθούν

ο Αρχιεπίσκοπος και όλος ο οργανισμός της Εκκλησίας ότι τουλάχιστον αυτό πρέπει να καλυφθεί. Όχι ότι αυτό είναι η λύση των προβλημάτων, αλλά δεν μπορούμε να έχουμε τους ανθρώπους μας γύρω μας να πεινάνε. Αυτό έχει οργανωθεί μέσα από ένα καλό δίκτυο της Εκκλησίας και στις ενορίες και στο Γενικό Φιλόπτωχο Τα­μείο, και μέσω της «Αποστο­λής» αλλά και άλλων φορέων που έχουν τους τρόπους και το καλύπτουν. Επίσης, οι άνθρω­ποι είτε έρχονται και χτυπούν την πόρτα του ΓΦ.Τ, είτε πάνε στις ενορίες, είτε στέλνουν ένα γράμμα στον Αρχιεπίσκοπο Ιερώνυμο για να ζητήσουν την Βοήθεια του, ζητώντας κυρίως να αντιμετωπίσουν προβλή­ματα από λογαριασμούς που τρέχουν.

Δηλαδή έχουν αφήσει πίσω τους υποχρεώσεις που αφο­ρούν κυρίως την ΔΕΗ και σε πιο έντονο βαθμό τα δάνεια που μπορεί να είχαν, αλλά κυρίως την ΔΕΗ και διάφορες τέτοιες υποχρεώσεις που τις άφησαν για καιρό με αποτέλε­σμα να μην μπορούν να αντα- ποκριθούν. Φυσικά το πρώτο που ζητούν όλοι είναι μια ερ­γασία, γιατί αν υπήρχε αυτό πι­

θανότατα δεν θα υπήρχαν όλα τα άλλα προβλήματα. Ζητούν κάπου να απασχοληθούν και αυτό φυσικά δεν μπορούμε να το καλύψουμε. Ζητούν με όποιον τρόπο κάποια οικονο­μική Βοήθεια για τα στοιχει­ώδη έξοδα που κάνει μια οι­κογένεια ΔΕΗ, Νερό, ενοίκιο, κοινόχρηστα διότι το φαγητό ας πούμε ότι καλύπτεται.

Οι μέρες που διανύουμε σε σχέση με την περίοδο προ της κρίσης, η διαφορές έχουν;

Πριν την κρίση το πρόβλημα ήταν πολύ μικρότερο. Υπήρχαν και πάλι άνθρωποι που πριν την κρίση ζητούσαν Βοήθεια από την Εκκλησία, Βοήθεια από τις ενορίες και από το ΓΦ.Τ αλλά ήταν άνθρωποι ηλικιωμένοι που δεν είχαν κάποιον να τους Βοηθήσει ή άνθρωποι που για κάποιο λόγο έμειναν στο κοινωνικό περιθώριο και ήταν άνεργοι για ένα ή δύο χρόνια. Και πριν την κρίση υπήρχε ανεργία, αλλά τότε ας πούμε πως ήταν μια προσωρινή κατάσταση. Ένας νέος θα μείνει άνεργος για λίγο χρονικό διάστημα κάποια στιγμή θα Βρισκόταν κάτι, τώρα όμως δεν βρίσκουν

30 ΟΡΘΟΔΟΞΙΑ ΙΝΡΟ ΤΕΥΧΟΣ 031 ΜΑΡΤΙΟΣ 2015

ΣΥΝΕΝΤΕΥΞΗ

και δεν φαίνεται κάτι για πάρα πολύ καιρό με αποτέλεσμα τα προβλήματα να πολλαπλασι­άζοντας Είναι πολύ περισσό­τεροι και δεν είναι άνθρωποι που είναι στο περιθώριο αλλά κάποιοι που αν υπήρχαν φυσι­ολογικές συνθήκες θα είχαν τακτοποιηθεί πολύ ομαλά και τώρα αυτό δεν γίνεται και δεν το βλέπουμε να έρχεται.

Ποιες είναι οι πιο ακραίες πε­ριπτώσεις που έχετε αντιμετω­πίσει. Που σας δυσκόλεψαν ή δεν μπορέσατε να λύσετε;

Αυτό που δεν μπορούμε να καλύψουμε οπωσδήποτε είναι τα υπέρογκα οικονομικά ποσά που έρχονται οι άνθρωποι και λένε ότι οφείλουν. Σε αυτές τις περιπτώσεις αυτό που προ­σπαθούμε να κάνουμε είναι να τους βοηθήσουμε λιγάκι οικο­νομικά αλλά κυρίως να τους κατευθύνουμε για το πως θα το αποπληρώσουν. Για παρά­δειγμα αν κάποιος χρωστάει

ένα υπέρογκο ποσό στην ΔΕΗ του δίνουμε ένα μέρος ώστε να κάνει τον διακανονισμό και κάποιες φορές να βοηθήσου­με να γίνει ο διακανονισμός, δηλαδή να επικοινωνήσει ή να πάει μαζί του η κοινωνική λει­τουργάς διότι αυτοί οι άνθρω­ποι βρίσκονται σε αδιέξοδο και έχουν μια τάση παραίτη­σης, δεν ξέρουν πως να χειρι­στούν κάποια θέματα.

Είναι πλέον απαισιόδοξοι...Ναι υπάρχει μια απαισιοδο­

ξία γιατί καμιά φορά τα προ­βλήματα είναι τόσα πολλά και οι άνθρωποι δεν ξέρουν πως να τα χειριστούν. Ίσως καμιά φορά η παρέμβαση της Εκ­κλησίας βοηθάει στην συνεν­νόηση με τέτοιες υπηρεσίες. Από την άλλη προσπαθούμε σε μερικούς τομείς να δημι­ουργήσουμε τέτοιες δομές ώστε να μην χρειάζονται με­γάλες δαπάνες ούτε από εμάς ούτε από τους ανθρώπους.

Ο Αρχιεπίσκοπος κ. Ιερώνυμος με τον πρωτοπρεσβύτερο π. Βασίλειο Χαβάτζα στο περιθώριο των εγκαι­

νίων του κεντρικού Κοινωνικού Φαρμακείου της ΙΑ Α δίπλα στον

Μητροπολιτικό Ι.Ν. Αθηνών

Τϋ κοινωνικά φαρμακείαΓια παράδειγμα ανοιχτήκαμε

στο θέμα των φαρμάκων. Το θέμα των φαρμάκων είναι μια μεγάλη υπόθεση για μερικούς ανθρώπους που έμειναν ανα­σφάλιστοι. Ακόμη χειρότερα οι περιπτώσεις αυτών που δεν μπορούσαν να μπουν σε σχε­τικές ρυθμίσεις με τα ταμεία εξαιτίας οφειλών στην Εφο­ρία. Αν σε έναν τέτοιο άνθρω­πο παρουσιαζόταν ένα σοβα­ρό πρόβλημα και είχε ανάγκη από διαρκή χρήση φαρμάκων που πολλές φορές είναι και ακριβά, υπήρχε αδιέξοδο.Όταν αρχίσαμε την ιστορία

των φαρμακείων ξεκινήσαμε με αυτό. Πρέπει να σας πω οτι στην αρχή δυσκολευτήκα­με πολύ διότι προσπαθούσα­με με την Κυβέρνηση και το Υπουργείο Υγείας να κάνουμε κάτι αλλά να το κάνουμε σω­στά να έχει τις υποδομές, την νομιμότητα, και όχι πρόχειρα. Η κυβέρνηση δυσκολευόταν η ίδια να το κάνει και στο τέ­λος μας έλεγε «κάντε το εσείς όπως ξέρετε και βλέπουμε». Δηλαδή δεν ήθελε να μπει στην διαδικασία του πως γίνε­ται ένα κοινωνικό φαρμακείο.

Η προηγούμενη Κυβέρνηση ή η σημερινή;

Κοιτάξτε, αυτή η ιστορία κράτησε με δύο τρεις υπουρ­γούς όχι με την σημερινή κυ­βέρνηση γιατί είναι πολύ πρό­σφατη.

Εσείς η ζητούσατε;Εμείς θέλαμε να γίνει μια

νομοθετική ρύθμιση που να προβλέπει τις προϋποθέσεις της ίδρυσης των κοινωνικών φαρμακείων. Πού πρέπει να είναι, αν πχ πρέπει να απέχουν από τα άλλα φαρμακεία, πως θα δίνονται τα φάρμακα, πως θα γίνεται κατοχύρωση ότι δεν θα κατηγορηθεί κανείς ότι ακολουθούνται λάθος δια­δικασίες, τι μπορεί να δίνεται

ν/νν\Λ/0ΒΤΗ000ΧΙΑ.ΙΝΡ0 31

ΣΥΝΕΝΤΕΥΞΗ

με συνταγή ή χωρίς συνταγή... Υπήρχε όμως μια δυσκολία από την Κυβέρνηση και μας είπαν «κάντε το εσείς έτσι».

Τελικά το προχωρήσαμε και βρήκαμε μεγάλη συμπαρά­σταση από την Πανελλήνια Ένωση Φαρμακοβιομηχανίας με την οποία ο Αρχιεπίσκοπος υπέγραψε μνημόνιο συνεργα­σίας και καλύπτει πλήρως όλα τα φάρμακα από τις εταιρίες μέλη της. Στην αρχή ξεκινή­σαμε με το πρώτο κοινωνικό φαρμακείο στο Χαλάνδρι που καλύπτει δημότες της περι­οχής ενώ το δεύτερο στο κέ­ντρο της Αθήνας, δίπλα στον μητροπολιτικό ναό τους καλύ­πτει όλους. Δεν μπορούμε να έχουμε όλα τα φάρμακα στο φαρμακείο αλλά αν υπάρχει ζήτηση για ένα εξειδικευμένο φάρμακο αμέσως θα υπάρξει συνεννόηση και θα δοθεί.Αυτό για εμάς είναι μια εγ­

γύησή γιατί όλα τα φάρμακα είναι ελληνικά και ξέρουμε τι δίνουμε. Αυτό μπορεί για εμάς αλλά και για τις φαρμα­κοβιομηχανίες να μην είναι τεράστια δαπάνη όμως για τον άνθρωπο που θα του τύχει μπορεί να ήταν εξοντωτική δαπάνη, δεν θα μπορούσε να ανταποκριθεί και θα δημιουρ­γούσε πρόβλημα στην ζωή του και στην υγεία του.

Οπότε μιλάμε για μια οοΒαρή συνεργασίαΈχουμε μια πολύ καλή συ­

νεργασία όλο αυτό το διάστη­μα πάνω από 2 χρόνια με την Π.Ε.Φ. και έχουν αποδείξει την διάθεσή τους να βοηθή­σουν την δύσκολη προσπά­θεια της Εκκλησίας.

Με ποιους άλλους φορείς συ­νεργάζεστε;

Υπάρχει μια συνεργασία με μια ομάδα εθελοντών για­τρών υπό τον συντονισμό του γιατρού Γρηγόρη Λακιώτη, οι οποίοι στελεχώνουν Βασικά την κινητή μονάδα πρωτοβάθ-

Η Ελληνική Φαρμακοβιομη­χανία έχει τη δυνατότητα να καλύψει επαρκώς το μεγαλύ­τερο μέρος των αναγκών του

πληθυσμού της χώρας μας με ποιοτικά

ελληνικό φάρμακα.

Για αυτό θέσαμε τις δυνάμεις μας κάτω από την ομπρέλα της Ιεράς Αρχιεπισκοπής Αθηνών και δεσμευτήκαμε να Βρισκόμαστε στην πρώτη γραμμή, ώστε στην Ελλάδα της Ευρώπης το 2015, να μην υπάρχει ούτε ένας Έλληνας χωρίς ιατροφαρμακευτική περίθαλψη. Σημαντικότεροι σταθμοί σε αυτή τη μακρόχρονη και διαρκή συνεργασία μας με το Γενικό Φιλόπτωχο Ταμείο της Ιεράς Αρχιεπισκοπής Αθηνών είναι η δημιουργία και η επι­τυχημένη λειτουργία των δύο

Κοινωνικών Φαρμακείων στο Χαλάνδρι και στο κέντρο της Αθήνας, τα οποία καλύπτουν τους ανασφάλιστους, τους άνεργους και άλλες ευπαθείς ομάδες. Η Πανελλήνια Ένωση Φαρμακοβιομηχανίας σήμερα επιβεβαιώνει τη δέσμευσή της να είναι πάντα αρωγός πρωτοβουλιών που έχουν σαν στόχο την ανακούφιση και την φροντίδα των ευαίσθητα» κοινωνικών ομάδων, ιδιαίτερα στη σημερινή εξαιρετικά δυσμενή συγκυρία.

ΘΕΟΔΩΡΟΣ ΤΡΥΦΩΝ, Πρόεδρος Πανελλήνιας Ένωσης Φαρμακοβιομηχανίας

32 ΟΡΘΟΔΟΞΙΑ ΙΝΡΟ ΤΕΥΧΟΣ 031 ΜΑΡΤΙΟΣ 2015

ΣΥΝΕΝΤΕΥΞΗ

ΟΚοινωνικό

Φαρμακείο

Γ6Ν1ΚΟ ΦΙΛΟΠΤωΧΟ ΤΑΜβΙΟ ΙβΡΑΟ ΑΡΧΙ6Π10ΚΟΠΗΟ ΑΘΗΝ0)Ν

Π ανελλήνιαΕ νωσηΦ αρμ ακοβιομ ηχανίας

ίίΜπορεί για εμάς αλλά και για τις φαρμακοβιομη­χανίες να μην είναι τεράστια δαπάνη όμως για τον άνθρωπο που θα του τύχει μπορεί να ήταν εξοντωτική...

99

μιας φροντίδας υγείας π οποία πηγαίνει τα Σάββατα στις ενο­ρίες και προσφέρει υπηρεσί­ες σε ανθρώπους που έχουν ανάγκη αλλά παράλληλα σε ότι άλλο τους ζητήσουμε είναι δίπλα μας. Είναι μια σημαντι­κή βοήθεια γιατί εξυπηρετεί τους ανασφάλιστους συναν­θρώπους μας και τους δίνει τις κατάλληλες συμβουλές για το τι πρέπει να κάνουν.

Μια άλλη τεράστια ομάδα που δεν φαίνεται πολύ αλλά βοηθάει σημαντικά το ΓΦ.Τ εί­ναι οι εθελοντές στις ενορίες. Αν σκεφτείτε ότι κάθε μέρα πάνε γυναίκες που αφήνουν το σπίτι τους και μαγειρεύουν

σπιτικά φαγητό για εκατοντά­δες ανθρώπους αυτό είναι για εμάς η μεγαλύτερη βοήθεια που είναι και σταθερή. Κατά καιρούς υπάρχουν και άλλοι άνθρωποι που θέλουν να βοη­θήσουν το έργο της εκκλησίας και βρίσκονται τρόποι για να γίνει αυτό.

Σκοπεύετε να αναπτύξετε τα προγράμματα σας και σε άλλους τομείς;Έχουμε αναπτύξει και θέ­

λουμε να δούμε πιο συστη­ματικά την βοήθεια στους αστέγους της Αθήνας. Αυτό ξεκίνησε εδώ και δύο χρόνια με τις επισκέψεις κάθε βδο­

μάδα. Και εδώ έχουν βοηθή­σει πολύ εθελοντές των ενο­ριών γιατί το ΓΦ.Τ είναι ένας διοικητικός μηχανισμός.

Το πρόγραμμα συντονίζει ο π. Αλέξιος Γιαννιός που κάθε Τρίτη συνεργάζεται με μια διαφορετική ενορία που ανα­λαμβάνει να μαζέψει πράγ­ματα και να έρθουν κάποιοι εθελοντές της να μοιράσουν τα πράγματα στους αστέγους. Τώρα τελευταία υπάρχουν και άλλες ομάδες εκτός των ενο­ριών που βοηθούν στο έργο αυτό όπως φοιτητές από το τμήμα θεολογίας, ομάδες δασοπυροσβεστών και άλλες που αναλαμβάνουν. Αυτό θέ­

λουμε σιγά σιγά να δούμε πως μπορεί να οργανωθεί λίγο κα­λύτερα.

Ξέρουν πλέον οι άστεγοι που βρίσκονται σε σταθερά σημεία της Αθήνας ότι κάθε Τρίτη έρ­χεται η βοήθεια και την περι­μένουν. Είναι κάτι πιο ουσια­στικό από το να αφήνουμε μια σακούλα με πράγματα. Περι­μένουμε ακόμα γιατί έχουμε μιλήσει και με ειδικούς που μας λένε ότι πολλοί από τους αστέγους δεν φεύγουν από τα σημεία τους ακόμα και λύση να βρεθεί αλλά εμείς θα βο­ηθήσουμε να δοθεί σταδιακά μια ευχάριστη λύση. ■

ν/νν\Λ/_0ΒΤΗ000ΧΙΑ.ΙΝΡ0 33

*

Καθησυχαστικοί«Λλβ «επιφυλακή

ΡΕΠΟΡΤΑΖ ΕΙΔΙΚΟΥ ΣΥΝΕΡΓΑΤΗ

Στην Κρήτη, λάγω της εγγύτητας της με την Μέση Ανατολή, επικεντρώνεται το τελευταίο διάστημα το ενδιαφέρον των διωκτικών αρχών αλλά και των μυστικών υπηρεσιών, που αν και θεωρούν πως η Ελλάδα δεν αποτελεί στόχο των τρομοκρατών του «Ισλαμικού Χαλιφάτου» βρίσκονται σε διαρκή επιφυλακή. Ρόλος «κλειδί» η στάση της μουσουλμανικής κοινότητας που λ άγω της καλής σχέσης με την ελληνική κοινωνία, δεν θεωρείται εύφορο έδαφος για την

διατήρηση τρομοκρατικών πυρήνων.

Σ ε διαρκή επαγρύπνη­ση είναι οι ελληνικές Αρχές για τους τςιχαντι-

στές. Όσο διαρκεί η έκρυθμη κατάσταση στη Μέση Ανατολή με τους ένοπλους του Ισλαμι- κού Χαλιφάτου τόσο θα αυξά­νει ο αριθμός των μεταναστών που φτάνουν στα τουρκικά πα­ράλια αναζητώντας την ημέρα καιτοντρόπονα περάσουνστη χώρα μας. Και πάντα θα υπάρ­χει ο κίνδυνος ανάμεσα στους εκατοντάδες μετανάστες που εισέρχονται καθημερινά από το ανατολικό Αιγαίο στη χώρα μας να κρύβονται τζίχαντιστές. «Κανείς δεν μπορεί να το πει με σιγουριά. Οι περισσότεροι από αυτούς που μπαίνουν παράνομα στην Ελλάδα δεν έχουν ταξιδιωτικά έγγραφα. Και η διαδικασία αναγνώρισης τους καθυστερεί σημαντικά» λένε αξιωματικοί της Ελλη­νικής Αστυνομίας που αν και εμφανίζονται καθησυχαστικοί δεν κρύβουν πως παρακολου­θούν το θέμα σε κατάσταση επιφυλακής.

Η Κρήτη σε κλοιό ασφαλεΐοςΜια από τις περιοχές που

έχει μπει σε κλοιό ασφαλείας είναι η Κρήτη καθώς είναι σε μικρή απόσταση από τη ΛιΒύη που έχει αυξημένο αριθμό τζίχαντιστών και ουσιαστικά είναι εύκολο για αυτούς να κρυφτούν μέσα σε καράβι με μετανάστες και να φτάσουν στη χώρα μας. Εάν όμως δεν εντοπιστούν και συλληφθούν; Τότε θα επιδιώξουν να κα- τευθυνθούν προς τα δυτικά. Είτε προς Πάτρα είτε πιο βό­ρεια προς Ηγουμενίτσα. Ψά­χνοντας τον διακινητή που θα τους μεταφέρει κρυμμένους σε κάποιο αλιευτικό ή μο- τορσιπ προς την Ιταλία και εν συνεχεία από εκεί σε χώρες της δυτικής και κεντρικής Ευρώπης. Αυτή τουλάχιστον είναι η πλέον συνηθισμένη

τακτική.«Καθημερινά από το «Ελ Βενιζέλος» διέρχονται χιλιάδες ταξιδιώτες. Εάν δεν έχουμε κάηοια αναφορά από ευρωπαϊκή αρχή για αναζή­τηση κάποιου συγκεκριμένου προσώπου δεν μπορούμε να ξέρουμε εάν έχει πατή­σει στην Ελλάδα ύποπτος για διασυνδέσεις με τους τζίχα- ντιστές. Έχουμε να κάνουμε συχνά με ανθρώπους της δι­πλανής πόρτας, με λευκό ποι­νικό μητρώο και με ευρωπαϊ­

κά διαβατήρια που μπορούν λόγω της συνθήκης Σέγκεν να πηγαίνουν ανενόχλητοι οπου­δήποτε μέσα στην Ε.Ε.», λένε οι αξιωματικοί προσθέτοντας πως είναι διαρκώς σε επα­φές τόσο με την ΙηΙβφοΙ όσο και με την Εύποροι, θεωρούν δηλαδή πως από τη χώρα μας είναι διερχόμενοι. Είτε από την Ευρώπη προς τη Συρία και άλλες χώρες της Μέσης Ανατολής είτε κάνοντας την αντίστροφη πορεία.

Υπάρχει κίνδυνος για τςιχαντιστέςστην Ελλάδα;Η απάντηση που δίνουν οι

ίδιοι αξιωματικοί της ΕΛΑΣ. είναι αρνητική με Βάση τα στοιχεία που έχουν. Αιτιολο­γώντας την συμπληρώνουν πως «στη χώρα μας υπάρχει μουσουλμανική κοινότητα αλλά πρόκειται για μετριοπα­θείς και όχι φανατικούς που θα μπορούσαν να προσηλυτί-

36 ΟΡΘΟΔΟΞΙΑ ΙΝΡΟ ΤΕΥΧΟΣ 031 ΜΑΡΤΙΟΣ 2015

Μια από τις περιοχές που έχει μπει σε κλοιό ασφαλείας είναι η Κρήτη καθώς είναι σε μικρή απόσταση από τη Λιβύη που έχει αυξημένο αριθμό τζιχαντιστών

σουν άτομα με στόχο να τους στείλαυν να πολεμήσουν στο πλευρό των τζίχανηστών». Δεν αποκλείουν το ενδεχό­μενο ωστόσο ανάμεσα στους μουσουλμάνους να κρύβονται και κάποιοι με ακραίες από­ψεις αναζητώντας μετανάστες για να προσηλυτίσουν ωστόσο οι αστυνομικοί εκφράζουν την πεποίθηση ότι οι ίδιοι οι μετριοπαθείς μουσουλμάνοι θα απομονώσουν τους φανα­τικούς και ενδεχομένως να τους εξαναγκάσουν να φύγουν

και από τη χώρα. Τονίζουν επιπλέον ότι με τη μουσουλ­μανική κοινότητα δεν έχει υπάρξει έως τώρα κάποιο ιδιαίτερο πρόβλημα και υπάρ­χει συνεργασία. Στο παρελθόν πάντως ουκ ολίγοι έχουν θέ­σει τους κινδύνους που εγκυ­μονεί η έλλειψη επίσημου και ενδεχομένως παράλληλα ελεγχόμενου χώρου λατρεί­ας για τους μουσουλμάνους στην Αθήνα. Οι αξιωματικοί της ΕΛ.ΑΣ. υπογραμμίζουν ακόμη ότι στη χώρα μας δεν

διαμένει τόσο μεγάλος αριθ­μός μουσουλμάνων όπως στη Γαλλία, τη Γερμανία, την Βρε­τανία ή το Βέλγιο. Και προ­σθέτουν πως η χώρα μας δεν έχει εμπλακεί στρατιωτικά ή με άλλο τρόπο στην αντιμε­τώπιση του 1515 και έτσι δεν έχει μπει στο στόχαστρο των φανατικών ισλαμιστών όπως έχει συμβεί με χώρες της δυ­τικής Ευρώπης. Επίσης λένε με νόημα, ότι στην Ελλάδα δεν έχουν αναφερθεί περιστατικά με προσβολή του Ισλάμ ή του

ν/νν\Λ/_0ΒΤΗ000ΧΙΑ.ΙΝΡ0 37

Κορανίου αντίστοιχα με τα σκί­τσα που είχαν δημοσιευτεί σε ευρωπαϊκά έντυπα και είχαν προκαλέσει την οργή μου­σουλμάνων.

Δυο συναγερμοί στην ΕλλάδαΣτη χώρα μας οι Αρχές τέ­

θηκαν σε επιφυλακή τον Ια­νουάριο όταν σε διαμέρισμα στο Παγκράτι εντοπίστηκαν δυο αλλοδαποί που θεωρού­νταν ύποπτοι. Αρχικά υπήρξε σύγχυση με τις βελγικές Αρχές οι οποίες τελικά εξέδωσαν ευρωπαϊκό ένταλμα σύλλη­ψης για έναν νεαρό Αλγερινό καθώς μετά από την άρση του τηλεφωνικού απορρήτου δια­πιστώθηκε ότι από το κινητό τηλέφωνο που κατασχέθη­καν είχαν γίνει επικοινωνίες στο Βέλγιο σε άτομο που έχει σχέση με την ομάδα των τζίχα- ντιστών. Μαζί του είχε προσα- χθεί ένας ακόμη αλλοδαπός ο οποίος αφέθηκε ελεύθερος ωστόσο εκ των υστέρων και αυτός, σύμφωνα με πληροφο­ρίες, χαρακτηρίστηκε ως ύπο­πτος και σε Βάρος του εκδό- θηκε ένταλμα σύλληψης από τις γαλλικές Αρχές ωστόσο εκτιμάται πως έχει φύγει από την Ελλάδα. Συναγερμός όμως στην ΕΛ.ΑΣ. και στην ΕΥΠ είχε προκύψει και από την πλη­ροφόρηση πως ένας Έλλη­νας - είχε πάρει την ελληνική υπηκοότητα το 2001 - από τον περασμένο Ιούλιο Βρίσκεται στο πλευρό των τζίχαντιστών. Επίσης οι Αρχές έβαλαν στο «μικροσκόπιο» τη μητέρα του που διαμένει στη Συρία και είχε εκδηλώσει την υποστή­ριξη της στον Ι5Ι5 με αναρ­τήσεις στο διαδίκτυο και δεν αποκλείουν το ενδεχόμενοι αυτή να προσκάλεσε το γιο της στη Συρία και στη συνέχεια να το πείσει να πολεμήσει για το Ισλαμικό Χαλιφάτο. ■

38 ΟΡΘΟΔΟΞΙΑ ΙΝΡΟ ΤΕΥΧΟΣ 031 ΜΑΡΤΙΟΣ 2015

ΤΖΙΧΑΝΤΙΣΤΕΣ:μια σύγχρονη μορφή

θρησκευτικού εξτρεμισμούτης Ελίςας Βόςεμπεργκ - Βρυωνίδη

Τ α ειδεχθή και αποτρόπαια εγκλήματα των Τζίχαντιστών, που βλέπουντο φώς της δημοσιότητας, ξεπερνούν σε αγρι­

ότητα ακόμη και την πιο νοσηρή φαντασία. Οι πρωτοφανείς θηριωδίες των φανατικών Ισλα- μιστών περιλαμβάνουν απαγωγές, βιασμούς, αποκεφαλισμούς και βασανισμούς αθώων θυ­μάτων μέχρι θανάτου. Στις περιοχές που ελέγ­χονται από τους εξτρεμιστές κυριαρχεί ο νόμος της ζούγκλας, καθώς αλλόθρησκοι σφαγιάζο­νται, γυναίκες πωλούνται στα σκλαβοπάζαρα και άμαχοι θάβονται ζωντανοίΌμως αυτό που κυριολεκτικά δεν χωρά ανθρώπινος νους, είναι ότι πολλά από τα θύματα αυτών των φρικαλεο­τήτων είναι μικρά παιδιά. Αναμφίβολα το μεγα­λύτερο μένος των Τζίχαντιστών στρέφεται κατά των χριστιανών, οι οποίοι καθημερινά πέφτουν θύματα φρικτώνεγκλημάτων και απάνθρωπων διωγμών. Οι χριστιανοί του Ιράκ και της Συρίας εξαναγκάζονται να εγκαταλείψουν τα σπίτια τους για να σωθούν και καταφεύγουν ακόμη και στα βουνά, όπου όμως κινδυνεύει η ζωή τους από τις κακουχίες και την έλλειψη νερού και φαγητού. Το αποτέλεσμα είναι χιλιάδες χριστιανοί πρόσφυγες να βρίσκονται αυτή τη στιγμή σε απελπιστική κατάσταση, ξεριζωμέ­νοι από τις εστίες τους και παντελώς αβοή­θητοι Μάλιστα οι Τζίχαντιστές φροντίζουν να προβάλλουν τις ανατριχιαστικές τους πράξεις και στο διαδίκτυο, με πιο πρόσφατο παράδειγ­μα το βίντεο που ανήρτησαν πριν λίγες ημέρες όταν αποκεφάλισαν 21 Αιγύπτιους χριστιανούς κόπτες στη Λιβύη.

Πρόκειται για μια πραγματική γενοκτονία των χριστιανικών πληθυσμών, αλλά και άλλων θρησκευτικών μειονοτήτων, η οποία παραπέ­μπει σε άλλες εποχές και προφανώς συνιστά έγκλημα κατά της ανθρωπότητας. Όμως παρά το παγκόσμιο σοκ που έχουν προκαλέσει αυτά τα αδιανόητα εγκλήματα, η αντίδραση της δι­εθνούς κοινότητας δεν υπήρξε όσο αποφασι-

Η κα. Ελίζα Βόζεμπεργκ - Βρυωνίδη. είναι Ευρωβουλευτής

της Ν.Δ.

στική θα έπρεπε. Οι δυνάμεις, οι οποίες στο πρόσφατο παρελθόν δεν δίσταζαν να επέμ- βουν δυναμικά και να εμπλακούν ακόμα και σε πολεμικές συρράξεις, όταν απειλούνταν οικονομικά συμφέροντα στην ίδια περιοχή, δεν δείχνουν σήμερα ανάλογη ευαισθησία για τα αθώα θύματα των φανατικών Ισλαμιστών. Τα δυτικά ΜΜΕ από την πλευρά τους, συνήθως εξαντλούντο ενδιαφέροντους στην απειλή που υφίσταται από τους μουσουλμάνους εξτρεμι­στές μόνο στο ευρωπαϊκό και το αμερικανικό έδαφος, λες και εκεί η ανθρώπινη ζωή έχει δι­αφορετική αξία... Με αυτήν την απαθή στάση όμως, φθάσαμε στο σημείο να αντιμετωπίζε­ται στην εποχή μας ο χριστιανισμός σε πολλές περιοχές ως διωκόμενη θρησκεία! Εκτός από τα κραυγαλέα παραδείγματα του Ιράκ και της Συρίας, εχθρική αντιμετώπιση χριστιανικών πληθυσμών καταγράφεται στο μουσουλμανικό τόξο της Βόρειας Αφρικής, στην υποσαχά- ρια Αφρική, στη Μέση Ανατολή, αλλά και σε μουσουλμανικές χώρες της Ασίας. Αντιπρο­σωπευτικά παραδείγματα τέτοιων χωρώναπο-

τελούν, μεταξύ άλλων, η Νιγηρία, το Σουδάν, το Πακιστάν και η Ινδονησία. Το λυπηρό είναι ότι εκτός από τους προφανείς θρησκευτικούς, ιστορικούς και γεωπολιτικούς λόγους, για την επιδείνωση της θέσης του χριστιανικού στοι­χείου ευθύνεται και η αδιαφορία των χωρών της δύσης.

Όμως αυτό δεν μπορεί να συνεχιστεί! Οι διωγμοί εις βάρος θρησκευτικών μειονοτήτων και ιδίως τα εγκλήματα των Τζίχαντιστών κατά των χριστιανών, προκαλούν σε όλους μας έντο­να αισθήματα όχι μόνο πόνου, αλλά ταυτόχρονα οργής και αγανάκτησης. Η διεθνής κοινότητα οφείλει να δράσει άμεσα και να παρέμβει σε κάθε γωνιά της γης όταν προσβάλλεται τόσο βάναυσα το διεθνές ανθρωπιστικό δίκαιο! Οφείλει να διασφαλίσει τη διανομή βοήθει­ας και να αναλάβει αποφασιστικές πολιτικές πρωτοβουλίες για να αποκατασταθεί η διεθνής νομιμότητα και να γίνουν σεβαστά τα ανθρώπι­να δικαιώματα.

Το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο, στο πλαίσιο των αρμοδιοτήτων του, έχει ήδη κάνει ουσιαστικά και μεθοδικά βήματα προς αυτήν την κατεύ­θυνση. εκδίδοντας σχετικά ψηφίσματα και αναζητώντας αποτελεσματικούς τρόπους πρό­ληψης και αντιμετώπισης της θρησκευτικής τρομοκρατίας.

Η συνεδρίαση του Συμβουλίου Ασφαλείας του ΟΗΕ, η οποία είναι αφιερωμένη στο διωγ­μό των μειονοτήτων και κυρίως των χριστιανών της Μέσης Ανατολής, που απειλούνται από το Ισλαμικό Κράτος, αποτελεί επίσης ένα θετικό βήμα. Όλοι ευχόμαστε οι πρωτοβουλίες αυιές να έχουν συνέχεια, αλλά και αποτέλεσμα. Η σκέψη μας είναι στραμμένη στους συνανθρώ­πους μας που δοκιμάζονται από το καθεστώς φρίκης των Τζίχαντιστών. Η ελπίδα μας είναι να μπει σύντομα ένα τέλος στον παραλογισμό του θρησκευτικού φανατισμού και στην τυφλή Βία. ■

νννννν.ΟΒΤΗΟΟΟΧΙΑ-ΙΝΡΟ 39

ΑΝΑΛΥΣΗ

ΤΟΥ ΒΕΝΙΖΕΛΟΥ ΛΕΒΕΝΤΟΓΙΑΝΝΗ

Το Ισλάμ είναι μία από της τρεις μονοθεϊστές θρησκείες του κόσμου. Μετά τον Εβραϊσμό και το Χριστιανισμό είναι η τελευ­ταία χρονικά που εμφανίσθηκε στο προσκήνιο. Ιδρυτής της είναι ο Μωάμεθ, ο οποίος κατύφερε να ενώσει τις αραβικές ειδωλαλατρικές φυλές της Αφρικής και της Μέσης Ανατολής, κάτω από μια θρησκεία και να ανακηρυχ̂ εί Προφήτης της. Κατάφερε να ενώσει εκατομμύρια ανθρώπους κάτω από συ­γκεκριμένους κανόνες διαβίωσές, πίστης και τρόπου έκφρα ̂σης. Η λέξη Ισλάμ"προέρχεται απσ,το Αραβικό ΑεΙβηηβ που ση­μαίνει πίστη, υποταγή, παράδοση στο θεό Με τον θάνατο του το 632 μ.χ ξεκίνησαν οι έριδες της διαδοχής. Ο λόγος ήταν ένας, όσο πεζό και αν ακοϋγεται.

ΑΝΑΛΥΣΗ

Ο Μωάμεθ είχε κα­ταφέρει να «χτί­σει» μια τεράστια

«αυτοκρατορία» πιστών, που ήταν πρόθυμοι να τον ακο­λουθήσουν σε οτιδήποτε τους ζητούσε. Τους έδωσε ελπίδα, τους άλλαξε τον τρόπο ζωής. Όποιος κατάφερνε να ελέγξει όλους αυτούς τους πιστούς θα έλεγχε, όλη τη Μέση Ανατολή, την Αφρική και γιατί όχι και τα Βαλκάνια και την Ευρώπη. Μην ξεχνάμε ότι βρισκόμαστε στο 632 με το Δυτική Ρωμαϊ­κή αυτοκρατορία ουσιαστικά ανύπαρκτη και το Ορθόδοξο Βυζάντιο να κατέχει μια τερά­στια έκταση που με δυσκολία έλεγχε...

Δυο φατρίες ερίζουν για την Διαδοχή του Μωάμεθ.

Οι ηγέτες των φατριών αυ­τών όσο ζούσε ο Μωάμεθ, ήταν συναγωνιστές του, φίλοι και συγγενείς του. Μετά τον θάνατο του όμως... Από τη μία ήταν οι Ορθόδοξοι Μου­σουλμάνοι, ή Σουνίτες, και από την άλλη οι Σιίτες. Οι δυο αυτές φατρίες ενεπλάκησαν για εκατοντάδες χρόνια σε ένα ανηλεή αιματηρό πόλεμο (που συχνά συνεχίζεται και στις μέ­ρες μας) για το ποιος θα πάρει το χρίσμα του Χαλίφη, δηλαδή του Ηγεμόνα όλων των Μου­σουλμάνων (από την Αραβική λέξη Κήθίΐίθ που σημαίνει ο διάδοχος).

Οι Σουνίτες θεωρούν ότι το χρίσμα πρέπει να το λάβει εκείνος που ακολουθεί ορθά, την ομολογία πίστης στο Ιερό Βιβλίο, το Κοράνι, εκείνος που ακολουθεί την Σούνα τον κανόνα δηλαδή του Μωάμεθ. Οι Σιίτες από την άλλη, είναι οι οπαδοί του Αλί. ΗλέξηΣιιά σημαίνει την «διαδοχή» και θεωρούν ότι ο Αλί, έπρεπε μετά τον θάνατο του Μωάμεθ να αναλάΒει το τιμόνι όλων των Μουσουλμάνων, αφού ο Αλί ήταν εξάδελφος και γα­μπρός του, άρα κατάγεται από

την οικογένεια του. ( Αλί είχε παντρευτεί την κόρη του Μω­άμεθ την Φατιμά)

0 Αλί και ο γιος του ο Χου- σείν, στην κούρσα της διαδο­χής δολοφονήθηκαν από τον Σουνίτη Μουαουίγια (Μωα- βία). 0 μύθος λέει ότι άφησαν το πτώμα του άταφο (τεράστια προσβολή) και αργότερα εισέ­βαλαν στην οικία του και έψα­χναν να βρουν το Ζουλφικάρ, το μυθικό σπαθί που ο ίδιος ο Μωάμεθ είχε δώσει στον Αλί. (Το Ζουλφικάρ, σύμφωνα με τον μύθο, ήταν το μαγικό σπαθί με τις δύο αιχμές, που

ο ίδιος ο Αλλάχ έστειλε στον Μωάμεθ για να κατατροπώνει τους εχθρούς του. 0 μύθος πάντα, λέει ότι το σπαθί έπεσε από τον ουρανό μπροστά στον Μωάμεθ ένα βράδυ που διέ­σχιζε την έρημο. 0 προφήτης κατέβηκε από την καμήλα του και πήγε να πιάσει την πυρα­κτωμένη πέτρα που μέσα της βρισκόταν το σπαθί. Δεν μπο­ρούσε να την αγγίξει και έβαλε την καμήλα του να ουρήσει πάνω της να την παγώσει. Μετά έσπασε την μεγάλη πέ­τρα, τον βράχο αυτόν και πήρε

το Ζουλφικάρ. Με μια κίνηση μπορούσε να τυφλώσει τους εχθρούς, με μια κίνηση να τους εξολοθρεύσει... Το σπα­θί αυτό μεταβίβασε στον Αλί και από τότε είναι και το σύμ­βολο του.

Αιματηρές συγκρούσειςΟι μάχες ανάμεσα στους

Σουνίτες και τους Σιίτες, για την διαδοχή,ήταν απίστευτης έντασης και αγριότητας. Το αίμα έρεε ποτάμι στους άνυ- δρους τόπους και στις ερή­μους της μέσης Ανατολής. Τε­λικά οι Σουνίτες επικράτησαν. Από τότε οι ηττημένοι Σιίτες υπέστησαν διωγμούς και εκ­καθαρίσεις που τρομάζουν. Πρώτος Χαλίφης ανακηρύ- χθηκε ο Αμπού Μπάκρ. Στην Οθωμανική αυτοκρατορία και στην μετέπειτα Τουρκία, το δόγμα που επικρατεί είναι αυτό των Σουνιτών. Οι ΑλεΒή- τες (οπαδοί του Αλί, κλάδος των Σιιτών) που ζούσαν και ζουν στην Τουρκία έχουν υπο- στεί μεγάλους διωγμούς και δολοφονίες, ενώ σε πολλές περιπτώσεις ζούσαν χειρότε­ρα και από τους Χριστιανούς χωρίς δικαιώματα και χωρίς προοπτικές εξέλιξης.

Οι διαφορές ανάμεσα σε Σουνίτες καιΣιίτεςκαιτα πάθη και οι εντάσεις που υπάρχουν, θυμίζουν έντονα τις εντάσεις μεταξύ Ορθοδόξων και Κα­θολικών Χριστιανών, κυρίως κατά το παρελθόν. (Σχίσμα εκκλησιών, 4η Σταυροφορία, ενωτικοί και ανθενωτικοί, κ.α). Οι διωγμοί των ΑλεΒητών και των Σιιτών γενικότερα, θυμί­ζουν έντονα τους διωγμούς και τις μεθόδους που επέβαλ­λε η Καθολική εκκλησία δια της Ιεράς Εξέτασης, στον κό­σμο) Είναι γεγονός ότι ακόμη και στις μέρες μας Σιίτες και Σουνίτες, αν και ανήκουν στην ίδια θρησκεία, «ακροβατούν» ανάμεσα στη λεπτή γραμμή του μίσους και τις απέχθειας μεταξύ τους. ■

42 ΟΡΘΟΔΟΞΙΑ ΙΝΡΟ ΤΕΥΧΟΣ 031 ΜΑΡΤΙΟΣ 2015

ΡΕΠΟΡΤΑΖ

Σης 22 Απριλίου 2013 πριν από ακριβώς δύο χρόνια, ο ελληνορθό­

δοξος μητροπολίτης Χαλεπίου κ. Παύλος, του Πατριαρχείου Αντιόχειας

μαςί με τον Συροϊακω- βίτη επίσκοπο της ίδιας

πόλης και τον οδηγό τους, έπεσαν στα χέρια άγνωστων απαγωγέων.

Την επομένη βρέθηκε το πτώμα του άτυχου

οδηγού, τον οποίο είχαν δολοφονήσει, πιθανό­

τατα οι απαγωγείς. Από τότε μέχρι και σήμερα

δεν έχει υπάρξει κανένα ουσιαστικό νέο για την

τύχη των δύο επισκόπων. Καμία πληροφόρηση. Κανένα σημάδι ζωής.

ΜΗΤΡΟΠΟΛΙΤΗΣ ΧΑΛΕΠΙΟΥ ΠΑΥΛΟΣ

ΔΥΟ ΧΡΟΝΙΑ

Γράψει ο Ανδρέας Λουδάρος

νννννν.ΟΒΤΗΟΟΟΧΙΑ,ΙΝΡΟ 43

ΡΕΠΟΡΤΑΖ

Τ ην «πατρότητα» της απαγωγής επεχείρησαν να αναλάβουν διά­

φορες ισλαμιστικές εξτρε- μιατικές οργανώσεις αλλά ακόμη και σήμερα, δυο χρό­νια μετά, κανείς δεν μπορεί να πει με σιγουριά ποιοι βρί­σκονται πίσω από αυτήν την ενέργεια. Αρκετοί ήταν αυτοί που για πολιτικούς λόγους επιχείρησαν να εμφανιστούν ως προστάτες. Η Τουρκία για δικούς της λόγους, θέλησε να παρέμβει για την απελευθέ­ρωση. Η τότε συριακή αντι­πολίτευση επίσης. Μάλιστα οι δεύτεροι αρκετό καιρό μετά την απαγωγή υποστήριζαν οτι υπήρχαν διαπραγματεύσεις σε εξέλιξη με τους απαγω- γείς. Βέβαια, δεν πρέπει να παραλείψουμε πως, εξαρχής υπήρχαν αρκετοί που έβλεπαν με καχυποψία την εμπλοκή της συγκεκριμένης οργάνω­σης στις προσπάθειες για την απελευθέρωση των επισκό­πων. Πλέον θεωρείται βέβαιο πως το ενδιαφέρον τους είχε να κάνει περισσότερο με το να προσεγγίσουν το χριστιανικό πληθυσμό και να του δημιουρ­γήσουν ένα κλίμα ασφάλειας για πολιτικούς λόγους παρά να βοηθήσουν ουσιαστικά.

Με το πέρασμα του χρόνου, η μία μετά την άλλη όλες οι ειδήσεις διαψεύστηκαν και οι ελπίδες άρχισαν να χάνουν την δύναμη τους. Τον προηγούμε­νο Οκτώβριο κατά την επίσημη επίσκεψη του στην Εκκλησία της Ελλάδος, ο Πατριάρχης Αντιόχειας κ. Ιωάννης, αδερ­φός του απαχθέντος μητρο­πολίτη είχε εκφράσει ένα πα­ράπονο. «θα ήθελα πολύ να

ήταν εδώ και ο αδελφός μου Παύλος αλλά ξέρω ότι όπου κι αν βρίσκεται χαίρεται μαζί μας» είχε πει επισκεπτόμενος την Μ.Κ.Ο. «Αποστολή» της Αρχιεπισκοπής Αθηνών όπου εκτός των άλλων είχε κάνει αναφορές και στα δεινά που περνούν καθημερινά οι χρι­στιανοί σε αυτήν την σκοτεινή γωνιά της Μέσης Ανατολής.

Δυο χρόνια μετά την απα­γωγή, όλοι έχουν σιωπήσει. Αυτοί που επικαλούνται την λογική θεωρούν πως η απα­γωγή έχει λήξει με τρόπο θα­νατηφόρο καιρό τώρα. Αν ήθε­λαν λύτρα θα τα είχαν ζητήσει. Αν ήθελαν ανταλλαγές θα τις είχαν ζητήσει επίσης. Ότι κι αν ήθελαν θα το είχαν εκφράσει, υποστηρίζουν. Στον αντίποδα όσοι βλέπουν τα πράγματα πιο ρομαντικά, επικαλούνται την πίστη και εξακολουθούν να προσεύχονται για την υγεία του Παύλου... όπου κι αν είναι.

Ο Χαλεπίου κ. Παύλος0 πατέρας του ήταν από την

Συρία και η μητέρα του από τον Λίβανο, εκείνος γεννήθη- κε στη Λαοδικεία της Συρίας πριν από 54 χρόνια αλλά η παιδεία του, τον έκανε Έλλη­να. 0 Παύλος Υθζίφ είναι ο Ελληνορθόδοξος Μητροπο­λίτης Χαλεπίου που βρέθηκε στο επίκεντρο της παγκόσμι­ας επικαιρότητας με τον πιο σκληρό και άγριο τρόπο, όταν έπεσε θύμα απαγωγής μαζί με τον Συρο-Ιακωβίτη Επί­σκοπο του Χαλεπίου. Η σχέ­ση της οικογένειας του με την θρησκεία μπορεί να περιγρά­φει πολύ απλά βλέποντας την πορεία του ίδιου και των αδερ­φών του. 0 Παύλος είναι μη-

Δυο χρόνια μετά την απαγωγή, όλοι έχουν σιωπήσει. Αυτοί που επικαλούνται την λογική θεωρούν πως η απαγωγή έχει λήξει με τρόπο θανατηφόρο καιρό τώρα. Στον αντίποδα όσοι βλέπουν τα πράγματα πιο ρομαντικά, επικαλούνται την πίστη και εξακολουθούν να προσεύχονται για την υγεία του

44 ΟΡΘΟΔΟΞΙΑ ΙΝΡΟ ΤΕΥΧΟΣ 031 ΜΑΡΤΙΟΣ 2015

ΡΕΠΟΡΤΑΖ

Από παλαιόιερη επίσκεψη του μητροπολίτη Παύλου στο Άγιον Όρος

τροπολίτης, η δίδυμη αδερφή του είναι μοναχή και ο μεγα­λύτερος αδερφός, ο πρωτότο­κος, είναι σήμερα Πατριάρχης Αντιόχειας. 'Εχουν μια αδερφή ακόμη, τη μοναδική που δεν φορά ράσα.

Στις τελευταίες εκλογές για την ανάδειξη Πατριάρχη Αντιόχειας, ο Παύλος ήταν «φαβορί» κατά πολλούς, ο Ιωάννης «αουτσάιντερ» δεν είχε καν δικαίωμα εκλογής. 0 κανονισμός εκλογής άλλαξε, το «αουτσάιντερ» μπήκε στην «αρένα» κι όλα ανατράπηκαν. 0 Παύλος έχασε τον θρόνο από τον μεγάλο του αδερφό. Κάποιοι λένε ότι απλά απο­δέχθηκε την δυναμική που ανέπτυξε σε ανύποπτο χρόνο ο Ιωάννης, άλλοι πάλι υποστη­ρίζουν ότι ο Παύλος υποχώρη­σε για χάρη του πρωτότοκου αδερφού του.

Σπούδασε πολιτικός μη­χανικός στη Συρία, μετά ήρθε στη Θεσσαλονίκη στο Α.Π.Θ. όπου έγινε θεολόγος. Το 1992 έγινε διδάκτορας. Όσοι τον ξέ­ρουν καλά, μιλούνγια έναν δυ­ναμικό χαρακτήρα, λάτρη των νέων τεχνολογιών, ευγενή και πρωτοπόρο. Στο Μπαλαμάντ όπου ήταν Ηγούμενος και Κο­σμήτορας, φρόντισε να κάνει την ελληνική γλώσσα δεύτερη επίσημη της θεολογικής σχο­λής. Τα πιο πολλά μαθήματα για την ακρίβεια, στα ελληνικά διδάσκονται.

Στη Μητρόπολη του, έφτια­ξε διαδικτυακό ραδιόφωνο αλλά καιννεβίν. Είναι &Ι099ΘΠ έχει λογαριασμό στο 1\λλΚθγ αλλά και προφίλ στο 1βοθ6οοΙ<. Ανήκει στην κατηγορία των κληρικών που πιστεύουν πως τα νέα μέσα είναι η μεγάλη ευκαιρία της Εκκλησίας να

προσεγγίσει τη νέα γενιά. Μό­νιμη επωδός του όταν μιλάει σε νέους ανθρώπους είναι «να σπουδάζετε, να μορφωθεί­τε». Οι περισσότεροι από τους φοιτητές του. στο Μπαλαμάντ έχουν περάσει από την Ελλά­δα για να μάθουν Ελληνικά. Τους πηγαίνει στο Αγιον Όρος για να μάθουν από πρώτο χέρι την ζωή στην «μητρόπολη» του ορθόδοξου μοναχισμού.

Ζει μεταξύ Τουρκίας και Συρίας. Στην Αντάκια, την αρ­χαία Αντιόχεια δηλαδή, έχει και ενορίες αλλά και μοναστή­ρια. Στο Χαλέπι όπου και το κέντρο της Μητρόπολης του οι Χριστιανοί, προ των διώξε­ων, υπολογίζονταν σε περίπου 20.000. Στην πόλη του Χαλεπί- ου μάλιστα, έχει ιδρύσει κι ένα μοναστήρι, τη γυναικεία Μονή του Ευαγγελισμού με κάπου 20 περίπου μοναχές. Όταν δεν

είναι στην Συρία ή την Τουρ­κία, ταξιδεύει στην Ελλάδα και σε άλλες χώρες. Πότε σε συ­νέδρια, πότε για να ενημερώ­σει την κοινή γνώμη για τους διωγμούς των Χριστιανών και πότε για να μαζέψει πόρους για το έργο του. Για εμάς εδώ στην Ελλάδα, ίσως να φαίνο­νται πολλά πράγματα απλά δε­δομένα. Για τους Ορθόδοξους Χριστιανούς της Συρίας, ακό­μη και ο εκκλησιασμός μπο- ρεί να μετατραπεί σε παγίδα θανάτου. Λένε πως ορισμένοι κοντινοί του άνθρωποι, βλέ­ποντας την κατάσταση να γί­νεται ανεξέλεγκτη στην Συρία, τον συμβούλεψαν να μείνει στην Τουρκία. Εκείνος προτί­μησε να μην εγκαταλείψει την έδρα του. Το ίδιο έπραξε ακό­μη κι όταν δέκα μέρες πριν την απαγωγή, μια ρουκέτα στόχευσε το σπίτι του στο Χα­λέπι. Ήταν πλέον δεδομένο ότι αποτελούσε στόχο. Πάλι δεν έφυγε. Τώρα βρίσκεται αιχ­μάλωτος στα χέρια στυγερών εγκληματιών και στις προσευ­χές χιλιάδων ανθρώπων που εύχονται να έχει αίσιο τέλος η περιπέτεια του. ■

Σημείωση του συντάκτη:Όσο κι αν η λογική προστά­

ζει άλλα, ανήκουμε σε αυτούς που πιστεύουν και ελπίζουν οτι ο μητροπολίτης Χαλεπίου Παύλος παραμένει ζωντανός. Γι αυτό και χρησιμοποιούμε ενεστώτα ελπίζοντας σύντο­μα να χρησψοποιήσουμε τον αόριστο για να περιγράφουμε όσα θα μας διηγηθεί πως πέ- ρασε.

ν/νν\Λ/_ΟΒΤΗΟΟΟΧΙΑ.ΙΝΡΟ 45

ΚΟΙΝΩΝΙΑ

Πθ(0 ς είπεάτι στην ΕλλάόΐΙ

^ Ο ρ π ά ρ χ ο υ ν πλέονΕυεργέτες;Χτίζει εκκλησίες, γηροκομεία, γυμναστήρια, νηπια­γωγεία, γυμνάσια αλλά όταν τον ρωτάς γι’ αυτά... σου χαμογελά και αλλάζει συζήτηση. 0 κ. Δημήτρης Ανα- στασιάδης, είναι ο άνθρωπος που «προκάλεσε» τον Οι­κουμενικά Πατριάρχη κ. Βαρθολομαίο να επισκεφθεί όχι μια αλλά δύο φορές μέσα σε λίγα χρόνια την Τερπνή, μια μικρή κωμόπολη 2.000 κατοίκων έξω από τη Νιγρίτα των Σερρών. Την πρώτη φορά ήταν για να εγκαινιάσει μια εκ­κλησία φτιαγμένη στο χέρι με πέτρα και αγιογραφημένη με χρυσό 24 καρατίων. Αυτή τη φορά ο Προκαθήμενος της Ορθοδοξίας θα εγκαινιάσει ένα γηροκομείο αντί­στοιχο του οποίου δεν υπάρχει ούτε στην Αθήνα.Αυτή είναι η ιστορία του.

Από την Σοφία Καρεκλά Φωτογραφίες: Ζάχος Καρεκλάς

ΚΟΙΝΩΝΙΑ

Μ ετά από δεκατέσσερα χρόνια, ο Οικουμενικός Πατριάρχης Βαρθολο­

μαίος επισκέπτεται για δεύτερη φορά την ίδια κωμόπολη. Κάτι εξαιρετικό σπάνιο, ίσως και μο­ναδικό όσον αφορά στα ταξίδια του. Πρόκειται για την Τερπνή Σερρών. Το 2001, ο κ. Βαρθολο­μαίος εγκαινίασε εκεί έναν ναό. Ποιο είναι το ξεχωριστό στοιχείο στην υπόθεση; Ο ναός αυτός χτί­στηκε εξολοκλήρου από έναν ιδιώτη. Όταν ολοκληρώθηκε η ανέγερσή του, αγιογρόφηθηκε ολόκληρος μέχρι το τελευταίο εκατοστό, με χρήματα του ίδιου ανθρώπου, ο οποίος, παρότι ο ναός έχει τρία χρόνια που έγινε ενοριακός, συνεχίζει να καλύπτει σε μεγάλο βαθμό τα λειτουργικά του έξοδα.

Δεκατέσσερα χρόνια μετά, ο άνδρας αυτός ετοιμάζεται να προσφέρει στην τοπική κοινωνία κι ένα γηροκομείο, θα εγκαινι­άσει και αυτό ο Οικουμενικός Πατριάρχης κατά την επικείμενη επίσκεψή του στην πόλη των Σερ­ρών. Ποιος είναι, όμως, ο σύγ­χρονος αυτός ευεργέτης;

Από τη Σαουδική Αραβία, στην Τερπνή

Μας ξεναγεί στο εργοστάσιό του, στην Τερπνή, μας δείχνει ένα ένα τα μηχανήματα και μας εξη­γεί τη διαδικασία που ακολουθεί η γραμμή παραγωγής καθώς και τηντεχνολογία που χρησιμοποιεί­ται. Απλός, ευγενής, οξυδερκής, χαιρετά εγκάρδια τους υπαλλή­λους κι επιβλέπει ο ίδιος όλα τα στάδια της παραγωγής, παρά τις

δεκαετίες που κρύβονται κάτω από το κομψό του κοστούμι. Ο κ. Δημήτρης Αναστασιάδης, πρόε­δρος της εταιρείας Ρ ϊ&γ β π , που παράγει όλη τη γκάμα των υλικών μόνωσης, ξεκίνησε από το μηδέν για να φθάσει σήμερα να διαθέ­τει εργοστάσια σε άλλες πέντε χώρες ενώ, από το εργοστάσιο στην Τερπνή, ξεκινούν τα φορτη­γά της εταιρείας που ταξιδεύουν σε τριάντα χώρες για εξαγωγές. «Το 1959 ξεκίνησα τη δική μου δουλειά, εμπορία και κατασκευ­ές μονώσεων. Το 1974 ξεκίνη­σα την παραγωγή διογκωμένης πολυστερίνης στη Θεσσαλονίκη. Την μονάδα αυτή την μετέφερα εδώ στην Τερπνή, από όπου κα­τάγομαι. Η αγορά μας, την εποχή εκείνη, ήταν κυρίως η Σαουδική Αραβία». Από εκεί, ο κ. Αναστα­σιάδης άντλησε τα πρώτα του κεφάλαια ώστε να μπορέσει να επεκτείνει σιγά σιγά την επιχεί­ρησή του στην Ελλάδα. Την περί­οδο εκείνη ξεκίνησε και η ανέ­γερση του ναού προς τιμήν των Τριών Ιεραρχών, στο κέντρο της Τερπνής. «Στη Σαουδική Αραβία νοικιάζαμε για τέσσερα με πέντε χρόνια χώρους στην έρημο όπου στήναμε προκάτ σπίτια τα οποία φτιάχναμε εδώ στην Ελλάδα ενώ εγκαθιστούσαμε και γεννήτριες για να έχουμε ρεύμα. Όταν ολο­κληρώναμε τις εργασίες μας εκεί, νοικιάζαμε μετά όλες αυτές τις κατασκευές στους Σαουδάρα- βες», μας εξηγεί.

Τον ρωτάμε πώς πήρε την από­φαση να διαθέσει ένα τεράστιο ποσό για να φτιάξει αυτόν τον ναό, ένα πραγματικό στολίδι, όχι μόνο

48 ΟΡΘΟΔΟΞΙΑ ΙΝΡΟ ΤΕΥΧΟΣ 0 3 1 ΜΑΡΤΙΟΣ 2015

6ί ΟζΙΝΙ νΐΧ0α0Η±«0'ΛΛΛΛΜ

ΙΟΟΛ ΠΟΙ 01Λ10Χλ3 0 1 13Λ0Μ "Iι οΐ3Χϋοιϋιου οι 13003 ολ |ουιογ ΌοΜρηθ ’οηηώώο 1 | ) υο 3X13 ηοΗ '5οι4ιΙιι1ϋν ο ιό3ΐ11ιο ηοι 5οχοιρχο(Ιυ ο ι

νΐΝϋΝΙΟΧ

ΚΟΙΝΩΝΙΑ

για την Τερπνή αλλά για ολόκλη­ρο τον νομό Σερρών. «Η εκκλη­σία ξεκίνησε όταν φτιάχναμε τα προκάτ οτη Σαουδική Αραβία. Υπήρχαν κενά διαστήματα κατά τη διάρκεια της παραγωγής κι έπρε- πε κάπου να απασχολούμε τους εργάτες μας. Έτσι χτίσαμε την εκκλησία. Δεν είναι κάτι το ιδι­αίτερο», μας λέει με σεμνότητα. «Οταν είχα κάνει το νηπιαγωγείο στο χωριό, ο τότε μητροπολίτης Σερρών μακαριστός Μάξιμος εξέφρασε το παράπονό του. Μου είπε «συγχαρητήρια κ. Αναστασι- άδη που κάνατε το νηπιαγωγείο αλλά εγώ αυτό το οικόπεδο το προόριςα για να γίνει εκκλησία γιατί η εκκλησία του Αγίου Δημη- τρίου είναι έξω από το χωριό κι ο κόσμος κουράζεται να φτάσει εκεί». Εγώ τότε δεν του έδωσα καμία απάντηση. Το συζήτησα με τους μηχανικούς της εταιρείας, τι μπορεί να γίνει, κι αποφασίσαμε τελικά να χτίσουμε στο υπόλοιπο οικόπεδο το ναό», εξιστορεί ο κ. Αναστασιάδης.

Η άδεια που δεν ήρθε ποτέ

Όσο για τις δυσκολίες και τα προβλήματα που συνάντησε τα είκοσι σχεδόν χρόνια που κρά­τησε το χτίσιμο του ναού, προτιμά να μην αναφέρει τίποτα για αυτά. «Πάνε αυτά, πέρασαν», απαντά χαμογελώντας. Το μόνο ζήτημα που επισημαίνει είναι το πρό­βλημα που αντιμετώπισε με τη ναοδομία, καθώς, ακόμη κι αυτός ο ισχυρός επιχειρηματίας, ήρθε αντιμέτωπος με τη δυσκίνητη γραφειοκρατία της χώρα μας. «Είχα προβλήματα από τη ναο­δομία. Πήγα και ζήτησα μελέτη έτοιμη πριν ξεκινήσω να χτίζω τον ναό την οποία είχαν υποχρέ­ωση να μου δώσουν. Κι όμως, έδειξαν αδυναμία να μου την δώ- σοιν. Μετά από αυτό, πήρα τον ναοδόμο που έκανε την Παναγία Σουμελά για να φτιάξει την μελέ­τη του συγκεκριμένου έργου στην Τερπνή. Παρ' όλα αυτά, δεν πήρα ποτέ την άδεια από τη ναοδομία. Χάρη σε ένα νόμο της Βάσως Πα-

ναδρέου μπορέσαμε και νομιμο­ποιήσαμε τελικά τον ναό».

Ο ναός, το γηροκομείο και ο Πατριάρχης

Η αρχιτεκτονική του ναού είναι βασιλική με πέντε τρούλους. Η εξωτερική του όψη καλύπτεται από πέτρα ενώ στην αγιογράφηση στο εσωτερικό του χρησιμοποιή- θηκε χρυσός 23,8 καρατίων. Ένας τέτοιος μεγαλοπρεπής ναός, δεν θα μπορούσε παρά να έχει και τα ανάλογα εγκαίνια.

«Ο προκάτοχος του σημερινού Πατριάρχη, ο Δημήτριος, μου είχε απονείμει ένα οφφίκιο. θεώρη­σα, λοιπόν, φρόνιμο να έρθει το πατριαρχείο που με τίμησε, να κάνει τα εγκαίνια του ναού. Έτσι, ζήτησα από τον Πατριάρχη Βαρ­θολομαίο να μας τιμήσει με την παρουσία του στα εγκαίνια του ναού», εξηγεί ο κ. Αναστασιάδης.

Το ίδιο θα γίνει τώρα και με το γηροκομείο που χτίζει ο κ. Αναστασιάδης και η εταιρεία του. Πρόκειται για ένα διώροφο κτίριο, με υπόγειο, 3.000 τ.μ. το οποίο διαθέτει σαράντα δωμά­τια, τα περισσότερα μονόκλινα, στα οποία θα μπορούν να μείνουν μέχρι 49 άτομα. Διαθέτει χώρους για ιατρείο, φυσικοθεραπευτήριο, γυμναστήριο μέχρι και κομμωτή­ριο ενώ έχουν σχεδιαστεί χώροι για να εξυπηρετούν τα άτομα με ειδικές ανάγκες. «Το γηροκομείο σκεφτόμαστε να το κάνουμε ίδρυ­μα. Προτεραιότητα σε αυτό θα έχουν οι εργαζόμενοι της Ρίί>ι-3η. Υπάρχουν άνθρωποι που δου­λεύουν εδώ χρόνια, έχουν προ­σφέρει πολλά και πιστεύουν ότι η επιχείρηση δεν ανήκει μόνο στον Αναστασιάδη αλλά ανήκει και σε αυτούς», μας λέει ο κ. Αναστασι­άδης και προσπαθεί να αλλάξει τη συζήτηση και να την μεταφέρει από το γηροκομείο και πάλι στα υλικά μόνωσης.

Αν και μπορεί να σου μιλά για ώρα και με λεπτομέρειες για τις μηχανές του εργοστασίου του, την τεχνολογία που χρησιμοποιούν, τα υλικά που παράγονται, τους τρόπους που έχουν υιοθετήσει

50 ΟΡΘΟΔΟΞΙΑ ΙΝΡΟ ΤΕνΧΟΣ 0 3 1 ΜΑΡΤΙΟΣ 2015

18 ΟζΙΝΙ νΐΧ0α0Η±«0'ΛΛΛΛΜ

νΐΝϋΝΙΟΜ

ΚΟΙΝΩΝΙΑ

για να μην ρυπαίνουν το περι­βάλλον, δεν του αρέσει να μιλά καδόλου για τον εαυτό του και τις δωρεές του στη γενέτειρά του κι αισθάνεται άβολα όταν μιλούν οι άλλοι για εκείνον με επαινετικά σχόλια.

Σεμνός και λιγομίλητος... ταξιδιώτης

Παρότι πολλά κτίρια στην Τερ­πνή φέρουν το όνομά του, όπως το νηπιαγωγείο, το γυμνάσιο, το γυμναστήριο, μιας και τα έχει χτί­σει εκείνος για να εξυπηρετούν τις ανάγκες της τοπικής κοινωνί­ας, ο κ. Αναστασιάδης θεωρεί ως τη σημαντικότερη προσφορά του στους συγχωριανούς του τη δη­μιουργία και διατήρηση του εργο­στασίου του στην Τερπνή. «Αυτό που κάνουμε και δεν το καταλα­βαίνουν πολλοί άνθρωποι είναι ότι το εργοστάσιό μας βρίσκεται εδώ. Η μονάδα παραγωγής είναι εδώ και δίνει δουλειά στους κα­τοίκους του χωριού. Αυτό μετράει πολύ περισσότερο από ότι οι υπό­λοιπες δωρεές», μας λέει.

Ποιο είναι, όμως, το κίνητρό του για όλα αυτά που προσφέρει στον τόπο του και τους συναν­θρώπους του; «Δεν υπάρχει κα­νένα ιδιαίτερο κίνητρο πίσω από όλα αυτά. Πιστεύω ότι σε αυτή τη ζωή είμαστε ταξιδιώτες. Κα­νένας Αναστασιάδης πολύ πάνω από τον Αναστασιάδη δεν πήρε τίποτα μαζί του, φεύγοντας από αυτή τη ζωή. Εγώ θα πάρω; Τι να τα κάνουμε δηλαδή τα χρήματα που κερδίζουμε, αν όχι δωρεές; Λίρες, όπως έκαναν παλιά και τις έκρυβαν στα μπαούλα;», επιση- μαίνειμε χιούμορ.

Φειδωλός στα λόγια αλλά γενναιόδωρος στις πράξεις και τις προσφορές στην τοπική κοι­νωνία, τους συμπατριώτες του αλλά και όποιον άλλον μπορεί να βοηθήσει, ο κ. Αναστασιάδης έχει χτίσει στην Τερπνή, εκτός από τον ναό, το νηπιαγωγείο του χωριού, το γυμνάσιο, ένα γυμναστήριο και τώρα το γηροκομείο. Αυτά είναι μερικά από όσα μας λέει. Υπάρχουν πολλές άλλες πράξεις

52 ΟΡΘΟΔΟΞΙΑ ΙΝΡΟ ΤΕΥΧΟΣ 0 3 1 ΜΑΡΤΙΟΣ 2015

€5 ΟζΙΝΙ νΐΧ0α0Η±«0'ΛΛΛΛΜ

νΐΝΟΝΙΟΉ

ΚΟΙΝΩΝΙΑ

αγάπης και προσφοράς στον συνάνθρωπο που τις γνωρίζουν μόνο οι στενοί συνεργάτες και φί­λοι του καθώς και άλλες που τις ξέρει μόνο... ο θεός. «Δικό μας δεν είναι τίποτα σε αυτή τη ςωή. Όλα είναι του θεού. Αν για δέκα μέρες έμενα στο κρεβάτι όταν έστηνα την επιχείρηση, όλο αυτό το δημιούργημα θα είχε καταρ- ρεύσει», πιστεύει ο κ. Αναστασιά­δης ο οποίος πορεύεται στη ςωή του κάνοντας πράξη τη φράση «τα σα εκ των σων» που λέει ο ιερέας σε κάθε θεία Λειτουργία.

Μπορεί ως επιχειρηματίας να είναι δυναμικός, με πυγμή και ισχυρή άποψη, ως άνθρωπος

όμως, είναι ιδιαίτερα ηπίωντόνων και κυρίως λίγων λόγων.

0 κ. Γεώργιος Γιαρισκάνης, ο αγιογράφος που ανέλαβε την αγι­ογράφηση του ναού στην Τερπνή, μας λέει ότι «ο κ. Αναστασιάδης είναι φειδωλός στους χαρακτη­ρισμούς του. Κάνει πολλά πράγ­ματα και λέει λίγα, σε αντίθεση με τους περισσότερους ανθρώπους που κάνουν λίγα πράγματα και λένε πολλά για να καλύψουν το κενό με λόγια». Η Αγία Γραφή, πολύ σοφά, αναφέρει ότι κανένας προφήτης δεν γίνεται αποδεκτός στον τόπο του. Κάτι που ισχύει τις περισσότερες φορές για όλες τις μεγάλες προσωπικότητες. Ο κ.

Αναστασιάδης, ακολουθώντας το παράδειγμα των μεγάλων ευερ­γετών της χώρας τα χρόνια που προσπαθούσε το ελληνικό κρά­τος να σταθεί στα πόδια του, εξα­κολουθεί πεισματικό να διατηρεί τις επιχειρήσεις του στο μέρος όπου γεννήθηκε και μεγάλωσε, παρά τις δυσκολίες που αντι­μετωπίζει. Εκεί διαθέτει και τα κέρδη της εταιρείας του, μετατρέ- ποντάς τα σε σχολεία και δημόσια κτίρια για να τα απολαμβάνουν οι συμπατριώτες του. Πιστεύει ότι η σημαντικότερη ευεργεσία είναι η εργασία που δίνεται στους αν­θρώπους οι οποίοι, έτσι, παρα­μένουν στον τόπο τους. Η Τερπνή

έχει τις λιγότερες απώλειες νέο*/ ανθρώπων που έφυγαν από εκεί για να αναζητήσουν αλλού δου­λειά. Αυτό χαροποιεί ιδιαίτερα τον κ.Αναστασιάδη.

Όσοι τον γνωρίζουν και συνερ­γάζονται μαζί του, υπογραμμίζουν τη σεμνότητα του χαρακτήρα του. Ο ίδιος αν και συνεργάζεται με τους ισχυρότερους επιχειρημα­τίες ενιός κι εκτός Ελλάδας θε­ωρεί τον εαυτό του ως έναν απλό ταξιδιώτη. Αυτό τσν καιρό, ανυπο- μσνείνα ολοκληρωθεί το γηροκο­μείο για να προσφέρει φροντίδα και προστασία στους συμπατρι­ώτες του. Μια ακόμη ευεργεσία στον τόπο που τσν γέννησε. ■

54 ΟΡΘΟΔΟΞΙΑ ΙΝΡΟ ΤΕΥΧΟΣ 0 3 1 ΜΑΡΤΙΟΣ 2015

ΠΑΡΕΜΒΑΣΗ

Χρήση και κατάχρηση των ιερών αμφίων

του Αρχιμανδρίτη Χρυσόστομου Χρυσόπουλου

Γ νωρίζουμε ότι το «επιτραχήλισν» είναι ένα στενά και επίμηκες

τεμάχιο υφάσματος ανοικτό στο επάνω μέρος για να περιβάλλε­ται ο τράχηλος, εκεί οφείλει και την ονομασία του ως επιτρα­χήλιο. Φτάνει μέχρι τα πόδια και στο κάτω μέρος του έχει κρόσσια, στολίζεται δε με σταυ­ρούς. Συμβολίζει την χάρη του Αγίου Πνεύματος που έρχεται άνωθεν και νοηματίζεται στα Ιερά Μυστήρια. Είναι το πρώτο, κύριο και απαραίτητο άμφιο για την τέ­λεση Μυστηρίων ή ακολουθιών και το φέρουν ο Πρεσβύτερος και ο Επίσκοπος. Τα δε κρόσσια συμβολίζουν τις ψυχές των χριστιανών, που είναι υπεύθυνοι οι κληρικοί Ως εδώ τα πάντα είναι γνωστά και αποδεκτά.

Τα τελευταία χρόνια όμως βλέπουμε αλλαγές χρήσης του αμφίου αυτού και μάλιστα στην υπερβολή. Στις Μονές κάποιες από τις καθημερινές ακο­λουθίες τελούνται εκτός Ιερού Βήματος (ώρες, εσπερινός, κΑπ.) γι αυτό και για άμεση χρήση το κρεμούν δεξιά της Ωραίας Πύλης. Αυτή, την για πρακτικούς λόγους, συνήθεια αρκετοί κληρικοί (εντός και εκτός των Μονών, ακόμα και στους Ενοριακούς Ναούς) κρε­μούν επιτραχήλια εκατέρωθεν της Ωραίας Πύλης δύο ή και πε­ρισσότερα, ιδίως τις πανηγύρεις, σαν διακοσμητικά στοιχεία όμως. Ποτέ και κανέναν δεν είδαμε να λαμβάνει κάποιο απ' αυτά για να το φορέσει.

Προ καιρού σε κάποιο Μο­ναστήρι είδα ακόμη κάτι ακόμα. Είχαν κρεμάσει οι Πατέρες

επιγονάηα και ποτηροκαλύμ­ματα στο τέμπλο. Βέβαια δεν είναι η μοναδική περίπτωση, υπάρχουν και άλλοι όμοιοι τους. Στην αρχή νόμιζα ότι ήταν έργα των μοναχών και τα είχαν εκεί ως έκθεση ή και προς πώληση. Μου διευκρίνισαν ότι είχα άδικο στην σκέψη. Άρα, διακοσμητικοί ήταν οι λόγοι και μόνο, σαν να εκθέτουν την «προίκα» της Μονής για θέα και θαυμασμό από τους επισκέπτες. Όταν μά­λιστα το τέμπλο είναι πάρα πολύ παλιό, η όλη του ιστορική αξια χάνεται ή καλύπτεται απάτην άνευ γούστου και χρησιμότητας τοποθέτηση Ιερών Αμφίων. Το παραμικρό διακοσμητικά στολίδι σε περίτεχνα τέμπλα τα μειώνει, τα αδικεί έωςκαιταβεβηλώνει. Έχουν την αξία τους ως έργα τέχνης και μόνο. Είναι στολίδια από την κατασκευή τους και δεν χρειάζονται άλλη επέμβαση ή εξωραϊσμό. Όταν και όπου γίνει θα φέρει το αντίθετο αποτέλε­σμα από το επιθυμητό. Τα άμφια έχουν συγκεκριμένο σκοπό, στην θεία λατρεία και για τους ιερείς μόνο. Όταν παραποιού­με το ρόλο τους, είναι σαν να τοποθετούμε στους τοίχους του σπιτιού μας αντί για πίνακες ζωγραφικής ή φωτογραφίες, ρούχα, παντελόνια, φορέματα και παλτά. Χάνουμε και εδώ το μέτρο ένεκεν του εντυπωσια­σμού έως και συναγωνισμού. Στις μονές όπου γίνεται έχει την σημειολογία του, στους Ναούς των ενοριών γιατί;

Κάθε τι στην Εκκλησία έχει τηνχρησιμότητά του και την λογική εξήγηση. Η υπερβολή βλάπτει. Η επιστρεπτέα άλλη

Ο αρχιμανδρίτης π. Χρυσόστομος Χρυσό-

πουλος είναι προϊστάμενος στον Ι.Ν. Αγίων Αναργύρων,

ομωνύμου Δήμου της I. Αρχιεπισκοπής Αθηνών

χρήση τους είναι η τοποθέτησή τους σε Μουσεία για διαφύλαξη και συντήρηση. Η «ευπρέπεια του Οίκου Σου» που επικαλούμα­στε πρέπει να αντικατοπτρίζει και την ομορφιά, αν όχι και την τελειότητα. Τέλειος είναι ο θεός και τέλεια πρέπει να είναι και όσα Τον αφορούν ή χρησιμο­ποιούνται για την λατρεία Του.

Χάσαμε κάτι μεταξύ ωραί­ου και κατάλληλου, δεοντολογίας και ομορφιάς. Διαστρέψαμε τις έννοιες τους, ήρθε η υπέρβα­ση ,ξεφύγαμε από το γούστο. Διαπιστώνουμε πολύ συχνά σαλατοποίηση ιδεών, πρωτο­βουλιών, ενεργειών. Αφού τα πάντα δυστυχώς εξαρτώνται από το τι, πού και γιατί είδαμε και άρεσε σε εμάς και μόνο, τότε αντιλαμβανόμαστε και ποιος φταίει για το θέμα που περιγρά- ψαμε παραπάνω.

Τέτοιες ενέργειες παρα­πέμπουν σε στείρο μιμητισμό, ανούσια και ανόσια επιδειξιομα- νία και καταλήγουν σε παρεκτρο­πή του σκοπού ύπαρξης των Ιερών αμφίων. Αρκετές φορές εκτός των αμφίων, στις πανη- γύρεις των I. Ναών, τοποθετού­νται και πλούσιοι ανθοστολισμοί με τελικό σκοπό να γίνεται μια μίξη που μόνο ομορφιά και αρμονία δεν δείχνει, αντίθετα γίνεται θέαμα κακόγουστο και αποκρουστικό.

Πρέπει κάποτε να πρυτα- νεύσει ή καλαισθησία έναντι της ματαιοδοξίας, η αρμονία ένανη της υπερβολής, η ιερο- πρέπεια έναντι της κατάχρησης. Τότε και τα τέμπλα θα θαυμάζο­νται για ότι είναι και όχι για ότι έχουν φορτωθεί.

ν/νν\Λ/_0ΒΤΗ000ΧΙΑ.ΙΝΡ0 55

ΨΑΛΤΙΚΗ

Η Μεγάλη Εβδομάδα με τον δάσκαλο μου ΣπυρίδωναΠεριστέρη

Από τον Αλέξη I. Κατσαρό Άρχοντα Λαμπαδάριο του Καθεδρικού I. Μητροπολιτικού Ναού Αθηνών

0 μακορκπός Σπυρίδωνας Περισιφης στο δεξιό αναλά/ιο τηςΜητρόπΛκτωνΑβφώ/.Φ ω το.· προσωπικό αρχείο Α Κατσαρού

Η δυνατότητα που μου δίνεται να εκφράσω, έστω σύντομα, τις μνή­

μες των βιωμάτων μου από την ψαλτική τέχνη κατά τη Μεγάλη Εβδομάδα κοντά στο μεγάλο Δάσκαλο Σπυρίδωνα Περιστέρη, αποτελεί για εμέ­να ελάχιστη απόδοση ευγνω­μοσύνης και τιμής στη μνήμη του. Είναι ανεξίτηλα χαραγμέ­νες στη μνήμη μου δύο χρονι­κές περίοδοι: πριν τη Μεγάλη Εβδομάδα η περίοδος της προετοιμασίας, και η περίο­δος της Μεγάλης Εβδομάδας ως εκτέλεση των θεσπέσιων ύμνων της. 0 δάσκαλος πριν τη Μεγάλη Εβδομάδα φάντα­

ζε σαν μύστης των Μεγάλων Μυστηρίων. Ανήσυχος, αγω­νιώδης και με διάθεση αυτο­συγκέντρωσης προκειμένου να φτάσει στον εξαγνισμό της μουσικής του ύπαρξης.

Έτσι, με ευλάβεια ζηλωτή και τη μουσική ευφυΐα του στο κατακόρυφο, συγκέντρωνε τις εκλεκτότερες συνθέσεις των σχετικών ύμνων από το αρχείο της Βυζαντινής Υμνωδίας. Υμνογράφοι και μουσουργοί όπως ο Γεώργιος Ρεδεστινός είχαν πρωταρχική θέση στις επιλογές του. Με εσωτερι­κή συγκέντρωση, μελέτη και άσκηση σωματική και ψυχική έφτανε η Κυριακή των Βαϊων.

56 ΟΡΘΟΔΟΞΙΑ ΙΝΡΟ ΤΕΥΧΟΣ 031 ΜΑΡΤΙΟΣ 2015

ΨΑΛΤΙΚΗ

Στην ψαλμωδία την πρωινή ο δάσκαλος έλαμπε, ακολου­θώντας μουσικά τη θριαμ­βευτική πορεία του Ιησού στα Ιεροσόλυμα. Στο σημείο αυτό, η μνήμη μου με οδηγεί στην πρώτη μου ψαλτική παιδαγω­γία που άσκησε ο αείμνηστος πατέρας μου, Ιερέας Ιωάννης Κατσαρός στους ταπεινούς ναούς του χωριού μας και με οδήγησε να φτάσω κοντά σε αυτόν τον γίγαντα της Βυζαντι­νής μουσικής τέχνης, να γίνω μαθητής του και χορωδός δί­πλα του στο αναλόγιο του Μη- τροπολιτικού Ναού Αθηνών.

Ήταν πράγματι θείο δώρο να βρίσκεσαι δίπλα του και να ζεις την εκπληκτική απόδο­ση των 501.0 του, όπου ήταν αξεπέραστος αφού οι βάσεις των ύμνων που απέδιδε ξέ- φευγαν δύο και τρεις τόνους των φυσικών κλιμάκων. Ένα στοιχείο αξιοθαύμαστο της μουσικής προσωπικότητάς του ήταν η απαράμιλλη έκ­φραση των συναισθημάτων. Έτσι, καταγράφονταν στην έκ­φραση του προσώπου του και στη δόνηση της βελούδινης φωνής του τα ανάλογα συναι­σθήματα όλων των ημερών της Μεγάλης Εβδομάδας.

Το βράδυ της Κυριακής των Βάίων με αποκορύφωμα «τον Νυμφώνα σου βλέπω» το «Ερχόμενος ο Κύριος προς το Εκούσιον Πάθος» με το εκπληκτικό του 5010, «εις την Άνω Ιερουσαλήμ» έχοντας ως βάση της κλίμακας τουλά­χιστον 501 (ΔΙ). Το βράδυ της Μεγάλης Δευτέρας με το «εν ταις Λαμπρότησι των Αγίων σου» με βάση κλίμακας το Ι.Α (ΚΕ) έτσι ώστε να συνεχίσει το Δεύτερο Ήχο που ακολουθεί στη βάση του (ΚΕ). Τη Μεγάλη Τρίτη μεγαλειώδης η απόδοση του Τροπαρίου της Κασσιανής με κορυφαίο το 5010 του «τις εξιχνειάσει....».

Τη Μεγάλη Τετάρτη με το «Μυσταγωγώ/ σου Κύριε τους Μαθητάς».

Ο δάσκαλος πριν τη Μεγάλη Εβδομάδα φάνταζε σαν μύστης των Μεγάλων Μυστηρίων. Ανήσυχος, αγωνιώδης και με διάθεση αυτοσυγκέντρωσης προκειμένου να φτάσει στον εξαγνισμό της μουσικής του ύπαρξης.

ν/νν\Λ/0ΒΤΗ000ΧΙΑ.ΙΝΡ0 57

ΨΑΛΤΙΚΗ

Η αγωνία του όλο και με­γάλωνε και αυτό αύξανε τη μοναδική απόδοση των ύμνων μέχρι την κορύφωση τη Με­γάλη Πέμπτη. Εκεί έμοιαζε να φτάνει το τελευταίο στάδιο της μύησης στα μυστήρια της Βυ­ζαντινής ψαλμωδίας, ήταν σαν να συναντούσε το Χριστό στη Σταύρωσή του, «Εξέδυσάν με τα Ιμάτιά μου», «Επί Ξύλου Βλέπουσα» με το ανεπανά­ληπτο «Υιέ μου πού το Κάλλοςέδυ της μορφής σου..... ». Τότεήταν που ο θαυμασμός και η συμμετοχή όλου του χορού γι­νόταν μουσικό ποτάμι το οποίο συγκλόνιζε τους πιστούς.

Προσωπικά, ένοιωθα να συμμετέχω σε τραγωδία η οποία παιζόταν ανάμεσα στον ουρανό και τη γη. Τη Μεγάλη Παρασκευή συγκλόνιζε με το αξεπέραστο «Σήμερον Κρε- μάται επί Ξύλου» και άρχιζε εσωτερικά η προετοιμασία, ήρεμα πια, για την Πρώτη Ανά­σταση του Μεγάλου Σαββάτου και τη θριαμβευτική νύχτα της Αναστάσεως. Συνοπτικά, ανα­καλώντας στη μνήμη μου την περίοδο της Μεγάλης Εβδο­μάδας στα χρόνια του Πρωτο­ψάλτη Σπυρίδωνος Περιστέρη βλέπω το δάσκαλο να λάμπει μέσα στη λυρική ομορφιά της ψαλμωδίας του, ο χορός του να αντανακλά αυτή την ιδι­αίτερη ομορφιά, οι πιστοί να αγάλλονται και η ατμόσφαιρα στο εκκλησίασμα να γίνεται καθηλωτικά μυσταγωγική.

Στις μέρες μας, εμείς οι μαθητές του προσπαθούμε με τις μικρές μας δυνάμεις να κρατήσουμε την παρακαταθή­κη του, τις συμβουλές του, το ύφος του και κυρίως το υψη­λό ήθος του. Δεν γνωρίζω σε ποιό Βαθμό το κατορθώνουμε. Κάθε φορά πάντως που ψάλ­λουμε ύμνους που και εκείνος είχε αποδώσει, αισθάνομαι ότι η ταπεινή μας ανθρώπινη προσπάθεια θεριεύει το δικό του θείο μεγαλείο. ■

58 ΟΡΘΟΔΟΞΙΑ ΙΝΡΟ ΤΕΥΧΟΣ 031 ΜΑΡΤΙΟΣ 2015

ΠΙΣΤΗ

Αγάπη σταυρωμένη αγάπη Ουσιαστική

του πρωτοπρεσβύτερου Γεωργίου I. ΤΣΕΛΑΛΙΔΗ

Κ ύριε, σε βλέπω τόσο χαρούμενο κι απορώ. Πού πηγαίνεις άραγε;

Φεγγοβολά το πρόσωπό Σου, βλέπω στο βλέμμα Σου με­γαλύτερη λάμψη, μεγαλύτερη χαρά. Χαίρεσαι πολύ περισσό­τερο κι από όσο χάρηκες όταν ανέστησες τον φίλο σου, τον τετραήμερο νεκρό Λάζαρο. Πες μου, Χριστέ μου, απάντη- σέ μου, Κύριε, πού πηγαίνεις; Στον Κρανίου Τόπον; Στον Γολγοθά πηγαίνεις; Ναι, το βλέπω, αυτός ο δρόμος πη­γαίνει στον Γολγοθά... Πονάω, Κύριε, έρχεσαι εσύ «προς το Εκούσιον Πάθος» 1 για μένα; Για τον διπλανά μου; Για όλους εμάς; Δε φτάνει ο νους μου, δε μπορώ να καταλάβω, Εσύ ο αναμάρτητος θα πεθάνεις πάνω στον Σταυρό για μένα τον άχρειο και τιποτένιο;

Μα εγώ σε ραπίςω, σε βρίζω, σε κοροϊδεύω με τις πράξεις μου, με τη ζωή μου, με τα λόγια μου. Αντιπαθώ το διπλανό μου, βοηθώ μόνο τον εαυτό μου, νοιάζομαι μόνο για τη δική μου καλοπέρα­ση... Πολλές φορές αλλάζω μάσκες και προσωπεία για να περάσειτο δικό μου... Δεν αγαπώ, δεν βοηθώ, αποστρέ- φομαιτον άρρωστο, τον κατα­τρεγμένο, τον περιθωριακό... Φθονώ τον διπλανό μου αδερ­φό, μόνο του εαυτούλη μου κοιτώ... Και δέχεσαι, Κύριε, από μένα ως άλλους ομοίους μου, τις βλασφημίες, τους γέ­λωτες, την κόκκινη χλαμύδα, τον κάλαμο, τον σπόγγο και το ξύδι, το ακάνθινο στεφάνι.

μα πάνω απ' όλα τον Σταυρό και τον θάνατο για χάρη ημών, των Σταυρωτών Σου;

Αγάπη Σταυρωμένη, αγάπη άπειρη, αγάπη θυσιαστική, πώς να Σε υμνήσω; Τί να ψάλλω; Στερεύει το μυαλό μου, σταματά η σκέψη μου, σιωπώ...το δάκρυ αυλακώνει το πρόσωπό μου... Συγκα­ταβαίνεις, γλυκύτατε Ιησού, για μας τους ανάξιους, τους μικρούς. Σε προδίδω, Σε οδηγώ στον Γολγοθά κάθε φορά που με τις πράξεις, με τα λόγια παραβαίνω τον Λόγο Σου, αλλά και κάθε φορά που βασανίζω τον αδελφό μου, τον σύντροφό μου, τον συνάδελ­φό μου, Σε σταυρώνω, Σε καρφώνω με δικά μου καρφιά μυτερά και φαρμακερά...

Όμως, Κύριέ μου, συναι­σθάνομαι μέσα μου, μέσα στην ψυχή μου, την αμαρτω- λότητά μου! Δεν δύναμαι να ατενίσω το Πανάγιο Πρόσωπό Σου. Εσύ, ο Γιος του θεού, καταδέχτηκες να γίνεις σαν και μένα, χωρίς βέβαια αμαρτίες, για να με κάνεις αδερφό σου, παιδί σου, φίλο σου, να με ανυψώσεις πάνω από τη λάσπη, να μου δώσεις χάρη, τη δική Σου, να μου δώσεις ζωή, τη Ζωή Σου... «Αν και κρέμεσαι στον Σταυρό, είσαι και υπάρχεις ο Κύριός μου και ο θεός μου». Ξέρω, Κύριε, πρέπει να είμαι μαζί Σου... Να συσταυρωθώ με Σένα.,.να συζήσω.,,να συμπορευθώ με Σένα στην άνω Ιερουσαλήμ... Ξέρω μόνο Εσύ μπορείς όλους εμάς να

Ο πρωτοπρεσβύτερος π. Γεώργιος I. Τσελαλίδης είναι εφημέριος στον ιερό ναό αγίου

Διονυσίου Αρεοπαγίτου πολιούχου Αθηνών

ανυψώσεις προς τον Πατέ­ρα Σου και Πατέρα μας και θεό μας...Ναι, Κύριε... Να πάρουμε κι εμείς τον δικό μας σταυρό, τον προσωπικό μας σταυρό, σιδερένιο, ξύλινο, όπως κι αν είναι και να Σε ακολουθήσουμε... Γιατί Εσένα χρειαζόμαστε, εσταυρωμένε Κύριε, να γιάνεις τις πληγές μας τις προσωπικές, τις οικογενειακές, τις κοινωνι­κές... Γιατί μόνο Εσύ μπορείς να γιατρέψεις τα σώματά μας, τις κουρασμένες υπάρξεις μας από τα «καρφιά» και τ' ακάνθινα στεφάνια» της ζωής μας, τη «λόγχη» απ'τις καρδιές μας, να σταματήσεις τσν κατήφορο που έχουμε πάρει ως υπάνθρωποι,που έχουμε μοιάσει στα κτήνη και τα θηρία...

Εσύ, μόνο Εσύ μπορείς να μας απαλλάξεις απ' τα πάθη, τις αδυναμίες, τα μίση, τη βία, τις κακουχίες, την ανασφά­λεια, την αδικία... Εσύ, μόνο Εσύ δώσε μας χαρά, δώσε ειρήνη στις καρδιές μας, πάρε μας το δάκρυ, ανακαίνισε τη ζωή μας, δώσε μας προοπτι­κή, στήριξέ μας...Εσένα όλοι αποζητάμε, Εσένα θέλουμε, Εσένα ψάχνουμε μεσ' την παραζάλη μας... Αγκάλιασέ μας με τα Σταυρωμένα Χέρια Σου, σφιχτά, μη μας αφήσεις κι εμείς θα πιαστούμε γερά πάνω Σου, για να ζήσουμε, να υπάρχουμε, να αγαπάμε, να αγαπάμε... και να αναστη­θούμε μαζί Σου, Κύριε... Σ’ ευχαριστώ, σ’ ευχαριστούμε Ιησού... ■

ν/νν\Λ/_0ΒΤΗ000ΧΙΑ.ΙΝΡ0 59

Η ΑΠΟΨΗ ΣΑΣ ΕΙΝΑΙ

ΣΗΜΑΝΤΙΚΗ

Δίνουμε ιδιαίτερη βαρύτητα στις απόψ εις τω ν αναγνω στώ ν μας. Άλλωστε ο στόχος τη ς

προσπάθειας μας είστε εσείς και η ενημέρω σή σας. Αν νομ ίζετε λοιπόν π ω ς έχετε να μας προτείνετε

κάτι, το οποίο θα μας κάνει καλυτέρους θα χαρούμε να το διαβάσουμε.

Στείλτε τα γράμματα σας στην διεύθυνσηΓη3§3ΖΪΠ6@ΟΓΐΐΊθάθΧΪ3.ϊηΓο

ΘΕΟΛΟΓΙΑ

Α ν τα γεγονότα των τε­λευταίων ημερών του Ιησού, όπως κατα­

γράφονται στα ευαγγέλια, δημι­ουργούν πολλά προβλήματα και ερωτήματα, σίγουρα ο χαρακτή­ρας του τελευταίου δείπνου του Ιησού με τους μαθητές του κα­τέχει ακλόνητα την πρώτη θέση σε αυτά. Και αν τα ερμηνευτικά ζητήματα που σχετίζονται με τις διηγήσεις του πάθους δοκιμά­ζουν τους ερευνητές της Καινής Διαθήκης εδώ και αιώνες, ο ιστο­ρικός τους πυρήνας δεν έπαψε ποτέ να απασχολεί εξίσου, τόσο τους απλούς πιστούς, όσο και τους ειδικούς μελετητές.

Ήδη από την εποχή του Αυγου­στίνου εκδηλώνεται ένα ενδιαφέ­ρον να χρονολογηθούν τα γνωστό­τερα περιστατικά της ζωής του Ιησού. Έκτοτε οι μελετητές προ­σπάθησαν με τη συνδρομή άλλων επιστημών εκτός της θεολογίας όπως η ιστορία, η αστρονομία, η νομική και η ιατρική, να κατανο­ήσουν διάφορες λεπτομέρειες από τις διηγήσεις του πάθους. Εξαιτίας όμως της χρήσης δι­αφορετικών ημερολογίων στον αρχαίο κόσμο κατά την εποχή που μας ενδιαφέρει, η αστρονομία θε­ωρήθηκε πολύ νωρίς πως μπορεί να συνδράμει αποφασιστικότερα, για λόγους που όλοι αντιλαμβά­νεστε, στην προσπάθεια να ανα­συνθέσουμε ένα πειστικό κατά τον δυνατόν χρονολόγιο του βίου του Ιησού από τη Ναζαρέτ. Αν αναρωτιέστε τι έχει να μας πει για όλα αυτά ένας διακεκριμένος φυσικός του Πανεπιστημίου του Κέμπριτζ, ο οποίος μελετά εδώ και τριάντα χρόνια με πάθος τις ευαγγελικές διηγήσεις, η απά­ντηση είναι πολλά και μάλιστα με τρόπο που θα μας μείνει σίγουρα αξέχαστος.

0 Οοϋη ΗυΓηρΙΐΓθγ3 πιστεύ­ει ότι οι αντιφάσεις μεταξύ των συνοπτικών ευαγγελιστών και του Ιωάννη ως προς τον χρόνο του τελευταίου δείπνου και της σταύρωσης του Ιησού μπορούν να εναρμονιστούν πλήρως. Έτσι η παλιότερη υπόθεση ότι οι συνο-

Η ημέρα που σταυρώθηκε

ο ΙησούςΓράφει ο Μόσχος Π<οιπσιούδηςΕπίκουρος Καθηγητής θεολογίας στην θεολογική Σχολή του Α.Π.Θ

πτικοί διατηρούν την ιστορικότητα των γεγονότων, ενώ αντίθετα ο Ιωάννης τη θυσιάζει για λόγους θεολογικού συμβολισμού δοκι­μάζεται έντονα. Ανασυνθέτσντας τα αρχαία ημερολόγια με τη συν­δρομή της αστρονομίας και δια­βάζοντας προσεκτικά τα βιβλικά, αλλά και τα εξωβιβλικά κείμενα, ο συγγραφέας υποστηρίζει ότι μπορούμε πλέον σήμερα να υπο­λογίσουμε την ακριβή ημέρα του θανάτου του Ιησού λαμβάνοντας υπόψη ακόμη και παράγοντες όπως η νέφωση ή οι εμβόλιμες ημέρες του επίσημου ιουδαϊκού ημερολογίου που θα τίναζαν μια τέτοια προσπάθεια στον αέρα.

Παρόμοιες προσπάθειες είχαν ξεκινήσει ήδη από το μεσαίω- να. Μία διδακτορική διατριβή, η οποία εκδόθηκε την ίδια χρονιά με τη μελέτη του ΗυΓηρΙΐΓεγ5

(0 . Ρ. Ε. ΝοΙΗθίΙ, 03ΐίη9 ΙΚ θ

Ρθδδίοη: ΤΙίθ ϋίθ οί ,̂ δυε 3ηά Λθ θΓηθΐτ|θηεθ οί εοίθηΐίίίο οήηοηοίοςιγ (200-1600), Ιθίάθη, ΒπΙΙ, 2011) φανερώνει πως ο σχολαστικός θεολόγος και φιλό­σοφος του 13ου αιώνα Ρσγήρος Βάκων είναι ο πρώτος που με τη χρήση της αστρονομίας ανα- σύνθεσε τα αρχαία ημερολόγια και πρότεινε την ίδια ακριβώς ημερομηνία της σταύρωσης του Ιησού με τον συγγραφέα μας. Ίσως τότε σκεφτεί κανείς, αν αυτό μπορούσε να γίνει εφικτό τόσο παλιά, ποια η συμβολή λοιπόν του ΗγηηρΗΓθγ5 στο όλο ζήτημα; 0 Βρετανός φυσικός έχει μελετή­σει εξονυχιστικά όλα τα δεδομένα και από την πρώτη του δημοσί­ευση το 1983 σε συνεργασία με τον αστροφυσικό του Πανεπι­στημίου της Οξφόρδης Ογθ θ ιτιθ

ννθάοΐίηςιΐοη, έχει επαληθεύσει την ίδια ημερομηνία με τις πλέον πρόσφατες μεθόδους της αστρο­νομίας. Στους υπολογισμούς του λαμβάνει και τα δύο ενδεχόμενα που έκαναν αρκετούς από τους καινοδιαθηκολόγους που έχουν ασχοληθεί με τον Ιστορικό Ιη­σού να είναι παλαιότερα επιφυ­λακτικοί Δεν είναι τυχαίο πως όλοι αυτοί οι σπουδαίοι βιβλικοί

ν/νν\Λ/_ΟΒΤΗΟΟΟΧΙΑ.ΙΝΡΟ 61

ΘΕΟΛΟΓΙΑ

ερευνητές δέχονταν τις προτεινό- μενες ημερομηνίες θανάτου του Ιησού, έστω και αν μοιράζονταν στην επιλογή του έτους 30 ή 33 μ.Χ. Στην επιλογή της δεύτερης χρονολογίας ο ΗυηηρΙίΓθγδ όμως οδηγείται όχι με μία αλλά με δύο και μάλιστα ανεξάρτητες μετα­ξύ τους προσεγγίσεις, οι οποίες επιβεβαιώνουν την ίδια ακριβώς ημερομηνία. 0 αστροφυσικός ΜθάάίηςΙοη ετοίμασε πολλά από τα σχέδια αυτού του βιβλίου προκειμένου να κατανοήσουν οι περισσότεροι αναγνώστες που δεν είναι εξοικειωμένοι με την παρατήρηση των ουρανίων σω­μάτων την κίνησή τους καιτο ρόλο τους στον υπολογισμό του χρόνου. Για το πόσο σημαντικό είναι το ζήτημα αυτό για τους μελετητές της Καινής Διαθήκης επιτρέψτε μου να αναφέρω πως ο ομότιμος σήμερα καθηγητής κ. Ιωάννης ΚαραΒιδόπουλος το 1997 είχε καλέσει στο μάθημα της θεολο­γίας της Καινής Διαθήκης έναν ειδικό από τη Σχολή των θετικών Επιστημών για να μας παρουσιά­σει τον τρόπο με τον οποίο υπο­λογίζεται ο εορτασμός του πάσχα.

Η ημερομηνία του εορτασμού του πάσχα είχε αποτελέσει πρό­βλημα ήδη από τα πρώτα χρόνια στα μέλη της εκκλησίας. Οι Τεσ- σαρεσκαιδεκατίτες επέμεναν να γιορτάζουν το χριστιανικό πάσχα μαζί με το ιουδαϊκό στις 14 του Νισάν ανεξάρτητα από την ημέρα και φυσικά εξακολουθούσαν να μην υπακούν στην απόφαση της Α' Οικουμενικής Συνόδου μετά τον καθορισμό του για το σύνολο του χριστιανικού κόσμου να εορ­τάζεται πάντα Κυριακή.

Το βιβλίο του ΗυηηρίΊΓεγδ εί­ναι αποτέλεσμα μιας πολύχρονης και κοπιαστικής επιστημονικής μελέτης ενός ικανότατου συγγρα­φέα, ο οποίος καταφέρνει να κρα- τά το ενδιαφέρον του αναγνώστη αμείωτο μέχρι το τέλος. Το βιβλίο προσφέρεται για ανάγνωση από ένα ευρύ κοινό και δεν απευθύ­νεται μόνο σε θεολόγους. Για το λόγο αυτό πρότεινα τη μετάφρασή του στα ελληνικά. 0 ΗυηηρΙίΓεγδ

αναζητά στοιχεία στα ευαγγέλια σαν αστυνομικός επιθεωρητής που προσπαθεί να εξιχνιάσει έναν φόνο, αναλύει και συνθέτει όσα ανακαλύπτει με την ακρίβεια ενός φυσικού επιστήμονα, πάνω απ' όλα όμως, σέβεται και ανα­γνωρίζει τον ιδιαίτερο χαρακτήρα των θρησκευτικών κειμένων σαν πιστός που αναζητά σε αυτά τον θεό του.

Έψαχνα καιρό ένα καλό βι­βλίο που ο κ. Καραδέδος μου είχε ζητήσει να μεταφραστεί στα ελληνικά και να απευθύνεται σε ένα ευρύτερο κοινό. Τα βιβλία των ελλήνων καινοδιαθηκολόγων ήταν εξαιρετικά εξειδικευμένα και δυστυχώς ακατάλληλα για τον σκοπό αυτό. Τα περισσότερα θεο- λογικά βιβλία που μεταφράζονται στα ελληνικά δεν είναι βιβλικά, ενώ κάθε χρόνο αρκετοί άνθρω­ποι με ρωτούσαν με αφορμή το Πάσχα διάφορα πράγματα σχετι­κά με τις τελευταίες ημέρες του Ιησού και δεν μπορούσα να τους προτείνω κάποιο βιβλίο που θα διάβαζαν άνετα και σίγουρα θα εύρισκαν απαντήσεις, θυμάμαι πριν χρόνια, όταν είχα διαβάσει το Ιστορικό πρόσωπο του Ιησού του Ε. Ρ. 53Π(1θγ5 το 1996 με είχε συγκλονίσει. Το βιβλίο αυτό παρέ­μενε για αρκετό καιρό στις πρώ­τες θέσεις των πλέον ευπώλητων βιβλίων σε μεγάλα βιβλιοπωλεία της Ελλάδας. Σήμερα είναι πια ξεπερασμένο και δεν διατηρεί σε καμία περίπτωση την ένταση που έβγαζε τότε. Ήθελα λοιπόν κάτι αντίστοιχο. Να είναι επιστημονικό αλλά και συναρπαστικό και κυρί­ως να μπορεί ο κάθε αναγνώστης να παρακολουθεί τις πληροφορί­ες χωρίς να χρειάζεται οποιαδή- πστε βοήθεια.

Βρήκα το βιβλίο του ΗυηηρήΓθγδ εξαιρετικά ενδιαφέ­ρον, όταν το διάβασα για πρώτη φορά και αφού μελέτησα προσε­κτικά τις βιβλιοκρισίες στα ειδικά βιβλικά επιστημονικά περιοδικά πρότεινα στον εκδοτικό οίκο Μέ- θεξις να αναλάβει τη μετάφραση και έκδοσή του στην Ελλάδα. Το δύσκολο έργο της μετάφρασης

Το κείμενο οποτελεί ομιλία του κ. Γκουτοιούδη (πρώτος οπό δεξιό] κατά την παρουσίαση του βιβλίου

«Η ημέρα που σταυρώθηκε ο Ιησούς» οπ' όπου και η σχεηκή

φωτογραφία

Η ημερομηνία του εορτασμού του πάσχα είχε αποτελέσει πρόβλημα ήδη από τα πρώτα χρόνια στα μέλη της εκκλησίας. ΟιΤεσσαρε- σκαιδεκατίτες επέμεναννα γιορτάζουν το χριστιανικό πάσχα μαζί με το ιουδαϊκό στις 14 του Νισάν

ΦΩΤΟ: Αηάπ] Κγοο(ι3Κ - Ιωάννης Μπαμπατζίάνης

ενός τέτοιου βιβλίου ανέλαβε η κ. Ανίτα Κλήμη, ιδιοκτήτρια φρο­ντιστηρίων ξένων γλωσσών με μεταφραστικές σπουδές και θε­ολόγος που κάνει μεταπτυχιακές σπουδές στην Καινή Διαθήκη και την ερμηνεία της. Καταλληλότερο μεταφραστή δεν θα μπορούσα να βρω και το αποτέλεσμα ήταν εξαιρετικό. Η κ. Κλήμη και ο κ. Καραδέδος κόπιασαν περισσό­τερο από όσο έπρεπε και κυρί­ως άντεξαν την ομολογουμένως πολλές φορές απίστευτη πίεση που εγώ προσωπικά τους ασκού­σα. Δεν θυμάμαι ειλικρινά πόσες διορθώσεις έχουμε κάνει και άλλες πόσες φορές τους ζήτησα να ξαναδούμε το κείμενο χωρίς τελικά να αλλάξουμε κάτι.0 κ. Καραδέδος δέχθηκε και κανό­νισε να μας επιτραπεί η αλλαγή στον τίτλο του βιβλίου που πρό- τεινε η κ. Κλήμη. Δέχθηκε επίσης τη δική μου πρόταση να κρατήσει την τιμή του βιβλίου όσο χαμηλό­τερα γίνεται. Αν η τιμή του βιβλίου ήταν υψηλή θα ήταν εμπόδιο για πολλούς ενδιαφερόμενους. Το

ν/νν\Λ/ΟΒΤΗΟΟΟΧΙΑ.ΙΝΡΟ 62

ΘΕΟΛΟΓΙΑ

πρωτότυπο αριθμεί 260 σελίδες και πωλείται προς 21 ευρώ, ενώ η ελληνική μετάφραση εκδόθηκε σε διαφορετικό μέγεθος, αποτε- λεϊται από 434 σελίδες, αισθητι­κά το εξώφυλλο υπερέχει όλων των μεταφρασμένων εκδόσεων, τυπώθηκε σε καλύτερο ποιοτικά χαρτί και μπορεϊτε να το βρείτε στα βιβλιοπωλεία 14-18 ευρώ.

Αποφασίσαμε η παράθεση των αρχαίων κειμένων να γίνεται σχεδόν παντού σε μετάφραση και όχι από τα πρωτότυπα κείμε­να. Το κείμενο της Αγίας Γραφής που χρησιμοποιείται προέρχεται από τη μετάφραση στη δημοτική (Η Αγία Γραφή. Μετάφραση από τα Πρωτότυπα Κείμενα, έκδοση Ελληνική Βιβλική Εταιρία, Αθήνα 19971. Αυτή η προσαρμογή του βιβλίου έγινε κυρίως για πρακτι­κούς λόγους. Να μην εμποδίζει τίποτα τον ανυποψίαστο ανα­γνώστη να παρακολουθήσει το πλήθος των πληροφοριών που το βιβλίο προσφέρει προκειμέ- νου να κατανοήσει το πλαίσιο των ευαγγελικών διηγήσεων. Αυτό

δεν σημαίνει βέβαια ότι δεν ήμα­σταν ρεαλιστές. Γνωρίζουμε ότι ένα τέτοιο βιβλίο που ηροκαλεί παραδοσιακές αντιλήψεις πολύ καλά ριζωμένες στην πλειοψηφία των πιστών δεν θα ήταν καλοδε­χούμενο απ' όλους. Για κάποιους δεν θα αποτελούσε ποτέ αφορμή σκέψης και μελέτης. Εκκλησι­αστικά ιστολόγια ή ιστοσελίδες μητροπόλεων που ας σημειωθεί είναι σε άμεση συνεργασία με το Τμήμα θεολογίας για πολλά χρόνια, αν και έδειξαν ένα ενδι­αφέρον δεν προχώρησαν ποτέ σε ανάρτηση του βιβλίου. Το δε βιβλιοπωλείο της Αποστολικής Διακονίας στη Θεσσαλονίκη ενώ προμηθεύεται σχεδόν όλα τα θεολογικά βιβλία των εκδόσεων Μέθεξις το μόνο που αρνήθηκε είναι αυτό του ΗυπιρήΓθγδ και μάλιστα και μετά τις διευκρινή- σεις του κ. Καραδέδου.

Ασφαλώς μπορεί κανείς να μη συμφωνεί με τα πορίσματα του συγγραφέα ή τη μέθοδο προ­σέγγισης των βιβλικών κειμένων που αυτός ακολουθεί. Για να είμαι

ειλικρινής δεν περιμένω κάποιος από τους βιβλικούς θεολόγους μας να συμφωνεί με την ερμη­νεία που ο Ηυηηρήηθγδ προτείνει σε πολλές περικοπές των ευ­αγγελίων ή των Πράξεων. Είμαι βέβαιος όμως πως όλοι τους θα εκτιμήσουν την προσφορά της έρευνας του Βρετανού φυσικού στην καλύτερη κατανόηση των δύο κεντρικών θεμάτων της τε­λευταίας εβδομάδας του Ιησού. Αναγνωρίζω ότι ο χαρακτήρας του τελευταίου δείπνου του Ιησού πα­ραμένει ένα εξαιρετικά δύσκολο πρόβλημα, καθαρά ερμηνευτικό ή απλώς ημερολογιακό, χωρίς αυτό να σημαίνει ότι δεν μπορεί να ισχύει και ένας συνδυασμός των παραπάνω. Τα τελευταία χρό­νια έχουν δημοσιευτεί ορισμένες πολύ ενδιαφέρουσες θέσεις σε διάφορα επιστημονικά περιοδι­κά.

Πριν μερικά χρόνια ο ρωμαι­οκαθολικός καινοδιαθηκολόγος .ΙοδθρΗ ΡίΐΖΓηγθΓ σε μία μελέτη του για την ερμηνεία της Γραφής ΙΤΗθ ΙηΙθφΓθΐΒΐίοη οί δοπρΙυΓΒ, ΜθΙιν^Η, Νβνν ϋθΓδεγ, ΡΒυίίδΙ, 2008) οριοθέτησε πολύ εύστοχα κατά τη γνώμη μου τα στρώματα της ευαγγελικής παράδοσης. Όσα είπε και έκανε ο Ιησούς ανήκουν στο πρώτο στρώμα και ανάγονται στο διάστημα μέχρι το 33 μ.Χ. Το δεύτερο στρώμα περιλαμβάνει όσα κήρυξαν και διέδωσαν για όσα είπε και έκανε ο Ιησούς οι μαθητές του στενού ή του ευρύτε­ρου κύκλου (33-65 μΧ) Όσα τέ­λος κατέγραψαν οι ευαγγελιστές από το 65 μ.Χ. και έπειτα ανήκουν σε ένα τρίτο στρώμα. Αυτά βέβαια δεν είναι όλα όσα είπε και έκανε ο Ιησούς αλλά όσα τελικά επέλε- ξαν οι συγγραφείς των ευαγγελί­ων να μας παρουσιάσουν, αφού προηγουμένως τα άκουσαν από τους μαθητές του και φυσικά τα επεξεργάστηκαν. Το πρόβλημα λοιπόν είναι ότι τα κείμενα που έχουμε σήμερα στα χέρια μας αποτελούν το τρίτο στρώμα και η τεράστια δυσκολία που συ­ναντά κανείς είναι να οδηγηθεί κάτω από αυτά στο πρώτο και

αρχικό στρώμα. 0 Ηυΐ'ηρΗΐ'θγδ το επιχειρεί, είναι ενημερωμέ­νος βιβλιογραφικά, αναγνωρίζει τις αδυναμίες του στην ερμηνεία των κειμένων, εφαρμόζει τη λο­γική των θετικών επιστημών και προσφέρει κάτι εκπληκτικό. Μας βάζει να ξαναδιαβάσουμε τις γνωστότερες διηγήσεις από τις τελευταίες ημέρες του Ιησού και να τον ακολουθήσουμε με πάθος στην προσπάθεια της ανασύνθε­σής τους.

Ο καθηγητής Ιθη Ηονν3κ) ΜθΓδΗθίί κλείνει το προλόγισμα στην αγγλική έκδοση του βιβλίου με τα παρακάτω λόγια: «Η έρευνα προχωρά συχνά προσφέροντας νέες προτάσεις, οι οποίες μπο­ρούν να αποδειχθούν αργότερα λανθασμένες εξολοκλήρου ή εν μέρει αλλά λειτουργούν ως προκλήσεις έρευνας ικανοποι­ητικότερων λύσεων. Το βιβλίο αυτό ανήκει στην κατηγορία των τολμηρών, ευφάνταστων και δυναμικών εκείνων ερμηνειών που χαρακτηρίζονται πρωτοπο­ριακές». Γιατί ένας σημαντικός σύγχρονος ερμηνευτής του κατά Λουκάν δέχτηκε να προλογίσει το βιβλίο κάποιου ευσεβή θετικού επιστήμονα με πολλές από τις ερμηνευτικές θέσεις του οποί­ου, εκτιμώ ότι ενδεχομένως δεν συμφωνεί; Πιστεύω ότι εκτίμησε την πρωτοτυπία στην παρουσία­ση των πορισμάτων μιας έρευ­νας τριάντα και πλέον χρόνων. Το καλό βιβλίο δεν είναι αυτό που συμφωνείς μαζί του αλλά εκείνο που διαβάζεις κάθε σελίδα του με το ίδιο αμείωτο ενδιαφέρον, δεν το αφήνεις από τα χέρια σου μέχρι να το τελειώσεις και σίγου­ρα δεν σου θυμίζει κάποιο άλλο που έχεις διαβάσει παλιότερα. Το βιβλίο του ΗυηηρΙίΓθγδ δεν στε­ρείται τίποτα από αυτά. ■

ΠΑ ΟΛΑ ΤΑ ΑΚΑΔΗΜΑΪΚΑ ΝΕΑ ΕΠΙΣΚΕΦΘΕΙΤΕ

Μθ9&£υΗι.9ΐ7πκ>κΙ)θ59

63 ΟΡΘΟΔΟΞΙΑ ΙΝΡΟ ΤΕΥΧΟΣ 03 1 ΜΑΡΤΙΟΣ 2015

γ χ

Ανέοτη

Από τον Μανώλη Μελινό

ΑρωτίσΛος ασφαλώς με την πίστη, αλλά και με την λογική, θα επιχειρήσουμε / * Ψ # ' Χα προσεγγίσουμε το κορυφαίο Γεγονός της Αναστάσεως του Κυρίου,

ακολουθώντας το μονοπάτι της Απολογητικής, με έμπειρο ανιχνευτή-ξεναγό ^ 3 * ' £ £ τον Αρχιμανδρίτη κ. Ιωάννη Κωστώφ θεολόγο και φυσικό, στον οποίον

' 4 * ο υπογραφών θεολόγος συγγραφέας Μανώλης Μέλινος,- \ ν θέτει τα σχεηκά ερωτήματα με «Πίστη και λογική»!

«Η* ΙΦ ** >

* « τ

ΠΙΣΤΗ & ΠΑΡΑΔΟΣΗ

Να περάσουμε, πάτερ, σ '

αυτό καθ' αυτό το Γεγονός της Ανα στάσεως.

π.Ι: Ας μπούμε, λοιπόν, στο Γεγονός. Τόννοι μελάνης έχουν χυθεί, καθώς οι αρνητές γρά­φουν -όπως έλεγε ο μακαριστός π. Επιφάνιος θεοδωρόπουλος, καπνίζοντας και καπνίζουν γρά­φοντας και γενικώς γράφουν ό,η τους... καπνίσει- για το Γεγονός της Αναστάσεως. Διαφεύγουν, όμως από την προσοχή τους μερικά στοιχεία, τα όποια είναι αποδείξεις της αλήθειας των Ευ­αγγελίων.

Εμφάνιση σε γυναίκεςΕίναι κατ’ αρχήν χαρακτηρι-

σηκάν ότι οι ιεροί Ευαγγελιστές αναφέρουν πώς ο Χριστός τις πρώτες εμφανίσεις Του μετά την Ανάσταση τις έκανε σε γυναίκες. Αυτή η αναφορά είναι απόδειξη ότι οι Ευαγγελιστές αναφέρουν ένα πραγματικό γεγονός και δεν προβαίνουν σε μια φανταστική επινόηση. Γιατί; Απλούστατα διότι, αν επινοούσαν την εμφάνιση του Αναστάντος Κυρίου και ήθελαν να γίνει πιστευτή ή διαβεβαίωσή τους, θα την ενέτασσαν στον κοι­νωνικό περίγυρο της εποχής των στον όποιον, ως γνωστόν, ή γυ­ναίκα κατείχε πολύ χαμηλή θέση. Εθεωρείτο υποτιμητικό για έναν άνδρα και μάλιστα διδάσκαλο του Νόμου -όπως θεωρούσαν τον Χριστό-να συνομιλεί με γυναίκες.

Οι ίδιοι οι Απόστολοι παρα- ξενεύθηκαν -πριν φωτισθούν, βέβαια, από το Άγιο Πνεύμα κατά την Ημέρα της Πεντηκοστής- όταν είδαν τον Κύριο να συνο­μιλεί με την Σαμαρείτιδα (Ιω. δ' 27). Αν, λοιπόν, οι Ευαγγελιστές «κατασκεύαζαν» την εμφάνιση του Αναστάντος Χριστού, δεν θα ανέγραφαν καθόλου εμφάνιση σε γυναίκες, ακριβώς για να γί­νουν πιστευτοί. Το ότι το κάνουν, παρά τον κίνδυνο να μη γίνουν πι­στευτοί, σημαίνει ότι έλαβε χώρα πραγματικά το περιστατικό αυτό, της εμφανίσεως δηλαδή του Ανα­στάντος και, κατά συνέπειαν, της Αναστάσεως. Αυτό είναι το ένα στοιχείο.

Διακριτική η ΑνάστασηΤο δεύτερο είναι το εξής: Η

Σταύρωση, πού συνιστά την άκρα

ταπείνωση του Κυρίου, το αημο- τικότερο γεγονός της ζωής Του, παρουσιάζεται μολαταύτα στα Ευαγγέλια, χωρίς την παραμικρή έκφραση συμπαθείας και εξωρα- ϊσμού του προσώπου Του. Πρό­κειται για «εξοργιστικά» ξηρή και ψυχρή περιγραφή, σε ολοφάνερη αντίθεση με τα πραγματικά μυθι­στορήματα πού ωραιοποιούν τον καλώ πρωταγωνιστή τους- πού τον παρουσιάζουν χωρίς ελαττώ­ματα και με πλήρη αποδοχή από τον περίγυρό του. Κάνει μάλιστα εντύπωση, ότι δεν αποσιωπάται από τους Ευαγγελιστές ούτε καν το γεγονός ότι μεγάλο τμήμα του λαού αποδοκίμαζε τον Κύριο, ζητούσε την θανατική καταδίκη Του και -Εσταυρωμένο πλέσν- τον χλεύαζε και τον περιγελού­σε. Τον βαθμό της σημασίας του πράγματος αυτού, μπορούμε να κατανοήσουμε αν σκεφθούμε τα ρεπορτάζ των διαφόρων εφημε­ρίδων σήμερα, όταν περιγράφουν τις εκδηλώσεις του λαού για τους πολιτικούς τους οποίους υποστη­ρίζουν: Αποσιωπούν τις αποδοκι­μασίες και προβάλλουν μόνο τις επιδοκιμασίες.

Αντίστοιχα -αλλά αντίστρο­φα προς τα μυθιστορήματα και τις εφημερίδες- το λαμπρότατο Γεγονός της Αναστάσεως, τα Ευ­αγγέλια δεν το προβάλλουν με τυμπανοκρουσίες, δεν το εμφα­νίζουν ως «αποσβολωτικό» και «συντριπτικό» για τους εχθρούς του Κυρίου, δεν εμφανίζουν τον Αναστάντα ως θορυβοποιό δημα­γωγό -με την αρνητική σημασία του όρου αυτού- ούτε ως κεραυ­νοβολούνε τους σταυρωτές Του. Τον εμφανίζουν αθόρυβο, διακρι­τικό. «σαν αύρα, σαν πνοή, σαν φως, σαν ορθρινή δροσοσταλί- δα», όπως σημειώνει και ο ποιη­τής. 0 άγιος Γρηγόριος ο Διάλογος τονίζει με δύναμη: 0 Κύριος «θέ­λησε να φανεί ενώπιον των υπε­ρήφανων νεκρός, ενώπιον των ταπεινών αναστημένος, ούτως ώστε και οι δύο να βλέπουν, άλλα εκείνοι να καταφρονούν, ενώ αυ­τοί να σέβονται και να αγαπούν. Από αυτό το μυστήριο συνέβη ώστε, την ώρα πού οι υπερήφανοι αντικρύζουν την ατιμία του θανά­του, οι ταπεινοί δέχονται την δόξα της εξουσίας κατά του θανάτου» (Βίοι άγνωστων ασκητών, σ. 118).

Αν η Σταύρωση και η Ανάσταση ήσαν επινοήσεις των Ευαγγελιστών,

θα παρουσιάζονταν ακριβώς αντίθετα: διακριτική η Σταύρωση

και θριαμβευτική η Ανάσταση. Δεν είναι όλ' αυτά απόδειξη αντικειμενικής περιγραφής

γεγονότων, εκ μέρους των ιερώνσυγγραφέων;

66 ΟΡΘΟΔΟΞΙΑ ΙΝΡΟ ΤΕΥΧΟΣ 0 3 1 ΜΑΡΤΙΟΣ 2015

ΠΙΣΤΗ & ΠΑΡΑΔΟΣΗ

νννννν.ΟΒΤΗΟΙΧ)ΧΙΑ.ΙΝΡΟ 67

ΠΙΣΤΗ & ΠΑΡΑΔΟΣΗ

Λοιπόν, αν η Σταύρωση και η Ανάσταση ήσαν επινοήσεις των Ευαγγελιστών, θα παρουσιάζο­νταν ακριβώς αντίθετα: διακριτι­κή η Σταύρωση και θριαμβευτική η Ανάσταση. Δεν είναι όλ' αυτά απόδειξη αντικειμενικής περι­γραφής γεγονότων, εκ μέρους των ιερών συγγραφέων;

Μερικές αποδείξειςπερί ΑναστάσεωςΜ.Μ.: Πάτερ Ιωάννη, είναι

πραγματικά πολύ ενδιφέρο- ντα τα στοιχεία αυτά. Πιστεύω όμως ότι τον δάκτυλό μας δεν τον έχουμε ακόμη τοποθετήσει «επί τσν τύπον των ήλων». Έτσι δεν είναι;

Π.Ι.: Ακριβώς, ακόμη στα ει­σαγωγικά είμαστε. Ρωτάνε μερι­κοί: Υπάρχουν αποδείξεις για την Ανάσταση; Μια κατηγορία απο­δείξεων, τις οποίες εμείς προ­σφέρουμε για την Ανάσταση, είναι φυσικού τύπου, θα μπορούσα να πω. Δηλαδή, όπως στην Φυσική αποδεικνύεται η ύπαρξη ενός σωματιδίου, απότ' αποτελέσματά του και στην Αστρονομία η ύπαρ­ξη ενός αστέρος από τις επιδρά­σεις του στο περιβάλλον του, έτσι και η Ανάσταση αποδεικνύεται από τ’ αποτελέσματα τα όποια επέφερε στην ζωή των Αποστό­λων, των Χριστιανών κάθε εποχής και στην ανθρώπινη ιστορία.

Μ.Μ.: Ας δούμε τις άμεσες αποδείξεις. Τι ζιζάνια αμφιβο­λιών θα ξεριζώσετε τώρα;

π.Ι.: Ισχυρίζονται μερικοί ότι δεν έλαβε χώραν η Ανάσταση, για τον απλούστατο λόγο ότι δεν έλα­βε χώραν η Σταύρωση κι ο θάνα­τος του Κυρίου. Άλλοι λεν ότι ναι μεν ο Χριστός σταυρώθηκε, άλλα δεν ανέστη και δεν ανέστη, διότι δεν... πέθανε πάνω στον σταυρόν! Απλώς -ισχυρίζονται- υπέστη μια σοβαρή ταλαιπωρία, αλλά τον περιποιήθηκαν κάποιοι ή οι Μα­θητές Του και ξαναβρήκε τις αι­σθήσεις Του και τις δυνάμεις Του. Η τρίτη θέση λέει, ότι όντως σταυ­ρώθηκε, όντως απέθανε, αλλά δεν ανέστη, διότι δεν μπορούσε ν αναστηθεί -κανένας άνθρωπος δεν μπορεί ν' αναστηθεί- και ότι, απλώς, κυοφορήθηκε μια κο­λοσσιαία απάτη... Συνοψίζοντας όλες αυτές τις θέσεις ή μάλλον

αντιθέσεις, οδηγούμαστε στην λογική σκέψη ότι αν είχε συμβεί ένα έστω απ' όλ' αυτά, οι πρώτοι πού θα το γνώριζαν, θα ήσαν οι Ιουδαίοι της εποχής του Κυρίου.

Πρώτον, δεν μπορούσαν οι Απόστολοι να γράφουν ότι σταυ­ρώθηκε και οι Ιουδαίοι -πού έζη- σαντα γεγονότα-να μη το διαψεύ- σουν αν ήταν ψευδές... Το ίδιο θα έπρεπε να πει κανείς, αν δεχθεί ότι σταυρώθηκε μεν, άλλα δεν πέθανε και ότι τσν επανέφεραν στην ζωήν. Αποκλείεται όμως και οι Μαθητές Του να τον είδαν σε τέτοια εξάντληση, να τον ηεριποι- ήθηκαν επί μήνες για να συνελθεί και να βγήκαν μετά να κηρύξουν στα πέρατα της οικουμένης ότι νίκησε τον θάνατον -αυτό ήταν το κέντρο του κηρύγματος των- και να δώσουν μάλιστα και την ζωή τους, διαβεβαιώνονταςτο Γεγονός αυτό. Είναι τελείως παράλογον, ο αιμόφυρτος και τελείως καταπο­νημένος Κύριος να δώσει στους Μαθητές εικόνα ένδοξου νικη­τή του θανάτου, αν υποθέσουμε ότι επιβίωσε και βγήκε από τον Τάφο.

Αθεμελίωτη επίσης είναι η τρί­τη θέση, ότι δηλαδή σταυρώθηκε, απέθανε, άλλα δεν ανέστη διότι το μέγιστο τεκμήριο της Αναστά­σεως είναι ο κενός Τάφος. Αν δεν ανέστη, τότε γιατί οι εχθροί Του δεν παρουσίασαν το Σώμα Του; 0 Τάφος είναι δίπλα στην περιοχή της Σταυρώσεως και εφρουρείτο από τους εχθρούς Του, Ιουδαίους και Ρωμαίους. Κανείς δεν μπο­ρούσε να προσεγγίσει και πολύ περισσότερο να κλέψει το Σώμα του Χριστού. Πώς, λοιπόν, οι Μα­θητές θα έκλεβαν το Σώμα Του; με βία ή με δωροδοκίαν; Αλλά δεν είχαν δυνατότητα γι αυτά. Πτωχοί και αδύνατοι ήσαν. Εξάλλου, σε μια τέτοια περίπτωση, πώς θα ερμηνευθεί ή ολοκληρωτική με­ταβολή της δειλίας τους σε αν­δρεία μέχρις αυτοθυσίας; Τέλος, αν πίστευαν ότι θ’ αναστηθεί, δεν χρειαζόταν να κλέψουν το Σώμα Του.

Αν, πάλι, δεν πίστευαν, τότε γιατί να το κλέψουν; για να πουν ότι ανέστη; Μα η απογοήτευση από την διάψευση των ελπίδων τους, κάθε άλλο παρά θριαμβολο­γίες θα ηροκαλούσε. Κι εξάλλου τί θα κέρδιζαν από το κήρυγμα της

Αναστάσεως; Μόνο ταλαιπωρίες, διωγμούς και θάνατο. Με άλλα λόγια «έπαιζαν κορώνα-γράμμα- τα» το κεφάλι τους... Αν, λοιπόν, οι Μαθητές δεν πίστευαν στην Ανά­σταση του Χριστού, δεν θα είχαν λόγο να κλέψουν το νεκρό Σώμα Του, μια και αυτό μόνο μπελάδες θα τους προκαλούσε. Για να θε- λήσουν να μπουν στους μπελά­δες αυτούς, όντας φυσιολογικοί άνθρωποι -καθώς δείχνει η με- τέπειτα ζωή τους- αυτό αποδει- κνύει ότι Τον είχαν δει πράγματι Αναστημένο, θα πρέπει, τέλος, να σημειώσουμε ότι ήταν εντε­λώς άσκοπο να κλέψουν το Σώμα του Χριστού οι εχθροί Του. Γιατί, εξάλλου, έβαλαν φρουρούς και δεν το έπαιρναν αμέσως και δεν θα το παρουσίαζαν μόλις άρχιζε το περί Αναστάσεως κήρυγμα των Αποστόλων, ακριβώς για να κατα­στρέψουν την ιεραποστολή τους; Σ’ όλη, λοιπόν, την επιχειρημα­τολογία περί κλοπής, η απάντηση είναι μία και μόνη: ο κενός Τάφος στον όποιο τοποθετήθηκε το Σώμα του Κυρίου, σφραγίσθηκε, εφρουρείτο και μετά τον σεισμό δεν βρέθηκε εκεί.

Δεδομένης, συνεπώς, της Τα­φής, αποκλειόμενης της κλοπής και διαπιστωθέντος του κενού του Τάφου, μόνο μία εξήγηση μένει: Αυτό το όποιο κήρυξαν και επιβεβαίωσαν με την ζωή τους οι Απόστολοι: Όπ. ο Κύριος ανέστη! Και μία τελευταία λεπτομέρεια: Στον κενό Τάφο είχαν μείνει «τα οθόνια (τά εντάφια σπάργανα) κείμενα μόνα» (Λουκ. κδ' 12), χω­ρίς να περιέχουν δηλαδή το Σώμα του Κυρίου και μάλιστα κανονικά τακτοποιημένα, ακριβώς όπως ήσαν όταν το περιέκλειαν. Ποιος θα πήγαινε να κλέψει το Σώμα του Χριστού και θα καθόταν εκεί­νη την ώρα να το ξετυλίξει από τα σάβανα της εποχής εκείνης και στην συνέχεια να τους ξαναδώσει το προηγούμενο σχήμα; δεν θα το έπαιρνε όπως-όπως, για να μη προλάβουννα τον συλλάβουν;

Μετά απ' όλα αυτά, το μόνο το όποιο μένει είναι να θυμηθούμε τον Ιερόν Αυγουστίνο που λέει: «Απιστοι, δεν είσαστε δύσπιστοι, είσαστε οι πλέον εύπιστοι. Διότι δέχεσθε τα πλέον παράλογα και ανόητα, για να μη δεχθείτε ένα, το θαύμα!». ■

ΤΥΧΗι ΚΑΚΙΑ ΩΡΑ» ΚΑΙ ΒΑΣΚΑΜΙΑ

' ΑΝΤΙΧΡΙΣΤΟΣ ΚΑΙ Κ ®9 Η . ,

ΟΝΕΙΡΑ ΚΑΙ ΠΡΟΓΝΟΓΗ ΤΟΥ Μ ΕΛΛΟΝΤΟ!ΟΑΥΝΑΤΟΥΡΓΕΓ ΕΙΚΟΝΕΣ

ΑΝΤΙΜΕΤΠΠΙΣΗ ΤΟΥ Ο ΑΝ ΑΤΟΥ ΠΗΓΔΝ ΣΤΟΝ ΑΛΛΟΝ ΚΟΣΜΟ...ΚΑΙ ΓΥΡΙΣΑΝ!

. . . ΜΕΓΕΝΣΑΡΚΟΣΗ ΠΑ ΡΑ ΒΕΙΙΟ Ι ΚΑΙ ΚΟΛ ΑΣ Η

Δ «1ΜΟΝΙΣΜΟίΟΙ ΚΑΙ ΑλΙΜΟΜΟΠΑΗΚΓΟ!ϋ Μ Η Αε ιη α μ μ ο μ ε ι

.ΦΑΝΤΑΣΜΑΤΑΙΕ Χ Ο ΥΑΛΙΚΟ « π ι ρ ι τ σ ·

ΚΑΙ ΠΡΟΓΑΜΙΑΙΕΣ ΣΧΕΣΕΙΣ

Ο Μανώλης Μελινός είναι θεολόγος συγγραφέας,

διευθυντής Βιβλιοθήκης της I. Συ-

νόδουτηςΕκκλησίσςτης Ελλάδος

ΙιΙΙρ://νννννν.Γη3ηοΙΪ5ΓηβΙϊηο5.οοηΓ»

68 ΟΡΘΟΔΟΞΙΑ ΙΝΡΟ ΤΕΥΧΟΣ 0 3 1 ΜΑΡΤΙΟΣ 2015

Ας μιλήσουμε για ένα ξεχωο θρησκευτικό^ βιβλίο

Από την Πηνελόπη Μωραΐτου

Π λησιάζει το Άγιο Πά­σχα και ένα ερώτημα ταλανίζει γονείς, νο­

νούς και νονές. Εκτός από την όμορφη πασχαλινή λαμπάδα τι δώρο να πάρω φέτος στα παιδιά; Οι επιλογές πολλές Το Βιβλίο αναμφίβολα είναι σχεδόν πάντα μέσα στις επι­κρατέστερες επιλογές αν και θα μπορούσε κανείς να ισχυ­ριστεί όχι πάντοτε η πρώτη. Τι είδους βιβλίο όμως; Τι θέση έχει σε αυτή την επιλογή ένα θρησκευτικό παιδικά βιβλίο;

Η αλήθεια είναι ότι ζού- με στην ηλεκτρονική εποχή της εικόνας και της γρήγο­ρης πληροφόρησης. Εικόνες, εντυπώσεις, τάσεις και από­ψεις όσο γρήγορα έρχονται σε μας άλλο τόσο γρήγορα χάνονται, φεύγουν ξεχνιού­νται. Αν και το παιδί σήμερα βομβαρδίζεται από ένα κα­ταιγισμός εικόνας και ήχου το βιβλίο όμως παραμένει πάντα ένας πιστός, ζεστός φίλος στη ζωή του παιδιού. Τι θέση έχει όμως το θρησκευτικά παιδικό βιβλίο;

Το θρησκευτικό βιβλίο έρ­χεται να αγγίξει την παιδική ψυχή και να προσφέρει ένα πνευματικό ταξίδι φωτισμένο από το λόγο του θεού. Το θρη­σκευτικό παιδικό βιβλίο σαν

Πηνελόπης Μωραΐτου, Μαρίας Μωραΐτου

ένα καραβάκι με ανοιγμένα τα κατάλευκα πανιά του ταξι­δεύει το παιδικό μυαλό σε μια θάλασσα συναισθημάτων και γνώσεων. Σαν ένας πίνακας ζωγραφικής χρωματίζει την παιδική φαντασία με χιλιάδες αποχρώσεις ελπίδας, ανθρω­πιάς και αγάπης. Το σύγχρονο θρησκευτικό παιδικό βιβλίο είναι ελκυστικό, χαρούμενο, ανάλαφρο και διασκεδαστικό έτσι ώστε να το αγαπήσουν τα παιδιά και να μπορέσει να ανταγωνιστεί τα άλλα παιδικά βιβλία του εμπορίου.

Ένα τέτοιο παιδικό Βιβλίο είναι το «Καλό Πάσχα». Πο­λύχρωμο, γεμάτο χαρούμενες εικόνες ταξιδεύει μέσα από τις σελίδες τους τα παιδιά στην Μεγάλη Εβδομάδα. Μέσα από παιχνίδια γνώσης, μνήμης, κρυπτόλεξα, σταυρόλεξα, παζλ, ζωγραφική, πασχαλιά­τικες κατασκευές αλλά και συ­νταγές μαγειρικής για μικρούς μάγειρες και μαγείρισσες τα παιδιά μαθαίνουν για το θείο Πάθος με ένα τρόπο απλό και δημιουργικό. Με το «Καλό Πάσχα» τα παιδιά αποκτούν έναν παιχνιδιάρη φίλο που θα κάνει να παίξουν, να μάθουν, να τραγουδήσουν αλλά και να μαγειρέψουν τις άγιες αυτές ημέρες. ■

νν\Λ/νν.ΟΡΠΉΟΙΧ)ΧΙΑ.ΙΝΡΟ 69

ΕΚΚΛΗΣΙΑ ΕΙΔΗΣΕΙΣ ΠΟΛΙΤΙΚΗ ΡΕΠΟΡΤΑΖ

ΔΙΠΛΩΜΑΤΙΑ ΑΝΑΛΥΣΗ ΟΙΚΟΝΟΜΙΑ ΑΡΟΡΟΓΡΑΦΙΑ

ΘΕΟΛΟΓΙΑ ΠΡΟΣΩΠΑ

ΕΙΝΑΙ ΓΕΓΟΝΟΣΓίνετε συνδρομητής τώρα

0 Ρ Θ 0 Δ 0 2 ΙΑ