Ôn thi HSG THPT

Embed Size (px)

Citation preview

  • 8/2/2019 n thi HSG THPT

    1/55

    NGUYN VN TRUNG :0915192169

    CHUYN N THI HC SINH GII LP 12Bi 1: (HSG B Sng Cu Long)

    a.Tm thi gian ti thiu mt vn ng vin li mt vt qua mt khc quanh c di bng 1/3ng trn bn knh R. Cho h s ma st ngh gia bnh xe v mt ng l , mt ngc lmnghing mt gc so vi mt phng nm ngang.b.Tnh cng sut gii hn ca ng c lc y. Coi cc bnh xe u l bnh pht ng.

    Giia.

    msnma P R P N F (1)

    Chiu ln Oy: 0 sin cosmsnmg F N cos sin sin

    cos sin

    msnmg N F N

    mgN

    (2)

    Chiu ln Ox:

    2

    max cos sin cos sinmsnmV

    F N N N R

    (3)

    T (2) v (3)

    max1 1

    gR tg gR tgV Vtg tg

    Vy vn ng vin chy u vi tc ti a, ta c tmin l:

    min max

    12 1 2

    3 3

    R tgs R tgt

    V gR tg g tg

    b. Ta c: P = F.V

    Pmax khi :max

    max

    msnF F N

    V V

    max

    cos sin 1

    gR tgmgP

    tg

    Bi 4: (Dao ng iu ha).T im A trong lng mt ci chn trn Mt trn mt sn phng nm ngang, ngi ta th mt vt m nh (hnh v).Vt m chuyn ng trong mt phng thng ng, n B th quay li. Bqua ma st gia chn M v m.a.Tm thi gian m chuyn ng t A n B. Bit A cch im gia Ica chn mt khong rt ngn so vi bn knh R. Chn ng yn.b.Tnh h s ma st ngh gia chn v sn.

    Giia. Ta c: ma P N

    * Chiu ln phng tip tuyn:sint

    xma P mg

    R

    " 2 0x x Vi: 2

    g

    R

    T cho thy m dao ng iu ho, thi gian i t A n B l1

    2chu k dao ng.

    2

    T Rt

    g

    b. Chn ng yn nn: ' 0 M M msn

    P N N F (1)

    N

    R

    P

    Fms

    R

    O x

    y

    m

    I

    M

    A

    NM

    Fmsn

    PMN'

    N

    O O

    y

    x

  • 8/2/2019 n thi HSG THPT

    2/55

    NGUYN VN TRUNG :0915192169* Chiu (1) ln phng Oy: ' cos 0M MP N N Vi N' = N (2)

    gc lch , Vi m c:

    2 2

    2 2

    0 0

    cos cos

    cos cos2 2

    mV mV N mg N mg

    R R

    mV mV mgh mgh mgR

    0

    3cos 2cos N mg (3)

    T (2) v (3) ta c: 0cos 3cos 2cosM N Mg mg (4)

    * Chiu (1) ln Ox: ' sin 0 sinmsn msn N F N F N

    max

    min

    ( sin )sin

    ( )M M

    NN

    N N

    0

    0

    sin 3cos 2cos sin

    cos 3cos 2cosM

    N mg

    N Mg mg

    (0 b; 0 )

    minmaxsin ;( )

    M

    N N khi = 0

    Vy: 2

    sin2

    2 cos

    m

    M m

    Cu 4:(HSG Kin Giang):Ba qu cu c th trt khng ma st trn mt thanh cng,mnh nm

    ngang.Bit khi lng 2 qu cu 1 v 2 l 1 2m m m ;l xo c cng K v khi lng khng ng

    k.Qu cu 3 c khi lng3

    2

    mm .Lc u 2 qu cu 1,2 ng yn,l xo c di t nhin 0l .Truyn

    cho 3m

    vn tc 0v

    n va chm n hi vo qu cu 1. Sau va

    chm,khi tm G cu cc qu cu 1,2 chuyn ng nh th no?Tmvn tc cu G.Chng minh rng hai qu cu 1 v 2 dao ng iu hongc pha quanh v tr c nh i vi G.Tm chu k v bin dao ng cu cc vt.

    P Na.Chuyn ng cu khi tm G:V qu cu 3 va chm n hi vi qu cu 1 v h kn nn ng lng(theo phng ngang) v ng

    nng c bo ton.Gi 1 3,v v l vn tc qu cu 1 v 3 sau va chm,ta c:

    0 1 32 2

    m mv mv v (1)

    2 22

    0 31

    2 2 2 2 2

    v vmvm m (2) 2 23 0 3 03 2v v v v (3)

    (3) c nghim 3 0v v (loi v v l) v0

    3 3

    v

    v (4) a (4) vo (1) ta c:0

    1

    2

    3

    v

    v H hai qu cu 1 v 2 l h c lp nn khi tm G chuyn ng thng u.T to khi tm,ta c :

    1 1 2 2 1 1 2 2

    1 2 1 2

    GG G

    dxm x m x m v m vx v

    m m dt m m

    (6)

    Sau va chm: 01

    2

    3

    vv v 2 0v nn (6) cho ta:

    0 01

    0

    1 2

    2 2

    3 3

    3G

    v vm m

    vv

    m m m m

    (7)

    b.Dao ng cu qu cu 1 v 2+Chn trc to Ox nm ngang,gc O trng vi khi tm G cu hai qu cu

    m

    I

    M

    A

    NM

    Fmsn

    PMMN'

    N

    O O

    y

    x

    1 23 0v

  • 8/2/2019 n thi HSG THPT

    3/55

    NGUYN VN TRUNG :0915192169+Khi l xo cha bin dng,gi

    1 20 ,0 l v tr cn bng cu hai qu cu.Lc 1 2,x x l to cu haiqu cu.To cu khi tm l :

    1 1 2 2

    1 2

    0Gm x m x

    xm m

    Vi

    1 2m m th

    1 22

    lx x

    Phng trnh chuyn ng cu1

    m m l:'

    '' ' ''0

    Kmx K x x x

    m (8)

    Do khi tm ng yn v lun c1 2

    2

    lx x nn ta coi G l ni buc cht cu hai con lcc khi

    lng1 2,m m v chiu di l xo l

    2

    l

    cng cu l xo t l nghch vi chiu di nn K = 2 K,nn (8) vit l: ''2

    0K

    x xm

    Tn s gc cu dao ng l :1

    2K

    m

    Chu k dao ng :1

    1

    22

    2

    mT

    K

    Tng t,m2 c chu k dao ng :2

    22

    mT

    K

    Hai dao ng ny ngc pha nhau

    Vn tc cu qu cu 1 v 2 i vi khi tm:0 0 0

    1 1

    2

    3 3 3G G

    v v vv v v

    0 02 2

    03 3

    G G

    v vv v v

    C nng bo ton nn bin dao ng c tnh:

    2 2

    1 1 011

    2

    2 2 3 2

    Gm v vKA m

    A K

    2 2

    2 2 02 2

    2

    2 2 3 2

    Gm v vKA m

    A K Cu 4 :(Tin Giang)Mt hnh tr c ng cht, c trng lng P, bn knh r t

    trong mt mt lm bn knh cong R nh hnh v. im trn hnh tr ngi ta gn

    hai l xo c cng nh nhau.Tm chu k dao ng nh ca hnh tru vi gi thit

    hnh tr ln khng trt . Xt trng hp: khng c l xo, khi mt lm l mt

    phng.

    Gii:

    Gi l gc quay quanh trc C ca tr, 1 l vn tc gc ca

    chuyn ng quay quanh trc v V l vn tc tnh tin ca trc.

    1

    v'

    r

    Mt khc, ta c: v ' R r )()(. /1 rRrrRr

    ng nng: 2

    2 22

    d 1

    mv 1 3E I m R r '

    2 2 4 vi 2

    2

    1mrI

    Rk

    Rk

    A A

    B1B

    C

    O

  • 8/2/2019 n thi HSG THPT

    4/55

    NGUYN VN TRUNG :0915192169

    Th nng: 2

    2

    t

    2kx 1E mg R r

    2 2 x r (R r) 2 R r

    Do :

    2 22 2 2

    t

    1 mgE k.4 R r mg R r 4k R r

    2 2 R r

    C nng: E = Et + Ed = const . Ly o hm hai v

    2 23 mgm ' 4k 0

    4 2 R r

    mg4k

    2 R r 16k 2g

    3 3m 3 R rm

    4

    Vy chu k dao ng T =

    m

    k

    rR

    g 16

    )(3

    2

    22

    Trng hp ring: - Khi k = 0 th

    2g

    3 R r

    - Khi R th :16k

    3m

    Bi 4 (HSG Lao Cai): Con lc l xo t thng ng (nh hnh v 4), u di gn cht vo mt sn,u trn gn vt m1= 300g ang ng yn v tr cn bng, cng ca l xo l k = 200 N/m. T cao h = 3,75cm so vi m1, ngi ta th ri t do vt m2= 200 g, va chm mm vi m1. Sau va chm chai vt cng dao ng iu ho theo phng thng ng. Ly g = 10 m/s2, b qua mi ma st.a.Tnh vn tc ca m1ngay sau va chm.b. Hy vit phng trnh dao ng ca h hai vt m1 v m2.

    GII

    a. Vn tc ca m2ngay trc va chm : )/(866,0232 smglv

    * Xt h hai vt m1 v m2 ngay trc v sau va chm, theo nh lut bo ton ng lng ta c :

    22 1 2 0 0

    1 2

    . 3( ). ( / ) 20 3( / )

    5

    m vm v m m v v m s cm s

    m m

    V va chm mm nn ngay sau va chm c hai vt chuyn ng cng vn tc l:)/(3200 scmv

    b. Chn trc to Ox c gc O trng vi VTCB ca hai vt, chiu dng thngng hng ln trn.Chn gc thi gian l lc hai vt bt u dao ng.

    * bin dng ca l xo khi vt m1cn bng l :

    )(5,111 cmk

    gml

    * bin dng ca l xo khi hai vt cn bng l : )(5,2)( 21

    2 cmk

    gmml

    * Tn s gc : )/(2021

    sradmm

    k

    m1

    m2

    h

    k

    Hnh v

  • 8/2/2019 n thi HSG THPT

    5/55

    NGUYN VN TRUNG :0915192169

    * lc t = 0 ta c :

    )/(320cos

    )(1sin

    scmcAv

    cmAx

    3

    1 tg v 0sin v )(

    6

    50cos rad

    Bin dao ng l : )(2

    6

    5sin

    1cmA

    * Vy phng trnh dao ng l : )(6

    520sin2 cmtx

    Bi 1 (HSG Lo Cai):Mt gi nh gn trn mt tm g khi lng M t trn bn nhn nm ngang ctreo mt qu cu khi lng m bng si dy di l (hnh v 1). Mt vin n nh khi lng m bayngang, xuyn vo qu cu v vng kt .a.Gi tr nh nht ca vn tc vin n bng bao nhiu si dy quay vng

    nu tm g c gi cht.b.Vn tc s l bao nhiu nu tm g c th t do.

    Giia. Vn tc ca qu cu v n sau khi va chm l

    2

    0V ( vi V0l vn tc l vn tc

    ca n trc va chm)* dy quay mt vng, ti im cao nht vn tc ca qu cu l V phi tho

    mn :l

    VmmgT

    2. ( T l lc cng ca dy) Do V = Vmin khi T = 0

    lgV .min

    * Theo nh lut bo ton c nng, vn tc nh nht V0ca n phi tho mn :2 2

    0 min0

    2 24 2 58 2

    mV mVmgl V gl

    b. Vn tc nh nht ca qu cu ti im cao nht ( i vi im treo) l : glu min * Xt trong HQC gn vi tri t : V1= uumin ( u l vn tc ca vt M )Ta c : )1)((2.'0 glumuMmV

    Mt khc theo nh lut bo ton c nng :2' 2 2

    02 ( . )2 ( ) .

    4 (2)8 2 2

    m u g lm V M umgl

    * T (1) v (2) ta c : )

    85(2'0

    M

    mglV

    Cu 4 (ng Thp) Cho c h gm vt M, cc rng rc R1, R2 v dy treo c khi lngkhng ng k, ghp vi nhau nh hnh 1. Cc im A v B c gn cnh vo gi . VtM c khi lng m=250(g), c treo bng si dy buc vo trc rng rc R2. L xo c cng k=100 (N/m), khi lng khng ng k, mt u gn vo trc rng rc R2, cn u kiagn vo u si dy vt qua R1, R2u cn li ca dy buc vo im B. B qua ma st ccrng rc, coi dy khng dn. Ko vt M xung di v tr cn bng mt on 4(cm) ri bungra khng vn tc ban u. Chng minh rng vt M dao ng iu ho v vit phng trnhdao ng ca vt M .

    Gii- Chn trc Ox thng ng hng xung, gc to O VTCB ca M.

    M

    m

    0V

    Hnh v 1

    A

    R1

    R2

    M

  • 8/2/2019 n thi HSG THPT

    6/55

    NGUYN VN TRUNG :0915192169

    1)- Ti VTCB ca vt M ta c: 02 00 FTP

    hay 03 0 FP

    (1)

    - T (1) suy ra: mg=3kl0 (2)- Ti v tr vt M c to x bt k ta c: amFTP

    2 hay amFP

    3 (3)- Chiu (3) ln trc to Ox ta c :

    mg - 3k(l0+3x) = ma = mx (4)

    - T (2) v (4) ta c : 09

    '' xm

    kx t

    m

    k92 ta c 0'' 2 xx (5)

    - Phng trnh (5) c nghim :x = Acos( ) t trong A , , l nhng hng s2)- Chn gc thi gian l lc th vt. Ti thi im t =0 ta c:

    4 = Acos

    0 = -Asin.

    suy ra A = 4 (cm) v = 0 m

    k9 60(rad/s)

    Vy phng trnh dao ng l x = 4cos 60 t (cm)

    Bi 1 (HSG Lo Cai 06-07):Mt vt A chuyn ng vi vn tc v0n va chmhon ton n hi vi vt B ang ng yn ti C. Sau va chm vt B chuynng trn mng trn ng knh CD = 2R. Mt tm phng (E) t vung gc viCD ti tm O ca mng trn. Bit khi lng ca hai vt l bng nhau. B quami ma st. (Hnh v 1)

    1.Xc nh vn tc ca vt B ti M m vt bt u ri khi mng.2.Bit Rgv 5,30 . Hi vt B c th ri vo tm (E) khng ? Nu c hy xc

    nh v tr ca vt trn tm (E).Gii

    1. V va chm n hi, khi lng hai vt bng nhau nn sau va chm vt B c/ vi

    vn tc v0cn vt A ng yn.* nh lut bo ton c nng ( chn gc ...)

    )sin1(22

    22

    0 mgRmvmv

    )sin1(2202 gRvv (1)

    * nh lut II N:R

    mvNmg

    2

    sin

    * Khi vt ri mng th N = 0Rg

    Rgv

    3

    2sin

    2

    0

    (2)

    * Vn tc ca vt B khi bt u ri mng: Thay (2) vo (1) ta c :3

    22

    0 Rgvv

    2. Khi Rgv 5,30 t (2) v tr vt ri mng c0

    302

    1sin . Vn tc ca vt lc :

    2

    2 Rgv

    * Khi ri mng vt c/ ging nh vt b nm xin vi vn tc ban u l v.Chn trc to ...* phng trnh c/ ca vt :

    cos)sin( Rtvx 22

    1)cos(sin gttvRy

    BAR

    R

    M

    P

    TTF

    D

    B

    C

    (E)

    0v

    O

    Hnh v 1

    D

    B

    C

    (E)O

    Hnh v 1

    P

    N

  • 8/2/2019 n thi HSG THPT

    7/55

    NGUYN VN TRUNG :0915192169

    * vt ri vo vo tm (E) th : 0x v y =0. Vi 0xg

    Rt

    6 (*)

    Vi y = 0 giiphng trnh c t1< 0 (**) So snh (*) v (**) thy vt B khng ri vo tm (E)Bi 4 (HSG Lo Cai 06-07): Cho h dao ng nh hnh v 4. L xo c khi lng khng ng k, cng k. Vt M = 400g c th trt khng ma st trn mt phng nm ngang. H ang trng thi cn

    bng, dng vt m0= 100g bn vo M theo phng ngang vi vn tc v0= 1m/s, va chm l hon ton

    n hi. Sau va chm vt M dao ng iu ho, chiu di cc i v cc tiu ca ca l xo ln lt l28cm v 20cm.

    1.Tnh chu kdao ng ca vt v cng ca l xo.2.t mt vt m = 100g ln trn vt M, h gm hai vt m v M ang ng yn, vn dng vt m 0bn

    vo vi vn tc v0. Va chm l hon ton n hi, sau va chm ta thy c hai vt cng dao ng iuho. Vit phng trnh dao ng ca h hai vt m v M. Chn gc to v tr cn bng v gc thigian l lc bt u va chm. Xc nh chiu v ln ca lc n hi cc i, cc tiu m l xo tcdng vo im c nh I trong qu trnh h hai vt dao ng.3. Chobit h s ma st gia vt M v vt m l = 0,4. Hi vn tc v0ca vt m0phi nh hn gi

    tr bng bao nhiu vt m vn ng yn (khng b trt) trn vt M trong khi h dao ng. Cho g =

    10m/s2

    .Gii

    1. Va chm n hi nn ng lng v ng nng c bo ton

    Ta c : MVvmvm 000 (1)222

    2

    0

    2

    00 MVvmvm (2)

    Vi v , V ln lt l vn tc ca cc vt m0v M ngay sau va chm

    * Gii h (1), (2) c : )/(40)/(4,02

    0

    00 scmsmMm

    vmV

    * Sau v/c vt M dao ng iu ho, vn tc cc i ca vt l V = 40(cm/s)

    Bin dao ng l : 2minmax ll

    A

    = 4(cm) Ta c: V = A. )/(10 sradA

    V

    => chu k ca dao

    ng l: T = )(5s

    cng ca l xo : )/(40. 2 mNMk .

    2.

    a. Va chm n hi nn ng lng v ng nng c bo ton

    Ta c : hVmMvmvm )(1000 (3)2

    )(

    22

    22

    10

    2

    00 hVmMvmvm (4)

    Vi v1 , Vhln lt l vn tc ca cc vt m0v (M + m) ngay sau va chm

    * Gii h (3), (4) c : )/(

    3

    1002

    0

    00 scm

    mMm

    vmVh

    * Sau v/c vt (M + m) dao ng iu ho nn phng trnh dao ng c dng )sin( tAx .

    Vn tc cc i ca h vt l : Vh =3

    100(cm/s).

    Tn s gc : )/(54 sradmM

    k

    Chn trc to c gc trng VTCB, chiu dng cng hng 0v

    .

    Mm0

    0v

    I k

    Hnh v

  • 8/2/2019 n thi HSG THPT

    8/55

    NGUYN VN TRUNG :0915192169

    Lc t = 0 ta c :

    hVA

    A

    cos

    0sin

    )/(73,3cos.

    0

    0cos

    0sin

    scmV

    A h

    * Vy phng trnh dao ng ca vt l : ))(54sin(73,3 cmtx b. * Ti cc v tr bin lc n hi ca l xo tc dng vo im c nh l ln nht ta c

    )(492,110.73,3.40. 2max

    NAkF

    Ti v tr bin bn tri lc n hi hng sang bn phiTi v tr bin bn phi lc n hi hng sang bn tri

    * Ti VTCB lc n hi ca l xo c gi tr nh nht : Fmin = 0.3. vt m khng b trt trn M trong qu trnh dao ng th lc ma st ngh cc i phi c gi tr gi tr ca lc qun tnh cc i tc dng ln vt m (Xt trong h quy chiu gn vi vt M) :

    (max)(max) qtmsn FF (*)

    * Ta c :

    Lc ma st ngh C : mgNFmsn .(max)

    Lc qun tnh : )sin(. 2 tAmamFqt

    lc qun tnh t cc i th AmFt qt2

    (max) .1)sin(

    * T biu thc (*) ta c :2

    2

    gAAmmg

    * Mt khc: Mmm

    vmVVA h

    0

    00max 2

    )/(34,1

    2

    2

    0

    0

    02

    0

    00 smm

    Mmmgv

    g

    Mmm

    vm

    Vy v0 )/(34,1 sm th vt m khng b trt trn vt M trong qu trnh h dao ng.Cu 4 (HSG Hu Giang) .Mt con lc n c chiu di l thc hin dao ng iuho trn mt chicxe ang ln t do xung dc khng ma st. Dc nghing mt gc so vi phng nm ngang.a)Chng minh rng: V tr cn bng ca con lc l v tr c dy treo vung gc vi mt dc.

    b)Tm biu thc tnh chu k dao ng ca con lc. p dng bng s l =1,73 m; =300; g = 9,8 m/s2.p n

    + Gia tc chuyn ng xung dc ca xe l a = gsin.Xt h quy chiu gn vi xe+ Tc dng ln con lc ti mt thi im no c 3 lc:Trng lng P,lc qun tnh Fv sc cng T ca dy treo.Ti v tr cn bng

    Ta c: 0TFP

    + Chiu phng trnh trn xung phng OX song song vi mt dc ta c: Psin - F + TX = 0M F = ma = mgsinsuy ra TX = 0.

    iu ny chng t v tr cn bng dy treo con lc vung gc vi Ox+ V tr cn bng nh trn th trng lc biu kin ca con lc l :

    P' = Pcos. Tc l gia tc biu kin l g' = gcos.

    + Vy chuk dao ng ca con lc s l T = 2'

    l

    g= 2

    cos

    l

    g 2,83 (s).

    T

    F

    P

    x

  • 8/2/2019 n thi HSG THPT

    9/55

    NGUYN VN TRUNG :0915192169Bi 1HSG Lo Cai 08-09Buc vo hai u mt si dy di 2lhai qu cu nh A vB ging nhau c cng khi lng m, chnh gia si dy gn mt qu cu nh khckhi lng M. t ba qu cu ng yn trn mt bn nm ngang nhn, dy c kocng.(Hnh v 1)

    Truyn tc thi cho vt M mt vn tc 0V theo phng vung gc vi dy. Tnhlc cng ca dy khihai qu cu A v B sp p vo nhau.

    Gii

    H kn ng lng bo ton

    0 1 2 MV mv mv M v

    0 1 2

    1 20

    y y M

    x x

    MV mv mv Mv

    mv mv

    Ta lun c: 1 2 1 2; y y x xv v v v

    Khi hai qu cu sp p vo nhau:

    1 2 y y M yv v v v

    02

    yMVvm M

    p dng nh lut bo ton nng lng:2 2 2 2

    0

    1 1 1 12 2

    2 2 2 2 y x y

    MV mv mv Mv ( xv ln vn tc ca hai qu cu A,B lc chng sp p vo

    nhau)2

    2 0

    2x

    mMVmv

    m M

    Gia tc ca qu cu M:

    2Ta

    M

    Trong h quy chiu gn vi M hai qu cu m chuyn ng trn p dng nh lut 2 Niutn, chiuxung phng Oy:

    2x

    q

    vT F m

    l

    202

    (2 )

    mMVTT m

    M l m M

    Lc cng ca dy khi :

    2 20

    2(2 )

    mM VT

    l m M

    Bi 2 (HSG Lo Cai 08-09) Mt lxo l tng treo thng ng, u trn ca l xo c gi c nh,u di treo mt vt nh c khi lng m = 100g, l xo c cng k = 25N/m. T v tr cn bngnng vt ln theo phng thng ng mt on 2cm ri truyn cho vt vn tc 310 cm/s theo phngthng ng, chiu hng xung di. Chn gc thi gian l lc truyn vn tc cho vt, chn trc ta c gc trng v tr cn bng ca vt, chiu dng thng ng xung di. Cho g = 10m/s2; 102 .

    1.Chng minh vt dao ng iu ha v vit phng trnh dao ng ca vt.2.Xc nh thi im lc vt qua v tr m l xo b gin 6cm ln th hai. Xc nh hng v ln

    ca lc tc dng ln im treo ti thi im . Gii1. Chng minh vt dao ng iu ha* Vit phng trnh dao ng ca vt:Ti VTCB: 4l (cm) Tn s gc: 5 (rad/s). Ti thi im t = 0 ta c:

    )/(310sin

    )(2cos

    scmAv

    cmAx

    V3

    23tan;0cos;0sin

    (rad) Bin dao ng : A = 4 (cm)

    2yv

    T T

    T T

    1yv

    v T T

    T

    1yv

    1xv

    T

    2yv

    2xv

    Ox

    Hnh v 1

    0V

    B

    A

    M

  • 8/2/2019 n thi HSG THPT

    10/55

    NGUYN VN TRUNG :0915192169

    Vy phng trnh dao ng ca vt l:

    3

    25cos4

    tx (cm)

    2. Khi vt qua v tr m l xo b gin 6cm ln th hai th vt c li x = 2cm v chuyn ng theochiu m ca trc ta .Ta c:

    03

    2

    5sin

    2

    1

    3

    25cos

    t

    t Gii h phng trnh (ly gi tr nh nht) c kt qu: 2,0t (s)

    * Xc nh hng v ln ca lc tc dng ln im treo ti thi im :- Hng: Phng thng ng, chiu t trn xung di.- ln: 5,110.6.25 21

    lkF (N)

    Cu 1:Hai vt1 v 2 u c khi lngbng m gn cht vo l xo c di l, cngk ng yn trn mt bn nm ngang tuyt i nhn.Vt th 3 cng c khi lng m chuyn ng

    vi vn tc v n va chm hon ton n hi vi vt 1(xem hnh 1)

    1. Chng t hai vt m1 v m2lun chuyn ng v cng mt pha.2. Tm vn tc ca hai vt 1 v 2 v khong cch gia chng vo thi im l xo bin dng ln nht.

    GiiNgay sau lc va chm vt 1 c vn tc v (l xo cha bin dng, vn tc vt 2 bng khng). Gi v1,v2 l vn tc vt1,vt2 vo thi im sau va chm ca vt 3 vo 1 la v1, v2 . bin dng l k0 l x.

    + nh lut bo ton ng lng: mv = mv1 + mv2 . v = v1 + v2 (1)

    + nh lut bo ton c nng:2

    1mv

    2=

    2

    12

    1mv + 22

    2

    1mv +

    2

    2

    1kx

    2

    21

    22

    )( vvvm

    kx (2). T (1) va

    (2):m

    kx

    2

    2

    = v1v2 (3) vm

    kx

    2

    2

    > 0 v1v2 > 0 : tc l v1 v v2cng du ngha l sau khi va chm

    hai vt 1 v 2 lun chuyn ng v cng mt pha.

    2) v1 + v2 = v = const. Suy ra tch v1v2 cc i khi v1 = v2 =2

    vngha l

    m

    kx

    2

    2

    cc i

    lc :4

    2v

    =m

    kx

    2

    2

    max xmax = vk

    m

    2 l xo bin dng ln nht khi v1 = v2 =

    2

    v lc ny khong

    cch gia vt 1 v vt 2 l: l12 =k

    mvlxl

    2max

    Bi 2( HSG Ngh An 07-08) Vt nng c khi lng m nm trn mt mtphng nhn nm ngang, c ni vi mt l xo c cng k, l xo c gn

    vo bc tng ng ti im A nh hnh 2a. T mt thi im no , vtnng bt u chu tc dng ca mt lc khng i Fhng theo trc lxo nhhnh v.

    a) Hy tm qung ng m vt nng i c v thi gian vt i ht qung ng y k t khi btu tc dng lc cho n khi vt dng li ln th nht.

    b) Nu l xo khng khng gn vo im A m c ni vi mt vtkhi lngMnh hnh2b, h s ma st gia Mv mt ngang l . Hy xcnh ln ca lc F sau vt mdao ng iu ha.

    GII

    Fm

    k

    Hnh 2a

    A

    mk

    Hnh 2b

    M

    3 21v

  • 8/2/2019 n thi HSG THPT

    11/55

    NGUYN VN TRUNG :0915192169a) Chn trc ta hng dc theo trc l xo, gc ta trng vo v tr

    cn bng ca vt sau khi c lc Ftc dng nh hnh 1. Khi ,v tr banu ca vt c ta lx0. Ti v tr cn bng, l xo b bin dng mt lngx0 v:

    .00k

    FxkxF

    Ti ta xbt k th bin dng ca l xo l (xx0), nn hp lc tc dng ln vt l:.)( 0 maFxxk Thay biu thc cax0vo, ta nhn c:

    .0"2

    xxmakxmaFk

    Fxk

    Trong mk . Nghim ca phng trnh ny l: ).sin( tAx

    Nh vy vt dao ng iu ha vi chu kk

    mT 2 . Thi gian k t khi tc dng lc Fln vt

    n khi vtdng li ln th nht (ti ly cc i pha bn phi) r rng l bng 1/2 chu k dao ng,

    vt thi gian l:.

    2 k

    mTt

    Khi t=0 th:

    0cos

    ,sin

    Av

    k

    FAx

    .2

    ,

    k

    FA

    Vy vt dao ng vi bin F/k, thi gian t khivt chu tc dng ca lc Fn khi vt dng liln th nht l T/2 v n i c qung ng bng 2 ln bin dao ng. Do , qung ng vt ic trong thi gian ny l:

    .22k

    FAS

    b) Theo cu a) th bin dao ng l .k

    FA sau khi tc dng lc, vt mdao ng iu ha

    th trong qu trnh chuyn ng ca m,Mphi nm yn.Lc n hi tc dng lnMt ln cc ikhi bin dng ca l xo t cc i khi vt m xaMnht (khi l xo gin nhiu nht v bng

    AAx 20 ).

    vtMkhng b trt th lc n hi cc i khng c vt qu ln ca ma st ngh cci:

    ..2.2. Mgk

    F

    kMgAk

    T suy ra iu kin ca ln lc F: .2

    mgF

    Bi 3.HSG Ngh AN 07-08.Hai ngun sng kt hp S1 v S2 cch nhau 2m dao ng iu ha cngpha, pht ra hai sng c bc sng 1m. Mt im A nm khong cch lk t S1 v AS1S1S2 .

    a)Tnh gi tr cc i ca l ti A c c cc i ca giao thoa.b)Tnh gi tr ca l ti A c c cc tiu ca giao thoa.

    mk

    Hnh 1

    Ox0

  • 8/2/2019 n thi HSG THPT

    12/55

    NGUYN VN TRUNG :0915192169a) iu kin ti A c cc i giao thoa l hiu ng i t A n haingun sng phi bng s nguyn ln bc sng (xem hnh 2):

    .22 kldl

    Vi k=1, 2, 3...Khi lcng ln ng S1A ct cc cc i giao thoa c bc cng nh (kcng

    b), vy ngvi gi tr ln nht ca l ti A c cc i ngha l ti A ng

    S1A ct cc i bc 1 (k=1).Thay cc gi tr cho vo biu thc trn ta nhn c:

    ).(5,1142 mlll b) iu kin ti A c cc tiu giao thoa l:

    .2

    )12(22

    kldl

    Trong biu thc ny k=0, 1, 2, 3, ...

    Ta suy ra :

    )12(

    2)12(

    2

    2

    k

    kd

    l .

    V l> 0 nn k = 0 hoc k = 1.T ta c gi tr ca l l :* Vi k =0 th l = 3,75 (m ).* Vi k= 1 th l 0,58 (m).Cu 1Cho c h nh hnh v 1. Hai thanh cng MA v NB khi lng khngng k, cng chiu di l = 50cm. u t do ca mi thanh u c gn mt qucu nh cng khi lng m =100g, u M v N ca mi thanh c th quay ddng. L xo rt nh c cng k = 100N/m c gn vo trung im C cathanh NB. Khi h cn bng l xo khng bin dng, hai qu cu tip xc nhau.Ko qu cu A sao cho thanh MA lch v bn tri mt gc nh ri th nh. Coiva chm gia cc qu cu l n hi xuyn tm. B qua mi ma st, lyg = 10m/s

    2. Hy m t chuyn ng v xc nh chu k dao ng ca h .

    + Do A va chm vi B l n hi nn ng lng v ng nng h c bo ton.' '

    1 1 2

    2 ' 2 ' 2

    1 1 2( ) ( )

    2 2 2

    mv mv mv

    mv m v m v

    + Chn chiu dng cng chiu vi 1v suy ra:' '

    1 1 2

    2 ' 2 ' 2

    1 1 2( ) ( )

    2 2 2

    mv mv mv

    mv m v m v

    ' '

    1 2 10,v v v

    +Tng t cho va chm t qu cu B tr li qu cu A, ta c:'' ' ''

    1 2 2, 0v v v

    + Sau va chm qu cu ny truyn hon ton vn tc cho qu cu kia. H thng dao ng tun hon, con lc tham gia mt na dao ng.

    + Chu k dao ng 1 21

    ( )2

    T T T vi T1l chu k dao ng con lc n, T2l chu k dao ng ca con

    gn vi thanh v l xo.

    S1

    S2

    lA

    dk

    k

    k

    Hnh 2

    A B

    M

    N

    C

    k

    Hnh

  • 8/2/2019 n thi HSG THPT

    13/55

    NGUYN VN TRUNG :0915192169

    + Ta bit chu k dao ng ca con lc n1

    2 1,4( )l

    T sg

    Ta tm T2bng phng php nng lng:+Chn mc th nng trng trng ti mt phng ngang qua m khi cn bng.+Xt vt m ti v tr c li x:

    -ng nng ca qu cu E =

    2

    2

    mv

    -Th nng trng trng Et1=

    2

    2

    mgx

    l

    -Th nng n hi: Et2 =2 2

    1

    2 8

    kx kx

    C nng ca h: E = E + Et1 + Et2 =2

    2

    mv-

    2 2

    2 8

    mgx kx

    l (1). Do khng c lc cn nn E = const.

    +Ly o hm 2 v ca (1) theo thi gian t, ta c: mvv -' '

    04

    mgxx kxx

    l Hay x+( )

    4

    k gx

    m l

    +Vy vt dao ng iu ha vi tn s gc4

    k g

    m l v chu k

    2

    20,4T s

    +H dao ng tun hon vi chu k 1 21 ( )2

    T T T = 0,7 + 0,2 = 0,9s

    (HSG Hu Lc 05-06)a)Cho con lc lin hp nh hnh v 1 bit khi lng m1, m2v chiu di l1, l2. B qua khi lng

    dy treo v lc cn mi trng. Tnh tn s dao ng.b)Nu mc thm vo h 3 l xo K1 = K2 = K3nh hnh v 2, h vn dao ng iu ho. Tnh tn s

    dao ng ca h, cho nhn xt v tn s.

    Cu a . Hc sinh c th lm theo nhiu cch cho kt qu: =2

    22

    2

    11

    2211 )(

    lmlm

    glmlm

    Cu b .

    HS lp lun c h gm c: (K1 nt K2) // K3 // Kh(vi Kh l K h cu a)

    Hc sinh tnh c K(h mi) : K = hh KKKKK

    K

    2

    3

    2

    2

    Kt qu: =2

    22

    2

    11

    2

    1

    2211 )(

    2

    3

    lmlm

    l

    glmlmK

    M

    K

    hay =1

    1

    l 222

    2

    11

    2211

    2

    1)(

    2

    3

    lmlm

    glmlmlK

    o

    Hnh

    l2

    l1m1

    m2

    K3K2K1

    o

    Hnh 2

    m1

    m2

    l2

    l1

  • 8/2/2019 n thi HSG THPT

    14/55

    NGUYN VN TRUNG :0915192169Bi 1(HSG Hai B Trng)Hai vt khi lng m0v m c ni vi nhau bng mt si dy mnh, bnkhng dn c chiu di L. Ti thi im ban u vt m0c nm t mt phng ngang vi vn tc banu v0thng ng hng ln. Hi cao cc i m m0c th t ti.Trng hp 1: Nu gLv 220 th dy cp khng b cng v cao cc i

    Lg

    vH

    2

    2

    0

    Trng hp 2:

    + Nu gLv 220 th ngay trc lc dy cng, vn tc ca m0 l gLvv 22

    01 + Sau m0 v m c cng vn tc v

    + nh lut bo ton ng lng: m0v1 = (m + m0)v0

    10

    mm

    vmv

    + cao h vt ln c k t lc dy cng:

    g

    ghv

    mm

    m

    g

    vh

    2

    2

    2

    2

    0

    2

    0

    0

    2

    + Vy Hmax = L + h = L +

    gghv

    mm

    m

    2

    22

    0

    2

    0

    0

    I. C hc: HSG THANH HOA 06-071/. Mt ht thc hin dao ng iu ho vi tn s 0,25 (Hz) quanh im x = 0. Vo lc t = 0 n c di 0,37 (cm). Hy xc nh di v vn tc ca ht lc lc t = 3,0 (s) ?

    2/.Mt con lc n c chiu di L thc hin dao ng iu ho trn mt chic xe ang ln t do xungdc khng ma st. Dc nghing mt gc so vi phng nm ngang.a) Hy chng minh rng: V tr cn bng ca con lc l v tr c dy treo vung gc vi mt dc.

    b)Tm biu thc tnh chu k dao ng ca con lc. p dng bng s L=1,73 m; =300

    ; g = 9,8 m/s

    2

    .3/. Mt con lc n c ko ra khi v tr cn bng mt gc nh 0= 0,1 rad ri bung khng c vntc ban u. Coi rng trong qu trnh dao ng lc cn ca mi trng tc dng ln con lc khng iv bng 1/1000 trng lng ca con lc. Hi sau bao nhiu chu k dao ng th con lc dng hn li ?

    4/. Mt ht khi lng 10 (g), dao ng iu ho theo qui lut hm sin vi bin 2.10-3 (m) v phaban u ca dao ng l -/3 (rad). Gia tc cc i ca n l 8.103 (m/s2). Hy:

    a)Vit biu thc ca lc tc dng vo ht di dng hm ca thi gian.b)Tnh c nng ton phn ca dao ng ca ht.

    Cu 1

    + Tn s dao ng = 2 = /2 (rad/s) ; Bin ca dao ng A = 0,37 (cm)

    Vy x = 0,37sin( 2

    t+ ) (cm).

    + Ti t = 0 th x = 0,37 => = /2. Vy phng trnh dao ng ca ht l

    x = 0,37sin (2

    t +2

    ) (cm) = 0,37cos2

    t (cm).

    + Lc t = 3 (s) di l xt = = 0,37cos2

    .3 = 0 v v = x't = - 0,37.2

    . sin2

    3 = 0,581 (cm/s).

    Cu 2: a)

    + Gia tc chuyn ng xung dc ca xe l a = gsin.

    m0

    m

    0v

    T

    F

    P P'

  • 8/2/2019 n thi HSG THPT

    15/55

    NGUYN VN TRUNG :0915192169+ Tc dng ln con lc ti mt thi im no c3 lc:Trng lng P, lc qun tnh F (do xe ch g nh dn u)v sc cng T ca dy treo.V tr cn bng ca con lc l v tr c hp lc bng 0.

    Tc l 0TFP

    + Chiu phng trnh trn xung phng OX songsong vi mt dc ta c: Psin - F + TX = 0

    + Ch rng ln lc qun tnh F = ma = mgsin suy ra TX= 0. iu ny chng t dy treo con lcvung gc vi OX khi trng thi cn bng. (pcm).b)

    + V tr cn bng nh trn th trng lc biu kin ca con lc l P' = Pcos. Tc l gia tc biu kin lg' = gcos.

    + Vy chu k dao ng ca con lc s l T = 2'g

    L= 2

    cosg

    L 2,83 (s).

    Cu 3(1,5 im):

    + Nng lng ban u ca con lc l E0 = mgl.(1-cos0) = 20mgl2

    1 .

    + Gi 1 v 2l hai bin lin tip ca dao ng (mt ln con lc qua v tr cn bng). Ta c

    gim th nng l ( 21mgl

    2

    1- 2

    2mgl2

    1).

    + gim ny bng cng ca lc cn mi trng A = Fc.S = Fc.l.(1 + 2).

    + Suy ra 21mg2

    1 = Fc .

    + gim bin gc mi ln s l (1-2) = 2Fc/ mg = 2.10-3

    mg/mg = 2.10-3

    rad.

    + n khi con lc ngng dao ng th s ln i qua v tr cn bng s l N =0 /(1-2) = 50. Tngng vi 25 chu k.Cu 4(2,0 im):+ Gia tc a = x'' = -2x => gia tc cc i am =

    2A => = (am/A)

    1/2= 2.10

    3(rad/s).

    + Vy ta c F = ma = - 0,01.(2.103)2. 2.10-3 sin(2.103.t -3

    ) = 80 sin(2.103t +

    3

    2) (N)

    + Vn tc cc i ca ht l vm = A = 4 (m/s)

    + C nng ton phn E0 =2

    mv 2m = 0,08 (J).

    Bi 2:a, (1) Khi cha t dy: 02 .mg k l ;

    Ngay sau khi dy t: * Vt m: 0 1.k l mg ma 1 3 30a g (2/m s )

    * Vt 2m: 0 2. 2 2k l mg ma 2 0a b,(3) Xt h quy chiu gn vi trng tm G ca h.G cch vt m mt khong bng 2/3

    khong cch t vt m n vt 2m.* Xt vt m :

    - Khi VTCB: 0qtmg F (1)

    - Khi li x: l xo gin mt on bng 3x/2 . Suy ra: ''3

    .2

    qt

    xmg F k m a mx (2)

    T (1) v (2) : ''3

    02

    kx x

    m '' 2 0x x vi

    310

    2

    k

    m (rad/s)

    3.sin( . )

    2

    k x A t

    m

    m

    2m

  • 8/2/2019 n thi HSG THPT

    16/55

    NGUYN VN TRUNG :0915192169

    Ti 0t : 00

    2.sin 0,2

    3

    lx A

    (m) v 0 . .cosv A 0 0,2A (m); v

    2

    (rad)

    0,2.sin(10. / 2)x t (m);- bin dng ca l xo: 3 / 2 0,3,sin(10. / 2)l x t ;

    - L xo t trng thi khng bin dng ln u tin 0l 1,5720

    t (s).

    - Trng tm G chuyn ng vi gia tc g, khi trng tm G i c :2 2 / 2 /80h gt (m) vi vn tc . / 2Gv g t (m/s).

    Ti thi im ta c: 2 os(10.t+ /2)=x c -2 (m/s) 2 / 2 3,57m Gv v x (m/s)

    - Theo LBTNL: 2 2 20 2

    1 1 1. 3 . .2 .

    2 2 2m mk l mg h mv m v ;

    Mt khc, ta c: 0. 2k l mg 2 1 0,572mv (m/s)

    ......................................................................................

    DNG IN XOAY CHIU

    I. TM TT L THUYT:1. Biu thc in p tc thi v dng in tc thi:u = U0cos(t + u) v i = I0cos(t + i)

    * Vi = uil lch pha ca uso vi i, c2 2

    2. Dng in xoay chiu :I= I0cos(2ft + i)* Mi giy i chiu 2f ln* Nu pha ban u I = 0 hoc I = th giy u tin ch i chiu 2f-1 ln.

    3. Cng thc tnh thi gian n hunh quang sng trong mt chu k : * Khi t in p u = U0cos(t + u) vo hai u bng n, bit n ch sng ln khi u U1.

    4t Vi 1

    0

    os UcU

    , (0 < < /2)

    4. Dng in xoay chiu trong on mch R,L,C* on mch ch c in tr thun R: uRcng pha vi i, ( = ui = 0)

    UI

    R v 0

    0

    UI

    R

    Lu :in tr R cho dng in khng i i qua v cU

    IR

    * on mch ch c cun thun cm L: uLnhanh pha hn i l /2, ( = ui = /2)

    L

    U

    I Z v0

    0

    L

    U

    I Z vi ZL = L l cm khng

    Lu :Cun thun cm L cho dng in khng i i qua hon ton (khng cn tr).* on mch ch c t in C: uCchm pha hn i l /2, ( = ui = -/2)

    C

    UI

    Z v 00

    C

    UI

    Z vi

    1CZ

    C l dung khng

    Lu :T in C khng cho dng in khng i i qua (cn tr hon ton).* on mch RLC khng phn nhnh

    2 2 2 2 2 2

    0 0 0 0( ) ( ) ( ) L C R L C R L C Z R Z Z U U U U U U U U

  • 8/2/2019 n thi HSG THPT

    17/55

    NGUYN VN TRUNG :0915192169

    tan ;sin ; os L C L C Z Z Z Z R

    c R Z Z

    vi2 2

    + Khi ZL > ZC hay1

    LC > 0 th unhanh pha hn i

    + Khi ZL < ZC hay1

    LC < 0 th uchm pha hn i

    + Khi ZL = ZC hay 1LC

    = 0 th ucg pha vi i v I = Max UI =R

    gi l hin tg cg

    hg dng in5. Cng sut to nhit trn on mch RLC:

    * Cng sut tc thi: P = UIcos + UIcos(2t + u+i)* Cng sut trung bnh:P = UIcos = I2R.

    6. in p u = U1 + U0cos(t + )c coi gm mt in p khng i U1 v mt in p xoay chiuu = U0cos(t + ) ng thi t vo on mch.7. Tn s dng in do my pht in xoay chiu mt pha c P cp cc, rto quay vi vn tc nvng/giy

    th my pht ra dng in c tn s l : f = pn ( Hz )* T thng gi qua khung dy ca my pht in = NBScos(t +) = 0cos(t + )

    Vi 0= NBS l t thng cc i,N l s vng dy,B l cm ng t ca t, S l din tch cavng dy, = 2f

    * Sut in ng trong khung dy: e = NSBcos(t + -2

    ) = E0cos(t + -

    2

    )

    Vi E0 = NSB l sut inng cc i.8. Dng in xoay chiu ba phal h thng 3 dng in xoay chiu 1 pha c gy bi 3 sut in

    ng xoay chiu cng tn s, cng bin nhng lch pha tng i mt l 23

    .

    *Cc pt ca sut in ng v dng in v cm ng t c dng : (Xt trng hp ti i xng )th

    1 0

    2 0

    3 0

    os( )

    2os( )

    3

    2os( )

    3

    e E c t

    e E c t

    e E c t

    1 0

    2 0

    3 0

    os( )

    2os( )

    3

    2os( )

    3

    i I c t

    i I c t

    i I c t

    1 0

    2 0

    3 0

    os( )

    2os( )

    3

    2os( )

    3

    B B c t

    B B c t

    B B c t

    +Dng in xoay chiu 3 phac to ra t mt my pht in xoay chiu 3 pha

    *My pht mc hnh sao: Ud = 3 Up v ti tiu th mc hnh sao: Id = Ip*My pht mc hnh tam gic: Ud = Up v ti tiu th mc hnh tam gic: Id = 3 IpLu : my pht vti tiu th thng chn cch mc tng ng vi nhau.

    9. Cng sut hao ph trong qu trnh truyn ti in nng:2

    2 2os

    RU c

    Trong : P l cng sut truyn i ni cung cp ; U l in p ni cung cpcosl h s cng sut ca dy ti in

    *l

    RS

    l in tr tng cng ca dy ti in ( lu :dn in bng 2 dy)

    * gim in p trn ng dy ti in: U = IR

  • 8/2/2019 n thi HSG THPT

    18/55

    NGUYN VN TRUNG :0915192169

    * Hiu sut tiin: .100%H

    10. on mch RLC c R thay i:

    * Khi R=ZL-ZC th2 2

    ax2 2

    M

    L C

    U U

    Z Z R

    * Khi R=R1hoc R= R2 m P c cng gi tr

    th ta c2

    2

    1 2 1 2; ( )

    L C

    U R R R R Z Z v khi 1 2 R R R th

    2

    ax

    1 22M

    U

    R R

    * Trng hp cun dy c in tr R0(hnh v)

    + Khi2 2

    0 ax

    02 2( )

    L C M

    L C

    U U R R Z Z P

    Z Z R R

    + Khi2 2

    2 2

    0 ax2 2

    00 0

    ( )2( )2 ( ) 2

    L C RM

    L C

    U U R R Z Z

    R R R Z Z R

    11. on mch RLC c L thay i:

    * Khi2

    1L

    C th IMax URmax; PMax cn ULCMin **Lu :L v C mc lin tip nhau

    * Khi2 2

    CL

    C

    R ZZ

    Z

    th

    2 2

    ax

    C

    LM

    U R ZU

    R

    v 2 2 2 2 2 2

    ax ax ax; 0

    LM R C LM C LM U U U U U U U U

    * Vi L = L1hoc L = L2 th UL c cng gi tr th ULmax khi1 2

    1 2

    1 2

    21 1 1 1( )

    2 L L L

    L LL

    Z Z Z L L

    * Khi2 24

    2

    C C

    L

    Z R Z Z

    th ax

    2 2

    2 R

    4

    RLM

    C C

    UU

    R Z Z

    Lu :R v L mc lin tip nhau

    12. on mch RLC c C thay i:

    * Khi2

    1C

    L th IMax URmax; PMax cn ULCMinLu : L v C mc lin tip nhau

    * Khi2 2

    L

    C

    L

    R ZZ

    Z

    th

    2 2

    ax

    L

    CM

    U R ZU

    R

    v 2 2 2 2 2 2ax ax ax; 0CM R L CM L CM U U U U U U U U

    * Khi C = C1hoc C = C2 th UC c cng gi tr th UCmax khi1 2

    1 21 1 1 1( )2 2C C C

    C CC

    Z Z Z

    * Khi

    2 24

    2

    L L

    C

    Z R Z Z

    th ax 2 2

    2 R

    4RCML L

    U

    U R Z Z Lu :R v C mc lin tip nhau

    13. Mch RLC c thay i:* Khi

    1

    LC th IMax URmax; PMax cn ULCMin Lu :L v C mc lin tip nhau

    * Khi2

    1 1

    2

    C L R

    C

    th ax 2 2

    2 .

    4LM

    U LU

    R LC R C

    A B

    CR L,R0

  • 8/2/2019 n thi HSG THPT

    19/55

    NGUYN VN TRUNG :0915192169

    * Khi2

    1

    2

    L R

    L C th ax 2 2

    2 .

    4CM

    U LU

    R LC R C

    * Vi = 1hoc = 2 m I hoc P hoc URc cng mt gi tr

    th IMax hoc PMax hoc URMax khi

    2

    1 2

    1

    LC tn s2

    1 2 f f f 14. Hai on mch AM gm R1L1C1ni tip v on mch MB gm R2L2C2ni tip mc ni tipvi nhau c UAB = UAM + UMB uAB ; uAMv uMB cng pha tan uAB = tan uAM= tan uMB16. Hai on mch R1L1C1 v R2L2C2 cng uhoc cng i c pha lch nhau

    Vi 1 11

    1

    tanL CZ Z

    R

    v 2 2

    2

    2

    tanL C

    Z Z

    R

    (gi s 1 > 2)

    C 12 = 1 2

    1 2

    tan tantan

    1 tan tan

    **Trnghpcbit = /2 (vung pha nhau) th tan1tan2 = -1.VD:* Mch in hnh 1 c uAB v uAMlch pha nhau

    y 2 on mch AB v AM c cng i v uABchm phahn uAM

    AMAB = tan tan

    tan1 tan tan

    AM AB

    AM AB

    Nu uABvung pha vi uAM th tan tan =-1 1L CL AM ABZ ZZ

    R R

    * Mch in hnh 2: Khi C = C1 v C = C2(gi s C1 > C2) th i1 v i2lch pha nhau

    y hai on mch RLC1 v RLC2 c cng uABGi 1 v 2l lch pha ca uABso vi i1 v i2th c 1 > 21 - 2 =

    Nu I1 = I2 th 1 = -2 = /2

    Nu I1 I2 th tnh 1 21 2

    tan tantan

    1 tan tan

    II. CC DANG TON:BI 1: (Nm hc 2007- 2008 tnh thi nguyn )Cho mch in nh hnh v. Cun dy c t cmL = 1,5/ (H), in tr thun R0; t c in dung C =2.10-4/9(F). Hiu in th tc thi gia hai im A vMlch pha mt gc 5 /6 so vi hiu in th gia haiim M v N, ng thi hiu in th gia hai im A vM c biu thc uAM = 100 6 sin(100t + /6)(V). Cng sut tiu th ca c mch l P = 100 3 (W).

    a/Tnh R0; R.

    b/Vit biu thc tc thi ca hiu in th gia hai im AB.

    R L CMA B

    Hnh

    R L CMA B

    Hnh

    A B

    M N

    R

    CL,R0

  • 8/2/2019 n thi HSG THPT

    20/55

    NGUYN VN TRUNG :0915192169Bi 2: (Nm hc2007 - 2008, Tnh Ngh An)

    Cho mch in xoay chiu nh hnh v.Bit uAB = 180 2 sin(100t) (V), R1 = R2 = 100 , cun dy

    thun cm c L = H3

    , t in c in dung C bin i c.

    1. Tm C hiu in th hiu dnggia hai im M, N t cc

    tiu.

    2. Khi C =100

    F3

    , mc vo M v N mt ampe k c in tr

    khng ng k th s ch ampe k l bao nhiu?HNG DN GII:1.Gin vc t c v nh hnh bn..T gin suy ra UMNcc tiu khi M trngvi N ..Hay: UMN= 0 UR1 = UC I1R1 = I2ZC, UR2 = UL

    = I2R2= I1ZL

    LZ

    R1 =2R

    ZC ZC =LZ

    RR 21 = 3

    100 C = F

    3100= 55( F )

    2.Chp M v N thnh im E.Tng tr, lch pha gia hiu in th v cng dng in trongmi nhnh :

    UEB

    CI I A 2

    LI

    1 I

    1RI AEU

    22

    1

    2

    1

    111

    CZRZ Z1 = 50 )(3 .Tg 1 = -

    1R

    C

    I

    I= -CZ

    R1 = -3

    1 1 = -

    6

    22

    2

    2

    2

    111

    LZRZ Z2 = 50 )(3 . Tg 2 =

    2R

    L

    I

    I=LZ

    R2 =3

    1 2 =

    6

    .V Z1 = Z2 v cng hiu dng trong mch chnh nh nhau nn: UAE = UEB = U

    .Mt khc AEU v EBU u lch v hai pha trc I mt gc6

    nn:

    UAE = UEB =

    )6

    cos(2

    ABU

    = 60 3 (V) :

    B

    R1 ML

    AC

    NR2

    (Hnh 5)

    UR1 UR2CU UL

    N M

    U AB

  • 8/2/2019 n thi HSG THPT

    21/55

    NGUYN VN TRUNG :0915192169.Chn chiu dng qua cc nhnh nh hnh v.

    .Gin vc t biu dinLAR III 1 nh hnh bn.

    .T ta c:

    IA=

    6

    cos2 12

    12

    LRLR IIII = 0,6(A)

    Bi 3: (Bc giang Nm hc 2006 - 2007)t hiu in th 100sin275u t (V) vo hai u mton mch gm cun dy ni tip vi mt t in. Dng vn k c in tr rt ln ln lt o hiu in

    th gia hai u cun dy v ca t in ta c UCd = 100 (V) v UC= 35 (V). Bit L = 12

    (H). Xc

    nh in dung ca t in v vit biu thc cng dng in trong mch.

    Bi 4: (NM HC 2007-2008. TNH DAKLAK )Cho mch in xoay chiu nh hnh v (h.1).

    Hiu in th xoay chiu hai u mch c biu thc : uAB = U0.sin100t (V), b qua in tr cc dy

    ni. Cc hiu in th hiu dng: UAN = 300 (V) , UMB = 60 3 (V). Hiu in th uAN lchpha so vi

    uMB mt gc2

    . Cun dy c h s t cm

    1L

    3

    (H) vi in tr r, in dung ca t

    in3

    3.10C =

    16

    (F).

    1) Tnh in tr r.2) Vit biu thc hiu in th uAN.

    Bi 5: (Tnh Thanh Ha, nm hc 2010 - 2011)Cho mch in xoay chiu gm cun dy D c t cm L mc ni tip vi in tr thun R v t

    in c in dung C (hnh v). Bit in p giahai u on mch AB c biu thc u =U0cos100t (V) khng i. Cc vn k nhit V1;V2c in tr rt ln ch ln lt l U1 = 120V; U2=80 3 V. in p tc thi gia hai u on mch MB lch pha so vi in p tc thi gia hai uon mch NB gc /6 v lch pha so vi in p tc thi gia hai u on mch AN gc /2. Ampeknhit c in tr khng ng k ch 3 A.

    a. Xc nh cc gi tr ca R; L v C.b. Tnh U0v vit biu thc cng dng in tc thi qua mch.

    Hng dn gii:

    R

    (h .1)

    L , r C

    A BM N

    A BC

    N

    D RM

    V1

    V2

    A

    BC N R2

    R1 M L

    IAIL

    A

    IR1

    300

    600

  • 8/2/2019 n thi HSG THPT

    22/55

    NGUYN VN TRUNG :0915192169a. Xc nh gi tr R ; L ;CV gin vc t ng R = UR /I = U2cos60

    0/ I = 40

    ZC = UC /I = U2cos300

    /I = 40 3 FC 510.59,4

    ZL = UL /I = U1sin300 /I = 203

    HL 11,0

    b. Xc nh U0v vit biu thc iT GVT : U

    = 1U

    + CU

    . p dng nh l hm s cosin ta c :U

    2= U1

    2+ UC

    2+ 2U1.UC. cos120

    0

    Thay s v tnh ton ta c: U = 120V => U0 = 120 2 (V)

    Lp lun = -/6 i = 6 cos(100t + /6) (A)

    Bi 6: (Tnh Thanh Ha, nm hc 2010 - 2011)Trong qu trnh truyn ti in nng i xa cn tng in p ca ngun ln bao nhiu ln gim

    cng sut hao ph trn ng dy i 100 ln. Gi thit cng sut ni tiu th nhn c khng i, inp tc thi u cng pha vi dng in tc thi i. Bit ban u gim in th trn ng dy bng15% in p ca ti tiu th.HNG DN GII:t U, U1, U , I1, 1P l in p ngun, in p ti tiu th, gim in p trn ng dy,dng in hiu dng v cng sut hao ph trn ng dy lc u.U, U2, U' , I2, 2P l in p ngun, in p ti tiu th, gim in p trn ng dy, dngin hiu dng v cng sut hao ph trn ng dy lc sau.

    Ta c:10

    1'

    10

    1

    100

    1

    1

    2

    2

    1

    2

    1

    2

    U

    U

    I

    I

    I

    I

    P

    P

    Theo ra:1

    U = 0,15.U10

    15,0' 1

    UU (1)

    V u v i cng pha v cng sut ni tiu th nhn c khng i nn:2 1

    1 1 2 2

    1 2

    U IU .I = U .I = = 10

    U I U2 = 10U1 (2)

    (1) v (2):

    1 1

    12 1 1

    U = U + U = (0,15 + 1).U

    0,15.U 0,15U' = U + U' = 10.U + = (10 + ).U

    10 10

    Do :

    0,1510+

    U' 10= = 8,7U 0,15+1

  • 8/2/2019 n thi HSG THPT

    23/55

    NGUYN VN TRUNG :0915192169

    V

    A BR,LC

    E

    hnh 2

    Bi 7: (Tnh Thanh Ha, nm hc 2009 - 2010)Cho mch in xoay chiu nh hnh v 2. in p hai u

    mch l uAB =

    6

    100cos260

    t (V). iu chnh gi tr

    in dung C ca t in vn k V ch gi tr cc i vbng 100V. Vit biu thc in p uAE.

    HNG DN GII:V gin vc t biu din phng trnh

    CLRAB UUUU

    trc gc l I

    Trn gin vc t ta c constZ

    R

    IZ

    IR

    U

    Utan

    LLL

    R

    p dng nh l hm sin vi OMNta c

    sin

    MN

    sin

    ON hay

    sin

    U

    sin

    U CAB

    .sin

    sin

    UU ABC

    UC max khi 1sin 090 : tam gic MON vung ti O

    p dng nh l pitago cho OMNta c

    80V60100UUU 222AB2

    CmaxAE v UAEnhanh pha hn UAB 1 gc 900

    Vy biu thc UAE l

    80 2 cos 1003

    AE

    u t

    (V)

    Bi 8: (Tnh ng Nai, nm hc 2010 - 2011)p t mt in p xoay chiu n nh vo hai u on mch in nh hnh v. Bit 1/ ( )L H ;R v C c th thay i c.

    a) Gi c nh gi tr C = C1 v thay i R , ta ccc kt qu sau :

    + S ch ca ampe k A lun bng 1A+ Khi R = R1 =100 th uAB v cng

    dng in i trong mch chnh cng pha. Tnh C1v xc nh s ch ca cc ampe k lc nyb) Tm gi tr ca C phi tho khi iu chnh R ; in p tc thi uAB hai u mch in lun

    lch pha vi cng dng in trong mch chnhBi 9: (TP HCM, nm hc 2010 - 2011)Mt on mch xoay chiu gm cun cm c in tr thunRv t cm L mc ni tip vi t in c in dung C thayi c nh hnh. in p hai u on mch cdng 2 cos 2ABu U ft , Uvafkhng i. Khi C = C1, in

    p hiu dng hai u cun cm l Ud, hai u t in l1CU . Khi C = C2 = 2C1, in p hiu dng ha

    u cun cm l Ud= Ud, hai u t in2C

    U = U. Tm Udv1C

    U theo U.

    Bi 10: (Tnh Thanh Ha , nm hc 2008 - 2009)Mt on mch in gm 3 nhnh mc song song. Nhnh th nht l mt t in c dung khng Z Cnhnh th hai l mt cun dy thun cm c cm khng ZLv nhnh th ba l mt in tr R. Gi I

    L,

    A1

    A2

    A

    O

    M

    N

    UAE

    UAB

    URI

    UL

    UC

  • 8/2/2019 n thi HSG THPT

    24/55

    NGUYN VN TRUNG :0915192169IC, IL, IRl cng dng in hiu dng trn mch chnh v cc mch r tng ng, Z l tng tr caon mch. Hy chng minh cc h thc sau :

    22 2

    R L C I I I I v

    2

    2 2

    1 1 1 1

    C L Z R Z Z

    HNG DN GII:+ Gi s u = U0cost. Ta c:

    iR = I0Rcost ; iC = I0Ccos(t +2

    ) ; iL = I0Lcos(t -

    2

    )

    + Gin vc t (2 dao ng cng phng): iC+ iL=(I0C - I0L)cos(t +2

    )

    + Vy i = iR+ iC+ iL = I0Rcost + (I0C - I0L)cos(t +2

    ). Hai dao ng ny vung gc nn I2 = IR

    2+ (IC

    - IL)2 (1) pcm.

    + Vi I = U/Z t (1) suy ra2

    2 2

    1 1 1 1

    C L Z R Z Z

    pcm.

    Bi 11: (Tnh Tha Thin Hu, nm hc 2010 - 2011)Cho on mch RLC khng phn nhnh, cun dy L thun cm, in tr ca ampe k rt nh. t mtin p xoay chiu c gi tr hiu dng UAB= 150 V khng i vo hai u on mch, th thy h scng sut ca on mch AN

    bng 0,6 v h s cng sut ca on mch AB bng 0,8.a,Tnh cc in p hiu dng UR, UL v UC, bit on

    mch c tnh dung khng.b, Khi tn s dng in bng 100 Hz th thy in p hai u on mch AB lch pha /2 so vi in

    p gia hai u on NB v s ch ca ampe k l 2,5A. Tnh cc gi tr ca R, L, C.Bi 12: (Tnh ng Thp, Trng THPT TP Cao Lnh ngh)

    Cho mch in nh hnh v:Mt in tr thun R,mt tin C,hai cun cm l tng L1 = 2L, L2 = L v cc khaK1,K2 (RK= 0) c mc vo mt ngun in khng i (csut in ng ,in tr trong r = 0).Ban u K1 ng, K2ngt. Sau khi dng in trong mch n nh, ngi ta ng K2,ngt K1. Tnh hiu in th cc i t v IL2 max. ?HNG DN GII:

    +K1ng, K2ngt, dng in n nh qua L1:R

    I

    0

    K1ngt, K2ng: V 2 cun mc song song

    u L1 = u L2 = uAB ==> - 2L (i1I0) = Li2 2L (I0i1) =Li2 (1) (0,5)

    222

    2

    2

    2 2222

    1

    2

    0 CULiLiLI (2) (0,5)

    IC = i1i2 UCmax IC = 0 i1 = i2= I (3) (0,25)(2) v (3) 220

    2

    2

    2

    1

    2

    0

    2

    0 3222 LILILiLiLICU (0,25)

    (1) LILiLiLI 322 120 3

    2 0II (0,25)

    AA N B

    R L C

  • 8/2/2019 n thi HSG THPT

    25/55

    NGUYN VN TRUNG :0915192169

    C

    L

    RC

    LIULICU

    3

    2

    3

    2

    3

    200

    2

    0

    2

    0

    (0,25)

    +Khi t in phng ht in th I1 v I2cc i

    22

    2

    2

    22

    max2

    2

    max1

    2

    0 LILILI (4) (0,25)

    (1) 2L (I0I1max) = LI2max I0I1max = 21

    I2max (5) (0,25)(4) 2max2

    2

    max1

    2

    0 22 LILILI 2

    max2

    2

    max1

    2

    0 22 III

    2max2max10max10 ))((2 IIIII I0 + I1max = I2max (6) (0,25)

    (5)(6) I2max = 03

    4I =R3

    4 (0,25)

    Bi 13:Cho mch in c s nh hnh v bn.Cho bit: R1 = 3; R2 = 2; C = 100nF ; L l

    cun dy thun cm vi L = 0,1H; RA 0;

    21 VVRR . Ampe k v von k l ampe k v

    von k nhit.t vo hai u A, B hiu in thuAB = 5 2 cost (V).

    1. Dng cch v gin vect Frexnen tm biu thc ca cc hiu in th hiu dng

    1RU , UCv cng dng in hiu dng qua R2theo hiu in th hiu dng U = UAB, R1, R2L, C v .

    2. Tm iu kin ca ampe k c s ch ln nht c th. Tm s ch ca cc von k V1 v V2khi .

    3. Tm iu kin ca cc von k V1 v V2c s ch nh nhau. Tm s ch ca ampe k v ccvon k khi .

    HNG DN GII:1) MBAMAB UUU ; (1)

    UMB = IR2; (2)

    UAM = IR1. R1= IL

    C

    1L ; (3)

    Chiu (1) ln 0x v 0y c:UAB .X = IR2cos = IR2.IL/I = R2IL;UAB.y = IR2sin + UAM

    UAB.y = IL

    C1L (R1+R2)/R1

    Do U2 = 2 y.AB2

    X.AB UU =

    2

    LI

    22

    21

    21

    2

    1

    21

    C

    1L

    RR

    RR

    R

    RR

    t

    21

    21

    RR

    RRR (*), ch ti (3) c

    A B

    C

    MAV1

    V2

    R1

    R2

    L

    UAB

    UR2

    x

    y

    UAM

    I

    IL

    IR1

    UMB

    UL

    UC

    0

  • 8/2/2019 n thi HSG THPT

    26/55

    NGUYN VN TRUNG :0915192169

    IL =2

    22

    C

    1LR

    1

    R

    UR

    ; IR1 =2

    221

    C

    1LR

    C

    1L

    RR

    UR

    I =2

    2

    2

    2

    1

    21

    2

    1

    2

    1

    1

    CLR

    C

    LR

    RRURII RL (4)

    UR1 = IR1R1 =2

    22

    C

    1LR

    C

    1L

    R

    UR

    (5)

    UC = IL/C = 22

    2

    C

    1LRC

    1

    R

    UR

    (6)

    Vi R tnh bi (*)2) Xt biu thc ca I, ta thy biu thc di du cn (k hiu l y) l

    22

    22

    1

    22

    22

    1

    )C/1L(R

    RR1

    )C/1L(R

    )C/1L(Ry

    Bi R1>R, y t cc i, tc l s ch ampe k kh d ln nht khi s/rad10LC

    1 4 .

    Khi theo (4), (5) v (6): Imax=U/R2=5/2=2,5(A)

    S ch ca V2 l: UC=U/R2C= ))(!V(250010.10.2

    547

    3) Ta c UV1=UV2--> UR1 = UC --> L-1/C=1/(C)

    --> s/rad10.41,1LC

    2 4 .

    222

    222

    1

    21 L25,0R

    L25,0R

    RR

    RUI

    vi );A(1I)(10.2

    C

    L2L),(2,1

    RR

    RRR

    3

    21

    21

    ).V(3)L5,0(R

    L

    R2

    URUU22

    2

    C1R

    Bi 14: (Tnh Tha Thin Hu, nm hc 2007- 2008)Mt on mch in xoay chiu AB gm mt in tr

    thun, mt cun cm v mt t in ghp ni tip nh trnhnh v. Hiu in th hai u on mch c dng :

    ABu = 175 2sin100t (V). Bit cc hiu in th hiu dng AM MNU = U = 25V , NBU = 175V . Tm h scng sut ca on mch AB.

    HNG DN GII:

    R C

    A BM N

  • 8/2/2019 n thi HSG THPT

    27/55

    NGUYN VN TRUNG :0915192169

    - Theo gi thit c :AB

    175 2U = = 175

    2(V).

    - Gi r l in tr ni ca cun cm. Gi s r = 0, ta c :2 2 2 2

    AB R L CU = U + (U - U ) = 25 + (25 - 175) = 25 37 175 r > 0.

    - Ta c : 2 2 2 2MN L rU = U + U = 25 (1)

    - Mt khc ta c :2 2 2 2 2 2 2

    AB R r L C R R r r L C L CU = (U + U ) + (U - U ) = U + 2U U + U + U + U - 2U U 2 2 2R R r MN C L CU + 2U U + U + U - 2U U

    2175

    L r7U - U = 25 (2)

    - Gii h phng trnh (1) v (2) :LU = 7(V) v rU = 24(V)

    - H s cng sut ca on mch : R rAB

    U + U 25 + 24cos = = = 0,28

    U 175

    Bi 15: (Tnh Thi Nguyn, nm hc 2009 - 2010)Cho mch in xoay chiu nh hnh v (h.1). Hiu in th xoaychiu hai u mch c biu thc: uAB = U0.sin100t (V), b qua

    in tr cc dy ni. Cc hiu in th hiu dng: UAN = 300 (V),UMB = 60 3 (V). Hiu in th tc thi uAN lchpha so vi uMBmt gc

    2

    . Cun dy c h s t cm

    1L

    3

    (H) vi in tr r, in dung ca t in

    33.10

    C =16

    (F).

    a/ Tnh in tr r. Vit biu thc hiu in th tc thi gia hai im A, N.b/ Thay i R n khi cng sut tiu th trn n cc i. Tnh gi tr ca R lc ny.

    HNG DN GII:

    a) Tnh r:L C

    100 1 160Z .L ; Z .

    C3 3

    - Ta c: AN + MB = /2. Suy ra: ANMB

    1tg

    tg

    , t : L

    C L

    Z r

    R r Z Z

    .

    Vy : ZL.(ZCZL) = r.(R + r), hay: L C L r R rU (U U ) U (U U ) (1)

    Mt khc: 2 2 2AN r R LU (U U ) U (2)

    V:2 2 2

    MB r L CU U (U U ) (3)

    T (1), ta rt ra:2

    2 2LR r C L2

    r

    U(U U ) (U U )

    U (4)

    Thay (4) vo (2):2 22 2 2 2 2L L

    AN C L L C L r2 2

    r r

    U UU (U U ) U (U U ) U

    U U (5)

    Thay (3) vo (5), ta c:

    2

    2 2LAN MB

    r

    UU .U

    U

    Bin i ta c: Lr

    U 300 5

    U 60 3 3 , suy ra: r = ZL.

    3 100 320

    5 5 3 (6)

    Biu thc uAN:- Ta c: AN 0AN uANu U sin(100 t ) .

    R

    (h .1)

    L , r C

    A BM N

  • 8/2/2019 n thi HSG THPT

    28/55

    NGUYN VN TRUNG :0915192169

    + Bin : U0AN = 300 2 (V)+ Pha ban u:

    AN i AN u AN ANu (7)

    M: L CZ Z

    tgR r

    (8)

    T mc a/ ta c: R + r = L C LZ (Z Z )

    r

    =

    100 160 100

    3 3 3 10020

    Suy ra: R = 80 (9)Thay vo (8), ta tnh c: tg = - 0,346 = -190 (10)

    Ta li c: 0LAN AN

    Z 100 1tg 30

    R r 3 3100

    (11)

    Vy:AN

    0 0 0 4919 30 49 (rad)u

    180

    (12)

    - Biu thc:AN

    49u 300 2 sin(100 t )(V)

    180

    (13)

    Lu : HS c th gii bng gin vect.

    b/ Cng sut tiu th trn R: PR2 2

    2

    2 2 2 2

    L C L C

    U R UI R

    (R r) (Z Z ) r (Z Z )R 2r

    R

    Theo C si: PRmax khi2 2

    L CR r (Z Z ) = 40.

    Bi 16: (Tnh Bn Tre, nm hc 2008 - 2009)Mch in xoay chiu gm 3 phn t : in tr

    thun R, cun thun cm c t cm L v t c in dungC mc ni tip nh hnh v (1).Bit uANnhanh pha so viuMB v MBAN tan2tan

    Nu mc mch li nh hnh v (2) th cng hiu dng qua mch chnh lbao nhiu? Bit dung khngZC = 50v in p hiu dng hai u mch l 100V.

    P NDo mch c ba phn tr R, L, C m uAN nhanh pha so

    vi uMBth on mch AN gm c R, L v on mch MBgm c R v C x l cun thun cm L, Y l in tr

    thun R v Z v t C. (0,5)

    T MBAN tan2tan CLCL ZZ

    R

    Z

    R

    Z2

    2 (0,5)

    Hnh (2) c v li nh sau:

    u

    X Y Z A M N

    B

    (hnh 1)

    u

    Z A

    B

    (hnh 2)

    X

    Y

    D

    u

    X Y Z

    A M N

    B

    u

    A

    B

    iR

    L

    R

    D

    C

    IL

    i

  • 8/2/2019 n thi HSG THPT

    29/55

    NGUYN VN TRUNG :0915192169 Gin vc t cho mch ny l: Ta c: cos2222 DBADDBAD UUUUU

    I

    IUUUUU LDBADDBAD 2

    222

    m

    LLDBLCC

    AD ZIUZZZI

    U.;2;

    nn 22222 ADDBDBAD UUUUU

    U = UAD AZ

    U

    Z

    UI

    CC

    AD 2

    Bi 17: (Tnh Thanh Ha, nm hc 2007- 2008)Mt on mch in gm ba phn t R = 30, L = 0,2H, v C = 50F mc ni tip vi nhau v nitip vo 2 ngun in: Ngun in mt chiu U0= 12V v ngun in xoay chiu U = 120V, f = 50Hz.a) Tnh tng tr ca on mch v cng dng in i qua on mch.

    b) Tnh lch pha gia hiu in th hai u on mch v dng in trong mch. Nhn xt v ktqu tm c.c) V gin vc t cc hiu in th gia hai u ca R, ca L, ca C v ca ton mch.d) Cun cm v t in y c vai tr g ? C th b i c khng ?HNG DN GII:

    a) Ta c ZL = L = 62,8 ; ZC= 1/C = 63,7 . Suy ra Z = 2 2 2L C R Z Z = 30,01. Dng mtchiu khng qua t in nn I = U/Z 4A.

    b) lch pha gia h..t v dng in ton mch l cos = RZ

    1.

    + Suy ra 0. Trong mch c cng hng.c) Ta c: UR= IR 120V = U; UC = IZC = 255V; UL = IZL = 251V.Cc d liu trn cho gin vc t gm cc d liu tnh c t trn cng

    thm hiu in th mt chiu U0. Hnh v bn.d) T C c tc dng ngn dng mt chiu i qua R. T C lm cho U v I lch pha. Cun L lm chomt s lch pha. Vi vai tr C, Lnh trn, khng th b i mt trong hai v hoc ng thi c hai.

    Bi 18: (Tnh Bnh Thun, nm hc 2007- 2008)Hai u A, B ca mch in ni vi mt ngun in xoay

    chiu c hiu in th hiu dng khng i U AB = 100 V v ctn s f thay i c. Hai vn k xoay chiu V 1 v V 2 c intr rt ln (coi nh ln v cng), ampe k A v dy ni c in trkhng ng k.

    1. Mc vo hai cht A v D mt t in c in dung C vmc vo hai cht D, E mt cun cm c t cm L, in tr R v cho tn s f = f0 = 250 Hz

    Ngi ta thy V 1 ch U 1 = 200 (V), vn k V 2 ch U 2 = 100 3 (V), ampe k ch 1 (A). Tnh ccgi tr C, L, R ca mch.

    DBU

    ADU

    U

    I

    RI

    LI

    0 URU+U0 I

    UL+U0

    UC -UL+U0

  • 8/2/2019 n thi HSG THPT

    30/55

    NGUYN VN TRUNG :09151921692. Thay hai linh kin trn bng hai linh kin khc (thuc loi in tr, t in, cun cm)th s

    ch ca cc dng c o vn nh trc v hn na khi thay i tn s f ca ngun in th s ch caampe k gim i.

    a. Hi mc cc linh kin no vo cc cht ni trn v gii thch ti sao ? Tm cc gi tr R /

    L/, C /(nu c) ca mchv lch pha gia u AD v u DE . b. Gi nguyn tn s f = f0 = 250 Hz v mc thm hai linh kin na ging ht hai linh kin

    ca cu 2avo mch. Hi phi mc th no tha mn; s chca cc vn k vn nh trc, nhngs ch ca ampe k gim i mt na. Trong trng hp , nu thay i tn s f ca ngun in th sch ca ampe k thay i nh th no ?HNG DN GII:1. Ta c gin vc t nh hnh v :* Nhn xt :

    - Dng i nhanh pha2

    so vi u AD v chm pha

    2

    so vi u DF .

    - Tam gic ADE c cc cnh 200 (V), 100 3 (V) v 100 (V)nn ADE l na tam gic u

    + U AE = I.Z = 1.Z Z = 100 ( ). 0.5 im

    + Sin A =AE

    EF

    U

    U U EF = U AE .Sin A = 100.Sin60

    0 = 100.2

    3

    I.R = 100.2

    3 R = 50 3 ( ).

    0.5 im

    + Ta c : CosD =DE

    DF

    U

    U U DF = U DECosD = 100 3 .

    2

    3= 150 (V)

    I.Z L = 150 Z L = 150 ( ).

    L.2f0 = 150

    L =500

    150=

    3,0(H).

    + U AD = I.Z C Z C = 200 (

    M C =02

    1

    fZC =

    500.200

    1=

    510 (F).

    2. a :Tm cc gi tr R/, L/, C/(nu c) ca mch v lch pha gia u AD v u DE .* Khi tng hoc gim tn s f th dng in u gim,chng t dng in cc i tn s f0 , nga l c cnghng. Vy phi mc cun cm vo hai cht A, D vmc t in vo hai cht D, E c cng hng th tngtr rt v in tr R/.- Ta c gin vct nh hnh bn :

    + R/ =I

    UAE =1

    100= 100 ( ).

    + ZL / = ZC / =I

    U2 =1

    3100= 100 3 ( ).

  • 8/2/2019 n thi HSG THPT

    31/55

    NGUYN VN TRUNG :0915192169

    + L/ =02

    /

    f

    ZL

    =

    500

    3100=

    5

    3(H).

    + C/ =02

    1

    / fZC

    =

    500.3100

    1=

    .35

    10 4(F)

    * lch pha gia u AD v u DE :

    - Dng in nhanh pha 2 so vi u DE v chm pha 3

    so vi u AD nn lch pha gia u AD

    v u DE l6

    5.

    * Nu i v tr cun cm v t in th ta tr li s cu 1(khng c hin tng cng hng xyra).

    2.b.Gi nguyn tn s f = f0 = 250 Hz v mc thm hai linh kin na ging ht hailinh kin ca cu 2avo mch. Hi phi mc th no tha mn; s ch ca cc vn k vnnh trc, nhng s ch ca ampe k gim imt na. Trong trng hp , nu thay i tns f ca ngun in th s ch ca ampe k thay i nh th no ?

    * dng in gim i mt na ta mc cc linh kin theo s nh hnh v : 0.5imTheo s ny ta c :R = 2R /

    L = 2L / Z L = 2L/2 0f

    C =2

    /C Z C =

    0

    /2

    2

    fC

    V ZL / = ZC / nn trong mch xy ra cng hng Nu thay i tn s f th dng in s gim.Bi 19: (Tnh Gia Lai, nm hc 2008 - 2009)Mch in c s nh hnh v.Cun dy thun cm L. Ngi ta thay i L v C cng sut mch tun theo biu thc: 2 .L CP K Z Z .

    a)Khi1

    ( )L H

    th 2 4K , dng in trong mch cc i.

    Tnh C v R.

    b)Tnh lch pha gia uAE v uBD khi Imax. Tm lin h gia R, C, L I = K. Lc lch phagia uAE v uBDbng bao nhiu?HNG DN GII:

    a)+ Ta c :1

    .2 . 2 50 100L Z L f

    + Khi 2 4 4 L CK P Z Z (1)

    + V mch RLC ni tip c Imaxnn cng hng xy ra 100L CZ Z (2)

    Do :4

    1 1 10( )

    100 100CC F

    Z

    +T (1) v (2), c : 4 400(W)LP Z

    + Mt khc : 2P R I , vi axmin R

    m

    U UI I

    Z nn

    2 2 2100

    25400

    U UP R

    R P

    A

    R

    D

    L C

    B E

    f=50Hz~

    U=100V

  • 8/2/2019 n thi HSG THPT

    32/55

    NGUYN VN TRUNG :0915192169

    iLU

    CU

    AEU

    BDU

    O2

    1

    A BC

    C

    M

    R

    R

    K

    D

    Bi 20: (Tnh Gia Lai, nm hc 2008 - 2009)Cho mch in xoay chiu (hnh v).

    Bit in p n nh gia hai im A v B l

    120 2 sin ( )ABu t V ;

    1mR

    C( m : tham s).

    a) Khi kho K ng, tnh m h scng sut ca mch bng 0,5.

    b) Khi kho K m, tnh m in p uABvung pha vi uMB v tnh gi tr in p hiu dng UMB.HNG DN GII:

    b)+ Gin vc t v c :

    +T gin vc t suy ra :1 2

    Vi : 01 1

    R

    100tan 4 76

    25

    L LU Z

    U R

    +Suy ra : 01 2

    38152

    45 AE BDu u

    + Ta bit :2

    2

    L C

    P R I

    P K Z Z

    nn khi I = K, ta suy ra :

    2 2

    L C L C

    L R Z Z R Z Z R

    C

    +Lc ny c:1

    1 2 2

    2

    tan

    tan tan 1

    tan

    L

    L C

    C

    Z

    Z ZR

    Z R

    R

    +Suy ra:1 2

    2 AE BDu u

    a)Tnh m os 0,5c +V khi K ng: mch in cu to : C nt (R // R) .

    +Lc :2

    2 2

    2 2

    12os2 4

    ( )2

    C

    C

    R

    Rc R Z

    RZ

  • 8/2/2019 n thi HSG THPT

    33/55

    NGUYN VN TRUNG :0915192169

    +Suy ra : 2 23 3 3 3

    4 2 2 2C C

    Z R Z R mR R m

    b)+Nhnh (1) :

    1 1 12 2 2 2

    sin ; os ; 0C

    C C

    Z Rc

    R Z R Z (1)

    1 l gc lch pha ca DBU so vi 1I 1( )2

    +Trong tam gic vect dng ta c : 2 2 21 2 1 2 12 os I I I I I c (2)

    V 2 21 2 DB C U I R Z I R (3)

    +Suy ra 212 2

    C

    RII

    R Z

    +Thay vo (2) c :22

    2 2 2 22 22 2 2 2 2 2

    2C C C

    RIR R I I I

    R Z R Z R Z

    2 2 2 2

    2 22 22 2 2 2

    4 4( )C C

    C C

    R Z R Z I I I I

    R Z R Z (4)

    +p dng nh l hnh sin cho tam gic dng, ta c: 21

    sin sin( )

    I I

    (5)

    +p dng nh l hnh sin cho tam gic th, ta c:

    11

    sin ossin( )

    2

    DB AD ADU U U

    c(6)

    +T (5) v (6), suy ra: 2 1 1sin sin( ) cosDB

    AD

    I U

    I U

    2 2

    2 2 2 2

    C

    CC C

    Z I I R R

    I IZ R Z R Z

    +Suy ra: 1C Z R mR R m

    +Khi m = 1 th ZC = R, ta c:

    1

    1 2 1os os( ) os os( )

    2 2

    MB

    AB AD DB C

    U I R

    U U c U c IZ c I R c

    (1)

    MBU

    1I I

    2I DBU

    DMU

    ABU

    ADU

    1 O

    ( )

  • 8/2/2019 n thi HSG THPT

    34/55

    NGUYN VN TRUNG :0915192169

    Bi 21: (Tnh An Giang, nm hc 2010 - 2011)

    Mt mch in XC gm mt cun dy thun cm c L1mc ni tip vi cun dy L2 =2

    1H; in tr

    trong r = 50 . in p XC gia hai u on mch c dng u = t100cos2130 (V). Cng hiudng trong mch l 1A. Phi mc thm mt t c in dung C l bao nhiu in p gia hai ucun (L2, r) t gi tr cc i.HNG DN GII:

    Ta c: Z = U/I = 130 . Mt khc: 22212 )( ZZZr LL 2

    222

    21 )(

    rZLL

    2,121 LL

    Khi mc thm t C vo mch, lc ny:

    22*2

    222

    )(.. day

    CL

    daydayday ZZZr

    UZ

    Z

    UZIU

    in p gia hai u cun dy 2 t cc tiu, tc l trong mch c cng hng

    )(

    121

    * LLC

    ZZ CL

    Thay s tm c C=12

    10 3F

    ............................................................................

    NGHIN CU DAO NG BNG PHNG PHP NNG LNGPP nng lng dng:xc lp mt s tng ng gia nng lng ca h dao ng vi nng lng camt con lc n gin nht gm mt vt nng khi lng m treo trn mt l xo c cng k. Nu biu

    thc c nng li x ca h a v dng E= 22

    22' xkxm hdhd

    th h s dao ng iu ho

    x=Asin )( t vi tn s gc :hd

    hd

    m

    k

    minh ho cho PPNL, ta hy dng n d tm chu k ca con lc n: gm mt vt nng m treo trnsi dy mnh di l. c tham s x, ta chn dch chuyn ca vt nng theo cung trn tnh t v trcn bng. ng nng ca con lc l mx2/2, tc khi lng hiu dng ng bng khi lng ca vtnng. i vi nhng lch nh ca con lc (x

  • 8/2/2019 n thi HSG THPT

    35/55

    NGUYN VN TRUNG :0915192169

    =2mglsin2

    2

    =mgl

    2

    2

    =l

    mg

    2

    2x (1) , trong

    l

    x l gc lch ca con lc. Do , cng hiu dng

    by gi ll

    mgv tn s gc ca dao ng l

    hd

    hd

    m

    k =

    l

    g

    Sau y l mt s v d minh ho c th.Bi ton 1.Mt thanh di l=40cm c un thnh na vng trn nhcc nan hoa c khi lng khng ng k . Ngi ta gn vo na vngtrn ny mt trc quay nm ngang i qua tm vng trn. Hy tm tns gc ca nhng dao ng b ca na vng trn xung quanh v tr cn

    bng nu trc quay vung gc vi mt phng . Ly g=9,8 m/s2.Gii:

    c tham s x xc nh v tr ca h, ta chn dch chuyn ca ccim trn thanh ra khi v tr cn bng. Khi ng nng ca h bngmx2/2, vi khi lng hiu dng ng bng khi lng ca thanh. tnh th nng, ta coi rng ta dch chuyn mt mu ca thanh c chiu di x v khi lng mx/l tu ny n u kia ca thanh (nh minh ho trong hnh v). Khi tm ca u mu dch chuyn

    mt on x, tc l bin thn th nng ca thanh bng Et= gxl

    mx=l

    mg2

    2

    2x(2) (ta quy cth nng

    VTCB=0). iu ny c ngha l cng hiu dng ca h l khd=2mg/l. Do tn s gc ca dao ng

    lhd

    hd

    m

    k =

    l

    g2=7 (rad/s)

    Bi ton 2.Mt ng ch U c thit din S=10cm2cha 400g nc. Tm tn s gc cadao ng theophng thng ng ca cht lng. B qua ma st v ly g =9,8 m/s2.

    Gii: Nu nc dch chuyn mt on x t VTCB th, nh trong bi ton

    trc, c th coi mt ct nc nh di x v c khi lng Sx dchchuyn tnhnh ny sang nhnh kia. bin thn th nng lc l:

    Et= (Sx)gx=2gS2

    2x

    Vi =1g/cm3 l khi lng ring ca nc. Nh vy cng hiudng l 2gS, cn khi lng hiu dng ng bng khi lng m canc c trong ng. Do tn s gc ca dao ng l:

    hd

    hd

    m

    k =

    m

    gS2=7 (rad/s)

    Bi tp 3.Mt thanh khng trng lng c un thnh 1/3 vng trn bn knh R=5cm. Nh cc nanhoa c khi lng khng ng k, ngi ta gn cung trn ny vo mt trc quay nn ngang i qua tmvng trn v vung gc vi mt phng ca n. Ngi ta gn vo 2 u cung trn 2 vt nng nh nhau.Hy tm tn s gc ca nhng dao ngb ca cung trn xung quanh v tr cn bng. Ly g=9,8 m/s2.

    Gii: lm tham s xc nh lch ca cung trn ra khi v tr cn bng, ta chn gc lch nh . Khi ng nng ca h l:

    Ek=22

    22

    2

    2

    2'2

    222 mR

    mRmv

    Tc khi lng hiu dng l mhd=2mR2( y m l khi lng ca vt nng)

    xx O

    xx

  • 8/2/2019 n thi HSG THPT

    36/55

    NGUYN VN TRUNG :0915192169S l thun tin nu ta biu din th nng ca h qua s bin thin cao trng tm ca h. D thyrng trng tm ca h nm gia 2 vt nng v cch im treo mt khong l=Rcos600=R/2, do

    Et=2mgl(1-cos)=2mgl2

    2

    =mgR2

    2

    . iu ny c ngha l cng hiu dng khd=mgR v tn s gc

    ca dao ng b l:hd

    hd

    m

    k =

    R

    g

    2= 10 (rad/s)

    (Coi nh l mt bi luyn tp nh, em hy lm li bi ton trn nhng by gi chn tham s xc nhv tr ca h khng phi l gc m l dch chuyn quen thuc x=R)

    Bi ton 4.Mt thanh c khi lng M=20g v chiu di l=118cm c un thnh mt na vng trnv nh cc nan hoa c khi lng khng ng k ngi ta gn na vng trn ny vo mt trc quaynm ngang i qua tm vng trn v vung gc vi mt phng ca n. Ngi ta gn vo gia thanh mtvt nng m=100g. Hy tm tn s gc ca nhng dao ng b ca na vng trn xung quanh v tr cn

    bng. Ly g=9,8 m/s2 v =3.14Gii:

    C th coi bi ton ny l t hp ca v d v con lc n v bi ton 1. Do khi tnh th nng cnphi s dng ng thi phng php tnh cao khi gc lch b (cng thc (1))v phng php dch

    chuyn mt mu ca thanh(cng thc (2)). Khi ta c

    Et=(mgR(1-cos)+2

    )2(

    2

    2

    2

    222 x

    l

    gMmx

    l

    Mgx

    R

    mggx

    l

    Mx

    .

    V ng nng ca h bng Ek=(m+M)2

    2'x

    nn tn s gc ca dao ng l:hd

    hd

    m

    k =

    l

    g

    Mm

    Mm

    2=5 (rad/s)

    Bi ton 5. Mt thanh khng trng lng c chiu di l=3,5m c th quay t doquanh mt trc nm ngang i qua mt u ca thanh. Ngi ta gn vo u t do

    ca thanh mt vt nng khi lng m v vo trung im ca thanh vt nng khilng 3m. Hy tm tn s gc ca nhng dao ng b thanh xung quanh v tr cnbng. Ly g=9,8 m/s2.

    Gii: lm tham s xc nh lch ca thanh, ta chn dch chuyn ca thanh dctheo cung trn. Nh vy dch chuyn ca vt bn trn l x/2./ Khi ngnng ca h l:

    Ek=2

    75,12

    )2/(3

    2

    2'2'2' xm

    xmmx : Tc khi lng hiu dng ca h l mhd=1,75m.

    Th nng ca h l Et=(mgl(1-cos)+ 3mg2

    5,2)cos1(

    2

    2x

    l

    mgl .

    Do khd=2,5mg/l. vy tn s dao ng b ca h l :hd

    hd

    m

    k =

    l

    g

    7

    10=2 (rad/s)

    Bi ton 6.Mt thanh khng trng lng di l=50cm c th quay t do quanh mttrc nm ngang i qua mt u ca thanh. Ngi ta gn vo u t do ca thanhmt vt nng khi lng m=0,5kg v vo trung im ca thanh mt l xo nmngang c cng k=32N/m. Khi thanh v tr thng ng, l xo khng bin dng.Hy tm tn s gc ca nhng dao ng b ca h xung quanh v tr cn bng. Lyg =10m/s

    2.

    Gii:

    O

    3m x/2

    m x

    O

    k

    xm

  • 8/2/2019 n thi HSG THPT

    37/55

    NGUYN VN TRUNG :0915192169 lm tham s xc nh lch ca h, ta chn dch chuyn ca vt nng theo cung trn. Vi dch chuyn , bin dng ca l xo l x/2. Khi th nng ca h l

    Et=l

    mg

    2

    2x+k

    242

    )2/(22 xk

    l

    mgx

    . Hin nhin, khi lng hiu dng ca h ng bng khi lng

    ca h. Khi tn s dao ng ca h l:hd

    hd

    m

    k =

    m

    k

    l

    g

    4 = 6 (rad/s)

    Bi ton 7.Hai u mt thanh khng trnglng c chiu di l=10cm, ngi ta gn 2 qu cu nh, miqu c khi lng m=9g. Bit rng 2 qu cu tch in tri du v ln ca cc in tch bngq=3 C v ton b h thng c t trong mt in trng u c cng E=600V/m v c hngsong song vi thanh khi VTCB. Hy tm tn s gc ca nhng dao ng b ca h trn xung quangVTCB. B qua tc dng ca trng lc.

    Gii:V tng cc lc tc dng ln h bng khng, nn h quy chiu gn vitm qun tnh ca h l mt h quy chiu qun tnh. Do ta c thgxem im gia ca thanh l ng yn. lm tham s c trng cho lch ca h khi v tr cn bng, ta chn gc quay ca h.

    ng nng ca h l: Ek=2222

    )2/( 2'22' mllm . iu ny c ngha l khi lng hiu dng ca h

    bng mhd=ml2/2. bin thin th nng khi thanh quay mt gc b bng cng m lc in trng

    thc hin ly vi du ngc li.

    Et= 2qE cos12

    l

    =qEl2

    2

    . iu ny c ngha l cng hiu dng ca h bng khd=qEl. T suy

    ra tn s gc ca dao ng ca thanh l:hd

    hd

    m

    k =

    ml

    qE2=2 (rad/s)

    Bi ton 8.Mt ng di c un thnh gc vung c t sao cho

    mt nhnh thng ng. Trong nhnh thng ng ngi ta d mt sidy di l=90cm sao cho mt u ca n nm im un ca ng.Hi qua thi gian bao lu (tnh ra mili giy) sau khi bung tay ra thn trt c mt na vo nhnh nm ngang ca ng? B qua mast. ly g=10m/s2 v =3,14.

    Gii:Nu ti thi im t phn dy cn li nhnh thng ng c chiu dix th nng lng ca h c dng:

    E=22

    '

    22

    ' 222 x

    l

    mgmxxg

    l

    mxmx

    Trong d mx/l l khi lng ca on dy nm trong nhnh thng ng, v x/2 l caotrng tm can. V biu thc ny ng nht vi biu thc ca nng lng ca dao ng iu ho vi tn s gc

    l

    g , v vn tc ban u bng khng, nn chuyn ng xy ra theo quy lut x=lcos t(v ti thi

    imban u x0=l). Cng thc ny ch c hi lc trong chu k, khi m x cha =0, ngha l khi ton bsi dy cha nm trn ven trong ng nm ngang. tnh thi gian cn tm, ta ch cn t vo cng

    thc trn x=l/2. Gii phng trnh ta nhn c: T =g

    l

    33

    =314 ms

    Bi tp

    -q E

    q

    x

  • 8/2/2019 n thi HSG THPT

    38/55

    NGUYN VN TRUNG :0915192169Bi ton 9.Mt thanh di l=20 cm dc un thnh mt cung trn, c chiu di bng 1/6 vng trn.Nh cc nan hoa c khi lng khng ng k ngi ta gn cung trn ny vo mt trc quay nmngang i qua tm vng trnv vung gc vi mt phng ca n. Ngi ta gn vo 2 u cung trn 2vt nng nh nhau. Hy tm tn s gc ca nhng dao ng b ca cung trn xung quanh v tr cn

    bng. Ly g=9,8 m/s2.

    S:l

    g = 7 (rad/s)

    Bi ton 10.Mt bnh xe mnh c khi lng M=400g vi cc nan hoa khng trnh lng c th quayt do quanh trc nm ngang. Trn bnh xe ngi ta gn mt vt nng c khi lng m=100g. Hy tmtn s gc ca nhng dao ng b ca h xung quanh VTCB. Bit bn knh ca bnh xe R=50cm. Lyg=10m/s

    2.

    S:R

    g

    Mm

    m

    =2(rad/s)

    Bi ton 11.Mt thanh khng trng lng di l=2,5m c un im gia thnh 2 nhnh lp vinhau mt gc 1200. Hai u ca thanh c gn 2 vt nng nh nhau. Bit rng thanh c ng chun vo mt chic inh ng trn tng. Hy tm tn s gc ca nhng dao ng b ca h xung quang

    v tr cn bng. ly g=10m/s2.

    S:l

    g =2(rad/s)

    Bi ton 12.Mt thanh khng trng lng di l=40cm c th quay t do xung quanh mt trc nmngang i qua mt u thanh. Ti im gia ca thanh ngi ta gn vt nng c khi lng m=0,5kg,cn u di ca thanh c gn vi mt u ca mt l xo nm ngang, cn u kia ca l xo cgi c nh. Bit rng cng ca l xo l k=30N/m v khi thanh v tr thng ng l xo khng bindng. Hy tm tn s gc ca nhng dao ng b ca h xung quang VTCB. Ly g=9,8m/s2.

    S:m

    k

    l

    g

    4

    2 =8 (rad/s)

    Bi ton 13.Mt thanh di l=40cm nng m=0,5kg c un thnh mt na vng trn. Nh cc nanhoa c khi lng khng ng k ngi ta gn cung trn ny vo mt trcquay nm ngang i qua tm O ca vng trn v vung gc vi mt phng can. Mt u ca thanh c gn vo u di ca mt l xo thng ng, utrn ca l xo c gi c nh (nh hnh v). Bit cng ca l xok=16N/m v khi thanh VTCB l xo khng bin dng. Hy tm tn s gcca nhng dao ng b ca cung trn xung quanh VTCB. Ly g=9,8 m/s2.

    S:m

    k

    l

    g

    2 =9 (rad/s)

    Bi ton 14.Ngi ta d u trn ca mt sn xch mnh c chiu di l=45cm nm trn mt mtphng nghing lp vi mt phng ngang mt gc =300. Hi qua thi gian bao lu (tnh ra mili giy)sau khi bung u dy xch ra, th dy xch hon ton ri khi mt phng nghing? Bit rng thiim ban u, u di ca dy xch chm mp di ca mt phng nghing. Ly g=10m/s2 v=3,14.

    S: t=

    sin2 g

    l=471 (ms)

    p dng bt ng thc Bunhia Cpski:

    O

  • 8/2/2019 n thi HSG THPT

    39/55

    NGUYN VN TRUNG :0915192169

    Bi ton 1:Hai chuyn ng trn AO v BOcng hng v O vi 012

    ; 303

    vv . Khi khong cch

    gia hai vt cc tiu l dminth khong cch t vt mt n O l '1 30 3( )d cm . Hy tnh khong ccht vt hai n O.

    BI GII

    Gi d1, d2 l khong cch t vt mt v vt hain O lc u ta xt ( t = 0 ).p dng nh l hm sin ta c:

    ' '

    1 2 1 1 2 2

    sin sin sin sin sin sin

    d d d v t d vd d

    .

    V 12

    3

    vv nn ta c:

    1 1 2 1

    0

    3

    sin30 sin 3sin

    d v t d v t d

    .

    p dng tnh cht ca phn thc ta c:

    1 1 2 1 2 1 1 1 2 13 ( 3 ) ( ) 3

    sin 3sin 3sin sin 3sin sin

    d v t d v t d v t d v t d d

    2 1

    0

    3

    sin30 3 sin sin

    d dd

    Mt khc, tac:0 0sin sin(180 ) sin( ) sin(30 ) 0 0 03sin 3sin(30 ) 3(sin30 cos cos30 sin )

    3 3cos sin

    2 2

    2 1

    0

    3

    sin30 3 1 1cos sin sin

    2 2 2

    d dd

    0

    2 1 2 1( 3 )sin30 3

    3 1 3 cos sincos sin

    2 2

    d d d d

    d

    Vy 2 1 2 13 3

    3cos sin

    d d d d d

    y

    .

    Khong cch gia hai vt dmin ymaxvi y = 2( 3 cos sin ) p dng bt ng thc Bunhia Cpski:

    2 2 2 2 2( 3 cos sin ) (( 3) 1 ).(cos sin ) 2

    ymax= 203 cos cot 3 30

    1 sing

    v 0120

    Lc :' ' 0

    ' ' '1 22 1 10 0 0

    sin120. 3 90( )

    sin30 sin120 sin30

    d dd d d m

    Vy, khong ccht vt hai n O lc ny l:d2= 90(m)

    Bi ton 2:Cho c h nh hnh v:Cho bit: H s ma st gia M v snl k2.H s ma st gia M v m l k1.Tc dng mt lc F ln M theo

    phng hp vi phng ngang mt gc . Hy tm Fmin m thot khiM.tnh gc tng ng?

    BI GII

    A

    OB

    d d

    d

    F

    Mm

    O

    y

    1P

    F

    21ms

    F 12ms

    F

    1N

    2N

    x

  • 8/2/2019 n thi HSG THPT

    40/55

    NGUYN VN TRUNG :0915192169

    + Xt vt m:1 1 21ms

    P N F ma (1).

    Chiu ln OX: Fms21= ma 211mn

    Fa

    m

    Chiu ln OY: N1P1 = 0 N1 = P1 Fms21= k1.N1 = k1.mg

    11 1

    k mga k gm

    . Khi vt bt u trt th th a1 = k1mg.

    + Xt vt M:2 1 2 12 2

    ( )ms ms

    F P P N F F M m a .

    Chiu ln trc OX: 12 2cos ( )ms msF F F M m a 12

    2

    cosms ms

    F F Fa

    M m

    Chiu ln OY:1 2 2 2 1 2sin ( ) 0 sinF P P N N P P F

    Ta c:12 1ms

    F k mg

    2 2 2 1 2( sin )msF k N k P P F

    1 2 1 22

    cos ( sin )F k mg k P P F a

    M m

    Khi vt trt1 2

    a a 1 2 1 21

    cos ( sin )F k mg k P P F k g

    M m

    1 2 1 2 1 2( ) (cos sin ) ( )k g M m F k k mg k P P

    1 2 1 2 1 2 1 2

    2

    ( ) (2 ) ( ) (2 )

    cos sin

    k k Mg k k mg k k Mg k k mgF

    k y

    Nhn xt: Fmin ymax. Theo bt ng thc Bunhia Cpski:2 2 2 2 2 2

    2 2 2(cos sin ) (1 )(cos sin ) 1 y k k k 2

    max 21y k .

    Vy 1 2 1 2min

    22

    ( ) (2 )

    1

    k k Mg k k mgF

    k

    Lc : 22

    sin

    cos 1

    ktg k

    p dng tam thc bc hai:Bi ton 1:Mt con kin bm vo u B ca mt thanh cng mnh AB c chiudi L ang dng ng cnh mt bc tng thng ng. Vo thi im m u Bca thanh bt u chuyn ng sang phi vi vn tc khng i v theo sn ngangth con kin bt u b dc theo thanh vi vn tc khng i u i vi thanh.Trong qu trnh b trn thanh , con kin t c cao cc i l bao nhiu ivi sn? Cho u A ca thanh lun t ln sn thng ng.

    BI GIIKhi B di chuyn mt on s = v.t th con kin i c mt on l = u.t. cao m con kin t c:

    sin sinh l ut vi2 2 2

    sinL v t

    L

    2 2 2 4.

    u uh L t v t y

    L L

    Vi y = 2 2 2 4. L t v t t X = t2 2 2 .y v X L X Nhn xt: max max.h y y l tam thc bc hai c a = - v

    2< 0

    A

    B

    h

    B

    u

  • 8/2/2019 n thi HSG THPT

    41/55

    NGUYN VN TRUNG :0915192169 ymaxti nh Parabol

    2 4 4

    max max 2 24 4( ) 4

    L Ly y

    a v v

    4

    max 24

    Ly

    v ti

    2

    22 2

    b LX

    a v

    Vy cao m con kin t c l : max max.

    2

    u u L

    h yL v p dng gi tr cc i ca hm s sin v hm s cosin:

    Bi ton 1:Hai vt chuyn ng t A v B cng hng v im O vi cng vn tc . BitAO = 20km; BO = 30km; Gc 060 . Hy xc nh khong cchngn nht gia chng trong qu

    chuyn ng?BI GII

    Xt ti thi im t : Vt A A

    Vt B B

    Khong cch d = AB

    Ta c: sin sin sin

    d AO vt BO vt

    10

    sin sin sin sin sin

    d BO AO

    10

    sin2cos .sin

    2 2

    d

    vi 0120

    0

    0

    10sin 60 5 3

    2cos60 .sin sin2 2

    d d

    Nhn xt: dmin (sin ) 12

    min 5 3( )d cm

    Bi ton 2:

    Cho mch in nh hnh v: Cho bit:0.9

    ( )L H

    , UMN

    khng i, C thay i, RA = 0, RVrt ln, tn sca dng in f = 50Hz ; r = 90( ). Hy chng t rngkhi iu chnh C hiu in th trn cc vn k lch pha

    nhau mt gc2

    th UCt gi tr cc i.

    BI GIIMch in c v li :Ta c : 90( )LZ L

    + Gianr vc t:T gin vc t ta c:

    + 1 114

    L L

    r

    U Ztg

    U r

    .

    + 1

    1

    .sin( )

    sin sin( ) sin

    MN C MN C

    U U UU

    AA O

    B

    B

    C

    L,

    M

    N

    B

    V1

    A

    V2

    CL, B

    NM

    V1

    A

    V2LU

    BMU

  • 8/2/2019 n thi HSG THPT

    42/55

    NGUYN VN TRUNG :0915192169

    M1

    2 2 4 4

    11

    sin( )2 sin( )

    sin4

    MNC MN

    UU U

    Nhn xt: UCcc i khi 1 1sin( ) 12

    =1

    Theo bi ra: Hiu in th trn cc vn k lch pha nhau2

    1 2( , )2 2

    BM MN U U

    iu phi chng minh

    5. Dng phng php o hm:Bi ton 1:Cho mch in nh hnh v:

    410

    200 2 cos100 ( )., 100( ); ( )2

    ABu t V R C F

    Cun dy thun cm v c t cm L thay i c.Tm L

    UAMt gi tr cc i. Tm gi tr cc i .BI GII

    Dung khng:1

    200( )CZC

    Tng tr : 2 2 2 2( ) ; L C AM L Z R Z Z Z R Z

    Ta c : . . AM AM AM U

    U I Z Z Z

    2 2 2 2

    2 2 2 2

    2 21

    AM

    L C L C C C L

    L L

    U UU

    R Z Z Z Z Z Z Z

    R Z R Z

    t y =2

    2 2

    21 C C L

    L

    Z Z Z

    R Z

    Nhn xt: UAMcc i miny y 2 2

    '

    2 2 2

    2 (

    ( )

    C L C L

    L

    Z Z Z Z Ry

    R Z

    . ' 2 20 0 L C L y Z Z Z R

    2 24

    241( )2

    C C

    L

    Z Z RZ

    hoc

    2 24

    02

    C C

    L

    Z Z RZ

    (loi).

    Bng bin thin:ZL 0 241

    +

    y - 0 +y

    ymin

    Vy, khi ZL = 241( ) L = 0,767(H) th ymin UAMcc i.2 2

    max

    ( 4 )482( ).

    2

    C C

    AM

    U R Z Z U

    R

    Bi ton 2: Cho mch in nh hnh v: 2 cosAB

    u U t

    M

    CLRA B

    M

    C LRA B

  • 8/2/2019 n thi HSG THPT

    43/55

    NGUYN VN TRUNG :0915192169R khng i, cun dy thun cm c L khng i. T C c in dung thay i . Tm C UAMcc i?Tnh gi tr cc i ?

    BI GII

    2 2

    ..

    ( )

    AM AM AM

    L C

    U ZU I Z

    R Z Z

    2

    2 2

    21

    AM

    L L C

    C

    U UU

    y Z Z Z

    R Z

    UAMcc i khi y = ymin .

    Tng t nhbi ton 1, ta tm c : Khi2 2

    4

    2

    L L

    C

    R Z Z Z

    th ymin v UAMcc i.

    2 2

    max

    ( 4 )

    2

    L L

    AM

    U R Z Z U

    R

    khi

    2 2

    2

    ( 4 L L

    C R Z Z

    Bi ton 3:Cho mch in nh hnh v:4

    10200 2 cos100 ( ). 100( ); ( )

    ABu t V R C F

    Cun dy thun cm v c th thay i c t cm . Hy xcnh L hiu in th ULt cc i. Tnh gi tr cc i ?

    BI GII

    + Cm khng: LZ L , dung khng1

    100( )C

    ZC

    + Tng tr: 2 2( )C L Z R Z Z

    Ta c:2 2

    . ..

    ( )

    LL L

    L C

    U Z U Z U I Z

    Z R Z Z

    2 2

    2

    1 1( ). 2 . 1

    L

    C C

    L L

    U UU

    y R Z Z

    Z Z

    + Nhnxt: ULmax ymin, vi y l tam thc bc hai c a = R2+ZC

    2> 0 nn

    ymin ti nh Parabol

    Ta nh2 2 2 2 2 2'

    2 2

    1 C C C C L

    L C C C C

    Z R Z R Z R Z b x Z L L

    a Z R Z Z Z Z

    Thay s :2 2

    100 100 2( )

    100.100L H

    2 2

    max 200 2( )C

    L

    U R ZU V

    R

    M rng: Nu L = cosnt , t C c in dung thay i tm C UCcc i ta lm tng t nhtrn v kt qu:

    2 2

    max

    C

    C

    U R ZU

    R

    khi

    2 2

    LC

    L

    R ZZ

    Z

    p dng bt ng thc Csi:Bi ton 1:Cho mch in nh hnh v: Cho bit: 12V , r = 4 , R l mt bintr.Tm gi trca R cng sut mch ngoi t gi tr cc i.

    BI GII

    CLRA B

    R

  • 8/2/2019 n thi HSG THPT

    44/55

    NGUYN VN TRUNG :0915192169

    -Dng in trong mch:IR r

    - Cng sut: P = I2.R = 22

    .( )

    RR r

    2

    2 22

    RP

    R rR r

    =

    2 2

    22( )2

    rrRR r

    RR

    .

    t ( )r

    y R R

    2

    2P y

    Nhn xt: Pma x yminTheo bt ng thc Csi: Tch hai s khng i, tng nh nht khi hai s bng nhau => ymin

    r

    RR

    R = r = 4 ( ) th2 2 2

    max

    129( )

    2 4 4.4P W

    r r r r

    Bi ton 2:Cho mch in nh hnh v: 200 2 cos100 ( ).AB

    u t V

    1( )L H

    ,

    410( ).

    2C F

    R thay i.

    a. Tm R cng sut trn R cc i khi r = 0.

    b. Tm R cng sut trn R cc i khi r = 50( ) BI GII

    a. + Cm khng 100( )LZ L .

    + Dung khng:1

    200( ).CZC

    + Tng tr: 2 2( )L C

    Z R Z Z .

    + Cng sut : P = I2.R =2 2

    2 2 2. .

    ( )L C

    U UR R

    Z R Z Z

    2

    2( )L C

    U

    P Z ZR

    R

    t

    2( )L C

    Z Z

    y R R

    2U

    P y

    + Nhn xt: Theo btng thc csi ymin 100( )L C R Z Z , lc 2 2 2

    max

    200200(W)

    2 2.100 200L C

    U UP

    Z Z

    .

    Vy Pma x = 200(W) khi R = 100 ( )

    b. + Tng tr 2 2( ) ( )L C Z R r Z Z

    + Cng sut2 2

    2

    2 2 2. . .

    ( ) ( )L C

    U UP I R R R

    Z R r Z Z

    2

    2 2 2.

    2 ( )L C

    UP R

    R Rr r Z Z

    =

    2

    2 2( )

    2 L C

    U

    r Z ZR r

    R

    t2 2

    ( )2 L C

    r Z Z y R r

    R

    2U

    Py

    .

    +Nhn xt: Pmax miny .

    Theo bt ng thc Csi2 2

    min

    ( )L Cr Z Zy RR

    2 2( )L C R r Z Z

    CL,

    RA B

  • 8/2/2019 n thi HSG THPT

    45/55

    NGUYN VN TRUNG :09151921692

    max2 2

    2 2

    2 2

    ( )( ) 2

    ( )

    L CL C

    C C

    UP

    r Z Zr Z Z r

    r Z Z

    2

    max2 2 2 2

    2 2

    2 2 2 2

    ( ) . ( )( ) 2

    ( ) . ( )

    L C L C

    L C L C L C

    UP

    r Z Z r Z Z r Z Z r

    r Z Z r Z Z

    2

    max2 2

    2. ( ) 2L C

    UP

    r Z Z r

    2

    max2 2

    200124( )

    2.( 50 (100 200) 50)P W

    Vy Pmax = 124(W) th2 2( ) 100( )

    L C R r Z Z .

    *M rng:Khi tnh P ca mch:+ Nu L C Z Z r th Pmax khi L C R Z Z r .

    +NuL C

    Z Z r th Pmax khi R = 0.

    Bi ton 3: Vt m1chuyn ng vi vn tc 1v ti A v ng thi va chm vi vt m2ang nm yn

    ti . Sau va chm, m1 cvn tc'

    1v . Hy xc nh t s'

    1

    1

    v

    vca m1 gc lch gia 1v v

    '

    1v l ln

    nhtmax . Cho m1 > m2, va chm l n hi v h c xem l h kn.

    BI GII* ng lng ca h trc va chm:

    1 1 1TP P m v

    * ng lng ca h sau va chm : ' ' ' '1 2 1 1 2 2SP P P m v m v V h l kn nn ng lng c bo ton :

    1S TP P P

    Gi'

    1 1 1( , ) ( , ).Sv v P P Ta c: '2 '2 22 1 1 1 22 cosP P P PP (1).

    Mt khc, v va chm l n hi nn ng nng bo ton:2 '2 '2

    1 1 1 1 2 2

    2 2 2

    m v m v m v

    2 2 2 2 2 '2

    1 1 1 1 2 2

    1 1 22 2 2

    m v m v m v

    m m m

    2 '2 '2

    1 1 2

    1 1 22 2 2

    P P P

    m m m

    2 '2 '22 '2 '21 1 2 1

    1 1 2

    1 2 2

    . . .2 2

    P P P mP P P

    m m m

    2 '2'2 2 1 1

    2

    1

    ( )m P PP

    m

    (2).

    T (1) v (2) ta suy ra:'

    2 1 2 1

    '

    1 1 1 1

    (1 ) (1 ) 2cosm P m P

    m P m P

    '

    2 1 2 1

    '

    1 1 1 1

    (1 ). (1 ). 2cosm v m v

    m v m v

    t'

    1

    1

    0v

    xv

    2 2

    1 1

    1(1 ). (1 ). 2cos

    m mx

    m m x

    max

    thmin

    (cos )

    Theo bt ng thc Csi 2 2min

    1 1 min

    1(cos ) (1 ). (1 ).

    m mx

    m m x

    Tch hai s khng i, tng nh nht khi hai s bng nhau

    2 2

    1 1

    11 . 1 .

    m mx

    m m x

    1 2

    1 2

    m mx

    m m

    sp

    1p

    2p

  • 8/2/2019 n thi HSG THPT

    46/55

    NGUYN VN TRUNG :0915192169

    Vy khi'

    1 1 2

    1 1 2

    v m m

    v m m

    th gc lch gia 1v v

    '

    1v cc i.Khi ,2 2

    1 2max

    1

    cosm m

    m

    .

    T TRNGBi 1.Mt dy dn cng c in tr khng ng k, c un thnh khung ABCD nm trong mtphng nm ngang,c AB v CD song song vi nhau, cch nhau mt khong l=0,5m, c t trongmt t trng u c cm ng t B=0,5Thng vung gc vi mt phng ca khung nh hnh 1. Mtthanh dn MN c in trR=0,5c th trt khng ma st dc theo hai cnhAB v CD.

    a) Hy tnh cng sut c hc cn thit ko thanh MN trt u vi vn tcv=2m/sdc theo cc thanh AB v CD. So snh cng sut ny vi cng sutta nhit trn thanh MN v nhn xt. b) Thanh ang trt u th ngng tc dng lc. Sau thanh cn c th

    trt thm c on ng bao nhiu nu khi lng ca thanh l m=5gam?Bi 2.Bit cm ng t gy bi mt dng in chy trong dy dn mnh,

    thng ti mt im M (hnh 4): 7M 1 2

    IB 10 . (sin sin )

    R

    Hy tnh cm ng t ti tm O ca dng in chy trong dydn mnh hnh trn bn knh R?

    QUANG HNHCu 3.Cho quang h ng trc gm thu knh phn k O1v thu knh hi t O2. Mt im sng S nmtrn trc chnh ca h trc O1mt on 20cm. Mn E t vung gc trc chnh ca h sau O2 cch O2mt on 30cm. Khong cch gia hai thu knh l 50cm. Bit tiu c ca O2l 20cm v h cho nh r

    nt trn mn. Thu knh phn k