Upload
canhtranphu
View
240
Download
0
Embed Size (px)
Citation preview
8/2/2019 n thi HSG THPT
1/55
NGUYN VN TRUNG :0915192169
CHUYN N THI HC SINH GII LP 12Bi 1: (HSG B Sng Cu Long)
a.Tm thi gian ti thiu mt vn ng vin li mt vt qua mt khc quanh c di bng 1/3ng trn bn knh R. Cho h s ma st ngh gia bnh xe v mt ng l , mt ngc lmnghing mt gc so vi mt phng nm ngang.b.Tnh cng sut gii hn ca ng c lc y. Coi cc bnh xe u l bnh pht ng.
Giia.
msnma P R P N F (1)
Chiu ln Oy: 0 sin cosmsnmg F N cos sin sin
cos sin
msnmg N F N
mgN
(2)
Chiu ln Ox:
2
max cos sin cos sinmsnmV
F N N N R
(3)
T (2) v (3)
max1 1
gR tg gR tgV Vtg tg
Vy vn ng vin chy u vi tc ti a, ta c tmin l:
min max
12 1 2
3 3
R tgs R tgt
V gR tg g tg
b. Ta c: P = F.V
Pmax khi :max
max
msnF F N
V V
max
cos sin 1
gR tgmgP
tg
Bi 4: (Dao ng iu ha).T im A trong lng mt ci chn trn Mt trn mt sn phng nm ngang, ngi ta th mt vt m nh (hnh v).Vt m chuyn ng trong mt phng thng ng, n B th quay li. Bqua ma st gia chn M v m.a.Tm thi gian m chuyn ng t A n B. Bit A cch im gia Ica chn mt khong rt ngn so vi bn knh R. Chn ng yn.b.Tnh h s ma st ngh gia chn v sn.
Giia. Ta c: ma P N
* Chiu ln phng tip tuyn:sint
xma P mg
R
" 2 0x x Vi: 2
g
R
T cho thy m dao ng iu ho, thi gian i t A n B l1
2chu k dao ng.
2
T Rt
g
b. Chn ng yn nn: ' 0 M M msn
P N N F (1)
N
R
P
Fms
R
O x
y
m
I
M
A
NM
Fmsn
PMN'
N
O O
y
x
8/2/2019 n thi HSG THPT
2/55
NGUYN VN TRUNG :0915192169* Chiu (1) ln phng Oy: ' cos 0M MP N N Vi N' = N (2)
gc lch , Vi m c:
2 2
2 2
0 0
cos cos
cos cos2 2
mV mV N mg N mg
R R
mV mV mgh mgh mgR
0
3cos 2cos N mg (3)
T (2) v (3) ta c: 0cos 3cos 2cosM N Mg mg (4)
* Chiu (1) ln Ox: ' sin 0 sinmsn msn N F N F N
max
min
( sin )sin
( )M M
NN
N N
0
0
sin 3cos 2cos sin
cos 3cos 2cosM
N mg
N Mg mg
(0 b; 0 )
minmaxsin ;( )
M
N N khi = 0
Vy: 2
sin2
2 cos
m
M m
Cu 4:(HSG Kin Giang):Ba qu cu c th trt khng ma st trn mt thanh cng,mnh nm
ngang.Bit khi lng 2 qu cu 1 v 2 l 1 2m m m ;l xo c cng K v khi lng khng ng
k.Qu cu 3 c khi lng3
2
mm .Lc u 2 qu cu 1,2 ng yn,l xo c di t nhin 0l .Truyn
cho 3m
vn tc 0v
n va chm n hi vo qu cu 1. Sau va
chm,khi tm G cu cc qu cu 1,2 chuyn ng nh th no?Tmvn tc cu G.Chng minh rng hai qu cu 1 v 2 dao ng iu hongc pha quanh v tr c nh i vi G.Tm chu k v bin dao ng cu cc vt.
P Na.Chuyn ng cu khi tm G:V qu cu 3 va chm n hi vi qu cu 1 v h kn nn ng lng(theo phng ngang) v ng
nng c bo ton.Gi 1 3,v v l vn tc qu cu 1 v 3 sau va chm,ta c:
0 1 32 2
m mv mv v (1)
2 22
0 31
2 2 2 2 2
v vmvm m (2) 2 23 0 3 03 2v v v v (3)
(3) c nghim 3 0v v (loi v v l) v0
3 3
v
v (4) a (4) vo (1) ta c:0
1
2
3
v
v H hai qu cu 1 v 2 l h c lp nn khi tm G chuyn ng thng u.T to khi tm,ta c :
1 1 2 2 1 1 2 2
1 2 1 2
GG G
dxm x m x m v m vx v
m m dt m m
(6)
Sau va chm: 01
2
3
vv v 2 0v nn (6) cho ta:
0 01
0
1 2
2 2
3 3
3G
v vm m
vv
m m m m
(7)
b.Dao ng cu qu cu 1 v 2+Chn trc to Ox nm ngang,gc O trng vi khi tm G cu hai qu cu
m
I
M
A
NM
Fmsn
PMMN'
N
O O
y
x
1 23 0v
8/2/2019 n thi HSG THPT
3/55
NGUYN VN TRUNG :0915192169+Khi l xo cha bin dng,gi
1 20 ,0 l v tr cn bng cu hai qu cu.Lc 1 2,x x l to cu haiqu cu.To cu khi tm l :
1 1 2 2
1 2
0Gm x m x
xm m
Vi
1 2m m th
1 22
lx x
Phng trnh chuyn ng cu1
m m l:'
'' ' ''0
Kmx K x x x
m (8)
Do khi tm ng yn v lun c1 2
2
lx x nn ta coi G l ni buc cht cu hai con lcc khi
lng1 2,m m v chiu di l xo l
2
l
cng cu l xo t l nghch vi chiu di nn K = 2 K,nn (8) vit l: ''2
0K
x xm
Tn s gc cu dao ng l :1
2K
m
Chu k dao ng :1
1
22
2
mT
K
Tng t,m2 c chu k dao ng :2
22
mT
K
Hai dao ng ny ngc pha nhau
Vn tc cu qu cu 1 v 2 i vi khi tm:0 0 0
1 1
2
3 3 3G G
v v vv v v
0 02 2
03 3
G G
v vv v v
C nng bo ton nn bin dao ng c tnh:
2 2
1 1 011
2
2 2 3 2
Gm v vKA m
A K
2 2
2 2 02 2
2
2 2 3 2
Gm v vKA m
A K Cu 4 :(Tin Giang)Mt hnh tr c ng cht, c trng lng P, bn knh r t
trong mt mt lm bn knh cong R nh hnh v. im trn hnh tr ngi ta gn
hai l xo c cng nh nhau.Tm chu k dao ng nh ca hnh tru vi gi thit
hnh tr ln khng trt . Xt trng hp: khng c l xo, khi mt lm l mt
phng.
Gii:
Gi l gc quay quanh trc C ca tr, 1 l vn tc gc ca
chuyn ng quay quanh trc v V l vn tc tnh tin ca trc.
1
v'
r
Mt khc, ta c: v ' R r )()(. /1 rRrrRr
ng nng: 2
2 22
d 1
mv 1 3E I m R r '
2 2 4 vi 2
2
1mrI
Rk
Rk
A A
B1B
C
O
8/2/2019 n thi HSG THPT
4/55
NGUYN VN TRUNG :0915192169
Th nng: 2
2
t
2kx 1E mg R r
2 2 x r (R r) 2 R r
Do :
2 22 2 2
t
1 mgE k.4 R r mg R r 4k R r
2 2 R r
C nng: E = Et + Ed = const . Ly o hm hai v
2 23 mgm ' 4k 0
4 2 R r
mg4k
2 R r 16k 2g
3 3m 3 R rm
4
Vy chu k dao ng T =
m
k
rR
g 16
)(3
2
22
Trng hp ring: - Khi k = 0 th
2g
3 R r
- Khi R th :16k
3m
Bi 4 (HSG Lao Cai): Con lc l xo t thng ng (nh hnh v 4), u di gn cht vo mt sn,u trn gn vt m1= 300g ang ng yn v tr cn bng, cng ca l xo l k = 200 N/m. T cao h = 3,75cm so vi m1, ngi ta th ri t do vt m2= 200 g, va chm mm vi m1. Sau va chm chai vt cng dao ng iu ho theo phng thng ng. Ly g = 10 m/s2, b qua mi ma st.a.Tnh vn tc ca m1ngay sau va chm.b. Hy vit phng trnh dao ng ca h hai vt m1 v m2.
GII
a. Vn tc ca m2ngay trc va chm : )/(866,0232 smglv
* Xt h hai vt m1 v m2 ngay trc v sau va chm, theo nh lut bo ton ng lng ta c :
22 1 2 0 0
1 2
. 3( ). ( / ) 20 3( / )
5
m vm v m m v v m s cm s
m m
V va chm mm nn ngay sau va chm c hai vt chuyn ng cng vn tc l:)/(3200 scmv
b. Chn trc to Ox c gc O trng vi VTCB ca hai vt, chiu dng thngng hng ln trn.Chn gc thi gian l lc hai vt bt u dao ng.
* bin dng ca l xo khi vt m1cn bng l :
)(5,111 cmk
gml
* bin dng ca l xo khi hai vt cn bng l : )(5,2)( 21
2 cmk
gmml
* Tn s gc : )/(2021
sradmm
k
m1
m2
h
k
Hnh v
8/2/2019 n thi HSG THPT
5/55
NGUYN VN TRUNG :0915192169
* lc t = 0 ta c :
)/(320cos
)(1sin
scmcAv
cmAx
3
1 tg v 0sin v )(
6
50cos rad
Bin dao ng l : )(2
6
5sin
1cmA
* Vy phng trnh dao ng l : )(6
520sin2 cmtx
Bi 1 (HSG Lo Cai):Mt gi nh gn trn mt tm g khi lng M t trn bn nhn nm ngang ctreo mt qu cu khi lng m bng si dy di l (hnh v 1). Mt vin n nh khi lng m bayngang, xuyn vo qu cu v vng kt .a.Gi tr nh nht ca vn tc vin n bng bao nhiu si dy quay vng
nu tm g c gi cht.b.Vn tc s l bao nhiu nu tm g c th t do.
Giia. Vn tc ca qu cu v n sau khi va chm l
2
0V ( vi V0l vn tc l vn tc
ca n trc va chm)* dy quay mt vng, ti im cao nht vn tc ca qu cu l V phi tho
mn :l
VmmgT
2. ( T l lc cng ca dy) Do V = Vmin khi T = 0
lgV .min
* Theo nh lut bo ton c nng, vn tc nh nht V0ca n phi tho mn :2 2
0 min0
2 24 2 58 2
mV mVmgl V gl
b. Vn tc nh nht ca qu cu ti im cao nht ( i vi im treo) l : glu min * Xt trong HQC gn vi tri t : V1= uumin ( u l vn tc ca vt M )Ta c : )1)((2.'0 glumuMmV
Mt khc theo nh lut bo ton c nng :2' 2 2
02 ( . )2 ( ) .
4 (2)8 2 2
m u g lm V M umgl
* T (1) v (2) ta c : )
85(2'0
M
mglV
Cu 4 (ng Thp) Cho c h gm vt M, cc rng rc R1, R2 v dy treo c khi lngkhng ng k, ghp vi nhau nh hnh 1. Cc im A v B c gn cnh vo gi . VtM c khi lng m=250(g), c treo bng si dy buc vo trc rng rc R2. L xo c cng k=100 (N/m), khi lng khng ng k, mt u gn vo trc rng rc R2, cn u kiagn vo u si dy vt qua R1, R2u cn li ca dy buc vo im B. B qua ma st ccrng rc, coi dy khng dn. Ko vt M xung di v tr cn bng mt on 4(cm) ri bungra khng vn tc ban u. Chng minh rng vt M dao ng iu ho v vit phng trnhdao ng ca vt M .
Gii- Chn trc Ox thng ng hng xung, gc to O VTCB ca M.
M
m
0V
Hnh v 1
A
R1
R2
M
8/2/2019 n thi HSG THPT
6/55
NGUYN VN TRUNG :0915192169
1)- Ti VTCB ca vt M ta c: 02 00 FTP
hay 03 0 FP
(1)
- T (1) suy ra: mg=3kl0 (2)- Ti v tr vt M c to x bt k ta c: amFTP
2 hay amFP
3 (3)- Chiu (3) ln trc to Ox ta c :
mg - 3k(l0+3x) = ma = mx (4)
- T (2) v (4) ta c : 09
'' xm
kx t
m
k92 ta c 0'' 2 xx (5)
- Phng trnh (5) c nghim :x = Acos( ) t trong A , , l nhng hng s2)- Chn gc thi gian l lc th vt. Ti thi im t =0 ta c:
4 = Acos
0 = -Asin.
suy ra A = 4 (cm) v = 0 m
k9 60(rad/s)
Vy phng trnh dao ng l x = 4cos 60 t (cm)
Bi 1 (HSG Lo Cai 06-07):Mt vt A chuyn ng vi vn tc v0n va chmhon ton n hi vi vt B ang ng yn ti C. Sau va chm vt B chuynng trn mng trn ng knh CD = 2R. Mt tm phng (E) t vung gc viCD ti tm O ca mng trn. Bit khi lng ca hai vt l bng nhau. B quami ma st. (Hnh v 1)
1.Xc nh vn tc ca vt B ti M m vt bt u ri khi mng.2.Bit Rgv 5,30 . Hi vt B c th ri vo tm (E) khng ? Nu c hy xc
nh v tr ca vt trn tm (E).Gii
1. V va chm n hi, khi lng hai vt bng nhau nn sau va chm vt B c/ vi
vn tc v0cn vt A ng yn.* nh lut bo ton c nng ( chn gc ...)
)sin1(22
22
0 mgRmvmv
)sin1(2202 gRvv (1)
* nh lut II N:R
mvNmg
2
sin
* Khi vt ri mng th N = 0Rg
Rgv
3
2sin
2
0
(2)
* Vn tc ca vt B khi bt u ri mng: Thay (2) vo (1) ta c :3
22
0 Rgvv
2. Khi Rgv 5,30 t (2) v tr vt ri mng c0
302
1sin . Vn tc ca vt lc :
2
2 Rgv
* Khi ri mng vt c/ ging nh vt b nm xin vi vn tc ban u l v.Chn trc to ...* phng trnh c/ ca vt :
cos)sin( Rtvx 22
1)cos(sin gttvRy
BAR
R
M
P
TTF
D
B
C
(E)
0v
O
Hnh v 1
D
B
C
(E)O
Hnh v 1
P
N
8/2/2019 n thi HSG THPT
7/55
NGUYN VN TRUNG :0915192169
* vt ri vo vo tm (E) th : 0x v y =0. Vi 0xg
Rt
6 (*)
Vi y = 0 giiphng trnh c t1< 0 (**) So snh (*) v (**) thy vt B khng ri vo tm (E)Bi 4 (HSG Lo Cai 06-07): Cho h dao ng nh hnh v 4. L xo c khi lng khng ng k, cng k. Vt M = 400g c th trt khng ma st trn mt phng nm ngang. H ang trng thi cn
bng, dng vt m0= 100g bn vo M theo phng ngang vi vn tc v0= 1m/s, va chm l hon ton
n hi. Sau va chm vt M dao ng iu ho, chiu di cc i v cc tiu ca ca l xo ln lt l28cm v 20cm.
1.Tnh chu kdao ng ca vt v cng ca l xo.2.t mt vt m = 100g ln trn vt M, h gm hai vt m v M ang ng yn, vn dng vt m 0bn
vo vi vn tc v0. Va chm l hon ton n hi, sau va chm ta thy c hai vt cng dao ng iuho. Vit phng trnh dao ng ca h hai vt m v M. Chn gc to v tr cn bng v gc thigian l lc bt u va chm. Xc nh chiu v ln ca lc n hi cc i, cc tiu m l xo tcdng vo im c nh I trong qu trnh h hai vt dao ng.3. Chobit h s ma st gia vt M v vt m l = 0,4. Hi vn tc v0ca vt m0phi nh hn gi
tr bng bao nhiu vt m vn ng yn (khng b trt) trn vt M trong khi h dao ng. Cho g =
10m/s2
.Gii
1. Va chm n hi nn ng lng v ng nng c bo ton
Ta c : MVvmvm 000 (1)222
2
0
2
00 MVvmvm (2)
Vi v , V ln lt l vn tc ca cc vt m0v M ngay sau va chm
* Gii h (1), (2) c : )/(40)/(4,02
0
00 scmsmMm
vmV
* Sau v/c vt M dao ng iu ho, vn tc cc i ca vt l V = 40(cm/s)
Bin dao ng l : 2minmax ll
A
= 4(cm) Ta c: V = A. )/(10 sradA
V
=> chu k ca dao
ng l: T = )(5s
cng ca l xo : )/(40. 2 mNMk .
2.
a. Va chm n hi nn ng lng v ng nng c bo ton
Ta c : hVmMvmvm )(1000 (3)2
)(
22
22
10
2
00 hVmMvmvm (4)
Vi v1 , Vhln lt l vn tc ca cc vt m0v (M + m) ngay sau va chm
* Gii h (3), (4) c : )/(
3
1002
0
00 scm
mMm
vmVh
* Sau v/c vt (M + m) dao ng iu ho nn phng trnh dao ng c dng )sin( tAx .
Vn tc cc i ca h vt l : Vh =3
100(cm/s).
Tn s gc : )/(54 sradmM
k
Chn trc to c gc trng VTCB, chiu dng cng hng 0v
.
Mm0
0v
I k
Hnh v
8/2/2019 n thi HSG THPT
8/55
NGUYN VN TRUNG :0915192169
Lc t = 0 ta c :
hVA
A
cos
0sin
)/(73,3cos.
0
0cos
0sin
scmV
A h
* Vy phng trnh dao ng ca vt l : ))(54sin(73,3 cmtx b. * Ti cc v tr bin lc n hi ca l xo tc dng vo im c nh l ln nht ta c
)(492,110.73,3.40. 2max
NAkF
Ti v tr bin bn tri lc n hi hng sang bn phiTi v tr bin bn phi lc n hi hng sang bn tri
* Ti VTCB lc n hi ca l xo c gi tr nh nht : Fmin = 0.3. vt m khng b trt trn M trong qu trnh dao ng th lc ma st ngh cc i phi c gi tr gi tr ca lc qun tnh cc i tc dng ln vt m (Xt trong h quy chiu gn vi vt M) :
(max)(max) qtmsn FF (*)
* Ta c :
Lc ma st ngh C : mgNFmsn .(max)
Lc qun tnh : )sin(. 2 tAmamFqt
lc qun tnh t cc i th AmFt qt2
(max) .1)sin(
* T biu thc (*) ta c :2
2
gAAmmg
* Mt khc: Mmm
vmVVA h
0
00max 2
)/(34,1
2
2
0
0
02
0
00 smm
Mmmgv
g
Mmm
vm
Vy v0 )/(34,1 sm th vt m khng b trt trn vt M trong qu trnh h dao ng.Cu 4 (HSG Hu Giang) .Mt con lc n c chiu di l thc hin dao ng iuho trn mt chicxe ang ln t do xung dc khng ma st. Dc nghing mt gc so vi phng nm ngang.a)Chng minh rng: V tr cn bng ca con lc l v tr c dy treo vung gc vi mt dc.
b)Tm biu thc tnh chu k dao ng ca con lc. p dng bng s l =1,73 m; =300; g = 9,8 m/s2.p n
+ Gia tc chuyn ng xung dc ca xe l a = gsin.Xt h quy chiu gn vi xe+ Tc dng ln con lc ti mt thi im no c 3 lc:Trng lng P,lc qun tnh Fv sc cng T ca dy treo.Ti v tr cn bng
Ta c: 0TFP
+ Chiu phng trnh trn xung phng OX song song vi mt dc ta c: Psin - F + TX = 0M F = ma = mgsinsuy ra TX = 0.
iu ny chng t v tr cn bng dy treo con lc vung gc vi Ox+ V tr cn bng nh trn th trng lc biu kin ca con lc l :
P' = Pcos. Tc l gia tc biu kin l g' = gcos.
+ Vy chuk dao ng ca con lc s l T = 2'
l
g= 2
cos
l
g 2,83 (s).
T
F
P
x
8/2/2019 n thi HSG THPT
9/55
NGUYN VN TRUNG :0915192169Bi 1HSG Lo Cai 08-09Buc vo hai u mt si dy di 2lhai qu cu nh A vB ging nhau c cng khi lng m, chnh gia si dy gn mt qu cu nh khckhi lng M. t ba qu cu ng yn trn mt bn nm ngang nhn, dy c kocng.(Hnh v 1)
Truyn tc thi cho vt M mt vn tc 0V theo phng vung gc vi dy. Tnhlc cng ca dy khihai qu cu A v B sp p vo nhau.
Gii
H kn ng lng bo ton
0 1 2 MV mv mv M v
0 1 2
1 20
y y M
x x
MV mv mv Mv
mv mv
Ta lun c: 1 2 1 2; y y x xv v v v
Khi hai qu cu sp p vo nhau:
1 2 y y M yv v v v
02
yMVvm M
p dng nh lut bo ton nng lng:2 2 2 2
0
1 1 1 12 2
2 2 2 2 y x y
MV mv mv Mv ( xv ln vn tc ca hai qu cu A,B lc chng sp p vo
nhau)2
2 0
2x
mMVmv
m M
Gia tc ca qu cu M:
2Ta
M
Trong h quy chiu gn vi M hai qu cu m chuyn ng trn p dng nh lut 2 Niutn, chiuxung phng Oy:
2x
q
vT F m
l
202
(2 )
mMVTT m
M l m M
Lc cng ca dy khi :
2 20
2(2 )
mM VT
l m M
Bi 2 (HSG Lo Cai 08-09) Mt lxo l tng treo thng ng, u trn ca l xo c gi c nh,u di treo mt vt nh c khi lng m = 100g, l xo c cng k = 25N/m. T v tr cn bngnng vt ln theo phng thng ng mt on 2cm ri truyn cho vt vn tc 310 cm/s theo phngthng ng, chiu hng xung di. Chn gc thi gian l lc truyn vn tc cho vt, chn trc ta c gc trng v tr cn bng ca vt, chiu dng thng ng xung di. Cho g = 10m/s2; 102 .
1.Chng minh vt dao ng iu ha v vit phng trnh dao ng ca vt.2.Xc nh thi im lc vt qua v tr m l xo b gin 6cm ln th hai. Xc nh hng v ln
ca lc tc dng ln im treo ti thi im . Gii1. Chng minh vt dao ng iu ha* Vit phng trnh dao ng ca vt:Ti VTCB: 4l (cm) Tn s gc: 5 (rad/s). Ti thi im t = 0 ta c:
)/(310sin
)(2cos
scmAv
cmAx
V3
23tan;0cos;0sin
(rad) Bin dao ng : A = 4 (cm)
2yv
T T
T T
1yv
v T T
T
1yv
1xv
T
2yv
2xv
Ox
Hnh v 1
0V
B
A
M
8/2/2019 n thi HSG THPT
10/55
NGUYN VN TRUNG :0915192169
Vy phng trnh dao ng ca vt l:
3
25cos4
tx (cm)
2. Khi vt qua v tr m l xo b gin 6cm ln th hai th vt c li x = 2cm v chuyn ng theochiu m ca trc ta .Ta c:
03
2
5sin
2
1
3
25cos
t
t Gii h phng trnh (ly gi tr nh nht) c kt qu: 2,0t (s)
* Xc nh hng v ln ca lc tc dng ln im treo ti thi im :- Hng: Phng thng ng, chiu t trn xung di.- ln: 5,110.6.25 21
lkF (N)
Cu 1:Hai vt1 v 2 u c khi lngbng m gn cht vo l xo c di l, cngk ng yn trn mt bn nm ngang tuyt i nhn.Vt th 3 cng c khi lng m chuyn ng
vi vn tc v n va chm hon ton n hi vi vt 1(xem hnh 1)
1. Chng t hai vt m1 v m2lun chuyn ng v cng mt pha.2. Tm vn tc ca hai vt 1 v 2 v khong cch gia chng vo thi im l xo bin dng ln nht.
GiiNgay sau lc va chm vt 1 c vn tc v (l xo cha bin dng, vn tc vt 2 bng khng). Gi v1,v2 l vn tc vt1,vt2 vo thi im sau va chm ca vt 3 vo 1 la v1, v2 . bin dng l k0 l x.
+ nh lut bo ton ng lng: mv = mv1 + mv2 . v = v1 + v2 (1)
+ nh lut bo ton c nng:2
1mv
2=
2
12
1mv + 22
2
1mv +
2
2
1kx
2
21
22
)( vvvm
kx (2). T (1) va
(2):m
kx
2
2
= v1v2 (3) vm
kx
2
2
> 0 v1v2 > 0 : tc l v1 v v2cng du ngha l sau khi va chm
hai vt 1 v 2 lun chuyn ng v cng mt pha.
2) v1 + v2 = v = const. Suy ra tch v1v2 cc i khi v1 = v2 =2
vngha l
m
kx
2
2
cc i
lc :4
2v
=m
kx
2
2
max xmax = vk
m
2 l xo bin dng ln nht khi v1 = v2 =
2
v lc ny khong
cch gia vt 1 v vt 2 l: l12 =k
mvlxl
2max
Bi 2( HSG Ngh An 07-08) Vt nng c khi lng m nm trn mt mtphng nhn nm ngang, c ni vi mt l xo c cng k, l xo c gn
vo bc tng ng ti im A nh hnh 2a. T mt thi im no , vtnng bt u chu tc dng ca mt lc khng i Fhng theo trc lxo nhhnh v.
a) Hy tm qung ng m vt nng i c v thi gian vt i ht qung ng y k t khi btu tc dng lc cho n khi vt dng li ln th nht.
b) Nu l xo khng khng gn vo im A m c ni vi mt vtkhi lngMnh hnh2b, h s ma st gia Mv mt ngang l . Hy xcnh ln ca lc F sau vt mdao ng iu ha.
GII
Fm
k
Hnh 2a
A
mk
Hnh 2b
M
3 21v
8/2/2019 n thi HSG THPT
11/55
NGUYN VN TRUNG :0915192169a) Chn trc ta hng dc theo trc l xo, gc ta trng vo v tr
cn bng ca vt sau khi c lc Ftc dng nh hnh 1. Khi ,v tr banu ca vt c ta lx0. Ti v tr cn bng, l xo b bin dng mt lngx0 v:
.00k
FxkxF
Ti ta xbt k th bin dng ca l xo l (xx0), nn hp lc tc dng ln vt l:.)( 0 maFxxk Thay biu thc cax0vo, ta nhn c:
.0"2
xxmakxmaFk
Fxk
Trong mk . Nghim ca phng trnh ny l: ).sin( tAx
Nh vy vt dao ng iu ha vi chu kk
mT 2 . Thi gian k t khi tc dng lc Fln vt
n khi vtdng li ln th nht (ti ly cc i pha bn phi) r rng l bng 1/2 chu k dao ng,
vt thi gian l:.
2 k
mTt
Khi t=0 th:
0cos
,sin
Av
k
FAx
.2
,
k
FA
Vy vt dao ng vi bin F/k, thi gian t khivt chu tc dng ca lc Fn khi vt dng liln th nht l T/2 v n i c qung ng bng 2 ln bin dao ng. Do , qung ng vt ic trong thi gian ny l:
.22k
FAS
b) Theo cu a) th bin dao ng l .k
FA sau khi tc dng lc, vt mdao ng iu ha
th trong qu trnh chuyn ng ca m,Mphi nm yn.Lc n hi tc dng lnMt ln cc ikhi bin dng ca l xo t cc i khi vt m xaMnht (khi l xo gin nhiu nht v bng
AAx 20 ).
vtMkhng b trt th lc n hi cc i khng c vt qu ln ca ma st ngh cci:
..2.2. Mgk
F
kMgAk
T suy ra iu kin ca ln lc F: .2
mgF
Bi 3.HSG Ngh AN 07-08.Hai ngun sng kt hp S1 v S2 cch nhau 2m dao ng iu ha cngpha, pht ra hai sng c bc sng 1m. Mt im A nm khong cch lk t S1 v AS1S1S2 .
a)Tnh gi tr cc i ca l ti A c c cc i ca giao thoa.b)Tnh gi tr ca l ti A c c cc tiu ca giao thoa.
mk
Hnh 1
Ox0
8/2/2019 n thi HSG THPT
12/55
NGUYN VN TRUNG :0915192169a) iu kin ti A c cc i giao thoa l hiu ng i t A n haingun sng phi bng s nguyn ln bc sng (xem hnh 2):
.22 kldl
Vi k=1, 2, 3...Khi lcng ln ng S1A ct cc cc i giao thoa c bc cng nh (kcng
b), vy ngvi gi tr ln nht ca l ti A c cc i ngha l ti A ng
S1A ct cc i bc 1 (k=1).Thay cc gi tr cho vo biu thc trn ta nhn c:
).(5,1142 mlll b) iu kin ti A c cc tiu giao thoa l:
.2
)12(22
kldl
Trong biu thc ny k=0, 1, 2, 3, ...
Ta suy ra :
)12(
2)12(
2
2
k
kd
l .
V l> 0 nn k = 0 hoc k = 1.T ta c gi tr ca l l :* Vi k =0 th l = 3,75 (m ).* Vi k= 1 th l 0,58 (m).Cu 1Cho c h nh hnh v 1. Hai thanh cng MA v NB khi lng khngng k, cng chiu di l = 50cm. u t do ca mi thanh u c gn mt qucu nh cng khi lng m =100g, u M v N ca mi thanh c th quay ddng. L xo rt nh c cng k = 100N/m c gn vo trung im C cathanh NB. Khi h cn bng l xo khng bin dng, hai qu cu tip xc nhau.Ko qu cu A sao cho thanh MA lch v bn tri mt gc nh ri th nh. Coiva chm gia cc qu cu l n hi xuyn tm. B qua mi ma st, lyg = 10m/s
2. Hy m t chuyn ng v xc nh chu k dao ng ca h .
+ Do A va chm vi B l n hi nn ng lng v ng nng h c bo ton.' '
1 1 2
2 ' 2 ' 2
1 1 2( ) ( )
2 2 2
mv mv mv
mv m v m v
+ Chn chiu dng cng chiu vi 1v suy ra:' '
1 1 2
2 ' 2 ' 2
1 1 2( ) ( )
2 2 2
mv mv mv
mv m v m v
' '
1 2 10,v v v
+Tng t cho va chm t qu cu B tr li qu cu A, ta c:'' ' ''
1 2 2, 0v v v
+ Sau va chm qu cu ny truyn hon ton vn tc cho qu cu kia. H thng dao ng tun hon, con lc tham gia mt na dao ng.
+ Chu k dao ng 1 21
( )2
T T T vi T1l chu k dao ng con lc n, T2l chu k dao ng ca con
gn vi thanh v l xo.
S1
S2
lA
dk
k
k
Hnh 2
A B
M
N
C
k
Hnh
8/2/2019 n thi HSG THPT
13/55
NGUYN VN TRUNG :0915192169
+ Ta bit chu k dao ng ca con lc n1
2 1,4( )l
T sg
Ta tm T2bng phng php nng lng:+Chn mc th nng trng trng ti mt phng ngang qua m khi cn bng.+Xt vt m ti v tr c li x:
-ng nng ca qu cu E =
2
2
mv
-Th nng trng trng Et1=
2
2
mgx
l
-Th nng n hi: Et2 =2 2
1
2 8
kx kx
C nng ca h: E = E + Et1 + Et2 =2
2
mv-
2 2
2 8
mgx kx
l (1). Do khng c lc cn nn E = const.
+Ly o hm 2 v ca (1) theo thi gian t, ta c: mvv -' '
04
mgxx kxx
l Hay x+( )
4
k gx
m l
+Vy vt dao ng iu ha vi tn s gc4
k g
m l v chu k
2
20,4T s
+H dao ng tun hon vi chu k 1 21 ( )2
T T T = 0,7 + 0,2 = 0,9s
(HSG Hu Lc 05-06)a)Cho con lc lin hp nh hnh v 1 bit khi lng m1, m2v chiu di l1, l2. B qua khi lng
dy treo v lc cn mi trng. Tnh tn s dao ng.b)Nu mc thm vo h 3 l xo K1 = K2 = K3nh hnh v 2, h vn dao ng iu ho. Tnh tn s
dao ng ca h, cho nhn xt v tn s.
Cu a . Hc sinh c th lm theo nhiu cch cho kt qu: =2
22
2
11
2211 )(
lmlm
glmlm
Cu b .
HS lp lun c h gm c: (K1 nt K2) // K3 // Kh(vi Kh l K h cu a)
Hc sinh tnh c K(h mi) : K = hh KKKKK
K
2
3
2
2
Kt qu: =2
22
2
11
2
1
2211 )(
2
3
lmlm
l
glmlmK
M
K
hay =1
1
l 222
2
11
2211
2
1)(
2
3
lmlm
glmlmlK
o
Hnh
l2
l1m1
m2
K3K2K1
o
Hnh 2
m1
m2
l2
l1
8/2/2019 n thi HSG THPT
14/55
NGUYN VN TRUNG :0915192169Bi 1(HSG Hai B Trng)Hai vt khi lng m0v m c ni vi nhau bng mt si dy mnh, bnkhng dn c chiu di L. Ti thi im ban u vt m0c nm t mt phng ngang vi vn tc banu v0thng ng hng ln. Hi cao cc i m m0c th t ti.Trng hp 1: Nu gLv 220 th dy cp khng b cng v cao cc i
Lg
vH
2
2
0
Trng hp 2:
+ Nu gLv 220 th ngay trc lc dy cng, vn tc ca m0 l gLvv 22
01 + Sau m0 v m c cng vn tc v
+ nh lut bo ton ng lng: m0v1 = (m + m0)v0
10
mm
vmv
+ cao h vt ln c k t lc dy cng:
g
ghv
mm
m
g
vh
2
2
2
2
0
2
0
0
2
+ Vy Hmax = L + h = L +
gghv
mm
m
2
22
0
2
0
0
I. C hc: HSG THANH HOA 06-071/. Mt ht thc hin dao ng iu ho vi tn s 0,25 (Hz) quanh im x = 0. Vo lc t = 0 n c di 0,37 (cm). Hy xc nh di v vn tc ca ht lc lc t = 3,0 (s) ?
2/.Mt con lc n c chiu di L thc hin dao ng iu ho trn mt chic xe ang ln t do xungdc khng ma st. Dc nghing mt gc so vi phng nm ngang.a) Hy chng minh rng: V tr cn bng ca con lc l v tr c dy treo vung gc vi mt dc.
b)Tm biu thc tnh chu k dao ng ca con lc. p dng bng s L=1,73 m; =300
; g = 9,8 m/s
2
.3/. Mt con lc n c ko ra khi v tr cn bng mt gc nh 0= 0,1 rad ri bung khng c vntc ban u. Coi rng trong qu trnh dao ng lc cn ca mi trng tc dng ln con lc khng iv bng 1/1000 trng lng ca con lc. Hi sau bao nhiu chu k dao ng th con lc dng hn li ?
4/. Mt ht khi lng 10 (g), dao ng iu ho theo qui lut hm sin vi bin 2.10-3 (m) v phaban u ca dao ng l -/3 (rad). Gia tc cc i ca n l 8.103 (m/s2). Hy:
a)Vit biu thc ca lc tc dng vo ht di dng hm ca thi gian.b)Tnh c nng ton phn ca dao ng ca ht.
Cu 1
+ Tn s dao ng = 2 = /2 (rad/s) ; Bin ca dao ng A = 0,37 (cm)
Vy x = 0,37sin( 2
t+ ) (cm).
+ Ti t = 0 th x = 0,37 => = /2. Vy phng trnh dao ng ca ht l
x = 0,37sin (2
t +2
) (cm) = 0,37cos2
t (cm).
+ Lc t = 3 (s) di l xt = = 0,37cos2
.3 = 0 v v = x't = - 0,37.2
. sin2
3 = 0,581 (cm/s).
Cu 2: a)
+ Gia tc chuyn ng xung dc ca xe l a = gsin.
m0
m
0v
T
F
P P'
8/2/2019 n thi HSG THPT
15/55
NGUYN VN TRUNG :0915192169+ Tc dng ln con lc ti mt thi im no c3 lc:Trng lng P, lc qun tnh F (do xe ch g nh dn u)v sc cng T ca dy treo.V tr cn bng ca con lc l v tr c hp lc bng 0.
Tc l 0TFP
+ Chiu phng trnh trn xung phng OX songsong vi mt dc ta c: Psin - F + TX = 0
+ Ch rng ln lc qun tnh F = ma = mgsin suy ra TX= 0. iu ny chng t dy treo con lcvung gc vi OX khi trng thi cn bng. (pcm).b)
+ V tr cn bng nh trn th trng lc biu kin ca con lc l P' = Pcos. Tc l gia tc biu kin lg' = gcos.
+ Vy chu k dao ng ca con lc s l T = 2'g
L= 2
cosg
L 2,83 (s).
Cu 3(1,5 im):
+ Nng lng ban u ca con lc l E0 = mgl.(1-cos0) = 20mgl2
1 .
+ Gi 1 v 2l hai bin lin tip ca dao ng (mt ln con lc qua v tr cn bng). Ta c
gim th nng l ( 21mgl
2
1- 2
2mgl2
1).
+ gim ny bng cng ca lc cn mi trng A = Fc.S = Fc.l.(1 + 2).
+ Suy ra 21mg2
1 = Fc .
+ gim bin gc mi ln s l (1-2) = 2Fc/ mg = 2.10-3
mg/mg = 2.10-3
rad.
+ n khi con lc ngng dao ng th s ln i qua v tr cn bng s l N =0 /(1-2) = 50. Tngng vi 25 chu k.Cu 4(2,0 im):+ Gia tc a = x'' = -2x => gia tc cc i am =
2A => = (am/A)
1/2= 2.10
3(rad/s).
+ Vy ta c F = ma = - 0,01.(2.103)2. 2.10-3 sin(2.103.t -3
) = 80 sin(2.103t +
3
2) (N)
+ Vn tc cc i ca ht l vm = A = 4 (m/s)
+ C nng ton phn E0 =2
mv 2m = 0,08 (J).
Bi 2:a, (1) Khi cha t dy: 02 .mg k l ;
Ngay sau khi dy t: * Vt m: 0 1.k l mg ma 1 3 30a g (2/m s )
* Vt 2m: 0 2. 2 2k l mg ma 2 0a b,(3) Xt h quy chiu gn vi trng tm G ca h.G cch vt m mt khong bng 2/3
khong cch t vt m n vt 2m.* Xt vt m :
- Khi VTCB: 0qtmg F (1)
- Khi li x: l xo gin mt on bng 3x/2 . Suy ra: ''3
.2
qt
xmg F k m a mx (2)
T (1) v (2) : ''3
02
kx x
m '' 2 0x x vi
310
2
k
m (rad/s)
3.sin( . )
2
k x A t
m
m
2m
8/2/2019 n thi HSG THPT
16/55
NGUYN VN TRUNG :0915192169
Ti 0t : 00
2.sin 0,2
3
lx A
(m) v 0 . .cosv A 0 0,2A (m); v
2
(rad)
0,2.sin(10. / 2)x t (m);- bin dng ca l xo: 3 / 2 0,3,sin(10. / 2)l x t ;
- L xo t trng thi khng bin dng ln u tin 0l 1,5720
t (s).
- Trng tm G chuyn ng vi gia tc g, khi trng tm G i c :2 2 / 2 /80h gt (m) vi vn tc . / 2Gv g t (m/s).
Ti thi im ta c: 2 os(10.t+ /2)=x c -2 (m/s) 2 / 2 3,57m Gv v x (m/s)
- Theo LBTNL: 2 2 20 2
1 1 1. 3 . .2 .
2 2 2m mk l mg h mv m v ;
Mt khc, ta c: 0. 2k l mg 2 1 0,572mv (m/s)
......................................................................................
DNG IN XOAY CHIU
I. TM TT L THUYT:1. Biu thc in p tc thi v dng in tc thi:u = U0cos(t + u) v i = I0cos(t + i)
* Vi = uil lch pha ca uso vi i, c2 2
2. Dng in xoay chiu :I= I0cos(2ft + i)* Mi giy i chiu 2f ln* Nu pha ban u I = 0 hoc I = th giy u tin ch i chiu 2f-1 ln.
3. Cng thc tnh thi gian n hunh quang sng trong mt chu k : * Khi t in p u = U0cos(t + u) vo hai u bng n, bit n ch sng ln khi u U1.
4t Vi 1
0
os UcU
, (0 < < /2)
4. Dng in xoay chiu trong on mch R,L,C* on mch ch c in tr thun R: uRcng pha vi i, ( = ui = 0)
UI
R v 0
0
UI
R
Lu :in tr R cho dng in khng i i qua v cU
IR
* on mch ch c cun thun cm L: uLnhanh pha hn i l /2, ( = ui = /2)
L
U
I Z v0
0
L
U
I Z vi ZL = L l cm khng
Lu :Cun thun cm L cho dng in khng i i qua hon ton (khng cn tr).* on mch ch c t in C: uCchm pha hn i l /2, ( = ui = -/2)
C
UI
Z v 00
C
UI
Z vi
1CZ
C l dung khng
Lu :T in C khng cho dng in khng i i qua (cn tr hon ton).* on mch RLC khng phn nhnh
2 2 2 2 2 2
0 0 0 0( ) ( ) ( ) L C R L C R L C Z R Z Z U U U U U U U U
8/2/2019 n thi HSG THPT
17/55
NGUYN VN TRUNG :0915192169
tan ;sin ; os L C L C Z Z Z Z R
c R Z Z
vi2 2
+ Khi ZL > ZC hay1
LC > 0 th unhanh pha hn i
+ Khi ZL < ZC hay1
LC < 0 th uchm pha hn i
+ Khi ZL = ZC hay 1LC
= 0 th ucg pha vi i v I = Max UI =R
gi l hin tg cg
hg dng in5. Cng sut to nhit trn on mch RLC:
* Cng sut tc thi: P = UIcos + UIcos(2t + u+i)* Cng sut trung bnh:P = UIcos = I2R.
6. in p u = U1 + U0cos(t + )c coi gm mt in p khng i U1 v mt in p xoay chiuu = U0cos(t + ) ng thi t vo on mch.7. Tn s dng in do my pht in xoay chiu mt pha c P cp cc, rto quay vi vn tc nvng/giy
th my pht ra dng in c tn s l : f = pn ( Hz )* T thng gi qua khung dy ca my pht in = NBScos(t +) = 0cos(t + )
Vi 0= NBS l t thng cc i,N l s vng dy,B l cm ng t ca t, S l din tch cavng dy, = 2f
* Sut in ng trong khung dy: e = NSBcos(t + -2
) = E0cos(t + -
2
)
Vi E0 = NSB l sut inng cc i.8. Dng in xoay chiu ba phal h thng 3 dng in xoay chiu 1 pha c gy bi 3 sut in
ng xoay chiu cng tn s, cng bin nhng lch pha tng i mt l 23
.
*Cc pt ca sut in ng v dng in v cm ng t c dng : (Xt trng hp ti i xng )th
1 0
2 0
3 0
os( )
2os( )
3
2os( )
3
e E c t
e E c t
e E c t
1 0
2 0
3 0
os( )
2os( )
3
2os( )
3
i I c t
i I c t
i I c t
1 0
2 0
3 0
os( )
2os( )
3
2os( )
3
B B c t
B B c t
B B c t
+Dng in xoay chiu 3 phac to ra t mt my pht in xoay chiu 3 pha
*My pht mc hnh sao: Ud = 3 Up v ti tiu th mc hnh sao: Id = Ip*My pht mc hnh tam gic: Ud = Up v ti tiu th mc hnh tam gic: Id = 3 IpLu : my pht vti tiu th thng chn cch mc tng ng vi nhau.
9. Cng sut hao ph trong qu trnh truyn ti in nng:2
2 2os
RU c
Trong : P l cng sut truyn i ni cung cp ; U l in p ni cung cpcosl h s cng sut ca dy ti in
*l
RS
l in tr tng cng ca dy ti in ( lu :dn in bng 2 dy)
* gim in p trn ng dy ti in: U = IR
8/2/2019 n thi HSG THPT
18/55
NGUYN VN TRUNG :0915192169
* Hiu sut tiin: .100%H
10. on mch RLC c R thay i:
* Khi R=ZL-ZC th2 2
ax2 2
M
L C
U U
Z Z R
* Khi R=R1hoc R= R2 m P c cng gi tr
th ta c2
2
1 2 1 2; ( )
L C
U R R R R Z Z v khi 1 2 R R R th
2
ax
1 22M
U
R R
* Trng hp cun dy c in tr R0(hnh v)
+ Khi2 2
0 ax
02 2( )
L C M
L C
U U R R Z Z P
Z Z R R
+ Khi2 2
2 2
0 ax2 2
00 0
( )2( )2 ( ) 2
L C RM
L C
U U R R Z Z
R R R Z Z R
11. on mch RLC c L thay i:
* Khi2
1L
C th IMax URmax; PMax cn ULCMin **Lu :L v C mc lin tip nhau
* Khi2 2
CL
C
R ZZ
Z
th
2 2
ax
C
LM
U R ZU
R
v 2 2 2 2 2 2
ax ax ax; 0
LM R C LM C LM U U U U U U U U
* Vi L = L1hoc L = L2 th UL c cng gi tr th ULmax khi1 2
1 2
1 2
21 1 1 1( )
2 L L L
L LL
Z Z Z L L
* Khi2 24
2
C C
L
Z R Z Z
th ax
2 2
2 R
4
RLM
C C
UU
R Z Z
Lu :R v L mc lin tip nhau
12. on mch RLC c C thay i:
* Khi2
1C
L th IMax URmax; PMax cn ULCMinLu : L v C mc lin tip nhau
* Khi2 2
L
C
L
R ZZ
Z
th
2 2
ax
L
CM
U R ZU
R
v 2 2 2 2 2 2ax ax ax; 0CM R L CM L CM U U U U U U U U
* Khi C = C1hoc C = C2 th UC c cng gi tr th UCmax khi1 2
1 21 1 1 1( )2 2C C C
C CC
Z Z Z
* Khi
2 24
2
L L
C
Z R Z Z
th ax 2 2
2 R
4RCML L
U
U R Z Z Lu :R v C mc lin tip nhau
13. Mch RLC c thay i:* Khi
1
LC th IMax URmax; PMax cn ULCMin Lu :L v C mc lin tip nhau
* Khi2
1 1
2
C L R
C
th ax 2 2
2 .
4LM
U LU
R LC R C
A B
CR L,R0
8/2/2019 n thi HSG THPT
19/55
NGUYN VN TRUNG :0915192169
* Khi2
1
2
L R
L C th ax 2 2
2 .
4CM
U LU
R LC R C
* Vi = 1hoc = 2 m I hoc P hoc URc cng mt gi tr
th IMax hoc PMax hoc URMax khi
2
1 2
1
LC tn s2
1 2 f f f 14. Hai on mch AM gm R1L1C1ni tip v on mch MB gm R2L2C2ni tip mc ni tipvi nhau c UAB = UAM + UMB uAB ; uAMv uMB cng pha tan uAB = tan uAM= tan uMB16. Hai on mch R1L1C1 v R2L2C2 cng uhoc cng i c pha lch nhau
Vi 1 11
1
tanL CZ Z
R
v 2 2
2
2
tanL C
Z Z
R
(gi s 1 > 2)
C 12 = 1 2
1 2
tan tantan
1 tan tan
**Trnghpcbit = /2 (vung pha nhau) th tan1tan2 = -1.VD:* Mch in hnh 1 c uAB v uAMlch pha nhau
y 2 on mch AB v AM c cng i v uABchm phahn uAM
AMAB = tan tan
tan1 tan tan
AM AB
AM AB
Nu uABvung pha vi uAM th tan tan =-1 1L CL AM ABZ ZZ
R R
* Mch in hnh 2: Khi C = C1 v C = C2(gi s C1 > C2) th i1 v i2lch pha nhau
y hai on mch RLC1 v RLC2 c cng uABGi 1 v 2l lch pha ca uABso vi i1 v i2th c 1 > 21 - 2 =
Nu I1 = I2 th 1 = -2 = /2
Nu I1 I2 th tnh 1 21 2
tan tantan
1 tan tan
II. CC DANG TON:BI 1: (Nm hc 2007- 2008 tnh thi nguyn )Cho mch in nh hnh v. Cun dy c t cmL = 1,5/ (H), in tr thun R0; t c in dung C =2.10-4/9(F). Hiu in th tc thi gia hai im A vMlch pha mt gc 5 /6 so vi hiu in th gia haiim M v N, ng thi hiu in th gia hai im A vM c biu thc uAM = 100 6 sin(100t + /6)(V). Cng sut tiu th ca c mch l P = 100 3 (W).
a/Tnh R0; R.
b/Vit biu thc tc thi ca hiu in th gia hai im AB.
R L CMA B
Hnh
R L CMA B
Hnh
A B
M N
R
CL,R0
8/2/2019 n thi HSG THPT
20/55
NGUYN VN TRUNG :0915192169Bi 2: (Nm hc2007 - 2008, Tnh Ngh An)
Cho mch in xoay chiu nh hnh v.Bit uAB = 180 2 sin(100t) (V), R1 = R2 = 100 , cun dy
thun cm c L = H3
, t in c in dung C bin i c.
1. Tm C hiu in th hiu dnggia hai im M, N t cc
tiu.
2. Khi C =100
F3
, mc vo M v N mt ampe k c in tr
khng ng k th s ch ampe k l bao nhiu?HNG DN GII:1.Gin vc t c v nh hnh bn..T gin suy ra UMNcc tiu khi M trngvi N ..Hay: UMN= 0 UR1 = UC I1R1 = I2ZC, UR2 = UL
= I2R2= I1ZL
LZ
R1 =2R
ZC ZC =LZ
RR 21 = 3
100 C = F
3100= 55( F )
2.Chp M v N thnh im E.Tng tr, lch pha gia hiu in th v cng dng in trongmi nhnh :
UEB
CI I A 2
LI
1 I
1RI AEU
22
1
2
1
111
CZRZ Z1 = 50 )(3 .Tg 1 = -
1R
C
I
I= -CZ
R1 = -3
1 1 = -
6
22
2
2
2
111
LZRZ Z2 = 50 )(3 . Tg 2 =
2R
L
I
I=LZ
R2 =3
1 2 =
6
.V Z1 = Z2 v cng hiu dng trong mch chnh nh nhau nn: UAE = UEB = U
.Mt khc AEU v EBU u lch v hai pha trc I mt gc6
nn:
UAE = UEB =
)6
cos(2
ABU
= 60 3 (V) :
B
R1 ML
AC
NR2
(Hnh 5)
UR1 UR2CU UL
N M
U AB
8/2/2019 n thi HSG THPT
21/55
NGUYN VN TRUNG :0915192169.Chn chiu dng qua cc nhnh nh hnh v.
.Gin vc t biu dinLAR III 1 nh hnh bn.
.T ta c:
IA=
6
cos2 12
12
LRLR IIII = 0,6(A)
Bi 3: (Bc giang Nm hc 2006 - 2007)t hiu in th 100sin275u t (V) vo hai u mton mch gm cun dy ni tip vi mt t in. Dng vn k c in tr rt ln ln lt o hiu in
th gia hai u cun dy v ca t in ta c UCd = 100 (V) v UC= 35 (V). Bit L = 12
(H). Xc
nh in dung ca t in v vit biu thc cng dng in trong mch.
Bi 4: (NM HC 2007-2008. TNH DAKLAK )Cho mch in xoay chiu nh hnh v (h.1).
Hiu in th xoay chiu hai u mch c biu thc : uAB = U0.sin100t (V), b qua in tr cc dy
ni. Cc hiu in th hiu dng: UAN = 300 (V) , UMB = 60 3 (V). Hiu in th uAN lchpha so vi
uMB mt gc2
. Cun dy c h s t cm
1L
3
(H) vi in tr r, in dung ca t
in3
3.10C =
16
(F).
1) Tnh in tr r.2) Vit biu thc hiu in th uAN.
Bi 5: (Tnh Thanh Ha, nm hc 2010 - 2011)Cho mch in xoay chiu gm cun dy D c t cm L mc ni tip vi in tr thun R v t
in c in dung C (hnh v). Bit in p giahai u on mch AB c biu thc u =U0cos100t (V) khng i. Cc vn k nhit V1;V2c in tr rt ln ch ln lt l U1 = 120V; U2=80 3 V. in p tc thi gia hai u on mch MB lch pha so vi in p tc thi gia hai uon mch NB gc /6 v lch pha so vi in p tc thi gia hai u on mch AN gc /2. Ampeknhit c in tr khng ng k ch 3 A.
a. Xc nh cc gi tr ca R; L v C.b. Tnh U0v vit biu thc cng dng in tc thi qua mch.
Hng dn gii:
R
(h .1)
L , r C
A BM N
A BC
N
D RM
V1
V2
A
BC N R2
R1 M L
IAIL
A
IR1
300
600
8/2/2019 n thi HSG THPT
22/55
NGUYN VN TRUNG :0915192169a. Xc nh gi tr R ; L ;CV gin vc t ng R = UR /I = U2cos60
0/ I = 40
ZC = UC /I = U2cos300
/I = 40 3 FC 510.59,4
ZL = UL /I = U1sin300 /I = 203
HL 11,0
b. Xc nh U0v vit biu thc iT GVT : U
= 1U
+ CU
. p dng nh l hm s cosin ta c :U
2= U1
2+ UC
2+ 2U1.UC. cos120
0
Thay s v tnh ton ta c: U = 120V => U0 = 120 2 (V)
Lp lun = -/6 i = 6 cos(100t + /6) (A)
Bi 6: (Tnh Thanh Ha, nm hc 2010 - 2011)Trong qu trnh truyn ti in nng i xa cn tng in p ca ngun ln bao nhiu ln gim
cng sut hao ph trn ng dy i 100 ln. Gi thit cng sut ni tiu th nhn c khng i, inp tc thi u cng pha vi dng in tc thi i. Bit ban u gim in th trn ng dy bng15% in p ca ti tiu th.HNG DN GII:t U, U1, U , I1, 1P l in p ngun, in p ti tiu th, gim in p trn ng dy,dng in hiu dng v cng sut hao ph trn ng dy lc u.U, U2, U' , I2, 2P l in p ngun, in p ti tiu th, gim in p trn ng dy, dngin hiu dng v cng sut hao ph trn ng dy lc sau.
Ta c:10
1'
10
1
100
1
1
2
2
1
2
1
2
U
U
I
I
I
I
P
P
Theo ra:1
U = 0,15.U10
15,0' 1
UU (1)
V u v i cng pha v cng sut ni tiu th nhn c khng i nn:2 1
1 1 2 2
1 2
U IU .I = U .I = = 10
U I U2 = 10U1 (2)
(1) v (2):
1 1
12 1 1
U = U + U = (0,15 + 1).U
0,15.U 0,15U' = U + U' = 10.U + = (10 + ).U
10 10
Do :
0,1510+
U' 10= = 8,7U 0,15+1
8/2/2019 n thi HSG THPT
23/55
NGUYN VN TRUNG :0915192169
V
A BR,LC
E
hnh 2
Bi 7: (Tnh Thanh Ha, nm hc 2009 - 2010)Cho mch in xoay chiu nh hnh v 2. in p hai u
mch l uAB =
6
100cos260
t (V). iu chnh gi tr
in dung C ca t in vn k V ch gi tr cc i vbng 100V. Vit biu thc in p uAE.
HNG DN GII:V gin vc t biu din phng trnh
CLRAB UUUU
trc gc l I
Trn gin vc t ta c constZ
R
IZ
IR
U
Utan
LLL
R
p dng nh l hm sin vi OMNta c
sin
MN
sin
ON hay
sin
U
sin
U CAB
.sin
sin
UU ABC
UC max khi 1sin 090 : tam gic MON vung ti O
p dng nh l pitago cho OMNta c
80V60100UUU 222AB2
CmaxAE v UAEnhanh pha hn UAB 1 gc 900
Vy biu thc UAE l
80 2 cos 1003
AE
u t
(V)
Bi 8: (Tnh ng Nai, nm hc 2010 - 2011)p t mt in p xoay chiu n nh vo hai u on mch in nh hnh v. Bit 1/ ( )L H ;R v C c th thay i c.
a) Gi c nh gi tr C = C1 v thay i R , ta ccc kt qu sau :
+ S ch ca ampe k A lun bng 1A+ Khi R = R1 =100 th uAB v cng
dng in i trong mch chnh cng pha. Tnh C1v xc nh s ch ca cc ampe k lc nyb) Tm gi tr ca C phi tho khi iu chnh R ; in p tc thi uAB hai u mch in lun
lch pha vi cng dng in trong mch chnhBi 9: (TP HCM, nm hc 2010 - 2011)Mt on mch xoay chiu gm cun cm c in tr thunRv t cm L mc ni tip vi t in c in dung C thayi c nh hnh. in p hai u on mch cdng 2 cos 2ABu U ft , Uvafkhng i. Khi C = C1, in
p hiu dng hai u cun cm l Ud, hai u t in l1CU . Khi C = C2 = 2C1, in p hiu dng ha
u cun cm l Ud= Ud, hai u t in2C
U = U. Tm Udv1C
U theo U.
Bi 10: (Tnh Thanh Ha , nm hc 2008 - 2009)Mt on mch in gm 3 nhnh mc song song. Nhnh th nht l mt t in c dung khng Z Cnhnh th hai l mt cun dy thun cm c cm khng ZLv nhnh th ba l mt in tr R. Gi I
L,
A1
A2
A
O
M
N
UAE
UAB
URI
UL
UC
8/2/2019 n thi HSG THPT
24/55
NGUYN VN TRUNG :0915192169IC, IL, IRl cng dng in hiu dng trn mch chnh v cc mch r tng ng, Z l tng tr caon mch. Hy chng minh cc h thc sau :
22 2
R L C I I I I v
2
2 2
1 1 1 1
C L Z R Z Z
HNG DN GII:+ Gi s u = U0cost. Ta c:
iR = I0Rcost ; iC = I0Ccos(t +2
) ; iL = I0Lcos(t -
2
)
+ Gin vc t (2 dao ng cng phng): iC+ iL=(I0C - I0L)cos(t +2
)
+ Vy i = iR+ iC+ iL = I0Rcost + (I0C - I0L)cos(t +2
). Hai dao ng ny vung gc nn I2 = IR
2+ (IC
- IL)2 (1) pcm.
+ Vi I = U/Z t (1) suy ra2
2 2
1 1 1 1
C L Z R Z Z
pcm.
Bi 11: (Tnh Tha Thin Hu, nm hc 2010 - 2011)Cho on mch RLC khng phn nhnh, cun dy L thun cm, in tr ca ampe k rt nh. t mtin p xoay chiu c gi tr hiu dng UAB= 150 V khng i vo hai u on mch, th thy h scng sut ca on mch AN
bng 0,6 v h s cng sut ca on mch AB bng 0,8.a,Tnh cc in p hiu dng UR, UL v UC, bit on
mch c tnh dung khng.b, Khi tn s dng in bng 100 Hz th thy in p hai u on mch AB lch pha /2 so vi in
p gia hai u on NB v s ch ca ampe k l 2,5A. Tnh cc gi tr ca R, L, C.Bi 12: (Tnh ng Thp, Trng THPT TP Cao Lnh ngh)
Cho mch in nh hnh v:Mt in tr thun R,mt tin C,hai cun cm l tng L1 = 2L, L2 = L v cc khaK1,K2 (RK= 0) c mc vo mt ngun in khng i (csut in ng ,in tr trong r = 0).Ban u K1 ng, K2ngt. Sau khi dng in trong mch n nh, ngi ta ng K2,ngt K1. Tnh hiu in th cc i t v IL2 max. ?HNG DN GII:
+K1ng, K2ngt, dng in n nh qua L1:R
I
0
K1ngt, K2ng: V 2 cun mc song song
u L1 = u L2 = uAB ==> - 2L (i1I0) = Li2 2L (I0i1) =Li2 (1) (0,5)
222
2
2
2 2222
1
2
0 CULiLiLI (2) (0,5)
IC = i1i2 UCmax IC = 0 i1 = i2= I (3) (0,25)(2) v (3) 220
2
2
2
1
2
0
2
0 3222 LILILiLiLICU (0,25)
(1) LILiLiLI 322 120 3
2 0II (0,25)
AA N B
R L C
8/2/2019 n thi HSG THPT
25/55
NGUYN VN TRUNG :0915192169
C
L
RC
LIULICU
3
2
3
2
3
200
2
0
2
0
(0,25)
+Khi t in phng ht in th I1 v I2cc i
22
2
2
22
max2
2
max1
2
0 LILILI (4) (0,25)
(1) 2L (I0I1max) = LI2max I0I1max = 21
I2max (5) (0,25)(4) 2max2
2
max1
2
0 22 LILILI 2
max2
2
max1
2
0 22 III
2max2max10max10 ))((2 IIIII I0 + I1max = I2max (6) (0,25)
(5)(6) I2max = 03
4I =R3
4 (0,25)
Bi 13:Cho mch in c s nh hnh v bn.Cho bit: R1 = 3; R2 = 2; C = 100nF ; L l
cun dy thun cm vi L = 0,1H; RA 0;
21 VVRR . Ampe k v von k l ampe k v
von k nhit.t vo hai u A, B hiu in thuAB = 5 2 cost (V).
1. Dng cch v gin vect Frexnen tm biu thc ca cc hiu in th hiu dng
1RU , UCv cng dng in hiu dng qua R2theo hiu in th hiu dng U = UAB, R1, R2L, C v .
2. Tm iu kin ca ampe k c s ch ln nht c th. Tm s ch ca cc von k V1 v V2khi .
3. Tm iu kin ca cc von k V1 v V2c s ch nh nhau. Tm s ch ca ampe k v ccvon k khi .
HNG DN GII:1) MBAMAB UUU ; (1)
UMB = IR2; (2)
UAM = IR1. R1= IL
C
1L ; (3)
Chiu (1) ln 0x v 0y c:UAB .X = IR2cos = IR2.IL/I = R2IL;UAB.y = IR2sin + UAM
UAB.y = IL
C1L (R1+R2)/R1
Do U2 = 2 y.AB2
X.AB UU =
2
LI
22
21
21
2
1
21
C
1L
RR
RR
R
RR
t
21
21
RR
RRR (*), ch ti (3) c
A B
C
MAV1
V2
R1
R2
L
UAB
UR2
x
y
UAM
I
IL
IR1
UMB
UL
UC
0
8/2/2019 n thi HSG THPT
26/55
NGUYN VN TRUNG :0915192169
IL =2
22
C
1LR
1
R
UR
; IR1 =2
221
C
1LR
C
1L
RR
UR
I =2
2
2
2
1
21
2
1
2
1
1
CLR
C
LR
RRURII RL (4)
UR1 = IR1R1 =2
22
C
1LR
C
1L
R
UR
(5)
UC = IL/C = 22
2
C
1LRC
1
R
UR
(6)
Vi R tnh bi (*)2) Xt biu thc ca I, ta thy biu thc di du cn (k hiu l y) l
22
22
1
22
22
1
)C/1L(R
RR1
)C/1L(R
)C/1L(Ry
Bi R1>R, y t cc i, tc l s ch ampe k kh d ln nht khi s/rad10LC
1 4 .
Khi theo (4), (5) v (6): Imax=U/R2=5/2=2,5(A)
S ch ca V2 l: UC=U/R2C= ))(!V(250010.10.2
547
3) Ta c UV1=UV2--> UR1 = UC --> L-1/C=1/(C)
--> s/rad10.41,1LC
2 4 .
222
222
1
21 L25,0R
L25,0R
RR
RUI
vi );A(1I)(10.2
C
L2L),(2,1
RR
RRR
3
21
21
).V(3)L5,0(R
L
R2
URUU22
2
C1R
Bi 14: (Tnh Tha Thin Hu, nm hc 2007- 2008)Mt on mch in xoay chiu AB gm mt in tr
thun, mt cun cm v mt t in ghp ni tip nh trnhnh v. Hiu in th hai u on mch c dng :
ABu = 175 2sin100t (V). Bit cc hiu in th hiu dng AM MNU = U = 25V , NBU = 175V . Tm h scng sut ca on mch AB.
HNG DN GII:
R C
A BM N
8/2/2019 n thi HSG THPT
27/55
NGUYN VN TRUNG :0915192169
- Theo gi thit c :AB
175 2U = = 175
2(V).
- Gi r l in tr ni ca cun cm. Gi s r = 0, ta c :2 2 2 2
AB R L CU = U + (U - U ) = 25 + (25 - 175) = 25 37 175 r > 0.
- Ta c : 2 2 2 2MN L rU = U + U = 25 (1)
- Mt khc ta c :2 2 2 2 2 2 2
AB R r L C R R r r L C L CU = (U + U ) + (U - U ) = U + 2U U + U + U + U - 2U U 2 2 2R R r MN C L CU + 2U U + U + U - 2U U
2175
L r7U - U = 25 (2)
- Gii h phng trnh (1) v (2) :LU = 7(V) v rU = 24(V)
- H s cng sut ca on mch : R rAB
U + U 25 + 24cos = = = 0,28
U 175
Bi 15: (Tnh Thi Nguyn, nm hc 2009 - 2010)Cho mch in xoay chiu nh hnh v (h.1). Hiu in th xoaychiu hai u mch c biu thc: uAB = U0.sin100t (V), b qua
in tr cc dy ni. Cc hiu in th hiu dng: UAN = 300 (V),UMB = 60 3 (V). Hiu in th tc thi uAN lchpha so vi uMBmt gc
2
. Cun dy c h s t cm
1L
3
(H) vi in tr r, in dung ca t in
33.10
C =16
(F).
a/ Tnh in tr r. Vit biu thc hiu in th tc thi gia hai im A, N.b/ Thay i R n khi cng sut tiu th trn n cc i. Tnh gi tr ca R lc ny.
HNG DN GII:
a) Tnh r:L C
100 1 160Z .L ; Z .
C3 3
- Ta c: AN + MB = /2. Suy ra: ANMB
1tg
tg
, t : L
C L
Z r
R r Z Z
.
Vy : ZL.(ZCZL) = r.(R + r), hay: L C L r R rU (U U ) U (U U ) (1)
Mt khc: 2 2 2AN r R LU (U U ) U (2)
V:2 2 2
MB r L CU U (U U ) (3)
T (1), ta rt ra:2
2 2LR r C L2
r
U(U U ) (U U )
U (4)
Thay (4) vo (2):2 22 2 2 2 2L L
AN C L L C L r2 2
r r
U UU (U U ) U (U U ) U
U U (5)
Thay (3) vo (5), ta c:
2
2 2LAN MB
r
UU .U
U
Bin i ta c: Lr
U 300 5
U 60 3 3 , suy ra: r = ZL.
3 100 320
5 5 3 (6)
Biu thc uAN:- Ta c: AN 0AN uANu U sin(100 t ) .
R
(h .1)
L , r C
A BM N
8/2/2019 n thi HSG THPT
28/55
NGUYN VN TRUNG :0915192169
+ Bin : U0AN = 300 2 (V)+ Pha ban u:
AN i AN u AN ANu (7)
M: L CZ Z
tgR r
(8)
T mc a/ ta c: R + r = L C LZ (Z Z )
r
=
100 160 100
3 3 3 10020
Suy ra: R = 80 (9)Thay vo (8), ta tnh c: tg = - 0,346 = -190 (10)
Ta li c: 0LAN AN
Z 100 1tg 30
R r 3 3100
(11)
Vy:AN
0 0 0 4919 30 49 (rad)u
180
(12)
- Biu thc:AN
49u 300 2 sin(100 t )(V)
180
(13)
Lu : HS c th gii bng gin vect.
b/ Cng sut tiu th trn R: PR2 2
2
2 2 2 2
L C L C
U R UI R
(R r) (Z Z ) r (Z Z )R 2r
R
Theo C si: PRmax khi2 2
L CR r (Z Z ) = 40.
Bi 16: (Tnh Bn Tre, nm hc 2008 - 2009)Mch in xoay chiu gm 3 phn t : in tr
thun R, cun thun cm c t cm L v t c in dungC mc ni tip nh hnh v (1).Bit uANnhanh pha so viuMB v MBAN tan2tan
Nu mc mch li nh hnh v (2) th cng hiu dng qua mch chnh lbao nhiu? Bit dung khngZC = 50v in p hiu dng hai u mch l 100V.
P NDo mch c ba phn tr R, L, C m uAN nhanh pha so
vi uMBth on mch AN gm c R, L v on mch MBgm c R v C x l cun thun cm L, Y l in tr
thun R v Z v t C. (0,5)
T MBAN tan2tan CLCL ZZ
R
Z
R
Z2
2 (0,5)
Hnh (2) c v li nh sau:
u
X Y Z A M N
B
(hnh 1)
u
Z A
B
(hnh 2)
X
Y
D
u
X Y Z
A M N
B
u
A
B
iR
L
R
D
C
IL
i
8/2/2019 n thi HSG THPT
29/55
NGUYN VN TRUNG :0915192169 Gin vc t cho mch ny l: Ta c: cos2222 DBADDBAD UUUUU
I
IUUUUU LDBADDBAD 2
222
m
LLDBLCC
AD ZIUZZZI
U.;2;
nn 22222 ADDBDBAD UUUUU
U = UAD AZ
U
Z
UI
CC
AD 2
Bi 17: (Tnh Thanh Ha, nm hc 2007- 2008)Mt on mch in gm ba phn t R = 30, L = 0,2H, v C = 50F mc ni tip vi nhau v nitip vo 2 ngun in: Ngun in mt chiu U0= 12V v ngun in xoay chiu U = 120V, f = 50Hz.a) Tnh tng tr ca on mch v cng dng in i qua on mch.
b) Tnh lch pha gia hiu in th hai u on mch v dng in trong mch. Nhn xt v ktqu tm c.c) V gin vc t cc hiu in th gia hai u ca R, ca L, ca C v ca ton mch.d) Cun cm v t in y c vai tr g ? C th b i c khng ?HNG DN GII:
a) Ta c ZL = L = 62,8 ; ZC= 1/C = 63,7 . Suy ra Z = 2 2 2L C R Z Z = 30,01. Dng mtchiu khng qua t in nn I = U/Z 4A.
b) lch pha gia h..t v dng in ton mch l cos = RZ
1.
+ Suy ra 0. Trong mch c cng hng.c) Ta c: UR= IR 120V = U; UC = IZC = 255V; UL = IZL = 251V.Cc d liu trn cho gin vc t gm cc d liu tnh c t trn cng
thm hiu in th mt chiu U0. Hnh v bn.d) T C c tc dng ngn dng mt chiu i qua R. T C lm cho U v I lch pha. Cun L lm chomt s lch pha. Vi vai tr C, Lnh trn, khng th b i mt trong hai v hoc ng thi c hai.
Bi 18: (Tnh Bnh Thun, nm hc 2007- 2008)Hai u A, B ca mch in ni vi mt ngun in xoay
chiu c hiu in th hiu dng khng i U AB = 100 V v ctn s f thay i c. Hai vn k xoay chiu V 1 v V 2 c intr rt ln (coi nh ln v cng), ampe k A v dy ni c in trkhng ng k.
1. Mc vo hai cht A v D mt t in c in dung C vmc vo hai cht D, E mt cun cm c t cm L, in tr R v cho tn s f = f0 = 250 Hz
Ngi ta thy V 1 ch U 1 = 200 (V), vn k V 2 ch U 2 = 100 3 (V), ampe k ch 1 (A). Tnh ccgi tr C, L, R ca mch.
DBU
ADU
U
I
RI
LI
0 URU+U0 I
UL+U0
UC -UL+U0
8/2/2019 n thi HSG THPT
30/55
NGUYN VN TRUNG :09151921692. Thay hai linh kin trn bng hai linh kin khc (thuc loi in tr, t in, cun cm)th s
ch ca cc dng c o vn nh trc v hn na khi thay i tn s f ca ngun in th s ch caampe k gim i.
a. Hi mc cc linh kin no vo cc cht ni trn v gii thch ti sao ? Tm cc gi tr R /
L/, C /(nu c) ca mchv lch pha gia u AD v u DE . b. Gi nguyn tn s f = f0 = 250 Hz v mc thm hai linh kin na ging ht hai linh kin
ca cu 2avo mch. Hi phi mc th no tha mn; s chca cc vn k vn nh trc, nhngs ch ca ampe k gim i mt na. Trong trng hp , nu thay i tn s f ca ngun in th sch ca ampe k thay i nh th no ?HNG DN GII:1. Ta c gin vc t nh hnh v :* Nhn xt :
- Dng i nhanh pha2
so vi u AD v chm pha
2
so vi u DF .
- Tam gic ADE c cc cnh 200 (V), 100 3 (V) v 100 (V)nn ADE l na tam gic u
+ U AE = I.Z = 1.Z Z = 100 ( ). 0.5 im
+ Sin A =AE
EF
U
U U EF = U AE .Sin A = 100.Sin60
0 = 100.2
3
I.R = 100.2
3 R = 50 3 ( ).
0.5 im
+ Ta c : CosD =DE
DF
U
U U DF = U DECosD = 100 3 .
2
3= 150 (V)
I.Z L = 150 Z L = 150 ( ).
L.2f0 = 150
L =500
150=
3,0(H).
+ U AD = I.Z C Z C = 200 (
M C =02
1
fZC =
500.200
1=
510 (F).
2. a :Tm cc gi tr R/, L/, C/(nu c) ca mch v lch pha gia u AD v u DE .* Khi tng hoc gim tn s f th dng in u gim,chng t dng in cc i tn s f0 , nga l c cnghng. Vy phi mc cun cm vo hai cht A, D vmc t in vo hai cht D, E c cng hng th tngtr rt v in tr R/.- Ta c gin vct nh hnh bn :
+ R/ =I
UAE =1
100= 100 ( ).
+ ZL / = ZC / =I
U2 =1
3100= 100 3 ( ).
8/2/2019 n thi HSG THPT
31/55
NGUYN VN TRUNG :0915192169
+ L/ =02
/
f
ZL
=
500
3100=
5
3(H).
+ C/ =02
1
/ fZC
=
500.3100
1=
.35
10 4(F)
* lch pha gia u AD v u DE :
- Dng in nhanh pha 2 so vi u DE v chm pha 3
so vi u AD nn lch pha gia u AD
v u DE l6
5.
* Nu i v tr cun cm v t in th ta tr li s cu 1(khng c hin tng cng hng xyra).
2.b.Gi nguyn tn s f = f0 = 250 Hz v mc thm hai linh kin na ging ht hailinh kin ca cu 2avo mch. Hi phi mc th no tha mn; s ch ca cc vn k vnnh trc, nhng s ch ca ampe k gim imt na. Trong trng hp , nu thay i tns f ca ngun in th s ch ca ampe k thay i nh th no ?
* dng in gim i mt na ta mc cc linh kin theo s nh hnh v : 0.5imTheo s ny ta c :R = 2R /
L = 2L / Z L = 2L/2 0f
C =2
/C Z C =
0
/2
2
fC
V ZL / = ZC / nn trong mch xy ra cng hng Nu thay i tn s f th dng in s gim.Bi 19: (Tnh Gia Lai, nm hc 2008 - 2009)Mch in c s nh hnh v.Cun dy thun cm L. Ngi ta thay i L v C cng sut mch tun theo biu thc: 2 .L CP K Z Z .
a)Khi1
( )L H
th 2 4K , dng in trong mch cc i.
Tnh C v R.
b)Tnh lch pha gia uAE v uBD khi Imax. Tm lin h gia R, C, L I = K. Lc lch phagia uAE v uBDbng bao nhiu?HNG DN GII:
a)+ Ta c :1
.2 . 2 50 100L Z L f
+ Khi 2 4 4 L CK P Z Z (1)
+ V mch RLC ni tip c Imaxnn cng hng xy ra 100L CZ Z (2)
Do :4
1 1 10( )
100 100CC F
Z
+T (1) v (2), c : 4 400(W)LP Z
+ Mt khc : 2P R I , vi axmin R
m
U UI I
Z nn
2 2 2100
25400
U UP R
R P
A
R
D
L C
B E
f=50Hz~
U=100V
8/2/2019 n thi HSG THPT
32/55
NGUYN VN TRUNG :0915192169
iLU
CU
AEU
BDU
O2
1
A BC
C
M
R
R
K
D
Bi 20: (Tnh Gia Lai, nm hc 2008 - 2009)Cho mch in xoay chiu (hnh v).
Bit in p n nh gia hai im A v B l
120 2 sin ( )ABu t V ;
1mR
C( m : tham s).
a) Khi kho K ng, tnh m h scng sut ca mch bng 0,5.
b) Khi kho K m, tnh m in p uABvung pha vi uMB v tnh gi tr in p hiu dng UMB.HNG DN GII:
b)+ Gin vc t v c :
+T gin vc t suy ra :1 2
Vi : 01 1
R
100tan 4 76
25
L LU Z
U R
+Suy ra : 01 2
38152
45 AE BDu u
+ Ta bit :2
2
L C
P R I
P K Z Z
nn khi I = K, ta suy ra :
2 2
L C L C
L R Z Z R Z Z R
C
+Lc ny c:1
1 2 2
2
tan
tan tan 1
tan
L
L C
C
Z
Z ZR
Z R
R
+Suy ra:1 2
2 AE BDu u
a)Tnh m os 0,5c +V khi K ng: mch in cu to : C nt (R // R) .
+Lc :2
2 2
2 2
12os2 4
( )2
C
C
R
Rc R Z
RZ
8/2/2019 n thi HSG THPT
33/55
NGUYN VN TRUNG :0915192169
+Suy ra : 2 23 3 3 3
4 2 2 2C C
Z R Z R mR R m
b)+Nhnh (1) :
1 1 12 2 2 2
sin ; os ; 0C
C C
Z Rc
R Z R Z (1)
1 l gc lch pha ca DBU so vi 1I 1( )2
+Trong tam gic vect dng ta c : 2 2 21 2 1 2 12 os I I I I I c (2)
V 2 21 2 DB C U I R Z I R (3)
+Suy ra 212 2
C
RII
R Z
+Thay vo (2) c :22
2 2 2 22 22 2 2 2 2 2
2C C C
RIR R I I I
R Z R Z R Z
2 2 2 2
2 22 22 2 2 2
4 4( )C C
C C
R Z R Z I I I I
R Z R Z (4)
+p dng nh l hnh sin cho tam gic dng, ta c: 21
sin sin( )
I I
(5)
+p dng nh l hnh sin cho tam gic th, ta c:
11
sin ossin( )
2
DB AD ADU U U
c(6)
+T (5) v (6), suy ra: 2 1 1sin sin( ) cosDB
AD
I U
I U
2 2
2 2 2 2
C
CC C
Z I I R R
I IZ R Z R Z
+Suy ra: 1C Z R mR R m
+Khi m = 1 th ZC = R, ta c:
1
1 2 1os os( ) os os( )
2 2
MB
AB AD DB C
U I R
U U c U c IZ c I R c
(1)
MBU
1I I
2I DBU
DMU
ABU
ADU
1 O
( )
8/2/2019 n thi HSG THPT
34/55
NGUYN VN TRUNG :0915192169
Bi 21: (Tnh An Giang, nm hc 2010 - 2011)
Mt mch in XC gm mt cun dy thun cm c L1mc ni tip vi cun dy L2 =2
1H; in tr
trong r = 50 . in p XC gia hai u on mch c dng u = t100cos2130 (V). Cng hiudng trong mch l 1A. Phi mc thm mt t c in dung C l bao nhiu in p gia hai ucun (L2, r) t gi tr cc i.HNG DN GII:
Ta c: Z = U/I = 130 . Mt khc: 22212 )( ZZZr LL 2
222
21 )(
rZLL
2,121 LL
Khi mc thm t C vo mch, lc ny:
22*2
222
)(.. day
CL
daydayday ZZZr
UZ
Z
UZIU
in p gia hai u cun dy 2 t cc tiu, tc l trong mch c cng hng
)(
121
* LLC
ZZ CL
Thay s tm c C=12
10 3F
............................................................................
NGHIN CU DAO NG BNG PHNG PHP NNG LNGPP nng lng dng:xc lp mt s tng ng gia nng lng ca h dao ng vi nng lng camt con lc n gin nht gm mt vt nng khi lng m treo trn mt l xo c cng k. Nu biu
thc c nng li x ca h a v dng E= 22
22' xkxm hdhd
th h s dao ng iu ho
x=Asin )( t vi tn s gc :hd
hd
m
k
minh ho cho PPNL, ta hy dng n d tm chu k ca con lc n: gm mt vt nng m treo trnsi dy mnh di l. c tham s x, ta chn dch chuyn ca vt nng theo cung trn tnh t v trcn bng. ng nng ca con lc l mx2/2, tc khi lng hiu dng ng bng khi lng ca vtnng. i vi nhng lch nh ca con lc (x
8/2/2019 n thi HSG THPT
35/55
NGUYN VN TRUNG :0915192169
=2mglsin2
2
=mgl
2
2
=l
mg
2
2x (1) , trong
l
x l gc lch ca con lc. Do , cng hiu dng
by gi ll
mgv tn s gc ca dao ng l
hd
hd
m
k =
l
g
Sau y l mt s v d minh ho c th.Bi ton 1.Mt thanh di l=40cm c un thnh na vng trn nhcc nan hoa c khi lng khng ng k . Ngi ta gn vo na vngtrn ny mt trc quay nm ngang i qua tm vng trn. Hy tm tns gc ca nhng dao ng b ca na vng trn xung quanh v tr cn
bng nu trc quay vung gc vi mt phng . Ly g=9,8 m/s2.Gii:
c tham s x xc nh v tr ca h, ta chn dch chuyn ca ccim trn thanh ra khi v tr cn bng. Khi ng nng ca h bngmx2/2, vi khi lng hiu dng ng bng khi lng ca thanh. tnh th nng, ta coi rng ta dch chuyn mt mu ca thanh c chiu di x v khi lng mx/l tu ny n u kia ca thanh (nh minh ho trong hnh v). Khi tm ca u mu dch chuyn
mt on x, tc l bin thn th nng ca thanh bng Et= gxl
mx=l
mg2
2
2x(2) (ta quy cth nng
VTCB=0). iu ny c ngha l cng hiu dng ca h l khd=2mg/l. Do tn s gc ca dao ng
lhd
hd
m
k =
l
g2=7 (rad/s)
Bi ton 2.Mt ng ch U c thit din S=10cm2cha 400g nc. Tm tn s gc cadao ng theophng thng ng ca cht lng. B qua ma st v ly g =9,8 m/s2.
Gii: Nu nc dch chuyn mt on x t VTCB th, nh trong bi ton
trc, c th coi mt ct nc nh di x v c khi lng Sx dchchuyn tnhnh ny sang nhnh kia. bin thn th nng lc l:
Et= (Sx)gx=2gS2
2x
Vi =1g/cm3 l khi lng ring ca nc. Nh vy cng hiudng l 2gS, cn khi lng hiu dng ng bng khi lng m canc c trong ng. Do tn s gc ca dao ng l:
hd
hd
m
k =
m
gS2=7 (rad/s)
Bi tp 3.Mt thanh khng trng lng c un thnh 1/3 vng trn bn knh R=5cm. Nh cc nanhoa c khi lng khng ng k, ngi ta gn cung trn ny vo mt trc quay nn ngang i qua tmvng trn v vung gc vi mt phng ca n. Ngi ta gn vo 2 u cung trn 2 vt nng nh nhau.Hy tm tn s gc ca nhng dao ngb ca cung trn xung quanh v tr cn bng. Ly g=9,8 m/s2.
Gii: lm tham s xc nh lch ca cung trn ra khi v tr cn bng, ta chn gc lch nh . Khi ng nng ca h l:
Ek=22
22
2
2
2'2
222 mR
mRmv
Tc khi lng hiu dng l mhd=2mR2( y m l khi lng ca vt nng)
xx O
xx
8/2/2019 n thi HSG THPT
36/55
NGUYN VN TRUNG :0915192169S l thun tin nu ta biu din th nng ca h qua s bin thin cao trng tm ca h. D thyrng trng tm ca h nm gia 2 vt nng v cch im treo mt khong l=Rcos600=R/2, do
Et=2mgl(1-cos)=2mgl2
2
=mgR2
2
. iu ny c ngha l cng hiu dng khd=mgR v tn s gc
ca dao ng b l:hd
hd
m
k =
R
g
2= 10 (rad/s)
(Coi nh l mt bi luyn tp nh, em hy lm li bi ton trn nhng by gi chn tham s xc nhv tr ca h khng phi l gc m l dch chuyn quen thuc x=R)
Bi ton 4.Mt thanh c khi lng M=20g v chiu di l=118cm c un thnh mt na vng trnv nh cc nan hoa c khi lng khng ng k ngi ta gn na vng trn ny vo mt trc quaynm ngang i qua tm vng trn v vung gc vi mt phng ca n. Ngi ta gn vo gia thanh mtvt nng m=100g. Hy tm tn s gc ca nhng dao ng b ca na vng trn xung quanh v tr cn
bng. Ly g=9,8 m/s2 v =3.14Gii:
C th coi bi ton ny l t hp ca v d v con lc n v bi ton 1. Do khi tnh th nng cnphi s dng ng thi phng php tnh cao khi gc lch b (cng thc (1))v phng php dch
chuyn mt mu ca thanh(cng thc (2)). Khi ta c
Et=(mgR(1-cos)+2
)2(
2
2
2
222 x
l
gMmx
l
Mgx
R
mggx
l
Mx
.
V ng nng ca h bng Ek=(m+M)2
2'x
nn tn s gc ca dao ng l:hd
hd
m
k =
l
g
Mm
Mm
2=5 (rad/s)
Bi ton 5. Mt thanh khng trng lng c chiu di l=3,5m c th quay t doquanh mt trc nm ngang i qua mt u ca thanh. Ngi ta gn vo u t do
ca thanh mt vt nng khi lng m v vo trung im ca thanh vt nng khilng 3m. Hy tm tn s gc ca nhng dao ng b thanh xung quanh v tr cnbng. Ly g=9,8 m/s2.
Gii: lm tham s xc nh lch ca thanh, ta chn dch chuyn ca thanh dctheo cung trn. Nh vy dch chuyn ca vt bn trn l x/2./ Khi ngnng ca h l:
Ek=2
75,12
)2/(3
2
2'2'2' xm
xmmx : Tc khi lng hiu dng ca h l mhd=1,75m.
Th nng ca h l Et=(mgl(1-cos)+ 3mg2
5,2)cos1(
2
2x
l
mgl .
Do khd=2,5mg/l. vy tn s dao ng b ca h l :hd
hd
m
k =
l
g
7
10=2 (rad/s)
Bi ton 6.Mt thanh khng trng lng di l=50cm c th quay t do quanh mttrc nm ngang i qua mt u ca thanh. Ngi ta gn vo u t do ca thanhmt vt nng khi lng m=0,5kg v vo trung im ca thanh mt l xo nmngang c cng k=32N/m. Khi thanh v tr thng ng, l xo khng bin dng.Hy tm tn s gc ca nhng dao ng b ca h xung quanh v tr cn bng. Lyg =10m/s
2.
Gii:
O
3m x/2
m x
O
k
xm
8/2/2019 n thi HSG THPT
37/55
NGUYN VN TRUNG :0915192169 lm tham s xc nh lch ca h, ta chn dch chuyn ca vt nng theo cung trn. Vi dch chuyn , bin dng ca l xo l x/2. Khi th nng ca h l
Et=l
mg
2
2x+k
242
)2/(22 xk
l
mgx
. Hin nhin, khi lng hiu dng ca h ng bng khi lng
ca h. Khi tn s dao ng ca h l:hd
hd
m
k =
m
k
l
g
4 = 6 (rad/s)
Bi ton 7.Hai u mt thanh khng trnglng c chiu di l=10cm, ngi ta gn 2 qu cu nh, miqu c khi lng m=9g. Bit rng 2 qu cu tch in tri du v ln ca cc in tch bngq=3 C v ton b h thng c t trong mt in trng u c cng E=600V/m v c hngsong song vi thanh khi VTCB. Hy tm tn s gc ca nhng dao ng b ca h trn xung quangVTCB. B qua tc dng ca trng lc.
Gii:V tng cc lc tc dng ln h bng khng, nn h quy chiu gn vitm qun tnh ca h l mt h quy chiu qun tnh. Do ta c thgxem im gia ca thanh l ng yn. lm tham s c trng cho lch ca h khi v tr cn bng, ta chn gc quay ca h.
ng nng ca h l: Ek=2222
)2/( 2'22' mllm . iu ny c ngha l khi lng hiu dng ca h
bng mhd=ml2/2. bin thin th nng khi thanh quay mt gc b bng cng m lc in trng
thc hin ly vi du ngc li.
Et= 2qE cos12
l
=qEl2
2
. iu ny c ngha l cng hiu dng ca h bng khd=qEl. T suy
ra tn s gc ca dao ng ca thanh l:hd
hd
m
k =
ml
qE2=2 (rad/s)
Bi ton 8.Mt ng di c un thnh gc vung c t sao cho
mt nhnh thng ng. Trong nhnh thng ng ngi ta d mt sidy di l=90cm sao cho mt u ca n nm im un ca ng.Hi qua thi gian bao lu (tnh ra mili giy) sau khi bung tay ra thn trt c mt na vo nhnh nm ngang ca ng? B qua mast. ly g=10m/s2 v =3,14.
Gii:Nu ti thi im t phn dy cn li nhnh thng ng c chiu dix th nng lng ca h c dng:
E=22
'
22
' 222 x
l
mgmxxg
l
mxmx
Trong d mx/l l khi lng ca on dy nm trong nhnh thng ng, v x/2 l caotrng tm can. V biu thc ny ng nht vi biu thc ca nng lng ca dao ng iu ho vi tn s gc
l
g , v vn tc ban u bng khng, nn chuyn ng xy ra theo quy lut x=lcos t(v ti thi
imban u x0=l). Cng thc ny ch c hi lc trong chu k, khi m x cha =0, ngha l khi ton bsi dy cha nm trn ven trong ng nm ngang. tnh thi gian cn tm, ta ch cn t vo cng
thc trn x=l/2. Gii phng trnh ta nhn c: T =g
l
33
=314 ms
Bi tp
-q E
q
x
8/2/2019 n thi HSG THPT
38/55
NGUYN VN TRUNG :0915192169Bi ton 9.Mt thanh di l=20 cm dc un thnh mt cung trn, c chiu di bng 1/6 vng trn.Nh cc nan hoa c khi lng khng ng k ngi ta gn cung trn ny vo mt trc quay nmngang i qua tm vng trnv vung gc vi mt phng ca n. Ngi ta gn vo 2 u cung trn 2vt nng nh nhau. Hy tm tn s gc ca nhng dao ng b ca cung trn xung quanh v tr cn
bng. Ly g=9,8 m/s2.
S:l
g = 7 (rad/s)
Bi ton 10.Mt bnh xe mnh c khi lng M=400g vi cc nan hoa khng trnh lng c th quayt do quanh trc nm ngang. Trn bnh xe ngi ta gn mt vt nng c khi lng m=100g. Hy tmtn s gc ca nhng dao ng b ca h xung quanh VTCB. Bit bn knh ca bnh xe R=50cm. Lyg=10m/s
2.
S:R
g
Mm
m
=2(rad/s)
Bi ton 11.Mt thanh khng trng lng di l=2,5m c un im gia thnh 2 nhnh lp vinhau mt gc 1200. Hai u ca thanh c gn 2 vt nng nh nhau. Bit rng thanh c ng chun vo mt chic inh ng trn tng. Hy tm tn s gc ca nhng dao ng b ca h xung quang
v tr cn bng. ly g=10m/s2.
S:l
g =2(rad/s)
Bi ton 12.Mt thanh khng trng lng di l=40cm c th quay t do xung quanh mt trc nmngang i qua mt u thanh. Ti im gia ca thanh ngi ta gn vt nng c khi lng m=0,5kg,cn u di ca thanh c gn vi mt u ca mt l xo nm ngang, cn u kia ca l xo cgi c nh. Bit rng cng ca l xo l k=30N/m v khi thanh v tr thng ng l xo khng bindng. Hy tm tn s gc ca nhng dao ng b ca h xung quang VTCB. Ly g=9,8m/s2.
S:m
k
l
g
4
2 =8 (rad/s)
Bi ton 13.Mt thanh di l=40cm nng m=0,5kg c un thnh mt na vng trn. Nh cc nanhoa c khi lng khng ng k ngi ta gn cung trn ny vo mt trcquay nm ngang i qua tm O ca vng trn v vung gc vi mt phng can. Mt u ca thanh c gn vo u di ca mt l xo thng ng, utrn ca l xo c gi c nh (nh hnh v). Bit cng ca l xok=16N/m v khi thanh VTCB l xo khng bin dng. Hy tm tn s gcca nhng dao ng b ca cung trn xung quanh VTCB. Ly g=9,8 m/s2.
S:m
k
l
g
2 =9 (rad/s)
Bi ton 14.Ngi ta d u trn ca mt sn xch mnh c chiu di l=45cm nm trn mt mtphng nghing lp vi mt phng ngang mt gc =300. Hi qua thi gian bao lu (tnh ra mili giy)sau khi bung u dy xch ra, th dy xch hon ton ri khi mt phng nghing? Bit rng thiim ban u, u di ca dy xch chm mp di ca mt phng nghing. Ly g=10m/s2 v=3,14.
S: t=
sin2 g
l=471 (ms)
p dng bt ng thc Bunhia Cpski:
O
8/2/2019 n thi HSG THPT
39/55
NGUYN VN TRUNG :0915192169
Bi ton 1:Hai chuyn ng trn AO v BOcng hng v O vi 012
; 303
vv . Khi khong cch
gia hai vt cc tiu l dminth khong cch t vt mt n O l '1 30 3( )d cm . Hy tnh khong ccht vt hai n O.
BI GII
Gi d1, d2 l khong cch t vt mt v vt hain O lc u ta xt ( t = 0 ).p dng nh l hm sin ta c:
' '
1 2 1 1 2 2
sin sin sin sin sin sin
d d d v t d vd d
.
V 12
3
vv nn ta c:
1 1 2 1
0
3
sin30 sin 3sin
d v t d v t d
.
p dng tnh cht ca phn thc ta c:
1 1 2 1 2 1 1 1 2 13 ( 3 ) ( ) 3
sin 3sin 3sin sin 3sin sin
d v t d v t d v t d v t d d
2 1
0
3
sin30 3 sin sin
d dd
Mt khc, tac:0 0sin sin(180 ) sin( ) sin(30 ) 0 0 03sin 3sin(30 ) 3(sin30 cos cos30 sin )
3 3cos sin
2 2
2 1
0
3
sin30 3 1 1cos sin sin
2 2 2
d dd
0
2 1 2 1( 3 )sin30 3
3 1 3 cos sincos sin
2 2
d d d d
d
Vy 2 1 2 13 3
3cos sin
d d d d d
y
.
Khong cch gia hai vt dmin ymaxvi y = 2( 3 cos sin ) p dng bt ng thc Bunhia Cpski:
2 2 2 2 2( 3 cos sin ) (( 3) 1 ).(cos sin ) 2
ymax= 203 cos cot 3 30
1 sing
v 0120
Lc :' ' 0
' ' '1 22 1 10 0 0
sin120. 3 90( )
sin30 sin120 sin30
d dd d d m
Vy, khong ccht vt hai n O lc ny l:d2= 90(m)
Bi ton 2:Cho c h nh hnh v:Cho bit: H s ma st gia M v snl k2.H s ma st gia M v m l k1.Tc dng mt lc F ln M theo
phng hp vi phng ngang mt gc . Hy tm Fmin m thot khiM.tnh gc tng ng?
BI GII
A
OB
d d
d
F
Mm
O
y
1P
F
21ms
F 12ms
F
1N
2N
x
8/2/2019 n thi HSG THPT
40/55
NGUYN VN TRUNG :0915192169
+ Xt vt m:1 1 21ms
P N F ma (1).
Chiu ln OX: Fms21= ma 211mn
Fa
m
Chiu ln OY: N1P1 = 0 N1 = P1 Fms21= k1.N1 = k1.mg
11 1
k mga k gm
. Khi vt bt u trt th th a1 = k1mg.
+ Xt vt M:2 1 2 12 2
( )ms ms
F P P N F F M m a .
Chiu ln trc OX: 12 2cos ( )ms msF F F M m a 12
2
cosms ms
F F Fa
M m
Chiu ln OY:1 2 2 2 1 2sin ( ) 0 sinF P P N N P P F
Ta c:12 1ms
F k mg
2 2 2 1 2( sin )msF k N k P P F
1 2 1 22
cos ( sin )F k mg k P P F a
M m
Khi vt trt1 2
a a 1 2 1 21
cos ( sin )F k mg k P P F k g
M m
1 2 1 2 1 2( ) (cos sin ) ( )k g M m F k k mg k P P
1 2 1 2 1 2 1 2
2
( ) (2 ) ( ) (2 )
cos sin
k k Mg k k mg k k Mg k k mgF
k y
Nhn xt: Fmin ymax. Theo bt ng thc Bunhia Cpski:2 2 2 2 2 2
2 2 2(cos sin ) (1 )(cos sin ) 1 y k k k 2
max 21y k .
Vy 1 2 1 2min
22
( ) (2 )
1
k k Mg k k mgF
k
Lc : 22
sin
cos 1
ktg k
p dng tam thc bc hai:Bi ton 1:Mt con kin bm vo u B ca mt thanh cng mnh AB c chiudi L ang dng ng cnh mt bc tng thng ng. Vo thi im m u Bca thanh bt u chuyn ng sang phi vi vn tc khng i v theo sn ngangth con kin bt u b dc theo thanh vi vn tc khng i u i vi thanh.Trong qu trnh b trn thanh , con kin t c cao cc i l bao nhiu ivi sn? Cho u A ca thanh lun t ln sn thng ng.
BI GIIKhi B di chuyn mt on s = v.t th con kin i c mt on l = u.t. cao m con kin t c:
sin sinh l ut vi2 2 2
sinL v t
L
2 2 2 4.
u uh L t v t y
L L
Vi y = 2 2 2 4. L t v t t X = t2 2 2 .y v X L X Nhn xt: max max.h y y l tam thc bc hai c a = - v
2< 0
A
B
h
B
u
8/2/2019 n thi HSG THPT
41/55
NGUYN VN TRUNG :0915192169 ymaxti nh Parabol
2 4 4
max max 2 24 4( ) 4
L Ly y
a v v
4
max 24
Ly
v ti
2
22 2
b LX
a v
Vy cao m con kin t c l : max max.
2
u u L
h yL v p dng gi tr cc i ca hm s sin v hm s cosin:
Bi ton 1:Hai vt chuyn ng t A v B cng hng v im O vi cng vn tc . BitAO = 20km; BO = 30km; Gc 060 . Hy xc nh khong cchngn nht gia chng trong qu
chuyn ng?BI GII
Xt ti thi im t : Vt A A
Vt B B
Khong cch d = AB
Ta c: sin sin sin
d AO vt BO vt
10
sin sin sin sin sin
d BO AO
10
sin2cos .sin
2 2
d
vi 0120
0
0
10sin 60 5 3
2cos60 .sin sin2 2
d d
Nhn xt: dmin (sin ) 12
min 5 3( )d cm
Bi ton 2:
Cho mch in nh hnh v: Cho bit:0.9
( )L H
, UMN
khng i, C thay i, RA = 0, RVrt ln, tn sca dng in f = 50Hz ; r = 90( ). Hy chng t rngkhi iu chnh C hiu in th trn cc vn k lch pha
nhau mt gc2
th UCt gi tr cc i.
BI GIIMch in c v li :Ta c : 90( )LZ L
+ Gianr vc t:T gin vc t ta c:
+ 1 114
L L
r
U Ztg
U r
.
+ 1
1
.sin( )
sin sin( ) sin
MN C MN C
U U UU
AA O
B
B
C
L,
M
N
B
V1
A
V2
CL, B
NM
V1
A
V2LU
BMU
8/2/2019 n thi HSG THPT
42/55
NGUYN VN TRUNG :0915192169
M1
2 2 4 4
11
sin( )2 sin( )
sin4
MNC MN
UU U
Nhn xt: UCcc i khi 1 1sin( ) 12
=1
Theo bi ra: Hiu in th trn cc vn k lch pha nhau2
1 2( , )2 2
BM MN U U
iu phi chng minh
5. Dng phng php o hm:Bi ton 1:Cho mch in nh hnh v:
410
200 2 cos100 ( )., 100( ); ( )2
ABu t V R C F
Cun dy thun cm v c t cm L thay i c.Tm L
UAMt gi tr cc i. Tm gi tr cc i .BI GII
Dung khng:1
200( )CZC
Tng tr : 2 2 2 2( ) ; L C AM L Z R Z Z Z R Z
Ta c : . . AM AM AM U
U I Z Z Z
2 2 2 2
2 2 2 2
2 21
AM
L C L C C C L
L L
U UU
R Z Z Z Z Z Z Z
R Z R Z
t y =2
2 2
21 C C L
L
Z Z Z
R Z
Nhn xt: UAMcc i miny y 2 2
'
2 2 2
2 (
( )
C L C L
L
Z Z Z Z Ry
R Z
. ' 2 20 0 L C L y Z Z Z R
2 24
241( )2
C C
L
Z Z RZ
hoc
2 24
02
C C
L
Z Z RZ
(loi).
Bng bin thin:ZL 0 241
+
y - 0 +y
ymin
Vy, khi ZL = 241( ) L = 0,767(H) th ymin UAMcc i.2 2
max
( 4 )482( ).
2
C C
AM
U R Z Z U
R
Bi ton 2: Cho mch in nh hnh v: 2 cosAB
u U t
M
CLRA B
M
C LRA B
8/2/2019 n thi HSG THPT
43/55
NGUYN VN TRUNG :0915192169R khng i, cun dy thun cm c L khng i. T C c in dung thay i . Tm C UAMcc i?Tnh gi tr cc i ?
BI GII
2 2
..
( )
AM AM AM
L C
U ZU I Z
R Z Z
2
2 2
21
AM
L L C
C
U UU
y Z Z Z
R Z
UAMcc i khi y = ymin .
Tng t nhbi ton 1, ta tm c : Khi2 2
4
2
L L
C
R Z Z Z
th ymin v UAMcc i.
2 2
max
( 4 )
2
L L
AM
U R Z Z U
R
khi
2 2
2
( 4 L L
C R Z Z
Bi ton 3:Cho mch in nh hnh v:4
10200 2 cos100 ( ). 100( ); ( )
ABu t V R C F
Cun dy thun cm v c th thay i c t cm . Hy xcnh L hiu in th ULt cc i. Tnh gi tr cc i ?
BI GII
+ Cm khng: LZ L , dung khng1
100( )C
ZC
+ Tng tr: 2 2( )C L Z R Z Z
Ta c:2 2
. ..
( )
LL L
L C
U Z U Z U I Z
Z R Z Z
2 2
2
1 1( ). 2 . 1
L
C C
L L
U UU
y R Z Z
Z Z
+ Nhnxt: ULmax ymin, vi y l tam thc bc hai c a = R2+ZC
2> 0 nn
ymin ti nh Parabol
Ta nh2 2 2 2 2 2'
2 2
1 C C C C L
L C C C C
Z R Z R Z R Z b x Z L L
a Z R Z Z Z Z
Thay s :2 2
100 100 2( )
100.100L H
2 2
max 200 2( )C
L
U R ZU V
R
M rng: Nu L = cosnt , t C c in dung thay i tm C UCcc i ta lm tng t nhtrn v kt qu:
2 2
max
C
C
U R ZU
R
khi
2 2
LC
L
R ZZ
Z
p dng bt ng thc Csi:Bi ton 1:Cho mch in nh hnh v: Cho bit: 12V , r = 4 , R l mt bintr.Tm gi trca R cng sut mch ngoi t gi tr cc i.
BI GII
CLRA B
R
8/2/2019 n thi HSG THPT
44/55
NGUYN VN TRUNG :0915192169
-Dng in trong mch:IR r
- Cng sut: P = I2.R = 22
.( )
RR r
2
2 22
RP
R rR r
=
2 2
22( )2
rrRR r
RR
.
t ( )r
y R R
2
2P y
Nhn xt: Pma x yminTheo bt ng thc Csi: Tch hai s khng i, tng nh nht khi hai s bng nhau => ymin
r
RR
R = r = 4 ( ) th2 2 2
max
129( )
2 4 4.4P W
r r r r
Bi ton 2:Cho mch in nh hnh v: 200 2 cos100 ( ).AB
u t V
1( )L H
,
410( ).
2C F
R thay i.
a. Tm R cng sut trn R cc i khi r = 0.
b. Tm R cng sut trn R cc i khi r = 50( ) BI GII
a. + Cm khng 100( )LZ L .
+ Dung khng:1
200( ).CZC
+ Tng tr: 2 2( )L C
Z R Z Z .
+ Cng sut : P = I2.R =2 2
2 2 2. .
( )L C
U UR R
Z R Z Z
2
2( )L C
U
P Z ZR
R
t
2( )L C
Z Z
y R R
2U
P y
+ Nhn xt: Theo btng thc csi ymin 100( )L C R Z Z , lc 2 2 2
max
200200(W)
2 2.100 200L C
U UP
Z Z
.
Vy Pma x = 200(W) khi R = 100 ( )
b. + Tng tr 2 2( ) ( )L C Z R r Z Z
+ Cng sut2 2
2
2 2 2. . .
( ) ( )L C
U UP I R R R
Z R r Z Z
2
2 2 2.
2 ( )L C
UP R
R Rr r Z Z
=
2
2 2( )
2 L C
U
r Z ZR r
R
t2 2
( )2 L C
r Z Z y R r
R
2U
Py
.
+Nhn xt: Pmax miny .
Theo bt ng thc Csi2 2
min
( )L Cr Z Zy RR
2 2( )L C R r Z Z
CL,
RA B
8/2/2019 n thi HSG THPT
45/55
NGUYN VN TRUNG :09151921692
max2 2
2 2
2 2
( )( ) 2
( )
L CL C
C C
UP
r Z Zr Z Z r
r Z Z
2
max2 2 2 2
2 2
2 2 2 2
( ) . ( )( ) 2
( ) . ( )
L C L C
L C L C L C
UP
r Z Z r Z Z r Z Z r
r Z Z r Z Z
2
max2 2
2. ( ) 2L C
UP
r Z Z r
2
max2 2
200124( )
2.( 50 (100 200) 50)P W
Vy Pmax = 124(W) th2 2( ) 100( )
L C R r Z Z .
*M rng:Khi tnh P ca mch:+ Nu L C Z Z r th Pmax khi L C R Z Z r .
+NuL C
Z Z r th Pmax khi R = 0.
Bi ton 3: Vt m1chuyn ng vi vn tc 1v ti A v ng thi va chm vi vt m2ang nm yn
ti . Sau va chm, m1 cvn tc'
1v . Hy xc nh t s'
1
1
v
vca m1 gc lch gia 1v v
'
1v l ln
nhtmax . Cho m1 > m2, va chm l n hi v h c xem l h kn.
BI GII* ng lng ca h trc va chm:
1 1 1TP P m v
* ng lng ca h sau va chm : ' ' ' '1 2 1 1 2 2SP P P m v m v V h l kn nn ng lng c bo ton :
1S TP P P
Gi'
1 1 1( , ) ( , ).Sv v P P Ta c: '2 '2 22 1 1 1 22 cosP P P PP (1).
Mt khc, v va chm l n hi nn ng nng bo ton:2 '2 '2
1 1 1 1 2 2
2 2 2
m v m v m v
2 2 2 2 2 '2
1 1 1 1 2 2
1 1 22 2 2
m v m v m v
m m m
2 '2 '2
1 1 2
1 1 22 2 2
P P P
m m m
2 '2 '22 '2 '21 1 2 1
1 1 2
1 2 2
. . .2 2
P P P mP P P
m m m
2 '2'2 2 1 1
2
1
( )m P PP
m
(2).
T (1) v (2) ta suy ra:'
2 1 2 1
'
1 1 1 1
(1 ) (1 ) 2cosm P m P
m P m P
'
2 1 2 1
'
1 1 1 1
(1 ). (1 ). 2cosm v m v
m v m v
t'
1
1
0v
xv
2 2
1 1
1(1 ). (1 ). 2cos
m mx
m m x
max
thmin
(cos )
Theo bt ng thc Csi 2 2min
1 1 min
1(cos ) (1 ). (1 ).
m mx
m m x
Tch hai s khng i, tng nh nht khi hai s bng nhau
2 2
1 1
11 . 1 .
m mx
m m x
1 2
1 2
m mx
m m
sp
1p
2p
8/2/2019 n thi HSG THPT
46/55
NGUYN VN TRUNG :0915192169
Vy khi'
1 1 2
1 1 2
v m m
v m m
th gc lch gia 1v v
'
1v cc i.Khi ,2 2
1 2max
1
cosm m
m
.
T TRNGBi 1.Mt dy dn cng c in tr khng ng k, c un thnh khung ABCD nm trong mtphng nm ngang,c AB v CD song song vi nhau, cch nhau mt khong l=0,5m, c t trongmt t trng u c cm ng t B=0,5Thng vung gc vi mt phng ca khung nh hnh 1. Mtthanh dn MN c in trR=0,5c th trt khng ma st dc theo hai cnhAB v CD.
a) Hy tnh cng sut c hc cn thit ko thanh MN trt u vi vn tcv=2m/sdc theo cc thanh AB v CD. So snh cng sut ny vi cng sutta nhit trn thanh MN v nhn xt. b) Thanh ang trt u th ngng tc dng lc. Sau thanh cn c th
trt thm c on ng bao nhiu nu khi lng ca thanh l m=5gam?Bi 2.Bit cm ng t gy bi mt dng in chy trong dy dn mnh,
thng ti mt im M (hnh 4): 7M 1 2
IB 10 . (sin sin )
R
Hy tnh cm ng t ti tm O ca dng in chy trong dydn mnh hnh trn bn knh R?
QUANG HNHCu 3.Cho quang h ng trc gm thu knh phn k O1v thu knh hi t O2. Mt im sng S nmtrn trc chnh ca h trc O1mt on 20cm. Mn E t vung gc trc chnh ca h sau O2 cch O2mt on 30cm. Khong cch gia hai thu knh l 50cm. Bit tiu c ca O2l 20cm v h cho nh r
nt trn mn. Thu knh phn k