[omslag 1]

[omslag 2]

Jaarverslag 2018

Inhoud

Verantwoording 5

Verslag Zorgpartners Friesland 7

Verslag van het bestuur van Zorgpartners Friesland 8

Verslag Noorderbreedte 13

Profiel 14

Omgeving en belanghebbenden 16

Strategie, beleid en resultaten 20

De toekomst 33

Highlights bestuur en toezicht 34

Feiten & cijfers 36

Verantwoording

6

Noorderbreedte biedt complexe, intensieve (ouderen)zorg in Fryslân. We hebben als zorgorganisatie een

publieke taak en worden gefinancierd uit publieke middelen. We vinden het belangrijk om jaarlijks

verantwoording af te leggen over de besteding van deze middelen en behaalde resultaten. Dat doen we in

dit jaarverslag. Dit verslag beslaat het jaar 2018 dat loopt vanaf 1 januari tot en met 31 december.

Het jaarverslag bestaat uit twee delen:

Op 31 december 2018 was stichting Zorgpartners Friesland 100% aandeelhouder van Noorderbreedte BV.

In het verslag Zorgpartners Friesland beschrijven we de relevante governance-aspecten van de stichting.

In het deelverslag Noorderbreedte rapporteren we op het niveau van Noorderbreedte BV. Zo bieden we

informatie die aansluit bij de behoeften van onze relevante stakeholders.

Naast dit jaarverslag, deponeren wij uiterlijk op 1 juni 2019 de jaarrekening van onze instelling. Bovendien

leveren wij uiterlijk per die datum gegevens aan via het digitaal aanleverportaal DigiMV. Een groot deel van

deze gegevens komt uiteindelijk voor diverse overheids- en niet overheidsorganisaties beschikbaar via de

website www.jaarverslagenzorg.nl. De jaarrekening en de integrale versie van DigiMV maken geen onderdeel

uit van dit jaarverslag, maar zijn - net als dit jaarverslag - in te zien via een link op onze speciale

jaarverslagpagina op www.noorderbreedte.eu. Op deze pagina staat vanaf 1 juli 2019 ook het Kwaliteitsverslag

2018. Daarin staat hoe we het afgelopen jaar hebben gewerkt aan de kwaliteit van zorg.

Bij het opstellen van dit verslag hebben we rekening gehouden met de Governancecode Zorg. Doel van de code

is om de bestuurlijke voorwaarden te scheppen voor goede zorgverlening. Het instrument bevat zeven

principes voor goed bestuur en toezicht.

7

Verslag Zorgpartners Friesland

8

Verslag van het bestuur van Zorgpartners Friesland

Sinds eind 2016 staan de drie bv’s MCL, Tjongerschans en Noorderbreedte organisatorisch meer op eigen

benen. Waar dat meerwaarde biedt voor patiënten en cliënten, blijven ze op inhoud samenwerken.

Die grotere zelfstandigheid is belangrijk én logisch. MCL, Tjongerschans en Noorderbreedte hebben te maken

met heel eigen uitdagingen, bijvoorbeeld op demografisch en technologisch gebied. Maar ook met

verschillende doelgroepen, wet- en regelgeving, bekostiging en contractafspraken met verzekeraars,

gemeenten en andere partners. Maatwerk is nodig om op deze verschillende speelvelden goed uit de voeten te

kunnen.

Daarom is medio 2015 besloten om de zelfstandigheid van de bv’s onder de paraplu van Zorgpartners Friesland

verder te vergroten. In november 2016 zijn de statuten gewijzigd en is ook de governancestructuur aangepast.

De stichting Zorgpartners Friesland is geen bestuurder meer van MCL BV, Tjongerschans BV en Noorderbreedte

BV. De Raad van Toezicht van stichting Zorgpartners Friesland is opgeheven. De leden zijn benoemd als leden

van het bestuur van de stichting. Ook de ondersteunende diensten zijn ontvlochten en per bv georganiseerd.

De laatste stap in dit proces is het ontvlechten van ‘cure’ en ‘care’ door het verzelfstandigen van

Noorderbreedte. Deze stap zullen we op een nader te bepalen moment zetten.

Het proces van ontvlechting heeft tot resultaat geleid. De (financiële) prestaties van elk bedrijf komen beter in

beeld. Dit is belangrijk, ook vanuit het perspectief en het belang van onze financiers. Daarnaast zijn staf en

ondersteuning meer op maat georganiseerd voor de afzonderlijke bv’s en werken de bv’s op inhoud steeds

meer samen. De beweging naar ontvlechting heeft dat niet belemmerd en zal dat in de toekomst ook niet

doen.

Besturingsmodel

Op 31 december 2018 was Zorgpartners Friesland een stichting die voor 100% aandeelhouder is van Medisch

Centrum Leeuwarden BV, Tjongerschans BV en Noorderbreedte BV. De bv's hebben elk een eigen Raad van

Bestuur en een Raad van Commissarissen. De commissarissen van de drie bv’s zijn gelijk en vormen samen het

bestuur van de stichting Zorgpartners Friesland.

9

ORGANOGRAM

De formele vertegenwoordiging van het personeel is ook geregeld op het niveau van de drie bv’s

(ondernemingsraden - OR). Daarnaast blijft er vooralsnog een centraal overlegplatform ondernemingsraden

bestaan dat de relatie onderhoudt tussen de collectiviteit van de ondernemingsraden en de bestuurders van de

bv’s als geheel, met name waar het gaat om de voortgang van de ontvlechting. MCL en Tjongerschans hebben

elk een eigen vertegenwoordiging van medisch specialisten. Ook beschikken beide ziekenhuizen over een

Verpleegkundige Adviesraad (VAR). Noorderbreedte beschikt over een medische vakgroep: vakgroepen van

behandelaren en een Verpleegkundige en Verzorgende Adviesraad (VVAR). Patiënten en cliënten zijn

vertegenwoordigd door cliëntenraden.

Samenstelling bestuur Zorgpartners Friesland

Het bestuur bestuurt de stichting, maar is geen bestuurder van de afzonderlijke bv’s. In het verslagjaar is de

samenstelling van dit bestuur gewijzigd. Op 17 juni is secretaris en vicevoorzitter mevrouw N.E. Kramers na één

zittingstermijn afgetreden. De heer P.K.H. Hut stopte op 1 augustus na twee zittingstermijnen. Op 1 december

is de heer D.L. van der Peet toegetreden. Daarmee bestond het bestuur van de stichting per ultimo 31

december 2018 tijdelijk uit zes leden. Met het toetreden van de heer A. Bonnema (profiel: vastgoed en

financiering) op 1 januari 2019 is het bestuur weer op volle sterkte. De samenstelling per ultimo 31 december

2018 was als volgt:

10

SAMENSTELLING BESTUUR STICHTING ZORGPARTNERS FRIESLAND (31 DECEMBER 2018)

De heer mr. M.J.G. Wintels (1963), voorzitter

Profiel: publieke sector; fiscaal-juridische achtergrond

Per 1 december 2012 voor vier jaar benoemd, eerst als lid van de Raad van Toezicht en per 1 april 2013 als voorzitter

Per 1 december 2016 herbenoemd voor vier jaar

Hoofdfunctie:

CEO De Baak, instituut voor leiderschapsontwikkeling

Nevenfuncties:

Voorzitter Raad van Toezicht Kenniscentrum Sport (voorheen NISB)

Voorzitter Hoofdbestuur Koninklijke Nederlandsche Wielren Unie (KNWU) Nieuwegein

Lid Raad van Commissarissen Sportbedrijf Rotterdam

Member UCI (Union Cycliste Internationale) Ethics Commission

Mevrouw prof.dr. M.A. Verkerk (1957), lid

Profiel: cliëntenperspectief

Per 22 april 2014 benoemd voor vier jaar op voordracht (centrale) cliëntenraden

Herbenoemd 22 april 2018 voor vier jaar

Hoofdfunctie:

Hoogleraar Zorgethiek UMCG/RUG

Nevenfuncties:

Lid Medisch Ethische Toetsingscommissie UMCG (tot 01-09-2018)

Lid van de Commissie Late Zwangerschapsafbreking en Levensbeëindiging Pasgeborenen

Lid van de Adviesraad van de Levenseindekliniek

De heer dr. R.J. Meijer (1967), lid

Profiel: professionele organisatie; zorginhoudelijk

Benoemd voor vier jaar per 1 juli 2017

Hoofdfunctie:

Longarts Ommelander Ziekenhuis Groningen

Nevenfuncties:

Adviseur astma/COPD dienst CERTE

Adviseur GHC ketenzorg astma-COPD

Docent Caspir nascholingen ELANN

De heer prof.dr. D.A. de Waard RA MA (1956), lid

Profiel: financieel

Per 15 september 2015 benoemd voor vier jaar

Huidige functies:

Hoogleraar Auditing, voorzitter Vakgroep Accountancy, directeur Executive Master of Accountancy Rijksuniversiteit Groningen,

Faculteit Economie & Bedrijfskunde

Hoogleraar Maatschappelijk Verantwoord Ondernemen University of Curaçao, dr. Moises da Costa

Voorzitter Raad van Toezicht Stichting CKC Drenthe

Lid Raad van Toezicht, voorzitter Audit Commissie Stichting Accare

Lid Raad van Toezicht, lid Audit Commissie Vereniging van Effectenbezitters (VEB)

Lid Raad van Toezicht, voorzitter Audit Commissie Drenthe College

Directeur DAW 2.0 B.V.

11

Mevrouw drs. J.H.P.M. van der Wijst (1968), lid

Profiel: financieel

Per 15 maart 2016 benoemd voor vijf jaar (in verband met de continuïteit). Daarna herbenoembaar voor drie jaar

Hoofdfunctie:

Interim CFO Picturae Holding

Nevenfuncties:

Lid Raad van Commissarissen Nederlands Loodswezen

Lid Raad van Commissarissen Bravilor Bonamat

Lid Raad van Commissarissen HVC

De heer prof.dr. D.L. van der Peet (1970), lid

Profiel: innovatie, e-health, informatietechnologie

Benoemd voor vier jaar per 1 december 2018

Hoofdfunctie:

Chirurg VUMC Amsterdam

De leden zijn benoemd voor een periode van vier jaar, met de mogelijkheid om deze termijn één keer te

verlengen. (Her)benoeming gebeurt op basis van een profielschets die openbaar is. Het bestuur evalueert

periodiek zijn eigen functioneren. De leden zijn onafhankelijk en hebben op geen enkele wijze belang bij de

stichting of een afzonderlijke bv. De beloning van de bestuursleden is in lijn met de Wet normering

topinkomens (WNT).

Het bestuur is zo samengesteld dat een goede verdeling van deskundigheden en aandachtsgebieden over de

leden is gewaarborgd. Zo beschikt ten minste één lid over kennis van en ervaring met zorg (mevrouw Verkerk

en de heren Meijer en Van der Peet).

Bovendien voldoet de zetelverdeling tussen mannen en vrouwen aan de eisen die daaraan vanuit de wet

worden gesteld (artikelen 166 en 276 BW). Van een evenwichtige verdeling van zetels is namelijk sprake als ten

minste 30% van de zetels door vrouwen en ten minste 30% van de zetels door mannen wordt bezet. Per ultimo

31 december 2018 zijn twee van de zes leden vrouw (33,3%) en vier van de zes leden man (66,7%).

Vergaderingen

Het bestuur van Zorgpartners Friesland overlegde in 2018 zeven keer. Daarvan was één vergadering besloten.

Ook vonden twee beleidsdagen plaats, waarvan er één besloten was. Verschillende onderwerpen zijn

besproken, zoals de ontvlechting van Zorgpartners Friesland, de stand van zaken van de financiering van MCL

en Noorderbreedte, de klassenindeling van de bv’s in het kader van de Regeling Bezoldigingsmaxima Zorg en

Jeugdhulp 2018, de zelfevaluaties van het Bestuur en de Raden van Commissarissen, de werving van

toezichthouders en allerlei strategische thema’s. Tijdens de vergadering van mei zijn de jaarrekening en het

jaarverslag over 2017 vastgesteld en in december de begroting voor 2019.

12

Auditcommissie

In de auditcommissie hebben de heer De Waard (lid per september 2015; voorzitter per mei 2016) en mevrouw

Van der Wijst (lid per maart 2016) zitting. De commissie houdt toezicht op het financieel beleid en de

risicobeheersing van de stichting. De commissie heeft in het verslagjaar vier keer vergaderd. Naast de

jaarstukken 2017, de exploitatiebegroting 2019 en de business cases die zijn opgesteld in het kader van de

bancaire financiering, is aandacht besteed aan de voortgang van de ontvlechting van Zorgpartners Friesland.

Statuten en belangenverstrengeling

Op de taken, verantwoordelijkheden en werkzaamheden van commissarissen en bestuurders zijn de statuten

van toepassing die via www.zorgpartnersfriesland.nl openbaar zijn. In het kader van de verzelfstandiging van

de bv’s zijn deze statuten per 15 november 2016 gewijzigd. Ze sluiten aan bij de Zorgbrede Governancecode. In

artikel 7 lid 1 van deze statuten zijn regels opgenomen over hoe om te gaan met een eventueel vermoeden van

belangenverstrengeling. Deze situatie heeft zich in 2018 niet voorgedaan.

Beloning en vertrekregeling

De Wet normering bezoldiging topfunctionarissen publieke en semipublieke sector stelt verschillende

bezoldigings- en ontslagvergoedingsmaxima vast. Ook verplicht de wet afspraken en betalingen die boven de

vastgestelde maxima uitgaan openbaar te maken. Door een toets op deze regelgeving zorgt stichting

Zorgpartners Friesland ervoor binnen de regels van de wet te blijven. Daar waar deze overschreden dreigt te

worden, wordt actie ondernomen. Het beleid voor de beloning van de bestuurders voldoet aan de wet. Dat

geldt ook voor overgangs- en vertrekregelingen. De hoogte en samenstelling van de bezoldigingen zijn

opgenomen in de jaarrekening van de stichting.

Modern toezicht

Zorgpartners Friesland is lid van de Nederlandse Vereniging van Toezichthouders in Zorg en Welzijn (NVTZ).

Deze onafhankelijke vereniging staat voor verantwoordelijk toezicht in zorg- en welzijnsinstellingen. Daarbij

hanteert zij drie voorwaarden voor Goed Toezicht: (1) een goede toezichthouder gaat professioneel met zijn

functie om, is (2) herkenbaar en aanspreekbaar, en (3) reflecteert geregeld op het eigen functioneren. De leden

van het bestuur van Zorgpartners Friesland en van de Raden van Commissarissen van de afzonderlijke bv’s

voldoen aan deze voorwaarden. In het voorjaar van 2018 heeft het bestuur van Zorgpartners Friesland tijdens

een ‘zelfevaluatie’ gesproken over de relatie toezicht en bestuur. Dat gebeurde deels met de bestuurders van

de drie bv’s. Daarbij is gebruikgemaakt van het instrument ‘Boardresearch’ van de Rijksuniversiteit Groningen.

Het Strategic Management Centre uit Laren begeleidde deze zelfevaluatie.

13

Verslag Noorderbreedte

14

Profiel

16 LOCATIES IN NOORD-FRYSLÂN www.noorderbreedte.eu

Noorderbreedte biedt persoonsgerichte, liefdevolle zorg aan ouderen, revalidanten en specifieke

doelgroepen onder wie cliënten met het syndroom van Korsakov, gerontopsychiatrische klachten of de

ziekte van Huntington. Onze cliënten hebben complexe, intensieve zorg nodig. We zijn de specialist op dit

gebied in Friesland en met ruim 2.000 medewerkers een van de grotere zorgaanbieders in de regio.

Noorderbreedte heeft vijftien woonzorgcentra en een centrum voor geriatrische revalidatie.

Onze visie

Iedere dag een waardevolle dag, voor cliënten, medewerkers en vrijwilligers. Dáár zetten wij ons met hart en

ziel voor in. We vinden het belangrijk dat de mensen die bij ons wonen en revalideren, zoveel mogelijk zichzelf

kunnen zijn. Bewoners zijn bij ons in veilige handen, steeds kijken we hoe het nog beter kan. We luisteren naar

het levensverhaal van bewoners en wat zij (nog) belangrijk vinden in hun leven. We zijn hierover continu in

gesprek met bewoners, familie, vrienden, vrijwilligers en met elkaar. Om zo de beste persoonsgerichte zorg

waar te maken. We doen ons werk eerlijk, samen, vanuit het perspectief van bewoners en met plezier. Want

die waardevolle dag geldt voor ons allemaal!

Zo zijn we georganiseerd

Saskia van Opijnen was in 2018 de directeur-bestuurder van Noorderbreedte. Daarnaast was er een

Management Team, bestaande uit de bestuurder, vier regiomanagers en de managers Bedrijfsvoering, Klant &

Kwaliteit en HR & Organisatieontwikkeling. De bestuurssecretaris ondersteunt hen. Elke regiomanager is

verantwoordelijk voor een aantal locaties. Op elke locatie is er een multidisciplinair kernteam met daarin een

multidisciplinaire vertegenwoordiging van de locatie, aangestuurd door de regiomanager of teamleider. De

opgave van ieder kernteam is om met regelmaat stil te staan bij wat op de locatie goed gaat en wat beter kan.

En met de noodzakelijke acties het functioneren van de locatie te borgen en te verbeteren. De specialisten

ouderengeneeskunde, de basisartsen en verpleegkundig specialisten vormen samen de Medische Dienst. De

paramedici zijn bij Noorderbreedte georganiseerd in vakgroepen met ieder een vakgroepvoorzitter. Per januari

15

2018 kent Noorderbreedte bovendien een verpleegkundige en verzorgende adviesraad (VVAR). Ook vindt

regelmatig overleg plaats tussen de bestuurder en een afvaardiging van de cliënten (CCR) en medewerkers

(OR).

Per 1 januari 2019 geeft een tweehoofdige Raad van Bestuur leiding aan Noorderbreedte. Saskia van Opijnen is

voorzitter van de Raad van Bestuur en Henri Janssen is a.i. lid van de Raad van Bestuur.

Juridische vorm

Noorderbreedte is een bv en maakte in 2018 deel uit van stichting Zorgpartners Friesland, net als de bv’s MCL

en Tjongerschans. De stichting is 100% aandeelhouder van de drie bv’s. Elke bv is zelfstandig en heeft een eigen

Raad van Commissarissen.

Onze partners Medewerkers, cliënten, hun familieleden en naasten, vrijwilligers, zorgkantoor en zorgverzekeraars,

overheden, huisartsen, wijkteams, andere zorgaanbieders en onderwijsinstellingen: het zijn onmisbare

partners voor Noorderbreedte (zie ook overzicht Belanghebbenden in beeld). Uiteraard werken we binnen het

ZPF-concern samen met MCL en Tjongerschans.

Structuur Noorderbreedte: organogram per 31 december 2018

16

Omgeving en belanghebbenden Ouderen blijven steeds langer thuis wonen, in hun eigen omgeving. De verhuizing naar een verpleeghuis is voor de meeste mensen een ‘ongewenste keuze’. Het moeten achterlaten van de vertrouwde omgeving gaat vaak gepaard met veel verdriet. Daarom bieden wij ouderen in deze laatste levensfase de beste persoonsgerichte zorg die mogelijk is. Zorg die aansluit bij wat ze nog belangrijk vinden in het leven. Dat doen wij in een tijd waarin kwaliteitseisen hoger zijn dan ooit en zorgpersoneel moeilijk te vinden is. Die uitdaging gaan we graag aan. Dat doen we in goede dialoog met familie en andere belangrijke naasten van onze bewoners, medewerkers, zorgpartners andere stakeholders. Dubbele vergrijzing

Nederland telt nu volgens het Centraal Bureau voor de Statistiek (CBS) zo’n 735.000 inwoners van 80 jaar of

ouder. Het aantal 80-plussers neemt volgens de voorspelling van het CBS de komende decennia fors toe. In

2040 tot ongeveer 1,5 miljoen en in 2053 tot circa 2,1 miljoen. Het aantal ouderen dat in de toekomst een

beroep doet op verpleeghuiszorg zal de komende jaren dan ook vermoedelijk toenemen. Het is natuurlijk de

vraag wat het precieze effect van ‘langer thuisblijven’ zal zijn. In ieder geval zullen mensen vooral pas op hoge

leeftijd in het verpleeghuis komen wonen. Dan zijn ze zeer kwetsbaar en dat vertaalt zich in een steeds

complexere zorgvraag. Bovendien wonen mensen korter bij ons. Daarnaast komt crisiszorg meer voor. Binnen

deze context is er grote behoefte aan persoonsgerichte zorg op maat. Passend bij de bewoner, in nauwe

samenspraak met zijn of haar netwerk. Dát is dan ook onze belangrijkste ambitie: we willen de beste complexe

persoonsgerichte zorg in de regio bieden.

Andere visie op gezondheid

Het begrip van gezondheid verschuift meer en meer van ‘een toestand van compleet welbevinden’ (definitie

WHO), naar ‘het vermogen zich aan te passen en een eigen regie te voeren in het licht van de fysieke,

emotionele en sociale uitdagingen van het leven’ (definitie Machteld Huber; positieve gezondheid).

Gezondheid is veel meer dan de afwezigheid of aanwezigheid van ziekte. Gezondheid is het vermogen van

mensen om met de fysieke, emotionele en sociale levensuitdagingen om te gaan en zoveel mogelijk eigen regie

te voeren. Als het even kan, willen cliënten en familie graag zelf de regie voeren over de zorg, of het nu herstel

is of behoud van kwaliteit van leven. Zij kennen hun eigen wensen en behoeftes immers het beste.

Uitgangspunt van zorg wordt meer en meer dat het zelfstandig kunnen blijven wonen overeind blijft in een

omgeving, waar mantelzorg beschikbaar is en waar de eerstelijnszorg primair het medische aanspreekpunt

vormt. Een goede verbinding tussen ‘care’ en ‘cure’ én tussen partners in de zorgketen is hierbij een belangrijke

randvoorwaarde. Noorderbreedte heeft de ambitie hier een actieve rol in te spelen. Onze strategische

samenwerking met Thuiszorg Het Friese Land en de in 2018 gestarte transmurale samenwerking met MCL zijn

hiervan belangrijke voorbeelden. Ook binnen onze muren streven we naar maximale ruimte voor eigenheid en

eigen regie, inclusief een aanhoudende rol voor de naasten van onze bewoners die zo belangrijk zijn voor de

kwaliteit van hun leven.

Topzorg voor kwetsbare mensen

Kwetsbare mensen mogen topzorg verwachten. Sinds 2017 is goede persoonsgerichte zorg ook een eis in het

nieuwe Kwaliteitskader Verpleeghuiszorg. Doel is om de kwaliteit en houdbaarheid van langdurige

(ouderen)zorg te versterken en verbeteren. Centraal staat persoonsgerichte zorg die aansluit bij wensen en

mogelijkheden van verpleeghuisbewoners. Zorg die met plezier wordt gegeven door deskundige trotse

professionals, in nauwe samenwerking met belangrijke naasten. Dit vraagt ruimte voor professionals om

liefdevolle zorg te kunnen bieden. Noorderbreedte omarmt vol overtuiging deze visie op zorg. Het betekent

wel werk aan de winkel. Wat betreft de inrichting van onze processen en organisatie, de operationele sturing

17

en vooral ook de wijze waarop we met elkaar samenwerken. Thema’s als cliënt centraal, versterking van

kwaliteit van zorg en de personele inzet in de zorg, het versterken van medewerkers en duurzame

bedrijfsvoering kregen alle aandacht in 2018 en dit blijft zo de komende jaren.

Schaarste op arbeidsmarkt

Bevlogen en betrokken medewerkers die met plezier, lef en trots werken bij Noorderbreedte zijn het

fundament voor de persoonsgerichte zorg die wij bieden. Zij maken het verschil. Tegelijkertijd zien we

schaarste op de arbeidsmarkt. Het is moeilijker om de juiste gekwalificeerde mensen te vinden en ze te binden.

We zien ook dat wensen veranderen als het gaat om werk en zingeving. Medewerkers kunnen in deze tijd

gemakkelijk elders aan de slag. Ook wordt er veel van hen gevraagd, in het waarmaken van die

persoonsgerichte zorg. Het is van belang dat we ons denken en doen hierop aanpassen. Dit heeft afgelopen

jaar dan ook volop aandacht gekregen.

Bekostiging en kwaliteitsgelden

Na jarenlange bezuinigingen heeft de overheid besloten de komende jaren meer geld vrij te maken voor de

verpleeghuiszorg. Vanuit het landelijke programma ‘Thuis in het verpleeghuis’ komen extra gelden beschikbaar.

De extra middelen lopen jaarlijks op van 435 miljoen euro in 2018 tot 2,1 miljard euro in 2021. Verpleeghuizen

hebben daarmee extra geld om personeel aan te nemen, waardoor bewoners meer aandacht krijgen en de

kwaliteit van zorg verder kan verbeteren. Noorderbreedte maakt maximaal gebruik van deze middelen en heeft

er voor 2019 voor gekozen dat vooral te doen door de inzet van woonzorgondersteuners, een voor

Noorderbreedte nieuwe functie. Deze collega’s ondersteunen bij het ‘runnen van het huishouden’ voor en

waar mogelijk met onze bewoners. Daarnaast willen we de middelen benutten voor leren en ontwikkelen en de

inzet van nieuwe technologie, ook met het oog op de ontwikkelingen op de arbeidsmarkt.

Ook in 2017 zijn al extra kwaliteitsgelden toegekend. Dat was destijds eenmalig. Toekenning was bovendien

verbonden aan voorwaarden. Dankzij een gezonde financiële positie voldeed Noorderbreedte niet aan deze

voorwaarden. Voor ons aanleiding om destijd bezwaar aan te tekenen tegen deze in onze ogen onterechte en

onwenselijke maatstaf, in afstemming met en ondersteuning door Actiz. In december 2018 heeft het College

van Beroep voor het bedrijfsleven (CBb) uitspraak gedaan en bepaald dat de NZA een nieuw besluit zou

moeten nemen. In de daarop volgende periode is ons gevraagd met terugwerkende kracht een plan op te

stellen dat beschrijft welke investeringen wij in 2017 deden op het gebied van kwaliteit van zorg. Op basis

daarvan heeft de NZA alsnog besloten de gelden over 2017 toe te kennen. Deze extra inkomsten van 4,5

miljoen euro moeten we verantwoorden in de cijfers van 2018. Dit verklaart waarom ons financieel resultaat

fors hoger is dan vorig jaar en ook fors hoger dan begroot. Deze financiële injectie is feitelijk gebaseerd op dat

wat we in 2017 al hebben gedaan om de kwaliteit van zorg te verbeteren, waaronder forse extra personele

inzet, hetgeen destijds leidde tot een negatief resultaat op de zorgexploitatie. Dat neemt niet weg dat wij

voornemens zijn de extra gelden over 2017 die wij nu alsnog ontvangen te investeren in structurele middelen

en maatregelen om de kwaliteit van zorg te verbeteren. Daarbij willen we ons richten op de inzet van

zorgtechnologie en domotica. De investeringen zouden moeten bijdragen aan doelmatigheid, kwaliteit en

minder afhankelijkheid van personele inzet.

Macro-economisch is er meer vraag naar zorg dan er geld beschikbaar is. De juiste zorg op de juiste plaats is

een ambitie waar ook Noorderbreedte een bijdrage aan kan, wil en zal leveren. Bovendien mag van ons

verwacht worden dat we zo doelmatig mogelijk werken. In onze ogen gaat dat om de juiste combinatie van

efficiënt en effectief werken oftewel oog voor de kosten en de resultaten, en niet alleen voor de kosten.

18

Digitalisering & technologie

ICT kan bijdragen aan een waardevolle dag voor onze cliënten, medewerkers en vrijwilligers. De steeds

verdergaande digitalisering biedt mooie kansen, ook voor Noorderbreedte en onze bewoners. Bijvoorbeeld om

nog efficiënter te werken, om het werk leuker en gemakkelijker te maken en door veilige vrijheid nog

persoongerichter in te vullen, bijvoorbeeld door de inzet van domotica. Bovendien kan ICT de communicatie

tussen verschillende betrokkenen versterken en een forse bijdrage leveren aan ‘altijd blijven leren’. Slimme

inzet van ICT is dan ook een belangrijk aandachtspunt. In 2018 ging de aandacht vooral naar het optimaal

gebruiken van ons elektronische cliëntendossier (ECD).

Dialoog met onze belanghebbenden

Noorderbreedte zoekt dagelijks dialoog, ontmoeting en debat met betrokkenen, binnen en buiten de

organisatie. We nodigen hen uit om gevraagd en ongevraagd advies te geven, om mee te denken. Zo kunnen

we elkaar inspireren en scherp houden. Alleen sámen kunnen we excellente, persoonsgerichte (ouderen)zorg

op een betaalbare wijze realiseren. We hebben elkaar hard nodig. Hierna benoemen we de belangrijkste

stakeholders waarmee we in 2018 structureel in gesprek waren. Onder meer over onze Expeditie 2020 (zie

hoofdstuk Strategie, beleid en resultaten), zelfsturing, zorgkwaliteit en optimale samenwerking. Steeds met als

doel: het waarmaken van de waardevolle dag.

BELANGHEBBENDEN IN BEELD

Belanghebbenden Dialoog

Cliënten en familieleden Op individueel niveau is er veel persoonlijk contact tussen artsen, verpleegkundigen/verzorgenden en andere medewerkers én cliënten en hun familie. Iedere cliënt heeft een eerste contactpersoon, dit is een medewerker uit het zorgteam die eerste aanspreekpunt is voor de cliënt en zijn naasten. Ook is inzage in het digitale dossier van het ECD door familie mogelijk. Tevens voeren we cliënttevredenheidsonderzoek uit en zijn er speciale nieuwsbrieven en ‘huisbladen’ voor cliënten en familieleden. De cliëntenraden op locaties zijn een structurele gesprekspartner van de regiomanager.

Via voorlichtingsbijeenkomsten, social media en website wordt ook dialoog gevoerd over allerlei onderwerpen. Elke locatie heeft een Facebook-account. Daarnaast is er een online portaal per locatie. Daar is alle algemene informatie over de locatie te vinden, bedoeld voor cliënt en naasten.

Familie, vrienden en buurtgenoten zijn belangrijk voor een waardevol leven. Het optimaal laten samenwerken van formele en informele zorg is voor ons een speerpunt.

Op Noorderbreedte-niveau is er met regelmaat overleg tussen de bestuurder en een afvaardiging van de cliënten (CCR).

Medewerkers Medewerkers en management/leidinggevenden overleggen regelmatig, op individueel en groepsniveau.

Op Noorderbreedte-niveau is er met regelmaat overleg tussen de bestuurder en het medisch managementteam, de vakgroepvoorzitters, de Verzorgende en Verpleegkundige Adviesraad (VVAR) en de ondernemingsraad (OR).

Ook vindt dialoog plaats via interne kanalen (zoals bijeenkomsten en personeelsblad), training en opleiding. Potentiële medewerkers worden bereikt via arbeidsmarktcommunicatie en het onderwijs. Verder worden medewerkers van Noorderbreedte ingezet als ambassadeurs.

In 2018 is de VVAR officieel van start gegaan. De raad bestaat uit 12 medewerkers van Noorderbreedte. De VVAR geeft gevraagd en ongevraagd advies aan het management over zorgonderwerpen.

Verwijzers Op allerlei momenten en niveaus zijn er contacten met verwijzers, bijvoorbeeld via bijeenkomsten, nascholing, voorlichtingsmaterialen en de website. Er is veel afstemming met het Transferpunt van het MCL.

Leveranciers Onze inkoopverantwoordelijken voeren continu overleg met leveranciers.

Collega-zorgorganisaties, zoals Thuiszorg Het Friese Land, Patyna en ZuidOostzorg

Er is structureel ketenoverleg om de kwaliteit van zorg te verbeteren vanuit het oogpunt van de cliënt. Met diverse zorgorganisaties werken we samen om de kwaliteit van zorg voor cliënten te verbeteren.

Met MCL is structureel contact, met name over transmurale samenwerking.

Thuiszorg Het Friese Land (THFL) is voor ons een strategische partner. We zijn onderaannemer van THFL voor thuiszorg op onze locaties en willen de samenwerking in de keten verder verbeteren.

Met Patyna en ZuidOostzorg hebben we een ‘Lerend netwerk’, om ervaringen uit te wisselen en van elkaar te leren.

19

Belanghebbenden Dialoog

Gemeenten Tijdens aanbestedingstrajecten is er veelvuldig contact met gemeenten, daarnaast zijn er onder meer evaluaties rond Wmo-zorg, voeren we dialoog over innovaties en hebben onze locaties overleg met de wijkteams.

Onderwijsinstellingen Noorderbreedte is een leerbedrijf en biedt veel stageplaatsen. Daarover vindt voortdurend afstemming plaats met Regionale Opleidingscentra (ROC’s). Daarnaast zijn er contacten met hogescholen en universiteiten, waaronder NHL/Stenden in het kader van de opzet van een onderzoekslijn en lectoraat die in 2019 daadwerkelijk is gestart. Ook was Noorderbreedte in 2018 actief lid van het Universitair Netwerk Ouderenzorg in Amsterdam (UNO-VUmc).

(Zorg)verzekeraars en Zorgkantoor

Er is structureel overleg en afstemming met zorgverzekeraars en het zorgkantoor.

IGJ De kwaliteit van zorg wordt beoordeeld door de Inspectie Gezondheidszorg en Jeugd (IGJ). Wanneer daartoe aanleiding bestaat, informeren we de IGJ over ontwikkelingen en bevindingen bij Noorderbreedte

Media Er zijn regelmatig contacten met lokale, regionale en landelijke media. Noorderbreedte verstuurt onder meer persberichten en publiceert in vakbladen.

Inwoners van Friesland en regio

Het algemene publiek maakt op allerlei manieren kennis met Noorderbreedte. Bijvoorbeeld via nieuwsberichten in de media, via de website, social media en voor iedereen toegankelijke lezingen en exposities.

Kennisnetwerken We zijn lid van het landelijk kennisnetwerk TopCare (voor de doelgroep gerontopsychiatrie) en van het Huntington Netwerk. Binnen deze waardevolle netwerken staan kennisuitwisseling en onderzoek centraal, om samen werk te maken van topzorg. TopCare daagt ons bovendien uit om onze expertise breder uit te dragen en in te zetten. Op het gebied van gerontopsychiatrie doen we dat sinds 2018 actief in de regio.

20

Strategie, beleid en resultaten Liefdevolle, persoonsgerichte verpleeghuiszorg bieden vanuit de hartenwens van cliënten. Dáár gaan we

voor, dat is onze drijfveer. Samen met cliënten, naasten en andere betrokkenen willen we van elke dag een

waardevolle dag maken. In mei 2018 verscheen ons meerjarenplan tot 2020. Daarin staat de uitwerking

verwoord van de strategische koers die we in 2017 vaststelden: Expeditie 2020.

In lijn met Expeditie 2020 investeren we in drie thema’s: het versterken van onze kwaliteit en cliënten, het

versterken van onze medewerkers en het versterken van onze bedrijfsvoering. Daarbij onderscheiden we 13

speerpunten. Jaarlijks krijgen bepaalde speerpunten extra focus.

Ondersteuning Waardigheid & Trots

Het verder ontwikkelen van de kwaliteit van zorg is een belangrijk fundament voor onze expeditie. Daarbij

krijgen vijf locaties ondersteuning vanuit het landelijke programma Waardigheid & Trots Kwaliteit

Verpleeghuizen (van het Ministerie van VWS). Het gaat om Nieuw Mellens, Bennema State, Westerpoort, De

Batting en De Stilen. Bovendien krijgen we ondersteuning bij vijf Noorderbreedte-brede thema’s: cliënt

centraal/persoonsgerichte zorg, personele mix en personele inzet, leren en ontwikkelen, leiderschap en meten

monitoren. In het programma staan samen leren en ontwikkelen centraal. De ondersteuning betekent dat we

toegang hebben tot de nieuwste kennis en kunde én dat coaches ons helpen bij de kwaliteitsontwikkeling. In

juni 2018 hebben de eerste evaluaties op de locaties plaatsgevonden en is de voortgang van de vastgestelde

21

verbeterplannen besproken. De kernteamleden presenteerden hun resultaten aan collega’s,

vertegenwoordiging van de cliëntenraad (CR), onderdeelcommissie (OC), management en bestuur. In het

laatste kwartaal van 2018 heeft de formele tussenevaluatie met de tranchemanager en de directeur van

Waardigheid & Trots plaatsgevonden. In de zomer van 2019 is de afronding, tenzij we in de tussentijd in

overleg besluiten te verlengen.

Wat hebben we in 2018 concreet bereikt, kijkend naar de drie hoofdthema’s van onze expeditie? Hierna doen

we verslag van de belangrijkste initiatieven en behaalde resultaten.

THEMA 1 Versterken van cliënt en kwaliteit van zorg In 2018 investeerden we op verschillende manieren in kwaliteit van zorg, waarbij de cliënt centraal staat. We

zijn gestart met de introductie van het Noorderbreedte Zorgmodel op de werkvloer en de daarop gebaseerde

positiebepaling. Daarnaast gaven we veel aandacht aan cliëntbeleving en cliënttevredenheid, samenwerking

met het netwerk van cliënten én met ketenpartners. Ook maakten we werk van veiligheid en risicobeheersing.

Kwaliteitsmanagementsysteem

Begin 2017 is het landelijk Kwaliteitskader Verpleeghuiszorg vastgesteld als kwaliteitsstandaard voor

verpleeghuiszorg. De kern is leren en verbeteren. Op basis hiervan hebben we in 2018 het nieuwe

Kwaliteitsmanagementsysteem (KMS) van Noorderbreedte geïntroduceerd. Dit systeem maakt duidelijk hoe wij

denken over kwaliteit én hoe aspecten met elkaar in verbinding staan. Uitgangspunten zijn de cyclus denken-

doen-leren, transparantie, snel en eenvoudig kunnen checken hoe het staat met kwaliteit, goede instrumenten

om te leren en te ontwikkelen én aandacht voor de mensen die kwaliteit ‘maken’. Zo zijn al onze medewerkers

‘kwaliteitsmedewerkers’.

Noorderbreedte Zorgmodel en positiebepaling

In 2016 ontwikkelden we al ons eigen Noorderbreedte Zorgmodel, als kapstok voor zorg aan onze doelgroepen.

In het hart staat de cliënt, een uniek mens. De eigenheid, het levensverhaal en de gevolgen van de ziekte

vormen de basis voor de eigen behoeftes en wensen van de cliënt. Het model heeft vier invalshoeken:

Relatie: cliënt, naaste(n) en medewerker werken nauw samen en er is veel aandacht voor goede communicatie

en waardevol contact.

Omgeving: we zorgen voor een omgeving die prettig, passend en vertrouwd is voor de cliënt, waar hij/zij zich

goed voelt en met ruimte voor plezierige contacten.

22

Daginvulling: we kijken welke daginvulling aansluit bij gewoonten, wensen en mogelijkheden van bewoners.

Gevolgen van ziekte: met kleine multidisciplinaire en deskundige teams bieden we veilige zorg, hebben we oog

voor de gevolgen van iemands ziekte en (on)mogelijkheden. We zijn deskundig en alert.

Kwaliteit is van iedereen en komt tot stand in de dagelijkse praktijk en op de werkvloer. Het systematisch op

locatie (dus van onderop!) werken aan kwaliteit is al sinds 2017 een van onze belangrijke ambities. De

positiebepaling past hierbij. Vanaf september 2018 zijn we gestart met dit reflectie- en dialooginstrument,

gebaseerd op de uitgangspunten van het Noorderbreedte Zorgmodel. Op elke locatie en in het grootste deel

van alle teams heeft in 2018 een positiebepaling plaatsgevonden. Teamleiders en Waardigheid & Trots-coaches

bieden hierbij ondersteuning. De uitkomsten van de positiebepaling geven aan waar er al heel goed wordt

gewerkt en waar verbeterpunten liggen. Het team vertaalt dit in een eigen teamkwaliteitsplan. Deze

teamkwaliteitsplannen zijn in de toekomst voor een belangrijk deel de input voor ons jaarplan. De lat ligt hoog,

zeker ook gelet op de strakke planning die de zorgkantoren vanwege de kwaliteitsgelden in 2018 hebben

geïntroduceerd. We zijn vastbesloten onze ambitie op dit vlak te realiseren. Juist omdat kwaliteit dicht bij de

cliënt gemaakt wordt, zijn we ervan overtuigd dat ook kwaliteitsplannen vooral door de teams zelf gemaakt

moeten worden.

Wat zegt ie nou?

Wat gebeurt er als je door ziekte of een ongeluk niet meer kunt communiceren zoals je gewend was? ‘Wat zegt ie nou?’.

Een vraag die regelmatig wordt gesteld over iemand met communicatieproblemen. ‘Wat zegt ie nou?’ was de titel van het

minisymposium dat op woensdag 26 september plaatsvond in woonzorgcentrum De Batting, door de vakgroep logopedie.

Een symposium over taal- en spraakproblemen bij volwassenen en ouderen.

Zelfsturend werken op z’n Noorderbreedtes

Om onze belofte ‘een waardevolle dag voor iedere bewoner’ na te komen, is het belangrijk dat de

medewerkers die direct met onze bewoners werken regelruimte hebben. Dit maakt dat onze medewerkers

over veel zaken zelf op basis van hun vakmanschap en de actuele situatie kunnen beslissen. Dat is waarom we

binnen Noorderbreedte kiezen voor ‘samen sturen’. Tegelijkertijd zien we dat vergelijkbare organisaties om

ons heen de verandering naar zelfsturing niet doorzetten en dat vinden we jammer. Wij geloven in deze

beweging als essentieel fundament onder de kwaliteit van zorg en leven bij Noorderbreedte. Daarbij beseffen

we dat het succes afhangt van hoe je deze verandering in de praktijk invult. En hoe de ondersteunende

diensten de zorgteams ondersteunen. Juist op deze punten gaat het vaak mis! Onze aanpak verschilt daarom

van die van anderen. We doen het nadrukkelijk op onze eigen manier en stap voor stap. Zelfsturing op z’n

Noorderbreedtes dus, onder het motto ‘Bij Noorderbreedte stuur je samen!’. Het realiseren van de goede

ondersteuning van de zorg is op dit moment onze grootste uitdaging.

Waar we staan? Het afgelopen jaar hebben we eerst ervaring opgedaan met een aantal koploperteams. Samen

met hen hebben we bepaald wat samen sturen binnen Noorderbreedte moet inhouden en welke

ondersteuning hierbij past. Op basis daarvan is het handboek ‘Samen sturen in de praktijk’ geschreven. Na een

grondige voorbereiding samen met hun teamcoaches, hebben inmiddels tien koploperteams de sleutel tot

zelfsturing in ontvangst genomen. Het Service Centrum is operationeel en heeft tot taak de samensturende

teams te ontzorgen en problemen waar de teams tegenaan lopen op te lossen. In 2019 maken we een

volgende stap: vier locaties gaan dit jaar over op samen sturen: Van Harenshuus, Meckema State, Ymedam en

Noorderbreedte Revalidatie.

23

Reviews & cliënttevredenheid

In het dagelijks contact met onze bewoners is continu aandacht voor hun beleving en waardering van de zorg.

Tijdens elk zorgleefplangesprek vragen we de cliënt en diens naaste(n) naar hun ervaringen met onze zorg.

Deze ervaringen worden vastgelegd in het ECD. Daarnaast stimuleren we het ophalen van reviews via Zorgkaart

Nederland. Ook in 2018 was dit het geval. Reviewteams van Zorgkaart Nederland hebben in 2018 bijna al onze

locaties bezocht. Deze onafhankelijke teams verzamelen reviews van onze bewoners. Wat vinden cliënten van

onze zorg en hoe beleven zij hun verblijf? Met deze waardevolle informatie kunnen we de zorg optimaliseren

en nog meer afstemmen op de cliënt. De reviews van 2018 (198 stuks) zijn te vinden op

www.zorgkaartnederland.nl en dragen bij aan openheid en transparantie. Het gemiddelde cijfer over 2018 is

een 7,7 en gemiddeld beveelt 90% Noorderbreedte aan.

Optimale samenwerking met vrijwilligers en netwerk cliënt

Familie, vrienden en buurtgenoten zijn belangrijk voor een waardevol leven. Juist ook als mensen bij ons

komen wonen. Deze relaties houden we daarom graag in stand en benutten we bovendien voor het welzijn van

onze bewoners. Samenwerking met naasten van cliënten en vrijwilligers wordt steeds belangrijker bij

Noorderbreedte. Het daadwerkelijk bieden van persoonlijke zorg kunnen we niet alleen. Deze samenwerking

tussen professionals en vrijwilligers krijgt bij onze locaties op allerlei manieren vorm. Zo ondersteunen ze op de

buurtkamers tijdens de koffie- en eetmomenten of tijdens workshops, zoals handwerken, sport en spel,

schilderen, klassieke muziek en koken en bakken. Ook zorgen zij voor begeleiding tijdens uitjes naar de stad,

een tuincentrum of dagjes uit. De vrijwilligers zijn hierbij onmisbaar!

Florastate verrijkt met kunstwerk

In het bijzijn van de makers werd in mei in de ontmoetingsruimte van Florastate het kunstwerk 'Seizoenen' onthuld. Zes

bewoners van de woonvorm voor mensen met niet-aangeboren hersenletsel werkten anderhalf jaar aan het schilderij. Dat

deden ze bij Flora Picasso’s, de schildersclub van Florastate.

Topcare

Verpleeghuis Nieuw Toutenburg heeft in 2018 het Topcare-predicaat toegekend gekregen voor de afdeling

Gerontopsychiatrie. Nieuw Toutenburg is het eerste verpleeghuis in Friesland en het tweede in Nederland dat

voor deze doelgroep een Topcare-centrum is. Stichting Topcare heeft als doel de zorg en behandeling – en

hiermee de kwaliteit van leven van de cliënten – binnen de verpleeghuissector continu te verbeteren. Om dit

doel te bereiken, zet Topcare zich ervoor in om een onderzoekscultuur in de langdurige zorg te ontwikkelen, en

expertisedeling te bevorderen. Topcare vormt een netwerk van ambitieuze zorgorganisaties die samenwerken

bij onderzoek en innovatie. Zorgorganisaties die voldoen aan de criteria op het gebied van onder andere

onderzoek, kennisdeling en samenwerking met cliënten, mantelzorgers en andere zorgverleners in de keten,

ontvangen het predicaat. De Korsakov afdeling van Nieuw Toutenburg neemt inmiddels deel aan het

potentials-programma van Topcare. In twee jaar tijd wordt toegewerkt naar een volwaardig Topcare-predicaat.

Intensieve samenwerking met ketenpartners

Noorderbreedte en Thuiszorg Het Friese Land werken al lange tijd naar volle tevredenheid met elkaar samen.

In 2018 is deze samenwerking bekrachtigd met het aangaan van een strategische alliantie. Met deze alliantie

willen beide organisaties nog beter samenwerken om optimale kwaliteit van zorg aan cliënten te leveren en

nieuwe vormen van zorg ontwikkelen. De ondertekening door de bestuurders Saskia Van Opijnen

(Noorderbreedte) en Klaas Kuilman (Thuiszorg Het Friese Land) gebeurde tijdens een werkconferentie, waarbij

zo’n 40 medewerkers van beide organisaties aanwezig waren. We blijven intensief samenwerken met

Thuiszorg Het Friese Land, juist omdat ouderen die langer thuis wonen vaker heen en weer bewegen tussen

24

thuis, ziekenhuis, revalidatie en verpleeghuis. Intensieve samenwerking tussen zorgaanbieders is daarbij van

belang.

Ouderen met een langdurige zorgbehoefte zijn binnen een zorginstelling zoals Noorderbreedte doorgaans

beter op hun plaats dan in een ziekenhuisbed. In 2018 zijn MCL en Noorderbreedte gaan samenwerken om de

zorg voor kwetsbare ouderen te verbeteren, onder meer door het terugdringen van de tijd die zij in het

ziekenhuis verblijven en sneller te starten met revalidatie en reactivering. Dit doen we sinds het vierde

kwartaal van 2018 in ieder geval voor ouderen met complexe wonen, CVA-patiënten en infusietherapie. Aan de

basis van deze samenwerking ligt een professionelere invulling van onze kortdurende complexe ouderenzorg.

Daarbij is aandacht besteed aan verdere kwaliteitsontwikkeling, gespecialiseerde scholing, casusbesprekingen,

actuele (transmurale) zorgpaden, verbetering van zorglogistiek en zorgadministratie. Daarmee is de basis

gelegd voor een intensieve samenwerking met het ziekenhuis.

Naast onze activiteiten in het kader van de Wet langdurige zorg (Wlz), zien we een andere vorm die zich steeds

meer ontwikkelt: kort verblijf met de bedoeling om terug te keren naar huis in de vorm van Eerstelijnsverblijf

(ELV). Omdat mensen steeds langer thuis wonen, komt het regelmatig voor dat iemand – vaak vanuit een

crisissituatie – voor kort verblijf bij ons komt. Doel is altijd terugkeer naar huis, maar in de praktijk komt het

steeds vaker voor dat iemand toch of in ieder geval langer moet blijven. Samenwerking met partijen als

thuiszorg, wijkverpleging en huisartsen is daarbij cruciaal. In 2018 zijn Friese zorgaanbieders een samenwerking

gestart op het gebied van deze tijdelijke zorg. Huisartsen en ziekenhuizen zien via de website herstelzorg.frl

waar spoedopvangplaatsen voor ouderen beschikbaar zijn. Daarmee worden onnodig lange

ziekenhuisopnames voor ouderen beperkt en wordt snelle doorstroming bevorderd. In de volgende fase zijn

ook de revalidatieplekken voor ouderen in de regio zichtbaar gemaakt.

Risico’s en risicobeheersing

Noorderbreedte loopt bepaalde risico’s door de aard van haar activiteiten en de positie van de organisatie in

de maatschappij en de sector waarin we werkzaam zijn. Daarbij is het noodzakelijk om de belangrijkste risico’s

te kennen en beheersmaatregelen te treffen. We doen dit integraal en vanuit het zorgproces rond de cliënt.

Zodat we een solide, toekomstbestendige organisatie zijn die te allen tijde verantwoorde zorg kan bieden.

De belangrijkste risico’s

Dit waren in 2018 de belangrijkste risico’s voor Noorderbreedte:

1. Onvoldoende cliënten/bedbezetting. De verwachte ‘impact’ op de resultaten en/of financiële positie is

daarbij sterk afhankelijk van de snelheid waarmee een locatie in staat is om de personele inzet aan te

passen aan de lagere bezetting van bedden.

2. Onvoldoende financieringsmogelijkheden voor vastgoedinvesteringen. Dit heeft gevolgen voor de

aantrekkelijkheid van onze gebouwen, heeft mogelijk impact op onze concurrentiepositie in de markt en

kan leiden tot onderbezetting.

3. Een hoog ziekteverzuim (ten opzichte van de begroting) heeft direct impact op het resultaat, nog los van

de risico’s in de continuïteit van het zorgproces. Bij een vervangingsbehoefte van 80% heeft een procent

extra verzuim een financiële impact van plusminus 0,6 miljoen euro.

4. Onvoldoende gekwalificeerde en betrokken medewerkers. Indien deze situatie zou leiden tot een

opnamestop resulteert dit in een dalende omzet. Het heeft daarmee ook effect op het resultaat door een

lagere dekkingsgraad van de vaste lasten in de zorgexploitatie en de kapitaalslasten.

25

Het beheersen van de risico’s Voor het beheersen van de onderkende risico’s vormen onze besluitvormings- en overlegstructuur én de

planning & controlcyclus een belangrijke basis. Daarbij werken we onder andere met een cyclus van

meerjarenplanning en begroting, aangevuld met jaarplannen en begroting en verantwoording op voortgang,

financieel en qua voortgang op activiteiten en kwaliteitsdoelstellingen. In bijgaand overzicht staan de

belangrijkste risico’s die we hebben gedefinieerd en de maatregelen om deze risico’s te beheersen. We

verwachten dat de effectiviteit van de maatregelen voldoende is om de risico’s te beheersen. VOORNAAMSTE RISICO’S IN 2018

Risicodomein Belangrijkste risico’s Risicoscore Doel

risicoscore

Beheersing

Governance Besturingsproblemen in relatie

tot concern ZPF.

Matig

Matig

Tweede bestuurder is

aangetrokken om onder

andere risico’s van

ontvlechting te kunnen

minimaliseren.

Ontvlechting verloopt niet

volgens plan.

Hoog

Matig

Ontvlechting is uitgesteld.

Tweede bestuurder is

aangetrokken om succes van

vervolg ontvlechting te kunnen

borgen.

Door middel van frequent

overleg tussen de Raad van

Bestuur van Noorderbreedte

en het bestuur van ZPF en de

Raad van Toezicht wordt de

ontvlechting verder

vormgegeven.

Financiële zekerheid

Wijzigingen in wet- en

regelgeving onvoldoende in

beeld.

Verkoopproces niet op orde

(aanbestedingen richting

zorgkantoor, gemeente).

Onvoldoende dekking

kapitaalslasten vanwege 100%

NHC-bekostiging per 2018.

Onvoldoende

financieringsmogelijkheden

voor vastgoedinvesteringen.

Onvoldoende

cliënten/bedbezetting.

Matig

Hoog

Matig

Hoog

Hoog

Laag

Laag

Laag

Laag

Matig

Toezicht op wijzigingen wet- en

regelgeving is voldoende

belegd in de organisatie. Er

wordt gewerkt aan een

kennismanagementsysteem.

Meerjarenbegroting die

periodiek wordt bijgesteld.

Vanuit focusstrategie op

complexe verpleeghuiszorg

keuzes doorgevoerd in

afstoten/stoppen

‘bijproducten’ zoals project

Noorderbreedte State,

huishoudelijke hulp, eigen

wijkverpleging – het aantal

risico’s is daardoor verkleind.

Meerjarenovereenkomst met

financiers afgestemd op de

meerjarenbegroting

(investeringen, werkkapitaal).

Goede relatie zorgkantoor,

zorgverzekeraars, gemeenten

en verwijzers.

Goed ingericht systeem van

zorgcontrol.

Meerjarenafspraak met

zorgkantoor wat betreft Wlz-

productie.

26

Risicodomein Belangrijkste risico’s Risicoscore Doel

risicoscore

Beheersing

De auditcommissie van de RvC

besteedt samen met de

directeur-bestuurder en de

accountant jaarlijks aandacht

aan de belangrijkste financiële

risico's. Dit gebeurt aan de

hand van

viermaandsrapportages en de

managementletter.

Positionering locaties

verbeteren.

Snelheid bemiddeling

verhogen.

Cliëntveiligheid Basisveiligheid is niet

voldoende op orde.

Cliënt heeft te weinig regie

over eigen zorg, er wordt te

weinig gewerkt vanuit

cliëntperspectief.

Matig

Matig

Laag

Laag

Implementatie van het

landelijk Kwaliteitskader

Verpleeghuiszorg.

Diverse interne en externe

audits geven zicht op de

kwaliteit van zorg en

dienstverlening aan de hand

van (landelijke) normen.

Bespreken van

kwaliteitsrapportages en

calamiteitenrapportages,

waarbij we expliciet aandacht

hebben voor multidisciplinaire

behandeling van

incidentmeldingen.

Bespreken kwaliteitsrisico’s in

de Commissie Kwaliteit en

Veiligheid van de RvC.

Medewerkers Ziekteverzuim stijgt.

Hoog Laag Versteviging samenwerking

manager, inzetbaarheidscoach,

bedrijfsarts en arbodienst en

HR-adviseur.

Te hoog personeelsverloop. Matig Matig Instrument exitgesprekken

wordt verbeterd; dit is de basis

voor analyse en maatregelen.

Aan de hand van de

‘medewerkersreis’ worden

belangrijke momenten van

binden en boeien gelokaliseerd

en benut. Ook volgt een

medewerkersonderzoek met

vervolgacties in het najaar van

2019.

Invoering van samen sturen

leidt tot meer invloed en

betrokkenheid en minder

verloop.

Onvoldoende gekwalificeerde

en betrokken medewerkers.

Hoog Laag Gerichte investeringen in

vinden, binden en boeien van

medewerkers.

Investeren in opleiding en

ontwikkeling.

27

Risicodomein Belangrijkste risico’s Risicoscore Doel

risicoscore

Beheersing

Gebouwen & Techniek Achterstallig onderhoud op locaties.

Matig

Laag

Om inzicht te krijgen zijn alle locaties geïnspecteerd en is de onderhoudssituatie in kaart gebracht en vertaald naar een geactualiseerd MJOP.

Geconstateerd achterstallig onderhoud is opgenomen in de bouwbegroting en onderhoudsexploitatie 2019 en daarna.

Onderhoudscontracten zijn niet up-to-date.

Laag

Laag

Alle contracten zijn geïnventariseerd en voor de eerstvolgende contracteerperiode vernieuwd.

Brandveiligheid gebouwen loopt niet in de pas met organisatieontwikkeling.

Hoog

Laag

Alle locaties zijn geïnspecteerd, waar nodig zijn aanvullende brandveiligheidsmaatregelen opgedragen en uitgevoerd.

Functionele mogelijkheden van de gebouwen sluiten niet aan bij ontwikkeling van de doelgroepen.

Matig

Laag

Op basis van nieuw gedefinieerde doelgroepen en demografische ontwikkelingen is de functionele kwaliteit van de locaties inzichtelijk gemaakt. De nieuwe behoefte is vertaald naar een geactualiseerd strategisch vastgoedplan (SVP).

Overschrijding budget bouwprojecten ten gevolge van explosief stijgende bouwprijzen.

Hoog

Laag Herijken aanbestedingsbeleid, snellere doorlooptijd projecten ter voorkoming prijsindexering

Informatieveiligheid/ICT ICT qua contracten, licenties,

veiligheid niet op orde.

Matig

Laag

Informatiemanager is

aangesteld en is gestart met

het organiseren van regie op

de ICT van Noorderbreedte.

Technische infrastructuur niet

op orde.

Laag Laag Marktverkenning nieuwe

hostingpartner voor ICT.

Cyberrisico. Hoog Laag FG-rol binnen Noorderbreedte

ingevuld en bewustwording

medewerkers wat betreft

privacygevoelige informatie en

datalekken.

Goede afspraken en

monitoring met ICT-

leveranciers.

28

THEMA 2 Versterken van medewerkers

Onze medewerkers zetten zich elke dag in voor onze cliënten. Zij hebben een sleutelrol in het realiseren van

een waardevolle dag. Ook is het belangrijk dat ze zélf elke dag als waardevol ervaren. We vragen van

medewerkers dat ze openstaan voor het verhaal van bewoners en continu inspelen op hun hartenwensen.

Daarvoor hebben medewerkers ruimte nodig. Ruimte voor hun vakmanschap, ruimte om eigen keuzes te

maken passend bij de cliënt. Het versterken van medewerkers om deze cliëntgerichte zorg te kunnen

waarmaken, kreeg ook in 2018 veel aandacht. Net als het binden én boeien van personeel, in een tijd van

schaarste op de arbeidsmarkt.

Organisatie In 2018 hebben we de zorgorganisatie verder geoptimaliseerd. We hebben veel aandacht besteed aan de

personele inzet. Het terugdringen van de overhead stelt ons in staat meer inzet in de zorg te realiseren en een

nauwere samenwerking tussen zorg- en facilitair personeel komt steeds meer van de grond. Ook hebben we

een visie ontwikkeld op de personele mix die ook een bijdrage gaat leveren aan effectieve personele inzet. We

werken geleidelijk toe naar zorgteams die bestaan uit verzorgenden IG, woonzorgondersteuners, helpenden en

verpleegkundigen en overal vullen de teams het ‘samen roosteren’ in. In 2018 hebben we bovendien de functie

van kwaliteitsverpleegkundige ingevoerd en de positie van de contactverzorgende op veel locaties verstevigd.

Eind 2018 was er op elke locatie bovendien een coördinator welzijn verantwoordelijk voor de daginvulling van

bewoners. In de toekomst willen we de aandacht voor welzijn breder op locaties borgen, zodat welzijn meer

‘van iedereen’ is. In 2019 gaan we hierover met betrokkenen in gesprek.

Altijd blijven leren & netwerken

Noorderbreedte is een lerende organisatie, we zijn nooit uitgeleerd. We stimuleren dat medewerkers zichzelf

elke dag kunnen ontwikkelen. Individueel, als team en ook in breder verband. Belangrijk is dat we het leren

meer naar de werkplek brengen. Zo komen werken en leren mooi samen en wordt leren een natuurlijk proces.

De focus ligt daarmee meer op leren van anderen én leren door ervaren. Daartoe hebben we in 2018

kwaliteitsverpleegkundigen geïntroduceerd op alle locaties, die als belangrijkste opdracht hebben om het leren

en ontwikkelen op en in het werk te ondersteunen. Dat doen ze door onder meer medewerkers te coachen op

verschillende gebieden. Denk aan methodisch werken met het ECD of omgaan met probleemgedrag.

Training en opleiding 2018

Afgelopen jaar is op verschillende manieren geïnvesteerd in training en opleiding van bestaande medewerkers,

maar ook van nieuwe beroepsoefenaren. Zo volgden verpleegkundigen de training ‘laveren kun je leren’. De

koploperteams, de teams van Abbingahiem en de teams van de waardigheid & trots-locaties hebben

ervaringsleren gevolgd van de Keerzijde. Op deze locaties is ook veel aandacht besteed aan het vervolgens

daadwerkelijk werken met een team kwaliteitsplan. Alle medewerkers konden daarnaast zelf modules

aanvragen via het digitale Friese Leerplein.

In samenwerking met Niemand aan de Zijlijn (NadZ), Patyna, Thuiszorg het Friese land en de Friese Poort zijn

opleidingen gestart voor de functie helpende en verzorgende IG. Deelnemers zijn interne medewerkers van

Noorderbreedte, zij-instromers en mensen vanuit de verschillende gemeentes.

Noorderbreedte als leerbedrijf

Noorderbreedte bood in 2018 als leerbedrijf een stageplaats aan 382 BOL-stagiaires, ook begeleidden we 86 BBL-leerlingen.

29

In 2018 zijn we samen met Patyna een opleidingstraject in Noordwest Friesland gestart. Samen met de ROC

Friese Poort leiden we 23 nieuwe medewerkers op tot maatschappelijk verzorgende IG. Deze medewerkers

krijgen daarna een vaste betaalde baan in de zorg. Zij volgen de tweejarige mbo-opleiding Maatschappelijk

verzorgende IG. Ze gaan één dag in de week naar school en doen vier dagen in de week praktijkervaring op in

verschillende locaties van Patyna en Noorderbreedte. De lessen vinden plaats op de locaties Westerpoort

(Noorderbreedte) en Saxenoord in Franeker (Patyna).

We willen mensen met een afstand tot de arbeidsmarkt de gelegenheid geven om werkervaring op te doen.

Daarom zijn we samen met de Friese Poort, Niemand aan de Zijlijn en de gemeente Tytsjerksteradiel in

september een BBL-opleiding gestart. Het is een opleiding die werken en leren combineert. De opleiding maakt

mensen geschikt voor zorgfuncties op mbo-niveau 2. Ruim 30 kandidaten, onder wie een aantal statushouders,

schreven zich in voor een voortraject. Dat oriëntatietraject is een soort ‘snuffelstage’, waar mensen ontdekken

of werken in de zorg echt iets voor ze is. 26 mensen doorliepen het voortraject met succes, zij zijn per

september echt in opleiding. Een dag per week krijgen ze dan les van Friese Poort, op een locatie van

Noorderbreedte. De overige dagen gaan ze aan het werk op een van de locaties van Noorderbreedte.

In het najaar van 2018 zijn 100 nieuwe woonzorgondersteuners geworven. De ‘Voel je vrij’-campagne pasten

we aan voor het specifiek werven van deze nieuwe groep medewerkers. Dit leverde meer dan 600

belangstellenden op. Daardoor konden we per januari meer dan 100 nieuwe medewerkers aannemen. Zij zijn

vanaf 1 januari 2019 via een leerwerktraject direct aan de slag gegaan in hun nieuwe functie.

Boeien en binden van medewerkers

Het aantrekken en behouden van voldoende zorgpersoneel was een belangrijk aandachtspunt in 2018 en zal

dat de komende jaren blijven. Het is een uitdaging om nieuw gekwalificeerd personeel te vinden, te binden en

te boeien. Daarom herijkten we de arbeidsmarktcampagne ‘Voel je vrij’ en verbeterden we voortdurend het

vernieuwde introductieprogramma voor nieuwe medewerkers. Ook is ‘samen roosteren’ ingevoerd, gericht op

meer betrokkenheid van medewerkers bij hun roosters. Ten slotte hebben we geïnvesteerd in de kwaliteit van

onze personele bezetting: de verhouding tussen vaste en flexmedewerkers en daarmee de mate waarin onze

cliënten te maken hebben met vaste gezichten is verbeterd. We hebben nu meer vaste bezetting (95%) op de

locaties en minder in de flexibele schil.

Verder hadden we veel aandacht voor de bezetting van de medische dienst, waaronder in de avond-, nacht- en

weekenddiensten. Om de belasting voor de medische dienst te verlichten, is een extern bureau ingeschakeld

om te ondersteunen. De belasting van artsen blijft wel een aandachtspunt; mede door toenemende

complexiteit van cliënten en het sneller komen en gaan van cliënten wordt er meer van de medische dienst

gevraagd. Het landelijk tekort aan specialisten ouderengeneeskunde speelt ook ons parten. Gelukkig zijn we

succesvol in het werven en zelf opleiden en van nieuw talent en zijn we erin geslaagd meer verpleegkundig

specialisten (in opleiding) aan te trekken.

Veilige en gezonde werkomgeving In 2018 zijn we overgestapt naar een nieuwe Arbodienst en zijn grote stappen gezet in bewustwording over

verzuim en inzetbaarheid. Onze ‘Inzetbaarheidscoaches’ spelen hierbij een belangrijke rol. Het

verzuimpercentage was in 2018 6,64%, beduidend lager dan in 2017 (7,79%).

Er is in oktober een adviseur Gezondheidsmanagement benoemd die het management ondersteunt en

adviseert op het gebied van veiligheid, gezondheid en welzijn. De aandacht voor veiligheid betekende in 2018

dat we bijvoorbeeld een nieuwe e-learning op het gebied van BHV hebben geintroduceerd, die beter aansluit

op de praktijk.

30

THEMA 3 Versterken bedrijfsvoering Een efficiënte, duurzame bedrijfsvoering is noodzakelijk om persoonsgerichte topzorg te kunnen leveren. Nu

en in de toekomst. De bedrijfsvoering moet naadloos aansluiten bij de invulling van de zorg en het proces ook

makkelijker maken. Het gaat daarbij onder meer over optimale inzet van ICT, passende huisvesting, duurzaam

ondernemen en grip op de financiën. In 2018 hebben we daar op verschillende manieren in geïnvesteerd.

Ontvlechting

In het kader van de ontvlechting is in 2018 hard gewerkt aan de verdere ‘ontvlechting’. Zo heeft

Noorderbreedte sinds 1 januari 2018 een eigen HR Servicedesk en hebben we belangrijke stappen gezet in de

ontvlechting op het gebied van ICT. Ook is er veel inspanning geleverd voor de overgang naar de cao VVT. Deze

overgang is in januari 2019 met succes afgerond.

Robot Tessa ondersteunt bij geheugenproblemen en dementie

Kan een robot het welzijn van bewoners met geheugenproblemen of beginnende dementie verhogen en bijdragen aan een

waardevolle dag? Om die vraag te beantwoorden, is op Erasmus een project gestart. Tessa is een kleine robot die kan

praten met mensen als een vriend of maatje. Met het zeggen van korte zinnetjes helpt Tessa bewoners te herinneren aan

activiteiten, bezoek, eten en drinken, en andere dingen. Het project is een samenwerking met NHL, Tinybots, de leverancier

van Tessa, Lable en Patyna.

Optimale inzet ICT

We moeten bewegen naar efficiënte, eenvoudige en soepele processen en een goede digitale omgeving en

ondersteuning. Door hier invulling aan te geven, kunnen medewerkers meer tijd aan de cliënten besteden.

Goede digitalisering levert bovendien een goede informatiestroom op. Dit bevordert de kwaliteit van zorg, de

transparantie (van kosten) en het sturen op resultaat. In 2018 hebben we de kernprocessen in kaart gebracht

en zijn we op basis van best practises het applicatielandschap en de onderliggende werkprocessen aan het

versimpelen. In 2018 heeft Noorderbreedte ook gekozen voor veilig en mobiel werken. Dit houdt in dat we

medewerkers gaan faciliteren met mobile devices zodat ze altijd en overal beschikken over de informatie die ze

nodig hebben. De realisatie van deze ambities zal een groot deel van 2019 aandacht vergen.

Daarnaast werken we continu aan verbetering van ons elektronisch cliëntdossier (ECD). In 2018 heeft het

‘eenduidig werken met het ECD’ veel aandacht gekregen, maar klaar zijn we niet. Ook zijn we gestart met de

voorbereiding van een interactief, sociaal intranet. Dat voeren we in 2019 in.

Per mei 2018 is de Algemene verordening gegevensbescherming (AVG) van toepassing. Dat betekent dat vanaf

die datum dezelfde privacywetgeving geldt in de hele Europese Unie (EU). Binnen Noorderbreedte zijn

verschillende stappen genomen om aan de AVG te voldoen. Zo is een procedure datalekken ontwikkeld en is

een verwerkingsregister en register datalekken aangelegd. Ook zijn medewerkers getraind en via

nieuwsberichten alert gemaakt op het omgaan met persoonsgegevens. Een functionaris gegevensbescherming

(FG) is beschikbaar voor vragen of opmerkingen van medewerkers op het gebied van privacy.

Passende huisvesting

Noorderbreedte investeert continu in goede faciliteiten en huisvesting. Zodat bewoners en medewerkers een

prettige, passende en veilige plek hebben om te leven of werken. In 2018 hebben we een strategisch

vastgoedplan opgesteld dat de prioriteiten voor de komende jaren en de daaronder liggende overwegingen

uitwerkt.

31

In 2018 is gestart met de nieuwbouw van woonzorglocatie Nieuw Toutenburg. De nieuwe locatie biedt straks

intramurale zorg aan 120 bewoners met het Korsakovsyndroom en gerontopsychiatrische problematiek. De

verwachting is dat de bewoners in het najaar van 2019 hun intrek nemen in de nieuwe huisvesting. Op diverse

Noorderbreedte-locaties zijn buurtkamers gerealiseerd en verbeterd. Hier kunnen bewoners, familie,

vrijwilligers en zorgprofessionals samenkomen. Verder zijn nieuwbouwmogelijkheden verkend voor het huidige

Nieuw Mellens in de Leeuwarder wijk Zuidlanden.

Duurzaam ondernemen

Noorderbreedte neemt haar maatschappelijke verantwoordelijkheid serieus. Dit vertaalt zich in de wijze

waarop we omgaan met thema’s als duurzaamheid, veiligheid, gezondheid en personeelsmanagement.

Natuurlijk voelen we ons ook verantwoordelijk voor de wereld om ons heen. Als grote zorgorganisatie kunnen

we een voorbeeld stellen en laten zien hoe je onderneemt met respect voor mens en milieu.

In 2018 hebben we op milieugebied onder meer de volgende resultaten behaald:

Lidmaatschap van het Milieu Platform Zorgsector (MPZ): de branchevereniging van intramurale

zorginstellingen voor kennisuitwisselingen en kennisopbouw voor een duurzame bedrijfsvoering.

Continuering van de samenwerking met koepelorganisaties en overheid in diverse

duurzaamheidsprogramma’: al eerder ondertekenden we het initiatief voor de Green Deal ‘Nederland op

weg naar Duurzame Zorg’ en de City Deal ‘Voedsel op de stedelijke agenda’ van de gemeente Leeuwarden.

In oktober 2018 startte de tweede Green Deal ‘Duurzame Zorg voor een Gezonde Toekomst’. 132 partijen

sloten meteen aan, waaronder Noorderbreedte. Het ministerie van VWS ondersteunt deze deal.

Aanstellen van een eigen milieufunctionaris (Beleidsmedewerker Milieu en Maatschappelijk Verantwoord

Ondernemen).

100% inkoop groene stroom uit windopwekking tot en met het jaar 2019.

Bredere toepassing van LED-verlichting.

Inzet duurzame energiemaatregelen bij nieuwbouw, renovatie en verbouwing.

We hebben een projectsubsidie (EDZ 2018) ontvangen voor energiebesparing en het opwekken van

duurzame energie voor de renovatie van het gebouw en installaties van de locatie De Spiker. De

maatregelen bestaan onder andere uit extra dakisolatie, het plaatsen van zonnepanelen en

warmtepompen.

Terugdringen CO2-uitstoot door energiebesparing.

Voor een compleet overzicht van ons milieubeleid en behaalde resultaten verwijzen we naar het

milieujaarverslag 2018 op www.noorderbreedte.eu.

Financieel resultaat 2018

Om de ambities van Noorderbreedte te kunnen realiseren, blijft een gezonde financiële basis nodig. Dit vraagt

onder meer dat de exploitatie jaarlijks met een positief resultaat wordt afgesloten. Ook moeten de

afzonderlijke activiteiten op rentabiliteit worden beoordeeld.

Het exploitatiesaldo bedraagt over 2018 € 9,2 miljoen (2017: € 3,6 miljoen). In het resultaat is een eenmalige

bate ad. € 4,5 miljoen verwerkt in het kader van de incidentele kwaliteitsmiddelen 2017. Deze is pas in het jaar

2019 formeel door de NZa toegekend. De opbrengst valt daarmee in het boekjaar 2018, terwijl de kosten

grotendeels in 2017 zijn geabsorbeerd (zie ook de toelichting bij de paragraaf Bekostiging en kwaliteitsgelden).

Los van deze incidentele bate zijn ook het (genormaliseerd) resultaat en de rentabiliteit over het jaar 2018 ten

opzichte van 2017 en de begroting 2018 sterk verbeterd. Het genormaliseerd resultaat van Noorderbreedte

leunt niet alleen meer de exploitatie van kapitaalslasten. Verschillende maatregelen zijn in 2018 met succes

32

genomen om tot een gezonde zorgexploitatie te komen. De maatregelen lagen op het gebied van de

beheersing van het verzuim, reductie van overhead en hoogfrequente sturing op uren op basis van nieuw

ontwikkelde stuurinformatie ook in relatie tot de wisselende bedbezetting. De resultaten zijn nodig om de

locaties in stand te houden, passend bij de eisen en behoeften van de cliënten van nu. De ervaring leert dat

onaantrekkelijk woonaanbod leidt tot leegstand. Omdat de aantrekkelijkheid en veiligheid van onze locaties

juist zorgen voor continuïteit, is het de visie van Noorderbreedte dat de daarvoor beschikbare middelen ook

daadwerkelijk bestemd worden voor de instandhouding van de locaties.

Het resultaat ligt boven het niveau van het begrote resultaat (€ 3,3 miljoen). Met name de positieve bijdrage

vanuit de zorgexploitatie aan de verbetering van de ‘kwaliteit’ van het resultaat stemt daarbij tot extra

tevredenheid. Zeker omdat we dit hebben bereikt terwijl de personele inzet in de zorg ook is verbeterd. De

totale omzet, exclusief de eenmalige opbrengst vanuit de kwaliteitsgelden 2017, is ten opzichte van het jaar

2017 met 0,5% toegenomen (€ 0,5 miljoen). Zowel de bezetting (volume resultaat) als de gemiddelde

zorgzwaarte (cliëntmix) liggen op het niveau van de begroting. Wel is een verschuiving in de omzet zichtbaar

vanuit de Wet langdurige zorg (ZZP’s) naar eerstelijnsverblijf (Zvw). Tegelijkertijd is sprake van een versnelde

afname van het aantal cliënten zonder behandeling. De omzet van Noorderbreedte Revalidatie is over 2018

hoger dan het jaar daarvoor. Ook is sprake van een lichte stijging in het aantal ligdagen.

Het eigen vermogen van Noorderbreedte groeit als gevolg van het positieve resultaat ad € 9,2 miljoen van

€ 48,7 miljoen (ultimo 2017/na stelselwijziging) naar € 57,8 miljoen. De solvabiliteit, uitgedrukt in procenten

ten opzichte van de omzet (definitie Wfz), stijgt als gevolg van de ontwikkelingen in de omzet en het positieve

resultaat van 41,46% (2017) naar 47,25%. Hiermee voldoen we ruim aan de minimum solvabiliteitsnorm ad

15% van het Waarborgfonds voor de Zorgsector. De solvabiliteit, uitgedrukt in een percentage van het

balanstotaal, komt uit op 30,54% en ligt daarmee nu boven de intern beoogde norm van 25%. De verbetering

van het percentage is het resultaat van een verkorting van de balans, de toevoeging van het resultaat 2018 en

een vermogensmutatie als gevolg van de stelselwijziging voor de onderhoudsvoorziening, waardoor € 2,6

miljoen is toegevoegd aan het beginvermogen van 2018. In de vergelijkende cijfers over 2017 is deze

vermogensmutatie eveneens aangepast in de beginbalans en zijn de bedrijfskosten en afschrijvingen

gecorrigeerd voor deze stelselwijziging. Vanwege de toegenomen risico’s en het vervallen van de

contracteerplicht wordt deze definitie steeds meer in de sector toegepast. Financiers hanteren veelal 20% als

ondergrens, waarbij voor de V&V-sector 25% als gewenst niveau wordt gezien. Onze financiers hanteren in het

convenant 20% als norm (op oud-znb niveau). Op grond van onze vermogenspositie zijn wij toegelaten tot het

Waarborgfonds voor de Zorgsector (ZPF).

Noorderbreedte maakt gebruik van rente-instrumenten om haar renterisico af te dekken en gebruikt deze

instrumenten enkel om renterisico’s te beperken, niet om te speculeren op renteontwikkelingen. Periodiek

toetst Noorderbreedte de effectiviteit van de hedgerelaties door vast te stellen dat geen sprake is van

overhedges.

Dank! Noorderbreedte biedt het beste van de zorg. Persoongerichte aandacht op maat voor onze cliënten. Het

afgelopen jaar hebben we daarin opnieuw geïnvesteerd. Op allerlei manieren. Daarbij realiseren we ons maar

al te goed dat bevlogen en betrokken mensen die met plezier, trots en lef dagelijks hun werk doen aan de basis

staan van die goede zorg. Onze medewerkers en vrijwilligers maken het verschil. Elke dag weer. Zonder hen

lukt het niet om onze ambitie waar te maken. Daarom op deze plek een woord van dank aan onze mensen.

33

De toekomst Het beste bieden van de zorg, zodat onze bewoners elke dag als een waardevolle dag ervaren. Deze ambitie

is ook de komende jaren onze leidraad. Medewerkers krijgen bij Noorderbreedte alle ruimte om met plezier,

trots en lef hun vakmanschap in te zetten. Samen met naasten, vrijwilligers en partners kunnen zij onze

cliënten het beste van de zorg bieden. We geven in 2019 een vervolg aan onze Expeditie 2020!

Prioriteiten 2019

In 2018 is hard gewerkt om de basis op orde te krijgen. In 2019 ronden we deze fase af en ontstaat er steeds

meer ruimte voor doorontwikkeling en vernieuwing vanuit deze gezonde basis. Van onze mensen, onze

werkwijzen, onze oplossingen en onze systemen, en natuurlijk ook onze bedrijfsvoering. Er ontstaat steeds

meer ruimte om ‘van goed naar beter’ te gaan. Onze aandacht gaat in 2019 in ieder geval naar het nog beter

waarmaken van persoonsgerichte zorg, het goed benutten van de kwaliteitsgelden, meer ruimte voor met

name vraaggestuurd leren en ontwikkelen, het substantieel verbeteren van de ondersteuning van de zorg met

goede processen en ICT en minder regels en beleid, en een groeiende aandacht voor innovatie en nieuwe

technologie. De beweging naar samensturen zetten we voort, vanuit de overtuiging dat dit bijdraagt aan de

kwaliteit van zorg en leven bij Noorderbreedte.

Financieel toekomstplaatje Voor 2019 houden we rekening met een beperkte daling van de bezetting. De omzet zal daarentegen met ruim

4% toenemen door toevoeging van de landelijk beschikbaar gestelde ‘kwaliteitsmiddelen’, die definitief op

nacalculatiebasis zullen worden toegekend. Een strakke sturing op kosten en overhead is van groot belang. Dat

geldt ook voor het kritisch kijken naar investeringen. Tegelijkertijd zijn investeringen in onderhoud en veiligheid

en zaken als ICT van groot belang voor onze cliënten en de kwaliteit van zorg.

De implementatie van het landelijke programma ‘Thuis in het verpleeghuis’ gaat samen met het beschikbaar

stellen van extra gelden. Deze gelden - het kwaliteitsbudget - zijn bedoeld voor het verbeteren van de kwaliteit

van zorg. Noorderbreedte krijgt in 2019 een bedrag van ruim 5,4 miljoen. 85% van deze gelden moeten worden

besteed aan de inzet van zorgpersoneel, 15% mag breder ingezet worden. Inmiddels heeft het zorgkantoor

akkoord gegeven op onze plannen en de in te zetten middelen. We zijn ontzettend trots dat wij we al in januari

100 woonzorgondersteuners konden laten starten bij Noorderbreedte.

De kasstroom op basis van de parameters bedrijfsresultaat, voorzieningen en afschrijvingen is naar

verwachting ook in 2019 positief. De geplande nieuwbouw van Nieuw Toutenburg kan worden gefinancierd

vanuit het huidige financieringsarrangement met de banken. Daarnaast kunnen de geplande reguliere

instandhoudingsinvesteringen en de geplande aflossingen uit de operationele kasstroom worden opgevangen.

Daarom is er in 2019 geen aanvullende financieringsbehoefte.

34

Highlights bestuur en toezicht Noorderbreedte heeft een eigen Raad van Commissarissen die toezicht houdt op het bestuur. Hierna

belichten we de belangrijkste aspecten van het bestuur en toezicht voor zover deze niet al in het deel over

Zorgpartners Friesland zijn toegelicht.

Vergaderingen

De Raad van Commissarissen van Noorderbreedte heeft in 2018 vijf keer vergaderd. Daarnaast vonden twee

beleidsdagen plaats samen met het bestuur van de stichting Zorgpartners Friesland en de Raden van

Commissarissen van MCL en Tjongerschans.

Op de agenda’s stonden onder andere de marktontwikkeling, de verzuimaanpak, het meerjarenplan en het

strategisch vastgoedplan, de nieuwbouw van Nieuw Toutenburg, de werving van toezichthouders, de

brandveiligheid op de locaties, de kaderbrief 2019, de managementletter 2018 en het jaar- en kwaliteitsplan

2019.

Naast genoemde onderwerpen kwam regelmatig het contact met de medezeggenschap aan de orde.

Ten slotte is een delegatie van de Raad van Commissarissen drie keer aanwezig geweest bij overleggen van de

bestuurder met de ondernemingsraad en de centrale cliëntenraad. In november was een delegatie aanwezig

bij het overleg van de Verzorgenden en Verpleegkundigen Adviesraad.

Commissies Raad van Commissarissen

Auditcommissie

De auditcommissie houdt toezicht op het financieel beleid en de risicobeheersing van de instelling. De

commissie heeft in het verslagjaar vier keer vergaderd. Onder andere is aandacht besteed aan het

meerjarenplan en het strategisch vastgoedplan, de investeringsbegroting 2018, de jaarstukken 2017, het

accountantsverslag 2017, de managementletter 2018 en de exploitatiebegroting 2019.

Remuneratie- en benoemingscommissie

De remuneratie- en benoemingscommissie adviseert de Raad van Commissarissen op het gebied van selectie,

benoemingen en beloning. In het verslagjaar is regelmatig op ad hoc-basis overlegd.

Commissie Toezicht Kwaliteit van de Zorg

In 2018 heeft de commissie Toezicht Kwaliteit van Zorg vijf keer vergaderd. Op de agenda stonden onder

andere het kwaliteitsmanagementsysteem, het plan van aanpak waardigheid en trots en halfjaarlijkse

rapportages op het gebied van kwaliteit en veiligheid.

Algemene vergadering van aandeelhouders

In 2018 hebben de aandeelhouders van Noorderbreedte (i.c. stichting Zorgpartners Friesland) drie keer

vergaderd. Op de agenda stond onder andere de vaststelling van de jaarrekening 2017.

35

Bestuur

Het bestuur van Noorderbreedte bestond per ultimo 2018 uit één directeur-bestuurder (zie kader). Deze

bestuurder is statutair voor onbepaalde tijd benoemd door de Algemene vergadering van Aandeelhouders.

SAMENSTELLING BESTUUR NOORDERBREEDTE (31 DECEMBER 2018)

Mevrouw S.E. van Opijnen-Zwart (1965)

Directeur-bestuurder

Nevenfuncties:

Lid van bestuur stichting Hermes

Lid Raad van Commissarissen SenD BV

Vice-voorzitter Raad van Toezicht Zuidwester

Lid bestuur Stichting Topcare

Lid bestuur Coöperatie Punt voor Parkinson

Met de benoeming van Henri Janssen bestaat de Raad van Bestuur vanaf 1 januari 2019 uit twee personen.

Statuten en reglementen

De statuten van Noorderbreedte BV zijn in het kader van de verzelfstandiging van de bv’s per 15 november

2016 gewijzigd. Per bv zijn bovendien reglementen voor de Raad van Commissarissen en voor het Bestuur

opgesteld. De statuten en reglementen sluiten aan bij de nieuwe Zorgbrede Governancecode.

Beloning en vertrekregeling

De Wet normering bezoldiging topfunctionarissen publieke en semipublieke sector (WNT) stelt verschillende

bezoldigings- en ontslagvergoedingsmaxima vast. Ook verplicht de WNT tot openbaarmaking van afspraken en

betalingen die boven de vastgestelde maxima uitgaan. Door een toets op de WNT-regelgeving zorgt

Noorderbreedte ervoor binnen de regels van de wet te blijven. Daar waar deze overschreden dreigt te worden,

wordt actie ondernomen. Het beleid voor de beloning van de bestuurders voldoet aan de WNT, inclusief

overgangs- en vertrekregelingen. De hoogte en samenstelling van de bezoldigingen zijn opgenomen in de

jaarrekening.

Gedragscode en enquêterecht

Noorderbreedte beschikt over een gedragscode voor medewerkers. Het enquêterecht – het recht om het

Gerechtshof te verzoeken een onderzoek in te stellen naar de gang van zaken – is statutair toegekend aan de

cliëntenraad.

Planning & control

Noorderbreedte hanteert een planning- en controlcyclus voor het beheersen, bewaken en verbeteren van

beleid, processen en activiteiten gericht op het creëren van maatschappelijke meerwaarde. Deze cyclus is

verankerd in de managementsystemen, bijvoorbeeld op het gebied van zorgkwaliteit, (informatie)veiligheid,

arbo, financiën, vastgoed en milieu. Startpunt van een cyclus zijn het meerjarenplan en een jaarlijkse

kadernota, vertaald in een jaarplan en begroting waarover vervolgens verantwoording wordt afgelegd, ook

financieel.

36

Feiten & cijfers

Mensen 2017 2018

Medewerkers 1.900 1.955

Medewerkers man 8% 8%

Medewerkers vrouw 92% 92%

Medewerkers instroom (dienstverbanden) 291 352

Medewerkers uitstroom (dienstverbanden) 375 323

Ziekteverzuim op 31-12 7,56% 6,30%

Stagiaires 319 382

Milieu 2017 2018

Verbruik gas m3 1.695.020 1.612.093

Verbruik water m3 65.568 67.824

Verbruik elect kwh 5.890.077 5.952.986

Energieverbruik MJ per m2 oppervlak 538 542

CO2 uitstoot (ton) 3.222 3.151

Productie 2017 2018

Cliënten zorg en verblijf 1.250 1.238

Cliënten zorg thuis 199 199

Dagen zorg en verblijf 460.372 455.828

Uren zorg thuis 37.811 38.028

Resultaat financieel 2017 2018

Resultaat (in milj) 3,6 9,2

Omzet (in mlj) 117,4 122,4

Resultaat kwaliteit 2017 2018

Klachten via klachtenbemiddelaar 130 90

Klachten via klachtencommissie 1 0

Meldingen incidenten 7.727 7.564

37

[omslag 3]

38

[omslag 4]