Ochrona własności intelektualnej

Wykład 8

Pojęcie prawa własności przemysłowej

Zgodnie z Konwencją paryską o ochronie własności przemysłowej mianem „własności przemysłowej” określa się grupę praw podmiotowych, których przedmiotem są następujące dobra niematerialne:

Patenty na wynalazki,

Wzory użytkowe,

Wzory przemysłowe,

Znaki towarowe,

Znaki usługowe,

Nazwy handlowe,

Oznaczenia pochodzenia lub nazwy pochodzenia,

Zwalczanie nieuczciwej konkurencji

Pojęcie prawa własności przemysłowej

W znaczeniu podmiotowym

To prawo podmiotowe do dóbr niematerialnych (wynalazków, wzorów użytkowych, wzorów przemysłowych,

znaków towarowych i usługowych, nazw handlowych, geograficznych oznaczeń

pochodzenia, topografii układów scalonych oraz nowych odmian roślin)

Własność przemysłowa

Własność przemysłowa to zespół norm prawnych regulujących stosunki:

związane z ochroną przedmiotów tej

własności

korzystanie z dóbr tej własności

obrót dobrami własności

Własność przemysłowa

Regulacja ta obejmuje:

Stosunki materialne (prawa i obowiązki stron)

Stosunki procesowe (procedury sądowe i

administracyjne)

Zagadnienia ustrojowe i organizacyjne (funkcjonowanie

Urzędu Patentowego i samorządu zawodowego rzeczników patentowych)

Dziedziny prawa własności przemysłowej

Głównymi dziedzinami są:

Prawo patentowe (wynalazcze)

reguluje stosunki związane z ochroną patentową, dotyczącą

innowacji technicznych wynalazków i wzorów

użytkowych

Prawo znaków towarowych

normuje ochronę oznaczeń, których

immanentną cechą jest zdolność odróżniająca

Prawo wzorów przemysłowych

normuje stosunki związane z ochroną nowych i oryginalnych

wzorów zdobniczych, rysunków przemysłowych

Prawo konkurencjiobejmuje zróżnicowany zespół wielu przepisów normujących

konkurencję w działalności gospodarczej (zwalczanie nieuczciwej konkurencji)

Ustawa z 30 czerwca 2000 r. – Prawo własności przemysłowej

Ustawa normuje

Stosunki w zakresie:

Wynalazków (art. 24-93)

Wzorów użytkowych (art. 94-101)

Wzorów przemysłowych (art. 102-119)

Znaków towarowych (art. 120-173)

Oznaczeń geograficznych (174-195)

Topografii układów scalonych (196-221)

Zasady, na jakich przedsiębiorcy mogą przyjmować projekty racjonalizatorskie i wynagradzać ich

twórców

Zadania i organizację

Urzędu Patentowego RP

Urząd Patentowy RP

Centralnym organem administracji rządowej w sprawach z zakresu własności przemysłowej jest Urząd Patentowy Rzeczypospolitej Polskiej.

Urząd Patentowy podlega Radzie Ministrów. Nadzór nad działalnością Urzędu Patentowego sprawuje z ramienia Rady Ministrów minister właściwy do spraw gospodarki.

Na czele Urzędu Patentowego stoi Prezes Urzędu Patentowego, który kieruje Urzędem, reprezentuje go na zewnątrz oraz ustala szczegółową organizację wewnętrzną i szczegółowy zakres zadań komórek organizacyjnych.

Urząd Patentowy RP

Prezes Rady Ministrów powołuje

Na wniosek właściwego ministra do spraw gospodarki

Prezesa UP

Na wniosek Prezesa UP

Zastępców Prezesa UP

Ekspert Urzędu Patentowego

Jest to osoba mająca uprawnienia eksperta,

powołana przez Prezesa UP do orzekania w sprawach:

udzielania patentów i dodatkowy

ch praw ochronnyc

h na wynalazki,

udzielania praw

ochronnych na wzory użytkowe oraz znaki towarowe,

udzielania praw z

rejestracji wzorów

przemysłowych,

oznaczeń geograficz

nych i topografii układów

scalonych,

rozstrzygania spraw

w postępowa

niu spornym

dokonywania wpisów

do rejestrów

Ekspertem może być osoba, która:

posiada wyższe wykształcenie odpowiadające zadaniom eksperta;

odbyła aplikację ekspercką i odbyła asesurę;

jest obywatelem polskim i korzysta z pełni praw publicznych;

nie była karana za przestępstwo umyślne;

posiada znajomość języków obcych;

jest nieskazitelnego charakteru;

ma stan zdrowia oraz predyspozycje pozwalające na powierzenie jej zadań eksperta;

posiada odpowiednie uprawnienia do dostępu do informacji niejawnych.

Ekspert Urzędu Patentowego

W zakresie orzekania eksperci podlegają tylko ustawom.

Orzekając w sprawie, ekspert obowiązany jest uwzględnić dyrektywy interpretacyjne

ustalone w Ogólnych Wytycznych Prezesa Urzędu

Patentowego:

wydaje je po

zasięgnięciu opinii

lub na wniosek Kolegium Ekspertó

w;

podaje się je do wiadomo

ści publiczne

j;

wiążą one

wyłącznie

ekspertów przy

rozpatrywaniu

sprawy i nie mogą

być powoływane jako podstawa prawna wydanej decyzji bądź

postanowienia.

Bezpośredni nadzór nad działalnością komórek

organizacyjnych, w których orzekają eksperci, sprawuje Prezes

Urzędu Patentowego lub z jego upoważnienia Zastępca Prezesa.

Nadzór ten nie może wkraczać w zakres orzekania.

Kolegium Ekspertów Urzędu Patentowego

Eksperci współuczestniczą w czynnościach z zakresu zarządzania w Urzędzie Patentowym poprzez Kolegium Ekspertów, stanowiące powszechne ich zgromadzenie.

Kolegium Ekspertów wybiera ze swego grona Rzecznika Interesu Zawodowego, który reprezentuje ekspertów wobec organów władzy i administracji we wszystkich sprawach dotyczących pracy.

Kolegium Ekspertów zwołuje co najmniej raz w roku Prezes Urzędu Patentowego, który mu przewodniczy. Kolegium Ekspertów może również zwołać, w każdym czasie, Rzecznik Interesu Zawodowego, dla przedstawienia sprawy wymagającej wyrażenia opinii przez Kolegium.

Kolegium Ekspertów może również obradować w sekcjach, na które eksperci zostają podzieleni według kryteriów rzeczowo-problemowych, stosownie do wykonywanych zadań.

Kolegium Ekspertów Urzędu Patentowego

Do zadań Kolegium należy:

składanie wniosków i wyrażanie opinii co do zadań w zakresie rozpatrywania wpływających zgłoszeń oraz co

do środków potrzebnych na ich wykonanie;

ustalanie zasad podziału środków funduszu nagród na ekspertów;

wyrażanie opinii co do problemów związanych z orzekaniem, w szczególności co do przypadków niejednolitości orzecznictwa, oraz

przedstawianie odpowiednich wniosków w tym zakresie;

wyrażanie opinii w innych sprawach, przedstawionych przez Prezesa Urzędu Patentowego lub przez

Rzecznika Interesu Zawodowego.

Asesorzy i aplikanci eksperccy

Prezes Urzędu Patentowego organizuje nabór na aplikację ekspercką.

Aplikacja trwa 3 lata, z tym że w uzasadnionych przypadkach, na wniosek aplikanta eksperckiego, może być skrócona do 1 roku i 6 miesięcy.

Aplikantowi eksperckiemu może być powierzane wykonywanie określonych czynności związanych z orzekaniem, bez prawa podejmowania decyzji.

Po złożeniu egzaminu pracownikowi powierza się wykonywanie zadań w charakterze asesora przez okres nie krótszy niż 2 lata.

Asesorowi powierza się wykonywanie czynności eksperta, które podlega ocenie. W przypadku pozytywnej oceny przebiegu asesury, asesor uzyskuje uprawnienia eksperta.

Zadania Urzędu Patentowego

Urząd Patentowy wykonuje zadania w sprawach własności przemysłowej:

wynikające z ustawy,

wynikające z przepisów odrębnych,

wynikające z umów międzynarodowych.

Zadania Urzędu Patentowego wynikające z ustawy

przyjmowanie i badanie zgłoszeń

dotyczących

wynalazków, wzorów użytkowych, wzorów

przemysłowych, znaków towarowych, oznaczeń

geograficznych oraz TUS;

orzekanie w

sprawach udzielania

patentów i dodatkowych praw

ochronnych na

wynalazki,

praw ochronnych na wzory użytkowe oraz znaki towarowe,

praw z rejestracji wzorów

przemysłowych, oznaczeń

geograficznych i topografii

układów scalonych;

Zadania Urzędu Patentowego wynikające z ustawy

rozstrzyganie spraw w postępowaniu

spornym w zakresie określonym ustawą;

prowadzenie rejestrów;

wydawanie „Biuletynu

Urzędu Patentowego”;

udział w pracach organów

międzynarodowych z tytułu zawartych przez RP

umów międzynarodowych;

prowadzenie centralnego zbioru

polskich i zagranicznych opisów

patentowych.

Rejestry prowadzone przez UP

Dla dokonywania wpisów o udzielonych patentach, dodatkowych prawach ochronnych, prawach ochronnych i prawach z rejestracji Urząd Patentowy prowadzi:

rejestr patentowy;

rejestr wzorów użytkowych;

rejestr wzorów przemysłowych;

rejestr znaków towarowych;

rejestr oznaczeń geograficznych;

rejestr topografii układów scalonych.

Zasady rejestrów prowadzonych przez

UP

Zasada jawności rejestrów

Oznacza, że każdy może przeglądać treść wpisów,

nie ma przy tym obowiązku wykazania swego interesu.

Zasada prawdziwości

wpisów

Oznacza, że prawa jawne z rejestru są wpisane zgodnie

z rzeczywistym stanem prawnym.

Zasada domniemania

znajomości wpisów

Oznacza, że nikt nie może zasłaniać się ich nieznajomością

Wynalazek - pojęcie

Utożsamiany jest z technicznym rozwiązaniem dowolnego problemu.

Jest to twórcze i zupełnie nowe rozwiązanie pewnego zagadnienia technicznego, nadającego się do zastosowania w produkcji.

Jest to wszystko co nowe, oryginalne i prowadzi w sposób bezpośredni lub pośredni do szeroko rozumianego postępu.

Wynalazek - pojęcie

W znaczeniu podmiotowym

Wytwór umysłu ludzkiego

Wynalazek - kategorie

Produkty

Substancje lub mieszaniny (np.

lekarstwa),

przedstawia się je poprzez podanie składników danej

substancji

Urządzenia

Maszyny, narzędziaPrzedstawia się je

charakteryzując cechy konstrukcyjne, usytuowanie

poszczególnych części

Sposoby

Sposób wytwarzania lekarstwa

Podaje się czynności, procesy, operacje oraz ich

kolejność i warunki w jakich przebiegają

Zastosowania Przedstawia

się nowe zastosowanie

istniejących już produktów

Wynalazek - wyłączenia

Za wynalazki nie uważa się w szczególności:

odkryć, teorii naukowych i metod matematycznych;

wytworów o charakterze jedynie estetycznym;

planów, zasad i metod dotyczących działalności umysłowej lub gospodarczej;

gier;

wytworów, niemożliwych do wykorzystania;

programów do maszyn cyfrowych;

przedstawienia informacji.

Przesłanki zdolności patentowej

Patenty są udzielane – bez względu na

dziedzinę techniki – na wynalazki, które są:

nowe, posiadają poziom

wynalazczy,

nadają się do przemysłowego stosowania.

Nowość wynalazku

Wynalazek uważa się za nowy, jeśli nie jest

on częścią stanu techniki.

Przez stan techniki rozumie się wszystko to, co przed datą, według której oznacza się pierwszeństwo do uzyskania patentu,

zostało udostępnione do wiadomości powszechnej w formie pisemnego lub

ustnego opisu, przez stosowanie, wystawienie lub ujawnienie w inny sposób.

Za stanowiące część stanu techniki uważa się również informacje zawarte w

zgłoszeniach wynalazków lub wzorów użytkowych, korzystających z wcześniejszego

pierwszeństwa, nieudostępnione do wiadomości powszechnej, pod warunkiem ich

ogłoszenia w sposób określony w ustawie.

Nowość wynalazku

Rodzaje nowości rozwiązania

technicznego:Obiekty

wnaNie jest znany

stworzony wcześniej odpowiednik wynalazku

Subiektywna

Twórca nie ma wiadomości o

podobnym wynalazku

Krajowa

Wynalazek nie jest znany w kraju , w

którym twórca ubiega się o patent

Światowa

Wynalazek nie jest znany

na świecie

Lokalna

Wynalazek nie jest znany na określonym

terenie

Poziom wynalazczy

Wynalazek uważa się za posiadający poziom wynalazczy, jeżeli wynalazek ten nie wynika dla znawcy, w sposób oczywisty,

ze stanu techniki.

Wynalazek musi różnić się od rozwiązań przeciwstawnych, powinien charakteryzować się nieoczywistością pomysłu, polegającej na:

Rozwiązaniu problemu bezskutecznie dotąd

podejmowanego

Zaspokojeniu nowej potrzeby

Zastosowaniu środka, które tworzy nowe

rozwiązanie

Przemysłowa stosowalność

Wynalazek uważany jest za nadający się do przemysłowego stosowania, jeżeli

według wynalazku może być uzyskiwany wytwór lub wykorzystywany sposób, w

rozumieniu technicznym, w jakiejkolwiek działalności przemysłowej, nie

wykluczając rolnictwa.

Przemysłowa stosowalność oznacza:

Możliwość urzeczywistnienia

wynalazku

Możliwość stosowania wynalazku z identycznym

skutkiem w sposób powtarzalny

Realizację konkretnego praktycznego celu

Wynalazki wyłączone spod ochrony prawnej

Patentów nie udziela się na:

wynalazki, których wykorzystywanie byłoby sprzeczne z porządkiem publicznym lub dobrymi

obyczajami;

odmiany roślin lub rasy zwierząt oraz czysto biologiczne sposoby

hodowli roślin lub zwierząt;

sposoby leczenia ludzi i zwierząt metodami chirurgicznymi lub

terapeutycznymi oraz sposoby diagnostyki

stosowane na ludziach lub zwierzętach;