-
OBRAZOVNI PROGRAM
INSTALATER U GRAEVINARSTVU
-
2
SADRAJ OPTI DIO .............
.....................................................................................
3
1. NAZIV PROGRAMA: INSTALATER U GRAEVINARSTVU
......................................... 3
2. NASTAVNI PLAN
.......................................................................................
3
POSEBNI DIO .......
........................................................................................
5
1. PREDMETNI PROGRAMI
...............................................................................
5
1.1. OPTEOBRAZOVNI PREDMETI
.....................................................................
5
1.2. STRUNO TEORIJSKI PREDMETI
..................................................................
6
1.2.1. GRAEVINSKE KONSTRUKCIJE
................................................................
6
1.2.2. GRAEVINSKI MATERIJALI
...................................................................
14
1.2.3. OSNOVE GRAEVINARSTVA
..................................................................
19
1.2.4. TEHNIKO CRTANJE SA NACRTNOM GEOMETRIJOM
..................................... 23
1.2.5. VODOVOD I KANALIZACIJA
...................................................................
27
1.2.6. EKONOMIKA I ORGANIZACIJA RADA
........................................................ 31
1.2.7. PRAKTINA NASTAVA SA TEHNOLOGIJOM ZANIMANJA
................................. 36
2. ISPITNI KATALOZI
...................................................................................
48
2.1 GRAEVINSKE KONSTRUKCIJE
..................................................................
48
2.2 PRAKTINA NASTAVA SA TEHNOLOGIJOM ZANIMANJA
.................................... 49
3. OBAVEZNI NAINI PROVJERAVANJA ZNANJA
.................................................. 50
4. USLOVI ZA NAPREDOVANJE I ZAVRETAK OBRAZOVNOG PROGRAMA
..................... 50
5. NAIN PRILAGOAVANJA UENICIMA SA POSEBNIM POTREBAMA
......................... 50
6. NAIN PRILAGOAVANJA PROGRAMA OBRAZOVANJU ODRASLIH
.......................... 51
7. PROFIL STRUNE SPREME NASTAVNIKA I STRUNIH SARADNIKA
.......................... 51
8. OBLIK ORGANIZACIJE IZVOENJA OBRAZOVNOG PROGRAMA
.............................. 51
8.1. BROJ ASOVA PO GODINAMA OBRAZOVANJA I VRSTAMA NASTAVE
.................... 51
9. PROFESIONALNA PRAKSA
..........................................................................
52
10. SLOBODNE AKTIVNOSTI
..........................................................................
52
11. SPISAK UESNIKA KOJI SU UESTVOVALI U IZRADI OBRAZOVNOG
PROGRAMA ........ 52
-
3
OPTI DIO 1. Naziv programa: INSTALATER U GRAEVINARSTVU 2.
Nastavni plan
Redni broj
Nastavni predmeti- grupe predmeta
I II III Ukupno
sed. god. sed. god. sed. god. A Opteobrazovni predmeti
1. Maternji jezik i knjievnost 3 108 2 72 2 66 246
2. Matematika 3 108 2 72 2 66 246 3. Strani jezik 2 72 2 72 2 66
210 4. Informatika 1 36 - - 36 5. Fiziko vaspitanje 2 72 2 72 2 66
210
Drutvena grupa predmeta
1. Istorija 1 36 36 2. Geografija 1 36 36 3. Sociologija 1 36
36
Prirodna grupa predmeta
1. Fizika 1 36 36 2. Hemija 1 36 36 3. Ekologija 1 36 36
UKUPNO A 15 540 10 360 8 264 1164 B Struno-teorijski
predmeti
1. Graevinske konstrukcije 2 72 2 66 138
2. Graevinski materijali 1 36 36 3. Osnove graevinarstva 1 36
36
4. Tehniko crtanje sa nacrtnom geometrijom 2 72 72
5. Vodovod i kanalizacija 2 72 72
6. Ekonomika i organizacija rada 2 72 72
UKUPNO B 6 216 4 144 2 66 426
C Praktina nastava sa tehnologijom zanimanja
10 360 17 612 21 693 1665
D Slobodne aktivnosti 1 36 1 36 1 33 105
E Profesionalna praksa broj dana 10 dana 15 dana 25 dana
F Broj asova 32 1152 32 1152 32 1056 3360 G Broj radnih sedmica
36 36 33 105
Ukupno (A + B + C + D) = 3.360
-
4
3. Ciljevi i zadaci obrazovnog programa - Produbljuje i proiruje
opte obrazovanje u funkciji struke i obezbjeuje struno
teorijska i praktina znanja za samostalno obavljanje zanimanja;
- Razvije sposobnost socijalne komunikacije, spremnost za
razvijanje meuljudskih
odnosa; - Poznaje osnove graevinarstva i graevinske elemente
zgrade; - Poznaje vrste i osobine graevinskih materijala; - Zna
itati projekte u razliitim razmjerama i prenositi mjere iz projekta
na
mjesto gradnje; - Poznaje pravila mjerenja; - Poznaje
organizaciju gradilita i unutranji transport; - Poznaje klasinu i
savremenu tehnologiju izvoenja instalacija vodovoda i
kanalizacije; - Osposobljava se za montau spoljnih i unutranjih
instalacija vodovoda i
kanalizacije; - Osposobljava se za montau armatura; -
Osposobljava se za montau sanitarnih objekata; - Osposobljava se za
otklanjanje kvarova i odravanje instalacija vodovoda i
kanalizacije; - Poznaje elemente kalkulacije za kune instalacije
vodovoda i kanalizacije, zna
izraditi kalkulaciju za jednostavne instalaterske radove; -
Razvije ekoloku svijest i svijest o potovanju mjera zatite na radu
i zatite
okoline i kulturnog naslijea u graevinarstvu. 4. Uslovi za upis,
odnosno za ukljuivanje u program za obrazovanje odraslih - U kolu
za sticanje srednjeg strunog obrazovanja u trogodinjem trajanju
za
zanimanje Instalater / Instalaterka u graevinarstvu mogu se
upisati lica koja su zavrila osnovnu kolu ili zavrila dvogodinju
strunu kolu i nijesu starija od 17 godina.
- Izuzetno, u kolu se mogu upisati lica do 18 godine, uz
odobrenje Nastavnikog vijea kole. Lica koja su napunila 18 godina
ukljuuju se u program za obrazovanje odraslih.
- Ako se za upis prijavio vei broj kandidata od broja raspisanih
mjesta, upis se vri prema odgovarajuem pravilniku o upisu uenika u
srednju kolu, koji donosi
- Ministarstvo prosvjete i nauke. 5. Trajanje obrazovanja -
Obrazovanje traje tri godine. 6. Prohodnost - U redovnom
obrazovanju uenici prelaze u vii razred, ako su iz svih
predmetatekue godine postigli pozitivnu ocjenu, odradili
slobodne aktivnosti i obavili profesionalnu praksu.
- Lica koja su zavrila dvogodinju strunu kolu mogu se ukljuiti u
drugi ili trei razred srodnog zanimanja uz polaganje dopunskih i
diferencijalnih ispita, u skladu sa odlukom nadlenog organa
kole.
- Odrasli napreduju po programu u skladu sa planom za izvoenje
obrazovnog programa za odrasle, koji donosi kola a u skladu sa
Uputstvom o prilagoavanju obrazovnih programa obrazovanju
odraslih.
7. Obrazovanje koje se stie - Zavretkom obrazovnog programa
uenik stie struno obrazovanje u
trogodinjem trajanju INSTALATER U GRAEVINARSTVU i kvalifikaciju
INSTALATER U GRAEVINARSTVU.
-
5
POSEBNI DIO 1. PREDMETNI PROGRAMI 1.1. OPTEOBRAZOVNI PREDMETI
1.1.1. MATERNJI JEZIK I KNJIEVNOST 1.1.2. MATEMATIKA 1.1.3. STRANI
JEZIK 1.1.4. INFORMATIKA 1.1.5. FIZIKO VASPITANJE 1.1.6. ISTORIJA
1.1.7. GEOGRAFIJA 1.1.8. SOCIOLOGIJA 1.1.9. FIZIKA 1.1.10. HEMIJA
1.1.11. EKOLOGIJA
-
6
1.2. STRUNO - TEORIJSKI PREDMETI 1.2.1. GRAEVINSKE
KONSTRUKCIJE
1. Naziv predmeta: GRAEVINSKE KONSTRUKCIJE
2. Broj asova po godinama obrazovanja i vrstama nastave
Razred Vrste nastave
Ukupno Teorija Vjebe Praktina nastava
I II 52 20 72 III 46 20 66
Ukupno 98 40 138 Vjebe- odjeljenje se dijeli u grupe do 17
uenika 3. Opti ciljevi nastave - Upoznaje osnovne konstruktivne
elemente zgrade; - Upoznaje nain obrade zidova, podova i plafona; -
Zna vrste zanatskih radova na objektu; - Upoznaje nain zatite
objekta od vanjskih uticaja; - Upoznaje se sa instalacijama
vodovoda i kanalizacije; - Upoznaje prefabrikovano graenje; -
Upoznaje se sa mjerama protivpoarne zatite na objektima.
-
7
4. Sadraji/Standardi znanja predmeta/Operativni ciljevi Razred:
PRVI
Informativni ciljevi i sadraji Formativni ciljevi
Socijalizacijski ciljevi
Preporuke za izvoenje nastave
uenik uenik uenik Konstruktivni sklop zgrade - Objanjava
pojam
graevinskog objekta i navodi podjelu zgrade po visini i
konstruktivne sisteme
- Navodi elemente zgrade prema poloaju i namjeni i njihovu
funkciju
- Razlikuje spoljne i unutranje elemente zgrade
- Razvija pozitivnu orjentaciju prema zanimanju
Temelji - Objanjava ulogu i
znaaj temelja - Poznaje i navodi
vrste temelja prema materijalu i obliku
- Crta trakaste temelje, temelje samce, ploaste i kaskadne
temelje
Vertikalni konstruktivni elementi i otvori u zidovima - Nabraja
vertikalne
konstruktivne elemente i zna njihovu funkciju
- Navodi vrste zidova i stubova
- Navodi vrste otvora u zidovima i elemente otvora
- Opisuje modularne mjere
- Razlikuje vrste zidova i stubova prema materijalu
- Crta zidove razliitih debljina
- Crta otvore u zidovima, nadvratnike i natprozornike u
modularnoj mrei
- Razvija preciznost i mo zapaanja
Vjeba - Crtanje otvora u
zidovima
Zatita od vlage - Opisuje zatitu od
vlage - Obrazlae funkciju
i materijal hidroizolacije
- Crta horizontalnu i vertikalnu hidroizolaciju temelja i zidova
i drenae
- Razvija odgovornost u radu
Vjeba - Crtanje temelja i
temeljnih zidova sa izolacijom od vlage
Dimnjaki i ventilacioni kanali - Navodi vrste kanala
u zidovima i njihovu funkciju
- Navodi sastavne djelove i
- Obrazlae izradu dimnjaka i ventilacionih kanala
- Razlikuje i uporeuje naine za izradu dimnjaka
- Razvija ekoloku svijest
- Prvi pismeni zadatak
-
8
Informativni ciljevi i sadraji Formativni ciljevi
Socijalizacijski ciljevi
Preporuke za izvoenje nastave
uenik uenik uenik objanjava nain izrade dimnjaka i ventilacionih
kanala
- Opisuje princip funkcionisanja sabirnih unt dimnjaka
- Opisuje princip funkcionisanja ventilacionih kanala
i ventilacionih kanala
Horizontalni konstruktivni elementi - Navodi
horizontalne konstruktivne elemente
- Objanjava funkciju i materijale za izradu horizontalnih
konstruktivnih elemenata
- Obrazlae podjelu meuspratne konstrukcije prema nainu izvoenja
I njihove karakteristike
- Uvidja vanost pravilnog izvoenja radnih zadataka
Stepenice - Definie pojam
stepenica - Navodi podjelu
stepenica prema znaaju, namjeni, materijalima, oblicima i nainu
izvoenja
- Poznaje elemente stepenica
- Poznaje propise za stepenice
- Primjenjuje propise za stepenice
- Grafiki prikazuje osnove i vertikalne presjeke stepeninog
prostora
- Razvija sposobnost sagledavanja i rjeavanja problema u
svakodnevnom ivotu i radu
Vjeba - Crtanje
jednokrakog ili dvokrakog stepenita oslonjenog na podesne
nosae
Krovne konstrukcije - Upoznaje se sa
krovnim konstrukcijama i navodi vrste krovnih konstrukcija
- Vri podjelu krovova prema nagibima, materijalima i broju
krovnih ravni
- Crta drvene krovove: proste krovove i krovove sa
raspinjaama
- Stie pozitivnu orjentaciju prema zanimanju
Vjeba - Crtanje prostih
krovova i krovova sa raspinjaama
- Drugi pismeni
zadatak
-
9
Informativni ciljevi i sadraji Formativni ciljevi
Socijalizacijski ciljevi
Preporuke za izvoenje nastave
uenik uenik uenik Potkrovlja - Objanjava
funkciju i nain izrade potkrovlja
- Objanjava funkciju krovnih prozora
- Obrazlae nain adaptacije i izvoenje izolacije potkrovlja
-
10
Razred: DRUGI Informativni ciljevi i
sadraji Formativni ciljevi Socijalizacijski
ciljevi Preporuke za
izvoenje nastave uenik uenik uenik
Izolacije - Navodi vrste
izolacija - Objanjava
namjenu toplotne, zvune i hidro zatite objekata
- Navodi materijale za izolacije
- Crta toplotnu, zvunu izolaciju i hidroizolaciju zidova i
meuspratnih konstrukcija
- Razvija preciznost u radu
Vjeba - Crtanje detalja
toplotne, zvune I hidroizolacije na zidovima
Vjeba - Crtanje detalja
toplotne, zvune I hidroizolacije na meuspratnim
konstrukcijama
Podovi, plafoni i obrada zidova - Navodi vrste
podova prema materijalu i namjeni i objanjava nain izrade
- Opisuje funkciju parne brane
- Navodi vrste plafona i objanjava nain izrade
- Objanjava obradu fasada prema materijalu
- Upoznaje unutranju obradu zidova malterom, drvetom, keramikom,
gipsanim ploama
- Objanjava molersko-farbarske radove zidova, plafona i
fasada
- Razlikuje podove prema materijalu i namjeni
- Crta detalje podova od parketa, brodski pod, pod od keramike i
livenog teraca na meuspratnoj konstrukciji
- Razlikuje vrste plafona prema nainu obrade
- Njeguje smisao za lijepo
Vjeba - Crtanje detalja
podova od parketa, brodski pod, pod od keramike i livenog
teraca
Instalacije vodovoda i kanalizacije - Navodi vrste
instalacija u zgradama
- Upoznaje instalacije vodovoda i kanalizacije u objektima
visokogradnje
- Objanjava nain
- Skicira nain privrivanja kanalizacionih cijevi za zidove I
meuspratne konstrukcije
- Razvija ekoloku svijest
- Razvija pravilan
stav prema kvalitetu u radu
- Prvi pismeni zadatak
-
11
Informativni ciljevi i sadraji Formativni ciljevi
Socijalizacijski ciljevi
Preporuke za izvoenje nastave
uenik uenik uenik voenja cijevi kroz zidove i tavanice i njihovo
privrivanje za konstrukciju
- Upoznaje protivpo-arnu zatitu, hidrante i signalne ureaje
Prefabrikovana gradnja - Objanjava naine
gradnje, tradicionalno, unaprijeeno i prefabrikovano
- Opisuje konstruktivne sisteme prefabrikovane gradnje
- Razlikuje i analizira sisteme prefabrikovane gradnje:
skeletni, panelni i elijski
- Razvija analitinost i logiko zakljuivanje
Adaptacija i rekonstrukcija - Opisuje radove na
adaptaciji i rekonstrukciji objekata
- Razlikuje radove na adaptaciji i rekonstrukciji objekata,
ojaanje temelja, probijanje otvora, zidanje pregradnih zidova
Krovni pokrivai - Nabraja vrste
krovnih pokrivaa prema materijalu i opisuje njihove osobine i
primjenu
- Crta pokrivanje krovova, azbestcementnim proizvodima, od
opekarskih proizvoda i limom
Vjeba - Crta pokrivanje
krovova eternitom i mediterankom
Limarski i bravarski radovi - Navodi vrste i
oblike limova i objanjava njihovu primjenu u graevinarstvu
- Opisuje metalne stubove, nosae i stepenice
- Nabraja vrste i oblike metalnih profila, nosivih i
nenosivih
- Opisuje metalne i PVC prozore i vrata i njihovu
- Skicira detalje metalnih stubova i nosaa
- Skicira metalne ograde
- Crta detalje metalnih prozora i vrata od eljeznih profila i
PVC profila
- Razvija odgovornost u radu i ekoloku svijest
Vjeba - Crta detalje
metalnih prozora i vrata
-
12
Informativni ciljevi i sadraji Formativni ciljevi
Socijalizacijski ciljevi
Preporuke za izvoenje nastave
uenik uenik uenik primjenu, zatitu metalnih elemenata od vlage,
korozije i poara
Stolarski radovi - Navodi i opisuje
vrste drveta i drvene elemente za stolarske radove i stolarske
izraevine
- Navodi vrste prozora prema konstrukciji i njihove mjere
- Nabraja vrste roletni za prozore i balkonska vrata
- Razlikuje drvene prozore prema konstrukcij
- Crta detalje otvora balkonskih vrata i prozora u modularnoj
mrei prema standardima
- Stie samopouzdanje i sigurnost u radu
Vjeba - Crta detalje
ugraivanja drvenih
prozora i vrata - Drugi pismeni
zadatak
Staklorezaki radovi - Opisuje primjenu
stakla u graevinarstvu
- Navodi vrste stakla i dimenzije
- Skicira detalje zastakljivanja u drvene i metalne okvire
- Razvija preciznost u radu i mo zapaanja
5. Okvirni spisak literature i drugih izvora - Biljana
Blagojevi: Graevinske konstrukcije, Zavod za udbenike i
nastavna
sredstva, Beograd 2003. - Biljana Blagojevi: Zavrni graevinski i
instalaterski radovi, Zavod za
udbenike i nastavna sredstva, Beograd 1990. 6. Materijalni
uslovi za izvoenje nastave - Crtai stolovi, pribor za crtanje,
grafoskop, dijaprojektor. 7. Obavezni naini provjeravanja i
ocjenjivanja znanja uenika - Usmena provjera znanja (najmanje
jedanput u klasifikacionom periodu); - Pismeni zadaci-dva pismena
zadatka u prvom razredu, po jedan u polugoditu u
trajanju od 2 kolska asa i u drugoj godini dva pismena zadatka,
po jedan u polugoditu u trajanju od 2 kolska asa;
- Grafike vjebe; - Zakljuna ocjena na kraju klasifikacionog
perioda izvodi se iz svih datih ocjena u
klasifikacionom periodu. 8.Uslovi za napredovanje i zavretak
predmeta - Pozitivna ocjena na kraju kolske godine. - Zakljuna
ocjena izvodi se na osnovu svih ocjena dobijenih u
klasifikacionim
periodima. 9. Profil strune spreme nastavnika i strunih
saradnika - Diplomirani inenjer arhitekture.
-
13
- Diplomirani inenjer graevinarstva. 10. Povezanost predmeta
Znanja
Povezanost sa drugim predmetima Predmeti Znanja
Krovne konstrukcije Bravarski radovi Limarski radovi
Graevinski materijali
Drvo i drvena graa elik Gvoe
Konstruktivni sklop zgrade Osnove graevinarstva Sistemi u
graenju Osnove, izgledi i presjeci konstruktivnih elemenata
Tehniko crtanje sa nacrtnom geometrijom
Poznavanje tehnikog crtanja graevinskih elemenata
Zidovi, meuspratne konstrukcije
Praktina nastava sa tehnologijom zanimanja
Provoenje cijevi kroz zidove i meuspratne konstrukcije
-
14
1.2.2. GRAEVINSKI MATERIJALI
1. Naziv predmeta: GRAEVINSKI MATERIJALI
2. Broj asova po godinama obrazovanja i vrstama nastave
Razred Vrste nastave
Ukupno Teorija Vjebe Praktina nastava
I 36 36 II III
Ukupno 36 36 3. Opti ciljevi nastave - Upoznavanje osobina i
karakteristika graevinskih materijala; - Razumijevanje procesa
dobijanja pojedinih graevinskih materijala; - Upoznavanje pravilne
upotrebe graevinskih materijala; - Osposobljavanje za upotrebu
standarda; - Razvoj svijesti o znaaju upotrebe standarda i
odgovornost za potovanje
standarda; - Upoznavanje principa zatite ivotne sredine.
-
15
4. Sadraji/Standardi znanja predmeta/Operativni ciljevi Razred:
PRVI
Informativni ciljevi i sadraji Formativni ciljevi
Socijalizacijski ciljevi
Preporuke za izvoenje nastave
uenik uenik uenik Uvod - Upoznaje se sa
znaajem graevinskih materijala i prefabrikata
- Navodi osobine i metode ispitivanja
- Nabraja osnovne podjele graevinskih materijala
- Odabira graevinske materijale za odgovarajuu namjenu
- Razlikuje odreene osobine graevinskih materijala
- Razvija svijest o znaaju iste okoline
Kameni materijal - Upoznaje dobijanje
i obradu graevinskog kamena
- Objanjava primjenu kamena i njegovu zatitu
- Opisuje sastav, osobine i primjenu agregata
- Nabraja vrste kamena
Razlikuje naine dobijanja i obrade graevinskog kamena
- Posjeta labaratoriji za ispitivanje graevinskog kamena
Voda - Navodi osobine
vode kao graevinskog materijala i kao sredinu u kojoj se nalaze
betonske konstrukcije
- Uoava znaaj vode u graevinarstvu
Keramiki materijali - Nabraja sirovine i
opisuje dobijanje ciglarskih proizvoda
- Objanjava ciglarske proizvode
- Upoznaje keramike ploice i cijevi
- Objanjava keramike proizvode
- Upoznaje vatrostalni materijal
- Razlikuje vrste i oblik ciglarskih proizvoda
- Definie keramike proizvode i njihovu namjenu
- Uoava znaaj vatrostalnih materijala
- Razvija pozitivan odnos prema zanimanju
-
16
Informativni ciljevi i sadraji Formativni ciljevi
Socijalizacijski ciljevi
Preporuke za izvoenje nastave
uenik uenik uenik Zgure i pucolani - Upoznaje
karakteristike i primjenu zgure i pucolana u graevinarstvu
- Zna osobine zgure i pucolana u graevinarstvu
Veziva u graevinarstvu - Objanjava
osnovna veziva: graevinski kre, gips i cement
- Objanjava sirovine i opisuje dobijanje veziva
- Nabraja osobine veziva
- Razlikuje veziva i pravilno ih skladiti
- Razvija svijest o potrebi zatite ivotne sredine
Malteri - Nabraja sastojke
mjeavina maltera - Nabraja vrste
maltera
- Procjenjuje upotrebljivost razliitih maltera
- Uoava greke pri malterisanju
Beton - Nabraja sastojke
mjeavine betona - Definie inioce
koji utiu na kvalitet betona
- Objanjava marku betona
- Objanjava tehnologiju betona
- Nabraja vrste betona
- Obrazlae nain dobijanja betona
- Uvia vanost kvaliteta u radu
- Posjeta laboratoriji za ispitivanje betona
Metali i legure - Poznaje naine
dobijanja gvoa i elika
- Navodi osnovne vrste elika i armatura i upotrebu elika u
graevinarstvu
- Zna naine i ulogu zatite elika od korozije
- Navodi osnovne vrste obojenih metale
- Obrazlae upotrebu
- Uoava koroziju i definie njeno spreavanje
- Razlikuje vrste armature
- Poznaje naine i sredstva za zatitu od korozije
- Razvija interesovanje prema prirodnim naukama
- Posjeta graevinskom preduzeu
-
17
Informativni ciljevi i sadraji Formativni ciljevi
Socijalizacijski ciljevi
Preporuke za izvoenje nastave
uenik uenik uenik aluminijuma i bakra u graevinarstvu
Staklo - Objanjava
dobijanje stakla, vrste i obradu
- Navodi primjenu stakla u graevinarstvu
- Razlikuje vrste i definie primjenu stakla u graevinarstvu
Drvo - Nabraja svojstva i
vrste drveta - Opisuje greke u
strukturi drveta - Obrazlae upotrebu
drveta u graevinarstvu
- Obrazlae zatitu drveta
- Razlikuje vrste drveta
- Razlikuje sredstva za zatitu drveta
- Njeguje osjeanje za ljijepo
Ugljovodonna veziva - Upoznaje katran i
bitumen kao osnovna ugljovodonina veziva
- Opisuje nain dobijanja i primjenu
- Obrazlae upotrebljivost veziva
- Razvija osjeaj o potrebi zatite okoline i zatite na radu
Plastine mase - Upoznaje znaaj
plastinih masa - Upoznaje sirovine
- Poznaje upotrebljivost plastinih masa
- Uoava znaaj razvoja novih materijala
- Uvia znaaj ekologije u svakodnevnom ivotu
Boje, lakovi, kitovi - Navodi vrste i objanjava primjenu boja,
lakova i kitova u graevinarstvu
- Razlikuje boje, lakove i kitove
Materijali u funkciji zatite elemanata - Upoznaje
materijale za zavrnu obradu i zatitu gotovih elemenata
- Navodi i objanjava materijale u funkciji zatite od
- Analizira materijale za zatitu od poara i vlage
- Razvija osjeaj odgovornosti prema bezbjednosti na radu
-
18
Informativni ciljevi i sadraji Formativni ciljevi
Socijalizacijski ciljevi
Preporuke za izvoenje nastave
uenik uenik uenik poara, vlage i sl.
Standardi u graevinarstvu - Upoznaje oznake
materijala - Upoznaje se sa
standardima
- ita standarde - Standardi graevinskih materijala
5. Okvirni spisak literature i drugih izvora - I. Stojiljkovi,
D. Mileti: Graevinski materijali sa osnovama geologije, Zavod
za udbenike i nastavna sredstva, Beograd 2002. - I.Stojiljkovi,
Graevinski materijali, Zavod za udbenike i nastavna sredstva,
Beograd 1979.
6. Materijalni uslovi za izvoenje nastave - Uzorci graevinskih
materijala (opeka, crijep, keramike ploice, plastine
cijevi).
7. Obavezni naini provjeravanja i ocjenjivanja znanja uenika -
Usmena provjera znanja najmanje jedanput u klasifikacionom periodu.
- Zakljuna ocjena na kraju klasifikacionog perioda izvodi se iz
svih datih ocjena u
klasifikacionom periodu. 8. Uslovi za napredovanje i zavretak
predmeta - Pozitivna ocjena na kraju kolske godine. - Zakljuna
ocjena izvodi se na osnovu svih ocjena dobijenih u
klasifikacionim
periodima. 9. Profil strune spreme nastavnika i strunih
saradnika - Diplomirani inenjer graevinarstva. - Diplomirani
inenjer arhitekture. 10. Povezanost predmeta
Znanja Povezanost sa drugim predmetima
Predmeti Znanja Drvo i drvena graa elik Gvoe
Graevinske konstrukcije
Krovne konstrukcije Bravarski radovi Limarski radovi
Drvo, beton, elik Keramiki materijali, boje i lakovi
Osnove graevinarstva Elementi konstruktivnih sistema Zavrni
radovi u graevinarstvu
Tehnike karakteristike materijala i grae
Ekonomika i organizacija rada
Obraunske norme korienja materijala
Plastika, elik, keramika i bitumen
Vodovod i kanalizacija
Elementi instalacija vodovoda, kanalizacije i sanitarije
elik, gvoe, plastika, beton, keramika
Praktina nastava sa tehnologijom zanimanja
Materijali za instalacije vodovoda i kanalizacije
-
19
1.2.3. OSNOVE GRAEVINARSTVA
1. Naziv predmeta: OSNOVE GRAEVINARSTVA
2. Broj asova po godinama obrazovanja i vrstama nastave
Razred Vrste nastave
Ukupno Teorija Vjebe Praktina nastava
I 36 36 II III
Ukupno 36 36
3. Opti ciljevi nastave - Upoznavanje graevinarstva kao
privredna djelatnosti - Upoznavanje osnovnih zakonitosti pri
izgradnji objekata - Upoznavanje sa vrstom i podjelom graevinskih
objekata - Osposobljavanje za sistematinost, urednost i preciznost
- Sticanje pravilnog odnosa prema zatiti ivotne sredine
-
20
4. Sadraji/Standardi znanja predmeta/Operativni ciljevi RAZRED:
PRVI
Informativni ciljevi i sadraji Formativni ciljevi
Socijalizacijski ciljevi
Preporuke za izvoenje nastave
uenik uenik uenik Graevinarstvo kao privredna djelatnost -
Upoznaje se sa
graevinarstvom kao privrednom granom
- Objanjava faze radova i radnih postupaka u procesu graenja
- Nabraja objekte kao finalni proizvod
- Uporeuje i razlikuje graevinske objekte prema namjeni
- Razvija pozitivan odnos prema zanimanju
Grane graevinske proizvodnje - Upoznaje se sa
podrujima i fazama graevinske proizvodnje
- Upoznaje grane graevinske proizvodnje:
- visokogradnju - niskogradnju - hidrogradnju
- Razlikuje podruja i faze graevinske proizvodnje
- Razvija sposobnost sagledavanja i rjeavanja problema u
svakodnevnom ivotu i radu
Prostorno planiranje - Upoznaje se sa iniocima koji utiu na
planiranje urbanizma
- Objanjava urbanistike planove: regionalne, generalne i
detaljne
- Poznaje sadrinu urbanistikih planova
- Uoava razliku izmeu regionalnih, generalnih i detaljnih
urbanistikih planova
- Razvija analitinost u radu
- Posjeta zavodu za urbanizam
Objekti kao finalni proizvodi graevinarstva - Navodi i
objanjava
objekte visokogradnje:
- stambene zgrade - objekte drutvenog
standarda - privredne objekte - Navodi i objanjava
objekte niskogradnje:
- puteve i eljeznice
- Razlikuje razliite objekte:
- visokogradnje - niskogradnje - hidrogradnje
- Razvija smisao za sistematian rad i marljivost
- Obilazak grada
-
21
Informativni ciljevi i sadraji Formativni ciljevi
Socijalizacijski ciljevi
Preporuke za izvoenje nastave
uenik uenik uenik - tunele - mostove - aerodrome - Navodi i
objanjava
objekte hidrogradnje:
- brane - hidroelektrane - pristanita - Obrazlae ureenje
vodenih tokova - Objanjava nain
snabdijevanja vodom i kanalisanja naselja
- Objanjava poljoprivrednu hidrotehniku
- Zna nain snabdijevanja vodom i kanalisanje naselja
Uesnici u realizaciji graevinskih objekata i faze u realizaciji
graevinskih objekata - Navodi uesnike u
izgradnji graevinskih objekata
- Objanjava faze u realizaciji graevinskih objekata
- Razlikuje uesnike u realizaciji graevinskih objekata i njihova
prava, obaveze i dunosti
- Svjestan je vanosti timskog rada
Projektovanje - Objanjava svrhu
projektovanja - Navodi i objanjava
vrste projekata i njihovu primjenu
- Razlikuje vrste projekata
- Uoava vanost kvalitetnog i preciznog rada
Graevinski sistemi i elementi - Navodi sisteme u
graenju i njihove elemente
- Razlikuje konstruktivne sisteme i njihove elemente
Radovi na izgradnji objekata - Nabraja radove na
izgradnji objekata: - geodetske radove - zemljane radove -
osnovne
- Razlikuje vrste radova na izgradnji objekata
- Steenim znanjem spoznaje odgovornost profesije
- Posjeta gradilitu
-
22
Informativni ciljevi i sadraji Formativni ciljevi
Socijalizacijski ciljevi
Preporuke za izvoenje nastave
uenik uenik uenik graevinske radove
- instalaterske radove
- zavrne graevinske radove
- Nabraja mehanizaciju na gradilitu
5. Okvirni spisak literature i drugih izvora - Lj. Nikoli, S.
Kruni, V. Boinovi: Osnove graevinarstva, Zavod za udbenike
i nastavna sredstva, Beograd 2005.
6. Materijalni uslovi za izvoenje nastave - Grafoskop,
dijaprojektor, slajdovi, prospekti,kompjuter.
7. Obavezni naini provjeravanja i ocjenjivanja znanja uenika -
Usmena provjera znanja najmanje jedanput u klasifikacionom periodu.
- Zakljuna ocjena na kraju klasifikacionog perioda izvodi se iz
svih datih ocjena u
klasifikacionom periodu. 8. Uslovi za napredovanje i zavretak
predmeta: - Pozitivna ocjena na kraju kolske godine. - Zakljuna
ocjena izvodi se na osnovu svih ocjena dobijenih u
klasifikacionim
periodima.
9. Profil strune spreme nastavnika i strunih saradnika: -
Diplomirani inenjer graevinarstva. - Diplomirani inenjer
arhitekture. 10. Povezanost predmeta
Znanja Povezanost sa drugim predmetima
Predmeti Znanja Sistemi u graenju Graevinske konstrukcije
Konstruktivni sklop zgrade Elementi konstruktivnih sistema Zavrni
radovi u graevinarstvu
Graevinski materijali
Drvo, beton, elik Keramiki materijali, boje i lakovi
Vrste projekata Snabdijevanja vodom i kanalisanje naselja
Praktina nastava sa tehnologijom zanimanja
Projekti vodovoda i kanalizacije Instalacije vodovoda i
kanalizacije
-
23
1.2.4. TEHNIKO CRTANJE SA NACRTNOM GEOMETRIJOM 1. Naziv
predmeta: TEHNIKO CRTANJE SA NACRTNOM GEOMETRIJOM 2. Broj asova po
godinama obrazovanja i vrstama nastave
Razred Vrste nastave
Ukupno Teorija Vjebe Praktina nastava
I 18 54 72 II III
Ukupno 18 54 72
3. Opti ciljevi nastave - Razvijanje preciznosti u izradi
tehnikih crtea; - Sticanje znanja za itanje planova; - Razvijanje
sposobnosti za sagledavanje prostora; - Upoznavanje sa znaajem
dimenzija i razmjere; - Upoznaje pravila izrade i formatizovanja
projektne dokumentacije; - Razvijanje sposobnosti svoenja
trodimenzionalnih elemenata na ravan crtanja i
obrnuto; - Razvijanje tehnike kulture.
-
24
4. Sadraji/Standardi znanja predmeta/Operativni ciljevi Razred:
PRVI
Informativni ciljevi i sadraji Formativni ciljevi
Socijalizacijski ciljevi
Preporuke za izvoenje nastave
uenik uenik uenik Tehniko crtanje Tehnii pribor - Objanjava
znaaj
crtanja u tehnici - Navodi materijal
koji se koristi za crtanje
- Nabraja i objanjava pribor za tehniko crtanje
- Objanjava upotrebu papira za crtanje
- Razlikuje vrste papira za crtanje: pelir, milimetarski, hamer,
paus, ozolit
- Koristi razne vrste olovaka, gumu, tu, marker, bojice
- Koristi i odrava sto za tehniko crtanje,tablu, inu, T-lenjir,
trouglove, uglomjer, razmjernik, estar, krivuljare, ablone i
razliita pera
- Formira pravilan odnos prema grafikom izraavanju
Vjeba: - Upotreba pribora i
materijala za tehniko crtanje
Grafika vjeba: - Crta tehniki okvir,
peat i odreuje formate A1, A2, A3, A4
Rad olovkom - Objanjava crtanje
linija - Objanjava
ispisivanje brojeva - Objanjava
ispisivanje slova
- Crta razliite linije: puna, isprekidana, crta- taka,
rafure
- Ispisuje slova i brojeve slobodnom rukom
- Razvija smisao za lijepo
- Razvija analitinost u radu
Grafika vjeba: - Crtanje punih linija
razliitih debljina - Crtanje
isprekidanih linija crta-taka
Grafika vjeba: - Ispisivanje brojeva
slobodnom rukom i ablonom
Grafika vjeba: - Pisanje slova
slobodnom rukom i ablonom
Razmjera - Opisuje znaaj
razmjere u tehnikom crteu i njenu primjenu u pojedinim fazama
crtanja projektne dokumentacije
- Koristi razmjernik - Primjenjuje
razmjeru
- Razvija sistematinost i marljivost u radu
Grafika vjeba: - Na jednostavnim
oblicima primjenjuje razliite razmjere 1:5, 1:10, 1:50, 1:100,
1:500
Kotiranje - Poznaje elemente
kotiranja: kota, kotna linija, poetak i kraj kotne linije
- Objanjava visinsku kotu
- Objanjava kotiranje otvora
- Crta elemente kotiranja
- Primjenjuje visinske kote i kote otvora
- Uoava vanost kvalitetnog rada
Grafika vjeba: - Na datoj osnovi i
presjeku primjenjuje pravila kotiranja
-
25
Informativni ciljevi i sadraji Formativni ciljevi
Socijalizacijski ciljevi
Preporuke za izvoenje nastave
uenik uenik uenik Oznake materijala - Objanjava
grafiko prikazivanje materijala u projektima
- ita oznake materijala
- Crta rafuru za razliite materijale i opremu
- Razvija analitiko miljenje
Grafika vjeba: - Crta oznake
graevinskog materijala, namjetaja, sanitarnih ureaja,
instalacija i zelenila u osnovi i izgledu
Nacrtna geometrija Vrste projekcije - Navodi vrste
projekcija - Opisuje
projekcijske ravni, ose i znaaj koordinata
- Objanjava karakteristike ortogonalne projekcije
- Crta projekcije take
- Crta projekciju dui
- Crta projekcije pravilnih
Geometrijskih slika - Crta projekcije
pravilnih geometrijskih tijela
- Stie samostalnost u radu
- Razvija inicijativnost
Grafika vjeba: - Crta projekcije
pravilnih geometrijskih slika: trougao, kvadrat, pravougaonik,
trapez,krug
Grafika vjeba: - Crta projekcije
pravilnih geometrijskih tijela iji je bazis paralelan
projekcijskoj ravni: prizma, piramida, valjak, kupa
Kosa projekcija - Poznaje
karakteristike i pravila crtanja u kosoj projekciji
- Crta u kosoj projekciji taku, du i pravu
- Crta u kosoj projekciji geometrijske slike u specijalnom
poloaju
- Crta u kosoj projekciji pravilna geometrijska tijela sa
bazisom paralelnim projekcijskoj ravni
- Razvija naviku sistematinog rad i marljivosti u radu
Grafika vjeba: - Crta u kosoj
projekciji zadate oblike koji se odnose na pojedine djelove
objekta
5. Okvirni spisak literature i drugih izvora - Gordana Duli:
Tehniko crtanje sa itanjem planova, Zavod za udbenike i
nastavna sredstva, Beograd 2003. god. - Lj. Gagi:" Nacrtna
geometrija", Zavod za udbenike i nastavna sredstva, Beograd
2002. god. 6. Materijalni uslovi za izvoenje nastave - Crtai
stolovi sa odgovarajuim priborom za crtanje, grafoskop,
dijaprojektor.
-
26
7. Obavezni naini provjeravanja i ocjenjivanja znanja uenika -
Grafike vjebe. - Zakljuna ocjena na kraju klasifikacionog perioda
izvodi se iz svih datih ocjena u
klasifikacionom periodu. 8. Uslovi za napredovanje i zavretak
predmeta - Pozitivna ocjena na kraju kolske godine - Zakljuna
ocjena izvodi se na osnovu svih ocjena dobijenih u
klasifikacionim
periodima.
9. Profil strune spreme nastavnika i strunih saradnika -
Diplomirani inenjer arhitekture. - Diplomirani inenjer
graevinarstva. 10. Povezanost predmeta
Znanja Povezanost sa drugim predmetima
Predmeti Znanja Crtanje razvoda mokrog vora i itanje planova
Vodovod i kanalizacija
Oznake u planovima Mokri vorovi
Rad olovkom Razmjera Kotiranje Oznake sanitarnih ureaja,
instalacija
Praktina nastava sa tehnologijom zanimanja
Izometrijske eme vodovoda, skice i crtei instalacija vodovoda i
kanalizacije, sanitarnih ureaja
Poznavanje tehnikog crtanja graevinskih elemenata
Graevinske konstrukcije Osnove,izgledi i presjeci konstruktivnih
elemenata
-
27
1.2.5. VODOVOD I KANALIZACIJA 1. Naziv predmeta: VODOVOD I
KANALIZACIJA 2. Broj asova po godinama obrazovanja i vrstama
nastave
Razred Vrste nastave
Ukupno Teorija Vjebe Praktina nastava
I 36 36 72 II III
Ukupno 36 36 72 3. Opti ciljevi nastave - Upoznavanje sa znaajem
vodovoda i kanalizacije u zgradama i naseljima; - Upoznavanje
osobina vode i snabdijevanje vodom; - Sticanje osnovnih znanja iz
hidraulike; - Upoznavanje naina odvoenja otpadnih voda iz
sanitarnih objekata, zgrada i
naselja; - Upoznavanje sistema i postupaka za preiavanje
otpadnih voda; - Poznavanje materijala za vodovod i kanalizaciju; -
Upoznavanje sa mjerama protivpoarne zatite i zatite na radu na
objektima.
-
28
4. Sadraji/Standardi znanja predmeta/Operativni ciljevi Razred:
DRUGI
Informativni ciljevi i sadraji Formativni ciljevi
Socijalizacijski ciljevi
Preporuke za izvoenje nastave
uenik uenik uenik Osobine vode i snabdijevanje vodom - Navodi
osobine i
svojstva vode - Objanjava naine
eksploatacije vode - Navodi ureaje koji
rade pod pritiskom: - pumpe - hidrofor - Opisuje objekte i
ureaje za prikupljanje i zahvatanje vode
- Upoznaje sisteme i eme vodovoda
- Razlikuje karakteristike vode s obzirom na njenu
primjenu(pijaa voda, industrijska voda)
- Razlikuje i uporeuje ureaje za povienje pritiska vode
- Nabraja i poznaje objekte za prikupljanje i zahvatanje
vode
- Analizira emu i sisteme vodovoda
- Razvija pozitivan odnos prema radnom mjestu i zanimanju
- Posjeta vodozahvatnim objektima
- Posjeta pumpnim i crpnim stanicama i postrojenjima
Kuni vodovod - Objanjava kuni
prikljuak vode - Obrazlae eme
kunog vodovoda - Opisuje izradu
vodovodne mree - Navodi materijale
za izradu vodovodne mree
- Objanjava protivpoarni razvod-mreu u zgradama
- Navodi hidrantske ureaje i opisuje nain napajanja hidrantske
mree
- Upoznaje se sa emom snabdijevanja i sprovoenja tople vode
- Objanjava zatitu vodovodne mree-cijevi
- Upoznaje se sa osnovama hidraulike vode:
- hidrostatiki pritisak
- jednaina
- Analizira eme sprovoenja kune vodovodne mree
- Razlikuje i uporeuje razvod horizontalne i vertikalne
vodovodne mree
- Razlikuje vodovodne cijevi i armature
- Uoava znaaj i ulogu sprovoenja protivpoarne mree
- Razlikuje vrste hidrantske mree
- Analizira naine snabdijevanja toplom vodom i razlikuje ureaje
za zagrijavanje vode
- Razlikuje sredstva za zatitu vodovodnih cijevi
- Radi ispitivanja vodovodne mree na pritisak saglasno
propisima
- Crta kupatilski
- Razvija analitiko miljenje
- Vjeba br 1: Izrada kupatilskog razvoda vodovoda u osnovi i
izometrijska ema vodovoda u R=1:25
- Vjeba br 2: Izrada izometrijske eme vodovoda tople i hladne
vode u R=1:25
- Vjeba 3: Detalj kunog prikljuka, detalj montae vodomjera,
detalj vodomjernog okna u R=1:10 ili R=1:15
-
29
Informativni ciljevi i sadraji Formativni ciljevi
Socijalizacijski ciljevi
Preporuke za izvoenje nastave
uenik uenik uenik kontinuiteta
- bernulijeva jednaina
- proticanje kroz cijevi i gubici
- vodeni udari
razvod hladne i tople vode sa izometrijskom emom
- ita projekat vodovodnih instalacija
Kanalizacija - Objanjava
otpadne vode - podjela i karakteristike
- zagaenost - koliine - Upoznaje sisteme
kanalizacije - Opisuje instalacije
kune kanalizacije - Nabraja
kanalizacioni materijale, cijevi i fajonske komade
- Definie reviziona okna
- Objanjava horizontalne i vertikalne odvodnike
- Opisuje sistem odvoenja atmosferske vode
- Upoznaje se sa brzinom proticanja otpadnih voda
- Objanjava prikljuak glavnog kunog kanala na gradsku mreu
- Upoznaje oznake na crteima i projektima kanalizacionih
mrea
- Obrazlae naine isputanja i preiavanja otpadnih voda
- Razlikuje vrste otpadnih voda
- Razlikuje tipove gradske kanalizacije
- Zna tehnike propise za izradu kanalizacije
- Razlikuje hidrauline zatvarae- sifone
- Analizira naine ugradnje ventilacione glave, olunjaka i
slivnika
- Rjeava mokre vorove i vri emiranje trase kanalizacije
- Analizira naine postavljanja cijevi kroz zidove
- Zna izraunati nagib cijevi i odrediti kaskadu
- ita oznake na crteima i projektima
- Razvija marljivost i tanost u radu
- Stie naviku za
racionalno i paljivo izvodjenje pojedinih radnih zadataka
- Vjeba br 4: Izrada kupatilskog razvoda kanalizacije u osnovi
R=1:25
- Vjeba br 5: Izrada
vertikalnog presjeka kroz kanalizaciju za kupatilski razvod u
R=1:25
Sanitarni ureaji - Navodi vrste
sanitarnih ureaja - Objanjava
- Razlikuje sanitarne ureaje
- Zna namjenu
- Razvija osjeaj preciznosti i estetike u radu
- Vjeba br 6: Izrada crtea detalja prikljuka
-
30
Informativni ciljevi i sadraji Formativni ciljevi
Socijalizacijski ciljevi
Preporuke za izvoenje nastave
uenik uenik uenik funkciju sanitarnih ureaja
- Navodi razne specijalne sanitarne pribore
- Navodi kupatila i grupne tueve
sanitarnih ureaja - Uoava oznake
sanitarnih ureaja u crteima
sanitarnog objekta na kanalizaciju u R=1:25 ili R=1:10
5. Okvirni spisak literature i drugih izvora - Biljana
Blagojevi, Kune instalacije, Zavod za udbenike i nastavna
sredstva,
Beograd, 2000. god. - V.Stanojevi, M.Zoroje, Kune instalacije,
Zavod za udbenike i nastavna
sredstva, Beograd, 2003. god. 6. Materijalni uslovi za izvoenje
nastave - Grafoskop, kompjuter. - Izvoaki projekti instalacija
vodovoda i kanalizacija. 7. Obavezni naini provjeravanja i
ocjenjivanja znanja - Izrada svih grafikih vjebi (est vjebi); -
Usmena provjera znanja (najmanje jedanput u klasifikacionom
periodu); - Zakljuna ocjena na kraju klasifikacionog perioda izvodi
se iz svih datih ocjena u
klasifikacionom periodu. 8. Uslovi za napredovanje i zavretak
predmeta - Pozitivna ocjena na kraju kolske godine. - Zakljuna
ocjena izvodi se na osnovu svih ocjena dobijenih u
klasifikacionim
periodima.
9. Profil strune spreme nastavnika i strunih saradnika: -
Diplomirani graevinski inenjer. - Diplomirani inenjer arhitekture.
10. Povezanost predmeta
Znanja
Povezanost sa drugim predmetima Predmeti Znanja
Izbor vrste cijevi i fitinga i njihovo dimenzionisanje
Graevinski materijali
elik, plastini materijali, pijesak
Oznake u planovima Mokri vorovi
Tehniko crtanje sa nacrtnom geometrijom
Crtanje razvoda mokrog vora i itanje planova
Poznavanje izrade i propisnog voenja instalacija vodovoda i
kanalizacije i montaa sanitarnih ureaja
Praktina nastava sa tehnologijom zanimanja
Nain voenja i izrade instalacija vodovoda i kanalizacije
-
31
1.2.6. EKONOMIKA I ORGANIZACIJA RADA 1. Naziv predmeta:
EKONOMIKA I ORGANIZACIJA RADA 2. Broj asova po godinama obrazovanja
i vrstama nastave
Razred Vrste nastave
Ukupno Teorija Vjebe Praktina nastava
I II 36 36 72 III
Ukupno 36 36 72
3. Opti ciljevi nastave - Planira aktivnosti i vri izvoenje
radova na objektu; - Potuje rokove pri izvoenju radova; - Analizira
izvrene aktivnosti; - Upoznaje se sa tehnikom dokumentacijom; -
Poznaje osnovne elemente eme organizacije gradilita; - Osposobljava
se za primjenu normi i standarda; - Izrauje predmjer i predraun
radova za instalacije vodovoda i kanalizacije; - Upoznaje i koristi
mjere zatite na radu i principe zatite ivotne sredine.
-
32
4. Sadraji/Standardi znanja predmeta/Operativni ciljevi Razred:
TREI
Informativni ciljevi i sadraji Formativni ciljevi
Socijalizacijski ciljevi
Preporuke za izvoenje nastave
uenik uenik uenik Uesnici u graevinskoj proizvodnji - Nabraja
i
prezentira uesnike u graevinskoj proizvodnji i njihova prava i
obaveze
- Shvata znaaj svog zanimanja meu uesnicima u graevinskoj
proizvodnji
Investiciono-tehnika dokumentacija - Prezentira
investiciono- tehniku dokumentaciju
- ita i analizira pozicije instalaterskih radova iz projekta
- Vodi graevinsku knjigu o izvedenim radovima na objektu
- Razvija tehniku kulturu
Faze izvoenja graevinskih objekata - Navodi vrste
gradilita i uslove njegovog osnivanja
- Navodi faze izvoenja objekta sa posebnim osvrtom na pripremne
radove
- Opisuje postupke izvoenja radova na gradilitu
- ita emu organizacije gradilita
- Poznaje uslove za organizaciju gradilita
- ematski prikazuje privremene objekte:
- za smjetaj radnika - za ishranu - kancelarije - nadstrenice -
magacini - Organizuje radno
mjesto - Analizira kartu
procesa i dijagram toka za instalaterske radove
- Planira nacin izrade zastitnih elemenata ograda, nadstresnica,
skela i dr.
- Stie samopouzdanje i sigurnost u radu
Vjeba - Nacrtati emu
organizacije gradilita
Vjeba - Napraviti
organizaciju radnog mjesta za odreene pozicije radova
Vjeba - Nacrtati kartu
procesa i dijagram toka za poziciju instalaterskih radova
Dokumentacija na gradilitu - Opisuje tehniku
dokumentaciju na gradilitu
- Popunjava magacinsku dokumentaciju:
- trebovanje - dostavnicu - prijemnicu
Vjeba - Popunjavanje
dokumentacije prema datoj poziciji instalaterskih
-
33
Informativni ciljevi i sadraji Formativni ciljevi
Socijalizacijski ciljevi
Preporuke za izvoenje nastave
uenik uenik uenik - izdatnicu
- revers - Popunjava situaciju
radova - Posjeta gradilitu
Primopredaja objekta - Prezentira proces
izvoenja i primopredaje graevinskih radova prema vaeim
zakonima
- Sarauje sa nadzorom:
- investitora - projektanta - izvoaa - graevinskom
inspekcijom
- Razvija osjeaj odgovornosti na radu
Zatita na radu - Objanjava mjere
zatite na radu i zatite sredine
- Zna da koristi sredstva line zatite
- Svjestan je znaaja primjene sredstava zatite na radu
Normativi i standardi rada u graevinarstvu - Opisuje
normative
i standarde za odreene pozicije radova sa posebnim osvrtom na
instalaterske radove
- ita normative i standarde
Vjeba - itanje
graevinskih normi osnovnih graevinskih radova
Vjeba - itanje
graevinskih normi i odreivanje potreba u materijalu i radnoj
snazi za instalaterske radove
Predmjer i predraun radova - Opisuje predmjer
radova sa posebnim osvrtom na instalaterske radove
- Obrazlae analizu
cijena
- Obrazlae
predraun
- Rauna potrebne koliine i vrste materijala
- Pie i sastavlja opis za instalaterske radove
- Mjeri i rauna koliine za instalaterske radove
- ita crte iz projekta
- Rauna cijene pojedinih pozicija radova
- Analizira trite i izabira najpovoljnije cijene
- Razvija sistematinost u pristupu radu
- Razvija tanost i
preciznost u radu
Vjeba - Izrada opisa za
nekoliko pozicija instalaterskih radova
- Izrada potrebnih koliina za pozicije instalaterskih radova
- Izrada analize cijena za odreene pozicije instalaterskih
radova
- Izrada predrauna za pozicije instalaterskih radova
-
34
Informativni ciljevi i sadraji Formativni ciljevi
Socijalizacijski ciljevi
Preporuke za izvoenje nastave
uenik uenik uenik
- Rauna vrijednost pojedinih pozicija radova
- Radi dinamike planove (mjeseni i dekadni) nabavke materijala i
redosljed radne snage po strukturama i mehanizacije
- Analizira utroak radne snage i materijala
- Sastavlja predraunski elaborat u cjelini
- PISMENI ZADATAK
Graevinska mehanizacija - Opisuje
graevinsku mehanizaciju
- Razlikuje graevinsku mehanizaciju
- Razlikuje maine i orua za izvoenje instalaterskih radova
- Odrava alat, pribor i opremu za instalaterske radove
- Stie samostalnost u radu, razvija inicijativnost
5. Okvirni spisak literature i drugih izvora - ivojin Praevi,
Bratislav Velikovi, Verica Konstantinovi: Organizacija
graenja za III razred graevinske kole, Zavod za udbenike i
nastavna sredstva, Beograd 2003. god.
- "Normativi i standardi rada u graevinarstvu", knjiga 1, 2, 3,
4, 5, Graevinska knjiga Beograd 2000. god.
6. Materijalni uslovi za izvoenje nastave - Grafoskop i
dijaprojektor.
7. Obavezni naini provjeravanja i ocjenjivanja znanja uenika -
Pismeni zadaci- jedan pismeni zadatak u trajanju od 2 kolska asa; -
Usmena provjera znanja (najmanje jedanput u klasifikacionom
periodu); - Vjebe; - Zakljuna ocjena na kraju klasifikacionog
perioda izvodi se iz svih datih ocjena u
klasifikacionom periodu. 8. Uslovi za napredovanje i zavretak
predmeta - Pozitivna ocjena na kraju kolske godine. - Zakljuna
ocjena izvodi se na osnovu svih ocjena dobijenih u
klasifikacionim
periodima.
-
35
9. Profil strune spreme nastavnika i strunih saradnika -
Diplomirani inenjer arhitekture. - Diplomirani inenjer
graevinarstva. 10. Povezanost predmeta
Znanja
Povezanost sa drugim predmetima Predmeti Znanja
Obraunske norme korienja materijala
Graevinski materijali
Tehnike karakteristike materijala i grae
Investiciono-tehnika dokumentacija
Osnove graevinarstva Vrste projekata i njihova primjena
Normativi i standardi rada u graevinarstvu
Praktina nastava sa tehnologijom zanimanja
Predmjer i predraun instalaterskih radova
-
36
1.2.7. PRAKTINA NASTAVA SA TEHNOLOGIJOM ZANIMANJA 1. Naziv
predmeta: PRAKTINA NASTAVA SA TEHNOLOGIJOM ZANIMANJA 2. Broj asova
po godinama obrazovanja i vrstama nastave
Razred Vrste nastave
Ukupno Teorija Vjebe Praktina nastava
I 72 288 360 II 72 540 612 III 66 627 693
Ukupno 210 1455 1665 Praktina nastava- odjeljenje se dijeli na
grupe do 12 uenika 3. Opti ciljevi nastave - Upoznaje instalaterske
radove; - Vre pravilan izbor materijala; - Pravilno koristi maine,
alat i pribor za rad; - Izvodi spoljne i unutranje instalacije,
montira sanitarije i druge instalaterske
objekte i ureaje; - Razvija preciznost, kvalitet i ekonomino
izvoenje - Razvija motivaciju za praenje novih tehnologija i
postupaka, kao i materijala, za
bre, ekonominije i kvalitetnije izvoenje instalaterskih radova;
- Povezuje i primjenjuje znanja iz drugih predmeta; - Osposobljava
se za primjenu sredstava zatite na radu i sredstava
protivpoarne
zatite; - Pridrava se graevinskih normi.
-
37
4. Sadraji/Standardi znanja predmeta/Operativni ciljevi Razred:
PRVI
Informativni ciljevi i sadraji Formativni ciljevi
Socijalizacijski ciljevi
Preporuke za izvoenje nastave
uenik uenik uenik Uvod u instalacije vodovoda i kanalizacije
Uloga i znaaj instalacija - Upoznaje znaaj
graevinarstva kao privredne grane
- Upoznaje znaaj i mjesto instalacija vodovoda i
kanalizacije
- Navodi mjere zatite na radu i zatite okoline
- Uoava znaaj graevinarstva kao privredne grane
- Uoava znaaj vodovoda i kanalizacije u graevinarstvu
- Razvija pozitivnu orjentaciju prema zanimanju
- Uenici u toku sva tri razreda vode dnevnik praktine nastave.
Na poetku godine nastavnik upoznaje uenike sa nainom voenja
dnevnika.
Zatita na radu - Navodi mjere
zatite na radu i zatite okoline
- Uvjebava primjenu mjera zatite na radu
- Uvjebava primjenu mjera zatite okoline
- Svjestan je znaaja primjene sredstava zatite na radu i zatite
okoline
- Posjeta gradilitu
Materijal, alat i pribor za rad - Navodi vrste
graevinskih materijala i njihove karakteristike
- Navodi alat i pribor za rad
- Razlikuje materijale od znaaja za vodovod i kanalizaciju
- Vri odabir potrebnog alata, pribora i maina
- Razvija preciznost u radu
Vodovod Snabdijevanje vodom, sistemi vododa i potronja vode -
Navodi sastav i
svojstva pijae vode
- Objanjava opte i pojedinano snabdijevanje vodom
- Opisuje sisteme vodovoda: prema namjeni:
- komunalni - industrijski - poljoprivredni - specijalni
prema
obimu postrojenja: - regionalni - centralni - mjesni - prema
nainu
- Razlikuje karakteristike vode s obzirom na njenu
primjenu(pijaa voda, industrijska voda)
- Analizira nain dovoenja vode
- Obrazlae nain zahvatanja podzemne vode, povrinske i
atmosferske vode
- Razlikuje vrste vodovoda
- Razvija ekoloku svijest
- Posjeta lokacijama bunara
- Posjeta gradilitu
-
38
Informativni ciljevi i sadraji Formativni ciljevi
Socijalizacijski ciljevi
Preporuke za izvoenje nastave
uenik uenik uenik dovoenja:
- gravitacioni - sa vjetakim
dizanjem vode - Definie potronju
vode Objekti na spoljnoj vodovodnoj mrei Upoznaje: - vodomjerna
okna
(aht) - vorna okna
(vorovi)
- Obrazlae postupak izrade i dimenzije vodomjernog okna i drugih
objekata na spoljnoj vodovodnoj mrei
- Razvija strunost - Posjeta gradilitu
Cijevi, fitinzi i pribor za vodovod Upoznaje: - liveno
gvozdene
cijevi sa fazonskim komadima:
- sa naglavkom - sa prirubnicom - eline cijevi sa
fitinzima: - beavne cijevi - navojne cijevi (pocinkovane) -
azbestcementne
cijevi sa spojnicama
- olovne cijevi - bakarne cijevi - plastine cijevi sa
spojnim elementima
- Zna klasifikaciju i sortiranje materijala
- Razlikuje vodovodne cijevi po vrstama
- Razlikuje vodovodne cijevi po profilima
- Prepoznaje fazonske komade kod livenogvozdenih cijevi
- Razlikuje fitinge kod elinih i plastinih vodovodnih cijevi
- Razlikuje spojnice za spajanje razliitih cijevi
- Sijee vodovodne cijevi raznih profila
- Narezuje eline pocinkovane cijevi raznih profila
- Namotava kudelju preko narezanog dijela cijevi
- Spaja cijevi sa raznim spojnim sredstvima
- Premazuje eline pocinkovane cijevi raznih profila
- Obmotava eline pocinkovane cijevi jutanom trakom
- Obmotava eline pocinkovane cijevi
- Stie radne navike
- Razvija sistematinost u radu
-
39
Informativni ciljevi i sadraji Formativni ciljevi
Socijalizacijski ciljevi
Preporuke za izvoenje nastave
uenik uenik uenik filcom
- Navlai termoizolacionu zatitu cijevi
Vodovodne armature - Upoznaje armature
i njihove karakteristike:
- zatvarake - toee - regulacione - Objanjava
funkciju vodomjera - Navodi vrste
vodomjera - Upoznaje
prikljunu armaturu:
- prikljuni ventil sa ogrlicom (anborelna)
- Upoznaje vodovodnu armaturu spoljne mree
- Razlikuje i montira zatvaraku armaturu
- Razlikuje i montira toeu armaturu
- Razlikuje i montira regulacionu armaturu
- Razlikuje i montira vodomjere
- Obrazlae nain montae prikljune garniture (anborelna)
- Razvija samopouzdanje, sigurnost i rutinu u radu
- Posjeta JU Vodovod i kanalizacija
- Prospekti
Sanitarni ureaji - Upoznaje
materijale za sanitarne ureaje
- Navodi namjenu i vrste sanitarnih ureaja
- Razlikuje sanitarne ureaje prema namjeni i nainu namjetanja i
vri njihovo montiranje
- Razlikuje sanitarnu galanteriju
- Prospekti
-
40
Razred: DRUGI Informativni ciljevi i
sadraji Formativni ciljevi Socijalizacijski
ciljevi Preporuke za
izvoenje nastave uenik uenik uenik
Vodovod Montaa unutranjeg i spoljnog vodovoda i zatita -
Objanjava nain
izrade rovova za polaganje cijevi i nasipanje pijeska oko
cijevi
- Objanjava postupke zatrpavanja rova nakon polaganja cijevi
- Poznaje vrste graevinskih materijala
- Navodi vrste i osobine cijevi, fitinga i pribora za vodovodne
instalacije
- Objanjava trasiranje i obiljeavanje voda u skladu sa tehnikom
dokumentacijom
- Opisuje organizaciju unutranjeg transporta (horizontalnog i
vertikalnog)
- Objanjava postupke montae i demontae cijevi, armatura, ventila
i dr.
- Objanjava zatitu vodovodne mree
- Navodi uzroke zvunih i drugih pojava u vodovodnoj mrei
- Objanjava naine skladitenja materijala i proizvodnih
sredstava
- Upoznaje propise zatite na radu
- Trasira i obiljeava vod
- Razastire i nasipa sitan pijesak ispod i oko cijevi u rovu
- Izrauje kanale i ljebove za polaganje cijevi
- Izrauje otvore za provoenje cijevi
- Priprema materijal - Montira i polae
vodovodne cijevi u rovu - Montira obujmice
za privravanje vodovodnih cijevi
- Montira horizontalni vod u objektu
- Montira vertikalne vodove vodovoda sa fitinzima
- Montira grane i ogranke u mokrim vorovima
- Montira vodomjere - Montira zatvarake
armature - Montira toeu
armaturu - Montira
regulacionu armaturu
- Izvodi termiku zatitu i izolaciju cijevi
- Izvodi zatitu cijevi od korozije, elektrine struje,
kondezacije (oroavanje) i dr.
- Primjenjuje mjere zatite na radu
- Razvija ekoloku svijest
- Navikava se na
primjenu mjera zatite na radu
- Posjeta gradilitu - Posjeta JU
"Vodovod i kanalizacija"
-
41
Informativni ciljevi i sadraji Formativni ciljevi
Socijalizacijski ciljevi
Preporuke za izvoenje nastave
uenik uenik uenik Ispitivanje vodovodne instalacije i
dezinfekcija - Objanjava naine
za ispitivanje vodovodne instalacije na pritisak
- Navodi metode za ispiranje i dezinfekciju vodovodne
instalacije
- Vri ispitivanje vodovodne mree na pritisak na propisan
nain
- Vri ispiranje i dezinfekciju vodovodne mree
- Posjeta gradilitu
Kvarovi i popravke na vodovodnoj mrei- sanacija vodovoda -
Objanjava naine
odravanja vodovodne instalacije
- Objanjava naine otkrivanja kvarova i njihove sanacije
- Navodi uzroke zvunih i drugih pojava u vodovodnoj mrei
- Pronalazi mjesto kvara
- Vri popravku kvara - Primjenjuje mjere
zatite na radu
- Razvija preciznost u radu
- Razvija odgovornost u izvravanju zadataka
- Posjeta objektima gdje se pojave kvarovi
Projekat kunog vodovoda - Opisuje osnove
projektovanja instalacija vodovoda
- Upoznaje osnovne propise za instalacije vodovoda
- Upoznaje hidraulika svojstva vode
- Upoznaje hidrostatiku i hidrodinamiku (osnovni zakoni i
postavke)
- Upoznaje proraun kune vodovodne mree po in. Briksu
- Crta izometrijsku emu instalacije vodovoda mokrog vora
- Rjeava i crta u osnovi razvod instalacije vodovoda mokrog
vora
- Radi proraun vodovodne mree po in. Briksu za najjednostavnije
sluajeve razvoda
- Razvija odgovornost u izvravanju zadataka
- Crtei, skice
Hidrantska mrea - Upoznaje zakon o
protivpoarnoj zatiti- hidrantska mrea
- Objanjava razvod unutranje
- Montira unutranji protivpoarni zidni hidrant
- Obrazlae montau batenskog hidranta
- Uvia ljepotu svog zanimanja
- Posjeta gradilitu
-
42
Informativni ciljevi i sadraji Formativni ciljevi
Socijalizacijski ciljevi
Preporuke za izvoenje nastave
uenik uenik uenik hidrantske mree
- Upoznaje batenske hidrante
- Upoznaje hidrante spoljne protivpoarne mree
Ureaji za zagrijavanje vode - Objanjava poje-
dinano snabdijevanje toplom vodom
- Objanjava centralno snabdijevanje toplom vodom
- Opisuje princip rada elektrinih bojlera pod pritiskom
- Opisuje princip rada protonih bojlera
- Objanjava princip rada kotla za centralno zagrijavanje
vode
- Ugrauje elektrini bojler pod pritiskom
- Ugrauje protoni bojler
- Ugrauje plinski bojler
- Ugrauje elektrine bojlere za centralno snabdijevanje toplom
vodom
- Razvija samostalnost u radu
- Posjeta objektima koji sadre elektrine bojlere za centralno
snabdijevanje toplom vodom
Hidrofori i pumpe Upoznaje: - Posude pod
pritiskom (osnove) - Pumpe (crpke) -
osnove
- Obrazlae montau i demontau pumpi za crpljenje vode iz bunara,
rijeka i jezera
- Obrazlae montau i demontau posuda pod pritiskom (hidrofori,
hidroceli i dr.)
- Stie radne navike
- Posjeta gradilitu - Posjeta JU "
Vodovod i kanalizacija"
- Izlazak na objekte (rezervoare, fontane, bazene i dr.)
Predmjer radova - Upoznaje
graevinske norme za instalacije vodovoda
- Izrauje specifikaciju materijala
- Izrauje predmjer radova za instalacije vodovoda
-
43
Razred: TREI Informativni ciljevi i
sadraji Formativni ciljevi Socijalizacijski
ciljevi Preporuke za
izvoenje nastave uenik uenik uenik
Kanalizacija Uvod - Navodi otpadne
vode - Navodi i objanjava
sisteme kanalizacije (kuna i komunalna)
- Objanjava higijensku zatitu kanalizacije
- Crta emu kune kanalizacije
- Skicira emu spoljne kanalizacije
- Razlikuje sredstva za higijensku zatitu kanalizacije
- Svjestan je znaaja line zatite i zatite okoline
- Posjeta gradilitu - Crtei i skice
Kanalizacioni materijal - Navodi
kanalizacione cijevi - Navodi vrste cijevi - Objanjava i
navodi
spojna sredstva- fazonske komade
- Razlikuje kanalizacione cijevi po materijalu i profilima
- Razlikuje fazonske komade po obliku, materijalu i
profilima
- Razvrstava cijevi i fazonske komade
- Stie osjeaj za preciznost i odgovornost na radu
Reviziona okna - Objanjava
revizione silaze i kaskade (vrsta, namjena, propisi i sl.)
- Objanjava nain izvoenja i montae revizionih silaza
- Poznaje montau gvozdenolivenog prstena, poklopaca i ulinih
slivnika
- Izrauje kinetu u revizionom silazu
- Razvija ekoloku svijest
- Posjeta gradilitu
Montaa, zatita i ispitivanje kanalizacije - Opisuje nain
trasiranja mree - Objanava
obezbjeenje kanala od obruavanja
- Objanjava naine i propise za izvoenje liceva i otvora u
zidovima i drugim elementima konstrukcije
- Objanjava
- Vri trasiranje mree i objekata na njoj u spoljnoj
kanalizaciji
- Ugrauje sitan pijesak ispod i oko cijevi u rovu
- Priprema materijal - Montira
horizontalni vod u rovu u sloju pijeska sa fazonskim komadima
za
- Stie naviku korienja sredstava zatite na radu
- Stie
samopouzdanje i sigurnost u radu
- Posjeta gradilitu - Posjeta JU
"Vodovod i kanalizacija"
-
44
Informativni ciljevi i sadraji Formativni ciljevi
Socijalizacijski ciljevi
Preporuke za izvoenje nastave
uenik uenik uenik montau svih vrsta cijevi za spoljnu fekalnu i
atmosfersku kanalizaciju
- Objanjava montau prikljunog voda
- Navodi sekundarne i primarne ventilacije od PVC cijevi
- Opisuje osnove fekalne kanalizacije
- Opisuje osnove atmosferske kanalizacije - Upoznaje
industrijsku kanalizaciju - Navodi propise za kanalizaciju
(osnovno) - Opisuje mjeoviti sistem kanalizacije (F+A) - Objanjava
drenae - Objanjava zatitu cijevi u zemlji i objektu - Objanjava
ispitivanje kanalizacije - Upoznaje propise zatite na radu - Navodi
razne naine ispitivanja kanalizacije
fekalnu i atmosfersku kanalizaciju
- Montira sabirne kanalizacione vodove (ispod plafona podruma i
sl.)
- Izrauje ljebove (liceve) u zidovima raznih dimenzija i
materijala
- Izrauje otvore u zidovima i meuspratnim konstrukcijama i
sl.
- Montira obujmice za privravanje kanalizacionih cijevi za
plafon
- Montira horizontalni razvod ispod plafona
- Montira vertikale kanalizacije
- Montira ventilacione cijevi i ventilacionu glavu
- Izvodi zatitu cijevi - Vri ispitivanje
izvedene kanalizacije na vodonepropusnost
Razvod kanalizacije u mokrim vorovima - Poznaje izradu
skica za razvod kanalizacije u mokrim vorovima
- Navodi propise i objanjava nain montae instalacija
kanalizacije u mokrim vorovima
- Montira u mokrim vorovima grane i ogranke od PVC
elemenata:
- u podu - ispod plafona - u zidovima - Montira podne
slivnike
- Posjeta gradilitu
Kanalizacioni objekti i ureaji - Poznaje ulogu i - Montira
slivnike, - Razvija - Posjeta gradilitu
-
45
Informativni ciljevi i sadraji Formativni ciljevi
Socijalizacijski ciljevi
Preporuke za izvoenje nastave
uenik uenik uenik navodi vrste slivnika
- Opisuje sisteme za preiavanje otpadnih voda
- Opisuje kune ureaje za preiavanje otpadnih voda
- Objanjava bioloke procese u sistemima za preiavanje
- Poznaje sve vrste separatora, njihovu konstrukciju, primjenu i
odravanje
- Upoznaje ureaje za dizanje fekalija, hlaenje, neutralizaciju,
dezinfekciju, dekontaminaciju otpadne vode
- Upoznaje grubi proraun septika i opojnog bunara
uline, dvorine, kine, krovne, balkonske
- Montira nepovratni ventil
- Montira "ablji" poklopac
odgovornost u izvravanju zadataka
Montaa sanitarnih ureaja - Objanjava
postupke postavljanja i montae pojedinih sanitarnih ureaja
- Opisuje opravke svih vrsta sanitarnih ureaja
- Opisuje ugradnju hidromasanih kada
- Objanjava ugradnju specijalnih slavina u bolnicama,
laboratorijama i sl.
- Navodi mjere zatite pri montai sanitarnih ureaja
- Ugrauje (montira):
- wc olje - vodokotlie - umivaonike - bide - pisoar - sudopere -
zidne esme
- Ugrauje (montira) kade
- Ugrauje (montira):
- slavine - tu baterije - sanitarnu galeriju
- Razvija pravilan odnos prema okolini
- Posjeta gradilitu i ustanovama koje posjeduju specijalne
sanitarne ureaje, slavine i sl.
Sanacija kanalizacije - Opisuje klasino
izvoenje - Vri sanaciju
kanalizacije: - Razvija sposobnost
sagledavanja i - Rad na objektu ili
gradilitu
-
46
Informativni ciljevi i sadraji Formativni ciljevi
Socijalizacijski ciljevi
Preporuke za izvoenje nastave
uenik uenik uenik kanalizacije
- Navodi sve vrste cijevi
- Objanjava naine otklanjanja kvara
- dotrajale, - oteene i - u eksploataciji
rjeavanja problema u svakodnevnom ivotu i radu
Predmjer i predraun radova - Upoznaje
graevinske norme za instalacije kanalizacije
- Opisuje nain izrade predmjera i predrauna radova
- Primjenjuje graevinske norme za instalacije vodovoda i
kanalizacije
- Izrauje predmjer radova za instalacije kanalizacije
- Izrauje specifikaciju materijala
- Izrauje specifikaciju alata
- Razvija sposobnosti za timski rad i odgovornost
Projekat kune instalacije - Upoznaje propise
za instalacije vodovoda i kanalizacije
- Objanjava proraun kune kanalizacije
- ita projekat kunih instalacija
- Rjeava i skicira razvod kunih instalacija vodovoda i
kanalizacije za mokri vor
- Uvia vanost zalaganja i efikasnosti pri radu
Zatita na radu - Upoznaje propise i
postupke zatite na radu
- Primjenjuje mjere zatite na radu
- Razvija osjeaj odgovornosti na radu
5. Okvirni spisak literature i drugih izvora - Tehniar br. 5,
"Graevinski prirunik", Graevinska knjiga, Beograd 1979. - M.
Radonji: Vodovod i kanalizacija u zgradama, Graevinska knjiga,
Beograd
1980. - Biljana Blagojevi: Kune instalacije za IV razred
Graevinsko-tehnike kole,
Zavod za udbenike i nastavna sredstva 2000. godina - Dr Slobodan
Milenkovi: Vodovod i kanalizacija zgrada, Graevinski fakultet,
Ni 1994. godina - Prof. Dr Munir Jahi: Snabdijevanje vodom i
zatita voda, Udruenje za
tehnologiju Beograd 1984. godina - Boidar Anti, Radosav
Andrejevi: Prirunik za instalacije vodovoda i
kanalizacije, Tehnika knjiga Beograd 1966. godina - Petar
epurnjak: Objekti i ureaji za preiavanje domaih otpadnih voda,
Graevinska knjiga, Beograd 1965. godina
-
47
6. Materijalni uslovi za izvoenje nastave - Radioniki stolovi za
montau pojedinih djelova vodovoda i kanalizacije; - Kompletan
vodoinstalaterski alat za sve vrste radova, materijal i oprema,
armature, sanitarni ureaji, fitinzi, fazonski komadi, i potreban
pribor u skladu sa normativima i standardima za uraeni obrazovni
program.
7. Obavezni naini provjeravanja i ocjenjivanja znanja uenika -
Usmeni odgovori, najmanje po jedan u klasifikacionom periodu; -
Praktini rad u radionici, najmanje jedna ocjena u svakom
klasifikacionom
periodu; - Dnevnik praktine nastave; - Zakljuna ocjena na kraju
klasifikacionog perioda izvodi se iz svih datih ocjena u
klasifikacionom periodu. 8. Uslovi za napredovanje i zavretak
predmeta - Pozitivna ocjena na kraju kolske godine. - Zakljuna
ocjena izvodi se na osnovu svih ocjena dobijenih u
klasifikacionim
periodima. 9. Profil strune spreme nastavnika i strunih
saradnika - Diplomirani inenjer arhitekture. - Diplomirani inenjer
graevinarstva. - Inenjer arhitekture. - Inenjer graevinarstva. -
Instruktor koji izvodi obrazovanje u preduzeu mora imati najmanje
srednju
strunu spremu i specijalizaciju ili majstorski ispit u
graevinarstvu ili arhitekturi. 10. Povezanost predmeta
Znanja Povezanost sa drugim predmetima
Predmeti Znanja Provoenje cijevi kroz zidove i meuspratne
konstrukcije
Graevinske konstrukcije Zidovi, meuspratne konstrukcije
Projekti vodovoda i kanalizacije Instalacije vodovoda i
kanalizacije
Osnovi graevinarstva Vrste projekata Snabdijevanja vodom i
kanalisanje naselja
Materijali za instalacije vodovoda i kanalizacije
Graevinski materijali elik, gvoe, plastika, beton, keramika
Izometrijske eme vodovoda, skice i crtei instalacija vodovoda i
kanalizacije, sanitarnih ureaja
Tehniko crtanje sa nacrtnom geometrijom
Rad olovkom Razmjera Kotiranje Oznake sanitarnih ureaja,
instalacija
Predmjer i predraun radova za instalaterske radove
Ekonomika i organizacija rada Normativi i standardi rada u
graevinarstvu
Nain voenja i izrade instalacija vodovoda i kanalizacije
Vodovod i kanalizacija Poznavanje izrade i propisnog voenja
instalacija vodovoda i kanalizacije i montaa sanitarnih ureaja
-
48
2. ISPITNI KATALOZI 2.1 GRAEVINSKE KONSTRUKCIJE 1. Naziv
ispitnog kataloga: GRAEVINSKE KONSTRUKCIJE 2. Pitanja za usmeni dio
ispita 1. Navesti podjelu elemenata zgrade prema poloaju i namjeni
2. Navesti konstruktivne elemente objekata i njihovu funkciju 3.
Objasniti funkciju temelja, vrste i materijal od koga se rade 4.
Navesti vrste zidova 5. Objasniti zidane dimnjake i ventilacione
kanale 6. Navesti monolitne meuspratne konstrukcije i njihove
karakteristike 7. Navesti polumontane meuspratne konstrukcije i
njihove karakteristike 8. Navesti montane konstrukcije i njihove
karakteristike 9. Navesti materijale za hidroizoloaciju i njenu
funkciju 10. Objasniti nain postavljanja horizontalne i vertikalne
hidroizolacije temelja i
zidova objekta 11. Objasniti ulogu stepenica i podjelu prema
obliku i konstrukciji 12. Navesti vrste krovnih konstrukcija i
njihove karakteristike 13. Objasniti proste krovove i krovove sa
raspinjaama 14. Navesti vrste krovnih pokrivaa i njihovu ulogu 15.
Objasniti karakteristike pokrivaa na bazi glinenih proizvoda 16.
Navesti azbest cementne krovne pokrivae, njihove karakteristike,
nain
postavljanja i nagib 17. Objasniti pokrivanje eternit ploama i
karakteristike pokrivaa 18. Objasniti nain pokrivanja krovova
ravnim i rebrastim limom 19. Navesti materijale za toplotnu i zvunu
izolaciju zidova i krovova i njihove
karakteristike 20. Objasniti nain postavljanja krovnih prozora
21. Navesti vrste podova prema materijalu u objektima 22. Objasniti
nain postavljanja poda od parketnih daica 23. Objasniti nain
postavljanja brodskog poda 24. Objasniti nain izvoenja teraco poda
i teraco ploa 25. Objasniti nain izvoenja poda od mermernih ploa
26. Objasniti postavljanje podne i zidne keramike 27. Objasniti
nain malterisanja unutranjih zidova i plafona 28. Objasniti vanjsko
malterisanje objekta i zatita fasada 29. Objasniti nain oblaganja
fasada i materijale za oblaganje 30. Objasniti obradu zidova i
plafona lamperijom i gipsanim ploama 31. Navesti vrstu vodovodnih i
kanalizacionih cijevi i primjenu 32. Objasniti nain postavljanja
vodovodnih i kanalizacionih cijevi 33. Navesti nain protivpoarne
zatite u objektima 34. Navesti nain prefabrikovane gradnje objekata
35. Navesti stolarske izraevine i materijal od koga se izrauju 36.
Navesti vrste prozora prema konstrukciji 37. Objasniti mjere za
prozore i vrata 38. Navesti oblike u kojim se proizvodi eljezo 39.
Objasniti nain spajanja metalnih elemenata 40. Objasniti nain
zatite gvoa od korozije, poara i vlage 41. Navesti vrste stakla i
njihove karakteristike
-
49
3. Naini ocjenjivanja Ocjenjuju se usmeni odgovori uenika.
Pitanja se daju na ispitnim listiima, po tri pitanja na svakom
od listia. Pitanja treba da budu rasporeena na ukupnu nastavnu
materiju. Uenik ima pravo da se za usmeni dio ispita priprema 20
minuta. Usmeni dio ispita traje najvie 20 minuta. Ocjenu donosi
Ispitni odbor, na predlog ispitivaa. 2.2 PRAKTINA NASTAVA SA
TEHNOLOGIJOM ZANIMANJA 1. Naziv ispitnog kataloga: PRAKTINA NASTAVA
SA TEHNOLOGIJOM ZANIMANJA 2. ISPITNE OBLASTI - Sistemi vodovoda -
Sistemi kanalizacije - Identifikovati alat i pribor za izvoenje
instalacija vodovoda i kanalizacije - Identifikovati cijevi,
fitinge, ventile i armature za instalacije vodovoda -
Identifikovati cijevi, fazonske komade i slivnike za instalacije
kanalizacije - Nain spajanja vodovodnih cijevi sa izradom spoja
(elino pocinkovanih,
plastinih) - Nain spajanja kanalizacionih cijevi i fazonskih
komada (PVC, keramikih,
livenogvozdenih) - Nain polaganja cijevi u zemlju (vodovodnih i
kanalizacionih) - Nain postavljanja kanalizacionog razvoda ispod
plafona - Nain prolaza cijevi kroz konstrukciju (zidove, meuspratne
konstrukcije,
temelje) - Nain izvoenja pada cijevi i izraunavanje pada cijevi
- Mjere zatite na radu RAD OBRANA PRAKTIAN RAD Tip zadatka 1
(Promjenljivo: dimenzije osnove kupatila, WC-a, grupe mokrih
vorova, sa mogunou kombinacija grupisanja jedinica i dr.) Prema
zadatoj (priloenoj) skici osnove kupatila, potrebno je u
odgovarajuoj razmjeri: - Nacrtati osnove kupatila sa instalacijama
vodovoda i kanalizacije - Poduni presjek instalacija kanalizacije -
Izometrijsku emu vodovoda - Specifikaciju materijala za instalacije
vodovoda i kanalizacije - Specifikaciju potrebnog alata i pribora -
Uraditi predmjer i predraun radova za vodovod i kanalizaciju
koristei
graevinske norme - Opisati tehnoloki postupak izvoenja radova
prema izraenom elaboratu - Dati mjere i normative zatite na radu za
instalacije vodovoda i kanalizacije Tip zadatka 2
(Promjenljivo:dimenzije osnove kupatila, raspored sanitarija: wc
olja, bide, umivaonik, sudopera, kada) Prema zadatoj skici i
predloenom sanitarnom ureaju, potrebno je:
-
50
- Nacrtati u odgovarajuoj razmjeri osnove kupatila sa
instalacijama vodovoda i kanalizacije
- Nacrtati poduni presjek kanalizacije - Nacrtati izometrijsku
emu vodovoda - Nacrtati prikljuenje sanitarnog ureaja na vodovod i
kanalizaciju - Uraditi specifikaciju materijala za instalacije
vodovoda i kanalizacije - Uraditi specifikaciju potrebnog alata -
Uraditi predmjer i predraun radova za vodovod i kanalizaciju,
koristei
graevinske norme - Opisati tehnoloki postupak izvoenja radova
prema izraenom elaboratu - Dati mjere i normative zatite na radu za
instalacije vodovoda i kanalizacije b) Praktian rad b.1.) Montirati
dio kanal.mree (vodovodne) prema skici ili crteu (alternativno)
b.2.) Montaa i demontaa sanitarnog ureaja (WC,V,K) 3. OBAVEZNI
NAINI PROVJERAVANJA ZNANJA
R. br. Naziv predmeta Obavezni naini provjeravanja znanja
1. Graevinske konstrukcije Usmeni odgovori, pismeni radovi, i
grafike vjebe
2. Graevinski materijali Usmeni odgovori
3. Osnove graevinarstva Usmeni odgovori
4. Tehniko crtanje sa nacrtnom geometrijom Grafike vjebe
5. Vodovod i kanalizacija Usmeni odgovori, grafike vjebe
6. Ekonomika i organizacija rada Usmeni odgovori, pismeni
zadatak, vjebe
7. Praktina nastava sa tehnologijom zanimanja Ocjena praktinog
rada, usmeni odgovori, dnevnik praktine nastave
4. USLOVI ZA NAPREDOVANJE I ZAVRETAK OBRAZOVNOG PROGRAMA - U
sljedei razred prelaze uenici koji su na kraju kolske godine
pozitivno
ocijenjeni iz svih predmeta tog razreda i ako su obavili
profesionalnu praksu, koja je predviena nastavnim planom obrazovnog
programa Instalater u graevinarstvu;
- Trogodinja struna kola zavrava se polaganjem zavrnog ispita.
Zavrni ispit sastoji se iz:
- pismenog ispita iz maternjeg jezika i knjievnosti; - usmenog
ispita iz graevinskih konstrukcija;
- praktinog rada sa odbranom; - Kod praktine nastave ocjenjuje
se: - tehniko tehnoloka priprema; - izrada rada; - odbrana
praktinog rada. 5. NAIN PRILAGOAVANJA UENICIMA SA POSEBNIM
POTREBAMA - U skladu sa Zakonom o usmjeravanju djece sa posebnim
potrebama (u roku od
mjesec dana) kola bi izradila individualni program (nacrt)
uzimajui u obzir odluku o usmjerenju. Individualni program omoguava
prilagoeno izvoenje kako bi uenici dostigli propisani struni
standard u svim predmetima.
-
51
6. NAIN PRILAGOAVANJA PROGRAMA OBRAZOVANJU ODRASLIH - Programi
iz strunog obrazovanja koji su pripremljeni za mlade izvode se i
za
odrasle u skladu sa polaznim osnovama za prilagoavanje izvoenja
obrazovnih programa obrazovanju odraslih tako da:
- iz nastavnog plana se izostavljaju predmeti fiziko vaspitanje
i slobodne aktivnosti, koji time prestaju biti uslov za zavretak
obrazovanja. kola je obavezna da odraslim ponudi sportske
aktivnosti kojima se odrasli mogu dobrovoljno prikljuiti;
- kola izradi prilagoen program praktinog obrazovanja s obzirom
na poslove i zadatke koje obavlja uesnik obrazovanja;
- za odrasle ne vrijede uslovi za napredovanje koji su odreeni u
programima, nego uslovi koje utvrdi kola u nacrtu izvoenja
obrazovnog programa za odrasle;
- se provjeravanje znanja izvodi putem ispita pri emu se uzimaju
u obzir naini provjeravanja znanja (usmeno, pismeno, vjebe,
praktini rad) odreeni obrazovnim programom;
- odrasli ne polau meuispit iz uspjenosti praktinog obrazovanja.
7. PROFIL STRUNE SPREME NASTAVNIKA I STRUNIH SARADNIKA
R. br. Naziv predmeta Profil strune spreme nastavnika i strunih
saradnika
1. Graevinske konstrukcije - Diplomirani inenjer arhitekture -
Diplomirani inenjer graevinarstva
2. Graevinski materijali - Diplomirani inenjer graevinarstva -
Diplomirani inenjer arhitekture
3. Osnove graevinarstva - Diplomirani inenjer arhitekture -
Diplomirani inenjer graevinarstva
4. Tehniko crtanje sa nacrtnom geometrijom - Diplomirani inenjer
arhitekture - Diplomirani inenjer graevinarstva
5. Vodovod i kanalizacija - Diplomirani inenjer graevinarstva -
Diplomirani inenjer arhitekture
6. Ekonomika i organizacija rada - Diplomirani inenjer
graevinarstva - Diplomirani inenjer arhitekture
7. Praktina nastava sa tehnologijom zanimanja
- Diplomirani inenjer graevinarstva - Diplomirani inenjer
arhitekture - Inenjer graevinarstva - Inenjer arhitekture -
Instruktor koji izvodi obrazovanje u
preduzeu mora imati najmanje srednju strunu spremu
-specijalizaciju ili majstorski ispit u graevinarstvu ili
arhitekturi
8. OBLIK ORGANIZACIJE IZVOENJA OBRAZOVNOG PROGRAMA - kolski
oblik 8.1. BROJ ASOVA PO GODINAMA OBRAZOVANJA I VRSTAMA NASTAVE
Redni broj
Naziv predmeta Razred
Ukupno asova
Vrsta nastave Broj asova kod
kojih se odjeljenje dijeli na grupe
T V P T V P
1. Graevinske konstrukcije
II 72 52 20 20
III 66 46 20 20
-
52
Redni broj
Naziv predmeta Razred
Ukupno asova
Vrsta nastave Broj asova kod
kojih se odjeljenje dijeli na grupe
T V P T V P
2. Graevinski materijali I 36 36
3. Osnovi graevinarstva I 36 36
4.
Tehniko crtanje sa nacrtnom geometrijom
I 72 18 54
5. Vodovod i kanalizacija I 72 36 36
6. Ekonomika i organizacija rada
II 72 36 36
7.
Praktina nastava sa tehnologijom zanimanja
I 360 144 216 216
II 612 144 468 468
III 693 99 594 594
9. PROFESIONALNA PRAKSA - Uenici I i II razreda nakon zavretka
nastavne godine obavljaju profesionalnu
praksu u trajanju od 1o dana u prvom razredu i 15 dana u drugom
razredu, u skladu sa nastavnim planom. Profesionalna praksa se
izvodi u odgovarajucim preduzeima. Za izradu programa profesionalne
prakse i njenu realizaciju zaduena je kola. Program profesionalne
prakse mora biti u korelaciji sa programom struno teorijskih
predmeta i praktine nastave sa tehnologijom zanimanja. O
realizaciji programa profesionalne prakse uenik je obavezan da vodi
dnevnik profesionalne prakse. U dnevniku uenik po danima upisuje
sadraje rada. Dnevnik profesionalne prakse potpisuje lice zadueno
za realizaciju programa. Podatke o profesionalnoj praksi (ime i
prezima uenika, mjesto i vrijeme izvoenja) evidentiraju se u
posebnim rubrikama u odjeljenskim knjigama.
- Profesionalna praksa se ne ocjenjuje, ali je uslov za zavretak
razreda. 10. SLOBODNE AKTIVNOSTI - Slobodne aktivnosti uenika su
sastavni dio nastavnog plana i obrazovnog
programa. Koncepcija slobodnih aktivnosti zasniva se na tome, da
sa jedne strane doprinesu rastereenju uenika, a sa druge strane da
upotpune njihova znanja.
- Program slobodnih aktivnosti radi kola, polazei od utvrenog
broja asova u nastavnom planu (u I i II razredu po 36 asova, a u
III-33 asa godinje).
- Program slobodnih aktivnosti je sastavni dio godinjeg plana
rada kole. - Uspjenost uenika na slobodnim aktivnostima se ne
ocjenjuje, ali su uenici
obavezni da realizuju sadraje slobodnih aktivnosti. 11. SPISAK
UESNIKA KOJI SU UESTVOVALI U IZRADI OBRAZOVNOG PROGRAMA - Branislav
Pavievi, JUS Graevinsko-geodetska kola "In. Marko Radevi"
Podgorica - Milan Joi, JUS Graevinsko-geodetska kola "In. Marko
Radevi" Podgorica - Vesna Radii, JUS Graevinsko-geodetska kola "In.
Marko Radevi" Podgorica
-
53
- Branka Roganovi,JUS Graevinsko-geodetska kola "In. Marko
Radevi" Podgorica
- Slavko Vuini, JUS Graevinsko-geodetska kola "In. Marko Radevi"
Podgorica - Emilija Tomovi, JUS Graevinsko-geodetska kola "In.
Marko Radevi" Podgorica - Sneana Toi, JUS Graevinsko-geodetska kola
"In. Marko Radevi" Podgorica Koordinatori: - Srdjan Obradovi,
dipl.pravnik, Centar za struno obrazovanje - Valentina uranovi, JUS
Graevinsko-geodetska kola "In. Marko Radevi"
Podgorica
