OBOLJENJA

GORNJIH

DISAJNIH

PUTEVA

DR MAJA STOJANOVIC

RHINITIS ACUTA et CHRONICA

INFLUENZA

PHARYNGITIS

TONSILLITIS

SINUSITIS

LARYNGITIS

TRACHEITIS

RHINITIS ACUTA

Akutno zapaljenje sluzokože nosa

Samostalno oboljenje ili propratni simptom

nekog drugog oboljenja

ETIOLOGIJA

1.VIRUSI: rinovirusi,adenovirusi,influenca,

parainfluenca i RSV

2.BAKTERIJE: streptokok grupe A,

pneumokok ,h.influence

PREDISPONIRAJUĆI FAKTORI

-rashladjivanje

-vazomotorni poremećaji

-pad nespecifične otpornosti

-nehigijenski uslovi (pregrijane i neprovjetrene

prostorije)

KLINIČKA SLIKA

1.INKUBACIJA: 1-3 dana

2.SUHI PRODROMALNI STADIJUM

-opšti znaci infekcije (jeza,drhtavica, glavobolja,malalksalost,subfebrilnost-osim kod djece kada temp.može biti jako visoka)

-sluzokoža nosa:SUHA I BLIJEDA zbog vazospazma koji izaziva virus na sluznici nosa

3.KATARALNI STADIJUM (par sati kasnije)

-profuzna vodenasta sekrecija

-otežano disanje

-anosmija

-oči:crvene i zažarene

-rhinolalia clausa (nazalni govor)

-pogoršanje opšteg stanja

-sluzokoža nosa:CRVENA I OTEČENA sa obilnom vodenastom sekrecijom u nosnim hodnicima zbog nastale aktivne hiperemije sa povećanom propustljivošću k.sudova

4.MUKOZNI STADIJUM

-sekrecija iz nosa postaje gušća,oskudnija

-javlja se osjećaj mirisa

-glas vraća svoju boju

-disanje na nos se normalizuje

-nestaju opšti znakovi infekcije

DIJAGNOZA

Postavlja se na osnovu kliničke slike i

prednje rinoskopije!!!!

TERAPIJA

VIRUSNA INFEKCIJA :

simptomatska terapija (mirovanje ,unošenje

dovoljno tečnosti, antipiretici,nazalni dekongestivi)

BAKTERIJSKA INFEKCIJA:

antibiotska terapija

RHINITIS CHRONICA HRONIČNO ZAPALJENJE SLUZOKOŽE NOSA koje nastaje usled

hronične iritacije ili inflamacije sluzokože nosa

ETIOLOGIJA

1.Ponavljana akutna zapaljenja sluzokože nosa sa ireverzibilnim oštećenjem sluzokože ili ponavljanjih infekcija okolnih struktura (sinuzitisa, tonsillitisa,adenoiditisa) 2.Poremećaji nosne drenaže zbog devijacije nosne pregrade,uvećanih adenoidnih vegetacija,tumora epifarinksa) 3.Hronično iritativno dejstvo duvanskog dima,čestica prašine,isparljivih materija 4.Konstantna izloženost lošim klimatskim faktorima (topao suh vazduh,preterana vlažnost) 5.Alergijski procesi 6.Sporedni efekti lijeka

Postoje dve oblika hroničnog rhinitisa

1.HIPERTROFIČNI-sluznica nosa je stalno

edematozna i luči obilne količine sluzi

2.ATROFIČNI-sluznica nosa je zbrisana,

bakterije su konstantno naseljene na sluznici

nosa-često dovodi do raspadanja sekreta

sa zadahom tzv.OZEANA

TERAPIJA

1.Izbegavanje kontakta sa stalnim iritansima

2.Ukapavanje 1 % rastvora borne kiseline

3.Antiseptička sredstva

INFLUENZA (gripa)

Akutna zarazna bolest GRIPA I PREHLADA NISU ISTA BOLEST!!!!

GRIPA PREHLADA POČETAK: naglo postepeno

TEMPERATURA: visoka normalna ili umjereno povišena GLAVOBOLJA: uvjek rijetko BOLOVI U MIŠIĆIMA: često rijetko UMOR i ISCRPLJENOST: izraženi ne KAŠALJ: suh,vrlo neugodan odsutan ili blag ZAČEPLJENOST NOSA: ponekad redovno

KIHANJE: ponekad često KOMPLIKACIJE: redovno rijetko

GRIPA JE TEŠKO OBOLJENJE

ZBOG MOGUĆIH

KOMPLIKACIJA!!!!!

Komplikacije gripe mogu biti prouzrokovane samim virusom influence ili sekundarnim bakterijskim infekcijama.

UPALA PLUĆA JE NEJTEŽA KOMPLIKACIJA!!

Postoje dva oblika upale pluća u influenci:

1.PRIMARNA VIRUSNA UPALA PLUĆA uzrokovana samim virusom influence

2.SEKUNDARNA BAKTERIJSKA UPALA PLUĆA uzrokovana bakterijamama (stafilokok,pneumokok, hemofilus)

Osnovno liječenje gripa je

SIMPTOMATSKO!!!

MIROVANJE

NADOKNADA TEČNOSTI

ANTIPIRETICI

ANTITUSICI-lijekovi za smirivanje kašlja

U slučaju bakterijskih superinfekcija ordiniraju

se ANTIBIOTICI

PHARYNGITIS(zapaljenje

zdrijela)

Mogu biti:1.akutni pharyngitis

2.hronični pharyngitis

PHARYNGITIS ACUTA

AKUTNO ZAPALJENjE SLUZNICE ŽDRIJELA

Rijetko se javlja samostalno

Često se javlja u sklopu zapaljenja sluznice

nosa i sinusa,usne šupljine i krajnika

Najčešće se javlja u sklopu većine

infektivnih oboljenja

ETIOLOGIJA

1.VIRUSI (adenovirusi,rinovirusi)

2.Bakterije (streptokok,pneumokok,hemofilus)

Može biti uslovljen i lokalnom traumom!

Češći je u periodu hladnog,vlažnog vremena i

kod osoba sa oslabljenom otpornošću.

KLINIČKA SLIKA 1.LAKŠI OBLIK-suvoća i bol u grlu

-cervikalna limfodenopatija

-povišena temperatura

-sluzokoža ždrijela:hiperemična

2.TEŽI OBLIK-visoka temperatura

-edem i hiperemija ždrijela i uvule

-mukopululentan eksudat

-izražen bol u grlu i otežano gutanje

-crvenilo lica i bljedilo oko usana

Dijagnoza 1.Anamneza

2.Orofaringoskopija

3.Prednja rinoskopija

Terapija 1.Simptomatsko (čajevi,antiseptici,analgetici i antipiretici)

2.U slučaju bakterijske superinfekcije:ANTIBIOTICI

PHARINGITIS CHRONICA Hronično zapaljenje sluznice ždrijela.

Tegobe koje se javljaju nisu prisutne stalno, postoje

periodi remisije i egzacerbacija.

ETIOLOGIJA

1. virusi (adenovirusi)

2. bakterije (stafilokoke, streptokoke, pneumokoke)

3. gljivice

4. organska i neorganska prašina

5. pušenje

6. žestoka i hladna pića

7. opšta oboljenja (DM, ciroza jetre, avitaminoze)

KLINIČKA SLIKA

1. Bol i otežano gutanje

2. Kašalj

DIJAGNOZA

1. Anamneza

2. Orofaringoskopija

3. Bris nosa i ždrijela

LIJEČENJE

1. Nadoknada tečnosti

2. Antiseptici

3. Analgetici

4. Antibiotici – bakterijske infekcije

TONSILITIS ACUTA

Akutno zapaljenje tonzila – ANGINA

Najčešće je prouzrokovano

streptokokama i stafilokokama

Prenosi se kapljičnim putem

U internoj medicini je značajno zbog

mogućnosti nastanka komplikacija

(reumatska groznica i akutni

glomerulonefritis)

PODJELA Prema tome koja je tonzila zahvaćena

1. Adenoiditis acuta – faringealna tonzila 2. Tonsilitis acuta – palatinalna tonzila Prema kliničkom nalazu 1. Tonsilitis catarrhalis 2. Tonsilitis lacunaris

3. Tonsilitis confluens 4. Tonsilitis follicularis 5. Tonsilitis necroticans Prema etiologiji

1. Bakterijski 2. Virusni 3. Mikotični U svim ovim podjelama najvažnije je utvrditi da li je oboljenje

krajnika izolovano ili je simptom nekog opšteg, težeg oboljenja (sepse, uremije, leukemije, agranulocitoze)

KLINIČKA SLIKA

1. Visoka temperatura

2. Glavobolja

3. Groznica, malaksalost

4. Gubitak apetita

5. Bol u grlu

6. Otežano gutanje

7. Regionalna limfadenopatija

8. Hiperemija ždrijela sa gnojnim čepovima u tonzilama

DIJAGNOZA 1. Anamneza

2. Prednja orofaringoskopija

3. Bris ždrijela i nosa

4. Laboratorijski nalazi

TERAPIJA 1. Mirovanje

2. Nadokanada tečnosti

3. Analgetici, antipiretici, antiseptici

4. Antibiotici po antibiogramu

Ponavljani akutni tonzilitisi prelaze u hronični oblik i u tom slučaju indikovana je tonzilektomija.

LARYNGITIS ZAPALJENJE SLUZNICE GRKLJANA -javlja se kako kod odraslih tako i kod dece često

pri glasnom govoru,pevanju ili vikanju

-može biti izolovano oboljenje ili dio generalizovane infekcije disajnih puteva

-češće je zimi iu proljeće

ETIOLOGIJA 1. Virusi (influenca najčešće)

2. Bakterije

3. Hemijski toksini

4. Trauma

KLINIČKA SLIKA 1. Bol u grlu

2. Neproduktivni nadražajni kašalj-kao “lavež psa”

3. Često se javlja gubitak glasa-afonija

4. Temperaura

5. Otežano disanje

Bolest ima dramatičan tok kod male djece zbog otežanog disanja praćenog gušenjem i promuklim kašljem kao lavež psa (zbog otoka grkljana)

TERAPIJA 1. Analgetici,antipiretici

2. Unos tečnosti

3. Kortikosteroidi (inhalacija ili i.m injekcije) 4. Antibiotici-bakterijske infekcije

5. Traheotomija –u teškim slučajevima

TRAHEOTOMIJA-je hirurška intervencija pri kojoj se ispod grkljana pravi hirurški rez u obliku slova T a zatim postavi kanila kako bi bolesnik mogao da diše.

SINUSITIS ACUTA AKUTNO ZAPALJENJE SINUSA -najčešće nastaje posle infekcije gornjih disajnih

puteva,infekcija zuba ialergijskih bolesti uha

-najčešće oboljevaju čeoni i maksilarni sinus

KLINIČKA SLIKA 1. Glavobolja i bolovi u predjelu lica,otok i bolna

osjetljivost kože iznad obolelog sinusa

2. Začepljen nos

3. Obilna gnojna sekrecija iz nosa koja se sliva niz zadnji zid ždrijela

4. Povišena temperatura i groznica

DIJAGNOZA 1. ANAMNEZA

2. BRIS NOSA

3. LABARATORIJA (povećan broj leukocita)

4. RTG sinusa

TERAPIJA 1. LOKALNO STAVLJANJE HLADNIH OBLOGA

2. ANLGETICI I ANTIPIRETICI

3. ASPIRACIJA SEKRETA IZ NOSA

4. ANTIBIOTICI ŠIROKOG SPEKTRA

Kao komplikacija akutnog sinuzitisa nastaje

HRONIČNI SINUZITIS a njega karakteriše:

1. Oskudna sekrecija iz nosa

2. Neprijatan zadah iz usta

3. Nadražajni kašalj

Hronični sinuzitis leči se ANTIBIOTICIMA širokog

spektra dejstva,drenažom gnoja i u najtežim

slučajevima operativnim zahvatom.