nota hbhe3203.doc

8/10/2019 nota hbhe3203.doc

1/36

Topik 1Program Bersepadu Sekolah Sihat

Rasional Program Bersepadu Sekolah

Sihat (PBSS)

1. Terdapat beberapa aktiviti serta programkesihatan sekolah sedia ada yang perludiselaraskan di bawah satu program

bersepadu;2. Untuk merealisasikan satu sistem yangfleksibel inovatif dan kreatif serta meru!ukkepada keperluan sekolah berlandaskankeperluan semasa;

". #asrat untuk mewu!udkan satu programkesihatan yang mampu melahirkan rasatanggung!awab serta komitmen dalamkalangan warga sekolah;

$. %eperluan untuk mewu!udkan satu

program bersepadu yang menghasilkanimpak serta mampu menilaikeberkesanannya; dan

&. Satu usaha bagi meningkatkankesefahaman dan ker!asama yangdiwu!udkan antara pihak sekolah danmasyarakat dalam menangani isukesihatan.

1.1.2 Matlamat dan Objektif PBSSa' (enetapkan polisi atau dasar kesihatansekolah;

b' (emelihara dan menambahbaikpersekitaran sekolah yang sihat selamatdan )eria;

)' (ewu!udkan fenomena persekitaran sosialsekolah yang men!urus ke arah amalan)ara hidup sihat;

d' (empertingkatkan ilmu pengetahuan

sikap serta amalan yang berkaitan dengankesihatan agar setiap warga sekolah

bertanggung!awab terhadap pen!agaankesihatan diri keluarga dan masyarakat;

e' (eningkatkan ker!asama dan penglibatankomuniti dalam setiap program kesihatansekolah;

f' (enilai taraf kesihatan murid;g' (emberi khidmat rawatan dan ru!ukan;h' (enggalakkan peranan bimbingan dan

kaunseling berdasarkan keperluan danmasalah kesihatan murid;

i' (emberi pen!agaan dan rawatanke)emasan terhadap penyakit*penyakit disekolah;

!' (engawal dan men)egah ke!adianpenyakit; dan

k' (engenal pasti meru!uk serta membantupenempatan kanak*kanak kurang upaya.

1.2.1 Pendidikan Kesihatan Secara Formal

Pendidikan kesihatan se)ara formal meliputiaspek*aspek berikut+,a' (empertingkatkan menambahbaik sertamengemaskinikan kurikulumyang sedia ada darisemasa ke semasa dengan mengambil kira isu*isukesihatan terkini.,b' (emberi pendidikan kesihatan se)ara formal

kepada guru dan murid iaitu+

,i' -uru%ursus sas Perguruan di institut perguruandaninstitusi penga!ian tinggi;%ursus dalam Perkhidmatan kepada guru*guruterlatih; dan%ursus /an!utan %esihatan kepada guru*guruterlatih yangterpilih.

,ii' Pela!ar(elalui mata pela!aran yang ditentukan disekolah khususnyamata pela!aran Pendidikan%esihatan;/atihan amali kesihatan; danPro!ek*pro!ek khas se)ara individu atau

berkumpulan.

,)' Penyeliaan dan pemantauan oleh guru danpela!ar.

1.2.2 Pendidikan Kesihatan Secara Tidak

Formal

a' (engadakan kempen*kempen kesihatanseperti kempen anti denggikempen makan

untuk kesihatan kempen menderma darahkempenaktiviti senaman ke)ergasanfi0ikal dan sebagainya.

1HBHE3203/2014


2/36

b' (engadakan kui0 kesihatan tahunan disetiap peringkat.

)' (engadakan pameran kesihatan di setiapsekolah.

d' (engadakan )eramah atau forumkesihatan di sekolah atau dalamkomuniti.

e' (engadakan pertandingan yang berkaitan

dengan kesihatan di sekolah.f' (engadakan demonstrasi aktiviti*aktiviti

yang berkaitan dengan kesihatansepertipemakanan sihat senaman kesihatanmulut pen!agaan gigi pertolongan bantumula dan seumpamanya.

g' (en!alankan pemeriksaan berkala ditempat*tempat seperti bilik dar!ahkantin

bangunan akademik dan lain*lain kawasandi sekeliling sekolah.

h' (elakukan pemeriksaan kebersihan dirioleh para guru dan pela!ar*pela!aritusendiri.

i' (engadakan khidmat kaunseling tentangkesihatan.

1.2.3 Amalan Kesihatan

Bagi memastikan amalan kesihatan men!adiagenda yang berterusan di sekolahbeberapa

langkah telah dikenal pasti seperti berikut.ntaranya ialah+a' (enubuhkan satu !awatankuasa kesihatan

sekolah yang dianggotai olehguru dan ahliPB- di setiap sekolah.

b' (enubuhkan kelab kesihatan dalamkalangan pela!ar di setiap sekolah.

)' (engadakan biro kesihatan dalam PB- disetiap sekolah.

d' (engamalkan )ara hidup sihat.

1.2. Promosi Kesihatan

Berikut adalah beberapa )ara untukmempromosikan kesihatan di sekolah+

a' -uru*guru perlu didedahkan kepada kaedahdan teknik penga!aran danpembela!aran

berkaitan aktiviti promosi kesihatan sekolah.b' Sekolah perlu memastikan bahawa setiap

warga sekolah mengetahui danmematuhi aktadan peraturan yang berkaitan dengan kesihatansekolah.

)' (emberi sokongan kepada akta*akta yangmenyokong kesihatan )ontohnyaialah sekolahsebagai kawasan larangan merokok danmenguatkuasakanlarangan memiliki rokokdalam kalangan pela!ar sekolah.

d' (en)adangkan peraturan di peringkat sekolah!ika terdapat perkara yangberpotensi

mengganggu kesihatan pela!ar )ontohnyategahan men!ualmakanan ringan di kantinsekolah.

1.3.1 Peranan Perin!kat Sekolah

,a' Peranan (urid. (elibatkan diri se)ara aktif bagi setiap

aktiviti PBSS yang diran)ang;

. (emberikan komen atau )adangan dalammeran)ang aktiviti*aktivitiPBSS;. (empertingkatkan kemahiran dan

pengetahuan kesihatan supayalebihberdisiplin dan bertanggung!awabdalam men!aga kesihatan diri sendiri;

IV. (enyampaikan maklumat khususnyakepada ibu bapa dan masyarakatsekelilingtentang aktiviti*aktiviti kesihatan dalamPBSS yang di!alankanoleh pihak sekolah.

V. (enun!ukkan minat dan kesungguhandalam menyokong kempen*kempenkesihatan seperti %empen Tak ak(erokok dan nti 3enggi.

,b' Peranan -uruialah+

. (emahami serta menguasai teras*terasutama PBSS.

. (enyokong melaksanakan danmemperkukuhkan aktiviti*aktivitiPBSSyang diran)ang oleh 4awatankuasa PBSSdi peringkat sekolah.

. Bertanggung!awab untuk memastikanaktiviti*aktiviti PBSS bolehdilaksanakanoleh 4awatankuasa PBSS di peringkatsekolah.

2HBHE3203/2014


3/36

5. (en!adi role model atau )ontoh kepadamurid dalam mengamalkan)ara hidupsihat.

5. (enggalakkan murid*murid menyertaiaktiviti PBSS dengan aktif.

5. (emberi penerangan kepada ibu bapa danmasyarakat setempatmengenai matlamat

PBSS.

,)' Peranan Pengetua6-uru Besar,i' (emberi penerangan dan sokongan yang

tidak berbelah bahagikepada guru*gurumengenai pelaksanaan PBSS di sekolah.

,ii' (enubuhkan 4awatankuasa PBSS diperingkat sekolah yangdianggotai olehguru*guru wakil agensi*agensi kera!aandan bukan kera!aan serta wakilmasyarakat setempat.

,iii' (eran)ang aktiviti denganmengambil kira+

%eperluan warga sekolah bukan saha!a

dari segi fi0ikal tetapi !ugaemosi sertakeadaan persekitaran yang selamat.

Pengalaman murid dan guru supaya dapat

digabungkan untukmen!alankan aktivitiPBSS yang berkesan.

%emahiran kesihatan kemahiran berfikir

se)ara kritis sertabertanggung!awabterhadap diri keluarga dan masyarakat.

%esedaran murid tentang pentingnya

kemahiran kesihatan sertamempunyaia0am yang kuat untuk men!aga kesihatandiri.

(asalah kesihatan setempat yang

melibatkan pela!ar*pela!ar sekolah. (emastikan pelaksanaan dan pemantauan

aktiviti PBSSdi!alankan dengan teran)angtersusun dan berterusan.

(en!alinkan hubungan yang baik serta

memberi penerangankepada masyarakatsetempat agensi*agensi kera!aan dan

bukankera!aan berkaitan dengan PBSS.

P78 BU BP 3 (S98%T

a. (elibatkan diri se)ara aktif danmenyokong aktiviti*aktiviti PBSSyangdiran)ang oleh pihak sekolah.

b. Bersama*sama memberikan sumbangandari segi kepakaran kewangantenagamahupun peralatan serta ker!asama kepada

pihak sekolah untukmen!alankan aktiviti*

aktiviti PBSS.). (emberi semangat dan galakan kepada

anak*anak untuk menyertaiaktiviti*aktivitiPBSS; dan

d. (en!adi role model atau )ontoh kepadaanak*anak dalam mengamalkan)ara hidupsihat dalam kehidupan seharian.

1.3.3 Pejabat Pendidikan Baha!ian ata"

#aerahPeranan Pe!abat Pendidikan Bahagian atau 3aerahialah+

(emberikan penerangan dan informasi yang

tepat dan lengkap kepadasekolah mengenaipelaksanaan PBSS.

(emberikan bimbingan kepada sekolah untuk

menubuhkan 4awatankuasaPBSS danseterusnya meran)ang men!alankan sertamenilai aktiviti*aktivitiyang di!alankan.

(enghubungi agensi*agensi kera!aan yangberkenaan untuk memberibantuan kepadasekolah*sekolah dalam men!alankan aktivitiPBSS.

(engendali dan memantau per!alanan

program PBSS yang dilaksanakan.

1.3. $abatan Pendidikan %e!eri dan

Keban!saan

ntara peranan 4abatan Pendidikan egeri dan%ebangsaan ialah+,a' (emberi penerangan kepada Bahagian atau3aerah mengenai pelaksanaanPBSS.,b' (emberi bimbingan kepada Bahagian atau3aerah untuk menubuhkan4awatankuasa PBSSdan seterusnya meran)ang dan men!alankanaktiviti.

3HBHE3203/2014


4/36

,)' (enghubungi agensi*agensi kera!aan yangberkaitan untuk memberibantuan kepadaBahagian63aerah men!alankan PBSS; dan,d' (engendali dan memantau per!alanan

program PBSS yang dilaksanakan.

8a!ah 1.2+ :ungsi 4awatankuasa PBSSBidang 8u!ukan 4awatankuasa PBSSa. (engenal pasti dan mengemaskinikan polisi

kesihatan sekolah;b. (eran)ang dan melaksanakan PBSS;). (emastikan latihan guru*guru pelaksana dan

penyelia PBSS;d. (en!alankan aktiviti atau latihan bagi murid*

murid ibu bapa serta masyarakat;e. (endapatkan ker!asama daripada pelbagai

lapisan masyarakat danagensi berkaitan untukmenyokong pelaksanaan PBSS;

f. (engawasi dan menilai keberkesanan PBSS;dan

g. (enyediakan laporan pelaksanaan PBSS diperingkat sekolah.

1..2 Perin!kat Baha!ian ata" #aerah

Bidang 8u!ukan1. (enyelaras mengawasi dan menilai

pelaksanaan PBSS di peringkatbahagianatau daerah beker!asama dengan semuaagensi yangterlibat warga sekolah ibu

bapa dan masyarakat dalampelaksanaanPBSS;

2. (engemukakan )adangan*)adangan

pelaksanaan PBSS kepada!awatankuasaperingkat negeri; dan

". (enyediakan laporan pelaksanaan PBSSdi peringkat daerah.

1..3 Perin!kat %e!eri

b' Bidang 8u!ukan. (engawasi pelaksanaan PBSS di sekolah;

. (enyebarkan maklumat pelaksanaan

PBSS kepada PPB6PP3sekolah danmasyarakat;

. Beker!asama dengan semua agensi yangterlibat dalam kesihatansekolah iaituindividu keluarga dan masyarakat;

5. (enyelaraskan aktiviti PBSS di peringkatnegeri;

5. (enyelaraskan keperluan kemudahan bagikanak*kanakberkeperluan khas denganagensi*agensi berkaitan;

5. (endapatkan maklum balas tentangpelaksanaan PBSS di peringkatdaerah dansekolah; dan

5. (embuat laporan pelaksanaan PBSS diperingkat negeri.

1.. Perin!kat Keban!saan

,b' Bidang 8u!ukan1. (enggubal polisi PBSS;

2. (enentukan hala tu!u PBSS;". (eran)ang keperluan sumber bagipelaksanaan PBSS di seluruhnegara;

$. (enentukan keperluan bidangpenyelidikan berkaitan dengankesihatansekolah; dan

&. (engka!i keberkesanan PBSS dari semasake semasa dan menetapkanaktiviti*aktiviti

baru bagi PBSS.

To&ik2Amalan Kebersihan Sekolah

Amalan kebersihan sekolah

merangkmi saha!saha pelaksanaan

"an pen#eliaan amalan kebersihan

"alam me$%"kan perseki&aran #ang

selesa' aman' &en&eram' riang' mesra'

(eria ser&a merangsang pembela%aran.

An&ara ob%ek&i) amalan kebersihansekolah a"alah seper&i #ang "in#a&akan

"iba$ah*

4HBHE3203/2014


5/36

a. +empk perlakan amalan

kebersihan sebagai b"a#a hi"p

#angber&ersan "alam men%alani

kehi"pan harian,b. +eningka&kan kepriha&inan "an

komi&men $arga sekolah

&erha"apkebersihan' kein"ahan "an

ke(eriaan' ser&a menghargai

kem"ahan #ang"ise"iakan,(. +empk semanga& kepn#aan "an

kese"iaan beker%a sebagai

sa&paskan n&k men(apai

ma&lama& amalan kebersihan

sekolah,". +elaksanakan ak&i-i&i!ak&i-i&i amalan

kebersihan bagi men(apai

kebersihanmaksimm, "ane. +e$%"kan sasana #ang men%a"i

i"en&i&i sekolah sebagai ins&i&si

#angsiha&' bersih' in"ah ser&a (eria.

a%ah 2.2* Kelahiran insan #ang bersih

P'A(A'A% AMA)A% K*B*+S',A%

S*KO)A,

a Bersih

Berik& a"alah beberapa (iri #ang

menerangkan konsep bersih*

1. Tia"a (on&engan,

2. Tia"a goresan,3. Tia"a sampah,4. Tia"a sa$ang,. Ti"ak berhabk a&a ber"eb,. Ti"ak berlm&,. Ti"ak &er"apa& ba #ang krang

men#enangkan,

. Sen&iasa "in#ahkman n&kmengelakkan bak&eria, "an5. 6alam $arna asal

b Ber)ngsi

1. 6i%aga "an "isenggarakan "engan

baik, "an2. Boleh "ignakan "engan

semprna pa"a bila!bila masa.

( Selama&i. Ti"ak berbaha#a, "anii. Ti"ak men%a"i &empa&

pembiakan serangga a&a

hai$an perosak.

7iri!(iri kebersihan merangkmi &iga

elemen iai& (eria' in"ah "an $angi

.

a 7eria memberi maks" bersih "an(an&ik "engan "ekorasi' ssna&r "an

sasana perseki&aran #ang riang'

selesa' s(i' mrni'menarik "an

pelbagai.

b In"ah pla memberikan maks"sasana #ang (an&ik' permai'bags'

elok "an molek. Ia %ga men#mbang

kepa"a kea"aan"an perasaan segar'senang' enak "an &enang.

( 8angimenerangkan &en&angkea"aan #ang berba harm

ser&amen#enangkan sama a"a berba

asli a&a menggnakan bahanpe$angi

#ang men#egarkan.

7iri perseki&aran sekolah #ang bersih

%ga hars

HBHE3203/2014


6/36

bebas "aripa"a masalah

9I9ATI9ipas' 9ala& "an Tiks.

+asalah 9I9ATI boleh memba$a

pelbagai pen#aki&ber%angki&

seper&i kera(nan makanan'

kolera "an lep&ospirosis "iba$a

oleh&iks.

:erseki&aran #ang bersih se(ara

&i"ak langsng "apa&

mengrangkanpoplasi 9I9ATI.

langkah bi%ak "alam men%aga

kebersihan

ka$asan sekolah

a. +en%aga kebersihan kan&in' bilik

"ar%ah ser&a bilik gr,b. +en((i &an"as sekerap mngkin

"an men#elenggarakan ia

se(araber%a"al,(. +emo&ong rmp& se(ara kerap,". +embang sampah sarap ke

"alam &ong sampah #ang

"ise"iakan,e. +emas&ikan beg!beg sampah

sarap "ik&ip se(ara ber%a"al

oleh pihakberkenaan,). +engenal pas&i "an

menghapskan &empa&!&empa&

pembiakan n#amkAe"es,g. +e$%"kan sasana (eria "i

sekolah "engan menanam pokok

bngan&k mengin"ahkan "an

menghi%akan perseki&aran

sekolah,h. +enggalakkan amalan

pembangan sampah "an

penggnaan &an"asse(ara be&l

"alam kalangan mri"!mri"'

$arga sekolah "an

pihakpen&a"biran,i. +emeriksa kebersihan sekolah

"an ka$asan seki&arn#a kan&in'

&an"as'bilik "ar%ah' pa"ang,%. +enga"akan program go&ong!

ro#ong bagi membersihkan

perseki&aransekolah berser&a

ak&i-i&i ron"aan kelas #ang

ber&gas,k. +eman&a "an menilai

keberkesanan program

kebersihan melalipenga"ilan

#ang "iba& berpan"kan Borang

:enilaian Kebersihan,l. +en(eriakan ka$asan sekolah

"engan ak&i-i&i membina &aman!

&aman'&apak semaian ser&a

men%alankan ker%a!ker%a

ke(eriaan,m. +eningka&kan &ahap kebersihan

sekolah "engan menga"akan

%a"alber&gas n&k mri"!

mri"' para gr ser&a peker%a,n. +elaksanakan &in"akan sslan

melali program

penambahbaikan, "ano. +engbah (ara pemikiran mri"

&en&ang kebersihan melali

pen"i"ikaniai& melali

penekanan "alam sb%ek

:en"i"ikan ;asmani "an

Kesiha&an.

Topik 3

#*F'%'S' K*S',ATA% P*+S*K'TA+A%

%esihatan persekitaran meru!uk kepada semuafaktor luaran personal yangmerangkumi fi0ikalkimia dan biologi di mana kesemua faktor tersebutsalingberkaitan dan memberi kesan kepada

tingkah laku manusia. 3i samping itu ia!uga merangkumi penilaian dan pengawalan yangberterusan ke atas faktor*faktoralam sekitar yangberpotensi men!e!askan kesihatan. %esihatanpersekitaran !uga memfokuskan kepadapen)egahan penyakit serta mewu!udkanpersekitaran yang sihat ,1>'.

K*P*%T'%-A% K*B*+S',A%

P*+S*K'TA+A%Persekitaran yang bersih amat penting bagimen!amin kesihatan yang sihat.

HBHE3203/2014


7/36

ntara kepentingan persekitaran bersih adalah+

a. (enghindarkan penyakit terutamanya yangdisebabkan oleh wabak;

b. (enghalang manusia daripada terdedahkepada agen*agen yangmerbahaya;

). (engelakkan ben)ana alam;

d. 3apat menstabilkan suhu bumi;e. (engekalkan ekosistem.

Terdapat beberapa implikasi tindaktandukmanusia terhadap persekitaran antaranya ialah+,a' Pen)emaran air,b' Pen)emaran udara,)' Perubahan suhu bumi,d' Ben)ana alam,e' Pen)emaran radiasi,f' Pendedahan kepada toksik ,kimia dan fi0ikal'

)A%-KA,)A%-KA, P*M/)',A+AA%

A)AM S*K'TA+

,a' Program kitar semula

Program ini adalah salah satu )ara terbaik

untuk menggalakkan penggunamengitar

semula barang*barang terpakai. (elalui program ini pengguna

dididikuntuk mengasingkan bahan*bahanyang boleh dikitar semula agar bahan*

bahanini dapat diproses semula. ntarabarangan yang boleh dikitar

semula ialah kertas kotak ka)a tin minumanplastik dan lain*lain.

,b' Penggurangan penggunaan bahan yangdiperbuat daripada plastik

menggurangkan penggunaan beg plastik

dalam kehidupan seharian. Program ?Tanpa Beg padasetiap hari

Sabtu yang telah diperkenalkan olehkera!aan (alaysiamerupakan salah satu

program kesedaran yang amatmenggalakkan dandisambut baik oleh para

pengguna.

Para pengguna diminta untukmembawa

sendiri beg ketika membeli baranganharian.

,)' Penanaman semula pokok

Penanaman semula pokok*pokok !uga

dapat membantu prosespemuliharaan alam

sekitar. (elalui program ini ekosistembumi akan lebihmampan dan pen)emarandapat dielakkan. Selain itu pewartaanhutandan hutan simpan.

suatu langkah yang mampu men!amin

habitat flora dan fauna.

K*+$A0A #A)AM B'#A%- K*S',ATA%

P*+S*K'TA+A%

,a' Pakar kebersihan ,hygienist';

,b' Pakar ka!i toksik ,to@i)ologist';,)' Penyelia kesihatan persekitaran;,d' Penyelia makanan;,e' Pengawal vektor;,f' Penyelidik; dan,g' Peguam alam sekitar.

Topi) $ %eselamatan3iri%onsep keselamatan diri perlu dilihat berdasarkan

kepada aspek emosi danfi0ikal. 3alam aspekemosi keselamatan diri dipersepsi sebagaiseseorang ituberasa selesa dan mesra terhadapgerak balas dirinya terhadap orang lain sepertikeluarga rakan serta masyarakat sekitarnya.spek fi0ikal* seseorang itu bebas daripadaan)aman penderitaan atau kesakitan yang

berpun)a daripada ke)ederaan dan kemalangan.4aminan terhadap keselamatan diri !ugamerupakan salah satu keperluanmanusia disamping keperluan asas lain seperti makanan

pakaian dan tempattinggal.

%eselamatan diriboleh didefinisikan sebagaikeupayaan seseorang untukmelindungi diridaripada kemudaratan se)ara fi0ikal dan emosisebagai gerakbalas terhadap perkara*perkara yang

boleh mengan)am dirinya dan sekelilingnya.

Panduan berkaitan pemilihan dan penggunaan topikeledar+

HBHE3203/2014


8/36

1. Topi keledar mestilah diluluskan olehpihak berkuasa khasnya S8(.Pengesahan daripada S8( bermaknaketahanan topi keledar tersebut telahmemenuhi standard keselamatan yangtelah ditetapkan.

2. Topi keledar mestilah digunakan dengan

betul. a mestilah padan dan boleh diikatdengan selesa di bawah dagu pengguna.

". a mestilah berwarna terang denganpenggunaan pelekat*pelekat yangmemantul )ahaya pada waktu malam.

$. 4enis topi keledar adalah berbe0a mengikuttahap umur seseorang khasnya untukkegunaan orang dewasa dan kanak*kanak.Pengguna tidak seharusnya menggunakan

topi keledar yang hanya menutupsebahagian daripada kepala ataumenggunakan topi keledar mainan bagikanak*kanak.

&. (enggunakan topi keledar merupakansuatu amalan keselamatan semasamenunggang motosikal.

panduan penggunaan peralatanperlindungankeselamatan yang perlu diutamakan semasa di

rumah+

1. (enggunakan sarung tangan danpemegang khas untuk memegang peralatanpanas seperti kuali dan ketuhar.

2. (enggunakan )ermin mata khas ,goggles'apabila melakukan ker!a*ker!a bertukangmengimpal dan sebagainya. Tu!uannyaialah untuk melindungi mata daripadaterkena per)ikan api dan partikel.

". (enggunakan !ubin yang mempunyaipermukaan yang kesat di bilikmandibalkoni dapur atau di lain*laintempat di dalam dan luar rumahyangterdedah kepada air. a bertu!uanuntuk mengelakkan kita tergelin)irdanter!atuh.

$. Bagi sesebuah keluarga yang mempunyaiahli yang kurang upaya atauorang tua

keperluan palang besi di dinding bilik airdan tepi tandassebagai alat sokongan untukmereka bergerak adalah disyorkan.

&. (enutup soket elektrik dengan penutupkhas untuk mengelakkan bayi dankanak*kanak memasukkan ob!ek seperti besi dan

dawai ke dalam lubangsoket tersebut.Tu!uannya ialah untuk mengelakkanterkena ren!atan elektrik.

beberapa peralatankeselamatan diri yangdigunakan di tempat ker!a. ntaranya ialah+

,a' Topi %eselamatana digunakan untuk mengurangkan kesanhentakan benda berat danke)ederaan keatas bahagian kepala seseorang !ikaditimpa benda*bendayang ter!atuh.

,b' %asut %eselamatan ,safety boots'a dapat menahan hentakan ob!ek beratke!utan elektrik haba panas sertater)u)ukoleh benda ta!am.

,)' Sarung Tangan %eselamatanTerdapat beberapa !enis sarung tanganyang perlu digunakan oleh

peker!aberdasarkan bidang ker!a iaitusarung tangan pakai buang sarungtanganfabrik sarung tangan kulit sarungtangan pelapik besi sarung tanganpelapikaluminium serta sarung tangan penebatkimia.

,d' Aermin mata %eselamatan ,goggles'

3igunakan untuk melindungi matadaripada habuk asap dan )ahayaterangyang boleh men!e!askan penglihatan danmerosakkan mata.

,e' Palam Telinga ,ear plug' dan Peranti Telinga,ear muff'

3igunakan di tempat pembinaan lapanganterbang kilang atau tempattempatyangmengeluarkan bunyi yang kuat dan bising.

ntara penggunaan peralatanperlindungankeselamatan di sekolah ialah+

HBHE3203/2014


9/36

,a' Penggunaan alat*alat perlindungankeselamatan di makmal ialahsarungtangan pemegang bahan

panas pelindung serta ruang khasuntukmelakukan u!i ka!i yangmelibatkan bahan kimia bahayayang menghakisdan meruwap.

,b' Permainan lasak seperti ragbi hokikriket bola sepak dansebagainyamemerlukan beberapa

peralatan perlindungankeselamatan yang dapatmelindungianggota badan seperti mata kepalakemaluan serta dadadaripadaterkena hentakan dan !uga balingan

bola.

Berikut adalah beberapa !enis kemalangan yangbiasa berlaku+

,a' Ter!atuhkemalangan dan ke)ederaan akibat ter!atuh ialahseperti di tangga me!aalmari kerusi tepi tingkapserta di tepi balkoni.Begitu !uga akibat tergelin)ir apabila ber!alandipermukaan !alan atau lantai yang li)in.

Seseorang yang ter!atuhberkemungkinan patahdan retak tulang. 3alam kes yang lebih seriusiaboleh menyebabkan ke)ederaan dalaman seperti

pendarahan dalam otak.,b' %era)unanSeseorang itu boleh men!adi mangsa kera)unansekiranya terminum atautermakan bahanmerbahaya se)ara tidak senga!a seperti bahan

pen)u)i ubat*ubatan ra)un serangga ra)un

rumput !enis*!enis kulat tertentu yangmerbahayadan sebagainya. %era)unan !uga boleh berlakuapabilatermakan makanan atau minuman yangter)emar dengan bahan bera)undan sesetengah

!enis bakteria yang merbahaya.,)' Ter)ekik%emalangan !enis ini boleh menyebabkanseseorang itu mengalamikesukaran untuk bernafaskerana rongga pernafasan terhalang oleh

bendasing akibat tertelan benda atau bahan sepertimanik guli duit syilingdan sebagainya,d' /emas ,drowning'

/emas boleh berlaku apabila seseorang itu !atuhke dalam air seperti kolamparit kolam renangatau longkang. (angsa lemas tidak dapat bernafaskerana paru*paru dipenuhi air.,e' /emas ,suffo)ation'/emas !enis ini berpun)a daripada kesukaran

bernafas kerana terkurung ditempat atau ruang

yang tidak mempunyai pengudaraan yangmen)ukupi.Sebagai )ontoh terkurung di dalam

bilik ke)il atau terperangkap di dalam kereta yangtertutup semua )erminnya.

,f' (ele)ur dan Terbakar%emalangan !enis ini berlaku apabila seseorangitu )edera akibat terkenasuhu yang panas dan

bahan yang menghakis seperti air panas besi

panasren!atan elektrik per)ikan minyak panasubat nyamuk bahan berasid dansebagainya.,g' -igitan #aiwan%e)ederaan boleh berlaku akibat gigitan haiwandan serangga seperti lebahular dan an!ing. -igitanan!ing bukan setakat boleh men)ederakanmangsamalah boleh menyebabkan penyakit rabiesatau penyakit an!ing gila.

/angkah*langkah %eselamatan,a' malkan sikap "P ,Perhati Pela!ari danPrihatin'

bu bapa pen!aga dan guru perlu

mengamalkan sikap memerhatikanapakahrisiko*risiko atau potensi berlakunyakemalangan di dalam dan dipersekitaranrumah taman permainan dan sekolah.

3engan memahamirisiko tersebut mereka

boleh mempela!ari dan sentiasa prihatin

dalammengawasi pergerakan anak*anakdan pela!ar.

%ita hendaklah sentiasa waspada dalam

men)egah kemalangan danke)ederaan. meningkatkan pengetahuanmelalui

pemba)aan dan mendapatkan sumber*sumber maklumat daripadainternet atauagensi*agensi yang berkaitan.

,b' Pengawasan =rang 3ewasa Pengawasan daripada orangyang lebih

dewasa dapat men)egah mereka daripada5

HBHE3203/2014


10/36

bermain denganbenda yang merbahayaataupun bermain di tempat yang berisikountukberlaku kemalangan seperti di !alanraya kolam dan sungai.

kanak*kanak iaitu suka menerokai

sesuatuyang baru dengan )ara bermain. (ereka !uga amat mudah terpengaruholeh

rakan*rakan mereka yang lain. =leh itumereka hendaklah sentiasadiawasi dandiperhatikan.

,)' Pendidikan Pen)egahan %emalangan dan%e)ederaan di Peringkat wal

Pupuk amalan pen)egahan kemalangan

dan ke)ederaan dari awal lagi iaitusemasakanak*kanak lagi.

egara kita (alaysia agak bertuah keranabebasdaripada malapetaka.

mendidik kanak*kanak berkaitan

pen)egahankemalangan di rumah sekolah!alan raya dan sebagainya.

bu bapa danguru*guru mempunyai

peranan yang besar.

,d' Simpan di Tempat yang Selamat

Bahan*bahan yang merbahaya seperti

ra)un ubat*ubatan dan alatta!amhendaklah disimpan di tempat yangselamat dan sukar di)apai oleh kanak*kanak

7lakkan !uga menyimpan bahan

merbahaya seperti dalam bekas minumanatau makanan.

Sebelummenggunakan bahan tersebut

seseorang itu mestilah memba)a label

ataupanduan yang disertakan terlebihdahulu.

,e' Pertolongan Aemas

Pertolongan )emas ,first aid' merupakan

rawatan awal yang diberikankepadaseseorang yang berada dalam keadaanke)emasan. a biasanyadilakukan ditempat berlakunya sesuatu kemalangan.

8awatan susulaniaitu rawatan kedua danselan!utnya biasanya dilakukan oleh

golonganterlatih seperti doktor dan!ururawat di klinik dan hospital.

Berikut merupakan sumber*sumber bantuankeselamatan di mana seseorang itubolehmendapatkan bantuan.

yatakan lokasi anda nama dan masalah

yang andahadapi dengan !elas. anda boleh menghubungi nombor

kerana panggilan anda akan disalurkan keagensi*agensi yang berkaitanberdasarkankepada !enis ke)emasan kemalangan ataumasalah yang anda hadapi.

,a' Polis 3ira!a (alaysia ,P38('#ubungi pihak polis sekiranya anda berdepan

dengan keadaan ke)emasanseperti kemalangan di!alan raya atau berhadapan dengan bahaya yangboleh mengan)am keselamatan anda sepertidirompak diugut dansebagainya.

,b' 4abatan Pertahanan wam ,4P('gensi yang bertanggung!awab dalam membantudan menyelamatkanmangsa kemalangan di !alanraya dan orang awam semasa ben)ana alamseperti

ban!ir gempa bumi serta tanah runtuh.

,)' 4abatan Bomba dan Penyelamatgensi yang bertanggung!awab dalam men)egahdan mengawal kebakaranserta aktiviti menyelamatdalam ben)ana alam dan kemalangan.,d' Unit %e)emasan dan %emalangan di #ospitaldan %linik %era!aan danSwasta(emberi bantuan

perubatan dari segi penghantaran pasukanke)emasan ketempat ke!adian ,bagi ambulans

hospital atau klinik kera!aan'. (angsa !ugaboleh dihantar terus ke Unit %emalangan dan%e)emasan yang terdekatsama ada di hospitalkera!aan atau swasta.

,e' Pasukan Bulan Sabit (erah dan St. 4ohnmbulan)ePasukan ini merupakan sebuah

pasukan sukarela yang membantu agensiagensiseperti yang dinyatakan di atas. %eahlian dan

tugas*tugasnya adalahberasaskan kepada prinsipsukarela dan membantu orang lain dalamkeadaan kesusahan dan ke)emasan.

10HBHE3203/2014


11/36

Topik 5 Keselama&an 6i Sekolah

.1 K*S*)AMATA% #A)AM B')'K

#A+$A, #A% MAKMA)In)ras&rk&r bilik "ar%ah #ang

sesai n&k penga%aran "an

pembela%aranseseorang pela%ar bkan se&aka&

bersih "an (eria &e&api mes&ilah

selama&. :elan reka ben&k

meliba&kan ke""kan &ingkap'

pin& ke(emasan'ke""kann#a

"alam lalan ke(emasan ser&a

sai< bilik "ar%ah #ang s&an"ar"

#ang "apa& menampng 30

hingga 40 orang pela%ar.

Sesebah sekolah #ang

ber"eka&an "engan %alan ra#a'kilang' la"ang a#am a&a

ka$asan pembinaan ber"epan

"engan risiko #ang &inggi n&k

&er"e"ah kepa"a pen(emaran

bn#i bising' ba ser&a habk.

:en#elenggaraan perala&an "an

kelengkapan "alam bilik "ar%ah

ama&lah pen&ing.Kersi "an me%a

#ang s"ah sang a&a rosakboleh men#ebabkan

berlakn#akemalangan "i "alam

bilik "ar%ah.

Ala&!Ala& Ban& +enga%ar

An"a mes&ilah inga& baha$a ala&!

ala& ini menggnakan kasa

elek&rik n&k beroperasi.

:enggnaann#a mes&ilah

ber"asarkan kepa"a arahan "an

pan"an oleh pihak pengelar.

6i sekolah' pengen"alian ala&!ala&

ban& menga%ar "iken"alikan oleh

seorang pemban& a&a gr

#ang &erla&ih.

isiko!risiko kemalangan #ang

boleh berlak akiba& "aripa"a

penggnaan ala&!ala& ban&

menga%ar "i "alam bilik "ar%ah

ialah ren%a&an elek&rik "an

kebakaran.

Kemalangan ini boleh berpn(a

"aripa"a masalah pen"a$aian

"an perala&an #ang rosak.

:erala&an #ang &i"ak"iselenggarakan se(ara berkala

"an semprna boleh

mengrangkan %angka ha#a&

penggnaan perala&an &erseb&.

prose"r keselama&an

berkai&anpenggnaan bahan kimia "i

makmal*

a+emba(a "engan &eli&i label a&a

&an"a pa"a bo&ol n&k

memas&ikan baha$a bahan kimia

sama a"a "alam ben&k (e(air

a&a pepe%al #ang "ignakan i&

be&l "an &epa&.b+enggnakan bahan kimia "alam

kan&i&i #ang se"iki& saha%a

kerana ia mema"ai n&k

memberi pemerha&ian #ang %elas

"alam %i ka%i. 9angkah ini "apa&

mengelakkan pemba


12/36

"+en&p bo&ol a&a bekas #ang

mengan"ngi bahan kimia

"engan ke&a&"an segera se&elah

mengambil bahann#a n&k

mengelakkan berlakn#a&in"ak

balas bahan &erseb& "engan

"ara "an boleh mengelarkan

$asap#ang merbaha#a.ee Bahan kimia biasan#a a"alah

bera(n "an menghakis.

Seseorang &i"akmerasa sebarang

bahan kimia "engan %ari "an li"ah

$alapn ia "alamlar&an (air. Ini

"apa& men(egah kemalangan

seper&i mele(r "an kera(nan.

K*S*)AMATA% P*+S*K'TA+A%S*KO)A,B')'K +A(ATA%

:erseki&aran sekolah #ang ber&eraskan

kepa"a empa& elemen iai&

ke(an&ikan'kein"ahan' keselama&an "an

keselesaan 4K ama& bergna "alam

memben&k"an men%amin sasana

#ang kon"si) &erha"ap aspek

penga%aran "an pembela%aran.

;enis risiko ini*

aisiko :erseki&aran

7on&ohn#a a"alah seper&i ka$asan

sekolah #ang ber"eka&an "engan

%alanra#a' ka$asan sekolah #ang &i"ak

berpagar' ber"eka&an "engan

kilang'kolam' krang papan &an"aberkai&an keselama&an kepa"a pela%ar

"anbermain "i pa"ang semasa (a(a

brk.

b isiko :erala&an

Sebagai (on&oh &ermasklah perala&an

rosak' pen"a$aian elek&rik rosak'lan&ai

li(in' rang ke(il #ang boleh

memerangkap a&a men#epi& anggo&a

ba"an pela%ar "an b( &a%am a&a

ben"a &a%am pa"a ala& a&a

&empa&permainan.

( isiko Tingkah 9ak

Sebagai (on&oh kekrangan a&a &ia"a

penga$asan "aripa"a gr' sikap&i"ak

ambil pe"li' &i"ak menggnakan

perala&an keselama&an #ang sesai

ke&ika bermain skan lasak ser&a &i"ak

mema&hi pera&ran $ak&

bermain#ang "i&e&apkan oleh pihak

sekolah.

Konsep SA=E

S bermaks" Signboar"s papan &an"a

iai& mer%k kepa"a pera&ran"anarahan berkai&an (ara penggnaan

perala&an "engan be&l. Ia %ga

bermaks"se&iap polisi "an pera&ran

hen"aklah "ihebahkan "engan sebaik!

baikn#a "anse(ara melas n&k

memas&ikan sema $arga sekolah &ah'

)aham ser&a pa&hkepa"a

penggnaann#a. S %ga bermaks"

Sper-ison pen#eliaan "aripa"agra&a orang lain #ang &erla&ih. :ara

pela%ar &i"ak pa&& "ibiarkan

melakkansesa& ak&i-i&i se(ara

bersen"irian.

A bermaks" Appropria&e sesai

iai& kesesaian "engan sesa& bahan

"anpera&ran n&k se&iap golongan.

Sebagai (on&oh' pela%ar sekolah boleh

bermainpa"a masa "an $ak& #angsesai.

= bermaks" =all %a&h.

Se&iap ak&i-i&i hen"aklah mengambil

langkah!langkah

#ang se(kpn#a n&k mengelak

kemalangan "an ke(e"eraan akiba&

&er%a&ha&a &ergelin(ir.

E bermaks" E>ipmen& perala&an

iai& ala&!ala& #ang "ignakan

a"alah"i%amin selama&' sesai'

12HBHE3203/2014


13/36

men(kpi ser&a sen&iasa "iselenggara

se(ara berkala.

In)ras&rk&r Bilik a$a&an

:eranan bilik ra$a&an ialah

membolehkan seseorang pela%ar

#ang %a&h saki& a&a (e"era

n&k bereha&semen&ara

menngg ra$a&an lan%&

"aripa"a paskan perba&an "i

hospi&al#ang ber"eka&an.

Kelengkapan asas #ang mes&i a"a

"i bilik ra$a&an ialah

pe&iper&olongan (emas' ka&il'

ban&al' kain (a"ar' &ilam pesaki&'

kersi' almari ser&akipas.

Bilik ra$a&an hen"aklah memiliki

sis&em peng"araan #ang baik

seper&i&ingkap #ang "apa&

mem"ahkan pengaliran "ara

bersih.

:e&i :er&olongan 7emas

:erala&an asas #ang mes&i a"a "alamsebah pe&i per&olongan (emas ialah*

a manal per&olongan (emas,

b ba& pen(egah %angki&an n&k

mengba& lka!lka ke(il,

( kasa s&eril s&erile ga


14/36

lan%& pihak

hospi&al'penambahbaikan

prose"r keselama&an "an

kesiha&an "i sekolah pa"amasa

akan "a&ang' ser&a "apa&

"i%a"ikan sebagai bahan

"okmenper&ikaian n"ang!

n"ang me"i(o!legal "alam kes!

kes mahkamah.

Topik Bahan Sokongan :en"i"ikan

:erseki&aran "i Sekolah

:olisi asas"alam :en"i"ikan:erseki&aran sekolah a"alah

memas&ikan*

:erseki&aran bersih "an

kem"ahan asas #ang

men(kpi. Sani&asi #ang semprna "an

bekalan air bersih #ang

semprna.

Ki&ar semla bahan &erpakai.

:rogram Kesiha&an sekolahmerangkmi

komponen!komponen seper&i berik&*

:en"i"ikan kesiha&an "anpemakanan,

:erkhi"ma&an kesiha&an,Hi"p siha& "i sekolah, "anKer%asama an&ara sekolah "an

mas#araka&.

a Sokongan :ihak Kera%aan

Ba"an!ba"an kera%aan #ang sering

memberi sokongan "alam program

sekolah ialah*

i :e%aba& Kesiha&an 6aerah

Ia bermla "aripa"a sa& ni&

Kesiha&an Ib +engan"ng ?

Kanakkanak pa"a &ahn 154.

Semen%ak "ari i& sehingga &ahn

1551' ni& ini &elah berkembang

kepa"a :rogram Kesiha&an

Kelarga. :rogramprogram bar seper&i

Kesiha&an :rimer' Kesiha&an

8arga Ta' Kesiha&an ema%a "an

Kesiha&an +en&al &elah

"iperkenalkan pa"a &ahn 155. :sa& Kesiha&an &elah "ikenali

sebagai Klinik Kesiha&an n&k

memberikan perkhi"ma&an

kesiha&an #ang men#elrh

kepa"a mas#araka&. Bahagian :embangnan

Kesiha&an Kelarga &elah

"i&bhkan "i ba$ah ;aba&an

Kesiha&an A$am. Se&ahn kem"ian' :rogram

:enggalakan Kesiha&an Sekolah

&elah "ilan(arkan.

ii :ihak Berkasa Tempa&an

:BT

:ihak sekolahpa"a masa &er&en&

sering menggnakan :BT n&k

memban& "alam men%alankankempen kebersihan perseki&aran

sekolah. +isaln#a "alam pen"i"ikan

pen(egahan Ae"es "an pen#aki&

6enggi' :BT "iliba&kan n&k

bersama!sama :e%aba& Kesiha&an

"alam program pen"i"ikan

men(egah "enggi.

iii :ihak Bomba

mengen"alikan aspek

keselama&an bangnan

khssn#a "alam pelan

men(egah kebakaran "an

ke(emasan. 9a&ihankebakaran @re "rill "an

pelan ke(emasan kebakaran

"i%alankan "i sekolah "engan

14HBHE3203/2014


15/36

ban&an "an kepakaran pihak

bomba. 9angkah keselama&an "an

pen#eliaan ala& pema"am api

#ang "ise"iakan "i sekolah

"iseliakan oleh pihak bomba

se(ara berkala.

ak&i-i&i pameran "an "emons&rasi

berser&a agensi lain "i sekolah.

i- :ihak :olis

:ihak polis men%a"ikan "asar

Anak angka&sekolah "alam

memberi pen"i"ikan "an

pen(egahan %ena#ah "i sekolah. Se&iap sekolah "ia$asi oleh

seorang anggo&a polis #angmeman&a "an memban& pihak

sekolah "alam mengen"alikan

n"ang!n"ang "an

penga&kasaan "isiplin.

b Ba"an S$as&a "an Berkann

i In"ah 8a&er Konsor&im

ber&anggng%a$ab "alam memberi

nasiha& bagaimanahen"akmengekalkan kebersihan

perseki&aran "an pengrsan air

kmbahanse(ara selama&.

ii Ka$alan keselama&an sekolah "an

pelan kelar

Selain "aripa"a menga$al keselama&an

se(ara )ormal'

pihak ini %ga "iberi peranan n&k

men"i"ik pela%ar "alam men%aga

keselama&an perseki&aran sekolah.

( Skarela$an

:ihak skarela$an #ang selal memberi

smbangan kepa"a pihak sekolahialah*

i :rogram Ta%aan Agensi Kera%aan

Kelab :STA :rogram Siha& n&k

ema%a "an Kelab6ok&or +"a #ang

ber&anggng%a$ab "alam men#e"arkan

pela%ar&en&ang kepen&ingan amalan

hi"p siha& "an kebersihan

perseki&aransekolah. :rogram ini a"alah

"i ba$ah &a%aan Kemen&erian Kesiha&an.

ii E9A

Ika&an ela$an ak#a& E9A

memban& pihak sekolah

"alammeman&a perkembangan aspek

keselama&an pela%ar "anperseki&aran.

iii :ersa&an Belia

:ersa&an Belia #ang "i&bhkan "i

ka$asan perseki&aran "anberhampiran

sekolah %ga memainkan peranan

se(ara skarelamemban& pihak

sekolah "alam meman&a "anmeningka&kan aspekkebersihan

sekolah.

.2Konse& dan Pen!etah"an Asas

a Konsep #ang "i&ekankan "alam

kriklm bagiTahn 4

+en%agakeselama&an "i %alan ra#a'

keselama&an "i air "an keselama&an

berkai&anapi pn(a kebakaran "an(ara men(egah.

Asas per&olongan (emas

n&kmemban& mangsa #ang

men"apa& ke(e"eraan ringan seper&i

lka ke(il'&er(alar' lebam ser&a

&erselih "i peringka& sekolah mla

"iperkenalkan.

b:rogram Bersepa" Sekolah Siha&:BSS

:erkhi"ma&an

:ergigian':erkhi"ma&an Kesiha&an

Sekolah' :ersa&an Blan Sabi&

+erah ser&a S&.;ohn Amblans %ga

"iperkenalkan pa"a Tahn 4.

( :a"a Tahn ' aspek keselama&an "irmah' sekolah

ser&a &empa& bermain.

1HBHE3203/2014


16/36

9angkah!langkah bagi

bagaimanamengelakkan kemalangan

a"alah "engan :n(a kebakaran "an bagaimana

langkahpen(egahan &ermask asas

keselama&an "i air

"enganpenmpan kepa"a ban%ir. 6alam bi"ang per&olongan (emas'

simlasira$a&an lka ke(il' pa&ah'

&erselih' lebam ser&a mele(r

"iperkenalkan. "i"e"ahkan "engan :erkhi"maan

Kesiha&an #ang "ise"iakanoleh :sa&

Kesiha&an Ke(il' Hospi&al' :olis'

Bomba ser&a :en#elama&.

" :a"a Tahn ' aspekkera(nan makanan akiba&

makanan &er(emar' lp& &arikh ser&a

&in #angkemik. :en#aki& ber%angki& mla

"ibin(angkan "an &mpan "iberi

kepa"apen#aki& ba$aan air "an

-ek&or. &an"a "ansimp&om pen#aki& ba$aan

air' -ek&or' hepa&i&is ser&a HIV/AI6S. men%alankan kempen!kempen "i

peringka& sekolah misaln#aKamps

Sekolah Bebas 6enggi.

Bagi men(apai &ahappeningkatan

pengetahuan' pela%ar perl "iberi

pen"e"ahan kepa"a si&asisebenar "an

mengalami sen"iri*

a :engliba&an +ri" Se(ara

:engha#a&an Ilm

+ri" akan "i"e"ahkan "an "ibimbing

oleh gr "alam bi"ang ilmmelali

inp& "alam bk' bahan rangsangan

a&a menggnakan me"ia

pen"i"ikan. Sebagai (on&oh' mri" akan

"i&erangkan bagaimana pen#aki&+alaria

merebak.

b In&eraksi "engan Cr' akan'

+as#araka& "an Ba"an a&a Agensi

Berkai&an

:ela%ar akan "iberi pelang n&k

men"apa&kan ilm a&a

pengalamanmelali perbin(angan

"engan gr berkai&an prose"r hi"p

siha&' pn(akebakaran melali la$a&an

ke balai bomba. Ker%asama "i an&ara

pihaksekolah "an mas#araka& seper&i

ak&i-i&i go&ong!ro#ong %ga

"apa&mempk sikap #ang posi&i).

":en#impanan eko" Kesiha&an "an

Kegia&an +ri" sebagai

Bk&i:embela%aran

eko" kesiha&an #ang merangkmira$a&an "an imnisasi se(ara

berkala"i hospi&al "an psa&

kesiha&an merpakan me"im

pembela%aran #angberkesan. :ela%ar

"apa& mengesan pembesaran

mereka se(ara longi&"inalsemen%ak

mereka "ilahirkan lagi.

" +en%emp& a&a mela$a& agensi!agensi #ang berkai&an

"engankeselama&an' kesiha&an ser&a

n"ang!n"ang n&k

men"apa&penge&ahan "an

pengalaman se(ara langsng.

Ska&an :ela%aran :en"i"ikan Kesiha&an

"issn mengik& &iga &n%ang &ama

iai&*

a Kesiha&an 6iri "an Kelarga

Konsep &n%ang ini a"alah

pen%agaan asas kesiha&an "iri'

kelarga ser&amas#araka& se(ara

proses ber&ersan. Tmpan

"iberi kepa"a kesiha&an"iri'

seksali&i' kekelargaan'

perkah$inan ser&a keibbapaan.

b Ca#a Hi"p Siha&

1HBHE3203/2014


17/36

Konsep &n%ang ini a"alah

pengalaman ak&i-i&i kehi"pan

harian #angsiha& "an men%ahi

&ingkah lak berisiko se(ara

ber&ersan. Tmpan"iberikan

kepa"a penge&ahan "an

kemahiran n&k pen(egahan

:en#aki&Ber%angki& ba$aan

-ek&or' air' makanan "an

seksal.

( Kebersihan "an Keselama&an

:erseki&aran

Konsep &n%ang ini mer%k

kepa"a saha pemeliharaan

se(ara berkesan"an

meningka&kan &ara) kesiha&an.Tmpan "iberi kepa"a

pen(egahanpen#aki& ber%angki&'

keselama&an perseki&aran "an

per&olongan (emas.

Apabila "iperin(ikan' kriklm :K

bkanhan#a mempn#ai kesepa"an"engan

:; bahkan saling menga&kan "isiplin

ilm seper&i berik&*

a Kesepa"an "engan +a&a :ela%aran

Sains

Topik!&opik baha#a seper&i &opik

merokok' alkohol ser&a AI6S

"alam:en"i"ikan Kesiha&an

membin(angkan se(ara sain&i@kbagaimana pn(a"an akiba& a&a

kesan "aripa"a bahan!bahan

&erseb&.

b Kesepa"an "engan +a&a :ela%aran

+oral

Topik rasah' e&ika ser&a

keganasan "alam skan

mempn#ai kesepa"an#ang

%elas "engan pen"i"ikan moral.

( Kesepa"an "engan +a&a :ela%aran

Ceogra@

+empela%ari &opik pen(emaran

alam seki&ar se(ara men"alam

"enganmembin(angkan pn(a!

pn(a pen(emaran' lokasi' si)a&

ser&a ragam+ansia.

" Kesepa"an "engan Ilm Konsmer

"alam

:en"i"ikan Kesiha&an

Topik seper&i %ena#ah %-ana'

pen"eraan kanak!kanak "an

konsmerismemen"i"ik pela%ar

n&k memahami )enomena

masalah!masalah &erseb&.

e Kesepa"an "engan +a&a :ela%aran

:erba&an

6alam pen"i"ikan kesiha&an'

&opik per&olongan (emas "anban& mla "ibin(angkan "engan

%elas "an &erperin(i.

:erseki&aran sekolah mes&ilah

men#e"iakan pelang "an rang n&k

para gr "an mri"

men"apa&kehi"pan #ang lebih siha&

"ari aspek %asmani' emosi' rohani ser&a

in&elek sebagaimana #ang &ermak&b"alam =alsa)ah :en"i"ikan Degara.

a +emas&ikan sema kem"ahan asas

"i sekolah bkan saha%a

men(kpi&e&api "i%aga "an "irs

bersama oleh sema $arga sekolah.b +emas&ikan perseki&aran sekolah

sen&iasa bersih "an selama&

melaliak&i-i&i seper&i go&ong!ro#ong. Ini akan men#emai er&i

&anggng%a$ab"an kese"aran

kepa"a mereka.( +emas&ikan &empa&!&empa& &ama

seper&i kan&in' asrama'

perps&akaanser&a "apr asrama

sen&iasa bersih' selama& "an %ga

mema&hi pera&ran!

pera&rankesiha&an.

" +emas&ikan "an men"ala&kanka$asan sekolah sebagai ka$asan

1HBHE3203/2014


18/36

bebas"aripa"a asap rokok. :apan

&an"a amaran' &egran &erha"ap ib

bapamelali ak&i-i&i :IBC ser&a

mempk kese"aran pen"i"ikan

#ang &inggiperl "iprak&ikkan.e +en#e"iakan kem"ahan &ong

sampah n&k kae"ah ki&ar semla

"i"alam ka$asan sekolah.

Ka%ian kes berkai&an "engan &opik ini

a"alah "i(a"angkan seper&i berik&*

a +emba& la$a&an "i &apak!&apak

pelpsan sampah "i &empa& an"a

#ang"irskan oleh :ihak Berkasa

Tempa&an. Senaraikan kebaikan "an

kelemahan ser&a n#a&akan a"akahpsa& &erseb& mempn#ai

pia$aipelpsan sebagaimana #ang

"iamalkan.

b +emba& ban(ian "i "aerah an"a

n&k mengenal pas&i bilangan

sekolah#ang benar!benar

memprak&ikkan sekolah bebas "ari

asap rokokF.

( +en%alankan ka%ian "i sekolah #angmempn#ai perkhi"ma&an

pergigiann&k men"apa&kan maklma&

pera&san pela%ar #ang

men"apa&kem"ahan "an bagaimana

psa& &erseb& memban& pela%ar

"alammeningka&kan m& kesiha&an

oral.

.3.2 Projek dan PosterBagi meningka&kan &ahap kebersihan

"an ke(eriaan sekolah' pilih pro%ek!

pro%ek

berik&*

i Se"iakan lalan %oging #ang menarik

"i sekeliling perseki&aran

sekolahan"a,ii 7eriakan "an &ingka&kan &ahap

kebersihan kan&in sekolah,

iii 7ip&a &ong sampah n&k bahan

ki&ar semla "aripa"a bahan

&erbang,i- 8%"kan 9orong Ilm a&a

:on"ok kese"aran Kesiha&an

:erseki&aran.

Se"iakan pos&er berasaskan &opik

kesiha&an seper&i berik&*

i Kami Ben(i 6a"ah.

ii Sekolah 7eria :ela%ar Ber%a#a.

iii Sekolah Bebas Ae"es.

i- Ki&ar Semla +en#elama&kan 6nia.

- Kan&in Bersih +akanan Selama&.

Aktiiti #alam Talian Online4

Se&ersn#a*a6apa&kan seberapa ban#ak $eb

#ang mena$arkan laman

berkai&ankesiha&an "an senaraikan

n&k "ir%k.b6apa&kan bahan!bahan berkai&an

kesiha&an perseki&aran sekolah

"alamlaman $eb "an senaraikan

alama& laman!laman &erseb&.

Topik

Smber air semla %a"i #ang "ignakan

oleh mansia &er"iri "aripa"a*

a Air Kerpasan

Kerpasan bermaks" proses pelepasan

air "ari a$an #ang menghasilkanair

h%an' sal%i a&a h%an ba&. :roses

kerpasan ini merpakan lalan

pen&ing bagi air "i a&mos)era kembali

semla ke bmi "an

keban#akann#a"iplangkan "alam

ben&k air h%an

b Air :ermkaan

Air permkaan ini &ermasklah sngai'

kolam' &asik'&asik ba&an ser&a Tanah

9embap

( Air Bmi

1HBHE3203/2014


19/36

Sebahagian besar "aripa"a air "isimpan

"i "alam bmi. Keban#akan airba$ah

&anah berpn(a "aripa"a kerpasan

#ang men#erap mask ke ba$ah"ari

a&as permkaan bmi. :ermkaan

lapisan a&as &anah ialah


20/36

:enerokaan mansia &elah

men#ebabkan ban#ak h&an

"i&ebang +en#ebabkan air h%an

#ang &rn bergerak "engan la%

"an +emba$a ko&oran "an

lmpr ke "alam sngai. 9mpr

ini men#ebabkan kali&i air

menrn kerana mengan"ngi

kelo"ak #ang &ebal.

:enempa&an mansia %ga

meliba&kan ak&i-i&i pembangan

sampah "an kelemahan

pengrsan sisa kmbahan.

Sis&em kmbahan #ang &i"ak

"irskan "engan baik.

:elepasan sisa &oksik ke "alam

sngai hasil "aripa"a perkilangan

"an per&anian men#ebabkan

bkan saha%a pn(a air &er(emar

&e&api &r& men%e%askan smber

makanan #ang &inggal "alam air.

Ak&i-i&i per&anian #ang berskala

besar biasan#a menggnakan

ba%a kimia "an ra(n makhlk

perosak #ang boleh memaski

sis&em aliran sngai selepash%an.

Sisa &oksik #ang mengan"ngi

ka"mim' plmbm ser&a raksa

a"alah bahan pen(emar #ang

"apa& mengan(am n#a$a

mansia "an organisma lain.

(ii) Proses-proses Semula Jadi

Air %ga boleh &er(emar melaliproses semla %a"i seper&i ban%ir

#ang menenggelamkan sema

&an"as' &angki na%is' &empa&

pelpsansampah "an kilang. Sema

ko&oran' sama a"a sisa kimia a&a

bak&eria akan memaski sis&em

aliran air #ang "ignakan oleh

mansia.

Ben(ana alam seper&ignng berapi

%ga men#ebabkan lar-a "an lahar

ser&a "eb memaskialiran air #ang

"ignakan oleh mansia. Enap

(emar ini mengan"ngibahan kimia

#ang boleh mem"ara&kan kesiha&an

mansia.

+sim kemara #ang melampa

%ga menggangg kan"ngan kimia

air.Kea"aan ini &i"ak "ikira &er(emar

&e&api peningka&an kan"ngan

a&akepeka&an galian kerana

kehilangan air mengbah m& air

"an &i"aksesai "iminm oleh

mansia.

9ar-a "arignng berapi #ang

ber(ampr "engan sl)r

men#ebabkan kan"ngan"an pn(a

air &er%e%as "engan &erk.

(iii) Pengolahan Air Kawasan Luar

Bandar

n&k meningka&kan lip&an bekalan

air #ang boleh "iminm ke

ka$asanlar ban"ar' ke&amaan

"iberikan kepa"a negeri #ang

mempn#ai lip&an#ang ren"ah

seper&i Sabah' Sara$ak' :ahang'

Kelan&an' Terenggan "anKe"ah. Kera%aan membina seban#ak

mngkin lo%i air "i ka$asan

&inggin&k meningka&kan gra-i&i. Air

"ari ka$asan &a"ahan a&apn

sngaiakan "ira$a& &erlebih "ahl

sebelm "isalrkan ke paip &ama.

6ari lo%i'air #ang s"ah "ira$a& ini

akan "isalrkan melali paip &ama

#angmelali rangkaian ber"asarkan%alan ra#a "an "isambngkan ke

rmah!rmah.

Bagi ka$asan &erpen(il #ang &i"ak

"apa&"ibangnkan oleh pihak

berkasa' bekalan air negeri akan

"ibangnkanoleh Kemen&erian

Kesiha&an.

:embangnan air &anah' penaian

air h%an ser&a sis&em bekalan

airberasaskan gra-i&i %ga

"ilaksanakan "i ka$asan lar ban"ar.

20HBHE3203/2014


21/36

:rogram(arigali "an pembangnan

air &anah %ga akan "i%alankan

n&kmembekalkan air ke ka$asan

lain #ang kekrangan bekalan air

"an n&k&%an pengairan.

:enggnaan &elaga men"a&ar'

empangan ba$ah &anahser&a air

&anah #ang "ikmpl "ari sa$ah

pa"i merpakan sa&pen"eka&an

bar "an sanga& "igalakkan.

:en"eka&an :engrsan Smber Air

Bersepa" I8+

akan"iperkenalkan n&k men(apai

pembangnan smber air #ang

mampan.

(iv) Kaedah Pembuangan Sampah

6alam kehi"pan mo"en' sampah

men%a"i masalah #ang sanga&

besarkerana ban#ak bahan

bangan &er"iri "aripa"a bahan

#ang &i"ak lp&oleh kasa alam

bio!n"egra"able.

ki&a perl mengrskan sampah

se(ara les&ari' "i manasampahakan men%a"i smber #ang boleh

"ignakan n&k pelbagai&%an.

:roses pengrsan sampah

sanga& mahal $alapn

"ikelaskansebagai sisa kehi"pan.

Skop pengrsann#a melip&i &iga

ka&egoriperkhi"ma&an iai&

k&ipan' pengangk&an "an

pelpsan. Kos operasin#aa"alah mahal'

&er&ama %ika pelpsan

menggnakan kae"ah

ra$a&an&ermal seper&i lo%i

insinera&or a&a menggnakan

kae"ah ra$a&anbio&eknologi

seper&i &apak pelpsan sani&ari.

:engles&arian sampahsepa&&n#a

bermla "engan pengasingan

bahan #ang perl "ilps

"an#ang boleh "iki&ar semla.

Kele$a&an kon&rak&or "an pihak

berkasa &empa&an meng&ip

sampahse(ara ber%a"al'

Ki&a perl kri&is "an meningka&kan

penge&ahan &erha"apkae"ah

pelpsan sampah.

Kae"ah pembangan &i"ak les&ari

seper&imenggnakan kae"ah

pembangan &erbka' khssn#a

"i pinggir sngai"i "alam

ka$asan &a"ahan air perl

"ihen&ikan ser&a!mer&a

:enbhan s#arika& konsesi

pengrsan "an pelpsan sisa

pepe%alSo&hern 8as&e

+anagemen& "an Alam =loramerpakan langkah

kera%aan"alam meningka&kan

keberkesanan pembangan "an

engrsan sampah

Ki&a %ga mengharapkan

pembangnan "an ka%ian "alam

pelpsansampah mo"en

"i&amakan n&k ki&a men"apa&

kae"ah "an &a&a(ara bar#anglebih berkesan.

Kali&i air boleh "iliha& "alamben&k

berik&*

a Kali&i Kimia

6isebabkan si)a& air #ang merpakan

bahan pelar&' air boleh memba$asi)a&

kimia #ang pelbagai "an beragam.Airmempn#ai si)a&!si)a& kimia #ang

pen&ing seper&i berik&*

i pH

:o&ensi ion H #ang akan

menen&kan si)a& kimia air sama

a"a asi"a&a alkali.Se(ara

m"ahn#a air H2 boleh

"ipisahkan kepa"a ion!ion seper&i

berik&*H2 #+ C #=*Skala n&k mengkr pH bagi air

a"alah "i an&ara 0 "an 14 "an

21HBHE3203/2014


22/36

air#ang sesai "iminm

seharsn#a ne&ral pa"a pH .

ii :o&ensi :engoksi"an "an :enrnan

6alam proses pengoksi"aan'

nisbah an&ara bahan #ang &erlar&

"alamair bagi memben&k

pengoksi"aan "an penrnan

akan berbahbah.:roses

pengoksi"aan meliba&kan

pemin"ahan elek&ron.

proses penrnan meliba&kan

proses penambahan

elek&ron.Ti"ak bersesaian

"engan si)a& air #ang "apa&

melar&kan sebahagianbesar

bahan kimia sama a"a bahan

pengoksi"aan a&a bahan

penrnan.

iii Kealkalian

Air mengalami si)a& kealkalian

"isebabkan oleh &erlar&n#a

bahanseper&i H73' 73 a&a

H!. Kealkalian air biasan#a

"ipengarhioleh &in"ak balas "ari&anah #ang mengan"ngi ba&

kapr "i manaair "iperolehi*

7a73 H2 72 7a

H732

i- Keasi"an

Keasi"an air se(ara semla %a"i

biasan#a "ipengarhi oleh si)a&

"ansis&em 72 "an H73 #ang

ber&in"ak sebagai penimbal.Ke"a!"abahan &erseb& boleh

menghasilkan H273 #ang

selaln#a &erhasilbila 72 #ang

&ebal "i "ara &erlar& "alam air

h%an #angmenghasilkan h%an

asi".

- Kekerasan Air

Kekerasan air boleh "ibahagi

kepa"a "a iai& kekerasankarbona&"an kekerasan bkan

karbona&. Kekerasan air %ga

"ikenali sebagailia& "isebabkan

keha"iran ion 7a2 "an +g2

"an sese&engahn#a

kerana keha"iran =e2. 9ogam ini

selaln#a "ikai&kan "engan S4'

7l"an

D3. Si)a& air ini biasan#a ren&an

"engan sabn "i mana

sabngagal berbih "an air &i"ak

"apa& "ilemb&kan.

-i ksigen 9ar& 6

Air #ang &er(emar biasan#a

mengan"ngi ban#ak kan"ngan

bahanorganik. Kan"ngan organik

ini boleh "ikr "engan

)ak&orkeperlan oksigen n&k

pens&abilann#a.

A"a beberapa parame&er6 #ang

"ignakan iai&*

B6 *Keperlan oksigen oleh

mikroorganisma

#angmengraikan bahan organik

"i "alam air.

76 *Ia a"alah keperlan oksigenoleh bahan en"ap (emarkimia.

:V *&er"iri "aripa"a nilai

permanggana& iai& hasil &in"ak

balaskimia "engan menggnakan

K27r2.

-ii Klori"a

Klori"a ban#ak memba$a

masalah kepa"a kali&i rasa pa"a

air "ansering &erlepas "alamsis&em pembersihan air kerana

si)a&n#a #angm"ah lar& "alam

air' mempn#ai keis&ime$aan

membnh kmanser&a &i"ak

berbaha#a kepa"a mansia.

Kan"ngan klorin #ang &inggi

bolehmen%e%askan &ahap

kesiha&an ba#i "alam kan"ngan.

b Kali&i Biologi

22HBHE3203/2014


23/36

Kali&i air se(ara biologi

bermaks" kan"ngan air bersih

seharsn#abebas "aripa"a )ak&or

biologi seper&i (a(ing' amoeba'

plasmo"im'paramesim'

bak&eria' kla& ser&a -irs #ang

boleh bera"a "alam air.

=ak&or pen(emaran biologi air

biasan#a berlak apabila air

"i(emari olehna%is hai$an a&a

mansia.

Air ber&in"ak sebagai sa&

peran&ara a&a pemba$a bagi

&ransmisi

mikroorganismapen#ebab

pen#aki&. :enambahan bahan

organik ke "alam airboleh

meren"ahkan kali&i biologi air.

Bahan organik akan

men#ebakankeak&i)an mikrob.

Ce%ala pen(emaran organik

seper&i hai$an ma&i "anberba

bsk misaln#a' a"alah

"isebabkan oleh peningka&an

ak&i-i&imikrob.

Topik

5.1.1 Pencemaran /dara ata" Atmosfera

:en(emaran "ara a&a

a&mos)era berlak apabila bahan

bera(n a&a &oksi"sama a"a

"alam ben&k gas' asap a&ahabk "ilepaskan ke "ara.

An&ara pn(a! pelepasan bahan

ini ke "ara ialah kilangkilang"i

ka$asan perin"s&rian' ken"eraan

bermo&or' kapal

&erbang'pembakaran &erbka'

kebakaran h&an "an sebagain#a. )ak&or semla%a"i seper&i

le&sangnng berapi. :en(emaran "ara

men%e%askanaspek kesiha&an

mansia baik se(ara langsng

"an &i"ak langsng. An&aran#aialah masalah %angki&an

salran perna)asan' par!par'

kanser "an sebagain#a. =enomena h%an asi" %ga

merpakan kesan se(ara &i"ak

langsng akiba&pen(emaran

"ara kepa"a &mbh!&mbhan. Bahan (emar #ang "ikelarkan

boleh "ika&egorikan kepa"a "a

smber iai&smber primer "an

smber sekn"er. Smber primer a"alah berpn(a

"aripa"aproses seper&i "eb

"aripa"a le&san gnng berapi'

gas karbon monoksi"a"aripa"aken"eraan bermo&or a&a gas

sl)r "ioksi"a #ang "ilepaskan

"arikilang. Smber sekn"er pla berlak

apabila bahan (emar #ang

"ikelarkanoleh kilang i& bkan

saha%a men(emari "ara se(ara

@


24/36

"alamsmber air ialah kerana ia

"i(emari oleh air kmbahan #ang

&i"ak "ira$a&. la"ang pen&ernakan#ang &i"ak

mengamalkan aspek sis&em sisa

kmbahan #ang sis&ema&ik %gaboleh

men#mbangkan kepa"a masalah

pen(emaran air ini.

b Bahan 7emar Kimia

Ia &er"iri "aripa"a bahan (emar

organik "an bkan organik. Bahan (emarorganik &er"iri "aripa"a

bahan!bahan bangan seper&i

"e&ergen' bahankimia n&k

memproses makanan' ra(n

makhlk perosak "an rmpai'bahanpe&rolem "an hi"rokarbon' ka#

"an hasil pembalakan

"ansebagain#a. Bahan bkan organik pla &er"iri

"aripa"a logam bera&

#ang"ikelarkan oleh ken"eraan

bermo&or "an "iba$a oleh air

larianpermkaan semasa h%an "i

ka$asan perban"aran' men"apana&a lmprakiba& "aripa"a

pembinaan' pembalakan ser&a ba%a

#ang mengan"ngibahan n&rien

seper&i ni&ra& "an )os)a& #ang

"ignakan "i ka$asanperla"angan. Bahan (emar ini mengambil

%angkamasa #ang lama

n&kmen%e%askan kehi"pan aka&ik

"an kesiha&an mansia

( :en(emaran Termal

:en(emaran #ang berpn(a "aripa"a

perbahan sh a&a perbe


25/36

penghapsan ser&a pembakaran

pokok!pokok "i ka$asanri


26/36

Kolera'6enggi' +alaria' H=+6'

InLen


27/36

Virs %ga mengan"ngi&eras iai&

Asi" Dklei 6DA a&a DA "an

"ikelilingi oleh lapisan

pro&ein7apsi".Ia melin"ngi Asi" Dklei "an

merangsang peleka&an -irs

kepa"asel hos a&a permah.

Virs a"alah se%enis parasi& iai&ia &i"ak "apa& membiak "i lar sel

hi"p "ankeban#akan -irs &i"ak

"apa& hi"p lama "i lar sel

hi"p.Virs menggnakankae"ah

&er&en& n&k mengambil alih

"an se&ersn#a memsnahkan sel

hosa&a permah #ang

"imaskin#a. Apabila ia mask"an meleka& kepa"a sel hos'ia

men#n&ik Asi" Dkleikn#a ke

"alam 6DA hos &erseb&.

Se&ersn#a' -irs&erseb&

mengambil alih sel pro&ein hos

"an mla memba& par&ikel

n&kpengelaran -irs #ang

bar.Virs &er"apa& "i mana!mana, a"a

#ang merbaha#a "an &i"ak

merbaha#a.

Virs men#erang a&a memsnahkan

sel!sel hos "engan &iga (ara iai&*

a 7#&opa&hi( EMe(& 7:E

Berlak apabila sesa& -irs

men%angki&ihos/permah "an

se&ersn#a membnh seln#a.

Sebagai (on&oh -irsa"eno-irs.

b 9a&en(#

Sa& peringka& "i mana sesa&

-irs keliha&an &i"akmenimblkan

apa!apa kesan kepa"a hos #ang

"i%angki&i. Damn

sebenarn#a-irs &erseb& bera"a

pa"a peringka& pen"am

6orman& "an berpo&ensin&k

memsnahkan sel hos. Sebagai

(on&oh Virs Vari(ella!Gos&er #ang

men#ebabkan pen#aki& ka#ap.

(Trans)orma&ionSa& kae"ah "i mana -irs boleh

mengbah selhos/permah

kepa"a ben&k +alignan kanser

(on&ohn#a' %angki&an-irs

Hepa&i&is B boleh men#ebabkan

seseorang men"apa& pen#aki&

kanserha&i.

Kla&

is&ilah perba&an "iseb& =ngi. Kla&

a"alah mikroorganismabersel

Ekar#o&i(.lebih kompleks "aripa"a bak&eria

"an ia mengan"nginkles #angmengan"ngi kromosom "i "alam

selap& membrann#a.6ari segi pembiakan' kla& boleh

"ibahagikan kepa"a*aNis*Sel berben&k bla& membiak

se(ara berpasangan. Sebagai

(on&oh7r#p&o(o((s neo)ormans.b=ngi seper&i #is*Seper&i #is' ia

membiak "engan (ara

berpasangan "ansebahagian lagi

memben&k @lamen. 7on&ohn#a

7an"i"a albi(ans.( =ilamen&os =ngi! Tmbh

sebagai @lamen. 7on&ohn#a kla&

#angmen#ebabkan %angki&an

krap."6imorhi( =ngi*Tmbh "alam

"a ben&k iai& sebagai #is "i

ba"an&e&api memben&k +#(elia"i perseki&aran a&a "i "alam

kl&r. +isaln#aBlas&om#(es "an

His&oplasma.

:en#aki& berkai&an kla& a&a +#(ose

a%ah 5.2 &erbahagi kepa"a*

i :en#aki& #ang men%angki&i kli&

seper&i pen#aki& krap.

ii :en#aki& #ang men%angki&ikeselrhan sis&em ba"an' misaln#a

pen#aki&His&oplamosis. Kea"aan ini

2HBHE3203/2014


28/36

berlak apabila hos mempn#ai

sis&emper&ahanan ba"an #ang lemah.

Ini memberi pelang n&k

seranganpen#aki&!pen#aki& #ang

berkai&an "engan %angki&an kla& #ang

berben&k

pa&ogenik a&a %angki&an opor&nis.

7&h*pesaki& AI6S "an pesaki& kanser

#angse"ang men%alani ra$a&an

kemo&erapi.

:ro&o


29/36

Ia &er"iri "aripa"a

mikroorganisma #ang merbaha#a'

%ga "ikenali sebagai pa&ogen.

:a&ogen boleh $%" "alam

ben&k -irs' bak&eria' pro&o


30/36

"an ml&' salran

pengha"aman"an sebagain#a.

) Ss(ep&ible Hos&

Elemen ini mer%k kepa"a

keren&anan a&a kesesaian

seseorang a&apermah kepa"a

risiko %angki&an pa&ogen. Ia

berkai&an "engan )ak&ormr'

gene&ik' s&a&s pemakanan'

kebersihan "iri' &ahap s&res'

&ahapimni&i ba"an ser&a

keselrhan &ahap kesiha&an

seseorang. +isaln#a'seseorang

#ang siha& mempn#ai risiko #ang

krang n&k men"apa& %angki&an

pa&ogen berban"ing "engan

seseorang #ang se"angmen%alanira$a&an Kemo&erapi

bagi mera$a& pen#aki& kanser. Ini

"isebabkan pa"aperingka& ini'

&ahap imni&i pesaki& kanser

ama&lah ren"ah.

Agen :enga$al

o Sis&em per&ahanan a&a imni&i

ba"an a"alah mpama bala&en&era #ang menga$al sesebah

negara "ari "i(erobohi oleh

msh.o seorang kanak!kanak men"apa&

pen#aki& Ba&k Kokol. 6ia &i"ak

akan "iserangpen#aki& Ba&k

Kokol pa"a masa ha"apan kerana

"ia &elah men%a"i

imn&erha"apn#a.o Sis&em per&ahanan ba"an kanak!

kanak &erseb& &elah

menghasilkanse%enis bahan #ang

"inamakan an&ibo"i.o An&ibo"i a"alah pro&ein khas #ang

&er"apa& "i "alam "arah. Ia %ga

"ikenalisebagai Immnogloblin

Ig.o An&ibo"i ber&in"ak menen&ang

organisma seper&i:a&ogen #ang

men#ebabkan pen#aki& a&a

&oksin #ang "ihasilkan oleh

organisma.o An&ibo"i meleka& pa"a organisma

lal membnhn#a. Ia %ga boleh

meleka&pa"a &oksin "an

menghen&ikan &in"akan baha#a

&oksin i&. An&ibo"i ini

"iseb&an&i&oksin.o Se&iap an&ibo"i "an an&i&oksin

han#a menen&ang pa&ogen #ang

&er&en& saha%a.

+ED7ECAH 6AD +EDCA8A9;ADCKITAD

7.3.1 Teknik Ase&tik Ase&tic Techni8"e4

Teknik asep&ik ialah kae"ah khss

ser&a prose"r &er&en& #ang"ignakan"alam kea"aan #ang ama&

&erka$al #ang ber&%an mengelakkan

"an men(egahpen(emaran oleh

pa&ogen a&a lain!lain mikroorganisma

merbaha#a.

Kea"aan Asepsis men%amin seseorang

pesaki&

#ang "ibe"ah agar &i"ak men"apa&%angki&an :a&ogen "ari perala&an

#ang"ignakan' &empa& pembe"ahan

a&a "aripa"a pakar be"ah ser&a lain!

lainkaki&angan #ang melakkan

pembe"ahan &erseb&.

7.3.2 M"snahkan +an!kaian $an!kitan

o Sebahagian organisma &i"ak

se(ara ser&a!mer&a men#ebabkansesa& pen#aki&.Ia bergan&ng

pa"a &ahap keganasan -irlen(e

"an &ahap

menaklkiin-asi-eness sesa&

pa&ogen i&.o Tahap -irlen(e ialah kran

berkai&an kepa#aan "an

keka&an sesa&pa&ogen

men#ebabkan sesa& pen#aki&.

Ia bergan&ng pa"a s&rk&r

"ankepa#aan sesa& pa&ogen

30HBHE3203/2014


31/36

n&k mengelarkan &oksin a&a

membnh sel hos.o $alapn han#a se%mlah

pa&ogen #ang ke(il memaski

ba"ans"ah (kp n&k

men#ebabkan pen#aki& manakala

pa&ogen #ang krangganas

memerlkan %mlah #ang ban#ak

n&k men#ebabkan sesa&

pen#aki&.o Tahap in-asi-eness pla

bermakna kemampan sesa&

pa&ogen membiak"alam

permah. :enaklkan a&a

kolonialisasi a"alah sa& &ahap

kri&ikal "alamsesa& rangkaian

%angki&an "i mana pa&ogen s"ahmla membiak "an

bolehmen%angki&i orang lain.

Elemen rangkaian %angki&an*

a Smber :a&ogen eser-oir

+elakkan pemeriksaan &ahap

kesiha&an seseorang personel

kesiha&ann&k memas&ikan "ia

bebas "aripa"a pen#aki& ber%angki&. :ersonelperba&an mes&i

mengamalkan amalan ber%aga!%aga

#ang s&an"ar"s&an"ar" pre(a&ions

"alam pengen"alian pesaki& "an

perala&an. 7&h sarng &angan pakai

bang' pen&p hi"ng. T%an kesema perkara ini ialah

n&k mengelakkanseseorang

personel perba&an i& men%a"i

smber #ang "apa&men%angki&kan

pa&ogen kepa"a "irin#a' pesaki& a&a

personel lain.

b :or&al o) EOi&

Amalan "an prose"r #ang "apa&

men(egah %angki&an pa&ogen a&a

lain!lainmikroorganisma pa"a

elemen ini ialah "engan men((i

&angan "engan be&l"ansemprna .

Bal&an a&a "ressing pa"a lka

hen"aklah"iba& se(ara bersih. Segala ben"alir "an bahan

bangan "aripa"a

pesaki&hen"aklah "iken"alikan

"engan semprna spa#a ia &i"ak

men(emarkanperala&an "an &i"ak

men%angki&i personelkesiha&an

a&a pesaki& lain.

( 7ara Transmisi

mengamalkan langkah!langkah

#ang &ermak&b "alam

s&an"ar"pre(a&ions. An&aran#a

ialah personel perba&an

hen"aklah mengamalkan

amalan men((i &angan "enganbe&l "an semprna "an

pengen"alianbahan bangan

klinikal #ang selama&.

Kae"ah n#ahkman s&erilisa&ion

perala&an!perala&an "anbekalan

perba&an %ga merpakan salah

sa& langkah n&k mengelakkan

pesaki& lain men"apa& %angki&an.

7.3.3 Pia9ai Pen!a9asan

a :olisi "an :era&ran

Se&iap kem"ahan kesiha&an a&a

klinikal seper&i hospi&al "an

psa&perba&an mes&i

mempn#ai sa& garis pan"an

#ang %elas berkai&an"engan

ob%ek&i) polisi ser&a kae"ah n&kmelaksanakann#a a&a

n&kmen(apain#a. :olisi "an pera&ran ini mes&ilah

"imaklmkan "an "i)ahamioleh

se&iap personel "i sesebah

hospi&al &erseb&. :olisi "an

pera&ranberkai&an amalan

ber%aga!%aga #ang s&an"ar"

hen"aklah "ipamerkan "i&empa&!

&empa& s&ra&egik "i hospi&al.

31HBHE3203/2014


32/36

6ari aspek %angki&an kesiha&an

a$am'pera&ran karan&in "igna

pakai n&k menga$al penlaran

pen#aki&.+isaln#a "alam ka$alan

%angki&an InLen


33/36

i- Bn#i oleh kapal &erbang "i

lapangan &erbang.

1:.1.2 Pencemaran B"n;i

Bn#i bising berlak apabila gelombang

bn#i bergerak melali pelbagai

&ahap&ekanan "i "alam "ara.

:er&karan &ekanan se(ara berlang!

lang "ikenalisebagai )rekensi bn#i.

Kesan Bn#i Bising kepa"a +ansia

Kesan bn#i bising kepa"a mansia

&erbahagi kepa"a dua iaitu

kesankepa"a&elinga A"i&or# EMe(&

"an kesan "i lar &elinga Don!A"i&or#

EMe(&.

Kesan kepada Telinga (Auditory Efect)

a Kesan #ang berlak se(ara ser&a!

mer&a

Kesan ini berlak apabila

seseorang i& &er"e"ah

kepa"a bn#i

#angmempn#ai kran

melebihi 120"B. Sebagai (on&oh' le&pan

bom "an pe&ir. Ia boleh

men#ebabkanseseorang i&

hilang pen"engaran se(ara

kekal kerana

gegen"ang&elingan#a rosak

a&a pe(ah.

b Kesan Kronik pen"e"ahan seseorang

se(ara

berpan%angankepa"a bn#i

#ang ka&. Ia boleh men#ebabkan

seseorang

men"apa&kerosakan

pen"engaran #ang &erk. men#ebabkan kerosakan

organ "alaman &elinga iai&

koklea.

(Temporar# Threshol" Shi)& TTS

Berlak akiba& pen"e"ahan

kepa"a bn#i bising se(ara

semen&ara. +isaln#a seorang peker%a "i

kilang papan #ang &er"e"ah

kepa"a bn#i ala&pemo&ong

a&a gerga%i ka# se&iap

hari lebih krang %am

selama haribeker%a "alam

semingg. Kesan ini lebih parah

sekiran#a belia

&i"akmenggnakan ala&

perlin"ngan periba"i

seper&i ala& pen&p &elinga.

":ermanen& Threshol" Shi)& :TS

Kerosakan kekal pa"a &elinga

berlak apabila organ!organ

"alam &elingaseper&i koklea'

gegen"ang &elinga ser&a

salran Es&a(hia

mengalamikerosakan akiba&

%angki&an pen#aki& a&ake(e"eraan akiba&

kemalangan. :en#elam seper&i peker%a

pelan&ar min#ak "an pen(ari

m&iara mempn#airisiko #ang

&inggi n&k men"apa&

kerosakan pen"engaran se(ara

kekalkerana mereka &er"e"ah

kepa"a baha#a perseki&aranker%a iai& kerapbera"a pa"a

&ekanan &inggi "i ba$ah air.

Kesan di uar Telinga (!on"auditory

efect)

a =isiologi

Bn#i #ang ka& "aripa"a pen(emaran

bn#i men#ebabkan seseorangbera"a

"alam kea"aan &er&ekan. Kea"aan

&er&ekan ini meningka&kan

risikoseseorang kepa"a peningka&an

33HBHE3203/2014


34/36


35/36

kebersihan alamseki&ar "i%alankan

kepa"a pelbagai segmen "alam

mas#araka& seper&imas#araka&

a$am' pela%ar sekolah' peker%a

sek&or a$am' ba"an bkan

kera%aan"an sebagain#a

+'S'KO BA,A% TOKS'K T*+,A#AP

MA%/S'A

Simptom-Simptom Jangkitan

Ter"apa& "a %enis pen"e"ahaniai&*

a :en"e"ahan #ang Terk A(&e

EOposre

:en"e"ahan #ang &erk

meliba&kan seseorang #ang

&er"e"ah kepa"aan(aman &oksikboleh mengalami (e"era &erk

a&a menemi a%al "alam%angka

masa #ang singka&.

b :en"e"ahan #ang Kronik 7hroni(

EOposre

meliba&kan seseorang i&

&er"e"ah kp" an(aman bahan

&oksik "alam %angkamasa #anglama se(ara ber&ersan.Kesann#a

%ga boleh mengan(am n#a$a

"an kesiha&an seseorang. 7&h*

kera(nan makanan. Kesan ini

boleh "ikenalisebagai

pen"e"ahan #ang &erk kerana

kesann#a berlak "alam

%angkamasa #ang singka&.

Kea"aan ini "apa& "iliha& "alamkes seorang pesakiang

&ermakan makanan #ang "i(emari

oleh a(n Arsenik #ang

&er"apa&"alam ra(n makhlk

perosak seper&i "i "alam sa#r!

sa#ran a&a bahbahan.

Simp&om!simp&om a$al ialah pesaki&

menga" saki& per&'mn&ah!mn&ah

ser&a (iri&!biri&. Kehilangan air #ang

ban#ak "aripa"apesaki& boleh

men#ebabkan "ia men%a"i lemah "an

&i"ak berma#a.

Penyakit-Penyakit Berkaitan Toksik

a Kanser

An&ara bahan &oksik #ang boleh

men#ebabkan pen#aki& kanser

ialah bahan#ang mengan"ngi

Karsinogen. Bahan Karsinogen mer%k

kepa"a apaapabahan pepe%al

a&a bahan a"ionklei a&a

a"ioak&i) #ang

bolehmeren(a&kan a&a

menggang &mbesaran sel siha&

"i "alam ba"anmansia.

Canggan ini men#ebabkan sel!sel &mbh &anpa ka$alan.

7&h* asbes&os"an asap rokok.

b ;angki&an Salran :erna)asan

o 6eb "an habk #ang

ber&erbangan "i "ara boleh

memaski salranperna)asan "an

men#ebabkan %angki&an pa"a

par!par.o +isaln#a peker%a#ang beker%a "i

kilang #ang mengelarkan "eb

"an habk seper&i kari'o Sekiran#a seseorangpeker%a i&

&i"ak mengambil langkah!langkah

pen(egahan seper&imenggnakan

ala& perlin"ngan "iri mereka

boleh &er"e"ah "enganan(aman

%angka pan%ang risiko &erseb&.o Ben"asing #ang &erkmpl

iniboleh men#ebabkan %angki&an

pa"a par!par "an salah sa&

simp&omn#aialah pnemonia.

Cara-Cara Mengawal

a a$a&

o Sebilangan bahan &oksik boleh

"ira$a& n&k mengrangkan

3HBHE3203/2014


36/36

kesanbrkn#a kepa"a kesiha&an

mansia "an alam seki&ar.o Sebahagian bahan&oksik #ang &elah

"ira$a& boleh "iki&ar semla

sekiran#a ia &i"akmen"a&angkan

kem"ara&an kepa"a kesiha&an

mansia "an alam seki&ar.

b :en#impanan

o :en#impanan "i &empa& #ang

semprna men%amin ia &i"ak

mengakiba&kankesan brk kepa"a

mansia "an alam seki&ar.

( :engangk&an

o :engangk&an bahan &oksik

seharsn#a &i"ak membaha#akanpenggna%alan ra#a #ang baik.

" :elpsan

o Tempa& "an kae"ah pelpsan #ang

semprna hen"aklah mema&hi

ak&a"an n"ang!n"ang alam

seki&ar #ang se"ia a"a.o 9angkah ini "apa&men%amin agar

bahan &oksik &i"ak men"a&angkan

kesan brk se(ara%angka pan%ang

kepa"a mansia "an alam seki&ar.

awatan dan Bantuan

1. Sebelm sesa& ra$a&an "iberikan

kepa"a seseorang pesaki&'

pemeriksaan a&a "iagnosa

pen#aki& hen"aklah "ilakkan oleh

"ok&or perba&an #ang ber&aliah.

2. Sese&engah pen#aki& #ang berkai&an"engan an(aman "an pen"e"ahan

kepa"abahan &oksik menn%kkan

&an"a "an simp&om #ang (epa&

&e&api &er"apa& %ga#ang &i"ak

menn%kkan sebarang &an"a.3. +emba&pemeriksaan kesiha&an "i

klinik a&a hospi&al oleh personel

perba&an #ang&erla&ih "an

ber&aliah saha%a.4 :en(egahan lebih baik "ari ra$a&an

. 9angkah!langkahpen(egahan

ama&lah pen&ing bagi mengelakkan

pen#aki& a&a masalah

kesiha&an#ang berpn(a "aripa"a

kesan bahan &oksik.. 9angkah!langkah ini

&ermasklahmengen"alikan bahan!

bahan &oksik "engan &eli&i.

Documents

nota hbhe3203.doc