Nota Fonetik Dan Fonologi

kjhiu

BAB 1- TEORI FONETIK & FONOLOGI

Fonetik - mengkaji bunyi bahasa dari segi cara

pengeluarannya, daerah pengeluarannya dan

sifat fizikalnya.

Fonologi - ialah kajian tentang sistem bunyi

bahasa.

Fonemik - analisis sistem bunyi sesuatu bahasa

yang dikaji pada masa tertentu khususnya untuk

menghasilkan sistem tulisan

Fonetik artikulasi - mengkaji tentang cara

penghasilan bunyi bahasa dan bahagian-bahagian

(artikulator) yang terlibat dalam penghasilan

bunyi.

Fonetik akustik - mengkaji sifat-sifat bunyi

bahasa iaitu gelombang bunyi ujaran yang

dihasilkan oleh pita suara

Fonetik auditori - cara bunyi bahasa ditanggapi

oleh pendengar melalui pendengaran dan

diterjemahkan oleh otak.

PERBEZAAN FONETIK & FONOLOGI

FONETIK FONOLOGI

- bunyi atau pertuturan manusia seluruhnya

- bunyi-bunyi tertentu dalam pertuturan bagi sesuatu bahasa

- Asas kepada kajian fonologi

- asas kpd kajian morfologi dan sintaksis

-x dapat memerikan seluruh bunyi yang dihasilkan oleh manusia

- Dapat merumuskan, menghuraikan dan menjelaskan segala bentuk bunyi bahasa.

- x dapat huraikan sistem bunyi semua bahasa yang dituturkan oleh manusia dengan sempurna

-dapat huraikan segala bentuk bunyi bhs secara teliti dan terperinci

MATLAMAT SEBUTAN BAKU BM

1. Mewujudkan satu variasi sebutan baku dalam

bahasa Melayu yang dapat digunakan dalam

situasi formal atau situasi rasmi

2. Meningkatkan kecekapan berbahasa Melayu

dalam kalangan pengguna bahasa

3. Memantapkan sistem dan struktur dalaman

bahasa Melayu

4. Untuk menyeragamkan cara berbahasa dan

bertutur serta mengurangkan penggunaan

pelbagai variasi dan gaya sebutan

5. Menghindarkan penggunaan dialek setempat

di dalam pengajaran dan pembelajaran Bahasa

Melayu di peringkat sekolah

PELAKSANAAN SEBUTAN BAKU BM

HUruf dan fonem vokal

-vokal a disebut sebagai [a]. cth: ejaan saya

disebut sebgai [sa ya]

-vokal i disebut sbg [i]. cth: ejaan nasi disebut

sbg [na si]

-vokal u disebut sbg [u]. cth: ejaan lanun disebut

sbg [la nun]

Penyebutan kata terbitan

KV , KV + KV ,

KVK , KVK + KVK.

Sebutan huruf

Sebutan kata

Intonasi

Intonasi dlm BM

- Fungsi emosional: Untuk menyatakan pelbagai

makna sikap, seperti kegembiraan, kebosanan,

kemarahan, kekejutan dll

- Fungsi gramatis: Utk menandakan kontras dr

segi tatabahasa terhadap sesuatu ujaran, sama

ada sesebuah klausa atau ayat itu berupa

pertanyaan atau pernyataan, positif atau negatif

dll

- Fungsi struktur informasi: menekankan kata

yang membawa makna tersebut

- Fungsi tekstual: Untuk membentuk nada dan

gaya suara yang turun naik bagi wacana

- Fungsi psikologi: membantu menggubah

bahasa menjadi unit-unit ujaran yang mudah

dilihat dan diingat, spt belajar urutan nombor

-Fungsi indexical: utk menanda identiti

seseorang, iaitu membantu mengenali seseorang

sama ada tergolong dlm kumpulan sosial atau

pekerjaan yang berbeza

Sebutan bagi nama khas

Nama orang:

- Muhammad Hatta disebut sbg [mu.ham.mad

hat.ta]

Nama tempat:

- Selangor Darul Ehsan disebut sbg [se.la.ngor

da.rul h.san]

Akronim/ singkatan:

-ADUN disebut sbg [a.dun] atau (Ahli Dewan

Undangan Negeri)

Akronim bukan perkataan:

-RTM disebut sbg [ar.ti.m] atau (Radio

Televisyen Malaysia)

Alat artikulasi terdiri drpd:

Lidah

Gigi

Bibir

Gusi

Lelangit

Rongga Hidung

Pita Suara

Lidah:

- 4 bahagian lidah iaitu hujung lidah, tengah lidah,

hadapan lidah, dan belakang lidah

- Bahagian depan lidah, tengah lidah dan belakang

lidah penting dalam pengeluaran bunyi-bunyi vocal

- Hujung lidah ialah bahagian paling aktif & boleh

digerakkan ke mana-mana bahagian mulut untuk

membuat penyekatan

Gigi:

- Kedudukannya yang statik dan sentiasa digunakan

sebagai penampan aliran udara dalam penghasilan

bunyi

Bibir:

- boleh dihamparkan dan dibundarkan

- membuat sekatan kepada udara yang keluar daripada

rongga mulut.

Gusi:

- digunakan sebagai daerah sebutan dengan bantuan hujung lidah yang berfungsi membuat penyekatan

Lelangit:

- lelangit keras dan lelangit lembut

- Lelangit lembut ialah dari sempadan lelangit keras

hingga ke akhir rongga mulut

- Lelangit keras bermula dari sempadan gusi di

bahagian hadapan atas rongga mulut terus ke rongga

hidung

BAB 2: ARTIKULASI & ARTIKULATOR

Artikulasi: terletak di atas rongga mulut, x boleh

digerak-gerakkan dan hanya dapat didekati atau

disentuh dalam proses pengeluaran bunyi-bunyi

bahasa. (gigi ats, gusi & lelangit)

Artikulator: alat pertuturan yang boleh digerak-

gerakkan (lidah, bibir & gigi bawah)

1. Bibir Atas

2. Bibir Bawah

3. Gigi Atas

4. Gigi Bawah

5. Gusi

6. Lelangit Keras

7. Lelangit Lembut

8. Anak Tekak

9. Hujung Lidah

10. Hadapan Lidah

11. Tengah Lidah

12. Belakang Lidah

13. Akar Lidah

14. Epiglotis

15. Rongga Suara

16. Rongga Tekak

17. Rongga Hidung

18. Rongga Mulut

19. Rahang

20. Tenggorok

Alat-alat artikulasi vokal

-merangkumi rongga mulut, keadaan bibir dan

bhagian lidah.

Rongga hidung:

- boleh dibuka atau ditutup, bergantung kepada

keadaan sama ada anak tekak dan lelangit

lembut dinaikkan atau tidak.

Pita suara:

-memperluas dan mempersempit lubang yang

terdapat di antara dua keping selaput nipis

berkenaan.

Artikulasi konsonan dlm BM

- bunyi letupan, letusan, sengauan, sisian,

geseran, malaran dan getaran.

Bunyi letupan:

Fon Awal Akhir

[p] [pulau] [atap]

[b] [bumi] [rbab]

[t] [talam] [liat]

[d] [datu?] [kad]

[k] [kata]

[g] [garau] [beg]

[?] [ana?]

Bunyi Letusan

[] [cawan] [ma]

[j] [jam] [caj]

Bunyi Sengauan

[m] [muda] [cium]

[n] [niat] [jalan]

[ng/ ] [aa] [buja]

[ny/ ] [ai] *

BAB 3: ARTIKULASI & ARTIKULATOR

Diftong: gabungan dua bunyi vokal yang disebut

sebagai satu suku kata akibat perubahan

kedudukan lidah

- tiga bunyi diftong, iaitu [ai], [au] dan [oi].

Konsonan: semua bunyi selain vokal yang

dihasilkan dengan melakukan sekatan terhadap

arus udara yang dilepaskan melalui paru-paru,

-cara phasilannya spt letupan, letusan,

sengauan, geseran dll serta titik artikulasi atau

daerah sebutannya, seperti dua bibir, gigi-gusi,

lelangit keras, lelangit lembut, anak tekak dll.

Artikulasi diftong dlm BM

Kedudukan lidah utk bunyi diftong

Diftong biasa

Diftong lebar

Diftong menurun

Diftong sempit

Konsonan pinjaman BM

Geseran bibir-gigi tak bersuara

- bibir bawah dirapatkan ke gigi ats utk

membuat sempitan udara yg keluar.

- lelangit lembut dinaikkan rapat ke rongga

tekak.

- Udara dr paru-paru keluar melalui rongga

mulut dan dibiarkan bergeser pd bibir bawah

dan gigi atas.

- pita suara x digetarkan.

- cth: [f]

Geseran bibir-gusi bersuara

- bibir bawah dirapatkan ke gigi ats utk

membuat sempitan udara yg keluar.

- lelangit lembut dinaikkan rapat ke rongga

tekak.

- Udara dr paru-paru keluar melalui rongga

mulut dan dibiarkan bergeser pd bibir bawah

dan gigi atas.

- pita suara digetarkan.

- cth: [v]

Geseran gigi tak bersuara

- daun lidah berada di antara gigi atas

dengan gigi bawah.

- Lelangit lembut dinaikkan rapat ke rongga

tekak.

- Udara dikeluarkan dari paru-paru melalui

rongga mulut dan dibiarkan bergeser keluar

di daerah gigi.

pita suara x digetarkan.

- Contoh sebutan: [alaa] Selasa

(thalatha)

Bunyi Sisian

[l] [lalu] [awal]

Bunyi Geseran

[f] [faseh] [alaf]

[v] [vn]

[s] [sarat] [awas]

[z] [zat] [lafaz]

[sy/ ] [arat] [skua]

[h] [harta] [sah]

Bunyi Getaran

[r] [rasa] [siar]

Geseran bibir-gigi tak bersuara

Geseran bibir-gusi bersuara

Geseran gigi tak bersuara

Geseran gigi bersuara

Geseran lelangit lembut tak bersuara

Geseran lelangit lembut bersuara

Geseran gigi bersuara

- daun lidah berada di antara gigi atas

dengan gigi bawah.


tekak.

- Udara dikeluarkan dari paru-paru melalui

rongga mulut dan dibiarkan bergeser keluar

di daerah gigi.

pita suara digetarkan.

cth: [alem] zalim (dzalim),

Geseran lelangit lembut tak bersuara

- belakang lidah dirapatkan ke lelangit lembut

utk membuat sempitan.


tekak.

- Udara dikeluarkan dari paru-paru dan

dibiarkan bergeser pada sempitan di daerah

lelangit lembut.

pita suara x digetarkan.

cth: [xabar] khabar

Geseran lelangit lembut bersuara

- belakang lidah dirapatkan ke lelangit lembut

utk membuat sempitan.


tekak.

- Udara dikeluarkan dari paru-paru dan

dibiarkan bergeser pada sempitan di daerah

lelangit lembut.

pita suara digetarkan.

cth: [aeb] ghaib, [loat] loghat

Konsonan Asal, Pinjaman, Gandingan dan

Rangkap Bahasa Melayu

- Terdapat 18 fonem konsonan asal Bahasa

Melayu.

- Konsonan asal BM terbahagi kpd 7 =

letupan, letusan, geseran, getaran, sisian,

sengauan dan separuh vocal.

KONSONAN PINJAMAN

- 10 konsonan pinjaman dalam BM yg

berasal drpd Bhs Arab

-konsonan v dipnjm drpd bhs Inggeris.

-konsonan sy dipinjam drpd bhs Arab utk

mengeja dlm BI. Cth: skuasy.

-huruf ain digantikan dgn k. Cth: mana =

makna.

-huruf i (ilmu), u (ulama), dan a (alam)

digugurkan.

-huruf hamzah digugurkan ttpi msih tdpt dlm

pkataan Dato

KONSONAN RANGKAP/ GANDINGAN

-9 konsonan rgkp/ gndgn iaitu kh, gh, ny, ng,

sh, ch, dz, dh dan th.

- kh, gh, ny dan ng kekal hingga kini.

-konsonan ch, dz, dh dan th pula diubah

menjadi konsonan tunggal.

-ch= c, dz= z, dh= d, th= s.

- sh pula diubah suai menjadi sy

BAB 4 & 9: HURUF-HURUF DALAM BAHASA

MELAYU

terdapat 5 hruf vokal & 6 fonem vocal

25 konsonan dlm BM

Jenis-jenis huruf vokal

HURUF FONEM

a e taling e pepet

i o u

[a] [] [e] [i] [o] [u]

Jenis-jenis konsonan

HURUF FONEM

b c d f g

gh h j k kh l

m n

ng ny p q r s sy t v w x y z

[b] [c] [d] [f] [g]

[gh] [h] [j] [k] [kh] [l]

[m] [n]

[ng] [ny] [p] [q] [r] [s] [sy] [t] [v] [w] [z] [y] [z]

Jenis-jenis diftong

HURUF FONEM ai au oi

[ai] [au] [oi]

Cara Sebutan

Daerah Sebutan

Bib

ir

Gu

si

Gu

si-L K

era

s

Lela

ng

it

Ke

ras

Lela

ng

it

Lem

but

Pita

Su

ara

Letupan

p t k

b d g

Letusan

j

Sengauan m n

Geseran

f s x h

v z

Getaran r

Sisian l

Separuh Vokal w y

Konsonan Asal Bahasa Melayu Berdasarkan Sebutan

Simbol diftong

ai [ai]

au [au]

oi [oi]

Konsonan rangkap/ gandingan

Konsonan Rangkap

Simbol bunyi

gh [ ]

ny [ ]

ng [ ]

sy [ ]

th [ ]

dz [ ]

kh [ x ]

BAB 5: SIMBOL FONETIK DALAM BAHASA

MELAYU

Simbol vokal

Huruf Simbol

bunyi

a [a]

e (pepet) [e]

e taling []

i [i]

o [i]

u [u]

Simbol konsonan

b [b]

c []

d [d]

g [g]

h [h]

j []

k [?]

l [l]

m [m]

n [n]

p [P]

q [q]

r [r]

s [s]

t [t]

v [v]

w [w]

x [z]

y [Y]

z [z]

FONEM KONSONAN

i./b/ awal=/bawah/,/bakul/

Tengah=/abad/,/abu/

Akhir=/jawab/,/adab/

ii./d/ awal=/dua/,/duka/

tengah=/lada/,/kuda/

akhir=/abad/,/jilid/

iii./l/ awal=/lawan/,/luar/

tengah=/alas/,/lalang/

akhir=/bantal/,/botol/

iv./n/ awal=/nama/,/nasi/

tengah=/punah/,/tanah/

akhir=/bulan/,/pekan/

v./t/ awal=/takut/,/tabur/

tengah=/gatal/,/ganti/

akhir=/alat/,/pukat/ dan sebagainya.

*FONEM DIFTONG

i./ai/ awal=/aiskrim/./aising/

tengah=/ghairah/,/trailer/

akhir=/pandai/,/keldai/

ii./au/ awal=/aurat/,/autoritatif/

tengah=/daulat/,/tauliah/

akhir=/kalau/,/pulau/

iii./oi/ awal=/oidium/

tengah=/boikot/

BAB 6: FONEM SEGMENTAL DALAM BAHASA

MELAYU

-segmental ialah fonem yg boleh dibhgikan.

-fonem segmental jg dikenali sbg fonem

penggalan.

--terdapat enam vokal iaitu /a/,/ /,//,/u/,/o/

dan /i/.

FONEM VOKAL

i./a/=awal(/awa/,/api/)

=tengah(/kadar/,/gagah/ )

=akhir(/mana/,/bola/)

ii./ /=awal(/ ma/, /mpat/)

=tengah(/pnat/,/tpat/)

=akhir(/socialism /,behaviorism/)

iii.//=awal(/ena/,/endah/)

=tengah(/leher/,/teleng/)

=akhir(/tauge/,/ole-ole/)

iv./i/=awal(/ikat/,/iman/)

=tengah(/pilih/,/belah/)

=akhir(/tuli/,/tari/)

v./o/=awal(/oleh,orang/)

=tengah(/bohong/,/tolong/)

=akhir(/pidato/,took/)

vi./u/=awal(/ubat/,/ular/)

=tengah(/bulat/,/pulut/)

=akhir(/bulu/,/palu/)

GLOTALISASI

Apabila 2 vokal beriringan

Berlaku sdkit hntian d antranya.

Cth: [kerajaan], [keadaan]

PALATALISASI

Berlaku apabila sesuatu vokal diikuti

vokal hdpn [i], [e] dan [a]

Lelangit keras trut terlibat

Lmbgnya ialah ()

Cth: [sial], [liat], [niat]

FONEM DIFTONG

i./ai/ awal=/aiskrim/./aising/

tengah=/ghairah/,/trailer/

akhir=/pandai/,/keldai/

ii./au/ awal=/aurat/,/autoritatif/

tengah=/daulat/,/tauliah/

akhir=/kalau/,/pulau/

iii./oi/ awal=/oidium/

tengah=/boikot/

akhir=/amboi/,/kaloi/

LABIALISASI

Bnyi konsonan/ vokal yg diikuti oleh

bnyi vokal [u] / [o] swktu

mhsilkannya.

Lidah malami gluncuran

Cth: [la ut]

NASALISASI

Nasalisasi adalah proses merubah

atau memberi sengauan pada fonem-

fonem

Wjud pd vokal yg mikuti bnyi

sengauan.

Cth: [mwr]

Letupan Lelangit Lembut [k] dan [g]

Belakang lidah ditemukan dengan

lelangit lembut.

Lelangit lembut dinaikkan .

Arus udara keluar dari paru-paru

melalui rongga mulut & tersekat di

pertemuan belakang lidah & lelangit

lembut.

Glotis direnggangkan dan pita suara

tidak bergetar [k]

glotis dirapatkan & pita suara

digetarkan [g]

KONSONAN GESERAN

Geseran Gusi Tidak Bersuara [ s ]

Hujung lidah dirapatkan pada gusi .

Lelangit lembut dinaikkan untuk

menyekat perjalanan udara ke rongga

hidung.

Arus udara dari paru-paru keluar melalui

rongga mulut dan dibiar bergeser dgn

daerah hujung lidah dan gusi

glotis direnggangkan dan pita suara tidak

bergetar.

Geseran Glotis [h]

Glotis terbuka luas.


menyekat perjalanan udara ke rongga

hidung.

Arus udara ditekan keluar dari paru-paru


bergetar

BAB 7 & 8: FONEM SEGMENTAL DLM BM

1. Letupan : p, b, t, d, k, g 2. Letusan : c, j 3. Geseran : s, h 4. Getaran : r 5. Sisian : l 6. Sengauan: m, n, ny, ng 7. Separuh vokal : w, y,

KONSONAN LETUPAN

Letupan Dua Bibir[p] dan [b]

Bibir bawah dan bibir atas dirapatkan.


Arus udara keluar dr paru2 melalui rongga mulut & tersekat di pertemuan dua bibir.

sekatan itu dilepaskan serta-merta

glotis direnggangkan dan pita suara tidak bergetar [p]

glotis dirapatkan dan pita suara bergetar [b]

Letupan Gusi [t] dan [d]

Hujung lidah dirapatkan ke gusi.

Lelangit lembut dinaikkan.

Arus udara keluar dr paru2 melalui

rongga mulut & tersekat di pertemuan

hjg lidah & gusi.

sekatan itu dilepaskan serta-merta

glotis direnggangkan dan pita suara

tidak bergetar [t]

glotis dirapatkan dan pita suara

bergetar [d]

KONSONAN LETUSAN

Letusan Gusi Lelangit Keras[c] dan [j]

Depan lidah ditemukan dengan lelangit

keras.

Lelangit lembut dinaikkan rapat ke

didnding rongga tekak

Arus udara yang keluar dari paru-paru

keluar melalui rongga mulut dan tersekat

didepan lidah dan gusi.

Pita suara digetarkan [j]

Pita suara tak digetarkan [c]

KONSONAN GETARAN:

Getaran Gusi [ r ]

Hujung lidah dikenakan pada gusi dan

digetarkan.

Lelangit lembut dinaikkan ke belakang

rongga tekak.

Glotis dirapatkan dan pita suara

digetarkan.

KONSONAN SISIAN:

Sisian Gusi [ l ]

hujung lidah dinaikkan sehingga sampai

ke bahagan tengah gusi.

Lelangit lembut dan anak tekak dinaikkan

untuk menutup rongga hidung.

Udara dari rongga mulut hanya boleh

keluarmelalui kedua-dua belah tepi atau

sisi lidah.


bergetar.

KONSONAN SENGAUAN

Konsonan Sengauan Dua Bibir [m]

Bibir bawah dirapatkan ke bibir atas.

Lelangit lembut diturunkan.

Arus udara dari paru-paru keluar

melalui rongga hidung.


bergetar.

Konsonan Senjgauan Gusi [n]

Hujung lidah ditemukan dengan gusi.





bergetar.

Konsonan Sengauan Gusi-Lelangit Keras[ny]

Depan lidah ditemukan ke lelangit keras.





bergetar.

Konsonan Sengauan Lelangt Lembut [ng]

- Belakang lidah diangkat ke lelangit

lembut.

- Lelangit lembut diturunkan.

- Arus udara dari paru-paru keluar


- Glotis dirapatkan dan pita suara

bergetar.

Geseran Gigi [th] dan [dh/dz]

Hujung lidah berada d antara gigi atas

dan gigi bawah .


Udara yang keluar dari paru-paru

dibiarkan bergeser di daerah gigi


bergetar [th].

glotis dirapatkan dan pita suara bergetar

[dh].

Konsonan Geseran Bersuara [z]

Hujung lidah ditemukan dgn daerah gusi.

Lelangit lembut dinaikkan.

Arus udara dr paru-paru keluar melalui

rongga mulut dan dibiarkan bergeser di

pertemuan hujung lidah dengan gusi.

glotis dirapatkan dan pita suara bergetar

Geseran Gusi Lelangit Keras Tak Bersuara

[sy]

Hadapan lidah dinaikkan ke arah gusi

lelangit keras untuk menyekat perjalanan

udara yang keluar melalui rongga mulut.


menghasilkan bunyi geseran lelangit

keras bersuara.

Glotis direnggangkan pita suara tidak

digetarkan

Geseran Lelangit Lembut [kh] dan [gh]

belakang lidah dinaikkan untuk menutup

rongga hidung.

Udara dari rongga tekak keluar ke arah

rongga mulut melalui ruang yang telah

mengalami sempitan pada lelangit

lembut.

glotis dirapatkan, pita suara digetarkan

[kh]

glotis direnggangkan, pita suara tidak

digetarkan [gh].

Sengauan Gusi Lelangit Keras [ny]

- Depan lidah ditemukan dengan lelangit

keras.

- Lelangit lembut diturunkan.

- Arus udara dari paru-paru keluar


- Glotis dirapatkan dan pita suara

bergetar.

KONSONAN SEPARUH VOKAL

Separuh Vokal Dua Bibir [w]

- Bibir dibundarkan dan belakang lidah

dinaikkan setinggi mungkin.

- berlaku geluncuran ke arah kedudukan

vokal yang mengikutinya [0].

- Lelangit lembut dinaikkan dan pita suara

bergetar.

Separuh Vokal Lelangit Keras [y]

- bibir dihamparkan dan hujung lidah

diangkat setinggi-tingginya.

- Kemudian ,berlaku geluncuran ke arah

vokal yang mengikutnya [e].

- Lelangit lembut dinaikkan dan pita suara

bergetar.

KONSONAN PINJAMAN

Geseran Bibir - Gigi [f] dan [v]

- Bibir bawah dirapatkan ke gigi atas.

- Udara dari paru-paru yang keluar melalui

rongga mulut mengalami geseran sewaktu

melalui sempitan bibir bawah dan gusi.

- Lelangit lembut dinaikkan untuk menutup

rongga hidung.

- glotis direnggangkan, pita suara tidak

digetarkan [f]

- glotis dirapatkan, pita suara digetarkan [v].

BAB 10: FONEM SUPRASEGMENTAL DALAM

BAHASA MELAYU

- juga disebut sebagai fonem

suprapenggalan

- mrpakan ciri atau sifat bunyi yang

menindihi atau menumpang sesuatu fonem

- terdiri daripada tekanan, kepanjangan, jeda,

tona dan intonasi

TEKANAN

-menentukan lemah atau kerasnya suara

penyebutan sesuatu suku kata

-berlaku pada suku kata dalam perkataan

-tekanan berlaku pd vokal kebiasaanya

- Bagi bahasa Inggeris tekanan boleh

membezakan makna

-cth: Prog res bermaksud kemajuan & Pro

gres bermaksud memajukan

KEPANJANGAN

-dikenali sbg panjang pendek bunyi

-boleh mbezakan makna dlm bhs2 tertentu spt

B.Arab & BI ttpi tdk dlm BM

- tanda kepanjangan ini ialah tanda titik dipanggil

mora

-tanda 1 titik . = stengah mora

-tanda 2 titik : = 1 mora

-tanda 4 titik :: = 2 mora

-cth dlm BI: sit bermaksud duduk, dan si:t

bermakna tempat duduk

JEDA

- Disebut persendian

-ciri atau unsur hentian (senyap) dlm ujaran

sebagai tanda pemisah unsur linguistik, iaitu

perkataan, ayat dan rangkai kata.

-ditanda dgn +

-Contoh jeda:

-Belikan + tin membelikan tin = tin yang

dibeli

-Beli + kantin membeli kantin = kantin

yang dibeli

- Jeda juga digunakan untuk membezakan

makna ayat.

-Contoh:

# Saya membaca buku kakak#

# Saya membaca buku# kakak#

TONA

- Merupakan naik turun suara dalam

pengucapan

- Terdapat 2 jenis tanda yang berbeza.

- yg pertama ialah:

-Pertama menggunakan tona

mendatar, seperti ibu.

-Kedua tona meninggi, contoh

guni.

-Ketiga tona turun-naik, contoh

kuda.

-akhir sekali tona menurun,

contohnya marah.

- Yang kedua memakai tanda nombor 1 - 4

utk menunjukkan perbezaan tona.

-Tona tinggi (keras) menggunakan satu, tona

sederhana tinggi (keras) menggunakan 2,

tona rendah (lemah) menggunakan 3 dan

tona sangat rendah (sangat lemah)

menggunakan 4.

INTONASI

- Turun naik nada suara dalam pengucapan

ayat atau prasa

- Contohnya ayat berita yang menurun pada

akhir ayat

- ayat tanya pula meninggi apabila di akhir

ayat.

BAB 13: SEBUTAN BAKU KATA TERBITAN

-Sebutan baku ialah sebutan yang digunakan

dalam situasi formal atau rasmi.

-Dasar sebutan baku bahasa Melayu ialah

sebutan fonemik atau sebutan berdasarkan ejaan

CIRI2 SEBUTAN BAKU

-Setiap huruf, sama ada dlm ejaan Jawi atau Rumi

dilafazkan dgn jelas mengikut nilai bunyi bahasa

Melayu yang dilambangkannya

-Sebutan kata hendaklah berdasarkan ejaan

secara keseluruhan sama ada kata dasar atau

kata terbitan.

-Nada suara yang digunakan ditentukan

berdasarkan jenis dan bentuk ayat

-Terdapat kekecualian cara penyebutan bagi

beberapa kata tertentu, seperti kata rai dan

linguistik.

PENYEBUTAN KATA TERBITAN

-Kata terbitan pada dasarnya disebut mengikut

pola pemenggalan suku kata iaitu pola ejaan, VK-

, KV, dan KVK

KATA TERBITAN AWALAN

-dilafazkan dengan kaedah pemenggalan suku

kata ejaan

-awalan beR, peR, teR, meN, peN, di-, ke- atau se-

dengan kata dasar yang bermula dgn konsonan

-awalan di-,ke- atau se- dengan kata dasar

dimulai huruf vokal atau diftong.

-contoh:

Ejaan Sebutan

bernyanyi [ ber.nya.nyi ]

menunggu [ me-nung.gu ]

penyanyi [ pe.nya.nyi ]

-kata terbitan dengan awalan meN- atau peN.

-contoh:

mengarah [ men.nga.rah ] mengikut [ me.ngi.kut ] pengedar [ pe.nge.dar ] pengundi [ pe.ngun.di ]

KATA TERBITAN AKHIRAN

- akhiran an, i-, dan kan atau partikel lah, -kah, -tah

- kata ganti singkat ku, -mu dan nya

- dilafazkan dengan satu cara sahaja, iaitu pola pemenggalan suku kata ejaan

-contoh:

tajaan [ ta.ja.an ]

menjalankan [ men.ja.lan.kan ]

jemputlah [ jem.put.lah ]

bilakah [ bi.la.kah ]

siapatah [si.apa.tah ]

milikku [ mi.lik.ku ]

IMBUHAN PINJAMAN DRPD BHS SANSKRIT

AWALAN

Maha =mahasiswa, mahasiswi

Pra = prasekolah

Tata = tatasusila

Swa =swasta

Eka = ekabahasa

Dwi = dwifungsi

Panca = pancalogam

AKHIRAN

man = seniman

wan = hartawan

nita =biduanita

wati = peragawati

SEMOGA BERJAYA !! ^^

DARIPADA :

- SERI AMAR BANGSA

BAB 14: SEBUTAN BAKU KATA PINJAMAN

KATA PINJAMAN BHS INGGERIS

- perkataan Inggeris dipinjam ke dalam bahasa

Melayu apabila tiada perkataan tempatan untuk

mengambarkan situasi baru

-Cth: konotasi(connoctation), kompromi

(compromise) dan siri (series).

-tdpt jg kata pinjaman BI yang dipinjam pd awal

dan akhir perkataan.

PINJAMAN AWALAN

Anti = antibiotik, anti-dadah

Pro =prokerajaan, pro-Amerika

Poli = poliklinik, politeknik

Auto = autograph, autonomi

Sub = subgolongan, subtopic

Supra = suprakelas, supranasioanal

PINJAMAN AKHIRAN

al = klinikal, kritikal

isme = idealism, nasionalisme

BAHASA ARAB

-perkataan yg berkaitan dgn hukum.

-cth : talak, fardhu, sunat, fadhilat dll

-imbuhan pinjaman drpd bhs Arab

AKHIRAN

i = abadi, insani

wi = duniawi, syurgawi

iah = ilmiah, lahiriah

in = hadirin, muslimin

ah = hajah, ustazah

at = hadirat, muslimat

Documents

Nota Fonetik Dan Fonologi