ANGPahayagan ng Partido Komunista ng Pilipinas

Pinapatnubayan ng Marxismo-Leninismo-Maoismo

Tomo L Blg. 15

Agosto 7, 2019

www.cpp.ph

EDITORYAL

Wakasan ang lagimni Duterte sa Negrosat buong Pilipinas

AFP at PNP, nagtamo

ng 43 kaswalti sa

NegrosAPAT NA PULIS na nagpanggap namga empleyado ng Department ofEnvironment and Natural Resourcesang tinambangan ng mga Pulangmandirigma sa Sityo Yamot, BarangayMabato, Ayungon, Negros Orientalnoong Hulyo 18. Agad na namatay angapat sa armadong sagupaan, taliwas sapinalabas ni Rodrigo Duterte na sila'ytinortyur. Nakumpiska ng BHB angapat na pistolang 9mm., siyam na ma-gasin at mga bala.

Noong Hunyo 22, pinasabugan ngBHB ng command-detonatedexplosive (CDX) ang tropa ng 704thRegional Mobile Force Battalion saSityo Cambugtong, Manjuyod,Negros Oriental. Mahigit 20 ang na-matay at dalawa ang nasugatan sahanay ng kaaway. Bago nito, inisnaypng hukong bayan ang mga sundalo ng94th IB sa Sityo Bulo. Nagresulta satatlong kaswalti sa hanay ng mga

"AFP...," sundan sa pahina 3

Limahid sa dugo ang isla ng Negros. Walang tigil na bumubuga nglaksang punglo si Rodrigo Duterte laban sa mga walang kalaban-labang mamamayan.

Muling naglunsad angkanyang mga death squad sa islang sunud-sunod na pagpatay ngkaraniwang mamamayan sanakaraang buwan. HIndi bababasa 16 ang pinaslang, kabilangang isang dating meyor, isanghalal na konsehal, isang prinsipalng eskwelahan at iba pang maymga katungkulan saburukrasyang sibil. Wala ringpatid ang pamamaslang saordinaryong mga sibilyan. Kara-mihan sa kanila'y walang base-hang pinaratangang sumusupor-ta sa rebolusyonaryong kilusan.

Walang ibang nasa likod samga pagpatay na ito kundi anghalimaw na si Duterte. Matindiang kanyang pag-aalburuto sapagkapuksa ng kanyang mga ar-madong tauhan noong Hulyo 18nang ambusin sila ng isang yunitng Bagong Hukbong Bayan (BHB)sa bayan ng Ayungon, NegrosOriental. Dahil dito, inudyukanniya ang kanyang mga alipures nahigit pang maghasik ng pasistanglagim at pagbuntunan ng galit angmga di armadong sibilyan.

Simula sa masaker sa Sagaynoong Oktubre 2018, apat na

"Wakasan...," sundan sa pahina 2

Agosto 7 , 2019 ANG BAYAN2

Tomo L Blg. 15 | Agosto 7, 2019

NilalamanANG

instagram.com/progressiveviews

@prwc_info

cppinformationbureau@gmail.com

Editoryal: Wakasan ang lagim ni Dutertesa Negros at buong Pilipinas 1AFP-PNP , nagtamo ng 43 na kaswalti 1Pagdanak ng dugo sa Negros 3Clement: Berdugong anino ni Palparan 4Aktibistang magsasaka, binaril 5Pilipinas, pinakadelikadong bansa 5NLUA, pakanang neoliberal 6Panakulang batas para sa mga magsasaka 7Burukrata-kapitalistang pandarambong 8Huwad na reporma sa Boracay 8Matagumpay na welga sa Monde 8SONA ng Bayan laban sa traydor 9Matagumpay na laban sa Kentex 9Nasasaid na rekurso sa South China Sea 10Pagpatay sa hari ng kalsada 11SOT, binasura ni Duterte 11

serye nang konsentradong binigwa-san ng karahasan ng rehimengDuterte ang Negros. Halaw sa estilong sabay-sabay na pag-atake at pa-mamaslang ng mga pulis at sundalosa mga komunidad sa ilalim ng tina-guriang Oplan Sauron, isinagawa ngarmadong mga ahente ng AFP atPNP ang pamamaslang sa masinsinat magkakasunod na paraan. Imbinghangad nito na lambungan ng takotang mamamayan ng Negros at lum-puhin ang kanilang paglaban sa pa-sistang rehimen.

Isa ang isla ng Negros sa du-maranas ng pinakamatinding ka-walan ng lupa sa buong Pilipinas.Matingkad na makikita rito angkatangiang huwad ng "reporma salupa" ng reaksyunaryong estado.Patuloy na naghahari sa Negrosang malalaking asendero na tuluy-tuloy na nagpapakasasa sa libu-li-bong ektaryang tubuhan. Kasabaynito, pinaglalawayan ngmalalaking kumpanya sa mina angyamang mineral sa isla.

Napakasidhi ng pang-aapi at

pagsasamantala sa masang magsa-saka at manggagawang bukid samga tubuhan sa Negros. Gutom angaraw-araw nilang kinakaharap.Umaalingawngaw ang kanilang si-gaw para sa katarungang panlipu-nan at tunay na reporma sa lupa bi-lang solusyon sa kanilang pagkalug-mok sa kahirapan. Tuluy-tuloy nasumisigla sa Negros ang armadongrebolusyon dahil sa malalim at ma-lawak na suporta ng masang anak-pawis na naghahangad wakasan angdantaong sistemang umaapi sa ka-nila.

Pinopondohan ng malalakingpanginoong maylupa ang mga sun-dalo at pulis, pati na ang mga para-militar na "death squad" sa Negros.Sa interes ng mga asendero, gina-gamit ng rehimeng US-Duterte angmga armadong tauhang ito parabusalan ang masang magsasaka atsupilin ang kanilang mga pakikibaka.Sa nagdaang mga buwan, masaker,pamamaslang, pag-aaresto at pag-kukulong ang sagot ni Duterte samga magsasakang lumalaban saNegros.

Sa pamamagitan ng Memoran-dum Order No. 32 na inilabas ni Du-terte noong Oktubre 2018, inangkinniya ang karagdagang kapangyari-hang ipataw ang paghaharing militarat pulis sa ngalan ng "pagsugpo sakarahasan." Kabilang sa sinakop nitoang Negros na isinailalim sa di dekla-radong batas militar. Matapos angsunud-sunod na pagpatay noongHulyo, ipinag-utos ang pagdaragdagng 300 pang armadong tauhan ngSpecial Action Force sa isla. Lalonitong pahihigpitin ng armadongpagsikil sa mamamayan sa isla.

Ang lagim na kumukubabaw saNegros ay siya ring bumabalot samaraming lugar sa kanayunan sabuong bansa. Pinakamalala ang ka-lagayan sa mga prubinsya sa Min-danao na mahigit dalawang taonnang nasa ilalim ng batas militar.Dagdag sa Negros, isinailalim din sadi deklaradong batas militar angBicol at Samar.

Sa kanayunan at mga liblib nalugar sa buong bansa, ang militarang nakapangyayari at walang ba-tas na mas mataas kaysa sa pasyanito. Sa ilalim ng National TaskForce (NTF) at doktrina nitong"kontra-insurhensya," ang buongburukrasya ng gubyernong Duterteay nasa ilalim ng tuwiran at di tu-wirang kontrol ng militar. Ang lahatng ahensyang sibil ay ginagamit nasandata para sa digmang panunu-pil.

Sa buong bansa, walang-awatang mga pamamaslang at pag-abusong militar sa kapangyarihan. Gina-gamit ang pasistang karahasan ngestado upang patahimikin ang sigawpara sa tunay na reporma sa lupa atsupilin ang kanilang pagtutol sapagpasok ng mga dayong kumpanyasa pagmimina, mga plantasyon atmga proyektong pang-imprastruk-tura sa ilalim ng "Build, Build, Build"ng rehimen. Kakambal ng pasismoang burukrata-kapitalistang panda-rambong ni Duterte at ng kanyangpamilya.

Malupit man at walang pakun-dangan, maling isiping hindi maga-Ang Ang Bayan ay ini la lathala dalawang beses bawat buwan

ng Komite Sentral ng Partido Komunista ng Pi l ipinas

Ang Ang Bayan ay ini la labas sa

wikang Pi l ipino, Bisaya, I loco,

Hi l igaynon, Waray at Ingles.

Tumatanggap ang Ang Bayan ng

mga kontribusyon sa anyo ng mga

artikulo at bal ita. Hinihikayat din ang

mga mambabasa na magpaabot ng

mga puna at rekomendasyon sa

ikauunlad ng ating pahayagan.

"Wakasan...," mula sa pahina 1

"Wakasan...," sundan sa pahina 3

ANG BAYAN Agosto 7 , 2019 3

gapi ang halimaw na siDuterte. Ang kanyang kaba-ngisan ay tanda hindi ng la-kas, kundi ng kahinaan atkawalang kakayahan niyangmamayani nang walanglumalaban sa kanyangkabuktutan.

Batbat sa krisis angpundasyon ng kanyang pag-hahari. Sa likod ng kanyangbangis at astang walang ki-natatakutan, labis na na-ngangamba si Duterte nasama-samang magbangonang sambayanang Pilipinopara sabay-sabay siyangitumba sa kanyang poder atpapanagutin sa kanyang mgakrimen at korapsyon.

Tuluy-tuloy na nagbaba-ngon ang mamamayan ngNegros at ang buong samba-yanang Pilipino. Sigaw nilangwakasan ang malupit napaghahari ni Duterte. Patu-loy silang sumusulong salandas ng paglaban. Dapatmahigpit na magkaisa atibayong palakasin ang kani-lang mga organisasyon bilangsandata para igiit ang kani-lang mga karapatan at hina-hangad na katarungan.Dapat itaas ang kamulatanng lahat at patatagin angdeterminasyon at tapang nalumaban.

Lubos na pinatatatag angPartido at ang lahat ng re-bolusyonaryong pwersa. Silaang nasa gulugod at unahanng pakikibaka ng buong sam-bayanan. Pinamumunuan ngPartido ang BHB upangbigwasan si Duterte at basa-gin ang kanyang pasistangpangil. Hinihikayat ng Parti-do ang buong sambayanan namakibaka at tapusin ang la-hat ng kabuhungan ni Duter-te at isulong ang rebolusyo-naryong pakikibaka para ita-tag ang bagong sistemangpanlipunan sa Pilipinas.

Pagdanak ng dugo sa Negros

Noong gabi ng Hulyo 25, pinasok ng armadong kalalakihan ang kubo ng pamilyangOcampo sa Barangay San Jose, Sta. Catalina, Negros Oriental. Binaril at pinatay

nila ang isang taong gulang na si Marjon at ang kanyang ama na si Marlon Ocampo nainaakusahan nilang sumusuporta sa Bagong Hukbong Bayan (BHB). Nasugatan ditoang asawa ni Marlon. Saksi sa krimen ang dalawa pang batang Ocampo. Ang mag-a-mang Ocampo ang pinakahuli sa 87 biktima ng ekstrahudisyal na pamamaslang saNegros mula nang maupo ang halimawna si Rodrigo Duterte.

Sa Guihulngan, binaril at pinatay siAtty. Anthony Trinidad noong Hulyo23. Isa siya sa mga abugadong mali-syosong iniugnay ng grupong KawsaGuihulnganon Batok Komunista sa re-bolusyonaryong kilusan. Ang naturanggrupo ay pinondohan at pinatatakbobilang death squad ng PhilippineNational Police. Nasugatan ang asawani Trinidad na si Novie Marie at isapang drayber ng pedikab sa insidente.Noong Hulyo 25, pinatay ang magkapa-tid na sina Arthur Bayawa, prinsipal ngGuihulngan Science High School atArdale Bayawa, hepe ng GuihulnganCity Division ng Department ofEducation sa Barangay Hibaiyo. Sa pa-rehong araw, binaril naman ang mag-sasakang si Romeo Alipan, kapitan ngBarangay Buenavista. Lahat ng mgabiktima ay pinalalabas na pinatay ngBHB, kahit pa una na silangbinansagan ng AFP na mgatagasuporta o myembro ng BHB.

Binaril naman ang dating meyorng Ayungon na si Edcel Enardecido atpinsan niyang si Leo Enardecido noongHulyo 27. Bago nito, naiulat na nama-

tay si Sunny Caldera, kapitan ng Ba-rangay Mabato sa naturang bayanmatapos umanong makainom ng pes-tisidyo noong Hulyo 25. Isa pangmagsasaka, si Reden Eleuterio, angbinaril sa Barangay Tampocon II. Angmga atakeng ito ang duwag na ganting rehimeng Duterte sa lehitimongambus ng mga Pulang mandirigma saapat na pulis sa Ayungon noong Hulyo18.

Noong Hulyo 26, pinatay si Fede-rico Sabejon sa Barangay 3, Siaton. SaCanlaon City, pinaslang naman angkapitan ng Panubigan na si ErnestoPosadas at konsehal ng syudad na siRamon Jalandoni. Patay din siAnaciancino Rosalita, tanod ng Bara-ngay Bucalan noong Hulyo 28. Binarilsiya ng mga pwersa ng death squad niDuterte sa Oval Public Market sakatabing barangay.

Dalawang magsasaka, sina WennyAlegre at Felimino Janayan, pangulo ngUnited Calango Farmers Association saZamboanguita, Negros Oriental ang bi-naril at pinaslang noong Hulyo 24. Nag-panggap ang mga salarin na mga Pulangmandirigma sa tangkang siraan ang re-bolusyonaryong kilusan.

sundalo ang operasyon.Noong Hulyo 2, alas-4:30 ng uma-

ga, binigo ng mga Pulang mandirigmaang tangkang pagsalakay ng 11th IB saisang yunit ng BHB sa Sityo Small Sa-mac, Barangay Nalundan, sa Bindoy.Lima ang napatay at anim ang nasuga-tan sa mga sundalo.

Sorsogon. Pinasabugan ng BHB-Sorsogon ang mga nag-ooperasyongtropa ng PNP Special Action Force(SAF) sa Barangay Tulatula Sur sa ba-yan ng Magallanes noong Hulyo 30,alas-3 ng hapon. Sampu ang naitalangpatay sa hanay ng SAF.

Agusan del Norte. Pinasabugan ngBHB ang mga tropa ng 23rd IB sa SityoHinandayan, Barangay Camagong, Na-sipit, Agusan del Norte noong Hulyo 12,alas-9:40 ng umaga. Lima ang naitalangnapatay sa tropa ng militar habang limarin ang nasugatan.

Quezon. Tatlong magkakasunod naoperasyong haras ang inilunsad ng BHB-Quezon laban sa pinagsanib na pwersang 80th IB at PNP Regional MobileForce Battalion sa Sityo Lagmak, Pag-sangahan, Gen. Nakar noong Hulyo 28-30. Isa ang patay at dalawa ang nasu-gatan sa mga sundalo.

"AFP...," mula sa pahina 1

"Wakasan...," mula sa pahina 2

Agosto 7 , 2019 ANG BAYAN4

Lt. Gen. Noel Clement,berdugong anino ni Palparan

Karugtong ang kamakailang maramihang pagpatay sa Negros ng malagimna Oplan Sauron na naghasik ng teror sa isla mula pa Disyembre 2018.

Mula nang ipatupad ito, mahigit 40 sibilyan na ang biktima ng ekstrahudisyalna pamamaslang. Maliban sa mga pinatay, puu-puo ring mga sibilyan ang ili-gal na inaresto at sinampahan ng gawa-gawang mga kaso.

Ang pagpapatupad ng OplanSauron ay pinangungunahan ngArmed Forces of the PhilippinesCentral Command (AFP Centcom) sailalim ni Lt. Gen. Noel Clement. No-toryus si Clement bilang isa sa mganakabababang upisyal na sinanaynoon ni Jovito Palparan sa pagsaga-wa ng mga krimen ng Oplan BantayLaya 1 at 2. Saanman noonnaghahasik ng lagim si Palparan,nakabuntot sa kanya si Clement bi-lang matapat na alagad. Tulad ngkanyang idolo, bukambibig niClement ang pagbabansag na komu-nista sa mga tumutuligsa sa reak-syunaryong gubyerno. Matapatniyang ipinatupad ang mga utos ngpamamaslang at iba pang paglabagsa karapatang-tao.

Nakapailalim si Clement sa 204thBrigade nang dukutin at patayin ngnaturang yunit-militar ang mga taga-pagtaguyod ng karapatang-tao na si-na Eden Marcellana at Eddie Guma-noy noong 2003 sa Mindoro Oriental.Pinuno noon ng naturang brigada siPalparan.

Nang mailipat si Palparan sa 7thID sa Central Luzon noong 2005,magkasama sila ni Clement sa pagha-hasik ng karahasan sa rehiyon. Noong2006, sa loob lamang ng Enero hang-gang Pebrero, 25 katao ang biktimang pagpatay, pagdukot, pagtortyur,pambubugbog, pananakot, masaker,interogasyon at iligal na detensyon.Namuno na noon si Clement sa 56thIB, ang nangungunang abusadongyunit-militar sa rehiyon. Isa rin siyasa mga nagplano at nagpatupad sapagdukot sa aktibistang si Jonas Bur-gos noong 2007.

Malawakang pinsala naman angibinunga ng mga operasyong pina-munuan ni Clement sa Mindanao.

Bilang kumander ng 602nd Brigadenoong 2015 hanggang 2016, naki-lala si Clement ng mga residentengMoro sa North Cotabato sa kanyangpanganganyon sa mga komunidad.

Ilang araw lamang mataposideklara ni Duterte ang batas militarsa Mindanao noong Mayo 2017, iti-nalaga ng AFP si Clement bilang pi-nuno ng 10th ID. Saklaw ng opera-syon nito ang buong rehiyon ngDavao, at ang mga hangganan nitosa mga prubinsya ng Surigao delSur, Agusan del Sur at Bukidnon.Nanalasa si Clement at ang kanyangmga tauhan sa lugar. Sa loob la-mang ng 19 buwan, umaabot sa 50sibilyan ang pinatay ng mga tauhanni Clement, kabilang ang dalawangbata. Libu-libo rin ang sapilitanglumikas dahil sa mga pambobombaat panggagalugad ng mga sundalosa mga komunidad.

Isa sa karumal-dumal na mgakrimen ni Clement bilang kumanderng 10th ID ang pagmasaker sa pi-tong Lumad noong Disyembre 3,2017 sa Lake Sebu, South Cotabato.Dalawang iba pa ang sugatan sanaturang insidente. Patung-patongna kaso ang isinampa laban kayClement, at kina Lt. Col. Harold Ca-bunoc ng 33rd IB at Lt. Col. Benja-min Leander ng 27th IB. Mga tau-han din ni Clement ang dumukot,nagtortyur at nagtangkang sumilabsa dalawang kabataang mineronoong Nobyembre 2017 saCompostela Valley.

Pamumuno sa CENTCOMInalis si Clement sa 10th ID at

inilipat sa Centcom noong Nob-yembre 2018. Saklaw ng operasyonng Centcom ang buong Visayas.Nasa ilalim nito ang dalawang dibi-

syon ng Army (8th ID sa EasternVisayas at 3rd ID sa Central atWestern Visayas), ang 2nd TacticalOperations Wing ng Air Force, atang buong pwersang nabal sa Visa-yas.

Wala pang isang buwan mata-pos ilipat sa Centcom, agad niyangipinatupad ang Oplan Sauron saNegros alinsunod sa MemorandumOrder No. 32 ni Rodrigo Duterte.Nakatutok ngayon sa isla ang todo-gera ng Centcom kung saan may li-mang batalyong pangkombat angnakapakat, maliban pa sa mgapwersa ng PNP.

Maliban sa pananalasa saCentral Visayas, pagpaslang at pa-miminsala rin sa mga komunidad saEastern Visayas ang mando ni Cle-ment. Sa isla ng Samar, tumindi angmga pagpatay sa mga sibilyan mulaMarso 2019. Sa bungad ng taon,545 barangay ang naiulat na mili-tarisado, kung saan 250 sa mga itoang okupado ng mga sundalo. Ma-higit 300 pamilya na ang napalayassa kanilang mga tahanan dahil sapagsakop ng mga sundalo ng 8th IDsa kanilang mga komunidad.

Samantala, tumampok ang say-war ng Centcom sa Western Visa-yas. Noong Marso, sunud-sunod nanagpakalat ng mga balita ng pekengengkwentro ang 61st IB sa Panayupang pagtakpan ang mga kaso ngiligal na pag-aresto sa mga magsa-saka at katutubong Tumanduk. Li-ban dito, nagpalabas din ng pekengpagsurender ng isang menor deedad na umano'y Pulang mandi-rigma.

Ipinailalim din ni Clement angmga pwersa ng Centcom upangmaging tau-tauhan ng militar ngUS. Sa ginanap na PacificPartnership noong Marso, dinala ngUS sa Visayas ang mga papet atkaalyadong hukbo nito upang sana-yin sa ilalim ng kumand ng militarng US ang mga pwersang militar ngmga bansa sa Indo-Pacific.

ANG BAYAN Agosto 7 , 2019 5

Aktibistang magsasaka, binaril

Binaril ng mga pwersang panseguridad ng rehimeng Duterte ang mag-asawang kasapi ng organisasyon ng mga magsasaka sa loob ng kanilang

tindahan sa Sityo Kasilaan, Barangay Halapitan, San Fernando, Bukidnonnoong Agosto 2. Agad na namatay si Guillermo Casas habang nasugatan angkanyang asawa na si Jocelyn.

Ika-sampung biktima na ngekstrahudisyal na pamamaslang siGuillermo sa Bukidnon ngayongtaon.

Sa parehong araw, binaril at pi-natay din si Ernesto Estrella saAntipas, North Cotabato. Si Estrellaay dating pastor ng United Churchof Christ in the Philippines.

Noon namang Hulyo 25, napa-tay si Misba Masla, 60, nang bom-bahin ng mga eroplanong pandigmang AFP ang Sityo Butilin, Kabalasan,Pikit sa North Cotabato. Pinalabasng 6th IB, sa pamamagitan ng ku-mander ng AFP-Joint Task ForceCentral na si Maj. Gen. DiosdadoCarreon, na may sumabog na bombasa loob ng bahay ng mga Masla kungkaya namatay ang biktima. Mismongang AFP, sa pamamagitan ng ku-mander ng 603rd IBde na si Brig.Gen. Alfredo Rosario, ang umamingtinamaan ang bahay ng mga Maslanang mambomba ang AFP sa lugarbandang alas-3 ng madaling araw.Dahilan ng AFP, tinutugis umano ni-la ang isang grupo ng BangsamoroIslamic Freedom Fighters (BIFF) naayon sa ulat ng kanilang operasyongpaniktik ay nasa lugar.

Inaakusahan ng AFP ang asawani Misba na si Ali Masla, 62, namyembro ng BIFF. Sugatan si Ali atang kanyang apong si Edwin Masla sapambobomba. Pinasinungalingan ngBIFF na may presensya sila sa lugarsa panahong iyon. Kinundena ni AbuMisri Mama, tagapagsalita ng grupo,ang pamamaslang. Aniya, malakingkasinungalingan ang sinasabi ng AFPna pinuprotektahan nila ang mga si-bilyan gayong sila mismo ang nam-bomba sa bahay ng matatanda.

Noong Agosto 6, binaril namansi Brandon Lee, myembro ng IfugaoPeasant Movement (IPM), sa Laga-we, Ifugao. Nagsusulat din siya pa-ra sa Northern Dispatch. Hanggang

sa kasalukuyan, hindi pa siya nag-kakamalay. Aktibong nilalabanan ngIPM ang pagtatayo ng dambuhalangdam sa Chico River na sasagasa sakanilang lupang ninuno.

Panggigipit sa mga aktibista atmagsasaka

Tuluy-tuloy pa rin ang malawa-kang intimidasyon ng rehimen samga aktibista at magsasaka. SaQuezon, binulabog ng isang yunit ng2nd IB ang Barangay 1, Lucena Citynoong Hulyo 30. Naglunsad ng ope-rasyong paniktik ang mga sundalosa tabing ng pagsasarbey para saprogramang 4Ps at paghahanap ngmauupahang bahay.

Dalawang beses naman na nag-patawag ng pulong ang tropa ng95th IB sa Barangay Sta. Isabel Sur,Isabela noong Agosto 3 kung saaninakusahan nilang tagasuporta ngBHB ang mga myembro ng Dagami,lokal na organisasyong magsasaka.Kusang nagsialisan ang mga resi-dente sa unang pagpupulong at igi-niit ang kanilang demokratikong ka-rapatan. Kinontra rin nila ang pag-papasurender sa kanila bilang mgaPulang mandirigma kapalit ng pera.

Sa Cebu, tinangkang takutin ngpulis ang mga kasapi ng lokal nabalangay ng Kabataan Partylistnoong Hulyo 27. Sa Bukidnon, ti-nangka ring takutin at “ipasuren-der" ng 1st Special Forces Battalionsi Kristin Lim, dating namamahalasa Radyo Lumad, sa Dumilag, Ma-nolo Fortich noong Agosto 3.

Samantala, dalawang kasapi ngKASAMA-TK ang inaresto ng 76thIB noong Hulyo 27 sa Sablayan-Sta.Cruz, Occidental Mindoro. Kinilalaang mga biktima na sina NadelineFabon at Reynaldo Malaborbor nanoo'y tumutulong sa mga magsasakasa lugar na labis na naapektuhan ngtagtuyot.

Pilipinas,

pinakadelikadong bansa

NALAGAY SA PANDAIGDIGANGpansin ang Pilipinas nitong nagda-ang mga buwan matapos mailistabilang pinakadelikadong bansa pa-ra sa mga aktibistang pangkalika-san at pang-apat para sa mga si-bilyan.

Sa ulat na inilabas noong Hul-yo 30 ng Global Witness, isangindependyenteng grupong naka-base sa London, inungusan ng Pi-lipinas ang Brazil bilang numerounong bansa sa dami ng pinaslangna mga aktibistang pangkalikasan.Alinsunod sa ulat ng grupo, may-roong 30 tagapagtanggol ng lupaat kalikasan ang pinatay noong2018 (48 noong 2017), pinakama-taas na naitala sa Asia. Sangkatlong mga biktima ay mula sa Min-danao kung saan planong magtayoni Duterte ng mga plantasyon nasasaklaw ng 1.6 milyong ektar-yang lupain. Kalakhan sa mga itoay lupang ninuno ng mga Lumad.Kalahati sa mga naiulat na kasong pamamaslang ay may kaugna-yan sa agribisnes.

Noong Hunyo, inilista rin ngArmed Conflict Location and EventProject (Acled), isang grupong na-kabase sa United States, ang Pili-pinas bilang pang-apat na pinaka-peligroso para sa mga sibilyan.Sangkatlo sa mga biktima ay pi-naslang sa tabing ng “gera kontra-droga” ni Duterte. Target din ngpamamaslang ang mga karibal sapulitika, mga kasapi ng mga parti-dong pampulitika at progresibongmga organisasyon, mga aktibista,magsasaka, abugado at huwes.Ayon sa pananaliksik ng grupo,nagresulta ang mga patakaran ngrehimen sa direktang mga pang-aatake at pagpaslang sa halos 490sibilyan ngayong 2019.

Umaabot sa 450 ang direktangpinaslang ng mga pwersa ng esta-do. Pinakamarami ang pinaslang saCentral Luzon (23%), Calabarzon(22%) at sa National Capital Regi-on (10%).

Agosto 7 , 2019 ANG BAYAN6

National Land Use Act, pakanang neoliberal

Sa ikatlong pagkakataon, muling tinu-koy ni Rodrigo Duterte ang National

Land Use Act (NLUA o batas sa pamban-sang paggamit ng lupa) bilang prayoridadna panukala ng kanyang rehimen sa kan-yang State of the Nation Address (SONA)noong Hulyo 22.

Iginiit ni Duterte na kinakaila-ngan na itong kagyat na ipasa ngKongreso bago matapos ang taonpara makapaglatag umano ng isangpambansa at komprehensibong pla-no sa paggamit ng lupa para “matu-gunan ang demand ng dayuhangmga mamumuhunan.”

Pangunahing layunin mg NLUApabilisin ang proseso ng malawakangkumbersyon ng mga lupang agrikul-tural at ninuno tungong residensyal,komersyal at industriyal na gamitpara kagyat na maibenta sa mga da-yuhang mamumuhunan at kanilangkasosyong mga burgesya kumprador.Gagamitin ito para palayasin angmga magsasaka at katutubo sa mgalupang target na tayuan ng dambu-halang mga imprastruktura sa ilalimng programang "Build, Build, Build."Pasiuna nang ipinapatupad itongayon ng rehimen sa pamamagitanng serye ng mga kautusang admin-istratibo na inilabas ng Departmetnof Agrarian Reform noong Pebrero.

Sa ilalim ng NLUA, itatatag angNational Land Use Commission(NLUC) na mangangasiwa sa reklasi-pikasyon at kumbersyon ng mga re-kursong lupa sa buong bansa atmagbabalangkas ng pambansangplano para rito kada sampung taonalinsunod sa pangangailangan ngmga kapitalista. Ito ang magtatakdakung alin lamang ang mga lupain namaaaring bungkalin at kung alin angmaaaring pagtirikan ng mgaimprastruktura at kabahayan.

Ipagbabawal ng NLUC ang pag-sasaka sa mga pampublikong lupainna idedeklarang kagubatan, kabilangang mga lupang hinawan na ng mali-liit na magsasaka. Gagawin nitongmas sistematiko ang mga progra-

mang gaya ng National Gree-ning Program na nagpapalayas samaliliit na kaingero sa kanilang mgasakahan para magamit ang mga itosa malalawak na plantasyon ng ko-mersyal na kahoy.

Matagal nang nakabinbin saKongreso ang NLUA. Una itong iti-nulak ng rehimeng Corazon Aquinokasabay ng iba pang mga neoliberalna repormang dikta ng World Bank.Sa nakaraan, ginawa itong kundi-syon kapalit ng bilyun-bilyong pau-tang. Patuloy itong ipinanukala attinukoy na susing lehislatibong hak-bangin ng magkakasunod na rehi-men subalit hindi ito umusad sa loobng mahigit dalawang dekada.

Nitong nagdaang mga taon, gi-namit ng American Chamber ofCommerce, kasapakat ng ahensyangUSAID, ang The Arangkada Philip-pines Project para agresibong itulakang mga rehimeng Aquino at Duter-te na ipagpatuloy ang pag-lobby ngbatas na ito sa Kongreso. Tahasangpangangayupapa ang ipinamalas ngrehimeng Duterte nang ilusot nitosa Kongreso sa ikatlong pagbasaang panukala bago magsara angsesyon nito noong Hunyo 3.

Sa darating na mga buwan, na-katakda nang talakayin ang panukalasa Senado sa pangunguna ni Sen.Cynthia Villar, tagapangulo ng komi-te nito sa kalikasan at likas na mgarekurso. Sa kabila ng pagiging alyado

ni Duterte, mariin ang pagtutol niyasa pagsasabatas ng NLUA sapagkattatanggalin nito ang kapangyarihanng mga lokal na gubyerno na mag-reklasipika ng mga lupaing kanilangsinasaklaw at magtakda ng sarilingplano sa paggamit ng mga ito. Kapagnaisabatas ang NLUA, ipapasa angmga kapangyarihang ito sa NLUC nadirektang nakapailalim sa pamban-sang gubyerno.

Malinaw na pinakinabangan ngmga Villar ang lumang kaayusan sapagpapalit-gamit ng lupa lalupa’tmas madali para sa kanila na suhulanang lokal na mga gubyerno para ilu-sot ang kanilang mga negosyong pa-bahay.

Sa harap ng bantang mulingibinbin ang panukala, ipinatupad ngrehimen ang Joint Department ofAgrarian Reform-Department ofJustice Order 75 noong Mayo 31 namag-iinstitusyonalisa sa programani Duterte sa paggamit ng lupa kahithindi pa naisasabatas ang NLUA.

Ayon sa konserbatibong taya ngrehimen na inilabas nito noongEnero, lumiit nang 25% ang ka-buuang erya ng lupang agrikulturalsa bansa mula 9.7 milyong ektaryanoong 1980 tungong 7.3 milyonnoong 2012, pangunahin dahil samalawakang kumbersyon ng mga itoat laganap na pang-aagaw ng lupasa buong bansa.

ANG BAYAN Agosto 7 , 2019 7

Mga panukalang batas para sa mga magsasaka

Walang awat na itinutulak ng rehimengDuterte ang pagbubukas ng sektor ng

agrikultura, kabilang ang mga lupang agri-kultural, sa dayuhang pagmamay-ari atpandarambong. Sa kabila nito, patuloyna isinusulong ng mga progresibongkinatawan sa kongreso ang mga re-pormang pakikinabangan ng mgamagsasaka.

Ang mga repormang ito ay ka-rugtong ng mga pakikibaka na mata-gal nang isinusulong ng mga organi-sasyong magsasaka. Laman din angmga ito ng ComprehensiveAgreement on Social and EconomicReforms o CASER na nabuo noong2016 sa negosasyong pangkapayapaansa pagitan ng Gubyerno ng Pilipinas atNational Democratic Front of the Philippines.

Lalong nagiging mahalaga angmga repormang agraryo sa harapng lahatang-panig na mga atake sakanilang sektor—mula sa todo-to-dong liberalisasyon ng bigas hang-gang sa walang awat na pamamas-lang sa mga magsasakangnakikibaka para sa kanilang kara-patan sa lupa.

Muling isinumite ng ng mgaprogresibong partido sa ilalim ngMakabayan ang Genuine AgrarianReform Bill (GARB) sa MababangKapulungan. Ang GARB ay isangpanukalang naglalatag ngkomprehensibong balangkas parasa tunay na reporma sa lupa. Layu-nin nito na buwagin ang monopolyosa lupa at magpatupad ng libre,patas, at makatarungang pamama-hagi ng lupa sa loob ng limangtaon. Sasaklawin nito ang lahat ngpribadong lupang agrikultural, la-hat ng lupang pinatatakbo ng mgaplantasyong agribisnes, mga lu-pang binubungkal ng mga magsasa-ka na kinuha ng gubyerno, mga pa-nginoong maylupa o mga dayuhanginstitusyon at iba pang mga lupangagrikultural na publiko.

Itinutulak din nito ang pagbibi-gay ng komprehensibong suporta sa

mga magsasa-ka at pagbibigayng sapat na subsidyo. Hihikayatinang mga magsasaka na bumuo opumaloob sa mga kooperatiba parapaunlarin ang produksyon. Gayun-din, bubuo ito ng mekanismo parahindi muling mawala ang lupa ngmga benipisyarong magsasaka.

Sa ngayon, labis na pinahihira-pan ang mga magsasakang naggigiitsa kanilang karapatan sa lupa, ka-bilang yaong nabigyan na ng mgaCertificate of Land Ownership. Ma-rami sa kanila ang hindi nakapag-bayad ng mahal na amortisasyonkaya madaling nababawi angkanilang mga lupa. Kaugnay ni-to,ipinapanukala rin na iabsweltoang mga magsasaka mula sa kani-lang obligasyon na magbayad ng u-tang na amortisasyon nang sa gayonay maigawad na sa kanila ang lu-pang kanilang binubungkal.

Inihapag din ng Makabayanang panukalang Rice IndustryDevelopment. Nakasaad dito naipagbabawal ang paniningil ng upasa lupa kung lalampas ang halagasa 10% abereyds na netong ani ngmagsasaka sa kada ektaryangsinasaka sa nakalipas na tatlong

taon.Samantala, nagsumite rin ang

ibang kinatawan ng mga panukalangmagbibigay ng seguro sa mga bene-pisyaryo ng huwad na Comprehen-sive Agrarian Reform Program atmagpapatayo ng mga proyekto tuladng mga komunal na irigasyon napababayaran ang kalahati ng halagasa mga magsasakang benipisyaryosa isang takdang panahon.

Itinulak din dito ang pagtatayong mga bodega at mga gilingan ngpalay sa bawat munisipyo at lungsodna nagpoprodyus ng bigas. Susu-portahan din nito ang lahat ng pa-ngangailangan sa transportasyon.Pababayaran ito sa isang takdanghalaga sa loob ng 25 taon.

Sa Senado, muling isinumite niSen. Ralph Recto ang ilang panukalang pagpupwesto ng sistema ng“timbangan ng bayan” sa mgasentrong pamilihan para maiwasanang pagmamanipula sa timbang ngmga produkto. Itinutulak niya rinang pagtatayo ng mga kalsadangmagdudugtong sa mga sakahan atpalengke hindi lamang sa mga pilinglugar kundi pantay-pantay na pag-babahagi sa buong bansa.

Agosto 7 , 2019 ANG BAYAN8

Huwad na repormang agraryo sa Boracay

Taliwas sa ipinagmamayabang ni President Rodrigo Duterte sa kanyangikaapat na State of the Nation Address, hindi totoong naisakatuparan na

ang repormang agraryo sa isla ng Boracay sa Aklan.

Ang totoo, hanggang sa kasalu-kuyan ay hindi pa rin naipapamahagiang 18 ektaryang lupain na isinaila-lim sa repormang agraryo sa mgabenepisyaryo nito. Ayon kay De-partment of Agrarian Reform (DAR)-Western Visayas Director StephenLeonidas, ipamamahagi pa lang itosa mga katutubong setler na hindikabilang sa tribung Ati ng Boracay.

Noong Nobyembre 2018, 3.2ektaryang lupa lamang (wala paisang porsyento ng 1,032-ektaryang

isla) ang kabuuang ipinamahagi sa44 pamilyang kasapi ng Boracay AtiTribal Organization.

Ayon sa mga pananaliksik saantropolohiya, ang Ati ang mga ka-tutubong nanirahan sa Boracay ba-go pa dumating ang mga Bisayan atmga kolonyalistang Espanyol. Ngu-nit ito ay pinasisinungalingan ngibang mga katutubong setler (di-Ati) na naggigiit ng kanilang kara-patan sa lupang nakatakdang ipa-mahagi.

Burukrata-kapitalistang pandarambong

ng mga Villar

Ang mag-asawang Manny at Cynthia Villar, kilala bilang lokal na dinastiyang Las Pinas, kongresista at kasalukuyang senador ng reaksyunaryong

gubyerno, ang may-ari ng Vista Land & Lifescapes na notoryus sa pang-aagawat pagpapalit-gamit ng libu-libong ektaryang mga sakahan tungong mga sub-dibisyon (Camella Homes, Lumina Homes) at malalaking mall (Starmalls atVista Malls).

Noong 2008, naimbwelto siCynthia Villar sa pangangamkam nglupa ng mga magsasaka sa Norza-garay, Bulacan. Nasangkot namansi Manny Villar sa pandarambongnoong 2010 matapos niyang ipanu-kala na baguhin ang ruta ng C-5Extension Project pabor sa lokasyonng kanyang mga negosyo. Nalantaddin na nagtirik sina Villar ng mgasubdisyon sa mga sakahang may iri-gasyon sa Pavia, Iloilo City noong2010 at sa Plaridel Bulacan noong2014.

Kilala ang pamilyang Villar bi-lang tagasuporta ni Duterte. Mag-kaalyado rin ang partido pulitikal niVillar na Nacionalista at ang PDP-Laban ni Duterte.

Sa ilalim ni Duterte, lumobo angyaman ni Manny Villar mula US$1.5bilyon (o P75.4 bilyon) noong Marso2017 tungong US$5.5 bilyon (oPhp288.3 bilyon) nitong Marso 2019.Mula ika-12, siya na ngayon ang pi-

nakamayamang indibidwal sa buongbansa. Samantala, si Cynthia Villar aynakapagtala ng P3.7 bilyon at tina-guriang pinakamayamang Senador,habang ang kanilang anak na si MarkVillar, kalihim ng Department of Pub-lic Work and Highways, ay nakapag-tala naman ng P1.4 bilyon at tinagu-riang pinakamayamang upisyal sagabinete ni Duterte.

Kapansin-pansin ang pakina-bang ng pamilyang Villar sa prog-ramang pangimprastruktura ng re-himen. Ang kanilang kumpanya angpinakahuling nagpasa ng aplikasyonpara sa pagtatayo ng pasugalanbago ibaba ni Duterte ang mora-toryum sa pagtanggap ng aplika-syon para sa pagtatayo ng mga itonoong Enero 2018. Bukod sa itina-tayong resort at pasugalan sa 1,000ektaryang lupain sa Dasmariñas,Cavite, naiulat din na plano nilangmagtayo ng parehong imprastruk-tura sa Las Piñas.

Matagumpay na welga

sa Monde

SIYAM NA ORAS matapos ikasa angkanilang ng welga noong Agosto 6,matagumpay na natulak ng mgamanggagawang kontraktwal ng Mon-de Nissin Labor Association(MNLA–LIGA) ang maneydsment ngMonde Nissin Corp. na makipagnego-sasyon hinggil sa kanilang panawa-gang regularisasyon. Inilunsad angwelga bilang tugon sa terminasyon ngkontrata ng siyam na manggagawanito noong nakaraang linggo. MulaHulyo 2018, 111 manggagawa na angtinanggal ng kumpanya.

Napagkasunduan sa negosasyonna makakabalik na ang tinanggal namga manggagawa sa pagawaan atnagtakda na rin ng iskedyul para sasusunod na pag-uusap. Itinuringitong isang malaking tagumpay ngmga manggagawa na mayorya ay 13taon nang nagtatrabaho sa kum-panya bilang mga kontraktwal.

Ang Monde Nissin ay kilala samga produkto nitong mga biskwit(SkyFlakes at Fita) at nudels (LuckyMe!). Mula 2000, laging napapabi-lang ang kumpanya sa 50 pinaka-mayamang mga korporasyon sa Pili-pinas. Ito ay pagmamay-ari ng bur-ges kumprador na si Betty Ang nanakapagtala ng P14.17 bilyong ne-tong halaga ng mga pagmamay-arinoong 2018.

Sa parehong araw, nagwelga rinang mga manggagawa ng Super 8 saPasig City matapos tanggalin satrabaho ang mahigit 200 mangga-gawang kontraktwal nito.

MATAGUMPAY NA NAIPABASURAng mga estudyante ng PolytechnicUniversity of the Philippines (PUP)sa Sta. Mesa, Manila ang Dress Co-de Policy (patakaran sa kasuotan)matapos ang pitong oras na protes-ta. Magtutuloy-tuloy pa ang mgaprotesta laban sa paglulusot sa ma-panupil na mga probisyon tulad ngmandatory random drug-testing atpanggigipit sa mga organisasyon,konseho, at publikasyon ng mgamag-aaral.

ANG BAYAN Agosto 7 , 2019 9

SONA ng Bayan labansa pambansang traydor

Sa ikaapat na State of the Nation Address (SONA) ni Rodrigo Dutertenoong Hulyo 22, naiulat na umabot sa 50,000 ang lumahok sa mga

rali laban sa kanya sa mga sentrong lunsod sa buong bansa. Kinundena ngmga raliyista ang sukdulang pagtataksil ni Duterte at ipinanawagan angpagpapatalsik sa kanya dahil sa kanyang pagsuko sa China ng mga kara-patan ng mga Pilipino sa West Philippine Sea. Binatikos nila ang kanyangpasismo at pagpapatupad ng kontra-mamamayang mga patakaran na hi-git pang nagsasadlak sa sambayanan sa kahirapan.

Sa pambansang kabisera, inu-lat ng mga organisador na may40,000 ang nagmartsa sa kahaba-an ng Commonwealth Avenue saQuezon City upang ipamukha sapambansang traydor ng Pilipinasna si Duterte na “atin ang Pinas!”Nanawagan sila na palayasin angChina sa kinakamkam nitong teri-toryong dagat ng bansa. Pinangu-nahan ang protesta ng BagongAlyansang Makabayan (Bayan) atnilahukan ng iba’t ibang organisa-syon bitbit ang kani-kanilang mgasektoral na panawagan.

Luzon. Nagprotesta ang mahi-git 600 magsasaka, mangingisda atkatutubo sa Aurora Park, LaoagCity para batikusin ang patuloy napandarahas ng militar sa kanilanghanay, pagsirit ng presyo ng mgabilihin dulot ng Tax Reform forAcceleration and Inclusion(TRAIN), at ang kawalan ng sub-sidyo para sa kanilang sektor. Du-malo naman ang mahigit 200 saporum na inilunsad ng TongtonganTi Umili-Cordillera Peoples Alliancehinggil sa SONA ni Duterte sa Ca-thedral of the Resurrection, Mag-saysay Avenue sa Baguio City.

Mahigit 500 ang nagprotestasa Peñaranda Park, Legazpi Citypara kundenahin ang malawakangextrahudisyal na pamamaslang sarehiyon. Naglunsad din ng pagki-los ang mga aktibista sa Naga,Sorsogon at Masbate para ipina-wagan ang pagpapatalsik kay Du-terte at batikusin ang kanyang pa-ngangayupapa sa China.

Visayas. Lumahok ang mahi-

git 4,000 aktibista sa magkakahi-walay na protesta sa apat nasentrong urban ng isla ng Panay.Nagprotesta ang mahigit 3,000 sapampublikong liwasan ng BacolodCity bitbit ang panawagang wa-kasan na ang arbitraryong pama-maslang at masaker laban sa ma-mamayan ng Negros. Hindi bababasa 400 aktibista ang nagprotestasa Bohol upang kundenahin angpatuloy na panggigipit at pama-maslang sa mga magsasaka at ibapang paglabag sa karapatang-tao.Pinangunahan naman ng Bayan-Central Visayas ang martsa ngmahigit 300 aktibista mula FuenteOsmeña Circle tungong ColonStreet sa Cebu City.

Mindanao. Nagprotesta angmga aktibista at Lumad sa Caga-yan de Oro at Davao City bitbitang panawagang wakasan na angbatas militar sa Mindanao. Bina-tikos din nila ang pagpapasara ngrehimen sa mga eskwelahang Lu-mad. Naglunsad ang mga resi-dente ng Marawi ng kanilang ber-syon ng SONA na tinawag nilangState of Marawi Bakwit (Sombak)sa Mindanao State University.

Ibayong dagat. Mahigit 100ang nagprotesta sa tapat ng Phi-lippine Consulate General sa NewYork City sa pangunguna ng Mala-ya Movement. Naglunsad din ngprotesta ang mga migranteng Pili-pino sa mga sentrong lunsod saAustralia, Canada, France, Hong-kong, Italy, Japan, The Nether-lands, New Zealand, Saudi Arabia,South Korea at United Kingdom.

Matagumpay na laban

sa Kentex at OceanaGold

MATAPOS ANG MAHIGIT apat nataong pakikibaka, nagkamit ng ta-gumpay ang mga manggagawa ngKentex noong Hulyo 26. Ito ay ma-tapos maglabas ang Korte Supremang kautusan sa Kentex Manufactu-ring Corp. na bayaran ng P1.44 mil-yon ang 57 manggagawang nakalig-tas sa pagkasunog ng pagawaan nitong tsinelas noong Mayo 13, 2015.Pitumpu't dalawang manggagawaang namatay sa naturang sakuna.

Binaligtad ng kautusang ito angresolusyon ng Court of Appeals nanag-abswelto sa Kentex mula sa na-sabing obligasyon nito sa mgamanggagawa. Unang inutusan ngDepartment of Labor and Employ-ment (DOLE)-National Capital Re-gion noong 2015 ang kumpanya naibayad ang nasabing halaga sa mgamanggagawa matapos matuklasanna P202.50 lamang ang kanilangarawang sahod.

Tinawag naman na tagumpay ngmga grupong pangkalikasan angdesisyon ng Regional Trial Court ngNueva Vizcaya noong Hulyo 27 nanagbasura sa petisyon ng Ocea-naGold para pigilan ang barikada ngmga residente na nagpatigil sa mgaoperasyon nito. (Basahin sa AngBayan, Hulyo 21, 2019.)

Ibinaba ang hatol noong bispe-ras ng national solidarity mission(NSM) na inorganisa ng mga akti-bistang pangkalikasan sa pangu-nguna ng Kalikasan People’s Net-work for the Environment. Layon ngNSM na imbestigahan ang nagpa-patuloy na operasyon ng kumpanyakahit pa napaso na ang kontrata ni-to noong Hunyo 20.

ANG BAYAN Agosto 7 , 2019 10

260 3,822NUCLEAR WARHEADS

USACHINA

TROPA2,300,000 1,281,900

7,760

6,000

9,726

1,710

1,770

6,393

41,760

3,269

950

1,197

TANGKE

AFV

KANYON

SELF-PROPELLED ARTILLERY

ROCKET ARTILLERY

Pangkalupaan

4,182

1,150

629

270

1,170

12,304

457

2,192

587

4,889

TOTAL AIRCRAFT

FIGHTER

MULTIROLE

ATTACK

HELICOPTER

Panghimpapawid

780

2

36

54

42

76

437

20

85

0

0

71SUBMARINE

CORVETTES

FRIGATES

DESTROYER

AIRCRAFT CARRIER

TOTAL NAVAL

Pandagat

Nasasaid na rekurso sa SCS

Malaking kawalan sa mga mangingisdang Pilipino ang iligal na pa-ngingisda ng mga Chinese sa soberanong teritoryo ng Pilipinas at

kalapit nitong mga karagatan. Sa nakaraang anim na dekada, tuluy-tuloynang lumiit ang bilang ng mga isda sa South China Sea dulot ng deka-de-kada nang sobrang pangingisda sa lugar.

Isa ang South China Sea sa li-mang nangungunang pangisdaansa buong mundo. Dito nagtatra-baho ang mahigit tatlong milyonkatao bilang mangingisda o mang-gagawa ng malalaking barko.Naglalaan ang karagatan nito ng3,365 klase ng isda. Taun-taon,tinatayang umaabot sa 16.6 mil-yong tonelada o 12% ng pandaig-digang suplay ng isda ang naku-kuha mula rito. Mayor itong pi-nagkukunan ng protina ng mil-yun-milyong mamamayan sa mgabansang nakapalibot dito.

Sa isang pag-aaral noong2015, sinabing bumagsak na nanghanggang 90% ang dami ng isdasa ilang bahagi ng SCS mula deka-da 1960. Ang mga isdang matata-as ang halaga, tulad ng tuna atgrouper, ay kakaunti na. Kinakai-langan na ng mga mangingisda napumalaot nang mas matagal atmas malayo sa karagatan paramanghuli. Dahil dito, tuluy-tuloyang pagbagsak ng huli ng mgamangingisdang Pilipino mula sakaragatan. Mula 2005-2014, bu-magsak na ito nang 13.5% at dag-dag pang 4.3% noong 2015-2016.

Disbentahe ng mga mangigis-dang Pilipino ang kanilang relati-bong maliliit na bangka, mataasna gastos sa transportasyon (namas lumaki pa dulot ng TRAIN)at kawalan ng suporta mula sagubyerno. Kabaliktaran nito angmalalaking subsidyo ng gubyer-nong Chinese para sa langis, sa-hod at gamit sa kanilang mangi-ngisda. Dahil dito, nakakapagpa-laot ang kanilang mga barko nangmas malayo at mas matagal. AngChina ang may pinakamaramingbilang ng mga sasakyang panda-gat (2,500) na nakatuon sa ma-tagalan at malayuang pangingis-

da.Disbentahe rin ng mga Pilipi-

nong mangingisda ang kawalanng seguridad kahit sa loob ngeksklusibong sonang pang-eko-nomya at mga tradisyunal na mgapangisdaan.

Pagbenta ng rekursoTinataya ng Center for En-

vironmental Concerns at Kali-kasan People's Network for theEnvironment na mahigit P773-bilyong halaga ng mga rekursongmineral, pandagat at mga hayopna soberanong pag-aari ng Pili-pinas ang ibinenta ni Duterte samga dayuhan sa nakaraangtatlong taon. sa nakaraang tat-long taon.

Mahigit P99 bilyon na anghalaga ng nasirang mga bahurang China sa West Philippine Sea(WPS) dulot ng patuloy na pag-papatrulya ng mga barkong pan-digma ng mga paramilitar naChinese sa soberanong karagatanng bansa. Dagdag dito ang aabotsa P150 bilyon na halaga ng en-dangered na mga hayop at hala-man na iligal na hinuli o kinuha atipinuslit palabas ng bansa.

Kapalit ng mabibigat na pau-tang para sa mga proyektongKaliwa Dam at Chico River PumpIrrigation, nangako si Duterte nabibigyan ang China ng mga re-kursong tubig na nagkakahalagang P23 bilyon bilang soberanonggarantiya kung sakaling mabigoitong bayaran nang buo angutang. Sa kabuuan, pinakamalakiang nawala sa bansa dulot ngmalawakang pagmimina ng mgamultinasyunal sa bansa. Sa loobng parehong panahon, mahigitP501.4-bilyong halaga ng mgamineral ang iniluwas ng mga ito.

PALIGSAHANG MILITAR: Sa buongmundo, nananatiling numero unongkapangyarihang militar ang US sausapin ng dami ng tropa, base, gamit-militar at armas-nukleyar. Hinahamonito ngayon ng umuusbong na kapang-yarihan ng China, laluna sa South ChinaSea na parehong pinakikinabangan atsinasaklaw ng kani-kanilang mgapwersang panseguridad. Narito angkasalukuyan nilang lakas-militar:

Agosto 7 , 2019 ANG BAYAN11

Pagpatay sa hari ng kalsada

Kabilang sa mga winasak ng ikalawangdigmaang pandaigdig, ang mayor na

linya ng pampublikong transportasyonsa bansa. Bilang pansamantalangsolusyon, ilan sa mga Pilipino angnamuhunan sa pagkukumpuni ngsira-sirang mga dyip na ginamitng mga Amerikanong sundalo.

Ang kauna-unahan at noo’ypinakamalaking nagmamanupak-tura ng dyip ang kumpanyangSarao Motors. Naitatag ito noong1953 ng negosyanteng si LeonardoSarao, isang mekaniko at datingdrayber ng kalesa. Mula sa inisyalna puhunan na P700 lumago angkanyang negosyo tungo sa isangkumpanya.

Binago ang disenyo ng mga lu-mang dyip upang makapagsakay ngmas maraming pasahero. Pinagtag-ping yero naman ang ginamit bilangbubong nito na pininturahan ngmatitingkad na kulay at mgapalamuti nito. Ginamit ang simbo-long kabayo sa minamanupakturanitong mga dyip bilang pagpupugaysa unang hari ng kalsada sa bansa,ang kalesa. Ang disenyo ng dyip ayhalaw sa kulay at porma ng kalesa.Mula noon, ito ang kinilalang “haring kalsada.”

Dumami tungong 300 ang ka-nilang mga manggagawa noongdekada 1960. Umabot sa halossampu kada araw ang nalilikha ni-lang dyip hanggang dekada 1970.Tumumal ang produksyon nitopagdating ng 1980, dulot nang la-bis na pagtaas ng kanilang gastossa produksyon at papauntingprangkisa na inilalabas ng gub-yerno. Bunsod na rin ng pandaig-digang krisis pampinansya, bu-magsak ang piso kung kaya'tnaging triple ang halaga ng se-gunda manong mga makina atpyesang inaangkat ng kumpanyamula sa Japan.

Upang bigyang daan ang pag-pasok ng mga taxi na Tamaraw FX,sasakyang gawa ng multinasyunalna kumpanyang Toyota, at pagbu-

bukas ng LightRail Transit noong 1995, itinigil ngLand Transportation Office (LTO)ang paglalabas ng prangkisa samga linya ng jeep. Dagdag pangpahirap sa industriya ngtransportasyon ang samutsaringmga patakarang ipinatupad nggubyerno sa pagkuha ng rehistro.Sa panahon ding ito ipinasa niLeonardo Sarao ang pamamahalang kumpanya sa kanyang anak nasi Edgardo.

Sa harap ng patuloy na pagtu-mal ng negosyo, napilitan siEdgardo na pansamantalang itigilang produksyon ng kumpanya attanggalin sa trabaho ang mahigit250 manggagawa nito noongOktubre 2000. Ilang linggo mata-pos nito, muling binuksan ang pro-duksyon ng kumpanya bagamatnalimita na lamang sa 50 katao angmga manggagawa. Sa panahongito, dalawa hanggang tatlong dyipkada linggo na lamang ang kanilangnalilikha.

Sa gitna ng mga pakana ng re-himeng Duterte na tuluyan nangipagbawal ang paggamit ng mga

SOT, binasura ni Duterte

SAGAD-SAGARANG pagkiling sa mga kapitalista ang ipinamalas ni Du-terte nang tuluyan niyang ibinasura ang panukalang Security of Tenure(SOT). Malinaw na inamin niya ito sa kanyang talumpati sa bayan ngItbayat, Batanes noong Hulyo 30 kung saan tahasan niyang sinabi na ku-lang ang proteksyong ibinibigay ng panukalang “anti-endo” sa mga nego-syante. Dahil dito, muling nagsampa sa Kongreso ang mga progresibongmambabatas ng isang panukalang mas malinaw na kontra-endo at maka-manggagawa.

lumang dyip sa pamamasada sa ta-bing ng programang “modernisa-syon," natulak ang Sarao Motors namakisosyo sa Le’ Guider Interna-tional (isang kumpanyang pagma-may-ari ng negosyanteng si YoussefAhmad), para sa produksyon ngmga electronic jeepney (e-jeepney omga dyip na pinatatakbo ng kur-yente). Imbis na makina, pinata-takbo ang mga dyip na ito ng isangpermanent magnetic motor na gawasa neodymium magnet, isang mine-ral na dominado ng China ang pag-mimina at produksyon. Noong na-karaang taon, naiulat na halos 80%ng pandaigdigang produksyon nitoay mula sa China.

Bawat yunit ng e-jeepney aynagkakahalaga sa abereyds ngP1.4 milyon, malayong mas mahalsa presyo ng tradisyunal na dyipna P400,000. Tiyak na magrere-sulta ang huwad na pakanang mo-dernisasyon sa pagkalugi at pag-kabaon sa utang ng mga drayberat opereytor at sa pagtaas ng pa-masahe.