Murid Disleksia Belajar Mengeja Dengan Melakar PDF May 21 2008-10-58 Pm 425k

8/7/2019 Murid Disleksia Belajar Mengeja Dengan Melakar PDF May 21 2008-10-58 Pm 425k

1/13

MURID DISLEKSIA BELAJAR MENGEJA DENGAN MELAKAR / MELUKIS GAMBAR

Zahrah Hj. Abdullah

Sekolah Kebangsaan Taman Tun Dr. Ismail (2)

Kuala Lumpur

PENGENALAN

Masalah disleksia dalam pembelajaran sudah lama wujud di kalangan pelajar-pelajar sekolah

rendah dan menengah. Di Malaysia, disleksia hanya diperkenalkan kepada khalayak ramai buat

pertama kalinya pada tahun 1993 melalui Seminar Kebangsaan Pengenalan kepada Disleksia

yang dianjurkan oleh Rotary Club Gombak.

Disleksia bukanlah satu istilah yang terlalu asing. Terdapat banyak buku serta bahan rujukan

internet yang ditulis berkaitan pelbagai aspek disleksia. Namun apa yang masih sangat kurang

adalah rujukan dan panduan mengenai disleksia dalam bahasa Melayu.

Di negara-negara di mana pengetahuan mengenai disleksia lebih baik di kalangan

masyarakatnya, ibu bapa merupakan pihak yang pertama menyedari masalah membaca dan

menulis ini pada anak-anak mereka. Dengan itu dapatlah mereka mendapatkan bantuan seawal

mungkin untuk anak-anak disleksia ini.

Walau bagaimanapun, di Malaysia , konsep Masalah Pembelajaran Spesifik masih sangat

baru. Sering kali ibu bapa menyedari masalah spesifik anak mereka hanya apabila terdapat

kemerosotan yang sangat serius dalam pelajarannya ketika di Tahun 3 atau 4. Pada ketika ini

anak itu sudah pun mengalami pengalaman persekolahan yang begitu menyukarkan, yang

sebenarnya boleh diatasi sekiranya diagnosis awal dilakukan bagi mengenal pasti sama ada

kanak-kanak itu mengalami disleksia. Pihak yang sering dipertanggungjawabkan dengan tugas

ini adalah para guru, terutama guru sekolah rendah. Sehubungan itu, kepentinganmeningkatkan pengetahuan para guru mengenai disleksia tidak dapat disangkal lagi. Dengan

itu tertubuhlah Program Pendidikan Khas Bermasalah Pembelajaran Spesifik Disleksia di

Sekolah Kebangsaan Taman Tun Dr. Ismail (2).


2/13

SEJARAH PENUBUHAN PROGRAM DISLEKSIA

Penubuhan program disleksia telah dirancang oleh Kementerian Pelajaran Malaysia sejak

pengambilan kumpulan pertama guru-guru menjalani kursus disleksia selama empat belas

minggu . Bagaimanapun program ini telah dapat direalisasikan pada 13 Mac 2004, dengan

memilih Sekolah Kebangsaan Taman Tun Dr. Ismail (2) sebagai sekolah pra-rintis program

disleksia.

Program ini dimulakan dengan hanya tujuh orang murid dan dua orang guru sahaja. Subjek

yang diajar ketika itu ialah Bahasa Malaysia sahaja. Kini program disleksia di sekolah ini

mempunyai tiga puluh tiga orang murid dan empat orang guru yang mengajar subjek-subjek

utama seperti Bahasa Malaysia, Sains dan Matematik. Murid-murid disleksia mengikuti

pembelajaran subjek-subjek lain di kelas arus perdana.

Pelancaran rasmi program disleksia di Peringkat Kebangsaan telah disempurnakan di Sekolah

Kebangsaan Taman Tun Dr. Ismail (2) pada 16 Jun 2004, oleh Yg. Bhg. Puan Hajah Siti

Zaharah binti Mat Akib , Timbalan Ketua Pengarah Pelajaran, Jabatan Pendidikan Khas,

Kementerian Pelajaran Malaysia.

PROSES PENGAMBILAN MURID DISLEKSIA

Murid-murid dikenalpasti oleh guru kelas atau guru subjek. Mereka terdiri daripada

murid-murid yang gagal dalam PKSR 1 setelah mengikuti pendidikan di arus

perdana selama enam bulan.

Mereka di hantar ke kelas pemulihan khas selama empat bulan bagi mengikuti

program tersebut dan melepasi ujian mode yang dijalankan.

Sekiranya murid itu melepasi ujian mode yang diberikan oleh guru pemulihan, dia

akan dirujuk kepada guru program disleksia.

Guru program disleksia akan mengeluarkan satu salinan borang ISD (Instrumen

Senarai Semak Disleksia) yang perlu diberikan kepada guru kelas untuk dibincang

bersama guru subjek lain dan guru pemulihan.


3/13

Borang ISD yang telah lengkap diisi akan dikembalikan kepada guru program

disleksia untuk dinilai mengikut garis panduan yang telah ditetapkan oleh Jabatan

Pendidikan Khas, Kementerian Pelajaran Malaysia.

Borang ISD beserta rumusan yang lengkap akan diserahkan kepada Penyelaras

Pendidikan Khas dan Guru Besar , untuk diserahkan kepada ibu bapa atau penjaga

murid tersebut bagi mendapatkan pengesahan pengamal perubatan (iaitu dari

Institut Pediatrik).

Sementara menunggu pengesahan doktor, murid tersebut akan diberi Ujian

Diagnostik oleh guru program disleksia bagi mengenalpasti kelemahan dan

kekuatannya dalam akademik. Selain dari itu dia mengikuti sesi pelajaran di kelas

biasa.

Setelah murid itu disahkan sebagai disleksik ia akan terus mengikuti program

disleksia. Jika bukan, ia akan dihantar ke kelas yang sepatutnya .

PELAKSANAAN PROGRAM

Kelas Inklusif Disleksia di SK Taman Tun Dr. Ismail (2) melaksanakan pengajaran Bahasa

Malaysia sahaja kepada murid-murid yang tidak ada masalah dalam subjek lain. Mereka akan

mengikuti pembelajaran semua subjek lain di kelas arus perdana.

Manakala Kelas Khas Disleksia pula menerima murid-murid yang lemah dalam subjek Bahasa

Malaysia, Sains dan Matematik. Subjek lain diikuti di kelas arus perdana.

Jadual waktu bagi Kelas Inklusif dan Kelas Khas Disleksia diambil daripada kelas arus perdana

, dengan kurikulum yang serupa. Yang berbeza ialah teknik pengajaran dan bahan-bahan yang

guru gunakan untuk mengajar murid disleksia.


4/13

MURID BERKEPERLUAN KHAS

Murid berkeperluan khas adalah mereka yang istimewa dan perlukan pendekatan pengajaran

dan pembelajaran yang berbeza daripada murid biasa. Pada tahun 1977 satu peruntukan di

bawah perlembagaan Amerika Syarikat (Public Law 94 142) diluluskan bagi mengiktiraf hak

kanak-kanak Amerika yang mengalami masalah pembelajaran. Ia khusus bagi mendapatkan

pemeriksaan serta kaedah yang bersesuaian bagi menangani masalah mereka. Dalam tahun

1981 England dan Scotland meluluskan Akta Pendidikan yang menyatakan bahawa semua

kanak-kanak yang mengalami apa jua jenis masalah pembelajaran wajar mendapat

pemeriksaan dan bantuan yang sesuai dengan keperluan khas mereka.

Di Malaysia, pendidikan murid berkeperluan khas diletakkan di bawah Jabatan Pendidikan

Khas, Kementerian Pelajaran Malaysia. Secara umumnya disleksia merujuk kepada masalah

persepsi dalam otak yang menyebabkan kesukaran membaca dan menulis bahasa. Murid

disleksia sering tidak dapat membaca walaupun mereka mempunyai IQ yang tinggi atau sama

dengan murid normal.

APAKAH DISLEKSIA

Disleksia berasal daripada gabungan perkataan Greek dys yang bermaksud kesukaran dan

lexis yang bermaksud bahasa . Secara literalnya , disleksia bermaksud kesukaran dalam

bahasa ( Ott, 1997). Kanak-kanak disleksia bukan sahaja menghadapi masalah dalam

pembacaan, tetapi juga ejaan, penulisan serta beberapa aspek bahasa yang lain.

Definisi operasional disleksia yang pertama dikeluarkan oleh World Federation of Neurology

(1968). Menurut definisi itu, disleksia ialah : Suatu kecelaruan pada kanak-kanak di mana,

meskipun mereka melalui pengalaman bilik darjah konvensional, gagal menguasai kemahiran

bahasa seperti membaca, menulis dan mengeja yang selaras dengan kemampuan intelektual

mereka .

Seterusnya, definisi yang lebih terkini mengenai disleksia mengiktirafkannya sebagai suatu

masalah kognitif (Thomson, 1984). Selain itu, disleksia diakui bukan sahaja menjejaskan

ingatan dan konsentrasi seorang kanak-kanak, bahkan juga kemahiran pengurusan diri dan

kadang kala turut mempengaruhi kebolehan matematik.


5/13

Disleksia adalah masalah pembelajaran kronik dan bukan kerana lambat dalam penguasaan

kemahiran asas literasi. Oleh yang demikian, ia melibatkan murid-murid di sekolah rendah,

menengah, pengajian tinggi dan orang dewasa. Kajian menunjukkan 5 15 % murid-murid

sekolah adalah disleksik, bererti ianya lebih kerap daripada penyakit lelah.

Kementerian Pelajaran Malaysia mendefinasikan murid yang mengalami masalah pembelajaran

disleksia ialah murid yang mempunyai kecerdasan mental yang searas atau melebihi murid-

murid biasa tetapi mempunyai kesukaran atau kelemahan yang tinggi dalam kemahiran

membaca, mengeja dan menulis.

Mengikut kajian yang dilakukan oleh Dr. Galaburda , susunan sel-sel otak seorang disleksia

adalah berbeza daripada otak orang biasa. Apabila dilahirkan, manusia mewarisi gen daripada

ibu bapanya. Oleh itu, masalah disleksia boleh dikatakan sebagai masalah keturunan. 88

peratus daripada mereka yang mempunyai symptom disleksia mewarisi masalah itu daripada

ahli keluarganya. 12 peratus lagi mendapat masalah ini daripada kemalangan iaitu ketika dalam

kandungan atau pun selepas dilahirkan.

Ahli penyelidik masih tidak dapat mengetahui bagaimana otak manusia berfungsi, tetapi sudah

mengenal pasti fungsi beberapa kawasan otak yang tertentu. Walaupun setiap kawasan

mempunyai fungsinya yang tersendiri, namun setiap kawasan di dalam otak adalah berkaitan

antara satu sama lain.

Otak kita dibahagikan kepada dua bahagian yang disambungkan dengan satu saraf yang

panjangnya sepuluh sentimeter dan diameternya lima sentimeter. Saraf itu dikenali sebagai

corpus callosum.


6/13

Otak terdiri daripada dua hemisfera.

Walaupun kedua belah otak kelihatan sama, setiap bahagian mempunyai tugasnya yang

tersendiri. Bahagian kiri otak menguasai percakapan, kewarasan, dan merupakan bahagian

yang lebih berkuasa daripada bahagian sebelah kanan (verbal, logical and controlling half).

Manakala bahagian kanan pula menguasai perlakuan dan merupakan bahagian pemikiran

bukan lisan, praktikal dan kebolehan memahami (non-verbal, practical and intuitive).

Pandangan atas kawasan pemprosesan bahasa dalam kedua-dua

hemisfera otak mereka yang normal (Hornsby, 1995)

Manusia biasanya mempunyai bahagian pertuturan di sebelah kiri otak yang lebih besar

daripada sebelah kanan otak. Ramai pakar percaya yang masalah disleksia timbul apabila


7/13

kedua belah otak mempunyai bahagian bahasa yang sama besar. Punca utama masalah

disleksia adalah disebabkan oleh sambungan antara kedua belah otak yang dipanggil corpus

callosum . Corpus callosum boleh menjadi satu perjalanan isyarat saraf yang sesak dengan

impuls saraf yang berulang-alik (confusing traffic jam of nerve signals). Contohnya, objek-objek

yang padu seperti kerusi, meja, bola, tidak menimbulkan masalah kepada kanak-kanak

disleksia kerana ianya bersifat tiga dimensi. Sebaliknya, huruf-huruf seperti b atau d boleh

menimbulkan kekeliruan kepada mereka. Imej huruf ini akan dipindahkan dari hemisfera otak

kiri ke hemisfera otak kanan silih berganti (berulang-alik), sambil otak cuba membuat keputusan

samada ianya adalah b atau d . Pemindahan silih berganti ini menyebabkan laluan antara

otak kiri dan kanan menjadi sesak dan mengambil masa yang lama sehingga menyebabkan

kesan seperti imej cermin bagi huruf-huruf ini.

Perbandingan isyarat saraf antara manusia normal dan mereka yang menghidap

disleksia ( Hornsby, 1995 ).

Gambar kiri: Pembaca normal mengaktifkan system saraf yang kebanyakannya

terletak di belakang hemisfera kiri otak (bahagian yang gelap).


8/13

Gambar kanan: Otak pembaca disleksia. Bahagian itu kurang diaktifkan , sebaliknya

bahagian hadapan hemisfera kiri otak yang lebih aktif.

Disleksia berlaku kerana terdapat perbezaan dalam struktur dan fungsi otak tetapi tidak dapat

dipastikan apa yang sebenarnya punca masalah disleksia. Kita hanya tahu bahawa disleksia

adalah satu masalah keturunan dan dapat dikaitkan dengan kromosom 6. Walau apa pun

punca disleksia, kita sebagai guru harus menerima situasi ini dan menumpukan lebih perhatian

terhadap murid kita yang mempunyai otak yang berlainan, yang berbakat dan produktif, tetapi

perlu menggunakan kaedah belajar yang tersendiri.

Perbandingan otak antara manusia normal dan mereka yang

menghidap disleksia ( Shaywitz, 2002 ).

Keletihan adalah satu masalah besar yang dihadapi oleh kanak-kanak disleksia. Ini kerana

mereka terpaksa menumpukan sepenuh usaha belajar bersama rakan-rakan yang normal. Ini

lazimnya membuatkan mereka amat letih dari segi mental dan fizikal setelah belajar seharian di

sekolah.

MASALAH FONOLOGI


9/13

Pengkodan fonologi merujuk kepada hubungan sistematik antara huruf dengan bunyi. Secara

ringkasnya, kanak-kanak disleksia lazimnya mengalami kesukaran membezakan perkataan

yang mempunyai bunyi yang hampir sama, seperti pasu dan paku. Mereka juga tidak dapat

mendengar rima akhir yang sama dalam perkataan-perkataan. Contohnya, Jack and Jill went

up the hill .Perkataan Jill dan hill tidak dapat di kesan oleh mereka sebagai perkataan yang

bunyi akhirnya sama. Sebaliknya mereka akan menjawab Jackdan Jill .

Ini juga bermakna mereka keliru dan sukar membezakan harga sesuatu barang dalam bahasa

Inggeris , seperti antara fifty cents dan fifteen cents . Kesukaran ini bukanlah disebabkan oleh

masalah pendengaran, sebaliknya berkaitan dengan pemprosesan maklumat di dalam otak

(Farrer, 1996).

Keprihatinan dan pengetahuan para guru mengenai masalah kanak-kanak disleksia sangat

penting dalam usaha membantu mereka belajar. Umpamanya, kanak-kanak itu perlu diberi

tempat duduk yang paling hadapan di dalam bilik darjah. Dengan cara ini , guru dapat

memerhatikan kanak-kanak itu secara berterusan bagi memastikan arahan guru dapat diikuti

dengan jelas. Misalnya, apabila guru mengarahkan murid-murid memerhati teks di muka surat

32, kanak-kanak itu tidak tercari-carinya di halaman 23.

MASALAH MENGINGAT PERKATAAN

Secara umumnya, kanak-kanak disleksia mempunyai IQ yang normal, malah sebahagian

daripada mereka mempunyai kecerdasan luar biasa. Namun begitu , mereka mempunyai

masalah dalam mencari semula perkataan. Ini bererti mereka tidak dapat menjawab soalan

secara spontan. Mereka juga sering didapati mengalami kesukaran mengingati nama kawan-

kawan dan anggota keluarga dan sering merujuk individu tersebut sebagai kawan saya di

sekolah atau budak lelaki itu . Mereka sukar mengingati fakta-fakta yang telah mereka

dengar. Seorang kanak-kanak disleksia mungkin dapat menghuraikan proses penyebarandalam subjek sains dengan panjang lebar, tetapi mereka mengalami kepayahan menyenaraikan

contoh tumbuhan yang menggunakan angin sebagai mekanisma penyebaran. Selain itu, kanak-

kanak disleksia juga cenderung menjadi kaku dan membisu apabila ditanyakan soalan.

MASALAH PENYUSUNAN BERSIRI


10/13

Kajian menunjukkan kanak-kanak disleksia sukar menyusun sesuatu secara bersiri, seperti

susunan bulan dalam setahun , susunan hari dalam seminggu, susunan huruf , nombor dan

ejaan-ejaan bagi perkataan-perkataan.

MASALAH INGATAN JANGKA PENDEK

Ingatan jangka pendek ataupun ingatan bekerja merujuk kepada stor di mana maklumat yang

sedang digunakan disimpan. Kanak-kanak disleksia didapati menghadapi masalah memproses

maklumat yang baru masuk dan pada masa yang sama mengambil maklumat dari stor ingatan

jangka panjang. Kesemua proses ini akan mengumpul maklumat di stor ingatan jangka pendek

bagi digunakan pada masa itu. Ini bererti kanak-kanak disleksia tidak berupaya mengingati

arahan-arahan panjang yang diberikan. Sebagai contoh, pelajaran membuat origami dalam

subjek Pendidikan Seni, membuatkan mereka kehilangan punca kerana arahan yang terlalu

panjang dalam aktiviti tersebut .

Masalah yang serupa juga dihadapi oleh kanak-kanak disleksia apabila berhadapan dengan

soalan aneka pilihan. Untuk memilih jawapan yang tepat, mereka perlu memegang satu soalan

dan empat pilihan jawapan dalam stor ingatan bekerjanya. Ini merupakan masalah berat bagi

mereka. Oleh kerana itu , mereka lebih berupaya menjawab dengan baik dalam soalan terbuka

yang memberi ruang untuk mereka berfikir dan menulis jawapan yang dikehendaki.

MENGEJA DENGAN MELAKAR / MELUKIS GAMBAR

Dalam tempoh menangani murid-murid disleksia selama dua tahun, berbagai pengalaman baru

dan penemuan yang telah kami lalui. Mereka (murid-murid disleksia) yang lebih pintar sering

mencari kaedah belajar cara mereka sendiri. Daya kreativiti mereka yang tinggi membolehkan

mereka membuat pilihan cara mana mereka harus gunakan untuk memudahkan mereka

belajar. Salah satu cara belajar yang akan saya kongsi bersama kali ini ialah cara muriddisleksia belajar mengeja perkataan-perkataan dengan menggunakan lakaran atau lukisan

(gambar). Harus diambil ingatan bahawa tidak ada satu cara belajar yang salah atau betul

untuk mereka gunakan. Sebaliknya mereka bebas memilih satu cara yang mereka boleh ikuti

atau memudahkan mereka.


11/13

Murid ini mengalami kesukaran untuk membina sukukata, apatah lagi mengeja perkataan.

Kekuatan dalam kebolehannya ialah mendengar bunyi huruf. Dia cekap memilih perkataan bagi

huruf awal yang ditentukan. Contohnya; m - mata

b - bola

t - tangga

i - ikan

s - sudu , dan seterusnya.

Perkataan-perkataan yang dipilih selalunya terdiri daripada perkataan yang mudah untuk dilukis

atau dilakar olehnya. Daripada lakaran gambar-gambar dia tafsirkan kepada huruf-huruf awal.

Huruf-huruf tersebut dicantumkan, maka terbinalah perkataan yang ingin dieja.

Penjelasan di atas mungkin dirasakan begitu rumit atau mengelirukan bagi kita, tapi hakikatnya,

itulah cara yang digunakan oleh murid ini di peringkat permulaan beliau belajar mengeja,

setelah gagal mengeja dengan cara biasa yang digunakan oleh murid-murid lain.

Contoh cara ini digunakan:

Perkataan yang perlu dieja ialah matahari.

Bunyi huruf [m].....dia memilih mata

[a]. api

[t] . tangga

[a]..api

[h] .hujan

[a]..api

[r]rambutan

[i].ikan

Murid ini akan melukis gambar-gambar berdasarkan bunyi huruf-huruf dalam perkataan yang

perlu dieja;

mata, api, tangga, api, hujan, api, rambutan, ikan.


12/13

[m] [a] [t] [a] [h] [a] [r] [i]

Dicantumkan huruf-huruf awal bagi gambar-gambar yang dilukis, maka terbinalah

perkataannya, m a t a h a r i.

Murid ini menggunakan kaedah ini untuk mengeja selama beberapa bulan. Setelah mahir,

dengan sendirinya dia tidak perlu lagi melukis, tetapi telah mampu menulis huruf yang

dibunyikan. Kini dia berada di Tahun 5, dan menunjukkan prestasi yang boleh dibanggakan.

Kunci kejayaan di sini ialah memberi fokus kepada kemajuan jangka pendek dalam sesi latihan

dan ini mengekalkan motivasi dan membolehkan murid ini membina cara pembelajarannya

sendiri. Akhirnya dia boleh mengeja dan membaca seperti mana murid-murid lain, dengan

penuh rasa yakin pada diri sendiri.

KANAK-KANAK DISLEKSIA TIDAK KESEORANGAN

Terdapat ramai tokoh-tokoh terkenal dan berjaya yang diketahui menghidap disleksia, di

antaranya ialah Leornado Da Vinci, Tom Cruise, Lee Kwan Yew, Walt Disney, John F.

Kennedy, Albert Einstein, Winston Churchill, Pablo Picasso, Whoopi Goldberg, Richard

Branson, Thomas Edison dan ramai lagi.

HARAPAN

Semoga murid-murid disleksia yang sedang kita didik sekarang adalah bakal tokoh-tokoh

terkenal negara dan dunia di satu masa nanti.

BIBLIOGRAFI


13/13

Carol Sullivan Spafford. George S. Grosser. Dyslexia Research and Resource Guide.

Dr. Grant Martin. Help ! My Child Isnt Learning.

Sylvia Edwards. David Fulton Publishers, London. Reading For All.

Sylvia Edwards. David Fulton Publishers, London. Writing For All.

Ann Berger. Implementing the Literacy Hour for People with Learning Difficulties.

Biggar, S., & Barr, J. (1996). The Emotional World of Specific Learning Difficulties. In G. Reid

(Ed.), Dimensions of Dyslexia. Volume 2. Literacy, Language and Learning.

Flynn, J. M., & Rahbar, M. H. (1994). Prevalence of reading failure in boys compared with girls.

Hornsby, B. (1995). Overcoming Dyslexia. London: Vermillon.

Maklumat Pendidikan Khas . (2003). Jabatan Pendidikan Khas. Kementerian Pelajaran

Malaysia.

Maklumat Pendidikan Khas. (2006). Jabatan Pendidikan Khas. Kementerian Pelajaran

Malaysia.

Ott, P. (1997). How to Detect and Manage Dyslexia. A Reference and Resource Manual .

London :Heinemann Educational Publishers.

Raymond, S. (1997). Helping Children Cope with Dyslexia. London : Sheldon Press.

Shaywitz, S. (2003). Overcoming Dyslexia. Alfred A. Knopf: New York.

Documents

Murid Disleksia Belajar Mengeja Dengan Melakar PDF May 21 2008-10-58 Pm 425k