MPSAS 9 - anm.gov.my · Sebagai contoh, sesuatu entiti mungkin menjual barangan dan pada masa yang sama mengikat perjanjian berasingan untuk membeli semula barangan itu pada masa

KERAJAAN MALAYSIA

Piawaian Perakaunan Sektor Awam Malaysia(Malaysian Public Sector Accounting Standards)

MPSAS 9

Hasil daripada Urus Niaga Pertukaran

Mac 2013

MPSAS 9 – Hasil daripada Urus Niaga Pertukaran

1

MPSAS 9 - HASIL DARIPADA URUS NIAGA PERTUKARAN

Pengiktirafan

Piawaian Perakaunan Sektor Awam Malaysia (MPSAS) 9 adalah berasaskan PiawaianPerakaunan Sektor Awam Antarabangsa (IPSAS) 9, Hasil Daripada Urus Niaga Pertukaran,daripada Buku Panduan Penyataan Perakaunan Sektor Awam Antarabangsa Lembaga PiawaianPerakaunan Sektor Awam Antarabangsa, yang diterbitkan oleh Persekutuan AkauntanAntarabangsa (IFAC) pada April 2011 dan digunakan dengan kebenaran IFAC. Buku PanduanPenyataan Perakaunan Sektor Awam Antarabangsa © 2011 oleh Persekutuan AkauntanAntarabangsa (IFAC). Hak cipta terpelihara.

Disediakan oleh :Jabatan Akauntan Negara MalaysiaNo. 1, Persiaran PerdanaKompleks Kementerian KewanganPresint 2, Pusat Pentadbiran Kerajaan Persekutuan62594 Putrajaya

Tel : 03-88821000Faks : 03-88821765Web : http://www.anm.gov.my


2

MPSAS 9 - HASIL DARIPADA URUS NIAGA PERTUKARAN

KANDUNGAN

Perenggan

Objektif......................................................................................................................................

Skop............................................................................................................................................. 1–10

Takrif.......................................................................................................................................... 11–13

Hasil.................................................................................................................................... 12–13

Pengukuran Hasil........................................................................................................................ 14–17

Pengenalpastian Urus Niaga....................................................................................................... 18

Penyediaan Perkhidmatan.......................................................................................................... 19–27

Jualan Barangan.......................................................................................................................... 28–32

Faedah, Royalti dan Dividen...................................................................................................... 33–38

Pendedahan................................................................................................................................. 39–40

Tarikh Kuat kuasa...................................................................................................................... 41–42

Panduan Pelaksanaan

Perbandingan dengan IPSAS 9


3

Piawaian Perakaunan Sektor Awam Malaysia (MPSAS) 9, Hasil daripada Urus NiagaPertukaran, dinyatakan dalam perenggan 1-42. Semua perenggan mempunyai kuasa yang setara.MPSAS 9 seharusnya dibaca dalam konteks objektifnya dan Prakata kepada PiawaianPerakaunan Sektor Awam Malaysia. MPSAS 3 Dasar Perakaunan, Perubahan dalam AnggaranPerakaunan dan Kesilapan, menyediakan asas untuk memilih dan menerapkan dasar perakaunandisebabkan tiadanya petunjuk yang jelas.


4

Objektif

Rangka Kerja Penyediaan dan Pembentangan Penyata Kewangan oleh IPSASB mentakrifkanpendapatan sebagai "peningkatan dalam manfaat ekonomi sepanjang tempoh perakaunan dalambentuk aliran masuk atau penambahan aset atau pengurangan liabiliti yang menyebabkan peningkatandalam ekuiti, selain yang berkaitan dengan sumbangan daripada penyumbang ekuiti." IPSASBmentakrifkan pendapatan sebagai merangkumi hasil dan untung. Piawaian ini menggunakan istilah"hasil," yang merangkumi hasil dan untung, bagi menggantikan istilah "pendapatan." Item khusustertentu yang akan diiktiraf sebagai hasil yang dinyatakan dalam piawaian lain, adalah tidak termasukdalam skop Piawaian ini. Sebagai contoh, untung yang diperoleh daripada penjualan hartanah, loji danperalatan secara khusus dinyatakan dalam piawaian bagi hartanah, loji dan peralatan dan tidaktermasuk dalam Piawaian ini.

Objektif Piawaian ini adalah bagi menentukan pengolahan perakaunan untuk hasil yang timbuldaripada urus niaga pertukaran dan peristiwa.

Isu utama dalam perakaunan untuk hasil adalah bagi menentukan bila pengiktirafan hasil dilakukan.Hasil diiktiraf apabila terdapat kemungkinan bahawa:

(a) manfaat ekonomi masa hadapan atau potensi perkhidmatan akan mengalir kepada entiti; dan

(b) manfaat ini boleh diukur dengan pasti.

Piawaian ini mengenal pasti keadaan yang memenuhi kriteria ini dan seterusnya hasil akan diiktiraf. Iajuga memberikan panduan praktikal berhubung penggunaan kriteria ini.

Skop

1. Sesuatu entiti yang menyedia dan membentangkan penyata kewangan mengikut asasperakaunan akruan hendaklah mengguna pakai Piawaian ini untuk memperakaunkanhasil yang diperoleh daripada urus niaga pertukaran dan peristiwa berikut:

(a) Penyediaan perkhidmatan;

(b) Jualan barangan; dan

(c) Penggunaan aset entiti oleh pihak lain yang menghasilkan faedah, royalti dandividen atau pengagihan yang serupa.

2. Piawaian ini terpakai kepada semua entiti sektor awam selain Perusahaan PerniagaanKerajaan (Government Business Enterprise, GBE).

3. Prakata kepada Piawaian Perakaunan Sektor Awam Malaysia yang dikeluarkan oleh JabatanAkauntan Negara menjelaskan bahawa GBE menggunakan piawaian perakaunan diluluskanyang dikeluarkan oleh Lembaga Piawaian Perakaunan Malaysia (MASB). GBE ditakrifkandalam MPSAS 1, Pembentangan Penyata Kewangan.

4. Piawaian ini tidak terpakai kepada hasil yang diperoleh daripada urus niaga bukan pertukaran.

5. Entiti sektor awam mungkin memperoleh hasil daripada urus niaga pertukaran atau bukanpertukaran. Urus niaga pertukaran adalah apabila entiti menerima aset atau perkhidmatan, atauliabilitinya dilangsaikan, dan secara langsung memberikan nilai yang setara (terutamanya


5

dalam bentuk barangan, perkhidmatan atau penggunaan aset) kepada pihak lain dalampertukaran. Contoh urus niaga pertukaran termasuklah:

(a) Pembelian atau jualan barangan atau perkhidmatan, atau

(b) Pajakan hartanah, loji dan peralatan pada harga pasaran.

6. Untuk membezakan antara hasil pertukaran dengan bukan pertukaran, inti pati urus niaga danbukannya bentuk urus niaga yang perlu dipertimbangkan. Contoh urus niaga bukan pertukarantermasuk hasil daripada penggunaan kuasa kerajaan (contohnya, cukai langsung dan taklangsung, duti dan denda), geran dan derma.

7. Penyediaan perkhidmatan biasanya melibatkan prestasi entiti bagi suatu tugas dalam tempohmasa yang dipersetujui. Perkhidmatan itu boleh diberikan dalam satu tempoh atau lebih.Contoh hasil yang biasa diterima daripada urusniaga pertukaran oleh entiti sektor awamtermasuklah penyediaan perumahan, pengurusan kemudahan air, pengurusan jalan tol danpengurusan bayaran pindahan. Hasil yang diperoleh daripada perjanjian bagi penyediaanperkhidmatan yang berkaitan secara langsung dengan kontrak pembinaan, sebagai contoh,perjanjian untuk mendapatkan perkhidmatan pengurus projek dan arkitek, tidak dibincangkandalam Piawaian ini tetapi dibincangkan selaras dengan keperluan untuk kontrak pembinaanseperti yang dinyatakan dalam MPSAS 11, Kontrak Pembinaan.

8. Barangan termasuk:

(a) barangan yang dihasilkan oleh entiti untuk tujuan jualan seperti penerbitan, dan

(b) barangan yang dibeli untuk dijual semula, seperti barang niaga atau tanah dan hartalain yang dipegang untuk dijual semula.

9. Penggunaan aset entiti oleh pihak lain yang memberikan hasil dalam bentuk:

(a) Faedah - caj ke atas penggunaan wang tunai atau kesetaraan tunai, atau amaun yangterhutang kepada entiti;

(b) Royalti - caj ke atas penggunaan aset jangka panjang entiti, sebagai contoh, paten,tanda dagangan, hak cipta dan perisian komputer; dan

(c) Dividen atau pengagihan yang serupa - pengagihan lebihan kepada pemegangpelaburan ekuiti mengikut kadar pegangan berdasarkan sesuatu kelas peganganmodal.

10. Piawaian ini tidak meliputi hasil yang diperoleh daripada:

(a) Perjanjian pajakan (rujuk MPSAS 13, Pajakan);

(b) Dividen atau pengagihan serupa yang terhasil daripada pelaburan yang menggunakankaedah ekuiti (rujuk MPSAS 7, Pelaburan dalam Entiti Bersekutu);

(c) Untung daripada penjualan hartanah, loji dan peralatan (yang dinyatakan dalamMPSAS 17, Hartanah, Loji dan Peralatan);

(d) Kontrak insurans dalam skop piawaian perakaunan antarabangsa atau kebangsaanyang relevan;


6

(e) Perubahan dalam nilai saksama aset dan liabiliti kewangan atau pelupusannya(panduan tentang pengiktirafan dan pengukuran instrumen kewangan boleh didapatidalam MPSAS 29, Instrumen Kewangan: Pengiktirafan dan Pengukuran);

(f) Perubahan dalam nilai aset semasa yang lain;

(g) Pengiktirafan awal dan perubahan dalam nilai saksama aset biologi yang berkaitandengan aktiviti pertanian (rujuk MPSAS 27, Pertanian);

(gA) Pengiktirafan awal bagi keluaran pertanian (rujuk MPSAS 27); dan

(h) Perlombongan bijih mineral.

Takrif

11. Istilah berikut digunakan dalam Piawaian ini dengan maksud yang dinyatakan:

Urus niaga pertukaran ialah urus niaga apabila sebuah entiti menerima aset atauperkhidmatan, atau liabiliti dilangsaikan dan secara langsung memberikan nilai yanghampir sama (terutamanya dalam bentuk wang tunai, barangan, perkhidmatan ataupenggunaan aset) kepada entiti lain sebagai pertukaran.

Nilai saksama ialah amaun sesuatu aset yang boleh ditukarkan atau liabilitidilangsaikan, antara pihak yang berpengetahuan dan bersetuju dalam urus niaga secaratelus.

Urus niaga bukan pertukaran ialah urus niaga yang bukan urus niaga pertukaran.Dalam urus niaga bukan pertukaran, sesuatu entiti sama ada menerima daripada ataumemberi kepada entiti lain sesuatu nilai, tanpa secara langsung memberi ataumenerima nilai yang hampir sama sebagai pertukaran.

Istilah yang ditakrifkan dalam MPSAS lain digunakan juga dalam Piawaian ini denganmaksud yang sama seperti dalam Piawaian berkenaan, dan diterbitkan semula dalamGlosari Istilah yang Ditakrifkan yang diterbitkan secara berasingan.

Hasil

12. Hasil merupakan aliran masuk kasar manfaat ekonomi atau potensi perkhidmatan yang telahditerima dan belum terima oleh entiti dalam akaunnya sahaja. Amaun yang dikutip sebagaiagen kepada kerajaan, organisasi kerajaan lain atau bagi pihak ketiga, contohnya, kutipanbayaran telefon dan elektrik oleh pejabat pos bagi pihak entiti yang menyediakanperkhidmatan tersebut bukanlah manfaat ekonomi atau potensi perkhidmatan yang mengalirkepada pejabat pos tersebut, dan ia tidak menyebabkan peningkatan dalam aset ataupengurangan dalam liabilitinya. Oleh itu, kutipan itu tidak termasuk sebagai hasil. Begitu jugadalam hubungan agensi, aliran masuk kasar manfaat ekonomi atau potensi perkhidmatantermasuk amaun yang dikutip bagi pihak prinsipal tidak menyebabkan peningkatan dalam asetbersih/ekuiti bagi entiti. Amaun yang dikutip bagi pihak prinsipal itu bukanlah hasil.Sebaliknya, hasil ialah amaun bagi apa-apa komisen yang diterima atau belum terima untukkutipan atau pengendalian aliran kasar tersebut.


7

13. Aliran masuk daripada pembiayaan terutamanya pinjaman, tidak memenuhi takrif hasilkerana:

(a) ia menyebabkan perubahan yang sama bagi aset dan liabiliti; dan

(b) tidak memberi kesan ke atas aset bersih/ekuiti.

Aliran masuk daripada pembiayaan dimasukkan terus ke dalam penyata kedudukan kewangandan ditambah kepada baki aset dan liabiliti.

Pengukuran Hasil

14. Hasil hendaklah diukur pada pertimbangan nilai saksama yang diterima atau belumterima.

15. Amaun hasil yang diperoleh daripada urus niaga biasanya ditentukan oleh perjanjian antaraentiti dengan pembeli atau pengguna ke atas sesuatu aset atau perkhidmatan. Ia diukur padapertimbangan nilai saksama yang diterima atau belum terima dengan mengambil kira apa-apaamaun diskaun dagangan dan rebat volum yang dibenarkan oleh entiti.

16. Dalam kebanyakan kes, pertimbangan adalah dalam bentuk wang tunai atau kesetaraan tunai,dan amaun hasil ialah amaun wang tunai atau kesetaraan tunai yang diterima atau belumterima. Walau bagaimanapun, apabila aliran masuk wang tunai atau kesetaraan tunai ditunda,nilai saksama bagi pertimbangan itu mungkin kurang daripada amaun nominal wang tunaiyang diterima atau belum terima. Sebagai contoh, entiti mungkin memberikan kredit tanpafaedah kepada pembeli atau menerima nota belum terima dengan kadar faedah di bawahpasaran daripada pembeli sebagai balasan bagi jualan barangan. Apabila sesuatu aturan secaraefektif membentuk urus niaga pembiayaan, maka nilai saksama bagi pertimbangan tersebutditentukan dengan mendiskaunkan kesemua penerimaan masa hadapan menggunakan kadarfaedah tertaksir. Kadar faedah tertaksir boleh ditentukan sama ada:

(a) Kadar lazim bagi instrumen yang serupa oleh penerbit yang mempunyai penarafankredit yang sama; atau

(b) Kadar faedah yang mendiskaunkan amaun nominal sesuatu instrumen kepada hargajualan tunai semasa bagi barangan atau perkhidmatan.

Perbezaan antara pertimbangan nilai saksama dan nilai nominal diiktiraf sebagai hasil faedahmengikut perenggan 33 dan 34.

17. Apabila barangan atau perkhidmatan ditukarkan atau digantikan dengan barangan atauperkhidmatan yang sama jenis dan nilainya, maka pertukaran itu tidak dianggap sebagai urusniaga yang menjana hasil. Keadaan ini biasanya berlaku bagi komoditi seperti minyak ataususu, apabila pembekal menukarkan atau menggantikan inventori di pelbagai lokasi untukmemenuhi permintaan di lokasi yang tertentu pada masa yang ditetapkan. Apabila barangandijual atau perkhidmatan diberikan sebagai pertukaran untuk barangan atau perkhidmatanyang tidak serupa, maka pertukaran itu dianggap sebagai urus niaga yang menjana hasil. Hasildiukur pada nilai saksama barangan atau perkhidmatan yang diterima, dilaraskan dengan apa-apa amaun pindahan wang tunai atau kesetaraan tunai. Apabila nilai saksama bagi baranganatau perkhidmatan yang diterima tidak boleh diukur dengan pasti, maka hasil tersebut diukur


8

pada nilai saksama bagi barangan atau perkhidmatan yang ditukarkan, dengan membuatpelarasan bagi apa-apa amaun pindahan wang tunai atau kesetaraan tunai.

Pengenalpastian Urus Niaga

18. Kriteria pengiktirafan dalam Piawaian ini biasanya diguna pakai secara berasingan untuksetiap urus niaga. Walau bagaimanapun, dalam keadaan tertentu, adalah perlu untukmengguna pakai kriteria pengiktirafan terhadap setiap komponen yang boleh dikenal pastisecara berasingan bagi satu urus niaga untuk menggambarkan inti pati urus niaga tersebut.Sebagai contoh, apabila harga satu produk termasuk amaun penyelenggaraan berikutnya bolehdikenal pasti, amaun itu perlu ditangguhkan, dan diiktiraf sebagai hasil dalam tempohperkhidmatan penyelenggaraan diberikan. Sebaliknya, kriteria pengiktirafan diguna pakaikepada dua atau lebih urusniaga secara bersama apabila urus niaga ini berkaitan dalam carayang kesannya tidak boleh difahami tanpa merujuk kepada beberapa siri urus niaga secarakeseluruhan. Sebagai contoh, sesuatu entiti mungkin menjual barangan dan pada masa yangsama mengikat perjanjian berasingan untuk membeli semula barangan itu pada masa akandatang, sekali gus menafikan kesan substantif urus niaga itu. Maka dalam kes ini, kedua-duaurus niaga itu diuruskan sekali.

Penyediaan Perkhidmatan

19. Apabila hasil bagi satu urus niaga yang melibatkan penyediaan perkhidmatan bolehdianggarkan dengan pasti, maka hasil yang berkaitan dengan urus niaga itu perludiiktiraf dengan merujuk kepada tahap kesempurnaan urus niaga tersebut pada tarikhpelaporan. Keputusan daripada sesuatu urus niaga boleh dianggarkan dengan pastiapabila semua syarat berikut dipenuhi:

(a) Amaun hasil boleh diukur dengan pasti;

(b) Terdapat kemungkinan bahawa manfaat ekonomi atau potensi perkhidmatanyang berkaitan dengan urus niaga akan mengalir kepada entiti;

(c) Tahap kesempurnaan urus niaga pada tarikh pelaporan boleh diukur denganpasti; dan

(d) Kos yang ditanggung untuk urus niaga dan kos untuk menyempurnakan urusniaga itu boleh diukur dengan pasti.

20. Pengiktirafan hasil berdasarkan tahap kesempurnaan urus niaga sering dirujuk sebagai kaedahperatusan siap. Di bawah kaedah ini, hasil diiktiraf dalam tempoh pelaporan semasaperkhidmatan itu diberi. Sebagai contoh, entiti yang memberikan perkhidmatan penilaianhartanah akan mengiktiraf hasil sebaik sahaja setiap satu penilaian tersebut disempurnakan.Pengiktirafan hasil menggunakan asas ini memberikan maklumat yang berguna mengenaitahap kesempurnaan aktiviti perkhidmatan dan prestasi sepanjang satu tempoh. MPSAS 11juga mengkehendaki pengiktirafan hasil berdasarkan asas ini. Keperluan Piawaian tersebutsecara umumnya sesuai untuk pengiktirafan hasil dan belanja yang berkait dengan urus niagayang melibatkan penyediaan perkhidmatan.

21. Hasil diiktiraf hanya apabila terdapat kemungkinan bahawa manfaat ekonomi atau potensiperkhidmatan yang berkaitan dengan urus niaga itu akan mengalir kepada entiti. Walau


9

bagaimanapun, apabila wujud ketidakpastian tentang kebolehkutipan sesuatu amaun yangtelah diiktiraf sebagai hasil, maka amaun yang tidak boleh dikutip atau amaun yang tidak lagimempunyai kebarangkalian untuk dipulihkan, hendaklah diiktiraf sebagai belanja danbukannya sebagai pelarasan kepada amaun hasil yang telah diiktiraf pada asalnya.

22. Entiti secara umumnya boleh membuat anggaran yang munasabah selepas ia bersetuju denganpihak lain bagi sesuatu urusniaga mengenai perkara berikut:

(a) Hak yang boleh dikuatkuasakan oleh setiap pihak berhubung dengan perkhidmatanyang akan diberikan dan diterima oleh mereka;

(b) Pertimbangan yang hendak ditukar; dan

(c) Cara dan terma penyelesaian.

Adalah menjadi kebiasaan bagi sesuatu entiti untuk menyediakan bajet kewangan dan sistempelaporan dalaman yang berkesan. Entiti akan menyemak semula dan apabila perlu,mengubah anggaran hasil ketika perkhidmatan sedang dijalankan. Keperluan untuk semakansemula tersebut tidak semestinya menunjukkan bahawa hasil daripada urus niaga itu tidakboleh dianggarkan dengan munasabah.

23. Tahap kesempurnaan sesuatu urus niaga boleh ditentukan melalui pelbagai kaedah. Sesebuahentiti akan menggunakan kaedah yang boleh mengukur dengan munasabah perkhidmatanyang dilaksanakan. Bergantung kepada jenis urus niaga, kaedah tersebut mungkin termasuk:

(a) Kajian bagi kerja yang telah dilaksanakan;

(b) Perkhidmatan yang telah dilaksanakan sehingga kini sebagai peratusan daripadakeseluruhan perkhidmatan yang akan dilaksanakan; atau

(c) Perkadaran kos yang telah ditanggung sehingga kini berbanding dengan anggaranjumlah kos keseluruhan urus niaga tersebut. Hanya kos yang menunjukkanperkhidmatan yang telah dilaksanakan sehingga kini dimasukkan ke dalam kos yangditanggung sehingga kini. Hanya kos yang menunjukkan perkhidmatan yang telahdilaksanakan atau yang akan dilaksanakan dimasukkan ke dalam anggaran jumlah kosurus niaga.

Bayaran kemajuan dan pendahuluan yang diterima daripada pelanggan biasanya tidakmenggambarkan perkhidmatan yang telah dilaksanakan.

24. Secara praktikalnya, apabila perkhidmatan dilaksanakan melalui beberapa aktiviti yang tidakdapat ditentukan dalam tempoh masa yang dinyatakan, maka hasil diiktiraf atas asas garislurus sepanjang tempoh masa yang dinyatakan, kecuali terdapat bukti bahawa ada kaedah lainyang dapat menunjukkan tahap kesempurnaan dengan lebih baik. Apabila aktviti tertentuadalah lebih signifikan daripada mana-mana aktiviti lain, maka pengiktirafan hasilditangguhkan sehingga aktiviti yang lebih signifikan itu dilaksanakan.

25. Apabila keputusan daripada urus niaga yang melibatkan penyediaan perkhidmatantidak dapat dianggarkan dengan munasabah, maka hasil akan diiktiraf hanya setakatperbelanjaan yang telah diiktiraf, yang boleh dipulih semula.


10

26. Pada peringkat awal urus niaga, biasanya keputusan daripada urus niaga tidak dapatdianggarkan dengan munasabah. Walau bagaimanapun, terdapat kemungkinan entiti akanmemperoleh semula kos urus niaga yang telah ditanggung. Oleh itu, hasil hanya diiktirafsetakat kos yang ditanggung, yang boleh dipulih semula. Memandangkan keputusan daripadaurus niaga tidak dapat dianggarkan dengan munasabah, maka tiada lebihan yang diiktiraf.

27. Apabila:

(a) keputusan daripada urus niaga tidak dapat dianggarkan dengan munasabah, dan

(b) tidak terdapat kemungkinan bahawa kos yang ditanggung akan dipulih semula,

maka hasil tidak boleh diiktiraf dan kos yang telah ditanggung hendaklah diiktiraf sebagaibelanja. Apabila keadaan ketidakpastian yang menghalang keputusan kontrak dianggarkandengan munasabah tidak lagi wujud, maka hasil hendaklah diiktiraf selaras dengan perenggan19 dan bukannya perenggan 25.

Jualan Barangan

28. Hasil daripada jualan barangan akan diiktiraf apabila semua syarat berikut dipenuhi:

(a) Entiti telah memindahkan kepada pembeli risiko dan ganjaran pemilikan yangsignifikan bagi barangan itu;

(b) Entiti tidak mengekalkan penglibatan pengurusan berterusan ke tahap yangbiasanya dikaitkan dengan pemilikan, mahupun kawalan yang efektif ke atasbarangan yang dijual;

(c) Amaun hasil boleh diukur dengan pasti;

(d) Terdapat kemungkinan bahawa manfaat ekonomi atau potensi perkhidmatanyang berkaitan dengan urus niaga akan mengalir kepada entiti; dan

(e) Kos yang telah atau akan ditanggung berhubung dengan urus niaga tersebutboleh diukur dengan pasti.

29. Penilaian tentang bilakah entiti memindahkan risiko dan ganjaran pemilikan yang signifikankepada pembeli memerlukan pemeriksaan terhadap keadaan urus niaga. Dalam kebanyakankes, pemindahan risiko dan ganjaran pemilikan berlaku seiring dengan pemindahan hak miliksah atau pertukaran pemilikan kepada pembeli. Inilah yang berlaku dalam kebanyakan jualan.Walau bagaimanapun, dalam kes tertentu yang lain, pemindahan risiko dan ganjaranpemilikan berlaku pada masa yang berlainan daripada pemindahan hak milik sah ataupertukaran pemilikan.

30. Jika entiti mengekalkan risiko yang signifikan terhadap pemilikan, urus niaga itu bukanlahjualan, dan hasil tersebut tidak diiktiraf sebagai hasil jualan. Entiti mungkin mengekalkanrisiko pemilikan signifikan melalui beberapa contoh situasi seperti berikut:

(a) Apabila entiti mengekalkan obligasi terhadap prestasi yang tidak memuaskan, yangtidak dilindungi oleh peruntukan jaminan yang normal;

(b) Apabila penerimaan hasil daripada jualan tertentu bergantung kepada penjanaan hasiloleh pembeli daripada jualan barangannya (sebagai contoh, apabila operasi penerbitan


11

kerajaan mengedarkan bahan pendidikan ke sekolah atas asas jualan atau pulangsemula);

(c) Apabila barangan yang dihantar tertakluk kepada pemasangan, dan pemasangan itumerupakan bahagian penting kontrak yang belum disempurnakan oleh entiti; dan

(d) Apabila pembeli mempunyai hak untuk membatalkan pembelian atas sebab yangdinyatakan dalam kontrak jualan, dan entiti tidak pasti tentang kemungkinan untukbarangan dipulangkan.

31. Jika entiti mengekalkan hanya risiko pemilikan yang tidak signifikan, maka urus niaga ituadalah jualan dan hasilnya diiktiraf. Sebagai contoh, penjual boleh mengekalkan hak milik sahbarangan semata-mata untuk melindungi kebolehkutipan amaun yang perlu dibayar. Dalamkes sedemikian, jika entiti memindahkan risiko dan ganjaran pemilikan yang signifikanseperti di atas, maka urus niaga itu adalah jualan dan hasilnya diiktiraf. Satu lagi contoh entitiyang mengekalkan hanya risiko pemilikan yang tidak signifikan, mungkin adalah jualan yangmenawarkan bayaran balik jika pembeli tidak berpuas hati. Hasil dalam kes tersebut bolehdiiktiraf pada masa jualan, dengan syarat penjual boleh menganggarkan dengan pastipulangan pada masa hadapan dan mengiktiraf liabiliti untuk pulangan tersebut berdasarkanpengalaman lepas dan faktor lain yang relevan.

32. Hasil diiktiraf hanya apabila terdapat kemungkinan bahawa manfaat ekonomi atau potensiperkhidmatan berkaitan dengan urus niaga itu akan mengalir kepada entiti. Dalam sesetengahkes, ini mungkin tidak berlaku sehingga hasil diterima atau sehingga ketidakpastiandihapuskan. Sebagai contoh, hasil mungkin bergantung pada keupayaan entiti lain untukmembekalkan barangan sebagai sebahagian daripada kontrak, dan jika terdapat apa-apakeraguan bahawa perkara ini akan berlaku, pengiktirafan mungkin ditangguhkan sehingga iaberlaku. Apabila barangan dibekalkan, maka ketidakpastian dihapuskan dan hasil akandiiktiraf. Walau bagaimanapun, apabila wujud ketidakpastian tentang kebolehkutipan sesuatuamaun yang telah dimasukkan ke dalam hasil, maka amaun yang tidak boleh dikutip atauamaun yang mungkin tidak lagi mempunyai kebarangkalian untuk dipulihkan, hendaklahdiiktiraf sebagai belanja dan bukannya sebagai pelarasan kepada amaun hasil yang telahdiiktiraf pada asalnya.

Faedah, Royalti dan Dividen atau Pengagihan yang Serupa

33. Hasil yang diperoleh daripada penggunaan oleh pihak lain terhadap aset entiti yangmenghasilkan faedah, royalti, serta dividen atau pengagihan yang serupa hendaklahdiiktiraf menggunakan pengolahan perakaunan yang dinyatakan dalam perenggan 34apabila:

(a) Terdapat kemungkinan bahawa manfaat ekonomi atau potensi perkhidmatanyang berkaitan dengan urus niaga akan mengalir kepada entiti; dan

(b) Amaun hasil boleh diukur dengan pasti.

34. Hasil hendaklah diiktiraf menggunakan pengolahan perakaunan berikut:

(a) Faedah hendaklah diiktiraf atas dasar perkadaran masa yang mengambil kirakadar pulangan hasil efektif ke atas aset;


12

(b) Royalti hendaklah diiktiraf semasa ia diperoleh menurut inti pati perjanjianyang berkaitan; dan

(c) Dividen atau pengagihan yang serupa hendaklah diiktiraf apabila hak pemegangsaham atau entiti untuk menerima bayaran tersebut wujud.

35. Kadar pulangan hasil efektif ke atas aset ialah kadar faedah yang diperlukan untukmendiskaunkan jangkaan aliran penerimaan tunai masa hadapan sepanjang hayat aset tersebutuntuk disamakan dengan amaun bawaan awal aset itu. Hasil faedah adalah termasuk amaunpelunasan bagi apa-apa diskaun, premium atau perbezaan lain antara amaun bawaan awaldengan amaun tempoh matang sekuriti hutang.

36. Apabila faedah belum berbayar terakru sebelum pengambilalihan pelaburan dengan faedah,penerimaan faedah berikutnya diperuntukkan di antara tempoh prapengambilalihan denganselepas pengambilalihan; namun hanya bahagian selepas pengambilalihan diiktiraf sebagaihasil. Apabila dividen atau pengagihan yang serupa bagi sekuriti ekuiti diisytiharkan daripadalebihan bersih pengambilalihan terdahulu, maka dividen tersebut atau pengagihan yang serupaditolak daripada kos sekuriti. Jika sukar untuk membuat peruntukan tersebut kecuali secaraarbitrari; dividen atau pengagihan yang serupa diiktiraf sebagai hasil kecuali ia jelas mewakilipemulihan sebahagian daripada kos sekuriti ekuiti.

37. Royalti, seperti royalti petroleum, diakru mengikut terma perjanjian yang berkaitan, danbiasanya diiktiraf mengikut asas tersebut melainkan, hasil tersebut lebih sesuai diiktirafberdasarkan kepada beberapa asas lain yang sistematik dan rasional setelah mengambil kirainti pati perjanjian tersebut.

38. Hasil diiktiraf hanya apabila terdapat kemungkinan bahawa manfaat ekonomi atau potensiperkhidmatan yang berkaitan dengan urus niaga itu akan mengalir kepada entiti. Walaubagaimanapun, apabila wujud ketidakpastian tentang kebolehkutipan sesuatu amaun yangtelah dimasukkan ke dalam hasil, maka amaun yang tidak boleh dikutip atau amaun yangmungkin tidak lagi mempunyai kebarangkalian untuk dipulihkan, hendaklah diiktiraf sebagaibelanja dan bukannya sebagai pelarasan kepada amaun hasil yang telah diiktiraf pada asalnya.

Pendedahan

39. Entiti hendaklah mendedahkan:

(a) Dasar perakaunan yang diterima pakai untuk pengiktirafan hasil, termasukkaedah yang digunakan untuk menentukan tahap kesempurnaan urus niagayang melibatkan penyediaan perkhidmatan;

(b) Amaun setiap kategori hasil yang signifikan yang diiktiraf sepanjang tempohtersebut, termasuk hasil yang diperoleh daripada:

(i) Penyediaan Perkhidmatan;

(ii) Jualan barangan;

(iii) Faedah;

(iv) Royalti; dan


13

(v) Dividen atau pengagihan yang serupa; dan

(c) Amaun hasil yang diperoleh daripada pertukaran barangan atau perkhidmatanyang telah dimasukkan dalam setiap kategori hasil yang signifikan.

40. Panduan tentang pendedahan apa-apa aset dan liabiliti luar jangka boleh didapati dalamMPSAS 19, Peruntukan, Liabiliti Luar Jangka dan Aset Luar Jangka. Aset dan liabiliti luarjangka mungkin terhasil daripada item seperti kos jaminan, tuntutan, penalti ataukemungkinan kerugian.

Tarikh Kuat kuasa

41. Entiti hendaklah mengguna pakai Piawaian ini ke atas penyata kewangan tahunan yangmeliputi tempoh bermula pada atau selepas 1 Januari, 2017. Penggunaan lebih awaldigalakkan. Sekiranya entiti mengguna pakai Piawaian ini untuk tempoh bermulasebelum 1 Januari, 2017, entiti hendaklah mendedahkan fakta tersebut.

42. Apabila entiti menerima pakai asas perakaunan akruan seperti yang ditakrifkan oleh MPSASbagi tujuan pelaporan kewangan selepas tarikh kuat kuasa ini, maka Piawaian ini terpakaikepada penyata kewangan tahunan entiti meliputi tempoh bermula pada atau selepas tarikhditerima pakai.


14

Panduan Pelaksanaan

Panduan ini hanyalah lampiran, dan bukan sebahagian daripada, MPSAS 9.

PP1. Entiti sektor awam memperoleh hasil daripada urus niaga pertukaran atau bukan pertukaran.Piawaian ini hanya membincangkan hasil yang diperoleh daripada urus niaga pertukaran.Hasil daripada urus niaga pertukaran diperoleh daripada:

(a) Jualan barangan atau penyediaan perkhidmatan kepada pihak ketiga;

(b) Jualan barangan atau penyediaan perkhidmatan kepada agensi kerajaan yang lain; dan

(c) Penggunaan aset entiti oleh pihak lain yang menghasilkan faedah, royalti dan dividenatau pengagihan yang serupa.

PP2. Penggunaan kriteria pengiktirafan kepada urus niaga tertentu boleh dipengaruhi oleh:

(a) Undang-undang sedia ada yang berbeza, yang boleh menentukan titik masa tertentuketika entiti memindahkan risiko dan ganjaran yang signifikan atas pemilikan. Olehitu, contoh dalam seksyen panduan pelaksanaan ini perlu dibaca dalam konteksundang-undang sedia ada yang berbeza, pada ketika urus niaga tersebut berlaku; dan

(b) Jenis hubungan (secara kontrak atau sebaliknya) antara entiti yang membayar denganentiti yang menerima hasil (iaitu entiti yang terlibat mungkin bersetuju dengan satutitik masa tertentu, bagi entiti yang menerima boleh mengiktiraf hasil).

Penyediaan Perkhidmatan

Perumahan

PP3. Pendapatan sewa daripada penyewaan rumah diiktiraf apabila pendapatan itu diperolehmengikut syarat perjanjian penyewaan.

Pengangkutan Sekolah

PP4. Hasil daripada tambang yang dikenakan kepada penumpang bagi perkhidmatan pengangkutansekolah diiktiraf apabila pengangkutan disediakan.

Pengurusan Jalan Bertol

PP5. Hasil daripada pengurusan jalan bertol diiktiraf apabila ia diperoleh, berdasarkan penggunaanjalan itu.

Pemprosesan Kes Mahkamah

PP6. Hasil daripada pemprosesan kes mahkamah boleh diiktiraf sama ada dengan merujuk kepadatahap kesempurnaan pemprosesan atau berdasarkan tempoh mahkamah bersidang.

Pengurusan Kemudahan, Aset atau Perkhidmatan

PP7. Hasil daripada pengurusan kemudahan, aset atau perkhidmatan diiktiraf sepanjang tempohkontrak apabila perkhidmatan pengurusan disediakan.


15

Penyelidikan Sains dan Teknologi

PP8. Hasil yang diterima daripada pelanggan bagi kontrak untuk menjalankan penyelidikan sainsdan teknologi diiktiraf dengan merujuk kepada tahap kesempurnaan setiap projek.

Fi Pemasangan

PP9. Fi pemasangan diiktiraf sebagai hasil dengan merujuk kepada tahap kesempurnaanpemasangan tersebut, melainkan jika ia berkaitan dengan jualan produk, maka ia diiktirafapabila barangan dijual.

Fi Penyelenggaraan yang Termasuk dalam Harga Produk

PP10. Apabila harga jualan produk termasuk amaun yang dapat dikenal pasti untuk penyelenggaraanberikutnya (contohnya, perkhidmatan sokongan selepas jualan dan peningkatan produk bagijualan perisian), maka amaun itu hendaklah ditunda dan diiktiraf sebagai hasil sepanjangtempoh perkhidmatan tersebut dilaksanakan. Amaun tertunda tersebut ialah amaun yang akanmenampung jangkaan kos penyelenggaraan berdasarkan perjanjian, berserta pulanganmunasabah bagi penyelenggaraan yang dijalankan.

Komisen Agensi Insurans

PP11. Komisen agensi insurans yang diterima atau belum terima yang tidak memerlukan ejen untukmemberikan khidmat selanjutnya diiktiraf sebagai hasil oleh ejen itu pada tarikh berkuatkuasanya permulaan atau pembaharuan polisi berkaitan. Walau bagaimanapun, apabila ejenitu mungkin diperlukan untuk memberikan khidmat selanjutnya sepanjang hayat polisi itu,maka komisen, atau sebahagian daripadanya, ditunda dan diiktiraf sebagai hasil sepanjangtempoh polisi berkuat kuasa.

Fi Perkhidmatan Kewangan

PP12. Pengiktirafan hasil untuk fi perkhidmatan kewangan bergantung kepada:

(a) tujuan fi itu dikenakan, dan

(b) asas perakaunan bagi instrumen kewangan yang berkaitan.

Keterangan mengenai fi perkhidmatan kewangan mungkin tidak dapat menunjukkan jenis daninti pati perkhidmatan yang disediakan. Oleh itu, adalah perlu untuk membezakan antara fiyang merupakan bahagian penting kepada pulangan efektif bagi instrumen kewangan denganfi yang diperoleh apabila perkhidmatan diberikan dan dengan fi yang diperoleh daripadapelaksanaan tindakan yang signifikan.

(a) Fi yang merupakan bahagian penting kepada kadar faedah efektif bagiinstrumen kewangan

Fi tersebut secara umumnya diolah sebagai pelarasan kepada kadar faedah efektif.Walau bagaimanapun, apabila instrumen kewangan diukur pada nilai saksama danperubahan dalam nilai saksama yang wujud diiktiraf dalam lebihan atau kurangan,maka fi itu akan diiktiraf sebagai hasil semasa pengiktirafan awal instrumen tersebut.


16

(i) Fi asal yang diterima oleh entiti yang berkaitan dengan pengwujudanataupun pengambilalihan aset kewangan selain aset di bawah MPSAS 29adalah diklasifikasikan sebagai aset kewangan "pada nilai saksama melaluilebihan atau kurangan"

Fi tersebut mungkin meliputi imbuhan bagi aktiviti seperti menilai keadaankewangan peminjam, menilai dan merekodkan jaminan, aturan cagaran dansekuriti lain, merundingkan terma instrumen, menyedia dan memprosesdokumen dan penutupan urus niaga. Fi ini merupakan bahagian penting untukmenjana penglibatan dengan instrumen kewangan yang terhasil dan, bersamadengan kos urus niaga yang berkaitan (seperti yang ditakrifkan dalam MPSAS29), ditunda dan diiktiraf sebagai pelarasan kepada kadar faedah efektif.

(ii) Fi komitmen diterima oleh entiti untuk memulakan pinjaman apabilakomitmen pinjaman di luar skop MPSAS 29.

Jika ada kemungkinan bahawa entiti akan mengikat aturan pinjaman khususdan komitmen pinjaman itu tidak termasuk dalam skop MPSAS 29, maka fikomitmen yang diterima dianggap sebagai imbuhan untuk penglibatanberterusan dengan pemerolehan instrumen kewangan, berserta kos urus niagayang berkaitan (seperti yang ditakrifkan dalam MPSAS 29), hendaklahditunda dan diiktiraf sebagai pelarasan kepada kadar faedah efektif. Jikakomitmen tersebut tamat tempoh tanpa entiti membuat pinjaman, maka fiakan diiktiraf sebagai hasil pada tarikh tamat tempoh. Komitmen pinjamanyang termasuk dalam skop MPSAS 29 hendaklah diperakaunkan sebagaiderivatif dan diukur pada nilai saksama.

(iii) Fi asal yang diterima semasa menerbitkan liabiliti kewangan yang diukurpada kos pelunasan.

Fi ini merupakan bahagian penting untuk menjana penglibatan dengan liabilitikewangan. Apabila liabiliti kewangan tidak dikelaskan sebagai "pada nilaisaksama melalui lebihan atau kurangan”, fi asal yang diterima tersebutbeserta kos urus niaga yang berkaitan (seperti yang ditakrifkan dalam MPSAS29) yang dikenakan, dimasukkan dalam amaun bawaan awal bagi liabilitikewangan tersebut dan diiktiraf sebagai pelarasan kepada kadar faedahefektif. Entiti hendaklah membezakan fi dan kos yang merupakan bahagianpenting kepada kadar faedah efektif bagi liabiliti kewangan tersebut daripadafi asal yang diterima dan kos urus niaga yang berkaitan dengan hak untukmemberikan perkhidmatan, seperti perkhidmatan pengurusan pelaburan.

(b) Fi diperoleh apabila perkhidmatan disediakan

(i) Fi dikenakan untuk pemprosesan pinjaman

Fi yang dikenakan oleh entiti untuk pemprosesan pinjaman diiktiraf sebagaihasil apabila perkhidmatan disediakan.


17

(ii) Fi komitmen untuk memulakan pinjaman apabila komitment pinjaman beradadi luar skop MPSAS 29

Jika tiada kemungkinan bahawa aturan pinjaman khusus akan diikat dankomitmen pinjaman berada di luar skop MPSAS 29, maka fi komitmentersebut diiktiraf sebagai hasil berasaskan perkadaran masa sepanjang tempohkomitmen. Komitmen pinjaman yang termasuk dalam skop MPSAS 29dilaporkan sebagai derivatif dan diukur pada nilai saksama.

(iii) Fi pengurusan pelaburan

Fi yang dikenakan untuk menguruskan pelaburan diiktiraf sebagai hasilapabila perkhidmatan disediakan.

Kos tambahan yang berkaitan secara langsung untuk mendapatkan kontrakpengurusan pelaburan diiktiraf sebagai aset jika ia boleh dikenal pasti secaraberasingan dan diukur dengan pasti, serta terdapat kemungkinan bahawa iaakan dipulih semula. Seperti dalam MPSAS 29, kos tambahan adalah kosyang tidak perlu ditanggung oleh entiti jika ia tidak mendapat kontrakpengurusan pelaburan. Aset itu mewakili hak berkontrak entiti untukmendapatkan manfaat daripada penyediaan perkhidmatan pengurusanpelaburan, dan akan dilunaskan apabila entiti mengiktiraf hasil yangberkaitan. Jika entiti mempunyai portfolio kontrak pengurusan pelaburan, iaboleh menilai pemulihannya berasaskan portfolio.

Sesetengah kontrak perkhidmatan kewangan melibatkan pewujudan satu ataulebih instrumen kewangan dan penyediaan perkhidmatan pengurusanpelaburan. Contohnya ialah kontrak penjimatan bulanan jangka panjang yangberkait dengan pengurusan sekumpulan sekuriti ekuiti. Penyedia kontrakhendaklah membezakan antara kos urus niaga yang berkaitan denganpewujudan instrumen kewangan dengan kos bagi mendapatkan hakmemberikan perkhidmatan pengurusan pelaburan.

(c) Fi yang diperoleh daripada pelaksanaan tindakan signifikan

Fi akan diiktiraf sebagai hasil apabila tindakan signifikan telah diselesaikan, sepertidalam contoh di bawah.

(i) Komisen bagi peruntukan saham kepada pelanggan

Komisen diiktiraf sebagai hasil apabila saham telah diperuntukkan.

(ii) Fi perletakan bagi mengatur pinjaman antara peminjam dengan pelabur

Fi ini diiktiraf sebagai hasil apabila pinjaman telah diatur.

(iii) Fi Pensindiketan Pinjaman

Fi pensindiketan yang diterima oleh entiti yang mengaturkan pinjaman tanpamengekalkan apa-apa pakej pinjaman untuk dirinya sendiri (ataumengekalkan sebahagiannya pada kadar faedah efektif yang sama bagi risikoboleh banding seperti peserta yang lain), adalah imbuhan bagi khidmat


18

pensindiketan yang disediakan. Fi tersebut diiktiraf sebagai hasil apabilapensindiketan selesai.

Yuran Penyertaan

PP13. Hasil daripada persembahan seni, bankuet dan acara khas lain diiktiraf apabila peristiwatersebut berlaku. Apabila langganan untuk beberapa acara dijual, hasil yuran akan diagihkankepada setiap acara berdasarkan kepada tahap penyempurnaan perkhidmatan tersebut.

Yuran Pengajian

PP14. Hasil diiktiraf sepanjang tempoh pengajian.

Yuran Permulaan, Kemasukan dan Keahlian

PP15. Pengiktirafan hasil bergantung kepada jenis perkhidmatan yang disediakan. Jika sesuatu yuranhanya dikhususkan untuk keahlian, dan perkhidmatan atau produk lain dibayar secaraberasingan, atau jika terdapat yuran tahunan yang berasingan, maka yuran tersebut diiktirafsebagai hasil apabila tiada ketidakpastian yang signifikan wujud berhubung dengankebolehkutipan. Jika yuran melayakkan ahli menerima perkhidmatan ataupun penerbitansepanjang tempoh keahlian, atau untuk membeli barangan atau perkhidmatan pada harga yanglebih rendah daripada yang dikenakan kepada bukan ahli, ia akan diiktiraf menggunakan asasyang boleh menggambarkan pemasaan, jenis dan nilai manfaat yang diberikan.

Fi Francais atau Konsesi

PP16. Fi francais atau konsesi boleh merangkumi penyediaan perkhidmatan awal dan berikutnya,peralatan dan aset ketara lain, serta pengetahuan. Oleh itu, fi francais atau konsesi diiktirafsebagai hasil berdasarkan kepada tujuan fi tersebut dikenakan. Kaedah pengiktirafan fifrancais atau konsesi berikut adalah sesuai:

(a) Bekalan Peralatan dan Aset Ketara Lain

Amaun, berdasarkan nilai saksama aset yang dijual, diiktiraf sebagai hasil apabilaitem disampaikan atau hak milik bertukar tangan.

(b) Penyediaan Perkhidmatan Awal dan Berikutnya

Fi untuk menyediakan perkhidmatan yang berterusan, sama ada sebahagian daripadafi awal atau fi berasingan, diiktiraf sebagai hasil apabila perkhidmatan diberikan.Apabila fi berasingan tidak meliputi kos perkhidmatan berterusan serta pulangan yangmunasabah, sebahagian daripada fi awal itu akan ditunda dan diiktiraf sebagai hasilapabila perkhidmatan disediakan.

(c) Fi Francais atau Konsesi Berterusan

Fi yang dikenakan terhadap penggunaan hak berterusan yang diberikan dalamperjanjian, atau bagi perkhidmatan lain yang diberikan sepanjang tempoh perjanjian,diiktiraf sebagai hasil apabila perkhidmatan diberikan ataupun hak digunakan.

(d) Urus Niaga Agensi

Urus niaga boleh berlaku antara pemberi francais dengan penerima francais yang padadasarnya, melibatkan pemberi francais yang bertindak sebagai ejen bagi penerima


19

francais. Sebagai contoh, pemberi francais boleh memesan bekalan dan menguruskanpenghantarannya kepada penerima francais tanpa balasan. Urus niaga tersebut tidakmenimbulkan hasil.

Fi daripada Pembangunan Perisian Tersuai

PP17. Fi daripada pembangunan perisian tersuai diiktiraf sebagai hasil dengan merujuk kepada tahapkesempurnaan pembangunan, termasuk kesempurnaan perkhidmatan yang disediakan untukkhidmat sokongan selepas penghantaran.

Jualan Barangan

Jualan "Bil dan Tangguh", apabila Penghantarannya Ditangguhkan atas Permintaan Pembeli tetapiPembeli Mengambil Hak Milik dan Menerima Bil

PP18. Hasil diiktiraf apabila pembeli mengambil hak milik, dengan syarat:

(a) Terdapat kebarangkalian bahawa penghantaran akan dibuat;

(b) Item berada di tangan, dikenal pasti dan sedia untuk diserahkan kepada pembeli padamasa jualan itu diiktiraf;

(c) Pembeli secara khususnya mematuhi arahan penghantaran tertunda; dan

(d) Terma pembayaran biasa digunakan.

Hasil tidak diiktiraf apabila ia hanya berhasrat untuk memperoleh atau mengilang baranganitu sebelum penghantaran.

PP19. Penghantaran Barangan Bersyarat

(a) Pemasangan dan pemeriksaan

Hasil biasanya diiktiraf apabila pembeli menerima penghantaran, dan pemasanganserta pemeriksaan selesai. Walau bagaimanapun, hasil diiktiraf sebaik sahaja pembelimenerima penghantaran apabila:

(i) Proses pemasangan adalah mudah, atau

(ii) Pemeriksaan dilakukan hanya untuk tujuan penentuan akhir harga kontrak.

(b) Tertakluk kepada kelulusan apabila pembeli telah merundingkan hakpemulangan terhad

Jika terdapat ketidakpastian kemungkinan berlakunya pemulangan, hasil akan diiktirafapabila penghantaran telah diterima secara rasmi oleh pembeli ataupun barangan telahdihantar dan tempoh masa untuk membuat penolakan telah tamat.

(c) Jualan konsainan apabila penerima (pembeli) mengaku janji untuk menjualbarangan bagi pihak penghantar (penjual)

Hasil diiktiraf oleh penghantar apabila barangan dijual oleh penerima kepada pihakketiga.


20

(d) Jualan tunai semasa penghantaran

Hasil diiktiraf apabila penghantaran dibuat dan wang tunai diterima oleh penjual atauejennya.

Jualan Ansuran Barangan Tertahan, iaitu Barangan Hanya Dihantar apabila Pembeli MembuatPembayaran Akhir dalam Satu Siri Ansuran

PP20. Hasil daripada jualan tersebut diiktiraf apabila barangan dihantar. Walau bagaimanapun,sekiranya pengalaman lepas menunjukkan bahawa kebanyakan jualan itu disempurnakan,hasil boleh diiktiraf apabila deposit yang signifikan diterima, dengan syarat barangan telahberada di tangan, dapat dikenal pasti dan sedia untuk diserahkan kepada pembeli.

Pesanan Apabila Pembayaran Pendahuluan (atau Pembayaran Separa) telah Diterima bagiPenghantaran Barangan yang pada Ketika itu Tiada dalam Inventori; Contohnya, Barangan Masihdalam Pembuatan atau akan Dihantar Terus kepada Pelanggan daripada Pihak Ketiga.

PP21. Hasil diiktiraf apabila barangan telah dihantar kepada pembeli.

Perjanjian Jualan dan Belian Semula (Selain Urus niaga Swap) yang Penjual Bersetuju SecaraSerentak untuk Membeli Semula Barangan yang Sama pada Tarikh Terkemudian, atau apabilaPenjual mempunyai Opsyen Beli untuk Membeli Semula, atau Pembeli mempunyai Opsyen Jual yangMenghendaki Penjual Membeli Semula Barangan

PP22. Terma perjanjian perlu dianalisis untuk menentukan sama ada, pada dasarnya, penjual telahmemindahkan risiko dan ganjaran pemilikan kepada pembeli, dan dengan itu hasil diiktiraf.Apabila penjual mengekalkan risiko dan ganjaran pemilikan, walaupun hak milik sah telahdipindahkan, urus niaga itu adalah satu aturan pembiayaan dan tidak diiktiraf sebagai hasil.

Jualan kepada Orang Tengah, Seperti Pengedar, Wakil Pengedar atau lain-lain untuk Jualan Semula

PP23. Hasil daripada jualan sedemikian secara umumnya diiktiraf apabila risiko dan ganjaranpemilikan telah dipindahkan. Walau bagaimanapun, apabila pembeli pada intipatinyabertindak sebagai ejen, jualan tersebut dianggap sebagai jualan konsainan.

Langganan Penerbitan dan Item yang Serupa

PP24. Apabila item yang terlibat mempunyai nilai yang sama dalam setiap tempoh masa, maka hasildiiktiraf atas asas garis lurus sepanjang tempoh item itu dihantar. Apabila nilai item tersebutberbeza dari semasa ke semasa, hasil diiktiraf berdasarkan nilai jualan item yang dihantaryang berkaitan dengan jumlah anggaran nilai jualan semua item yang termasuk dalamlangganan.

Jualan Ansuran, apabila Pertimbangan Akan Diterima secara Ansuran

PP25. Hasil yang diperoleh daripada harga jualan, tidak termasuk faedah, diiktiraf pada tarikhjualan. Harga jualan ialah nilai kini pertimbangan, yang ditentukan dengan mendiskaunkanansuran belum terima pada kadar faedah imput. Elemen faedah diiktiraf sebagai hasil apabilaia diperoleh, atas asas perkadaran masa yang mengambil kira kadar faedah imput.


21

Jualan Harta Tanah

PP26. Hasil biasanya diiktiraf apabila hak milik sah bertukar kepada pembeli. Walau bagaimanapun,dalam sesetengah bidang kuasa, kepentingan ekuiti hartanah mungkin terletak hak padapembeli sebelum hak milik sah bertukar, dan oleh itu risiko dan ganjaran pemilikan telahdipindahkan pada peringkat itu. Dalam kes seperti ini, ia mungkin sesuai diiktiraf sebagaihasil dengan syarat penjual tidak lagi mempunyai tindakan penting untuk disempurnakan dibawah kontrak tersebut. Dalam setiap kes di atas, jika penjual bertanggungjawab untukmelaksanakan sebarang tindakan yang signifikan selepas pemindahan hak milik ekuitidan/atau hak milik sah, hasil diiktiraf kerana tindakan tersebut telah dilakukan. Contohnyaialah bangunan atau kemudahan lain yang masih belum disiapkan.

PP27. Dalam sesetengah kes, harta tanah boleh dijual dengan tahap penglibatan yang berterusan olehpenjual, iaitu risiko dan ganjaran pemilikan belum lagi dipindahkan. Contohnya:

(a) perjanjian jualan dan belian semula termasuk opsyen jual dan beli, dan

(b) perjanjian apabila penjual menjamin harta tanah tersebut akan didiami untuk tempohyang dinyatakan, atau menjamin pulangan pelaburan pembeli bagi tempoh yangdinyatakan.

Dalam kes ini, jenis dan tahap penglibatan berterusan penjual menentukan bagaimana urusniaga tersebut diakaunkan. Ia mungkin diakaunkan sebagai jualan, atau sebagai pembiayaan,pajakan atau aturan perkongsian keuntungan yang lain. Jika ia diakaunkan sebagai jualan,penglibatan berterusan penjual boleh menyebabkan pengiktirafan hasil tertangguh.

PP28. Penjual perlu juga mengambil kira cara pembayaran dan bukti komitmen pembeli untukmelunaskan bayaran. Sebagai contoh, apabila jumlah bayaran yang diterima, termasukbayaran pendahuluan atau bayaran selanjutnya oleh pembeli, memberikan bukti yang tidakmencukupi tentang komitmen pembeli untuk melunaskan bayaran, maka hasil diiktiraf hanyasetakat tunai yang diterima.

Faedah, Royalti dan Dividen atau Pengagihan yang Serupa

Fi Lesen dan Royalti

PP29. Fi dan royalti yang dibayar untuk menggunakan aset entiti (seperti tanda dagangan, paten,perisian, hak cipta muzik, fail induk rekod dan filem wayang gambar) biasanya diiktirafselaras dengan inti pati perjanjian. Secara praktikalnya, ini mungkin atas asas garis lurussepanjang hayat perjanjian, sebagai contoh, apabila seorang pemegang lesen mempunyai hakuntuk menggunakan teknologi tertentu sepanjang tempoh masa yang dinyatakan.

PP30. Pemberian hak dengan fi tetap atau jaminan tanpa pulangan balik di bawah kontrak tidakboleh batal yang:

(a) membenarkan pemegang lesen mengeksploitasi hak tersebut secara bebas; dan

(b) pemberi lesen itu tidak mempunyai obligasi lain untuk dilakukan,

secara inti patinya adalah jualan. Contohnya ialah perjanjian pelesenan bagi penggunaanperisian apabila pemberi lesen tidak lagi mempunyai obligasi selepas penghantaran. Contohlain ialah pemberian hak penayangan filem wayang gambar dalam pasaran di mana pemberi


22

lesen tidak mempunyai kawalan ke atas pengedar dan menjangka tidak akan menerima hasilseterusnya daripada kutipan jualan terlaris. Dalam kes ini, hasil diiktiraf semasa jualan.

PP31. Dalam sesetengah kes, sama ada fi lesen atau royalti akan diterima atau tidak bergantungkepada berlakunya sesuatu peristiwa akan datang. Dalam kes sedemikian, hasil diiktiraf hanyaapabila terdapat kemungkinan bahawa fi atau royalti akan diterima, yang biasanya diterimaapabila peristiwa telah berlaku.

Pengiktirafan dan Pengukuran

Penentuan sama ada sesebuah entiti bertindak sebagai prinsipal ataupun ejen (Pindaan 2010)

PP32. Perenggan 12 menyatakan bahawa "dalam hubungan agensi, aliran masuk kasar manfaatekonomi atau potensi perkhidmatan adalah termasuk amaun yang dikutip bagi pihak prinsipaldan tidak menyebabkan peningkatan dalam aset bersih/ekuiti entiti. Amaun yang dikutip bagipihak prinsipal itu bukanlah hasil. Sebaliknya, hasil adalah apa-apa amaun komisen yangditerima atau belum terima bagi pengutipan atau pengendalian aliran kasar tersebut.” Untukmenentukan sama ada sesebuah entiti bertindak sebagai prinsipal atau ejen memerlukanpenilaian dan pertimbangan segala fakta dan keadaan yang berkaitan.

PP33. Entiti bertindak sebagai prinsipal apabila ia terdedah kepada risiko dan ganjaran yangsignifikan berkaitan dengan jualan barangan atau penyediaan perkhidmatan. Ciri yangmenunjukkan bahawa entiti bertindak sebagai prinsipal termasuk:

(a) Entiti mempunyai tanggungjawab utama untuk menyediakan barangan atauperkhidmatan kepada pelanggan atau untuk memenuhi pesanan tersebut, contohnyabertanggungjawab terhadap penerimaan produk atau perkhidmatan yang dipesan ataudibeli oleh pelanggan;

(b) Entiti mempunyai risiko inventori sebelum atau selepas pesanan pelanggan, semasapenghantaran ataupun semasa pemulangan barangan;

(c) Entiti mempunyai kebebasan untuk menentukan harga, sama ada secara langsung atautak langsung, contohnya dengan memberikan barangan atau perkhidmatan tambahan;dan

(d) Entiti menanggung risiko kredit pelanggan untuk amaun belum terima daripadapelanggan.

PP34. Entiti bertindak sebagai agen apabila ia tidak terdedah kepada risiko dan ganjaran signifikanyang berkaitan dengan jualan barangan atau penyediaan perkhidmatan. Satu ciri yangmenunjukkan bahawa entiti itu bertindak sebagai ejen adalah amaun yang diperolehi olehentiti ditentukan terlebih dahulu, iaitu sama ada fi tetap bagi setiap urus niaga ataupunperatusan yang dinyatakan daripada amaun yang dibilkan kepada pelanggan.


23

Perbandingan dengan IPSAS 9

MPSAS 9, Pendapatan daripada Urus Niaga Pertukaran adalah digubal berasaskan kepadaIPSAS 9 (2011). Perbezaan utama antara MPSAS 9 dengan IPSAS 9 adalah seperti yangberikut:

Pada perenggan 3, MPSAS 9 menjelaskan bahawa GBE menggunakan piawaianperakaunan yang diluluskan oleh MASB manakala IPSAS 9 menjelaskan bahawa GBEmenggunakan IFRS yang dikeluarkan oleh IASB.

Documents

MPSAS 9 - anm.gov.my · Sebagai contoh, sesuatu entiti mungkin menjual barangan dan pada masa yang sama mengikat perjanjian berasingan untuk membeli semula barangan itu pada masa