37

Module THCS 24_unprotected

Embed Size (px)

Citation preview

Page 1: Module THCS 24_unprotected

KĨ THUẬT KIỂM TRA, ĐÁNH GIÁ TRONG DẠY HỌC |

41

Module THCS 24: Kĩ thuật kiểm tra, đánh giá

trong dạy học

Module THCS

24

KÜ THUËT KIÓM TRA,

§¸NH GI¸

TRONG D¹Y HäC

TRẦN THỊ TUYẾT OANH

Page 2: Module THCS 24_unprotected

| MODULE THCS 24

42

A. GIỚI THIỆU TỔNG QUAN

Ki�m tra, ánh giá là m�t b� ph�n, m�t khâu quan tr�ng c�a quá trình

d�y h�c. Ki�m tra, ánh giá không ch" xác $nh m%c � �t &'c các m(c

tiêu c�a d�y h�c, mà còn tác �ng tr+ l�i quá trình d�y h�c.

Tính khách quan, chính xác trong ki�m tra, ánh giá c/ng nh& tính hi0u

qu1 c�a quá trình này ph( thu�c r2t nhi3u vào các k5 thu�t ki�m tra,

ánh giá mà ng&6i giáo viên s8 d(ng. K5 thu�t ki�m tra, ánh giá k9t qu1

h�c t�p là m�t thành t: n;m trong t2t c1 các khâu c�a quá trình ánh giá

k9t qu1 h�c t�p.

V=i xu h&=ng >i m=i ki�m tra, ánh giá hi0n nay, các k5 thu�t ki�m tra,

ánh giá k9t qu1 h�c t�p òi h?i ph1i &'c th@c hi0n theo h&=ng chuBn

hoá, hi0n �i hoá.

Module này trình bày nhDng k5 thu�t cE b1n, hi0n �i v3 ki�m tra, ánh

giá k9t qu1 h�c t�p c�a h�c sinh THCS, giúp cho giáo viên s8 d(ng &'c

các k5 thu�t ki�m tra, ánh giá trong d�y h�c, bao gJm k5 thu�t biên so�n

3 ki�m tra, o l&6ng k9t qu1 h�c t�p; k5 thu�t ki�m tra, ánh giá h&=ng

vào hL tr' cho d�y h�c có hi0u qu1.

B. MỤC TIÊU

Sau khi h�c xong module này, h�c viên sN:

1. Ki�n thc

NQm &'c các b&=c cE b1n � xây d@ng 3 ki�m tra; nQm &'c k5 thu�t

ki�m tra, ánh giá k9t qu1 h�c t�p c�a h�c sinh THCS nh&: bi9t xác $nh

m(c ích ki�m tra, ph&Eng pháp, hình th%c ki�m tra, xây d@ng ma tr�n

cho 3 ki�m tra, vi9t 3 ki�m tra và h&=ng dRn ch2m i�m.

2. K n�ng

— Th@c hi0n &'c vi0c biên so�n 3 ki�m tra cho môn h�c c( th�.

— S8 d(ng &'c các k5 thu�t ki�m tra, ánh giá trong d�y h�c � ánh giá

k9t qu1 h�c t�p c�a h�c sinh và nâng cao hi0u qu1 d�y h�c.

3. Thái ��

— Có thái � tích c@c trong vi0c bJi d&Tng nâng cao nUng l@c s8 d(ng các

k5 thu�t ki�m tra, ánh giá phù h'p v=i :i t&'ng và môn h�c c( th�.

Page 3: Module THCS 24_unprotected

KĨ THUẬT KIỂM TRA, ĐÁNH GIÁ TRONG DẠY HỌC |

43

C. NỘI DUNG

Nội dung 1

CÁC K� THUT KI�M TRA, �ÁNH GIÁ ��NH KÌ K�T QU� H�C TP

C�A H�C SINH

I. MXC TIÊU

Sau khi h�c xong module này, h�c viên sN:

— NQm &'c các k5 thu�t ki�m tra, ánh giá k9t qu1 h�c t�p c�a h�c sinh

THCS &'c th@c hi0n trong ki�m tra, ánh giá $nh kì và ki�m tra, ánh

giá t>ng k9t.

— S8 d(ng thành th�o các k5 thu�t ki�m tra, ánh giá � ánh giá k9t qu1

h�c t�p c�a h�c sinh.

— Có thái � tích c@c trong vi0c bJi d&Tng nâng cao nUng l@c s8 d(ng các

k5 thu�t ki�m tra, ánh giá phù h'p v=i :i t&'ng và môn h�c c( th�.

II. CÁC HO]T ^_NG

Ho�t ��ng 1: Thi�t l�p các b��c c� th� �� xây d�ng m�t � ki�m tra

cho môn h%c c� th�.

D@a vào hi�u bi9t và kinh nghi0m th@c tibn c�a mình, b�n hãy nh= l�i và

vi9t ra suy ngh5 c�a mình � th@c hi0n m�t s: yêu cdu sau:

* Hãy ch� ra nh�ng h�n ch� c�a vi�c xây d�ng �� ki�m tra hi�n nay.

* Nêu các b$%c xây d�ng �� ki�m tra và vai trò c�a m(i b$%c.

Page 4: Module THCS 24_unprotected

| MODULE THCS 24

44

B�n hãy :i chi9u nhDng n�i dung vfa vi9t v=i nhDng thông tin d&=i ây

và t@ hoàn thi0n nhDng n�i dung ã vi9t.

Thông tin phn h�i

* M*t s, h�n ch� c�a vi�c xây d�ng �� ki�m tra hi�n nay:

— M�t s: giáo viên ch&a nh�n th%c úng tdm quan tr�ng c�a xây d@ng 3

ki�m tra.

— Các b&=c ra 3 ki�m tra không &'c chú ý úng m%c, hc bi0t là b&=c

xây d@ng ma tr�n 3, áp án, thang i�m th8 l�i 3 tr&=c khi cho h�c

sinh th@c hi0n.

— K5 thu�t vi9t 3 ch&a chuBn.

— So�n 3 ki�m tra thi9u chi3u sâu.

— ^3 ki�m tra ít chú ý 9n tính sáng t�o, th� hi0n s@ phân hoá quá th2p,

hohc quá cao.

* Các b$%c xây d�ng �� ki�m tra

— B$%c 1. Xác $nh m(c ích c�a 3 ki�m tra.

^3 ki�m tra là m�t công c( dùng � ánh giá k9t qu1 h�c t�p c�a h�c

sinh sau khi h�c xong m�t ch� 3, m�t ch&Eng, m�t h�c kì, m�t l=p hay

Page 5: Module THCS 24_unprotected

KĨ THUẬT KIỂM TRA, ĐÁNH GIÁ TRONG DẠY HỌC |

45

m�t c2p h�c nên ng&6i biên so�n 3 ki�m tra cdn cUn c% vào m(c ích,

yêu cdu c( th� c�a vi0c ki�m tra, cUn c% vào chuBn ki9n th%c k5 nUng c�a

ch&Eng trình và th@c t9 h�c t�p c�a h�c sinh � xây d@ng m(c ích c�a

3 ki�m tra cho phù h'p.

— B$%c 2. Xác $nh hình th%c 3 ki�m tra.

^3 ki�m tra (vi9t) có các hình th%c sau:

+ ^3 ki�m tra t@ lu�n;

+ ^3 ki�m tra trQc nghi0m khách quan;

+ ^3 ki�m tra k9t h'p c1 hai hình th%c trên: có c1 câu h?i d�ng t@ lu�n và

câu h?i d�ng trQc nghi0m khách quan.

MLi hình th%c 3u có &u i�m và h�n ch9 riêng nên cdn k9t h'p m�t

cách h'p lí các hình th%c sao cho phù h'p v=i n�i dung ki�m tra và hc

tr&ng môn h�c � nâng cao hi0u qu1, t�o i3u ki0n � ánh giá k9t qu1

h�c t�p c�a h�c sinh chính xác hEn.

N9u 3 ki�m tra k9t h'p hai hình th%c thì nên có nhi3u phiên b1n 3 khác

nhau hohc cho h�c sinh làm bài ki�m tra phdn trQc nghi0m khách quan

�c l�p v=i vi0c làm bài ki�m tra phdn t@ lu�n: làm phdn trQc nghi0m

khách quan tr&=c, thu bài rJi m=i cho h�c sinh làm phdn t@ lu�n.

— B$%c 3. Thi9t l�p ma tr�n 3 ki�m tra (b1ng mô t1 tiêu chí c�a 3 ki�m tra).

L�p m�t b1ng có hai chi3u, m�t chi3u là n�i dung hay m�ch ki9n th%c, k5

nUng chính cdn ánh giá, m�t chi3u là các c2p � nh�n th%c c�a h�c

sinh theo các c2p �: nh�n bi9t, thông hi�u và v�n d(ng (gJm có v�n

d(ng + c2p � th2p và v�n d(ng + c2p � cao).

Trong mLi ô là chuBn ki9n th%c, k5 nUng ch&Eng trình cdn ánh giá, t" l0

% s: i�m, s: l&'ng câu h?i và t>ng s: i�m c�a các câu h?i.

S: l&'ng câu h?i c�a tfng ô ph( thu�c vào m%c � quan tr�ng c�a mLi

chuBn cdn ánh giá, l&'ng th6i gian làm bài ki�m tra và tr�ng s: i�m

quy $nh cho tfng m�ch ki9n th%c, tfng c2p � nh�n th%c.

— B$%c 4. Biên so�n câu h?i theo ma tr�n.

Vi0c biên so�n câu h?i theo ma tr�n cdn 1m b1o nguyên tQc: lo�i câu h?i,

s: câu h?i và n�i dung câu h?i do ma tr�n 3 quy $nh, mLi câu h?i trQc

nghi0m khách quan ch" ki�m tra m�t chuBn hohc m�t v2n 3, khái ni0m.

— B$%c 5. Xây d@ng h&=ng dRn ch2m (áp án) và thang i�m.

Page 6: Module THCS 24_unprotected

| MODULE THCS 24

46

Vi0c xây d@ng h&=ng dRn ch2m (áp án) và thang i�m :i v=i bài ki�m

tra cdn 1m b1o các yêu cdu:

N�i dung: khoa h�c và chính xác. Cách trình bày: c( th�, chi ti9t nh&ng

ngQn g�n và db hi�u, phù h'p v=i ma tr�n 3 ki�m tra.

Cdn h&=ng t=i xây d@ng b1n mô t1 các m%c � �t &'c � h�c sinh có

th� t@ ánh giá &'c bài làm c�a mình (k5 thu�t Rubric).

— B$%c 6. Xem xét l�i vi0c biên so�n 3 ki�m tra.

Sau khi biên so�n xong 3 ki�m tra, cdn xem xét l�i vi0c biên so�n 3

ki�m tra, gJm các b&=c sau:

+ ^:i chi9u tfng câu h?i v=i h&=ng dRn ch2m và thang i�m, phát hi0n

nhDng sai sót hohc thi9u chính xác c�a 3 và áp án. S8a các tf ngD, n�i

dung n9u th2y cdn thi9t � 1m b1o tính khoa h�c và chính xác.

+ ^:i chi9u tfng câu h?i v=i ma tr�n 3, xem xét câu h?i có phù h'p v=i

chuBn cdn ánh giá không, có phù h'p v=i c2p � nh�n th%c cdn ánh

giá không, s: i�m có thích h'p không, th6i gian d@ ki9n có phù h'p

không (giáo viên t@ làm bài ki�m tra, th6i gian làm bài c�a giáo viên b;ng

kho1ng 70% th6i gian d@ ki9n cho h�c sinh làm bài là phù h'p).

+ Th8 3 ki�m tra � ti9p t(c i3u ch"nh 3 cho phù h'p v=i m(c tiêu,

chuBn ch&Eng trình và :i t&'ng h�c sinh (n9u có i3u ki0n, hi0n nay ã

có m�t s: phdn m3m hL tr' cho vi0c này, giáo viên có th� tham kh1o).

+ Hoàn thi0n 3, h&=ng dRn ch2m và thang i�m.

Ho�t ��ng 2: Xác �)nh các m�c tiêu ki�m tra, �ánh giá và thi�t l�p b/ng

ma tr�n.

D@a vào kinh nghi0m c�a mình, b�n hãy th@c hi0n m�t s: yêu cdu sau:

* Ch6n m*t ch$7ng c8 th� c�a môn h6c, xác �;nh các m8c tiêu c<n ki�m

tra, �ánh giá.

Page 7: Module THCS 24_unprotected

KĨ THUẬT KIỂM TRA, ĐÁNH GIÁ TRONG DẠY HỌC |

47

* Thi�t l?p bAng ma tr?n cho �� ki�m tra theo bAng sau:

KHUNG MA TR�N �� KI M TRA

(Dùng cho lo�i 3 ki�m tra t@ lu�n hohc trQc nghi0m khách quan)

V�n d�ng Cp ��

Tên ch� ��

(n�i dung,

ch� ng…)

Nh�n

bi�t

Thông

hi�u

Cp ��

thp

Cp ��

cao

C�ng

Ch� �� 1

S� câu

S� �i�m

S� câu

S� �i�m

S� câu

S� �i�m

S� câu

S� �i�m

S� câu

... �i�m

= ... %

Ch� �� 2

S� câu

S� �i�m

S� câu

S� �i�m

S� câu

S� �i�m

S� câu

S� �i�m

S� câu

... �i�m

= ... %

.............

Ch� �� n

S� câu

S� �i�m

S� câu

S� �i�m

S� câu

S� �i�m

S� câu

S� �i�m

S� câu

... �i�m

= ... %

T�ng s� câu

T�ng s� �i�m

T� l� %

S� câu

S� �i�m

%

S� câu

S� �i�m

%

S� câu

S� �i�m

%

S� câu

S� �i�m

Page 8: Module THCS 24_unprotected

| MODULE THCS 24

48

KHUNG MA TR�N �� KI M TRA

(Dùng cho lo�i 3 ki�m tra k9t h'p t@ lu�n và trQc nghi0m khách quan)

V�n d�ng

Nh�n bi�t Thông hi�u

C�p �� th�p C�p �� cao

C�p ��

Tên

ch� ��

(n�i dung,

ch� ng…)

Tr�c

nghi�m

khách

quan

T$

lu�n

Tr�c

nghi�m

khách

quan

T$

lu�n

Tr�c

nghi�m

khách

quan

T$

lu�n

Tr�c

nghi�m

khách

quan

T$

lu�n

C�ng

Ch� �� 1

S� câu

S� �i�m

T� l� %

S� câu

S�

�i�m

S�

câu

S�

�i�m

S� câu

S�

�i�m

S�

câu

S�

�i�m

S� câu

S�

�i�m

S�

câu

S�

�i�m

S� câu

S�

�i�m

S�

câu

S�

�i�m

S�

câu

.. .

�i�m

= ...%

Ch� �� 2

S� câu

S�

�i�m

S�

câu

S�

�i�m

S� câu

S�

�i�m

S�

câu

S�

�i�m

S� câu

S�

�i�m

S�

câu

S�

�i�m

S� câu

S�

�i�m

S�

câu

S�

�i�m

S�

câu

.. .

�i�m

= ...%

.. .. .. .. .. .. .

Ch� �� n

S� câu

S� �i�m

T� l� %

S� câu

S�

�i�m

S�

câu

S�

�i�m

S� câu

S�

�i�m

S�

câu

S�

�i�m

S� câu

S�

�i�m

S�

câu

S�

�i�m

S� câu

S�

�i�m

S�

câu

S�

�i�m

S�

câu

.. .

�i�m

= ...%

T�ng s�

câu

T�ng s�

�i�m

T� l� %

S� câu

S� �i�m

%

S� câu

S� �i�m

%

S� câu

S� �i�m

%

S�

câu

S�

�i�m

Page 9: Module THCS 24_unprotected

KĨ THUẬT KIỂM TRA, ĐÁNH GIÁ TRONG DẠY HỌC |

49

B�n hãy �c nhDng thông tin d&=i ây � hi�u rõ hEn v3 k5 thu�t xác

$nh m(c ích ki�m tra, ánh giá k9t qu1 h�c t�p c�a h�c sinh.

Thông tin phn h�i

* Xác �;nh yêu c<u c<n ��t �$Ec c�a n*i dung ki�m tra

Xác $nh theo các c2p �: bi9t, hi�u, áp d(ng, giáo viên ph1i cUn c% vào

h0 th:ng các chuBn ki9n th%c, k5 nUng &'c quy $nh trong ch&Eng trình

c�a môn h�c � mô t1 yêu cdu cdn �t theo các c2p � c�a t& duy. Các

c2p � c�a t& duy thông th&6ng cdn &'c ánh giá nh&:

— Nh?n bi�t: là m%c � th2p nh2t, ch� y9u là ghi nh= và nhQc l�i &'c

nhDng gì ã &'c h�c tr&=c ây, yêu cdu nh= l�i hay nh�n th%c l�i các s@

ki0n, các thu�t ngD, các quy &=c, các nguyên tQc, các quy lu�t, các hc

tr&ng..., không cdn gi1i thích nhDng thông tin thu &'c. ^�ng tf mô t1

yêu cdu cdn �t + c2p � này th&6ng bao gJm các �ng tf: nh�n bi9t

&'c, nêu &'c, phát bi�u &'c, vi9t &'c, li0t kê &'c,...

— Thông hi�u: bao gJm c1 bi9t nh&ng + m%c � cao hEn, òi h?i bi9t &'c

c1 ý ngh5a c�a tri th%c, liên h0 chúng v=i nhDng gì ã h�c, ã bi9t. Hi�u

&'c th� hi0n + ba d�ng: ThG nhHt là có th� truy3n �t l�i thông tin thu

nh�n &'c b;ng các thu�t ngD khác hay b;ng m�t hình th%c khác c�a

thông tin; ThG hai là khi &a ra m�t thông tin, có th� nQm vDng &'c ý

t&+ng chính có trong thông tin ó, Jng th6i hi�u &'c m:i liên h0 bên

trong giDa chúng. Có th� sQp x9p l�i ý t&+ng thành m�t d�ng m=i, nó bao

gJm kh1 nUng nh�n ra nhDng cái cE b1n và phân bi0t chúng v=i cái khác;

ThG ba là có kh1 nUng &a ra nhDng k9t lu�n b;ng s@ suy lu�n, kh1 nUng

tiên oán, nó bao gJm vi0c ánh giá hay d@ oán d@a trên s@ hi�u bi9t

khuynh h&=ng hay i3u ki0n &'c mô t1 trong thông tin, bao gJm các

phán oán v3 cái t>ng th�, tf vi0c mô t1 rõ m�t mRu hay ng&'c l�i phán

oán v3 m�t mRu mà thông tin mô t1 cái t>ng th�. N�i dung th� hi0n +

vi0c thông hi�u thông tin, nQm bQt &'c ý ngh5a, chuy�n t1i ki9n th%c tf

d�ng này sang d�ng khác, dibn gi1i các dD li0u, so sánh, :i chi9u t&Eng

ph1n, sQp x9p th% t@, sQp x9p theo nhóm, suy dibn các nguyên nhân, d@

oán. ^�ng tf mô t1 yêu cdu cdn �t + c2p � này th&6ng là dibn gi1i

&'c, so sánh, ch" ra các m:i quan h0…

— Áp d8ng &'c d@a trên s@ thông hi�u, là m%c � cao hEn so v=i s@ thông

hi�u. Khi áp d(ng, cdn ph1i cUn c% vào nhDng hoàn c1nh hohc nhDng

i3u ki0n c( th� � l@a ch�n, s8 d(ng các tri th%c ã h�c vào vi0c gi1i

quy9t m�t v2n 3 nào ó. Yêu cdu gi1i quy9t v2n 3 b;ng nhDng ki9n

Page 10: Module THCS 24_unprotected

| MODULE THCS 24

50

th%c, k5 nUng ã h�c òi h?i s@ t& duy lôgic, phân tích, t>ng h'p. ^�ng tf

mô t1 yêu cdu cdn �t + c2p � này th&6ng là: v�n d(ng &'c, gi1i &'c

bài t�p, làm &'c...

Các m(c tiêu h�c t�p &'c xây d@ng ph1i mang tính toàn di0n, chúng

ph1i mô t1 &'c các l5nh v@c ki9n th%c, k5 nUng, thái �. Tuy nhiên, tuv

theo n�i dung tri th%c có th� &u tiên hEn m(c tiêu nào ó khi k9t h'p

chúng v=i nhau.

Xác $nh � s: l&'ng các m(c tiêu, s: l&'ng các m(c tiêu tuv thu�c vào

s@ ph%c t�p c�a m(c tiêu c/ng nh& th6i gian và kh:i l&'ng ki9n th%c cdn

trang b$ cho h�c sinh.

Các m(c tiêu th&6ng là c( th� và &'c miêu t1 b;ng nhDng �ng tf ch"

hành �ng. NhDng hành �ng này ch" ra nhDng gì h�c sinh th@c s@ làm

&'c cu:i m�t En v$ h�c t�p. Khi vi9t m(c tiêu cdn mô t1 + m%c � t>ng

quát thích h'p, không nên quá chi ti9t, c/ng không nên quá chung

chung. Các m(c tiêu nên nêu ra + m%c � vfa � l&'ng thông tin.

Các m(c tiêu h�c t�p xác $nh cao nh&ng ph1i có tính kh1 thi, òi h?i

không quá khó, không quá db, h�c sinh có � ki9n th%c, k5 nUng cdn thi9t

� �t m(c tiêu.

Các m(c tiêu h�c t�p cdn &'c xác $nh th:ng nh2t v=i nguyên tQc v3

d�y h�c, b+i vì chúng là cE s+ cho ho�t �ng gi1ng d�y và ho�t �ng h�c

t�p. Chwng h�n, m(c tiêu có khuy9n khích cho c1i ti9n ph&Eng pháp

gi1ng d�y và h�c t�p không, hohc giúp cho vi0c áp d(ng nhDng i3u ã

h�c vào th@c tibn nh& th9 nào.

* Xây d�ng ma tr?n cho �� ki�m tra

Khi vi9t câu h?i ph1i cUn c% vào b1ng hc tr&ng (còn g�i là b1ng hc

tính, hay b1ng ma tr�n hai chi3u). B1ng hc tr&ng này &'c coi là m�t

công c( hDu ích giúp cho ng&6i so�n trQc nghi0m vi9t các câu h?i phù

h'p v=i m(c tiêu gi1ng d�y, nó phân lo�i tfng câu h?i trQc nghi0m ra

thành hai chi3u cE b1n, m�t chi3u là hành vi òi h?i + h�c sinh, m�t

chi3u là n�i dung sách giáo khoa, giáo trình môn h�c ch%a @ng. S:

l&'ng câu h?i &a vào b1ng hc tr&ng ph1i &'c xác $nh rõ ràng, nh&

v�y khi nhìn vào b1ng hc tr&ng có th� db dàng l2y &'c mRu �i di0n

cho n�i dung môn h�c.

^� thành l�p b1ng hc tr&ng, cdn ph1i ti9n hành phân tích n�i dung c�a

môn h�c, cdn li0t kê các m(c tiêu gi1ng d�y c( th� hay các nUng l@c cdn

&'c o l&6ng. T2t c1 nhDng i3u này cdn &'c ghi l�i v=i các nh�n $nh

Page 11: Module THCS 24_unprotected

KĨ THUẬT KIỂM TRA, ĐÁNH GIÁ TRONG DẠY HỌC |

51

khá chi ti9t. Sau ó ph1i quy9t $nh là cdn bao nhiêu câu h?i cho mLi

m(c tiêu. S: l&'ng câu h?i tuv thu�c vào m%c � quan tr�ng c�a tfng

m(c tiêu và các khía c�nh khác nhau cdn o l&6ng, trong ó ph1i ti9n

hành các công vi0c nh&: Xác $nh nhDng v2n 3 &'c coi là chính y9u

trong toàn b� n�i dung c�a ch&Eng trình môn h�c; Phân lo�i các v2n 3

chính y9u theo các d�ng nh&: các s@ ki0n, các khái ni0m, các quy lu�t,

quy tQc, hc tr&ng, các t& t&+ng, các lu�n i�m...; Xác $nh các m(c tiêu

giáo d(c c( th� cdn �t &'c. Các m(c tiêu c( th� cdn ph1i vi9t rõ thành

m�t b1n chi ti9t theo các v2n 3 trong tfng ch&Eng, tfng bài.

— Các b&=c cE b1n thi9t l�p ma tr�n 3 ki�m tra:

+ B1. Li0t kê tên các ch� 3 (n�i dung, ch&Eng...) cdn ki�m tra;

+ B2. Vi9t các chuBn cdn ánh giá :i v=i mLi c2p � t& duy;

+ B3. Quy9t $nh phân ph:i t" l0 % t>ng i�m cho mLi ch� 3 (n�i dung,

ch&Eng...);

+ B4. Quy9t $nh t>ng s: i�m c�a bài ki�m tra;

+ B5. Tính s: i�m cho mLi ch� 3 (n�i dung, ch&Eng...) t&Eng %ng v=i t" l0 %;

+ B6. Tính t" l0 %, s: i�m và quy9t $nh s: câu h?i cho mLi chuBn

t&Eng %ng;

+ B7. Tính t>ng s: i�m và t>ng s: câu h?i cho mLi c�t;

+ B8. Tính t" l0 % t>ng s: i�m phân ph:i cho mLi c�t;

+ B9. ^ánh giá l�i ma tr�n và ch"nh s8a n9u th2y cdn thi9t.

Cdn l&u ý:

— Khi vi9t các chuBn cdn ánh giá :i v=i mLi c2p � t& duy:

+ ChuBn &'c ch�n � ánh giá là chuBn có vai trò quan tr�ng trong

ch&Eng trình môn h�c. ^ó là chuBn có th6i l&'ng quy $nh trong phân

ph:i ch&Eng trình nhi3u và làm cE s+ � hi�u &'c các chuBn khác.

+ MLi ch� 3 (n�i dung, ch&Eng...) nên có nhDng chuBn �i di0n &'c

ch�n � ánh giá.

+ S: l&'ng chuBn cdn ánh giá + mLi ch� 3 (n�i dung, ch&Eng...) t&Eng

%ng v=i th6i l&'ng quy $nh trong phân ph:i ch&Eng trình dành cho ch�

3 (n�i dung, ch&Eng...) ó. Nên � s: l&'ng các chuBn k5 nUng và chuBn

òi h?i m%c � t& duy cao (v�n d(ng) nhi3u hEn.

— Quy9t $nh t" l0 % t>ng i�m phân ph:i cho mLi ch� 3 (n�i dung,

ch&Eng...):

Page 12: Module THCS 24_unprotected

| MODULE THCS 24

52

CUn c% vào m(c ích c�a 3 ki�m tra, cUn c% vào m%c � quan tr�ng c�a

mLi ch� 3 (n�i dung, ch&Eng...) trong ch&Eng trình và th6i l&'ng quy

$nh trong phân ph:i ch&Eng trình � phân ph:i t" l0 % t>ng i�m cho

tfng ch� 3.

— Tính s: i�m và quy9t $nh s: câu h?i cho mLi chuBn t&Eng %ng.

CUn c% vào m(c ích c�a 3 ki�m tra � phân ph:i t" l0 % s: i�m cho

mLi chuBn cdn ánh giá, + mLi ch� 3, theo hàng. GiDa ba c2p �: nh�n

bi9t, thông hi�u, v�n d(ng theo th% t@ nên theo t" l0 phù h'p v=i ch� 3,

n�i dung và trình �, nUng l@c c�a h�c sinh.

+ CUn c% vào s: i�m ã xác $nh + B5 � quy9t $nh s: i�m và câu h?i

t&Eng %ng, trong ó mLi câu h?i d�ng trQc nghi0m khách quan ph1i có

s: i�m b;ng nhau.

+ N9u 3 ki�m tra k9t h'p c1 hai hình th%c trQc nghi0m khách quan và t@

lu�n thì cdn xác $nh t" l0 % t>ng s: i�m c�a mLi hình th%c sao cho

thích h'p.

Ho�t ��ng 3: Th�c hi1n vi�t � ki�m tra t� lu�n và tr2c nghi1m khách quan.

D@a vào hi�u bi9t và kinh nghi0m c�a mình, b�n hãy th@c hi0n m�t s:

yêu cdu sau:

* Xây d�ng m*t �� ki�m tra; thi�t k� �áp án và thang �i�m.

Page 13: Module THCS 24_unprotected

KĨ THUẬT KIỂM TRA, ĐÁNH GIÁ TRONG DẠY HỌC |

53

* Chia sK v%i �Lng nghi�p v� �� ki�m tra, ch� ra nh�ng l(i mMc phAi khi vi�t

�� ki�m tra t� lu?n.

* Nêu cách chHm bài t� lu?n �Am bAo khách quan.

B�n hãy �c nhDng thông tin d&=i ây � nQm vDng hEn k5 thu�t xây

d@ng 3 ki�m tra, thi9t k9 áp án và thang i�m cho m�t 3 ki�m tra.

Page 14: Module THCS 24_unprotected

| MODULE THCS 24

54

Thông tin phn h�i

^:i v=i câu h?i ki�m tra cdn &'c dibn �t m�t cách rõ ràng, chú ý 9n

c2u trúc ngD pháp. Tf ngD l@a ch�n ph1i chính xác, nên th8 nhi3u cách

ht câu h?i và l@a ch�n cách ht câu h?i En gi1n nh2t, tránh tUng m%c

� khó c�a câu h?i b;ng cách dibn �t câu ph%c t�p, tránh có nhDng tf

thfa hay nhDng câu thfa.

Cdn xác $nh &'c th6i gian cdn cho vi0c tr1 l6i câu h?i. ^:i v=i nhDng

câu tr1 l6i gi=i h�n, có th� db &=c l&'ng th6i gian tr1 l6i cho mLi câu. Còn

:i v=i nhDng câu tr1 l6i m+ r�ng, khó hEn trong vi0c &=c l&'ng th6i gian

cdn thi9t thì câu h?i cdn 1m b1o cho h�c sinh vi9t ch�m c/ng có th�

hoàn thành &'c bài vi9t.

M�t trong nhDng cách có th� c1i ti9n câu t@ lu�n � nâng cao � tin c�y

là tUng s: câu h?i trong bài ki�m tra, gi1m � dài + phdn tr1 l6i c�a mLi

câu. NhDng câu quá dài và t>ng quát có th� phân ra làm nhi3u câu h?i

ngQn, có gi=i h�n � dài c�a mLi câu.

Ch2m các câu t@ lu�n th&6ng khó vì mLi h�c sinh có cách dibn �t, cách

c2u trúc và sQp x9p riêng, do ó, khi ch2m bài ki�m tra, cdn xác $nh

thang i�m m�t cách chuBn xác và chi ti9t, trong ó &a ra nhDng câu tr1

l6i có th� ch2p nh�n &'c và tr�ng s: cho tfng câu tr1 l6i. Cdn ph1i có

m�t b1ng h&=ng dRn nêu rõ nhDng khái ni0m, nhDng ý t&+ng, nhDng l�p

lu�n, kh:i l&'ng dài ngQn và m�t s: v2n 3 khác t�o nên m�t bài tr1 l6i

ch2p nh�n &'c. Mht khác, cdn d@ ki9n &a ra m�t s: v2n 3 có th� xu2t

hi0n trong bài làm � có cách x8 lí và cho i�m.

Có hai cách ch2m i�m là ch2m theo ki�u phân tích và ch2m theo ki�u

phân lo�i nhóm, tuv theo m(c ích ki�m tra, ánh giá.

— Th% nh2t là ch2m theo ki�u phân tích, &'c ti9n hành b;ng cách cho

i�m các câu tr1 l6i cUn c% theo tfng tiêu chí ã xác $nh. Nh& v�y trong

bài sN có các i�m thành phdn và sau ó c�ng l�i. Cách ch2m này cdn

cUn c% và bám sát vào áp án và thang i�m. ^� có &'c hi0u qu1 cao +

cách ch2m theo ki�u phân tích là ch2m i�m Jng lo�t tfng câu m�t.

^i3u này sN giúp cho vi0c áp d(ng tiêu chí nh2t quán cho các câu, tránh

s@ thay >i vô tình khi ch2m, làm tUng tính khách quan.

— Th% hai là ch2m theo ki�u phân lo�i. Ki�u này òi h?i ng&6i ch2m ph1i

�c sE b� t2t c1 các bài làm, sau ó phân lo�i bài theo các nhóm. Có th�

phân thành ba lo�i hohc nUm lo�i. Vi0c chia nhóm &'c ti9n hành tr&=c

Page 15: Module THCS 24_unprotected

KĨ THUẬT KIỂM TRA, ĐÁNH GIÁ TRONG DẠY HỌC |

55

khi cho i�m � ng&6i ch2m có th� suy ngh5, so sánh giDa các bài v=i

nhau. Ch2m theo cách này có th� ti9n hành theo ba b&=c:

+ Th% nh2t là: �c t2t c1 các bài rJi x9p thành ba nhóm, hohc nUm nhóm

l=n v=i t" l0 b;ng nhau.

+ Th% hai là: �c l�i các bài và mLi nhóm l�i ti9p t(c chia thành ba hohc

nUm nhóm nh?.

+ Th% ba là: so sánh nhóm nh? cu:i c�a nhóm l=n này v=i nhóm nh? du

c�a nhóm l=n khác, n9u th2y có s@ phân bi0t t%c là có th� ch2p nh�n

&'c v3 s@ phân lo�i.

Cách ch2m theo ki�u phân lo�i có th� ánh giá t>ng th� câu tr1 l6i b;ng

m�t i�m s: hohc b;ng x9p lo�i, i�m s: có th� cUn c% vào 2n t&'ng

chung hay tiêu chí nh2t $nh và &'c ht vào m:c 2n $nh các m%c �

khác nhau v3 ch2t l&'ng bài làm. T2t nhiên vi0c l@a ch�n cách ch2m nào

là ph( thu�c vào m(c ích c�a ánh giá. Thông th&6ng, � phân lo�i,

sQp x9p h�c sinh vào các nhóm khác nhau theo m(c ích nào ó thì có

th� ch2m theo ki�u phân lo�i. ^� xác $nh m%c � mà ng&6i h�c �t

&'c các m(c tiêu ht ra nh& th9 nào thì cdn cUn c% vào nhDng tiêu chí

c( th�, chi ti9t.

Vi0c ch2m i�m bài t@ lu�n cdn có s@ �c l�p giDa nhDng ng&6i ch2m.

Ng&6i ch2m sau không nên bi9t ng&6i ch2m tr&=c ã cho bao nhiêu

i�m, ng&6i ch2m không nên bi9t tên h�c sinh hohc l=p h�c sinh �

tránh s@ 1nh h&+ng c�a 2n t&'ng, 1m b1o tính khách quan.

Ho�t ��ng 4: Th�c hành vi�t h1 th5ng câu tr2c nghi1m khách quan.

B�n �ã tOng so�n các câu hPi trMc nghi�m khách quan �� ki�m tra, �ánh

giá k�t quA h6c t?p c�a h6c sinh. B�n hãy nh% l�i và vi�t các câu trMc

nghi�m khách quan Q m*t ch$7ng c8 th� c�a môn h6c �ang giAng d�y

d�a theo bAng �Rc tr$ng �ã xác �;nh.

Page 16: Module THCS 24_unprotected

| MODULE THCS 24

56

B�n hãy �c nhDng thông tin d&=i ây � nQm vDng hEn k5 thu�t xây

d@ng các câu h?i trQc nghi0m khách quan trong ki�m tra, ánh giá k9t

qu1 h�c t�p c�a h�c sinh.

Thông tin phn h�i

* Các yêu c<u �,i v%i câu hPi trMc nghi�m khách quan nhi�u l�a ch6n

— ^:i v=i phdn câu dRn ph1i dibn �t m�t cách rõ ràng. Có th� dùng m�t

câu h?i hay m�t câu nh�n $nh không dy � làm câu dRn, không nên

&a quá nhi3u t& li0u vào câu dRn. Tránh s8 d(ng các câu dRn mang tính

Page 17: Module THCS 24_unprotected

KĨ THUẬT KIỂM TRA, ĐÁNH GIÁ TRONG DẠY HỌC |

57

ph� $nh. Tuy nhiên, n9u &a câu ph� $nh vào câu dRn thì cdn g�ch

d&=i chD “không” � nh2n m�nh.

— Các ph&Eng án tr1 l6i cdn &'c vi9t sao cho có cùng vUn phong và t&Eng

&Eng nhau v3 � dài.

— Không nên có s@ khác bi0t v3 cách dibn �t giDa câu tr1 l6i úng và các

câu nhibu vì ng&6i tr1 l6i có th� sN d@a vào m�t s: y9u t: nào ó � phát

hi0n câu úng ch% không d@a vào ki9n th%c. LLi th&6ng hay ghp ph1i ó

là các câu úng th&6ng dài hEn, ph%c t�p và chi ti9t hEn.

— Câu dRn và các ph&Eng án tr1 l6i 3u h'p nhau v3 ngD pháp khi ghép

chúng v=i nhau, tránh s8 d(ng trong các ph&Eng án tr1 l6i các c(m tf

nh& “T2t c1 nhDng tf trên” hay “T2t c1 nhDng câu trên” hohc “Không có

câu nào + trên”.

— Các ph&Eng án nhibu cdn dibn �t sao cho có v� h'p lí và có s%c h2p dRn

nh& nhau. N9u th� hi0n s@ sai m�t cách hi�n nhiên sN không có giá tr$.

^� vi9t &'c câu nhibu hay thì cdn xác $nh &'c các lLi chung mà ng&6i

h�c th&6ng hay ldm t&+ng.

— Cdn sQp x9p các ph&Eng án tr1 l6i trong các câu h?i theo v$ trí ngRu

nhiên, không nên theo m�t trình t@ máy móc. Nên h�n ch9 s8 d(ng

ph&Eng án “T2t c1 nhDng câu trên” hohc “Không có câu nào + trên”,

hohc &a ra s@ l@a ch�n cho 2 ph&Eng án nào ó.

— Câu h?i ph1i ánh giá nhDng n�i dung quan tr�ng c�a ch&Eng trình.

— Câu h?i ph1i phù h'p v=i các tiêu chí ra 3 ki�m tra v3 mht trình bày và

s: i�m t&Eng %ng.

— Câu dRn ph1i ht ra câu h?i tr@c ti9p hohc m�t v2n 3 c( th�.

— Không nên trích dRn nguyên vUn nhDng câu có s�n trong sách giáo khoa.

— Tf ngD, c2u trúc c�a câu h?i ph1i rõ ràng và db hi�u :i v=i m�i h�c sinh.

— MLi ph&Eng án nhibu ph1i h'p lí :i v=i nhDng h�c sinh không nQm

vDng ki9n th%c.

— MLi ph&Eng án sai nên xây d@ng d@a trên các lLi hay nh�n th%c sai l0ch

c�a h�c sinh.

— ^áp án úng c�a câu h?i này ph1i �c l�p v=i áp án úng c�a các câu

h?i khác trong bài ki�m tra.

— Phdn l@a ch�n ph1i th:ng nh2t và phù h'p v=i n�i dung c�a câu dRn.

— MLi câu h?i ch" có m�t áp án úng, chính xác nh2t.

— Không &a ra ph&Eng án “T2t c1 các áp án trên 3u úng” hohc “Không

có ph&Eng án nào úng”.

Page 18: Module THCS 24_unprotected

| MODULE THCS 24

58

* Yêu c<u vi�t lo�i câu �úng — sai

— Lo�i câu này òi h?i h�c sinh ph1i l@a ch�n m�t trong hai ph&Eng án, có

th� là úng hohc không úng. C/ng có th� là có hohc không có, Jng ý

hay không Jng ý.

— Câu úng — sai cdn ph1i vi9t th�t ngQn g�n, tránh mE hJ, câu h?i ph1i

&'c x9p m�t cách chính xác là úng, hay sai.

— Tránh vi0c trích dRn nguyên mRu trong sách giáo khoa b+i vì khi tách

chúng ra có th� không còn úng hoàn toàn nh& tr&=c nDa.

— Tránh nhDng câu nh�n $nh mang tính ph� $nh, hc bi0t là ph� $nh

kép. N9u dùng câu ph� $nh hay ph� $nh kép thì nên g�ch d&=i chD

không � phân bi0t rõ.

— Nên tránh s8 d(ng các s@ ki0n hay các tf không quan tr�ng hohc là quá

v(t vht, ti�u ti9t.

— Tránh nhDng câu mà tr1 l6i sai ch" ph( thu�c vào m�t tf hay m�t câu

không quan tr�ng.

— Không nên dùng toàn nhDng câu òi h?i tr1 l6i úng, c/ng không nên

dùng toàn nhDng câu òi h?i tr1 l6i sai, nên dùng mLi lo�i m�t n8a.

— Không nên vi9t câu theo ki�u “bRy” h�c sinh, chwng h�n nh& thêm vào

hay b=t i m�t vài tf v(n vht nào ó � thay >i ý ngh5a.

* GEi ý �� vi�t câu �i�n vào ch( tr,ng

Câu i3n vào chL tr:ng th� hi0n m�t d�ng c�a câu tr1 l6i ngQn. Khi vi9t

lo�i câu h?i này, không nên � quá nhi3u kho1ng tr:ng trong m�t câu,

b+i vì có quá nhi3u kho1ng tr:ng sN làm cho các câu tr+ nên rQc r:i, khó

hi�u. ^:i v=i lo�i câu i3n vào chL tr:ng c/ng nên h�n ch9 dùng nguyên

mRu nhDng câu l2y tf trong sách giáo khoa, b+i vì nhDng câu ó th&6ng

có ý ngh5a khi n;m trong ngD c1nh c( th�.

* GEi ý �� vi�t lo�i câu ghép �ôi

— Lo�i câu ghép ôi bao gJm hai c�t, m�t c�t x9p theo chD cái, m�t c�t x9p

theo chD s:, yêu cdu h�c sinh ch�n chD cái và s: � ghép l�i. Cdn nêu rõ

trong h&=ng dRn cách th%c tr1 l6i � ng&6i tr1 l6i bi9t rõ là mLi câu tr1

l6i có th� &'c s8 d(ng m�t ldn hay hEn. ^:i v=i h�c sinh nh?, có th�

cho vN các &6ng � n:i hai c�t v=i nhau.

— Khi vi9t lo�i câu ghép ôi cdn sQp x9p các danh m(c m�t cách rõ ràng,

1m b1o sao cho hai danh m(c ph1i Jng nh2t. Khi vi9t câu h?i nên gi1i

thích rõ cE s+ � ghép ôi hai c�t trong câu.

Page 19: Module THCS 24_unprotected

KĨ THUẬT KIỂM TRA, ĐÁNH GIÁ TRONG DẠY HỌC |

59

— Cdn tránh vi0c sQp x9p các danh m(c trong câu � có th� t�o nên s@

ghép ôi úng theo ki�u 1 — 1. Nên t�o s@ ghép ôi úng m�t cách ngRu

nhiên. Các danh m(c + hai c�t nên có s: l&'ng không b;ng nhau.

— Danh m(c + hai c�t không nên quá nhi3u, nên ch" dùng kho1ng 8 danh

m(c tr+ l�i, n9u s8 d(ng quá nhi3u danh m(c thì h�c sinh sN m2t nhi3u

th6i gian và c/ng db mQc lLi.

— Các câu nên dibn �t ngQn g�n và sQp x9p lôgic.

Ho�t ��ng 5: Th�c hành phân tích câu tr2c nghi1m khách quan nhi u

l�a ch%n.

B�n hãy �c nhDng câu h?i trQc nghi0m khách quan sau ây và ch" ra

� khó, � phân bi0t và � lôi cu:n vào các câu tr1 l6i c�a nhDng câu

h?i này.

(*)

Câu 1: Hình Anh nào sau �ây không phAi là hình Anh nhân hoá?

A. Cây dfa s1i tay bEi. B. C? già rung tai.

C. Ki9n hành quân dy &6ng. D. B: em i cày v3.

Câu 2: Câu th7 “M*t ti�ng chim kêu sáng cA rOng” thu*c ki�u \n d8 nào?

A. �n d( hình th%c B. �n d( cách th%c

C. �n d( phBm ch2t D. �n d( chuy�n >i c1m giác

Câu 3: Hai câu th7 sau thu*c ki�u hoán d8 nào?

Vì sao? Trái �Ht nRng ân tình

NhMc mãi tên ng$^i: HL Chí Minh.

A. L2y b� ph�n � g�i toàn th�.

B. L2y v�t ch%a @ng � g�i v�t b$ ch%a @ng.

C. L2y d2u hi0u c�a s@ v�t � g�i s@ v�t.

D. L2y cái c( th� � g�i cái trfu t&'ng.

Câu 4: Trong câu: “ROng �$%c d�ng lên cao ngHt nh$ hai dãy núi tr$^ng

thành vô t?n” có sb d8ng phép:

A. Hoán d( B. �n d(

C. So sánh D. Nhân hoá

(*)

Trích: Huỳnh Văn Thắng. Đề kiểm tra Ngữ văn 6. NXB Đại học Sư phạm, 2013.

Page 20: Module THCS 24_unprotected

| MODULE THCS 24

60

Câu 5: Có mHy ki�u \n d8 th$^ng gRp?

A. Hai ki�u B. Ba ki�u

C. B:n ki�u D. NUm ki�u

Câu 6: Hai câu th7:

Ngôi nhà nh$ nhP l�i

L%n lên v%i tr^i xanh

Là lo�i so sánh nào?

A. Ng&6i v=i ng&6i B. V�t v=i v�t

C. V�t v=i ng&6i D. Cái c( th� v=i cái trfu t&'ng

Câu 7: Câu tr<n thu?t có tO “là” sau �ây thu*c ki�u câu nào?

Quê h$7ng là chùm kh� ng6t

A. Câu $nh ngh5a B. Câu gi=i thi0u

C. Câu miêu t1 D. Câu ánh giá

B�n hãy �c nhDng thông tin d&=i ây � hi�u rõ hEn v3 k5 thu�t xác

$nh � khó, � phân bi0t và � lôi cu:n tr1 l6i các câu h?i trQc nghi0m.

Thông tin phn h�i

* Cách tính �* khó c�a câu trMc nghi�m

Cách tính � khó thông d(ng nh2t c�a câu trQc nghi0m là tính t" l0 phdn

trUm s: ng&6i tr1 l6i úng câu trQc nghi0m.

^� khó c�a câu trQc nghi0m th% i =

_____________________________________________

M�t cách tính En gi1n khác &'c tính theo công th%c sau:

^K (^� khó) =

c t

N +N

2n

Trong ó:

n: S: h�c sinh c�a mLi nhóm (nhóm cao và nhóm th2p). Nhóm cao gJm

nhDng ng&6i �t i�m cao + toàn bài trQc nghi0m, chi9m 27% t>ng s:

ng&6i tham gia làm trQc nghi0m. Nhóm th2p gJm nhDng ng&6i �t i�m

th2p + toàn bài trQc nghi0m, chi9m 27% t>ng s: ng&6i làm trQc nghi0m.

S: ng&6i tr1 l6i úng câu i

S: ng&6i làm bài trQc nghi0m

Page 21: Module THCS 24_unprotected

KĨ THUẬT KIỂM TRA, ĐÁNH GIÁ TRONG DẠY HỌC |

61

N

c

: S: ng&6i tr1 l6i úng c�a nhóm cao.

N

t

: S: ng&6i tr1 l6i úng c�a nhóm th2p.

Vi0c s8 d(ng tr$ s: � khó theo cách tính trên cho th2y rõ m%c � khó, db

ph( thu�c vào c1 câu trQc nghi0m và c1 ng&6i ng&6i tr1 l6i. Ngoài ra, �i

l&'ng ph1n ánh � khó, db c�a bài trQc nghi0m c/ng ph( thu�c vào các

l5nh v@c khoa h�c khác nhau :i v=i tfng :i t&'ng c( th�.

Giá tr$ ch" s: � khó thay >i tf 0 9n 1, các câu trQc nghi0m trong bài

trQc nghi0m th&6ng có các � khó khác nhau, giá tr$ � khó càng nh? thì

câu trQc nghi0m càng khó và ng&'c l�i, giá tr$ � khó càng l=n thì th�

hi0n câu trQc nghi0m càng db.

Nh& v�y, � khó có giá tr$ nh& th9 nào thì câu trQc nghi0m có th� &'c

xem là câu có � khó trung bình?

* Cách tính �* phân bi�t

Có nhi3u cách tính � phân bi0t c�a câu trQc nghi0m. M�t trong nhDng

cách tính En gi1n và thông d(ng là:

Trong ó:

n: S: h�c sinh c�a mLi nhóm (nhóm cao b;ng nhóm th2p). Nhóm cao

gJm nhDng ng&6i �t i�m cao + toàn bài trQc nghi0m, chi9m 27% t>ng s:

ng&6i tham gia làm trQc nghi0m. Nhóm th2p gJm nhDng ng&6i �t i�m

th2p + toàn bài trQc nghi0m, chi9m 27% t>ng s: ng&6i làm trQc nghi0m).

Nc: S: ng&6i tr1 l6i úng c�a nhóm cao.

Nt: S: ng&6i tr1 l6i úng c�a nhóm th2p.

Cách tính th% hai là l2y t" l0 phdn trUm làm úng câu trQc nghi0m trong

nhóm cao trf i t" l0 phdn trUm làm úng trong nhóm th2p. Cách này

c/ng cho ra tr$ s: � phân bi0t t&Eng t@ nh& cách ã nêu + trên. Giá tr$

� phân bi0t c�a câu trQc nghi0m thay >i tf —1 9n +1.

Yêu cdu v3 ch" s: � phân bi0t bao nhiêu là &'c? Khi xét yêu cdu v3 ch"

s: � phân bi0t cdn cUn c% vào m(c ích trQc nghi0m. N9u bài trQc

nghi0m theo chuBn (nh;m m(c ích phân bi0t, l@a ch�n h�c sinh) thì

cdn nhDng câu trQc nghi0m có ch" s: v3 � phân bi0t cao. Còn bài trQc

nghi0m theo tiêu chí (xác $nh m%c � �t &'c m(c tiêu môn h�c) thì

ch" s: này không quan tr�ng.

N

c

– N

t

ĐPB =

________

n

Page 22: Module THCS 24_unprotected

| MODULE THCS 24

62

Thông th&6ng, bài trQc nghi0m theo chuBn có � phân bi0t tf 0,30 tr+

lên là t:t, ôi khi c/ng ch2p nh�n ch" s: 0,20. Lúc ó cdn ph1i xem xét

các ch" s: khác nDa. Bài trQc nghi0m theo tiêu chí thì ch" s: v3 � phân

bi0t không nh2t thi9t ph1i lo�i b? câu h?i, nh&ng n9u � phân bi0t là âm

thì cdn ph1i xem l�i hohc lo�i b? câu trQc nghi0m.

M�t s: quy tQc � ánh giá sE b� � phân bi0t là:

— S: h�c sinh c�a nhóm cao và nhóm th2p cùng �t &'c s: câu h?i úng

nh& nhau thì � phân bi0t c�a câu h?i b;ng 0.

— S: h�c sinh c�a nhóm cao �t &'c s: câu h?i úng nhi3u hEn s: h�c

sinh + nhóm th2p thì � phân bi0t là d&Eng.

— S: h�c sinh c�a nhóm cao �t &'c s: câu h?i úng ít hEn s: h�c sinh +

nhóm th2p thì � phân bi0t là âm.

^� phân bi0t c�a m�t câu trQc nghi0m hay c�a m�t bài trQc nghi0m có

liên quan 9n � khó. N9u m�t bài trQc nghi0m db 9n m%c m�i hoc sinh

3u làm t:t, các i�m s: �t &'c sN ch(m + phdn i�m cao, thì � phân

bi0t c�a nó r2t kém. N9u m�t bài trQc nghi0m khó 9n m%c m�i h�c sinh

3u không làm &'c, các i�m s: ch(m + phdn i�m th2p thì � phân

bi0t c�a nó c/ng r2t kém. Nh& v�y, mu:n có � phân bi0t t:t thì bài trQc

nghi0m cdn ph1i có � khó + m%c trung bình, khi ó i�m s: thu &'c sN

&'c tr1i r�ng.

* MGc �* lôi cu,n vào các ph$7ng án trA l^i (�,i v%i câu nhi�u l�a ch6n)

Riêng :i v=i câu trQc nghi0m khách quan lo�i câu nhi3u l@a ch�n, ngoài

hai ch" s: v3 � khó và � phân bi0t, còn có m�t ch" s: nDa cdn quan tâm

phân tích, ó là m%c � lôi cu:n vào các ph&Eng án tr1 l6i.

Khi phân tích m%c � lôi cu:n h�c sinh vào các ph&Eng án tr1 l6i cho

s�n + tfng câu trQc nghi0m, ph1i xem xét c( th� tdn s: l@a ch�n + tfng

ph&Eng án tr1 l6i ó. N9u m�t hay vài ph&Eng án trong s: các ph&Eng án

nhibu c�a câu nhi3u l@a ch�n l�i không có ai tr1 l6i (k� c1 nhDng h�c

sinh có i�m kém + toàn bài trQc nghi0m) thì ch%ng t? các ph&Eng án ó

là sai hi�n nhiên, không có s%c h2p dRn gì.

Trong tr&6ng h'p m�t ph&Eng án nhibu có quá nhi3u h�c sinh l@a ch�n,

th�m chí hEn r2t nhi3u so v=i ph&Eng án úng, i3u này ch%ng t? có s@

hi�u ldm nào ó giDa ph&Eng án úng và ph&Eng án nhibu. Do ó :i v=i

câu nhi3u l@a ch�n, cdn ph1i phân tích t" m" tfng ph&Eng án tr1 l6i.

Nguyên tQc làm cUn c% cho vi0c phân tích các ph&Eng án tr1 l6i + câu

trQc nghi0m là:

Page 23: Module THCS 24_unprotected

KĨ THUẬT KIỂM TRA, ĐÁNH GIÁ TRONG DẠY HỌC |

63

— Ph&Eng án tr1 l6i úng ph1i t&Eng quan thu�n v=i tiêu chí (các nhóm

cao và các nhóm th2p là nhóm tiêu chí), t%c là v=i câu tr1 l6i úng, s:

sinh viên + nhóm cao l@a ch�n nhi3u hEn + nhóm th2p.

— Ph&Eng án tr1 l6i sai ph1i t&Eng quan ngh$ch v=i tiêu chí, t%c là s: h�c

sinh + nhóm cao l@a ch�n câu này ít hEn s: h�c sinh l@a ch�n câu này +

nhóm th2p.

— Cdn hc bi0t chú ý là + ph&Eng án úng, t" l0 l@a ch�n c�a nhóm cao

ph1i nhi3u hEn nhóm th2p; + ph&Eng án sai, t" l0 l@a ch�n c�a nhóm

th2p nhi3u hEn nhóm cao.

III. BÀI T�P ^ÁNH GIÁ N_I DUNG 1

1. Hãy nêu và ánh giá các b&=c xây d@ng 3 ki�m tra hi0n nay trong th@c

tibn ki�m tra, ánh giá k9t qu1 h�c t�p c�a h�c sinh THCS (ch" ra &u

i�m, h�n ch9, nguyên nhân c�a h�n ch9).

2. T�i sao khi thi9t k9 3 ki�m tra cdn ph1i thành l�p b1ng hc tr&ng? Khi

xác $nh tr�ng s: cho b1ng hc tr&ng cdn cUn c% vào nhDng cE s+ nào?

3. Hãy xây d@ng m�t b1ng hc tr&ng � ánh giá k9t qu1 h�c t�p + m�t

ch&Eng (hohc m�t phdn) c�a n�i dung ch&Eng trình môn h�c.

4. Th@c hành vi9t tfng lo�i câu h?i ki�m tra: câu h?i d�ng t@ lu�n, trQc

nghi0m khách quan.

5. Th@c hành phân tích câu trQc nghi0m qua các thông s: thu &'c tf bài

ki�m tra, ánh giá k9t qu1 h�c t�p c�a h�c sinh.

Nội dung 2

CÁC K� THUT KI�M TRA, �ÁNH GIÁ H� TR�

CHO D Y H�C CÓ HI#U QU�

I. MXC TIÊU

H�c xong n�i dung này, h�c viên sN:

— Xác $nh &'c nhDng tác �ng c�a ki�m tra, ánh giá t=i nâng cao hi0u

qu1 d�y h�c.

— Ti9n hành các k5 thu�t phân tích k9t qu1 ánh giá � i3u ch"nh, hL tr'

quá trình d�y h�c.

— Có ni3m tin và coi tr�ng vi0c s8 d(ng các k5 thu�t ki�m tra, ánh giá �

nâng cao hi0u qu1 d�y h�c.

Page 24: Module THCS 24_unprotected

| MODULE THCS 24

64

II. CÁC HO]T ^_NG

Ho�t ��ng 1: Xác �)nh m5i quan h1 gi8a d�y h%c và ki�m tra, �ánh giá.

D@a vào kinh nghi0m th@c tibn c�a mình, b�n hãy vi9t ra suy ngh5 c�a

mình � th@c hi0n m�t s: yêu cdu sau:

* Ki�m tra, �ánh giá có tác �*ng nh$ th� nào t%i vi�c nâng cao hi�u quA d�y

h6c? Minh ho� chúng tO th�c tijn d�y h6c và ki�m tra, �ánh giá.

— Tác �ng c�a ki�m tra, ánh giá 9n hi0u qu1 d�y h�c:

— Ví d( minh ho�:

Page 25: Module THCS 24_unprotected

KĨ THUẬT KIỂM TRA, ĐÁNH GIÁ TRONG DẠY HỌC |

65

* Hãy �i�n vào bAng sau:

Ki#m tra, �ánh giá

k�t qu+ h,c t-p

Th/c hi0n chc n�ng

h1 tr2 d4y h,c

Th/c hi0n chc n�ng

xác nh-n

M(c ích

Th6i i�m

Tdn s: ánh giá

S8 d(ng thông tin

Tính chính th%c c�a k9t qu1

* Trong quá trình d�y h6c, b�n th$^ng xuyên thu thông tin gì Q h6c sinh?

Thu thông tin bkng cách nào? Tác d8ng c�a vi�c thu thông tin �ó?

Page 26: Module THCS 24_unprotected

| MODULE THCS 24

66

B�n hãy :i chi9u nhDng n�i dung vfa vi9t v=i nhDng thông tin d&=i ây

và t@ hoàn thi0n nhDng n�i dung ã vi9t.

Thông tin phn h�i

* lánh giá k�t quA h6c t?p nhkm h( trE nâng cao chHt l$Eng và hi�u quA

d�y h6c:

— ^ánh giá giúp cho giáo viên thu &'c nhDng thông tin tf h�c sinh, phát

hi0n th@c tr�ng k9t qu1 h�c t�p c�a h� c/ng nh& nhDng nguyên nhân cE

b1n dRn t=i th@c tr�ng k9t qu1 ó. ^ây là cE s+ th@c t9 � giáo viên i3u

ch"nh, hoàn thi0n ho�t �ng c�a h�c sinh và h&=ng dRn h� t@ i3u

ch"nh, t@ hoàn thi0n ho�t �ng h�c c�a b1n thân mình.

— Giáo viên cdn bi9t rõ là n�i dung ã &'c d�y và h�c � ch&a, cdn b>

sung gì, ph&Eng pháp d�y h�c ã phù h'p ch&a, cdn hL tr' thêm cho

ng&òi h�c nh& th9 nào. Mu:n bi9t rõ nhDng i3u ó và � có nhDng

quy9t $nh phù h'p, giáo viên ph1i cUn c% vào ki�m tra, ánh giá k9t qu1

h�c t�p.

— Thông qua ki�m tra, ánh giá, giáo viên bi9t &'c trình � ng&6i h�c,

nhDng i�m y9u c�a sinh viên tr&=c khi vào h�c. ^i3u này r2t quan tr�ng

:i v=i các khoá h�c ngQn h�n, bJi d&Tng nâng cao vì nó giúp giáo viên

xác $nh &'c nhu cdu c�a ng&6i h�c � có th� 3 ra m(c tiêu h�c t�p

sát h'p.

— K9t qu1 ánh giá quá trình cho phép theo dõi, ánh giá s@ ti9n b� hohc

h�n ch9 c�a ng&6i h�c. K9t qu1 ánh giá cu:i khoá cho phép o s@ gia

tUng ki9n th%c, k5 nUng, nUng l@c c�a ng&6i h�c sau khoá ào t�o.

— ^ánh giá k9t qu1 h�c t�p c�a h�c sinh &'c ti9n hành t:t giúp cho h� có

cE h�i � c�ng c: tri th%c, phát tri�n trí tu0. Thông qua ánh giá t�o i3u

ki0n cho h�c sinh tái hi0n, chính xác hoá tri th%c, hoàn thi0n, ào sâu, h0

th:ng hoá tri th%c, rèn luy0n k5 nUng, k5 x1o v�n d(ng tri th%c, phát tri�n

nUng l@c t& duy sáng t�o.

Page 27: Module THCS 24_unprotected

KĨ THUẬT KIỂM TRA, ĐÁNH GIÁ TRONG DẠY HỌC |

67

— ^ánh giá thúc By h�c sinh h�c t�p.

+ Thông báo k$p th6i cho h�c sinh bi9t ti9n b� c�a h�, có tác d(ng thúc

bách sinh viên h�c t�p, �ng viên, khích l0 h� h�c nhi3u hEn, t:t hEn,

ch" cho h� th2y nhDng n�i dung nào ch&a t:t, n�i dung nào cdn h�c

thêm, h�c l�i...

+ ^ánh giá giúp hình thành cho HS nhu cdu thói quen t@ ánh giá, nâng

cao tinh thdn trách nhi0m, ý chí v&En lên trong h�c t�p và rèn luy0n.

— ^ánh giá làm cE s+ � có nhDng quy9t $nh h'p lí.

— ^ánh giá nâng cao ch2t l&'ng d�y h�c.

+ Giúp cho giáo viên thu &'c nhDng thông tin ng&'c tf h�c sinh, phát

hi0n th@c tr�ng k9t qu1 h�c t�p c�a h�c sinh c/ng nh& nhDng nguyên

nhân cE b1n dRn t=i th@c tr�ng k9t qu1 ó. ^ây là cE s+ th@c t9 � giáo

viên i3u ch"nh ho�t �ng c�a h�c sinh và h&=ng dRn h�c sinh t@ i3u

ch"nh ho�t �ng h�c c�a b1n thân mình.

+ Giúp cho h�c sinh có cE h�i � c�ng c: tri th%c, phát tri�n trí tu0. Thông

qua ánh giá t�o i3u ki0n cho h�c sinh tái hi0n, chính xác hoá tri th%c,

hoàn thi0n, khQc sâu nhDng tri th%c ã thu l&'m &'c. ^ánh giá tri th%c

giúp cho h�c sinh c�ng c:, ào sâu, h0 th:ng hoá tri th%c, rèn luy0n k5

nUng, k5 x1o v�n d(ng tri th%c, phát tri�n nUng l@c t& duy sáng t�o

— Nâng cao tinh thdn trách nhi0m trong h�c t�p, rèn luy0n m�t s: phBm ch2t

tích c@c cho HS (tính k" lu�t, tính t@ giác và ý chí v&En lên trong h�c t�p).

Ki�m tra, ánh giá &'c ti9n hành úng Qn sN c�ng c: cho h�c sinh tính

kiên $nh, cBn th�n, t@ tin vào kh1 nUng c�a mình, t�o d& lu�n lành

m�nh trong t�p th�, tUng c&6ng m:i quan h0 thdy trò.

* Quan sát hkng ngày �� thu các thông tin v�:

— S@ tham gia c�a h�c sinh vào th1o lu�n;

— Các câu h?i c�a h�c sinh &a ra;

— K5 nUng làm vi0c nhóm;

— ^� chuBn xác trong câu tr1 l6i c�a h�c sinh;

— Cách ph1n %ng c�a h�c sinh :i v=i bài t�p, i�m ki�m tra;

— S@ chú ý c�a h�c sinh;

— H%ng thú c�a h�c sinh…

* lRt câu hPi �� thu thông tin:

— S@ hi�u bài c�a h�c sinh;

— H�c sinh có th� hi0n &'c k5 nUng không;

Page 28: Module THCS 24_unprotected

| MODULE THCS 24

68

— S@ ti9n b� c�a h�c sinh.

* Vai trò c�a �Rt câu hPi:

— Lôi cu:n h�c sinh tham gia vào bài h�c;

— Khuy9n khích t& duy c�a h�c sinh;

— Giúp h�c sinh ôn l�i nhDng n�i dung quan tr�ng;

— ^i3u khi�n ho�t �ng nh�n th%c c�a h�c sinh.

Ho�t ��ng 2: Th�c hi1n k9 thu�t quan sát �� �i u ch;nh, h< tr= quá trình

d�y h%c.

Hãy nh= l�i các ti9t d�y c�a b�n và tr1 l6i câu h?i sau:

* Khi quan sát h6c sinh, b�n �ã sb d8ng công c8 nào �� h( trE cho quá

trình quan sát �ánh giá km nnng, thái �* h6c t?p c�a h6c sinh h6c trong

gi^ h6c?

* Thb mô tA s� ti�n b* c�a m*t h6c sinh qua các thông tin thu �$Ec tO quan

sát. Hãy �$a ra nh�ng l^i khuyên �� quan sát có hi�u quA.

Page 29: Module THCS 24_unprotected

KĨ THUẬT KIỂM TRA, ĐÁNH GIÁ TRONG DẠY HỌC |

69

* D�a vào hi�u bi�t và kinh nghi�m c�a mình, b�n hãy xây d�ng các công

c8 quan sát c8 th� cho m*t �,i t$Eng c8 th� theo m8c �ích và n*i dung c8

th� trong m*t gi^ h6c c�a b�n.

B�n hãy :i chi9u nhDng n�i dung vfa vi9t v=i nhDng thông tin d&=i ây

và t@ hoàn thi0n nhDng n�i dung ã vi9t.

Thông tin phn h�i

* Các công c8 quan sát:

— Bi�u J tham d@ là m�t công c( quan sát � ánh giá s@ tham gia c�a

h�c sinh trong ho�t �ng c�a nhóm nh?. Ví d( v3 bi�u J tham d@ c�a

h�c sinh trong bu>i th1o lu�n:

Ch8 �9 th+o lu-n

Mc �� tham gia

Tên h,c sinh

1 2 3 4

A

B

C

D

E

Page 30: Module THCS 24_unprotected

| MODULE THCS 24

70

1: ^&a ra ý ki9n m=i, sáng t�o và quan tr�ng.

2: Ý ki9n t&Eng :i quan tr�ng.

3: Ý ki9n ch&a thuy9t ph(c.

4: Ý ki9n không xác áng.

C/ng có th� thi9t k9 bi�u J tham d@ quan sát v3 s@ tham gia c�a h�c sinh

vào nhóm nh? m�t cách nhi0t tình hay th6 E, hohc làm gi1m hi0u qu1.

— B1ng ki�m tra giúp ng&6i quan sát có th� ghi l�i m�t cách nhanh chóng

và có hi0u qu1 xem m�t hc tr&ng có xu2t hi0n không, nh&ng không

cho bi9t m%c � th&6ng xuyên c�a hc tr&ng ó. Ví d( b1ng ki�m tra

d&=i ây:

H� tên h�c sinh …………

Tr&6ng ………………….. L=p ……………

Ngày ……………….

B:i c1nh ……………..

Ng&6i quan sát ……………..

H&=ng dRn: NhDng li0t kê + d&=i là các hc tr&ng liên quan t=i m:i quan

tâm 9n ng&6i khác. Hãy xem xét hc tr&ng nào phù hEp v=i h�c sinh

trên (ánh d2u X vào nhDng hc i�m có xu2t hi0n, 0 vào nhDng hc

i�m không xu2t hi0n).

Th t/ Nh?ng �@c �i#m XuBt hi0n

1

2

3

…….. ……..

— Thang ánh giá &'c coi nh& m�t công c( s8 d(ng thông d(ng � ánh

giá thái �, giúp cho vi0c ánh giá h�c sinh + m�t lo�t các hc i�m

nh&: tính k" lu�t, lòng nhi0t tình, s@ quan tâm, tính úng gi6... Thang

ánh giá r2t có ích trong vi0c ánh giá quy trình, s1n phBm và s@ phát

tri�n cá nhân.

Thang ánh giá s: là lo�i thang ánh giá En gi1n nh2t, ng&6i ánh giá

ch" ánh s: i�m ch" ra m%c � mà m�t hc i�m th� hi0n.

Page 31: Module THCS 24_unprotected

KĨ THUẬT KIỂM TRA, ĐÁNH GIÁ TRONG DẠY HỌC |

71

Thang ánh giá mô t1 là hình th%c ph> bi9n nh2t c�a thang ánh giá, nó

t&Eng t@ nh& thang ánh giá s: mà trong ó ng&6i ánh giá &'c yêu

cdu � $nh ra giá tr$ nào ó + m�t hc i�m c( th�. Tuy nhiên, nó &'c

bi�u th$ d&=i hình th%c mô t1. Chwng h�n, quan sát s@ nhi0t tình c�a h�c

sinh trong m�t ho�t �ng th� hi0n:

1. R2t nhi0t tình;

2. Nhi0t tình;

3. Ít nhi0t tình;

4. Không nhi0t tình;

5. R2t không nhi0t tình.

Hohc nhDng sai sót trong h&=ng dRn m�t ho�t �ng nhóm, th� hi0n:

1. R2t nhi3u sai sót;

2. Nhi3u sai sót;

3. Có m�t s: sai sót;

4. Ít sai sót;

5. R2t ít sai sót.

^i�m quan tr�ng :i v=i c1 thang s: và thang mô t1 là s: i�m trên các

dòng cdn &'c mô t1 c( th�, rõ ràng � ng&6i ánh giá hi�u &'c ý ngh5a

c( th� c�a nó.

Trong thang ánh giá, các hành vi &'c li0t kê ch" ra s@ xu2t hi0n hay

không xu2t hi0n c�a hc i�m &'c quan sát, c/ng có th� ch" ra tdn s:

hành vi xu2t hi0n, hohc m�t thang b�c bao gJm các m%c � cho mLi

hành vi (nh&: liên t(c, th&6ng xuyên, ôi khi, hi9m khi, không bao gi6).

Thang x9p lo�i òi h?i ng&6i ánh giá 2n $nh s: cho mLi h�c sinh x9p tf

cao 9n th2p d@a trên các hc i�m &'c ánh giá. Ph&Eng pháp này r2t

cJng k3nh khi có s: l&'ng l=n h�c sinh hohc có nhi3u hc i�m &'c x9p

lo�i. Thông th&6ng, các hc i�m &'c x9p lo�i t:i a là 7 và s: ng&6i x9p

lo�i c/ng cdn h�n ch9. N9u c: gQng x9p lo�i quá nhi3u h�c sinh hohc quá

nhi3u hc i�m thì m%c � tin c�y và s@ h'p lí c�a o l&6ng sN b$ 1nh

h&+ng. Mht khác, có s@ khác nhau giDa nhDng ng&6i x9p lo�i và :i

t&'ng &'c x9p lo�i + mLi t�p h'p khác nhau.

Tuy nhiên, x9p lo�i khó ph1n ánh &'c c( th� thái � c�a h�c sinh. Chwng

h�n, v=i m�t hc i�m nào ó mà m�t h�c sinh %ng th% 3 c�a l=p này

nh&ng l�i n>i tr�i hEn hwn h�c sinh c/ng %ng th% 3 c�a l=p khác. HEn

Page 32: Module THCS 24_unprotected

| MODULE THCS 24

72

nDa, nhDng h�c sinh + phía du và + phía cu:i thì th� hi0n rõ r0t, nh&ng

nhDng h�c sinh + giDa thì khó sQp x9p th% t@, vì gdn gi:ng nhau.

M�t trong nhDng s@ ph%c t�p c�a thang ánh giá là s@ quan sát ph1i

&'c dibn ra trong kho1ng th6i gian dài. M�t s: lLi sai khi s8 d(ng thang

ánh giá th&6ng là + ng&6i ánh giá, thang ánh giá, + hc i�m &'c

ánh giá và nhDng i3u ki0n � ng&6i ánh giá quan sát &'c dy �.

Các lLi này th&6ng th� hi0n nh&:

— S@ không rõ ràng và dy � c�a hc i�m &'c ánh giá, nó sN làm cho

ng&6i ánh giá không chQc chQn là sN ánh giá cái gì.

— Th� hi0n + tính ch� quan c�a ng&6i ánh giá (c1m tính, s@ khQt khe, kinh

nghi0m, trình �…).

* M*t s, gEi ý khi sb d8ng thang �ánh giá

^:i v=i thang ánh giá, cdn nh�n bi9t l5nh v@c c�a các hc i�m c( th�

cdn ánh giá, ch" rõ các hc i�m &'c ánh giá và các hc i�m &'c s8

d(ng trên thang ánh giá, ánh giá d@a trên mLi y9u t: c( th� và nó

c/ng cdn &'c chia nh? hEn.

^:i v=i ng&6i ánh giá, cdn ph1i ti9n hành ánh giá m�t cách chính

xác. Cdn l@a ch�n nhDng ng&6i ánh giá m�t cách khách quan, không

thiên v$.

^:i v=i cách s8 d(ng thang ánh giá, nên k9t h'p các lo�i thang ánh

giá. Nhìn chung, s: l&'ng thang ánh giá và s: l&'ng ng&6i ánh giá �c

l�p l=n thì � tin c�y l=n.

T2t c1 s: ng&6i &'c ánh giá trên cùng m�t hc i�m rJi sau ó chuy�n

sang hc i�m th% hai. ^&a ra ánh giá càng s=m càng t:t ngay sau khi

quan sát.

Ho�t ��ng 3: Th�c hi1n k9 thu�t �?t câu h@i �� �i u ch;nh, h< tr=

quá trình d�y h%c.

D@a vào hi�u bi9t và kinh nghi0m c�a mình, b�n hãy vi9t ra nhDng suy

ngh5 c�a mình � th@c hi0n m�t s: yêu cdu sau:

* Ch� ra vai trò c�a vi�c �Rt câu hPi trong d�y h6c.

Page 33: Module THCS 24_unprotected

KĨ THUẬT KIỂM TRA, ĐÁNH GIÁ TRONG DẠY HỌC |

73

* lánh giá nh�ng $u �i�m và h�n ch� c�a vi�c �Rt câu hPi trong th�c tijn

d�y h6c hi�n nay.

— �u i�m:

— H�n ch9:

* Bkng kinh nghi�m th�c tijn d�y h6c c�a bAn thân, hãy cho nh�ng l^i

khuyên �� sb d8ng km thu?t �Rt câu hPi h( trE t,t cho quá trình d�y h6c.

Page 34: Module THCS 24_unprotected

| MODULE THCS 24

74

B�n hãy :i chi9u nhDng n�i dung vfa vi9t v=i nhDng thông tin d&=i ây

và t@ hoàn thi0n nhDng n�i dung ã vi9t.

Thông tin phn h�i

* Vai trò c�a �Rt câu hPi trong d�y h6c:

— ^ht câu h?i là ph&Eng pháp r2t quan tr�ng, db i3u khi�n ho�t �ng

nh�n th%c c�a h�c sinh, giáo viên có kh1 nUng ch" �o nh�n th%c c�a c1

l=p và c�a tfng h�c sinh.

— Giúp cho h�c sinh th@c s@ hi�u bài và trang b$ cho các em các k5 nUng t&

duy c2p cao.

— Kích thích h�c sinh tích c@c �c l�p t& duy, khuy9n khích h�c sinh tích

c@c suy ngh5 và t@ l@c. H�c sinh ph1i t& duy tích c@c �c l�p � tìm ra

câu tr1 l6i chính xác, dy �, g�n gàng nh2t, tìm ra câu tr1 l6i t:i &u m�t

cách nhanh chóng nh2t.

— BJi d&Tng cho h�c sinh phát tri�n nUng l@c dibn �t b;ng l6i nhDng v2n

3 khoa h�c.

— Cung c2p k$p th6i cho giáo viên nhDng thông tin ph1n hJi nhanh chóng

� bi9t &'c h�c sinh có hi�u bài hay không; khám phá thái � c�a h�c

sinh, ki�m tra hi0u qu1 c�a vi0c d�y, k$p th6i i3u ch"nh ho�t �ng d�y

và ho�t �ng h�c.

— T�o s@ sinh �ng trong gi6 h�c, tUng s@ quan tâm c�a h�c sinh.

* Nh�ng $u �i�m và h�n ch� c�a �Rt câu hPi trong th�c tijn d�y h6c (B�n

t� nêu theo gEi ý sau):

— V3 ch2t l&'ng câu h?i;

— V3 cách ht câu h?i;

— V3 cách ph1n hJi thông tin tf ng&6i tr1 l6i.

* M*t s, yêu c<u v� �Rt câu hPi:

— ^:i v=i câu h?i:

+ Câu h?i ht ra cho h�c sinh � h�c sinh có th� tr1 l6i &'c.

+ Câu h?i cdn ngQn g�n và rõ ràng, db hi�u.

+ Nên h�n ch9 vi0c s8 d(ng nhDng câu h?i ch" cdn tr1 l6i “có” hohc “không”.

— ^:i v=i cách h?i:

+ ^1m b1o cho h�c sinh có � th6i gian � tr1 l6i.

+ Nên s8 d(ng thêm c8 ch", ánh mQt, �ng tác � khuy9n khích h�c sinh

tr1 l6i.

Page 35: Module THCS 24_unprotected

KĨ THUẬT KIỂM TRA, ĐÁNH GIÁ TRONG DẠY HỌC |

75

+ Cdn chUm chú theo dõi câu tr1 l6i, khi cdn ht thêm câu h?i ph( � g'i ý,

dRn dQt h�c sinh tr1 l6i, nh;m tránh lãng phí th6i gian ch6 'i h�c sinh

tr1 l6i.

+ Cdn có thái � bình t5nh khi h�c sinh tr1 l6i sai hohc thi9u chính xác;

tránh nôn nóng cQt ngang câu tr1 l6i khi không cdn thi9t.

+ Cdn khích l0 h�c sinh m�nh d�n nêu nhDng câu h?i � thu hút toàn l=p

tham gia th1o lu�n, gi1i quy9t v2n 3.

+ Có th� s8 d(ng m�t s: k5 thu�t thUm dò � “thâm nh�p” vào t& duy c�a

h�c sinh.

— Cách ph1n hJi thông tin tf câu tr1 l6i c�a h�c sinh:

— Nên có s@ ghi nh�n hohc khen ng'i câu tr1 l6i úng c�a h�c sinh, không

nên làm cho h�c sinh c1m th2y x2u h> v=i câu tr1 l6i c�a mình.

— N9u h�c sinh không tr1 l6i &'c, g'i m+ cách tr1 l6i, hohc có th� ht m�t

câu h?i khác En gi1n hEn.

— Cdn chú ý không ch" vào k9t qu1 câu tr1 l6i mà c1 vào cách dibn �t câu

tr1 l6i m�t cách chính xác, rõ ràng, lôgic.

III. BÀI T�P ^ÁNH GIÁ N_I DUNG 2

1. Tf th@c tibn gi1ng d�y, hãy phân tích nhDng tác �ng tích c@c c�a ki�m

tra, ánh giá 9n hi0u qu1 d�y h�c.

2. Phân tích ý ngh5a c�a ki�m tra, ánh giá th&6ng xuyên :i v=i vi0c hL tr'

cho d�y h�c có hi0u qu1.

3. Trình bày ph&Eng pháp quan sát s8 d(ng trong ánh giá thái �. Hãy

thi9t k9 m�t thang mô t1 � quan sát tính tích c@c h�c t�p c�a h�c sinh +

môn h�c c( th�.

4. Hãy ánh giá vi0c s8 d(ng ph&Eng pháp quan sát c�a m�t giáo viên

trong m�t gi6 h�c mà b�n &'c d@.

5. Thi9t k9 m�t b1ng ki�m tra � ánh giá thái � c�a h�c sinh :i v=i m�t

môn h�c mà b�n gi1ng d�y.

6. Thi9t k9 thang ánh giá (m�t thang s:, m�t thang mô t1, m�t thang x9p

lo�i) � ánh giá thái � c�a h�c sinh :i v=i m�t môn h�c c( th�.

7. Th@c hành k5 thu�t ht câu h?i � gi1ng d�y có hi0u qu1 + m�t n�i dung

c( th� c�a môn h�c (th@c hành theo nhóm môn d�y).

8. T�i sao cdn có s@ l@a ch�n ph&Eng pháp ánh giá � ánh giá thái � c�a

h�c sinh? NhDng cUn c% nào � l@a ch�n? Có minh ho� c( th�.

Page 36: Module THCS 24_unprotected

| MODULE THCS 24

76

D. Tài liệu tham khảo

1. Bloom B.S, Nguyên tMc phân lo�i m8c tiêu giáo d8c (lmnh v�c nh?n thGc),

Ng&6i d$ch: ^oàn VUn ^i3u, Nxb Giáo d(c, 1995.

2. Nguybn Ph(ng Hoàng, Ph$7ng pháp ki�m tra — �ánh giá thành quA h6c

t?p, Nxb Giáo d(c, 1996.

3. Lê ^%c Ng�c, Tóm tMt v� km thu?t ki�m tra, �ánh giá, ^�i h�c Qu:c gia

Hà N�i, Trung tâm ^1m b1o ch2t l&'ng và Nghiên c%u phát tri�n giáo

d(c, 1997.

4. Trdn Th$ Tuy9t Oanh, lánh giá và �o l$^ng k�t quA h6c t?p, Nxb ^�i h�c

S& ph�m, 2007.

5. D&Eng Thi0u T:ng, TrMc nghi�m và �o l$^ng thành quA h6c t?p (Ph$7ng

pháp th�c hành, t�p I), ^�i h�c T>ng h'p TP. HJ Chí Minh, 1995.

6. James H. McMillan, Classroom Asessment, Principles and Practice for

Effective Instruction, A Pearson Education Company, Copyright 2001,

1997 by Allyn&Bacon.

7. Osterlind, S.J, Constructing Test Items, Kluwer Academic Publishers,

London. 1992.

8. Popham W.L (editor), Criterion - referenced Measurement, Educational

Technology Publication, Englewod cliffs, New Jersey, 1973.

9. Stodola, Q and Stordahl, K, Basic Educationl Test and Measurement,

Science Research Associates, Inc. 1967.

Page 37: Module THCS 24_unprotected

KĨ THUẬT KIỂM TRA, ĐÁNH GIÁ TRONG DẠY HỌC |

77