Modeli atoma
Modeli jezgra atoma
Grki filozofi Leukip i Demokrit (5 stoljea prije nove ere)
zastupaju ideju da se tvar sastoji od atoma nedjeljivih estica,
koji se nalaze u neprekidnom gibanju u praznom prostoru.Slika 1:
DemokritModeli jezgra atoma:Daltonov model atoma
(1805)Tomsonovmodel (1897)Raderfordov model (1909)Borov model
(1913)redingerov model (1926)
Daltonov model atomaThomsonov model 1898Thomsonov model atomaNa
prelazu izmeu 19. I 20. Vijeka bilo je poznato da je atom
elektrikineutralna estica, i da ima istu koliinu pozitivnog
inegativnog naelektrisanja.Meutimm, nije se znala kako je unutar
atoma rasporeeno to naelektrisanje.1898. godine J.J. Thomson je
predloio moguu fizikalnu sliku atoma, koja je nazvana Thomsonov
model atoma. On jepretpostavio dapozitivan naboj ispunjava
cjelokupan prostor atoma, a dasu elekroni smjeteni unutar atoma.Taj
model je slikovito prikazan kao puding u koji su uronjeni sitni
komadi voa
JOHN J. THOMSONSlika 1 :Thomsonov model atoma
Rutherfordov model atomaGodine 1911. Britanski fiziar Ernest
Rutherford pokuao je eksperimentalnoprovjerili ispravnost
Thomsonovogmodela atoma. U tu svrhu, Rutherford je istraivao
rasprenje snopa alfa estica(pozitivne masivne estice)na tankom
listiu od zlata.
Ernest RuthefordRutherfordov eksperiment
Kada se metalna folijabombarduje esticama, jedan dio pozitivno
naelektrisanih estica u sudaru sa pozitivnim naelektrisanjem atoma
skree sa prvobitne putanje se,dok drugivei dio ipak prolazi kroz
foliju. Medjutim, poneka estica skreneza neoekivano veliki ugao
(kao dase odbije od folije) Na osnovu ovoga je zakljueno da u atomu
postoji mnogo praznog prostora i jedan pozitivno naelektrisani
centar, koji je u odnosu na cio atom jako mali. Kasnije je ovo
pozitivno naelektrisano jezgro nazvano nukleus atoma , a
elektropozitivne estice koje se u njemu nalaze protoni .
Rutherfordov model atoma
Nedostaci Rutherford-ovog planetarnog modela:Nestabilnost
atomaNemogunost tumaenja linijskih spektara atoma
Borov model atomaN. Bohr Poznavao eksperimentalne rezultate o
linijskim spektrima, fotoelektri nom efektu, rasprenju elektrona i
alfa estica na metalnim folijama, i dr., te ideju kvanta energije i
fotona svjetlosti, kao i poteko e u njihovoj interpretaciji. Proveo
nekoliko mjeseci u Rutherfordovoj laboratoriji 1912. godine. Radei
tu Bohr se uvjerio da Rutherford-ov model ima osnovu da bude
opte-prihva en. Samo je trebalo na neki nain prevazii manjkavosti
koje je stvarala klasina teorija elektromagnetizma kada se
primjenjivala u kontekstu ovog modela.
Niels BohrPretpostavio je da je energija atoma potpuno odreena i
da atom moe bitidoveden u vie energetskih stanja; stanje najmanje
energijenaziva se normalno ili osnovno stanje, i tada je atom
najstabilniji.
Borovi postulatiPrvi Borov postulat (govori o kvantiziranju
staza) Elektron ne moe kruiti oko jezgre po bilo kojim ve samo pod
tano odreenim kvanitziranim stanjima (orbitama). To su tzv.
doputene ili stacionarne staze. Kreui se po njima elektron se
nalazi u stacionarnom stanju i ne emituje energiju. Drugi Borov
postulat- Kada se elektron nalazi na nekoj od ovih putanja, on ne
emituje energiju. On emituje (apsorbuje) energiju kada preskae sa
jedne orbite na drugu.
Bohrov model atoma vodika
