Ministrestwo Edukacji Narodowej i Sportu

Ministerstwo Edukacji Narodowej i Sportu

PROGRAM NAUCZANIA

TECHNIK INFORMATYK 312[01]

Warszawa 2004

Autorzy:

mgr in. Piotr Matuszewski

mgr Grzegorz Samociuk

mgr Marek Sobiech

mgr Andrzej Stachnio

mgr Piotr Bartosiak

Recenzenci:

mgr Marek Muszyski

mgr in. Stanisaw Siemieniako

Opracowanie redakcyjne:

mgr Anna Wojciechowska

mgr Piotr Bartosiak

Spis treci

I. Plany nauczania4

II. Programy nauczania przedmiotw zawodowych6

1. Systemy operacyjne i sieci komputerowe6

2. Oprogramowanie biurowe20

3. Programowanie strukturalne i obiektowe27

4. Urzdzenia techniki komputerowej42

5. Multimedia i grafika komputerowa50

6. Jzyk angielski zawodowy56

7. Zajcia specjalizacyjne64

Administrowanie sieciowymi systemami operacyjnymi64

Systemy zarzdzania bazami danych78

Aplikacje internetowe87

Grafika komputerowa96

8. Praktyka zawodowa105

I. PLANY NAUCZANIA

PLAN NAUCZANIA

Technikum czteroletnie

Zawd: technik informatyk 312[01] Podbudowa programowa: gimnazjum

Lp.

Przedmioty nauczania

Dla modziey

Dla dorosych

Liczba godzin tygodniowo w czteroletnim okresie nauczania

Liczba godzin tygodniowo w czteroletnim okresie nauczania

Liczba godzin w czteroletnim okresie nauczania

Klasy I-IV

Semestry I-VIII

Forma stacjonarna

Forma zaoczna

1.

Systemy operacyjne i sieci komputerowe

12

8

151

2.

Oprogramowanie biurowe

7

5

88

3.

Programowanie strukturalne i obiektowe

10

7

127

4.

Urzdzenia techniki komputerowej

4

3

50

5.

Multimedia i grafika komputerowa

3

2

38

6.

Jzyk angielski zawodowy

2

2

25

7.

Zajcia specjalizacyjne*

12

8

151

Razem

50

35

630

Praktyka zawodowa: 4 tygodnie

* do wyboru

PLAN NAUCZANIA

Szkoa policealna

Zawd: technik informatyk 312[01]

Podbudowa programowa: szkoa dajca wyksztacenie rednie

Lp.

Przedmioty nauczania

Dla modziey

Dla dorosych

Liczba godzin tygodniowo wdwuletnim okresie nauczania

Liczba godzin tygodniowo w dwuletnim okresie nauczania

Liczba godzin w dwuletnim okresie nauczania

Semestry I-IV

Semestry I-IV

Forma stacjonarna

Forma zaoczna

1.

Systemy operacyjne i sieci komputerowe

12

10

165

2.

Oprogramowanie biurowe

7

5

95

3.

Programowanie strukturalne i obiektowe

10

7

136

4.

Urzdzenia techniki komputerowej

4

3

55

5.

Multimedia i grafika komputerowa

3

2

41

6.

Jzyk angielski zawodowy

2

2

27

7.

Zajcia specjalizacyjne*

12

8

163

Razem

50

37

682

Praktyka zawodowa: 4 tygodnie

* do wyboru

II. PROGRAMY NAUCZANIA PRZEDMIOTW ZAWODOWYCH

SYSTEMY OPERACYJNE I SIECI KOMPUTEROWE

Szczegowe cele ksztacenia

W wyniku procesu ksztacenia ucze/ suchacz powinien umie:

zastosowa zasady bezpiecznej pracy z komputerem,

posuy si systemem MS Windows,

utworzy nowe obiekty, nowe dokumenty w rodowisku Windows,

skopiowa, przenie, zmieni nazwy obiektw,

wydrukowa dane,

skonfigurowa urzdzenia i rodowisko pracy w systemie Windows,

zinterpretowa i zmodyfikowa zawarto Rejestru,

utworzy i skonfigurowa profile uytkownika,

wyjani rol pamici wirtualnej i pliku wymiany w systemie Windows,

okreli struktur dysku,

przygotowa noniki informacji do zapisu,

posuy si programami obsugi dysku,

zastosowa aplikacje i polecenia DOS,

zainstalowa system Windows,

zainstalowa i skonfigurowa nowy sprzt,

scharakteryzowa protok TCP/IP,

przesa informacje i dane w sieciach,

skonfigurowa system Windows do wsppracy z rnymi sieciamikomputerowymi,

scharakteryzowa systemy wielodostpne Unix/Linux,

wyjani cechy systemu Unix/Linux,

zastosowa polecenia powoki systemu Unix/Linux,

posuy si rodowiskiem graficznym systemu Unix/Linux,

wyjani przebieg instalacji systemu Unix/Linux,

skonfigurowa poczenia sieciowe systemu Unix/Linux,

zastosowa programy uytkowe systemu Unix/Linux,

wykona zadania administracyjne w systemie Unix/Linux,

scharakteryzowa sieci LAN i WAN,

scharakteryzowa topologie, protokoy i typowe usugi sieciowe,

okreli podstawowe skadniki sieci,

wyjani zasady dziaania rnych technologii sieciowych,

zastosowa urzdzenia do rozbudowy sieci,

posuy si poczt elektroniczn i zasobami sieci Internet,

wyjani zasad dziaania sieci World Wide Web,

wykona zadania administracyjne na serwerze i sieci lokalnej,

posuy si terminologi zawodow w jzyku angielskim,

zastosowa przepisy bezpieczestwa i higieny pracy.

Materia nauczania

1. Charakterystyka komputera PC

Regulamin pracowni komputerowej, zasady bezpieczestwa i higieny pracy. Normy prawne dotyczce rozpowszechniania programw komputerowych, ochrony praw autorskich. Przestpczo komputerowa. Podstawowe pojcia dotyczce komputera. Podzespoy. Rodzaje pamici. Urzdzenia peryferyjne. Rodzaje oprogramowania. Pulpit, menu Start, pasek zada. Obiekty systemu: folder, plik, skrt. Elementy okna. Praca z dokumentami. Automatyczny start aplikacji. Aplikacje wbudowane systemu. Programy DOS w rodowisku Windows. Zakoczenie pracy Windows.

wiczenia

Analizowanie i interpretowanie norm prawnych dotyczcychrozpowszechniania programw komputerowych, ochrony prawautorskich i przestpczoci komputerowej.

Charakteryzowanie elementw komputera PC i rodzajwoprogramowania.

Rozpoznawanie elementw rodowiska Windows.

Ustawianie aplikacji domylnej, projektowanie menu kontekstowego.

Uruchamianie aplikacji i programw DOS.

Zapisywanie danych do pliku.

Wykonywanie czynnoci edycyjnych: kopiuj, wytnij i wklej.

Zamykanie systemu.

2. Systemy plikw

Systemy plikw FAT, FAT32, NTFS. Katalog gwny, cieka dostpu. Praca z systemem plikw. Obsuga dugich nazw. Eksplorator Windows. Atrybuty plikw. Uprawnienia NTFS do folderw i plikw, lista kontroli dostpu ACL. Zarzdzanie plikami i folderami. Archiwizacja i kompresja danych. Struktura dysku. Dysk fizyczny i logiczny. Partycje, FAT, klastry. Narzdzia do zarzdzania partycjami. Bdy na dysku, program Scandisk. Zjawisko fragmentacji dysku, defragmentacja. Profilaktyka antywirusowa. Harmonogram zada.

wiczenia

Przegldanie i otwieranie obiektw w Eksploratorze.

Przechodzenie do okrelonych folderw.

Tworzenie folderw i plikw.

Kopiowanie, przenoszenie i zmiana nazw obiektw.

Analizowanie waciwoci i atrybutw obiektw.

Wyszukiwanie plikw i folderw, opcje wyszukiwania.

Wykonywanie archiwizacji i kompresji.

Formatowanie dyskw.

Odczytywanie rodzaju i wielkoci partycji na dysku.

Zarzdzanie partycjami: tworzenie, usuwanie, zmiana rozmiaru.

Uruchamianie programu Scandisk.

Wykonywanie defragmentacji dysku.

Instalowanie i uruchamianie programu antywirusowego.

Wykorzystywanie harmonogramu zada.

3.Obsuga urzdze wejcia/wyjcia

Konfiguracja drukarki lokalnej. Drukowanie z poziomu aplikacji Windows. Meneder wydruku. Opcje drukowania. Drukowanie do pliku. Drukowanie wsieci. Konfiguracja ekranu. Konfiguracja kart dwikowych. Konfiguracja napdw CD i CD-RW. Konfiguracja opcji DVD.

wiczenia

Ustawianie opcji drukowania dokumentu, podgld wydruku.

Przegldanie, zmiana, czyszczenie kolejki drukowania.

Wstrzymywanie, podejmowanie wydruku, anulowanie zada.

Korzystanie z metody przecignij i upu.

Drukowanie do pliku, wydruk z pliku.

Zmiana waciwoci ekranu: rozdzielczo, liczba kolorw.

Przypisywanie dwikw do zdarze.

Konfigurowanie karty dwikowej.

Konfigurowanie urzdze CD i DVD.

Archiwizowanie danych na pytach CD-R i CD-RW.

4.Konfiguracja i zarzdzanie systemem Windows

Dostosowywanie pulpitu i okien do wasnych potrzeb. Menu Start. Pasek zada. Pliki zarejestrowane i niezarejestrowane. Wybr aplikacji do otwarcia plikw niezarejestrowanych. Menu kontekstowe, rozszerzanie powoki. Panel sterowania. Rejestr systemu, pliki rejestru. Sposoby tworzenia kopii zapasowej rejestru. Edytor rejestru, dane, klucze i ich zawarto. Pliki wpisw rejestru. Profile uytkownika w Windows. Narzdzia administracyjne Windows w technologii NT. Lokalne konta uytkownikw i grup. Prawa iuprawnienia uytkownikw. Zasady zabezpiecze lokalnych.

wiczenia

Ustawianie wygldu pulpitu: to, tapeta, wygaszacz ekranu, ActiveDesktop.

Wykorzystywanie i zarzdzanie menu Start.

Tworzenie i korzystanie ze skrtw.

Ustawianie widoku i opcji folderw.

Identyfikowanie plikw zarejestrowanych i niezarejestrowanych.

Wybr aplikacji do otwarcia plikw niezarejestrowanych.

Rozszerzanie powoki, definiowanie akcji w menu kontekstowym.

Okrelanie daty i czasu.

Dostosowywanie klawiatury i zmiana ustawie myszki.

Zmiana opcji zarzdzania energi.

Wykonywanie kopii bezpieczestwa rejestru.

Odzyskiwanie rejestru z kopii.

Uruchamianie edytora rejestru, identyfikacja kluczy, danych i wartoci.

Znajdowanie informacji w rejestrze, eksportowanie i importowaniewpisw rejestru.

Przegldanie i korzystanie z narzdzi administracyjnych.

Zarzdzanie komputerem poprzez konsol.

Tworzenie lokalnych kont i grup uytkownikw.

Przegldanie i ustawianie zasad zabezpiecze lokalnych.

5.Architektura systemu Windows

32-bitowy model pamici w systemie Windows. Pami wirtualna i plik wymiany. Sposoby zwikszania efektywnoci pracy systemu. Zadania uruchomione w tle. Tryb rzeczywisty i chroniony procesora. Procesy, wtki, wielozadaniowo. Meneder maszyn wirtualnych. Jdro systemu operacyjnego. Etapy uruchamiania systemu. Uruchamianie kontrolowane. Menu startowe Windows. Pliki konfiguracyjne.

wiczenia

Zmiana rozmiaru i pooenia pliku wymiany.

Zarzdzanie zadaniami uruchomionymi w tle.

Korzystanie z menedera zada.

Wywoywanie menu startowego Windows.

Uruchamianie i modyfikacja opcji menu startowego.

6.Praca w trybie MS-DOS

Tryb MS-DOS. Okno aplikacji DOS. Pliki konfiguracji pif. Pami dlaprogramw DOS. Polecenia wewntrzne i zewntrzne. Dyskietkasystemowa. Nakadki uatwiajce prac z systemem DOS. Drukowaniez aplikacji DOS.

wiczenia

Przegldanie i zmiana waciwoci programw DOS w plikach pif.

Drukowanie z aplikacji DOS.

Stosowanie podstawowych polece DOS, uzyskiwanie pomocy.

Praca w trybie MS-DOS.

Zarzdzanie plikami i katalogami przy pomocy nakadki systemowej.

Konfigurowanie pamici DOS: config.sys, autoexec.bat.

Obsuga urzdze w trybie rzeczywistym MS-DOS, adowaniesterownikw.

Tworzenie dyskietki systemowej, przenoszenie systemu.

7.Instalacja systemu, sprztu i oprogramowania Windows

Instalacja i aktualizacja systemu Windows, wymagania sprztowe. Charakterystyka procesu instalacji. Typy i fazy instalacji systemu. Uruchomienie systemu. Instalowanie sprztu. Mechanizm Pug & Play. Rczna instalacja i konfiguracja sprztu. Meneder urzdze. Zasoby sprztowe. Urzdzenia USB. Instalacja oprogramowania.

wiczenia

Wykonywanie instalacji typowej i niestandardowej.

Obserwacja poszczeglnych faz instalacji.

Uruchamianie systemu Windows po raz pierwszy.

Dodawanie nowego urzdzenia.

Rczne instalowanie i konfigurowanie urzdze.

Przegldanie drzewa urzdze, waciwoci i zasobw.

Instalowanie oprogramowania uytkownika.

8.Konfiguracja Windows do pracy w sieci

Skadniki oprogramowania sieci: klient, karta, protok, usuga. Bezporednie poczenie kablowe. Modemy i porty COM. Dial-Up networking. Inne metody dostpu do Internetu. Gwne cechy protokou TCP/IP. Praca w trybie off-line. Korzystanie z podstawowych usug Internetu, netykieta. Przegldarka internetowa. Poczta elektroniczna. Komunikatory. Bramki SMS.

wiczenia

Instalowanie i konfigurowanie skadnikw sieci.

Konfigurowanie bezporedniego poczenia kablowego dwchkomputerw.

Instalowanie i konfigurowanie modemu i poczenia Dial-Upnetworking.

Okrelanie gwnych cech protokou TCP/IP.

Konfigurowanie opcji i ustawie przegldarki internetowej.

Przegldanie wybranych stron WWW, wyszukiwanie informacji.

Konfigurowanie konta pocztowego.

Wysyanie i odbieranie poczty e-mail.

Konfigurowanie i korzystanie z grup dyskusyjnych.

Wyszukiwanie i pobieranie plikw przez FTP.

Instalowanie i konfigurowanie programw komunikacyjnych.

Korzystanie z bramek SMS.

9.Praca w sieci rwnoprawnej

Logowanie do sieci. Udostpnianie i korzystanie z zasobw w grupach roboczych. Udostpnianie folderw, dyskw i napdw CD-ROM. Mapowanie dyskw. Kontrola dostpu do udostpnionych zasobw. Udostpnianie i korzystanie z drukarek w sieci. Konfiguracja skadnikw oprogramowania sieci.

wiczenia

Konfigurowanie udostpniania zasobw.

Stosowanie zabezpiecze na poziomie zasobw.

Korzystanie z udostpnionych zasobw, mapowanie dyskw.

Instalowanie, udostpnianie i korzystanie z drukarek w sieci.

10.Wsppraca systemu Windows z serwerami sieci lokalnej

Wsppraca z serwerem Windows. Architektura sieciowa systemu Windows. Domena Windows, Active Directory. Uwierzytelnianie uytkownika w sieci. Przegldanie zasobw w domenie Windows. Domenowe konta uytkownikw i grup. Zabezpieczenia sieciowe. Zasady grupy GPO. Wsppraca z serwerem Novell NetWare. Waciwoci oprogramowania Klient sieci NetWare. Uwierzytelnianie w NetWare. Przegldanie zasobw sieciowych NetWare. Drukowanie w rodowisku NetWare.

wiczenia

Logowanie lokalne i do domeny Windows.

Korzystanie z zasobw i usug serwera Windows.

Analizowanie Active Directory.

Zarzdzanie domenowymi kontami indywidualnych uytkownikw

i grup.

Tworzenie konta komputera w domenie.

Przegldanie zasad grupy GPO.

Logowanie do serwera Novell NetWare.

Przegldanie waciwoci Klienta sieci NetWare.

Korzystanie z zasobw i usug serwera Novell NetWare.

Przegldanie NDS, eDirectory.

Udostpnianie zasobw z kontrol dostpu na poziomie uytkownika.

11.Systemy wielodostpne Unix/Linux

Wielozadaniowo. Wielodostpno. Zarzdzanie pamici. System plikw. Urzdzenia. Interpretatory polece, powoki systemu. Praca w tle. Licencja GNU. Konsole wirtualne, terminale, zdalne konsole. Uytkownicy, grupy, logowanie, uwierzytelnianie. Procesy, zadania, usugi. Jdro, moduy adowalne, obsuga urzdze. Systemy plikw Linuxa.

wiczenia

Charakteryzowanie systemw wielodostpnych.

Charakteryzowanie gwnych cech systemu Unix/Linux.

Logowanie do systemu.

12.Podstawowe operacje w systemie Unix/Linux

Przegld polece powoki systemu. Dostp do podrcznika systemowego, manualia. Operacje na plikach i katalogach. Przeszukiwanie systemu plikw. Kompresja i dekompresja plikw. Prawa do pliku. Edytory tekstu. Skrypty powoki. Podstawy obsugi X. Pulpity, meneder okien. Konfiguracja pulpitu, aplety. Programy zarzdzajce pulpitem. Programy terminali dla rodowiskaX.

wiczenia

Wykonywanie podstawowych polece powoki systemu.

Uzyskiwanie pomocy w manualiach i podrczniku systemowym.

Wykonywanie polece na plikach i katalogach.

Tworzenie j edycja plikw, nadawanie praw.

Praca w dostpnych powokach.

adowanie wybranego pulpitu i menedera okien.

Konfigurowanie i zarzdzanie pulpitem.

13.Przebieg instalacji systemu Unix/Linux

Dystrybucje systemu Unix/Linux. Interfejs programu instalacyjnego. Wybr klawiatury. Rodzaj instalacji. Obsuga urzdze. Partycjonowanie dysku. Wybr pakietw do zainstalowania. Formatowanie i instalacja. Instalacja bootloadera. Konfiguracja X Windows. Uruchomienie systemu.

wiczenia

Instalowanie systemu Unix/Linux.

14.Unix/Linux w sieci

Konfiguracja karty sieciowej. Ustawienia protokou TCP/IP. Poczenie PPP. Konfiguracja, odbieranie i wysyanie poczty elektronicznej. Przegldarki WWW. Protok FTP, pobieranie plikw. Programy komunikacyjne.

wiczenia

Konfigurowanie karty sieciowej, ustawienia TCP/IP.

Konfigurowanie poczenia PPP.

Korzystanie z rnych przegldarek internetowych.

Konfigurowanie i korzystanie z poczty w systemie Linux.

15.Programy uytkowe i narzdziowe

Procesory tekstu. Oprogramowanie biurowe. Programy graficzne. Multimedia, dwik.

wiczenia

Uruchamianie i korzystanie z aplikacji systemu Linux.

Odczytywane i zapisywanie danych w formatach MS Office.

16.Administrowanie systemem Unix/Linux

Przygotowanie serwera do pracy w sieci Internet. Uruchamianie programw. Sprawdzanie iloci wolnego miejsca na dysku. Informacje o pamici. Obcienie systemu. Zarzdzanie kontami uytkownikw. Obsuga plikw. Archiwizacja. Automatyczne wykonywanie zada.

wiczenia

Wykonywanie zada administracyjnych za pomoc narzdzi wybranejdystrybucji systemu Unix/Linux.

17.Podstawowe zagadnienia dotyczce sieci komputerowych

Korzyci wynikajce z wdroenia sieci. Sieci Peer to Peer i sieci Klient/Serwer. Zakres sieci lokalnych LAN i rozlegych WAN. Podstawowe komponenty sieci: karty sieciowe, kable, urzdzenia komunikacji bezprzewodowej. Topologie sieci: magistrala, gwiazda, piercie, siatka, topologie mieszane. Technologie sieciowe, metody dostpu, szybko transferu. Urzdzenia do rozbudowy sieci: wzmacniaki, koncentratory, mosty, switche, routery, bramy, urzdzenia zdalnego dostpu - funkcje i zastosowanie.

wiczenia

Charakteryzowanie sieci rwnoprawnych i sieci Klient/Serwer.

Identyfikowanie zakresu sieci.

Okrelanie funkcji karty sieciowej.

Identyfikowanie i okrelanie waciwoci kabli sieciowych.

Okrelanie poszczeglnych topologii sieci.

Charakteryzowanie technologii Ethernet i metody dostpu z wykrywaniem kolizji.

Okrelanie przeznaczenia urzdze sieciowych.

Konfigurowanie i badanie wpywu urzdze sieciowych na prac sieci.

18.Protokoy sieciowe, TCPIP

Typy protokow. Warstwy modelu ISO/OSI. Typy transmisji danych: unicast, multicast, broadcast. Protokoy TCP/IP, IPX/SPX, NetBEUI, AppleTalk iprotokoy zdalnego dostpu. Protokoy komunikacji bezprzewodowej. Stos protokow TCP/IP. Protokoy warstwy aplikacji: HTTP, FTP. Protokoy warstwy transportowej: TCP, UDP. Protokoy warstwy internetowej: IP, ICMP, IGMP, ARP. Protokoy warstwy interfejsu sieciowego: Ethernet, ATM. Narzdzia do protokow TCP/IP. Identyfikacja aplikacji, socket: adres IP + port. DNS, mapowanie nazw domenowych na adresy IP. Proces przesyania danych, elementy pakietu. Routing, trasowanie przesyania danych.

wiczenia

Okrelanie protokow rutowalnych i nierutowalnych.

Okrelanie warstw modelu OSI.

Charakteryzowanie podstawowych protokow sieciowych.

Charakteryzowanie poszczeglnych protokow TCP/IP.

Stosowanie polece, narzdzi protokow TCP/IP.

Sprawdzanie trasy przesyania pakietw.

19.Adresowanie IP

Struktura adresu IP, adres sieci, adres hosta. Klasy adresw. Podsieci, maska podsieci i jej struktura. Zasady adresowania IP. Adresowanie statyczne iautomatyczne. Problemy zwizane z przydzielaniem klasycznych adresw IP. Posta binarna adresu IP i maski podsieci. Optymalizacja adresowania IP.

wiczenia

Okrelanie klasy adresu.

Okrelanie hostw lokalnych i odlegych.

Identyfikowanie prawidowych adresw IP.

Przegldanie konfiguracji IP.

Przeliczanie adresu IP i maski podsieci w postaci binarnej.

Okrelanie liczby sieci i liczby hostw.

20. Sie Internet

Zasada dziaania sieci Internet. Domenowa struktura sieci. Usugi sieciInternet. Protokoy internetowe. Bezpieczestwo w sieci, szyfrowaniedanych. Adresy publiczne i prywatne. Podczanie sieci lokalnych doInternetu: NAT, Firewalls, proxy.

wiczenia

Charakteryzowanie sieci Internet.

Korzystanie z usug dostpnych w Internecie.

Identyfikowanie zagroe w sieci.

Konfiguracja serwera dostpu do Internetu.

21. Administracja serwerem sieci lokalnej

Okrelenie roli i przeznaczenia serwera. Instalacja serwera. Zadania poinstalacji, podstawowa konfiguracja usug. Zarzdzanie kontamiuytkownikw. Wdraanie zabezpiecze w sieci. Zarzdzanie zasobamiw sieci. Monitorowanie sieci.

wiczenia

Instalowanie wybranego serwera.

Wykonywanie zada poinstalacyjnych.

Konfigurowanie usug serwera.

Tworzenie kont uytkownikw i grup uytkownikw.

Przypisywanie praw i uprawnie uytkownikom.

Udostpnianie zasobw dyskowych i drukarek w sieci.

Stosowanie narzdzi do diagnostyki i monitorowania sieci.

rodki dydaktyczne

Komputery poczone w sie.

Licencjonowane oprogramowanie systemowe.

Plansze i foliogramy zwizane z systemami operacyjnymi.

Komputer i panel do prezentacji.

Uwagi o realizacji

Program przedmiotu Systemy operacyjne i sieci komputerowe obejmuje treci dotyczce posugiwania si wiedz o systemach operacyjnych, dobierania systemu operacyjnego do okrelonych potrzeb, obsugiwania, instalowania ikonfigurowania systemw operacyjnych.

Przed przystpieniem do realizacji zaj, naley zdiagnozowa poziom oraz zakres opanowania przez uczniw wiadomoci i umiejtnoci dotyczcych systemw operacyjnych i sieci komputerowych. Wskazane jest systematyczne wyrwnywanie poziomu wiedzy uczniw, eliminowanie nieprawidowych nawykw oraz utrwalanie zasad bezpiecznej pracy zsystemem operacyjnym.

Podczas realizacji programu proponuje si stosowa nastpujce metody nauczania: wykad informacyjny, pokaz z objanieniem oraz wiczenia praktyczne. W trakcie zaj naley sygnalizowa i podkrela podobiestwa irnice midzy poszczeglnymi wersjami systemu MS Windows wykorzystujc plansze, foliogramy i prezentacje multimedialne.

Wykorzystujc nabyte wczeniej wiadomoci, dotyczce konfigurowania systemu i zarzdzania nim, uczniowie opanowuj niezbdne umiejtnoci posugiwania si trybem MS-DOS, instalowania i konfigurowania systemu, urzdze i oprogramowania oraz konfigurowania i dostosowywania systemu Windows do pracy w sieciach.

W kolejnym etapie procesu ksztacenia uczniowie poznaj wielodostpny system operacyjny Unix/Linux. Tematy zostay tak dobrane, aby mona je byo realizowa bez wzgldu na wybran dystrybucj systemu operacyjnego.

Kocowy etap realizacji programu dotyczy budowy sieci komputerowych oraz administrowania wybranym serwerem sieci lokalnej. Wybierajc platform serwera naley uwzgldni infrastruktur sieci oraz moliwoci ekonomiczne szkoy.

Wykonywanie wicze naley kadorazowo poprzedzi instruktaem, organizujc je tak, aby uczniowie poznajc nowe tematy wykorzystywali iutrwalali wczeniej nabyte umiejtnoci.

Zajcia naley prowadzi w grupach 8-12 osobowych, w pracowni komputerowej, przy komputerach poczonych w sie. Dyski twarde powinny by podzielone na partycje przeznaczone dla kadego z systemw, zzainstalowanym programem rozruchowym umoliwiajcym przy starcie wybr systemu operacyjnego Windows lub Unix/Linux.

Zaleca si, aby cz zaj prowadzona bya z wykorzystaniem angielskiej wersji i anglojzycznej dokumentacji systemw operacyjnych, wcelu utrwalenia terminologii komputerowej.

Proponowany podzia godzin na realizacj poszczeglnych dziaw tematycznych przedstawiono w tabeli.

L.p.

Dziay programowe

Orientacyjna liczba godzin

1

Charakterystyka komputera PC

20

2

Systemy plikw

22

3

Obsuga urzdze wejcia/wyjcia

12

4

Konfiguracja i zarzdzanie systemem Windows

35

5

Architektura systemu Windows

14

6

Praca w trybie MS-DOS

26

7

Instalacja systemu, sprztu i oprogramowania Windows

11

8

Konfiguracja Windows do pracy w sieci

17

9

Praca w sieci rwnoprawnej

14

10

Wsppraca systemu Windows z serwerem sieci lokalnej

32

11

Systemy wielodostpne Unix/Linux

8

12

Podstawowe operacje systemu Unix/Linux

32

13

Przebieg instalacji systemu Unix/Linux

8

14

Unix/Linux w sieci

14

15

Programy uytkowe i narzdziowe

14

16

Administrowanie systemem Unix/Linux

20

17

Podstawowe zagadnienia dotyczce sieci komputerowych

14

18

Protokoy sieciowe, TCPIP

17

19

Adresowanie IP

11

20

Sie Internet

11

21

Administracja serwerem sieci lokalnej

44

Razem:

396

Podane w tabeli liczby godzin przeznaczonych na realizacj dziawtematycznych maj charakter orientacyjny. Nauczyciel moe wprowadzipewne zmiany w celu dostosowania programu do specyfiki szkoyi potrzeb lokalnego rynku pracy.

Propozycje metod sprawdzania i oceny osigni

edukacyjnych ucznia

Sprawdzanie i ocenianie osigni uczniw powinno odbywa sisystematycznie podczas realizacji programu, na podstawie kryteriwprzedstawionych na pocztku zaj.

Kryteria oceniania powinny dotyczy poziomu oraz zakresu opanowania przez uczniw wiadomoci i umiejtnoci wynikajcych ze szczegowych celw ksztacenia. Na podstawie analizy i hierarchizacji tych celw, nauczyciel powinien opracowa wymagania edukacyjne na poszczeglne stopnie szkolne.

Podczas realizacji programu nauczania osignicia uczniw proponuje si sprawdza za pomoc:

ustnych i pisemnych sprawdzianw wiadomoci i umiejtnoci,

testw osigni szkolnych,

sprawdzianw praktycznych wykonywanych przy stanowisku komputerowym,

obserwacji pracy ucznia podczas wykonywania wicze.

W kocowej ocenie osigni uczniw, po zakoczeniu realizacji programu nauczania przedmiotu, naley uwzgldni wyniki wszystkich metod sprawdzania zastosowanych przez nauczyciela.

W procesie oceniania naley take uwzgldni aktywno ucznia nazajciach.

Literatura

Bali B.: Linux, Helion, Gliwice 1998

Boyce J.: Windows 98 PL, Vademecum profesjonalisty. Helion,

Gliwice 1999

Cassel P.: Windows 2000 Professional. Ksiga eksperta. Helion,

Gliwice 2002

Hallberg B.: Sieci komputerowe - Kurs podstawowy. Wydawnictwo

Edition, Krakw 2000/2002

Hunt C: TCP/IP - Administracja sieci. Oficyna Wydawnicza READ ME,

Warszawa 1998

Karanjit S. Siyan: Windows 2000 Server kompendium. Robomatic,

Wrocaw 2001

Koronkiewicz P.: Alchemia konfiguracji Windows 95. Croma,

Wrocaw 1997

Madeja L: wiczenia z systemu Linux, podstawy obsugi systemu.

Mikom, Warszawa 1999

Michaowska A., Michaowski S.:Sieci komputerowe od A do Z. Mikom,

Warszawa, 2000

Minesi M., Chrystiansen E., Shaper K.: Windows 98 PL, ksiga eksperta.

Helion, Gliwice 1999

Neibauer A.: Domowe sieci komputerowe. Wydawnictwo RM,

Warszawa 2000

Petersen R.: Linux. Arkana. Wydawnictwo RM, Warszawa 2000

Shafer K.: Newell. Wielka Ksiga Sieci. Akademicka Oficyna

Wydawnicza EXIT, Warszawa 1999

Sloan J. D.: Narzdzia administrowania sieci. Wydawnictwo RM,

Warszawa 2002

Sok M.: E-mail - poczta elektroniczna dla kadego. Helion,

Gliwice 1999

Strebe M., Perkins Ch.: Firewalls - ciany ogniowe. Mikom,

Warszawa 2000

Strebe M.: NT SERVER 4. Mikom, Warszawa 2000

Tittel Ed, Stewart J. M.: Intranet - Biblia. Akademicka Oficyna

Wydawnicza EXIT, Warszawa 1999

Urbaski A.: MS DOS 6.0. Intersoftland, Warszawa 1993

Woniak J., Nowicki K.: Sieci LAN, MAN i WAN - protokoy

komunikacyjne. Wydawnictwo Fundacji Postpu Telekomunikacji,

Krakw 2000

Wright R.: Elementarz Routingu IP. Mikom, Warszawa 1999

Czasopisma informatyczne

Dokumentacja zawarta z oprogramowaniem Windows

Materiay Microsoft MOC

Zasoby internetowe www.microsoft.com, www.microsoft.com/technet/,

support.microsoft.com

Zasoby internetowe, www.jtz.org.pl i inne dotyczce systemw

Unix/Linux

Wykaz literatury naley aktualizowa w miar ukazywania si nowych pozycji wydawniczych.

OPROGRAMOWANIE BIUROWE

Szczegowe cele ksztacenia

W wyniku procesu ksztacenia ucze/suchacz powinien umie:

zastosowa zasady bezpiecznej pracy z komputerem,

skonfigurowa potrzebne oprogramowanie,

dobra parametry: czcionki, akapitu, strony, sekcji, dokumentu,

zaprojektowa, zmodyfikowa i zastosowa style,

zaimportowa i wyeksportowa dokumenty w rnych formatach,

zastosowa mechanizmy OLE,

zastosowa: tabele, ramki, wykresy, elementy graficzne i edytorrwna w dokumentach tekstowych,

wydrukowa dokumenty, koperty i etykiety,

posuy si automatyczn korekt bdw, i sownikiem synonimw,

zastosowa nagwki, stopki, przypisy i komentarze,

zastosowa programy OCR,

posuy si korespondencj seryjn,

zastosowa urzdzenia wykorzystywane w pracy biurowej

wyjani podstawowe hasa i pojcia wystpujce w sieci Internet,

posuy si poczt elektroniczn oraz zasobami sieci Internet,

wprowadzi tekst, liczby, daty i czas do arkusza kalkulacyjnego,

dokona edycji i sformatowa zawarto arkusza, skoroszytu,

zastosowa rne rodzaje adresowania komrek,

zastosowa formuy i funkcje do oblicze,

zastosowa poczenia pomidzy arkuszami i skoroszytami,

narysowa obiekty graficzne na arkuszach i dokona ich edycji,

przedstawi wyniki oblicze w postaci graficznej,

posortowa, pogrupowa i przefiltrowa dane,

zaprogramowa makroinstrukcje do automatyzacji dziaania arkusza,

zabezpieczy dane w arkuszach,

zarzdzi kontaktami, informacjami i przydzieli im priorytety,

zaplanowa zadania przy uyciu kalendarza,

zaprojektowa bazy danych i utworzy tabele danych,

okreli relacje midzy tabelami, poczy tabele zewntrzne,

doczy, usun rekordy i dokona ich edycji,

wyszuka, posortowa, pogrupowa i przefiltrowa rekordy,

zaprojektowa zapytania, formularze, raporty,

zaprojektowa elementy sterujce,

zastosowa wyraenia w zapytaniach, formularzach, raportach,

zaplanowa i zastosowa makra oraz polecenia jzyka SQL,

zaprojektowa parametry wydruku formularzy, raportw,

zastosowa ochron baz danych,

zaplanowa prezentacje i skorzysta z szablonw,

doczy do prezentacji slajdy i dokona edycji zawartoci slajdu,

zmodyfikowa w prezentacji wykresy, diagramy i obiekty graficzne,

zastosowa animacj tekstu, rysunku i przej midzy slajdami,

sporzdzi dokumenty w jzyku angielskim,

wyjani informacje w jzyku angielskim przekazywane przezkomputer w poczcie elektronicznej i sieci Internet,

posuy si informacj z rnych rde w jzyku angielskim.

Materia nauczania

1. Edytor tekstu

Wprowadzanie i edytowanie tekstu. Formatowanie dokumentu. Tworzenie dokumentu z uwzgldnieniem tabel, elementw graficznych i wykresw. Tworzenie dokumentu korespondencji seryjnej. Wykorzystanie narzdzi gramatycznych programu. Wsppraca z innymi programami. Skanowanie dokumentw. Drukowanie dokumentw. Urzdzenia wykorzystywane wpracy biurowej.

wiczenia

Formatowanie dokumentu wedug wzorca.

Zastosowanie w dokumencie rysunkw, tabel i wykresw.

Wykorzystywanie korespondencji seryjnej do drukowania kopert.

Importowanie danych z innych programw.

Wyszukiwanie i zamiana istniejcego znaku na inny w caym dokumencie.

Pisanie wzorw za pomoc edytora rwna.

Wykorzystywanie skanera i programw OCR.

Wstawianie obiektw do dokumentw.

2.Poczta elektroniczna i sie Internet

Wysyanie i odbieranie poczty elektronicznej. Obsuga przegldarki internetowej. Wyszukiwanie informacji w sieci Internet.

wiczenia

Zakadanie konta poczty elektronicznej.

Konfigurowanie programw pocztowych.

Posugiwanie si przegldark internetow.

Wyszukiwanie informacji na okrelony temat w sieci Internet.

3.Urzdzenia wykorzystywane w pracy biurowej

Wykorzystanie skanera. Instalacja i konfiguracja modemu. Obsuga faksu.

wiczenia

Podczanie skanera do komputera.

Montowanie, instalowanie i konfigurowanie modemu.

Wysyanie i odbieranie faksw.

4.Arkusz kalkulacyjny

Tworzenie arkusza kalkulacyjnego. Zastosowanie formu w arkuszu kalkulacyjnym. Wykorzystanie funkcji do oblicze. Tworzenie wykresw na podstawie danych z arkusza. Sortowanie i filtrowanie danych. Tabela przesawna. Makropolecenia. Wsplne uytkowanie skoroszytw. Wsppraca zinnymi programami. Drukowanie.

wiczenia

Projektowanie arkusza okrelajcego wielko nalenego podatkudochodowego.

Obliczanie wartoci funkcji matematycznych i przedstawianie wynikwna wykresie.

Importowanie i eksportowanie danych.

Projektowanie arkusza obliczajcego spat kredytu bankowego.

Prezentowanie graficzne danych.

5.Programy do tworzenia prezentacji

Projektowanie prezentacji. Tworzenie zoonych prezentacji. Korzystanie zgotowych szablonw. Drukowanie zawartoci prezentacji.

wiczenia

Wykonywanie prezentacji na zadany temat wedug wasnego projektu.

Wykonywanie prezentacji na dowolny temat z wykorzystaniemszablonw.

6.Meneder informacji osobistej (Organizer)

Prowadzenie kalendarza i planowanie spotka z innymi uytkownikami. Zarzdzanie zadaniami i organizowanie list zada zwizanych z yciem zawodowym i prywatnym. Prowadzenie dziennika w celu rejestrowania iledzenia rnego typu czynnoci.

wiczenia

Planowanie rozkadu zaj za pomoc organizera.

Zarzdzanie informacjami i przydzielanie im priorytetw.

7. Bazy danych

Projektowanie prostych baz danych. Normalizacja bazy. Tabele.Zapytania. Formularze. Raporty. Makra. Jzyk SQL. Export i importdanych. Bezpieczestwo i korzystanie z danych. Wsppraca z innymiprogramami.

wiczenia

Automatyczne kreowanie baz danych.

Opracowanie bazy danych na zadany przez nauczyciela temat.

Doczanie tabel z innych baz danych.

Importowanie danych z arkusza kalkulacyjnego i pliku tekstowego.

rodki dydaktyczne

Oprogramowanie komputerowe typu edytor tekstu.

Oprogramowanie do tworzenia prezentacji.

Oprogramowanie komputerowe typu arkusz kalkulacyjny.

Oprogramowanie komputerowe typu bazy danych.

Oprogramowanie OCR.

Przegldarki stron WWW.

Programy do obsugi poczty elektronicznej.

Elektroniczny organizer.

Uwagi o realizacji

Program przedmiotu Oprogramowanie biurowe obejmuje zagadnienia dotyczce oprogramowania typu edytor tekstu, arkusza kalkulacyjnego, programw do tworzenia prezentacji i baz danych oraz posugiwania si poczt elektroniczn i sieci Internet.

Zajcia naley prowadzi stosujc nastpujce metody nauczania: wykad informacyjny, pokaz z objanieniem, wiczenia praktyczne.

Podczas realizacji programu przedmiotu mona stosowa oprogramowanie z pakietu Microsoft Office ze wzgldu na jego popularno, naley jednak zaprezentowa rwnie inne, zwaszcza bezpatne, oglnodostpne oprogramowanie. Po zakoczeniu realizacji programw poszczeglnych dziaw tematycznych wskazane jest wykonywanie wicze owysokim stopniu trudnoci.

Omawiajc zagadnienia dotyczce edytora tekstu, szczegln uwag naley zwrci na istniejce w edytorach narzdzia zwizane z pisowni igramatyk oraz na posugiwanie si szablonami. Ponadto wskazane jest przedstawienie wsppracy edytora z innymi programami.

W trakcie zaj dotyczcych poczty elektronicznej i sieci Internet,naley zapozna uczniw z moliwociami jakie daje dostpdo oglnowiatowych zasobw. Wane jest ksztatowanie umiejtnocikorzystania z poczty elektronicznej, wyszukiwania i selekcjonowaniainformacji oraz planowania spotka z innymi uytkownikami za pomocorganizera.

W ramach zaj z zakresu urzdze wykorzystywanych w pracy biurowej, naley zaprezentowa uczniom sposb podczania, konfigurowania i korzystania z takich urzdze jak: fax, skaner czy modem.

Podczas realizacji zagadnie obejmujcych korzystanie z arkusza kalkulacyjnego, naley ksztatowa umiejtno stosowania formu i funkcji do rozwizywania problemw oraz dokonywania analizy danych. Kady ucze powinien wykona projekt arkusza kalkulacyjnego wedug zaoe przygotowanych przez nauczyciela.

Podczas wicze dotyczcych programw do tworzenia prezentacji, naley zwraca uwag na ksztatowanie umiejtnoci rozplanowywania prezentowanych informacji tak, aby byy one przejrzyste i czytelne.

W trakcie zaj z zakresu baz danych, szczeglnie wane s wiczenia obejmujce importowanie i zaczanie tabel baz danych oraz prac zmakrami.

Zajcia powinny odbywa si w pracowni wyposaonej w komputery zdostpem do Internetu, w grupie liczcej do 12 osb.

Proponowany podzia godzin na realizacj poszczeglnych dziaw tematycznych zamieszczono w tabeli.

Lp.

Dziay programowe

Orientacyjna liczba godzin

1

Edytor tekstw

48

2

Poczta elektroniczna i sie Internet

26

3

Urzdzenia wykorzystywane w pracy biurowej

8

4

Arkusz kalkulacyjny

52

5

Programy do tworzenia prezentacji

26

6

Meneder informacji osobistej (Organizer)

12

7

Bazy danych

80

Razem:

252

Wynikajca z planu nauczania liczba godzin przeznaczonych na realizacj dziaw tematycznych ma charakter orientacyjny. Nauczyciel moe wprowadzi pewne zmiany w celu dostosowania programu dospecyfiki szkoy i potrzeb lokalnego rynku pracy.

Propozycje metod sprawdzania i oceny osigni edukacyjnych ucznia

Sprawdzanie i ocenianie osigni uczniw powinno odbywa si systematycznie podczas realizacji programu, na podstawie kryteriw przedstawionych na pocztku zaj.

W trakcie realizacji programu, osignicia uczniw proponuje sisprawdza za pomoc:

ustnych i pisemnych sprawdzianw wiadomoci i umiejtnoci,

testw osigni szkolnych,

sprawdzianw praktycznych wykonywanych przy stanowisku komputerowym,

obserwacji pracy ucznia podczas wykonywania wicze.

Podczas oceniania sprawdzianw ustnych naley bra pod uwag merytoryczn jako wypowiedzi oraz waciwe stosowanie poj technicznych.

Oceniajc prac uczniw podczas wykonywania wicze naley zwraca uwag na:

formatowanie tekstw,

tworzenie prezentacji graficznych,

projektowanie baz danych,

zarzdzanie informacj osobist.

W kocowej ocenie osigni uczniw, po zakoczeniu realizacji programu nauczania przedmiotu, naley uwzgldni wyniki wszystkich metod sprawdzania zastosowanych przez nauczyciela.

W procesie oceniania naley take uwzgldni aktywno ucznia nazajciach.

Literatura

Cassel P., Palmer P.: Access 2000 PL dla kadego. Helion,

Gliwice 2000

Forte S.: Access 2000. Ksiga eksperta. Helion, Gliwice 2001

Halvorson M., Young M.: MS Office 2000 Professional - Podrcznik,

Wydawnictwo RM, Warszawa 1999

Kopertowska M.: wiczenia z Microsoft Power Point. Mikom,

Warszawa 1997

Kuciski K.: abc... Excela 2002. Wydawnictwo Edition,

Krakw 2000/2002

Kuciski K.: abc... PowerPointa, Wydawnictwo Edition.

Krakw 2000/2001

Rubin Ch.: Podrcznik Microsoft Word 2000 Wydawnictwo RM,

Warszawa 1999

Snarska A.: wiczenia z makropolece w Excelu. Mikom,

Warszawa 2000

Praca zbiorowa: Microsoft Office 2000 - Podrcznik uytkownika. Translator s.c, Warszawa 2000 Literatura zawodowa Zasoby sieci Internet

Wykaz literatury naley aktualizowa w miar ukazywania si nowychpozycji wydawniczych.

PROGRAMOWANIE STRUKTURALNE I OBIEKTOWE

Szczegowe cele ksztacenia

W wyniku procesu ksztacenia ucze/suchacz powinien umie:

zastosowa zasady bezpiecznej pracy z komputerem,

scharakteryzowa budow i zasad dziaania programu komputerowego,

wyjani podstawowe pojcia zwizane z programowaniem,

zastosowa podstawowe algorytmy i sposoby ich zapisu,

posuy si edytorem, kompilatorem, debugerem oraz dokumentacjjzyka programowania,

zastosowa czytelny styl programowania i opracowa dokumentacjprogramu,

zlokalizowa i usun bdy w programach, przetestowa programy,

zastosowa podstawowe typy danych, stae, zmienne i funkcje,

-zaprojektowa wyraenia z operatorami arytmetycznymi, logicznymioraz relacji,

zastosowa w programach instrukcje: proste, zoone, sterujce oraziteracyjne,

posuy si podprogramami: wasnymi i standardowymi z biblioteki,

zaplanowa podzia zadania/problemu na moduy,

zastosowa strukturalne typy danych: tablice, pliki, zbiory, rekordy,

posuy si wskanikami do budowy dynamicznych struktur danych:stosw, kolejek, list, drzew, grafw,

wykorzysta w programach dwiki, grafik, animacje,

zaprojektowa programy wsppracujce z systemem operacyjnym,

zaprojektowa programy odporne na bdne dane,

-wyjani rnice pomidzy programowaniem strukturalnymi obiektowym,

-scharakteryzowa pojcia dotyczce programowania obiektowego:obiekt, klasa, metoda, atrybut,

zastosowa podstawowe konstrukcje jzyka obiektowego,

zaprojektowa klasy i moduy, zastosowa hermetyzacje,

posuy si konstruktorem i destruktorem,

zastosowa dziedziczenie, funkcje wirtualne, zaprzyjanione,operatorowe,

zaprojektowa aplikacj typu SDI oraz MDI,

zaprojektowa program o charakterze obliczeniowym, graficznym,

zaprojektowa aplikacje sieciowe, bazodanowe,

wyjani przeznaczenie i waciwoci apletw,

zaprojektowa aplikacje wspbiene, wielowtkowe,

wykona zoony system informatyczny pracujc w zespole,

zmodyfikowa kod rdowy zapisany w jzyku programowania,

zaprojektowa programy dla rnych rodowisk, w szczeglnociWindows, Linux/Unix,

skorzysta z informacji na temat programowania, zgromadzonychw sieci Internet oraz w innych rdach,

posuy si angielsk terminologi dotyczc tematyki zawodowej.

Materia nauczania

1.Wprowadzenie do programowania strukturalnego w Pascalu

Podstawowe pojcia dotyczce programowania: program komputerowy, jzyki programowania, kompilator, interpretator, konsolidator. Algorytmy isposoby ich zapisu. Etapy tworzenia programu: planowanie, pisanie, kompilacja, konsolidacja, testowanie i optymalizacja. Zasady programowania strukturalnego. Edytor rodowiska systemu Pascal. Podstawy zapisywania programu w jzyku Pascal: sowa kluczowe, identyfikatory, liczby, symbole podstawowe, komentarze, stae logiczne. Typy danych: cakowity, rzeczywisty, znakowy, acuchowy, logiczny, okrojony, wyliczeniowy. Struktura programu w jzyku Pascal. Instrukcje wejcia/wyjcia. Deklaracje zmiennych i staych. Instrukcja przypisania. Wyraenia i operatory. Standardowe funkcje i procedury. Instrukcje: warunkowe, iteracyjne, zoone.

wiczenia

Dobieranie algorytmw do rozwizania zadanych problemw.

Projektowanie algorytmu w formie opisowej.

Opisywanie algorytmw w postaci listy krokw.

Zapisywanie algorytmw w postaci schematw blokowych.

Praca w rodowisku systemu Pascal: edycja, kompilacja, modyfikacjai uruchomienie przykadowego programu, zakoczenie pracy.

Analizowanie przykadowych programw, wykrywanie bdw i ichusuwanie.

Porzdkowanie trzech, czterech i piciu liczb.

Projektowanie prostych programw obliczeniowych.

2.Podprogramy

Oglna posta funkcji i procedury. Zmienne lokalne i globalne.Parametry formalne i aktualne. Przekazywanie parametrw przezwarto i przez zmienn. Wywoywanie funkcji i procedur. Rekurencja.Funkcje i procedury obsugi ekranu. Grafika w Pascalu. Moduyuytkownika - zasady budowy i korzystania z moduw.

wiczenia

Dokonywanie podziau programu na podprogramy.

Stosowanie rnych metod przekazywania parametrw do podprogramw.

Stosowanie algorytmw interacyjnych i rekurencyjnych, algorytmuEuklidesa, obliczania potgi, wyznaczania liczb Fibonacciego.

Opracowywanie interfejsu aplikacji.

Prezentowanie graficzne wynikw oblicze.

Tworzenie moduw uytkownika.

Stosowanie w programach sygnalizacji dwikowej, uruchamianejw przypadku wprowadzania bdnych danych.

Rozwizywanie rwnania kwadratowego, liniowego, ukadu rwnaliniowych.

3. Typy strukturalne

Tablice. Pliki tekstowe i operacje na tekstach. Pliki elementowe.Operacje na plikach. Zbiory. Rekordy. Oglne zasady budowy systemw informatycznych.

wiczenia

Stosowanie tablic i wykonywanie podstawowych operacji na tablicach:sortowanie, wyszukiwanie.

Zamiana liczb dziesitnych na binarne.

Obliczanie miar centralnoci danych.

Znajdowanie zera funkcji metod poowienia przedziau.

Operowanie plikami tekstowymi i elementowymi.

Wykonywanie operacji na tekstach.

Korzystanie z podstawowych algorytmw umoliwiajcych wykonywanie operacji na zbiorach.

Wykorzystywanie rekordw do projektowania baz danych.

Wykorzystywanie plikw do projektowania systemu informatycznego typu baza danych.

4.Dynamiczne struktury danych

Wskaniki. Funkcje i procedury dynamicznego przydziau pamici.Tworzenie i przetwarzanie dynamicznych struktur danych, stos, kolejka,listy, drzewa.

wiczenia

Posugiwanie si wskanikami i zmiennymi dynamicznymi.

Opracowywanie biblioteki podprogramw do operowania listami,stosami, kolejkami, drzewami i grafami.

5.Elementy zaawansowanego programowania w Pascalu

Dyrektywy kompilatora. Obsuga urzdze peryferyjnych. Rejestry procesora. Wbudowany asembler. Lokalizacja i usuwanie usterek wprogramie za pomoc debuggera. Poprawno i zoono obliczeniowa algorytmw. Optymalizacja dziaania programu. Dokumentacja programu.

wiczenia

Projektowanie programw obsugi wybranych urzdze peryferyjnych.

Stosowanie dyrektyw kompilatora.

Uruchamianie krokowe programu.

Posugiwanie si programem debugger.

Optymalizowanie dziaania programu.

Wykonywanie dokumentacji technicznej programu.

6.Wprowadzenie do programowania obiektowego w C++

Przypomnienie informacji o budowie i waciwociach jzyka programowania. Jzyki obiektowe. Kompilator i edytor rodowiska programistycznego jzyka C++. Wielkie i mae litery. Struktura programu wjzyku C++. Komentarze. Sowa kluczowe. Funkcja return(). Dyrektywa #include. Zmienne i stae. Funkcje wejcia/wyjcia. Operatory i wyraenia. Instrukcje: pusta, warunkowe, iteracyjne, sterujce przebiegiem programu. Funkcje. Funkcje rekurencyjne. Tablice i wskaniki. Zarzdzanie pamici. Struktury, unie, pola bitowe.

wiczenia

Instalowanie i konfigurowanie kompilatora jzyka C++.

Uruchamianie rodowiska C++, edycja, modyfikacja, kompilacjai wykonanie zadanego programu.

Wykrywanie i analizowanie bdw w programach.

Dobieranie odpowiednich typw danych oraz deklarowanie staychi zmiennych potrzebnych do rozwizania zadanego problemu.

Korzystanie z podstawowych funkcji wejcia/wyjcia.

Posugiwanie si specyfikatorami formatowania.

Projektowanie prostych programw obliczeniowych.

Korzystanie z operatora warunkowego przy projektowaniu wyrae.

Stosowanie instrukcji warunkowych i wyboru w programach.

Stosowanie instrukcji iteracyjnych.

Stosowanie rnych metod przekazywania parametrw do funkcji.

Stosowanie zmiennych statycznych i automatycznych, globalnych ilokalnych.

Obliczanie wartoci wielomianu metod iteracyjn i rekurencyjn.

Manipulowanie tablicami: zamiana wierszy i kolumn (tablice dwuwymiarowe).

Porzdkowanie tablic, bbelkowe, przez wybr, quicksort.

Wyszukiwanie danych w tablicach.

Wykonywanie operacji na acuchach.

Stosowanie arytmetyki wskanikw.

Deklarowanie struktur i unii oraz posugiwanie si zmiennymi typustrukturalnego.

Tworzenie, modyfikowanie i wykorzystywanie dynamicznych struktur danych do realizacji stosw, kolejek i drzew.

7. Klasy i obiekty

Rnice pomidzy programowaniem strukturalnym i obiektowym. Definicja obiektu. Obiektowo jako podstawa naturalnego postrzegania wiata. Przykady odwzorowania rzeczywistoci w kategoriach obiektw. Opracowanie obiektowego opisu przykadowego programu. Definiowanie klas. Skadniki klasy. Definiowanie obiektw. Odwoywanie si do skadowych obiektu. Hermetyzacja danych. Konstruktory i destruktory. Zagniedona definicja klasy. Przeadowanie operatorw. Przeadowanie nazw funkcji. Definiowanie konwersji obiektw. Zaprzyjanione funkcje iklasy.

wiczenia

Wskazywanie rnic pomidzy podejciem strukturalnymi obiektowym do rozwizania danego problemu.

Opisywanie otaczajcej nas rzeczywistoci w kategorii obiektw.

Analizowanie obiektowe przykadowych systemw.

Definiowanie klas przykadowych obiektw.

Deklarowanie skadnikw klas bdcych funkcjami oraz obiektami.

Okrelanie dostpu do skadnikw klasy.

Tworzenie obiektw danych klas.

Posugiwanie si funkcjami skadowymi.

Stosowanie konstruktorw i destruktorw w klasach.

Korzystanie z przeadowania operatorw oraz nazw funkcji.

Stosowanie funkcji i klas zaprzyjanionych w programach.

Przeksztacanie wczeniej opracowanych programw w programyobiektowe.

8.Dziedziczenie i polimorfizm

Opis pojcia dziedziczenie. Dziedziczenie elementarne. Dziedziczenie zoone. Funkcje wirtualne, polimorfizm. Klasy abstrakcyjne.

wiczenia

Korzystanie w programach z rnego rodzaju dziedziczenia.

Przypisywanie i inicjalizacja obiektw w warunkach dziedziczenia.

Wykorzystywanie funkcji wirtualnych w programach.

Tworzenie biblioteki klas uytkownika.

Definiowanie klas do operacji na listach i drzewach.

9.Operacje wejcia/wyjcia

Strumienie, operacje na strumieniach. Podstawowe operatory. Sterowanie formatem. Manipulatory.

wiczenia

Opracowywanie przykadowego programu dziaajcego na plikach.

Wybieranie miejsca czytania lub pisania w pliku.

Projektowanie i budowanie systemu do gromadzenia i przetwarzaniadanych.

10.Podstawy projektowania aplikacji dla rodowiska graficznego

Tworzenie projektu oraz struktury aplikacji. Zasady projektowania okna aplikacji, ikona programu, przyciski maksymalizuj, minimalizuj. Dodawanie podstawowych obiektw kontrolnych do okna aplikacji. Uoenie obiektw kontrolnych. Doczanie zmiennych do obiektw kontrolnych. Przypisywanie obiektom kontrolnym zasad funkcjonowania, dodawanie do aplikacji kodu rdowego. Predefiniowane okna dialogowe. Projektowanie wasnych okien dialogowych. Projektowanie i dodawanie menu do aplikacji.

wiczenia

Tworzenie nowego projektu oraz generowanie struktury aplikacji przywykorzystaniu kreatora.

Modyfikowanie interfejsu aplikacji: umieszczanie przyciskw sterujcych, doczanie kodu.

Posugiwanie si podstawowymi obiektami kontrolnymi.

Projektowanie prostej aplikacji obliczeniowej.

Uywanie predefiniowanych okien dialogowych i informacyjnych.

Tworzenie niestandardowych okien dialogowych aplikacji.

Dodawanie nowych zasobw menu oraz ich projektowanie.

Projektowanie menu z systemem klawiszy skrtw.

Tworzenie menu wielopoziomowego, dodawanie separatorw.

Doczanie menu do okna aplikacji.

Dodawanie funkcji obsugujcych polecenia menu.

Tworzenie menu kontekstowego.

Tworzenie prostej aplikacji z menu.

11.Projektowanie aplikacji graficznej

Interfejs urzdzenia graficznego. Generowanie podstawowej struktury aplikacji. Dodawanie moliwoci graficznych, rysowanie myszk. Tworzenie listy dostpnych czcionek. Korzystanie z czcionek.

wiczenia

Korzystanie z biblioteki funkcji umoliwiajcych wykrelanie liniii ksztatw.

Wypenianie narysowanych figur.

Prezentowanie graficzne wynikw dziaania programw obliczeniowych.

Tworzenie animacji.

Posugiwanie si funkcjami umoliwiajcymi rysowanie tekstu.

Zarzdzanie czcionkami: tworzenie, uywanie, usuwanie.

12.Projektowanie aplikacji SDI (Single Document Interface) i MDI(Multiple Document Interface)

Architektura dokument/widok. Zasady projektowania aplikacji jednodokumentowej. Tworzenie powoki aplikacji SDI. Klasy bazowe wykorzystywane w aplikacjach SDI. Obsuga SDI. Rnice midzy aplikacjami jednodokumentowymi i wielodokumentowymi. Zasady projektowania aplikacji wielodokumentowej. Klasy bazowe wykorzystywane w aplikacjach MDI. Obsuga MDI. Paski narzdzi i stanu. Doczanie paska narzdzi do okna aplikacji. Istota standardowego paska stanu. Dodawanie nowych elementw paska stanu.

wiczenia

Przykadowa implementacja SDI.

Uywanie dokumentw i widokw.

Tworzenie wasnej klasy do uywania w aplikacji.

Zapisywanie i odczytywanie dokumentw w architekturze dokument/widok.

Tworzenie uytkowych aplikacji pracujcych w oparciu o jeden dokument.

Tworzenie aplikacji wielodokumentowej.

Korzystanie z szablonw dokumentw MDI.

Modyfikowanie przykadowych aplikacji MDI.

Tworzenie prostych aplikacji uytkowych.

Dostosowywanie standardowych paskw narzdziowych.

Tworzenie wasnych paskw narzdziowych oraz definiowanie ichzachowania.

Dostosowywanie standardowego paska stanu do potrzeb danej aplikacji.

13.Projektowanie aplikacji typu baza danych

Zasady tworzenia podstawowej struktury aplikacji. Przygotowanie wasnej klasy rekordu. Podstawowe operacje wykonywane na rekordach. Obsuga operacji zapisu i odczytu danych z poziomu aplikacji.

wiczenia

Zakadanie bazy danych.

Wyszukiwanie informacji, usuwanie i dopisywanie danych.

Wykorzystywanie plikw do przechowywania danych.

14.Tworzenie i zarzdzanie zoonymi programami

Tworzenie zoonych projektw przez grup programistw. Zasady projektowania systemw informatycznych. Debugger. Optymalizacja programw. Dokumentacja techniczna programu.

wiczenia

Organizowanie pracy zespoowej.

Wykonywanie projektu grupowego.

Scalanie i uruchamianie programw.

Testowanie, wykrywanie i usuwanie bdw.

Optymalizowanie dziaania programu.

Wykonywanie dokumentacji technicznej programu.

15.Wprowadzenie do programowania w jzyku Java

Narzdzia. Beta-kod i maszyna wirtualna. Porwnanie jzykw programowania Java i C++. Struktura programu w jzyku Java. Typy podstawowe. Zmienne, operatory i instrukcje.

wiczenia

Stosowanie wybranych metod przyblionego rozwizywania rwna.

Ocenianie wpywu bdnych danych na wynik dziaa arytmetycznych.

Wykorzystywanie caek oznaczonych do oblicze.

16.Obiekty i klasy w Javie

Klasa jako typ danych. Metody klasy. Konstruktory. Specyfikatory dostpu. Dziedziczenie. Tablice. Obsuga sytuacji wyjtkowych. Instrukcje: try ... catch, throws. Hierarchia dziedziczenia klas wyjtkw.

wiczenia

Projektowanie klas przykadowych obiektw.

Wykonywanie operacji na macierzach i wektorach.

Zabezpieczanie programw przed wystpieniem bdw.

Definiowanie klasy wyjtkw.

17.Aplety

Zasady projektowania apletw. Struktura apletu. Tekst w apletach. Metody odpowiedzialne za rysowanie w aplecie. Dwiki i animacje. Obsuga zdarze.

wiczenia

Osadzanie przykadowych apletw w stronach internetowych.

Tworzenie prostych banerw.

Wykorzystywanie przyciskw do wywoywania akcji.

Programowanie obsugi zdarze myszy i klawiatury.

18.Aplikacje w Javie

Okno i menu aplikacji. Grafika. Komponenty: etykiety, pola wyboru, przyciski, listy, listy opcji, listy przewijania, pola tekstowe. Operacje wejcia/wyjcia wJavie.

wiczenia

Tworzenie okna aplikacji oraz menu.

Przedstawianie wynikw dziaania aplikacji na wykresach.

Tworzenie graficznych gier logicznych.

Przykady wykorzystania komponentw w aplikacjach.

Operacje na plikach.

19.Programowanie wspbiene

Zasady programowania wspbienego. Wtki. Klasa Thread. Implementacja interfejsu Runnable. Synchronizacja wtkw.

wiczenia

Projektowanie programu wielowtkowego.

Rozwizywanie problemu typu producent-konsument (aplikacja).

20. Programy pracujce w sieci

Zasady projektowania aplikacji pracujcych w sieci. Gniazda. Aplikacje klient/serwer.

wiczenia

Tworzenie prostych aplikacji sieciowych dziaajcych w trybie konsoli.

Tworzenie prostych aplikacji sieciowych z interfejsem graficznym.

rodki dydaktyczne

rodowisko jzyka Pascal.

rodowisko jzyka C++.

Dokumentacja danego jzyka programowania.

Dokumentacja danego kompilatora.

Przykadowe programy.

Schematy blokowe algorytmw.

Pakiet C++(Visual C++, C++Builder).

Pakiet J++ (Visual J++, JBuilder).

Uwagi o realizacji

Podstawowym celem realizacji programu przedmiotu Programowanie strukturalne i obiektowe jest ksztatowanie umiejtnoci posugiwania si rnymi jzykami programowania.

Jzyki Pascal, C++ oraz Java zostay wybrane jako gwne jzyki programowania, ktre umoliwiaj zapoznanie si z podstawowymi konstrukcjami programowania strukturalnego oraz obiektowego, sposobami ich dziaania i wykorzystania. Wskazane jest stosowanie nastpujcych metod nauczania: wykadu informacyjnego, pokazu z objanieniem, metody projektw i wicze praktycznych.

W procesie nauczania naley zwraca uwag na:

samodzielne tworzenie poprawnych i efektywnych programw,

dobr struktur danych i algorytmw umoliwiajcych rozwizanieokrelonych zada,

tworzenie programw i moduw wedug dostarczonego projektu,

testowanie i optymalizacj dziaania programu,

tworzenie dokumentacji programu,

wykorzystanie dokumentacji producenta jzyka programowania,

opanowywanie nowych jzykw programowania.

Nauk programowania naley rozpocz od omwienia podstawowych zasad programowania strukturalnego w jzyku Pascal.

W czasie zaj naley zwraca uwag na poprawno skadniow, styl ioptymalizacj programw, wykorzystywa typowe algorytmy, jak algorytm Euklidesa i schemat Homera oraz przykady algorytmw

stosowanych w yciu codziennym. Omawiajc dynamiczne struktury danych, naley rozway moliwo przedstawienia grafw.

Wybr rodowiska jzyka Pascal pozostawia si nauczycielowi, jednoczenie sugerujc rozwaenie moliwoci zastosowania DELPHI. rodowisko to umoliwia szybkie i efektywne projektowanie kodu w rodowisku Windows. Wykorzystanie gotowego interfejsu Windows pozwala skupi si na programowaniu, a nie na projektowaniu interfejsu iformatowaniu wynikw. Szkoy, ktre wykorzystuj platform systemow Linux, mog skorzysta z wysokowydajnego rodowiska programistycznego Kylix.

Istnieje wiele jzykw programowania, ktre mona okreli jako zorientowane obiektowo. Jzyk C++ zosta wybrany jako podstawowy typ jzyka obiektowego, poniewa jest czsto uywany przez programistw. Technologia programowania obiektowego posiada wiele zalet, przy pomocy programowania obiektowego mona dla przykadu wiernie opisa procesy izdarzenia zachodzce w rzeczywistym wiecie. Programy obiektowe s elastyczne, elementy kodu obiektowego mog by wykorzystywane wielokrotnie, mona szybko pisa aplikacje opierajce si na gotowych elementach.

Zajcia z zakresu programowania w C++ naley prowadzi zwykorzystaniem narzdzi umoliwiajcych programowanie w rodowisku Windows i/lub Unix/Linux i czciowo w rodowisku DOS. W trakcie nauki naley zilustrowa uniwersalno jzyka C++ poprzez moliwo osadzania napisanych przez uczniw programw na rnych platformach systemowych: DOS, WINDOWS, LINUX.

W trakcie realizacji programu naley odwoywa si do wiadomociuczniw z zakresu jzyka Pascal, wskazane jest porwnywanie obujzykw programowania.

Wikszo zaj powinna by prowadzona metod wicze praktycznych, podczas ktrych wskazane jest rozbudowywanie wczeniej opracowanych przez uczniw programw. Przykady oraz zadania programistyczne powinny by tak dobierane, aby w czasie ich analizy i realizacji ucze stosowa poznane na zajciach podstawowe algorytmy oraz wykorzystywa wiadomoci z matematyki i fizyki. Zajcia powinny by prowadzone zwykorzystaniem narzdzi, ktre umoliwiaj atwe i szybkie tworzenie aplikacji pracujcych w rodowisku graficznym Visual C++, C++ Builder lub winnych. Wskazane jest, aby uczniowie korzystali z bibliotek oraz kreatorw, zwaszcza podczas omawiania zasad i technik tworzenia aplikacji dla rodowiska graficznego.

Dziay tematyczne: Klasy i obiekty, Dziedziczenie i polimorfizm oraz Operacje wejcia/wyjcia, zawieraj podstawowe wiadomoci dotyczce programowania obiektowego, dlatego te ich programy powinny zosta

zrealizowane ze szczegln starannoci, przed realizacj programw dziaw dotyczcych tworzenia aplikacji dla rodowiska graficznego.

W programie zaproponowano rwnie nauk programowania w jzyku Java, ktry zawiera elementy programowania strukturalnego i obiektowego, zdarzeniowego i wspbienego. Jzyk ten jest cakowicie niezaleny odsprztu oraz systemu operacyjnego, co oznacza, e programy napisane w tym jzyku mog by wykonywane zarwno na komputerach PC dziaajcych pod kontrol rnych systemw operacyjnych, jak i na komputerach Macintosh.

Nauk jzyka Java naley rozpocz po opanowaniu przez uczniw jzyka C++, poniewa tekstowo program w Javie wyglda podobnie jak napisany w jzyku C++.

Realizujc programy dziaw tematycznych obejmujcych programowanie w Javie, szczegln uwag naley powici dziaom: Aplety, obejmujcemu pisanie specjalnych programw umieszczanych na stronach WWW oraz Programowanie wspbiene, w ktrym uczniowie poznaj zasady programowania wspbienego i tworz niezalenie wykonywane procesy wspdzielce czas procesora.

Wanym zagadnieniem dotyczcym programowania jest optymalizacja programw, na ktr naley zwraca uwag w trakcie caego cyklu ksztacenia oraz umiejtno tworzenia dokumentacji do napisanych programw.

Nauka tego przedmiotu, oprcz poznawania technik programowania, doskonali znajomo jzyka angielskiego poprzez korzystanie z wersji angielskiej oprogramowania oraz z dokumentacji technicznej napisanej w jzyku angielskim. Podczas projektowania programw uczniowie ucz si odczytywania ze zrozumieniem instrukcji oraz wydawania polece w jzyku angielskim, tumaczenia na jzyk polski angielskich tekstw dotyczcych problematyki zawodowej.

Ze wzgldu na to, i programowanie jest umiejtnoci przede wszystkim praktyczn, zdecydowan wikszo czasu naley powieci na samodzielne programowanie na zajciach. Niezbdne informacje teoretyczne naley prezentowa z wykorzystaniem przykadw. Zajcia powinny by prowadzone w grupach 8-12 osobowych.

Proponowany podzia godzin na realizacj poszczeglnych dziaw tematycznych przedstawiono w tabeli.

Lp.

Dziay programowe

Orientacyjna liczba godzin

Wprowadzenie do programowania strukturalnego w Pascalu

28

Podprogramy

30

Typy strukturalne

18

Dynamiczne struktury danych

20

Elementy zaawansowanego programowania w Pascalu

18

Wprowadzenie do programowania obiektowego w C++

30

Klasy i obiekty

13

Dziedziczenie i polimorfizm

12

Operacje wejcia/wyjcia

8

Podstawy projektowania aplikacji dla rodowiska graficznego

23

Projektowanie aplikacji graficznej

12

Projektowanie aplikacji SDI i MDI

20

Projektowanie aplikacji typu baza danych

12

Tworzenie i zarzdzanie zoonymi programami

10

Wprowadzenie do programowania w jzyku Java

7

Obiekty i klasy w Javie

15

Aplety

9

Aplikacje w Javie

9

Programowanie wspbiene

9

Programy pracujce w sieci

9

Razem:

312

Podane w tabeli liczby godzin przeznaczonych na realizacj poszczeglnych dziaw tematycznych maj charakter orientacyjny. Szkolne zespoy przedmiotowe mog wprowadzi pewne zmiany majce na celu lepsze dostosowanie programu do potrzeb uczniw oraz lokalnego rynku pracy.

Propozycje metod sprawdzania i oceny osigni edukacyjnych ucznia

Sprawdzanie i ocenianie osigni uczniw powinno odbywa si wtrakcie realizacji programu, na podstawie okrelonych kryteriw.

W trakcie realizacji programu, osignicia uczniw proponuje si sprawdza za pomoc:

ustnych i pisemnych sprawdzianw wiadomoci i umiejtnoci,

testw osigni szkolnych,

sprawdzianw praktycznych wykonywanych przy stanowisku

komputerowym,

-obserwacji pracy ucznia podczas wykonywania wicze.

Sprawdzanie wiadomoci i umiejtnoci uczniw powinno odbywasi dwuetapowo. Etap pierwszy powinien zawiera odpowiednioskonstruowane testy umoliwiajce sprawdzanie wiedzy oglnejna temat programowania oraz stopie przyswojenia nauczanych treci.W etapie drugim naley ocenia sposb wykonania praktycznych zadaprogramowania i sprawdzi umiejtno rozwizywania problemww sytuacjach typowych i nietypowych.

W procesie sprawdzania i oceniania umiejtnoci uczniw, szczegln uwag naley zwraca na:

stosowanie poznanych elementw i konstrukcji jzyka programowaniado rozwizywania zada praktycznych,

wybr poprawnego wariantu rozwizania danego problemuprogramistycznego,

formuowanie struktury danych dla okrelonego zadania,

projektowanie procedur i funkcji realizujcych dany algorytmprzetwarzania,

projektowanie i uruchamianie zoonych programw,

wykorzystywanie narzdzi do programowania,

dokumentowanie napisanych programw.

W kocowej ocenie osigni uczniw po zakoczeniu realizacji programu przedmiotu, naley uwzgldni wyniki wszystkich stosowanych przez nauczyciela sposobw sprawdzania wiadomoci i umiejtnoci. Wprocesie oceniania naley take uwzgldni aktywno ucznia nazajciach.

Literatura

Barteczko K.: Java od podstaw do technologii, cz 2. Mikom,

Warszawa 2004

Barteczko K: Java od podstaw do technologii, cz 1. Mikom,

Warszawa 2004

Boduch A.: Delphi 7. Kompendium programisty. Helion, Gliwice 2003

Borowik W., Borowik B.: Meandry jzyka C++ Podrcznik z zadaniami.

Mikom, Warszawa 1998

Chapman D.: Visual C++ dla kadego. Helion, Gliwice 1999

Dorobek M.: C++ Builder. Podrcznik. Mikom, Warszawa 2002

Grayski A., Zarzycki Z.: Delphi 7 dla kadego. Helion, Gliwice 2003

Grbosz J.Symfonia C++. Oficyna Kallimach, Krakw 1999

Holzner S.: Visual C++ 6.0. Helion, Gliwice 1998

JosuttisN.M.: C++. Programowanie zorientowane obiektowo.

Vademecum profesjonalisty. Helion, Gliwice 2003

Kolenik K.: Wstp do programowania z przykadami w Turbo Pascalu.

Helion, Gliwice 1999

Majczak A.: Od C do C++ Buildera w 48 godzin. Intersoftland,

Warszawa 1999

Marciniak A.: Turbo Pascal 7. Nakom, Pozna 1994

Petzold Ch.: Programowanie Windows. Wydawnictwo RM,

Warszawa 1999

Schildt H., Holmes J.: Java. Sztuka programowania. Helion,

Gliwice 2004

Shtern V.: C++. Inynieria programowania. Helion, Gliwice 2003

Stasiewicz A.: C++ cakiem inny wiat. Helion, Gliwice 1997

Wirth N.:Algorytmy + struktury danych = programy. WNT,

Warszawa 1998

Wrblewski P.: Algorytmy struktury danych i techniki programowania.

Helion, Gliwice 1997

Zahorski J.Turbo Pascal 7.0. Helion, Gliwice 1997

Zalewski A.: Programowanie w jzykach C i C++ z wykorzystaniem

pakietu Borland C++. Nakom, Pozna 1997

Dokumentacja firmowa konkretnych implementacji jzykw

programowania

Wykaz literatury naley aktualizowa w miar ukazywania si nowych pozycji wydawniczych.

URZDZENIA TECHNIKI KOMPUTEROWEJ

Szczegowe cele ksztacenia

W wyniku procesu ksztacenia ucze/suchacz powinien umie:

zastosowa zasady bezpiecznej pracy z urzdzeniami technikikomputerowej,

posuy si binarnym systemem liczenia,

wyjani przeznaczenie podstawowych ukadw cyfrowych,

wyjani moduow budow komputera i zasady wsppracyposzczeglnych urzdze,

scharakteryzowa standardy procesorw stosowanych do budowykomputerw oraz omwi ich podstawowe parametry,

scharakteryzowa przeznaczenie i parametry zcz montowanychna pytach gwnych,

wyjani organizacj i zarzdzanie pamici operacyjn komputera,

okreli funkcje chipsetw pyt gwnych,

scharakteryzowa standardy pyt gwnych oraz dobra odpowiednimodel do procesora uwzgldniajc przeznaczenie komputera,

wyjani zasad pracy karty dwikowej,

scharakteryzowa zasady zapisu i odczytu informacji na nonikachmagnetycznych i optycznych,

okreli fizyczn budow napdw dyskw elastycznych, dyskwtwardych i optycznych,

wyjani zasad tworzenia obrazw na monitorach CRT orazwywietlaczach LCD,

scharakteryzowa karty graficzne oraz ich dodatkowe funkcje,

scharakteryzowa przeznaczenie interfejsw urzdze peryferyjnych,

wyjani zasad dziaania klawiatury i urzdze wskazujcych,

scharakteryzowa budow i zasad dziaania drukarek:atramentowych, igowych i laserowych,

dobra odpowiedni typ drukarki do charakteru wydrukw,

scharakteryzowa budow i zasad dziaania skanera,

scharakteryzowa dziaanie modemw oraz zasad transmisji danychprzez kana telefoniczny,

scharakteryzowa budow karty sieciowej oraz jej zadania,

scharakteryzowa topologie i zaprojektowa sie komputerow,

scharakteryzowa dodatkowe urzdzenia wykorzystywane przyrozbudowie sieci komputerowych,

zinterpretowa parametry katalogowe podzespow komputerowych,

posuy si oprogramowaniem diagnostycznym i narzdziowym,

posuy si instrukcjami doczanymi do urzdze,

posuy si angielsk terminologi zawodow,

przetumaczy angielskie teksty dotyczce problematyki zawodowej.

Materia nauczania

1.Budowa i obsuga komputera. Zasady bezpieczestwa i higienypracy oraz ochrony przeciwpoarowej

Podstawowe elementy zestawu komputerowego. Zasady bezpiecznej pracy z urzdzeniami techniki komputerowej. rodki ochrony przeciwpoarowej. Pierwsza pomoc w stanach zagroenia zdrowia i ycia.

wiczenia

Identyfikowanie i charakteryzowanie podstawowych elementw zestawu komputerowego.

Udzielanie pierwszej pomocy na fantomie zgodnie z obowizujcprocedur.

Dobieranie rodkw ganiczych do rodzaju poaru.

2.Arytmetyka komputera

Systemy zapisu liczb: dziesitny, dwjkowy (binarny), semkowy, szesnastkowy. Podstawowe operacje arytmetyczne na liczbach binarnych. Zapis liczby binarnej ze znakiem. Reprezentacja stao-i zmiennopozycyjna.

wiczenia

Zapisywanie liczb w rnych systemach liczbowych.

Wykonywanie podstawowych dziaa arytmetycznych w systemiebinarnym.

Zapisywanie liczb ze znakiem w systemie dwjkowym.

Charakteryzowanie reprezentacji stao- i zmiennopozycyjnej.

3.Ukady cyfrowe

Elektryczna implementacja systemu binarnego. Podstawowe ukady cyfrowe. Parametry elektryczne ukadw cyfrowych. Waciwoci operacji logicznych oraz ich realizacja. Ukady z pamici.

wiczenia

Rozpoznawanie oznacze ukadw cyfrowych.

Analizowanie dziaania ukadw zbudowanych z bramek logicznych.

Charakteryzowanie podstawowych ukadw z pamici.

4.Zasada dziaania komputera

Funkcje i zastosowanie najwaniejszych ukadw wykorzystywanych wbudowie urzdze cyfrowych, jak: rejestry, liczniki, sumatory, pami

operacyjna, procesory, magistrala. Ukady wejcia/wyjcia. Moduowa budowa i zasada dziaania komputera.

wiczenia

Rozpoznawanie podstawowych komponentw i ukadw wspczesnych komputerw.

Charakteryzowanie zasad wymiany informacji midzy procesoremi innymi podzespoami komputera.

Okrelanie przeznaczenia wybranych ukadw wykorzystywanychdo budowy urzdze cyfrowych.

5.Podstawowe podzespoy zestawu komputerowego

Wspczesne procesory, podstawowe parametry i cechy. Architektura izasada dziaania wspczesnego procesora. Pami wewntrzna: ROM iRAM. Standardy i przeznaczenie gniazd rozszerze. Ukady chipset, podstawowe funkcje. Pyty gwne. Karty dwikowe.

wiczenia

Identyfikowanie typw procesorw oraz standardw gniazd, w ktrychs montowane.

Charakteryzowanie poszczeglnych blokw oraz parametrw procesora.

Charakteryzowanie moduw pamici.

Zarzdzanie pamici operacyjn.

Rozpoznawanie gniazd rozszerze pyt gwnych oraz charakteryzowanie ich podstawowych parametrw.

Charakteryzowanie funkcji ukadw chipset.

Montowanie i konfigurowanie pyt gwnych, procesorw, pamici.

Konfigurowanie systemu za pomoc programu BIOS Setup.

Charakteryzowanie blokw funkcjonalnych typowej karty dwikowej.

Instalowanie i konfigurowanie kart dwikowych.

Okrelanie zagroe wynikajcych ze zmiany parametrw fabrycznych podzespow komputerowych.

Analizowanie dokumentacji dostarczonej przez producentw poszczeglnych podzespow komputerowych.

6.Pamici masowe

Budowa i zasada dziaania stacji dyskw elastycznych. Budowa i zasada dziaania dyskw twardych. Interfejsy dyskw twardych. Budowa i zasada dziaania napdu dyskw optycznych.

wiczenia

Charakteryzowanie zapisu i odczytu informacji na nonikach magnetycznych.

Rozpoznawanie elementw mechanizmw i ukadw sterujcych pamici dyskowej.

Opisywanie budowy oraz zasady dziaania dyskw twardych.

Charakteryzowanie zasad zapisu i odczytu informacji na dyskachoptycznych.

Identyfikowanie i opisywanie elementw napdu optycznego.

Montowanie i konfigurowanie stacji dyskietek, dyskw twardych oraznapdw dyskw optycznych.

Wykrywanie uszkodze napdw dyskw elastycznych, dyskw twardych, napdw optycznych.

Posugiwanie si oprogramowaniem narzdziowym umoliwiajcymprzeprowadzenie optymalizacji pracy dysku twardego.

Korzystanie z narzdzi diagnostycznych i naprawczych.

7.Karty graficzne

Budowa, zasada dziaania oraz podstawowe parametry monitorw CRT. Budowa, zasada dziaania oraz podstawowe parametry wywietlaczy LCD. Karty grafiki: budowa, zasada dziaania, standardy, parametry, dodatkowe funkcje. Karty TV.

wiczenia

Interpretowanie parametrw katalogowych monitorw CRT, wywietlaczy LCD oraz kart graficznych.

Prezentowanie budowy oraz zasady dziaania: monitorw CRT,wywietlaczy LCD oraz kart graficznych.

Dobieranie parametrw karty graficznej i monitora/wywietlacza LCD.

Instalowanie i konfigurowanie kart graficznych, monitorw i wywietlaczy LCD.

Programowanie kart graficznych.

Instalowanie i konfigurowanie kart TV.

Opisywanie zalet i wad monitorw CRT i wywietlaczy LCD.

Analizowanie dokumentacji dostarczonej z urzdzeniami.

8.Interfejsy urzdze peryferyjnych

Typy transmisji informacji. Interfejs: szeregowy, rwnolegy, USB, Firewire, podczerwieni, Blutooth. Przeznaczenie interfejsw.

wiczenia

Charakteryzowanie rnych typw transmisji informacji.

Identyfikowanie interfejsw.

Podczanie urzdze zewntrznych.

9.Zasilanie i chodzenie komputera

Zasilacze. Zasilacze awaryjne UPS. Metody odprowadzania ciepa zpodzespow komputera.

wiczenia

Dobieranie zasilaczy do zadanych konfiguracji sprztowych.

Interpretowanie parametrw zasilaczy awaryjnych UPS.

Wykrywanie i usuwanie awarii wynikajcych z niewaciwego doboruzasilacza oraz zego chodzenia komputera.

Wyciszanie komputera.

10.Urzdzenia peryferyjne

Klawiatury. Urzdzenia wskazujce. Drukarki: budowa, zasada dziaania, rodzaje. Skanery: budowa, zasada dziaania, rodzaje, podstawowe parametry. Aparaty i kamery cyfrowe.

wiczenia

Charakteryzowanie budowy i zasady dziaania poszczeglnychurzdze peryferyjnych.

Instalowanie, konfigurowanie i obsuga urzdze peryferyjnych.

Porwnywanie parametrw urzdze peryferyjnych.

Analizowanie dokumentacji dostarczonej przez producentw.

11.Sieci komputerowe

Rodzaje sieci komputerowych. Metody transmisji w sieciach. Topologie sieci komputerowych. Karty sieciowe: budowa, zasada dziaania, rodzaje. Urzdzenia sieciowe, przeznaczenie i ich parametry. Podstawowe standardy sieci komputerowych. Budowa i zasada dziaania modemu, protokoy, standardy.

wiczenia

Identyfikowanie i charakteryzowanie podstawowych mediwtransmisyjnych.

Okrelanie funkcji poszczeglnych urzdze sieciowych.

czenie komputerw przy wykorzystaniu rnych mediwtransmisyjnych.

Projektowanie i monta lokalnej sieci komputerowej.

Konfigurowanie komputerw do pracy w sieci komputerowej.

Wykrywanie i usuwanie awarii w sieciach komputerowych.

Instalowanie, konfigurowanie modemu i czenie si z sieci.

Korzystanie z dodatkowych funkcji modemu.

rodki dydaktyczne

Plansze i foliogramy ze schematami ukadw i urzdze.

Czci skadowe urzdze komputerowych.

Instrukcje obsugi poszczeglnych urzdze.

Stanowiska wyposaone w rne standardy sprztowe.

Media sieciowe.

Drukarki, skanery.

Modemy.

Oprogramowanie diagnostyczne i narzdziowe.

Uwagi o realizacji

Podstawowym celem przedmiotu jest ksztatowanie umiejtnoci obsugi, diagnozowania i usuwania awarii oraz optymalizacji pracy zestawu komputerowego. Podczas realizacji programu przedmiotu szczegln uwag naley zwraca na zasady bezpiecznej pracy z urzdzeniami techniki komputerowej oraz na nieprawidowoci w zakresie ochrony przeciwpoarowej i ochrony rodowiska.

Proponuje si stosowanie nastpujcych metod nauczania: wykadu informacyjnego, dyskusji dydaktycznej, pokazu z objanieniem, metody przewodniego tekstu oraz wicze praktycznych.

Zajcia powinny odbywa si w pracowni, w grupach liczcych do 12 osb. W trakcie wicze dotyczcych montowania, konfigurowania idiagnozowania urzdze komputerowych, uczniowie powinni pracowa wzespoach nie wikszych ni 3-osobowe.

W trakcie zaj, a szczeglnie podczas realizacji dziau dotyczcego arytmetyki komputera, naley odwoywa si do wiadomoci uczniw z fizyki imatematyki. Wskazane jest wykorzystanie wiedzy i dowiadczenia uczniw z zakresu doboru konfiguracji, optymalizacji i moliwoci rozbudowy komputera.

Podczas realizacji zagadnie obejmujcych korzystanie z pamici masowych, naley zwrci uwag na logiczn budow pamici: sektory, klastry, cieki, cylindry, partycje oraz na rnice zachodzce pomidzy rnymi systemami plikw, moliwe ograniczenia i konsekwencje ich stosowania.

W trakcie zaj z zakresu budowy oraz zasad dziaania podzespow komputerowych, urzdze peryferyjnych, sieci komputerowych, szczegln uwag naley zwraca na diagnostyk uszkodze oraz

konserwacj sprztu komputerowego. Dotyczy to rwnie urzdze przenonych - komputerw mobilnych.

W ramach zaj dotyczcych sieci komputerowych naley omwi bezprzewodowe urzdzenia sieciowe oraz zalety i wady sieci bezprzewodowych.

Ze wzgldu na szybko rozwijajc si technologi komputerow, na zajciach naley wykorzystywa najnowsze informacje publikowane w sieci Internet, dokumentacj techniczn oraz czasopisma komputerowe. Uczniowie powinni korzysta z rnych rde informacji, zarwno w jzyku polskim, jak i angielskim.

Proponowany podzia godzin na realizacj poszczeglnych dziaw tematycznych przedstawiono w tabeli.

Lp.

Dziay programowe

Orientacyjna liczba godzin

1.

Budowa i obsuga komputera. Zasady bezpieczestwa i higieny pracy oraz ochrony przeciwpoarowej

6

2.

Arytmetyka komputera

12

3.

Ukady cyfrowe

17

4.

Zasada dziaania komputera

9

5.

Podstawowe podzespoy zestawu komputerowego

13

6.

Pamici masowe

15

7.

Karty graficzne

16

8.

Interfejsy urzdze peryferyjnych

9

9.

Zasilanie i chodzenie komputera

9

10.

Urzdzenia peryferyjne

18

11.

Sieci komputerowe

20

Razem:

144

Podane w tabeli liczby godzin przeznaczonych na realizacj poszczeglnych dziaw tematycznych maj charakter orientacyjny. Szkolne zespoy przedmiotowe mog wprowadzi pewne zmiany majce na celu dostosowanie programu do potrzeb uczniw oraz lokalnego rynku pracy.

Propozycje metod sprawdzania i oceny osigni edukacyjnych ucznia

Sprawdzanie i ocenianie osigni uczniw powinno odbywa si wtrakcie realizacji programu, zgodnie z kryteriami przedstawionymi napocztku zaj. Kryteria oceniania powinny dotyczy poziomu oraz zakresu opanowania przez uczniw wiadomoci i umiejtnoci wynikajcych ze szczegowych celw ksztacenia.

Sprawdzanie i ocenianie osigni uczniw powinno obejmowa kady dzia tematyczny programu nauczania.

Osignicia uczniw proponuje si sprawdza za pomoc:

ustnych i pisemnych sprawdzianw wiadomoci i umiejtnoci,

testw osigni szkolnych,

sprawdzianw praktycznych wykonywanych przy stanowiskukomputerowym,

obserwacji pracy ucznia podczas wykonywania wicze.

Oceniajc wypowied ustn ucznia naley wzi pod uwag jako merytoryczn wypowiedzi, umiejtno wnioskowania i analizowania, poprawne stosowanie terminologii technicznej.

Po zakoczeniu realizacji programw poszczeglnych dziaw tematycznych, wiadomoci uczniw proponuje si sprawdza za pomoc testw.

Dokonujc oceny pracy ucznia podczas wykonywania wicze naley zwraca uwag na:

dobr komponentw zestawu komputerowego,

konfigurowanie pyty gwnej i innych urzdze zestawu komputerowego,

dobr parametrw pracy kart graficznych,

dobr urzdze peryferyjnych.

W kocowej ocenie osigni uczniw, po zakoczeniu realizacji programu przedmiotu, naley uwzgldni wyniki wszystkich stosowanych przez nauczyciela sposobw sprawdzania wiadomoci i umiejtnoci. Ocena kocowa powinna take uwzgldnia aktywno ucznia na zajciach.

Literatura

Kolan Z.: Urzdzenia techniki komputerowej. CWK Screen,

Wrocaw 2003.

Mueller S.: Rozbudowa i naprawa komputerw PC. Helion, Gliwice 2003

Krzyanowski R.: Urzdzenia zewntrzne komputerw. Mikom,

Warszawa 2003

Scott C: W sercu PC - wedug Petera Nortona. Helion, Gliwice 2003

Weadock G.: Samodzielna rozbudowa komputera. Help,

Michaowice 2002

Madej H.: Pentium od rodka. WCKP, Wrocaw 2001

Metzger P., Jaowiecki A.: Anatomia PC. Helion, Gliwice 1998

Norton P.: W sercu PC. Helion, Gliwice 1995

Dokumentacja techniczna podzespow komputerowych

Czasopisma informatyczne

Wykaz literatury naley aktualizowa w miar ukazywania si nowych pozycji wydawniczych.

MULTIMEDIA I GRAFIKA KOMPUTEROWA

Szczegowe cele ksztacenia

W wyniku procesu ksztacenia ucze/suchacz powinien umie:

zastosowa oprogramowanie multimedialne,

rozrni pliki multimedialne,

zapisa i odtworzy pliki dwikowe,

przeprowadzi konwersj midzy rnymi formatami dwiku,

zastosowa cyfrow obrbk dwiku,

zastosowa filtry korygujce i wzbogacajce dwik,

zastosowa bazy gotowych efektw dwikowych,

nagra gos i specjalne efekty dwikowe,

przetworzy scenariusz w ciek dwikow,

przeprowadzi edycj, miksowanie i monta dwiku,

zaprojektowa grafik rastrow,

dobra parametry grafiki i format plikw graficznych,

zmieni atrybuty, zmodyfikowa i przeksztaci obiekty graficzne,

wykorzysta narzdzia retuszerskie,

zaimportowa i wyeksportowa grafik,

wykona przeksztacenia i transformacje obiektw graficznych,

dokona edycji wzw, krzywych i konturw obiektw graficznych,

wypenienie kolorem, tekstur obiekty graficzne,

pogrupowa elementy graficzne,

zaprojektowa grafik przeznaczon na strony internetowe,

zaplanowa animacje, zaprojektowa scenariusze animacji,

zaprojektowa i naszkicowa animacje postaci,

zaprojektowa to, ruch ta i kamery,

zaimportowa pliki wideo, zastosowa rotoskopie,

zaprojektowa animacj do Internetu i na wideo,

zaprojektowa prezentacj multimedialn,

zastosowa obiektowe jzyki skryptowe do obsugi zdarze i obiektwanimacji,

zapisa obraz wideo na pytach CD i DVD i odtworzy go,

zastosowa kompresj obrazu i konwersj formatu plikw wideo,

przetworzy komputerowo i dokona edycji filmu wideo,

zastosowa filtry, przejcia i efekty specjalne,

dokona montau sekwencji obrazu wideo,

doczy podkad dwikowy do obrazu wideo,

doczy tekst do obrazu wideo,

wykona zadania wsppracujc w zespole,

posuy si terminologi i literatur zawodow w jzyku angielskim.

Materia nauczania

1.Cyfrowa obrbka dwiku

Formaty plikw audio. Zapis analogowy i cyfrowy dwiku. Obrbka dwiku zapisanego cyfrowo przy zastosowaniu komputera.

wiczenia:

Zapisywanie utworu z pyty CD w formacie wav na MP3.

Nagrywanie gosu i efektw dwikowych.

Modyfikowanie dwiku, zastosowanie filtrw i efektw dwikowych.

Likwidowanie przerw w sekwencji dwikowej.

Monta dwch lub wikszej liczby plikw dwikowych.

2.Grafika rastrowa

Oprogramowanie do tworzenia grafiki rastrowej. Charakterystyka formatw plikw graficznych. Narzdzia dostpne w programie komputerowym. Wypenianie, rysowanie i malowanie obiektw graficznych. Transformacje obiektw rastrowych. Retusz obiektw graficznych. Zmiana rozdzielczoci isystemu barw. Projektowanie grafiki na stron WWW. Drukowanie projektw graficznych.

wiczenia

Zapisywanie plikw w rnych formatach kolorw i rozdzielczoci.

Modyfikowanie zdj i obrazw.

Stosowanie filtrw i efektw specjalnych.

Wykonywanie korekty barwnej i retuszu fotografii.

Wykonywanie kolau na bazie trzech fotografii.

Przygotowywanie obrazw do publikacji w sieci WWW.

Drukowanie na okrelonym noniku (folii, kopertach, zaproszeniach).

3.Animacje komputerowe z wykorzystaniem obiektowych jzykwskryptowych

Rysowanie i edycja podstawowych obiektw, obrt, wypenienie,pochylenie. Rysowanie i edycja krzywych. Umieszczanie tekstuna krzywych. Banery reklamowe. czenie, przycinanie i spawanieobiektw. Praca z warstwami. Perspektywa, obwiednia, przepywyi wycignicia obiektw. Filtry. Waciwoci filmu. Ujcia i klatki.Budowanie scen z symboli. Animacja ruchu i ksztatu. cieka ruchu.Budowa i skadnia obiektowych jzykw skryptowych. Zmienne.Instrukcje. Obiekty, ich waciwoci i metody. Detektory zdarze.Zastosowanie skryptw do obsugi zdarze animacji.

wiczenia

Tworzenie i edytowanie obiektw.

Modyfikowanie krzywych obiektu. Wymiarowanie.

Wykonywanie prostego projektu o zadanych atrybutach.

Konstruowanie obiektw do animacji.

Koordynowanie muzyki z animacj ruchu.

Stosowanie obiektowych jzykw skryptowych.

Programowanie prostej gry animowanej np. kko i krzyyk.

Eksportowanie filmu, animacji do postaci wideo.

Zapisywanie animacji w formacie umoliwiajcym umieszczeniena stronach WWW.

4. Cyfrowa obrbka wideo

Formaty plikw wideo.

Zapis i odtwarzanie cyfrowego obrazu wideo przy zastosowaniu technik

komputerowych.

Obrbka obrazu wideo przy zastosowaniu komputera.

wiczenia

Pobieranie filmu i zapisywanie w formacie VCD, SVCD, DVDVideo,AVI, MPEG, WMV. Ustawianie kompresji wideo.

Przycinanie filmu. Podzia na mniejsze sceny, edycja scen.

Monta scen, przejcia, efekty specjalne.

Dodawanie wasnego podkadu dwikowego.

Nakadanie scen.

Dodawanie tekstu do scen.

rodki dydaktyczne

Zestawy komputerowe.

Drukarka umoliwiajca wydruk w kolorze.

Skaner.

Mikrofon.

Magnetofon.

Magnetowid.

Tuner telewizyjny, karta dwikowa, kablowanie poczeniowe.

Nagrywarki CD i DVD.

Cyfrowy aparat fotograficzny i kamera wideo.

Oprogramowanie do zapisu i edycji dwiku.

Oprogramowanie do tworzenia grafiki rastrowej.

Oprogramowanie do tworzenia animacji.

Oprogramowanie do zapisywania i edycji obrazw wideo.

Obrazy zapisane w grafice rastrowej i cyfrowej.

Oprogramowanie multimedialne typu: sowniki, encyklopedie.

Baza danych zawierajca wzorcowe efekty dwikowe.

Uwagi o realizacji

Program przedmiotu Multimedia i grafika komputerowa powinien by realizowany w pracowniach komputerowych wyposaonych w komputery poczone w sie. Podczas zaj kady ucze powinien pracowa przy oddzielnym zestawie komputerowym, w grupie liczcej 8-12 osb. Pozwoli to na ksztatowanie umiejtnoci sprawnego posugiwania si oprogramowaniem.

Na pocztku zaj mona zaprezentowa uczniom waciwoci programw znajdujcych si w pracowni